76
Kitab tiŋge mbo gumma mbo nosinja Les sons et les lettres de ma langue

Kitab tiîŋge mbo guîmma mbo nosinja - sil.org fileLangue : massalit, parleée dans la preéfecture d’Assoungha aà l’est du Tchad, et au Soudan, surtout dans l’Etat feédeéral

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Kitab ti iŋge mbo guimma mbo nosinja

Les sons et les lettres de ma langue

Langue : massalit, parleee dans la preefecture d’Assoungha aa l’est du Tchad, et au Soudan, surtout dans l’Etat feedeeral du Darfour occidental.

Titre en français : Les sons et les lettres de ma langue

Réalisé par : Eequipe de deeveloppement de la litteerature massalit

Illustrations par : SIL International, Abdelmajid Abdalla Sileman, Gamaraddin Mahamat Harun, Mustafa Kamis Hamid, Mustafa Ibrahim Umar

Ce livret d'alphabet est basé sur un livre conçu pour la communauté Lau aux Iles Salomon, puis adapté en pidgin en 2012. Il a été conçu comme la première étape dans l'apprentissage de la lecture et l'écriture et on enchai inera avec un syllabaire de base. Le but est d'introduire l'alphabet de la langue en donnant de la pratique avec les sons en initiale de mots, de faire le lien entre le son et la lettre qui le représente, et de donner des occasions de lire quelques mots et phrases simples. A noter : Nous n'avons pas trouvé de mots pour chaque lettre qui commence par le son de la leçon. Nous avons donc ajouté des mots où le son figure au milieu ou à la fin du mot.

© 2015, 2016 SIL Tchad, B.P. 4214, N’Djameena, Tchad2eame eedition : 2500 exemplaires(2000 exemplaires ont eetees financees par SIL Australia aa travers de World Relief Australia pour une utilisation dans les eecoles primaires)

Kitab ti iŋge mbo guimma mbo nosinja

SIL TchadB.P. 4214

N'Djameena, Tchad2016

a A

arko aye ababat

amara anniŋgi andiyak

2

Ŋgara wi i guimma 'a' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Ama madarsam aka, Adam mbo Asta mbo arkoo kul wara mi idirana.

3

ai Ai

aijawi aiwuye aifandi

aiburandi aidiŋgi tairii

4

Ŋgara wi i guimma 'ai' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Aifandi ŋgo tire,“Aili, aijawi aiyna ilu ŋgaiy!”

5

b B

bere baittu baji

basal bara berjeŋ

6

Ŋgara wi i guimma 'b' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Boirno bertem ko tare noŋ, buirtim bacho baittu tuya raku, kairiŋ berjeŋ le taka.

7

c C

ceke cukcuka cuikuro

circira callakaye caka

8

Ŋgara wi i guimma 'c' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Uiwa Cuiku hille Ceraw molo callakayo kul cukuy-cukuyta cokol Arara tanara.

9

ch Ch

chette chuwal chaye

choya chanta ti icha10

Ŋgara wi i guimma 'ch' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Chairif chetta suraŋ chuwal mo toyna.

11

d D

di iri de dakala

duirti dokoro domoŋga

12

Ŋgara wi i guimma 'd' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Dalma tunnana, Daiwud dee ni iŋ dadumta ndeleŋ kul tara.

13

e E

ereŋgi teke belle

kedem meskeje gorte-gorte

14

Ŋgara wi i guimma 'e' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Kera kedem aliŋgi taŋ raku kuran tela.

15

ei Ei

si iŋge di irje gi irŋge

ki iye ki ite kaibiŋe

16

Ŋgara wi i guimma 'ei' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Leile tu, Hawata si iŋgeem ko kusaŋ leil tuika, si iŋgee nuinju wara.

17

f F

fatarŋgi fi ilta fi itte

fafar faiki-faiki guffa

18

Ŋgara wi i guimma 'f' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Fatime fi ilta fokonniŋ guffam loyn naŋ ron fardu furŋgu taya.

19

g G

gaŋgaŋ galam gerenni

gainji gurgi gaimarku

20

Ŋgara wi i guimma 'g' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Gamar Gilane gaŋgaŋko tisarin kayi-de, gurgu raku kuran tairiŋa.

21

h H

hille halawa habubta

haimuda habbaba halla

22

Ŋgara wi i guimma 'h' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Hawa Haibila ko, Halime ta kimo halawa tuinna.

23

i I

ibirik isarti ibire

iraye iskarti laŋgi

24

ibire

Ŋgara wi i guimma 'i' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Iklas iskartu lay isartu kul nnuguru tena.

25

i i Ii

i inje si i di ik

i irgiye i iriji i ire

26

Ŋgara wi i guimma 'i i' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Iida wo i ida tara, binu nda ena, ti ile de ti iŋa, i inje turaŋgala.

27

j J

ju jergi joka

jo juwafata juzulan

28

Ŋgara wi i guimma 'j' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Jimiye jaigiyem ko, juwafata nditaŋ suig jimem naŋ torona. Juma du juju tanara.

29

k K

kuinduk kora kosi

kuci kuinno kokor

30

Ŋgara wi i guimma 'k' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Kadije kennkenno kul aisurum taka. Katir du guro ko kuci mbo kuinno mbo kul tanara.

31

l L

leri laimun laiwe

laŋgi lira fi il

32

Ŋgara wi i guimma 'l' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Kala su laŋgu tuirana, aŋgo ti ininaŋnden, su larika uika.

33

m M

maama moŋge muŋgi

madarsa melle mi

34

Ŋgara wi i guimma 'm' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Mahamat muturakta nar fittu tena. Mairiyam du moŋgeta nar kiminn tenenniŋa.

35

mb Mb

mba mbi iri mbara

aimbi kamba gember

36

Ŋgara wi i guimma 'mb' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Mbeli mbara lo waram ko mbi irinn kefel mbairi mbo kucuŋ kul wanara.

37

n N

nima nana naŋariya

naddara kana nennemi

38

Ŋgara wi i guimma 'n' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Nafisa naŋariyo nuinju sam ko saa kul tanara.

39

nd Nd

ndara landi ginda

i indise andabala tondore

40

Ŋgara wi i guimma 'nd' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Ndari taŋ koyee Nafisa nar, ndaram taindajiŋa.

41

nn Nn

nnuguri nnefefeldi nniram

nnori kanna nnagaramta

42

Ŋgara wi i guimma 'nn' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Nnattu kuide lay, kiminn nui nnuguru tinnana.

43

nj Nj

njakala njindi njoŋona

njiŋanta anjolo gonja

44

Ŋgara wi i guimma 'nj' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Kala madaldu ken njoŋona gonjaa ni iŋa naŋ gonjaa tena, njakala tinnana.

45

ŋ Ŋ

ŋaiwre ŋola laŋa

adoŋoŋo taŋ kusaŋ

46

Ŋgara wi i guimma 'ŋ' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Ŋaiwre Ŋaliye lo kare-de, ka guro na si ikal tairiŋa.

47

ŋg Ŋg

ŋgacire moŋge laŋgi

aiyŋge saŋga aŋgale

48

Ŋgara wi i guimma 'ŋg' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Ereŋgi aiyŋgo i iya ru si iŋgem taya, kima ta aŋgunnu ti ibina.

49

o O

oda dokoro kokor

koro nnori konji

50

Ŋgara wi i guimma 'o' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Kaltam dokoro mbo kol mbo tarmina, da ta du ŋornu tela.

51

oi Oi

muico toib roiciŋ

doika toiri doim

52

Ŋgara wi i guimma 'oi' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Doiyo Doiyotam ko, doimko kedel, muico to tula.

53

r R

raidiye raye ruisuge

ruis arkanni tatar

54

Ŋgara wi i guimma 'r' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Ramadan malta kul rayo nda tanaŋa. Rakiya du ruisuge mbo ruis mbo tona innana.

55

s S

si i si iŋgee saibuna

san sirandi sogoya

56

Ŋgara wi i guimma 's' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Safiya suig mo ko si i mbo saibuna mbo ron tanara.

57

t T

taŋi taraŋgi tairii

tatar tokoti tarmba

58

Ŋgara wi i guimma 't' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Taha tairii taŋi taŋa temereŋa. Toima du gember tatar taŋa tocokola.

59

u U

umura uyogi kura

su sugurti gunnugi

60

Ŋgara wi i guimma 'u' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Umar moŋgetam ko kare-de, sugurtu rak kuran tairiŋa.

61

ui Ui

uisee tuinn ruisuge

uiwa tuimii tuiduki

62

Ŋgara wi i guimma 'ui' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Uiwa uiraŋa tuika, aisurum ko i iree tuimmana. Ki iki du uisee tuinn enen, ndeleŋ tuduna.

63

w W

wasi waraga wainji

welege waldama wiwit64

Ŋgara wi i guimma 'w' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Wasarŋa ni iyembo tirnen, kiminn wasu waiji.

65

y Y

yaiy koye raidiye

toye tiye jiray66

Ŋgara wi i guimma 'y' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Yaya mbo Yakub mbo yaiy taŋ kiminn kiye iye-de warka.

67

z Z

zirar zairdig gazaza

zi iw-zi iw zairag zaigiye68

Ŋgara wi i guimma 'z' wo nene yen, ŋgara wi i nenenda yoŋ?

Zakariya gazazo zairdig mbo cumaŋ tarmina.

69

Âduwa majirinta

Eleleŋ kurnaŋ madrasam mateNdu no lukana bini no layte

Chanto gulin madrasam mateSimbildu îrfilan kallo gusulte

Kobolok mo mayan kallo munnuŋteÂfandi taran kallo mandalte

Giraye tige-ken kallo ginaŋteKitaba tige-ken kallo jîkalte

Dûluŋo ba lan dummo nîŋasanGiraye ge-ken sona nîŋasan

Âfandu rakan ikiram geteÂduwo ndindilan kallo gîbinte

Nîndiŋara gi: Adam Abdalla Ismayil

AAji koro o luka nî

Saa korom loyna-kodo Saa korom loyna-kodo

Saabuna mbo luakana-kodo Saabuna mbo luakana-kodo

Jîr! Jîr! gena-kodo Jîr! Jîr! gena-kodo

Ha sîkal i ŋgo omonneHa sîkal i ŋgo omonneMi gi ye minndegiyeMi gi ye minndegiye

Nîndiŋara gi: Nafissa Ramadan Adam

AA ji kaArifi ta

Kaarifi tuaka, gani silla tuaka * Silla kuaku, binu rayŋgu taya

Binu rayŋgu layu, ki arima tuaka * Mi ŋgo moŋonne, i ŋgo omonne

Malta mi aniŋa i ŋgo oŋonne * Sede ninda wi a i ŋgo oŋonne

Si aŋgee ninda wi a i ŋgo omonne * Si aŋgee ninda wi a i ŋgo omonne

Nîndiŋara gi: Ishak Kamis Mahamat

74