Embed Size (px)
Citation preview
CONTRAT DE QUARTIER MALIBRANENSEMBLE DE LOGEMENTS A CARACTERE
SOCIAL A IXELLES 21-23 rue de la Brasserie
Plan du rez
Plan 1er étage
Energie, Eco-construction,BATIMENT PASSIF
Schéma énergétique
14
L'un des projets se logera sur la friche urbaine prochede la place Flagey entre les rues de la Digue et desCygnes. L'autre prendra place un peu plus haut dansla rue de la Brasserie aux numéros 21-23. Le lance-ment des travaux est prévu pour le printemps 2009.
D'un côté, il s'agit de réaménager en rénovant et enconstruisant, de l'autre, de bâtir du neuf à 100%. Maisles principes qui ont guidé l'équipe du contrat de quar-tier et les bureaux d’étude sont les mêmes. Ce sontceux qui devraient désormais présider à toute rénova-tion ou construction. Ils pourraient se résumer par laquestion: "Comment développer une architecturedurable?" La réponse se mesure d'abord en termesd'objectifs énergétiques: besoins en énergie primaireminimisés et recours minimal aux sources convention-
nelles (pétrole, gaz...). Ensuite, un bâtiment répondraaux nouvelles exigences si son impact sur l'environne-ment et sur l'homme est fortement réduit. Tant l'îlot Digue-Cygnes que la rue de la Brasserieaccueilleront des logements à caractère social. Lesfactures d'énergie y seront réduites!
Le 21-23 rue de la Brasserie
Ce terrain verra s'élever un tout nouveau bâtiment àfront de rue. Au fond de la parcelle, un ancien hangarsera réhabilité, et, entre les deux, un jardin minéralaménagé. Le bureau choisi, R2D2, est expérimenté. Ildéploie ici toutes les ambitions d'une architectureécologique.
Les 12 logements créés (des appartements de une àquatre chambres) seront ce qu'on appelle "passifs".En d'autres mots, ils consommeront peu et mieux,notamment par une isolation renforcée. Est égale-ment prévu un système de "puit canadien". L'air estcapté et y passe à une telle profondeur que sa tempé-rature se régule avant d’entrer dans l’habitation (l’airest donc réchauffé en hiver et refroidi en été). Enfin,les eaux de pluie sont récupérées pour alimenter unepartie des sanitaires. Sur le plan esthétique, avec safaçade "double-peau", le bâtiment ne manquera pasde se faire remarquer.
L'îlot Digue-Cygnes
La destination de ce futur espace sera double. D'unepart, il accueillera 14 logements à caractère sociald'une à quatre chambres. Les appartements du rez-de-
chaussée seront adaptés aux personnes à mobilitéréduite. D'autre part, 1.100 m2 seront consacrés à uneinfrastructure polyvalente, siège de la Maison de quar-tier intergénérationnelle Malibran (actuellementsituée au 6 rue de la Digue). Au départ d'un ancienhangar, d'une maison insalubre, de l'ancien cinéma etdu terrain de jeux grillagé, des parties seront réaména-gées, d'autres reconstruites. Les architectes sélection-nés (l'association momentanée "Vincent Pierret &Anne Ledroit / Label architecture / Atelier de l'arbred'or / Territoires / Bureau d'étude Greisch) ont encoreaccentué le caractère "éco-constructif" du projet,poussés par l'inscription de celui-ci à un concourslancé par l'IBGE en juin dernier.
Par cet appel, la Région entend soutenir des "bâti-ments exemplaires" de l'architecture durable. L'îlotDigue-Cygnes a été sélectionné pour être l'un d'entreeux. Les critères sont à la fois écologiques, sociaux etéconomiques. Bien situé donc visible, ouvert aupublic par la Maison de quartier, proche des trans-ports en commun, disposant un parking à vélos etd'un local pour les poussettes, recourant à des maté-riaux de provenance locale, le projet dispose de nom-breux atouts. Autres exemples : la gestion des déchets,intégrée à la conception-même du bâtiment (l'espacefacilitant le tri sélectif ) et le confort acoustique opti-misé. La bonne gestion de l'eau n'est pas en reste, viades sols rendus perméables et l'installation de citernesà eau de pluie.
Des logements communaux"éco-exemplaires"Sobres en énergie, forts en développement durable, les deux projets immobiliers que le Contrat de quartier Malibran lancecette année serviront de modèles à des réalisations futures. Car "éco-rénover" ou "éco-construire" devient non seulementnécessaire mais aussi plus aisé, pour les pouvoirs publics comme pour le particulier ixellois.
Références
Bourgmestre Willy Decourty
02 515 61 20, [email protected]
Chaussée d'Ixelles 168
Contrat de quartier Malibran
02 643 59 82, [email protected]
Rue du Viaduc 133
Et le particulier ?En matière d'éco-logement, les pouvoirs publicsprêtent aussi main forte aux particuliers. Recherche de solutions techniques et encourage-ments financiers sont d'actualité tant à la Régionbruxelloise qu'à la Commune. Plusieurs primes àla rénovation existent. Service urbanisme de la Commune d’IxellesChée d’Ixelles 168 • 02 515 67 09 ou 02 515 67 18Bruxelles-Environnement - IBGE02 775 75 75Centre UrbainPlace Saint-Géry 1 à 1000 Bxl • 02 512 86 19Habitat et Rénovation asblChée d’Ixelles 288 • 02 649 77 46
Pour les projets de plus de 10 logements ou pourles bâtiments de plus de 1000 m2:Les "Facilitateurs énergie": 0800 85 [email protected]
Vue de la façade avant du projet “Brasserie”
Zicht van de voorgevel van het “Brouwerij” projekt
Elsene-Ixelles INFO 67 01/03>31/03/2008
15
Het huizenblok Dam-Zwanen
De bestemming van deze toekomstige ruimte zaldubbel zijn. Enerzijds zullen er 14 woningen vansociale aard met een tot vier kamers in wordenondergebracht.
De gelijkvloerse appartementen zullen worden aan-gepast aan personen met een beperkte mobiliteit.Anderzijds zal er 1.100 m2 worden besteed aan eenpolyvalente infrastructuur, de zetel van het interge-nerationele Wijkhuis Malibran (momenteel gelegenin de Damstraat 6).
Beginnend van een oude hangar, een ongezondhuis, de oude cinema en van het omheinde speel-plein, zullen er delen worden heraangelegd enandere wederopgebouwd.
De uitgekozen architecten (de tijdelijke vereniging“Vincent Pierret & Anne Ledroit / Label architecture/ Atelier de l'arbre d'or / Territoires / Bureau d'étudeGreisch” heeft de “eco-constructieve” aard van hetproject nog benadrukt, daarin aangezet door deinschrijving ervan voor een wedstrijd die het BIMvorige maand juni lanceerde.
Met die oproep wil het Gewest “voorbeeldgebou-wen” voor duurzame architectuur steunen. Het hui-zenblok Dam-Zwanen werd geselecteerd om daarbijte horen. De criteria zijn tegelijk ecologisch, sociaalen economisch.
Het project, dat goed gelegen en dus goed zichtbaaris, en toegankelijk voor het publiek via het Wijkhuis,dat vlakbij het openbaar vervoer ligt, over een fiet-senparking en een lokaal voor kinderwagensbeschikt en materialen van plaatselijke afkomstgebruikt, heeft talrijke troeven.
Andere voorbeelden: het afvalbeheer, dat in het ont-werp van het gebouw zelf is geïntegreerd (de ruimtevergemakkelijkt het sorteren) en het optimaleakoestische comfort. Het goede waterbeheer moetniet onderdoen, dankzij de waterdoorlatendgemaakte bodems en de installatie van regenwater-tanks.
Energiebesparend en sterk in duurzame ontwikkeling: de twee vastgoedprojecten die het Wijkcontract Malibran dit jaaropstart, zullen dienen als model voor toekomstige verwezenlijkingen. Want “eco-verbouwen” of “eco-bouwen” wordt nietalleen noodzakelijk, maar ook gemakkelijker, zowel voor de publieke overheden als voor de Elsense particulier.
“Eco-voorbeeldige” gemeentelijke woningen
Een van de projecten zal worden gevestigd op de onbe-bouwde stadszone van het Flageyplein tussen deDamstraat en de Zwanenstraat. Het andere zal eenbeetje hoger in de Brouwerijstraat op de nummers 21-23 een plaats krijgen. De aanvang van de werken isvoorzien voor de lente van 2009.Enerzijds gaat het om herinrichting door renovatie enconstructie, anderzijds om 100 % nieuwbouw. Maar deprincipes waardoor het team van het wijkcontract en destudiebureaus zich hebben laten leiden, zijn dezelfde.Het zijn de principes die voortaan aan alle renovatie- ofbouwwerken ten grondslag zouden moeten liggen. Zezouden kunnen worden samengevat door de vraag:“Hoe een duurzame bouwstijl te ontwikkelen?”. Hetantwoordt kan allereerst worden afgemeten in termenvan energiedoelstellingen: minimale nood aan primaireenergie en een minimaal beroep op conventionelebronnen (aardolie, gas…). Vervolgens zal een gebouwaan de nieuwe eisen voldoen als zijn impact op hetmilieu en op de mens sterk wordt beperkt.
Zowel het huizenblok Dam-Zwanen als deBrouwerijstraat zullen woningen van sociale aard her-bergen. De energiefacturen zullen minder hoog zijn.
Brouwerijstraat 21-23
Op dit terrein zal een volledig nieuw gebouw aan destraat worden opgetrokken. Achteraan op het perceelzal een oude hangar worden gerenoveerd en, tussenbeide, zal een minerale tuin worden aangelegd. Hetbureau dat werd uitgekozen, R2D2, heeft ervaring. Hetontplooit hier alle ambities voor een ecologischebouwstijl. De 12 gecreëerde woningen (appartementenvan een tot vier kamers) zullen wat men noemt “pas-sief ” zijn. Ze zullen met andere woorden weinig enbeter verbruiken, in het bijzonder dankzij doorgedre-ven isolering. Er wordt eveneens een systeem met een“Canadese put” voorzien. De lucht wordt opgevangenen gaat er op zulke diepte door dat de temperatuurwordt geregeld vóór de intrede in de woonst (de luchtwordt opgewaarmd in de winter en afgekoeld in delente).Ten slotte wordt het regenwater opgevangen om eendeel van het sanitair te voeden. Op esthetisch vlak zalhet gebouw, met zijn “dubbele huid”, zeker niet onop-gemerkt blijven.
Referenties
Burgemeester Willy Decourty
02 515 61 20, [email protected]
Elsensesteenweg 168
Wijkcontract Malibran,
02 643 59 82, [email protected]
Viaductstraat 133
En de particulier?Inzake eco-huisvesting zijn de publieke overhe-den ook sterk met particulieren bezig. Onderzoek naar technische oplossingen en finan-ciële aanmoedigingen zijn actueel, zowel in hetBrusselse Gewest als in de Gemeente. Er bestaanverschillende renovatiepremies. Dienst Stedenbouw van de Gemeente ElseneElsensesteenweg 16802 515 67 09 of 02 515 67 18Leefmilieu-Brussel – BIM • 02 775 75 75StadswinkelSint-Goriksplein 1 in 1000 Brussel • 02 512 86 19Habitat et Rénovation vzwElsensesteenweg 288 • 02 649 77 46
Voor projecten van meer dan 10 woningen ofvoor gebouwen van meer dan 1000 m2:De “Energiefacilitatoren”: 0800 85 [email protected]
Maquette du projet “Digue-Cygnes”
Maquette van het projekt “Dam-Zwanen”
