113
Les Bibliothèques Virtuelles Humanistes Extrait de la convention établie avec les établissements partenaires : - ces établissements autorisent la numérisation des ouvrages dont ils sont dépositaires (fonds d'Etat ou autres) sous réserve du respect des conditions de conservation et de manipulation des documents anciens ou fragiles. Ils en conservent la propriété et le copyright, et les images résultant de la numérisation seront dûment référencées. - le travail effectué par les laboratoires étant considéré comme une « oeuvre » (numérisation, traitement des images, description des ouvrages, constitution de la base de données, gestion technique et administrative du serveur), il relève aussi du droit de la propriété intellectuelle et toute utilisation ou reproduction est soumise à autorisation. - toute utilisation commerciale restera soumise à autorisation particulière demandée par l'éditeur aux établissements détenteurs des droits (que ce soit pour un ouvrage édité sur papier ou une autre base de données). - les bases de données sont déposées auprès des services juridiques compétents. Copyright - © Bibliothèques Virtuelles Humanistes Les Bibliothèques Virtuelles Humanistes Extrait de la convention établie avec les établissements partenaires : - ces établissements autorisent la numérisation des ouvrages dont ils sont dépositaires (fonds d'Etat ou autres) sous réserve du respect des conditions de conservation et de manipulation des documents anciens ou fragiles. Ils en conservent la propriété et le copyright, et les images résultant de la numérisation seront dûment référencées. - le travail effectué par les laboratoires étant considéré comme une « oeuvre » (numérisation, traitement des images, description des ouvrages, constitution de la base de données, gestion technique et administrative du serveur), il relève aussi du droit de la propriété intellectuelle et toute utilisation ou reproduction est soumise à autorisation. - toute utilisation commerciale restera soumise à autorisation particulière demandée par l'éditeur aux établissements détenteurs des droits (que ce soit pour un ouvrage édité sur papier ou une autre base de données). - les bases de données sont déposées auprès des services juridiques compétents. Copyright - © Bibliothèques Virtuelles Humanistes © Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

Les Bibliothèques Virtuelles Humanistes

Extrait de la convention établie avec les établissements partenaires :

- ces établissements autorisent la numérisation des ouvrages dont ils sont dépositaires (fondsd'Etat ou autres) sous réserve du respect des conditions de conservation et de manipulationdes documents anciens ou fragiles. Ils en conservent la propriété et le copyright, et les imagesrésultant de la numérisation seront dûment référencées.- le travail effectué par les laboratoires étant considéré comme une « oeuvre » (numérisation,traitement des images, description des ouvrages, constitution de la base de données, gestiontechnique et administrative du serveur), il relève aussi du droit de la propriété intellectuelle ettoute utilisation ou reproduction est soumise à autorisation.- toute utilisation commerciale restera soumise à autorisation particulière demandée parl'éditeur aux établissements détenteurs des droits (que ce soit pour un ouvrage édité sur papierou une autre base de données).- les bases de données sont déposées auprès des services juridiques compétents.

Copyright - © Bibliothèques Virtuelles Humanistes

Les Bibliothèques Virtuelles Humanistes

Extrait de la convention établie avec les établissements partenaires :

- ces établissements autorisent la numérisation des ouvrages dont ils sont dépositaires (fondsd'Etat ou autres) sous réserve du respect des conditions de conservation et de manipulationdes documents anciens ou fragiles. Ils en conservent la propriété et le copyright, et les imagesrésultant de la numérisation seront dûment référencées.- le travail effectué par les laboratoires étant considéré comme une « oeuvre » (numérisation,traitement des images, description des ouvrages, constitution de la base de données, gestiontechnique et administrative du serveur), il relève aussi du droit de la propriété intellectuelle ettoute utilisation ou reproduction est soumise à autorisation.- toute utilisation commerciale restera soumise à autorisation particulière demandée parl'éditeur aux établissements détenteurs des droits (que ce soit pour un ouvrage édité sur papierou une autre base de données).- les bases de données sont déposées auprès des services juridiques compétents.

Copyright - © Bibliothèques Virtuelles Humanistes

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 2: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVSORANDI DEVM PER

Def. Erafmum Roterodamû..

Opus per ipfum autorein dilfgetvter Si rècognitum & locu/

pletatum.

Bafïle<e apud loanhem Erob. Anno M. D.XXV. MenfeMartio.

MODVSORANDI DEVM PER

Def. Erafmum Roterodamû..

Opus per ipfum autorein dilfgetvter Si rècognitum & locu/

pletatum.

Bafïle<e apud loanhem Erob. Anno M. D.XXV. MenfeMartio.

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 3: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 4: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

Charit» artcitieprefifdes.

CLARIS S IMO POLONTAE fcA/roni, Hieroslao de LasKo,rjr in LithuaniafPdf

latino Siradienfi Erafmus Rot. S. D.

IC reciprocis uicibus dbomtbulont Gratiaru munera Hieroftaë uir cUriffime. Relique

ras apud me ptgnus amoritin me tui, reditaite uiciffmpignus animi mutui,quê bineproficifeens ftipulabare.

Quwm omnia Mofoice legkfacrificiofint antiquaatper Euangeliû,nuïïumfacrificij genus uel diligentiuttradidit prineeps nofter lefus, uel rcligiofiui ample

xifuntbuius difcipuli,quàm uitulos labioru,ttt Ofec cap. 14.;uerbk utar. ld eôfidt tribus patiffimugeneribus,aut £*.,» \vy<t,uotk,aut gratiaru aclioe.cuifinitimd eft laus,aut hy çl5'l<t ç 4

mnk.uymnus cft,quu animus, cofiderata deifubli f VQ^t

tniatejrapitur in kudè Mius,cuifoli debetur oisglotria.Paulus apoftotus dd Coloff, cop.f. tria coniungit(iufdêgeneris,pfdlmu,bymnû,etcanticum:Docêtes,inquit,ty commonentes uo% muieem inpfalmisjby *mnis, er caticisfpiritualibus, ingratia, contantes incordibus ueftrk deo.pfalmus Greck cantionëfonat ,quod uidetur effe uoeabulum omnibus commune,quead laudem dei uel bomink pertinent : unie er pfalmiquidam mferibuntur ipfi David , uelut in laudè lUiut

4 x conditù

Charit» artcitieprefifdes.

CLARIS S IMO POLONTAE fcA/roni, Hieroslao de LasKo,rjr in LithuaniafPdf

latino Siradienfi Erafmus Rot. S. D.

IC reciprocis uicibus dbomtbulont Gratiaru munera Hieroftaë uir cUriffime. Relique

ras apud me ptgnus amoritin me tui, reditaite uiciffmpignus animi mutui,quê bineproficifeens ftipulabare.

Quwm omnia Mofoice legkfacrificiofint antiquaatper Euangeliû,nuïïumfacrificij genus uel diligentiuttradidit prineeps nofter lefus, uel rcligiofiui ample

xifuntbuius difcipuli,quàm uitulos labioru,ttt Ofec cap. 14.;uerbk utar. ld eôfidt tribus patiffimugeneribus,aut £*.,» \vy<t,uotk,aut gratiaru aclioe.cuifinitimd eft laus,aut hy çl5'l<t ç 4

mnk.uymnus cft,quu animus, cofiderata deifubli f VQ^t

tniatejrapitur in kudè Mius,cuifoli debetur oisglotria.Paulus apoftotus dd Coloff, cop.f. tria coniungit(iufdêgeneris,pfdlmu,bymnû,etcanticum:Docêtes,inquit,ty commonentes uo% muieem inpfalmisjby *mnis, er caticisfpiritualibus, ingratia, contantes incordibus ueftrk deo.pfalmus Greck cantionëfonat ,quod uidetur effe uoeabulum omnibus commune,quead laudem dei uel bomink pertinent : unie er pfalmiquidam mferibuntur ipfi David , uelut in laudè lUiut

4 x conditù

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 5: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDI PER

conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmunk: Te decet bymnus deus in Sion . Vnde er ctbnici

poète carmina , quibus effetuntdiuosfuos, bymnos

dppellant,quaies extant adhuc orpbei er Hometiàtulo.Porrô canticum quodgrecis eft «<Th , quiddmeffe uidetur utrocfcfublimius , nimirum laus illd}quâ

, deo canunt dngeli ac piorum anime que iam mortai"' "** Utatcmexuerunt.maminApocalypfiuirgineshii

bent cdnticum nouu,quod nemopptefi difcere,puiter illos quifequuntur dgnum quocuncfc ierït. Alio iqui quid queruntur in pfalmo: Quomodo cantabim'*

^ f .'.' canticu. dominiin terra aliénait Poutus cupit diffolPbilip.i, ui^ ejfc c% Qhriflo , ut hoc canticum domini pbffit

canere. RUtfus idem Paulus in epiftola ad Ephefios,

Ephef< , e°iem ordine iungit'hec triais ed impledminijnqt ,

fpiritufondo,loquentes uobifmcdpfîs in pfalmkjiymnis,o,canticisfpiritualibus,cantantesz?-pfdllen/tes in cordibus ueftris domino. Totum autem hoc gtnus Paulofpirituale uocatur,quod omnis bec laudai

tio,edamjï quando pars aliqua tribuitur homini,te/feratur adgloriam dei. Habet enim er mundus pfàimos,bymnos er câtica fua,quibus aut noxios démo

nes,dut bomines prodijs celebrant,aut hommes ho)

minibus adulantur,laudantes nonnunqua er que Wpiafunt,nofolu in hominibus,ueru etiam in hk quos

pro dijs colunt. Ceterwm quifpiritu baufere Chrifti,nefciunt laudare nifîpdtrem,filium,o-fpiritumf<M

âum:

MODVS ORANDI PER

conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmunk: Te decet bymnus deus in Sion . Vnde er ctbnici

poète carmina , quibus effetuntdiuosfuos, bymnos

dppellant,quaies extant adhuc orpbei er Hometiàtulo.Porrô canticum quodgrecis eft «<Th , quiddmeffe uidetur utrocfcfublimius , nimirum laus illd}quâ

, deo canunt dngeli ac piorum anime que iam mortai"' "** Utatcmexuerunt.maminApocalypfiuirgineshii

bent cdnticum nouu,quod nemopptefi difcere,puiter illos quifequuntur dgnum quocuncfc ierït. Alio iqui quid queruntur in pfalmo: Quomodo cantabim'*

^ f .'.' canticu. dominiin terra aliénait Poutus cupit diffolPbilip.i, ui^ ejfc c% Qhriflo , ut hoc canticum domini pbffit

canere. RUtfus idem Paulus in epiftola ad Ephefios,

Ephef< , e°iem ordine iungit'hec triais ed impledminijnqt ,

fpiritufondo,loquentes uobifmcdpfîs in pfalmkjiymnis,o,canticisfpiritualibus,cantantesz?-pfdllen/tes in cordibus ueftris domino. Totum autem hoc gtnus Paulofpirituale uocatur,quod omnis bec laudai

tio,edamjï quando pars aliqua tribuitur homini,te/feratur adgloriam dei. Habet enim er mundus pfàimos,bymnos er câtica fua,quibus aut noxios démo

nes,dut bomines prodijs celebrant,aut hommes ho)

minibus adulantur,laudantes nonnunqua er que Wpiafunt,nofolu in hominibus,ueru etiam in hk quos

pro dijs colunt. Ceterwm quifpiritu baufere Chrifti,nefciunt laudare nifîpdtrem,filium,o-fpiritumf<M

âum:

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 6: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM ROT.

âwmiquibus folis debetur,quicquid eft ueré laudis,fiue in ccelk,fiue in terrk.Adijcit Paulus,pfdllentes mcordtbus ueftris domino . Quid eft domino ! Qiii iuftiddmfuis uirtudbus tribuunt, no pfallunt dominoyfedfibi {quodaiunt) intus canunt,Rurfus quifidu /cidmfuâ çrglorhm collocant in Moyfe,Erancifco,Benedido,Dominico,dut Auguftino, no cdnut dominofed hominibus . T««c maximeglorificatut deus ,quu homo agnofcit,^ ipfefit nihil exfefe.Quid fibiuult in cordibus ueftrk! Ne quk putet deum inani uo

cum boatUydUt modulato muficotum hinnitu,aut or/gonk quibus nue ubiq- tempio pcrftrcpunt,delcd:ari;non quod muficam corporalem damnemjfi modice ,fifobriecultuq» diuino digha adbibeatur.fed ut oRen

dam ifia nihil cffe,fi abfit tacitus ille pietads affeiïusin deum, que deo cantio eftgratiffima,etiamfi nul tlus uoeum ftrepitus decedat. Quoniam aut.deusfemper er «6ic]j mirabilk eft,no oportet hominem Chri/ftianwm unquam ceffare à pf"admis, bymnis er canti/cm fpiritudlibus. Huic generi finidmd eft gratiarumAdio,que magis pettinet dd bonitatem dei, quàm ad

magnitudincm.Pfalmus eR,quu Mi cdnimus: Ldtda*tnima mea domintmdaudabo dominwm in uita mea, P/âl.145,pfallam deo tneo quàm diufueto, Hymnus eft,quum

Mi canimusiBenedicantomnio opéra domini domi/no. Hic enim mens in omnibus rébus coàids ftupet po

tentiam,dcfublimitatem incomprehenfibilem condi /A ï toris

DES. ERASMVM ROT.

âwmiquibus folis debetur,quicquid eft ueré laudis,fiue in ccelk,fiue in terrk.Adijcit Paulus,pfdllentes mcordtbus ueftris domino . Quid eft domino ! Qiii iuftiddmfuis uirtudbus tribuunt, no pfallunt dominoyfedfibi {quodaiunt) intus canunt,Rurfus quifidu /cidmfuâ çrglorhm collocant in Moyfe,Erancifco,Benedido,Dominico,dut Auguftino, no cdnut dominofed hominibus . T««c maximeglorificatut deus ,quu homo agnofcit,^ ipfefit nihil exfefe.Quid fibiuult in cordibus ueftrk! Ne quk putet deum inani uo

cum boatUydUt modulato muficotum hinnitu,aut or/gonk quibus nue ubiq- tempio pcrftrcpunt,delcd:ari;non quod muficam corporalem damnemjfi modice ,fifobriecultuq» diuino digha adbibeatur.fed ut oRen

dam ifia nihil cffe,fi abfit tacitus ille pietads affeiïusin deum, que deo cantio eftgratiffima,etiamfi nul tlus uoeum ftrepitus decedat. Quoniam aut.deusfemper er «6ic]j mirabilk eft,no oportet hominem Chri/ftianwm unquam ceffare à pf"admis, bymnis er canti/cm fpiritudlibus. Huic generi finidmd eft gratiarumAdio,que magis pettinet dd bonitatem dei, quàm ad

magnitudincm.Pfalmus eR,quu Mi cdnimus: Ldtda*tnima mea domintmdaudabo dominwm in uita mea, P/âl.145,pfallam deo tneo quàm diufueto, Hymnus eft,quum

Mi canimusiBenedicantomnio opéra domini domi/no. Hic enim mens in omnibus rébus coàids ftupet po

tentiam,dcfublimitatem incomprehenfibilem condi /A ï toris

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 7: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS GRANDI PER ...

taris . Canticum ctit,quim animus dfftatus defiierio. . Uite cflcRk,ac Uelut euolaregcfliens è corp ote,cai

i P/4J.8J. w(. jU,- . Qgim dileda tabernocula tuadominc uirttt

twm.Concupifcit er déficit anima med in atrid domini.Cor meum,er caro mea exultauerunt in dewm ui/uum,Gratiarum adio crit,quum illicanemus: Confit

| pfal.117. temini domino quoniam bonus, quoniam m eternum. P/((I,8S , mifericordia, eius.Etymifericordias domini in eternu

cantabo.Qv.emadmodum bymnus opponitw Uofphe

mi£,itd gratidrtm adioni opponitur ingratitudo.Dctrahunt autem glotte dei, qui quoi Mi debetur,tribumt humanis uiribus , er ex benefattk laudem butunom uenantur . Eoq- Paulus Colloffenfibus fcrilens:

Cap.y. omne,inquit,quodcuncfcfacitis, in uerbo aut in ope

re,omnid in nomine domini noRri Iefu Cbriftùnimi/rum utfemper illud haberent in corde, quod omnibus

Chriftianis eft in ore:Sandificetur nomen tuim * Uê

nonfolum bkfphemifunt in deum , qui uerbis impijsM *k Mit debacchantur , uerum etiom quicunque nomen

M4H0.5» i\Jâusprofcffi,mumt impie. vtuideant,inquit,operiUeftrabona,crglorificent pdtrem ueftrum qui in cet

Ik eft.GraHffimum deo canticum modulabantur mrtyres,quwmfua cotpora tradebant tyronnorum libiditàdiris tormentis excruciando,edam quu Ibtguaexeâa,mllas laudesfonare poterant . 14m uita quorun/dam Chriftianorumi pr eorit qui dignitate ac

titulofe chriftimt relmonk duces profitcntttr,fi nibil

MODVS GRANDI PER ...

taris . Canticum ctit,quim animus dfftatus defiierio. . Uite cflcRk,ac Uelut euolaregcfliens è corp ote,cai

i P/4J.8J. w(. jU,- . Qgim dileda tabernocula tuadominc uirttt

twm.Concupifcit er déficit anima med in atrid domini.Cor meum,er caro mea exultauerunt in dewm ui/uum,Gratiarum adio crit,quum illicanemus: Confit

| pfal.117. temini domino quoniam bonus, quoniam m eternum. P/((I,8S , mifericordia, eius.Etymifericordias domini in eternu

cantabo.Qv.emadmodum bymnus opponitw Uofphe

mi£,itd gratidrtm adioni opponitur ingratitudo.Dctrahunt autem glotte dei, qui quoi Mi debetur,tribumt humanis uiribus , er ex benefattk laudem butunom uenantur . Eoq- Paulus Colloffenfibus fcrilens:

Cap.y. omne,inquit,quodcuncfcfacitis, in uerbo aut in ope

re,omnid in nomine domini noRri Iefu Cbriftùnimi/rum utfemper illud haberent in corde, quod omnibus

Chriftianis eft in ore:Sandificetur nomen tuim * Uê

nonfolum bkfphemifunt in deum , qui uerbis impijsM *k Mit debacchantur , uerum etiom quicunque nomen

M4H0.5» i\Jâusprofcffi,mumt impie. vtuideant,inquit,operiUeftrabona,crglorificent pdtrem ueftrum qui in cet

Ik eft.GraHffimum deo canticum modulabantur mrtyres,quwmfua cotpora tradebant tyronnorum libiditàdiris tormentis excruciando,edam quu Ibtguaexeâa,mllas laudesfonare poterant . 14m uita quorun/dam Chriftianorumi pr eorit qui dignitate ac

titulofe chriftimt relmonk duces profitcntttr,fi nibil

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 8: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM ROT.

Moment prêter ea qttxfmt buius mundi,quid dit «ni eft,quàm perpétua in deum blafphemia t Si no/tnen dei pi-opter \udeos non obferuantes legem,bla /fpbemifs affidtur inter gentes , iuxta Pauli fentcnti/am ; quanto iuftius idem dicetur in eos , qui pietatisEuangelice culmen tcncnt, er tota uita pugnant cum

Euangelicis preceptk ! Himirum propter hos , nonfolum intergentes maie audit adorandum illud notmen Iefu Cbrifti , uerum etiam inter Cbriftianos *

No» enim libet referre quid adfuos reuerfi dicerefoleant Turcarwm oratores , qui Rome aut apud ali /os Cbriftianos principes egerunt dies aliquot .Necdifficile eft conieâarc,quii de nobis dicantgentes dittehdc ignote ,quartm terras er opes nunc armis m/uadimus,nonutilloslucrifaciamus Cbrifto,iien'malijs rationibus tentMiu eratjèd ut ditionem uel ty/rànidtm podus noftram propagemus, ac diuitias nôfiras quas deo preferimus augeamus,ubi tantum dua,

ricie , libidink ac crudelitatis confpexerint in mori /bus eoru qui Cbrifti crucê profitëtur,utilliquos ectt

feras ïpetimt,bdïes,nos ad \llos coUdtifere no hp'ies

uîdcamur,tantu abeft ut Chriftiani. Quanto uero eu

etnimi dolore quotidie cogimur auiirepropbanqs homies,fi tamêfas eft uUU Cbriftam dicitpphanum,obfaceriotû quoruda impiâ uitacouicijs impetêtes faitûumiefu ÇbrifUncmè. Suntifti,inquiut,quos Cbriffins reliât nobkfut poteftatis dcdoftrinx uiedrios l

i 4 Sut*

DES. ERASMVM ROT.

Moment prêter ea qttxfmt buius mundi,quid dit «ni eft,quàm perpétua in deum blafphemia t Si no/tnen dei pi-opter \udeos non obferuantes legem,bla /fpbemifs affidtur inter gentes , iuxta Pauli fentcnti/am ; quanto iuftius idem dicetur in eos , qui pietatisEuangelice culmen tcncnt, er tota uita pugnant cum

Euangelicis preceptk ! Himirum propter hos , nonfolum intergentes maie audit adorandum illud notmen Iefu Cbrifti , uerum etiam inter Cbriftianos *

No» enim libet referre quid adfuos reuerfi dicerefoleant Turcarwm oratores , qui Rome aut apud ali /os Cbriftianos principes egerunt dies aliquot .Necdifficile eft conieâarc,quii de nobis dicantgentes dittehdc ignote ,quartm terras er opes nunc armis m/uadimus,nonutilloslucrifaciamus Cbrifto,iien'malijs rationibus tentMiu eratjèd ut ditionem uel ty/rànidtm podus noftram propagemus, ac diuitias nôfiras quas deo preferimus augeamus,ubi tantum dua,

ricie , libidink ac crudelitatis confpexerint in mori /bus eoru qui Cbrifti crucê profitëtur,utilliquos ectt

feras ïpetimt,bdïes,nos ad \llos coUdtifere no hp'ies

uîdcamur,tantu abeft ut Chriftiani. Quanto uero eu

etnimi dolore quotidie cogimur auiirepropbanqs homies,fi tamêfas eft uUU Cbriftam dicitpphanum,obfaceriotû quoruda impiâ uitacouicijs impetêtes faitûumiefu ÇbrifUncmè. Suntifti,inquiut,quos Cbriffins reliât nobkfut poteftatis dcdoftrinx uiedrios l

i 4 Sut*

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 9: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORÂNDI PER

Sunt iRi quitrattant deumfuk cofecratis manibùi ,

funt ifti qui fie ligant acfoluunt in terris,ut deuside

quod ipfis placitum fùerit dpptobet in celkïlamquod Mi non uerentur addere talibus blafphemijs,tt t

tinam nobk liceret inficiari,fxltcm Uberet cortigete,

Suntfottaffk heretici , gentibus ac Tutcis femichri

flianis nocëdores , Ac merito clamatur in hos qui tt,

liumimpiam infdniam adiuuant . At qui nom mAgk

adiuuant,quàm facerdotes palàm Ma uita pugnattes cum dodrina Cbrifti ! Hune hos nunc illos in iuttocant Theologi ac monachi quod uulgo maie audit

ant,ac propter ipfos Chriftus . Qujur intérim rnalui

mus imitari Adam er Cd'm quom alter culpâ reiccit

in uxorem,olter maluit deo comicioti quàm etimen

dgnofcere,neuter neefateri nec corrigere uoluit ,$

Cdp ¤ au^re Vàuliïfdlubriter iuxtd ac amater ddmenenti

' nos in epiftola dd Cotinthiosfecuia.Hemini dates «I

là offenfionë,ut non uituperetur minifteriunoftru,fed in o'ibus exbibeamus nofmedpfosficut deimini*ftros . Quid hoc eft q$ dicit in omnibus ! N» in au/

cupijs,famulidotcopijs,ditionibus,pedis,gdlctis,pol

pis,mink,beUis,opibus,principtifoederibus!Nequ4I» quibus igitur! Nora auderem refponiere,nifi Pi*lus nominatim expreffijfet omnia . In multd,inquittpatientiajn tribuladonibus,in neceffitaUbusjn dngiftijs,inplagis,incarceribus,infeditionibus,inUbotnbusjin uigilijsjn caRitate^fciètktceterisciiqttt

. -. .. magnus

MODVS ORÂNDI PER

Sunt iRi quitrattant deumfuk cofecratis manibùi ,

funt ifti qui fie ligant acfoluunt in terris,ut deuside

quod ipfis placitum fùerit dpptobet in celkïlamquod Mi non uerentur addere talibus blafphemijs,tt t

tinam nobk liceret inficiari,fxltcm Uberet cortigete,

Suntfottaffk heretici , gentibus ac Tutcis femichri

flianis nocëdores , Ac merito clamatur in hos qui tt,

liumimpiam infdniam adiuuant . At qui nom mAgk

adiuuant,quàm facerdotes palàm Ma uita pugnattes cum dodrina Cbrifti ! Hune hos nunc illos in iuttocant Theologi ac monachi quod uulgo maie audit

ant,ac propter ipfos Chriftus . Qujur intérim rnalui

mus imitari Adam er Cd'm quom alter culpâ reiccit

in uxorem,olter maluit deo comicioti quàm etimen

dgnofcere,neuter neefateri nec corrigere uoluit ,$

Cdp ¤ au^re Vàuliïfdlubriter iuxtd ac amater ddmenenti

' nos in epiftola dd Cotinthiosfecuia.Hemini dates «I

là offenfionë,ut non uituperetur minifteriunoftru,fed in o'ibus exbibeamus nofmedpfosficut deimini*ftros . Quid hoc eft q$ dicit in omnibus ! N» in au/

cupijs,famulidotcopijs,ditionibus,pedis,gdlctis,pol

pis,mink,beUis,opibus,principtifoederibus!Nequ4I» quibus igitur! Nora auderem refponiere,nifi Pi*lus nominatim expreffijfet omnia . In multd,inquittpatientiajn tribuladonibus,in neceffitaUbusjn dngiftijs,inplagis,incarceribus,infeditionibus,inUbotnbusjin uigilijsjn caRitate^fciètktceterisciiqttt

. -. .. magnus

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 10: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM ROT.

mdgnus Me fine pedo epifcopus Mie profequitur,H<ec auerfamur,bec abominamur,fed per bec nobkabominanda ,Paulus glorificauit nomen domini le/fu ChriRi.lndignantur Dominicales ac Eràcifcani ,apud quofdam inceffi nomen autorumfuorum ,mul/t% cdufdntes, er quiduis potius tergiuerfantes quàmagnofeentes culpamfuorum per quos mole audiunt ,Dominicus er Yrancifcus . Cbriftiglorie cum pri /mis ftudeudum eft.Et tamenfi piorum hominwmglo

, rie ftuiendum arbitramur, ea preftemus per que illigloriam inter bomines non ambierut quidem fed met

ruerunt,ea corrigdmus,quefuggerunt maledicis oc/cdfionem,non quodhorum exeufem nuledicentidm,Vt enim iamnadifunt,qui propter paucos malos dc<

teftantur omnes , dut qui propfei* uitia fungendumfacerdotio , damnant ipfum facerdodum : ita nec e*

osferimus, qui obliti ebriftione modeftie fedidofeuoeiferatur m uitiafacerdotum » perinde quafi ipfiuacent culpa , fed quod nosprorfus inculpâtos effe

cupiam,monitore Paulo,quifcripfit nemini dates ullà offenfionem. Heminidiccns,nullam excipit perfonom: quwm addit ullam offenfionem ,amputat om/ne genus offendkuli , Itaque qui uere diligunt Chri/fii principis fuigloriam , quemdmodum nunquàmdeeft occafio laudandi dei , quoniam in omnibus exquoeuncfc uertas oculos,gloriofuseR er aimirabi tlis-.ita quoniam nunquam ceffat illius in nos benefi /

a 5 cmtti

DES. ERASMVM ROT.

mdgnus Me fine pedo epifcopus Mie profequitur,H<ec auerfamur,bec abominamur,fed per bec nobkabominanda ,Paulus glorificauit nomen domini le/fu ChriRi.lndignantur Dominicales ac Eràcifcani ,apud quofdam inceffi nomen autorumfuorum ,mul/t% cdufdntes, er quiduis potius tergiuerfantes quàmagnofeentes culpamfuorum per quos mole audiunt ,Dominicus er Yrancifcus . Cbriftiglorie cum pri /mis ftudeudum eft.Et tamenfi piorum hominwmglo

, rie ftuiendum arbitramur, ea preftemus per que illigloriam inter bomines non ambierut quidem fed met

ruerunt,ea corrigdmus,quefuggerunt maledicis oc/cdfionem,non quodhorum exeufem nuledicentidm,Vt enim iamnadifunt,qui propter paucos malos dc<

teftantur omnes , dut qui propfei* uitia fungendumfacerdotio , damnant ipfum facerdodum : ita nec e*

osferimus, qui obliti ebriftione modeftie fedidofeuoeiferatur m uitiafacerdotum » perinde quafi ipfiuacent culpa , fed quod nosprorfus inculpâtos effe

cupiam,monitore Paulo,quifcripfit nemini dates ullà offenfionem. Heminidiccns,nullam excipit perfonom: quwm addit ullam offenfionem ,amputat om/ne genus offendkuli , Itaque qui uere diligunt Chri/fii principis fuigloriam , quemdmodum nunquàmdeeft occafio laudandi dei , quoniam in omnibus exquoeuncfc uertas oculos,gloriofuseR er aimirabi tlis-.ita quoniam nunquam ceffat illius in nos benefi /

a 5 cmtti

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 11: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDT PER

ceHtia,femper eft mde grattas dgant.JXcc enim in lttis tantum ageniefuntgratie , uerum etkm in affiftionibus,qudS idco frequètcr immittit nobk, ut emett

det acferuetjtonnuncf ut excrcende uirtutis mateti/

amfuppcditet.Egitgrdtios Pdulus,quod Epaphtodi/

tu ex grauiffimo morbo rcftituit. Egitgratias, qutm

terprecatus dominu ut aufcrretur ftimulus carnist

er abigeretur fatanas colaphis ipfum cedês,dudiffet:

t.Cor.n, Sufficit tibigratta, na uirtus in tnfttmitate pficitttt,' Hocfenfit Paulusfcribcns Ephefijs in loco quem mt

Cdb < ^° rctUttmUi : Gratiasfemper agètes pro omnibus in' nomine domini noftri Iefu CbriRi deo et potri .Parifemper dgercgrotias ei,q femper benefdcitjtu in om

nibustquitp infcrutabili c$filo o\a nobk uertit m bo/

n&,etia Ma que uidetur effe noxia.Laus igitur etgntidru aftio perpétua eft facrificium omniîi Cbriftia/.,nortiyfed precipue quu illius mortè,qui nos redemit,

de myRici corpork focietatê facri panis er myfticicalick cofecratioercprefentdmus* Vnie er buiçreiproprie nomè inditû Euchariftie,quâquâ eadè Grefckdiciturfynaxk,id eft,cociliatio , quodpdriteriUreprefentetur feedus charitatk inter ota Cbrifti ment,

bra,unde er Latini comunionem uocant.Horu utr&,

quejaus ergradarum actio no modo no ceffat poftbanc uitajaerum etia perficitur* Hic du animas grauatur hoc mortali corpufeulo, ut eft imperfeftd co ignitio wgnitudiMi ©- bonitatis iUiusju eft imper/

fetft

MODVS ORANDT PER

ceHtia,femper eft mde grattas dgant.JXcc enim in lttis tantum ageniefuntgratie , uerum etkm in affiftionibus,qudS idco frequètcr immittit nobk, ut emett

det acferuetjtonnuncf ut excrcende uirtutis mateti/

amfuppcditet.Egitgrdtios Pdulus,quod Epaphtodi/

tu ex grauiffimo morbo rcftituit. Egitgratias, qutm

terprecatus dominu ut aufcrretur ftimulus carnist

er abigeretur fatanas colaphis ipfum cedês,dudiffet:

t.Cor.n, Sufficit tibigratta, na uirtus in tnfttmitate pficitttt,' Hocfenfit Paulusfcribcns Ephefijs in loco quem mt

Cdb < ^° rctUttmUi : Gratiasfemper agètes pro omnibus in' nomine domini noftri Iefu CbriRi deo et potri .Parifemper dgercgrotias ei,q femper benefdcitjtu in om

nibustquitp infcrutabili c$filo o\a nobk uertit m bo/

n&,etia Ma que uidetur effe noxia.Laus igitur etgntidru aftio perpétua eft facrificium omniîi Cbriftia/.,nortiyfed precipue quu illius mortè,qui nos redemit,

de myRici corpork focietatê facri panis er myfticicalick cofecratioercprefentdmus* Vnie er buiçreiproprie nomè inditû Euchariftie,quâquâ eadè Grefckdiciturfynaxk,id eft,cociliatio , quodpdriteriUreprefentetur feedus charitatk inter ota Cbrifti ment,

bra,unde er Latini comunionem uocant.Horu utr&,

quejaus ergradarum actio no modo no ceffat poftbanc uitajaerum etia perficitur* Hic du animas grauatur hoc mortali corpufeulo, ut eft imperfeftd co ignitio wgnitudiMi ©- bonitatis iUiusju eft imper/

fetft

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 12: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

. DES. ERASMVM ROT.

feth tu louiatio ,tugratiarû aftio.lïïic quo cldriits htue bimur, hoc excellentius kudabimus, clamâtes cû ^Toie.é.fer apbkk fpiritibus:Sàâus,fanclus,fan6his dominus

txercituu:Plena eft ois terragloria eius.iaq,- qd'dn/tefufpirabamus adepd, er qà'antefpefequebamur ,iâ re affequuti,canemus eu Dauid-.Sicut audiuimus , _ .fie uidimus in ciuitate domini uirtuiu, in ciuitate dei '* * ^iï*noftri. défera utgradaru adio laus queddm eft, itanonnunquâ eft er petidotde qua nue inftituimus dice

re. Qjidndoquidë er inter homines,qui diuiti pro be

nefteio dato gratias agit, tacite prouocatMius libéralitatë ad maiord largkndu .Quk autë deo didor autbenignior! Uucquidê intérim gratias agètes pro dei

donk exultamus,fed eu tremore, nimiru incerti,numquoi iatû eft,fit futuru nobk petpetuum. siquiiëeiquifiât uidendu eR ne cadat: er noftta negltgétiafitnonunqua3utfubducatfcfedeigratid,uelut ab indignk'.nonnucp ipfe deus,licet non offenfus,auerdt ànobk uultu fuu,nos q- nobiftpfis ad tempus relinquit,neueniamus in maitis difcrimen,impia noftrifiducia. Inciuitate ccelefti, plena gaudioru erit ifto grodaru a \

&io : qafecuro erit prettritoru bonoru memoria, nec

uUus pdëdi qd'tenemus,metus offufeabit letida cordkHoftri,neq- qcquS, deetit uotk ttoftris.qi'felicitatè noftra reddet imperfedà,prefertm ubi totu Cbrifti corpus id erit difelicitatk eterne cofordu colleâu,fuoque cdpitifoci4tUtl?orrà quadiu uerfamwin hoeexi

iiot

. DES. ERASMVM ROT.

feth tu louiatio ,tugratiarû aftio.lïïic quo cldriits htue bimur, hoc excellentius kudabimus, clamâtes cû ^Toie.é.fer apbkk fpiritibus:Sàâus,fanclus,fan6his dominus

txercituu:Plena eft ois terragloria eius.iaq,- qd'dn/tefufpirabamus adepd, er qà'antefpefequebamur ,iâ re affequuti,canemus eu Dauid-.Sicut audiuimus , _ .fie uidimus in ciuitate domini uirtuiu, in ciuitate dei '* * ^iï*noftri. défera utgradaru adio laus queddm eft, itanonnunquâ eft er petidotde qua nue inftituimus dice

re. Qjidndoquidë er inter homines,qui diuiti pro be

nefteio dato gratias agit, tacite prouocatMius libéralitatë ad maiord largkndu .Quk autë deo didor autbenignior! Uucquidê intérim gratias agètes pro dei

donk exultamus,fed eu tremore, nimiru incerti,numquoi iatû eft,fit futuru nobk petpetuum. siquiiëeiquifiât uidendu eR ne cadat: er noftta negltgétiafitnonunqua3utfubducatfcfedeigratid,uelut ab indignk'.nonnucp ipfe deus,licet non offenfus,auerdt ànobk uultu fuu,nos q- nobiftpfis ad tempus relinquit,neueniamus in maitis difcrimen,impia noftrifiducia. Inciuitate ccelefti, plena gaudioru erit ifto grodaru a \

&io : qafecuro erit prettritoru bonoru memoria, nec

uUus pdëdi qd'tenemus,metus offufeabit letida cordkHoftri,neq- qcquS, deetit uotk ttoftris.qi'felicitatè noftra reddet imperfedà,prefertm ubi totu Cbrifti corpus id erit difelicitatk eterne cofordu colleâu,fuoque cdpitifoci4tUtl?orrà quadiu uerfamwin hoeexi

iiot

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 13: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDI PER

lio,quonidm er malorum plenafunt omnia,çr bono

rwm uel imperfeâa, uel incerta poffeftio,cÔfequiuir, ,

utfemperfit orondus deus ,ut nos à nulk urgentibus

eripiot,o~fua dona in nobk augeat, er quod largitidignatus eR,uelit effe propriîi ac perpetuum, et quoihic ccepit in nobk,perfkiat in uita futura,Primû ita>

quefi uidetur,difcutUmus quid fit precdtio fiue otai

tio. QBdnq bec uoxin bocfenfu non omnino (pbatmt

bk,quireligioftus obfcruat clegantià Romaniferma/

ni/s. Nom ut Latine dicitur orare qui rogat,ita no fitis Latine dicitur pro deprecatione oratio , necfati{apte dicitur orator,qui rogat. Oradonem pro precdi

tione Chriftianoru ufusrecepit. Oratorem pro depre

catorequod nue ufurpant,nemo ueterû,quodfciâ,dttfus eft dicere.Sed ut,omiffa uerboru cura,de re pet/gamus,bec tria:laus,gratiaru adio,çrprecatio:tdmetfi rotione uerius q> re diferetafunt , ac ferè cohe irctjtiunc tamen docendigratiafcporabimus.Eftigit .

tur precatio eredio mentk in deu cumftudio quippi

am ab illo impetrandi.lom hec ipfafinitioftatm de/

clarat, quantum abfint à precando , qui pfalmos non ,

intelligendos,etiamfi amendèrent, inani kbiorû ftrepitu petfonant , animo per omnia cmarum indnium

ludibria uolitdnte .voulus autem nonnunquam dusuoees uelut idemfignificantes ,fibi copuldt,orado /«em er obfecradonem,fic ut precationi refpondetU

&$o<ro\xù>0bfecr»itioni d1 in<rie,,îic enim fcribit'.'Hi'bit

MODVS ORANDI PER

lio,quonidm er malorum plenafunt omnia,çr bono

rwm uel imperfeâa, uel incerta poffeftio,cÔfequiuir, ,

utfemperfit orondus deus ,ut nos à nulk urgentibus

eripiot,o~fua dona in nobk augeat, er quod largitidignatus eR,uelit effe propriîi ac perpetuum, et quoihic ccepit in nobk,perfkiat in uita futura,Primû ita>

quefi uidetur,difcutUmus quid fit precdtio fiue otai

tio. QBdnq bec uoxin bocfenfu non omnino (pbatmt

bk,quireligioftus obfcruat clegantià Romaniferma/

ni/s. Nom ut Latine dicitur orare qui rogat,ita no fitis Latine dicitur pro deprecatione oratio , necfati{apte dicitur orator,qui rogat. Oradonem pro precdi

tione Chriftianoru ufusrecepit. Oratorem pro depre

catorequod nue ufurpant,nemo ueterû,quodfciâ,dttfus eft dicere.Sed ut,omiffa uerboru cura,de re pet/gamus,bec tria:laus,gratiaru adio,çrprecatio:tdmetfi rotione uerius q> re diferetafunt , ac ferè cohe irctjtiunc tamen docendigratiafcporabimus.Eftigit .

tur precatio eredio mentk in deu cumftudio quippi

am ab illo impetrandi.lom hec ipfafinitioftatm de/

clarat, quantum abfint à precando , qui pfalmos non ,

intelligendos,etiamfi amendèrent, inani kbiorû ftrepitu petfonant , animo per omnia cmarum indnium

ludibria uolitdnte .voulus autem nonnunquam dusuoees uelut idemfignificantes ,fibi copuldt,orado /«em er obfecradonem,fic ut precationi refpondetU

&$o<ro\xù>0bfecr»itioni d1 in<rie,,îic enim fcribit'.'Hi'bit

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 14: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES ERASMVM ROT.

bilfolicitifitk ,fed in omni oradone er obfecratio / philip.4*ne cugradarum adione petidones ueRre innotefcatapud dcwm.Rurfus ad Ephefios 6. Per omnem oro a

donem, er obfectationem : ubi quodLatinus uer/tit i orationem,Grecis eft arçocr'oVXH» 1U0^ obfecrationem,^iH<fi% . Ambrofius pro obfecratione uettit ,prscem . idem in epiftola ad Timotbetim priore,très £*£*«ocej coniungit, &%otroV^iùi , (Pinct/j,® eWufip .obfecro igitur,inquit,primum omniumfieriobfecrdtiones, orationes, poftulddones^grdddrum dftioncspro omnibus hominibus . Ambrofius ftHcrfe uertit>deprecdttonts '.K^oo'fk'xàq,, orationes. Ceterum qiïeft èviWfaç , «erfi poterat , interpelladones . NdJttin epiRola ad Romanos capite 8. quod Grecis eft ,.oç & hr\] yx<i-vu Wsç h^w,u : Interprès reddidit :Qui etiam interpellât pro nobk, uidelicet utens uerbo unie deduftd eft îWjf/ç . S«nf <i«ffm quiputët,bk tribus uerbk idem fignificontibus ,nthil aliud de/clarari ,quàm uehemêdam , inftandamque precatio/nk . Qui difcrimen oftenderc conantur , interfe pa frmn confendunt . Siquidem Auguftinus in epiftoUquadam ad Paulinum ,cxiflintdt iïueee.id eft,deprecationes ,dici preces illas que fiunt,ante quàm,

benedicitur id quod eft in altari:-�%oo'6\ixàç.,id e&,orationes , quwm benedicitur , aut ,ut Auguftinus loquiturt Sandtficatur , er diflribudoni prepdrotur,tvivil^quumfwmptk myfterifsfacerios benedi/

cit

DES ERASMVM ROT.

bilfolicitifitk ,fed in omni oradone er obfecratio / philip.4*ne cugradarum adione petidones ueRre innotefcatapud dcwm.Rurfus ad Ephefios 6. Per omnem oro a

donem, er obfectationem : ubi quodLatinus uer/tit i orationem,Grecis eft arçocr'oVXH» 1U0^ obfecrationem,^iH<fi% . Ambrofius pro obfecratione uettit ,prscem . idem in epiftola ad Timotbetim priore,très £*£*«ocej coniungit, &%otroV^iùi , (Pinct/j,® eWufip .obfecro igitur,inquit,primum omniumfieriobfecrdtiones, orationes, poftulddones^grdddrum dftioncspro omnibus hominibus . Ambrofius ftHcrfe uertit>deprecdttonts '.K^oo'fk'xàq,, orationes. Ceterum qiïeft èviWfaç , «erfi poterat , interpelladones . NdJttin epiRola ad Romanos capite 8. quod Grecis eft ,.oç & hr\] yx<i-vu Wsç h^w,u : Interprès reddidit :Qui etiam interpellât pro nobk, uidelicet utens uerbo unie deduftd eft îWjf/ç . S«nf <i«ffm quiputët,bk tribus uerbk idem fignificontibus ,nthil aliud de/clarari ,quàm uehemêdam , inftandamque precatio/nk . Qui difcrimen oftenderc conantur , interfe pa frmn confendunt . Siquidem Auguftinus in epiftoUquadam ad Paulinum ,cxiflintdt iïueee.id eft,deprecationes ,dici preces illas que fiunt,ante quàm,

benedicitur id quod eft in altari:-�%oo'6\ixàç.,id e&,orationes , quwm benedicitur , aut ,ut Auguftinus loquiturt Sandtficatur , er diflribudoni prepdrotur,tvivil^quumfwmptk myfterifsfacerios benedi/

cit

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 15: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDI PERtit populo, uelut interccffor offerens fuos mifcrkot/diffime poteftad : demum in fine adduntur grada /rum actiones , Grecorumfcholiaficdiftinguunt, ut

Hna-ie,fit, quodes precamur ut à malis urgendbus ,

aut etiam immincndbus liberemur : zsoa'Suxh <{uo /des uotk optamus bona : 'îVrcufiç, qua querimur dt

bk,qui nos affiigunt ,quemadmodum uidua inter tpellauit iuiicem.Attt ,ficut interpretatur Theopbylàéhis , quwm interccdimus pro hk qui dfftigunt nos ,ut refipifcdnt . Haie differendefuffragatur er uo tcum ipfarum etymologia , er rerum natura . Siquv

dent Mo/xcu Grecis er egeo fonat ,er rogo .Potrô rogo fupplicis uerbum eft . Et qui premente ne/

cefiitate eget auxilio ,fupplcx eh . Item YuXojxar

Greck fonat,opto:\[}X«, uotwm. Poftremo Yvtm|J5interceffionemfonat,fiuc interpellationcm,qua péri'

clitantifuccurrit,qui autoritate ualet apud eu qui offenfus eft . Primum autë eft liberari à malk, unde chodie rem diuinam à confeffione er abfoludone dcli

ctorwm dufpicantur,proximim optare bona nobk ac

fratribtu ,perfediffimum autem interpeUare ieu pro

bk qui Chriftum infuk membrk perfequiïtur , ne dët

panas impietdtis fue Jed refipifcentet conuettantut

ai dominum . Ambrofius deprecadones refert di reiges , orddones di ceteros , qui mdgiftrdtu publicaue

poteftate fungutur:poftuladoes ddeos qui uartjs pre

muntur malis,ut eruantur,v liberatitiotninum col/laudcnt

MODVS ORANDI PERtit populo, uelut interccffor offerens fuos mifcrkot/diffime poteftad : demum in fine adduntur grada /rum actiones , Grecorumfcholiaficdiftinguunt, ut

Hna-ie,fit, quodes precamur ut à malis urgendbus ,

aut etiam immincndbus liberemur : zsoa'Suxh <{uo /des uotk optamus bona : 'îVrcufiç, qua querimur dt

bk,qui nos affiigunt ,quemadmodum uidua inter tpellauit iuiicem.Attt ,ficut interpretatur Theopbylàéhis , quwm interccdimus pro hk qui dfftigunt nos ,ut refipifcdnt . Haie differendefuffragatur er uo tcum ipfarum etymologia , er rerum natura . Siquv

dent Mo/xcu Grecis er egeo fonat ,er rogo .Potrô rogo fupplicis uerbum eft . Et qui premente ne/

cefiitate eget auxilio ,fupplcx eh . Item YuXojxar

Greck fonat,opto:\[}X«, uotwm. Poftremo Yvtm|J5interceffionemfonat,fiuc interpellationcm,qua péri'

clitantifuccurrit,qui autoritate ualet apud eu qui offenfus eft . Primum autë eft liberari à malk, unde chodie rem diuinam à confeffione er abfoludone dcli

ctorwm dufpicantur,proximim optare bona nobk ac

fratribtu ,perfediffimum autem interpeUare ieu pro

bk qui Chriftum infuk membrk perfequiïtur , ne dët

panas impietdtis fue Jed refipifcentet conuettantut

ai dominum . Ambrofius deprecadones refert di reiges , orddones di ceteros , qui mdgiftrdtu publicaue

poteftate fungutur:poftuladoes ddeos qui uartjs pre

muntur malis,ut eruantur,v liberatitiotninum col/laudcnt

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 16: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM ROT*'.laitâët incolumitads dutcrem.Mibi,fi quid interefl p

uero propius effe uidetur, quod à Grecis traduit eft .Ef bailenus quidem de ratione nomintm ,deq» uari*rei proprietate . N«»c pduck aperiendum, quota eu Diuifio tôti,ra nobk dominus lefus,atq; huitu amici precdndi ftu m ftfcj-j.

dium er affiduitatem commendarint,non Untu pre/ceptis , rei etiam excmplis : deinde quur ea res no /bk tantafollicituiinefùerit tradita . Mox oftédemus

in oranio quatuor potiftimîi effefpedanda , qukfitquem oras , quifk qui oras , quid ores, er quomo /

. dofit orandtm . Vt igitur primum abfoluam , Luca.cap. 18. quum dominus fuperiorefermone docuiffet ,quantk in periculk uerfctur bominum uita , digne /tus eR er remedium indicare , Certiffimum autem inmalk preftdium eft auxiliim iei, quod ille nobis fentper paratum fore poUicitus cR,fi uotis ardentibut acin&andbus fiagitemus . Hoc preceptum ut altius mfigerctur animk auditoru ,ddbibuit parabolâ tde iudifce impio pariter atq- improbo, qui tametfi deum nonmetueret , nec homines rcuererctur , tdmen fatigatutindefeffa uidue cuiufdam interpellations tfecit tan /dent quod rogabatur.QU.odfi muliercula quo panât.

fumerct de aiuerfario,tata inftidt improbitote,quantto inftantius oportet nos ea petere, que coducunt adeternam feluitatem ! Etfi iuicx impius er impu /dès delaffatm muliercuU interpeUationibus,pr£ftititquod petebotHrrqudnto magis deus natura hehigms 4

audiet

DES. ERASMVM ROT*'.laitâët incolumitads dutcrem.Mibi,fi quid interefl p

uero propius effe uidetur, quod à Grecis traduit eft .Ef bailenus quidem de ratione nomintm ,deq» uari*rei proprietate . N«»c pduck aperiendum, quota eu Diuifio tôti,ra nobk dominus lefus,atq; huitu amici precdndi ftu m ftfcj-j.

dium er affiduitatem commendarint,non Untu pre/ceptis , rei etiam excmplis : deinde quur ea res no /bk tantafollicituiinefùerit tradita . Mox oftédemus

in oranio quatuor potiftimîi effefpedanda , qukfitquem oras , quifk qui oras , quid ores, er quomo /

. dofit orandtm . Vt igitur primum abfoluam , Luca.cap. 18. quum dominus fuperiorefermone docuiffet ,quantk in periculk uerfctur bominum uita , digne /tus eR er remedium indicare , Certiffimum autem inmalk preftdium eft auxiliim iei, quod ille nobis fentper paratum fore poUicitus cR,fi uotis ardentibut acin&andbus fiagitemus . Hoc preceptum ut altius mfigerctur animk auditoru ,ddbibuit parabolâ tde iudifce impio pariter atq- improbo, qui tametfi deum nonmetueret , nec homines rcuererctur , tdmen fatigatutindefeffa uidue cuiufdam interpellations tfecit tan /dent quod rogabatur.QU.odfi muliercula quo panât.

fumerct de aiuerfario,tata inftidt improbitote,quantto inftantius oportet nos ea petere, que coducunt adeternam feluitatem ! Etfi iuicx impius er impu /dès delaffatm muliercuU interpeUationibus,pr£ftititquod petebotHrrqudnto magis deus natura hehigms 4

audiet

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 17: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDI PER

audiet preces àdfe cldmdndum ! Rurfus dpud eun ldem cdpite n.rem cdndem alia commendat parabo *la noâurni poftulatork, qui cUmoribus er pulfdtio

nibus improbkhuc adegit excufantem amicwm,mmédia nodefurgat è ledo,ejr donatk panibus,quotl

quot opuseffent ,ftagitatorem moleftum abigat,nuigktedio uiâus,quàm impulfus beneuolenda. Confit

intérim frigidum Mum amicum cum deo, très painés cum eterna uita , er intelliges quanto nobk in t

ftandus ,maiorcq-fiducia fit orandus pater ccàei

ftk.Eodem perdnet , quoi quum dominus fukdi/fcipulk nihil prefcripftffe legaturde ueftitu , de ci/bo potûue , de ieiunijs , tamen orondi formdm diliigenter prefctipfit , quam non iuffit peti à Moyfe ,.

aut prophetk , nec à loanne , qui certas quafdam

orandi formas tradidiffe legitur :fed ipfe peculiatmpropofuit:non ufurus tanta bac in te diligentia , nifi

precipud quedam pietatis pars effet deprecado.Rur

fum apui Mattheum cap. 6,quàm diligenter cohott

tatur ad orandum ! Qitum enim prius exemiffet illis

omnemfolicitudinem de ueftitu , de uiâu, de fami»

de incolumitate, de uita:docethec omnia magna c»

fiducia poftulanda à pâtre : petite , inquit , er dStur uobis,querite zrinuenictis,pulfdte er dpetictm

u\obis:quifquisemm petit,accipit: o-quiquetit,in>uenit : er pulfand aperietur * Et ne dubitarent qui»

quod frétèrentforent acccpturi, aut dliquid Mo fol»

. > brins,

MODVS ORANDI PER

audiet preces àdfe cldmdndum ! Rurfus dpud eun ldem cdpite n.rem cdndem alia commendat parabo *la noâurni poftulatork, qui cUmoribus er pulfdtio

nibus improbkhuc adegit excufantem amicwm,mmédia nodefurgat è ledo,ejr donatk panibus,quotl

quot opuseffent ,ftagitatorem moleftum abigat,nuigktedio uiâus,quàm impulfus beneuolenda. Confit

intérim frigidum Mum amicum cum deo, très painés cum eterna uita , er intelliges quanto nobk in t

ftandus ,maiorcq-fiducia fit orandus pater ccàei

ftk.Eodem perdnet , quoi quum dominus fukdi/fcipulk nihil prefcripftffe legaturde ueftitu , de ci/bo potûue , de ieiunijs , tamen orondi formdm diliigenter prefctipfit , quam non iuffit peti à Moyfe ,.

aut prophetk , nec à loanne , qui certas quafdam

orandi formas tradidiffe legitur :fed ipfe peculiatmpropofuit:non ufurus tanta bac in te diligentia , nifi

precipud quedam pietatis pars effet deprecado.Rur

fum apui Mattheum cap. 6,quàm diligenter cohott

tatur ad orandum ! Qitum enim prius exemiffet illis

omnemfolicitudinem de ueftitu , de uiâu, de fami»

de incolumitate, de uita:docethec omnia magna c»

fiducia poftulanda à pâtre : petite , inquit , er dStur uobis,querite zrinuenictis,pulfdte er dpetictm

u\obis:quifquisemm petit,accipit: o-quiquetit,in>uenit : er pulfand aperietur * Et ne dubitarent qui»

quod frétèrentforent acccpturi, aut dliquid Mo fol»

. > brins,

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 18: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

El S. ERASMVM-fiÔTfc. irius,ddbibet fimilitudinem ductam à uulgdripatrui/nfilios affeclu,quorum nuUus eft tam durus,dut intpius,utfifiliuspoftuletpdncm,porrigatiïïipro patnelapidemxautfi poftulet pifcë,porrigatMipro pi/fcefcorpiwm. Si hue cogit homines dlioqui malos,nonnunquam er idololdtrasji&ture pietds,ut liberkneceffaria petentibus non negentquoi petunt:quan/to magk pater Me codeftk,natura benignus ac bene/ficus,qui ebaritate ineffabili profequiturfuos,no negaturus eft hoc petendbus,quoi ultro etiam largitu/rus etdt no petentibus! Repetit hoc promiffwm apud "tundem Euangeliftam c<fp.i8.ifer« dico uobk,quodfi duo ex udbis confenfetint fuper terrdm, de omnire quacunq- petierint, fict Mk à patte meo qui inece

Ik eft.ltem apud Marcum n.ueluti iurciurandofe nobkobligat,iicens.Propterea dico uobUxomnia que,-cunq- orantes petitk,credite quoi accipietis, er eue

nient uobis.iam imminente crucis têporc,nuUo pre*fidio magis confolatut difcipulos fuosl'quos erat ad

tëpus deftituturus,quàm deprecadonis, Quicquidfm *"*#* *4»quit,petierids patrem in nomine meo, bocfaciÔ, utglorificetur pater mfilio.Si quid pederitis me in nomine meojhoc faciam.Iterum cdp.u;, repetit er in/xukat quod dixerat,ne poffit elabi : Si manferitis in.me er uerba mea in uobis manferint,quodcunq} uo/hieritk,petetk,o-fiet uobk*Acmox: Qujtcquidpeftieritis à pâtre d.t uobk.Rutfum capM-expoftujat

b am

El S. ERASMVM-fiÔTfc. irius,ddbibet fimilitudinem ductam à uulgdripatrui/nfilios affeclu,quorum nuUus eft tam durus,dut intpius,utfifiliuspoftuletpdncm,porrigatiïïipro patnelapidemxautfi poftulet pifcë,porrigatMipro pi/fcefcorpiwm. Si hue cogit homines dlioqui malos,nonnunquam er idololdtrasji&ture pietds,ut liberkneceffaria petentibus non negentquoi petunt:quan/to magk pater Me codeftk,natura benignus ac bene/ficus,qui ebaritate ineffabili profequiturfuos,no negaturus eft hoc petendbus,quoi ultro etiam largitu/rus etdt no petentibus! Repetit hoc promiffwm apud "tundem Euangeliftam c<fp.i8.ifer« dico uobk,quodfi duo ex udbis confenfetint fuper terrdm, de omnire quacunq- petierint, fict Mk à patte meo qui inece

Ik eft.ltem apud Marcum n.ueluti iurciurandofe nobkobligat,iicens.Propterea dico uobUxomnia que,-cunq- orantes petitk,credite quoi accipietis, er eue

nient uobis.iam imminente crucis têporc,nuUo pre*fidio magis confolatut difcipulos fuosl'quos erat ad

tëpus deftituturus,quàm deprecadonis, Quicquidfm *"*#* *4»quit,petierids patrem in nomine meo, bocfaciÔ, utglorificetur pater mfilio.Si quid pederitis me in nomine meojhoc faciam.Iterum cdp.u;, repetit er in/xukat quod dixerat,ne poffit elabi : Si manferitis in.me er uerba mea in uobis manferint,quodcunq} uo/hieritk,petetk,o-fiet uobk*Acmox: Qujtcquidpeftieritis à pâtre d.t uobk.Rutfum capM-expoftujat

b am

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 19: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

Môr3 tfs Û.R-ANDT ; per;:*cum H,is,quod badcmts nihil pedftent, affitmniijt,itelut ddiutâtéo's nihil fruftràpedturosiAmen Ami

dico uobkifi quid pedetids patrcm'm nomine meoj

"ddbit uobk.Hadènus non petiRk quicqua in nanti/

ne meo,petite waccipictis,utgaudiwmuefttum ftplénum. Similiter er apud Mattbeum 14. ingruëtt

publicd, mundi calamitate,no addliui prefidiûnolmïttit,quàm ad precationê'.Oratejnquit^cfidtftit'gaueftra byeme uelfabbato. Et ne quk exiftimmiprecadonè frigidam er fomniculofam fufficm,a

Cty'^'pudMarcum ita loquitur:viiete,utgilatè,o- orée,

itidem munit Mos aduerfus ingruentem tentddonh

Mat 14 . " VJgi/dfe er orate,ut non intreds m tentAtionem.L»

'ce decimo:Rbgate,inquit,dominum meffk,ut mit/

^iat operarios m meffemfuam.Necdifîonat à domi

'ni dodrina,dodrina Apoftoloru,Sic Paulus z.lhef'fal»5»Sempergaudete,fine'mtermifiions orate, in w

mnibusgrdtids dgite.Rurfus î.ai Timotb.cd.i. V»

. lo,inquit,uiros ordre in omni loco,fuftoUètes puta'i""" manm fine ira epdifceptdtione, Similiter & n\ét

ves.ldem cupit uirgines de ccelibes tnanere libetos,

*hc diueUantur ab orando:çr hùius reigratid uult 4tempus ex confénfu dirimi ufum coniugij.Sedptti

puèuiduasuultinftare precationibus dieac notst-

t. Prt.5. Eandem cationem nobk canitPetrus. Eftote,inquit,

fobrij,çr uigilate in precationibus,'Item lacobufctt,

cui opui eftfapientk, iubet 4 deo poftukre. Si q««

*-'» vî afftigitut

Môr3 tfs Û.R-ANDT ; per;:*cum H,is,quod badcmts nihil pedftent, affitmniijt,itelut ddiutâtéo's nihil fruftràpedturosiAmen Ami

dico uobkifi quid pedetids patrcm'm nomine meoj

"ddbit uobk.Hadènus non petiRk quicqua in nanti/

ne meo,petite waccipictis,utgaudiwmuefttum ftplénum. Similiter er apud Mattbeum 14. ingruëtt

publicd, mundi calamitate,no addliui prefidiûnolmïttit,quàm ad precationê'.Oratejnquit^cfidtftit'gaueftra byeme uelfabbato. Et ne quk exiftimmiprecadonè frigidam er fomniculofam fufficm,a

Cty'^'pudMarcum ita loquitur:viiete,utgilatè,o- orée,

itidem munit Mos aduerfus ingruentem tentddonh

Mat 14 . " VJgi/dfe er orate,ut non intreds m tentAtionem.L»

'ce decimo:Rbgate,inquit,dominum meffk,ut mit/

^iat operarios m meffemfuam.Necdifîonat à domi

'ni dodrina,dodrina Apoftoloru,Sic Paulus z.lhef'fal»5»Sempergaudete,fine'mtermifiions orate, in w

mnibusgrdtids dgite.Rurfus î.ai Timotb.cd.i. V»

. lo,inquit,uiros ordre in omni loco,fuftoUètes puta'i""" manm fine ira epdifceptdtione, Similiter & n\ét

ves.ldem cupit uirgines de ccelibes tnanere libetos,

*hc diueUantur ab orando:çr hùius reigratid uult 4tempus ex confénfu dirimi ufum coniugij.Sedptti

puèuiduasuultinftare precationibus dieac notst-

t. Prt.5. Eandem cationem nobk canitPetrus. Eftote,inquit,

fobrij,çr uigilate in precationibus,'Item lacobufctt,

cui opui eftfapientk, iubet 4 deo poftukre. Si q««

*-'» vî afftigitut

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 20: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DÉS. ERASMV-M;: RO-fl*dffiïgitur de mctret,bunc orare iubet. Tdntu, autemMctribuit precationi,ut no fotû fibi impetret oras^Uerum etia alijs pro quibus oratur dcus.Si quk egrotôt,iubet accerfi presbytcros.quoru precibus çrcor"

. por'vs er aninti morbo libcrctur, Deniq; mit , ut oês

Chriftiani mutuis apud deum precibus fefe uiciffintfubleuent: Orate,biquit,pro uobk inuicë, utfatuemi ifcoU «.

.m.Multumenimualetdeprecatioiuftidffidua*Nuncconfiderandum erit,dominuslefus,quodtam diUgcitfer tradidit,quanto ftudio conatus fit fuoru animkinfigere,fuo fréquenter eXëplo prouocas difcipûtosxad'orondu,ac ueluiauk ai ualandu incitons- puu\o$ci .< . 7

fuos,S£ptus repetitur hoc in Euagelicis Uteris,quôdtdominus fecefterit m locu deferfu, aut cbnfcendcrît.vtontem ut oraret.lnterdu etiam fblus*tfèc dubitari?dum qu'm quotiiic eu difcipulkfuk orauerit,quëàd/modum ànte cibwm benedixiffe er gratias egiffe, &.poft cibu hymnesin lauie dei ceciniffe ïcgitur.Qti?ties diïtrclittu multitudine feceffit ad orandûjpafto?fres iocuit,ut pro bk quos regendosfufeeperunt, fut[quénterorèt dominujcientes infrugifer* effe doâofk de momtork opéra,ni ccileftk afpirauerit faùor*jScçeHÎdifpëdiiïeft opkboni,finonutffecretkpriecibus mtcrriïpatur,nâ~ et alacrior uegetforq» redit aifuu munus quificfeceffit,et auditork defideriu mtet*

,mi$ione modica redditu eft uiuiàius.Quoties dutnkgnu qjdâ aggrefturus cftet domin^ab orâdo Ugjtur

t/^v "" " ' *'*"' *'ccep*t*

DÉS. ERASMV-M;: RO-fl*dffiïgitur de mctret,bunc orare iubet. Tdntu, autemMctribuit precationi,ut no fotû fibi impetret oras^Uerum etia alijs pro quibus oratur dcus.Si quk egrotôt,iubet accerfi presbytcros.quoru precibus çrcor"

. por'vs er aninti morbo libcrctur, Deniq; mit , ut oês

Chriftiani mutuis apud deum precibus fefe uiciffintfubleuent: Orate,biquit,pro uobk inuicë, utfatuemi ifcoU «.

.m.Multumenimualetdeprecatioiuftidffidua*Nuncconfiderandum erit,dominuslefus,quodtam diUgcitfer tradidit,quanto ftudio conatus fit fuoru animkinfigere,fuo fréquenter eXëplo prouocas difcipûtosxad'orondu,ac ueluiauk ai ualandu incitons- puu\o$ci .< . 7

fuos,S£ptus repetitur hoc in Euagelicis Uteris,quôdtdominus fecefterit m locu deferfu, aut cbnfcendcrît.vtontem ut oraret.lnterdu etiam fblus*tfèc dubitari?dum qu'm quotiiic eu difcipulkfuk orauerit,quëàd/modum ànte cibwm benedixiffe er gratias egiffe, &.poft cibu hymnesin lauie dei ceciniffe ïcgitur.Qti?ties diïtrclittu multitudine feceffit ad orandûjpafto?fres iocuit,ut pro bk quos regendosfufeeperunt, fut[quénterorèt dominujcientes infrugifer* effe doâofk de momtork opéra,ni ccileftk afpirauerit faùor*jScçeHÎdifpëdiiïeft opkboni,finonutffecretkpriecibus mtcrriïpatur,nâ~ et alacrior uegetforq» redit aifuu munus quificfeceffit,et auditork defideriu mtet*

,mi$ione modica redditu eft uiuiàius.Quoties dutnkgnu qjdâ aggrefturus cftet domin^ab orâdo Ugjtur

t/^v "" " ' *'*"' *'ccep*t*

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 21: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MOD VS ORANDIPERcmpifte aufpicium, Luce 5. Baptizatus er egreffutdquâ,oraffelegitur.Defcëiit coluba er uox patrisauditA eft.Hic eftfilius meus chariffim9,ipfû audite»

Hoc uidelicet eratfelix dufpiciufufcipiendimunéris'Euàgelici.Similiter ergendu uocationê aufpiciiueftloan.iz.Qùti/m enim quidam exgéntibus uenif/

fentHierofolymamadorandigratidtdmbientesperpbilippum er Andream ut uidereni lefunt, dominus

ficoraf.Pater clarifica nomen tuum.Ac mox audit

: 'uoccm eceleftem: Et clarificaui er »>««»* clarifica/. bo.Orat exeitaturus LdZdrwm,quod uel ex co liquet

Cdp,iu qtfodfcribit lodnnestPdter ego agogratias tibi,quo

niant audifti me:nimirum oraffe perfpicuum eft,quife predicdt duditum.Preterea Luce nono:profeffiottemfui nominkfperqudmfalus effet omttibuspdra/ta,abôrando uoluitaufpicari.Sicenim legttur.à^ieffetfolusorans,erantcUmittô difcipuliçrinierrosgauit ittos,dicens:Qttê me dicunt effe tutbet&,uosautem que me effe iicitis!Et audit ex ore Petri.Chriftianorum omnium celitus mfpirotam profeffîonèm:Tu es Cbriftusfilius dei uiui.Ac uiciffm Pétri nomine audit omnis, Cbrifti nomen ex animo profïtcns:Beatus es Simon Bariona.Et paulo poft apud euhdc

EuangeliflamjimmortaUtdtisfpecimen aliquod bRc

furus in monte,non prius transfiguratur quàm orapfet.Etfafta eft,inquit,dum orarctjpecies uultuseiutalter*,®- ueftitus eius allm Acrefulgens,ts.ec'àltsri

tittdo

MOD VS ORANDIPERcmpifte aufpicium, Luce 5. Baptizatus er egreffutdquâ,oraffelegitur.Defcëiit coluba er uox patrisauditA eft.Hic eftfilius meus chariffim9,ipfû audite»

Hoc uidelicet eratfelix dufpiciufufcipiendimunéris'Euàgelici.Similiter ergendu uocationê aufpiciiueftloan.iz.Qùti/m enim quidam exgéntibus uenif/

fentHierofolymamadorandigratidtdmbientesperpbilippum er Andream ut uidereni lefunt, dominus

ficoraf.Pater clarifica nomen tuum.Ac mox audit

: 'uoccm eceleftem: Et clarificaui er »>««»* clarifica/. bo.Orat exeitaturus LdZdrwm,quod uel ex co liquet

Cdp,iu qtfodfcribit lodnnestPdter ego agogratias tibi,quo

niant audifti me:nimirum oraffe perfpicuum eft,quife predicdt duditum.Preterea Luce nono:profeffiottemfui nominkfperqudmfalus effet omttibuspdra/ta,abôrando uoluitaufpicari.Sicenim legttur.à^ieffetfolusorans,erantcUmittô difcipuliçrinierrosgauit ittos,dicens:Qttê me dicunt effe tutbet&,uosautem que me effe iicitis!Et audit ex ore Petri.Chriftianorum omnium celitus mfpirotam profeffîonèm:Tu es Cbriftusfilius dei uiui.Ac uiciffm Pétri nomine audit omnis, Cbrifti nomen ex animo profïtcns:Beatus es Simon Bariona.Et paulo poft apud euhdc

EuangeliflamjimmortaUtdtisfpecimen aliquod bRc

furus in monte,non prius transfiguratur quàm orapfet.Etfafta eft,inquit,dum orarctjpecies uultuseiutalter*,®- ueftitus eius allm Acrefulgens,ts.ec'àltsri

tittdo

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 22: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

» DBS- ERASMVM ROT. ,

titulo dedicdt ecclefia.fuà,cuim typugerébat tempVc^

Mud Hierofolymortm, unde profligduit imputa tur .

bam uendentium t*rementium.Domus,inquit,med,domus orationis uocabitur.Domus dei ecclefia eft,in qua quifquk uerfaiur,uerfatur autem omnis uercChriRianus,eum non oportet aliui quant orare. N*perpetuum pieuiueniiftudiumfugk eft deprecdtip,"Dominusrogdtpro Petro,ne deficiatfides Mius: er JfUC.ivrogat pafrem ut alium paracletum mittat difcipulk,ne deficidnt in dffliftionibus.Pcrdéta ccend, qua po/flremam egii ante mortem cum difcipulisfuis,fubla ' *tis in ccelunt oculis,prolixius oratjut per Euangeliu ,

iUuftreturgloria patris, ut per Eudngelij profeffio- '

nemfcruentur non folum dpoftoU, uerum etiam p/, ','

mnes,qui cxmiuerfis terre nationibus^fq^ ad mm -.

difuient credituriforent euangelio.vbi iatn ingruebatpoteftasMdtenebrarumjnortono folum ftexis, ^ . . ;,genibus,fedfatie quôq» proftratus in terrant , ter de],

proli*i«i oraffe lcgitur:precipuosq; difcipulorû qu» -, ,'. ^

fubinde reperiffet dormientes, monuiffe, uigilarent .

grorarent ne uenirentin tentationem,Deniq] quutn\

iam in ara crucis magnusfdcerdosfecundum ordinç,Melcbifedec peragit efficax Mud er unicum faerifi .

cium.quod er olim legis Mofaice typk adumbroûlerat,o- nuncquotidie facripank er caficis cofecra.

tione repr£fentatur,ingenti clamore uocïferas^orat, M.at.17.paire promembrit[»*i^Demm.emfde^mem, quûrMar* 15.

. " " ^y^ "fa";

» DBS- ERASMVM ROT. ,

titulo dedicdt ecclefia.fuà,cuim typugerébat tempVc^

Mud Hierofolymortm, unde profligduit imputa tur .

bam uendentium t*rementium.Domus,inquit,med,domus orationis uocabitur.Domus dei ecclefia eft,in qua quifquk uerfaiur,uerfatur autem omnis uercChriRianus,eum non oportet aliui quant orare. N*perpetuum pieuiueniiftudiumfugk eft deprecdtip,"Dominusrogdtpro Petro,ne deficiatfides Mius: er JfUC.ivrogat pafrem ut alium paracletum mittat difcipulk,ne deficidnt in dffliftionibus.Pcrdéta ccend, qua po/flremam egii ante mortem cum difcipulisfuis,fubla ' *tis in ccelunt oculis,prolixius oratjut per Euangeliu ,

iUuftreturgloria patris, ut per Eudngelij profeffio- '

nemfcruentur non folum dpoftoU, uerum etiam p/, ','

mnes,qui cxmiuerfis terre nationibus^fq^ ad mm -.

difuient credituriforent euangelio.vbi iatn ingruebatpoteftasMdtenebrarumjnortono folum ftexis, ^ . . ;,genibus,fedfatie quôq» proftratus in terrant , ter de],

proli*i«i oraffe lcgitur:precipuosq; difcipulorû qu» -, ,'. ^

fubinde reperiffet dormientes, monuiffe, uigilarent .

grorarent ne uenirentin tentationem,Deniq] quutn\

iam in ara crucis magnusfdcerdosfecundum ordinç,Melcbifedec peragit efficax Mud er unicum faerifi .

cium.quod er olim legis Mofaice typk adumbroûlerat,o- nuncquotidie facripank er caficis cofecra.

tione repr£fentatur,ingenti clamore uocïferas^orat, M.at.17.paire promembrit[»*i^Demm.emfde^mem, quûrMar* 15.

. " " ^y^ "fa";

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 23: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

.. MODVS ÔRANDI PERiffedeferuiftÙTandem profert er Mam omnium aè':folùdfiimam cbaritatem,orans patrë pro crucifigê/ '

tibùs,procouiciantibus çrinfuitantibus.Tot exem\s

plis dominus nos exdmulare uoluit dd ordndu". N»c ')

obferuemus,quàm Apofloli «5 degenerorint oh infti '

tuto preceptork.Poft afcenfionem domini, ingreffi 1

- cfnacutu,perfeuerât manimiter in oratione.ErantnAit* Induit Lucas,omnes unanimiter pçrfeuerates m ora

tionc,cu mulieribus er Maria maire Iefu er fratrjk% :, . > busçiuSiRurfus fuffeâuri MattheU in locumlttde% ]

quiperierat,orât:Tu domine,qui corda nofti omni/WtJ.Hoc oufpicio ialus eft fpititus, mie cccpit ref:gnwmEudngelicu.Hoc aufpicio fdrtus eft numéro*1

apôftolicifendtus.Hocdufpicio cofecratus Euâgelij'"ptoueittut Me primus quofi'q- primitie,Qv.u enï mo '"

diéaccreuiffent difcipulotïï numèto tria milid, quid ]

A**'*» .(lîbijcitLucas!Erani,inquit,perfeuerantes in doitri'"«i apoftàlorim er cSmunicationefradionk pankf;

A *'*' &oratione,MoxPetrustyloannesorâdigratta pitunt tëplum circiter horX nonà~,qud tunt erat folèneludek orare,atq; ibi pro foribus têpli cUudumfanâtnnomineiejli.RurfumqttimEuâgelijfubolefcëteminiies gloria fdcerdotes ac pbarifei mink çonarctttbrobrucrejpufitus Me Cbrifti grex nSalio tofitgit'

* ^.% ciu^m ^ preces.yndnimitcr,inquii, leuauertit uocé'; Adeujtieydixerunt: Domine tu quifecifti cozlu er1

terrét '0*jr,Ef.<J«#m braffent^otik eftlocustin quai

'"''" :- '%' ' erm

.. MODVS ÔRANDI PERiffedeferuiftÙTandem profert er Mam omnium aè':folùdfiimam cbaritatem,orans patrë pro crucifigê/ '

tibùs,procouiciantibus çrinfuitantibus.Tot exem\s

plis dominus nos exdmulare uoluit dd ordndu". N»c ')

obferuemus,quàm Apofloli «5 degenerorint oh infti '

tuto preceptork.Poft afcenfionem domini, ingreffi 1

- cfnacutu,perfeuerât manimiter in oratione.ErantnAit* Induit Lucas,omnes unanimiter pçrfeuerates m ora

tionc,cu mulieribus er Maria maire Iefu er fratrjk% :, . > busçiuSiRurfus fuffeâuri MattheU in locumlttde% ]

quiperierat,orât:Tu domine,qui corda nofti omni/WtJ.Hoc oufpicio ialus eft fpititus, mie cccpit ref:gnwmEudngelicu.Hoc aufpicio fdrtus eft numéro*1

apôftolicifendtus.Hocdufpicio cofecratus Euâgelij'"ptoueittut Me primus quofi'q- primitie,Qv.u enï mo '"

diéaccreuiffent difcipulotïï numèto tria milid, quid ]

A**'*» .(lîbijcitLucas!Erani,inquit,perfeuerantes in doitri'"«i apoftàlorim er cSmunicationefradionk pankf;

A *'*' &oratione,MoxPetrustyloannesorâdigratta pitunt tëplum circiter horX nonà~,qud tunt erat folèneludek orare,atq; ibi pro foribus têpli cUudumfanâtnnomineiejli.RurfumqttimEuâgelijfubolefcëteminiies gloria fdcerdotes ac pbarifei mink çonarctttbrobrucrejpufitus Me Cbrifti grex nSalio tofitgit'

* ^.% ciu^m ^ preces.yndnimitcr,inquii, leuauertit uocé'; Adeujtieydixerunt: Domine tu quifecifti cozlu er1

terrét '0*jr,Ef.<J«#m braffent^otik eftlocustin quai

'"''" :- '%' ' erm

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 24: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES; ÈRAéMVM *RÔT-. trantcogregati,etrepletîfmtomnesfpirit»fdnc%*} .';," <\

ï?oftubi magis ac mdgk increuiffet multitudo credc

iium,aieo ut apoftoli profpiciêtes omnibus, cura rcrumhumMorumgrauarentur,nonalio pretextu re;

quirunt diaeonos,qui mëfis pr£effcnc,quàm utipfisUacar'et inftdre dodrinefocre er precibus. Hos,in/ A««tf»quiunt,orationi er minifterio inftates erimus.Agnùfcimus,?? otitm er negocium Apoftolicu nihil aliudeffe quàm docere erorare.Umdeledkfeptè didco* ,. -.-jnk, no citro precdtionem traditur aUtoritas.miniftr*'di,Hos,inquit,ftatuerunt ante confpeftum apoftolo?rum,o- orantes impofuerunt itlk manus. Stephanuc «" ' -''*inter lapidtmuolitantium tumultus, fiexk genubùs

ordt:Domine iefu accipefpiritwm meum, er ne fta A#.7#tuas Mis hoc peccdtum.Extremd moricntis uox,non;gemitus erat,fei ieprecatio.Erat apoftolk bec poteftasdata peculiariter,utimpofitionemanuwmtradçrcntfpiritim fonclum,ijS qui crcdidiffent. Hac tamëno fmgebantur/tifi premiffa deprecatione.Pro'mde *\ ,- *

Vetrus er loannes in Samaria profedi,quoi inteUe Acr,*.xiftêt, er Samaritanos ex preiicatioe philippi profeffionë Euangelica ac bapdfmum recepiffc, ceter»rm ncminem Morum adhuc ueniffcfpiritwmfanclumïptimû pro Mk otaffe leguntur,ut accipercnt, deinde

manibus impofids impertiffe quoi dëcrat, Qtiid Mè

mhobUk Euangelij propugnator Paultas, undc pri/mm aufpicattk cftuite nouitàë! Himirtm db-oran

- " ' Ç 4 do,

DES; ÈRAéMVM *RÔT-. trantcogregati,etrepletîfmtomnesfpirit»fdnc%*} .';," <\

ï?oftubi magis ac mdgk increuiffet multitudo credc

iium,aieo ut apoftoli profpiciêtes omnibus, cura rcrumhumMorumgrauarentur,nonalio pretextu re;

quirunt diaeonos,qui mëfis pr£effcnc,quàm utipfisUacar'et inftdre dodrinefocre er precibus. Hos,in/ A««tf»quiunt,orationi er minifterio inftates erimus.Agnùfcimus,?? otitm er negocium Apoftolicu nihil aliudeffe quàm docere erorare.Umdeledkfeptè didco* ,. -.-jnk, no citro precdtionem traditur aUtoritas.miniftr*'di,Hos,inquit,ftatuerunt ante confpeftum apoftolo?rum,o- orantes impofuerunt itlk manus. Stephanuc «" ' -''*inter lapidtmuolitantium tumultus, fiexk genubùs

ordt:Domine iefu accipefpiritwm meum, er ne fta A#.7#tuas Mis hoc peccdtum.Extremd moricntis uox,non;gemitus erat,fei ieprecatio.Erat apoftolk bec poteftasdata peculiariter,utimpofitionemanuwmtradçrcntfpiritim fonclum,ijS qui crcdidiffent. Hac tamëno fmgebantur/tifi premiffa deprecatione.Pro'mde *\ ,- *

Vetrus er loannes in Samaria profedi,quoi inteUe Acr,*.xiftêt, er Samaritanos ex preiicatioe philippi profeffionë Euangelica ac bapdfmum recepiffc, ceter»rm ncminem Morum adhuc ueniffcfpiritwmfanclumïptimû pro Mk otaffe leguntur,ut accipercnt, deinde

manibus impofids impertiffe quoi dëcrat, Qtiid Mè

mhobUk Euangelij propugnator Paultas, undc pri/mm aufpicattk cftuite nouitàë! Himirtm db-oran

- " ' Ç 4 do,

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 25: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDï PERA&.9, do,fie enim dominus loquitur Ananie-.Etquere If.

domo lude $aulum,nomine Tdrfenfem. Ecce enimordt.Qtùieft.qrat!Ambit Cbriftianifmum. q&m/quant autem dominus non femper oraffe legitur jrç

edendis miraculis,quod exfefe naturai^ uirtutë ha/:, béret excitandimortuos,quemddmodutyipfe tefti,

tur apud loannem:tomcn Apofloli quoties Uent fa*tiebantoraffelegmtur.QUjfimenimPetrusAeneant.

ibidem P&dytkii eri^'t hiddeiAeneaanquiensfonattedominus lefustquid aliud quàm orat!Rurfu loppe Dot;codent excitdtutus,petit folitudincm,flcc~Htgcnua.ct

Aff.ïo. ordt.lamcenturio Carnelius,cuius tantus fuit drdotfidei,ut priusmeruerit accipere fpiritum fanftum,

, , quant,tindus effet bopdfmo, quid audit ai AngelofOrationes tue er eleemofyne tua; afeenierut in me

mariant in confpcéksdomini.oranti letunt nunciitaffert angelus.Et Petro oranti de couerfionegentiu,oRenditur uifio,Afcendit,inquit,Petrus infuperiord

ibidem**** ntoraret cwcahoramfextdm.iamubiH^rodkfeui'' tid eôprogreftafuiffet ut ocçifo ldcobo,Petrum dpo

ftolorum pritteipem conieciffet in carcerem, quidfecit Metant mmerofus chriRi populus! No infiliftinregeyn,non effrégit carcerem,nuïïu. cocitauitin ciuitdtetumidtumjno confugit ad drtes magicas. Qijiiigiturfnimirum,ut legitur,ordtiofiebat pro eo fineintermifpone ab ecclefia ad deum.Nec moradiberd*

tut,ah angfloiwoxqi petit domïi Marie matrk loannk,

MODVS ORANDï PERA&.9, do,fie enim dominus loquitur Ananie-.Etquere If.

domo lude $aulum,nomine Tdrfenfem. Ecce enimordt.Qtùieft.qrat!Ambit Cbriftianifmum. q&m/quant autem dominus non femper oraffe legitur jrç

edendis miraculis,quod exfefe naturai^ uirtutë ha/:, béret excitandimortuos,quemddmodutyipfe tefti,

tur apud loannem:tomcn Apofloli quoties Uent fa*tiebantoraffelegmtur.QUjfimenimPetrusAeneant.

ibidem P&dytkii eri^'t hiddeiAeneaanquiensfonattedominus lefustquid aliud quàm orat!Rurfu loppe Dot;codent excitdtutus,petit folitudincm,flcc~Htgcnua.ct

Aff.ïo. ordt.lamcenturio Carnelius,cuius tantus fuit drdotfidei,ut priusmeruerit accipere fpiritum fanftum,

, , quant,tindus effet bopdfmo, quid audit ai AngelofOrationes tue er eleemofyne tua; afeenierut in me

mariant in confpcéksdomini.oranti letunt nunciitaffert angelus.Et Petro oranti de couerfionegentiu,oRenditur uifio,Afcendit,inquit,Petrus infuperiord

ibidem**** ntoraret cwcahoramfextdm.iamubiH^rodkfeui'' tid eôprogreftafuiffet ut ocçifo ldcobo,Petrum dpo

ftolorum pritteipem conieciffet in carcerem, quidfecit Metant mmerofus chriRi populus! No infiliftinregeyn,non effrégit carcerem,nuïïu. cocitauitin ciuitdtetumidtumjno confugit ad drtes magicas. Qijiiigiturfnimirum,ut legitur,ordtiofiebat pro eo fineintermifpone ab ecclefia ad deum.Nec moradiberd*

tut,ah angfloiwoxqi petit domïi Marie matrk loannk,

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 26: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES- ERASMVM ROT*nk,ubierant multi congregdti,ordntes.Qujin er A* .

tiocbi£,quumPaulus' érBarnaftas infigniuntur apo '

fiolici nomink dutoritate,nihilfit dbfq- ieprecatioe. lfâemtl,TuncjnquUjeimMeserordntesimponêtescfeeis'nanus,dimiferunt Mos.Et Mk uiciffim Lyftrk,lconij©' A»«'ocW<e,c]««tH per fingulds ecclefids oriinMt ' " ' ' ' 'presbyteros, adbibetur ieprecatio eu ieiunià. Qjji*Or Pbilippk Paulus egreffus è ciuitate,petit locii ubifututa- eratfolemis deprecatio? atq; Mie Chrifto lu) '- ,

crifecitLydiampurpurdrià.Rurfuseuntibus &dor*%l"l^tm' '**dum,obftrepit pueUa pytboni obnoxia, et liberatwr.Voira quodes conueniebdiur di frangendu pins'mrediem opéra conueniebdtur dd oranduiid qudd'pritfeisiifeipulis penè quotidianum erat.lscftmos&mpofteros deriudtus eft,ut quodes epifeopi dut aliàqcélèbres uiricoitent,ptmunibofpiidlitdtis àufpiciu.tffctdeprecatio,deinde cqmunio,mox cbUoquiunt,Voulus Miletofolutttrus non prius adit nauim,quàntflexis gènibùs otaffet cum omnibus fratribus, quomaliquot exciuerdt Ephefo. Rurfus Tyro proficifcêslfteriUs Uttoris arenas depreçatione confieraMit »fic ,

enimIegitur.Etpofinsgcnibusin littore orauimus^Mem. io,JUimirum hoc crat,quod precèperat, leudntes puras "'idem. n.manus in omni loco.Eidë Théffalonice, carcér eraitemplum.Qttin etiam apudAgrippa de "FcRum eau rjjdcffl t o

fam dicens in uinculis oratfiptam àdèo,ut nofolimdiquantulufcd uehementer omnes qui in eo cofeffit

'''""&-$" - -àitdiebai

DES- ERASMVM ROT*nk,ubierant multi congregdti,ordntes.Qujin er A* .

tiocbi£,quumPaulus' érBarnaftas infigniuntur apo '

fiolici nomink dutoritate,nihilfit dbfq- ieprecatioe. lfâemtl,TuncjnquUjeimMeserordntesimponêtescfeeis'nanus,dimiferunt Mos.Et Mk uiciffim Lyftrk,lconij©' A»«'ocW<e,c]««tH per fingulds ecclefids oriinMt ' " ' ' ' 'presbyteros, adbibetur ieprecatio eu ieiunià. Qjji*Or Pbilippk Paulus egreffus è ciuitate,petit locii ubifututa- eratfolemis deprecatio? atq; Mie Chrifto lu) '- ,

crifecitLydiampurpurdrià.Rurfuseuntibus &dor*%l"l^tm' '**dum,obftrepit pueUa pytboni obnoxia, et liberatwr.Voira quodes conueniebdiur di frangendu pins'mrediem opéra conueniebdtur dd oranduiid qudd'pritfeisiifeipulis penè quotidianum erat.lscftmos&mpofteros deriudtus eft,ut quodes epifeopi dut aliàqcélèbres uiricoitent,ptmunibofpiidlitdtis àufpiciu.tffctdeprecatio,deinde cqmunio,mox cbUoquiunt,Voulus Miletofolutttrus non prius adit nauim,quàntflexis gènibùs otaffet cum omnibus fratribus, quomaliquot exciuerdt Ephefo. Rurfus Tyro proficifcêslfteriUs Uttoris arenas depreçatione confieraMit »fic ,

enimIegitur.Etpofinsgcnibusin littore orauimus^Mem. io,JUimirum hoc crat,quod precèperat, leudntes puras "'idem. n.manus in omni loco.Eidë Théffalonice, carcér eraitemplum.Qttin etiam apudAgrippa de "FcRum eau rjjdcffl t o

fam dicens in uinculis oratfiptam àdèo,ut nofolimdiquantulufcd uehementer omnes qui in eo cofeffit

'''""&-$" - -àitdiebai

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 27: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORÀNDIfPER- ,

ttudicbant ipfum ordtttë,ialesredderëtur, qualkerdïpfé,tàntû exceptk uinculk.Orat er in naui cetcm

'-. cxdnimdtismetu,0-donat£ funt Mi oë~s anime quoèquot erât in naui.ldë oës epiftolasfuasdufpicatur à,

lbident, V7, precado.Qvad cniMafolënia:Gratia uobkz?pdx.erc.alïudptnt <f> precatioUdë eft exordiu oîum,p'rai*

ter unïca ad Hebreos,que ueïhoc argumëto no uùfe

tureffc pauli.Plerafq; precatiohe claudit.Ad RoîftÀ

,":...' nos bac bdbetclaufulam:Gratia domini noftrilefu*Cbrifti eu o'ibus uobk,Amen,Ad Corinth.prior,hàc;Gratia domini noftrilefu ChriRi uobifeu. Cbaritas]

med eu oibus uobk m Cbrifto iefu.Amen, PofteriotJiancGraiia domininoftrilefu Cbrifti, er cbaritassdeiftcQmmicatio fandifpiritus fit eu ofbus uobk.'Amê.Ai Galat.hàciGratid domininoRri iefu ChriJtieiïfpiritu ueftro fratres. Amen. Ad Epbef,hanc,i

Gratia cïï oibus qui diligunt dominu noftrum îefwm

'Çhriftu in mcorruptione.Amë.Ad Philippëfes bfà"Gratia domininoftri iefu Cbrifti,cu fpiritu ueftro4

'Amendée diffimilis eft claufula ceteraru omnium,^ , « x_ ' èiià iUiusque mferibitur dd Hebreos.Has claufulas,-.,,.,.. uidetur ceufymbotim adieciffefua manu,etio m bis

epiftolk quai diâabdt.Sic enîfcribit i ad theffecifda: Salutado med manu pauli*Qi}od eR fignu in oi

' -' èpiftola:Gratia domininoftri iefu Cbrifti cum otbtifuobk.Amen.ld'ùtmedijs epiftolk quodes erupit uelm bymniïjel ingrdtiatii a^Honè^el in deprecatïoï*'""'""" "- nem,

MODVS ORÀNDIfPER- ,

ttudicbant ipfum ordtttë,ialesredderëtur, qualkerdïpfé,tàntû exceptk uinculk.Orat er in naui cetcm

'-. cxdnimdtismetu,0-donat£ funt Mi oë~s anime quoèquot erât in naui.ldë oës epiftolasfuasdufpicatur à,

lbident, V7, precado.Qvad cniMafolënia:Gratia uobkz?pdx.erc.alïudptnt <f> precatioUdë eft exordiu oîum,p'rai*

ter unïca ad Hebreos,que ueïhoc argumëto no uùfe

tureffc pauli.Plerafq; precatiohe claudit.Ad RoîftÀ

,":...' nos bac bdbetclaufulam:Gratia domini noftrilefu*Cbrifti eu o'ibus uobk,Amen,Ad Corinth.prior,hàc;Gratia domini noftrilefu ChriRi uobifeu. Cbaritas]

med eu oibus uobk m Cbrifto iefu.Amen, PofteriotJiancGraiia domininoftrilefu Cbrifti, er cbaritassdeiftcQmmicatio fandifpiritus fit eu ofbus uobk.'Amê.Ai Galat.hàciGratid domininoRri iefu ChriJtieiïfpiritu ueftro fratres. Amen. Ad Epbef,hanc,i

Gratia cïï oibus qui diligunt dominu noftrum îefwm

'Çhriftu in mcorruptione.Amë.Ad Philippëfes bfà"Gratia domininoftri iefu Cbrifti,cu fpiritu ueftro4

'Amendée diffimilis eft claufula ceteraru omnium,^ , « x_ ' èiià iUiusque mferibitur dd Hebreos.Has claufulas,-.,,.,.. uidetur ceufymbotim adieciffefua manu,etio m bis

epiftolk quai diâabdt.Sic enîfcribit i ad theffecifda: Salutado med manu pauli*Qi}od eR fignu in oi

' -' èpiftola:Gratia domininoftri iefu Cbrifti cum otbtifuobk.Amen.ld'ùtmedijs epiftolk quodes erupit uelm bymniïjel ingrdtiatii a^Honè^el in deprecatïoï*'""'""" "- nem,

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 28: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES- ERAS MVM<ROT>nemjuclut oblitus inftitutijcmonk!Sic ad Philip.Et^pax dei,que exuperat omnêfenfum cuRodiat corda' PM,4.ér inteUigendas ueftras in ChriRo iefu» Rurfus ai'Epbefios cap.s. Kuius reigratid fleéhgenua mea ad

pdtrë domini noftri iefu cbrifti,o- mox crumpititi'bymnti-.Ei aut qui poteft oiafacere çrc.Rurfus ordt'fcribem Romank: optarim anatbema effe à Chrifto; Row'^*profratribus mek, çrc.Ac mox erupit in hymnumiQ&ieftfup, oUdeus benediéhs 'mfecula.Amë. R«r:fus orai ca.j.lnfélix ego homo,quk me liberabitr de'

cotpore mortk huius!Rurfum cap.u.difputationeni'mterrumpitbymnut'.O dltitudo diuiùarum oc.Multis aftt lock teftificatur,quod in quottdiank prècibws'

fitk memor effet omniu qui credidiffent Chrifto,%t.JnteUigamm Mwm no fine caufa fctibete: imitdtores'. tnei eftote,ficut er ego iefu Chrifti.îià ut mceterk^ita hic quoq- retulit exëplu dominifui.Atq; Epbefijsfcribës ita loquiturmuPreigracia fledogenUd- meddd'patrè domini noftri Iefu CbriRi,ex quo ois paterilnitas in cçelk er in terra nominatur,ut det uobk diuitiasgloriefue uirtutê,corroborari per fpiritit ciussWc.Pdr&erafdoftorigcntiu Euangel'tj caufa tantu,hborwm,tantum periculorufufcipcrè,mdefdtigabiUftudip predicare uirtutë Euangelicdm,curfitatc peromnesecclefidSffcriptk fuk confirmarc qùos ait/.

, re non licebat .Nec fatk effe pnàbat ,fanare etgrotos,- profiigàn'.dM'ones, exciUre ntertuoi-)

'" ' - Ccrtiut

DES- ERAS MVM<ROT>nemjuclut oblitus inftitutijcmonk!Sic ad Philip.Et^pax dei,que exuperat omnêfenfum cuRodiat corda' PM,4.ér inteUigendas ueftras in ChriRo iefu» Rurfus ai'Epbefios cap.s. Kuius reigratid fleéhgenua mea ad

pdtrë domini noftri iefu cbrifti,o- mox crumpititi'bymnti-.Ei aut qui poteft oiafacere çrc.Rurfus ordt'fcribem Romank: optarim anatbema effe à Chrifto; Row'^*profratribus mek, çrc.Ac mox erupit in hymnumiQ&ieftfup, oUdeus benediéhs 'mfecula.Amë. R«r:fus orai ca.j.lnfélix ego homo,quk me liberabitr de'

cotpore mortk huius!Rurfum cap.u.difputationeni'mterrumpitbymnut'.O dltitudo diuiùarum oc.Multis aftt lock teftificatur,quod in quottdiank prècibws'

fitk memor effet omniu qui credidiffent Chrifto,%t.JnteUigamm Mwm no fine caufa fctibete: imitdtores'. tnei eftote,ficut er ego iefu Chrifti.îià ut mceterk^ita hic quoq- retulit exëplu dominifui.Atq; Epbefijsfcribës ita loquiturmuPreigracia fledogenUd- meddd'patrè domini noftri Iefu CbriRi,ex quo ois paterilnitas in cçelk er in terra nominatur,ut det uobk diuitiasgloriefue uirtutê,corroborari per fpiritit ciussWc.Pdr&erafdoftorigcntiu Euangel'tj caufa tantu,hborwm,tantum periculorufufcipcrè,mdefdtigabiUftudip predicare uirtutë Euangelicdm,curfitatc peromnesecclefidSffcriptk fuk confirmarc qùos ait/.

, re non licebat .Nec fatk effe pnàbat ,fanare etgrotos,- profiigàn'.dM'ones, exciUre ntertuoi-)

'" ' - Ccrtiut

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 29: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MOD VS GRANDI PERCertius dliqwdprefidiimquerebat.Qupd nantit^ '

lud!Elexkgenibus qrdt profalute eorunt, quos iant,Cbrifto lucrifecerat.Et horum mutuas preces quota;

foiicitudinsfldgitat,quumalijsin loris, tunt epifto/,la dd Rom.cdp.decimoquinto: Obfecrojinquit, ergo

uosfrdtres per dominum noRrunt lefunt ChriRu, etper cbaritatemfanaifpiritus,ut adiuuetis me in onttionibus ueftris pro me dideum,&c.Vtrunq} decla\

ratfcribès ColoffenJïbutsordtioniinftate epuigild/ç,tefimulpro nobkjut deus aperiat nobk oftiu fermak.

nis,ad loquendum myfterium Cbrifti propterquoietiam uinihsfum,ut manifieftent Mud, ita ut opor/.tetmehquLAb bisexemplisprecandiaffiduitasde/fiuxit ad ntaiores noftros.Adeo quicquii Mk agebftur,dut eratdeprecatio,aut deprecaUone confecrab^tur.Ptimu ut iixi congreffum aufpicabantut ab otâdo,coïïoquium er conuiuiS precibus interrumpeba/turjigreffio deprecadonem habebat,fomni initiumcrd.tdeprecatio,quifréquenter er precibus interpel/labatur.yigili* matutine principium erat iepreca*.tio.'gnde manent hodie in ecclefîa cofuetudinispri/fceueftigia.sunt preces noc%'ne,funt matutine,que ad. primant dicuntur:fmt tertie,fcxt£ er nonx..

Sunfuefpertine tfuntq) que cnamfequuntur erfontfium preceiunt,quas complétas uoeont. Siquôs _

difccdebatur,jîue redibatur aliquà,fiue quid noui të,

tabtiyrjprècdtiowfonfecnbaatur omnii.Adeo tii ,

MOD VS GRANDI PERCertius dliqwdprefidiimquerebat.Qupd nantit^ '

lud!Elexkgenibus qrdt profalute eorunt, quos iant,Cbrifto lucrifecerat.Et horum mutuas preces quota;

foiicitudinsfldgitat,quumalijsin loris, tunt epifto/,la dd Rom.cdp.decimoquinto: Obfecrojinquit, ergo

uosfrdtres per dominum noRrunt lefunt ChriRu, etper cbaritatemfanaifpiritus,ut adiuuetis me in onttionibus ueftris pro me dideum,&c.Vtrunq} decla\

ratfcribès ColoffenJïbutsordtioniinftate epuigild/ç,tefimulpro nobkjut deus aperiat nobk oftiu fermak.

nis,ad loquendum myfterium Cbrifti propterquoietiam uinihsfum,ut manifieftent Mud, ita ut opor/.tetmehquLAb bisexemplisprecandiaffiduitasde/fiuxit ad ntaiores noftros.Adeo quicquii Mk agebftur,dut eratdeprecatio,aut deprecaUone confecrab^tur.Ptimu ut iixi congreffum aufpicabantut ab otâdo,coïïoquium er conuiuiS precibus interrumpeba/turjigreffio deprecadonem habebat,fomni initiumcrd.tdeprecatio,quifréquenter er precibus interpel/labatur.yigili* matutine principium erat iepreca*.tio.'gnde manent hodie in ecclefîa cofuetudinispri/fceueftigia.sunt preces noc%'ne,funt matutine,que ad. primant dicuntur:fmt tertie,fcxt£ er nonx..

Sunfuefpertine tfuntq) que cnamfequuntur erfontfium preceiunt,quas complétas uoeont. Siquôs _

difccdebatur,jîue redibatur aliquà,fiue quid noui të,

tabtiyrjprècdtiowfonfecnbaatur omnii.Adeo tii ,

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 30: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

éÉS. ERASMVM ROT.'Pkib de CbriRUnorum inftituto liorum infcripferit,de uita contemplaiiua fupplicum.Poterambic exprifckbiRor'ifSpermultd coUigere,qué nobkdecla*

rant,quantumfùerit pattibus noftris orandi ftudiu,uèluti de lacobo,cuiusgenud ob frequcntidm oran/di,cdmelorum inRar caUum duxiffc leguntur. SecL

mibi non eft animus deprecadonk commenddtio/ncm dliunde petere,quàm èfacrk librk. Ham er ueteristeftamentiuoluminacopiofamfuppediiant meteriam bac de re differendi.m quibus omnk fariftofrumfermo,quii aliud eft, quàm cum deo confabuU ' 3 ""'

tiofAut enim qucrutur,aut poftulont aliquii,autuouent,aut defuturkconfulunt, dut déplorantfuapectato,aut comnièndant dmicos,quibust'ment,aut gra¬

ttas dgunt pro beneficijt coUatis,dutihdei laudes

prorumpùnt* Pfalmorltiibcrquidaliud habet,quàmperpetuùm cum deo coïïbquium!Nequepdrum muttafuppetcnl indidem exempta, quàm potens & efficax rcsfit,ptira ai deum deprecatio. In libro Gcne

feos,non arbitror Abel obtulifte fdcrificium abfqueprecibus.Certe Etios filius Seth,primus occupauit r ',

crandilaudcm,de quo fcriptùm eftcap.*\,lftèccepitinuocare nomen domini.Ardum bumanarum inuetttores tantum commemoratifuerant,folus Enos hoc

ïclogio decord.tur,quod autore deofuccefferitin lo/kum AbelPoft diluuiùm egreffus ex arca "No'é,nibil Geriè.it.friw cure habuit, quàm ut edificaret altare domi/ '

«o3e?

éÉS. ERASMVM ROT.'Pkib de CbriRUnorum inftituto liorum infcripferit,de uita contemplaiiua fupplicum.Poterambic exprifckbiRor'ifSpermultd coUigere,qué nobkdecla*

rant,quantumfùerit pattibus noftris orandi ftudiu,uèluti de lacobo,cuiusgenud ob frequcntidm oran/di,cdmelorum inRar caUum duxiffc leguntur. SecL

mibi non eft animus deprecadonk commenddtio/ncm dliunde petere,quàm èfacrk librk. Ham er ueteristeftamentiuoluminacopiofamfuppediiant meteriam bac de re differendi.m quibus omnk fariftofrumfermo,quii aliud eft, quàm cum deo confabuU ' 3 ""'

tiofAut enim qucrutur,aut poftulont aliquii,autuouent,aut defuturkconfulunt, dut déplorantfuapectato,aut comnièndant dmicos,quibust'ment,aut gra¬

ttas dgunt pro beneficijt coUatis,dutihdei laudes

prorumpùnt* Pfalmorltiibcrquidaliud habet,quàmperpetuùm cum deo coïïbquium!Nequepdrum muttafuppetcnl indidem exempta, quàm potens & efficax rcsfit,ptira ai deum deprecatio. In libro Gcne

feos,non arbitror Abel obtulifte fdcrificium abfqueprecibus.Certe Etios filius Seth,primus occupauit r ',

crandilaudcm,de quo fcriptùm eftcap.*\,lftèccepitinuocare nomen domini.Ardum bumanarum inuetttores tantum commemoratifuerant,folus Enos hoc

ïclogio decord.tur,quod autore deofuccefferitin lo/kum AbelPoft diluuiùm egreffus ex arca "No'é,nibil Geriè.it.friw cure habuit, quàm ut edificaret altare domi/ '

«o3e?

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 31: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MGDVS *OR AN-DÏ PEW '.

«o, ér immolaret bolocdufta rAbraham ut primmf^iauiiuit terre promifftonem,extrudo dtd, inuocauit '

nomen iominidiem fubinde feciffe legitur, quodes »

mutauitfeiem.Exemplû hoc imitadfunt ceteri qtto*

que patriarche,nefingula perfequens tedio grauemlUdcm.io. \et%orem*Eiufdë operis cap.uigefinto, orat Abraho,

p- à morte liberaturAbimelecb i erhuifts uxcr,Atq» ancMamgrex fanatur à fterilitatis uido,quoi

Cdp.%* iïïis immiferdt irdtus dominus.ln Exodo Mofes ordtdominum, er intereuntrane, que totam occupdue*

\biiem.9, rant Aegyptum. itcrum ordt , er definunt tonitruxgranioqi uaRare regionem Aegypti, Rurfus, qutmjoffenfusdeus db uitulum aureum^quem pro deo co/

iWdcm.iy. lucràt Acgyptiorum mote,parât miuerfmn populitinternicione delere,deprecatus eft Mofes pro populog? pldcdtus eft dominus,nefdceretmdlum,quod to/quutusfuerdt aduerfus populum. Adwm erat er de

Aaron,quodimpLeuoluntatimultitudinis obfequés

uitulum confiodlem dediffet adorandu,ni Mofes fu/is precibus diuindm iramreftinxiffet.Tcftatur hoc

N«m.io. PcMeronomifcap.9*Sedante,fortunabeUicuAmd 'lechitk pendebat à brdchijs Mofi deptccantis inmoHfe.No fineprecatione mouebatur arca. d içebatsp.Mofes: S urge domine,er diffipentur inimici tui, erfugiant,qui oderunt te à fade tua.Hecfine precado

jRwjW ne deponebatur.Reuertere domine dd multitudinem}

exercituslfra'èl.Precatione dabaturfignu beUi,pre/r ' ""' catione

MGDVS *OR AN-DÏ PEW '.

«o, ér immolaret bolocdufta rAbraham ut primmf^iauiiuit terre promifftonem,extrudo dtd, inuocauit '

nomen iominidiem fubinde feciffe legitur, quodes »

mutauitfeiem.Exemplû hoc imitadfunt ceteri qtto*

que patriarche,nefingula perfequens tedio grauemlUdcm.io. \et%orem*Eiufdë operis cap.uigefinto, orat Abraho,

p- à morte liberaturAbimelecb i erhuifts uxcr,Atq» ancMamgrex fanatur à fterilitatis uido,quoi

Cdp.%* iïïis immiferdt irdtus dominus.ln Exodo Mofes ordtdominum, er intereuntrane, que totam occupdue*

\biiem.9, rant Aegyptum. itcrum ordt , er definunt tonitruxgranioqi uaRare regionem Aegypti, Rurfus, qutmjoffenfusdeus db uitulum aureum^quem pro deo co/

iWdcm.iy. lucràt Acgyptiorum mote,parât miuerfmn populitinternicione delere,deprecatus eft Mofes pro populog? pldcdtus eft dominus,nefdceretmdlum,quod to/quutusfuerdt aduerfus populum. Adwm erat er de

Aaron,quodimpLeuoluntatimultitudinis obfequés

uitulum confiodlem dediffet adorandu,ni Mofes fu/is precibus diuindm iramreftinxiffet.Tcftatur hoc

N«m.io. PcMeronomifcap.9*Sedante,fortunabeUicuAmd 'lechitk pendebat à brdchijs Mofi deptccantis inmoHfe.No fineprecatione mouebatur arca. d içebatsp.Mofes: S urge domine,er diffipentur inimici tui, erfugiant,qui oderunt te à fade tua.Hecfine precado

jRwjW ne deponebatur.Reuertere domine dd multitudinem}

exercituslfra'èl.Precatione dabaturfignu beUi,pre/r ' ""' catione

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 32: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES; ERASMVAt ROT.\>e$ionecanebaturreceptui.Rurfumq~umignii d\/mini deuoraret cxtremd caftrortm ifraël, clamauitpopulus ad Mofen,Mofes clamauit dd dominumpv ihidem, <*fubito abforptus eft ultor ignk.Clamat idê dd domi/: mm,v Mario que Mofi detraxerat, lepra libéra/Mr.lterum murmurât populus aduerfus domintvm,dc.patatur uitio,fed Mofes blando dcprecatione miti/ ibiiem.i^*gàt'acccnfam iram dei. Et audit: Dimifi iuxtd uer/.bum tuum.Um quum deus offenfus fedidone. Cbore

.pararet uniuerfam muldtudinem mternicione delet *re',Mo\"es er Aaron pronàfdciefe profternentes m ibidem****terram,prccibusimpetrarmt à domino,ut peena nomuolueret nifi pducosfedidonis autores,quos terra

> dehifcens uiuos abforbuit.Moxubi recruduiftet po/ , ) .

^pulimurmuraduerfusMofeno'Adronjrurfusqido '.

minus pararetextinguerc rebellent populwm, orantproftrad in terram, iuffuq- Moyfi Adron flans in> .

cet-mortuos, quoi ignis domini confumpferdt, erinteruiuos iam morti proximos ,incenditthymia/ '.ma, precibus dominum sxorons rut ceftaret pldgtt'queiam dbfumpferot fupraquatuordecim milioho . ;:- s

minumfeptingentos.ln deferto quu populus fîtLdJCEXod.io*ficeret3acmfpednretadfeditionem,MofescF Ad/ Exod.i,ronproniin terram orant, wàquarum uis elicitur -- --- -

\tpett-a. Iteru/m ortomurmure,obitinerk prolixité/,iiumjtcus iratus immiferat in populûferpêtes igné/,0s,multi$$ cadentibus multitudo territa, clamauit : '.-.; ;;

»;.;.' ,..'*" " ddi&ojcit

DES; ERASMVAt ROT.\>e$ionecanebaturreceptui.Rurfumq~umignii d\/mini deuoraret cxtremd caftrortm ifraël, clamauitpopulus ad Mofen,Mofes clamauit dd dominumpv ihidem, <*fubito abforptus eft ultor ignk.Clamat idê dd domi/: mm,v Mario que Mofi detraxerat, lepra libéra/Mr.lterum murmurât populus aduerfus domintvm,dc.patatur uitio,fed Mofes blando dcprecatione miti/ ibiiem.i^*gàt'acccnfam iram dei. Et audit: Dimifi iuxtd uer/.bum tuum.Um quum deus offenfus fedidone. Cbore

.pararet uniuerfam muldtudinem mternicione delet *re',Mo\"es er Aaron pronàfdciefe profternentes m ibidem****terram,prccibusimpetrarmt à domino,ut peena nomuolueret nifi pducosfedidonis autores,quos terra

> dehifcens uiuos abforbuit.Moxubi recruduiftet po/ , ) .

^pulimurmuraduerfusMofeno'Adronjrurfusqido '.

minus pararetextinguerc rebellent populwm, orantproftrad in terram, iuffuq- Moyfi Adron flans in> .

cet-mortuos, quoi ignis domini confumpferdt, erinteruiuos iam morti proximos ,incenditthymia/ '.ma, precibus dominum sxorons rut ceftaret pldgtt'queiam dbfumpferot fupraquatuordecim milioho . ;:- s

minumfeptingentos.ln deferto quu populus fîtLdJCEXod.io*ficeret3acmfpednretadfeditionem,MofescF Ad/ Exod.i,ronproniin terram orant, wàquarum uis elicitur -- --- -

\tpett-a. Iteru/m ortomurmure,obitinerk prolixité/,iiumjtcus iratus immiferat in populûferpêtes igné/,0s,multi$$ cadentibus multitudo territa, clamauit : '.-.; ;;

»;.;.' ,..'*" " ddi&ojcit

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 33: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS* ORANDI PÉÏt' s'àà Mbfen,tàofes cldmduit dd domiHum.Eterigîiur

ferpens<eneus,quiconfpe{ks UberdretMosd fnor/«'lofue. io, tJsdifcriminc.Mofifuccefforlofue precibusCad dotni

numfufis,folis de lune curfum remordtuseft,donecKultus effet boResfuos. S ic enim legis lofue cap.décimo.Tunc loquutus eft lofue domino,nimirum implorans auxilium domini,mox loquutus eR foli er lu/ne:Sol contrd Gabaon ne mouearis, er luna contrd-

- i.Rcjf-.i uaïïm Haylon.înlibris Régit tacite precdtur An*' ' na coniunx Helcane,er pro fterili fit mater féticiffi

me prolis laudddffimi Samuelis. QuiquW populus

ifraèlitictK expauiffet dd rumorê irruentiu Pbilifteorum,chmduit ai dominu, er exauiiuit eu dominus,

Cap.7. vicitlfraelfdomino pauorem omnem inboftë uer/v tente.idem clamauit aidominum,w in tëpore mef*

fisfubito orta eft ingës tempeftos tonitrui atq; bynt 'brium,Non arbitror hic pretercundu, quomoio Dd

x.Reg.14-. *M um atrox tetriumq- crimen er iram dominifupplici precadone diluerit ac placarit.ldë cap*i*\. pi*ga dominifeuientë in populu, precibus mitigat, im

ï.Reg.51 moloto facrificio in area Arcuna. Salomon quoiprudëter petit à domino,multo cûfcnore cumuldtuimpetrat.Rurfus templu km extrudû exorndtumfy

5.Re£.i7. prolixadedicdt precdtione. s.Regicap&'RcliatcU' mauit ad dominti,r? in uitam reuocAt Sdreptdnefiliu.ldë precadone no logdimpetrauit igné de teelo,

ibid.iS.-£i(i çofumeret totatn ttidimàtcUes aqua perfuftm,Rurfwm

MODVS* ORANDI PÉÏt' s'àà Mbfen,tàofes cldmduit dd domiHum.Eterigîiur

ferpens<eneus,quiconfpe{ks UberdretMosd fnor/«'lofue. io, tJsdifcriminc.Mofifuccefforlofue precibusCad dotni

numfufis,folis de lune curfum remordtuseft,donecKultus effet boResfuos. S ic enim legis lofue cap.décimo.Tunc loquutus eft lofue domino,nimirum implorans auxilium domini,mox loquutus eR foli er lu/ne:Sol contrd Gabaon ne mouearis, er luna contrd-

- i.Rcjf-.i uaïïm Haylon.înlibris Régit tacite precdtur An*' ' na coniunx Helcane,er pro fterili fit mater féticiffi

me prolis laudddffimi Samuelis. QuiquW populus

ifraèlitictK expauiffet dd rumorê irruentiu Pbilifteorum,chmduit ai dominu, er exauiiuit eu dominus,

Cap.7. vicitlfraelfdomino pauorem omnem inboftë uer/v tente.idem clamauit aidominum,w in tëpore mef*

fisfubito orta eft ingës tempeftos tonitrui atq; bynt 'brium,Non arbitror hic pretercundu, quomoio Dd

x.Reg.14-. *M um atrox tetriumq- crimen er iram dominifupplici precadone diluerit ac placarit.ldë cap*i*\. pi*ga dominifeuientë in populu, precibus mitigat, im

ï.Reg.51 moloto facrificio in area Arcuna. Salomon quoiprudëter petit à domino,multo cûfcnore cumuldtuimpetrat.Rurfus templu km extrudû exorndtumfy

5.Re£.i7. prolixadedicdt precdtione. s.Regicap&'RcliatcU' mauit ad dominti,r? in uitam reuocAt Sdreptdnefiliu.ldë precadone no logdimpetrauit igné de teelo,

ibid.iS.-£i(i çofumeret totatn ttidimàtcUes aqua perfuftm,Rurfwm

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 34: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

"DES. ERASMVM ROT. '

$.urfum orat pronus in uertice Carmcli,z? pofldiuti/nom ficcitotëfubito ingens pluuie uk oborta eft. Hu/ 4,Rfg«.4.iusfucccffor Hclizeus hofpitkfue puerum uite refti/tuit,fufis ad dominwm precibus. Ezechias rex mortem 4,Re£«,i o

k dominodenunciatam, precibus remoratur in annos

quindecim. vbi redttur ad inftaurandum tcmplum dof »,

mini,non pctuntur auxilia à rege ,fed precibus ac ie* ' 'iunio profpcratur «fer. Ac aeemios nihil poftulat à rege,nifi prius comprecatus dominu cceli. Orat z?to/ %t Efd. »

bias, orat er Sara filia Raguelk, er «friç pro trifti/busletiora fuccedunt. Tribus nodtbus orat Tobksfiliuscum Sara uxore,ejr iugulato demonio,felix coniugium pro funefto contigit. N onne fortiffimd uirdgoîuditb,Holopberncm boftem orando deiecit! Nec Hr çdpt ij#Ster pulcherrimwmfacinus aggreditur,nifi prius tridumtk ieiunijsac precibus implorato fauorc numink* " ! ;*

Daniel quumferuiret impio régi, tamen ter in die fie/ ^P* H»xk genibus orabat dominwm, Orauit louas de uentre c*f *'ecti damons dd dominwm , er rediitus eft uiuus. lantfuperftitiofe cuiufdam diligende uideaturfi pergamexfltgulk propbetk ordttdi uel preccpt&,uel exempt*coîligere, quum totus illorwm ferma nihil aliud ferèfi^quàm dcprccdtio.Hec dbundefuffectrint ad decla

randwm,qudntd fùerit andquk ordndi curd, qudmq; diligènter nobis dominus lefus eiusq; difeipuli precandiaffiduitatem inftdntidmq;,twm precepds, tumexemtfus commendarint* Habebdt&tbnicortifUperftitio in

e dcpeUen/

"DES. ERASMVM ROT. '

$.urfum orat pronus in uertice Carmcli,z? pofldiuti/nom ficcitotëfubito ingens pluuie uk oborta eft. Hu/ 4,Rfg«.4.iusfucccffor Hclizeus hofpitkfue puerum uite refti/tuit,fufis ad dominwm precibus. Ezechias rex mortem 4,Re£«,i o

k dominodenunciatam, precibus remoratur in annos

quindecim. vbi redttur ad inftaurandum tcmplum dof »,

mini,non pctuntur auxilia à rege ,fed precibus ac ie* ' 'iunio profpcratur «fer. Ac aeemios nihil poftulat à rege,nifi prius comprecatus dominu cceli. Orat z?to/ %t Efd. »

bias, orat er Sara filia Raguelk, er «friç pro trifti/busletiora fuccedunt. Tribus nodtbus orat Tobksfiliuscum Sara uxore,ejr iugulato demonio,felix coniugium pro funefto contigit. N onne fortiffimd uirdgoîuditb,Holopberncm boftem orando deiecit! Nec Hr çdpt ij#Ster pulcherrimwmfacinus aggreditur,nifi prius tridumtk ieiunijsac precibus implorato fauorc numink* " ! ;*

Daniel quumferuiret impio régi, tamen ter in die fie/ ^P* H»xk genibus orabat dominwm, Orauit louas de uentre c*f *'ecti damons dd dominwm , er rediitus eft uiuus. lantfuperftitiofe cuiufdam diligende uideaturfi pergamexfltgulk propbetk ordttdi uel preccpt&,uel exempt*coîligere, quum totus illorwm ferma nihil aliud ferèfi^quàm dcprccdtio.Hec dbundefuffectrint ad decla

randwm,qudntd fùerit andquk ordndi curd, qudmq; diligènter nobis dominus lefus eiusq; difeipuli precandiaffiduitatem inftdntidmq;,twm precepds, tumexemtfus commendarint* Habebdt&tbnicortifUperftitio in

e dcpeUen/

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 35: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

HO'iD'VS GRANDI PER, *iftpèïïendU malk,'m aufgicdndk rebut jht agendk

"" ' grdtijsfm coniedando rerwm cuentu ,fuas cxpiatio/nes,procuradones,Auft>icid, augurU, omina, oracùt '

XdjannulosimcAntamentdJriumpboSfOUdtionestfupf

plicadones,fine quibus in preliim nonibdtur,nonfurfcipicbatur magiftrattts, non adibaturbereditas, noiiducebatur uxor, non tenubatur nauigddo, non défi»

gnabantur extruende ttrbi pomeria, non confultabat, i . turdenegodopublieOinoHfiebatconciodpudpopif^

h/m, non expiabantur fulmina, dut portentd, nos pràiam mukk unictm de fhnplex babemitt prefidiumïfed Mis omnibus tficdcius, uidelicct puram dd deum)

deprècdthnem.Pro tmmphorum,ouationwm,Grfitp»i . f . y> plicadonum inanibus pompw, babemus bymnos <&

QQefiiuni grdtiurm odiones, Vetum hic fortaffe nobk AliquIH

cule. niouerit queftionem.Quwm dominus mterdixerit Ap»*' ' "' ftolk fuk in ordndo multiloquium, tcfteturq- patrem

fcire quid nobk fit opus , etiam antequam petamust

quur apud Lucam idem ioceat affidue orandum, nec

Mdtth é. unquam ccffandum ab orando! Similiterty Paulus iù/l'etnos citra intermiftioncm precari.Hec fibi non ui/dentur conftare.Deinde,quid opusfit dfiiduk ad deum

clambribus,quum Me no ignotet.quid requirat noftfoneceffitas. Qs.od fi taie eft,ut conducat faluti nourriMe uel ultro daturus eft ; Si» minus, ne rogatus qui/dem dabit. PoRremo qui confiftit,utddmnet in pre/cando muMoqttiwmtquu ipfc legaturin orto er oraf/.

fepro/.

HO'iD'VS GRANDI PER, *iftpèïïendU malk,'m aufgicdndk rebut jht agendk

"" ' grdtijsfm coniedando rerwm cuentu ,fuas cxpiatio/nes,procuradones,Auft>icid, augurU, omina, oracùt '

XdjannulosimcAntamentdJriumpboSfOUdtionestfupf

plicadones,fine quibus in preliim nonibdtur,nonfurfcipicbatur magiftrattts, non adibaturbereditas, noiiducebatur uxor, non tenubatur nauigddo, non défi»

gnabantur extruende ttrbi pomeria, non confultabat, i . turdenegodopublieOinoHfiebatconciodpudpopif^

h/m, non expiabantur fulmina, dut portentd, nos pràiam mukk unictm de fhnplex babemitt prefidiumïfed Mis omnibus tficdcius, uidelicct puram dd deum)

deprècdthnem.Pro tmmphorum,ouationwm,Grfitp»i . f . y> plicadonum inanibus pompw, babemus bymnos <&

QQefiiuni grdtiurm odiones, Vetum hic fortaffe nobk AliquIH

cule. niouerit queftionem.Quwm dominus mterdixerit Ap»*' ' "' ftolk fuk in ordndo multiloquium, tcfteturq- patrem

fcire quid nobk fit opus , etiam antequam petamust

quur apud Lucam idem ioceat affidue orandum, nec

Mdtth é. unquam ccffandum ab orando! Similiterty Paulus iù/l'etnos citra intermiftioncm precari.Hec fibi non ui/dentur conftare.Deinde,quid opusfit dfiiduk ad deum

clambribus,quum Me no ignotet.quid requirat noftfoneceffitas. Qs.od fi taie eft,ut conducat faluti nourriMe uel ultro daturus eft ; Si» minus, ne rogatus qui/dem dabit. PoRremo qui confiftit,utddmnet in pre/cando muMoqttiwmtquu ipfc legaturin orto er oraf/.

fepro/.

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 36: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

4 i

rDÊ!S. ERASMVM ROT;fefrolixius, cytereundem fermonem inter oronduàirepetific. Ad quorum, fingula utpauckrefbondeam^entadmodim bymni vgrotiarwm atHones non mî

hoc a Hobk rcquiruntun ut bine quicquam commodi^ccedat deo ifed ut rioftra MccMitàs exéreitamentishumfmodi . difedt magk ac tttagk metàere ttencrarictt4ei magnitudinem, magk ac magk amare bonitatemtrebra eontemplotione maitftatk Mius, ac bénéficia*/

twm Mius in nos commémoration : tta nobk expedit*>rare fréquenter, non Ut deus difeat à nobk, quid fit*>ptts,fed ut affuefeamus ëa quibus egemos àb Mo L/rare, utq- dcfideriwm eterne uite magk acmogk ac/iendatur m nobk,dum fréquenter bue animim inten/diwSiUt orienter petamus abto< qui folusdare po/teft fréquentes hymni doeent nos, ofnnem gloriam

m deo dcberi:Crebrag.ratiatumadioidoÉeiquicquiiinnobts eft bont,td totum dei benighitati aeceptimferttopottere. Affidua precdtio preftat, ut femper cre/feat mnobii cceleftiwm bonorum amor,qui nififubm,

iTrtî ThMfuti^^H^ur\primmtepefcttjcmie palatin exdnguitur. QucmïLdZtnimmdtgnuseftaçnpiendk, qui pro acception Skgratias,boceR,qui non agnofcit deibeneficcntiamU

tic defiderat aut defiderot frigide.Porrô fa Uche^éeraUquiddnutocfperat, non poteft noi fr^*-«purcut quoi mt, contingat. Quid effiSittir nm

' * (effaré

4 i

rDÊ!S. ERASMVM ROT;fefrolixius, cytereundem fermonem inter oronduàirepetific. Ad quorum, fingula utpauckrefbondeam^entadmodim bymni vgrotiarwm atHones non mî

hoc a Hobk rcquiruntun ut bine quicquam commodi^ccedat deo ifed ut rioftra MccMitàs exéreitamentishumfmodi . difedt magk ac tttagk metàere ttencrarictt4ei magnitudinem, magk ac magk amare bonitatemtrebra eontemplotione maitftatk Mius, ac bénéficia*/

twm Mius in nos commémoration : tta nobk expedit*>rare fréquenter, non Ut deus difeat à nobk, quid fit*>ptts,fed ut affuefeamus ëa quibus egemos àb Mo L/rare, utq- dcfideriwm eterne uite magk acmogk ac/iendatur m nobk,dum fréquenter bue animim inten/diwSiUt orienter petamus abto< qui folusdare po/teft fréquentes hymni doeent nos, ofnnem gloriam

m deo dcberi:Crebrag.ratiatumadioidoÉeiquicquiiinnobts eft bont,td totum dei benighitati aeceptimferttopottere. Affidua precdtio preftat, ut femper cre/feat mnobii cceleftiwm bonorum amor,qui nififubm,

iTrtî ThMfuti^^H^ur\primmtepefcttjcmie palatin exdnguitur. QucmïLdZtnimmdtgnuseftaçnpiendk, qui pro acception Skgratias,boceR,qui non agnofcit deibeneficcntiamU

tic defiderat aut defiderot frigide.Porrô fa Uche^éeraUquiddnutocfperat, non poteft noi fr^*-«purcut quoi mt, contingat. Quid effiSittir nm

' * (effaré

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 37: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

*MO~DVS ÔRAfcDI "PE*Ordtfemp, ceffare ab orando! per omnem uitam dcfidcrarefumtqui femper mwm Mud bonwm,quod nobk infuturo feculo promit/defiderat* titur. Ad buncfcopwm,quu homines pt\ dirigant quiet

quid dgunt intérim in bac uitd,fiue comedmt,fiue bitbunt, fiue dormiunt,nimirum tota Morum uita perpe/tua quedam eft deprecatio. Sic enim loquitur Rapbd*il Tobie: Quando ordbds cum Uchrymis, çrfepelie/bas mortuos,errclinqucbasprandiumtuum,çr mou '

tuum abfconiebas perdiem in domo tua, ego obtuliorationcm tuam domino.Himiriï totv/m hoc quod âge

bdt,erat orado. Quoniam autem animus ob huius corpufeuli neceffitatem fréquenter in tnultos curas diftr*%

bitur,adexcitandam huius iefiierij fcintMam, expe/dit fréquenter animum ab huius feculi curkauocare,quo fecretk precibus incalefcat in amorcm uiteccele/ftk.Preftat çrboc inftans deprecatio, ut copiafiutquoi petitur accipidmus. N»m uebementer optdffcque nobk promifit deus,eft quoddmmodo promeruif/fc.Poftremo deus opdmus modk omnibus noftfefdluticonfulens,hocdgit ut infignk pictas fades cbaritds'q»

fondorwm omnibus innotefeot. velud quum no igno/raret quàm toto pedore Abraham fiieret deïpromtfffîs.tamen iubetfenem immolarefiliumunicum ryUnice chamm,qito fie pdtefieret omnibus,idmirabilis Miuixcfc cuiquam crcdibtlk patriarche in dcumfid'Ucidi

Houetat item quid defidetaret Anna Helcane,cr U*men paffus eft mulierculam diu mccrorc,Uchrymki>ïc

icitu

*MO~DVS ÔRAfcDI "PE*Ordtfemp, ceffare ab orando! per omnem uitam dcfidcrarefumtqui femper mwm Mud bonwm,quod nobk infuturo feculo promit/defiderat* titur. Ad buncfcopwm,quu homines pt\ dirigant quiet

quid dgunt intérim in bac uitd,fiue comedmt,fiue bitbunt, fiue dormiunt,nimirum tota Morum uita perpe/tua quedam eft deprecatio. Sic enim loquitur Rapbd*il Tobie: Quando ordbds cum Uchrymis, çrfepelie/bas mortuos,errclinqucbasprandiumtuum,çr mou '

tuum abfconiebas perdiem in domo tua, ego obtuliorationcm tuam domino.Himiriï totv/m hoc quod âge

bdt,erat orado. Quoniam autem animus ob huius corpufeuli neceffitatem fréquenter in tnultos curas diftr*%

bitur,adexcitandam huius iefiierij fcintMam, expe/dit fréquenter animum ab huius feculi curkauocare,quo fecretk precibus incalefcat in amorcm uiteccele/ftk.Preftat çrboc inftans deprecatio, ut copiafiutquoi petitur accipidmus. N»m uebementer optdffcque nobk promifit deus,eft quoddmmodo promeruif/fc.Poftremo deus opdmus modk omnibus noftfefdluticonfulens,hocdgit ut infignk pictas fades cbaritds'q»

fondorwm omnibus innotefeot. velud quum no igno/raret quàm toto pedore Abraham fiieret deïpromtfffîs.tamen iubetfenem immolarefiliumunicum ryUnice chamm,qito fie pdtefieret omnibus,idmirabilis Miuixcfc cuiquam crcdibtlk patriarche in dcumfid'Ucidi

Houetat item quid defidetaret Anna Helcane,cr U*men paffus eft mulierculam diu mccrorc,Uchrymki>ïc

icitu

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 38: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES.-ERASMVM R p T. xieimijs confia, er iitam anxias prcces Mius, ddfu/rfpiriagemitutqi quotidianos uifus eft obfurduiffe, doi.

nec Samuel conuicio proliceret nobk admirandam'mulierk etiam tolerantiam. Quum enim audit temu/lenta,non commouetur,non regerit malediclwm,quo*iplereq; foient, fed modeftifftma refponfione fatisfd»'cit prophète, H*c nififuiffent fadajaon cognouiftetmundi» Anne pietatem.Porrô fi quando legimus uo/tafandorum per angelos internuncios perferri ai de/

u/m, quemadmodu Raphaël Thobie prcces dicitfepercap.5.tuliffe ad dominwm, atty in Apocolypfi dngelus ddfta/t Cap.S*

altaxigefbns thuribulwm aurewm,mdegratiffimusfuffttut aromatum afcendens perfcrtur «/$ ad confpectu,^

dsi.Rurfus in Ailk legimus,quod preces er cleemofy,M Cornelij afcenderintin memorid in confpeâudei. cap.ia*QH»« CT Paulusfcribens Philippenfibus,monet ut pe ç4 ^titiones Morwm innotefcant apud deum. Htcjnqtidm,,trhuiufmodi fi quando funt obuia infacris literk,nofie accipienda funt, quafi quemddmodum rex aliquisper nuncios difeit quid alibigeftum fit,aut per dfftflmtem ddmonetur, cuius fuerat oblitus, ita per angelos

internuncios refeifedt deus,quii nos optemus:dut comtmonefiat quii fecerimus : aut noftro clomore difeat,quid defideremus,qui melius nouit corda noftra,quàmnos ipfi, dut mentes etiam angelic*e :fci hic eft arca/neferipture mos, ut bominibus bumano more loqua/^tir.QiJod rogari uult,noftra caufa »«lf,er ipfipoUwi^

> " ". " ' ' c" $-' orariio

DES.-ERASMVM R p T. xieimijs confia, er iitam anxias prcces Mius, ddfu/rfpiriagemitutqi quotidianos uifus eft obfurduiffe, doi.

nec Samuel conuicio proliceret nobk admirandam'mulierk etiam tolerantiam. Quum enim audit temu/lenta,non commouetur,non regerit malediclwm,quo*iplereq; foient, fed modeftifftma refponfione fatisfd»'cit prophète, H*c nififuiffent fadajaon cognouiftetmundi» Anne pietatem.Porrô fi quando legimus uo/tafandorum per angelos internuncios perferri ai de/

u/m, quemadmodu Raphaël Thobie prcces dicitfepercap.5.tuliffe ad dominwm, atty in Apocolypfi dngelus ddfta/t Cap.S*

altaxigefbns thuribulwm aurewm,mdegratiffimusfuffttut aromatum afcendens perfcrtur «/$ ad confpectu,^

dsi.Rurfus in Ailk legimus,quod preces er cleemofy,M Cornelij afcenderintin memorid in confpeâudei. cap.ia*QH»« CT Paulusfcribens Philippenfibus,monet ut pe ç4 ^titiones Morwm innotefcant apud deum. Htcjnqtidm,,trhuiufmodi fi quando funt obuia infacris literk,nofie accipienda funt, quafi quemddmodum rex aliquisper nuncios difeit quid alibigeftum fit,aut per dfftflmtem ddmonetur, cuius fuerat oblitus, ita per angelos

internuncios refeifedt deus,quii nos optemus:dut comtmonefiat quii fecerimus : aut noftro clomore difeat,quid defideremus,qui melius nouit corda noftra,quàmnos ipfi, dut mentes etiam angelic*e :fci hic eft arca/neferipture mos, ut bominibus bumano more loqua/^tir.QiJod rogari uult,noftra caufa »«lf,er ipfipoUwi^

> " ". " ' ' c" $-' orariio

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 39: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

M'ÔDVS 'ÔRÂNDt PÊR :

Màndo difciihus quid nobk fit opus,quàm Me.Cefti^fi quando aHgèforum minifterio utitur,wn fie uiitur,'quafî ufqtiam Mk miniRmegcat,fcdfic'rçdim inteïtigimus,qudntopere cure fimusdeo,qui nobk angelotfuos curatotes er ptoteâotes addiderit.Èt dngelifrut(tntur ebaritaie fuo, dum perlatk dd deum uotk noi'firk, dei dbnd uiciffim ad nos ferunt. Ad baie iuxiaferipturarwm idioma ignoràre dicitur dontikut qiiodnon approbat.Sic no audit preces iUotwm,qùinoHfï/'fuioportetpetunt.RurftminnotefcUntMorwmpeti/

- ' tfones,quific ordnt,ut mereantur dudiri.Proinde pou*

lus premifit,ut nihil folicid fitk ,fed 'm Omni oritio/fwe,er obfecratione,èwmgraikrwm adionè' pçiiiionct-ucftre mnotefeant apuddominwmMon audiûnturfof

' fem,quipr£fidiocjlcftidîffifi,fiiunthumdnkopif, . . bus out ingcnijs.TSon orant ej-'pbfecrant,qui no orant

hftanter. No» orani cumgratfarim dâione,quiquofn: dm quod accipiunt ,fuis aferibunt meritis ^pfoiuiquàm benignitdti diuine, non tribuunt gloriam deo.-

Hon mnotefcmt Moriwi preces apud deim,quicwkM<*rc**t. Pharifekftdnt'mdngulkpldtcdrwm, eyfubpretçpiu"

prolixe precationk deuorant domos" uïduarum.idm'fi cuïuidctur impofibile , ut bomp nunquam ceffet êfordndo,qùod dpudLucdm precipit dominus:aut fine^mtermifiionç. precetur,quod docetàpoftolucaut mtdf]tïgat totam piorumuitam effe iugem ac perpetuaé]

èmionem,ioneccotingdtfummm Mud bbntm-quài''*'>"*< < '» femel

M'ÔDVS 'ÔRÂNDt PÊR :

Màndo difciihus quid nobk fit opus,quàm Me.Cefti^fi quando aHgèforum minifterio utitur,wn fie uiitur,'quafî ufqtiam Mk miniRmegcat,fcdfic'rçdim inteïtigimus,qudntopere cure fimusdeo,qui nobk angelotfuos curatotes er ptoteâotes addiderit.Èt dngelifrut(tntur ebaritaie fuo, dum perlatk dd deum uotk noi'firk, dei dbnd uiciffim ad nos ferunt. Ad baie iuxiaferipturarwm idioma ignoràre dicitur dontikut qiiodnon approbat.Sic no audit preces iUotwm,qùinoHfï/'fuioportetpetunt.RurftminnotefcUntMorwmpeti/

- ' tfones,quific ordnt,ut mereantur dudiri.Proinde pou*

lus premifit,ut nihil folicid fitk ,fed 'm Omni oritio/fwe,er obfecratione,èwmgraikrwm adionè' pçiiiionct-ucftre mnotefeant apuddominwmMon audiûnturfof

' fem,quipr£fidiocjlcftidîffifi,fiiunthumdnkopif, . . bus out ingcnijs.TSon orant ej-'pbfecrant,qui no orant

hftanter. No» orani cumgratfarim dâione,quiquofn: dm quod accipiunt ,fuis aferibunt meritis ^pfoiuiquàm benignitdti diuine, non tribuunt gloriam deo.-

Hon mnotefcmt Moriwi preces apud deim,quicwkM<*rc**t. Pharifekftdnt'mdngulkpldtcdrwm, eyfubpretçpiu"

prolixe precationk deuorant domos" uïduarum.idm'fi cuïuidctur impofibile , ut bomp nunquam ceffet êfordndo,qùod dpudLucdm precipit dominus:aut fine^mtermifiionç. precetur,quod docetàpoftolucaut mtdf]tïgat totam piorumuitam effe iugem ac perpetuaé]

èmionem,ioneccotingdtfummm Mud bbntm-quài''*'>"*< < '» femel

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 40: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM ROT.feniel aiepti defindmus torquitidefiderio,qusmaàfmodtm diâwm eft: aut putet hic effe iropwn.cjKi diciéfur hyperbole,ut accipidt eum indefinenter ordre,quifréquenter er inRantcr orat, nec définit à precibus*

donec quoi petit impetrauerit. Sic diâum eft»Clamar E/<t,5?,

ne ceffes,exa\ta ut tuba uocem t«wm«Ncç interrumpi/tur deprecatio, etiamfi remittatur ad tempus Ma me»

tk intentio, nifi ponatut eius rei defiieriumquam pe/ !

timus. SupereftutoRendamusquiconfiftdntqueui/ . * \

debantut inter fe pugnare,pugnant enim mfpeckmt I

Colite multwm loqui , er , fine intermiffionc ordte. -> (

Cuius queftionk nodwm forfitan fie expedierit ali/ sblutioalx/quk , ut refpondedt , non interiici nobk prolixiorent yius quefti^kt precibus dffedum ,fed loquacitatem . Verwm buic, nfc

protinusrefbondebitur,Cbriftumnonfolwmoraffcpralixius, ucrwm etiam eundem fermonsm ter repetiffe. >

Idem- Luce cap. i.pemoftat m oratione dei, que fiuoealk fuit,ut fuiffe probabik eft,non potuit effe bre*

uiloqua.Proinde quum dominus Mattb. é.docet difeit' pulos fuos,ne in orando multiloquifintfnihil aliud do

<cet,quàm ne credant deum indni uerbonmftrepk<uftçâi,rem eandem fubinde fiagitantiim. Uam Greck eft.

&<xî\<i\<}yH<roiTi&aî[<y7\oy&p autem Mk dicitur,qui' uocescafdem fréquenter itérât fine caufa,uel loquaci

tatk,uel nature uel confuetudink ukio. Alioqui iuxta :

f rtfccptt rhetorum nontmquam laudk eft iterare uer/bA,quemadm.odû ej Chriftut w cruce clamouit:Dotit

^ - «4 mu

DES. ERASMVM ROT.feniel aiepti defindmus torquitidefiderio,qusmaàfmodtm diâwm eft: aut putet hic effe iropwn.cjKi diciéfur hyperbole,ut accipidt eum indefinenter ordre,quifréquenter er inRantcr orat, nec définit à precibus*

donec quoi petit impetrauerit. Sic diâum eft»Clamar E/<t,5?,

ne ceffes,exa\ta ut tuba uocem t«wm«Ncç interrumpi/tur deprecatio, etiamfi remittatur ad tempus Ma me»

tk intentio, nifi ponatut eius rei defiieriumquam pe/ !

timus. SupereftutoRendamusquiconfiftdntqueui/ . * \

debantut inter fe pugnare,pugnant enim mfpeckmt I

Colite multwm loqui , er , fine intermiffionc ordte. -> (

Cuius queftionk nodwm forfitan fie expedierit ali/ sblutioalx/quk , ut refpondedt , non interiici nobk prolixiorent yius quefti^kt precibus dffedum ,fed loquacitatem . Verwm buic, nfc

protinusrefbondebitur,Cbriftumnonfolwmoraffcpralixius, ucrwm etiam eundem fermonsm ter repetiffe. >

Idem- Luce cap. i.pemoftat m oratione dei, que fiuoealk fuit,ut fuiffe probabik eft,non potuit effe bre*

uiloqua.Proinde quum dominus Mattb. é.docet difeit' pulos fuos,ne in orando multiloquifintfnihil aliud do

<cet,quàm ne credant deum indni uerbonmftrepk<uftçâi,rem eandem fubinde fiagitantiim. Uam Greck eft.

&<xî\<i\<}yH<roiTi&aî[<y7\oy&p autem Mk dicitur,qui' uocescafdem fréquenter itérât fine caufa,uel loquaci

tatk,uel nature uel confuetudink ukio. Alioqui iuxta :

f rtfccptt rhetorum nontmquam laudk eft iterare uer/bA,quemadm.odû ej Chriftut w cruce clamouit:Dotit

^ - «4 mu

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 41: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

/MODV,î' o-RANDt- PERUteits dettsmvus : non erat Ma ^>a.TTQ>.oyi<i,feidf/dens ac uehemens dffeitm orantkMon eft loqudxde*precdtio,quàm diu rcfpondet affcdui.tion eft battologid,quoties ardor animi,Uelutifiammafubinie maioremicans, exprimit eafdem uoces:alioqui deprehendet

in omnibus pfalmk fdnddm quaniam ac penè petpetVfal. 6. tuam battologiam. Domine ne in furore tuo arguas

me.ldfemel didwm inculcat, neq; in ira tua corripiatP/aLfP. me.Miferere mei deus fecundummagnam mifericordi

dm tuam.ld itérât: Etfecundwm mult(tudinem mifer4tionum tuarwm dele iniquitatem mearn. Huius uerfic»liclaufulam reemitin proximoiAmpliuslauameabiniquitate mea,er à peccato meo munda me, Nec hoc

fatk affeâuiregk; Autrtefaciem tuam à peccatk me

is, cromnes iniquitates meas dele. Cor mmdtm crei .

in me deus, rpfpiritiï redum innoua inuifeeribus met

U.Eandem battologiam dnmaduerterelicebitinpr<ttceptkucterkteftamenti, atq- adeo inpreceptis Cbritfii,prefertim apudloannem.Quoties ibi dominus iteft&t eadem, dum Mk infigere ftudet charitatem mututém,fiduciani in ipfo,w precandi inftantidmtiicn ejlbec ctbnicorwm bdttolbgia , fed uel affedus plj uebe/

tncndd,uelftudium inculcanit, cuius nonmeminijfipernicies effet.Uacfc dominus non fimpliciter dixit,m'

Mdttb. 6. ute multuloqui,fed adiecit,ficutethnici,putantehintquod in muldloquiofuo exaudiantur.liïolite ergo af/fimuldriek.Udbent banc battQhgiamstummm mte

- , - ' res

/MODV,î' o-RANDt- PERUteits dettsmvus : non erat Ma ^>a.TTQ>.oyi<i,feidf/dens ac uehemens dffeitm orantkMon eft loqudxde*precdtio,quàm diu rcfpondet affcdui.tion eft battologid,quoties ardor animi,Uelutifiammafubinie maioremicans, exprimit eafdem uoces:alioqui deprehendet

in omnibus pfalmk fdnddm quaniam ac penè petpetVfal. 6. tuam battologiam. Domine ne in furore tuo arguas

me.ldfemel didwm inculcat, neq; in ira tua corripiatP/aLfP. me.Miferere mei deus fecundummagnam mifericordi

dm tuam.ld itérât: Etfecundwm mult(tudinem mifer4tionum tuarwm dele iniquitatem mearn. Huius uerfic»liclaufulam reemitin proximoiAmpliuslauameabiniquitate mea,er à peccato meo munda me, Nec hoc

fatk affeâuiregk; Autrtefaciem tuam à peccatk me

is, cromnes iniquitates meas dele. Cor mmdtm crei .

in me deus, rpfpiritiï redum innoua inuifeeribus met

U.Eandem battologiam dnmaduerterelicebitinpr<ttceptkucterkteftamenti, atq- adeo inpreceptis Cbritfii,prefertim apudloannem.Quoties ibi dominus iteft&t eadem, dum Mk infigere ftudet charitatem mututém,fiduciani in ipfo,w precandi inftantidmtiicn ejlbec ctbnicorwm bdttolbgia , fed uel affedus plj uebe/

tncndd,uelftudium inculcanit, cuius nonmeminijfipernicies effet.Uacfc dominus non fimpliciter dixit,m'

Mdttb. 6. ute multuloqui,fed adiecit,ficutethnici,putantehintquod in muldloquiofuo exaudiantur.liïolite ergo af/fimuldriek.Udbent banc battQhgiamstummm mte

- , - ' res

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 42: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVW ROT,;fes poëtartm bymni, quos in decrum fuorum laudexç

compofuerunt,in quibus nonnunquam mus deus qudfdraginta diuerfîs nominibus inclamatur^t ex tons

multis,unwm faltcm agnafcat* Talk eratorado pro/pbttartmjquos legimus inclamaffc nomen Bfteijà m.4 j.Reg.tS^ne ufq; dd uefperom nihil. aliud dicentes, quàm : Baaltxoudi nos.Et ijdcm àmeridicmaioribus etiam clamoribusfatigarc.cocpcrunt deû fuwm.Hec defueru^tfietretici,quos Pfoilianos fiue Euchitas appcu'ant,quidu'i,

quod dominus dixerat^nunquom ab orandq ceffandu»

Cr quod Paulus iubet,utfine intcrmifiiSc oremus,pertperam acciperçhijtotos dies nihil aliud, quàm répète/bantpfalmos ac preculasjn hoc concertantes, ut quiquamplurimim pfalmorim euoluiffet,k uidercturce/tcrk fdndior.Ettamennc fie quidem preftiterunt, , ; . j,quo4iuxtdgrammdticumfenfwmfonat,nunquamcef/ '

fandwm ab orando, er fine intermiffione orate. Cetteuclcibus ac potus,certc uelfomnus,certe uel tuffk,fternutdtio dut ofeitatio interumpebat Morti prcces, Vembac de refortaffe plura,quum locus admonebit nos de Relique ii*imodo precandi nomutta di^erere.Vt igitur quod poi uifionk p<fi|

Uciti fumusjbreuitcr abfoluamus : primum conficterdn tes,dum eft,qukfit k quem oromus,e*r quk fit kquioratfSi cui cum Cafare fit loquendwm, quantafolicitudinsfefe componitx ne quid fit in cultu, in corporc, outinucrbk,quod Ctfark offendat oculos ! Et tamen hic hpmini m/m, bçminç res eft^ntortalicwm mortoli^.fepf

\ « ' 5 rnclu -

DES. ERASMVW ROT,;fes poëtartm bymni, quos in decrum fuorum laudexç

compofuerunt,in quibus nonnunquam mus deus qudfdraginta diuerfîs nominibus inclamatur^t ex tons

multis,unwm faltcm agnafcat* Talk eratorado pro/pbttartmjquos legimus inclamaffc nomen Bfteijà m.4 j.Reg.tS^ne ufq; dd uefperom nihil. aliud dicentes, quàm : Baaltxoudi nos.Et ijdcm àmeridicmaioribus etiam clamoribusfatigarc.cocpcrunt deû fuwm.Hec defueru^tfietretici,quos Pfoilianos fiue Euchitas appcu'ant,quidu'i,

quod dominus dixerat^nunquom ab orandq ceffandu»

Cr quod Paulus iubet,utfine intcrmifiiSc oremus,pertperam acciperçhijtotos dies nihil aliud, quàm répète/bantpfalmos ac preculasjn hoc concertantes, ut quiquamplurimim pfalmorim euoluiffet,k uidercturce/tcrk fdndior.Ettamennc fie quidem preftiterunt, , ; . j,quo4iuxtdgrammdticumfenfwmfonat,nunquamcef/ '

fandwm ab orando, er fine intermiffione orate. Cetteuclcibus ac potus,certc uelfomnus,certe uel tuffk,fternutdtio dut ofeitatio interumpebat Morti prcces, Vembac de refortaffe plura,quum locus admonebit nos de Relique ii*imodo precandi nomutta di^erere.Vt igitur quod poi uifionk p<fi|

Uciti fumusjbreuitcr abfoluamus : primum conficterdn tes,dum eft,qukfit k quem oromus,e*r quk fit kquioratfSi cui cum Cafare fit loquendwm, quantafolicitudinsfefe componitx ne quid fit in cultu, in corporc, outinucrbk,quod Ctfark offendat oculos ! Et tamen hic hpmini m/m, bçminç res eft^ntortalicwm mortoli^.fepf

\ « ' 5 rnclu -

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 43: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDI PERtnclior eft quirogat quàm qui rogatur.Proindc quipirat ddire tbronwm diuine maieRdtk,quam ipfe qmq\tremunt angclice poteftates, quanto ftudio par eft utfeipfum componat, ne quii fit quod offcniat oculos

ieHRegi no loqueris,nifi fiexk m terrom gcnibus,wdeo loquerk ere&m,mn dico corpore,fcd arrogantid,fedfiducia tui. Hominem regem non audes appeïïarë,niji pura uefte, pcxo capMitio, loto corpore, ac for/ttft'k, etiam uncto, ne quid offenddt pedor ; er deant

appeUas tôt modk inquinata confcientid ! Multis ,apud principes mundi didurk , pudor ac reuerentiafublimitatkflicet humant, uocem fimul de mentem

tdimiti ertu ofeitans ac uelut aliud agens loquerkdeo tuo! Deo clamas t Exaudi oradonem meam,auri

P/tf. 4. bus percipe uerba oris mei, nec ipfe percipis intérimque loquerk.Ne cj«id hic loquar de iftk,qui lingua fatfiantes facras preces, oculk lafciuimt, animo uerfantobfcccna*Cetetvi ne quem ab orando deterreat dei cois

fiierata maicfhsJUuifccwnt cogitetteuniem huUd retnaiorem effe, quàm mifericordia er ebaritate ergigenuibumanum.Accedk ad conditorem, fed idem; te/dempior cRi,Adii domimm omnium,fed idem paie*tft ipfifidentium. Adis iudkem, fed etm,qui filiu unicum tradiditin mortem,ut omnesferuaret, condemnirct neminem.Adis iuftum^ fed intérim tempos datU eft

miferieordie.Et quoniam iuftus eft,non poteft faVtere

, promiftis:prômiJh autem perfiliumje nihil negaturu

MODVS ORANDI PERtnclior eft quirogat quàm qui rogatur.Proindc quipirat ddire tbronwm diuine maieRdtk,quam ipfe qmq\tremunt angclice poteftates, quanto ftudio par eft utfeipfum componat, ne quii fit quod offcniat oculos

ieHRegi no loqueris,nifi fiexk m terrom gcnibus,wdeo loquerk ere&m,mn dico corpore,fcd arrogantid,fedfiducia tui. Hominem regem non audes appeïïarë,niji pura uefte, pcxo capMitio, loto corpore, ac for/ttft'k, etiam uncto, ne quid offenddt pedor ; er deant

appeUas tôt modk inquinata confcientid ! Multis ,apud principes mundi didurk , pudor ac reuerentiafublimitatkflicet humant, uocem fimul de mentem

tdimiti ertu ofeitans ac uelut aliud agens loquerkdeo tuo! Deo clamas t Exaudi oradonem meam,auri

P/tf. 4. bus percipe uerba oris mei, nec ipfe percipis intérimque loquerk.Ne cj«id hic loquar de iftk,qui lingua fatfiantes facras preces, oculk lafciuimt, animo uerfantobfcccna*Cetetvi ne quem ab orando deterreat dei cois

fiierata maicfhsJUuifccwnt cogitetteuniem huUd retnaiorem effe, quàm mifericordia er ebaritate ergigenuibumanum.Accedk ad conditorem, fed idem; te/dempior cRi,Adii domimm omnium,fed idem paie*tft ipfifidentium. Adis iudkem, fed etm,qui filiu unicum tradiditin mortem,ut omnesferuaret, condemnirct neminem.Adis iuftum^ fed intérim tempos datU eft

miferieordie.Et quoniam iuftus eft,non poteft faVtere

, promiftis:prômiJh autem perfiliumje nihil negaturu

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 44: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMtfM ROT."ijs,qui cum fidueia petunt in nominefilij.Intérim er te

ipfwm cotemplare precator.Homunculus accedk adfotUum dei.Deo nihil cogit&ri pottft fublimiut.homine us Q£fH oreh

. ïoquid abiedius,qui etiàfi pîusfit,çr innoccns apudhomines,ttmen omniuhominu purins,impures eft,fiàd diuinam puritatè confieratwrt Quid igitur bicfaciet,homoiErigatfefe oportet m dltiïjUtcumeo qui m cottlk babitatjmô quifupra clos omnes eft,atq\dieoùt"melitk dicam,quifublimit&tè omnë que diciuerbk,autanimo concipiquedt, trdnfcendit,kqui poffit.Et nouaquadam ratioe fit, ut quo magkfefe deiecerit,bocdeûr

fidtuidnior. Procul obérât à deo pbarif£UsMe,qw Luc, it»jproximtM pr-optViftforto comemorobdtfua beneficid,''ac ceteros bo mines prefe faftidicbat. Publicanutquiprocul flans ordbdi,propim aideïï acceiebdt.Excelfwt

enim eft iominm,&bumilia refpicit,alta uero à logttognofcit,faftidit foftidiofos, er refpicit imtèpreca/tionem bumiUu,&^fpernitpressmMoru.Vk dudi'ire quàm res fit fublimk,bominkfefe de'ucientisdepra Eccï.ïf,tattoïDjocet hocfdpiens Mç Sirdch: Ordtio,mquit,bti,miliatttkfe,nubespenetrabit,& donec propinquet nb\

tofolabitur,^ nô dèfcendet donec dlafiimus refpitidtitft& hodicuidcrequàfdani fuperbos deprecatores, '-'*""'quiqm ftntlaici,t).men opibus aut ftemmatkfui/stur/gidiirrumpunt in cbotu facerdotiï,eosq- nonmqudm.JukdcpeUuntfedihus.NuUafpecics orantk mgeftibutïut uultu fdicercs Mas -mthçatroquopiam oftetWrjt* '"** , . -fefe.

DES. ERASMtfM ROT."ijs,qui cum fidueia petunt in nominefilij.Intérim er te

ipfwm cotemplare precator.Homunculus accedk adfotUum dei.Deo nihil cogit&ri pottft fublimiut.homine us Q£fH oreh

. ïoquid abiedius,qui etiàfi pîusfit,çr innoccns apudhomines,ttmen omniuhominu purins,impures eft,fiàd diuinam puritatè confieratwrt Quid igitur bicfaciet,homoiErigatfefe oportet m dltiïjUtcumeo qui m cottlk babitatjmô quifupra clos omnes eft,atq\dieoùt"melitk dicam,quifublimit&tè omnë que diciuerbk,autanimo concipiquedt, trdnfcendit,kqui poffit.Et nouaquadam ratioe fit, ut quo magkfefe deiecerit,bocdeûr

fidtuidnior. Procul obérât à deo pbarif£UsMe,qw Luc, it»jproximtM pr-optViftforto comemorobdtfua beneficid,''ac ceteros bo mines prefe faftidicbat. Publicanutquiprocul flans ordbdi,propim aideïï acceiebdt.Excelfwt

enim eft iominm,&bumilia refpicit,alta uero à logttognofcit,faftidit foftidiofos, er refpicit imtèpreca/tionem bumiUu,&^fpernitpressmMoru.Vk dudi'ire quàm res fit fublimk,bominkfefe de'ucientisdepra Eccï.ïf,tattoïDjocet hocfdpiens Mç Sirdch: Ordtio,mquit,bti,miliatttkfe,nubespenetrabit,& donec propinquet nb\

tofolabitur,^ nô dèfcendet donec dlafiimus refpitidtitft& hodicuidcrequàfdani fuperbos deprecatores, '-'*""'quiqm ftntlaici,t).men opibus aut ftemmatkfui/stur/gidiirrumpunt in cbotu facerdotiï,eosq- nonmqudm.JukdcpeUuntfedihus.NuUafpecics orantk mgeftibutïut uultu fdicercs Mas -mthçatroquopiam oftetWrjt* '"** , . -fefe.

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 45: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MjODVS,tÇiRANPJ rerfefe.Principidatur tentorium durcum. prexime altare,nonnunquam wfuprd. Si contemplcrk oculoru/mart

,*,.-;- roganti,dm,fifcrocidmgeftuiï,deprehendasMoiadeqnihil rogdrejtt exiftiment deum fibi non mcdiocriterdebere,quod cultwm ipfius otnarintfuamagnificaprtfentid. Horum preces minus grate funt deo , quàm.

aucupia.vidimus er plebeios bominxs,depulfis alijs^

fie ingerentes fefe dd oltare, ut fderificum contingeireni,atcy etiam nidorefuo offtarent, quafi deo propi/près quàm ceteri qui procul abfiftunt, cititu exauiUrentur*Q}ùn etiam Mud morientes dmbiunt, ut infin/

% .-. - crkfonâorum proxime fummam aram fepeliantur:quafi ieprecationes quefiunt pro defunftk, citius aiipfos quàm ai dlios peruenture fint, Dicet aliquis ^

quomodofiet,utmedeijcicndoerigamddeum,quieftftper omnem altitudinem, cr crigendo dcijciam ! Si

uiseuolorc oddewm (nain omnino deprecatio uolatuiquidam eft anime yfdrcintm carnk deponas oportett

* ; . Cr alas induas, Quoniadofubttolabit in ccelu animât,

plumbeo peccatorumoneredepreffus t Quomodofefc]fubriget infublime,qui tanto attri,atgentiq- degrautf

- tur pondère!qui prêter terram nibilbobetin peUoret,I 49.4. qU,tot(K efi carneus! Paterfades querit deprecatores,

qui ipfumorent infpiritu,ltaqj fpiritusfias oportet,u(fpiritus fpiritwm aUoquitk. Si peccator es,abijce pec/tatorwm farcinam ,exue peccandi affcdus,dei]cctt]ipfminfocco &cinere:cum publicano/ubducito tei

MjODVS,tÇiRANPJ rerfefe.Principidatur tentorium durcum. prexime altare,nonnunquam wfuprd. Si contemplcrk oculoru/mart

,*,.-;- roganti,dm,fifcrocidmgeftuiï,deprehendasMoiadeqnihil rogdrejtt exiftiment deum fibi non mcdiocriterdebere,quod cultwm ipfius otnarintfuamagnificaprtfentid. Horum preces minus grate funt deo , quàm.

aucupia.vidimus er plebeios bominxs,depulfis alijs^

fie ingerentes fefe dd oltare, ut fderificum contingeireni,atcy etiam nidorefuo offtarent, quafi deo propi/près quàm ceteri qui procul abfiftunt, cititu exauiUrentur*Q}ùn etiam Mud morientes dmbiunt, ut infin/

% .-. - crkfonâorum proxime fummam aram fepeliantur:quafi ieprecationes quefiunt pro defunftk, citius aiipfos quàm ai dlios peruenture fint, Dicet aliquis ^

quomodofiet,utmedeijcicndoerigamddeum,quieftftper omnem altitudinem, cr crigendo dcijciam ! Si

uiseuolorc oddewm (nain omnino deprecatio uolatuiquidam eft anime yfdrcintm carnk deponas oportett

* ; . Cr alas induas, Quoniadofubttolabit in ccelu animât,

plumbeo peccatorumoneredepreffus t Quomodofefc]fubriget infublime,qui tanto attri,atgentiq- degrautf

- tur pondère!qui prêter terram nibilbobetin peUoret,I 49.4. qU,tot(K efi carneus! Paterfades querit deprecatores,

qui ipfumorent infpiritu,ltaqj fpiritusfias oportet,u(fpiritus fpiritwm aUoquitk. Si peccator es,abijce pec/tatorwm farcinam ,exue peccandi affcdus,dei]cctt]ipfminfocco &cinere:cum publicano/ubducito tei

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 46: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

U e s; ïtr a s m v m r otvfacrk,proftrdtus in terram tunie peUus: eu Magiatè,na plora demiffus ad pedes 1 efu : cum Petro exi uelutindignas confpedu domini,ep amare fteto:fis in pria/cipio aceufator tuimibil aliud appeUa quàm dei mifcfiricordiam,ficàdeo recciens pïopinquus fies deo*

Qujid cupreffigranoin bumwmeonicdo deieiliustuc/rwm. Mie inuenit humoremjquo uegetatwmfub'ucit fe/fe in <*IfiMK.P-rtt»i eR corpore humi proftrato orare»

Totum animu de'tfce.Eum fi irrigark multo lachryméirum bymbrc,mirabili modograndefcetfuccrefcenivtultum, ufq- ai ipfwm folium diuine maicRatk,çr tibiAefpediffimus,magnusdc preciofus fies deo. Sicrimitwm mole grauatus non es, tamen deprecoturus ,fottaidas humilesif- curas tantifper dbijce,dwm cum altif/fimo loquerk: exputga fi quoi moleuolentiefermen/ .

twmrefedit in animo tuo aducrÇus proximwm: ddeuesetiam culpas,fine quibus bec uita non tranfigitur,di/lue.Hinc mos inoleuit apud Cbriftianos,ut ingreffurifacramedemorandigratia, femetluRrentafperfione /aque cofecrate.Qujin er hoc ipfwm corpufeulu, quoicircmferimws multk dbnoxiwm infimitatibus,aggrd» s^p, 9tttdt animam , de terrend inbabitatio deprimit fenfummultd cogitantem. Et fi phas eft bie Horotif uerbis

uri'.Corpus omRwm Externk uitijs animwm quoq; de/grauat ipfwm, Af<£ affigithumo diuine particulÔ dutre.QV} diuitesfunt in hoc feculo,uelint,nolint,cogutsturfréquenter humi repère: pauperes uero bine inter/.

pcUat

U e s; ïtr a s m v m r otvfacrk,proftrdtus in terram tunie peUus: eu Magiatè,na plora demiffus ad pedes 1 efu : cum Petro exi uelutindignas confpedu domini,ep amare fteto:fis in pria/cipio aceufator tuimibil aliud appeUa quàm dei mifcfiricordiam,ficàdeo recciens pïopinquus fies deo*

Qujid cupreffigranoin bumwmeonicdo deieiliustuc/rwm. Mie inuenit humoremjquo uegetatwmfub'ucit fe/fe in <*IfiMK.P-rtt»i eR corpore humi proftrato orare»

Totum animu de'tfce.Eum fi irrigark multo lachryméirum bymbrc,mirabili modograndefcetfuccrefcenivtultum, ufq- ai ipfwm folium diuine maicRatk,çr tibiAefpediffimus,magnusdc preciofus fies deo. Sicrimitwm mole grauatus non es, tamen deprecoturus ,fottaidas humilesif- curas tantifper dbijce,dwm cum altif/fimo loquerk: exputga fi quoi moleuolentiefermen/ .

twmrefedit in animo tuo aducrÇus proximwm: ddeuesetiam culpas,fine quibus bec uita non tranfigitur,di/lue.Hinc mos inoleuit apud Cbriftianos,ut ingreffurifacramedemorandigratia, femetluRrentafperfione /aque cofecrate.Qujin er hoc ipfwm corpufeulu, quoicircmferimws multk dbnoxiwm infimitatibus,aggrd» s^p, 9tttdt animam , de terrend inbabitatio deprimit fenfummultd cogitantem. Et fi phas eft bie Horotif uerbis

uri'.Corpus omRwm Externk uitijs animwm quoq; de/grauat ipfwm, Af<£ affigithumo diuine particulÔ dutre.QV} diuitesfunt in hoc feculo,uelint,nolint,cogutsturfréquenter humi repère: pauperes uero bine inter/.

pcUat

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 47: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

, JfcOD-VS» ORANDf PER:

piUat uxpr iniotatajhinc liberi defiituti.Cêtcrit quijt '

mal wuxork,ac liberorïi,&- affiniwm curd degràuaâ

faits er opifcw* onerantur, chbonoru ac magiftratuii 'mundanorufarcinam Oiftinent,àcnegotioru undisobt

,' ruuntur,bi nimirwm pifcibus adfimiks funt,immetficraffiorielemento, er reciprock undarÛmotibushticey Mue udcMantes. Sunttamen er mundi pifees,quipinmlashdbent.quibus nixi ,fubindefdltU promicantm auram purioremiquidam etiam uolotu meditantuKQuii igitur iftkfuadebimusiQuid nifi ut orent dominvm,ut dignetur ipfos Euangelica red atptos pertrahe

read littus uitetranquMiork.Sei quodcunqs genus a/nimdntkfit borne, metamorphofim accipiat oportetiUt ex rcptili,quddrupede,dut pifeefiat uolucrk'.fieta»tem,fi fumât olas columbe,quas optât pfdites Me my/,

f/*».f4. ftieuisquimuhk oneribtts degrattdtus:Qiik,inquit,d*'bit mibi pennas ficut columbe, er uolabo grrequie/fcdmUnnoxia quidem ouis eft colttmbafed perniciffi/

tdp.6. miuolatus.Huiufmodi columbkdeledatttrincanticofponfus. Columba erk, fi nuïïi tnalwm cogites, fi nemi

. , - nem iudices , fi de nullo perperam fufpicerk . Verumalas,mquies^unde!Duas indicabo,quibus facilefubuebifrk m ccelmoltera eft cÔtemptusrcru mundanaru,dUfera eft defideriu reru ccekftiu.Altera tefubmouebit db

kis quefunt cornk,quemadmodUfacer Me pfaltesjantimpetratis alk dicitiEcce elogaui fugiens,ZT manfi 'ut

folitudinecitera te admouebit throno dei.Eelix eftfolitudo,

, JfcOD-VS» ORANDf PER:

piUat uxpr iniotatajhinc liberi defiituti.Cêtcrit quijt '

mal wuxork,ac liberorïi,&- affiniwm curd degràuaâ

faits er opifcw* onerantur, chbonoru ac magiftratuii 'mundanorufarcinam Oiftinent,àcnegotioru undisobt

,' ruuntur,bi nimirwm pifcibus adfimiks funt,immetficraffiorielemento, er reciprock undarÛmotibushticey Mue udcMantes. Sunttamen er mundi pifees,quipinmlashdbent.quibus nixi ,fubindefdltU promicantm auram purioremiquidam etiam uolotu meditantuKQuii igitur iftkfuadebimusiQuid nifi ut orent dominvm,ut dignetur ipfos Euangelica red atptos pertrahe

read littus uitetranquMiork.Sei quodcunqs genus a/nimdntkfit borne, metamorphofim accipiat oportetiUt ex rcptili,quddrupede,dut pifeefiat uolucrk'.fieta»tem,fi fumât olas columbe,quas optât pfdites Me my/,

f/*».f4. ftieuisquimuhk oneribtts degrattdtus:Qiik,inquit,d*'bit mibi pennas ficut columbe, er uolabo grrequie/fcdmUnnoxia quidem ouis eft colttmbafed perniciffi/

tdp.6. miuolatus.Huiufmodi columbkdeledatttrincanticofponfus. Columba erk, fi nuïïi tnalwm cogites, fi nemi

. , - nem iudices , fi de nullo perperam fufpicerk . Verumalas,mquies^unde!Duas indicabo,quibus facilefubuebifrk m ccelmoltera eft cÔtemptusrcru mundanaru,dUfera eft defideriu reru ccekftiu.Altera tefubmouebit db

kis quefunt cornk,quemadmodUfacer Me pfaltesjantimpetratis alk dicitiEcce elogaui fugiens,ZT manfi 'ut

folitudinecitera te admouebit throno dei.Eelix eftfolitudo,

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 48: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES, ERÀS'MVM ROTVtib&oïqutfubducit animû noftru Ab omni cofortio ul*Hora aut maUrû CupidiatUidtq; etiam quantufieri poteftidb omniftrspitit folicitudinû camis,ad quas tante

ipfa neccffitas nonunq reuocat, interdum erfraternxcbaritas.Vis attdirc priore alam loquentë!Audi:lnfe/ Rom*t.7ÎUxtgohomc-,qsmtUberdbitdeeorporem0rtishuiits( ' !

AudisuotugefUentisabhisquruidenmrprorfutmohre.Vk audire alterdfQtiàm dileita tabernacula tu*x

domine uirtuttm,concupifcit er déficit anima mea in p/àl, g&àtria domini.Et,ficut cctuus defiderat adfontes aqmrum, itd defiderat anima mea dd te deus. Audk djfe/Hum afpirantk dd immortolitatk contubernium.ContmonRrduit nobk utrdmq; olam Pdulus ad Colof.a. sieonfurrexiftk cum Chrifto que furfum funt querite*ubi Cbriftus eft in dextcra dei fedens,quefurfumfuntfdpits.Habes alamfubuehentcm dd cslum.Addk,nottquefupcrterrdm,H.abes alamfugicntcm. Eam chri/us indicat paulo inferius i Mortificate etgo, inquicns,viembra ueftro quefuntfuper terram.Membra uocatcupiditates carnales.Ac mox : Expoliantes uos uettm

rem hominem cum dttibusfuk, er induentes nouum.Vêtus homo terrenus eft,er idco fubuolare nefcitfciin terrant pronus nihil amat ont querit nifi tcrrcnum*Ceterwm quifquk in nouum hominem transformatutfùerit,k quoniam ed que priusfdciebdt plurimii nune -

«fwcif pro ruieribus ; er que prius exiRimabat ingenftffe lucrwmtmnc iudicat effe dmnofa*cx pecude tef'

reftri

DES, ERÀS'MVM ROTVtib&oïqutfubducit animû noftru Ab omni cofortio ul*Hora aut maUrû CupidiatUidtq; etiam quantufieri poteftidb omniftrspitit folicitudinû camis,ad quas tante

ipfa neccffitas nonunq reuocat, interdum erfraternxcbaritas.Vis attdirc priore alam loquentë!Audi:lnfe/ Rom*t.7ÎUxtgohomc-,qsmtUberdbitdeeorporem0rtishuiits( ' !

AudisuotugefUentisabhisquruidenmrprorfutmohre.Vk audire alterdfQtiàm dileita tabernacula tu*x

domine uirtuttm,concupifcit er déficit anima mea in p/àl, g&àtria domini.Et,ficut cctuus defiderat adfontes aqmrum, itd defiderat anima mea dd te deus. Audk djfe/Hum afpirantk dd immortolitatk contubernium.ContmonRrduit nobk utrdmq; olam Pdulus ad Colof.a. sieonfurrexiftk cum Chrifto que furfum funt querite*ubi Cbriftus eft in dextcra dei fedens,quefurfumfuntfdpits.Habes alamfubuehentcm dd cslum.Addk,nottquefupcrterrdm,H.abes alamfugicntcm. Eam chri/us indicat paulo inferius i Mortificate etgo, inquicns,viembra ueftro quefuntfuper terram.Membra uocatcupiditates carnales.Ac mox : Expoliantes uos uettm

rem hominem cum dttibusfuk, er induentes nouum.Vêtus homo terrenus eft,er idco fubuolare nefcitfciin terrant pronus nihil amat ont querit nifi tcrrcnum*Ceterwm quifquk in nouum hominem transformatutfùerit,k quoniam ed que priusfdciebdt plurimii nune -

«fwcif pro ruieribus ; er que prius exiRimabat ingenftffe lucrwmtmnc iudicat effe dmnofa*cx pecude tef'

reftri

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 49: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MTJDVS* ORANDf PERî

reftrifadus eft uoluctk cali.fadus eftcolumbajhibétque duos olas quibus fe fubrigat ad tbronum dei. H<t/-

Scnus confiicratwm eft, quk fit qui rogatur, er quk>

qui rcg'dt, Monet hic temporwm ftdttts, ut obiter pou/,> -. - ,;". ck difcutixmus,dd quem fit dirigenda precddo. vide/

inttocdtto mus autemfolennes ecclefie preces à prifcis nobk tra<

fanftom. ditdS,dehkfentio,qudscolleâas uocant,plsrafq; iirù- gi ad patrem, nonnuUas ad filium, nuUas adjfpirittm

' »* .'.* ' fanâumjn omnibus tamen ftcritriumperfonarumentionem.ldq- tantareligione uidemus àueteribus obftruatwm,ut ne in hk quidem,quibus multis utitur in fcri/ÙPcntecoftcsjiUofttque fpiritwmfandwm appeileKHoc duntaxat in hk » quas facerdos pro toto populo

pronunciat.C£terum in cantionibus,quas populus de/cantoboi,non uitatur inuocatio fdndifpiritus,uelut iitprofis,hymnk,çr antiphonis.Tanta erat antiquis re/ligio, ne quid auierent ,quod diuinis literis non effet

exprefiwm. ideo ferè prccadones omnium dirigunturad patrem,quia palam er crebro legunt apoftolos ad/monitos ut patrem cotleRem orarent,fei in nomine fiVf. Etfilius in Euangelij s fréquenter orons patrem aU

loquitur , fpiritwmfantïum promitdt,non orat, in fo/loloanne quum toties apoftoli iubeantur rogarcpaftrem in nomine filij ,femel duntaxat legitur : Siqùiipetieritis me in nomine meo,hoc fociam* oyanquantbac pronomen me non additur in plerifq; Greck coiitibus,ac ne in Latinis quidem omnibus. Cerfe Theo/

phyladut

MTJDVS* ORANDf PERî

reftrifadus eft uoluctk cali.fadus eftcolumbajhibétque duos olas quibus fe fubrigat ad tbronum dei. H<t/-

Scnus confiicratwm eft, quk fit qui rogatur, er quk>

qui rcg'dt, Monet hic temporwm ftdttts, ut obiter pou/,> -. - ,;". ck difcutixmus,dd quem fit dirigenda precddo. vide/

inttocdtto mus autemfolennes ecclefie preces à prifcis nobk tra<

fanftom. ditdS,dehkfentio,qudscolleâas uocant,plsrafq; iirù- gi ad patrem, nonnuUas ad filium, nuUas adjfpirittm

' »* .'.* ' fanâumjn omnibus tamen ftcritriumperfonarumentionem.ldq- tantareligione uidemus àueteribus obftruatwm,ut ne in hk quidem,quibus multis utitur in fcri/ÙPcntecoftcsjiUofttque fpiritwmfandwm appeileKHoc duntaxat in hk » quas facerdos pro toto populo

pronunciat.C£terum in cantionibus,quas populus de/cantoboi,non uitatur inuocatio fdndifpiritus,uelut iitprofis,hymnk,çr antiphonis.Tanta erat antiquis re/ligio, ne quid auierent ,quod diuinis literis non effet

exprefiwm. ideo ferè prccadones omnium dirigunturad patrem,quia palam er crebro legunt apoftolos ad/monitos ut patrem cotleRem orarent,fei in nomine fiVf. Etfilius in Euangelij s fréquenter orons patrem aU

loquitur , fpiritwmfantïum promitdt,non orat, in fo/loloanne quum toties apoftoli iubeantur rogarcpaftrem in nomine filij ,femel duntaxat legitur : Siqùiipetieritis me in nomine meo,hoc fociam* oyanquantbac pronomen me non additur in plerifq; Greck coiitibus,ac ne in Latinis quidem omnibus. Cerfe Theo/

phyladut

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 50: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

. DES. ERAS M VH ROT.

phyldiïus neclegh nec interpretatur , bauddubitminterpretaturusfi legiffet , quum illicpugnet aduer /fus Arianos,ex hifce uerbk:Si quid pederitk hoc fa»dont ,arguens aqualem filif poteflatem cum pâtre :coUeclurus idem cjficacius,jfifcriptimfuiffet,fi quidpederitk me.Qnanq hic obftrepit fctupus,qui cofi/ftdtjat quis petdt aliquid à Cbrifto in nomine Cbrifti,ntfi forte petimus , ab homine Cbrifto in nomine filtfdei: taetfi Stephanus in Aâis ,nihil ueritus eft diceretDomïe Iefu accipcfpiritïï meu.Proinde bicfemo no C*p*7*eo fpedatjut dubitetur an fit muocandusfpiritusfan/4tus,fed ut didurus de inuocdndk diukjndicè q.an*>xiafùerit maioribus religiofufcipiendi,quod autoritatc manifeftdfacrefctipture traditu no effet, pra tfertim in hk qu£fuperant bumantm imrlledum.Ed/dem religione fuitfanâus Hilarius, qui poft diutur/mmfilentium , duoiecim librk inftantiftime conten/

dit,utfilium doceat effe uerum deum,quumfolus pi./ter diciusfit in Euangelio uerus deus,fpiritumfan/ûum nufêp quodfciam audet pronunciarc deu,nec a/dorandum profitetur,fed promerenduicundem créa /twrdm reueretur dicere, quum Hieronymus no uerea.

turfilium dei pronunciarc creaturâ,Pofteriores iiii/gentius excuffk facrk uoluminibus,dc maiorum au ftoritate freti,n3 uerenturfiliu dei dppeUare uerude/m,ct dd illûfuds preces dirigere,no hoc animo qud/fi quicQpofpt dorefilms quod non daturusfit pateri

d fei

. DES. ERAS M VH ROT.

phyldiïus neclegh nec interpretatur , bauddubitminterpretaturusfi legiffet , quum illicpugnet aduer /fus Arianos,ex hifce uerbk:Si quid pederitk hoc fa»dont ,arguens aqualem filif poteflatem cum pâtre :coUeclurus idem cjficacius,jfifcriptimfuiffet,fi quidpederitk me.Qnanq hic obftrepit fctupus,qui cofi/ftdtjat quis petdt aliquid à Cbrifto in nomine Cbrifti,ntfi forte petimus , ab homine Cbrifto in nomine filtfdei: taetfi Stephanus in Aâis ,nihil ueritus eft diceretDomïe Iefu accipcfpiritïï meu.Proinde bicfemo no C*p*7*eo fpedatjut dubitetur an fit muocandusfpiritusfan/4tus,fed ut didurus de inuocdndk diukjndicè q.an*>xiafùerit maioribus religiofufcipiendi,quod autoritatc manifeftdfacrefctipture traditu no effet, pra tfertim in hk qu£fuperant bumantm imrlledum.Ed/dem religione fuitfanâus Hilarius, qui poft diutur/mmfilentium , duoiecim librk inftantiftime conten/

dit,utfilium doceat effe uerum deum,quumfolus pi./ter diciusfit in Euangelio uerus deus,fpiritumfan/ûum nufêp quodfciam audet pronunciarc deu,nec a/dorandum profitetur,fed promerenduicundem créa /twrdm reueretur dicere, quum Hieronymus no uerea.

turfilium dei pronunciarc creaturâ,Pofteriores iiii/gentius excuffk facrk uoluminibus,dc maiorum au ftoritate freti,n3 uerenturfiliu dei dppeUare uerude/m,ct dd illûfuds preces dirigere,no hoc animo qud/fi quicQpofpt dorefilms quod non daturusfit pateri

d fei

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 51: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

,M<5DVS ORANDI PER

fed quoi perfuafwm hobeant filium idem uelle', iienS:

poffc ,quod uult er poteft pater%quan\ patr autor etfons eft omnium. Etfortaffis bec eft bona pars Chtiftiane relighnkjn rébus diuinis uenerari omnid,nif:bil autem affirmare,prêter id quodmfacrk lite'rk pilàm exprejfum efl.lam quanyfatk confiât, er apuiueteres orthodoxes, inuocadonem fdndotwmfuiffe ,precipue martyruttamen Mud inter plerofq* côuenitex feripturis canonicis doceri no poffef fonébru in/uocauonë e/?e ncccfforiâjeuilt defudk loquor. Nec

infolennibus precibus ulla precatio dirigitur adfan/itu, aliquè,fed uel à pâtre, Uel àftlio petitur,ut Mortiimerceffto ac mérita profmt, eorum memoria pie co

lentibus.ac ucftigijs Moru ingredi ftùdëtibus , nullut^xutfaniTorum eft,qui dicere poffit,quicquid petieri tik à potrejin nomine mco,dutfi quid pederitk à me,

boc fdciÔ.Sdnarut egrotos Apoftoli,fufcitdrunt mor

tuos,fcd in nomine iefu,fedinuocdto pâtre .cuius n»

më etiam fi no exprimatur, tamé inuoeatur infilio ;quëddmodu er cldrificdlut in ft'Iio.Nîïc d«plex mo/uetur queftio : An piufit inuocdrefanébsj cranfittolerondu. Etenim hk qui cotendût, ideo nofcrcndaiHfanbloru inuoeationem', qi'id nobk no tradat aperte

facraru literaru autoritas, refpoderi poivrât,probabi

lius colligi : Sifcriptura necprecipitncc uetat, ideo

nec exigêiam ut necefiario ,nec probibëdam ut impidm. Qu^ioquidè ipfo rei natura eu impietate coniun

fa

,M<5DVS ORANDI PER

fed quoi perfuafwm hobeant filium idem uelle', iienS:

poffc ,quod uult er poteft pater%quan\ patr autor etfons eft omnium. Etfortaffis bec eft bona pars Chtiftiane relighnkjn rébus diuinis uenerari omnid,nif:bil autem affirmare,prêter id quodmfacrk lite'rk pilàm exprejfum efl.lam quanyfatk confiât, er apuiueteres orthodoxes, inuocadonem fdndotwmfuiffe ,precipue martyruttamen Mud inter plerofq* côuenitex feripturis canonicis doceri no poffef fonébru in/uocauonë e/?e ncccfforiâjeuilt defudk loquor. Nec

infolennibus precibus ulla precatio dirigitur adfan/itu, aliquè,fed uel à pâtre, Uel àftlio petitur,ut Mortiimerceffto ac mérita profmt, eorum memoria pie co

lentibus.ac ucftigijs Moru ingredi ftùdëtibus , nullut^xutfaniTorum eft,qui dicere poffit,quicquid petieri tik à potrejin nomine mco,dutfi quid pederitk à me,

boc fdciÔ.Sdnarut egrotos Apoftoli,fufcitdrunt mor

tuos,fcd in nomine iefu,fedinuocdto pâtre .cuius n»

më etiam fi no exprimatur, tamé inuoeatur infilio ;quëddmodu er cldrificdlut in ft'Iio.Nîïc d«plex mo/uetur queftio : An piufit inuocdrefanébsj cranfittolerondu. Etenim hk qui cotendût, ideo nofcrcndaiHfanbloru inuoeationem', qi'id nobk no tradat aperte

facraru literaru autoritas, refpoderi poivrât,probabi

lius colligi : Sifcriptura necprecipitncc uetat, ideo

nec exigêiam ut necefiario ,nec probibëdam ut impidm. Qu^ioquidè ipfo rei natura eu impietate coniun

fa

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 52: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. E R-A S MV M RO T.--

ûbnon eft:ut intérim hoc iftis largkmur quod affu ?

munt,nibil txigi poffe conftitudonibus hominum,qd!non exprcftumfit in literk Canonick. Hoc certe dog/ma fallit in perpétua uirginitate Marie matrk iefu,que quûfacrarumfcripturaru cuidëtibus teftimontfsdoceri no poffit :tamen quonia magno cofenfu nobis,à prifcis orthodoxk tradita eft per manus, nemo to /lerandu exiftimaret,qui affeueraret,iUâ edito domïopoft à uiro cognità fuijfe , acfomffe ne Mu qttiië ghoc de re ambigeret.Q&odfi refponderint,ideo no to

Xerdniu hue affeueratotë, aut dubitatorë,quod proba\

bile opinionëjô olim magno cofenfu gcntiïï probat*eonetur couelkredd qd'abfq; turbadoné publiée trâfquMitatk,magnoq- Chriftiani gregk offendiculofieri no poteft-.obtfci poterit, çrfanttoru inuoeationenifimili cofenfu traditd à prifcis orthodoxk,eoefo no le/uiorifcàdalo poffe labefadari.QiiScf utcunq\ tergi/(terfentur de modo tëpork,redeutes adfaftos ut ait ille er pietatë onnis eRimâtes,ccrtefatêtur intérim a/Jiquid exigi,qd' nec expreffum eft in libris Canonick,nec ex hk coïligi poteft grauibus argumëtis ,ac ne infymbolo quidem quod dicitur apoftolorti, imô nec in.

Athanafif fymbolo quoi in tëplk canitur. S i ideo exigitur confieffio perpétue uirginiMk in Maria, quoibecfentètia fineferipto traditd nobisfit ab antiquio/fibitStif de inuoeadonc fandoru : certe nue antiquiffi.mfunt,qnobk inuocdHonè diuotïï approbdrut. S i co

i % ftnftts

DES. E R-A S MV M RO T.--

ûbnon eft:ut intérim hoc iftis largkmur quod affu ?

munt,nibil txigi poffe conftitudonibus hominum,qd!non exprcftumfit in literk Canonick. Hoc certe dog/ma fallit in perpétua uirginitate Marie matrk iefu,que quûfacrarumfcripturaru cuidëtibus teftimontfsdoceri no poffit :tamen quonia magno cofenfu nobis,à prifcis orthodoxk tradita eft per manus, nemo to /lerandu exiftimaret,qui affeueraret,iUâ edito domïopoft à uiro cognità fuijfe , acfomffe ne Mu qttiië ghoc de re ambigeret.Q&odfi refponderint,ideo no to

Xerdniu hue affeueratotë, aut dubitatorë,quod proba\

bile opinionëjô olim magno cofenfu gcntiïï probat*eonetur couelkredd qd'abfq; turbadoné publiée trâfquMitatk,magnoq- Chriftiani gregk offendiculofieri no poteft-.obtfci poterit, çrfanttoru inuoeationenifimili cofenfu traditd à prifcis orthodoxk,eoefo no le/uiorifcàdalo poffe labefadari.QiiScf utcunq\ tergi/(terfentur de modo tëpork,redeutes adfaftos ut ait ille er pietatë onnis eRimâtes,ccrtefatêtur intérim a/Jiquid exigi,qd' nec expreffum eft in libris Canonick,nec ex hk coïligi poteft grauibus argumëtis ,ac ne infymbolo quidem quod dicitur apoftolorti, imô nec in.

Athanafif fymbolo quoi in tëplk canitur. S i ideo exigitur confieffio perpétue uirginiMk in Maria, quoibecfentètia fineferipto traditd nobisfit ab antiquio/fibitStif de inuoeadonc fandoru : certe nue antiquiffi.mfunt,qnobk inuocdHonè diuotïï approbdrut. S i co

i % ftnftts

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 53: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDI PER

fenfusfuffragiorumexpëditur,rechmatwm eft per/petue uirginitati, quemadmodwm reckmAtum eftmttocadonifanâcrum, Sunt huius gencris cralidpermulta , pilitm patri confubftantialem dicere prifcistrat religio/ldem predicare defpiritufanftv, nec iUaudebant qui totk uiribus hoc cognominis uindicatbantfilioAlli no dudebdntfiliwm dicere uerum deum,

quoniam infacris litcrk nomen hocfoli patri tri/butwm competerant.Nunc nemo ferat,qui negetfpifritwmfdnelum uerum dewm,çrpdtrifilioq; bomufi/en .Vbifunt igitut,qui nos urgent nouo dogmdtej/nreleuiork momenti ,quum in re tantafateanturexi/gendum à Chriftidnis,qucd in diuinis literis expteftfum quidem non eft,fed tamen hinc coWgitur.Ho ferunt ipfi qui iubitant anfpiritus fondusfit bomufi/os his à quibus procéda,quum id infacris ut dixi lite

rkexpreffum non fit ,er in inuoeandis fandk exi m

gunt euidensfcriptur£ teRimonium, nec uUk argu /mentis placati pcffuntiTres hypoftafesfiuefubftanlias preterfcripturd.ru autoritatem ueteres aufifuntdicere,nos unicam trium perfonarum fubftantia profitemur.Quin Mud ipfum perfonarum uoeabulu ubitraditum eft m factis literk ! De proprietatibus ac diftindione perfonam quàm multa nobk traditdfunt,que non exprimuntur infacris litetis,que tamen no

afpernamur . Um qui nos urgent contentiofo dognut,

tc,de ceietis rébus humank hocfoient concedere , utcuty

MODVS ORANDI PER

fenfusfuffragiorumexpëditur,rechmatwm eft per/petue uirginitati, quemadmodwm reckmAtum eftmttocadonifanâcrum, Sunt huius gencris cralidpermulta , pilitm patri confubftantialem dicere prifcistrat religio/ldem predicare defpiritufanftv, nec iUaudebant qui totk uiribus hoc cognominis uindicatbantfilioAlli no dudebdntfiliwm dicere uerum deum,

quoniam infacris litcrk nomen hocfoli patri tri/butwm competerant.Nunc nemo ferat,qui negetfpifritwmfdnelum uerum dewm,çrpdtrifilioq; bomufi/en .Vbifunt igitut,qui nos urgent nouo dogmdtej/nreleuiork momenti ,quum in re tantafateanturexi/gendum à Chriftidnis,qucd in diuinis literis expteftfum quidem non eft,fed tamen hinc coWgitur.Ho ferunt ipfi qui iubitant anfpiritus fondusfit bomufi/os his à quibus procéda,quum id infacris ut dixi lite

rkexpreffum non fit ,er in inuoeandis fandk exi m

gunt euidensfcriptur£ teRimonium, nec uUk argu /mentis placati pcffuntiTres hypoftafesfiuefubftanlias preterfcripturd.ru autoritatem ueteres aufifuntdicere,nos unicam trium perfonarum fubftantia profitemur.Quin Mud ipfum perfonarum uoeabulu ubitraditum eft m factis literk ! De proprietatibus ac diftindione perfonam quàm multa nobk traditdfunt,que non exprimuntur infacris litetis,que tamen no

afpernamur . Um qui nos urgent contentiofo dognut,

tc,de ceietis rébus humank hocfoient concedere , utcuty

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 54: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES ERASMVM ROT

citity liberumfitferuare dut nonferudre,quoiinfa icris literk nec probatumfit nec improbatu, uelud.decdrniumautpifcium efu,faltem hoc idem nobis con/cédant in implorandis diuorîi fuffragijs. intérim hociftis largior,ex arcanis litetk non poffe palom doçe/

ri ,fanà~bs uita dcfuncTos fuk precibus aliquid poffeapud deum,tdmetfi in Apocalypft,fanébrum anime q 0

qui fdnguinemfuderdnt pto Cbrifto,magna uoce fiagitant,utfubdéfa tyrannide Satané confummetur reignum Eudngelicum,çr~accipiunt refponfum diuinu,fie temperatum ut quod ad uindittam ottinet ,cxpe/âent tempus à deo prefinitum ,interim tamen in fo /latium decipidnt fmgulefiolas cdndidas,hoc eR,gloriom miraculorum qua caruerunt m initio . No» hicauiiam iftos qui obijciunt exemplum errork inuete/rati . Aliud eft quippiam quoeunque modo inoleuif/fe , aliud cR rem natura piom ab bkfuiftc ttaditam ,qui uicinifuerunt temporibus dpoftolorum,mdgnoqiCT bngo totius orbis Cbriftiani confenfu fuiffe corn/

ptobatam. Vetuftas no efficit, ut quoi perfe reelum

non eft,re$umfiat,quemadmodum nec ideo phas eftquicep damnare,quia uetus cR, attamen in reproba /bili non parum addit ponderk confenfus antiquitatk,prefertim approbate. Nec mihiuidetur leue argumen

tum ,quod Hieronymus adfert,pugnans oduerfus Vtgilanduni. Si pif dum adhuc mottale corpus circum /feruni nec omnino carent peccatis ,. er egent alie /

d s narunt

DES ERASMVM ROT

citity liberumfitferuare dut nonferudre,quoiinfa icris literk nec probatumfit nec improbatu, uelud.decdrniumautpifcium efu,faltem hoc idem nobis con/cédant in implorandis diuorîi fuffragijs. intérim hociftis largior,ex arcanis litetk non poffe palom doçe/

ri ,fanà~bs uita dcfuncTos fuk precibus aliquid poffeapud deum,tdmetfi in Apocalypft,fanébrum anime q 0

qui fdnguinemfuderdnt pto Cbrifto,magna uoce fiagitant,utfubdéfa tyrannide Satané confummetur reignum Eudngelicum,çr~accipiunt refponfum diuinu,fie temperatum ut quod ad uindittam ottinet ,cxpe/âent tempus à deo prefinitum ,interim tamen in fo /latium decipidnt fmgulefiolas cdndidas,hoc eR,gloriom miraculorum qua caruerunt m initio . No» hicauiiam iftos qui obijciunt exemplum errork inuete/rati . Aliud eft quippiam quoeunque modo inoleuif/fe , aliud cR rem natura piom ab bkfuiftc ttaditam ,qui uicinifuerunt temporibus dpoftolorum,mdgnoqiCT bngo totius orbis Cbriftiani confenfu fuiffe corn/

ptobatam. Vetuftas no efficit, ut quoi perfe reelum

non eft,re$umfiat,quemadmodum nec ideo phas eftquicep damnare,quia uetus cR, attamen in reproba /bili non parum addit ponderk confenfus antiquitatk,prefertim approbate. Nec mihiuidetur leue argumen

tum ,quod Hieronymus adfert,pugnans oduerfus Vtgilanduni. Si pif dum adhuc mottale corpus circum /feruni nec omnino carent peccatis ,. er egent alie /

d s narunt

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 55: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MÔDVS "ÔRAN'DÎ PERnarumprecum interceffione,tamen audiuntur oraH?tes pro ftdtribus'.qudnto mdgk credcndum eft, eofdiiam exutd mortalitate,omniq^ uite huius contagio U

betos,poffc aliquid apud deum , preferdm cum neq-

fraternam charitatê, neq$ noftri ftudiu eu uita pofitiffecredcndîifit.Cette dubitatino poteft,quin hi quiiÔin ccelis dgut,uods dtdendffimk optent falutê ommuqui Cbrifti nomë profitëtur.Et fi quu in uiuk effent,

orabantetià $ hk,qui eral à Cbrifto alieni,dtq-, ddeo

pro us à quibus dfftigebdntur er occidebàtur.qui co

fentaneu cR eofdê nue nec pro fratribus periclitÔti ibus orarcfiecquiup apud deu poffe,pro cuius amo/refefe tradiderut in mortë!Etfi pie faciebat,q Paulo

in terrk agëd dicebaf.Ord pro me dominu'.mpius ba

bebitur, qui toddë uetbk dppellct eundë nunc dgentè

in cdlk!Si refponderintjbiceffc ftdtwm promerendi ,poft banc uitam «S ifem :regeti poterit in cos ipfotudogmajUquidcm hoc quod affetunt no eft exptefftminfdcrk literkjuidclicet poft hâé uitam pios nihil pro

mereri.Etfi demusfdndos uita defundos nihil$mereri,certe piusiïïe affedus non poteft no effe deo gratiffimus,quofdndos dmore Cbrifti ueneramurjmôin quibus Chriftu ipfwm ueneramur. Et ideo implora,mus illorum interceffionem,quoi nos iuiicemus indignos qui deum ipfum appeUemus,ac perfuafwm hd.be

mus,deo,qui hk multd nobk per fandos fuos largi /tw,qux perfe dure poterat,etwm hoc efte placitum^

t - - «fc

/

MÔDVS "ÔRAN'DÎ PERnarumprecum interceffione,tamen audiuntur oraH?tes pro ftdtribus'.qudnto mdgk credcndum eft, eofdiiam exutd mortalitate,omniq^ uite huius contagio U

betos,poffc aliquid apud deum , preferdm cum neq-

fraternam charitatê, neq$ noftri ftudiu eu uita pofitiffecredcndîifit.Cette dubitatino poteft,quin hi quiiÔin ccelis dgut,uods dtdendffimk optent falutê ommuqui Cbrifti nomë profitëtur.Et fi quu in uiuk effent,

orabantetià $ hk,qui eral à Cbrifto alieni,dtq-, ddeo

pro us à quibus dfftigebdntur er occidebàtur.qui co

fentaneu cR eofdê nue nec pro fratribus periclitÔti ibus orarcfiecquiup apud deu poffe,pro cuius amo/refefe tradiderut in mortë!Etfi pie faciebat,q Paulo

in terrk agëd dicebaf.Ord pro me dominu'.mpius ba

bebitur, qui toddë uetbk dppellct eundë nunc dgentè

in cdlk!Si refponderintjbiceffc ftdtwm promerendi ,poft banc uitam «S ifem :regeti poterit in cos ipfotudogmajUquidcm hoc quod affetunt no eft exptefftminfdcrk literkjuidclicet poft hâé uitam pios nihil pro

mereri.Etfi demusfdndos uita defundos nihil$mereri,certe piusiïïe affedus non poteft no effe deo gratiffimus,quofdndos dmore Cbrifti ueneramurjmôin quibus Chriftu ipfwm ueneramur. Et ideo implora,mus illorum interceffionem,quoi nos iuiicemus indignos qui deum ipfum appeUemus,ac perfuafwm hd.be

mus,deo,qui hk multd nobk per fandos fuos largi /tw,qux perfe dure poterat,etwm hoc efte placitum^

t - - «fc

/

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 56: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERA SMVM ROTIKt per eos quos ia dignatus cftregnifui confortio\Imulta nobk largiatur . Viuos pro uiuk orarc uoluir^ut inter omnes alerct mutuam cbaritdtem: fie eorwm

quos idm digndtus eft ccclo,uota nobk prodeffe uolttit,quo magk illorumuito ftudcdmus emulari ,er ad

illorwm cofertium properemus euolare,quorwm interceffionemfentimus nobk efficacem-lam quod ddfe /rut ex epiftola Pauii ad Timotbeû: Vnus enim deus,

unus Z7 medidtor dei er hominum , bomo Chriftus i

lefus, ft quis urgeatfimplicifcntentia , excludet eti/am edm precationem,qua mortalk orat pro mortali.Efenim fifolus dominus lefus intercedit inter dam et

homines , quare hic queritur inttrceffor, qui interce /dat apud intsrceffotem i QU.odfi ratio eft,quur mortalk oliquid ftdgitet à deo pet hominem motcalem ,quoi tamen à deo cittd ullwm intercefforem petipote/raf.probentur er caufe,qmr perfandos qui in cfunt,oliquidfidgitemus à domino. Hodum hûcfic explicant quidam,ut fateantur ex uerbk Pauli non futu,rumfuiffe licitum,qucnqua fandorwm inuoeare pre/ter Cbriftwm,nififeriptura monififte prodidiffet exce

ptionem.Qiiandoquidem orandtformam talem pre>

fcriùfit dominus,ut quifquis ea utitur,nb~ folti pro fe,uerum etiam pro alijs oret. Et in hoc ipfo loco, quem

ex paulo retulimus,precipitur ut fiant obfccratioes ,oratioes,poftulationes pro omnibus quidem bomini/

' busfed pucipue pro regibus,er in dignitatepublick*""' d 4 confti

DES. ERA SMVM ROTIKt per eos quos ia dignatus cftregnifui confortio\Imulta nobk largiatur . Viuos pro uiuk orarc uoluir^ut inter omnes alerct mutuam cbaritdtem: fie eorwm

quos idm digndtus eft ccclo,uota nobk prodeffe uolttit,quo magk illorumuito ftudcdmus emulari ,er ad

illorwm cofertium properemus euolare,quorwm interceffionemfentimus nobk efficacem-lam quod ddfe /rut ex epiftola Pauii ad Timotbeû: Vnus enim deus,

unus Z7 medidtor dei er hominum , bomo Chriftus i

lefus, ft quis urgeatfimplicifcntentia , excludet eti/am edm precationem,qua mortalk orat pro mortali.Efenim fifolus dominus lefus intercedit inter dam et

homines , quare hic queritur inttrceffor, qui interce /dat apud intsrceffotem i QU.odfi ratio eft,quur mortalk oliquid ftdgitet à deo pet hominem motcalem ,quoi tamen à deo cittd ullwm intercefforem petipote/raf.probentur er caufe,qmr perfandos qui in cfunt,oliquidfidgitemus à domino. Hodum hûcfic explicant quidam,ut fateantur ex uerbk Pauli non futu,rumfuiffe licitum,qucnqua fandorwm inuoeare pre/ter Cbriftwm,nififeriptura monififte prodidiffet exce

ptionem.Qiiandoquidem orandtformam talem pre>

fcriùfit dominus,ut quifquis ea utitur,nb~ folti pro fe,uerum etiam pro alijs oret. Et in hoc ipfo loco, quem

ex paulo retulimus,precipitur ut fiant obfccratioes ,oratioes,poftulationes pro omnibus quidem bomini/

' busfed pucipue pro regibus,er in dignitatepublick*""' d 4 confti

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 57: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORAjNDIPER

conRituds* Dominus autem precipit ut oremus etiZ

proinimicis. C£tsrïï quoniam nufquaminfdcrisliteris extat exceptio defandk uita defundis inuocari/dk,arbitrantur irreligiofwm dudere.quod Marum au»

toritatetraditwm non eft;multo etia irreligiofius exigère. Ac meafentenha, Paulus nequacf hoc Mie dgit,ut dum mum iniercefforem pronuncidt,dominum lefwm , excludat interceffionem fandortm :fed ut decla-

ret,Cbriftwm pro omnibusgentibus effe morkwm,netX quecuiquam in alio ponendam effefalutk fpem. N<*

ïudei Chriftum abnegantes,fiduciâ babebant in Molfe er Abraham, aut alium quëdam Meffîam expeddbdnt prêter Chriftum.Et plcriq; ludeorum qui Cbritftum agnofcebant,non pdtiebantur gentes adEuangelicegrade confortium recipi,quod eumpredicarentunigenti ludeorumferuande miffwm . Hoc Paulin

i Tim x £^m AP°ft°lus refeUit, pofteaquam enim iuffttat' ordre pto omnibus hominibus,dddit:Hocenimbof

nwm eft et deceptu cotafaluatote noftro deo ,qui ont

nés homines uultfaluos fieri,tty ad agnitionem ueritous uenire , vnus enim deus , çrunus mediator dei

CT hominujhomo Chriftus lefus,qui dédit redèpHonë

femedpfwmpro omnibus.Cuius trftimonium tempo/ribusfuis cafirmatii cftxln quo pofituifwm ego,pre/dicator er Apo/toI{«a«erifafeiw dico,non menlior,doébrgentiuminfide er uerittts.Vndqueq» natiofuosbobebat deosfoli ludeiglorié4nturfuûdeo,qudfiis ]

mit

MODVS ORAjNDIPER

conRituds* Dominus autem precipit ut oremus etiZ

proinimicis. C£tsrïï quoniam nufquaminfdcrisliteris extat exceptio defandk uita defundis inuocari/dk,arbitrantur irreligiofwm dudere.quod Marum au»

toritatetraditwm non eft;multo etia irreligiofius exigère. Ac meafentenha, Paulus nequacf hoc Mie dgit,ut dum mum iniercefforem pronuncidt,dominum lefwm , excludat interceffionem fandortm :fed ut decla-

ret,Cbriftwm pro omnibusgentibus effe morkwm,netX quecuiquam in alio ponendam effefalutk fpem. N<*

ïudei Chriftum abnegantes,fiduciâ babebant in Molfe er Abraham, aut alium quëdam Meffîam expeddbdnt prêter Chriftum.Et plcriq; ludeorum qui Cbritftum agnofcebant,non pdtiebantur gentes adEuangelicegrade confortium recipi,quod eumpredicarentunigenti ludeorumferuande miffwm . Hoc Paulin

i Tim x £^m AP°ft°lus refeUit, pofteaquam enim iuffttat' ordre pto omnibus hominibus,dddit:Hocenimbof

nwm eft et deceptu cotafaluatote noftro deo ,qui ont

nés homines uultfaluos fieri,tty ad agnitionem ueritous uenire , vnus enim deus , çrunus mediator dei

CT hominujhomo Chriftus lefus,qui dédit redèpHonë

femedpfwmpro omnibus.Cuius trftimonium tempo/ribusfuis cafirmatii cftxln quo pofituifwm ego,pre/dicator er Apo/toI{«a«erifafeiw dico,non menlior,doébrgentiuminfide er uerittts.Vndqueq» natiofuosbobebat deosfoli ludeiglorié4nturfuûdeo,qudfiis ]

mit

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 58: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVlvl ROT.non effet deus omniugëtéum,iieo dicit,unus eft deus

fetudtor omnium, er unus eft recocilidtor dei er hotninum^ui mortuus eft pro omnibus,finc excepUone

perfondtwm.T dlis intercéftor unuiy eft,er idem museft omnium communiste mus eft deifilius,®- tumê

U dicitur hobère multos fratres,nimirum er ipfos ieifilios.Qnemaimodum igitur unicus filius non exclutditfilios dei à cofortio nominkjtidê unus interceffornon excludit alios intercefforcs,fiquidë hicfolus cratm quoerat pater , munium réconcilionsfibi, cr perquem ualent ceterifanili,fî. quid Udlent.Poftremodonemus exfuperftuofancTos ociofosfrui Chrifto,ne/que nobkfukfu'ffragijs prodefje poffe:certe non me/

retur exploit pius Me homink affeftus,quo fibi totus

difplicens non audet dttvllerc oculos dd tbronumglori£ dei ,fed ad aliquem fancTvnm confugit quem puUt effe deo gratum,femperq^ uerfari cum deo i dtquehune eo maiorefiducid compellat peccator ,qd'fcidtillum quocfcfuiffe peccdtorem , ac dei. mifericordidmconfecutum . Nec£ enim Chtiftus damnauit dffeftummuliercule /anguink profluuio laborantis,quod mdignamfefeiudkaffet ut Chriftwm ipfwm palàm dit/.ret ,fei contigit fhnbriam ueRk Mius, erfanata eft.OmnesfdntU, Cbrifti membrafunt . Si perfmbri/-am att&ddm dot beneficium , mirum eftfiiat perfua membra ! Chriftus nuUamfuam ueftemfubiuxitin codwm imem.bufudfnUHxit * I» A.dis- apoftoloy

<J 5 «M»,

DES. ERASMVlvl ROT.non effet deus omniugëtéum,iieo dicit,unus eft deus

fetudtor omnium, er unus eft recocilidtor dei er hotninum^ui mortuus eft pro omnibus,finc excepUone

perfondtwm.T dlis intercéftor unuiy eft,er idem museft omnium communiste mus eft deifilius,®- tumê

U dicitur hobère multos fratres,nimirum er ipfos ieifilios.Qnemaimodum igitur unicus filius non exclutditfilios dei à cofortio nominkjtidê unus interceffornon excludit alios intercefforcs,fiquidë hicfolus cratm quoerat pater , munium réconcilionsfibi, cr perquem ualent ceterifanili,fî. quid Udlent.Poftremodonemus exfuperftuofancTos ociofosfrui Chrifto,ne/que nobkfukfu'ffragijs prodefje poffe:certe non me/

retur exploit pius Me homink affeftus,quo fibi totus

difplicens non audet dttvllerc oculos dd tbronumglori£ dei ,fed ad aliquem fancTvnm confugit quem puUt effe deo gratum,femperq^ uerfari cum deo i dtquehune eo maiorefiducid compellat peccator ,qd'fcidtillum quocfcfuiffe peccdtorem , ac dei. mifericordidmconfecutum . Nec£ enim Chtiftus damnauit dffeftummuliercule /anguink profluuio laborantis,quod mdignamfefeiudkaffet ut Chriftwm ipfwm palàm dit/.ret ,fei contigit fhnbriam ueRk Mius, erfanata eft.OmnesfdntU, Cbrifti membrafunt . Si perfmbri/-am att&ddm dot beneficium , mirum eftfiiat perfua membra ! Chriftus nuUamfuam ueftemfubiuxitin codwm imem.bufudfnUHxit * I» A.dis- apoftoloy

<J 5 «M»,

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 59: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

.1.

KOD VS GRANDI PER

ru legimus,fanatos egrotos,qucs umbra corpotis Mo

ru attigiffet,et à iemonijs quoq; liberdtos,quicôtddifuiffentjuidrijs,o-femicindijs,que cotigiffent côr/pus apoftoli Pauli. Harum rcru totd gloria debeba/

tur deo.Dices:quur igitur bÔcghria tribucbdt difciipulis ut per illos hec operdretur,que perfc poterdt tquia fie Mi uifum eft, fie ipfe pater uoluit gloriftcariperfMu,fiefMus per difcipulos,et fie expedkbdt nb

bk ,quo mdgis dgnofceremus illô db apoftolis nobktraditam fandorit communionë,que non folu uiuos,

ueruetia pids defundorwm animas , atq^ ipfos etiam

angelicos fpiritus copkditur. Ageft qukfubindefitlutxt angelu fui cuftodem,comèdôs Mi notafua Chrifto perferendd,nu is dignus uiiebitur, qui reprehëdd

turino opinor, et tdmë dngelus nihil dliud eft q> minifler.Siquis refpodcdt-.Quid opus eft hec dicere dn /gelo,quu liceat copendio dicere ChriRo :Accipe uo/U mea!huic uiciffim obifcià-.Quii op* erat nobk an

gelos aiii pedagogos, quu deo gtedorefuerimusfatk tutHsic deus uoluit nobis cr angelos comendari ,fie uoluit fua erga nos charitatê per angelorwm ergd

nos miniftcriwm illuftrari . Quod pie dicitur angelo',

quur no pic dicatur Pctro cr Paulo! ipforei nature

nullàhabetfpeciem impietatis.primu piueftcredc/re,animdsfandomfuperRites effefuk corporibus .

Cbriftianu eft credere, Mas ia uiuere eu Cbrifto,iu /Xtt Mli ttoMCttpio dijfoMçreffe eu, CbriRo.Piu

* . î , " tft

.1.

KOD VS GRANDI PER

ru legimus,fanatos egrotos,qucs umbra corpotis Mo

ru attigiffet,et à iemonijs quoq; liberdtos,quicôtddifuiffentjuidrijs,o-femicindijs,que cotigiffent côr/pus apoftoli Pauli. Harum rcru totd gloria debeba/

tur deo.Dices:quur igitur bÔcghria tribucbdt difciipulis ut per illos hec operdretur,que perfc poterdt tquia fie Mi uifum eft, fie ipfe pater uoluit gloriftcariperfMu,fiefMus per difcipulos,et fie expedkbdt nb

bk ,quo mdgis dgnofceremus illô db apoftolis nobktraditam fandorit communionë,que non folu uiuos,

ueruetia pids defundorwm animas , atq^ ipfos etiam

angelicos fpiritus copkditur. Ageft qukfubindefitlutxt angelu fui cuftodem,comèdôs Mi notafua Chrifto perferendd,nu is dignus uiiebitur, qui reprehëdd

turino opinor, et tdmë dngelus nihil dliud eft q> minifler.Siquis refpodcdt-.Quid opus eft hec dicere dn /gelo,quu liceat copendio dicere ChriRo :Accipe uo/U mea!huic uiciffim obifcià-.Quii op* erat nobk an

gelos aiii pedagogos, quu deo gtedorefuerimusfatk tutHsic deus uoluit nobis cr angelos comendari ,fie uoluit fua erga nos charitatê per angelorwm ergd

nos miniftcriwm illuftrari . Quod pie dicitur angelo',

quur no pic dicatur Pctro cr Paulo! ipforei nature

nullàhabetfpeciem impietatis.primu piueftcredc/re,animdsfandomfuperRites effefuk corporibus .

Cbriftianu eft credere, Mas ia uiuere eu Cbrifto,iu /Xtt Mli ttoMCttpio dijfoMçreffe eu, CbriRo.Piu

* . î , " tft

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 60: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

'DES. ERASMVM ROT.tft credere ,illos effe Chriftogratifiimot,pro quo udlêtes uite difpëdiu fccerunt . Nec impium eft credere

ChriRum er Morti memoria nobk uellc facrofdndâefft,cr fe per Mos ia immortalitdte donatosglotifi/cari «elle, per quos adbuc mortales nomenfuuglorificdri uoluit.Piu eft igitur credere, deu nobis quedi,per Mos largiri welfe,per cjkos couertit orbe terraru,per quos iuiicaturus eR muium.Qupificrcbra fanctorum inuocatio , fimul er fidci cxercitado eft, ercharitatkteiintegratio , çrfpeinoftre cofitrmtio ,quid caufe eft,quutcâ exiftimemus rcprehëicniami'Si profuntalijs mérita militdntiu,quâq.funt qui prêtdicent nutta effe metita,nufq ufui etut mérita regm.ntiu!Nemo negabitfanébs ppetuo temti defidcriofa/luds noftre.Atqui hoc ipfwm eft iwterredere.id Mortiuotu,ut ralumfit precamur,qtioties illoru opë imploramus.ftuc audire mibi uidcor.quos fréquenter au /dio dicëtes,ideo cobibendam fandoru inuocationem,quoi obfcuretgloriam Cbrifti, in quem unimtota.noftra fiiucktransferëda eft. At ipfe chriftus nihilmetuens iadcuramfueglori£,aufus eR promittsre difcipulkfuk,fi quk in ipftm credidiffet,non folum ea I°rf«,i4,faâuru^que feciffet filius,pâtre in ipfo opérants ,/èdbk etia maiora fadurum. Sic enim Miuifum eft communicarefuam gloriam,quibus dignatus eft commitnicare regnumfuwm, er quoru non dedignatus eft fieri miniRer* Porrô <wtçm quumdiuom cultys tribus'- 4 " rebut

'DES. ERASMVM ROT.tft credere ,illos effe Chriftogratifiimot,pro quo udlêtes uite difpëdiu fccerunt . Nec impium eft credere

ChriRum er Morti memoria nobk uellc facrofdndâefft,cr fe per Mos ia immortalitdte donatosglotifi/cari «elle, per quos adbuc mortales nomenfuuglorificdri uoluit.Piu eft igitur credere, deu nobis quedi,per Mos largiri welfe,per cjkos couertit orbe terraru,per quos iuiicaturus eR muium.Qupificrcbra fanctorum inuocatio , fimul er fidci cxercitado eft, ercharitatkteiintegratio , çrfpeinoftre cofitrmtio ,quid caufe eft,quutcâ exiftimemus rcprehëicniami'Si profuntalijs mérita militdntiu,quâq.funt qui prêtdicent nutta effe metita,nufq ufui etut mérita regm.ntiu!Nemo negabitfanébs ppetuo temti defidcriofa/luds noftre.Atqui hoc ipfwm eft iwterredere.id Mortiuotu,ut ralumfit precamur,qtioties illoru opë imploramus.ftuc audire mibi uidcor.quos fréquenter au /dio dicëtes,ideo cobibendam fandoru inuocationem,quoi obfcuretgloriam Cbrifti, in quem unimtota.noftra fiiucktransferëda eft. At ipfe chriftus nihilmetuens iadcuramfueglori£,aufus eR promittsre difcipulkfuk,fi quk in ipftm credidiffet,non folum ea I°rf«,i4,faâuru^que feciffet filius,pâtre in ipfo opérants ,/èdbk etia maiora fadurum. Sic enim Miuifum eft communicarefuam gloriam,quibus dignatus eft commitnicare regnumfuwm, er quoru non dedignatus eft fieri miniRer* Porrô <wtçm quumdiuom cultys tribus'- 4 " rebut

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 61: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDI PER

relu* potiffimii confkt,imitatione uite, honore, er inuocdtionex quëadmodtm no inficiamur perftdiffimûpietatk exemplar effe m Chrifto nobk editumdfa no

arbitramur eos effe domnandos, qui Chriftum m frnHk imitâtur,in quibus Mius dona refulferunt. Rur /fum quemadmodum ingénuefatemur, wfummiï cultu o"gloriam omnë ad deum effe tefiteniam,M non

titbitror mprobdnddm ecclefie cofuetudinem,que dicatk templis,que confecrads diebus ftRk,quefolen*nibus candck toto tsrtarum orbefandorwm mémo /rkm ueneratur, Chriftum in membris fuk uenerÂsJn

quibus et ipfegloriofus effegaudet,pcr quos apu d bo

mines glorificatwm eft nomen ipfius . Poftremo que/dimodum ingénue eonfitemur, in Chriftofalutis no/flrefummum prefidiwm effe coHocandum,per quem

pater cceleRk uoluit nobis oïa largiri , ita non uidco

quur obftrepi debeat quoruniam religiofe modeftieiquireueriti iominice fublimitotk magnitudinem,dd

bibcntfandum dliquem interccfforem, cuius fauorecommendentur apud dewm,fortaffk ducrfum . Etenim

ut mitondkfdnâk,non dctrabitur perfèdiffimo pie/tdtis excmpUri,quoi eft in chriRo lefu,quemadmo

«.CoiMi, dwmfcribitPdulus:imitatores meieftote,ficutegoiefu Cbrifti : rurfim ut h bonordndkfondis no detribiturglorit dci,fed augetur potius , quod in fondisnihil aliud ueneremur , quàm ipfius dei dona, à quo

proficifcitwtomm dattm optimu , & omne donumpert

MODVS ORANDI PER

relu* potiffimii confkt,imitatione uite, honore, er inuocdtionex quëadmodtm no inficiamur perftdiffimûpietatk exemplar effe m Chrifto nobk editumdfa no

arbitramur eos effe domnandos, qui Chriftum m frnHk imitâtur,in quibus Mius dona refulferunt. Rur /fum quemadmodum ingénuefatemur, wfummiï cultu o"gloriam omnë ad deum effe tefiteniam,M non

titbitror mprobdnddm ecclefie cofuetudinem,que dicatk templis,que confecrads diebus ftRk,quefolen*nibus candck toto tsrtarum orbefandorwm mémo /rkm ueneratur, Chriftum in membris fuk uenerÂsJn

quibus et ipfegloriofus effegaudet,pcr quos apu d bo

mines glorificatwm eft nomen ipfius . Poftremo que/dimodum ingénue eonfitemur, in Chriftofalutis no/flrefummum prefidiwm effe coHocandum,per quem

pater cceleRk uoluit nobis oïa largiri , ita non uidco

quur obftrepi debeat quoruniam religiofe modeftieiquireueriti iominice fublimitotk magnitudinem,dd

bibcntfandum dliquem interccfforem, cuius fauorecommendentur apud dewm,fortaffk ducrfum . Etenim

ut mitondkfdnâk,non dctrabitur perfèdiffimo pie/tdtis excmpUri,quoi eft in chriRo lefu,quemadmo

«.CoiMi, dwmfcribitPdulus:imitatores meieftote,ficutegoiefu Cbrifti : rurfim ut h bonordndkfondis no detribiturglorit dci,fed augetur potius , quod in fondisnihil aliud ueneremur , quàm ipfius dei dona, à quo

proficifcitwtomm dattm optimu , & omne donumpert

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 62: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES, ERASMVMROT.

perfèdum:itd in inuocandkfdndorumfuffragijs Hoh

minuitur Cbrifti fummi interceffork autoritas , nottprofèdo magk,quàm fi quk fibi paru bene cofcius ,proinde reueritus regk confpedwm,fubornaret depre

catorcs quosfciret regigratiffimos cffe.Primum hicipfe pudor homink ,quo crfuam indignitatcm agnjo

feit , er regk magnitudinem rcueretur , reddit Mumrégi commendatiorem .Nec raro fit ,ut princeps peralios date malit quoi petitur , ninuttm fi quifunt ,quibus apud populwm uelit hoc pd&o graduer autoritatem conciliari.Eit er illui frequëter, ut princep?quod uni negaturus erdt,donet multitudini depreca/torwm,quod complurium hominu confenfu mouea ttur.Quid autem deogratius ,quàm cbaritas er con/cardia piorttm ! Beneficium quod mi donatum eft,non gignit copiofam gratiarum oEHonem . Af deu*

boc in primk cupit er ambit , ut à quàm plurimis a/ganturgratie ptofmgulk donk , Certe nuUus eft hominum qui non libentius conférât beneficium,quo nouitfibi plûtes deuindum M.Cefar non clamât diuetfus intercejforë,qn ipfe h&c à me petit'*'dn creiit ali/«ra me clementiorem ! An me putat indigmm quemipfe coràm attoquaturf Sed amdt potius bomims re/uerentiam,qui deterritus principis maieftdte ueri/tus fit adiré . Quifquk fandum adbibctinterceffo/rem,idem er à Chrifto petitfed aliter . Chriftum al/bquiturfed per alium.Cefar nec audit nec uidet de*

preca/

DES, ERASMVMROT.

perfèdum:itd in inuocandkfdndorumfuffragijs Hoh

minuitur Cbrifti fummi interceffork autoritas , nottprofèdo magk,quàm fi quk fibi paru bene cofcius ,proinde reueritus regk confpedwm,fubornaret depre

catorcs quosfciret regigratiffimos cffe.Primum hicipfe pudor homink ,quo crfuam indignitatcm agnjo

feit , er regk magnitudinem rcueretur , reddit Mumrégi commendatiorem .Nec raro fit ,ut princeps peralios date malit quoi petitur , ninuttm fi quifunt ,quibus apud populwm uelit hoc pd&o graduer autoritatem conciliari.Eit er illui frequëter, ut princep?quod uni negaturus erdt,donet multitudini depreca/torwm,quod complurium hominu confenfu mouea ttur.Quid autem deogratius ,quàm cbaritas er con/cardia piorttm ! Beneficium quod mi donatum eft,non gignit copiofam gratiarum oEHonem . Af deu*

boc in primk cupit er ambit , ut à quàm plurimis a/ganturgratie ptofmgulk donk , Certe nuUus eft hominum qui non libentius conférât beneficium,quo nouitfibi plûtes deuindum M.Cefar non clamât diuetfus intercejforë,qn ipfe h&c à me petit'*'dn creiit ali/«ra me clementiorem ! An me putat indigmm quemipfe coràm attoquaturf Sed amdt potius bomims re/uerentiam,qui deterritus principis maieftdte ueri/tus fit adiré . Quifquk fandum adbibctinterceffo/rem,idem er à Chrifto petitfed aliter . Chriftum al/bquiturfed per alium.Cefar nec audit nec uidet de*

preca/

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 63: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MOOVS ORAMDI PER'

precatorem , QbtiRus er uidet er d«dif omnii , ©*quo ille qui petitfefubducit longius à cÔfpcftu maie.

ftatis,boc uidetur propius . mfolennibm litanijspri*nium tmploraturpdtrkfillj et fpiritus fantti miferiécordia, moxfuffragia,fandotum * Dixerit altquis,r.quorfum opus , quum ipfo deo nihil fit exorabilius f .

Amat petentium follicitudincm , er gaudet queiantper fuos amicos largiri nobis . Deo nulltis eft mdgktniferkors,fdteor ,z? tdmen placati mit perfacer/dods interuentum* lam qui fibifie difplicet totus ,ut .

«on dufit appeUare dcivm,no pretinus iudicdt diuwm

quem allegat ,deo placabiliorem,fcd magis agnofcitimmenfam dei maieftatem , magk ueretur Mius iu /fliciam* Atq- hic horror inidwm eft fopientie. Voce/.

turbec,filibet imbecMitas ,dkatur error .Atbecimbecillitas grdta eft deo , hune piwm errorem amatin nobk deus ."Non effenfus eft mulierk trepiddtione,quefurtim contigit fimbriam Iefu ,nam conlingenti,déditfanitatem.Deleâatus eft infirmitate publicani^qui feprocul fubmouebdt à propiciatorio. Atmutthancuoeem Petri.Domine recède à me,quidpeccdttorfum. No« difplicuit uox centurionis : No» funtdignus cuius tedtimfubeas , tantum die uerbo.An /gelicifpiritus reuerëtur de tremunt dei mdieRdtcm .

Et nosconuic'ijsinceffimushomuncionem.qui non,eudet cam appelkre ! Si etror eft , magis dmat deus-.

ht nobis hune errorem modeftum, quàm pharifaif-,\ cam

MOOVS ORAMDI PER'

precatorem , QbtiRus er uidet er d«dif omnii , ©*quo ille qui petitfefubducit longius à cÔfpcftu maie.

ftatis,boc uidetur propius . mfolennibm litanijspri*nium tmploraturpdtrkfillj et fpiritus fantti miferiécordia, moxfuffragia,fandotum * Dixerit altquis,r.quorfum opus , quum ipfo deo nihil fit exorabilius f .

Amat petentium follicitudincm , er gaudet queiantper fuos amicos largiri nobis . Deo nulltis eft mdgktniferkors,fdteor ,z? tdmen placati mit perfacer/dods interuentum* lam qui fibifie difplicet totus ,ut .

«on dufit appeUare dcivm,no pretinus iudicdt diuwm

quem allegat ,deo placabiliorem,fcd magis agnofcitimmenfam dei maieftatem , magk ueretur Mius iu /fliciam* Atq- hic horror inidwm eft fopientie. Voce/.

turbec,filibet imbecMitas ,dkatur error .Atbecimbecillitas grdta eft deo , hune piwm errorem amatin nobk deus ."Non effenfus eft mulierk trepiddtione,quefurtim contigit fimbriam Iefu ,nam conlingenti,déditfanitatem.Deleâatus eft infirmitate publicani^qui feprocul fubmouebdt à propiciatorio. Atmutthancuoeem Petri.Domine recède à me,quidpeccdttorfum. No« difplicuit uox centurionis : No» funtdignus cuius tedtimfubeas , tantum die uerbo.An /gelicifpiritus reuerëtur de tremunt dei mdieRdtcm .

Et nosconuic'ijsinceffimushomuncionem.qui non,eudet cam appelkre ! Si etror eft , magis dmat deus-.

ht nobis hune errorem modeftum, quàm pharifaif-,\ cam

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 64: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM ROT."tant confidentiamuc plurkfacit bancpiomimbefcillitatem , quàm elatam fcientiam .Amantes , pre.magnitudine affedus alloquuntur peffulos ionue.fponfe quam diligunt , exofculantur ftrophid, con.fdbulantur cum uiolkabilla miffk.Hec per fe ftulta commendant tamen amantem puelle , quod ar/guant dbundantiam quandam amork . Quanto minus offcnditur deus ,fi ipfius amore falutemtts erinuocemus diuos etiam non auditurosazom hoc m/terim donamus difptttandigratia , Alioqui quopd yCto cogruit Samuëkm defundum audiffe uocem nuilierk maléfice ,fanibs non audirc pias implordtio/nesfratrum fuorum r" N««c deus ipfe pietatem Mo /rum quifandorum implorantfuffragia ,fibigratifiéfimdm efte, uel ipfkfadis abunde teftatus-eft ,adfe/pulchra martyrum , ad implorationem fonâorumtôt miraculis editisdiberdtis demonkcisJfanatis e/grotk , excitatis mortuis . Nec enim arbitror quen/quam fore tam impudentem , qui conteniat omniafabulas effe ,que tôt egreg'tj fcriptores ecclefie ma,/

gno confenfu troiiderunt : etiam fi fateamur, in hocgehere permulta côfingi.Quf his tôt rationibusfprcitis,exigent monifeftum Cononicefcripture teftimo/niit,ab bis multo iuftius exigâ~,ut in bomufi] ,pfeffio/ne proférât cononicefcripture teftimoniu. Qêfi inomnibus quxgerutur efftagitât manififta autorimtë

fcriptur*

DES. ERASMVM ROT."tant confidentiamuc plurkfacit bancpiomimbefcillitatem , quàm elatam fcientiam .Amantes , pre.magnitudine affedus alloquuntur peffulos ionue.fponfe quam diligunt , exofculantur ftrophid, con.fdbulantur cum uiolkabilla miffk.Hec per fe ftulta commendant tamen amantem puelle , quod ar/guant dbundantiam quandam amork . Quanto minus offcnditur deus ,fi ipfius amore falutemtts erinuocemus diuos etiam non auditurosazom hoc m/terim donamus difptttandigratia , Alioqui quopd yCto cogruit Samuëkm defundum audiffe uocem nuilierk maléfice ,fanibs non audirc pias implordtio/nesfratrum fuorum r" N««c deus ipfe pietatem Mo /rum quifandorum implorantfuffragia ,fibigratifiéfimdm efte, uel ipfkfadis abunde teftatus-eft ,adfe/pulchra martyrum , ad implorationem fonâorumtôt miraculis editisdiberdtis demonkcisJfanatis e/grotk , excitatis mortuis . Nec enim arbitror quen/quam fore tam impudentem , qui conteniat omniafabulas effe ,que tôt egreg'tj fcriptores ecclefie ma,/

gno confenfu troiiderunt : etiam fi fateamur, in hocgehere permulta côfingi.Quf his tôt rationibusfprcitis,exigent monifeftum Cononicefcripture teftimo/niit,ab bis multo iuftius exigâ~,ut in bomufi] ,pfeffio/ne proférât cononicefcripture teftimoniu. Qêfi inomnibus quxgerutur efftagitât manififta autorimtë

fcriptur*

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 65: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDf PËRfcripturefacre,no licebit epifcopk ùtipedis aut miitris,quod ea de re nihil trdditumfit dpoftolk, Atquehuius generisfunt innumerd.Hic ,opinor,aliquk m/cipiet comemordte,quantdfit quotunda in colendk,inuocaniiscfciiukfuperftitio :quaderenos quoque

fréquenter admonuimus in libris noftris.Multi petutkdiuk ,quod à probo uiro nonauderent pctere:nec

eos arbitrdntur dudituros , nifi cettk quibufdam ri t

tibus,ucluti magwis deliniantur, er quoi db hoc pe/

tunt , non audent ab dlio petere , qudfifingulk cetUquedant officia defignata Cint:quêadmodu alie eau/

fe deferuntur ad centumuiros,ali£ di prêtons, ali£adfen4tum,alie ad amphictyones , alie ad Ariopa fgitds .Quidamfie petunt db Mis bondm mentë,quoifitalium rerum autoresfint , non interceffores.Ve /rum buiufmodi fuperftitio , utfunt res mortdliu, dut

ferenda. eft , fi non exeat in impietatem:aut citra Wmultum quoad licet corrigenda : nec ob quoruniatttftuldciam , id damnandwm , quoi perfe redum eft ,fei quoi ineft uitij corrigenium . Nec enim quid no-

nuUi perperam ac fuprd moiwm honorant fandos ,ideo prohibeturilloru piui de moderatus cttltus : nec

quid quidam infandk imitantur,quoi uitdndû eut.ideo prohibemurimkariuitamfandorum .ItiiemfuperRitio multoru, quifecusinuoeant fandos, quant©porter ,efficere non débet,ut. in totum reprobetur il/

. ' lorwnx imtacdtio . alioqui uitanda effet Euageliorwmledto,

MODVS ORANDf PËRfcripturefacre,no licebit epifcopk ùtipedis aut miitris,quod ea de re nihil trdditumfit dpoftolk, Atquehuius generisfunt innumerd.Hic ,opinor,aliquk m/cipiet comemordte,quantdfit quotunda in colendk,inuocaniiscfciiukfuperftitio :quaderenos quoque

fréquenter admonuimus in libris noftris.Multi petutkdiuk ,quod à probo uiro nonauderent pctere:nec

eos arbitrdntur dudituros , nifi cettk quibufdam ri t

tibus,ucluti magwis deliniantur, er quoi db hoc pe/

tunt , non audent ab dlio petere , qudfifingulk cetUquedant officia defignata Cint:quêadmodu alie eau/

fe deferuntur ad centumuiros,ali£ di prêtons, ali£adfen4tum,alie ad amphictyones , alie ad Ariopa fgitds .Quidamfie petunt db Mis bondm mentë,quoifitalium rerum autoresfint , non interceffores.Ve /rum buiufmodi fuperftitio , utfunt res mortdliu, dut

ferenda. eft , fi non exeat in impietatem:aut citra Wmultum quoad licet corrigenda : nec ob quoruniatttftuldciam , id damnandwm , quoi perfe redum eft ,fei quoi ineft uitij corrigenium . Nec enim quid no-

nuUi perperam ac fuprd moiwm honorant fandos ,ideo prohibeturilloru piui de moderatus cttltus : nec

quid quidam infandk imitantur,quoi uitdndû eut.ideo prohibemurimkariuitamfandorum .ItiiemfuperRitio multoru, quifecusinuoeant fandos, quant©porter ,efficere non débet,ut. in totum reprobetur il/

. ' lorwnx imtacdtio . alioqui uitanda effet Euageliorwmledto,

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 66: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM ROT.\eMo,quodexhac nonnuUi concipiuntherefeos fe/mina: er interdicenda effet inuocado domini lefu,q$.bi quoq- nomen Mud inuocant,qui magicâ exercet*

Error coarguendus eft,fimplicit*is monenda eft,futperftitio corrigenia eft,fi tolk eft,ut tolerdri no" de/

beat:qualk eft cultus diui Vuinoci apud Flâdros,quiab Mk,ritibusquibufdam parwmfdnkcolitur: Et taitttim ualet inolita confuetudo populi,ut nec epifcbpi,nec mogiftratuspofiint toUere.ïn oftentandkfondo*rwmreliquifs,quantum in pletifife lock fuperftitibnhcRUn A nglio offierunt ofculandum calceu diui Thotn£,quondam drcbiepifcopiCdntuarknfisi quifortecalceus eft alicuius balatronk:®- utfit,quidineptiusquàm ddorare calceum bominkfvidi ipfe quu oRêtaret linteolo ldcera,quibus uir Me dicitur abftcrfif/fe pituitâ narium,Abbatem de ceteros qui adftabât,apertp feriniolo uenerabundos procidere ad genua,ac manibus etiamfublatk,adorationemgeftu repre/fentare.lfia loonni Coleto,nam kmecum aderdtxuidebantur indigna,mihiferenda uidebdntur,doneç fedaret opportunitas,ea citrd tumultu corrigendi.Rwftm in publiasfupplicathnibui,ac pompk ecclefia/.ftick,quantum uidemus apudquafdam gëtes fuper*fiitionk!Vnufquifq. opificti ordo cireufert fuoidiuos,ingentcs maliportotur d multisfudâtibus,qitosoportet identidem refocMate potu. Quedarn ftotuacurru uebunturfrepr£fentdnturperfone,geRaq;di/

c Uôrum

DES. ERASMVM ROT.\eMo,quodexhac nonnuUi concipiuntherefeos fe/mina: er interdicenda effet inuocado domini lefu,q$.bi quoq- nomen Mud inuocant,qui magicâ exercet*

Error coarguendus eft,fimplicit*is monenda eft,futperftitio corrigenia eft,fi tolk eft,ut tolerdri no" de/

beat:qualk eft cultus diui Vuinoci apud Flâdros,quiab Mk,ritibusquibufdam parwmfdnkcolitur: Et taitttim ualet inolita confuetudo populi,ut nec epifcbpi,nec mogiftratuspofiint toUere.ïn oftentandkfondo*rwmreliquifs,quantum in pletifife lock fuperftitibnhcRUn A nglio offierunt ofculandum calceu diui Thotn£,quondam drcbiepifcopiCdntuarknfisi quifortecalceus eft alicuius balatronk:®- utfit,quidineptiusquàm ddorare calceum bominkfvidi ipfe quu oRêtaret linteolo ldcera,quibus uir Me dicitur abftcrfif/fe pituitâ narium,Abbatem de ceteros qui adftabât,apertp feriniolo uenerabundos procidere ad genua,ac manibus etiamfublatk,adorationemgeftu repre/fentare.lfia loonni Coleto,nam kmecum aderdtxuidebantur indigna,mihiferenda uidebdntur,doneç fedaret opportunitas,ea citrd tumultu corrigendi.Rwftm in publiasfupplicathnibui,ac pompk ecclefia/.ftick,quantum uidemus apudquafdam gëtes fuper*fiitionk!Vnufquifq. opificti ordo cireufert fuoidiuos,ingentcs maliportotur d multisfudâtibus,qitosoportet identidem refocMate potu. Quedarn ftotuacurru uebunturfrepr£fentdnturperfone,geRaq;di/

c Uôrum

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 67: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDÎ PËRUonm dcdiuarwn, atq; intérim multa ridicula rtotfiunt,tum etiam dkuntur.o- tamen quâqùàm dbâapietas cuperet hec effefublaid è moribàs chriftknoru/m,tamentolerdt,quonidmperfpicit fine tumultttcorriginbn poffe,leuiusqi ducittolcrare malu, quant

dihibere remtdiwm.Qviinqua becquoq- qualia qui/lidfunt,moderdtiusferunt,quifciuntac repctunt i

. quibus exord'p ea profednfunt. Sunt enim ifld fie/S

giaueterkpdganifmi.oUmm fdctk ludk circunfe

rcb4turBdccbus,Venus,Neptunus,Silenits cum Sdtjlrk, er difficilius crat in ChriRianorwm uita mutare

profeffionem,quàm publicam :confuetudincm» Itdefc

religiofi patres drbitrabantur mdgnïï effe profedîi,fi pro tdlibus dijs circunfertcnturftdtue pionm bominwm,quos miraculd decldrabant rcgnare eu Chri

flo:fifuperftitiofdconfuetudo curfitdndicum faci/' bus m memoriam rapte Profcrpinejaerteretur m religiofum moremjut populus CbriftiAniU cum ateen

fis cerck conùcnirctiniemplwmin bonorem Marin.Uirgink'.fi qui prius m morbk inuocabdnt Apolline,aut Aefculapium,nunc muoearent fanftum Rochû,mut Antoniumrfi que prius peticrant uterwm de feli

' cem partum à lunone de lMcind,petercnt idë dfdn/éb ludoco,autalio quoukdiuorum: fi qui cànfuepfentrem domefticam tutandam er augenddm tari,Mercurio, dut Uerculi commenddre, commiiterentS.Erafmo m \^koko:fi nantie pro ytnere, é G*

MODVS ORANDÎ PËRUonm dcdiuarwn, atq; intérim multa ridicula rtotfiunt,tum etiam dkuntur.o- tamen quâqùàm dbâapietas cuperet hec effefublaid è moribàs chriftknoru/m,tamentolerdt,quonidmperfpicit fine tumultttcorriginbn poffe,leuiusqi ducittolcrare malu, quant

dihibere remtdiwm.Qviinqua becquoq- qualia qui/lidfunt,moderdtiusferunt,quifciuntac repctunt i

. quibus exord'p ea profednfunt. Sunt enim ifld fie/S

giaueterkpdganifmi.oUmm fdctk ludk circunfe

rcb4turBdccbus,Venus,Neptunus,Silenits cum Sdtjlrk, er difficilius crat in ChriRianorwm uita mutare

profeffionem,quàm publicam :confuetudincm» Itdefc

religiofi patres drbitrabantur mdgnïï effe profedîi,fi pro tdlibus dijs circunfertcnturftdtue pionm bominwm,quos miraculd decldrabant rcgnare eu Chri

flo:fifuperftitiofdconfuetudo curfitdndicum faci/' bus m memoriam rapte Profcrpinejaerteretur m religiofum moremjut populus CbriftiAniU cum ateen

fis cerck conùcnirctiniemplwmin bonorem Marin.Uirgink'.fi qui prius m morbk inuocabdnt Apolline,aut Aefculapium,nunc muoearent fanftum Rochû,mut Antoniumrfi que prius peticrant uterwm de feli

' cem partum à lunone de lMcind,petercnt idë dfdn/éb ludoco,autalio quoukdiuorum: fi qui cànfuepfentrem domefticam tutandam er augenddm tari,Mercurio, dut Uerculi commenddre, commiiterentS.Erafmo m \^koko:fi nantie pro ytnere, é G*

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 68: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ÈRASMVM ROT.'Dtinkinupcdrent Virginem matrem,eiq\ pro impifSbymnk cdnerent nduticam cantionem,Salue reginatfi quifegetem ftultiffiimk ritiitn luftrarc confueuc}rant,aut Cererem puerorum ac pueUarum cantu delipire,circunferrent per agrot uexMum crucisjhym/nos modulantes in kudem dei ac diuorum: fi pro lottefofpitdtorç,miles ingreffurus beUum fefe commitKrct diuo Georgio,aut Barbare.fi ciuitatcs fingulepro tutelaribus dijs aioptarent Bduonem, Marcum,mt alium quempiam è numéro difcipuloru ChrijH.fiquipopifmatis alifske profanis ac fupcrftitiofts remedtjsfulmèn arcere,dUt procurare cÔfueuerant,fofiitu'confecratarum noUrum^utfuffitu confecrata/rumfrondium idemfdcerent.fi qui prius magicis artibus dolori cordis medebantur, iam admoto codîce

Buangelico mederentur:dut qui poft auditum prirnîtm Maio coccycem, confperfo per cubiculum puluere,quem circunfcripto dextri pedis ucftigio fuftu*.liffent,pulices ac pediculos proftigore confueuerant0idem facercnt Mata diui Eroncifci tunica.fi qui copitk impetigini er dlopccijs fuperftitiofis remedijsfubuenire confueuerantfidemfacetent admoto pecft

ne,quifuit Chrifto cum maire communis,quem dut .

diç Trcuerk etiam fmc oftendùsi quiad betu fegt*ïdifsfortmatit er indufys incantatisvfoient armare*Mmfefe munirent Ugno cruck. Hec tolerdtafmt hfatribus,non quod in bis effet Chrifliana religio,fei

e ' * quo4

DES. ÈRASMVM ROT.'Dtinkinupcdrent Virginem matrem,eiq\ pro impifSbymnk cdnerent nduticam cantionem,Salue reginatfi quifegetem ftultiffiimk ritiitn luftrarc confueuc}rant,aut Cererem puerorum ac pueUarum cantu delipire,circunferrent per agrot uexMum crucisjhym/nos modulantes in kudem dei ac diuorum: fi pro lottefofpitdtorç,miles ingreffurus beUum fefe commitKrct diuo Georgio,aut Barbare.fi ciuitatcs fingulepro tutelaribus dijs aioptarent Bduonem, Marcum,mt alium quempiam è numéro difcipuloru ChrijH.fiquipopifmatis alifske profanis ac fupcrftitiofts remedtjsfulmèn arcere,dUt procurare cÔfueuerant,fofiitu'confecratarum noUrum^utfuffitu confecrata/rumfrondium idemfdcerent.fi qui prius magicis artibus dolori cordis medebantur, iam admoto codîce

Buangelico mederentur:dut qui poft auditum prirnîtm Maio coccycem, confperfo per cubiculum puluere,quem circunfcripto dextri pedis ucftigio fuftu*.liffent,pulices ac pediculos proftigore confueuerant0idem facercnt Mata diui Eroncifci tunica.fi qui copitk impetigini er dlopccijs fuperftitiofis remedijsfubuenire confueuerantfidemfacetent admoto pecft

ne,quifuit Chrifto cum maire communis,quem dut .

diç Trcuerk etiam fmc oftendùsi quiad betu fegt*ïdifsfortmatit er indufys incantatisvfoient armare*Mmfefe munirent Ugno cruck. Hec tolerdtafmt hfatribus,non quod in bis effet Chrifliana religio,fei

e ' * quo4

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 69: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDI PERqtiod ab Mk,qu£ comemorauimus,di bec profeeifftmagnmpietatisgradus uidsretur.Eadem ratione to

%rat£funtimagines,qudsueteres ecclefie proceres

aliquot uehemèter deteftati funt,odio uidelicet idolo

Utrîe.Gaudebant igiturpopulum hucprofeciffs,utpro dsorum fimulacris uenerarmtur imagines, lefitferuâtork,crdliùrum diuorum. Qu^nqf'^^Wufus idm in- immëfum progreffus eft. Nec tamë ideo

proftigande funt imagines omnes è templk,fçddo/tendus eftpopulus,cpemddmçdKm bis couenidt «ff.Qtt,odineftuitij,corrigëdHnt <R,fifieri poteftdbfifc

graui tumultw.quoi ineft.bpni,probdnium eft.optadum effet nihil in templis cbriRknorum confpici,nifi Cbrifto iignumMunc Mie uidemus tôtfabulas de

nenias depidasjatfeptem kpfus domini lefu,feptêgladiosuirginis,aut eiufdëtria uotd,aliaqi itIgenutbominum indnia comentd-.isinde fandos noeaforma repr£fentatos,queipfis dignofit. S iquidè piftor«xpreffurus uitginem matrem,dut AgatbdmTnonmqùdmexemplumfumitàlafeiua meretrieula: et ex/preffurtts Chriftum aut Paulum,propohit fibi ternu

Tentumquempidmdcnebulonem.Suntenimimagi/4 nés que citius prouoeantai tafeiuidm,quàmdi pie/

f4fem:er b«c tamen ànobis tolerantwf, quid plus ui' iemus mali in toUendo,quàm in tolerando. videmui

quedam tempio.fcris cr intus plena nabilium- infi*gnijsslypeiSfgdleisJeonibuStdrdconibuStUulltiribuf,

cdniow»

MODVS ORANDI PERqtiod ab Mk,qu£ comemorauimus,di bec profeeifftmagnmpietatisgradus uidsretur.Eadem ratione to

%rat£funtimagines,qudsueteres ecclefie proceres

aliquot uehemèter deteftati funt,odio uidelicet idolo

Utrîe.Gaudebant igiturpopulum hucprofeciffs,utpro dsorum fimulacris uenerarmtur imagines, lefitferuâtork,crdliùrum diuorum. Qu^nqf'^^Wufus idm in- immëfum progreffus eft. Nec tamë ideo

proftigande funt imagines omnes è templk,fçddo/tendus eftpopulus,cpemddmçdKm bis couenidt «ff.Qtt,odineftuitij,corrigëdHnt <R,fifieri poteftdbfifc

graui tumultw.quoi ineft.bpni,probdnium eft.optadum effet nihil in templis cbriRknorum confpici,nifi Cbrifto iignumMunc Mie uidemus tôtfabulas de

nenias depidasjatfeptem kpfus domini lefu,feptêgladiosuirginis,aut eiufdëtria uotd,aliaqi itIgenutbominum indnia comentd-.isinde fandos noeaforma repr£fentatos,queipfis dignofit. S iquidè piftor«xpreffurus uitginem matrem,dut AgatbdmTnonmqùdmexemplumfumitàlafeiua meretrieula: et ex/preffurtts Chriftum aut Paulum,propohit fibi ternu

Tentumquempidmdcnebulonem.Suntenimimagi/4 nés que citius prouoeantai tafeiuidm,quàmdi pie/

f4fem:er b«c tamen ànobis tolerantwf, quid plus ui' iemus mali in toUendo,quàm in tolerando. videmui

quedam tempio.fcris cr intus plena nabilium- infi*gnijsslypeiSfgdleisJeonibuStdrdconibuStUulltiribuf,

cdniow»

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 70: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM ROT.e4nibus,iaurk,bubdUs,onocrotàlis,uexMisdb hofte

direptis: uidemus loeunt occupatum ambitiofis di/ ,

Uitummonumètis/bltmineqmlefaiclumtO1. ad m/gredicndum inhabile,quafi uel mortui ftudeant gnueseffepopulo.Hecfi feruntuv intemplk potius cp

lauidntur,arbitror er diuorum imagines refte tôlerari.Seiiâtèpuseft,utadidquodinftituerdt,recur . ^ .

ratprdtio,Habcs quis fk oraclus,& qs fit qui orat: Q&H WàH*

quan^uam de bac poReriore particuû nonibif attin dum*

ge'mut in fine. N««c uidendum eft quid fit oranium,Uic non omnino mais quidam Etbnicm ddmonuitiOranium sft,utfit mensfana in corpore fano. N*uulgusbomintifepenumero profalutaribus petit nocitura.Ceterumreék uifum eft hoc.orth,odoxisKp&

tribus,nihil omnino petêdum à deo,preter ed qua no" bk in ordtioe dominica prefiripfit dominus,aut quat

etidliquam eorum pdrtem fpeéant.Kec dttbium eft,quin edprimum peteniafint,que ad deigloriant etfalutembominumeternamçonferunt.Tum que aipublieamutilitatem pertinent, potius effe;petenid,quàmquiedicuiufq' priudtà.Keq» Umenpbds nptteft hec temporalia commoia, quoruminopia molefliam difert,aut incomodommtsmperdlium dcpuU

ffionent à deo petete,flmodapstsntis animus no dtiofbeclet.quàm adfcopu£temejklutis,uelutifi quispetat à ieo corporis bonamuAletudinem^ne gt4)*i*fitfratribus,dMtutpoffitUtilitdti proxintoru, cçmo

.i-.;._f'*J; .. :4iM

DES. ERASMVM ROT.e4nibus,iaurk,bubdUs,onocrotàlis,uexMisdb hofte

direptis: uidemus loeunt occupatum ambitiofis di/ ,

Uitummonumètis/bltmineqmlefaiclumtO1. ad m/gredicndum inhabile,quafi uel mortui ftudeant gnueseffepopulo.Hecfi feruntuv intemplk potius cp

lauidntur,arbitror er diuorum imagines refte tôlerari.Seiiâtèpuseft,utadidquodinftituerdt,recur . ^ .

ratprdtio,Habcs quis fk oraclus,& qs fit qui orat: Q&H WàH*

quan^uam de bac poReriore particuû nonibif attin dum*

ge'mut in fine. N««c uidendum eft quid fit oranium,Uic non omnino mais quidam Etbnicm ddmonuitiOranium sft,utfit mensfana in corpore fano. N*uulgusbomintifepenumero profalutaribus petit nocitura.Ceterumreék uifum eft hoc.orth,odoxisKp&

tribus,nihil omnino petêdum à deo,preter ed qua no" bk in ordtioe dominica prefiripfit dominus,aut quat

etidliquam eorum pdrtem fpeéant.Kec dttbium eft,quin edprimum peteniafint,que ad deigloriant etfalutembominumeternamçonferunt.Tum que aipublieamutilitatem pertinent, potius effe;petenid,quàmquiedicuiufq' priudtà.Keq» Umenpbds nptteft hec temporalia commoia, quoruminopia molefliam difert,aut incomodommtsmperdlium dcpuU

ffionent à deo petete,flmodapstsntis animus no dtiofbeclet.quàm adfcopu£temejklutis,uelutifi quispetat à ieo corporis bonamuAletudinem^ne gt4)*i*fitfratribus,dMtutpoffitUtilitdti proxintoru, cçmo

.i-.;._f'*J; .. :4iM

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 71: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDI PERIdiûi inferuire. Si quk peut cpifcopo longmani utt*»quoi'mteïïigit Miits doârinam ac mores coniucere^

glorie dei.cr utilitatigregk.lta Paklus iubet orarex

pro regibus etiam iiololatrk,non uifub Mk ditefea/mm,dut uoluptadbus corpork indùlgeamm:fedW

hXintJa quieèdm,mqt4t,dctra>iquMdmuit£agdmus iucmnïpiitate er caftitate.Sic refît petimus liberk nàftrisuitam,no ut in Mkgloriemur.fed ut fdncïc eiucdti,proficknt in religione Chriftiam.Promic qui* eternefalutk uotwm oporteat effe perpetuu,in bis péteit'

àk quefunt huius uite ,femper débet fubeffé conditioffi uelit deuSfÇrfi expeditfaluti naftre.No en'mpeccat quideprecatur,ut liberetur 4 molefto morba,modo fie orcUDominefalus omnium uiuentium,fifitri poteft,aufer hune moleftu niorbùmà me, uerui* '

tnen fiât uolmtdstUd,nomed.Siiu,què nihil fugit,iùiicas bmc ntorbû ad eternafalutem effe neceffat

riumjrdcT&meutuifwmcftMefdndeuoluntdtkd'itwm imparti robur ac uiresjat queam perferre,fdckasc\ cum tentatiane prouentum,utpoffiiifuRincre.QBotics igitur prtcamur pacem,dtprecdmw bcHhquotas petimusfabtbritdtem ealijteprecôtes peftilè -

tiam:quoties poftuUmus uberem annone prouentu,deprecantes pcmrhm:quotiss petimus animi irontquMitatem,deprecdntes tentationem , etiam fl non

eueniit quod petimus,ne putemus non exauditas pre:mttoftw^miimjttrfitqu£ deprtcmttr,magii '

' '; ." " fnçiant

MODVS ORANDI PERIdiûi inferuire. Si quk peut cpifcopo longmani utt*»quoi'mteïïigit Miits doârinam ac mores coniucere^

glorie dei.cr utilitatigregk.lta Paklus iubet orarex

pro regibus etiam iiololatrk,non uifub Mk ditefea/mm,dut uoluptadbus corpork indùlgeamm:fedW

hXintJa quieèdm,mqt4t,dctra>iquMdmuit£agdmus iucmnïpiitate er caftitate.Sic refît petimus liberk nàftrisuitam,no ut in Mkgloriemur.fed ut fdncïc eiucdti,proficknt in religione Chriftiam.Promic qui* eternefalutk uotwm oporteat effe perpetuu,in bis péteit'

àk quefunt huius uite ,femper débet fubeffé conditioffi uelit deuSfÇrfi expeditfaluti naftre.No en'mpeccat quideprecatur,ut liberetur 4 molefto morba,modo fie orcUDominefalus omnium uiuentium,fifitri poteft,aufer hune moleftu niorbùmà me, uerui* '

tnen fiât uolmtdstUd,nomed.Siiu,què nihil fugit,iùiicas bmc ntorbû ad eternafalutem effe neceffat

riumjrdcT&meutuifwmcftMefdndeuoluntdtkd'itwm imparti robur ac uiresjat queam perferre,fdckasc\ cum tentatiane prouentum,utpoffiiifuRincre.QBotics igitur prtcamur pacem,dtprecdmw bcHhquotas petimusfabtbritdtem ealijteprecôtes peftilè -

tiam:quoties poftuUmus uberem annone prouentu,deprecantes pcmrhm:quotiss petimus animi irontquMitatem,deprecdntes tentationem , etiam fl non

eueniit quod petimus,ne putemus non exauditas pre:mttoftw^miimjttrfitqu£ deprtcmttr,magii '

' '; ." " fnçiant

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 72: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM ROT.faciunt ad fupremwnt Mum fcopwm , quàm ea. qu&precamurfréquenter etiam magis expedit nobk egere quàm abundare,ucxari beïïk ac perfecutionibu*

quàmfrui rébusfccundk,egrotdre quant réels uale/re,mori quàm uiuerettentari quàm non impeti ten/.

tationcAudit PaulustSufficit dbigrdlia med.Etglo *»c<"'»Lt>riatur in mfirmitdtibwfuk.Hucfcquutigrattas dga,

mus er nos deo, fi quando pro iucudis maluit nobis

1 AdrefalutArii.Ceterwmquifquk'mboc petit bonamualetudinem corpork ut amice,quà ncquiter dmat,pldceaf.aut uires,ut ulcifeatur cwm quem odif.aut logeuitatem,ut iiufruatur hoc mundo , nuUam opi/norportionemmuenietin precatione dominicd,adquam uotum bocfuwm referat.Qgi poftulat ingerHf

uires à deo, reibefacit , iuxta Ucobi monita dicen/tk:Qtù iniigetfdpicntid, poftulet k ieo. Sed qui in Ucob. ï*hoc poftulat,ut inter huius mundi rabinos magnifi/at,excidit À preferipto dominiçe precationis, Orat"Dduid-.Dd mihi wifetWcat» domine:fed quid aidit! P/<d»H8!,

ut iifcdm mdnidtd tua.lam in hk que refis petututà deojnon raro peccatur ordine. Peccat quifrequen/tius er mftdntius à deo petit opes,aut corpork boniualetudinem,quàmfidem er cbdritatem, aut fiacrefcripture cognitionem,quorum rerwm ut oportet prituam effe curam,ita prfiripudm decet effe mentionëm precibus. N«nc uidemus m hk dpui uulgus oriitnem haberi pr£poftermt<tpudquofdà nejntntionë

* 4 'quidê

DES. ERASMVM ROT.faciunt ad fupremwnt Mum fcopwm , quàm ea. qu&precamurfréquenter etiam magis expedit nobk egere quàm abundare,ucxari beïïk ac perfecutionibu*

quàmfrui rébusfccundk,egrotdre quant réels uale/re,mori quàm uiuerettentari quàm non impeti ten/.

tationcAudit PaulustSufficit dbigrdlia med.Etglo *»c<"'»Lt>riatur in mfirmitdtibwfuk.Hucfcquutigrattas dga,

mus er nos deo, fi quando pro iucudis maluit nobis

1 AdrefalutArii.Ceterwmquifquk'mboc petit bonamualetudinem corpork ut amice,quà ncquiter dmat,pldceaf.aut uires,ut ulcifeatur cwm quem odif.aut logeuitatem,ut iiufruatur hoc mundo , nuUam opi/norportionemmuenietin precatione dominicd,adquam uotum bocfuwm referat.Qgi poftulat ingerHf

uires à deo, reibefacit , iuxta Ucobi monita dicen/tk:Qtù iniigetfdpicntid, poftulet k ieo. Sed qui in Ucob. ï*hoc poftulat,ut inter huius mundi rabinos magnifi/at,excidit À preferipto dominiçe precationis, Orat"Dduid-.Dd mihi wifetWcat» domine:fed quid aidit! P/<d»H8!,

ut iifcdm mdnidtd tua.lam in hk que refis petututà deojnon raro peccatur ordine. Peccat quifrequen/tius er mftdntius à deo petit opes,aut corpork boniualetudinem,quàmfidem er cbdritatem, aut fiacrefcripture cognitionem,quorum rerwm ut oportet prituam effe curam,ita prfiripudm decet effe mentionëm precibus. N«nc uidemus m hk dpui uulgus oriitnem haberi pr£poftermt<tpudquofdà nejntntionë

* 4 'quidê

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 73: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDI PERqûiiemfieri eorum que uelfiolefuerant poftuUhii,fed longius aberrant à prefcripto Cbrifti, qui uel ititpiàpetunt à deo,uel pcrniciofa proximk. Quum mites conduBuius oratiDdutfpoliatis templis er mno

xifs agricolis bnuftus reieam domum facrilegd predatqùu'm inipius medicus orot'.Multos corripiat mor

bus,aut qui egrotant diu £grotêt,ut mihi queftus fitùbetior.quum hères orahMoriantur nimium uyua*

ces'cognati ,ut mihicito obueniat heréditas. Haspreces quoniam à carne,non àfpiritu proficifcutur,non auditfpiritus deus.'dut fi-audit, precantium miXo àudit,prouocant enim ira dei.Sic auiiuituota po

pulilfrdëlitici flagitanth regcmquemaimodum, uteft in apblogis,iupiter annuit ftagitationi ranarum,pro tra.be petenduntregem magis impigrum, erdcccp&èciconiam.Seifceleràtioreftilïom precatio, >

quiftimulatiliuorefibi ipfis maie precantur, ut ftatri quém oderuntfit p'eius:quemaimodum eft in apo

logis de dubbus negociatoribus,quorum alterinuidebat a.lteri,quibus cum Mercurius dcferret, ut quorit*cum deo coinercium hAbuijfent,peteret>alteruterMo

runi quicquid ueUct,alterum qui non petiffet,dupliieiui laturu quod alter optaffet,uterq} detrecUbat pe

tere.Tandê urgente Mercuriojlter petijt ut fibi pe

riretunus oculorum^ fperons futurum ut olteripetiret uterq-.Atq» bec quidem riicntur in.*ipologis,ue

" tumferio defientur in uita mortaliu,atqi a<ko,quod

eft

MODVS ORANDI PERqûiiemfieri eorum que uelfiolefuerant poftuUhii,fed longius aberrant à prefcripto Cbrifti, qui uel ititpiàpetunt à deo,uel pcrniciofa proximk. Quum mites conduBuius oratiDdutfpoliatis templis er mno

xifs agricolis bnuftus reieam domum facrilegd predatqùu'm inipius medicus orot'.Multos corripiat mor

bus,aut qui egrotant diu £grotêt,ut mihi queftus fitùbetior.quum hères orahMoriantur nimium uyua*

ces'cognati ,ut mihicito obueniat heréditas. Haspreces quoniam à carne,non àfpiritu proficifcutur,non auditfpiritus deus.'dut fi-audit, precantium miXo àudit,prouocant enim ira dei.Sic auiiuituota po

pulilfrdëlitici flagitanth regcmquemaimodum, uteft in apblogis,iupiter annuit ftagitationi ranarum,pro tra.be petenduntregem magis impigrum, erdcccp&èciconiam.Seifceleràtioreftilïom precatio, >

quiftimulatiliuorefibi ipfis maie precantur, ut ftatri quém oderuntfit p'eius:quemaimodum eft in apo

logis de dubbus negociatoribus,quorum alterinuidebat a.lteri,quibus cum Mercurius dcferret, ut quorit*cum deo coinercium hAbuijfent,peteret>alteruterMo

runi quicquid ueUct,alterum qui non petiffet,dupliieiui laturu quod alter optaffet,uterq} detrecUbat pe

tere.Tandê urgente Mercuriojlter petijt ut fibi pe

riretunus oculorum^ fperons futurum ut olteripetiret uterq-.Atq» bec quidem riicntur in.*ipologis,ue

" tumferio defientur in uita mortaliu,atqi a<ko,quod

eft

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 74: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES- ERASMVM ROT.eftgràuias,Cbriftidnorwm,fi modo taies huius nomink honore dignifunt,mhk nonfolum teperùs, quibac legc cupiunt efte lufci,ut k cui maie uolunt fiâtçecus,uerumetiam qui.inmici mortcm fua morte cu\

piunt emptam:qui inimici infamiam,fue famé exi/tio mercari propèrent.Qu.id igitur iftkfaciendu eft?

Monendifmt ut multis cum lachrymis orent deum,

ut à talibus uotis liberëtur,per que miferiores funt,quàm effent bis grauati malk que alijs imprecâtur*Miles enim qui templa.qui domos innocentium diripit,mfelicior eft fuO prduo cupiditdte ,quàmk quifiyoliaturfua caldmitate.Meiicut quimorbum optdtalijs,longemifcrioreft' auaritu malo,quàm alijfuQmorbo.lnuiiusqui mole pUcatur $ximo, multa m/fclicior eft fuo uoto,quàmfi mahm hoc baberet.qSalijs imprecaturXonftat igitur, nihil i deo petendû,quod nonreferatur dialiquam feptem iominics precationk partium.Qujicqmi petimus quod fpeâat diditiini nomink gloriam,ad primam patticulam perdnet', S dnitificetur nomen tuu.Quicquid ai propagitionem er confummatïonem Euangelij, ddfecudontrefertunAiueniatregnum tuum.Quf.cquii ad obferUdtionem preceptorum dei,ad tertiam pertinet: Eidtuoluntas zS'c.Quj.cquii di corroborationcm ac profedionem fpiritus noftri,dut etiam ad neceffitdtê haius uite,ad quorum refertut:Panê nofttit 0"c.Qu^icquid adfraternom concordiâ er p<*cê eu deo ferua t

e 5 dans

DES- ERASMVM ROT.eftgràuias,Cbriftidnorwm,fi modo taies huius nomink honore dignifunt,mhk nonfolum teperùs, quibac legc cupiunt efte lufci,ut k cui maie uolunt fiâtçecus,uerumetiam qui.inmici mortcm fua morte cu\

piunt emptam:qui inimici infamiam,fue famé exi/tio mercari propèrent.Qu.id igitur iftkfaciendu eft?

Monendifmt ut multis cum lachrymis orent deum,

ut à talibus uotis liberëtur,per que miferiores funt,quàm effent bis grauati malk que alijs imprecâtur*Miles enim qui templa.qui domos innocentium diripit,mfelicior eft fuO prduo cupiditdte ,quàmk quifiyoliaturfua caldmitate.Meiicut quimorbum optdtalijs,longemifcrioreft' auaritu malo,quàm alijfuQmorbo.lnuiiusqui mole pUcatur $ximo, multa m/fclicior eft fuo uoto,quàmfi mahm hoc baberet.qSalijs imprecaturXonftat igitur, nihil i deo petendû,quod nonreferatur dialiquam feptem iominics precationk partium.Qujicqmi petimus quod fpeâat diditiini nomink gloriam,ad primam patticulam perdnet', S dnitificetur nomen tuu.Quicquid ai propagitionem er confummatïonem Euangelij, ddfecudontrefertunAiueniatregnum tuum.Quf.cquii ad obferUdtionem preceptorum dei,ad tertiam pertinet: Eidtuoluntas zS'c.Quj.cquii di corroborationcm ac profedionem fpiritus noftri,dut etiam ad neceffitdtê haius uite,ad quorum refertut:Panê nofttit 0"c.Qu^icquid adfraternom concordiâ er p<*cê eu deo ferua t

e 5 dans

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 75: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS GRANDI P«Rf}dmpertinet,quorumh<ec conflit mifericordiddei,\quotidiank lapfibus noRris clementerignofcëtkjMifacilitdtc condondndi,fi quid proximtts in pro»m2deliquerit,ad quintdmfpcdatt Dimittendbk débita.

«rc.Qgicquid pettinet dd impetrdndd prefidid cet/

leftkgratie,quibus munimur dduerfus mfukusdt**-monum,carnkjraunii,aifexldm rcfertur: Et ne nos

mducas.Quicquii pertinet aifiniendo moli omnk,cr confummationem noftrefelicitatis,que perfeânnon cotingit,nifi poft banc uitom,od ultima portio/nemfpeSbJt:Sei libéra nos à malo. ReRat expédié

dum,quod quarto loco poUicitifumus, quo modo fitorandwm.Vbi primim Mud in queftioncm uocattmeftiprifcts,dn fds fit alijs uerbis ordre,quàm hobet

formula nobk à Cbrifto prefcripta, quum fatk con

fiet,nihil petendum,quod in hac formula no cotincif«r,Nec difficilk eft huius queftionkfolutio,quu exEuongelicis literk conRct,dominumipfum alijs uer

bk oraffejielutloon.cap.i7.Paterjtenit hord,ckrificdfiliim tuu,utfiliustuus clorificet te. Sicut dedi/fli ei poteftatë omnk cdrnis,ut omne quod dedifti ei,

deteis uitdm etermm.çyc,quefequuntur: non pats

th uerbisjtihil. -liai ordt,nifi quod in oratione dominicdpaucis dickur.SanBificetw nomen tuum. R«rfus in horto:Pdter,fifieri poteft.t&c. qi aliud ordt,quàm ut fiât uolutas patris in omnibus! Qufi1 cr&fcipulific omf.Tu, domine quicord* noftibomi/

nm

MODVS GRANDI P«Rf}dmpertinet,quorumh<ec conflit mifericordiddei,\quotidiank lapfibus noRris clementerignofcëtkjMifacilitdtc condondndi,fi quid proximtts in pro»m2deliquerit,ad quintdmfpcdatt Dimittendbk débita.

«rc.Qgicquid pettinet dd impetrdndd prefidid cet/

leftkgratie,quibus munimur dduerfus mfukusdt**-monum,carnkjraunii,aifexldm rcfertur: Et ne nos

mducas.Quicquii pertinet aifiniendo moli omnk,cr confummationem noftrefelicitatis,que perfeânnon cotingit,nifi poft banc uitom,od ultima portio/nemfpeSbJt:Sei libéra nos à malo. ReRat expédié

dum,quod quarto loco poUicitifumus, quo modo fitorandwm.Vbi primim Mud in queftioncm uocattmeftiprifcts,dn fds fit alijs uerbis ordre,quàm hobet

formula nobk à Cbrifto prefcripta, quum fatk con

fiet,nihil petendum,quod in hac formula no cotincif«r,Nec difficilk eft huius queftionkfolutio,quu exEuongelicis literk conRct,dominumipfum alijs uer

bk oraffejielutloon.cap.i7.Paterjtenit hord,ckrificdfiliim tuu,utfiliustuus clorificet te. Sicut dedi/fli ei poteftatë omnk cdrnis,ut omne quod dedifti ei,

deteis uitdm etermm.çyc,quefequuntur: non pats

th uerbisjtihil. -liai ordt,nifi quod in oratione dominicdpaucis dickur.SanBificetw nomen tuum. R«rfus in horto:Pdter,fifieri poteft.t&c. qi aliud ordt,quàm ut fiât uolutas patris in omnibus! Qufi1 cr&fcipulific omf.Tu, domine quicord* noftibomi/

nm

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 76: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

D'ESï ERASMVM RÔT»n'iimiRurfus orant alqs uerbk,cap. quarto: Domineàjti fecifticalwm er ferntro , maxe er ommVt e^rc, >

Vreterea quum pleriq- pfalmi nihil aliud habeant '

quàm deprecdtiones,non ueretur tamen ecclefia perpfalmosfu'd uoto bfferre domino, quod certo fckt, *quoi inpfalmk quicquid htbetur, licet difcrepet à) '

uerbk,non difcrepat tamen àfentcntia, dominiez -

précationis. Etenim fi quis oretuerbk Ecclefiafti/ci: Miferere rioftrideus omniwmjrefpice nos,çr oftë EccîrfjtfJde nobk lucem miferationumtuanm, er immitte tiftiorcm luum fuper gentes , que non exquifieruntte,ut cognofcdnt quia non eft deus nifi tu, ut enar*tent magndia tua. AÏÏeua manu/m tuam fuper gentes dlienas,ut uideont potentiom tuam, Sicut enim incbnfpeâu Morumfanttificdtuscs innobk,fic in con -

fpe'cltt noftro magnificaberk ineis,ut cognofcdnt -

teficut nos coghbuimus:quid non eft deus prêtertedomine*lnnoudfigna,er immuta mirdbilid,glorificimanunté' brachiunt dextrwm.pluribus quidë uerttsjilïjsigjed tamen nihil aliui petierit, quàm quoitribus u'erbis petébantApoRolv.SdnBificetur nomenfownvNéc aliud petierit,qui iixerit utrbis pfalmUfté'.ômncs gentes quafcunqi:fècifti,ueniant er ddo PM 8f«

rïnttéiomïnè,o'glorificent nomen tuum. Quoni/im mdgnus:èïï& faeiéns mirdbilid. Tues deus fàlus.Aut qui ficoret:EXdltàre fuper ccelos rfetw/erm omni ferrag\otktU,Q^.wyfticofenfu iixerit

Mm

D'ESï ERASMVM RÔT»n'iimiRurfus orant alqs uerbk,cap. quarto: Domineàjti fecifticalwm er ferntro , maxe er ommVt e^rc, >

Vreterea quum pleriq- pfalmi nihil aliud habeant '

quàm deprecdtiones,non ueretur tamen ecclefia perpfalmosfu'd uoto bfferre domino, quod certo fckt, *quoi inpfalmk quicquid htbetur, licet difcrepet à) '

uerbk,non difcrepat tamen àfentcntia, dominiez -

précationis. Etenim fi quis oretuerbk Ecclefiafti/ci: Miferere rioftrideus omniwmjrefpice nos,çr oftë EccîrfjtfJde nobk lucem miferationumtuanm, er immitte tiftiorcm luum fuper gentes , que non exquifieruntte,ut cognofcdnt quia non eft deus nifi tu, ut enar*tent magndia tua. AÏÏeua manu/m tuam fuper gentes dlienas,ut uideont potentiom tuam, Sicut enim incbnfpeâu Morumfanttificdtuscs innobk,fic in con -

fpe'cltt noftro magnificaberk ineis,ut cognofcdnt -

teficut nos coghbuimus:quid non eft deus prêtertedomine*lnnoudfigna,er immuta mirdbilid,glorificimanunté' brachiunt dextrwm.pluribus quidë uerttsjilïjsigjed tamen nihil aliui petierit, quàm quoitribus u'erbis petébantApoRolv.SdnBificetur nomenfownvNéc aliud petierit,qui iixerit utrbis pfalmUfté'.ômncs gentes quafcunqi:fècifti,ueniant er ddo PM 8f«

rïnttéiomïnè,o'glorificent nomen tuum. Quoni/im mdgnus:èïï& faeiéns mirdbilid. Tues deus fàlus.Aut qui ficoret:EXdltàre fuper ccelos rfetw/erm omni ferrag\otktU,Q^.wyfticofenfu iixerit

Mm

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 77: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODV.S ORAND.I PERtfal.m Mmèpfalmouerficulunt-.Emittefpiritum tuum er

creabuntur,ny renouabkfaciem terre: diuerfis qui)don uerbis,fed tamen idem orarit,quod orabatApoftoliiicentes'.Aiueniat regnum tuum. Hue pertinetquod in pfalmk dut prpphetk iitlum. eR ie fubigendk aut proterendk hoftibusgentïlfrdëlitic£,ieftabilundi er edifiednia Hierofolyma, de regno Dduii<% Solomonkftmp.iterno.Siquidem coft'&t hùiufmodi typkfignificari regnum euagelicttmï & ëccïcfia.

p/(fl,n8. Cbriftifitem quifie orit:Greffus meôs dirigé fetunVfdl.%5. dum eloquium tuum,& no domineiurinmc omnk

iniuftitid.Aut fic:ï>educ me domine m uia tud:ct'wgrediar in ueritate tua.Letetuf cor meum ut timeit..nomen tuum: NiM diuetfum orat ab eoàiat'ùoluùstua,fieut m coda er in terrd.Qti.ific otat^Mciidti/

Prcuer. 50. rem çrdiuitias ne dederis mihi,fediantum tribite uiSdpien.9. ftuimeo neceffaria,Aut qtiifîc:Dd mihi domine fe*Pfal.i4.zy diumtuarum aftiftriçemfdpientidm.Autrui fic,Scr

. uus tuus egofum.DA mihi inteUcc%m dominé, ut iifeam mandata tuamo aliui petit,quàm qui âicif: Pinem noftmmquotididmm. dd nobkhbiie.tid" utpink nomine comprehenditur, qukquid adhuttis tiitecorporaient neceffitdtem pertinet: itdquicquîi âni/

Vfal va. mwwcp^0&pr^»r,*""#/^pr*cip«e/emo^o>«rp'r . ' ni.cruj. fie oratMemento domine Dauid, eromnki*'*7' monfuetudinis eius.Et:Dçminefifeciiftud$eft mi

qu'us in minibus mekiSirciiidsretfihêtiïtvmibi*'' ''"; -'::' " '" %dU

MODV.S ORAND.I PERtfal.m Mmèpfalmouerficulunt-.Emittefpiritum tuum er

creabuntur,ny renouabkfaciem terre: diuerfis qui)don uerbis,fed tamen idem orarit,quod orabatApoftoliiicentes'.Aiueniat regnum tuum. Hue pertinetquod in pfalmk dut prpphetk iitlum. eR ie fubigendk aut proterendk hoftibusgentïlfrdëlitic£,ieftabilundi er edifiednia Hierofolyma, de regno Dduii<% Solomonkftmp.iterno.Siquidem coft'&t hùiufmodi typkfignificari regnum euagelicttmï & ëccïcfia.

p/(fl,n8. Cbriftifitem quifie orit:Greffus meôs dirigé fetunVfdl.%5. dum eloquium tuum,& no domineiurinmc omnk

iniuftitid.Aut fic:ï>educ me domine m uia tud:ct'wgrediar in ueritate tua.Letetuf cor meum ut timeit..nomen tuum: NiM diuetfum orat ab eoàiat'ùoluùstua,fieut m coda er in terrd.Qti.ific otat^Mciidti/

Prcuer. 50. rem çrdiuitias ne dederis mihi,fediantum tribite uiSdpien.9. ftuimeo neceffaria,Aut qtiifîc:Dd mihi domine fe*Pfal.i4.zy diumtuarum aftiftriçemfdpientidm.Autrui fic,Scr

. uus tuus egofum.DA mihi inteUcc%m dominé, ut iifeam mandata tuamo aliui petit,quàm qui âicif: Pinem noftmmquotididmm. dd nobkhbiie.tid" utpink nomine comprehenditur, qukquid adhuttis tiitecorporaient neceffitdtem pertinet: itdquicquîi âni/

Vfal va. mwwcp^0&pr^»r,*""#/^pr*cip«e/emo^o>«rp'r . ' ni.cruj. fie oratMemento domine Dauid, eromnki*'*7' monfuetudinis eius.Et:Dçminefifeciiftud$eft mi

qu'us in minibus mekiSirciiidsretfihêtiïtvmibi*'' ''"; -'::' " '" %dU

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 78: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

_ DES. ERASMVM ROT;'wa\d,cohfentit cum eo quod dicitur.Et dimittenoltëdébita noftrd.Rurfus qui fie orat'. Ne trdids beftijs vfd.jjlanimas confitentiu tibi.Aut: Ne tradiderk me m dni. Pfdl.zé*mas tribulantui me, quonia infurrexerut in me.Aut: Pfdl.159*

Eripe me domine ab homine malo. Et: Ne trddds medomine àdefiierio meo peccdtori,cogitarunt contratne,ne derelïnqudsme.AUt fic:Domine pdter er de/ Eccle(,i£us ûiie mee,nederetinquas me in cogitatu maligne^1%ccnfitio eorum nefinas eddere in Ma exprobr*iiqne.Extotkntiam'ocuhrvm ne deierismibi, er 0/.mnedefideriwm prauum aucrieà me.Aufetà meuè'jtr'k cqncupifcentidm,& concubitas concupifcentïfne appréhendant me,&> anime irreuerenti,çrinfrumte ne irddAsme'.qùîd aliud petit quàm k qui dicit:iienosinducdsinfentdtionemHtemquific orat'.Li Vfal.i^.u

fbera me domine àperfequentibusme, quia confort*tifuntfupra me.Edùc de euftodid animam medm di

Icofitcnium nominituo:Me expecTiïnt iufti ionecretrïbuat mihituerbk difiondt,re eonfentit cum eo qui

. dicit'.Sed liberd nos à mdlo.ltdfiquis percurrdi per( uniuerfamfcripturdmfdcram,quepdffim hdbet u*t

ridsprecationum fomdS,nihil comperiet quod nonad àliquorn precdtionis dominice particulam perd/neat.Summi uero omnium,que petuntur, dd euienvfcopufpeclxnt oportet,ie quo meminitpfalmus:Vni Pfol. 16*campct'tjàiominoj>dncrequirdm,ut inhabitem indôme dominiomnibus dicbits uita mené, itaq; inter

mut

_ DES. ERASMVM ROT;'wa\d,cohfentit cum eo quod dicitur.Et dimittenoltëdébita noftrd.Rurfus qui fie orat'. Ne trdids beftijs vfd.jjlanimas confitentiu tibi.Aut: Ne tradiderk me m dni. Pfdl.zé*mas tribulantui me, quonia infurrexerut in me.Aut: Pfdl.159*

Eripe me domine ab homine malo. Et: Ne trddds medomine àdefiierio meo peccdtori,cogitarunt contratne,ne derelïnqudsme.AUt fic:Domine pdter er de/ Eccle(,i£us ûiie mee,nederetinquas me in cogitatu maligne^1%ccnfitio eorum nefinas eddere in Ma exprobr*iiqne.Extotkntiam'ocuhrvm ne deierismibi, er 0/.mnedefideriwm prauum aucrieà me.Aufetà meuè'jtr'k cqncupifcentidm,& concubitas concupifcentïfne appréhendant me,&> anime irreuerenti,çrinfrumte ne irddAsme'.qùîd aliud petit quàm k qui dicit:iienosinducdsinfentdtionemHtemquific orat'.Li Vfal.i^.u

fbera me domine àperfequentibusme, quia confort*tifuntfupra me.Edùc de euftodid animam medm di

Icofitcnium nominituo:Me expecTiïnt iufti ionecretrïbuat mihituerbk difiondt,re eonfentit cum eo qui

. dicit'.Sed liberd nos à mdlo.ltdfiquis percurrdi per( uniuerfamfcripturdmfdcram,quepdffim hdbet u*t

ridsprecationum fomdS,nihil comperiet quod nonad àliquorn precdtionis dominice particulam perd/neat.Summi uero omnium,que petuntur, dd euienvfcopufpeclxnt oportet,ie quo meminitpfalmus:Vni Pfol. 16*campct'tjàiominoj>dncrequirdm,ut inhabitem indôme dominiomnibus dicbits uita mené, itaq; inter

mut

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 79: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS GRANDI PERhnumerds preaniiformds,primafemperfuit dptut ;

Cbriftianos dutoritds ei,quam prefcripfif ipfe dominus,atc$ hoc uelut omniumfacrdtiftimi precipue le

gunturufi Apofloli,®- horumfucceftores in confie,

tratione corpork erfanguinis dominici,que quoni/am couenit omni argumento,uixfieri poteft ut quifiquam cointempeftiueutdtur,mfi quum idiote perprdtionemdominicamfancTos appeUant, uelutiqu»negociatorfoluturus,fancTv Cbriftopboromercesfuas committit,çr occinit Miter precotionem domi/nicdm,non finefalutatione Virginis mdtris.Ridebitur nobis olim quiddm Loudnif, uir fimplex potins

quàm intpius,qui folitus eR pendis facris obambts

lare perfingulds dras,& diuos de diuas aliquot, er

gaquospeculiaremgerebat dffeiTum, precationedotninicafalutare, eo perido ftexis aliquantulum ge

nibus edebat nomë diui aut diue,in cuius gratia onucrdtdicësjboc tutm eftfandt Bdrbard'Hoc tibifa,befonéie Roche: ne quis diuorum qui meddem anflabantlpreriperctfibi,quoddlteri fuerat deftinatu,Atqi interfanâos nafeeretur contentio, Horum fintplicitds ddmonendd eft^ utfi quod orando dicant no

babcnt,fa-ltem Mud dicant: Satiété Petre on pro me,

fdnftA Barbara ara pro me. Alioqui gd abfurdius q- uirginidicere,Pdternofter,quies in ccclisiautfané*Chrift ophoro.i Aue Maria grade plena! aut fanSbGcbtgio:Dimittenobfs débitanoftuïPotcrû't er &' " m

MODVS GRANDI PERhnumerds preaniiformds,primafemperfuit dptut ;

Cbriftianos dutoritds ei,quam prefcripfif ipfe dominus,atc$ hoc uelut omniumfacrdtiftimi precipue le

gunturufi Apofloli,®- horumfucceftores in confie,

tratione corpork erfanguinis dominici,que quoni/am couenit omni argumento,uixfieri poteft ut quifiquam cointempeftiueutdtur,mfi quum idiote perprdtionemdominicamfancTos appeUant, uelutiqu»negociatorfoluturus,fancTv Cbriftopboromercesfuas committit,çr occinit Miter precotionem domi/nicdm,non finefalutatione Virginis mdtris.Ridebitur nobis olim quiddm Loudnif, uir fimplex potins

quàm intpius,qui folitus eR pendis facris obambts

lare perfingulds dras,& diuos de diuas aliquot, er

gaquospeculiaremgerebat dffeiTum, precationedotninicafalutare, eo perido ftexis aliquantulum ge

nibus edebat nomë diui aut diue,in cuius gratia onucrdtdicësjboc tutm eftfandt Bdrbard'Hoc tibifa,befonéie Roche: ne quis diuorum qui meddem anflabantlpreriperctfibi,quoddlteri fuerat deftinatu,Atqi interfanâos nafeeretur contentio, Horum fintplicitds ddmonendd eft^ utfi quod orando dicant no

babcnt,fa-ltem Mud dicant: Satiété Petre on pro me,

fdnftA Barbara ara pro me. Alioqui gd abfurdius q- uirginidicere,Pdternofter,quies in ccclisiautfané*Chrift ophoro.i Aue Maria grade plena! aut fanSbGcbtgio:Dimittenobfs débitanoftuïPotcrû't er &' " m

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 80: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES- ERÀSMVM ROT:lui doceri,ut in precibus meminerint, qua uirtute i~l

tiorum quifty preceUueritt «f Virgini matri dicant,Impetrd mihi àfilio tuo caftitdtis ac modeftie domi,Vaulo dicdnt.Eudngelïj fortiffimepreco commenidme ChriRo,ut Mius adiutusgrdtiapreftdre quea,qSMe nos per tedocuit:Mdrtino dicât,Adiuud me tuisprecibus,ut intolerdniis iniurijs tue lenitdtis imita,tor effe poftim.At$ ifê de c£teris,fic enim fiet,ut mittusdbfurddfttidiotdtu precatio,fimulq^ comonefi/entquid in quoq» fit imitdndïï. Veru, ut quod cape/ramus perfequamur. Sirecedendumeritd uerbkdominice precdtionis,proximu erit uti uerbk ex facrdfcriptun decerptis,utcuq; res de prefens neceffitdtpoftulauerit. Huiufmcdi plurimas formulasfuppeditabit liber Pfalmorum,quorum aliquot nobis indicéuitAtkdndjius.QiidnLf er ex ceteris intérim uolttminibus poterit fibi quifq»formulas aliquot panreéNe(j quicquam uetuerit eandë precdtionê udr'tjs exlocis uelut opère mufaico contexere.Qti.odgenUs,fiquis petat auxiliu à deo, ut uitare poffit obtrett&tiotnk autturpiloquijuitium,dicatexpfdlmo u9:Do/mine liberd animam meam à labijs iniquis,®- À lin/gua dolofd.Rurfus ex prouerbijs cap.quarto: Remous à me os prduum,®- dettdbentid labia fint procttlà me:Et pone euftodiam ori mco.itcm ex Paulo: Sit Coloff, 4.fermo meusfemper ingratiafale caniitus, utfciamqwmodçpporteatmicMquerefpondere, Sitmunt

hoc

DES- ERÀSMVM ROT:lui doceri,ut in precibus meminerint, qua uirtute i~l

tiorum quifty preceUueritt «f Virgini matri dicant,Impetrd mihi àfilio tuo caftitdtis ac modeftie domi,Vaulo dicdnt.Eudngelïj fortiffimepreco commenidme ChriRo,ut Mius adiutusgrdtiapreftdre quea,qSMe nos per tedocuit:Mdrtino dicât,Adiuud me tuisprecibus,ut intolerdniis iniurijs tue lenitdtis imita,tor effe poftim.At$ ifê de c£teris,fic enim fiet,ut mittusdbfurddfttidiotdtu precatio,fimulq^ comonefi/entquid in quoq» fit imitdndïï. Veru, ut quod cape/ramus perfequamur. Sirecedendumeritd uerbkdominice precdtionis,proximu erit uti uerbk ex facrdfcriptun decerptis,utcuq; res de prefens neceffitdtpoftulauerit. Huiufmcdi plurimas formulasfuppeditabit liber Pfalmorum,quorum aliquot nobis indicéuitAtkdndjius.QiidnLf er ex ceteris intérim uolttminibus poterit fibi quifq»formulas aliquot panreéNe(j quicquam uetuerit eandë precdtionê udr'tjs exlocis uelut opère mufaico contexere.Qti.odgenUs,fiquis petat auxiliu à deo, ut uitare poffit obtrett&tiotnk autturpiloquijuitium,dicatexpfdlmo u9:Do/mine liberd animam meam à labijs iniquis,®- À lin/gua dolofd.Rurfus ex prouerbijs cap.quarto: Remous à me os prduum,®- dettdbentid labia fint procttlà me:Et pone euftodiam ori mco.itcm ex Paulo: Sit Coloff, 4.fermo meusfemper ingratiafale caniitus, utfciamqwmodçpporteatmicMquerefpondere, Sitmunt

hoc

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 81: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS GRANDI PERhoc cxempligratia produclum,quum alioquiformtslefint innumere.Heq; quicquam hic uetuerit modi/ca deficxionefcrmonem adid quod dgimus dccomo

dare,uelut quu ex precepto,aut narratione, feu ptomiffionc fdcimus deprecdtionem. Huius reihocexê/

Vrouer.*\. ^ eft^rgCipit Solomon* Omni cuftodia ferua cor

tuum,quoniam ex ipfo uitd procedit. Hoc fie in pre

cdtionem deftexeris:Da domine ut te cuftodiente 0/mni cuftodiaferuem cor meum, ut ex ipfo procédât

uitd etcwd.Narrdtur 4.Re,?w quarto, Ezechiasficoraffe:Obfecro domine, mémento quefo quomodo

ambulauerim cota te in uetitate er corde pcrfedo,Cr quoi plocitwm eft coram iefecerim* Ex hoc for/ma quitus rex aut epifcopus fie ordre poterit: Obfe

cro dominera ut ambulcm coram te in uetitate é"in cotde perfedo,ut quod placitum eft coram te,ft

IerfK.14. ,cidm*Promifiio eftiSi qukdiligït me,fermonë meZ

ferudbit,®- pater meus diliget eum,çr dd eumiienie

mus,v màfionem apud eum faciemus* Hmcficctsdetur precatio:lmparti mihi domine îefufpiritu tuu,M diligam te,acferuem fcrmoneS tuos, ut menât et

à pâtre tuo diligi, dignusq^ cenferi ad quem pdritertteniatk m etctnwm manfuri.lam m deprecandk lit*lis eadem ratio eft coniratiotwm,boc eft uetitoiv/m,

que pteceptotwmxnatrate réf. mole, que bone: erminarum,qu£ promifforwm.'Uon folum autem tutif/fimum eft,uerum etiam ddimpetrandwm quod optas

'""'' "- ' '' ' efficdciM)

MODVS GRANDI PERhoc cxempligratia produclum,quum alioquiformtslefint innumere.Heq; quicquam hic uetuerit modi/ca deficxionefcrmonem adid quod dgimus dccomo

dare,uelut quu ex precepto,aut narratione, feu ptomiffionc fdcimus deprecdtionem. Huius reihocexê/

Vrouer.*\. ^ eft^rgCipit Solomon* Omni cuftodia ferua cor

tuum,quoniam ex ipfo uitd procedit. Hoc fie in pre

cdtionem deftexeris:Da domine ut te cuftodiente 0/mni cuftodiaferuem cor meum, ut ex ipfo procédât

uitd etcwd.Narrdtur 4.Re,?w quarto, Ezechiasficoraffe:Obfecro domine, mémento quefo quomodo

ambulauerim cota te in uetitate er corde pcrfedo,Cr quoi plocitwm eft coram iefecerim* Ex hoc for/ma quitus rex aut epifcopus fie ordre poterit: Obfe

cro dominera ut ambulcm coram te in uetitate é"in cotde perfedo,ut quod placitum eft coram te,ft

IerfK.14. ,cidm*Promifiio eftiSi qukdiligït me,fermonë meZ

ferudbit,®- pater meus diliget eum,çr dd eumiienie

mus,v màfionem apud eum faciemus* Hmcficctsdetur precatio:lmparti mihi domine îefufpiritu tuu,M diligam te,acferuem fcrmoneS tuos, ut menât et

à pâtre tuo diligi, dignusq^ cenferi ad quem pdritertteniatk m etctnwm manfuri.lam m deprecandk lit*lis eadem ratio eft coniratiotwm,boc eft uetitoiv/m,

que pteceptotwmxnatrate réf. mole, que bone: erminarum,qu£ promifforwm.'Uon folum autem tutif/fimum eft,uerum etiam ddimpetrandwm quod optas

'""'' "- ' '' ' efficdciM)

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 82: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM R OT.ffficacius, à uerbk acfcntentijs diuinitus afftate fin/pture non recedere.lneft enim er in ipfis uerbk \vb/y&a. quedam peculiark, crdcus fua uerba libcntiwtagnofcit. Tertium autoritatklocim obtinebunt à uete

ribusnobk tradite precatiuncule,quas coHecîrfj uo/tant,quibus olimfolenniter ecckfia cofueuit ud m cultu diuino,atque etiam mfacrifictjs once confecrationêCr poft confecrationem corpork dominici. SuntenimCr in hk que refipiunt apoftolicwm acfyncerim fpi/rifMm.erplereq; commoda breuitdte pari'q- perfpicuitatefententiam abfaluunt ,fic ut periodws conftetfertduobus membrk,quorwm utrunque poteft m duo corn/mata diuidi, er inter duo membra intercédât commafiue membrwm folitariwm. Deinde fuccedat coronk,fpte ntiiem ferè partibus confbt,per dominwm noftrZîefwm Chriftum. Edam fi commatum er colorum nec

ratio,nec numerus fie babeat perpetuo, quemadmodit

dixi,nufquàm tamen non habentfuas periodos modu/-lotos. Si qukrequirat exemplu,ddbo: Deus cuius pro/mdendd,commd eftïmfua difpofuione nonfoMtur,al-terim comma eft obfoluens membrwm prius : Tefupt.plices exoramus , tertium comma eft :folitoriwm, acdinmens, duo membra, ut noxia cunda fubmoueas,

-comma eft priusfecmdi membrho- omnk nobk pro'/futura concédas,comma eft obfoluens membrum.De/Jndefequimr ferè toddcm uerbk,acmembrk coronk,per dominwm nofttum er. S««f cj««e duc-but membris

f conRant,

DES. ERASMVM R OT.ffficacius, à uerbk acfcntentijs diuinitus afftate fin/pture non recedere.lneft enim er in ipfis uerbk \vb/y&a. quedam peculiark, crdcus fua uerba libcntiwtagnofcit. Tertium autoritatklocim obtinebunt à uete

ribusnobk tradite precatiuncule,quas coHecîrfj uo/tant,quibus olimfolenniter ecckfia cofueuit ud m cultu diuino,atque etiam mfacrifictjs once confecrationêCr poft confecrationem corpork dominici. SuntenimCr in hk que refipiunt apoftolicwm acfyncerim fpi/rifMm.erplereq; commoda breuitdte pari'q- perfpicuitatefententiam abfaluunt ,fic ut periodws conftetfertduobus membrk,quorwm utrunque poteft m duo corn/mata diuidi, er inter duo membra intercédât commafiue membrwm folitariwm. Deinde fuccedat coronk,fpte ntiiem ferè partibus confbt,per dominwm noftrZîefwm Chriftum. Edam fi commatum er colorum nec

ratio,nec numerus fie babeat perpetuo, quemadmodit

dixi,nufquàm tamen non habentfuas periodos modu/-lotos. Si qukrequirat exemplu,ddbo: Deus cuius pro/mdendd,commd eftïmfua difpofuione nonfoMtur,al-terim comma eft obfoluens membrwm prius : Tefupt.plices exoramus , tertium comma eft :folitoriwm, acdinmens, duo membra, ut noxia cunda fubmoueas,

-comma eft priusfecmdi membrho- omnk nobk pro'/futura concédas,comma eft obfoluens membrum.De/Jndefequimr ferè toddcm uerbk,acmembrk coronk,per dominwm nofttum er. S««f cj««e duc-but membris

f conRant,

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 83: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MOD VS GRANDI "PERconfiant ,fed que poffik in quatuor commaia didiïée/re,pr£cedente commote folitario,uelutbic,ddnbbkdomine quefumus, ut er mmdi cutfus pacifiée nobktuo ordinidirigatur, er ecclefia tua tranquMd. deuoti

oneletetur.Sunt que pluribus'commatk conffant,funtquepaucioribus,undebec fuperftidofius perfequino'eft huius inftitud.Ex hdrwm igitur precatiomm acèr/

uo poterit fibi quiscfc deligere certas ad pleraffy prêt

candi occafiones,formas,uelut ad imploranitm duxilium dduetfus tentationë,adimpetrandam ddmifii fce

lerk ueniam, dd impetnndwm choritdtk wfideiaugtmcntu,pro pace publica,pro profedu Eudngelij.Kasfacerdos olim ficpronunciabat,uttotus popwl«*'erouiitet er intelligent, eôqueueluti pariter cum Mo

crdrét, tacitk duntaxat affedibus,demwm uoce eUriaccincret.Amen.ld twm commoie fiebat,quoniamfitxerios ea linguafaçrificabat,que populo erat commis

nk, N»«c Unguk nouatk ,ritus tamen uetus manet.

"btecfdtk ddhuc confiât, utrum mdgk expédiât retintquète,dn nouare, quod iam inueterauit.Scio banc eft

fe multituiink imperite naturam, ut magk reuerea/tur,quod non inteUigit.Scd intérim minus utilitdtkretdit ad populum,ad quem fola uox andRitk petuenit.

' Ego nouande confuetudinis autor effe nolim.Huk timett incommodo hoc inueniri remedium poterit, ut

fingulotum dietwm colledas populus uulgarilingui' fcriptas priuatim apud fe légat. Idem fieri poteritp

cpifto/

MOD VS GRANDI "PERconfiant ,fed que poffik in quatuor commaia didiïée/re,pr£cedente commote folitario,uelutbic,ddnbbkdomine quefumus, ut er mmdi cutfus pacifiée nobktuo ordinidirigatur, er ecclefia tua tranquMd. deuoti

oneletetur.Sunt que pluribus'commatk conffant,funtquepaucioribus,undebec fuperftidofius perfequino'eft huius inftitud.Ex hdrwm igitur precatiomm acèr/

uo poterit fibi quiscfc deligere certas ad pleraffy prêt

candi occafiones,formas,uelut ad imploranitm duxilium dduetfus tentationë,adimpetrandam ddmifii fce

lerk ueniam, dd impetnndwm choritdtk wfideiaugtmcntu,pro pace publica,pro profedu Eudngelij.Kasfacerdos olim ficpronunciabat,uttotus popwl«*'erouiitet er intelligent, eôqueueluti pariter cum Mo

crdrét, tacitk duntaxat affedibus,demwm uoce eUriaccincret.Amen.ld twm commoie fiebat,quoniamfitxerios ea linguafaçrificabat,que populo erat commis

nk, N»«c Unguk nouatk ,ritus tamen uetus manet.

"btecfdtk ddhuc confiât, utrum mdgk expédiât retintquète,dn nouare, quod iam inueterauit.Scio banc eft

fe multituiink imperite naturam, ut magk reuerea/tur,quod non inteUigit.Scd intérim minus utilitdtkretdit ad populum,ad quem fola uox andRitk petuenit.

' Ego nouande confuetudinis autor effe nolim.Huk timett incommodo hoc inueniri remedium poterit, ut

fingulotum dietwm colledas populus uulgarilingui' fcriptas priuatim apud fe légat. Idem fieri poteritp

cpifto/

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 84: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. E RÀ S A VM R af.epiftolk ac Euangelijs,precdtioncquc dominici.O?ftendi très orandi formulas , quanquam nihil etianiUetdt hominem fuoS affedus quibufcunque uerbk ope

rire deo,prefcrtim quum orat folus, modo pctat in no/piine Iefu, er eo poRulet, que non pugnant cum fiaipofalutk eterne, nec abhorrent ab hk que nobk pre*fcripfit dominus in fua formula. Etbnick tutwmnon.pratiouem alijs ritibus ac Uerbk euocafie quàm opor/j^uit : nectuto uerba focitapud regcM, aut apud iuditjçem , qui folenucs iiccndi formulas ignorât * deus "

$UUm fit omnium maximus, tamen nihil habet buiuf/.tnodi tnorofitxtk, omnia boni confulit, nefolacifmkjquidem offenditur, modo mens fit fyncera. HabcntRhetores partes generk, quod petitorium notant. EftfUtem hec fpeciesfuaforij, Huius rationem aliâs MitçauimwiUthicrepeterènonfolwnfuperfiuumfit,ue*rwm etiam inepttm in te factd. Nos, inquit Paulus ^°^' **fjuid,quemadmodum oportedt ordre nefcimus,fedfpijitus ont pra nobk.Proinie quifpiritwm hdbent Chri/fti.hk ipfefpiritus ultro fuggerit, er quid ordre debé/

ant,& quomodo. Nihil tdmen probibet ntionetn dli/quam brandi commonftrdre, no Um petitdm eX rbetorwm preceptk, quàm ex focrorwm uoluminwm exem)/

plk,v& quibus onimdduertere licet laudem, aut conque

ftioncm, cjU£ pertinet ad comiliandii fauorêprocemii

loco,nonnunquam er groddrii adionè quant oRendimm effe laudkgenus. Adbiocntut er ea qu£ reddunt

f * auditoy

DES. E RÀ S A VM R af.epiftolk ac Euangelijs,precdtioncquc dominici.O?ftendi très orandi formulas , quanquam nihil etianiUetdt hominem fuoS affedus quibufcunque uerbk ope

rire deo,prefcrtim quum orat folus, modo pctat in no/piine Iefu, er eo poRulet, que non pugnant cum fiaipofalutk eterne, nec abhorrent ab hk que nobk pre*fcripfit dominus in fua formula. Etbnick tutwmnon.pratiouem alijs ritibus ac Uerbk euocafie quàm opor/j^uit : nectuto uerba focitapud regcM, aut apud iuditjçem , qui folenucs iiccndi formulas ignorât * deus "

$UUm fit omnium maximus, tamen nihil habet buiuf/.tnodi tnorofitxtk, omnia boni confulit, nefolacifmkjquidem offenditur, modo mens fit fyncera. HabcntRhetores partes generk, quod petitorium notant. EftfUtem hec fpeciesfuaforij, Huius rationem aliâs MitçauimwiUthicrepeterènonfolwnfuperfiuumfit,ue*rwm etiam inepttm in te factd. Nos, inquit Paulus ^°^' **fjuid,quemadmodum oportedt ordre nefcimus,fedfpijitus ont pra nobk.Proinie quifpiritwm hdbent Chri/fti.hk ipfefpiritus ultro fuggerit, er quid ordre debé/

ant,& quomodo. Nihil tdmen probibet ntionetn dli/quam brandi commonftrdre, no Um petitdm eX rbetorwm preceptk, quàm ex focrorwm uoluminwm exem)/

plk,v& quibus onimdduertere licet laudem, aut conque

ftioncm, cjU£ pertinet ad comiliandii fauorêprocemii

loco,nonnunquam er groddrii adionè quant oRendimm effe laudkgenus. Adbiocntut er ea qu£ reddunt

f * auditoy

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 85: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS QRANDï PERàuiitprsmdttentum,prêtera er narratio,que plertm

que conquëRionembabct aimixtom,cr amplificàtiotnemçrhîçyeaipqueremfubijcitoculk. videdsil/ï«r,er argumentotioncmcr expoftulationcm. Breukter qùkquid adhibetur apud prepotentem hominemunie cupias dUquid impetrare . Laos eft nonnunquani» fola dppeïïatione honorifica, quam ipfam oporteteffe accommoiam rei, uclut orans promcmbrk,qutddhucpericlitantur m terrk: dkk: Pater nofter qui es

A»»1' in ctlk.Et in Adk difeipuli, ku'çie xae^io-yvaso;-irâvT6ip>quum ipfi ignori qualk intus effet bomo,pettunt ut deligat quem magk idoneum iudicaffet.Etfapientiam à, deo pedturus,rede prefabitur: Aeternipo/trk eterna fapientialefic Chrifte. Nec aptitudinisn/tio tantum babendd cR m appeUando, uerum etiam intoto precddone. Qyanquam enininonJta mdgnirc/fert,quid à qua perfona pctas,tamen aùxiliwm aduert

fus hoftes ac demohes,aptius pétas ab omnipotente p»

tre: ut reconciliet nobk patrem,accommodatius ; pett'«

uerk àfilio: ut augeatur in nobk diuinagratia, contgruentius poftulark àfpiritufondo. Conqueftionis ex

emplaquonidm pdffim nfaexk liietkfunt obuia,noneft neceffe repetere.Qyerimonie nonnunquom additur

Hier.xo. uelut expoftuldtio,fic Hieremios-.Seduxifti me domi

fie eyfcdudusfum,fortior meftiifti er inualuifti, ÀliHr'cr.17. cubi idemfacitblandities, fie Hieremias: ûefis tnMPfal. 70 'tu fomidini,fpes med tu in die affiidionk.Et in pfàl

sp«

MODVS QRANDï PERàuiitprsmdttentum,prêtera er narratio,que plertm

que conquëRionembabct aimixtom,cr amplificàtiotnemçrhîçyeaipqueremfubijcitoculk. videdsil/ï«r,er argumentotioncmcr expoftulationcm. Breukter qùkquid adhibetur apud prepotentem hominemunie cupias dUquid impetrare . Laos eft nonnunquani» fola dppeïïatione honorifica, quam ipfam oporteteffe accommoiam rei, uclut orans promcmbrk,qutddhucpericlitantur m terrk: dkk: Pater nofter qui es

A»»1' in ctlk.Et in Adk difeipuli, ku'çie xae^io-yvaso;-irâvT6ip>quum ipfi ignori qualk intus effet bomo,pettunt ut deligat quem magk idoneum iudicaffet.Etfapientiam à, deo pedturus,rede prefabitur: Aeternipo/trk eterna fapientialefic Chrifte. Nec aptitudinisn/tio tantum babendd cR m appeUando, uerum etiam intoto precddone. Qyanquam enininonJta mdgnirc/fert,quid à qua perfona pctas,tamen aùxiliwm aduert

fus hoftes ac demohes,aptius pétas ab omnipotente p»

tre: ut reconciliet nobk patrem,accommodatius ; pett'«

uerk àfilio: ut augeatur in nobk diuinagratia, contgruentius poftulark àfpiritufondo. Conqueftionis ex

emplaquonidm pdffim nfaexk liietkfunt obuia,noneft neceffe repetere.Qyerimonie nonnunquom additur

Hier.xo. uelut expoftuldtio,fic Hieremios-.Seduxifti me domi

fie eyfcdudusfum,fortior meftiifti er inualuifti, ÀliHr'cr.17. cubi idemfacitblandities, fie Hieremias: ûefis tnMPfal. 70 'tu fomidini,fpes med tu in die affiidionk.Et in pfàl

sp«

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 86: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM ROT. .'.

tpesmea abuberib<ftndtrkmee*Et:Dominsfpes mi Pfal.Uii iuuentute mea. Gratiaru adio pauperum petax eft*Etenim quigratias agit prediuiti pro bénéfices prxteritkjacitcpetit nouum beneficiwm. Et dignos eos iudifomus accepto beneficio , qui agnofcmt dcmemine/runt,Attentio paratur partim fiagitanio,ut :EXdudi pfol.iondomine orationem meam, er clamor meus dd te perueniât.Etjntret in confpedu tuo oratio meajnclina tu/ pCJé iym

' rem tuant idprcccmmeam.Pdrtimfi oftcndatnusnoi .

firtm malum ad ipfius quem oramus iniuriam pcrtine.

re,ita pfal.n$iHon nobk domine non nobk,fed nomini tuo dagloriam. Super mifericordidtuo cr ueritdtetua,ne quanio dicant gentes: ubi eft deus eotumHtetnpfal. 78. Ne meminerk iniquitatum noftnrum dnti/quirwm,cito anticipent nos nùfericordienie,quia pan.

pères factifumus nimk.Adima nos deus falutark no/fier, cr propter glorkm nomink tui domine libéra,

nos. Et propitius eRo peccatk noftrk propter nomentuum,neforte dicdnt ingentibus: ubi eft deus eorum £S ed bec pars magis conuenit argumentdtioni, de quâmox dicemas* Ceterum hic plurimum habet moments -

quu declaramus nobk nihil effe prefidi) m noftrk me/ritk ac uiribus, nec m oiio fpem effe nobk ,fed tototnos pendere ab ipfius opejuius mifericordia ferudn* -

tur uniuerfi.îiarratio eft Att. 4-* Conuenermt enimueredduerfmpuerumtuumlefum'mciuitdleiftdO'c*\n drgtmentdtioe potiffimu tradantur he partcs,quics

f f foteft,

DES. ERASMVM ROT. .'.

tpesmea abuberib<ftndtrkmee*Et:Dominsfpes mi Pfal.Uii iuuentute mea. Gratiaru adio pauperum petax eft*Etenim quigratias agit prediuiti pro bénéfices prxteritkjacitcpetit nouum beneficiwm. Et dignos eos iudifomus accepto beneficio , qui agnofcmt dcmemine/runt,Attentio paratur partim fiagitanio,ut :EXdudi pfol.iondomine orationem meam, er clamor meus dd te perueniât.Etjntret in confpedu tuo oratio meajnclina tu/ pCJé iym

' rem tuant idprcccmmeam.Pdrtimfi oftcndatnusnoi .

firtm malum ad ipfius quem oramus iniuriam pcrtine.

re,ita pfal.n$iHon nobk domine non nobk,fed nomini tuo dagloriam. Super mifericordidtuo cr ueritdtetua,ne quanio dicant gentes: ubi eft deus eotumHtetnpfal. 78. Ne meminerk iniquitatum noftnrum dnti/quirwm,cito anticipent nos nùfericordienie,quia pan.

pères factifumus nimk.Adima nos deus falutark no/fier, cr propter glorkm nomink tui domine libéra,

nos. Et propitius eRo peccatk noftrk propter nomentuum,neforte dicdnt ingentibus: ubi eft deus eorum £S ed bec pars magis conuenit argumentdtioni, de quâmox dicemas* Ceterum hic plurimum habet moments -

quu declaramus nobk nihil effe prefidi) m noftrk me/ritk ac uiribus, nec m oiio fpem effe nobk ,fed tototnos pendere ab ipfius opejuius mifericordia ferudn* -

tur uniuerfi.îiarratio eft Att. 4-* Conuenermt enimueredduerfmpuerumtuumlefum'mciuitdleiftdO'c*\n drgtmentdtioe potiffimu tradantur he partcs,quics

f f foteft,

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 87: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVU ORANDT FERpoteft,quiamlt,quiafolet,quiadebet.AfacultateficiDeus omnipotent, qui folo nutu potes qukquii uk iquia uult,nimim ipfo bonitas ac mifericoriia: qukfolequel comemoratk alioru exemplk,uel hk bénéfices,

que in nos ipfos iamfepc contulit.Conucnit autem ui'

'" fuifimilkfit, quifemper benefecit. Débet autem,notf

quk nos promeremttr ,fei quia Me promifit. Nom, '

Mémento domine Dauid,çr omnk manfuetudinkeft.

Uxdudi domine iufticiam mcam,çr buiufmodi pfâmmagk opinor quddtdnt m perfonâ Chrifti quàm bomlHk. Uimirwm hec eft Ma ueritas que in diuink litetitfréquenter coniungitur mifiricorii£,uelut pfalmo.%$,

Mifericordia er ueritas pneedentfdciem tuam.Mifericordia dicùur,quia non promeremur quod pctimui:",

iteritds,quia quodammodo Me débet ex promiffo,Prottnifit per propbctam oblèuionem omnium commiffo',tlim.QuacUnqi hora peccator refipifeens ingemuetit;ptomifit perfilium uitam £ternam,qui crediderint Et

uongelio,unde quodammodo exigitur à deo quod poi/licitus cR. Commemordtur m petitionc iuxta rhetorU

ptecepta poUicitatio.Et hec inuenitur m factk pteci/

\vfa\.^o, bus.Sic Dauid:Docebo iniquos uias tuas,cr impij aite conuertentut.Et os meu annunciabit laudem tuam.

lune acceptdbkfaçrificiu iuftici£,oblaticnes er bo/

locdufta. aibil aliud borna poteft poUiceri deo,nec Me

aliud expeddt premiu. Quicquid autem borwm fit m

ffîdtfiOçdi nos pertinet}non ai dcK.Nec enim deitf de*"

Ùnittit

MODVU ORANDT FERpoteft,quiamlt,quiafolet,quiadebet.AfacultateficiDeus omnipotent, qui folo nutu potes qukquii uk iquia uult,nimim ipfo bonitas ac mifericoriia: qukfolequel comemoratk alioru exemplk,uel hk bénéfices,

que in nos ipfos iamfepc contulit.Conucnit autem ui'

'" fuifimilkfit, quifemper benefecit. Débet autem,notf

quk nos promeremttr ,fei quia Me promifit. Nom, '

Mémento domine Dauid,çr omnk manfuetudinkeft.

Uxdudi domine iufticiam mcam,çr buiufmodi pfâmmagk opinor quddtdnt m perfonâ Chrifti quàm bomlHk. Uimirwm hec eft Ma ueritas que in diuink litetitfréquenter coniungitur mifiricorii£,uelut pfalmo.%$,

Mifericordia er ueritas pneedentfdciem tuam.Mifericordia dicùur,quia non promeremur quod pctimui:",

iteritds,quia quodammodo Me débet ex promiffo,Prottnifit per propbctam oblèuionem omnium commiffo',tlim.QuacUnqi hora peccator refipifeens ingemuetit;ptomifit perfilium uitam £ternam,qui crediderint Et

uongelio,unde quodammodo exigitur à deo quod poi/licitus cR. Commemordtur m petitionc iuxta rhetorU

ptecepta poUicitatio.Et hec inuenitur m factk pteci/

\vfa\.^o, bus.Sic Dauid:Docebo iniquos uias tuas,cr impij aite conuertentut.Et os meu annunciabit laudem tuam.

lune acceptdbkfaçrificiu iuftici£,oblaticnes er bo/

locdufta. aibil aliud borna poteft poUiceri deo,nec Me

aliud expeddt premiu. Quicquid autem borwm fit m

ffîdtfiOçdi nos pertinet}non ai dcK.Nec enim deitf de*"

Ùnittit

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 88: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DE S. ERA S M' V M R O f .

tinitur oudienio laudes fuas^ucmadmcdmibomiHeStfei nos lauidntes iUwm magkac magk difcimus,acfti.fpkimusMius magnitudinem.Commtmoranik autem

cr exaggeranik malk noftrk non hoc dgitur,ut m diuerftm mutatus oratione noftra ex irato fiât propitU

.. tis, fed ut ipfi dum melius mdgnituiinem noftre cala/tnitotk dgnofcimus,uchementius expetamus Mius mi/fcricordiam.ltidcm quum eo dicuntur que pdriunt dtf.tentionem,non hue proficitur, ut deus ante dormi/tans excitetur,quum Mum nihilfugiat eorum que la/tent in cardibus hominum : fed ut nos inftantius etc.

uehementius expetamus, quod ex nobk non promere/ ,

mur decipere, nifi quiuebementcr dmbierint . Simili/ter er inculcantes quod m oiio nuUo fiduckm habea/mus quàm m ipfius promiffkoc mifericordia, difei/,mus cui debeamus dcceptwm ferre quicquid bdbemuë,

boni. Dum poUiccmur nos Mius ergi nos beneficenti/dm predicaturos , admonemur ne nobis afferibentes,

quoi adepti fumus ,reperiamur indigni dei gratia^fed ad Miusgloriam referamus omnid.Dum promif/forum fidem ab Mo requirimus,buc proficitur ut cer/ta cum fiducia precemur, non meritorum noftrorum*fed Mius qui neminemfibifidentent ieftituit.Dwm or/,gumentamur er ad ipfius nominkgloriam pertinentut nos licet alioqui indignos exaudkt , hoc difeimus,-ùt m bonk er mi malis noftrk no dlià fpedemus quàm,

àdgloriomeiw.RecdliQ pertinent obteftationes e*.f 4 obfecrA

DE S. ERA S M' V M R O f .

tinitur oudienio laudes fuas^ucmadmcdmibomiHeStfei nos lauidntes iUwm magkac magk difcimus,acfti.fpkimusMius magnitudinem.Commtmoranik autem

cr exaggeranik malk noftrk non hoc dgitur,ut m diuerftm mutatus oratione noftra ex irato fiât propitU

.. tis, fed ut ipfi dum melius mdgnituiinem noftre cala/tnitotk dgnofcimus,uchementius expetamus Mius mi/fcricordiam.ltidcm quum eo dicuntur que pdriunt dtf.tentionem,non hue proficitur, ut deus ante dormi/tans excitetur,quum Mum nihilfugiat eorum que la/tent in cardibus hominum : fed ut nos inftantius etc.

uehementius expetamus, quod ex nobk non promere/ ,

mur decipere, nifi quiuebementcr dmbierint . Simili/ter er inculcantes quod m oiio nuUo fiduckm habea/mus quàm m ipfius promiffkoc mifericordia, difei/,mus cui debeamus dcceptwm ferre quicquid bdbemuë,

boni. Dum poUiccmur nos Mius ergi nos beneficenti/dm predicaturos , admonemur ne nobis afferibentes,

quoi adepti fumus ,reperiamur indigni dei gratia^fed ad Miusgloriam referamus omnid.Dum promif/forum fidem ab Mo requirimus,buc proficitur ut cer/ta cum fiducia precemur, non meritorum noftrorum*fed Mius qui neminemfibifidentent ieftituit.Dwm or/,gumentamur er ad ipfius nominkgloriam pertinentut nos licet alioqui indignos exaudkt , hoc difeimus,-ùt m bonk er mi malis noftrk no dlià fpedemus quàm,

àdgloriomeiw.RecdliQ pertinent obteftationes e*.f 4 obfecrA

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 89: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

KODVS GRANDI 'PER

ebfecrationes perfilium dus, per ipfius crgd nos chatrititem ineffabilem. per mortem, perrefurrcdionem,.per omnia que noftra caufa uelfecit,uel paffus eft,nkfiutpenitus intcUigamut, à quo, er per quem nobkproficifcatur, quicquid pertinet ad falutem etcrnamiHec omnia melius trocT:dbit,quifùerit in diuinkliteriê

Qtj<fjh'o. exercitatus.iam Mud queri folet, utrum exigaturoriide uoek deprecatio, anfufficiat tacitus animi petentk ,

affedtw. Equidcm arbitror hoc efte liberum m priuatisdeprecdtionibus ,utrwm malk fimul çrUb'tjs fondrequoi animo ftdgitds,an tacitus uotk iuntdxat folici/-tare dei clementiam,que nihil moratur uoees noftras?

Acfepemmero plus impétrant tacitafufpiria lacbryttneq-,quàm mdgni cldmores.Alioqui quemadmodwm-

inieimionon folwm dbducimus dnimwm ab omnibus-

huius mundi delectdmentk,uerwm etiam corpus inediécaftigamus,ut tottts borné deoferuiat, qui totusfruit»rus eft immortdlitatk premio: ita comenit,ut mfacrificio precationk o-fpiritu pfaUamus er mente.iduero potiffimwm conducit hk qui nondwm exerctMfuntad onndwm.mm hi confondu facrk precibus, uelutidifiunt onre,o- exipfit uoek agitdtione nafeitur no/mnquam affedus dnimi.ln hoc enimfunt utiles cere/

tnonie,utper uifibiliaadinuijibiliaproficidmut. "Quemddmodum pueri ptius ioeentur légère quàm intteUigere poffint quoi legunt,Eodem conducunt er lofci nitorac religio^ftcnucftis, er corpork habitue .

< ' :~ fiue

KODVS GRANDI 'PER

ebfecrationes perfilium dus, per ipfius crgd nos chatrititem ineffabilem. per mortem, perrefurrcdionem,.per omnia que noftra caufa uelfecit,uel paffus eft,nkfiutpenitus intcUigamut, à quo, er per quem nobkproficifcatur, quicquid pertinet ad falutem etcrnamiHec omnia melius trocT:dbit,quifùerit in diuinkliteriê

Qtj<fjh'o. exercitatus.iam Mud queri folet, utrum exigaturoriide uoek deprecatio, anfufficiat tacitus animi petentk ,

affedtw. Equidcm arbitror hoc efte liberum m priuatisdeprecdtionibus ,utrwm malk fimul çrUb'tjs fondrequoi animo ftdgitds,an tacitus uotk iuntdxat folici/-tare dei clementiam,que nihil moratur uoees noftras?

Acfepemmero plus impétrant tacitafufpiria lacbryttneq-,quàm mdgni cldmores.Alioqui quemadmodwm-

inieimionon folwm dbducimus dnimwm ab omnibus-

huius mundi delectdmentk,uerwm etiam corpus inediécaftigamus,ut tottts borné deoferuiat, qui totusfruit»rus eft immortdlitatk premio: ita comenit,ut mfacrificio precationk o-fpiritu pfaUamus er mente.iduero potiffimwm conducit hk qui nondwm exerctMfuntad onndwm.mm hi confondu facrk precibus, uelutidifiunt onre,o- exipfit uoek agitdtione nafeitur no/mnquam affedus dnimi.ln hoc enimfunt utiles cere/

tnonie,utper uifibiliaadinuijibiliaproficidmut. "Quemddmodum pueri ptius ioeentur légère quàm intteUigere poffint quoi legunt,Eodem conducunt er lofci nitorac religio^ftcnucftis, er corpork habitue .

< ' :~ fiue

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 90: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES^ERASMVM ROT."fine pr'ocumbentk in terrdm,fiucflexkgènfl>us demi?tentkfefe,fiuefublatk manibui.fufpicientk ht ccclw»..

Ham bec omnia nonnunquam ddiuuant deprecatio/nem noftram,etiam fi quoemq^ loco,quocmquegèflitfufam deprecationem audit deus,fiue id m lecxafaci/as cubons, fiue m balneo louons, fiue m officina laborans.infolennibus tamen precationibus no oportetne

-» gl'gere corporales ceremonias propter infirmos,qui/bus iftiufmodi conducunt: fei hk ceremonijs utendwnt

cft,que prouoeant cr alias dd orandwm.Hec enim de-

cet ut militari boatu uoek aut lafciudmodulaaone fitgites dei mifericordiam,nec conuenit utuoxfoneiiMiferert-mei'deusfecmdwm magnam mifèricordiam tu/dm, er uultu oculkq- lafciuientes liceontur pueïïas;Opiandum autem effet,ut totus cultus diuinut,qui tri/bus potiffimum confiât bymnk, dodrina er precatio/ne, lingua toti populo nota perageretur, quemadmo/dtm olimfiericonfucuit,omnkqificexpfandte diftincxe'q»fanarentur,utab attends poffent intelligi. siâenim i multk eademfimuldgcreturfabuld,effetq;co/munetotius popuUfdcrificiumJacerdotes oratcnt,populus fimul orans refponderet,Amen.EUingelium &tpiRolam tacitus auditet, hymnosfimul modulareturnon incondito boatu,fed dngelica; modulations, plcnimodeftiè,plend reu&entie,tnnquam m confpecTufunt

mircgk,unquam inter choros dngclcrwm,dcpknmdnimatum.ldmco fententidrcâmscongrueret,quàtn

f 5 quoi "

DES^ERASMVM ROT."fine pr'ocumbentk in terrdm,fiucflexkgènfl>us demi?tentkfefe,fiuefublatk manibui.fufpicientk ht ccclw»..

Ham bec omnia nonnunquam ddiuuant deprecatio/nem noftram,etiam fi quoemq^ loco,quocmquegèflitfufam deprecationem audit deus,fiue id m lecxafaci/as cubons, fiue m balneo louons, fiue m officina laborans.infolennibus tamen precationibus no oportetne

-» gl'gere corporales ceremonias propter infirmos,qui/bus iftiufmodi conducunt: fei hk ceremonijs utendwnt

cft,que prouoeant cr alias dd orandwm.Hec enim de-

cet ut militari boatu uoek aut lafciudmodulaaone fitgites dei mifericordiam,nec conuenit utuoxfoneiiMiferert-mei'deusfecmdwm magnam mifèricordiam tu/dm, er uultu oculkq- lafciuientes liceontur pueïïas;Opiandum autem effet,ut totus cultus diuinut,qui tri/bus potiffimum confiât bymnk, dodrina er precatio/ne, lingua toti populo nota perageretur, quemadmo/dtm olimfiericonfucuit,omnkqificexpfandte diftincxe'q»fanarentur,utab attends poffent intelligi. siâenim i multk eademfimuldgcreturfabuld,effetq;co/munetotius popuUfdcrificiumJacerdotes oratcnt,populus fimul orans refponderet,Amen.EUingelium &tpiRolam tacitus auditet, hymnosfimul modulareturnon incondito boatu,fed dngelica; modulations, plcnimodeftiè,plend reu&entie,tnnquam m confpecTufunt

mircgk,unquam inter choros dngclcrwm,dcpknmdnimatum.ldmco fententidrcâmscongrueret,quàtn

f 5 quoi "

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 91: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MO:DV-S ÛRANDf- PER r .

quoi hoiiefit apud plerofq- dum faccrdos cumpmckfuo fungitwr officio, in populo olius aliud orat, Itgiti-dutcogitdt,aléeniffimu ab eo qd'agitfacerdos,ut km,ecclefiefint,non ecckfid. Et tdmen hoc quoq- toléra/b&ius,quàm quod fieri uidemus in plerifq), regionibus."loto tempore facri aut immurmurant proximo.nutgarwm aliquid in aurem,aut inambuldntes de propbinis er inepfis negocijs indccoregàrriunt,nonnmquitanto infolentio,ut ob horwmftrepitus,focerdotkuoxÙè duditi quidem poffit. Cette pofttemwmhoc modkèmnibus toUendwm erat è moribùs Chriftianoritm,pri/lis Mudexeorwm eft numéro ,qualii multa funt inUita mortaliwm,que magis optare liceat, quàm fpetrare, optindum er Mud, ut cultus qui publicitus per/Agitur in tcmplk locisuefdcris, neq- nimium prolixuseffet, quod nihil fit peius quàm rerwm optimarum fitiietds, er 4p«d omnes gentes Chriftiani nominis Uent.

effet. N«»c qudntd m fingulkpcnèecclefij sdiuerfi/,tosjmô quantum fuit ftuiiwm quibufdam ne quid cum

dlijs conueniret ! Quàm prolixk cantick ac. precibus.

éncrdntur monachi quidam j À quibus ingenti tedio

ukunque perfolutkiquanto cum gaudio difcedunt aihtfus,adfabulas,odconuiuia.! Atquifi lauianturconÙiuia lautd magk quàm prolixa , unde cum orexifurlgitur,quanto magis oportctdiuini cultus eum effe ma

ium ,utcitrdtedium cum dlacritate perogatur, er;4i intcrmijfwm: magna èm duidiute rcdeatur* Cette

priutii

MO:DV-S ÛRANDf- PER r .

quoi hoiiefit apud plerofq- dum faccrdos cumpmckfuo fungitwr officio, in populo olius aliud orat, Itgiti-dutcogitdt,aléeniffimu ab eo qd'agitfacerdos,ut km,ecclefiefint,non ecckfid. Et tdmen hoc quoq- toléra/b&ius,quàm quod fieri uidemus in plerifq), regionibus."loto tempore facri aut immurmurant proximo.nutgarwm aliquid in aurem,aut inambuldntes de propbinis er inepfis negocijs indccoregàrriunt,nonnmquitanto infolentio,ut ob horwmftrepitus,focerdotkuoxÙè duditi quidem poffit. Cette pofttemwmhoc modkèmnibus toUendwm erat è moribùs Chriftianoritm,pri/lis Mudexeorwm eft numéro ,qualii multa funt inUita mortaliwm,que magis optare liceat, quàm fpetrare, optindum er Mud, ut cultus qui publicitus per/Agitur in tcmplk locisuefdcris, neq- nimium prolixuseffet, quod nihil fit peius quàm rerwm optimarum fitiietds, er 4p«d omnes gentes Chriftiani nominis Uent.

effet. N«»c qudntd m fingulkpcnèecclefij sdiuerfi/,tosjmô quantum fuit ftuiiwm quibufdam ne quid cum

dlijs conueniret ! Quàm prolixk cantick ac. precibus.

éncrdntur monachi quidam j À quibus ingenti tedio

ukunque perfolutkiquanto cum gaudio difcedunt aihtfus,adfabulas,odconuiuia.! Atquifi lauianturconÙiuia lautd magk quàm prolixa , unde cum orexifurlgitur,quanto magis oportctdiuini cultus eum effe ma

ium ,utcitrdtedium cum dlacritate perogatur, er;4i intcrmijfwm: magna èm duidiute rcdeatur* Cette

priutii

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 92: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

" DÉS. ERÀs'mVM' ROT."pritidtas preces pbas fitfuo quemq- animo metiri, é/1'èrationk modîi uel promentk dffefîu, qui no femperiqueferuidus eR,uel pro negodotwm neceffitdte tcm/perrfre.Ndm m precibus,qu£fimul à multk.fiunt, erquos Qportetfimulàmultk er incipi o-finiri,nequidàriatur tumultus m ecclefia,tolem oportet effe medio/ér'itatem,ut grferuidk ac ociofis utcunque fiotfatk,nec tepidi ef occupati tedio enecentur. Vbi qukfecHêrat,aut am unanimi quopkm dmiculo, nihil uetue/rit ,-ft quando inter ordndwm infignk aliquk dffedikcorripuerit animu,in eo loco comorari,ioncc petfeueltabit animi libiio,dutfandd cofabulatione preces in'ierrumpere.Ceterwm occupatk congruuntiU£ bteuiffimt quidem ,fed fubinde uelut eiaculate ptècdtiuncu/'le,que foient olim monachk apui kepyptios opus nuù

nuum interrumpcre, uel ipfwm pbtius bpus coniire.-,Vix enim fieri poteft, ut hwmane mèntk intentio diwperfeuerctineodem habitu ,fed produits aut tepefcitmon, dût alijs cogitàtionïbus intercùrrentibus inter/tumpitur.Rcfpçndeat aliquk3<xAAoç' £'ifoi 'ccAAx JV/étrct..Olim monachiferè laiciérdnt çrcperii"manud"

rijs exercebantur,nunc facérdotibus non idem come/nit. Atqui Paulus apoftolus non iudicauit fibi indeco/fwm confuere pelles. Si'mperferendo longiotum pre/'cum tedio Uusefh uel obedientieuel pdtientie Cbriftidne,quero qmm laudem effenibabituri,fi iuffu, Abbdik ccrtk hork id facerc cçgerentur}quod apui inféras?

f&ctre

" DÉS. ERÀs'mVM' ROT."pritidtas preces pbas fitfuo quemq- animo metiri, é/1'èrationk modîi uel promentk dffefîu, qui no femperiqueferuidus eR,uel pro negodotwm neceffitdte tcm/perrfre.Ndm m precibus,qu£fimul à multk.fiunt, erquos Qportetfimulàmultk er incipi o-finiri,nequidàriatur tumultus m ecclefia,tolem oportet effe medio/ér'itatem,ut grferuidk ac ociofis utcunque fiotfatk,nec tepidi ef occupati tedio enecentur. Vbi qukfecHêrat,aut am unanimi quopkm dmiculo, nihil uetue/rit ,-ft quando inter ordndwm infignk aliquk dffedikcorripuerit animu,in eo loco comorari,ioncc petfeueltabit animi libiio,dutfandd cofabulatione preces in'ierrumpere.Ceterwm occupatk congruuntiU£ bteuiffimt quidem ,fed fubinde uelut eiaculate ptècdtiuncu/'le,que foient olim monachk apui kepyptios opus nuù

nuum interrumpcre, uel ipfwm pbtius bpus coniire.-,Vix enim fieri poteft, ut hwmane mèntk intentio diwperfeuerctineodem habitu ,fed produits aut tepefcitmon, dût alijs cogitàtionïbus intercùrrentibus inter/tumpitur.Rcfpçndeat aliquk3<xAAoç' £'ifoi 'ccAAx JV/étrct..Olim monachiferè laiciérdnt çrcperii"manud"

rijs exercebantur,nunc facérdotibus non idem come/nit. Atqui Paulus apoftolus non iudicauit fibi indeco/fwm confuere pelles. Si'mperferendo longiotum pre/'cum tedio Uusefh uel obedientieuel pdtientie Cbriftidne,quero qmm laudem effenibabituri,fi iuffu, Abbdik ccrtk hork id facerc cçgerentur}quod apui inféras?

f&ctre

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 93: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDI PER

fitère dwitur Sifyphus !Atqui congrucntiut arbitre*dd ii abutifdxo, quàm facrk bymnk de precibus. o/ptandum cr Mud,nibil m hk admifceri,quod è diuinislibrkdepromptwm nonfit,m certe db hk uirk profe*itum,quorum monumenta fpirant Cbriftwm. Qtjo migk oportet omnem abeffe lafciuiam,queftwm,adulati/onem,ceterosq\ affcâus indignes cultufocro. Q«u«tChriftianus aiornat bellum m Cbtiftianwm, iniecorefocrificus ptecatut fuisgloriofam ui&oriamJhoRibuséxitiwm, quum uttaque pars nonnunquam deo difpli/ecat. lu pretibus,quos ex inftitutione Pauli, pro régi/bus crin dignitate conftitutkfundit focrificus, Chri*ûianius effet optare principi bondm aedeo dignam ,

mentem,fapientiam,pietdtem,quàm triumphos,uitTi>

rias er glorias: porum'q- décore difdcram tnenfamquû pro principefupplicatur,audiuntur Migloriofi tituli.uidoriofiffimojnuidiffimo, er triupbantiffimo*Magis etkm indecorum eft,quod quidam inter faeri/ficdndwm adonnt eumfmcuiusgratidmfacrificantcodudijionfine fpecic feruilk O"ahicâe aiulationk.tieniqi tametfi probdndum eft, quod pro fuo quifqueprincipe orat,tamen conuenirct,ut in publias precibus

non huius aut Mitts ,fei omnium principum Chriftid/norumgcncralkfierct mcntio.Quin etiam Turck,aut .

fi quifunt boftes Chriftiani nomink, magk conueniat

preedri mifericoiiam domini, quàm exitiwm. Vertmbec obiter admonsre uifim eft,nunc ad ii quod agebd

mus,

MODVS ORANDI PER

fitère dwitur Sifyphus !Atqui congrucntiut arbitre*dd ii abutifdxo, quàm facrk bymnk de precibus. o/ptandum cr Mud,nibil m hk admifceri,quod è diuinislibrkdepromptwm nonfit,m certe db hk uirk profe*itum,quorum monumenta fpirant Cbriftwm. Qtjo migk oportet omnem abeffe lafciuiam,queftwm,adulati/onem,ceterosq\ affcâus indignes cultufocro. Q«u«tChriftianus aiornat bellum m Cbtiftianwm, iniecorefocrificus ptecatut fuisgloriofam ui&oriamJhoRibuséxitiwm, quum uttaque pars nonnunquam deo difpli/ecat. lu pretibus,quos ex inftitutione Pauli, pro régi/bus crin dignitate conftitutkfundit focrificus, Chri*ûianius effet optare principi bondm aedeo dignam ,

mentem,fapientiam,pietdtem,quàm triumphos,uitTi>

rias er glorias: porum'q- décore difdcram tnenfamquû pro principefupplicatur,audiuntur Migloriofi tituli.uidoriofiffimojnuidiffimo, er triupbantiffimo*Magis etkm indecorum eft,quod quidam inter faeri/ficdndwm adonnt eumfmcuiusgratidmfacrificantcodudijionfine fpecic feruilk O"ahicâe aiulationk.tieniqi tametfi probdndum eft, quod pro fuo quifqueprincipe orat,tamen conuenirct,ut in publias precibus

non huius aut Mitts ,fei omnium principum Chriftid/norumgcncralkfierct mcntio.Quin etiam Turck,aut .

fi quifunt boftes Chriftiani nomink, magk conueniat

preedri mifericoiiam domini, quàm exitiwm. Vertmbec obiter admonsre uifim eft,nunc ad ii quod agebd

mus,

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 94: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM RpT.

, mus,reucrtimur.ltd<fc genus hoc orandi breue congruitbkquoq^quïmpublick fundionibus uerfanturji/cet enim regibus in confiliwm euntibus fie orare tacite:

Deus fine cuiusfpiritu,nihil redegeritur,dignerts butic intereffe confilio,ne quid ftatuatur, quod tuam of/fendit maieftatem : licet iudici pro tribunali fedenti,fie precari tacite: Adfit domine tua moderatrtx omniv/mfopknda, ne quid me iudice pdtiotur innocens, q£non meretur,ncue cuiquamfiat iniuria, licet cr lega/to inter equitandum fie precarkdirigc domine deus me

ks in confpedu tuo uiam meam,autfi quid aliudfug/gerat pius affedus. lam uideo perfuafwm monarebisquibufdam,®- exemplwm,utfit,indies adplures dimdnat,ut fingulk diebus pcrfoluant penfum earwm pre/cwm,quas clericorwm ordo folemiter in templk pero/gitftatkbark,unde cr horarias uulgà dicunt.Eantprincipim religionem ncquafy damnauerim,modo neputentfefe rem magnam preftitiffe,quwm hoc penfumperfoluerint, prefertim fi quod orefonantnon inteUi/gant, quod multk accidere uerifimile eft, cerfe iuxtefenfum myRicwm,neue credant mdgnwm quiddam effeuerba Ma tantti perfonuifte. Si quid otijfupereft prin/cipibus à negocif, neceftarijsjid malim impendiperditfeendk preceptk diuink,aut parabolk Solomonk,autApophthegmatk laudatorwm principwm, quorum ma/gnam uim collegit Plutorchus,aut hk libtk, quos botmines eruditi de republicà priuatiqueadminiftranii

relique*

DES. ERASMVM RpT.

, mus,reucrtimur.ltd<fc genus hoc orandi breue congruitbkquoq^quïmpublick fundionibus uerfanturji/cet enim regibus in confiliwm euntibus fie orare tacite:

Deus fine cuiusfpiritu,nihil redegeritur,dignerts butic intereffe confilio,ne quid ftatuatur, quod tuam of/fendit maieftatem : licet iudici pro tribunali fedenti,fie precari tacite: Adfit domine tua moderatrtx omniv/mfopknda, ne quid me iudice pdtiotur innocens, q£non meretur,ncue cuiquamfiat iniuria, licet cr lega/to inter equitandum fie precarkdirigc domine deus me

ks in confpedu tuo uiam meam,autfi quid aliudfug/gerat pius affedus. lam uideo perfuafwm monarebisquibufdam,®- exemplwm,utfit,indies adplures dimdnat,ut fingulk diebus pcrfoluant penfum earwm pre/cwm,quas clericorwm ordo folemiter in templk pero/gitftatkbark,unde cr horarias uulgà dicunt.Eantprincipim religionem ncquafy damnauerim,modo neputentfefe rem magnam preftitiffe,quwm hoc penfumperfoluerint, prefertim fi quod orefonantnon inteUi/gant, quod multk accidere uerifimile eft, cerfe iuxtefenfum myRicwm,neue credant mdgnwm quiddam effeuerba Ma tantti perfonuifte. Si quid otijfupereft prin/cipibus à negocif, neceftarijsjid malim impendiperditfeendk preceptk diuink,aut parabolk Solomonk,autApophthegmatk laudatorwm principwm, quorum ma/gnam uim collegit Plutorchus,aut hk libtk, quos botmines eruditi de republicà priuatiqueadminiftranii

relique*

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 95: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MpDVS 0 RANCI PERfeliquemnt.Qiiodgenusfitnt Ariftotelk politicd,Qefconomica,Gr Ethica: officia Ciceronk,Platonk dia/ .

logi de legibus de republica,\focrotk de regno,erXenophontk Cyropedia,o- Oeconomica.Eodcm non ni' ,

hilconducent er noftra, que fcripfimm de principeChriftidno,de beïïo,de reditu Philippi principis ex Hifpanijs . Satk onuit princeps fi curauitut intégracr incorruptk uirk committeretur magiftratus,fifuaprudentia beÏÏwm exclufit : fi uim potentwm depulit dçetuicibus imbecMium,fi quàm minimofanguinkhu:mani difpcndio , conatusfacinoroforum coéreuit ,fifandk legibus oc moribus publicam difeiplindm ftabiliuit.Nam hk negledk tempos dicendk prtculk ab/fumere, non folwm religio non efl , fed eft etiam pia/çulwm er bypocrifis.subleuandtts eft populus à pre/donibus oppreffus, er dicitur querelam deferentibut

aç principes opem implorantibus : Abite , princeps

crat.Dicitur interpeiïatrici uidue aut pupillo.ïïon eft

etium, princeps orat. Et tamen fi qua pueUa,fiquismorio , fi'quk qui canembeUwm adducat ,petat ddi/.

twm,fortdffe non auditurusfit,princeps oratApfedo/,minus lefus regum cmniiï rex ac principwm princeps,quando legitut fubmouiffe defticabilem Mom eyca/,

lamitofam hominwm tutbam f Quando iuffitMkre/fponderi,abitt,dominw c;nat.Secedcbat dd ordndum,

fed'mdefertu,eyrurfus occurrit afflucnti turb£.QB&-frons igitur iRk qui intetpcUantibm non uerenturre/

fpondere:

MpDVS 0 RANCI PERfeliquemnt.Qiiodgenusfitnt Ariftotelk politicd,Qefconomica,Gr Ethica: officia Ciceronk,Platonk dia/ .

logi de legibus de republica,\focrotk de regno,erXenophontk Cyropedia,o- Oeconomica.Eodcm non ni' ,

hilconducent er noftra, que fcripfimm de principeChriftidno,de beïïo,de reditu Philippi principis ex Hifpanijs . Satk onuit princeps fi curauitut intégracr incorruptk uirk committeretur magiftratus,fifuaprudentia beÏÏwm exclufit : fi uim potentwm depulit dçetuicibus imbecMium,fi quàm minimofanguinkhu:mani difpcndio , conatusfacinoroforum coéreuit ,fifandk legibus oc moribus publicam difeiplindm ftabiliuit.Nam hk negledk tempos dicendk prtculk ab/fumere, non folwm religio non efl , fed eft etiam pia/çulwm er bypocrifis.subleuandtts eft populus à pre/donibus oppreffus, er dicitur querelam deferentibut

aç principes opem implorantibus : Abite , princeps

crat.Dicitur interpeiïatrici uidue aut pupillo.ïïon eft

etium, princeps orat. Et tamen fi qua pueUa,fiquismorio , fi'quk qui canembeUwm adducat ,petat ddi/.

twm,fortdffe non auditurusfit,princeps oratApfedo/,minus lefus regum cmniiï rex ac principwm princeps,quando legitut fubmouiffe defticabilem Mom eyca/,

lamitofam hominwm tutbam f Quando iuffitMkre/fponderi,abitt,dominw c;nat.Secedcbat dd ordndum,

fed'mdefertu,eyrurfus occurrit afflucnti turb£.QB&-frons igitur iRk qui intetpcUantibm non uerenturre/

fpondere:

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 96: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

ysts. èrasmvm Rot.ifpondercPrinceps luiit aleam. Epifcopmum nomktçtotenbilius refponderetur,preful orat,nifi quidam fe*fetamnoncxcufarenthoc titulo uocahtibus adlongçprophdnion, Opinorfandwm Gregorium , priuatatfuos ptecesad fimiles interpeïïationes fuifferelidu/rum.Airianus Cefar inter multatmagna,qi uitid,non/nuïïas uirtutes habuiffe legitur , hune quum per nianttuntcm,mulier quedam appettaffet, audiri cupicnsdl/le quoniam alià properabat, refpondit non eft otium.Twm Ma,noliigitur,inquit,imperare.ld liberius i mmt

liercula iidwm,tdntus monarcha ciuiliter tulit, refti/tit & audiuit caufam. ita magk conueniebat ut aipreces Mas uoeanti facerdoti dicatur, non eft otium,quàm colamitofis er innocentibus afflidk. Ad beçenim quoniam propria regwmfundio eft, turpe eft net

efte otium,quum fit otium prolixk preàbws,uenationibus,lufibus,faltationibus,morionibus er ale£,ne quiicommemorem bk etiamfcclerauus.lgitur ad orandwnt

. exercitatk argumenta copiofiffime fuppeditabit fa/en leâio,dcinde uita ipfa malk bonisq- fie uaridns,ut triftium mahr fit copia.si quid imminet aut pre/mit triRe, orandum eft, fi quid accidit feliciter,ddkigratifs orandum,ut deus quod dédit uelit efte perpetu*wn, fi quid commiffwm eft,orando uenio , fi quii cwtn

uirtutegeftwm,roganius deus, utfua dona augere di/gnetur m nobk.Si quem uiderk hominem egregijsuir.tutibus preditwm, &obid perutilem reipublice,vra

deuin

ysts. èrasmvm Rot.ifpondercPrinceps luiit aleam. Epifcopmum nomktçtotenbilius refponderetur,preful orat,nifi quidam fe*fetamnoncxcufarenthoc titulo uocahtibus adlongçprophdnion, Opinorfandwm Gregorium , priuatatfuos ptecesad fimiles interpeïïationes fuifferelidu/rum.Airianus Cefar inter multatmagna,qi uitid,non/nuïïas uirtutes habuiffe legitur , hune quum per nianttuntcm,mulier quedam appettaffet, audiri cupicnsdl/le quoniam alià properabat, refpondit non eft otium.Twm Ma,noliigitur,inquit,imperare.ld liberius i mmt

liercula iidwm,tdntus monarcha ciuiliter tulit, refti/tit & audiuit caufam. ita magk conueniebat ut aipreces Mas uoeanti facerdoti dicatur, non eft otium,quàm colamitofis er innocentibus afflidk. Ad beçenim quoniam propria regwmfundio eft, turpe eft net

efte otium,quum fit otium prolixk preàbws,uenationibus,lufibus,faltationibus,morionibus er ale£,ne quiicommemorem bk etiamfcclerauus.lgitur ad orandwnt

. exercitatk argumenta copiofiffime fuppeditabit fa/en leâio,dcinde uita ipfa malk bonisq- fie uaridns,ut triftium mahr fit copia.si quid imminet aut pre/mit triRe, orandum eft, fi quid accidit feliciter,ddkigratifs orandum,ut deus quod dédit uelit efte perpetu*wn, fi quid commiffwm eft,orando uenio , fi quii cwtn

uirtutegeftwm,roganius deus, utfua dona augere di/gnetur m nobk.Si quem uiderk hominem egregijsuir.tutibus preditwm, &obid perutilem reipublice,vra

deuin

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 97: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS :ORANDI PERtfewm ut multos taies uelit efte, fi quem'vnfigniter mfprobwm ac peftilentem,precare Mi mentem meliorem*

. fimulq- utferuet te deus,ne talk cuadas: fi eodgitmagiftratus,petcfapientie donwm ut poffk redegercre,fiMcmptus eft,on utfuccedat te uir melior. Si dfftut

xit rcrum copia,rogo ut qui déditfacultatem,idem det

animum bene utendi.Qufn Me ipfe ciuiles prtcatiunicule,fiexanimo Cbriftiano magk quàm ex moredi/cdntur,non dbfunt ab orando:uelud quum dicimusintgrcdientiitcr i Bonus angélus te deducat er rcducat

btcolumem : marito:precor ut uxor tuaféliciter pari/at;nouo magiftratui: Precoruthonor quem dffequu/

tus esffitcr tibi er reipublice felix * pia epifcopo :Chrift? Opt,Maximus,diu teferuet incolumem eccle

fiefue.Cetereq- huiusgencris innumere. Hecmibiferèfuccurrebant,qu£fctiberem de orando uir clarif/fime, fed idem optime,alioqui uideri poterat alienius

t Pet z ^ h°minem mie régie procercm de orandofcribcre.* SiPetrus apoftolus omnes Cbriftianos regale facer/

iotiwm dppellat, er fi peculiare factificium Cbriftia/nortm,ut diximus,eft orare,neminifcribi p.oteft mep/

te de orando, nifi qui Chriftianus non eft.lmô battifcio an uttk frequcntius er ardentius orandwm,quàm

tmgnatibus, qui quo gnuiori negotiorum mole pre/muntur,boc magk cgent diuino prefidio.Mcfesfacerdos non ent,fed dux populi,ey tamen quoties oraffepro populo legitur ! Dauid rex er&tnonfaccrdos., er

tmtts

MODVS :ORANDI PERtfewm ut multos taies uelit efte, fi quem'vnfigniter mfprobwm ac peftilentem,precare Mi mentem meliorem*

. fimulq- utferuet te deus,ne talk cuadas: fi eodgitmagiftratus,petcfapientie donwm ut poffk redegercre,fiMcmptus eft,on utfuccedat te uir melior. Si dfftut

xit rcrum copia,rogo ut qui déditfacultatem,idem det

animum bene utendi.Qufn Me ipfe ciuiles prtcatiunicule,fiexanimo Cbriftiano magk quàm ex moredi/cdntur,non dbfunt ab orando:uelud quum dicimusintgrcdientiitcr i Bonus angélus te deducat er rcducat

btcolumem : marito:precor ut uxor tuaféliciter pari/at;nouo magiftratui: Precoruthonor quem dffequu/

tus esffitcr tibi er reipublice felix * pia epifcopo :Chrift? Opt,Maximus,diu teferuet incolumem eccle

fiefue.Cetereq- huiusgencris innumere. Hecmibiferèfuccurrebant,qu£fctiberem de orando uir clarif/fime, fed idem optime,alioqui uideri poterat alienius

t Pet z ^ h°minem mie régie procercm de orandofcribcre.* SiPetrus apoftolus omnes Cbriftianos regale facer/

iotiwm dppellat, er fi peculiare factificium Cbriftia/nortm,ut diximus,eft orare,neminifcribi p.oteft mep/

te de orando, nifi qui Chriftianus non eft.lmô battifcio an uttk frequcntius er ardentius orandwm,quàm

tmgnatibus, qui quo gnuiori negotiorum mole pre/muntur,boc magk cgent diuino prefidio.Mcfesfacerdos non ent,fed dux populi,ey tamen quoties oraffepro populo legitur ! Dauid rex er&tnonfaccrdos., er

tmtts

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 98: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM ROT

tamen plurimus eft in onndo. Solomon rex ent, ertamen in dedicatione templi Uelutifacerdos orat pro _ ttot&multitudinc. Refit régis ordre pro populo,eu/ ' *

ius non eft bene uellc populo ; nec profe laboret o /rare princeps, cui non eft opus opefupremi numitnis .Omnibus didû eft crfummatibus er infimati/busj.lludlacobi'.otdteprouobis inuicem,Utfaluifid CaM*tis.paulus apoftolus in quotidianis precibusfuis mê(

tionentfacit apud deum eotum quos miUauerat eua/gelio,fed uicifjim itlos togat ut orent pro ip/ô.Ne rager profe, qui neque defiierio boni cuiufqudnt , neq*

mali metu tenetur » Ne roget pro alio , qui nulli bene

uult,pr£terquàm unifibi. infummo ne curct hocfa/crificium offerre deofuû,qui àfacerdotio chriftiam»fe crédit dlienum .Nec inficiamur tdmen antiftitu peculiare munus effe ,ut orent pro populo,quem regen

dumfufceperunf.necpro uiuistantum uotafdciant,uerum etiam pro mortuk. Idcobus ordinduit , ut ai Ucob.S*tgrotwm occerfontur ecclefie prefbyteri, qui deum

orent pro Miusfatute,ungâtcp oleo in nomine domi*

ni.Et orotio,inquit,fiieifaluabit infitmunt,er dUeud

bit eunt iominus,çyfi in peccatkfit, remittentur ei.ïubetur Abimelech implorare ieprecadonë Abrobe,quod effet propheta.Sic enim legis GenefeoS ca.xx.Uunc ergo redde uirofitam uxorem , er orabit prote, quiaprophetd cft,& uiues.Homnt quid confuc /

g .. runt

DES. ERASMVM ROT

tamen plurimus eft in onndo. Solomon rex ent, ertamen in dedicatione templi Uelutifacerdos orat pro _ ttot&multitudinc. Refit régis ordre pro populo,eu/ ' *

ius non eft bene uellc populo ; nec profe laboret o /rare princeps, cui non eft opus opefupremi numitnis .Omnibus didû eft crfummatibus er infimati/busj.lludlacobi'.otdteprouobis inuicem,Utfaluifid CaM*tis.paulus apoftolus in quotidianis precibusfuis mê(

tionentfacit apud deum eotum quos miUauerat eua/gelio,fed uicifjim itlos togat ut orent pro ip/ô.Ne rager profe, qui neque defiierio boni cuiufqudnt , neq*

mali metu tenetur » Ne roget pro alio , qui nulli bene

uult,pr£terquàm unifibi. infummo ne curct hocfa/crificium offerre deofuû,qui àfacerdotio chriftiam»fe crédit dlienum .Nec inficiamur tdmen antiftitu peculiare munus effe ,ut orent pro populo,quem regen

dumfufceperunf.necpro uiuistantum uotafdciant,uerum etiam pro mortuk. Idcobus ordinduit , ut ai Ucob.S*tgrotwm occerfontur ecclefie prefbyteri, qui deum

orent pro Miusfatute,ungâtcp oleo in nomine domi*

ni.Et orotio,inquit,fiieifaluabit infitmunt,er dUeud

bit eunt iominus,çyfi in peccatkfit, remittentur ei.ïubetur Abimelech implorare ieprecadonë Abrobe,quod effet propheta.Sic enim legis GenefeoS ca.xx.Uunc ergo redde uirofitam uxorem , er orabit prote, quiaprophetd cft,& uiues.Homnt quid confuc /

g .. runt

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 99: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MQDVS ORANDI PER

tunt prophète colloquicum deo.Ndm cum hk coUo.

quitur dominus . Vetum quemddmoàupoR effufimm omnesfpiritwmfandu , omnes Chriftidni quoda /modofacerdotesfunt,ita funt er propfcete.Pcr Chri

ftum enim omnes acceffum habemui ad tbronumglorie Mius.Nec intérim tamë confundendus eR ordo inecclefijs laudabiliter inftitutus , er à maioribus no i.

hk per manus traditm. sacerdos dftans menfe demi/nice,cu autoritdte deprccdtur pro multitudine.ldcmconfcëfo fuggeftu ,dum enarratfcripturasfdcros cû

autoritate propbetam agit , aufcultante cumfilcntiopopulo . Hequefasfit cuiuis hoc muneris fibi fume

re. Vbi enim no eft ordo,ibi cofufio eft. v bi cofufio,ibi ttâquillitds effe qui poteft!At pax in primis decet

ecclefiarn dei ,qui non dedignatut intereffe ccetui , in

fuo nomine congregato . orat igitur-andftes pto fritribusfuis ex officio ddcgato,ordt uiciffim populus.

profuo antiftite ex fraterna charitate . Propbetitndgitantiftes ex ordinatione ,neque tamen pbdsnon

eft cuiuis , quum opus eR docere proximumfutm,fiquid:dffequutus eft: eruàitioisfdncîe, Chriftiana cbiritas , fie uiciffim communicat officia fua, ut non hxetur ordo membrorum corporis . Rogarit oliquis ,quibus temporibus potiffimum orandum cêfeam. Vtdeo literasfdcras hec tridferè coiûgere,uigiliâJ~obti

ctdtent er prece* , quod luxusepfomnus degrouent,

m

MQDVS ORANDI PER

tunt prophète colloquicum deo.Ndm cum hk coUo.

quitur dominus . Vetum quemddmoàupoR effufimm omnesfpiritwmfandu , omnes Chriftidni quoda /modofacerdotesfunt,ita funt er propfcete.Pcr Chri

ftum enim omnes acceffum habemui ad tbronumglorie Mius.Nec intérim tamë confundendus eR ordo inecclefijs laudabiliter inftitutus , er à maioribus no i.

hk per manus traditm. sacerdos dftans menfe demi/nice,cu autoritdte deprccdtur pro multitudine.ldcmconfcëfo fuggeftu ,dum enarratfcripturasfdcros cû

autoritate propbetam agit , aufcultante cumfilcntiopopulo . Hequefasfit cuiuis hoc muneris fibi fume

re. Vbi enim no eft ordo,ibi cofufio eft. v bi cofufio,ibi ttâquillitds effe qui poteft!At pax in primis decet

ecclefiarn dei ,qui non dedignatut intereffe ccetui , in

fuo nomine congregato . orat igitur-andftes pto fritribusfuis ex officio ddcgato,ordt uiciffim populus.

profuo antiftite ex fraterna charitate . Propbetitndgitantiftes ex ordinatione ,neque tamen pbdsnon

eft cuiuis , quum opus eR docere proximumfutm,fiquid:dffequutus eft: eruàitioisfdncîe, Chriftiana cbiritas , fie uiciffim communicat officia fua, ut non hxetur ordo membrorum corporis . Rogarit oliquis ,quibus temporibus potiffimum orandum cêfeam. Vtdeo literasfdcras hec tridferè coiûgere,uigiliâJ~obti

ctdtent er prece* , quod luxusepfomnus degrouent,

m

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 100: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM ROT.

animum cupientem cum deo colloqui . itaque mox «2

primo fomno confuefcendum eft uel in lecio breùiprecdtimculô compellare dominum . Rurfus iiê manefaciendum, ptiufquàm à cubkulo te conféras aiprophana minifteria ,poRremo fub quietë nodurnâiNecjwe contemnêdum cftquorundam cxemplum ,quipoReaquam reliquerunt cubile ,priufquom cibum c*piant-, dut dliquid uulgdrium negociorum attingdnt,fi detitr commoditds cunnt adeffefacro ,fi modohicdbfit omnis fuperftitio . sunt enim permultiquicredunt quicquid egerint,ceffurwm ex animifenten /tid,fi fpecks ponis er calicem afpexerintjs- i/ntetim

hoc agit pirata laxaturus ancoram , hoc agit Cati /eus miles adotnans depredationem innocentiu :hocagit iniquus negocktor ,uniecunq- lucrum cdptdfufrus * Nec]«e nêgligendùs eft mos Idudatiffimus , quoplerique conuiuiim à precibus aufpicantur,%r déHo/

ne gratiarum concludunt . Hos tamen ueli/m èfacrisliterk' depromi , er magk congruentes ddhiberi , ip\

4 nonhullk ddhibentur.Nos er ea quefumusfwmpturi,benedicat dextera Cbrifti , huiuscfcgeneris rhyth /mosjut non arbitror idmndniosjtd malim ibi melio/ribus'cedere . Nec eft neceffe omnia infulcire in talcscentones . Kyrie eleefon,nufquam non rede dicitur ,'fed alibi tamen aptius:Et beata uifeero Marie uitgi't\nis,pie comemountur ,fei bis alibi locus erat . Pro

g i bene/

DES. ERASMVM ROT.

animum cupientem cum deo colloqui . itaque mox «2

primo fomno confuefcendum eft uel in lecio breùiprecdtimculô compellare dominum . Rurfus iiê manefaciendum, ptiufquàm à cubkulo te conféras aiprophana minifteria ,poRremo fub quietë nodurnâiNecjwe contemnêdum cftquorundam cxemplum ,quipoReaquam reliquerunt cubile ,priufquom cibum c*piant-, dut dliquid uulgdrium negociorum attingdnt,fi detitr commoditds cunnt adeffefacro ,fi modohicdbfit omnis fuperftitio . sunt enim permultiquicredunt quicquid egerint,ceffurwm ex animifenten /tid,fi fpecks ponis er calicem afpexerintjs- i/ntetim

hoc agit pirata laxaturus ancoram , hoc agit Cati /eus miles adotnans depredationem innocentiu :hocagit iniquus negocktor ,uniecunq- lucrum cdptdfufrus * Nec]«e nêgligendùs eft mos Idudatiffimus , quoplerique conuiuiim à precibus aufpicantur,%r déHo/

ne gratiarum concludunt . Hos tamen ueli/m èfacrisliterk' depromi , er magk congruentes ddhiberi , ip\

4 nonhullk ddhibentur.Nos er ea quefumusfwmpturi,benedicat dextera Cbrifti , huiuscfcgeneris rhyth /mosjut non arbitror idmndniosjtd malim ibi melio/ribus'cedere . Nec eft neceffe omnia infulcire in talcscentones . Kyrie eleefon,nufquam non rede dicitur ,'fed alibi tamen aptius:Et beata uifeero Marie uitgi't\nis,pie comemountur ,fei bis alibi locus erat . Pro

g i bene/

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 101: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODTS ORANDI PER

bcnemeritis fortafikibinon intempeftiuiter ontur «

fi pauck iifiat:pro rege,pro epifcopo,pro pace,pro

beWoypro ceterk nominatim onrejempeftiuius uidet

tur alils.Mud probo, quoi opui quofdam cofecrdHo

menfefacram lediuncuhm habet odiundom , unieconueniret er in conuiuio primum oriri colloquiwm.

Rogdbkforfitdn quidfentià de his,quiquotidic pert

foluunt liturgiam uirgink matrk * Equidem hec mat

lo,quàm quorudamfupetftidofas ac magicUfimilli»mos ptcces , quaquàm Mud in bis offendit , quod ca

que in factis literk de ecclefïo fponfa Cbrifti didtlfunt , deq- fapientid patrk , qui eft dominus lefus ,detorquentur ai uirginem Mariam,twm quoi quediibi petuntur à uirginc,que redius pctercntur àfilio *,

Tu nos db hoftc proixge,in hora mottisfufcipe.Deoreêlius dicitur : libéra nos a malo,e?fufcipe fpirittimeum , Tametfi ne in hk quidem eft impietas ,fiqsfimplicem dtfeftum candide uelit interprctari. SimiliaffeéTu quidam in contionibus implorant opem uir/ginis,appeUantes eofontem omnis gratie.Nemo net,

gat plurimtm honotk deberifandiffime ukgini,cs/terum ibi tempeftiuius erat implorarefpiritum cbrifjli, Mihi magk probanturbe précule heuiffim*,quos quidam quotiiie dicunt de cruce domini . NdWnumerofas preces quibus quidam euoluendisglobulk

certo numéro repetunt preationem dominicdm.aut[Ma/

MODTS ORANDI PER

bcnemeritis fortafikibinon intempeftiuiter ontur «

fi pauck iifiat:pro rege,pro epifcopo,pro pace,pro

beWoypro ceterk nominatim onrejempeftiuius uidet

tur alils.Mud probo, quoi opui quofdam cofecrdHo

menfefacram lediuncuhm habet odiundom , unieconueniret er in conuiuio primum oriri colloquiwm.

Rogdbkforfitdn quidfentià de his,quiquotidic pert

foluunt liturgiam uirgink matrk * Equidem hec mat

lo,quàm quorudamfupetftidofas ac magicUfimilli»mos ptcces , quaquàm Mud in bis offendit , quod ca

que in factis literk de ecclefïo fponfa Cbrifti didtlfunt , deq- fapientid patrk , qui eft dominus lefus ,detorquentur ai uirginem Mariam,twm quoi quediibi petuntur à uirginc,que redius pctercntur àfilio *,

Tu nos db hoftc proixge,in hora mottisfufcipe.Deoreêlius dicitur : libéra nos a malo,e?fufcipe fpirittimeum , Tametfi ne in hk quidem eft impietas ,fiqsfimplicem dtfeftum candide uelit interprctari. SimiliaffeéTu quidam in contionibus implorant opem uir/ginis,appeUantes eofontem omnis gratie.Nemo net,

gat plurimtm honotk deberifandiffime ukgini,cs/terum ibi tempeftiuius erat implorarefpiritum cbrifjli, Mihi magk probanturbe précule heuiffim*,quos quidam quotiiie dicunt de cruce domini . NdWnumerofas preces quibus quidam euoluendisglobulk

certo numéro repetunt preationem dominicdm.aut[Ma/

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 102: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM ROT.

fabtationem dngelicom,non omnino damnarim m Uicis,nifi quidam iftafacicntibus prodigiofa quedampromitterent.Hic erat locus dicsndi de uar'tjs uulgo/rium precum fuperftitionibus, que non multu abfuntd magicis precaminibus ,fed propofttk optimis arandiformk, non difficile fùerit reïjcere quicquid ab hkdifcrepat . Bam crror infinitus eR, quumfimplcx fitquod reftum eft . itdque quemadmodum nuïïwm qui/dem tempus intempeftiuum eft ad oranium,fed tdmëii potiffimumfdciendum no£h,mdne,ants cibwm de

poft cibwm,fub nodem, diebùsfeftk quibus ecclefieconfuetudo conuocat omnes dd templum orandigrd/tii : Sic apoRoli domi quidem orabant quodes libe /bat ,nibilofecius tamen leguntur adiffe templum ,aiboram orationis nonam . Nonnunquàm er ipA resprefcribit orandi tempus . Qupties urget afftidio ,quodes impetit tentatio , confugiëdum ad precatio /nis prefidium . Nullum tam graue periculum , quoino oui uites aut uincas fi adhibeatur feruens inftansac iugis otatio .De loco non nihil dttigimus , quan/quàm de hoc idemfentiendum quod de tempore,ce /txris'q- ceremonifs . Puceperat Mofes ut ifinéliu peregre uiuentes , quonidm non licebat adiré templum,onrentfosie in eam pdrtem uerfit ,qud templu erat.Dominus nofter ont in deferto ,fed idem ftatis die/

g $ bus

DES. ERASMVM ROT.

fabtationem dngelicom,non omnino damnarim m Uicis,nifi quidam iftafacicntibus prodigiofa quedampromitterent.Hic erat locus dicsndi de uar'tjs uulgo/rium precum fuperftitionibus, que non multu abfuntd magicis precaminibus ,fed propofttk optimis arandiformk, non difficile fùerit reïjcere quicquid ab hkdifcrepat . Bam crror infinitus eR, quumfimplcx fitquod reftum eft . itdque quemadmodum nuïïwm qui/dem tempus intempeftiuum eft ad oranium,fed tdmëii potiffimumfdciendum no£h,mdne,ants cibwm de

poft cibwm,fub nodem, diebùsfeftk quibus ecclefieconfuetudo conuocat omnes dd templum orandigrd/tii : Sic apoRoli domi quidem orabant quodes libe /bat ,nibilofecius tamen leguntur adiffe templum ,aiboram orationis nonam . Nonnunquàm er ipA resprefcribit orandi tempus . Qupties urget afftidio ,quodes impetit tentatio , confugiëdum ad precatio /nis prefidium . Nullum tam graue periculum , quoino oui uites aut uincas fi adhibeatur feruens inftansac iugis otatio .De loco non nihil dttigimus , quan/quàm de hoc idemfentiendum quod de tempore,ce /txris'q- ceremonifs . Puceperat Mofes ut ifinéliu peregre uiuentes , quonidm non licebat adiré templum,onrentfosie in eam pdrtem uerfit ,qud templu erat.Dominus nofter ont in deferto ,fed idem ftatis die/

g $ bus

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 103: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDI PER

bus adibat templum . Paulus quum effet Hierofoly >

mk ingreffus templumfandificat fc ritufolenni ,feiidem ftexk genibus orat in Itttore. Orat er pfal/lit in carcere , non iam ftexis genibus quum pedes

haberctligno conRtidos ,fortaffc nec manuslice/bot inaltum foJ/ere.Non eft contemnendus locus-

precationi dicatus , nec multitudo çonueniens otdnfdigratid , tibendus enim audit deus preces à multis

unanimitctfufas , prefertim fifacerdos ueluddco uixinior eds efferat , tamen omnts locus bomini Chri lftkno templum eR ,cubiculum ,culina,offkina,nauis,uehiculum,equus,bdlncum , denique er ktri /na.lpfum Çhtiftèani pedus templum eft dei, circum /fett fuum propicio torium , cireufert deum ptefen /tem , oyo magis in teipftim teceffiris , hoc fdeta idus ddytu ingreffus es,hoc deo gp inquior fdélits es.

Hec eft uere domus Ma precationi dtcata,quam do /

minus indignatur à phari'faicis homimbus uerti in

fpeluncam latronum , Oportet quidem templum effe

putum , fed tamen fi fùerit inquinatus animus,oran

do purgdtur. idem precatione mumtur ,ne rurfusfordibus occupetur.ld opL rtet fubindc fdeete , quoihominum natura ptocliuisfit ad malum , er imp» »

rus illefpiritus gaudens confpurcare mentesfpitituifanéto dicatas ,nunquom non çbambuldt ,infidkns

oe

MODVS ORANDI PER

bus adibat templum . Paulus quum effet Hierofoly >

mk ingreffus templumfandificat fc ritufolenni ,feiidem ftexk genibus orat in Itttore. Orat er pfal/lit in carcere , non iam ftexis genibus quum pedes

haberctligno conRtidos ,fortaffc nec manuslice/bot inaltum foJ/ere.Non eft contemnendus locus-

precationi dicatus , nec multitudo çonueniens otdnfdigratid , tibendus enim audit deus preces à multis

unanimitctfufas , prefertim fifacerdos ueluddco uixinior eds efferat , tamen omnts locus bomini Chri lftkno templum eR ,cubiculum ,culina,offkina,nauis,uehiculum,equus,bdlncum , denique er ktri /na.lpfum Çhtiftèani pedus templum eft dei, circum /fett fuum propicio torium , cireufert deum ptefen /tem , oyo magis in teipftim teceffiris , hoc fdeta idus ddytu ingreffus es,hoc deo gp inquior fdélits es.

Hec eft uere domus Ma precationi dtcata,quam do /

minus indignatur à phari'faicis homimbus uerti in

fpeluncam latronum , Oportet quidem templum effe

putum , fed tamen fi fùerit inquinatus animus,oran

do purgdtur. idem precatione mumtur ,ne rurfusfordibus occupetur.ld opL rtet fubindc fdeete , quoihominum natura ptocliuisfit ad malum , er imp» »

rus illefpiritus gaudens confpurcare mentesfpitituifanéto dicatas ,nunquom non çbambuldt ,infidkns

oe

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 104: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM ROT.

ac tentons fi qui poffit itrepere .Qv^am fi re'pererhpurgatdm quidemfed patentem ac uacuam , nonfoilusirrumpit ,fed fecumadducit dlios feptem fpiri /tus ipfo nocendorcs , Nulld res certius communit erinftruit animum noftrum quàm prccatio,femper exicubons , femper infonbus parata,utretundatSa/xttnam irrumpere conantem . Eadem inftruit omît/que domum uatiafupelledile uirtutum , femper alifquid noue gratie impetrans à benigniffimo deo,

KQtiod deerot ,addit ,quod aderat ,duget,quod au /Hum eftjetuat , Adeo nihil non pteftat nobis affi /duitas orandi . Verèiidum eft militiam effe uitamhominis fuper terram , cui perpétua confiidatio eftcum impijs fpiritibus', cum cdrne,cum mundo, cum

tôt mdlis que uel moridlium uitafecum defert , uel

infett hominum imptobitas . Aduetfus hec omnia ,tutiffima panoplia eft ptecdtio . quj. bellum getuntcum hoftibus , quot armis ,quot copijs , quot muni t

x mentis curant ut in tutofint, uallis,foftis,aggeribus,curribus,ElepbanLis,ondgris,mneis,elypeis^aliftis,telis x Et tdmen b£c omnid quontumuk àiligenter

x copiofeq» companta ,fcpenumero fallunt . Atfoladeprecatio tutiffimum cR mmimentum aduerfus 0/mnem uerfutidm dutpotentiombelligerantem ad/

g 4 uerfu*

DES. ERASMVM ROT.

ac tentons fi qui poffit itrepere .Qv^am fi re'pererhpurgatdm quidemfed patentem ac uacuam , nonfoilusirrumpit ,fed fecumadducit dlios feptem fpiri /tus ipfo nocendorcs , Nulld res certius communit erinftruit animum noftrum quàm prccatio,femper exicubons , femper infonbus parata,utretundatSa/xttnam irrumpere conantem . Eadem inftruit omît/que domum uatiafupelledile uirtutum , femper alifquid noue gratie impetrans à benigniffimo deo,

KQtiod deerot ,addit ,quod aderat ,duget,quod au /Hum eftjetuat , Adeo nihil non pteftat nobis affi /duitas orandi . Verèiidum eft militiam effe uitamhominis fuper terram , cui perpétua confiidatio eftcum impijs fpiritibus', cum cdrne,cum mundo, cum

tôt mdlis que uel moridlium uitafecum defert , uel

infett hominum imptobitas . Aduetfus hec omnia ,tutiffima panoplia eft ptecdtio . quj. bellum getuntcum hoftibus , quot armis ,quot copijs , quot muni t

x mentis curant ut in tutofint, uallis,foftis,aggeribus,curribus,ElepbanLis,ondgris,mneis,elypeis^aliftis,telis x Et tdmen b£c omnid quontumuk àiligenter

x copiofeq» companta ,fcpenumero fallunt . Atfoladeprecatio tutiffimum cR mmimentum aduerfus 0/mnem uerfutidm dutpotentiombelligerantem ad/

g 4 uerfu*

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 105: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDI PERuerfushominumfalutem . Sathabet amorum Cbtitftianus ,etiam fifit penetranium ai inferos qui pre/

cationis clypeo proltâuscft . Hic obijciet dliquis il (lui ex Euangelio : Han omnis qui dicit mihi iomi*ne domine intrabit in regnum ccelorum,fed quifacituoluntotem patris mei qui in ccelis eft .Hec uerbo no

detrahunt precationi ,fed adiunt pie uiuetidi ftudi /vm , fine qua precatio non eft precado ,fed irrifio .Qu,i dicunt domine domine, nec uerentur Mius iuffa

per omnem uitam négligere, quid aliud quàm ludi/brio hobent dominum!At fieri non pateft ut quifub/inde prccdtur ex onim o ,uel iiu perfemret in pecca/

tk, ud facile relabatur in peccatum , Cuicontigitcongredi cum Cefaxe,iam foetus ex eo colloquio fu/perbior ,«o# dignatur habere commercium cwmfot/diiis er abiedk bominibus: er bomo qui moio cmdeo mifeuit coUoquium,mox abibit in Sdtanefomitliaritatem <? QMifemel impetrauit à, Cefare ucnkntfacinork ob quod plecji debuent , fummo ftudio ci tuet , ne cuius tantam clcmentiam paulo ante exper/tus eft , mox ijfdçmfddk offendat . A«r qui munut

aliquoi infigne impetrauit À Cefare, nonnefollià/te cauet , ne quo padol alienet eum , cuius tontanterga fe bcnignitdtem expertus eR !Et homo qui mo/

do feelerwm omnium reniifiionem precibus impetri /uit à, mifericordifftmo iommo}ptotinus reuoluetur

ii

MODVS ORANDI PERuerfushominumfalutem . Sathabet amorum Cbtitftianus ,etiam fifit penetranium ai inferos qui pre/

cationis clypeo proltâuscft . Hic obijciet dliquis il (lui ex Euangelio : Han omnis qui dicit mihi iomi*ne domine intrabit in regnum ccelorum,fed quifacituoluntotem patris mei qui in ccelis eft .Hec uerbo no

detrahunt precationi ,fed adiunt pie uiuetidi ftudi /vm , fine qua precatio non eft precado ,fed irrifio .Qu,i dicunt domine domine, nec uerentur Mius iuffa

per omnem uitam négligere, quid aliud quàm ludi/brio hobent dominum!At fieri non pateft ut quifub/inde prccdtur ex onim o ,uel iiu perfemret in pecca/

tk, ud facile relabatur in peccatum , Cuicontigitcongredi cum Cefaxe,iam foetus ex eo colloquio fu/perbior ,«o# dignatur habere commercium cwmfot/diiis er abiedk bominibus: er bomo qui moio cmdeo mifeuit coUoquium,mox abibit in Sdtanefomitliaritatem <? QMifemel impetrauit à, Cefare ucnkntfacinork ob quod plecji debuent , fummo ftudio ci tuet , ne cuius tantam clcmentiam paulo ante exper/tus eft , mox ijfdçmfddk offendat . A«r qui munut

aliquoi infigne impetrauit À Cefare, nonnefollià/te cauet , ne quo padol alienet eum , cuius tontanterga fe bcnignitdtem expertus eR !Et homo qui mo/

do feelerwm omnium reniifiionem precibus impetri /uit à, mifericordifftmo iommo}ptotinus reuoluetur

ii

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 106: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES ERASMVM ROT,dd code!Aut qui orando tôt animidotes impettduit\,mox à dciconfpeûuiigreffusfe tante munificentieprebebit ingratum! Quifréquenter interpellât de **

tm pro ftairibusfuis , quomodo poterit mox eadem

lingua lacerare proximum! Qui quotiiie canitdeilaudes,quomodofuftinebit eaiè lingua bUfphemiosiaculoriineum,pro quo mortuus eft filiusdeUHumiIwer dbiedusdnimus parer omnibus d£memwm lu /dibrijs : deprecatio fublimem reddit dnimumgene/rofwm de fortë,omnibus bonk de malis huius mundifuperiorem , etidm uita ac morte * Qui cU>m bonkuirk hobent iiutinam confuetuiinem , redduntur Ma/rum conuiSk meliores .& quifieri poteft,ut quifub/inde cwm deo loquitur,non reddatur Mifimilk fDeonihil putius,nihilfublimius,nihilfecurius dut quieti/ut.Qvpdfi quis ob'ijcidt mihimondchos dcfdcerdoytes quofdâ ,quitotos dies de noâes onnt,canuntcfc,neepilo reddîitur meliores,negobo Mot orarejquod fiuere orarent , proculiubio transformdrentur . Deusfpiritus eft , neque quifquàm cum Mo coïïoquitur,ni/fiquiinfpiritu loquitur * Homo nonaufcultatgar/rulum orefonantem quoi ipfe nonintelligit , cr deus

dudietftrepitu ldbiorim,quu cor proculfit ddeo,fottdffis inferinio , in popini, in cubilURurfus obi}/ciet dliquk , multosonre ,qwd non impétrant eti/ .

dm ex hk qui uere er ex animo deprecdntur. H*cS 5 «c»

DES ERASMVM ROT,dd code!Aut qui orando tôt animidotes impettduit\,mox à dciconfpeûuiigreffusfe tante munificentieprebebit ingratum! Quifréquenter interpellât de **

tm pro ftairibusfuis , quomodo poterit mox eadem

lingua lacerare proximum! Qui quotiiie canitdeilaudes,quomodofuftinebit eaiè lingua bUfphemiosiaculoriineum,pro quo mortuus eft filiusdeUHumiIwer dbiedusdnimus parer omnibus d£memwm lu /dibrijs : deprecatio fublimem reddit dnimumgene/rofwm de fortë,omnibus bonk de malis huius mundifuperiorem , etidm uita ac morte * Qui cU>m bonkuirk hobent iiutinam confuetuiinem , redduntur Ma/rum conuiSk meliores .& quifieri poteft,ut quifub/inde cwm deo loquitur,non reddatur Mifimilk fDeonihil putius,nihilfublimius,nihilfecurius dut quieti/ut.Qvpdfi quis ob'ijcidt mihimondchos dcfdcerdoytes quofdâ ,quitotos dies de noâes onnt,canuntcfc,neepilo reddîitur meliores,negobo Mot orarejquod fiuere orarent , proculiubio transformdrentur . Deusfpiritus eft , neque quifquàm cum Mo coïïoquitur,ni/fiquiinfpiritu loquitur * Homo nonaufcultatgar/rulum orefonantem quoi ipfe nonintelligit , cr deus

dudietftrepitu ldbiorim,quu cor proculfit ddeo,fottdffis inferinio , in popini, in cubilURurfus obi}/ciet dliquk , multosonre ,qwd non impétrant eti/ .

dm ex hk qui uere er ex animo deprecdntur. H*cS 5 «c»

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 107: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDI PER

Hon eft ontionis imbeciUitas ,fed dut noRn culpi ,

Vf«r ici difpenfotio , No» duditus eft Paulus ter pre/

catus utliberaretur à Satand colapbis cedentc, feiboc magis expediebat * Si negat quod petitur,noftrobono negatiquemaimodum paterfilio quem unice di

ligit fepe negat quod petit , quod intelligdt nocitu /rum quod petitur. Non eft iftd pdtentis duticks, feipietas redius confulentis filio , quàm ipfeconfuldtfibi , Si diffett quod petimus, noftro bonoiiffettut quoi petimus copiofius occipkmus. Quaptopterimpie,facimt, qui protinus obmurmurant deo, fi non

ddtur quodpetut.Quidfocis à incogitans!Opplorati,bifraïeregens,ey tu totksfurdis auribusptetetk,nec tamen ille dbi obmurmurat , eyfi obmutmutet,nonfens , er tu deum ineufas , nifi protinus dede lrit quod rogds t Et intérim quodtuftdtrem clamant

temnonaudis , inbumanitatis eft,quoitenon autdit deus , pietatis eft dbi paterne profpicknds .

Qgrfw^nï &iuftiffimdtaliouiieri poffet , fi noibis effent aures deifurie , quum nos furdos autes

prebeamus egenti ptoximo ,prefertim quum hdc le

gepadusfit nobifeum ex formula: Date çrdabi/'tur , remittite er remittetur. impuienter petit remiftfionem peccatorum à deo , qui non condonot uenkm

rûgâtiproximo. improbe pofeit à, deo prcciofim atti

: * wt

MODVS ORANDI PER

Hon eft ontionis imbeciUitas ,fed dut noRn culpi ,

Vf«r ici difpenfotio , No» duditus eft Paulus ter pre/

catus utliberaretur à Satand colapbis cedentc, feiboc magis expediebat * Si negat quod petitur,noftrobono negatiquemaimodum paterfilio quem unice di

ligit fepe negat quod petit , quod intelligdt nocitu /rum quod petitur. Non eft iftd pdtentis duticks, feipietas redius confulentis filio , quàm ipfeconfuldtfibi , Si diffett quod petimus, noftro bonoiiffettut quoi petimus copiofius occipkmus. Quaptopterimpie,facimt, qui protinus obmurmurant deo, fi non

ddtur quodpetut.Quidfocis à incogitans!Opplorati,bifraïeregens,ey tu totksfurdis auribusptetetk,nec tamen ille dbi obmurmurat , eyfi obmutmutet,nonfens , er tu deum ineufas , nifi protinus dede lrit quod rogds t Et intérim quodtuftdtrem clamant

temnonaudis , inbumanitatis eft,quoitenon autdit deus , pietatis eft dbi paterne profpicknds .

Qgrfw^nï &iuftiffimdtaliouiieri poffet , fi noibis effent aures deifurie , quum nos furdos autes

prebeamus egenti ptoximo ,prefertim quum hdc le

gepadusfit nobifeum ex formula: Date çrdabi/'tur , remittite er remittetur. impuienter petit remiftfionem peccatorum à deo , qui non condonot uenkm

rûgâtiproximo. improbe pofeit à, deo prcciofim atti

: * wt

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 108: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

DES. ERASMVM ROT.

midonum,quifiratri egeno pernegat uiliffimùm Htmmum,aut ueftemdetritam,dut cibu porno empfttwr.

Proinde fi quanio non accipimus quoi petimus ideo , procul abfitimpium murmur , . Verumfîc in /terpretemur,aut deum nobis daturum dliquii meliuseo qd'petimus, dut differre quo nos. donet capiofius ,jutteffe itiftam caufam à nobis prebitam , quur nonmdiamur * Adoranda eft. benignitas uotum.noftmçommutantis in melius: dmpledendo eft bonitas dif/ferentis in cumulum eius quoi petimus: corrigen sda eft culpa , que nobis obturât outes ie\,quum ip/fe natura fit exorobilis* Mifericordia in prçximimaperit dures mifeticordis dei. mhumanitds inproximum obturât aurcs dei. QJiii igiturfupeteftfiifi utprolixum fermonem brcui claudamus epilogo t Sidignitas queritur precationis , angelorum eR pecu tliaris , qui iugiter affiftunt deo, cum Mo colloquen*tes , Mi canentes hymnos , ilium pro nobis ihterpel /tantes , acubta noftra déférentes . Siautoritds ,hocfuffugiuw nobis monftrauit ipfe deus. Si exemplwm,patridrchdrum de prophetdrum regum eft acfa/cerdotu,quod ipfe Cbriftus coprobauit,apoftoli no-rbi% tradiderunt .Si utilitds,fine hoc nihil nobk largi/tur deus,et per bac nihil non largitur.Si q$ tutos reidit fpeflaturjhoc mico telo Uttifumus aduerfus dia

que

DES. ERASMVM ROT.

midonum,quifiratri egeno pernegat uiliffimùm Htmmum,aut ueftemdetritam,dut cibu porno empfttwr.

Proinde fi quanio non accipimus quoi petimus ideo , procul abfitimpium murmur , . Verumfîc in /terpretemur,aut deum nobis daturum dliquii meliuseo qd'petimus, dut differre quo nos. donet capiofius ,jutteffe itiftam caufam à nobis prebitam , quur nonmdiamur * Adoranda eft. benignitas uotum.noftmçommutantis in melius: dmpledendo eft bonitas dif/ferentis in cumulum eius quoi petimus: corrigen sda eft culpa , que nobis obturât outes ie\,quum ip/fe natura fit exorobilis* Mifericordia in prçximimaperit dures mifeticordis dei. mhumanitds inproximum obturât aurcs dei. QJiii igiturfupeteftfiifi utprolixum fermonem brcui claudamus epilogo t Sidignitas queritur precationis , angelorum eR pecu tliaris , qui iugiter affiftunt deo, cum Mo colloquen*tes , Mi canentes hymnos , ilium pro nobis ihterpel /tantes , acubta noftra déférentes . Siautoritds ,hocfuffugiuw nobis monftrauit ipfe deus. Si exemplwm,patridrchdrum de prophetdrum regum eft acfa/cerdotu,quod ipfe Cbriftus coprobauit,apoftoli no-rbi% tradiderunt .Si utilitds,fine hoc nihil nobk largi/tur deus,et per bac nihil non largitur.Si q$ tutos reidit fpeflaturjhoc mico telo Uttifumus aduerfus dia

que

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 109: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

MODVS ORANDIque foteftds dduerfd poteft intentare * Quii igituiprius dmpledenium ,outfolliciàus exetcendum ho/

mini Cbriftiano quàm deprecatiojfcifynceriffeifituentffei dftiduo,fed opérions mifericordie commen

dato fHoc mmufculum Hieroslaè nobiliffime,quoinon Menatum erat , quàm tibi dedicoretur,fed tuicaufafufceptum eft , ut effet,quo uiciffim noftri tbtfendscommonefiercs ,fi tibi probabitur, nongnuoberis idem optimis fratribus tuis loonni er Stonif/lao eommunicdre ,fin habes aliquid in hocdrgumtnto melius ,fequere quod melius eft , fed intérim hu /ic noftre prompt* uolmtdti Joltem hoc premvf re tpendesjkt quoi hibes melius, uelis nobis effe corn fmune.

MODVS ORANDI PER DES.

ERASMVM ROTERODAiMVM ABSOLVTVS.

MODVS ORANDIque foteftds dduerfd poteft intentare * Quii igituiprius dmpledenium ,outfolliciàus exetcendum ho/

mini Cbriftiano quàm deprecatiojfcifynceriffeifituentffei dftiduo,fed opérions mifericordie commen

dato fHoc mmufculum Hieroslaè nobiliffime,quoinon Menatum erat , quàm tibi dedicoretur,fed tuicaufafufceptum eft , ut effet,quo uiciffim noftri tbtfendscommonefiercs ,fi tibi probabitur, nongnuoberis idem optimis fratribus tuis loonni er Stonif/lao eommunicdre ,fin habes aliquid in hocdrgumtnto melius ,fequere quod melius eft , fed intérim hu /ic noftre prompt* uolmtdti Joltem hoc premvf re tpendesjkt quoi hibes melius, uelis nobis effe corn fmune.

MODVS ORANDI PER DES.

ERASMVM ROTERODAiMVM ABSOLVTVS.

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 110: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

BASILEAE APVD IOANNEMEROBENiyM MENSE

MARTIO.

ANNO M. D. XXV*

BASILEAE APVD IOANNEMEROBENiyM MENSE

MARTIO.

ANNO M. D. XXV*

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 111: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 112: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance

Page 113: il utilisation l'éditeur · MODVS ORANDI PER conditi*Hymnus proprie dici uidetur laudatio mmu nk: Te decet bymnus deus in Sion. Vnde erctbnici poète carmina,quibus effetuntdiuosfuos,

© Centre d'Études Supérieures de la Renaissance