57
Notes du mont Royal Cette œuvre est hébergée sur « No- tes du mont Royal » dans le cadre d’un exposé gratuit sur la littérature. SOURCE DES IMAGES Google Livres www.notesdumontroyal.com

Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

Notes du mont Royal

Cette œuvre est hébergée sur « No­tes du mont Royal » dans le cadre d’un

exposé gratuit sur la littérature.SOURCE DES IMAGES

Google Livres

www.notesdumontroyal.com 쐰

Page 2: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

NaræFOTÆ- m A,

. Ili

Il

’5’ .- ’Iér Î 6-, "yn”4 I-fill.)l’(’ Itilii.s T A I 11T

nil r muai r»: :-0è:vpn;,.E.-x,-Rzl xi," "Un-7. rrr,’ H .212: -.Î à ri. a? 3.21.1" Tarn-:1. ,,- L,- a). ’ i ,

un ,1 rl’-.. ,IleÏÉÎ.7ËoIt mima-humùTsùè-Qdiemzpfôdîcfuùs I

a .. ..,H.;. . 4.7l’;-’. li :-:I.k .1," ’ I . ,Ç)’ ’4 V Z’ ’1h * -j J 1 I .Qibus accclliç indexyloçupletlfli. usa: l- 4’, s33: ...; -l:..fl ,’.-;..s. teccnscollw s. .11",, l i J .

-C’I’Z’.’ . ",ËÀJ:.

-.i v A .g’, l- . 1.3] -IÀ.:’M.’ l LUI: il I ’ç.

il w 449i a i , yN l "lïil’rr . 1’ Je" T

x1, 4LÎ , l 7’

i

LVGDVNI,Apud Antonium Vincentium, K2]V

Z M. D. LXI.

Page 3: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

.NSE fait E14 12 C? N71 sesT . l- qui w Kif t x” r .4. 4.Bibliqpola Leftori S. .

if. ,17. «il. Z)c LV v u mccutn m uçm’cnyfapiqiti mm conditori neminem funj. folius,verùm 81 tcriusgratia nafci placuiiTc,ab ipfis peine cum-bulis æquifiimum arbitratus fum,mcnti illi arternæ charifmatum

à , V difpcnfaiç’lièi’obftquenï 5 honîtam ici familiatis râtioni,’à; ’- .2 a; quàn’i commodià pro virilj confulçrç. P936 quum Ali:noismagisi onêalnon patent flanqua id præfiarc polêimus , cam aggredimur,qua nos altifsima donauirbbnitagoptirnî cuiufqu’e’autborià incuimènta ab obli-

uione fluentes. quad v: cfficiamus,nullus nos nec labor , nec fumptus de-tcrrctmcc nobis quicquarn magis cit in 7voçis,quàm liter-arum candidatis o cmferre,corümque fludiis auxilio effanùm’itaque ex officinà’ nofira quàm p uri-

mi haâenus bellë compti ambons rodierint,placuit ctiam,vc ah’quando ex e:-dem Arifloteles me Sta irita,philoFophorü monarcha,nitidior folico,fua’quc re-fulgcns maicfiatcjn pu licum cxiret.Quocirca te nefcirc nolumus,candidc Ic-&or,omncs penè cditioncs,quas vtique nancifci potuimus, diligenterons cœurMc,atque iudicio acri adbibito,non pauca priùs au: inucrfa , au: engin adaptatio-ta,aut omnino omifTa,cmendaiTc,atquc remtuiifc. qua: non magn è otig’dé-prehendcre valcbit, quifquis vcl mediocritcr in amœnifsimis huius hi Ilcampis ver-films fuéritJndicclinfupcr nono ipfum adornauimus locnpîu A f if ,qubd non quucqùaquc integcr,qui prier fafius fucmt,nec fans tanti philofophidiuitiis rcfpondcre,viderctur. (à; in rc fi quid ex laboribus noflris fendes (cla-minis,diuinæ fores acceptum bomtati, quæ ourdis nofh-i pcnetralibus hoc i (un)inferuit,vt quandiu Vitali hac frucremuij aura,tibi,vniuerS6que orbi prochFc an-nitercmur. Sin ver?) in hoc ver-è philofopho,aut cette alio quopiam authore cu-dendo,quicquam nos eflugifle de rebendes, humanæ, precamur, adfcribe con-ditioni, arque æqui boniquc con ale. ngd (mon ingrat’um te inueniemus, fli-muli nabis vice cris , vt in dies maiora moliamur,ycontendamrîfquc vt ipfi nof-Imet fupcrcmus. ’ Vale. i

w ........4--.. . -

Page 4: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

Æ . Û ia Il; in. . - ,71. ... J,a N î .-D” È Ï TÏÏÇ .. t A R] I"

T E L I s E x 1 0A N N B, 13 afro p50; îno,dc’quc iümfiriptù amniôm, 4*) lièrent»; enlia: commmçafgb rad Km-

grendfimum Tarmac curium: ? j’avale j ..,fl;rçignfium in Sçqmàjer Meronymam.Gemufigm a 9052m", me.... dicumaçf’l’lzilcfipbum. r A l . I H .

ù

MA"

En 1 NI probe, Reueirende Pater; cùm de Ariflotele, eiiîf-il Ç qüe monumentis dudum incidiffet difpumio, dicere folitun)

:er quàmvehementer. cu .e-ret Paternitas tua, W hic ambona. Î. à. falebris,ae mendis , qui usifcilicet iam dia obfitus iacuif-c

«:1 (et, totus aliquando ad communem fludioforum.v:ilitatem-,in luce’m pi- irez. Quin’ mirari quoque-folebat , cüm hodie plurimorumingeniai: in .nullisfefe non .o’CCuparent literisjnfiaurandis , cure. hoc ipfum

quo ue nemo. noflrorum ’hominum icntaret,vt eius monumental, quotquotapul ’Græcosriexmnt ,in Latinam linguam. Connerfa in Volumen,vnum ne.digeretzquando ex huiufce leâione cæteris. difCiplinis ,i ac rebus omnibus,magnam lucem ,’& rationem certàm eXèeafola comparare liceat . Enïhîc-adeft idipfumrrOpus , vti tum defiderabaturfi.’ ngd .cùm proiiudicio, acconfilio reuer-endæ Paternitatis .tuæ ira concinnàtum infiruâiîijnque, in lui-Lcem nunc prodeat,*vifum efi ad eam ipfam .defiînàrii oporteregjtum vt id iinfpiciat’,a’tque eius le&i0ne fefe obleâet, tum .vti cogndfcacquantumapud ”nos potuerit eius:iudicium. ’uod fane quam’üis neCeffariumrfi’Jerîtn nenim aliterircâè ferri poruiffet (and) tamen. lusîpotuit’eflîcere ,. nanti)maior. elfe :debuit viri author’itasïin hoc. pin-il. Opbandilgepereï-iàmpllimim

fliruti», &norifme præclara lande baâenus ,in.eo.ip’g verfâti.. A- Venùrh .quod alij folentï, verbis ornare quælmittutm’, id ego -n,1inimlehîc fadait];Neque enim. quœuis laudafÏe , operæ- pretium efi,neque Iapud. quofeunque;fiquidenl’ commendare Authorem pei- fe ipfumjta laudatum, vt fui cognietione mais fingularem laudem. conciliare pofsit ,quid fuerit aliud, quàm-foli fplendorem addere? &.apud.;e.um , qui ipfe. fciat, ô: tenez: ad vnguem’;qua: fit Anthoris ’præflàntià-,è,quç vis ingenii , quàm .rerumiomnium ,6:verborum dînes copia, fi muids. explicare quis’ifla con’etur:, au non aâumaga: ille? Quin periculum aquoque fuftineat,4ne poriùs .rem-longè maximam.verbis eXtenuet , quàm honefliorem , ampliorc’mque effieiao.’ Cùm.igitunlaudationem bîc inflituere non liceat, Inequertarnen Ecum .filcntio- hune Au?thon-cm "foras producei-e fas fit , 61 qubd’Praçfariohes, velusizpartes Operum,quibus tprærnittuntur,’ efileiïfol’eantz, 8L idadeniqueîabfolutum fit, quod nm;

nibus fui partibus conflac,operçïm dabs muon fine fru e:5t.,.neque: vu;lapine promis-carex Tua iftud.ea’cè)rdium., N ;.r.de;vita. garants. Pyjama

r ëGræc’orut-n .fciÎiCetCommentaiiis, mbx demonumentiszipfiùs; dé ne Limas.

mm ordinenlicam, quæcungue impræfentiàrumznonjncommodè. aëei’riî8L ’breuiter widebunt’ur. Fuir; inique gener’e Macedo, Arifiotelesiyrbe Stagiris,filins .Nicomachi’, qui? Amyntæ’ Macedoniæ Regizmcdicàni palliât: .operani;

quarn 0b rem filinmquoquegfuürhyt paris memoriam renouaret , Nicoma-

’ a: si chum

r

Page 5: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

, In Arif’cotelis Operachum appellauit;ad quem-item Nicomachia. faipfirMatre fuiç’PhæfiideHiho genus ab Aefculapio t’æhebànt,cui rei fidem facit Epigrainma , in Ariflôte’»

lem bis verbis faâum: -. L x r ’ - -. I. î . .i M au: ’credtur ’PÆAflide,Wicàlmacéâque parente

«Surfe Milefiadûmgdiuù: driflotelex. ’ . vPofl’ .obitum parentum, à q’ubdam,’ qui publico Atarnenfium nomine peregri-

’ nos hofpitio excipiebat , éducatur : cuius dein ofiîci’ memor non mode filiumeius Nicanora enutriuit , & omni liberali’ doârina in ituit, fed etiam vtve’rum,

à germanum traâauit . Sed à! prius, quàm moreretur, tefiamento cauit , v:filia-Pythaisïhuic Nicanori in’wma’trimOnium locaretur. Adolefdens adbuc, om-l

trilingenuarum atrium fcientoia-excuitusv’filit : quod fatis declarant Commen:tarii.,quibus..res.poêticas c’Omplexus cit , &fcripta, quæ in poëtas edidit,Ho-

mericæ itidem (lamions, &Libri Artisrhetoricæ. Annos natus feprende-dm ,fvoce Pytbiæ , élira philofoËhari iubebatur, Athenas mirdtur , vbi cum So-

- ente ires annos coniunâifsim’ vixit. IQuo. eXtinâo ad amidtiam Platonisfefe contuiit’, qui cum annos vi inti magne Familiaritatis vfu coniunâus fuit.-Ea’mque diligentiam , 6C indu riam ad difciplinas percipiendas adhibuit , vt

; ædes ipfius non aliter Plato , uà’m Amymærî ,Iid en: Leâoris, appellare folitus

fuerit . Neque veto fides flagada iis cil , qui exiflimant Ariflotelem ape-.ruiife Lyceum contra Platonemadhuc fuperfiirem. (2130 manque mode po-.(nille: hocecùm Chabria, & Timotheus’ Atticarum copiarum Duces, opi-

I bus , mai na’que potentia Atbenis fl-orerent, à Platoni arâa necefsitudine con-iunâi cËent. Sed non defunt,qui tradant ab Ariflotele Lyceum confina-

. âum inlhumanis adhuc agente Platane vt limitas bominis fententias conuel-’ lereeg’ quibus ira nefpondiffe finis fit, non fiminciter quicquam contra Pla-

tonem. fiatuiJed aduerfus’eos’qui.Platonica decreta minus perfpeâa habe-rcmr; EiŒbd’.fi)qüjld aduerfu’sipfnm quoque Platonem fuit diâum , abfur-

dam . iudicari;.non debete, quando-in col ipfo fententiam Plaronis .fequitur ma-ximèzcuius hæc effe vox (blebat,"Magis conuenire , nos de fveritate, quàmde ire-quacun’que aliavfolicitos elfe. uinetiam ad verbum ita feribit, A-miens quidam Socrates, fed- Veritas amicifsimai Et alibi,Socratis , inquit,

na: curathabenda e11 , Veritatis aurem magna. Hoc ipfum infiitutumArilboteles quoque ’tenuit , monumenta’que .Platoniea immutandaæenfuit’,

.aique. in confi-iio huiufmodi ab illo minimedifcrepat, dum vcritatem præ-. «rire adeb non fuiiinuit. Nam mirifico alioqui fiudio, egregia’que volun-* fate: Ariflotelem fifille ergs; Platonem , Confiataex ara, quam.ei confecrauit

haçxinfcriptione, . -. - il’ami: driflotelwpim 1m phare Hamid, l a . -.. l&emlquddre’mfaroraprbfmfiret.. j - l - . . fi .1;

Cam ÎPlatone muids officiisyôc v magna familiaritate’ vigintiannos .coniunâtuç;

finit :pofl cuius obitum ita menin, v: Speufippus ,Potonesfilius, quæ Plate:anis force filerai, 5 fcbolam ferret-ci ,docèndfqu’e manu: ’fu fciperei: : Arifloteles

autemÎ in Mâcedonianï fecederetr, que loco alumnum difciplin’æ fuac Alexan-

driamghabuie,magna’.que anchoritacein eiusiregno præflititflam apud Regem-opibus.;&gratia’floruif makimë g’plurimdque opportune impetrauit.’ Maltaenim Rudia’;&’officia in finïalœpriuatim, â in vniuerfos publicè contant.

* Dechrant epifizolæ commen une: , qua: ad Regem feriptæ fub illiusrno’mine

’ -., ’ U ’ ’ i ’ " ï erunturà’--...« a Alu .

Page 6: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

.---------a---.-.-....--. gag

z r Præfatio. .»

feruntur : 8C patria Stagiræ, quæ cùm-euerfa effet , anthor fuit vr ab codemi (àinflauraretur. ’Quapropter Stagiritæ Arifloteli feflum celebrât,quod appel au:Arifloteleum : à menfem , in quo dies fefto dicatus eft, Stagiriten vocant.ErefïÂfus quoqu’e Theophrafli patria,cùm Alexander eam. graniter vindicare cogita...ret , periculoliberata e11. Pofiquam verb Speufippus è vita excefsiffet ; AtheÂnienfes Ariftotelem ad fe inuitant », (3c vnà cum Xenocrate Scbolæ Platonis præ-

ficiunt. Xenocrates igitur in Academia docebat , Arifloteles in Lyceo. Necvmultb poil cum Athenæ defeciffent , Arifloteles in Chalcida nauigauit, illudvfurpans , Non patiar , Athenienfes ,iin philofopbiam iterum vos peccare. .Iamenim Socratem è medio fuflulerant.Neci difëimulauit iudicium fuum,a ud A114tiparrum, quàm difficile, dt multi operis effet, Athenis agere, carmen illud Ho-

meri referens, ÊInquc pyrùp)’m,ficùfici molle; fimfiunt. l I.

lta peruerfitatem morum Athenienfium indicans,Macedoniam repetiit,vbi. -tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsaapud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. ’Ad Alexandrum librum De regno fcripfit , in quo præcepœ tmdjdit de raguaadminiflrando. Sed & comirem fe Regi adiunxit,in intimes Brachmanas profi-cifcenti : vbi etiam opus confecit , in quo ducentas quinquaginta quinque Remrumpublicarum formas conflituit. Secutus quoque cil illum contra Perfas mo-uentem , vbi cùm-bellum exortum effet , dt Alexander mortem obiiffet , in pa-triam rediit. Morum moderationem fummam tenuit. ln philofophia captumexcefsit humanum , cùm nullam eius difci linæ partem imperfeâam explica-’jtione fua reli uer’it. lmbpropria Rems follrtia, cùm pleraque adieciffet, vni.uerfam philofjophiam cafligauit , dt optimis præceptis inftruxit; Magnam item-accefsionem ’fecit ad differendi artem, quando ab ipfis rebus normas, præcepti-que ferreuit, 8! demonftrandi rationem féorfum confluait. ’Nam fuperiorismemoriæ Philofophi demonftrare "quidem , ac euidentibus probationibus vtifciebant : fed demonftrationes , ac euidentes probationes eflîcere ignorabant.Atque idem illis vfu veniebat , quod futoribus , qui coria fecare nequeungcalaceis veto vri re8tè queunt. Naturalium rerum indagationi quintam naturam ad-didit. Diuinarum contemplationi , quanquàm nihil adiecerit eiufmodi , ira ta-men docuit , vtnihil , quatenus caufa ferret , prætermiferit . Siquidem tamtamabefl , Vt ea tantùm, uæ intra orbem continentur, uemadmodum nonnulliexiftimant , comperta abuerit, vt etiamquæ fupra olem habentur , probè te-nuiffe affirmemus. ngd quidem idem i pfe Arifioteles cônfirmat oâauo Naturalis aufcultationis libro z PrinCeps , inquit, caufa , nequc per fe, neque ex acci-denti , motu cietur. Ex hoc nimirum p anum faciens , Deum neque C0rpus,nc-que patibilcm efTe . Vniuerfum tempus vitæ , quam vixit , fexagintatrium au.norum numero defcribitur. Cùm enim decimumfeptimum ageret annum , sa.crati operam date cœpit , que Præceptore vfus cil: triennium. ln ’intimis, a: ne.ceffariis Platonis viginti annos fuit , abeius obitu annos vixit vigimjtrcs, ijpog,vr affirmant , feripfit plures trecentis. Diogenes Laertius’ fummas æflimat Ver.fibus fupra quinquies mille trecentis à triginta. Nam prifci folcbam verlhumnumero fignarewvoluminum magnitudincm ,- Vaud nota certiore:qubd libri fre-queuter fini: inæquales , pro materiæ copia . Ex eo numero fanè Permultidefi-

eranrur, optimi tamen incolumesnobispermanferunLCafum vue; mm coran-l

a: 3 libre:

x2:

Page 7: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

I In Arif’cetelis Operalibr0rum , nos ipfe cendidit , tum cætererum eius bibliothecærtalis quifpiamfuifle perhi etur . Fuerat Ariftateles primus omnium, quesfcimus, qui li»,bras congregaret , Regéfque Ae ypti bibliothecæ ordinem docuit. Dece-dens un: vnà. cum fchela bibliot ecam. quoque Theofpbraflo fuccefferire-liquit. ls eam tradidit Neleo , qui& Arifizotelis,& ipfius uerat auditor.Neleuseam detulit Scepfim ,ac pofletis dedit , hominibus imperitis , qui libres in-clufos. , ac negligenter poliras tenebant . Cquue Attalicorum Regum , fubquibus erant, Radium fentirent conquirendorum librorum ,ad infiruendam.cant biblietbecam, qua: Pergami erat , in fafTa quadam ces fub terrain accu.luerunt , quos 8C tineis, à humiditate labefaüos tandem, qui ex eo genereocrant , Apelliconi Teio tradiderunt, magna emptos argente, Arill’otelicos fci-licet , atque Theepbraflicos. Apellicon , vt qui magis librorum effet fludiof us,quàm fapientiæ , volens corrofiones. emendare, ces tranchribendos dedir,fcri-ptura non reàè fuppleta .- quaprepter libres edidit erreribus plenos. Veteresitaque Peripatetici poil Theophraflum , cum emnino libris ardinariis carerent,paucis duntaxat exceptis , exreriorum fermonum , niliil habebant , in que fir-miter philofopbarentur,fed pofitiones quafdam lucubrabant.Polleriores,pofl:-Lquam hi libri in lucem venêre , Ariftotelem imitantes, longè melius, quant il-li , philefophati funt: nain pro ter erratum multirudinem confentanea dice-re necefÏe habuere. Multùm a hoc Romani contulerunt. Nain continuo poilApelliconis obitum , Sylla qui Athenas cepit , allata illius bibliotheca , buc eamtranflulit. Tyrannien quoque Grammaticus diflribuit , cùm Ariflotelis aman-tifsimus effet, eo fibi conciliato, qui bibliothecæ præerat. Item librarii qui-dam fcri toribus vtentes non bonis, nec fcripta conferentes , quad in bis li-bris præfzrtim fieri folebat, qui vendendi tranffcribebantur. Hic ita ne cafuslutins authoris libres primùm vitiauit. Alias de’inde huic non difsimi is,quof-dam prorfus fufiulit, eôfque minime paucos. Vniuerfos autem eius libres ad

uatuor redigunt dalles : quarum prima continet ces, qui dicendi, perfua-dendi’que rationem tradunt. Ad banc referri poffunt ea , qua: de Poêtica, Mu-fica , Prouerbii’fque fcripfit , aut fi quad cil aliud fimile. Secunda , qui difÏeren-di , ratiocinandi’que fcientiam decem. Tertia , qui moralem , ciuilc’mque difci-çplinam tradunt. Quarta , qui’de naturalibus , ac fupernaturalibus traâant. Ha-rum Clafsium , quidin quaque nabis erierit , aut extet,hîc,velut in tabula,de-pingatur. ln prima, un: Rhetoricen dîner, qui Græci extant hi funt : Rlietori-ces ad Tbeedeâen, li ri tres, quum Laërtius non numeret nifi Duos, milans ta-men illum de Rheterica bis duobus voluminibus traêtafÏe. Ad Alexandrum deciuilibus fermonibus, liber vnus. De Poè’tica, liber vnus. In fecunda,quæ dia-leâicen nadir, extant haro : De prædicamentis decem , lib. vnus,de enuntiatio.ne, lib. vnus , quem nunc. fecant in duos . Analyticorum priorum , libri ne.uem, cùm nobis. eXtent tantum duoznifi fortafsis hi funt, quos Laertius hoc tituvla commenterait. Syllogifmatum due . Analyticarum pofleriorum, fine de.monil’rationum, libri duo . Topicerum libri 0&0. Elencliorum, liber vnus:

uem nefÇio , qui feçuit in duos. In tertia , quæ moralia continent , hæcfuperfunt: Ethicorum ad Nicomacbum,libri decem. Ethicorum ad .Eude-vmum,libri 0&e;fic videtur. Efl: enim feptimus longifsimus.Etbicorum,quæ"Ma,gna vacantur, lib. duo. Politicorum,lib.a&o. Oecenamicorum, libri dua,qu0-:rumalter nethus cit, In quarta fupcrfunt hæczNaturalium aufcult-ationum, (lib.

- ’ I i et o.

Page 8: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

4A Â. .--’-....-A- A1’ a Ï Præfatia. . I

6&0. MetearolegicorumJibri quatuor. De cilo,libri quatuor. Hifloriæ anima»lium,libri decem. De partibus animalium,libri quatuor.De generatione anima.»lium,’libriquinque. De gêneratione dt corruptiene, libri duo. De Mundo’adAlexandrnmJiber vnus. Decaloribns,libri duo.Et qui nnper innenti fiiere, Deplantis,libri duo. De fenfn dt fenfîbili,liber vnus.De innentute &-’fene&ute,libet .vnus.De fomno dt vigilia,liber vnus.De infomniisJiber vnus.De diuinatiene infamnis,libervnus.Problematû feâiones permnltæ. De vita 6l morte liber-vnus.De refpiratione, liber vnus.De fiatn,liber vans; .De pbyfiognomicisJiber vnus.De anima, libri tres. De memoria,& meminiffe, liber vnus. .De mecbanicis,libervnus.De lineis illatabilnbusJiber vnus.De Xenepbanis,Zenonis,& Gorgiæ. las"citis,liber vnus.-Sûpernatnralium,libri quatuerdeCim. Tantùm nabis f upere tôt

aidera Græce’. Nunc acci pe,quæ. in quaqne claire defiderentur. De prima deli-dtrantnr banc: De poëtis,libri tres.De rbetorica,liber vnus:cui titulus,Gryllus;Nerintbus ,- liber vnus.De Emb mematibus Rbetoricis,libri duo.Artis Poeticïætr’aâatiaJt’bri duo.De confrlio,lib

dinatorum,libri duodecim.Olympionice,liber vnus. Pytbionice, liber vnus.P -thionicarum’ elencbi,liber vnus.Dionyfiacæ viâoriæ, liber vnus.Pytbicus mufices,liber vnus.De tragœdiisJiber vnus.De daârinis,liber vnus. Pronerbiorü,lirber vnus.Carmen ad Philoxenum .fcripfit,elegias.His adiungt pedum, Mathematiens,liber vnus.De magnitudine,liber vnus.De Mufica,liber vnus. Ex fecundadefiderantur bæc:Sepbifia,liber vnus.Menexenns, liber vnus. .De fcientiis,libervnus.Solutiones contentioforû,liber vnus.. Diuifianes Sepbiflicæ,libri quatuor;De contrariis,liber vnus. De fpeciebus,& generibns , liber vnus. De propriisJi»ber vnus. e Commentaria aggreffaria, libri ms. De inflmtiailiber vnus.De bis,qua: aliquat modis dicuntur,aut imita additionem, aut propefitum , vt reddidit ’Dia enis Interpres,qnum ’Aldina- editio babeat aussi: qâasnpdiber vnus.De fcientia,li ’er vnus.Diuifiones decemôt-feptem.Diuifîbilium, liber ’vnus. De interte-

gande,& refpondendo,libri duo.De propofitionibns,liber vnus.Pmpofitionumcontentiofarnm,libri uatuor.De fyllogifme, liber vnus. De qnæflienibusJibervnus.Metbadicerum, ibri oâa.De fyllagifmis,libri duo.Syllogifl:icerum& defininanumglibri duo.Deeligibili (St contingenti,liber Vans. De bis, ne: ante lacesfunt,liber vnus. Topicôn ad finitiones, libridno. Dinifionum , liber vnus. De-finitionum,libri tires. Epicberematumdibri duo. Qnæfliones ag refforiæ , librivigintiquinque.At-tiü colleâioJibri duo;Ars,liber vnus.Ars aliaÎibri duo.Compendium artis,liber vnus.Artis Tbeadeâi centraâia , libervnu’s. Entbymematûdiuifiones,liber vnus.De diâiene,libri tres.Colle&ionû,libri duo.Aduerfus Cor

iam,liber vnus. Problematum ex DeniacritoJibri fex. De doârina liber vnus.Aduerfus Zenonis fcita,libri-duo.Encyclieerum,libri due.Ex tertia interciderïitbæc,De inflitia libri quatuor.De Philefepbia,libri tres. De Republica libri duo.Amaterius , liber vnus.Cenuiuium,liber vnus.. De diuitiis, liber vnus.Exberta-tiannm, liber vnus. De nobilitatefliber vnus.: De VoluntateJiber vnus.Alexencder,er de colon-is,liber vnus.De ’regno,liber vnus.De bono,libr-i tres. De Platenis Le ibns,libri tres.De Republica PlatonisJibriduo. De. Amicitia,libervnus’.(laid u affichant affeâum effe,liber vnus.Pro fitiones de virtute,libri tres.De’ rtnrbationibus iræ,liber vnus. De imperio,li r vnus. De m’eliori,liber,vnns.

, De affeâibus-Jiber vnus.De valûtario,liber vnus.’ De pulcbro,liber vnus.Qgæ-Î

a: 4. mennm

et vnus.DeHemericis ambiguitatibus,libri fex. ’’Liberalinm difciplinarum,libri duo.Parabolarum,liber vnus,AwËxvmy,id cil Inor t

.4...

Page 9: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

In Operafiionû de arnic’itiaJibri ducaPoliticetiîJibduoDe iufiis,libri: dueJuflzifi’cationû,

libri duo.«Iura,liber vnus.Lex cdme’ridatitiadiber nnn3.Legum,libri quatuor-falitiez ciuitatum,l.ibri centumvigintiaâazôt feorfumde demecratia, O li arcbia,’Ariflocratiagôc Tyrannide,Addauhn-. bis Epif’talæ adeilippwnSefyi-nëriornmEpiilolœ :adÇAlexandrum ., quatuor; Ad Antipatrum’ nouent. , Ad Mentoretnme; Ad OlYmpiadem nuai. .Ad Hêpbæfiianem vn’a; Ad TbemiflzageramAdeiloxenum’vnaEx quarta interciderunt bïæc’»: De elementis libri tres. . Dematu , liber vnus. De idea, liber’vnns. Quæflziennm de anima , liber. vnus. Debarrira , libri tres. Pbyficus,liber vnus. De Arcbytæ philo’fopbiadibri tires; DgSpeuftppi , &Xenocratistilofopbia, liber vnust De Timæi , ;&-Arcbitæ librisdeeerptaJiber vnus.» Adnerfus Melifsi diâa , liber vnus. Adnerfus. Pytba 01ficus, liber vnus. vAlcmatenislplacita, liber vnus...Aduerfus Xenecratem, liât.vnus. .De Pythagoricis , liber vnus. De incifianibus ,*Ilibri oâe.Excerptie in;eifionum , liber sinus: De compofi’tis animalibus, liber vnus. De fabulofis ani-amalibus , libervnus; De non gignendo,liber.vnus. Medicinalinm,libri duotDefignis tempeflatnm,liber vnu’s.Aflranamicus fpeculatiuus, liber vnus.De matu;libervnuanfpeâorum probleiriatum,libri duo. ÀExpefita generatim, libri qua.mordecim. Hœc mebum’entorum-Arifleteli’s biftoria cit. Porto quad ad ordi-.rie-m attinet earum , qui ex vninerfîs eius operibus. adbuc librifuperfunt, exposfiendum id nunc efÏe videtnr,fumpta potifsimii exardio ab iis,quæ tradidit Amimenins in exordio (campant. Ait ille. fcribendi apud V eteres. in vninerfum duogenera eXtitifle, rififi Wgæçspé’flup ré au :74: emmurerait , est àmsaypmxàïne

pumas funt,quæ fludioforum quifqne ex Antborum leâiene fibi .conficit. Mo-ris enim fuit prifcis,vt maiorum .fcripta legentes, Commentarias fibi’ facerent,in’quibus opiniones dei-chus à philofopliia’pertrafiatis fcriberent, argumenra’que,quibus opiniones :fuas illi afl’ruerëtJnde illud Plini) Inniaris de Auûculq,Hacimtentione rat ifte vblumina pet it,Ecle&ortimque Côme-maries centü fexagintamihi reliquit opiflbo’gta-pbosd clinicien-fi étamine-min quos Cômentarios re-e

erere etiam maris fuit,qued ipfi Commentarios feribenti priuatim videreturzvc-Eqiiaudo ad fcribëdum animnm appuliflet,tanquam ex penu literaria promeut;illamiveluti materiem voluminnm, &fimul cæmenta, calcémque ad firuâuramrepofitammlypæu funt,quæ non ex tëpore,& fine cura fcripta funt,Vt Wyflfl,fedrdiôtianem babent compofitioni c6gruam,& capitum diuifionem refile, atque,erdine digeftâHorû rurfns alla funt hawatàzalia dunyÊauraAv’mâqmu funt,in lquibus Autbor ex fua perfona docet,nulla perfona extrinfecus ’afÏnmpta. .Huiusgeneris funt «à rinçoæpnnxà, que: ideo fic vocâtnr,quafi difciplinaria,fiue quia fuis

de mais difcipulis fcribebantur ab authoribus cuiufque feâæ,id.efl: qui; yvuoiug 8--gammas quia voce præCeptoris opus baberët , dt idcirce â nemine èfmgmûg,idei’t corû,qui in fcba is Philofepborü verfati,exercitatt’que nô fuiffent,re&ë le

gi,cognefcique poilentJd quad in libris bains uoque..autberis.tenebras efÏundit ’bominibns barû’difCI-plinarûimperitis,quif ’ ’cet in fcbolis Peripateticorum

eruditïi’non fuere: id quad ipfemet in fua ad Alexandrum epiflela innuit .- Namcùm Alexander. ægrè ferret libres Acroamattcas in valgus editos- faille", re-fpondit .Ariflateles. à nemine intelligi. poile ces libres, qui vece præceptorisin bis inflitutus non elletlndicans (cilice: à êKWFÉ-leàp du , cui id peCuliare efÎ,

Yt vecem præceptoris poilulet,non,vt igname faient,à quopiâ aulgarium intel«ligipofsitflic tamen’eius Epifiolæ locus calûniæ oecafienem præbuit-nennullis.

qui

Page 10: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

gâtinam profiteri- pofsint ,4’qnanuis literatores-

I ’ ’* ïillPræfatià? i.

qui cum improba, ô: rudia pecora fiat,- vel ex falfa caufa , occafîonem calumniarancnpanrureAiun’r de indufiria innolnros effe libres Ariftorelis, vt à nemine’in- .rolli anrut , velipfius reflimenio. Arqui nan’vid agebar Ariftoreles , fed valebatensËbros non à quouis vulgarium inrelligi poile , fed ab iis faits j qui in (chahs;Philofophornm exercirati fiiiiïent,quemadmodum i fe Alexander mcm.AarfoaÉfpanic enitnsdiâionem habent altierem,ac rationes V rmiores,.freqnentierélque,se inquibus nihil’nifi graniter demonftrarumïaffçrri apostat, fient in Mathemaüricorum quaque libris fit. Inde inafcir’ur obfcurnm illud oratienis genus , 8l andfcultandi necefsitas,è rerum fcilicetnarnra,nonbominis cuiufquamimprobirare.Alioqui autem dt Mathematicormn demonfirariones calumniari oporrebat, &-Iurifconfulrorum granitatemreprebendere, qnam: fine. præeeprorum opera-diliègente non qnifquamvnquamreâè affequurïus efi.E?naturaitaflqcue difci linarum;ea obfcuritas nafcitnr.Nam dt alios docendi modes reddit di ’ ilioress æc ratioacroamatica ,fi admifla illis fuerir -: cuiufmodi ’fùnr’D’ial’egifmi, in quibus fi que:

paille fubtiliùs’demonflztara funr , non ’paruam: difficultarem: faCeifunt leâori:

Art igname ramen diCta funt, 7è Ulm-Aortxè, tan" uam ad vulgi quo-que vrilirateml infliturionémque fcripra fint,non«le&orum tanrum difcipulorum,ac familiarium

fcribentisNam-ègmégw: , appellabant olim’feliolæï;qnicunque alicui feàa: philofopbantinm fe min dedifTent.Sic «Sein libris Platonis’,etfi Dialogici finr, dl popu-larem tirulum’prat fe ferant,.obfcura ramen fnnr pleraqne , in quibus confirman-dom aliquiddemonftrarione efl.Ade6que perpaucos reperies bodie,qui eam de».

’ h uidam Prablemara-aliquar ex illislibris decer-pta Circunferenres,ifl:ud-genus philefo hiæ apud imperiros hommesaudaâer iaâirare audenr. Videruranrem noftra fgculo idem centigiiTe philofo-phis: Platonicæ,qnod ætate Cicerenis Periparericæ accidit’: qua ætate panet Fuehrunr , quibus en cognita effet. Namexoleuerar rumillud philofophandi genus, ’fine uod libri illud compleâentesaliquandiu laruiffent,ac velnti inreriiilentzfiuequod hominesrum quoque diflîcultare fenforum dererrerenrur, quoufque Alesxander Anteninorum temporibus diligens Ariftotelis leâar , Commenrariosipfumedidit,quando primùm cœpit &- legi , à intelligi Ariflzoteles ,6: verfariiipbeminum manibusginrelleâa fcilicer. vrilitate,quæ ex illius attenta leâione carpea-retur.Contrà itaque circuit nofltro feculo,vr intfcbolis-ltaliæ[omnibus Arifleteli:ca rradantur,cæterorum- philofapbia negligatur.E qua occafione id quoqne prosefeâum efl,vr Præceprores de reâa’inflitntio ad Platonis philo faphiam defideremtur’hodie a (imbus ramen Opus cil. profeâè volenri reaè ad illud philofo banditgemma cum fixage accedere. Neque enim fait": leâio abfqnefdocenris inilituu’o-ne præflare id .poœft,nifi"in [literie præcefierit.Ad banc modum iraque à; quibufî.uis ititelligi non poffe Ariftorelis Acroamaricaexifiimandum cil. Sari fit antemExoterica quoque Ariftoteles ,1 è-quo numet-o .viderur elfe liber , qui (le Mnndohfcribirnr, n’agitèltla’pw, mode eius-Aurbaris fir.Sed dt ipfemer in fecundo 11:38

ripai de infinitudineMundi difputans,nontinarim barum meminir;ficut in Enta-Îtenir: sdoçuimns ,. in biens .;tanquam;manifef1iùsdïe: uibufdamzquæftienibns1133m; (garentiamnjn il. is expanarddqned eriam-faeiliùs t,quaties cerris rationnabus confirmari,demenflrari’fque res non poflularzqnale docendi genus in Acrea-Â’

mariais. exigirur; quad autem ad ordinemlibrarum arrimer , qui in hac editioneîcontinentur, 11326; cognofcenda- funr; Operis rotins duo .fnnt Tomi, quorum pri-.mus libres,qui;ex [ceignais clade changeantes babet- hoc triode.» . t .. Ï I - » .

Page 11: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

In Arii’rorelis Opera

I . Caugorimv t ’ ’ . p p w:a Liber hic àflnyogzôy , rotins logicæ rtaâationis primes elfe deber,nonis,qui.deInterprerarione in fcribitut,vt perperàm nonnulli exiflimaife videnrut.Nam prie:rerquàm qnbd Animonius Hetmeus illud palàm adfi’tmar , ipfa quoqne mabo-dica docendi tatio,qua pratçipuè Arifioteles fefe commendar,id« exigit.Efl: enimdocendi modus hic. pet compafirionem,qnories non à fine,qui primus elfe in te-ofelutiene confuenir,fed ab eo,quad à fine remorifsimum efl:,in quad fcilicet defietat tefolutio, initiant doâtinæ facimns. Finis itaque retins logicæ ne otiario«nis,demonftrario efLHuius veto narutam exponere non licet. abfqne difpura’r-ia-ne de fyllogifmo ptiùs fafiaaquemadmodum neqne fcribendi difietenres mo-des docete poffumns priès,qnàm emnino faibendi’rarionem teneant. At ne’defyllogifmo quidem ipfo reflè- doêrina fit anrè,quàm expafita fit propofirionumnatnra : nam ex bifce fyllogifini i pli cenflirnunrur. Eodem made difputario’nemde propefirienibus præcedete débet fimplicium vocum expofitio , à quibus bæipfæ confiant, à: in quas tefoluunrnr , propofitiones. Qqaïropret primùm om-nium , fimplicium vocum expefitionem facere conuenie at.Ad hune-modumfpecularionis finis, inirium fit a&ionis : 8c vice verfa,qui aâionis futurus finis cit,Crânremplationis fuir initinm.Sic-Arcbite&us domnm fabtefatlnrus,ita ratiocina.birut,Domum faciam,qua: defenfio efi ab imbribus, dt venta z id. autem fieri ne-quirabfque teâol-linc ergo f ecularienem otditnt,& fprogi-ediendo ira ratioci-narur,Te&um fieri nequir ab que -parietibns,neque hi eut , nifi iaâa fiat funda-menta,& hac non iacientut, nipnùs efiofia terra fit. ng loco Cefïar- f eculario,â inirium fit afiian’i’s. Primitm banque terra efioditut , inde cætera ordine fiant.Ad eundem modum ’Philofop’hns. ueque demonflrarianem confiiruere volens,ira cogitabit , De demanfltatione 21m diâurus : verùm quia eafyllogifmus l eft

l fcientificus , ( ira nanque definirut) fieri:nequit,vt ipfius expofitionem faciamus,’mil præceHetir defyllogifmo traâatio. Sed neque bains doâtinam tradete licet,nifi.cognita ptiùs fit propofitionum natuta. Sunrenim propofitiones , oration’esquæpiam,è.quarum complexu fit ratiocinatio,quam fyllogifmum dicnnt.Ar ne;que ïptopofirienum daârinam capient,qui fimplicium vocum naturam ptiùsnOncognouetinr :2 quando ex leatum complexu pr’opofiriones ipfæ .conflitnuntut,’queniadmodum fyllogifmi è propofitienibns confiant. Hoc itaque loco defiircontemplatio,’& inirium haber praxis.Nafcnnrur autem ex duobnshifce marlis,rotidem doétrinar’um genera , quorumzaltetnm pet compofirione’m,altetum pet:refolurionem fieri dicitut.Et inxra .primnm genus confiirutus fiiir ordo libtorumrotins dialeâicæ traâationi-s. Eft itaque’Primus inter pattes rotins lagicæ. liber;qui (ramerai , infcribitur , quem ptæcedit alius ., buiufce introduâotius , quemedidit Parpbyrins. De ’rquinqne’ vecibus , qui «me aurait; î -" t a - i ’

. f 1- a J ’ d’1): Interpreranom." ’ - --. ..-Libtum. lettTnyoçbôy, feqiuinrut .De interptetatione libri duel; ira enim apudLatines diuidu’nrurHi, vr diâumfuir,ptopafirionnm natutam exponunt, Mim-plicium VOCPm complexuptimô CoalefcentiumEt-non folùm inïiis exponitur,’quœmtura ieorfim cninfque propofirianis fit, tfed dt quam intctïfe habitudinemiottiatiturzveluti c’uiufque oppafirionis natura quæ fit : que loco’affirmarionisfihuit: oppofiræ negationis,leges confliruir,ptudentifsimè fané; Nam’iis principiismax ivretnr- ,ad feqnenrinm. theoremarum’ .demanilrationemv,’ maxime veto ces

rum,quæ de tribus .figuris. tradetitur.Cenfenrinnt-hÏæccum.iis,qua: in pallierais ’Analy

"Il

A-A-Tln

Page 12: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

,Præfatio.

Analyticis diaa funt de axiemaribus communifsimis; qubd iis vrai:

rut artifices ipfi quoque communes. AMuséum prima.Poil explicatam propofitianum natutam,quantum ad præfens negorium etat

neceiTe,difputarionem de fyllogifmis aggreditur,oflendens vndeagnofcatut ne.-cefsitas ea fyllogiflica. Appellanr banc confequenriæ necefsirarem , à nafcitut à

forma fyllogifmetum. . . - .analytica poflrema. . . .Efl: quoddam ratiocinandi genus,adeo potens,vt flatitn bomini,modb aufcnl-rate velit , arbirtium adimar bec, anr illud flamendi de rebns quibufdam , fed adveritaris a nitionem, affirmatione’mqne vel nolentem trahit, ac impellir. Nequeenim tale falum cit, vt concefsis quibufdam, inde aliud quidpiam neceffatio in,fetti oflendarzbæc enim fyllogifmi natuta fixerat,id cil tarins generis, arque infi-ciari petpetne pet initia licet,nec concedere, quæ ab adnetfario pofita fnerinr.Hoc longe potentius ar unienri genus dl,qnando nihil emnino tecipir,quodau-ditot diffireri pafsit,au ea’rve, ne non compas mentis babeatut, dt pto’inde te&anolentem,volentem,ad veritatem ipfam ducit,impelli’rve auditotem.Huius argu-menti arrificinm in Analyticis poflremis traditut.

A Tapez.Quannis ptæcipuus tarins artificij logici fcopus fit,demenftrarienem tradere;

fient cuinfque artificis intentia efl: , fua quàm cerrifsimè confirmare z quia tamennon fempet id contingir , quod retum ac caufarum exa&a cognirio fæpe nos la-reat , ne ne matetia amuïs eandem certitndinem argumentorum recipiar , quæ-cunqne licilicet retum eft incettatum, dt sûbinde aliter fefe habenrinm, cenflirutafuir ars probabilium argumenrorum,quæ in Topicis traditut.

A Elencbi. .Conueniebat eum , ni auditorem ad inquifitionem veritatis infiirnetet , nonfolüm ea docere,qnæ a banc condncetent, vt talibus fcilicet vtererur,fed dt ea-rum commonefacere oportuit,quæ talem inquifirionem turbate poilent. Scripriad hnnc vfum funt Elenchi, qnam pofltemam rotins logicæ pattern elfe, ex Épi-logo rotins Opetis cognafcere licer. a

Plgyfiologia. -Quanquàm vetetnm Petipareticorum non pancis , neqne emnino infimis vi-fum efl , moralem philofopbiæ pattern prima loco auditori proponendam effe,pua videlicet animus illorum doârina confirmatus,ad contemplatiouem vninerfiit inflruâioncùm tamen non pancæ illius difputationes ab bomine buiufce philo-

fopbiæ impetito,petfe&è cognofci nequeanr, Mm 38 5990962491156, 6235 dmd’eaflnrôh

vifum eft , poll: inflirurionem dialeéticam , banc otifsimnm rotins philofophiæpartent auditori proponendam effe , èqua 6c ad liane cognitionem fefe aiÎuefa-ciat , dt exemplorum copiam fuperioribus ptæceptis accommoder. Verùm quiain borum qnaque librotum ardine cognofcendo,magnum vetfatur momentum,à lux non exigua inde confurgir , buic fefe flache mancipate volentibus, neqneveto adeb pafsim expofitns is fuetitab lnterpteribus ptæcipuè Latiniszde hacipfitte nonnulla in medium afieremuspaulb alriùs reperita initie.

’ Tbyfim «finitude. . » ,Librarum Atiflotelis, pattern philofopbiæ narnralem compleâenrium nondifficile cil etdinem- cognofcete ,. vbi fententiam eius,in exerdio tarins pbyficæ

trad:

v- k’æ fi

Page 13: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

In Aril’rorelis Opera

traditionis expafitam inrellexerimus,Namis ipfe locus ambo bæc compleé’rirnt,

[copum,inquam,o&o libratum de Naturali Aufcultariene,& modum daârinæ,juxta quam fatiutus fit vniuetfam retum naturalium expefirionem. Et fcopusquidem cil, exponete Naruræ attifiçium, in fabrica ipfins operum , cum primisveto principia Narurar retins , qua: fiat , explicate. Nam cogniria operum Na--tout , pet inquifirionem , expo irione’mve caufarum fit , velut retum aliamm o-mnium , qua: canfas babenr , fine vnam , fine lutes , earundem expofitione do-ârina fit :’vt in Analyticis poflremi’s abnndë au traditum , quem librum necefa-

fe efl diligenter teneat , qui harc artin etc volet , vt [ne loco expofirum à nabisfuit. qu domnm nouit, eiiifqne atti cium, is profeâb nonit cæmenrum,& late-res, dt emnino materiem , è qua fuir coagmentata : item Arrificis opetam,& fet-mam Prætereà ipfamfluadratamfiut rornndam,arqne in vninerfum firum,arqueordinem partium dentus rotins; paflremô finem quoqueJS efi vt à venro,& im-bribus fimus turi,ac tranquilli,Arque ad eundem modum,qui Nature: attificium,eidfque opeta fit cogniturus,eum neceffe cil caufas diligenter in uifiuiife, didi-cifséque ; lieur in arte fir.Haber enim ipfa qnaque diffetenrias cauiiarum eafdem,vr ars haber. Sunt nanqne au: matrices, dl agentes caufæ , vr in genetarione ani-malis,fpiritus formants patres fimilates di&as,&, ex earum coagmentatione orga-nicas , equibus demum exit rotins animalis conflirurio. Neque facile afsigna isdifferentiam buius arrificij,ad id, uod permanum Artificis,cetam, aur aliam ma-retiam quancunque ducentis,ac.lingentis, fir:nifi quatenus bac fetis efl,atque abce ,quod farmarur, palàm feiunâa. Calor verb gigniriuus,vim formatricem ge-flans,per ipfum opus cil fparfus,ac tari illi caniuntîtus.Tales itaque caufæ foleureffe,quœ pet Narutam agunt,quas ipfe,vt aiunt lntetpreres,nomine principi)’ in-nuit.Sunr dt fines,ob quos agit Natura. Velut defenfio à pluuia, dt venro,domusfinis cil. Nihilb enim magis quicquarn à Narura remet-è fir,quàm ab arte. Vocarantem Arifloteleâ finesscaufaSEOdem mode parresquoque funt,rem naturalemquanque conflituentes,velnti forma, 8e mareria : appellanrtitque ab ce banc, ele-menra. Harem itaque caufarum ex ofitio , in. libris duobus primis maxime pro-ponirut , dt in primo, maretiæ potiëmùm: in fecundo,cæretorum. Et is fcopusefl, vt ait Simplicius. Verùm cùm canfarum duo fint geneta , quatenus alias funtvniuetfales, 8L communes tebus naturalibus omnibus : aliæ parriculares,quæ fci-licer in quanque fpeciem fetè teferunrut: earum , uæ communes funr, caufa-mm expofitionem facir hic liber. Sed hoc ad modum pertiner , fine ordinem,inxta quem fitâutus fit hetum omnium do&tinam. Bipettitus bic cil , quatenusvous in fin ularum quæflionum-inqnifirione confîfiit : alter in-ttat’tarione tarinsaliçuius diiëiplinæ , ceins veluri partes funt , quæfliones inxta modum prioremadinuentæ. Inuentio bæc,demonflratione fit. Expofitio autem earum, vbi inuen-ra fuete,modo . nodam doârinæ fit : qui modus id ptæfiar,ne res temetë propo-nantur,fed artificie-pulcbtè connexæinter fe fiat difciplina: rotins pattcsls aut ènatuta retum earum fumitut, in quibus vetfarut difciplina, velnr in grammatica,ai. grometriamecdîarib initiumabiis fumitut,qnæ Natuta priera fu’nr : sur e me-rboda qnapiamalia.Cærerü dam res hoc otdine proponuntur,priore modo,quofcilicet fuerant innçntæ,perperub vrêris , id cil demonfttarione,quæ facit vrquæ-fiionibns fingulis babeatur fides.Qqemadmodum modus pofieriet,toti difcipli-næ ordinem addit, qui pet initia , dum prima fcilicet inquifirio fit,feruati neqluit.Neq; enim licer nabis max initia rotam retum Fabricam ira inti-o afpicere,fingu a’q;

r t ne

Page 14: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

l a

- Præfarioæ-fne ordine eagnofcetewtper muni-am C0thtut3fi1Cl’C.SCd primùm i irai-i ont;nium,admirarione quapiam duâi fingula inquitimusmon vr fefe con fêquunrur;61C à, îwxsflt in qnodqne incidetimus,ambigentes ira falerrer’inda amus,ordi«

uem parrinm in cenfliruriane tarins rum demum animaduerfnti tan em alfquaulda,cùm bornm fingula,aurpleraq;,aur eriam vninerfa,demonfttatione pet partesinuenra inter fe connexuetimus,conrulerimtifque iid,quod ibuiufcemodifirglznpmaman. vocar Ariflereles)opus efl,ac artificiumPtimùm enim qui ab cutam’quatftionem explicate volet,-neceffe cil manifeftum principium fumar.Er vr Grâ-maricus vacem ignora pet aliam expaner neceffatib,quæ minime auditori igna-ra fit: ira qui rem igneram anr ipfe voler inuenite , aut aliis inuen’rain exponete,initium ab eo fumer,quod illis tr cognirumi Dc’inde vbi mulra fiietinr ex arien-sda,ea reâiùs prime proponentu’r,quæ minus funt ebfcura,ac priùsfaciliufq; ob-uia fnnt.Hæc ambo fe faâutum pollicetnt Atiftoteles.Ttadirurus ira ne retumnaturalium difciplinam,per quam exponunrut afieâibnes rebus i plis itilhærenres,quatum aliæ communes omnibus fnnt, alias aliqnibus tanrüm, quædam peculiaetes vni falùm fpeciei : eas primùm,arque in bec libre edOCebir,-quæ*communesomnibus finir. Et idcitca communis bic elfe. debet ad alias patresretins pbyfia-lagiat omnes.Velur caufatnm alias communes omnibus funt-,aliæ cniqne fpecieipropriæ. Omnibus communes funr caufæ vniuerfares,velur materia prima: pe-culiares,velur matetia prapinqua animalisât fatma iridem tei cuinf ue,& omni-no caufæ proximæ. Ex affeâionibns queque aliis,morns fecundum ocum com-munis cil: corporibns naturalibus omnibus,quo parrim aâu funt,parrim pareils-re: fimplex motus,non omnibus, fed fim licibus. Et déinceps fimplex motus or-’bicularis,corporibus cæleflibus eft pecu iaris :reëtus veto,elemenris. ln hetumitaque omnium expofirione primùm vninetfalia tradir , maxime’que communia:déinde quæ minus talia fnnt,quue ad preptiacuiufqne fpeciei,vbi quiefcendumcil. Qnæ enim infra hæc funr, non fcientiæ ampliùs, fed bifioriàmagisaccomamodara funt. nomade tandem fit,vr à manifeflifsimo queque ordientes ad id,quad minusrale eft , prqgrediamur, quando comtnunia priîts occurrnnr nabis,minus communibus. Ira e faâutum promirtit, dum air: Ex vniuerfalibus. ad fin,gulatia ,roficifcamnr,aporterPtætet ea vetb,quæ diüa’ hîcfuere,altera quequevriliras une doârinæ .madum’canfequirur minime afpetnanda : nam ira fit , nein eadem difciplina quicqnam fœpe tepetatut. Id , quad emnino furu’tum etar,alium ordinem do&tinæ feqnenribus. Pofhemaeft vrilitas,minimè ramen cæte-ris inferior,vt demonflrationes, qua: fiunt in difci liais , finrl-Vninetfales, id cf! tevera fcienrificæ. Perte autem , quiadiâum-eftiibgulatum uæflionum expofi-tienem in difci plinis demoniltatione peragi ,I sdnrque i pfius no genera,quorumalternmà canfa ducitur,efie&nm oflendens,fcilicet «à si A; 37’; : alternai ab’effe-

* &u,& ollendit caufam: ambigar uifpiam ,an vttoque genete bic vri "conneniat;an alter-o magis,& vrro pariés. E iraq-ue cognofcendum,in omni demenflrati04ne à nota quepiam,& inanifeflio ardienduin elfe-principio,qu6dq; fit accommo-datudeiita perpetuum efflvrfir inexorabile prorfns.Aliter enim fcienria demain-fltariuafieri acquit. JVerùmiaurem vfu venir,vr in aliis alia ptiùs nota finr.- Sieurmarbemaricis eau fæ,& emnino qua! Naruta funrrprioramobisr "neqne occurrunr’primùmzquaprapter in illisteodem ’demonfl’ramns mado,quo errer Natura. In

. naturalibus viceVerfa Jeans prirnînn fefeafferunriDndum animaduerfnm tuestarsselem deficere quandoque,vr in Luna quaqnngnorata ramen canfa fait; ne:

tv en:

Page 15: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

In Atil-tntelisï bpere’t

suiferas hominem mentes rimer: . liber-anet, in - defeâu Siolis’mottem fidetis, inLunæverb deliquie,veneficia arguentiuin,ôc-obid crepiru diiÏono auXiliantiumsHic errer prifcerum animes die rene’ir, eclipfes quidem palàm Cernenrium,cau-fanera ignoranriumzdonec ThaletisMilefij (agaciras,deprehenfa hac in vulgusalerter tandem. Eodem ferè mode primùm animaduerfa fuir à prifcis,fimpliciû

- r , inter fe corporum vicifsini fafia rranfmutario,generatiôque,cernenribes nunc exaqua aèrem gigni , nunc ex aëre vicifsimaqnam , ne teliqnis modum eundem.lgnorabater caufa,nefciebattirquie cemmenis illius fubieâi natura, quæ poflmo- ldum materia vocati ces pir,ad artisnimirum imitationem. ïCùm igitur à manife-ftis princi inmfiatuendum fit, è.tebus:aerem narnralibus efieàns ,- quam caufæ,notiores int : quemadmodum in artequoque ptiùs’tora domus occurrir, quameius .caufæ, ac partes : neceffatib’fit ,vr retum naturalium expofirioni peCuliarier ’demonfltandi modes fit, qui ab efieâis, quàm qui à caufis ducirur. Id itaque aitinquiens,lHa:c autem infira nabis à; Narura cil via. Ad hunc modum locus is,ro-ries pbyfiologiæ artem complec’tiret. Demonflrariones iraque,fmgulorum pro-blematum fnnr : doârinæ veto,rorins.alicuiusgenetis. Et vr in omni demonfita-riene fubieâum babeter aliquod ,«cuies pafsiones proprias. oflendit demonflra?ratzira cuiuf ne difciplinæ tories funm qeoddam (ubieâum efi,circa ceins aile;&iones pet e inbæte-rïites fèfe ocCupat quifque artifex. Snbieé’tnm tories difci.-

plinælid elle foler,quod æquale cil pafsioni us amnibns,qeæ in ea demonfltan-rut. Neque conrinub taries difciplinæ , à eius parrium idem fu bieâum efl : feid

uod tari. difciplinæ fubieâum eft, genus efi earum, que: partibus eius refpon-dent vt fubieôta. Sic magnitudo,geomerriæifubieâum quidem dicirurzôr Iafsio-nes eius funt, æquale, .aur inæqualezeffe. Pars ramen geemerriæ alia, verEttet inaliis buiufce generis febieôti differenriis .: nam alia in lineatem comparatione (deoccupat, alia in figurarum, abattu-fus in re8tilineis figuris, alia in cæteri’s. Adenndèm modem’,cuiufque partis .naretalis philofopbiæ idem fubieâum afsigna.ri non pardi centrera genete,ficetneque in eifdem afiectionibus fefe omnes ac-cupantçfed pbyfielegiæ’ï uidem tories fimpliciret fnbieCtem’fuerir corpus natu-

rale,qearenes cil eiufmo l:&.afi’eâienes,qnæ infentilli vniuetfaliter,veleti funr, Il ,ê materia conflatefatmaurem moeeri;in rempare efTe,ac loco,& fi qua alia eius .generis funrçquemedo .Atiflzoreles queque libres 0&0 Aufculrarorios à cæterisfeqnenribus feiunxit,vnieerfalium affeâionum.cenliderarionem,qure lafieâionesquibuf’qee corpOrum difierenriis perÎ fummnrn genus comperunr,quod eft cor-

pus nuer-alenti bifceztraditurus. . . - " a’ "i , .PHY’ISI’CA. .

Libri itaque Naturalis. Aufcnlrarionis primum lucem babenrin tara Pbyfie4logiazôr earum .fubiec’tulm elbfummnm genes,corpusï fcilicet’narutale,fen mobie

le ;,velnti geomerriæqubieaummagn-itude eft.Pafsi0nes vetb,qua:: bic; Confider.tant-endemonfltantiit ne,accidenria [urinai-pari; narutali,quarenns cil: anime-1di,ac pet fe compersntia,& prôindeeidem æqualizPrt i pfnm veto infèriotibusqueque fpeciebus camperenr ,ficuraquales duobus reètis-angulos barbette , fca’alene cempetgir ô: ifofceli, vrrique pet commune grues, id cil triangulem. Ira na-rurali corporicqmpcf-unt prin.c5ipia,r]uæqnevillisîfeutrannexa,mares,locus,remg1998.64 qua: fallavidcntuncùm mon fini, de quibus omnibus’inbiseêtav libris du;

t Putado’babe-[u-r’ .4 I. .Ir m. , a, . v .2..., k3» ,, ... l. ’ ’Ileu

ne

Page 16: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

., y PrÏæjfatioîa . . -Î

.. . i. .De.Cdo,Ù.jiltmda.; - h- I inProximi ab bis fent libri quatuor de’cælo de Mende : guibres fubieâaifuntg;corpus mobile fun lex, teâem,.aur"eirculare Affeâiones ent , mores fimplexmatamores funp ex circulerai. Ofienditurenim cniqne batumz’corperisdifie-renriarem-fuam monendi rationem peculiariter cotupeterç , (St-quem petites,quibtîfve decaufts. Sic mores fitnplex te&us,furfum tendeus,.rorpori fintpliçi,recta leni cem Î rete oflenditut, à que paâeiytgmarnsz, qui deuerfus dira-compari graui .; E autem moteslecalis naturâfptiar, quam cætera: tranfmntatienesfier rôt protide dif rariolibrorum de cale, reliquorumn’aâarionempræcedegne deber,& obscaufarisllqneque-alias .- Non enim une fadent -, qui banc «diners;

contrairement; J m la . 4 a. ï l: j:i Il . Il): Genet-ariennâCorruptionewæ. q .7- . .- ". . .Poli difputationem de matu locali fimplicium corpatum,qui carterorum ne;

’ mrâ; primes cil, fequitur expofirio mederum, quibus grattage ,;,&. corrnprio inrebus naturalibus peragirur, de. elemenrerum -, inquam ,; nuiras ex fefe’ ioniseragenerarione. Haies artis fubieâum cil , corpus naturale limplex ,gener’abile-acette ribile’qne: A eâiones leur, encratio,c.orruprio, alrrratio, milt’io,&lquæ:cunqne bifce funrfinirimafl id ip nm febieâum veiner-(aliter confequunrnn; s 7.

- a Libellus de-Munda,prætet quam qnod verifimiliret exiflzimarnr à’quibufdam

non elle Arifiorelisdocum poil libres de generarioae accapare non deberznequeenim ordini buius doârinæ conuenir . Et ne inter Actoamaricos eidem libres,(et! inter Exorerica orins referendns videtur., Qnaptopretin po emum tarins

Opetis locum tepo tus fait. i * - ’ dr : f’afllnætmt ï "le .. .. pLibri Sublimium,dnas pattes babenrmam rtes priores candela materiamcuni

libre quarre non babent. Siqnidem in illis aftendirur modus corpornm,quæ.mi1fiionem fomenter imperfeêtam.anrtus liber difpurauones cantiner, vaiuerfaâliter ad amne corpus petfeâè millem pertinentes . Subieâum itaque huiefcelibri quarri efl,cor.pes miftum fimpliciret feu abfelute’ . Affeâienes leur, geneàratio mifti , quatenus tale cit :irem corruprio eius, quatenus mifiionem baber,qua: mifiionis diffolerio cit, nomen veto genetale nullam baber, ’fed in fingula-Îribes dicitnr putrefiiâio. Habetitaque rationem quartes liber eaudemad fe-.quentium. materiam,de merallis,deplantis,& de animalibns,qnæ differentiæ cor- »petum perfeâam. mifiionem babenriutn funr:quam libri Naturalis anfculrarienis

ad carreras tories pbyfices. , ’’ . . a De. anima. * xDe Anima libromnt quôdnamfubieôzum fit, è prædiâis facile cogaofci po:-

reft. Efl enim corpus naturale,.mifiionem etfeâam,&viram forrirum. Partisqueque eius,.veluti libri fecundi,fenfum ha s,qune ad locum de intelleâu exlibre tertio , vbi de mente incipit difpurario ,t 8K quæ buic fnnr finitima . Abshis’fce fequuntut libri , nos Paruetum Naturalium appellatione notateur fcholæ,’bac ordiaezDe fenfu de fenfili, Memoria 6C teminifcentia, Somna dt vi ilia,’Somniis a: imaginibus , Diuinatiene pet famnum , De commuai animaIiummorione , De commuai Animalium teffu, De diutnmirare 6L breuitare vi-tæ , De iueenrure 8K feneâute , De piratioae . Liber de fpiri’tu, darbyvmîmôeelle vidant, non mTæypchiüg, ô: prôinde in banc ordinem non referti pare-

rat,

Page 17: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

la Ariftarelissûpera Ptæfario.rat , 9b maretiæ ramen cognationettLeuin lecumiretinuit . Hic finis eft libre-

min Peint Tamia? ’ a , .. ... . . ... 1 i - I r a3::i.s:iiii;. s; I ’ ’De.eflnim4115w..r”-iïw .. ’ H»raflèrent ’quifpiam rariocinariàrprædiâis flatim fequi debrtelibrbsade partibus. a

’Mbanliem, mexïde genet-ariane imzpotqumararinspryfiologiæpars fit bifton ’datât; enim ad f proies . infimas defcmdenribuszquiefeere ennuager , imita. Platœnîs’prtætepru exit anniaeprè-poflreinaj rariuswnatnrblis Contemplationis portiez

. firent fpecierem bifimarumexpofitiofluxra bene dtdinem videlie’er; par quemcointnnnifsimoqeôqne ad ’proximuiti ’deftiendimus ,ac minus Dentisterie vf neadîadfiremem tenta? ramen ordinemî elfe harumlibrarum,qui haébinus fetnatussfaine primo de partibus animalium deprebendere licear,quo locanda-queque

. l

buiuice erdinis exponirun r and ..*Ï.’-7Îiù’:” V9? . I 1": h ’ .in tProbIematem opes , quaneis alias queque remnisgenerisr,lquia ramen plus.rimastabet nasardes quæfliones g: "in polluaient: : lucem buius Tenu appOfi:

wmlfuit. a - . a . , - .5.èïàîJbloc iraqueOrdiae libri Acreamatiei &- le iidebenr àftudiefis:berninibus, 86cœteriszptOpoait Neque enim’r’emete in hi calderlandnm ell:.1 -Er abfqee hac

rauque cæca eft, dt inexrricabilis rotins bniefce contemplationis via, qua: ta-m’en alib ni non folùm lucem in fe ptæclaram quandam babet,fedd(. carreris Pru-diisl’omnibus banc ipfam imper-tirera. Ea autem vninerfa apud recommemam?r’eeetebde Pater ,Anonïfauè trinquart: nouum aliquid,’-aut tuæ paternirati inaudiorem-batleaesçtr’çenlîere me peiïëexiftimem : fedvvr oftendam. iifdem fiediis

etiamnum obleétari (clerc, quibus tuæ paterniratis hartaru ,66 exemple applicaar6 animum primo Cœpi, De’inde vrfnb tue aufpicio iueentuti nofiræ veluri claf-fieumrcanetemrquaddarn-, vade’iexcirari fort newefiremœxem’plumrimitari,antiquam illamyfolidrlm, ne retum. cognitianena :linguarutn’ lied-xis .alt’quandô

coniengete in animum in ucant Œod fane ni faânm’fiierit.,errabnnda ,61vitiorum pima, fiudiorum nofirorum ratio , propè dixerim, vniuetfa crinNon,- fnm nefcius, quantum ardorem libetalibus animisinfetere folira fiat ma-gantent vitarum’exempla’. .Quin me ipfum queque mirispodisad-lirerasalacriorem reddidir non adeb p’tidem cum rnaparernitare habituai-colloquiem,que intellexi apud vefI-rum ordinem plurimî’im granula elle , qua: alioqpi apud

annuelles cette exnlaruntbaâenus, houa allodial»: Id uod curare ati cri.pieuta-ac palâni profiteri , vifum:mibi rit nullaidtarione icommodiore fieripolie, quam ea ipfa , quam nunc fnm ingtefIns , fpetanri’imihi-neqne ine-prum hoc meum officiem , acquerriez paternitari ingratum fore . Et teâè(and). Cet enim non demeurer bac officium àdtttittat ,qu’iïnemmem nonbenigniter riez-placide fnfciperesszler a Paternitatem tnamerominus quamdiutifsimè tfnperfiitem A nabis , au? florentemronfernet .1 t Bafileæ Calendis

hautin) , Anne. M J1 I. V w g j i,;.:.É:-z’.,- .. a. . r Âme-nard. r . - Simonis

ill!ilË

Page 18: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

c

---.a ... 4M...

et.fulgerer,nues au;

.QOANNisLoDovtcri’V’ l’iVI S 7A RleIT O TE l. les.’ "’oHPIERtB’visi. ’

I Icnnsvuaa’fiÇ a i i ï . .

’06 Mrifîotele. j il " ’ ’ A"

a, i L i N I v s ’Secundus libre .feprîme .naturalis. Hiftotiæ inquirit»;

qnodnam exiflimetet maximum fifille ingenium, ex iis quidem,si f quorum .exretvmemaria, vel fuis ipforum , vel alienis menu-menu.

,, ’ ris : dt eam tanrec ambitionis palmam viderut ad Homerum vatem.’ I defetre,fecnrus Græciæ iudicium, quæillum foutent ingenietum

---’ appellat. Sed’mibi ramen acriùs eam rem inreenti , arque examià, ’

nanti fubtiliùs,nullum viderur fniffe ingenium Arifietelico ptæfiantins.sLegentiopeta’eius attenrè,ac diligenter,e’xorirut ingam.admirario,qeàm ab vlrimis ptin-;

cipiis deducir abditifsima , dt profundifsima retum omnium, quam acare tefelliealiena, nàm fortiter.communir,& corroboratafua,qua etdinedigetir fingula,&,-quad e?! in rradendis arribus perutile, quantafirugalirate verborum :,nihil efl ince varans, antinane,’ omnia folida,& plena: nefquam finit leâoremrofcitad,*aur

« alied agete. ïDeboc verè dici potell: , quad .Lyfifæ Arbenienfi minori de caufa -atrribeitut , ruituram. flruâuram .vniuerfam, fi se! .vetbulutn I vnum rauquantlapidem dettaxeris. AxiOmata autem illa vnieetfalia, quisnettî’admiterur inomni argumente 61 materia ram multa elfe ab illa excogitara vera dl perpea

r , A à rua,qui

Page 19: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

Ioannis Ledouici Viuistu » sans messagefluereïæeaneenggrvuamannotantr P ScripIetunt veteres’ philofepbi ante Ariflmelem’ -pa , tque caconfusé. Priamspnmiurtr Plarq; elçgantetg’fanè anuitagü dette: (cd ad do-cendum,difcendtîmque parent accommodate’. Ariftotelis omnia ordinem, 6cformam habent infliturionisl, ac’difciplinæ :nec fait deittetitas in aliquo aderres rtadendas par. Omnia’vetôifun’r illi cerris præcepris , 8c formulis con-fcripra, ea breuitate, 8c granitant: verbal-nm; a0 fentenriarum , vr accipi faci-le , retineti’que pofsinr , dt ad vfum’, quum tes pollnlat , accemmodari. Ver-ba autem nulles Græcorum baber arque appofita,ita vt ex tebus videanrutnafci, quas tractait. .Non perfequiter retum fiofceles , dt orationis deliciolas,quels inani’obleâamento delinitem leâorem teneat , polka remirtar vacuum.Plana cil: illius’o’rario ingenti frirait cognitionistetum fciti .dignarum. Noncaptât-pràefenrem gratiam’ leuemshac Îmmentanœm ’, fedadferr diurutnam

veina-rem. Idcirco nec ad quemlibet [hi-in facir tantes Autbor, nec quem--liber leâotemdefidetat .Voluar Atiâblrelis opera leâerem’ in eni)’ non ace».tif-tantùm,’fedl’ etiam tofundi , ’folidi, fani,c’irCunfpe&i : volent arrentum,

diligentem,imbetUm eâione Varier-nm autborum, de cognitione retum mul.’fatum. Hæç’fidefint, nihil ’Ar’iflor’elicis librisexiftimabirur afperius , infuaJ

, inamoenins; quemadmodem nonnulli de eo iudiçant,’Vel. propret igue?rantiam’, vel’ propret renetitndinem,ingeniorum ,’pondes n0n ferrures tantæjdoârinæ. Qgemadmedum infirmis oculis lux Salis &diei fplendOt molellus’cil , que nihil cil fanis 8L valentibus incendies. Vetùm , vr Atifloteles primesinueniebat prppèiomnia , itarnon patent noua ineentaomnino vans .excolere,arque expolire. Erant etiam nonnulla, quæ topier nouitàtem nondum babebar fatis explptara,& pet-Coquin. -Accede ar ad bæc ingenium viri teâum, .dt callidnm, dt metuens repte enfleras : quad inhibebat eum, ne profettet inter-dum apettè , quæ fenriret : inde tam mulra pet eius opera obfcura, dt ambigua.

’De libri: Mita.

Libri eius die latuetunt cum bibliorbeca Tbeopbtafli difcipeli ,quæ adbætedes imperitos deuoluta , mulris annis in tenebtis , à fquallore iaCeit, quuead tempera L. Syllæ Diâatoris, qui Bibliorbecam illam coè’mir, de libres de-fcribendos; iazotdine’mque-redigendos Tyranni’oni dedir grammatico : fient-aurbotes funr:Plutatcbus Cheronæus, de eSrtabo. Poli en tempera fiierunr in;omnium manibus,fed nonhmagnOïin pretio , propret difficultatem fenfornm,àaderne: and. penetrabanr,.quoufque Alexander Aphrodifienfis,Anroain0tumtempoti nus-diligens Ariflote .is leâor, commentatios in malta illius opeta con-îferipfit-z rem primbm coepit Atifte’teles 8C legi , à inrelligi ,& verfari in ho?minuta manibns , aimirum intelleâa vrilitate , quæ ex illius attenta leâione;capetetur. Verùm non omnia illius ingenij monimenta, etiamquæ L. Sylla in- 4une: ad noliram .artatem petuenetunt : quad efi intelligete ex iis, que: à. ve-.ter-is imemoriæfcriproribus citanrut. M. Tellius in fecundoÏ libre de materadeernml, argumentum adferr Atifierelis,que ille Dei prouidentiam ex con-n.fidetarione .pnlcbtirediais , etdim’fqee Mundi buius colligebar. Arqei argemenà-rem hoc apudrArifiorelem, quembabemes, nef uam legitut.l’ldem Cicero.libres .Arif’totelis deleatuta deorum vifos à fe. recllatut. Sernius grammaticusAtifiorelem cirat dicenrem’ , aliqua numina mari. Ifidorus , non Hifpalenfisaurifies, fed antiquior- quidam, dt Clemens in Srtomaribus, allèrent Atifiore-..

lem de

Page 20: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

De Arif’tetelis Opetibus Cenfura.lem de diislacalibus mentionenifeciflhquivrbibns,& tegnis præfidetent.Ttanf--ce quæ de Ariftorelis fcripris recenfer Laërties,qui voluminnm eius fummam ad.quadringenta perducit,de quibus quidem nihil dubirerut : 8l multi) aliter difiin-igeit libres,quàm nos. Ac vt non omnia Atifiorelis babemus , ira quædam fubnemine illius aliena circunfetuntut : quad efi Arifioteli cem omnibus en: ma-gni neminis fcriproribns commune.lam de fingulis dicamns libris. » .-

7’eri Ærmeniar. : .Liber bic dicitur de inrer-areratione t quoniam in ce Philofopbus inretpteraetet,qeid fit nomen,quid ver bem,quid orario,quid pronenriaremzquæ funt qui-dem partes grammatici:explicat ramen illa Ariflzoteles in apete dialeâico,qubdgrammatica nondum effet illa ætate inuenta : hac vrique grammatica , qua nuncvtimnt.Nam olim ptifci bomines cognitidnem elementorum,’& fyllabarum,fcriprionem reâam,ac legitimam,rum pronenriationem germanam,& proptiam cesiufque linguæ, grammaticam nuncupabant , iam inde ab Hometi fecu . I taquegrammatici menere Atifioteles fimgitet in, prima operis buius parte. Vues cilliber mi Ëgpuvelæç , non duo.Difpnrario antemillade fiirnrisindefiniris,quæ con-tingentia nuncupantur,perplexa efl,& difficilis:arque eh magis,qubd Arifiorelesdifputar fecum ipfe,obiicir alibi argumenta,& diflo uir,confu is emnino difiiaâionem notis , ira vt dialogifmus fit abfqee perfonis z (cd fi diflinâiones diligenteranimadnertanrur,dilucidiot fier tara rra&ario.

i ’ Gauguin;O us bac defumptnm efi ex prima philofophia,qeœ and: si: ava-sari: nomina.turzfed barcrraâanterillic vt tes,in care otiis autem vt veces a, res illas fignificano,res.Idcitco caregorias noininanrer,qeafi prædicationes,vr vulgo vertunr:vno au.rem verbe Latine dicere, perdifficile. Sunt autem bæc marli quidam,& velut rairiones,qeeis primas eerntias,b oc efl,fingula retum denomiaamus,confignamus,configutamus,coneeflimus,feu quad aliud vocabelum magis placet,aut fi quadefi illis aprius.Dicimus enim Socrarem animans effe,& album,& procetnm,& ma-titû,& Arbenis,& qua: funteiufinodi.Sed denominationes illas ex tebus pendent:atq; vr tes feparate,ac fegregare operofum citât arduü,ita dt caregorias illaszmul-rem ramen ab Arifiorele e

rPriam ambriez.Poli explicaras prennetiationes,rarionéfq; aliorû de aliis pronuntiandi,arq; iu-A

dicandi, tradir Arifioteles præcepta , quemadmodum in ratiocinationem conne-&anrut.Vocat autem analytica,boc efi tefoluriua, ued rariocinariones in partesfuas difioluat,& ex quibus confient petbibeat. Ipfiim retum facile eli- cuiuis in-rueti,etiam impetirifsimeznoffe autem ex quibus componarnr, quasique confie-tnt,& id docere, non nifi doâi,arq; arrificis. Nibil excogitari potuir ad omne at-riem,ac fcienriarem genus conducibilius,quàm fyllogifmorû fatmulæmibil ter-fum molefiins,quàm na: de necefiario,pofsibili,impofsibili,& contin enri,c6patat,& coniungit inter lie : magna quidem illa acumine, quis neget ? feîinutilitet.

a Pageriom.Duo leur in fyllogifmo,ranquam in bomine cetpus,& animes.ln corpore cilmateria,& difpafitio,ac ordo parrium : in anime vis,ô( vita,& aâio. In fupetiori-s.bus analyticis Atifioreles velut de fyllogifmi præcipit corpore, hoc efi de parti-bus,déq; illarü nexu dt côpofirionezideôq; priera nominârnrln bis aurë pelletio-

ribes, hoc ell interioribus, dt inagis recondiris, de anima i pfa fyllogifmi, nempe

- A a dedem

profeâum, plutimum confeâum viæ vno decurfu.

Page 21: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

Ioannis .Lodonici Vinisk demonfitatiene,de vi,& efficacia tationis. Analytici libri fub Ariftatelis nomi-ne multi olim citcuaferebantutzfed bi quatuor ex orarionis filo,totitî fque præci-piendi tationis modo,ac facie,Atilloreli funr adiudicati,cæretis meurs.

Topica. . .Hoc cit loci,vnde dncuatur argumenta. Opus efl 0&0 voluminibus diflinâü,vatium fanèzboc eil,multa: eteditionis,& obfetuarienis retum diuetfarum.Sed vrilla omnia primes fe ariebar, non petuit tam malta fimul edete, fimul expoli-te. Itaqee relieia eflJve ut ingens quædam mareria 8K diues, ad exrruendum pul-cberrimem ædificium. Etuere ex quantumliber fedula «St attenta leëiione illorum.librorum,tarionem inueniendi argementa,haud facile quifqeam pofsit.Rbetori-bus hoc debenr Dialeâici , qui obfcurirarem banc illufitaeernnt , 8C rradiderunt,

l quis eiÏet materiez illius vfus. qud Cicero præfiitit in Topicis ad Ttebarium.Nain pattern banc de dialeética inuenrione , dt rherores auidè occupauerunr tan-quam fuam,& dialeâici verecundè cefferunr ranqnam alienamznon id recenri vi-

- rio, vr alia petmulra, fed ab Sroicis ipfis Faâiœro , qui philofopbornm omniumacetrimi fent dialeâici exiflimari.

Elencfii.Elencbus malta fi nificat , fed bac loco pro redargutione fumirur. Libti funt

deo,ad cauendas fapËifiicasÎàptionesfl nein dierrendo falfa pro vetis pet igno-rationem colligamus,aut admittamesl-Inic operi initinm dedir Plate in Eurbyedemo.0fien’dunrnt illbic pauci quidem doli difputaroris ca tiefi:Arifloreles au-tem rem omnem,vt folet, à primis initiis complexes , digeifit in ordinem,& fat-melas.Caeendem tamen,ne à Latini homines fallantnt , dem Gtæcæ lin me ex-empla parnm congruentet aptanr ad Latinam.Abfoleta’eft iis libris omnibus dia.leCtice omnis,& de inueniendo argumento,& de innentis indicando.

I v Tbfim.a Hic liber à Grœcis infcribiter 11ng «puma; ingénu: , bac efi,de pbyfica andi-rione: vt videarur Arifioteles non compefuiffe bas libres, fed dié’taffe fuis audi-iroribes, aur illas Cette que: ab eo difpurarentut,annoraffe. Ptæci na rraâario cil:de more : qeoniam de corporibns Naruræ rradirurns, quorum efçentia pet aâie-nes cognoicitur aptifsimè,à matu exorditur, quæ ex corporeis aâionibus maxi.me expofita efl: cognirieni fenfuum : idedque prima dt fimplicifsima,& ex meri-bus ad ca, que: meneur, dt mouenrnt , afcendens, quue ad principem mororempetuenit,qui mener immobilis.

De Generatitme.Generationem 6c corruptionem Arilioteles motus appellat,ficut au&es,& di-

minutiones. Poli fimplicem autem rtaâarianern de more locali , confequens erarvr caufas inquiretet , qnæ procrearenr , dt interimetent corpora naturalia. Libtifent duo,minùs quidem,qnàm pbyfici,intticati,fed accueariùs ramen fcripti,&in-debiè ab ee ipfa.

V ’De Cala à Mande.Poli morum dt genetationem differir de effenria,& qualitaribes corporem na-

turalium,id ne 0&0 voluminibus:quatuor de Carlo dt Mundo,& quatuor Meteooretum. In is prioribus le uitur de compofirione vniuerfitaris , 6C de fuptemiscarpotibus,quæ funr vel cæIelliawel cælis affixa.

De Mande. ILibellus legitut Arifiarelis nomine,tirulo de Mundo,de quaàmulris dubËarû

e ,an

Page 22: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

De Ariftarel-is OperibesCenfuta;gitan fit buius philo’fopbiÆiratrir tanquam Arifiorelicesà pletif ne Græcorem,vrà Themiftio,& qui oc fait antiquior, Infime Martyre, ac pbi ofopbo,à Car.diaale BefTarione,ôL ex nofiris à Ioanne Pico.Haud dubiè opus efl Petipareticum:fed rraâario une orationis filum , non videnrer elfe Ari otelis.’Primùm haberdam- atic’mcm cum ptæfarione , quad in germania Atifiotelis aperibus non cil: ’

inuenire. Atifioreles enim vel non dicat apus,vel fi dicar, non ptæfarur ad cem,cui dinar. Nec ptarfatio cil cligna grauirare Ariftorelica. De’inde infcribirer, AdAlexandrum, ceins ipfe ,4 tamerfi difcipuli , 8L tanri tegis , nullam emnino in fuisa eribus facir mentionem z 6c fi aliquod ei opus erat nencuparutus,nuncupaffer

rofeâb libres de Animalibes,ad nos compenendas talenra oâoginta Alexan-der dederat. Iam ipfa diâio pletifiqee in lacis comprior efi, dt fioridiat , arqueetiain,vr fic dicam, lafciuior, quam Ariftotelica, ira vr interdum quue ad oëti.cas delicias progrediatut. Libellus ramen efi Iegi dignes , 8c qui metitb cholæPeriparerica: adfcribarut. L. Apuleius eum’vetrir,& rauquant fuum pofuit inter

fna opera,tirule Cofmograpbiæ. -I v Macaron?!»" Id efi,de iis, qeœ furfum fetuntut, cuiufmodi funr, fulgura, plueiæ, aines, ô!buiufmodi.Libti funt quatuetzin quibus etiam de a ais, de terra, dt metallis "3*&atnr. Sed opus accepir nomen ab iis,de quibus ph ’ loco differitut. Abfoluracil à Pbyficis vf ne ad Meteora, philofopbia de Nariitæ corpOribus: nihil enim

aliud videtut mante. - .De anima.

Corpora,& effeâiones, que: vira carent, faris faut libris fupetioribus explica- itaHis autem tribus libris,viuenris effeâianis,qnæ anima nominatur,caufas,& ta-riones inquirir. Reprobar primo volumine vetetnm ferë o iniones de anima,

nos de te rama, trimque abfitufa, in redirate illa abfurdè feu 1er mirandum noneft. Seqeenri libre de vegetariane traâar dt .fenfibus, doâè, .vr omnia, à explicasriùs, uàm mulra alia,rum etiam diffufitisïetrius liber de mente agente dt pafsi-bili,2:liqeanrb ef’t fletiliorDe fenfu autem dt fenfili,de memoria 8K recordatiane.de inuenta 8L feneâa,de refpiratione,de Ian a vira 81 breui,de famno à: vigilia,de diuinarione infemniorum,accefsio funt li retum de animazde bis enim argu-mentis erar difputatutes fub ritelo De anima. ;

. - Metafbifica. ,. Hi libri infcribuntut m9: 15]: and: ce. avoiné, bac eft,de iis,qnæ fnnt ail na-ruralia.Nam libris fuperioribus,quornm efl maretia de Natura,propofira fiinr f pe-&anda integra Nature: fimulacra,ran uam Ratez à fufore aliquo,vel plafieznuncexplicatiùs monflrantut fingela,quæ(funr in re,qeæq ne circa rem, principia, par-res,caufæ,qualitates,a&ioaes.Libri funr duodecim.An fît eis abfolutum Atifiote-lis propofitnm,nefcitut.Clae fulam babenr ex Homeri verfu in primo lliadas,nonelfe bonam principem multitudinem,vnum debete elfe principem. an: claufu-la videtut vélet’gradum panere ad inquifitionem diuinæ natutæ. Libti funr ple-tifque in lecisobfcuti,& difiîciles,non tam tt-aâarione ipfa,quàm igaotantia ea-rum terem,quæ rtaâanrnt,ad qeas in abditis,&’abfirufis Natutæ’ ofiras,per au-capoffunt ingenia penetrate. Petanr de bis libris elfe querelam ilfïmflt qua i ex-pofiulationem’Alexandri ad Atifiorelem, qubd libres de philofopbia priuatimfibi in fcbola præleâos enulgafïerzAtilietelem wira tegi fatis fecifÏe,libtos illas edi-

ros fore tanquam non editosznemineminrelleâurummifi qui ab eodem ipfa "Ari- I

8 3 fiord:

nul. L . A,

. AL -

Page 23: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

m. .. IoanniSLOdOuid Viuisï ’

(torde audiüfla.Legunmt de hoc Græcæ epiftolæ Alexandri ad Ariftotelem,& ivicifëim Ariftotelis ad Alexandrum, qua: omnia exiftimo elfe confiâa. Tametftnon ignoro,quid ThemifliusdicaLAriflmelis libres obfcuriores effe foras pro-ditos ’, quam eiÏent domi difcipulis traditi :quod mirandum nOn. effi- Qgisex licatè 86 dilucidè fctibit, quam docet fiHæc eft met; totius philofo hit.natura is,hinc fludium humant: mentis duas in artes tanquam in vias fcin i r:altera eft de contemplation.- virium , auquel e caciæ corporum naturalium ,’ inquo medica ars continetur:altera efl de animorum contemplatione,ad cos formât!dos,in qua philofophiaDe vtraqueifiarum .extant Ariftotelicæ doârinæ libri.

. i f2): Animaliha. ÏDe bifton-h animalium volumina duo dt viginti , quibus animalium omniumgeneratio,partes,ingenium,vires, atqueïaâionesexplicantur, quibus nihil eft adcognofcendum vel iucundius , vel Conducibilius. Hos libres oâoginta talenthmm Græci nominant, qubd tantüm tex Alexander imfenderit in eiufmodi 0b?feruationem,nempe in coè’mendis belluis,& conducen is his,qui fingulas belluarum aaiones diliîenter obferuatas,& perfpeâas ad Ariflotelem referrent.Stylusefthîc,nempe in

a Cognitio,fed ingens quo "1’50"11! Copi8,quæ non fun: pafsim cuiuis obuia.

- e I . Troblemata. îDifputationes librihuiu riflbteles encyclias appellat,hoc efl circulares,fiuqubd in circulis fint habitæ , 6L confeffu auditorum rogantium doâorem, (St au.notantium,quæ ab i110 refponderentur:quemadmodum Horatius fcriptorcm cyclicum appellat circunforaneum ,i qui open fua in circulis recitaret : feu qnbdde fis "bus agitur’quæiGræd (01cm appellare bauhinie , hoc CR circulariazquæfnnt quotidiana de vfu vitæ communis , de quibus fenes (Si patresfamiliâs folâtifine in ,circulis fuis diIÏerere. Vnde encYclopædia diâa , non illa difcipljnammconnexio,de ua Plato loquitur, 8L quntilianus, fed de qua Plinius in præfatio-ne Hifioriæ Jatumlis. Apîaret autem opus-hoc non effe ab Ariftotele confcri-ptum , fed ex difputationi us illius , ab auditoribus colleâum ,v 8K conëefium.Multæ infant in eo repetitioncs, quas nunquàm’reliquiffet author ipfe, 1 in or.dinem digefsifÏet qua: difputarat , à: confignafïet monumentis literarum. Reli-

uit autem Rudiofus coacervator, .dum maiorem diligentiam adhibet in cogen-30, (Illàm ÎUdiCium in difponendo. Multæ infant in eis rationes fri idæ , leues,dilutæ , alienæ ab Ariftotelici ingeni)’ grauitate , arque acrimonia ,- iæ obfcuræ,8c molcftæ. Sunt enim dubitata omnia, nihil affirmatum. Œæautem ima- col,loquendümjnquirendümque excidebant, vt vfu venin tenuia, inania, ambifiua,non minùs rapta fun: ab auidis auditoribus, quàmidilucida illa, grauia,& f0 da.

lm conf] 31mm dt opus eg’cgium (mû, (Cd Înæqùalc , encrine , 6L muids in lods

fui difsimile. v . . h . I .libri Morales. 2 . , w

ln me" difciPli"æ flaquât dt de moribusimulta funt etiam Arifloteli fcri aPari indiCiO’ék admit 313m Pr udfntia- Mores :componendi vel publici fun: tonusduitariswel priuati: 6c in priüatisalij fun: domefliCimemPe familiæ au, Promuvniufcuiufq;.De publicis furitoâo libri Paliticeséde familia liber Oeconomicus:de fais CUÏqulICÆthiCaiMagna moulinât- mai-alia ad Eudemutn.Et quemdmo-4km in libris PhYfiCÎS a ai Dialeâicis vfuseflrmuitùm exemplis mathematicis,exScometriaaatque arithmetica : nain bis moralibus fumit exempla ex poe? hi.

I i a ornas.

ifioria,fufior,âc ornatior,& non retum modb amplifsimarùm .

..n 5-1 La me. r-qe a ü-

na :2- LT-H

.- n ra

Page 24: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

De Arif’corelis Operibus- Cenfura.floricis.Vtrunque fecit magne confilio.Nam in traâatione earum difciplinarumi

uæ certis,& defimtis,& perpetuis continentur formulis,cuiu fmodi funt uæ deDialeâicis,aut Ph icis præcipiunt,commodifsimum eft exempla ex iis. recbus «defumere,quæ certa unt, fixa,& immutabilia z inqua nota præcipuum gradum 6b-tinent,quæ mathematica nominantur. In rebus autem morum,quæ totæ verlan-tur- in hominum vita,congruentifsimum efi a: exempla adhibere fumpta de vita,qualia fuggerit hifioria quam plurima: tum eorum Vti fententiis, qui vitam acu-tifsimë infpexerunt,annutauerunt,exprefleruntfiuiufmodi funt oi’e’tæ,atquebora-

tores. Fa&i fun: pletifque in locis Ariflotelis morales libri ob curi, 8C ad intelli-gendum perdifficiles, ex allufione, (St tanquam indicatione celeri’ima tot hifloria-rum, diâorümque poëtatum , arque oratorum veterum : adde etiam prouerbio-mm, 8L fententiarum vulgarium. Sed hoc non efl Philofo ho imputandum,tan-wquam confultb tenebras olïuderit fuis libris;Quid enim ille volait dici apettiùs,quam quæ ad vniuerforum vtilitatem præciperet de moribus f Imputandum efiiniuria: temporis, quod nobis magnam partem illorum fcriptorum ademit, vndeArifloteles illa fumpferat : iis autem,quos reli uit,magnas inuexit per fegnitiemnoflram tenebras.Nam illa omnia,quæ ab Ari otele notantur,quasn’que indican-tur digito , notifsima erant fiudiofis hominibus il ulo , maximaque ex parteetiam in vulgus cognita,& trita. Studium ante matices in Platonis fchoovla adeè erat cultum , atque vfitatum , vt nihil de ematicis dici poile: illis in-cognitum. [taque exempla illinc , fimilitudines , comparationes, ad differtatio-nem,ac difputationem omnem , tanquam ex rebus notifsimis , ôt familiarifsimis

petebantur. a .Etèica.

H39. , cil animi feu habitus,feu compofitio, feu conformatio,vnde mores m4fcuntur. Sunt etiam mores ipfi -: nain mores ô! pro exterioribus aâionibus vfur-pamus , (St pro interiore illa animi afieâione; ac formatione, de. qua nunc loque-bar. Habitus hic quemadmodum reâus’ futurus efl: , integer, decens , à naturæhumanæ congruens,docet bis decem libris; ofiendendis formulis,"& quafi fade,ac delineatione virtutum.Infcribuntur ad Nicomachum ifilium,qui ei ex Her y-lide natus eftNec defunt, qui dubitent an fin: ipfius Nicomacihii: vt’Cicero’lli toquinto,de Finibus.Nam Ariflotelis ipfius alioé babemus eiufdemargumentùguæMa a moralia dicuntur , tum etiam quæ ad ,Eudemum : vt fuperfiuumbvi’deripo sit,tam malta elfe eadem de te ab Arifiotele compofita. Sed mihi ramen nihiltam videtur ArifloteliCum,quàm hoc opus, verbis, contextu diâionis, breuitatefencentiarum,pondere,acumine argumentotum, ordine,ifeu*veriùs ferie,tota de-nique præcipiendi ratione : vt fi Nicomachi fint,non Ariflotelisfilius ira exPref-ferit patrem,vt non tam videri pofsit fimillimus,quàm idem prorfus.

magna Marcha.Hæc,& quæ fun: ad Eudemum,eiufdem ferè argumenti,cuius Ethica. Dicuno

tut verb ad Eudemum explicatiùs quædam,tum in Magnis ’moralibus vniuerfa-liùs nonnulla , qua: idcirco Magna moralia nominantur. 15x arte fecundi libriMagnorum moralium,& feptimi ad Eudemum,conflatus eflïï’li llus,qui deiFor-tuna infcribitur,vt annotauit Ioan.Francifcus Pieus.

Oecommica.De Adminiflratione rei familiaris. Dilïufiüs quidem locum hunc ex uutus

e11: Xenophon Athenienfis, fed Arilloteles acutius, à neruofiùs, non tam abita

8 4. quæflus

Page 25: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

Ioan.Lod.Viuis de ArilÏ.Operib.Cenfura2quæftus ratio’ne , vt ille , quam officij totius familia: , 8c quietis domefticæ. ’

V . .. .. n .Politica. ’ l’ v Liber bic in 0&0 voluinina diuifus,refertil3imus cil rerum vitæ vtilifsimarum,a quas fcin’ non minus efiiucundum5quàm fruétuofumDe ciuitate,de eius regi-

mine,quid quenque faoere deceat,quomodo im erare,quomodo parèreDiffici-lem cum reddunt tot formæ legumb 8K retumpu licarum , quarum hifloriæ bonal

ex parte interciderunt. i a » a -- .Klaetarica.

Quum Ifocrates magna gloriadoceret Athenis rhetoricen , motus æmulatio-ne illius Ariflotelesnp e queque horis pomeridianis rhetorica præcepta fuis tra-didit : fæpe illud vfurpans,turpe Ariflotelem tacere,lfocrate dicenteLEtfi hoc alijnon de lfocrate di&um referunt,- fed de Xenocrate,quem Plato Academiæ præ-fecerat. Non . habet Arifloteles Veneres illas , & calamiflra Ifocraticæ orationis:fed de arte tamen dicendi , nihil prorfum vide-ri pofsit , quicquid efl à veteribustraditum,fi cum Arifiotelius præceptis conferatur. Obferuauit Gorgias Leon-tinus vel primus,vel de primis aliquid in hocexercitationis genere : auxerunt idPlate à Ifocrates.Arifl0telçs-lyerb ab vlrima origine rota hac difciplina repetira,ira perduxit ad fummum, ’ i il videatur deefTe,explicata inuentionc,difpofitlodne , elocutione , admifla ’ fententiarum copia , 8l rauifsimis monitis ’, advfum forenfem,ac ciuilem uâaprudentia : plane vt ialedices,ita etiam rhe«torices inuentor exillimari debet Arifloteles.Difficultas cil in hoc opere,quæ inaliis Moralibus,ex allufione crebta ad diâa Poëtarum 6c liifioricorum, ad exem-pla , ad prouerbia, ad fententias vel cognitione vulgari tritas,quæ iam olim 0b.foleueruntDicuntur liæc rhetorica ad Tlieodeâen , qubd illi fmt infcripta , quifuit Ariflorelis difcipulus , vmifque ex iis , ui de memoriæ vigore celebratur.Q3: autem rhetorica de præceptis ciuilibuscleguntut ad Alexandrum , non vi-

dentur milii effe Ariflotelis. i i - aCATAL

Page 26: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

BRonM"

raamgnwÇATALO .G.

A R I 811.9 T E-’ lis,quitin hifçe duobus Tomis h, i

continentur’;

CÏNPRIMOTÔMOSVNT.Torpbyrz] Eifagoge ., fin Commnninm

. quinque ramagé? sa?) upagina 1.v1 rifioteli: Categori’ajîu’ liebücamen

I ta, pagina u.[canne Argyropylo Intetptete.Gilberti Porretani defex principijs liber

maux, pagina 3.9.Hetmolao Batbaro Interprete.

Pari Hêrmeniaefwe De Interpretatia-

ne libri I I. a pagJ7.analyticon Trqteran , fenKefàlutario-

ranz Trimornm libri I I. pagJI.Seuerino Boëtio Inretptete.

analyticon Hyfleron , feu Minium-i mm qulremarum libri I l. pagne.

[canne A tgyropylo Interptete.

Topicarnm hbri V 1 I I. pag.23;.Antonio Demochare lnterprcte.

Eleneboram fin de fipbylici: redargu-tianibn: libri 1 1. pagJo’p.

ijfica Acrazfiosfia de Mamrali Aa-finltatzbne libri V I 1 I. PûgZ4IJ.

’De cala libri I I I I. pagJ47.Ioanne Argytopylo Interptete.

De Generatiane , a) Corruptione li-bri I I. . I agina 0’31.

Macaron libri I I I I. . jugal,De anima libri I 1 I au: gagnai.De finfii,& Sfpfibil b béer. waterga-

gind il i 80’].De Keminifientia liberauna p ’ 1- : A pagina au.

De Somna V gifla liber muas, pagic

"a . 8,9LDe Somng’n(& Imaginibm Men-vnus.

agina 89,0.De Prafinfioneperfimnnm liber mm,

pagina i .007.De Commnni CAnimalium Motion: li-

ber maux. pag.,ozr.De Commani animalium greflù liber

fanas, p pagina par.De dimrnitate â breuitate mita liber

mm, paginapzp.De Inuentute , â Jemâute, V ira , a

Obithiber Forum pagayaDe inratione liber Fanny, pagnn.

Petro Alcyonio Interprete.de Spirim liber fanas, pagæfl.

N une primùm Latinus faâus.

IN SECVNDO TOMO SVNTDe [afficha animalinm libri nouer»,

pagina prima.De partibus Animaliumfd earum eau

fi: libri I I I I. pagne.De Generatione dnimalium libri qui»

que, i pagina 28,0.

Problematumfeëïione: X X X V I I I.

pagina 413.Theodo to Gaza Interprete.Erbicarnm ad Meamacbnm libri de-

cem. pagina 6’03.[canne Atgytopylo Interpretc.

J Politieoi

Page 27: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

çalitiunm libri V I I I.Oeconamicarnm libri] l. g pagne.

Leonardo Amine. Intetptctc. .MWwæWoralmm libri dan ,pa-

gaza .921.Georgiol Valla interprete.

In Etbica ad Menin»: Lemardi faire "fini Intradaêïia. A "agar.

Etbieoram ad Eudemum libri fep’tem,

pagina 987.lncerto Interprete. ’ ’ ’

Oeconamzearumpnblieoram liber mus,

pagina lait.lacobo Stapulenfe Interprete.De flirtatibw-fiber aunas. pag. 107:.

’ Î ÏÎ; Alexandre Chaamaillamodnœgpœnbus.

iKbetarieoram ad Îbeode ’ ri trer,

r pagina un.a Geotgio Trapezuntio In me.Kbeeoriebrnm’ad Alexandra»; Regem,

I’ liber maux, l pagayai.Francifco Philelpho Interpreté. ’ ’

. pag.7a7. I De Toêliea liber mm, quzn.Alexandra pucio panifia Florem

. tino lnterptete.Metapbyfiearam libri X I I I I. 120:9.Meeapbyfiea’Tbeapbrafli. pag.1477.

l BeiI’arionc Cardinale Nieeno

Interptete.De manda ad alexandra»; Kegem li-

ber rumex, pag.14: 7.Perte AICyonio Interptcte.

. fiiaflfvnex’Meebanica, pag. 147;.N icolao Leonico Interprete.

De lineirinfêcabilibne, pagayaà. . -, .. . ’i il (nterprete.

De ColaribuJJiber "Unlfl, pag.mt.Ludouico Cœlio Calcagnino

Interprete.De Tbyfiognomicixfiber l’anus, pagina

112;.

De Mirabilibu: dufàtltationibm , pao

ina 113,0.De RIanthibri I I. pangzlncctto Interprcte.

In l’or

5 .4’.m.

Mainate-tau..."

Page 28: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

Notes du mont Royal

Une ou plusieurs pages sont omises ici volontairement.

www.notesdumontroyal.com 쐰

Page 29: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

919- i. A,GEo-RGIVSVALLA ’PLAC’EN-

TINVS CLARISSLMO EQ’VJTI. AVRA;To, ET vTROQVE IVRE CONSVL-

To I-VS To L’ELIApNNOÀÂIVSTO SE-zu-ronr "mourus: ’s. peul-anuiu.’

O M a N, laite, tuum fingulare, leniras præcipua tua: erga me beneuo-’lentiæ,crebrô abs te re etita memoria,mei in te mutai amoris pignus

. l : aliquid fibi certë vifa e depofcereEr prôindè volutanti id anime mi-.. r Ë J hi,nihil uod tibi gratins,nec quod à me polie: exhiberi,fuccurrir an-ti uius,quàm vt diguâis,ac iam patefaâis ad amicitiam nom-am foribus,magnisEt icis Arifiotelis animi in ipfa noflri arâiùs remuai tenetenturSiquidem ei,’quem magne amore profequerer,quique ma nus amphisimo virtutum exurge-ret fafligio,cui mediocria, nedum parua,for efcere viderentur, ma na profeâbmitren’da iure cenfuimus. Cùm porrbi Ethica nihil,nifi de æquo, 6L onc ediiïe-

rant,hoc efl,in mediis iuflitiæ verfenrur penetralibus,vbi gentium,quo vei in lo-co fedem potuere fibi firmiorem,conflantiore’mque vendicare,quàm apud cum,qui genere,qui nomine proprio diceretur Iufius,quire ipfa iuflus,atq; adeb opti-mus Ihaberetur?Pr6inde Cùm nec Arifloteles apu quenquam alium magis de iu-flo opter difputare,nec opus de æquo ô: bono quuam malit’efTe,quàm apud taramultipliciter iuflum,in ca confirmatus cil animus mofler fententia,vt tibi potifsi-mum magna illa Ethica cenfuerit deflinand’afiæc nimirum cùni nuper explicarià me pofcerentur,hæfitauimus parum modô,quôd com ertû haberemus,tentaIÏenefcio qué ipfa iampridem Latina facere.Eum,cùm ex p oratum habuifiemus,necGræca,nec nofira nouiiTe,mali interpretis more verbum verbo reddere RuduiiÏe,at fenfus Ariflotelicos,quod fieri neceiTe fixit,multa obi-unie caligine,eûmq; no-fira peregrinis refpondentia verba ignoraiTe,Græcis abutendo aliam adhuc legê-ribus nubem non ekiguâ offudifle,deni ue Barbaris,rufl:icifque diâionibusppu’storii confudifle,vt non tam tradidifie mais Ariflotelem,quàm planè in e vi-deatur,adeb vt omnes ab eius auerterit le&ione:cùm alioqui fit eiufino ’ o ufcu-lum mirifica quadam grauitate,nee’minùs acumine refertum,vt vel doâi simumquenque ad fefe Vpotuerit alle&are.lpfum itaque in fitu,& (quallore haâenus ia-cuiiÏe dolentes,in hominum confpeétum adducendum cire putauimusfi non ui-bus meritus filera: palliis prodire amiâümon ramen,vt remur,fordidifsimis.l eoautë id,quo multorü ex tuo hofpido aliorü,ne’dû tuo,nô minus liberali,ac fapIiêr

ti,quàm iucundo frueretur colloquio.Nec ipfum pœnituperit Ariiiotelë,in ca o-f itiü naâum cire ciuitate,vnde o in: Latine eloquio tanquam faluberrimæ efful-iErint fiellæivt Catullus,vt Viâruuius,vt Plinius, ira plerique alij molli-a quoqueætate,Domitius Calderinus,iam fûnâus vita.At viui Benediâus,’qui iampridë Ve

netiis rhetor infignis,Alexander Benediâus,eloquio, 6c do&rina medicus, primastenës,vt multis quoque aliisfioret VeronaingeniisNec prætereà poeniteat tantû

y philofophü inifta clarifsima ciuitate hofpitë acceptû die Iufiorû domo,quæ nobi-1tare antiqua illufiris,operibus lautiisima,dignitate florés,& virtutû culmine om-

nibus côfpicua:poflremô penes Inflü,qui in ca fplëdicla familia rauquai iubar do-

ârina eminet,Senatoria gramme renitet, prudentia fapiens, iufiin’a integer,tun-Œs virtutibus Àclarior,quam vllis ver-bis explicari poile videarur.Tu irriter-Juliemi optime,hunc philo ophum,Vt foies doâos omnes,ita am leâereîo uentém-que audias,vt tuo hofpitio,tu6que colloquio,ficut fore nô ubito,præ ’cer nihilbenignius,nihil humanius & vbi que: lo uatur,àccuratiùs,intentiufque aufculteçrur,eIÏe nufpiiEgo autê,vt (e mil-ni côcr ’dit,ira ipfum tibi cômitto,cômëdôque.

. Un 4m v Gg 3 ARISTO

9:6

Page 30: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

L? , 1:1 SSushi? Magmrum ..MQIalîym’ à

..Libcrlîrimuss ’, ’Georgio Valla Placentino Interprete.’

. [De 60110,51: ramai. C40. r.i ù ’ V o AN 1 A arde pertinenribus

mus ,primùm cuiufnam reipars fit mos ; ducimus confi-

î idcrandum. V: igirur paucis

z tut pars cire, quàm ciuilis.a l Atquiciuilibusintebuscirra ’

uempiam qualem eflëmffici nihil pore&:qua.7 -cm, inquam,vr findiofum rire, ac probum : (tu.

diofum porto efTe,idem quod vitrures babere.Qgôdfi quifpiam ciuilibus in rebus folers ciredebear,eundem maris fludiofum elle oporter.Apparu itaque rei ciuilis «omne negoriu m,quod ,

leitca mores efl,parrem efl’ç,arque principiumzvr

. ad mores dicere confiirui- -

qu: de bono fa eiÎer,adnzi[cuinnon equidern’re&è,quia non peculiare,ôt fuummeque enim de

- eo,quod efl:,ac de Vera diiIèrenrem,de virru teidio

cere opotruirzilli liquident nihil cit cum hocicommune. Tanra igitur illi,& bac modo am;plexi funt.Déineeps ergo nabis Conieâandum;

5 abfoluammon rei alius.vide- ao quidnam’de his dicendum EuerirJnruendum igiqtut cil: in primis,fcienria° omnis,arque faculrarisfinem cire aliquem,îdque pet (e bonumznullafilquidem feienria , faculras nulla mali eau fa cit.Qgôd fi faculrarumomnium bonus cil finis,nondubium, quin criam optima fit optimus. Arquiciuilis,oprima cil facultas : igirur ipfius finisgbo-nus.De bono iréque(vr videtur)nobis dicendumefl.Ar de bono nonnin uniuerfumfed nobis bo-no.Ne ue enim deorum bonum, agendum efi,

in Eotum iure mihiyidearur habere appellatio- 5° quema modum deeoalia habendafueritorario;"nem,.negorium, arque rraâario, non moralem,[cd ciuilemÆxpedir itaque (vr en videre)de vir-rure primùrn dicere,8c quid fir,& ex quibus con- ITrenNee enim ferè vtile fuetir,virru rem quidemrionem verô (une ex quibus,negligere:qnando-quidem ex i uibus fit ÇOnieâare,iîmûlque noire

volumus,ac1uiufmodi nos efl’e,nedum vr nari-anus quid fit confiderandum.Ar nequaquam face-’ -te porerimusmifi ex.quibus,& uomodo fir,per-

I calluerimus,Scire igirur quid Ir virtus , neceflè 40sefl:: fiquidem a: ex quibus fiasco quomodo,fcirubaud quaquam faci eefiignoranri quid flaqué-«admodum in fèienriis.Verùm ne latere quidemnos oporter,fiqui de his priûs diileruêre. Pri-mùm igirur Pyrhagotas de virrute dice’re adgref-Tus e&,quanquam non reâèzvirrures fiquidem :

yirrurum. id numeros teferendo,fuam1’vitrutem non fecirinfpedcionemNec enim iufiiria cit numerus pa-rirer par.Cui fuccedens Socrates debac re me:

&confiderario nunc fit àiiCM’nC’ nabis itaque

bono dicendum efl:.De quo fane diEerendum intimis cibquonam dicarur mode. Neque enim

Emplex,arque Vnum en: : quandoquidem dicitur.bonum,aur quod in vnoqpoque cil optimum,id.veto fuapre natura deligi ile: aur cuius parrici-parione alia finir bona,id nimirum idea boni off.Anigirutde boni idea loqui oporter,an nonPAt-quasi commune quod cil in bonis omnibus,aliud-a ipfa idea videri deber: fiquidem feparatile idpet [de efi,quod idea.Commune verô,in cun..ôtis exiflit,non vtique idem quod feparatileznecenim vnquam feparatile,& pet (cf: agnaram vimhabens,in cunâislfuerir. Nun nid igirur dehocnabis diiièrendum bono,quo in omnibus exi-flir,aurnon?quidiraznempequoniamid commuane efl,vr definirio,& induétib. [Diefinirionem o-porter cuiufliber refetre eflènriamJeu bonum,feu malum fir,feu quiduis aliud.Referr certè de-

. lins pleraque differuirJed ne ip[e quidem; reflué. sa finirio,vr eiufmodi bonum in vniuerfumefl,non-ngniam vitruresfcienrias efficiebartquod fieri

v mollo modo poteü. Cunâæ fiquidem fcienriæ,cumrarionezarqui rario,in foloanimæ gignirurintelleâu. (lllocircaivirrutes omnes , in animeparte rationaliefficianrur,neceŒ eiHîuenir ira.-que,vr qui virrures feienrias faciardrrarionalem ianimæ pattern extinguar: quod faciendo,afl°e-(hum. ac marem perimar. quam 0b rem non re-.&è hoc mode virrures amplexus cil. Pofleà de-

quarenus ipfum per [de deligibileNerùm quadin cunéris exifhr,definirioni efi fimilc.Dcfinitiocerrè air bonum elle uippiam,quod neq ne irientia,nequefaculras vile. dicir.Neque enim afinern’fuum ailerirbopum efl’e,verùm 1d alterius cf! in-fpicere faculraris : quandoquidem nequc medi-cus , ne ue ædificaror referr ,hic quidem fanitaorem elfe onam,ille verô domum;fed hic quidemquod fanitarem ptætendat,& quemadmodum

mura Plate animam in pattem,quærenerer rase faciar , ille veto ,domum. Non dubium igirut,rionem,8c in eam,quæ cirer rarioni s expers,ie&èdiûribuir , reddidirque fuas vrtique virru res.Qyirenus hæc. probe: reliqua verô neuriquam.reaè:quandoquidein virrurem cum rraâarione,

quin ne rei ciuili quidem-de communi bono di-çendum fir:vna fiquidem a; hm; reliquarum me.tiarum efLArquihoc nullius cil dicere au: facul-raris,aut fçienriæ,vr de fineme quidem igirurrei

.. ciuilis!

Page 31: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

unmoitis ,4. uod de commuai bono cil dicere eo,quod pet-defi’nirionem efi.Vcrumenimuero ne-quc de eo ,- quod pet induâionem commune.(and ira? quôdcùm ’voluerimus particulaires:au i ” od bonum demonllrare,aur definirione de.monfitamuswr ratio eadcm congruarei, quodpet febonum,&ei,quod bonum elfe demoniita.te toluerimusAur ind uérione,ficur cùm:velimusmagnanimirarem bonum elfe demoniïrare,dici-mus.Nimitum iulh’ria bonum efl,8crorrirudo,ac omnino virtutes.Magnanimiras autemvirrusémerge 8; magnanimiras bonum.No’n igirurdccommuai pet induérionembono,reiciuiliïdiz:ê-dum en: qudd cadem contingete non pollua:buic;& pet definirionem commun: boum Namquad bonum,hinc criam dicer.Manifeiium igi-rur,de optime bono dicendum cire,e6que,quodnobis optimum fir.In rorum autem viderir .quif.piam non vnius au [dentine , au: facultaris ,devniuerfali bono confidctate. Cur’ita? nempcquôd’ bonum , cil in omnibus prædicærnenrjs.Nam in quo,in?ua1i,in quanro,in quando,in adaii i uid,ac ptor us in omnibus.Cæretùm.quan.dolonum in medicina,medicas nommions gu.

srnsrotia 5 gubetnaror: a; in fingulis. finguli."Qu’ando fccandum quidem fir,’nouit medicus.

Ac. qu nudo nauigandum, gubernarorJn quali-ber Vtiqué quando bonum,quiuis quad propret[e cognoucrit: nequc enim medicusquod ingu-hernatotia bonum quando cognouetir: nequcgubernatot,quod in medicina.Neigitur quidemhocmodo de cummunii bono dicendum eii z li.quidem quando,in cuirais commune eiLSimilli-ter criam quad ad aliquid bonum,ac ;quod inaliis prædicamenr’isgcommunc et! omnibus. At-qui nullius cil facultatis,aur fcienriæPdicctc dee’o buno,quod invnsquaque eûNquirur qui.dem rei ciuilis eihdicere de communisbonoDebono igirurgac deoprirnonrquc inobis optime.

Magnorumj moraliump Liber I.de agarunarq; coniunéium.Vunc verô,abfq-, hoc ;quôdanima in immortalis,demoniirauenr qui?piam duobus reâis æqualeshabcrc rrianguium.Iridem 8c de bonis,eii infpicere alia citta. idem)boni.l?rôindc proprio m-non «ah-huius par le boa

. niprincipium:Ac ne quidem Socrares retiré (de.tias,virrures racicbasz enim,nihil incaflùmficremerè’efle atbirratus ell’.Ex eo autem quad cil;

virrureseiie feienrias,ei eueniebaravirrures ellero frufirâ.iŒid ira?ln [dentus nimirum contingit

par-iret nulle [cienriarn quid eii,8c fcirum me.N amsfi quis norir quidfir- medicina,is confcflimcil: medicus.Similiret criam in aliis (cienriis.Atin vitruribus non idem efr.Neque enim fi quisnouerit quid fit iufliria, continuo criam iufiusefh-Iridem & in aliis.Euenir.igirur,& remete vit--turcs ellè,8c non cire (cicutine ’ ’" -- - .uotmodùôonum. C . Il. . .’

f quoniam de bis,nobis diflèrendum,4. cii,anniramut bonum diceregquor di

4. .; l catut modis.Sunr nimirum bonorui- alia honorabiliadaudabilia diapo:rëriæ allia.Honorabile,huiufmodi dico,quod di-uinum,quod meliu3,vt anima,rnénfq;i cit: quadantiquius,quod principium,&- alia id genou-i0.notabilia cettè,in quibus honot :ralia iiquidcm’omnia honor cornes confequiru t’.lgituretiânvirstus,honotabile bonû efiàquandolab ipfa pr’obus

quifpiam-gignitutds nanq; in-vittutispcnetrar3° habirü.Ar laudabiliawtvirrurcsmb ipfarü nanq;

aérionibus laus metgir.QJæ verô porenriæ,vtdominati:s,opulêria,tobur,pulchrirudp:iis ni a;bonus bene,vr malus malê Vti iporueriuideo criaporenriæeiufmodi bons nundupârutBQ’na cette(unigvfu fiquidem ipforum bonimon vriq; maliapprobâ’rurJd genus nimirum-bonis euenit,’or-rus coufam ipforû eiTc fortunâ.A fortuna nanq;&opulenria,& dominaru s cita: quæcuhq; pror-fus in porefraris ordinal? pçrueniunrReliqu’u m

Extçtùr’n eum,qui velir quîppiamldemonfirare, 4o portô,àc âuartumjntetbonæefi falubre redan":minimè apettis non Oporret excmplis vrigfed ubiobTCura ape’riendiiînr,manifeftis, ac inscris, qua:Tub intelligènriu’m caduhrgfcnfibilibus Loaifiqui-dem-T u nr apetrifsimaCùm igirur rie-bono dite.requifpi am rcnraueritgde ide: neu riqunm dictatu-dûm’efliramerfide idc’aidioendum oxifiimem,v.bi

JE bono dicantzflâ’mr -mnquc,de maximèJ bonoIdeî, vm’i- cire ’difièrendumfi At id,vnumquodqy précipuè

quodquc, ralëdil;iirprçcip’üè fit bonumideawr opinantut. q a . . Aquod vetè uiufmodi cettè’ lorarioï 59mm; Vera: Menin: sonisia’rqflaniraris caufgneuuqu â-finis cibi-St quic-cfl: , appel- arnaqua-m ciuilis thiamines! facultas5de qua’inlabanr z thraïcntia nobis bitumage Hoc par (ebono’,quod ve. Ted nobis bonoNull’aiîquide’m (Hammam; fa-rè homo, finitude fine loquirtir;qubd fit bofiünçôrpro.quad ve- ne quidemïrés rififis : ideo nonulie’bonoi,rè equus. uod iuxraïîdeârrr efl:,lôquirur.Veriim,forrafsis

gighôqpet (e bono vrendum eiTeiipriÏn’ciprîryÇa’b V

’60 i pro redien’dd id finguln.’ ’ln iquo.ne, in «qui.

reâéLExpedir Eqçridemyfua c’uiuiliber-i’ume:

bonum e ciiens,"ficur exercirium [amarinée-fiagami efl’aliuddsVerù’m alium quoq; fubeunt Mia diui.bon: diflriburionem z vt-Bonotû quædam prior- fio boni,(115,8; omnifatiàm flint.eligibilia,quædumivetênomveluri tufiiria,aliæqs;virrutesmrnnifariàm,de omnino faut eligibilcs:ar’robur,& o ulentiài,.porentiâqgç’êc id gcnus aliameq; omnifîriâgncqâ

omnino-Rotinsquoqyalirerifionomm alia fun:finesnilianô:quemadmoduinifaniras quidem,fi-

ennqueiralhabenrsdrum-femper finis meliorèin:Ïaniradhxeliôrgquâmi v un: falubriann torûmq’ue

*protfus-id«melius,Cuius graria fun: 85 aîia.Rur-fusiipfiïnîïfinium,præfiat’fëmper,qui lpetfeéruseflsimperfeüoÆü nimitüqperfeérusscuius accei’»

fa nulloampliàs’nobis opus efl.lmpetfc&us au.rentoila ad uenru alium defideramus: quemad-modum iufliriædimraxar aduenru,pluta defide-tamtam félicitais aceeil’ugmilla te ampliùs no;

te pr’m’cîpîa. Abfu rdumenim fit, vdlcmi union; Go bis opusicstei-go nobÊsÎOPrimus,querg defide-’dere ttiangulhmd’ubb’us mais æquules habet:lârigù’lôs, fumete- principiuïm eiufrnëdi 1- Anima

immortalis cit: neq; enim hoc,pt0ptiu m.OpotLk ferifiquidem printipiùmfuum-e[le”èiu’ssrei5qua

stamuis;qui finis perrcérusèabfolurus nanq; finis,bonlimFÏlmecnonfinis bOnumJ-l-Pinc’igiru squa-

mammodooprimunixôfidërandumeflgnunquiden mâtinât; ipfù’m quoq; récenfemnus,au id vi-

G g ,4 . debirur

92-4

Page 32: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

925.:debixnr alienum 2 Siquidem optimum , finis enPerfeâus: ac, petfeâus finisevr paucis abfolnam,nil aliud quam felidcassfic vxdetur. Ex multispornàbonisÆelicit-atem conflue comprobmmQu’à! fi optimum coniecïtansnpfnm (1.1035,ng

11ns2annumeres,ipfum le menus elle contant,fiquidem optimum exinYL .falubria ponendo,&fmieacem,canfidcres. quidnam box-un: omniumoptimumènempe fatmas.di fi horumoPdmûdemi fe quoque meliusbqu od admooum. labial?dum efhnon igicur optimum ira comeâandum.Sed. an id quodam modo fuerit,vc abfq; [e mon-

id hoc elfe: abfurdqm? uam felicitas ex qui.bufdam conflua b.qnis.efi,hoc efi,ex quibus cô-fiet bonis:an fic optimum confiderarcfuexi; alianum?Neq-,enim efk quicquam aliud ab his feliciqtas,verùm hæc i plana iga quifpiam reétè conççr .

nens,optimum confideraueritaficut ipfam felici-tarent-qua: ex his fit bonis,düudicans erga alia,

à, ArifioxclisISt-agiriïæ. . . . ’9236quam felicem alberge a; feliciter agere,& feljcj.tas,in vinendo,efi.Vcrùm bene vinere,efl: in vinédo ex vittutibuszhoc igitn r en; finis,& felici :2158:optimumJn vfu itaque fic mufle (2&8: génome,felicitas.Nam quorum habitus,vsùfq;efl,vÇus;&a&io,finis.A:qui animæ,virtuseft,habitus, 6: a;aima: vfus.ip1ius,eorum,quæ fol) cleaioncm la?dunt:ergo finigipfius aéüo,vsû fg; fixer-infehcims

igiturin viuêdo ex virtutibus fit,neceITe ethŒcgm niamigitur optimum bonum e11 felicitas,&iha’c

ipfa finis :aâione vinendo ex vinutibus , felicesfuerimus, timûmqs bonum habuerimusÆùgnigieurtfit gâchas bonum perfeâum,ac finis,noslatêœ non o.ponct,id in mate perfeâa efle.N onenim in Puero,quia nec puer dici fclix pore&,fcdin virons nanq; perfeâuaEc ne quidem in répare.inipçrfeétoJed perfe&0:perfe&um fuerit vignetêpus,quandiu homo vinerez potuerg.Re6tè miel;à multis dicimr,feliçem in longi [simo vitæpems

uæ in ipfa colleüa non funLIra optimum enn- go pote elfe indicandum: vt opusnfi: Perfeâü cirez:derans,re&è confidetaueric. Cætcrùm» non "en;

fimplex,quod nunc quærimus,optimnmzvr dieuquifPiammptimum cüâorum bonorumg’nwnüconcretornm elfe prudençiâNerùm hoc texè m0do,non quærendum cf: optimû bonum:petfe6tüfiquidem quæximus bonum.At prudentia fols,neutiquam perfeétum.N on igltur hoc optimumquad. quærimus,n32uc ira indagamus optimum.

Wiadwfio mon»). Cap. 1 x 1.. .in Rætereà. alia admittunt bonafieaio-il)? nem.Sunc figuidem boporumalia in’ il animant virtuteszaliain corporewt

fatmaswcnuftas :alia extcma,opulê-gia,doininatus;honor,& fi quid eflhuiufmodi.Atholrum,quç in animal-angolftiangænonoinanima definica funebonam’ ariàmediltnbuûtuezin prudentiam,in v-ittutem,& in volapgatëJ’ofl;hoc igitur, quod. profitemu; omnes,ctiam finisvidetnr bonorum,ide’mque abfolutiifsimum, au:

in tempoxe perfeâoflc in homine.Qgôd autë (lea&io,hinc quifpiam poterie intueri. In [cuminnanq;,v: inter vinendü fi quifpii dormîmeiulfamodi nolim talem dicere c112: feliçê z ipfi quidem,exifh’t vinere,fed eidcm ex virtutibus(guod crac aexaaione) fiacre non exiftit.Rutfus quad maxdicendummô admodum quæ diximus participa:re,8ç ne quidem ab ipfis longé abeEe videbitur:quippe quodanimæ pottio quçdam elle putemr,

3° ua alium aquam altricem appellamu s-lute prœeâtô ita:fiquidem lapides ah nô poire intuernur:

a: ptôinde nondubiumgqnin fic ali animatomrn-iquodfi animatorum,cnufa e&,anima.Atq; maint;talium patrium nullæalendi fueri: caufa,quale’s[ont rationaliswel itafcibilisgzel côçupifcibilis,Ted alia quzdam pute: bas :8c.ei muon; magiepeaufine poEumus nomen,qnàm. alentisaççôgmodueDiCar fortafsis quifpiamnnîquid ex hac,

uoq; parte,animælvittus et]: enam fi fuel-1.51101!Ediçicaszquod fane-fatma: cire in, bene agenda, 4o Enbium quin cria eadem agete opes fit.PetfeÇl:gne bene vinendo.Ca:;erùm finis fimplex 1.29.11; Fil,

4 (et! duplex:quorundam enim efl finis ipfa nono,a v; qsfgfqueficuç wifuszeihnimirum vfusoptabiliot

babitnfinîs amemyfiusNemo figuidemvelit vi-fpm habete qui non f9ç6tandum,fcd [conniaan-Andeem de;audiçu,çàterifq,ue dicendum.Pré-inde quorum .vfusëcghabitus emfemper andins,a; optabilius cotmçftyfus habituNfu; min-1,5;36th finis ,eùm finæzopter vfum ip[e. habitus.Poil id,fiçonfidexanqrâmuîrpii in canais (cica-utiianSuebitu-r non aliam cire Ççnfidcrafloncmin extrpenda daim? muàm .in p: oka. dormi; (cd.Vt-robique [uppecere adificatoriamflccuius elfe-Ætoxadificatonvc quin; fit virtusgejnfldemnficcfi.feâriqudom in aliispmnibus par eflçonieâare.

virwmbwiimefl?’ C4?- I-ugn inn’î”-i’*°W,x Rærereà intuernur.alia te nathan;

Ï 1,, F81 n anima nos vinereJn anima aptem en;NM- A,, vinumldem cenèfaeemnrfacere ami,

, î.yirËus in vnoqnoquefiuius cil vixtus,jdemfacic.A: animia,etia.m ahanât a; anima viniques .: aba-

e gnian: itaqnçvigxutem, en: viuimus.-’Çæçerùmhue vines. 8: ben: agent, nihil aüuèdieùnug

a

v,- ’3 mam,anima:c’1ue virtutem.Cærerùm 6°

uidë vinum afiiofielicitas ethAt nunqnideipst,ve1 non fit virtùs,alia fuetjr ora:io.Qgæ fifue

rie,buius non en: atlio.Nam,in huiufmodi parteimpulfus elfe non.videtu;,: qu: igni vident; e113:confimilis,cui quicquid ’immçgfegis,abfumet.Aç

fi non ohiecerisme quidem ad capicndumimpel,liturJta .hæc habet pars animz,vt fi alimentent;

au,

.obiicias,alat:fin minùs,ne guidé ad alendum :6. .1 A, . ,moneamr,& prôinde ne quidem afin-menins non

oeftcomrnodoPrôinde hircines ad felicitatë eaç Ï v7 Ï -,, flècdamnihilcoadiuuatDéincepsigiwgqujd .Evirtu’sdicendnm:qunndoquidemeiusaôtiofie. . .hcirn,eÆthaucisitaq;abfoluam,virtus,habi- ..eoscfeoplimusNexùm non fans Porté fitJtafnn. ,pliaiterloquiJed cuidëtiùsfixexir amuïe-ndum? .. ; .’

du; v. ’:. IL. n.a q v a . . o h, Rzmumxglturdeanamagln «panna;A Rï la y . a! . u . . exontur 110.431.146: an:;na,(aha,fiqu;. lf 3-70 a dem culs tu confidetanofled, v: no.-7.; dam modordiftribuatulrdiqendgi

Alun); nimirummt nœppnæefiJn on; "in:diüaibulçubin cm,un rationë habenôcgnç ra.-Jionls .expers eflÆx .ea opargoquæhabet ratinaenclin:r,prudêtiaal’olertiasfapiêtia, ingenitî,me.

Ï - l * - mofla.

Page 33: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

9H:moria,8c id gurus alia.Ar ex pane rationis experte que virtutesnappelientur,téperanHarfang:1410,;

iuttitiaa’x quæuis dinguas ex moribus ducimus:un: laudabilesæxghis maque confequiiaudem dicimut.Et ab asque, à tationc dimananncrno iaudaturmec enim qui»! [apionsmec quod prudens.nec prorfus ex imiufnmclialiquoiquilhiarn;iam1dandus acceditNeq; potto rarionis expers quaTtenus ad fe fuggerendum idqneutn. efl,iugger;tq5ci quad obtinerrationemÆfl: ncmpe mordis surrus,quz ab exceiru,deie&ûq; corrumpitur.Œôdautem ram defeôtus,quàm exceiTus corumpar ,excis cit videre,quæ ad mores pertinent. Vrendum[me in rebus incertir tellimoniis certis eleonfe(En: nanque in exercitiis hoc viderir quifpi5:qua:fi excedanr,robu4r affiigunrziin deficianr, codé mado habenrddem- in paru, cibôq; «magnum.bus’enimfanitas abfumirur. ldê fit,& iiubduais:

me li moderata fucrmr corporis Ermitudmé cu-.i- odiunt,atque finiraient-lis conhmile euenit in go au

temperanria,&fortitudine.reiiquifq;virtutibus.Namfi quempiam eà qu; Eeceris inttepidumwtne guidé deos meruar,iam non tortis,fed demensfueritzfincunüa formidanrem,meticulofus. For-ris ergo erit,qui nequc ornois. metum, neq3nihii.un: igitur tam augent,quam labefaciunt virtutê.Nimij nanq; metusrôc omnes,labefaciunr.ltidemqui de te nulla nient commouentur. Arqui circametus,e& fortitudo.Mediocres itaque metu s. for

Magnoruni magnum. [Liber 1.i mirari confueuerunt,ægrirudo,& voiuptas. Po.

923.

renti: autem,quibus atticidicunur , nempc vndeoflbmus excandefcereægreiœremi(bretter-gaz

aliahuiufmodi.Ar habitus flint, vnde crga haie haboums bene , vei malum" ad excandeicendum;Si- nanquc (opta modum iracundè,maiè in ira ha-bemusôin in quibus expedit,prorfus ad imm nôcommuant. ira quoquemalè inira habemus.Modiocriter itaque babendogvt nequc (opta me:

ro dam commoueamurmeque prorfus iimus inçommobilesètum li ira habeamnsaeétè aflèâi fumus.

Trifimilibus quoque aliis,idern intelligédum.lta--cundum minque &bene,in medio ira: , 8: ad irami’ncommobilitatis pofitum efl:5imiie ettin iaâantia,8z difsimulatione:Plura nanque, quam adfinr,-fibi ar.rogare,ia&antiæ effanions ver0,difsimuia.tionianterbac-igirurmediùmçfl veritas.

- v chaôiru. F ïÎfq. VIH.Î y Dom in.cæteris omnibus cit intelli-

x]; gendum. 1d enim progrium i plus cil:Il habitus," bene 3 maléve erga hac ha.

k V 5j H nm] beau Boue autem in iis habere,fueritnequc exccderemeque deficere.Erga medrum ita-que iftorum and: iaudandi aCCedimus,habitusefl,ficue malè,erga cxceiÏumsôl defeâum. Q130-

doquidem igitur barum perturbationumwirtusa! medium:perrurbationes autem funr ægritudisnous: vol uptates,aur mon citra ægritudinem, veivolontatemflirtus certèefi circa çgritudines vei

tirudinem locupietanr. Ab’eifdem igitur,ram am ,0volqu’aœ3üdvquod hinc cet-mm, un; nimuumplificaturquàm labefnétatur fortitudo : ex metu.nanqueita afficiuniurJdem de ceteris dicendum

.wittutibus. . 1 ..In 71461011) aima «flou: z fief. in.V g Ï Vrfusenô mode. virtuté quifàiarn

. 1 à» æ definieritJed etiam ægrirudinefievon h mi luptare.Nam voluptare aneâiJmPro1’55 i N fl i ba faûîtamus: ægritudini autem lue.

b boneflisdeficimus. Alioqui mon en:cumbêtea.virtutem 6c vitium-admittere cirra ægritudinem, 49 . . 4,8; volupratchnter voluptates igitur, &ægritu,dînes , virtus collocatur. Vitres, porto moraiishinc cognomen habet,fi modô veiimus ex literie

criam affeâusialijwt videbitur cuipiaindnquibusLnon in exceiIb,& defeâu aliquo cit vitiumfileiut«adulteriurn , 8c adulrer. Nec enim magisell ralis,guiingenuas Confituprarir. Cæterum ô: hoc,&fi’uidaliudrhuiufmodi efi,qu od à voiuPtate com-

preb’enditur , qu: pet intemperanriam,vei criam.quod in. defeacugqnôd que in exceflù, fub vitupe-

’rationem cadir. . n - . ; ;i’" tu " Qdmeâetati appointir.

’ . ’ r x. - , .W Einceps igitu r,fuerit fane diâu accor-’ ï farina), quidnam dermî medietati ad-

uerfetut,excefiùfne, an deteétusiN amV y i . quibufdam medieratibus defeaus op.

Pohitur," nonnuilis enclins : fieu: fortitudini,mutiqnam exceirus exiflens audacia,4fed qui: de.Minuit ’timiditas : temperantiæ veto intempe-

589: in) n? veniratem excutercdiCendum crin-marem à m0î’ôucmutaqra’ habuiflë cognomen,breuisin longent literç fa.

to a in me à: mutatiom.vMotalis figuidëap’peliarur, quôdpulChl’è man mon alruefaanldqaic certum,quàd vitras nuiv: latins Jagquaex Parte criam: irrationali,cx-Natura na- tanria. de incomlnobiiitas circa voieptates , nonvoces cumfcamr. SI, ifdçmeoxumqua: N attira fiunrmihii nique qui: defcâusefiincomobilita-s opponi-grçcis conefi,quod a medioc aliud euadattyelutiapiægra 59 tarifer! zinremperantiagqùz exccfl’us cit Sunrnisfendant. magne prorfus omnia,quz fçcendidéorfum viti) mieuinwteaque ram excefl’usquâm defeâus me.

agnatam babent:fiàquouis fa rfum verrue fæpiushâta-ri afl’uefcantmùnquàm ramen forfum artel-lentur,(ed femper déotfum cadentJdem de cæte-

ris eihintelligenduma .. .- . a -MJ. , -; malpàminmiina .À .,! v V1]. ..z ’"I çà Ræ,teieâ,quivclitinIid (invitais di

’ .x facteJcire expedit quànam demi

a; ’ ,j à hechniuiçnodi,afefiusgpotentiæ,’ v 1;»! .4 flinbirus. Et prôinde non Ldubium,quin hornœgugdâfir virtus.AŒe&us igirur (nm,

. ira,tnetus,odiuni,cugido,liuormi(emioztndia en

dictai Oppofita.’ Modieta’s liquidem,exeeflb in-ferior , fed defeétu fuperior. Ideo criam prodi-

’,liberales cire illibérales-aiuht’rcontrà riiibeta

Es , liberaies prodigos.voçant.. Audaces verb,&petulantes,fortes hominem timidos,vr timidi,fortes ypetulantesg 8c.feribundos dicendos pu-tant.". Duabut itaqbedercaufisgduxerimus me;dictai npponendum Ëefl’dbxteflbm a arque defe-

inanima rocreenturi-Suntautem (naumquippe- quod été? ipfa lient nobis confide-nare,1trum potins extnmorum admeditrm’pro-Piusïaccedar,propinquiôrne liberalitati fit pro.digaliths, an marida. vtonginquior certè’fuerîtaunait. Atquià; medip,i;ua: rugis abfuntgma.

* G g ç gis

Page 34: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

94.29 . - Ariflcotelis Snagiritæ ’ 9.3Qgis oppofita exilümantur. E te iraq; ipfa, defefllîï

ad quæmentem magis pronam habemus ,ex me-dio tint margis contraria: velutad inrêperanriam.nati fumus proniotes,quâm. ad deœs-capeŒendü.anm ob rem fi additamenu’r potins ad-ea fiarad

uæ.fumus proniores,ad qu: tic additamentt’t,ea »

[ont magis contraria. Arqui prenions ad intem-perantiam fumas . quina ad decus capeflendum:

I Pctfpicu’è autem licerboc in geometria magis in;in igis opponi apparenEfl: crû-B: aliter-videre , Ve t rueri,vbi Cùm aiiqua film [cris rincipia,vtea ha»

buetinr,ita criam quæ ip acon equunturweluhfi:e triangulum-duobus reéhsçqualeshabet angulos,’

quadratum quoq; quatuor anguivis mais habitat,neceflè efl.Et fi trianguiü (cens , ira criam ce qua.dratum ’cornmutabitur : ex airera parte enim etrefpôdetJît fi quadratum quatuor .angulis métis

4 æquales nonhabueritsangulos , ne quidem criammargis ergo cxchÎus medietari contrariuantem- go gqiumvduobu’s mais hgbcbjt æquales,petantia fiquidemvtemperantiç cit excefl-usiGLurddemum fit virtus ,hinc nabis liceret intueri : me:dictas fiquidem afeâuum quædam cire videtnr.Prôinde qui veiit moribus comprobari ,ei age,&uum medietas en: quçuis confiituendazôc préim-de probum efië,opetofum,atq; difficile eft. (Ea-doquidem in vnoquoque medium capere,opetoq-(un) eüzvelut circulum defcribere,cuiuisobuiumeau: in ipfo medium caperc,arduurn. Itidem se

Mpqitfima huius loci brimade.

[in], i111.Rîanguiumnanquc(fiue difcreram,fi.

y ne continuam fpeâes quantitatem)fi.f1- gurarum cit omniâ principium »: ideo

V V W W in ipfam cætetæ omnesrefoiuuntur,cùm ipia non in aliam , quam infefe,redeat.Cùmergo quad rang-uia fequatutfiatim triangulum,in

cxcandcfcere quidem facile , nccnon CORtIlFium au bina faitem triîgula refoluaturmeceflè efi. Cùmbinent mediocriter habere,arduurn.1n totum autem in quauis perturbatione en videre,quod me.dium ambiat crie facile:medium vetô vnde landemur,arduum,ideo etiam taro probus. quoniamde virtute diânm en, déinceps fuerir confidents-dum.po f sir ca adefl": nobis,nécne.Verum; quem-admodum Socrates dixit,in nobis nô ethprobos.vei males effinquandoquidem fiquis roget que!»uis,ve1itne iuftus oliban iniufiusznemo delegeritiniuflitiam. Itidem de fortitudine,& timidirate, ,9Iciiqu’lfq; virtutibus [emper eodem modo.- indenon dubi um,quin fi mali (in: aliqui,non fpôraueifint mali,ôc prôinde ne quidem probi. » Hart: rationeutiquam vota. N am cur demü icgiflator malafacete nô permirrir. avhoneitnôcproba iubet?& ’inmalis quidê mulâam sinfligit delinquentibw:in rebut autem honeftis gnilîhoneüa petegerintealiOqui iniquum fuerit,vbi in nobis non tir ,kbocleguln conditorcs facete.Ca:tcrum,vr videtnr, in

que triigulum ttes habeat angulos æquaies duo-bus re&is,quadrangulû(quippe quod inlbina ttiîgala refoiuitur)quatuor angulos, quatuor redisa: uales habeat , neceiTe efl:hoc modo ab anguload augulum duéta diagonofiue paraieiiogramfi.fine nonznam trapezium,& tra zoides panic].logtamum non e&,nempehuiulpnîodi.

l p a dQàdhominùfitdagtnfilzîm.

(up; x i r. ’ - (f: Dom igi tu r,nrqueconfimiliter, de ho,

in imine qqu; intelligendum : mm cùmSûr homo progenitricis cffenriæ s, ex

,. V g "’principiis quibufdam , arque’aâioni-bus , quibus efficir , homo progenerans cil. Nainquidai-iudtNeqs enim inanimatum aliquodieffi-cete dicimuszncq; criam anirnatorum citra homi-nem quic uam.Manifeilum igitur, aâionum bô-minem cl e progcnitorë.Prôinde quoniam amo-

nObis CŒPI’ObOSÆc improboseiÎeJrem laudes,&-4o nes commutati intuemur,nec:eadcm vnquam’agivitupctationes id quoq; attefianturwirtutcm ni;que laus,vitiumautem vitupctatio confcquitut.Atqui laus,&vituperario,noninuiris arttibuitur.Manifcflum igitut hoc mode , innnoflro’ arbitrioelfe bonajmalâquefacere. Collationem veto bu;-iufmodi proferebât,voientes demonflrare, vitroneum non crie. quid nanq; cfl,inquiebant;qnèdægrorantesfquallidos nemo vituperatzAr hoc miaime veru mules-na ç teprehendimusgcùm-fuç

Q156dquetna è habent corpus,vrpoteidvoiuntadu m’effe,appatet nimirum,inlvirio,& virtuteefc

fevoluntarium. a .: -;;- . a.QltàJMnü-tnliajx M- » V L n:bien i ’ in.

thus’hinr:Z etiam potuetir quifpianicuidentiusintueri,quèd omnis Natnara eius eûtiïenfiçprocreatrixt (palis

I fi in!)vtra ,gignunt,ex principiifque producuntwtar

or ex feminedd’nanq; principiü etthod: [atoprincipia côfequiturgirababetwt enimrh’a maisnmprmciapiaiitavquæ de principiis ortü ducunt.

mus,sûntq; aüiones ex aliquibus progenitæ priacipiis : manifeflum quandoquidem aâionesin’rumutanturgetiam aâionumimmutari principia ,13,quibus-film g’quemadmodu’nmollatione o endi- imus geometrica.Atqui aâionis-ram bons, quam -: s .-malæ,ptincipiom,eit propofirum,&volumas,& Îquicqu’idad rationemtendiLandubiu-m igit’rüfquin haciqquue’commutentur; Sponte nanvquè ’ u; ;..

. . nâion’esiimmutamus.8t-;périnde criam pima-.4 «ægrttudlms lpfos cau aux cire cognations-nana: (5p Pinmfitqur’oôpofitummamhæc (ponte fit mutaofl

riozPrémdea dobium, quin in nobis fit, a: pro"-bos,& malos eflëÆotrè bic :quifpiam occurrerit:

nandoqmdem incft iuflum, prob’ûmqgefie,érm

Évoluemwm-niü probifsi-mosldjfieri mail-o mo-do potefi. Cûrnamaquoniam nem hocin corporegignitur.MËue enim fi quifpiafim’àbloe’rit corpo

ris eu ram ha erc,ornnium optimum habcbit corpas.N am Opus en non eut-am modo intëdetegvç;rum’eriam natu râ honeftum,&’bonum 1:05pm si;

d. ipfa ethv’eiuri ftirpes,& animaliamamc’o fc : malins certè habebit COfPuîflïÔn ..tamen eli’eî

omnium optim-nm..-Id:m de animàjnteiligêdumcflczans enimfiuxta propofirû fiiu’flbçtit omniumprobifsitnus i nifietiam naturâ’extiterît: meiiojr

quidemeotrèærir.’i ;- -. . 5.De

Page 35: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

meüü’m I

me imamat: ":510ng.ftp. x 1 1 r.

Voniamigirur probum elfe in nobisil apparu, confequês diâu neceflhrium

varietur de fpôtaneo diflèrere,quidnâ

endam,Tdominanrifsimû cil fponraneumJn151-146 a)» rotum me) dicendum en fpontaneum,quod nonm’a), virru- coaôti agimus.Verum de hoc,magis adhuc perfpi-ri qui ma- cuè diflërendnm en; Nempe ad id,quod agimus,ximè pro. aliq’uis exurgit nobis apperirus. A ç. ni, ne; fun:prium. appetirus fpeciesgcupidirasfurorflo ü:a,s.Primû

igitur amonem,quæà cupiditate oritnr,d ucimusconieâandîwlrroneângan inuit: fit, limita nen-tiquam effe,videri debet.Cur ihta,& vnde idznem.Pe qnôd quæcunque inniri agimus , coaai facia-mus necefle efLAtqui vbi fubefl agentibus alignanecefsitas,zgrimonia côfe.quetur.Ycrum ex eupidirate agëtes,voluptas comiraturzprôinde hoc paraco non erit ex cupidirate agere quippiam inuitounimo,fed vltroneo. Cmeruthratio en: alia,quæab incontinëtia haie aduerfatur. Nemo enim,in-quinnthôte male. peragir,qui (du: malaefl’mvç.Érum qui incontinens efl,fcit ca cire improba : agirt:men,ac ex cupidirate illeâus agit, non ergo (p6taneusæoaâus ergo efl:.Hinc porto carié nos op-

gnabit oratio. Nam fi ex cupidiratemon ex ne.cefsirateœupidiratem eni m voluptas comes con-lfequitu rzfed qu: ex voluptate. non pafsis dicerene: necefsirate.Alioqui non dubiumeft, quin incô, tin:ns,f Ponte incontinentia aganquandoquidemqui affidunt iniuria,vlrro afficiuntihiuriaAtqui

eineonrinentesl ininfli fun: ,àtq; iniuria affiçiunr:incontinens ergo in incontinentiam. [ponte de-labitur.

Socratioîd flfimenmtia de conti-nuai , Ü inontinmti. .

Cap. x1111. .* Ernmenirnuero aliaiterü ratio aduer-o ;. .g-

A, Continens fiqnidem landarur,.quôda [ponte qua: ex cominençia fun: , agar.At audarur in cis,quæ (pâte fiun.r.Œàd li ex cugPiditare vltroneü elbquèd cupiditati aduerfarur,inuitumerir. Sed contincns contrarcupidiratem

I infurgit. Cœtinens ergo,uon fpontaneus fuerircontinencNerùtn hocïnon viderai". Non e? id,qnod ex cupidita’te. efi,volunt-ariü et; Ru; usidë

cit in eis,quæexfurorc:eædem nuque huie(qnas

périnde ambiguirarem faciunt. Ira: liquidem cit,uod ad incontinentemgominentémq; perd net.

. Reftat [peciesrcfidua appetituü(vr in difiributio.I ne pofuimus)voluntas,vr an fit fpontanea,conie-

&emus.A rqlüincontinenresquarenus impuni;l tunearenusvolunr. Agunrigiturincominenrcs

mala,volentes.Sponte nimirum nemo mala agir,vbi (duelle maiazneq; ineonrinens mais agir,voleus mania agere,n6 ergo fpontaneus. Ne quidemigitn r volumas cfl fpontaneaHæc plané perimit’GO

V .oratio ineontinentiam,& incontinentem.Nam il»non fpontaneus,ne quidem vituperabilis. At en:viruperabilis incontinen’s: [pommons ergo:vo-lamas igit’uerontaneaÇùm En: iraq; contrai;

Magnorùm- ingralium Liber I.

(i: fponraneum.Ad vin-tutem nanti; ça-

! Paris mus.Nam fi qui

futur, non efre vltroneum affirmans. 4o :.:,.

9 3.2

. , . aguindant rationes, magis perfpicnè de fpontaneô

iflèrendumefi. 1 g , n .Ï a -. 2): ai, à neçeflîrate.

. go. x v. . I .Rius icaque de vi,& necefsitatc dicen;dam fuerit. Vis enim etiam in carentiq,

r x bus anima.5iugulis nanque inanima-tis,fuus cg: locus attriburus z igniqui-

demihpràneuæautem infrà. lift nimirum viola-ene ri,fi:çfum la idem ferrijgnem me) déorfumÆfi

miam anima violati,Vt equum méta via dCCUIÎë-f

tem,præoccupatum verrere aliorfum.ngbgfcû-,.qu: igitur exterior eft caufa,aliquid contra pour.ram,aur prærerquâ volume faciendi,cogi,dicimusfacere qnæ faciunnnt quibus ipfis ineft caufa, ho;neq’uaquam cogi dicimus. Neq; incontinens ne,galerie (e malum eiTe,verum à cupiditate agendimale (e coaétumNiolëri igirur hæc nobiseri r de.finirio,quorum agendi caufa,à qua cogamu r, fue

1° rit externa,vis efl:quornm,aute1ninterior, ne inipfis eauûeflmequaquam vis.. - , .

T:neceflîmte., t , Cap. xv t. . ,f”: Vrfus de neCefs-itate, neceflàriôq; di-. v cendum. Neceirarium non omnium

neque in omni dicendum efl:quemad-I U5. .

modum funr, Puæcunque cant: volugpiâ dieu: Ce à volupçate

coaâum,quôd.amici mulierê vida rit , fuerir alio-num.Necenimin omni neeefrariü efi,fed in ex.

3° trinfecus aduenientibuswrfi oflï’endarurqnifpiâà renî necefsirate coaâus,,maius aliud quippiam

denirare,hoc mododn agrum propane coachs;fum,nifi Ecdarum velim agrnm inuenirer 1n.hu..iufmodiiraque en neCeflàriUma 4 . ’

.. thupMiter Mumfl’flzamanm. . A. ’ ’.

I. w . uvu., i .T quoniamin nulîo-efl: impulfu [Foui taneü,reliquumefl: V: fit ex mimi .enè

i rëriælnuitum euim efl.quod enneiger,.5. .Ï-.’, à; firare vrique efficilurwc tertio loco,

quad non fit ex mimi (entérinquod plané nabis,uæ finnt,certumefl*.Nam cùrn quis aliquê ceci,

i Écrit,oeciderîrve,aut eiufinodi aliquid effecerir,horum nihil præuidensfium dicimus i-nuitum feç iciEe,quippe quad vlrroneù’.in animaduerrendo,elfizchile deprehendatur. . Velutolim mulicremsium quandam poenlum exhibuifle cnidam aima;rorium,dein eo.poculo hominem mortuum con-eidiEezeam me, muliereth-in Areopagnm perfn-

V 86 de cupiditate diximns) ratioues conueniunt,& 50 gifle quam præfenrë non alia de caufa liberarunt.quàm quôd non id prçuidens eEecifTet.Amoris fi-qnidcmcu iditate obczcatan’ n eo fuem halluci-nara:& proinde neutiquam fpôtanea cinq populiimmwrij vifafuerat exhibitio : quandoquidé noncomète dederar,vr pe rderet hominë. 1nde i gîta-riniid,quo.d ex animi fentëtiafir, cadi: voiunrariü.

- Tepropofiro. - Gy. x: v 1 I n V" ’- A -. Eliquum prætereà 6min propofitum,

A. A de!e&ûmque.-eonfideremus , situe 3p.perirus,nécne. Appetitus nanq; in cæe

A .ü teris quoq; gignitnr, animaiibus: pro-poficum venà,non.Siquidem «un rat-ione prunusfirumeflz.Ar ratio nulli ali-j deputarur animaiimôigitur fuerir apperirus. Yann: nûquid volumes?

i . ’ . . au

Page 36: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

933au ne id uidem! Voluutas manque corum criantelbquæ cri non polTnntzvcint volumus quidamelfe immortalcs,at id nabis nô proponimus,deli-

imt’afqtr Rurfus propofitntn finis non en, [cd adimmanent nemo proponit fanefcere, fed qu: ad

fanirarem têduut proponimus.deambulando,curfitando.Atfines volumuszbene cnim valcre volaimus.Hinc cerrum ethnon idem elle volumateur:8: propofirum. Vetum ira habcte vidctut propofi(un: , vr oins en: appellatio : vr hoc pro illo pani-mus.atq;dcligimus:ficut optimum pro deterio:rc,quod in nofl:ra fit optione :8: prôinde deligi;foutu elfe videatut. QLLôd fi hornm nibil eü pto-pofitum, nunquid quad ex animi [ententia id inpropofito cil: a au: ne id quidem? Multaenim ina.tolligimus,8c opinamur ex animi fententia.N.un.quidigitur qua: intelligimus , ca etiamproponi-mus,aut nouESæpe liquident intelligimus de Incdis,ar nequaquam proponimus,atquc deligimus.Non ergo mentis fententia, propofitum. (go. gomiam igirur hornm nihil en: propofirum, fûnrquehac anima: infitæali uornm conucnientium,co-’e’untiûmque , propo tum cm: ncceiïc en. Qgœ

niam igitut elbquemadmodum paulô antè meularauimus,bonorum ad finem tcndentium delcausarque pr0polîtum,non vtiq; finis. Ac encornai,

na: in noüta pateline funt,8c corum,qua: nobisdiuetfam ingerâr ratiocinationcm : bôcne,an hocdeligendumî non dubium quia prias Opus fit ca

Atif’cotclis Stagiritæ

men Atcbiclis,elt iam defiuirum.Mendum igitut:nôinintelligcntia gignitur,[ed in [cribëdi aétio-ne pofitüJn quibus certè non efl in in telligêtia etrogne de cis quidem inirur confiliumfcd in qui-bus nm, vr expedir , optimum cit , inde mendutnprocreatur.Atqut in cis, quæ fnb aâionE cadunt,optimum cil-,8: in quibus duplex mêdum. Delin.quimus igitur tam in eis , quæ Tub aâioncm ca-dnur,Âuàm ex virtutibus patitcr. Virturem enim

1° couic antes.per agnata nabis itinera hallucina.mur.E& liquidem in dcfcâu , exchlïtque halluci-natio.In hornm Vt rumlibet deferimut voluptatea: æ timonia:quandoquidë ex voluptate in mal:dela imur,v’t ex agrimonia,honelta fugitamus.

2): «intifntrnrid.(4p. x t x. .

- "1 thum autem cil: , non quëadmodumSt Ë feinfus,animi fentëtia: velu: vifu non

in poterit quicqui aiiud, quâm videre:l. Ï nô anditu aliud,quàm audirc. ltidem

neque confultamns,nnnquid audicndum auditu,an videndum.Aranimi [ententia non buiufmodi.fed id a: alia potefl efficcrc.0b hoc ibi iam exiflirconfulrati. En: igirur in’bonotum dele&u,non infine,deli6hî.Huio certè omnes adflipulantur feu.tenriæ.vt (animé elle bonum. Vcrum qua: ad fi-nem faut ,,ve1 ut expediâtne fanitati hoc comme,an non. Facit igitur plurimum in bis ad halluci-

. . . . . I . . .apfa Intel]: CÏC,& Il) confilium VOCIICo Cumque 3° Banda"! Voluptas,& ægnrnonja. flanc fiquxdcmnobis intel lgëtibus quod praline videuur, tumad agendum aliquis infurgat impuifusjd agendoex propofito agcre dicimuLQ-god li propoutum,appetitus quidam en , in confiliutn deueniés cumanimi fententia,non et! fpontaneum,quod deligibile.Spontc enim apitnus multa antè,quàm intel-ligamus,atq;confu remus:ficut fedendo,cxurgcndo , &id genus alia fadendozfponte quidem, [cdcitra intel ligen tiam.Non ergo fpontaneum,dcli.

ampleérimurdllam vcrô fugimus. nguiam igi.tur diflribuimusjn quo,& quo.modo fit deliâù’:reliquum el’t W intueamur,cuiûfnam roi lit virtusconieârix,finifne,an ad finê:vclut,honefline , anad honeflum.CŒp paào feicntia; Vtrum ædifica-rotin: frichti: finis, fpeciosè proponendi,an qu:ad fincm [peaandiNam li hoc fpcciosè proponetur,licut puichram domum efficcte, atquc ad hoc

nacunq; (peâantmon alius quifquaru inuonier,gibile: fer! deligibilefponrancumc Si quid enfin 4° neque exhibebir,qnâm ædificator. ltidernin al-iisagcre confultâtes propofuctimustôte agimus.Exiflzunr me, ex conditotibus legum nonnulli,qui (pontaneum,8c ex propofiro definiant,plané.que dilh’nguanr , minoréfque fpontaneis,quàm à

propofito agentibus mulâas infligant..Efl: igitnrpropofitnm in eis , qua: fub aâionê cadunt,& oisipfis , in quibus noflrum litagete,8c non agere,&ira,ch non ita:& in quibus,proptet quid cfi capere,verum propret quod fimplex non cil. In son.metria liquidé cùm quis dixerit quadratum qua.tuor mais çquales habere,&percü6tarur propre:

uid:occurnt,quia ctiatu triangulnm duobus te.3h æ uales habetiln bis igitur, ex defitu’to prit).eipio ibi propret quid afumgferüt. A: in eisgquçfub aâionem cadunr ,in qui us en: ptopofirum,nôitatnullum liquident ponitut definituru. Sec! [iquis exquirat,cur hoc fecifii îquoniam non en:aliter vr faceremwel quoniam ira malins. 15x ipfièvenientibus(qualiacunqs apparucrint elle melio

etiam in huiufmodi cil confilium capere,vt upasdiat.Ar in (dentus naquaqnam, Nome liquidcmquemadmodum [cribcrc opus fit nomcn Archi-elis,init côlîliutn:quia quo paâo feribcndum no;

ra)dele&us fumitur.& 0b ca ipfa. anmob rem se in”! aïs:l x ’u .- 11W

quoqt omnibus feienriis. 1-20de mode igitur invirtute habere videbitnr’, vr ad finë potins i finsrendat confidetatio; Retiré nimirum prosodiaitqu: ad finem funt,8cex quibus finis con et. Necquifquam alius cxhibcbit,inucniérque, quæ ad fi-neim expediant, iuréquc hoc virtusçsopofuerir,quibus in rebus optimi principium en: vnûqnod-que quod eŒciat,& pr0ponat.Nihil igitur virtu-te melius,quandoquidem-buius caufa criam fun:

se alia,atque ad ipfam principium eût, a eius cau-fa magis (un: qua: ad idem. At finis , principioalicui afsimilatur , &eius caufa cd vnii quoduis:verùm id etitrnodo aliquo. Prôindc certum vtcriam in virtute, uandoquidcm caufa en opti.ma,ipfam magis buis elle conieâricem,quàmqua: ad finem faut. ’

Finir virtutù boudinai.

Cap. x x.Tqui virrutis finis , cit honcilum :ho-

«en nelli ergo magis conieârix efi virrus,Mi quàm ex quibus confier: [ont nempe

w a, « bæc,ipfius. At in vniuctfum videri potell a icnum:quandoquidè’ in piâura liquifpiatri

fortafsis

Av

934

Page 37: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

fortafsis egrcgius iuetitimitatorinan ramer: Iandandus acccdct , nili Optimum imitandi liabueritintentienemNitturis damum id emnina ell , libibonellnm proponcrc. Dixcrit quifpiamwur ira;num aâienê meliarem elle dixetimus, quant vir-turem ipfam?arnunc,an ex que aétioclt,id vitra.

-ti.thotc haneliius,attribuimus2 An in que nonca gamma. Arqui nunc idem dicimns,habitu.a.àkmem elfe melioremAlij nanq; probum infpi.dentesab affloue diiudicanc. quèd. non pafsinteuiullibetquomedo habeat indicarc propolîtum.Nain li forer lingulorum nollè [ententiam,qualiset a bonellatem ellèt , etiameitra aôtionem pro-bus elle videri patuerat. Denique quoniam affe-âuum quafdam recen[uimus medietates ,Vcireaquos affectas vetlèntur.binc nabis dicendum en.

msfimtudile. ç. x x t.

1 æ, aemerum.eoufidctandum factit,circaa , ’ curul’medimerus,atq;audac1as. N un-I -;,q f” l quid igirur li quifpiam mctuar ne rem

difperdat [nasz timidusflin circa bac lit audax,fertis,ânnc31tidem fi quis formidat [alarmant audeattncq; mcticulafumfarendnm cliellè mctucntom,neque fortcm non metucntcm! Num igiturin ciufmodi meribus ,85 audaciis,fuerirforritu-

i daaAr netquidem in talibus,cuiu[modi li quis to-

Magnorum amoralium Liber " I.

[Yin igitnr lit fortitude circa audaciî, ao

- fa,Homerus Heâora’ dicenrem incluait,

- -Polydamas vereor me carpar in agmine primas,ldeo pugnandnm elleexiltimat. At ne quidambac dicenda Eartitudodnilterû enim lingulis ea-.(leur eaugruet definirio. Que nanque ablate noncrdurat fartitudo,effieerc fortcm non potclhv:

li pudorem,vndc [anis crat,abliulcris. saut item8c aliter fartes cxiliimari ab [pcmgboniq, expcd’a.tionem. At ne bos quidam diacre fortes polsis:

ne quandequidem tales,’ac in ralibus fortes diacre,videbitur alicnum. Prôinde in nullis buiu[modifortitude collocanda en. midis igitur,& qnifnâ[anis lit,hiuc eaulidcrandumAc Vt aucis able!nam,qui nulla iam [upra diâa caufa tortis cli,ve-

.rum-quad id benellum elle cenfeat, id ne faciat,[eu aliqua,[eu nulla oblata fuetit ace to. Neque

* tamen prorfus eitra perturbatieuem, impulfûm.que gignitur fortitude. Expcdit veto impulfuumhabere rationcm,benelii canfa,ad inrrepidè pcri-elitandnm. Qui hac mode,is cri: [arrime circabac fortitudo.Nee veto inrrcpides elle eportct,ira v: enim forti fuerit accurfum , in totum nibilmetuatur.Nec enim talis fortis,cui pratfus nihilelbborrendum. Ira nanque etiam lapis,& reliquainanima fuerint [ottiaCçrcrum metuendnm qui-dcm,[ed talerandum. Nam fi uihil metucns tale-ret,neutiquam forcis. Item(vr etiam paulô antède mctu,atqucpericule diflèruimus) non omnc,[cd elfentia quadam deleé’tum intelligimus.Neq;

nitrus,& fulmina nô metuatsvcl guidais a ’ud [u- go item in fortuito,& queuistemporewerum in quera hominem horrendum [ucrit , non iam fertis,

[cd furens. In meribus itaqhôe audaciis humaniscltfartitndodrt eis,inquam,quaficæteri metuanr,au. omnes:in quibus qui audeat,fuctit [ortisJ-lisiraq; definitis conflirucndumtuctitâquandaqui-dent. multi: in rebus ferres diei a unt) qualislirïertigEl! enim ab expetientia tartis aliquis,velut milites. Illi liquident ab expericntia didice-murin buiufmodi loco, vel huiufmodi tempo-.re.vel rebus.ita habentibus, fieri non pollen-1.0 3., ilmalum [ubcantzdc prôinde qui hæc nouerit , de cade caufa ingrueutcs halles [ultinncritmon fortis.Nana .lî hornm nihil extiterir , non. talerauetit.Ptôlnde ab expcrienria fortes dicendi non [anaNequc Socrates relie aiebar,[ertitudincm elfe I[cientiamzquandoquidem ex canfuetudine [cieu-tia capiens cxperientiam efficitur [cienria. At abexperientia taietantcs , neutiquam [atemur , pla-néque negamus fortes elle. Non igiturforritudo

&merus,& plura imminent perîculaN am li quisdecimo au annofuturum nan"rnerucrit pet-iou-lum,quonam paâo fertisESunt enim, quad longeablînt,fiducia plenitqui fifuerint proximi,m0ti5-tut meru.Hzc dénique fortitude,& hic fouis. -

Te remaria. . 4p. x x t t.Em rantia,eliintem crantiæ,&incô

q me ilitatis circa volîiptates , medie-. 1 . ras.Nam tempcrâtia, ac prot[us virtusÔ il omnis , habitus clt eprirnus. At opti-. (a :5...muse a u itus,qptimi elLOptimü vcro,interexce[-[um,dcfe&ûmq; medium:quandequidcm vtrinq;

rominenr vitupetâdi,tam cxcelïu,quàm dechtu.graine li Optimum medium,8c têperantia interinremperantiam,& incômebilitarem,eli quçdammediet-as,horum itague fuetir quædam memeras

’ rem erantia,qua: circa voluptarcs,& çgrimoniasfouir feicntiaRurl’us [nm quoq; fortes ab expe» se ver atnr : non ramen atones, 8: qua: circa omnia;richriæcontrariancxperti liquidem earumiquçencuianmb ca rerü nullaexpericntia, [tint intte-pidj,ôcne-.bos quidem- fortes elle dixcrim. Sun:pour quifarres’a perturbationibus exiflimêtur,uqlutainantenanr lymphatici. At ne bos quidemfortes. diacre opertetzquidoquidcm li ab iplis af-feflus aufetarur,nô.ernneamplius fortes. Patternliquidem.perpetua ferrera elle oportet.Et préin-de. ne ferre quidam , -vr [ucs , dici [erres polluas

-Neq-, enim li quifpiam piéturæ,aut flamand hu-iufmodi altcrius oblea-eturafpeâu , eritiam in-rem cransSimiliter ne quidé audienda,aur olfa-cicndo,[ed in eis volupratibus , qua: in taétu lint,

- 8c guflu.Neqt rem crans circa ciufmodi, vta nulla tali capiatur va upratctnam tum incômabilis.planéque [en[u carens fuetitNerum qui ablcéteotur,non agatur-in ipl’erumexcell’um : ira frnës,ne

uid-faciar-opero[um:totli[que agende ab bone-èd fuccmubantsingem’antque perculTaNequc 6° fiat: pêdeat ,- non agende quicquam nili modelié.trem’ab petmrbationetn dicete convenir. Efl Naniquieunq-yab excellu talium voluptatum ab-

v-iei[sim fortitude a1ia.quç ciuilis exiüimam rzve(sirli qui ciuiumvpudorc offiilî . taleront pericula,miettes cxiliimentur:quemadmedum,verbi eau

fiinuetitwel me:us,vel cuiufpiam al retins rei cm

[a,temperans non etheq; Cfllm cætera animait:(præter bomincm)dicimus rempcrantia qui:

a

Page 38: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

93ab ipfis ratio abfir.quabonell:umide1igimus. Om-nis li idem virrus,hanelii citât ad boneltum tê-dit.Prôiude exit remperanria circa volupratessaczgrimonias,eafq; in titan, gnlh’rquc progenitas.Dernum confequcns en," de manluerudinc. diramus,& quid,& in quibus lit. ’

(De Mandate. 2111!.En).

en; Anfuetudo igiturefl: inter iraciidiam, 4°p A. &iracnndiæ ceflationem. ln totûmqs

’ p exiliitnantur virrutes,mcdietates elle.’ and autem (in: medietates , bine fa»

rate cll: collacatum,élltq; virrus,babirus optimus,arque optimum en: medium : vitras ergo lit me-diam,neeel[e cli.Œod [anè cc’rtum,lingula cenliderantibus cil. N am quia iracnndus cit, qui v[-

uequaque,& plurimùm cxcandcfcit, ac eiufmo-

5 : - iÆril’tetclis Stagiritæ

TrWatr. (If. xxvn . ».Ve r, Agnanimiras;ell: in[olentiç,& pulilla

«a! nimttaris medtctaszôta rea horiotem,’” à; Q inhonorâtiâmqne verfarur. Et boum

l i a i rem quidem nô à multis,[cd à probisaimm,qui ci præcipuè côneniat. Probi nanaque petit: indices , retire honorabunt.’ pHonorarinul; fe,qui dignus honore tuent,potius volet abbis,qui i [nm cegnauerint.Neque enim-de ornaihonore literit,[ed optime, magnanimitas houe,rabile bonü,& ordincm obtinens principatus. la1c igirur de[pe&i,& improbi,mpgnis rebus le di-

es opinari,ac [nbinde henatados,dicuntut in.elenteszquilvcrb [cfe [ummittüt,& magis.quàmar elbabitciunr,pulîll-animi. Horum igitur me.

diusflui nô [e ira abiicit,vt minore, quàm lit par,honore Velit bonellari , neq; rotfum majore, qu adecear , neque amni , is demumcfl magnanimus.

di [ab reprcbenlionem cadenszncc deeet v[ ne. 1° Et rôindc arum, emmagmniminœm du, infoquaque excandcfcere omnibus,& omnino em-permeque contra ira habere,Vt cuiquam nnnquâ:is nanque incammabilis [ab teprebenfienem ca-dit.Cùm igitur tara is, ni ad excellùm,quàm quiad defeflum petuenit,lbb reprchenfioncm cadat:qui hornm medius factit,man[uerus ,ac laudabi-rlis.Ncque enim ab ira deficiens,neque item exce-dens in i p[a,laudabilis:[ed qui mediocriter in bishaber , is manfuetas:barûmqne perturbationum .medicras.man[uetudo.

î): Machine. Cam. x x r 1 r t.

ai rem,& auaritiam medietas collocata.à t Verfantur autem huiu[modi pertur.

bationes circa pecunias . Prodigusnanque cli,qui,vbi non decct, impendit,& pinta,quàm decear, 8: cùm minimè decet. At auarus,eicentrarinSmen impenditvbi dorer , &qnantum

1.4”

’ lbetaliras autem.eli inter prodigalita a

lenti:,8c pulillanimitans,medictatem.t

(up. x x v r I. ’

i in. Agnificcntiapll iaâationis, 8: vilita.q» , ris medietas.Ver[atur autem magnifi-

Ï. ccntia circa [umptus , quas magnifi-4 r» cum [acere par eli. Œicunqueigitur

ses 7.-;

Te magmfirentù.

mon exPcdit [umptum facit,glon’olus, iaéta.v3° bundliqu elhvt li quis [odalcs ira epulo accipiar.

ac fi nuptias faciat,is gloriofus. Talisnanque en;ui que rempare non expedit’,[uam indicat’afi

aneuriamflnic contrarias cit vilis,-qui vbi openter,magmficè non impcndit,ncc fait vt naprianîdignitasexpeûular [nmptum,[ed ibi dreli: :is ni.

n mirum vilis.Ar magnificemia vel-ex ip[e nomiu’enabis potell,quali’s lit innerefcerc. Opportunenanqs rempare maguificè faâum , rcâè magnifiî’.

centiæ nemen alle uetur.Magmficé’tiaigirurfuea.decucrit,& quande decucrit. Vtrique [ab repu-4° rinqgandoquidem audabilis, inter excelTumgic.henlîonem cadnnt:vnus quidem deficicndom-ltervme) excedcndo. Libcralis ergo,quando uidemlaudabilis cll ,imedium inter hes tcnct ocum. -qufnam demumînempe qui vbi’deCct , 8c quan-

i " tum decer,impendit.

lancerai:

Sparte: aurait. (31;. x x v.î Vnt autem plates auaritiæ [peciesz li.

car eorum,quos nugiucndalos appel-

,;;,; , tu rpilucri,& paruilaqui,qni omnes a.uaririæ l’accumbunt. Malum nanqnc multiplex:

I, a: bonumfilbliftimum. madruodam finirasquidem limplcx,[ed multi ermis morbueridernvitras limplex,cùm lit vitium tamcn multiforme.Cunâi liquidem memorari,eb pecaniam [ab vi-tuperatiencm cadunr, Vuum igirur libetalis on.pecuniam nancifci.8ç compararc,an mon? N equeenim vl lias alterius en: virturis.N am neque foui

54------...

radiais eli arma fabricare ,[cd alterius. Verum se, iplius clt accipcre. cifque reâè vri. - Idem de tem-perantiaîcæterifque dicendum, At ne quidem li-

c tali.tar1s,pecunias parate,& conficere, [cd pccu

niant incuricnris. ’ - -

n llamas , cuminique emptores , nccnon sa ami-î

.feâumque circa [umptus idoneos -, quædam. me.dietas.Sunr& nannullis plates magnificentiç-ex’iRimatæwelur dicentibus.Magnificè [c[e infert;&hüiufmediialia: magnificcnriæmon.praprialeCFitranflatione’nomen inuenientes. Nec eiiimin il-lis magnificcntia,[ed in eis,quæ diximus. ’

73e xxvnr. -- Ï.1l p a Ndignarioseli inuidentiæ, &maïleuo’eHg ; lentia: medietas : araba: enim me [ab

. vituperationc’m-cadunr -. at indigna-" bundus,laudabilis.Eli autem indignarie,quædam ægrimonia debonis,quç indigne ali

..-.,:’(..î -.

’cui alique patito encartant; Indignabtmdus.in huiufntodi tri flarurûdémques tarât:fi quem viderir indigne maiisaflliflarum. 4 Ac lied.mum indignatlo,& indignabundus,talis:Cai.coilrtarius cl! inuidens , quippe-qui trillabirur ,- cumquempiamprerfns, liuc di’gnum , lïue indigotinebene agerc viderit. Gui [militer maleuolns. auen, quippe qui languir. quàdqu’is male agar. undignnsdîueindignus fit.Nec indignabundus au:modifieront inter bos media. - ’ - a : «.

I De

mg...

Page 39: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

.932

4 x. l -vau-FA flz.

:121)! dans. H . .xxtx. I’ Rauiras,elt inter gzafitaremfié dele» âatienem medinmuquæ circa canner.

l [arionesMarafns nanquc en: clafmœA * ’ i di,vr nullius connerfatienc, aut cella

quia capiatur,[cd(v,r nomcn iplîus indicat)à[nomore.N am morofas,quafi alierum mores, improBangfibiqrplacenswli nominatus. Dclcâater au.rani rabs," omniü velit babere canner-[arioncmg&omnino,& omnifariâJ-lorum neuter, laudabiqlight grauis,in media iûornm laudabilisNequeenim cuga alunes a [Cd aga metitesmon erga ne-minemdcdierg: bos ipCos copinâm- , , p I

MJ man" I I i - 13.!:Q, fi Erecundia , elt inter impudentiamrdçq w 259 -.;1 Rapace!!! msdietas, inadtienibusmal. ’ loquii[qu’c confirma. impudenszelli,Fi qutVbAquôç in carnes loquirur,& 0m

K.

. r,I 3 çifl

aria vrcunq; eucneriur.A-t-ll.upidus,[eu atterriras,haie centratius,& çunâæôc ennaosgerirus, tain aubgëde.qnàm diCeudofalertiæ expers:ra,lis cli,quiJin: canais obl’rupefcir.At ierccuudiaficyeruçun-lambiner hac medium lrenet locum : neque enimmafia , de omnino(4vr, impadcns)8r dicir,*& agit:

ne porta(.vrattonirus)in ,emni,&otpniuo ttçpidabir ,ïverum agct,loquetr’irqne, vbi, arquanôe

.quandocatpediatv."« . , . , r . r« :r’ ’lDewhnùim... M .J. xxxr. I- ’ Rbanitas,cli [ca rriliraris,& rufiicira’.

- i »,, -. tur.Scurra liquidcm eli, ui cunâa,8er [Î Û" omnine inaeflcndum e exillirnar.Ru ’cus vera,qui neque inccllcreyult, neque te.âè inecll’um-irilexillirnat, [cd excandefcir. Vrba-.

nus,qui inter bos medius; neque aulnes ,"ncqufenomnina incechns , aequo item ip[c ,agrcvltis ,,acduras. A: erir duobus [cré madis vrbanus; nain«Br moderatè incellcrc percalluerit,8; aliorum iapculationcm rolcrabit. 4 Ira nimirum .vrbanus’, at,-

que vrbanitas; . . . , . . ir 1): me: Cap.- vx-xïxn. -:8); . Midtiadntcr all’encariOncm,& inimi-

, au citiam medicras, in affloua-fermenté-; ,21: 3:. que ver[arur..-Al[entarar nanque cit,Hg Axa 77 1- qui.plura,quimlir pat,adsinr ne Cui-

.piam,arrogat. At infenl’usinimicus, qui csogaretiam qu: ad[unt. Quint: nenter iute laudan-’duâ aeoeditJnter nesmcdius elt amicusiquippequi nec rplura pt: entibusi cuiquam ,allruitrnqu.

4-.Paj .IN.-

A

un: miniméconuénhntdaudauerir’.maque cœn- soiunü (laide-man quibufdamiuftü dicatur:ai:qualc ’

trario imminuer, nuque examine adaerfabirur,prærerquàm exillzimerurtribuendum. Huiufme.

di igirur elt arnicas. - ’ -a grau. nuit: 17’

:61 4:» in Erirasainter difsimulationem,.& laj il; a. armoriera mediac&,quæ incurie-

u » "9 7 ne vcrfarnr,non emni.Gloria[us ninurum cli, qui pluralquàtn adlinr;

. 117:4 verdure; Il

nouent. Huic contrarias difsimnlaror , paucia-qui; minora elle [na limulans, naqucneuit dif.accru r,occulrâtqae qua: cogna cit. Neutrum ho.rom fait varuszucquc enim pluramcquc paucia-

lu . ... N

Magnorum; merdions. Liber I.taquina qua libi gâteriarfionfingetjed ca demi ’de clie- sans; [ci rc dicct,qua: reneat.Sinr deniqueharpât: virtutes,a,n [ccus,alia [acrit ConfidentielAcquad medietates iarn memoratorli , hinc ccrrrî

, elbquôd qui ad bac vinantdaudibus exomantur.

. ...’cv.-. .»*:x*1"b lx On[eqnitur n. iarn de inflitia dlCâq

, mus.guid fitgôç in quibus,& circa quçr

K ; li priustarnen quidfit iulhî, cxpolucqp v «47.3»; rimas..El,i [âne-influm duplex : muniq " 90)an le »e.lul’talîquidem pctbibcnt,quz lcx

minutât labarums: temperata nos facerc iubet,praclïr[q’ue cunàa , que ex vitruribus ducuntur.Er-prôinde ikuflitiam,perfe&am quandam elle vittotem disant. i Nam li iulia [unt , qu: lex [accroprzfcribirdex autem qua: cxomnibus virtutibns[unnmâdanqmiïfirur çxlegeiullis obtemperar.perfeâam panai cirai: probitarem. Prôindc in,flask iallitiawirtus quadrant perfidie cll. Vnurnicaque qaoddam inltumin bis , de circahæc. Ve.rumenimueta non id influm, neqrcitca hçc par,ucngamus iuliitiam. Hocnanque, made iulla.

narcnus pet [efc à iulÏe [unt.Nam temperans,&ortié,& contincns,per[e[e cil: eiufmedi. Sed in.-

llum indagamns,qnod ad alterum refcrtur, aliudfaire,un quad diâuin ell: exhllcge influm. Nain I

uad in aducr[us al-nan en: pet [de elfe influai,’ ris nudicraszinfalibûfquc commirti- 3° rerum inflis eamperirur. 1 nimirum elt. quad

quxrimus influm : ac circa hac iullgitiam. Quoi!.agirur inalterum iufium(Vt paucis abfeluam) æ.quale eflznam inialiampinæquale. .Cûm enimbanotum maintalibi a[ciueriur, malorum ve-rô, aunera .admiferint ,id inæqualc, a; hoc me? iidoiniultum ,8: afficere injuria apinamur. Nondubium igirur, cum lit iniuriain. rebus marqua...libus -,-quin inflitia , & influai in fœdcrum æ-.

ualirare collaccrur. Ptôinde certum ell,iul1i.49 riam medietatem quandam elle inter cxcellùm;

arque dcfeûum,8tmulrum,& ’aucam.Cùm enimini’ufius afficiendo iniuria p us -haber , 8: alle-âus iniuria in afficiendoiniuria minus , tum ho:-rumrnedium mon: facrit. Atqui medium ne.

uale efi .- ergo æquale, plurisi,8c pauciaris [nerit iiullrum,iulh’i[que,qui squale voler.Scd æqualc in pduob’us [altem conficirunergoinalternm çqualcelfe iuûum elhtalis dcmum [nerit influs.Cùm igi. qtut iuRitia , in luffa &in æquali,& in medierare,’

Verô,in quibufdam squale: necnon medium , inquibul’dam medium , eritiullitia,& iultum , erga pquo[dam , 8c in quibufdam. Quorum: igitur in.Mm,ÏæquÏalcefi:& baie proportionale,zquale in

’ (tamfuerit. Arqui propertionale in quatuor ni. ’hilô minus perfieitur.Namque’admadI’t a ad b,ira

c ad d. Sieur proportianale e&,vr qui mulrapofsr .dcat,proferat mulrazira qui pauca po[sidcat,pau.

. , . fi ca proferatiRur[us codem-modo qui plu rimû a]. Aa b1 angu’am. rare 5.081? En: Il? 5° laberer,plu rima capiattqui verô parti ,laborct,pal

rom capiat.Vt autem laborans ad non labarâtcmhabucrir,ita plu rima ad pauèa.Vt veto laboris ad

luirima,ira nanilaborans ad pauca. Vifus [mecit in-libris de chublica Plate vriseiulmedi de

. iufto

[94°à

Page 40: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

94Ljufto picponione. Agricole enimfinquimibuaf

a;ar,ædificator verè domüm: texto: veflem 5 inqlçeolarius cakeummgricola igitut édifierai.çibum fuggerjtxk çdificator agricolçdomuuultea codera modo ceteri cames habens-6c ’rindequ: apud («Permettant in ca, qua: quad ios z en:peut]; huiufmodi PropoftioNam Ve "agricola ce!seolatio, 8c texrori , in etiam ahi: omnibus cadeInuiçë inter à [os cit proportimquçcomine; to- Ijam Rempub ’

.hobis intueri,iuflum proportionaleeflèg liquidécontinetiuflum Refpublicajdémqu’e et! hmm).quad proportionddAt quoniam ædifiemr En»aperelplu ra meretur,quàm calceolarius petitesdiffici e quoque eft repliai contrai à. ceiceo’lm’o

aduerfus ædificaroremzneq; enim pro caleeislpatfuerit domum capereJ-line hm Cenfueruht 5 quôhac omnia vemlia lint,a.rgento "1’,un mamill-tu; vacant : un pro dlgnitate commuer-,51: inter

[Â ” - (StagiritiæI-ïen: ferè3quod duile infiumzdererius mnqseû mulierVito,fed quidam magis danciücumflc quo-dâ modo mégis aquitains parrieepszôc prômdeipfotum un eômunicationi; fera chili; efl.Pro.indeiuItum etiâ mulieri erga-vitum, pirççipuum,quogam modo iam pt: :1le duile cit. Quinineigitut’iuflum çfi,quod in tanin communicationpofitûxamîuilitiaquàm influsseirca châle .juflâcrit. Sediùftorumguædm natutajquçda’m loge

camail; °°mPr°hendit ’ V: han 15 fun:.Verum arbitrai in dporteme utemmnû’,uâtn ex’cideçeiquznàtuin fu-nt, ’ ne. me enfumai-

rationem’ fubeunt : Maquer!) , maintiennes[cm r finiftra aminmufieuàdemusflczuæ. An- W45...qui nant: (initia cum dextre-nions nihilo amenti porion fun: finifltîsïg amati cunétàïînl.firagfieut 6C dextra,facimîis.Nequ; intetcidât,obhoc imam nôifuntzve’rü En ylmmfifiiuçu’if I iira" pertüaneîtfic aman efl-finiflraslôçjexnudq.

naja uod à natrum en; Idem-in dhamma mais,ipfos inuicë côtrahentes Permutàtio,quç ciuilem ne fi nqmo vfu’îmmutemurpbïhoc non à murai:communicationem côtineat.Cùm igitut in his,&que proximè diète funr,iu&um’fit,eririumtù cit«barmen!!! deleâu ex habita Impulfum man.fifiverô etiam influa) ex airera parte refpondens,non ramer: v: fichant Pythagoricizrati nànq; illi[unrJthî efÏèsvbi me guis efcdflët’,-eadê client

talionis vice feren a,quocl erg: oinnes nô ell’idë.Neque enim iuûum,eadem feruo aduerf us inge-nuum ferrœquandoquidëfi (crans ingenuum cæ-

fia n’on’fuerint,im6 equidem fuerinr. N aux quadYt plurimum perdurath propdnm iuflûiàznam’.ra en; uod verô nos côflituamusdegéquefcifcs.muS,i Cet-té influa), arqueerhmiex loge influamm. amus. Præfiat i imriufiumquod à nageraeflàil i,quod ex lege. ’æterü d indagua-us iu-fium,ciuilc eflmqui ciuile,no naturà,fed Iege sa.Sed iniuflum,& ininria,neutiquam idem proriîlsducendum eûâiquidem iniuflumglegeidefinitur:

eideritu’ufl’um nô fit ex airera Parte tantumcædi, aa veluti dcfiofigo ne ugmâ’au’duegniuflun) [3chTed impenfiusüufiûmque en: in Proportione con-trà refpôdendi;Nam ucmadmodü ingenuus ad-verfus feruum menus abet,ira refpondere fiaiswaduerfum qui feceritJridem etiâ ingenùo, Muet-f us ingenuum erit.Necenim iufiü cil-,7: qui ocu-1mn etuent,ei titum talionis peminfligatugfe’îlmalt?) plut: ferat,ptop0ttionis côfecuéi’mqu Îfloquidem &,,P;.r-;-.,.,. urgea: walkman:«rituel; mm iniuria au: [amande [ne .ruomje c&,vt ob infinies etiâ plus fera. ni eceu’tgd 4° inmm exigit radierum quoniî mu ’s modifia.flan: dicirurfiéfiniendû tuait de quoni .demumiuflo (i: nabis difceptarioçEfl: nitm’tumçvt du.bent)iufium [une àduufus dorait"? : 8C5 ioad.nerfus parrain quibus "æquiuoco nommufiumciuile dici videbaru nm: nanq; iuüû (de quo nuncquuimur)ciuile iufiude propérnodumfiniipfaçqualirare ofitum. Communicantes unique ciniles nonnulîimatura quidë COŒmÜÇSfiflèWolupt,

iniuria,v i iniu è a iquid pet uretunltiâë po:-rè iufhî,ac(vt in loqua:)lufli «acmé cit Hein:mm iuflû luge definitumeit , cum fit iufiificatio’.infla’ eau f: faciêdi. Qgâdo igitur iufium,&-qù:ù-

de nonînempe (v: paluds àbfoluam) cùmrdediraarome: [pâte guis pet rit,(quid (potinât-peu«là antè àinobis diaum- )& uàndo co’nfultèb 8:

in quem,"& cui,& qua’de nuisais iufia para titide!!! ac Emiliter erit en?! iniuflus,qui confu séné:

quem,& en i ,& min: œuf: deliquerin A: du)horû nihilconfukèjniufli ramé quip hm com-mit’eeimum demuminiuüus non en, a naira.nacus.Nam fi patté occiderit,fe boiteux rains oe-cidete,iniufiû quidem commifit,& cùm miniumMm iniuria,egircaxnen infelie’itcr; ngniamigîtur non ficus influai: ,vai iniufia peragâtuç,id cil in i norando pofimgflioc- paulè and: dure.mima e m neutiqumoonfulrè quenqui ofeha’dia-mg; cui,neque qua:de sauf: flétan: eflzzDefi-

mi "à? aime-At mm"? Purem’iæ [mm "83 se nienda quoque videtutÏi (iritis , qùônampaàodominû,ius yllum non cire videbitur.Neqr, enimpuera mec adue:fuœme,neq-, manuimquitidemalicui mc’bro : fimiliter igîtur halicte videbitu: a;filins et a patté;- Nam quemadmodü membrumpatrise filius’mifi hm virilem incluait magana, °gin ab info feËaretuntum enim in finliütudine,

. a; æquditate e patridëd ciuibus buiufmodi ellelicenEedê de caufa.ne qu idem verne erg: demi.num.eiliuftum:domini nan ne quidam) baver.

Peu: ignoranrizî quem la: muon afficit iniuriaôi:aimanta hçc dûnitiozŒandocunq; pupazzo-di aliquid abfoluta fuerit ignorantiajd nô fit. c6.fultè,& prôinde ne quidem afiîcir iniuriaah cùmipfe fuæ caufa fuetir ignorantiz , perpetrarîtquequippii ex ignorâtia,cuius ipfe enim-i: califal; le »

lanè afficitininrimc eiufmodi iure criminî; a:guettai-Ne] ut in ebriis euenirNino nan 5 metfifiquid mali perpetrarint , fine commuerait 2125113:

na.Cçterü fi modô ci imam t aliquodid iuflum 59 jnîufigm;quandoqmdcm iPfigfibj du; ignora-"5gergs. ipfum fuerirdomefiicumquod in præfcntiaminimè indagamusfed ciuile:fiquidemi in fimili.tudineflpçqualitategiuile infini videri debet;P;ç..arétin pauliens a: en; communicadonedufium

çaufà miteront. Par’enîm (bien: amura proluerenfutwt ignorantes cædetët’ Paré. Idem maisen; ignogant’iis, ne ex ipfis’gigfiürutfacîëribusflh

qui Pre: ipfisi fît înîuîüfinfinîùüqubtum

h autem

T974;

Page 41: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

9432autem non.igüifnnnciufçfédiignorantüamide!

linqunnr, neuriquam miam; Biennale-no mut-4modi ignorantin - naturalise , velu: lierai)ter patres cædunr. Hæc nimirum maintins in.-faim non fait", vrai) aàione infantes rincent-u:miam. i lpfa fiquidem hac faciendiicauçnpfltmaRida; Neque ipfi fox-fun: ceufainfcrrrçgudœne quidem iniufli dicunrur.- -VeMdeteeenda.infinie v: dicamflrrum qui aficitue iniutinPon

’ ’tnus’mt non f ponte afficiinur iniuria; Cruciaa

aisfiquidem deuiramussôc grenade: non «labium;quid non f (une aËficiamur iniuria,quodivlrromine-1mn ÆECÎÂC. N am affici innuiaènoune-efl:oŒendiîfiüiræCæterum fun: quibus liait arqua.lelail’ imidque-aliis concedunr; ngdfi æquole con eqvuii, influai fuies: minus habere, induriez

I affichfpoïnréqæ- minus h:ber,fponœergo-,air..quisafficlturiniurià. VVerum manifeftum bimpocrà

Magnornriir.gtnô1faliurfi Liber I.infini: iniuriun ,conrigerir .vr pet. idem W1Plusidm’hubear, 8; minû5.Vermn hoc fieri. mmgonfla :Non ergo fequifpiaun aheririninriniRurale ç qui. afflue irriariæefponte fdcir: juinsriant me ’afi’eétus iniuria , imitas fer: iniuria’m;

Mindcvfi contingate (e ,queinpiami afficere in;iuniupontigerir limulâinuitèsôc fponœquica.quem ragerait! autem fieri non Potefl : nequidemigirur’ita- Contigerir, (ibi quenquam iinferre im

u éhflîcitumn nonrluitalnanqg,&iniuibs,zfponre le iuriarnLRurfus, fi confiderauerir quifpiam par;- ricaines iniuriu, nemo fit, qui non fnCiariniuu

flamant: depoûto fraudâdoæut àdulterium com.-mitrendo’gaurfurendo, auraliquod eiufmodi inaintis gonds parricularim(admirtendoznéc ramer!

uifpiem [a -vnquam depofiro frauderait, nequeininudulrerio viriauir vxoremr, n ne fibi fin-

rumen. (Eudfiin huiufmodi’efl cere min.-ria a’nequciconringie hornm quicquam miner» .film [e Eacerç , ne quidem mitigent. cuipiam f:

efiuqtiod ne [POING quidem,-i Nm cunéüaui mi: W amure iniuria Sin feeus v, en non fuerir unifie’ au: côfequun’tùmllius vice nandfcunçur umbo-

noremnut laudanum: gioriam. aunanücùiâaut eahuri id- genus." ’- Verumiqui vicem amnios futur, .chique rependieur,pro eo,quod amircirmeu riquâàffieirur-iniuria;Qgôd fi iniuria non nfficimr me.quidem (ponte ergo.Rutfus qui unions. silicique-nm9584 quarenuslæquale non acci piunrgniïeéti 1mn

riaàiidem nobilirari,& cramai hac" decanfq en;dunnquàd dîCl’DÈ’gnAÇqtaie ,mihi 5:55pm fiCUÏËjat

iniuriayfedvdomusiadminiflrationisælanéquefaàmiliaârisr- Anima’fi uidemin plates difidbûraparme, "une baba bain quidem dererioremæhand: veto melioremzprôindefi quid du animaprocureure iniuriarum , id? parrùrmaduerfumûinüice’m cm Familiarem porrèiiniurinm-diflri-buimus’indereri’oreml, ne meiiorem . vræfiarnrad.

neffum feïufium,&iniuftum.Verurn id nosinonconieânmus, fedïciuiie. Et prôindein idgenus

notailê°fsi°q0idmœïîî°fiam WÔMQW’ RE. 5° iniuriîsgrquzs nos demurnipernefligàmus,’ neuf.kalis iniulrizfixotnàru’r nmnœüntàd fi in maisinmriis’ m1113 exornario’ en mon: hi: Minium:deieÇti,boe imodoiprorfu si afl’eâi non fixerinrin. -

i ’ËtirimQubdfiiniutîæmn[ubüdmu’mèuidêi i I ’flsoneelatïiciunruriniuriæInteriminlwiquodi

” ; i ï? entiche , controueifzri videmurnnçonuncnru

-4 ne. montinemk ofleadiridque- fponrefaciuconfn koigirurfo-Fe’iyfëlædiit-z prôindefponre i (e à (ciel affichai;infur’iù Gærerùmihîc’prop

. , firzpedieenrionemmm autemdefinicigNemi-nq . e;

s. m

**-’ n’anadle affièi’ iniuriz. igAr incontinchh voleras

57 incontinenreeagie: "dinde fi ipfe fe ifficie :iniuq,:»--,»fla.ïvulzcr«gomzlæ biinfiigene; Arquidvnlmen -

nib ’a’ffiçi iniu’nia’, prôjnde. ne incontinentquia

demïipfe; [de fponee aiFecerir-iniueiachæteeumliihç-Ëotiafsis ambigu: iquifpiam, nunquid Mai,dàtgünfibîâquifq’uzminfiut iniuriàmmnia’fionri, A

médecin fiquidem iùieân confiderarinnenmdcaè .

radeEnirioaüznÇ 40

riquamcontingir v: (e quifquàm afficùrinimia.At infupere fier afficir marna-æ in vrro iniuèrià’efiyinîeôneflui Nautique iniuûè" pôfsidear,

min indicanreyacque difiribuenæenelutün ter;4 taminibua- îEnimuero pmium à.’pn:fidr5

arqua haro indicmre a " non ipfe’ facic’rininqrianïgimeiiicei iniufiè. tuiburum une (cd qui tu:

i Brindieiutii; miéquearrnibuitsis afiecieiniuria,Neumann aŒeiztinùiIiaàôcvbi non; Nainquatenù’s wqésûewinfiiùumnçofiulabumoninitierai: 5eàrenueaflëcir initiais: :quaremi Micro«mammaire wifumxfi’ ,-neutiquarn- àfi’eçit

’ inieiria; .ngniamzdi: fiirtuurîbusi,’& un: 6m,&inclûmes, 86 ci maquer çiamzdiâbm e :definguzlîfqocsjqnenisdmodum-fmeâ: arguons; madone;fit optimum aira nimirumex-neàz tatione agar:Wmmvefi quis dirent l’amateur fieri opciamunifàlnbtin exhibeifdœ. unique minusmm fæ prôinde (petite niibi qui: (in: falubrié.

En cômingcwrhoe saupe mode à fi quasim- 59 Idem vileeinrationefle lit-ratio; quinamilitent hiberne-n (minas; quinon agirfimihififiê qudfidte’flfaînatiopoflizz . .

A

94-42;

’ ’ . fuirait. fi Ïergw quem agendum iubearsneuriqmm ,erginæundem idiégechgîip’fiim incitinùniamkex .

ëèeiè’tompenotem elfe iubetreem (ne!!! non .1)ininfleæorpustpmcuaregacid somalis; ; îŒiu-Zr .gôïbæe non peraginfe :affipiriniuri-aqnandoquxa

etgà-alium neminqmjtaliumefb rufian in. ; A a I V«intimer». ’Atflfflî tu: minquàm yerhzdxcirerinr, 5; (tæuucisnequiôçmaauqznima amuï-Io,

’ ifkî’dfiei-ngetfe’ vampimnffioerezinin ria. Con.- e ..-.-..:.*&;j’ cuti, kiki mus auimièpartem firmani fiàgflè mimi?" Î’mwb" Œd°mimmP°r° ’Plu? &° 54"" FaiÎOflèdî-i Eai’iuquàmçpnrs vna atrium

" Tpia’rn baba: minium: fimul’fponçgôrin- habens maintien: ,î influas fibrannes difitiblltâ!üià àgtriqui’cqudma-Siqwdehz quiafficir :iniu- grain. wigwam cana, 1mm, ,àmmmmfiniîqüatenus officie, pins admirât: «dans :53:- . ’ nriæindzgnerix,;JQ-fuatjqèd;mfmfc imbuM,qux’tenus affichonminku ngôdË a tpfèfibi diflinguamrmzoxïubiefit figerirdmueri.

0510.5 - N am

. ....r,-i..i.,.r.). -.:..,1."rrl v;..

’733:73? r13? fi"?! 1,311171 x. à à":-44)?»l),:.îb(îi,i*.1.::’,1l..u"lî"l . :2;

armèrinerlr"mcçfu’ ’ , primûrfi431141110? rariovgignitnrrconiîdemreug g

».. V.11.1.35-? A «æqT’W”!

l

Page 42: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

Mie o Pond

huguquœümodum inter; [e anagramma;colories, a; fucau.8c Canarieoderriridemalio:ipfisfcnfus NirunaceouimodquicSouumnanq;audirufiuccumgnûu cognol’cimus;,ëç çoloæm

vifu;5imilirerræren codeur morio expcdit- non-ieâue .5 Qgùdqsonrà élit-tint. (ammonium!quoque elle animæpuresmcmifeûum efflqpibusfilmer) nofcimusqîliud liquidemintellcfliln fini.&fenlile aliud. Arquifubieûaillannima diapre;hendimusæ . Mixage ’pars fucrir, qua circa fen-filin..&zlia, luzeircnimelleüilia.Confultæuixautem circa Paulina , in modique venin-rurlnrquc;profilas- circa. omniàrquæ in ortu’, inirexitûque

funr. Nain confultnmus de eis 3 qui: innoltra(un: porefiate, agendificnon agendi deleàu,’cir.,en qui: confilium, ac.propolîtuln cil agendi. [Enninrirum [Cumin-yin modique ad pmurnnduin,

iqqum- Prôindepgrs animaux fratione fr .propofirrix,d

"Yo zigue deleélrix..Ï feuillu .2. His iraquedefiniæiss

1’; 13 ï ill:55î"iîSa’Pienrin :enim gag Ctrgàfl.uqflfiï:6llm 4m95]:(banane, quæquçlcmpfli.lâêlhêPÇflÎnËWflfipflâ

made. mimas . Ed dcnhimluaa’l’uur in nerprun!rione "r-quomndmodum rectum: Wicëllmlçfié c351

nom, ouah: .quæ lbnneiltfinqdih A: milicien,nagea :non barbent moda a: non inter; le. inuiq’eemïperinnrnnmrzled permungmgr. .ve mine, in;confierai;un crias nouuontetcn gâchis licçarqhaie; ’aunerhznon : aiquejhoc modp, conterai. féal

tu qui circaeæïquæ contenunrœrudcnria efilngg;lapienuaDirletunnergoinrcr le prudent); grau;fzpieurià . n .Vtrum. autem. [armurier VIÇËQÇÂFÂÏ;

au nom. i-liincperlpicuumelk,.cx;.1pfa-que punkdemi: vineremellè. N aux fi .virrus cil prudcnria;Paris tremper alteriusd v,r diximus).quæ Ex en...lion: fuma-.1611 ne prudemiaz, quàm frangeaivianderaient gins dirimera enim. varietur:quandaquiderminçiefitià circa ærernuxfn, ,- ding:

’ numquegzürndixiwussxcùm [prudentia defbomi,déinceps duvezitarediccnd’um fuerir.1ngniam 1° 315, fitqcnmmodou; Œnæmfiquqd dececiuâ’virfi

du p61, nabis elb («manque verumïhabeac,con-minimes. Bagrpfecbè[clcniimprudcmiasmnafipienrimxilhmmmâr circa quodlvnumquodq:mamm- .fir. .Seiennia. igieur , circa id, qu,od»;fu 4fiient’iam. nadir; quodxum demonfiretione,.aeruio’neetkcxplicdru mi :vandunriaïvetè. argan;(in: fifi) aâionm’ baduntanuibmt adeleaumyj;minque,&:in;nobis agerc’.ac non agença. Ni.mimni facientium . 8c- agemium 5 non idem. fa-

nis f apex-cit aliuszlîqur domificatiunpræsen :vædiqfican’onem (cumin: dénias: ellèârix) infini; finis,

linier fatum; domus; efl. hideur,iniopifiçl1

tu; îefi : æquum etiamiuerirquJgd! nichasvitalisera .;Nnn .dubiuuyigiruuquin (apienriafifivicia":Liquidlellrantelngfeu çirça quodlipdu...Rein: .Eltnemçe induilria , iuguibus de. permien,ria,circa en,quæ lob aaionem cadunr,. liidultiiuçliquidetn dicinux. ,.quat;enus. coutume, une 931i,quid ;iudicue.ac perfpicorhyowcriLÇùca pulîlm outillifqueæius iudiciumeil- : vigitur. indu,flriagneqmiziuilriüspmdériægôt fludcntis; 93.53,

àilekaâile. Nam Eaâiliumærthr-Îaaummfia 3o nec cirai mirieenilnirinduflrium à prudenaœfconmueriéajdemprofeétè &«imfixuua. enlu-

ina-ndumell; N amnfiuriauscaflmus non cfiquig(lem I prudent-i: g’ncque .p’rudeps :..quinimo;pru,,

9.445

. densgaflnrusff deoxafiuriafibiquodâmmod 9.4.2418 ulm-féifcie’ ruâmrim’ Cadran filmas ,eriàmnuntpre? minila ridic1rur,quemadtnod un: :Mcneeulluws qui; 99min indehëuifih nifes dimoneriampmdens. .Prudemfménç,

m,( huienim nuhisvliberappellare. quem, méta,laïcisa and lemnrhlgiifqnezfiamiMr, mois,quz’fub uûiionemchnmfipmâictmomflt Grah-ci) pipier adiionemgnullus ullmiiirsïfinixn, "fifim- oirliarz’modulatum3finissnnn el’uliliàufqdi -

un: sa; ,eàvereitiumML; GMIÛWprudenrimemopçimeexpererefiâq,

ce ahi proponereçirqheififimçe Minimum?!inquaâzquàinngmdn afim’fnnl’kpfldêtiaécitn4Ô8mflurifueriv;coniefiarc exquibulham demainolifaânramwc quæîià aciendo (tannas;fiqù’idemdn fidcmlôqannïu’sç quàm-:a.g’œido:pefl:

tram exercera; z: fouir prwdgmiaafidî! lgentil Je àgenüisîquzrin malha- fu ut zPotizilnte.

mitas; rimait: âdroommodnm ip "poque! 3m93 .Pnde’nrinzwirrnmfia ndnfwnfaeile e02

intueüfl’cienti amiaudzndi Equidetuzfim: pluie

daguennrzlausgëviàitis un Item (Williams?!dam; dans ïvirms «ilion prudenfia minus non

fianrfingulaçqnæxfub. aûioncmllmdunrj’ôcqug

Tcmibcnda.vcmurasigummurquxmargina?-ca :ruliaeflë videnuræï Dubitauniequifpiam,.ôc ’74

admiragi poiuerir -,hquddifl.0clui .de, minibus, W.déqueeiullizncgorioldn’ (opuntia dicamus. Hem,Pa primilm: de bric renon aidant (1122413293confideririoificvc dixùpus)e& vinas; , Itemlofophi-efl,debis danuntconicétdreq manquain eodem I fuerimïï. A: nucellàm’ums éùm de, thés,

guida:apparu)idipfum*çlrïddumwîtw:cflâ ça gamin-anima loquimnrau de. minibus: 11.55618:Mens porto, c0: circa principiàzicntcflcmiunhScienri: verô eorum, quæ fun: cum demonfiri.

fiançaa: prôinde non tirez principiufiienria ell,fed’ mens.Sapientiz porto ex feienria,menré ne con. .

Haïku, Efimûquerfapieu’üzlcil la ,ipfa:quinqua.MQ-pnuiccpsc.eaêtçqdqïin.;. ien! casqua: pèfirpfimipfielfuntæsumdèmblmini

l fimîfcienriæçfipiurieeps::&ptéinde"M’ab

Aiqui’ câlin. anima lapicide-s :9151:le allia:manant fuerir deinirpnsqnqque: dicm;23;,’ê . iQàemsdmodum verèiëlràbn’c mon: aduwudsnæflemme deum nais vida! ülwsÎbaberi purendwuab:’ültw.ihqirzm;.fùnt nimmmquçNarurâÂunç

flnguh’fingcnirær. tanqiitnritnpulfus [quidgrnad(«mon :iuüaainlxrnoqnnque: citez renouais;anévrismale fingul-is ergatiufmodi pofsis’çpgng.

(cal Summumremuonfuerudinefluàmæro-hmm uquinrfnpiemimçxtmemte .efcinnti’aquetoni (à 1366:0; - I Arzquæcunt uridine; (une, velu: tempe,fistule..- El Prôindechrce mizvctfæbicmïsciren’qut

marque (charmai :Eni-flimarîoefh quanta-mmdilue ferimurzàneipitesa çânc Libyen feulas: 5ndbrumPrudçn’ m"° à fipienth identflnfipàbn’î

mer . il

11111319 aptifôrtithdovqmmua [qui virure; li;ingonitsülaudabiles. xNarumJiajgirur . yitfkls à!qui; que: CÎt-IIIM’ÎOW. àmiènepnmmfçpkun geai laudeparmde danserarinniaëêflg»

i z poliro

Page 43: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

s

9 7. Magnomna;mbralilliïl*l Liber Ï L 9polira adiunâaæerfeâam efficir virtntemddcoetiam 0mn rarione exerceronNeecitmnnonmcil adnvirrurcm natural-is impulfus:neq;;rurfusutio,atq; propolirum admodû perficirur. relit vit.me cirraimpulfumnarural’edeeo non retâte Sacraies fenriebargcùm diceret virrurem elle. ratio-nes. Proficerer liquidem nihil,agendo fumigat-qu’e iulh,qui -nefcireç,ac rarioni non prononerer.Et rôinde virturem rationem ellesnon refile are-

quc en. Vtrum prudencia [ubaôtionem cadir,anannelicuerirghinc .nofie cuiuis , [peëtanclo’ Elena

rias,quemadmoduma:dificaruram. hit nanque inadificaruraflr dici foie: , vnus quidem quilpiam ’-nrchireâton Gqæcèâquê nos tumarchireâûnuin "ï

opificem nominamus)cui fubmiiullrar [de ædificator:is,domus cit faber. fifi lanè arcbireétu M’en ’

opifexxuius prakriptioaddomum exrruendamle l’abat accingir. ildem in reliqu’is fabrilibus ha- ’

bar.Sed qui nunc,melius. .N am iuxta reâam ra- ro bernnauibus en: archireélns, &eius cuiufuis nii-. rionem bondi: agate , virrurem elle perhibenr. ,A: ne ira quidem refilé. Ager-fiquidem quifpiarniulla , nulle propofiro boneltorum, nulla cogni-rione,fed irrationali-aliquo impulfu. Reâè .verèhac , 85 iuxta reâam rarionem , velu: inquam,re-ôta nille rit rario,ira agar. .Cæterum huiulinodi ta )men aôtio nautiquam Cab laudem cadine Sed’me-lius,vr nos definimus,cum rarioneimpulfum ellead honeltaremfloc nan’que virrus, criâmqueiiib I

nille: bergôcarcbiteâus «1:18: huius i pfius fan Iber,ac mirailler. Si igitureodem broda criarn invirrutibus riz-aber, quad 2’ (mm, ac rarioualeœtiî

prudentia [ab aàionem ladin .anndoquidem ’vînmes émues fui: aâionemcadunr , quarü pru; ’

denrialranquam arcbire&us quidam cil: quand a;quidem v: i941 præfcripferit, ira virrures ,8: quiex virruribus agür.Cùmigirur virrures [ab «mon inem eadwwriam fub aâionemcader prudentiel.-

laudem cadit. -Vrrum prudenriayirrusganmone ao Vtrumomnibus que: in anima,hæcimperar:,-vtambigereïnanq; quifpiam porncrir. Verurnenimanero bine elfe virrurem,cerrum.fuerin. Nain-fi in.tiria.& torritudomærer’æque virtutes , quàd ho;neüo’rum , quæ fub aâionem cadanr,laudabiles

accidantmon clubium quin Prudenrja quoq; co-rum fit.qua: fub laudemcaduanuatquein vitra.ris ordinem veniunt.Nam ad qu: forrimdo agé-du commouerur , iheadem etiam prudenria , intorûmquewripfa ræfcribit,ita etiam agir foui-

œnferuïæarir’érq; ambigiruræn ficus. Meliorià

bus terrè,vr fapienria ell,imperare vidai par nôelt*:.fedea,1vt dici faler,cun6ta rocu rar,præfcribénfque domina cil. Cærerum gommant in adi-bus haberAtrienfiszisnanque peut omnibusnliqfpenfârq; oinnia,fed nondum idem impers: on»nibus.Veruin domino miam parar,neis præpedi,tu s rerum domellicarum necefsirare,dillbluemrsquo minus bonefti qui pPiam;& officiofi agar. Ira

rada. Prélude 1 hac fub laudem cad-ir,,ea-fa. ,0 arqç Emilirer prudenriamanquam l’apicnriæiquiqtiendo qua: præfcripferit prudentia, etiam finecontrouerfia,p rudenu’a (ab. laudem cadir,virtûf-

Ri I *S’ .

I dam Arrienfis,ei orifrparar, vr (au peragurnopus,affilaslcohibendoflfqueftemperand . i

s T AAG 1 R91rT-A.Eî-»”1MÏ’A suc; 1

ÏR v M MÀO 112-4351 v M, ’

h 7

il 7:12... z ..V4; ;’ deer ne de æquirare adiflèmmus,

7 v «j quidq-ue-lir,&m quibus-,33; circaqualia .r Jill nimitum mimas-,8:

æquus yqui defcripta .legibus. in.lia iminuir,ac moderadur. Nam quzlegislagtu: .parricularim examinarè , ad vaguèm-delini,te non pareil: yfed in vuiuerfum .loquizurJuc ineifdem intercedens,deligir qua: :legislatorpar.ricularirer aidera definire’volebat remum’eifacere non icuir. iEiu-fmodî cette æquus mon 50. lebmnino inti: diminœns : quandoquideqr qua;natura.,,ac me julien-fane, non diminuir ,. fedmdunraxarquxlegislaror del’eruit, eûmexple-z

te non poirer. a I a - 1’

* 13;; Q surfa, trddidiinu; , fartai?

"Lili; En JE DL me! ,l * i GeorgiolValla:[Placenrino-înterprere;à

. wïkuModeflù-v- u [4», 11.. ,. a;’ f" a? 0 deflia, u’modefiusefl: circa que;

,æquirasmempecirca iufia,quz ornai:n, fard legislarore,nOn faris adivngncm

.LÇ a i5 - V I defirnraiunr, vriudexinueniaruz ce,tum,quæ egislarorotnitriryee’rrôque cognal’ci:

àJEglslaroreprærermilragquziufiafunrbmpd:liurelhlraqs’noncirraçquitarem,modellia;luditare fiquidem,modefii:agere verè,ad indieifimq;perduoeregæquifilcrir. ’ v - - z 5 ” i

HæenpmffianI-i q in; v ’” j V ’Romptleudoiefl", cires quæôc-pruden

V . 5 a, "ria,nempe’eircaea;quz [ab aajohemin * Ï .eadunrzquippequacircapronominal;

HL; g , &cuirarionemfiflfanè nonrùtaprudenriam. Nain prudentiel-hornm fab-aétia’rtien:cariens cilla: promptitudo,habitus.l’eu affilie,

l i’ ’ ’ i Hh ’ a vel

Page 44: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

si 4 9riel quidu’is bulufiddi oinllruétiooprimorurn,se Commodil’simorum,eornm.quz lui: afiionemmême Et prélude promptirudrnis ea raider-i nondebq’nt , que fontuiruvquoquo-modo euemant.Nain quibusratiodeelt ,.quodaptimum.-ht con-l’rder-ans , -vbi :quoquo mode. eueniat .aliqurd,hune promptum neutiquam dixeris , [cd fortu-niatum. Nam.quæ officia citra indicantis ratio-nern’ Euerint , felidrates . zquum - e11 appellare.

Î *;n2AÎ’iPt0tCliSSmgirrcærtgnîl v °’95

resiquoderiegislaroreeertum cil. Legir nanquelaotnonomniblrs Iliade: imperare, rauquedrâumreltnui aras, cui copia. non defuerir, addamimndum z non, autem- camera poire impe-rareu.ngd li quifpiainr indignent , le tareraimperio, arque gubernatione . dixerit quifpiam;Neque ribi eaelt animawndeimperare, gober:-nareque pafsis.. Corpore quidem cernirnus au.quasfanefcere non poflc..-fimpliciter fibi buna

Sed nonne iuflieltwolloquioflc conuerfatione 1° exhibant», Âme languofl humain: corpus,aulnaie cuilibet attribuere,vr,inquam, qualis fue-fit uiliber , talera efieâum alfequi "an-nom lacette rallientator’ts, .66 deleâantis elle plané videaq

tur.-*Çærerum;iuxta5 cuiufque dignitarem attri-buere- colloquiorn,:ac .conuerfarionem. id iulii,&probiomnino’elTe videbirur. Dubitare etiamfarté-quifpiam potuerit un iniuriarn inferre (inoffendere [pante , 8L fcienter , 8c quempram , 8cv: , 8: qua de caufa. minutera nocumenturn, 8c

volons conualefcere,.aquam prius , de, inediarnexhibez, Ira qui nequambabuerrt animam,nqquippiam-mali exercearrei opulemia , 8c impearium,& dominarus ,;8c.0mniuoalia id genus,(ont aufçrenda: quarto mobilior murabiliôrqueelt:corpore,anima.. Nain quemadmodum im-proburn corpus quifpihrn fouiras , viéturn debet[ibi adhibere idoneum : ira im robam animamnaâua, fe’viuendo reddere de et idoneum ad

iniu ria , de bonis rancira; houa. -..Afl’erens. ergo go qua :mernorauimus , deuiranda. Hoc etiam am.iniur-ia’m , 8: iniulhrs. coguouerit 8C qualia buna,à: qualia mala fini. . ldqauteml, ac. relia allaite ,prudenris., arque prudentræreü. floc madofanirzabfurdum; vt bonum nageas prudenria,comitetur iniuftum. ’Anexiliimandum non cil,vtliniultuna prudenria comiteturi, .Neque,,’enirnconieaar iniuflus ac frmpliciter,& eidem bonumindical’e non poteflr, vernira ballucinatur : cum

rudenri: fuum lit, id infpiaere ex fententiapof-

bégum me pareil, vr cum non fit aliter agerefouiner ,’Quàrniullè, quando natura qui: videri-tu: amnistia naturalibus quippe virrnribus,foalum Idicebamus impulfum fine ratione ad bone-üaremzelfe oportere. Ira nimirum cil deleausin rationel,quôdque rationem habeat, vr pari,ter ,capiat,& deligar. Virturem perfeélam elfedicebamlis ,vquæ cum prudentia foret-.nonvtiquead ,honellum cirra naruralem impulfummeque

En .Itidemvt in-medicina aliud cil, quad limpli- 50 virtusp virtuti aduerfab’itur .. Agnarum minquesite: l’ambre intuemurx uédque fanitaterueffi,ciat, quôd veratrum.,&.e, ateriumfl hammamexuliiones falub res fin: , fanirarêmque pur-reg-dhîrî - ,Nèc taményï hïcromncsdranicdiçmzh:

Ibe’musfeietitiàNô enim: particulare pouimua bo

num,vr nouit medieus cuipiâ bac bonum,& qui-(la; 8c qualirer :15er , in quo demum pedicinç’mentis. cil. Salubâaigitlrrvlirnplicire; cognera[cernes , necdum tamen continuo nos medici-

baba, ar ne inlitum , yt,r’arioni obtenrperer. v:ipfa par, Cribitfllt qu’à agir eô declinerzqui nm.

ue (ibi proponit,melior. Et ne quidem aliæi linetprudentia .vietutes fant,neque "prudentinhabaque refiduis virruribusperfeâazverurn inuiç

cem fel’e coadiuuant, comitantes’ rudenriarn.

A: nihilô’minusi addubiter qui piam , nun-,quid ira-in vir’tut’ibus habear , quemadmodum

in reliquis bonis,quz externa,quæquc in cor-na comiratur [dénfiaï midi"! MER"?- Osupdço pore? Hæc ban ne, cum fuerint eximia, date.igitur (implicite: cil: bonum ,84 tyrannis,& do-minarus,& imperium nouitfllerutn libine lia-jnum,an feeus,vel quando, Vel uomodo alïe-ôta, neuriquam nouit. ld’quoti cit, n primir’pru;

dentiæ.8c prélude iniulli cornes, non cil pru-dentia. Bona liquidem (loup-tv; quibnshlEnar-,jn.-;in riam, qua: cerrè buna limplicifer, non ipfi flintbona : quandoquidem opulenrilfiôè dominatustimpliriter bonumaelhra’pli serre non fortafsis

riores officiant: lClit opum affluenria, elaros fa-cit , 6c truculentes; Itidem reliqua bona, domi-natus ,honor , pulchrirudo , magnitudo . Nun-

É’quid igirur 8:. inëvirtureira habet, vt li cuipiam

infiltra ,vel fortitude fuerit exuberans, fiat de.’tériqflgan’non? Cmerlrmàvirrute quidem ho.

ne: gignitur, qui, cùm ingens fuerit, dererioresfacirzôc’prôinde virtus fecerir «renomma.maior euaferit. Auid mutiquarn verum aquan-

Ëomlminam qui magma"! Will? affirma 5° dOËluiduni-ietlî: [une malta alia irirturls open;mulratlibi ,amiacîfque nequirer farcit, quando’jua,ra .vzi; daminamlnon: pareil. 1 Hinçgambjg’ziriairain iponfiderandr’rmqireîviderur,’ situé adhérmç

nequaminiuria. nécnez -. Nana liin-olïenlîone in,

- mon amatir: priuatione. bastonna offenliomemtiquant ’vidbai. pareil. olïcnderc. ’ Siquidsm qu:

libi ell’e bona arbitratur ,bonanonfunt- Nanadominaeus , &tçpulentiavnèquamv «hmm-cm et:Enddunrçquôd iplis rèôlèvrianonrpofsit; Prém-

quemadmodum (une, id» etiam in primis en nequieis branlâ- muniatur, eilâiem reâè irri pafsjt.Si damant: probus , addentanro ci vcl honore;velingêridominatusipfirnonwretur,neuriquamfueriç’rprabus: neque honor , neque imperium,probum’fecerit deteriorem ,8: préinde ne qui.demv’virru’s; in torumaurem,qu’onîam à primai;

pic nabis determinaruni e&,virthres elfe media.rates;qn6 uchragis lit virtus,rc5.magis. carme,

de fi que aduenrflntia affinaient. ea-boimahfiluL 38 (lieras; Prélude. quo fablirnior vitras randonnachücçnfficere non .videruriqiuria; gMulrisgetiulL

qui: maria videbiturradmirabilisa pmrieszfi.quidem opinanrur Je palÏedominacu , &rimpc.

une opulentia ’vri, neuriqpamædtè conjoins,

4.. l.

codétqnead magnimdinern,’non doreriotern,led omeliorem’ tiare Merliccas banque-yinrerexoellFurq,dcfe6h’rmqi perm rbarionum ont media"Atque hacigirurhaâcnus. 1- .: .:

De

Page 45: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

x 1?

9 me [mMMfi’ Immtimntia.’(:49. - ù x l t 1.: I *

à Einceps-aliud nabis futncndâlel! painÏ cipiumsdecontinentiau-ncanimama-l’g; que diéturis. Qgemadmadutn inuit

ï: t tlienumghas in yirtutum , vittorumq;niera redxgere,ita de bis Ifututülfetmanem,alienum vifum iri necelfe cil. N cc emm hæc Vit.

. . - A - . . . .lusrcætetis par eft. In alus fiquidem eadem ten- ta ber incontmens , Vitupetandus non eut. Atqu’idune tam rario,quàm perturbationes 5 nec inuicê(ibi aduetfantu t;At in hac,fe inuicem appugnanrmima; aŒecStusSunt nimitum in anima Vnde mahalle dieamur,ttia,virium,inconti nentia,fetiras.’De vitiaigitur ,tac. vittute’ quid final: in quibus,ànabis fuprà diâum efittnodô de incontinenria.ac

Guitare dicenduml. i l .

ŒeFtn’tate. Cap.St autë feritas,quoddam vitium ,exuaberans cùmeoufq; nequam pratfus

A , uempiamintuemur, vtipfum nonI hominem,fed Écran! elfe dicamus,fi.

.0 à.curât Vltlum ipfumÆeritatemH uic vitras capot]ta,nominis expets ethuippe quad etufmadi la-

ta baminem,ranquam heraica quædam, ac drui-V na.Eàcettè bac virtus nominis expets, quad Dei

vittus nullaPræüantiar fiquidem , amni vitrute

Magnarumîœm’oraliumZ’Liiber I

Cæter’uin nunquid [dentier quidem non cl! , ledopinio? At il nabet incontinensropinianenbvi.tupetandus non accedet. Nain li mali aliquidnon admadum ptçuidens,pl-anéque cagnoleens,Ted apinvatus agar, venia clignas videatur,quodvolontate rager-id: mala’, non admodum mala’ellë itpgnbuctit , fed tannin: factit opinatus. Atqu’asvenia’dignaa elle Cenfetnus , eas neutiquam

reprehendimus. Et prôindé Il opinianem ba.

vituperandus cil; Huiufmadi rationes ambiguitatem obiiciunrzquandoquidem que: (aientiiamelle negauetunt,abibrdum quiddam euenire compellunt:& que: ne opinlanem quidem, Earitel:aliena eueni’re aflendunt. Vetum 8c du itaueirit liîc aquifpiam; quad quia temperansflrcan-tinens elle videatu r,temperantine futurs: fin: ve-hementes cupiditatesz Œôd il contincns etir,vehameinribus agi cupiditaribus opus factit. Nez

ta que enim Continental) dixeris ,qui media’Ctescarnpefcat cupiditates. Qgèd Il vehementes cu-piditates non habeat,ne-quidem tempetans etit’.Nequc enim tempctans , qui nullo modo agi-turiàlcupiditatibus. Ambiguitatem quoque taolia nouent. Contingit fiquidem exinde ratio-nibus , incontinentemv quandaque fate laudabialem , 8c vituperabilem continentem. Sir manquequifpiam , inquit , ratiocinio hallucinatusg V:ratiocinanti,quæ hanefla fint, mala videanturgac

Deus , ac non vittute probus : nam tum virtus,fit 3o cupidirate ad honella ducatut. Ratio quippe a;Deo melionideo nominis expets hac virtus,quæfetitatis vitia appafita cit. Defidetat nimitum diuina,& (upta haminem,tali vitio abieâati:quodquemadmadum fetitas-vitium , hominem exce-dens euadit,ita ci oppofita vitras. I

9D: Incontinmtia à" C omüiemia.’

- vx.l &uris,expedir nabis qu: ambiguascontrarias fermanes admmunr,

ontiÎÏrÎando , 8c exquitendo veritarem ,ad id,uod perlpiciendumelt , Petueniamusmam tutu

Ecmum ita verum ferotati patérimus. Senexîgirut Socrate: tollebar profus , ac negabat elfeincontinenriam, dicendo,ncminetn elle , qui ma-la fuienda , [dans elfe malgdeligetet. Atqui in-

gete non permittit:atcupiditate alleâus; agar»Atqui talis, efl incontincns. Aget ergo hancfiatcupiditas nanque in’ talia adducit,fed ratiopta-hibebit: ratiocinatio fiquidetn honeflarumzhal.luci’nabatur. ls igitur incontinens quidem etit.vetuntamen laudabilis : nam quatcnushanefl-aperalgit , laudabilis:abfurdum id profeétô euenit.Rut us hallucinant inretim tatiocinia, a: ho.nella,ci minimè honefla elle videantutmt cu-

’ E incontinentia , se cantinentia chu-4° Puma: ad hmm; (manu. Continus nimi-rum cit concupifiens quidem , (cd non eragenaid ab tationem. laque ratiocinia bal ucinatusbonefiorum ,ptabibe itur agate qu: concupi-fcit : probibebitut ergo hanefla agercgdihzcfi.quidem adduxit cupiditas. Vetum cùm banc.[ta agete opottuctit , non agens vitupetandus

’ accedit. Etga cantinens quandaque cri: vitu.petandus.id , quad valde diéht abfutdum con-tigetit. Incantinentia,& incontinens , in cum

continens,videtnr.fciens-mala deligetemgi-nanq; sa en; ,85 circa cunaa , fient circa perunias, a; ho.à perturbatiane; Bac ratiane incantinentiam

, elfe non exiltimauit, nequaquam mâté. Alienumnanqs fit.hac ratiane perlua as.quod-fa&utn cil

etfuafibiliter extinguete. Incontinentes liqui-dem (un: homincs’, 8e iidem malatumqacriu’.

Veruntamen ca perpetrant; ’Vngniam Iigiturincontinentia «1:an idoincantinens aliquamhaber ’peritiamquz’ingiaiat, exqui t’atque nialaz

At id,non vifum fuerit cuipiam : quandoquidem *

notem ,&iram,& glotiamtnam circa hac om-nia exiflimantut ,vel elfe, vel non elle incanti-nentes. Vetum circa quid fit definita inconti-nenria,addubitauerit quifpiam- Hæc igitut flint.qua: faeiunt dubitarianem. .At ambiguitates folnete,neceflë en. ’ Primum igiturquæ detl’cientia

habita eft dubitatia, ira diluenda vidcatur: ni.mitumæflëabfutdumjcientiam habete,& ipfatneiieere,vel intercidere. Eadern de apiniane fric.

alienum fit ,quad in nabis potentifsimum ,Ifir.6a gironde g "il," liquida], regain sima opinio’an- mil’simt’rmqueeû, vi ab-aliqua fapérati:fiquidem

faientia ,amnium .quz in nabis.firmi1’ sima . 8:nulli cil obnoxiavialenriæ:&ptôinde base ra-

î ria aduetfatut, qua minus etcdatur elle feientia.

l

(demis. Nana fi vehemens fuerit opinio, quare.nus &abilià’efi,8c credulitate inconcnflà A (bien.ria han diiïetr,ctedëdo ita habeu. vt exiflimnnt,fi habeant Opinianes , fient Hetaclitus Ephefius

H h 3 talera

932.

Page 46: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

953 ., ; Arifratelis Stagiriræ 9’34.raiera habuit,de;quibusppimbatut , opiniancm.Alienumr vrique mini incontinenti ,nue habear(demain. fine opinianem , qua dicimusi-rlagi-riutn aliquodcommirtere. En: quippelcire du-?lex; Vnum trident, ,Ihabcre ,fcientiamrt Nainmm demum cire; quempiam dicimus cant rem,cuius rencart faientiarn, , Altetum "vexa , i9[amexercere fcientiaru. qIncontinens igirur en, quibanaltorum tance feientiam , (cd eam non exer-cer. Cùtn igitur hac non exercebitur (ricana,nibil eueniet alienum , committere flagniumipfum qui tenear feientiam. au enim quem-admadum in dormicntibus. un fiquidem,cùmhabeant (cientiam ,multatamenin (omnis mo-lefta a: perpetrant, 8c perpctiuntur’: nequeenitnfcientia tum exercetur. Idem eflde incontinen-reteuenit fiquidetn vt dormieuti, non exerce-ra fcienriam : 8c prôinde faluitur dubitatia.Fuetat fiquidem dubitatuzn ,nunquid (denriatn

hilis caurinentia , quemadrnodum, videbarur.Sun: nimirum. incontinenriarumwalia: quidemvaletudinariæ , naturales aliæ. Valetudinaria-eiufmodiz, vt connin , qui «dilccrnunt entaillas.de mandneant. (li-rôda qnifçiatn huic impe-tervaluptati,.non continua. laudabilis eltànelque ;virnperabilis-, quarenus non imperat airenon admadnm probabilis. . N aturalcsautCÊIÇirrÎin indicio conuiétnm olim aiunt", filium vqudd,

ra pattern acidifier , defendifle , quad is parrainquoque funin cæci’diflet, aufugmaqucm atonale,

etenim in indicibus fuiflèier-imen vifum(and fi quis à cædendq panel; continuera;non continua landabiliseErne narquidcrn and;madi nunc incontinentias , 84 continentias que:rimas, (cd quibus. vituperandiuaccednnt, arque.(implicite: laudandi. Banarum certè. quædam(un: exrerna, v: opulentia, dominatus,bonaramicitia , gloria: qu adam circa.catPus necefla:

incontinens encrat , cave,tntercrdar.-quandaqm- ta ria, vr cactus, a; guflus. Qui ergo circa hac in.dam vtrunque videbaturnbfurdum. Carerutnbine fuetit rurfus manifefipm, quemadmadumdiximus in Analyticis , equuabus fieri (yua-gifmum propafitionibuszearûmque primamlvni-net-falun, fecundam, qua: fub illa, articularcrn:velu’ti , feio amnem hominem ebricirautem.fanum Facere : arque hic febricitat, feio igirur8C hune fanum facerc. En ergo vninerfaliqui-

cantinera; . is incominens limplicirer efle vide:-rur,& vt corporalis :ôcquam quærimus iman:tinentiarn , circa hæc cire videbitur. ’ Ainbigiatu: quoque , circa quidnam fit incantinénria;Citca honorem . non en fimpliciter incontinent;Laudarur enim quodam mada,qui circa bang.rem incontinens: nam honoris amans viderur;In tarum autem dicimus ,8cin eiufmadi panera;

al.fenten- detn 1’ feientiæ, fcia deputatum :altcri veto para. do inContinentcm , circa honorem,aut glariamsMu,

riculariznonefl: igitur, vr etiam rum feientiam ,0 au; 1mm en; incontinentem.. .verum fimPhci.habenti fiat hallucinatia , velu: hominem fe.bricitantem fannm’faeerezfi hic itaque fabrici-rat,quem non nouerim’. elridem igitur de in-continente.qui habeat fcienriam, idem erra: eue-nict. Cantigetir enim incontinentem in vni;nerfum habere fcientiam ,vt talia (un: impro.ba,& perniciofa: nec tamen hac ipfa , parti-culatim noire ilnproba. Prôinde ira habendofeienriam aberrabit , quandoquidem in vniucr.(nm habet, non etiam particularirer. Non itaqâe 4°bac mode fuetit alienum , vtincantinensbendo fcientiam , mali aliquid agar. En enimfient in ehriis, àquibus,cùm ’excefcir ehrietas,and me redierunr,nan excid-ir îpfis rario,nccquidem feientia, quæ fnb ebrietate delituerar,fuerâtque proürata : déinde ab cbrietate immu-ais , turfus fit qui prius erar. Ira habetinconti.nens. Perturbatio enim cahibendogratiocinium[epelit . Cùm verbàpctturbatiane fuerir libe-

terincontinenti non accommodamus circa qua,v: ci adfit manifefium aliquad fine appendoitne eius,citca quad fit. lift enimferè encava.luptates , 8: agritudines corporis ,incontinens.Hinc manifeflum cil ,.citca-ha’c verfari incan.rinentiam. Nam quaniam incontinens vitupe-rabilis ,fuhieâa elfe aposter vituperabiliaHo.nar igitur , 8: glaria,& daminatus . 8: permit,a: circa quzcunque talia dicunrur incontinen.res, Tub vituperarianem non cadnnt : at carpa-ris voluptates,vituperandæ. ldeo non iniuriaqui circa bas magna , quàm fit par3vetfarur,isin.continens prorfns dicitu r. Verutn quaniam in-cantincntiarum , que: circa alia verfari dicun-rut , qua: ci rca iram , maximè reprehendenda in.-continentia. Vtrum magis reprebendenda efl’,qui: circa irarn, an qua: circa valupratest Enigtrur que area itam incontinenria , fimilispueris ad fubminifirandum promptis. Hi nanq;

rams ,vt qui obtins , rurfus in (cf: redit. Elle; sa cùm (fixa-j; dominas ,Cedo mil". z prompmu.quædam alia de incontinente, qua: dubitatio-nem faciebat , araria , vbi laus incantinenremfequebatur aliquando , 8: continentem vitupe.ratia.quad neutiquam euenir. Nequeenim con-tinens , aut incontinens ,qui ratione falfus.efi,Ied qui reâa inflitutus ratiane,qua’ tain mala,quàm bons dil’cermt; Incontinens quidem,quia: eiul’modi ratianc min perfuafuseff:fed con.rinens , qui petfuafus, ab ipfis non agitnrcupidi-

cædere , tu tpe eEezfed qui cædere concupifcit , a;abflinet,is cantinens cil. Prôindc fi in i.is nequeeautinentiameqneincantinenria,ne quidem i au.dabiIis inuit incantinentia , v: neque vireriez».

dine ereéti ,anrè , quàm audierint quid fit fubmianiftrandum , inter fuggerendum hallucinanturaSæpe enim liber fuir exhibendus,& qraphiumdedêre. Itidcm incontinens,ira:. fuccunËbit. Cùmprimum enim audierit verbum,quôd quifpiamaffecit iniuria,ira advlcifcendum infultat, neti-riqu’am parieras audir’e , expediâtne . an non, val

non itavehementer. Huiufinodiigitur ad iramimpulfus ,- que: iræ depuraturv incontinemia,

si. non vr- mitans. Neqne enim cuicunque-rvidetur pattern Je non admadum videtur inceflënda.. At ad volu-ptatem impulqu , fub reprehenfianem cadit.Sent manque diflinéta in ipfa , ab ratianem que.cunque aucrtunt ne agatur aliquid : a: tamenab ratiouem agirur. Mec magiseû. quàm Fer prærer.

"lm

Page 47: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

a;irarn 5 reprebendeuda,incantinentia voluptatis:quandoquidem pet itam incantinentia , aga-mania efl.Nema fiquidem flamacbatus non æ-grefcir. At ex concupifcentia,cum voluptate.ldcirca magis vituperabilis , quad ex Volupra-ce incontinenria , tabelle à conuirio non vide-rur. Vtrum veto talerantia,& continentia idemeü,an non! Nam continenria,necnancouti-nens eirca voluptates en, ipfas caërcenda t etraleranria,circa ægritnonias , fiquidem parieur,ac fullinens ægrimonias,is toletans eût. Rur-

a fus incontinenria, 8c molliries . idem non en.V Mallities liquident, mollis , eli fuccumbenslabaribus,nan certè omnibus , [cd quas aliusaliquis neceiliriô duxetir fufiinendas. lncan-tinens veto, ni valu rates fuftinere non paf.fir,fed remol efcens aï eis agatur. Bit parrôquifpiam intemperans appellatus : nnnquid igi-rur inremperans , idem quad incontinens, arqueipfe idem incontinens,quad inremperansPNem-pe intemperans eiufmodi cil , vr au: adem &oprima,&commadifsima l i e e arbi-recrut: nec vllam baber rationem , qua: eius vi-deatur aduerfari voluptatibus. Atincontinenshaber rationem , qua: aduerl’atur ci, quatenus cu-piditate agitur. Vrcr autem curare faciliot,in-remperans , au incantinens! Certè intempe-rans curaru faciliar vidcatur. Nam- fi ratio eiaduenerit, qu: mala elle doceat,i (e non ope.rabitur. At incontinenti non dee rario,8c ta-men agir mala: prôinde huiufmadi,incurabiliselle videbitur. Carrerum vrturn deterius aifi-vcirur cui nibil adell boni , nec quad per illudexiliir , quàm ille,cni quad honore præcellit ma-lè lad-eau!!! clin EH: nimirum incantinens, quibonum abrinet,re&am rationem , cum intem-perans non babeat. Cùm ergo ratio vrriufquePrincipatum obtineat , incontinentis honora-rifsimum rincipiumpræfiô en: ,quod ab intem-

Magnorum moralium Liber I I.pediat. Altera vetô,-velut quædam imbeciilitas,qua: cum rationeinfurgit auertente. Prior âgi-rur non admodum fub reprebeniianem cadereridebitur : quandoquidetn etiam virrutis (ludio-ns pareil: euenire,calidis, 8c ingeniofis. Secundaautem,ftigidis, 6c melancboh’cis :tales nimirumreprebendendi. Rurlns , videas aliquem prz.occupantem, quad fpeciafa mulier abiiciarur,non affici. Canuenit igitur [e cabibete. Nain qui

ra eiufmadi tariane præuenerit , ex obuia vifigneincantinens non commauebitur.nec tu tpe quic-qnam aget. Verum qui ratione cognouerit in.

ecens aliquid,ad idque voluptate delabetut,&remollefcet , is mulrô margis reptebendendus.Neque enim prabus vnquam, eiuimadi fueritincantinens. Ratio nanque præueniens fanonpermiferit.dux (iquidem ea,in info proba exi-flit. Cui non obtemperar improbusJed tvaluprari deditnsac remollefcit, 84 quodam mada ethn-

. 1° minatur. Vtrum vetè temperans fit continens,l: , Cl.- « quad fugua fecimus ambiguum,nunc diilèramus.

En: igitur remperans,8c continens : nam canti-nens, non falum cil præfentes cupidirates co-brbens, verum etiam ralis , vt fi nuliæ adfinr cu-.piditates ,tta infiruaus, vr cas pafsit cabibere.m autem rem erans,qui nullas babeatcupidi-rates malas, te arque rationi circa bac iniîliatætcontinens ,qui malas habet cupiditates , 84 ad-uetfum ipfas reaam rationem . Prôinde tem-

3° perantem continens comitatu-r,etirque tempe-rans continens. Si uidein temperans non affi-citur ,continens ver afficitur quidem , (cd com-pefcir afièâus, quarenus afficirur. Temperan-rivantem iflorum eft neutrum : idea continens,temperans non en. Vtrum intemperans in-continens , an incontinens intemperansaut neu-ter alterum comitaturz lncantinens enim en,cuius ratio petturbatianes oppugnat:atintem-petans,nan buiufmadi,fed qui mala agit,fimûlq;

tante il Cil. 15ngincontinrmcaîmemperâns 4° incontinens adfiipulantembabet rationem.Nan.detetins babet. Rurfus, vr fuprà mentianemfecimus de feritatis virio,non elr ipfum in fe-ra fpe&are,fed in bamine. Feritatis fiquldem no-men adeptnm eû id vitium,ob Gngularem im-

.- grabiratem; Sed en: in feta nibil anempe quadimprabum in fera principinm non fit. Fil fi-qnidem ratio princiFium. Qgis ver?) impra-

’ biar flagitiafiôrque uerit, ineertum efi,[eône,art Dianyfius , an Phalatis , anClearcbus,vel bo-

itaque intemperans , qualis incontinens : nequeincontinens , qualis intemperans. Ptærereà., im.probior incontinente en: intemperans. Cuminenim difficiliora, qu: naturalia, quâm quæ excanfuetudine gignuntur. 0b hac fiquidem va-lida eEe-videtur canfuetudo, uèd Naturacinfi-dent. Intemperansigirur eiu modi,cuiufmadiquifpiamrnarura efi: ab boc,& bac de caufa, inipfa improba ratio efl. Neque talis efiinconti

rum quifpiam infignis cuiufdam immanitatis. sa nens,quia ne quidem ratio eiufmadi , non r0.Certum autem en: , malum in bis principium , il-luflria facinora canieâafle : at in fera nullum

rarfus cit inirinm. Itaigirurimprobutneflfinipfa intemperanre principium. Nam quatenusqua: mala funr commirrir,eriam ratioeiadfli-Ëlaturxenfe’tque eaefl’e peragenda, quia impro

m inipfa efl: principium. A At in incontinentte , fat-mm principium cit , vr bine melior incan-:tînens intemperante elle videatur. Sunretiatn

ba. Oportuirnanqueipfam elle improbam fo-ret natura,qnalis cil: improbus. lncantinens igi-tur , canfuetudine malus cire videbitu r, vr natu-ra,internperaus. Curaru manque longé difficilior.internpetans : Puandaquidem canfuerudo ,.can-fuetudine exp oditur.ar natura a nemine extra-di pareil . Vtrum autem , eùm (in incontinenseiufmad-i,vt norit,& non cedat tationi,fitq; pru-dens buiufmadi , vr reâa ratiane [ingula perpen

incantinenriæ.binæ (pcciesu VH3 qüîdem Pro- 5° dagacciderit vtincontinensfit prudens ,annomrampens, 8: imprauifa,& confeflim proueniens:velot cûm fpeciafam viderimus mulierem,& confeûim afficiamur .ôcab afiëâu erumpirimpulfus-ad aliquid aperperrandum,quad forum: non ex-.

Ex bis enim, qua: dicta (un: , ambigere quifpiampatucrlr. Verum fi ,quæà nabis anteà diâa flint,fufcipere valuerùnus . non erir prudens incan-rinens. Dicebamns nanque, prudentem cm; , non

4. cui

1’956 la

Page 48: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

9S7Car rem ratio modèinelfet , veram etiam qua:ex ration: o rima videretut,& prélude incon-tinens , nanlEherit prudens. Cæteram talisman.ras uidem ell. DilÏribuimus liquidem paulè an-rè a utumà prudente,vtinterfedilferrent:in-tetim vnus quidem ci rca hac (alors , alter me,non falers. Allutum igiturincontinenrem elfecantingit. Neque enim falots,circa quæôc allu-rus. Prudenrem verb,inCantinentem elfe noncantingit.

me ampute. [en v t x.i a Oli bec de voluptate dilferendam elI,; * cum de felicitate lit nabis otarie. Fe-

. f ,l licitatem arbitrantur amnes, ant vo-ËJ’ÀHJ si luptatem elfe , 8c vitatn deleâabilem,

au: nô citra voluptatem.Nempe valaptatem vr-gentes,nec inter buna enumerandam elfe exilii-mantes, ipfam citra sgritudinem elfe valuerunt.Sine ægtitadi ne elfe igitu r,vicinum voluptati eli.(Eaprapret de voluptate quaq; dicend am , nonmodè quia eti am alij ira arbitrâtur, verum etiamquod nabis de volaptate dicete necelfatiam elfecenfeamus. N am cùm de Eclicitate nabis lirai-a-rio,felicitatémqae definietimus,planéque dixerimas in vira perfeâa elfe virrutis aérianem,sît 5vitras circa valapratem, 8c ægritudinem:de va apute dicete necelfe elbquandoquidetn citra volaptatem non elr felicitas.Primum itaque dicemus,quad nannulli Eerunt voluptatem in numerambanotam non venire exiliimantes. Aiant nanq;primo ortam elfe voluptueux. At ottam, quid.dam imperfeâzum z bonum porrô ,itnperfeôri lo-cum nanqaàm obrinere. Secundo loco,VoluPta»tes elfe qaafdam improbasrat imprabitatem,nü-quàm bonum admirtete. Rurfus quôd gignaturin omnibus. Nam 8c malo,6cimptobo,& feræ,&eicuri deputarutzat bonum,malis ammifceri , ne.

,0

fanât ne quidem multis commune efl. Qgôdque 4anon patentifsimam,valaptas:at bonum , poten-tifsimum.Qgôdq; bonelia ageudiJîtimpedimenrumNam quad bonel’ta agereprabibeat, bonumqui potefl elfe? Ptimuln igitar prima accurren-dam de artu,tatiôque diluendgquèd neutiqaamvera lit. El! igitur inprimis non omnis voluptas,ortus. Nana qua: ab infpicienda volupras gigni-amarras non climec que ab audienda,& alfacië-de. -Nequeenim ex egellate procreata,quemad.madum in aliis , vr ex camedendo,vcl bibendo.Ha: banque en egelhte,8e tedundantia fiant. au:fatutanda egeltatern,aut redundantiç aafe rende,ideo ortas elfe videntur.Ar egeltas,8c redundan-ria,ægtituda:igitur zgritudo bîcwbi artus valu-pratis.At ai in fpeâanda,8c audiendo,& olfacië.daman e I vt agritudo anteeedatinemo liquiderafpeâanda deleâatas,aut alfaeienda, prias relia-rus elbItidem in animi fentenria infpiei’enti deleflafla elbcitra præcedentem çgritudinemzôr ptô-

50

.Ariftotelis Stagiritæ t . .. - 958.que que à comedenda,& bibendo voluptates,artas dici paliitntNeram ballucinantar,qui bas valuptates ortus elle perhibent. Putanr liquidera,quoniam ptolatis rebus gignitur volupta5,obhoc orrum elfe,fed non ellzqaandoquidé en Par-sanima: quædam,qua ableâamutzlimal prolaris,quibus indigebamus,rebus,ea pars animanquare.nus exercetat,& mauerurgableâatarfitqai me.tus iplîas , a; exercrtium,voluptas ellzquod cumptalaris rebus ea pars anima: exerccarur , au;Ptopter iPlias aâianem,artnm elle cenfeurvoluptarem: qaèd Certalît rerum ptalatia, anion: a.men pars,ineerta:pe’rinde atqueli ais hominemelfe apinetut corpus,qu03 id (ab infant radar,non autem animam: Verùm ell anima. Itidem a:in boc.Efl: nanque pars quædam anima, qua able&amur,qua:,limul arque res pralatæfunt,exerce.rurzideo nulla voluptas cl! ortus. Verum 8c can-uerlîa (inquiunt) in narutam,quæ fub fenfum ca-dit. Nam non canuertentibas fefe in naturam,voluptas ell. Siquidem cannerrendo natutzeRaremditeius exataratio. At(vt diximus)ell,vrnulla egellate fiat obleflatio. Siquidern egeflzas,agrituda. Abd": rgtitadinem ,*dicimur able.&ari :6: prélude non fuerir voluptas ,egefiatisconuerlio. Indignum nanque in buiufmodi va.lupratibus nibil. Prôinde fi ideo quèd orrus en",voluptas bonum elfe non exiliimetut ,nullaqueen voluptas artas: bonum vtiqne fuerit valu.»ptas. Sedgraptereà quad non omnis(inquiunt)valaptas onum , quif iam id deprebenderit,boa pa&0:Nam quia bonum in omnibus-dici.tu: elfe prædicamentis , trempe in elfentia , a:in ad aliquid ,8cin quanta ,8; quando, ac into-tain in omnibus : illud quaque manifelium ,periomnia voluptatem aliquam comirari. Ptôindequia in omnibus ptzdicamentis cl]: bonum,etiam voluptasfuerit bonum. Et prôinde quo.niam in bis quidem per le ban: , etiam valu-tas fuerit pet fe bonum. T Atqui àbanis vo-

luptas,elt Voluptaszbanum ergo factit omnis va qmmmïluptas.] Sima] certum bine etiam dilferre inter :111de fitfa fpecie valuprates , quandoquidem dilferunt WIWetiam prædicamenta , in quibus eli valaptas."°n .Neque enim eli: , quemadmadum in (cicutiis,vtgrammatica,vel quacunque alla. Namfiha-fuerriztwbeat quis [plendidè grammaticam,itidem affifll’Wl’l’citur qui fub ea grammatica grammaticus ,t en unmade , que 8: alias,qui babeat grammaticam -. 8;propreteà non dilferunt grammatica: , qui: in[Plcvndiquuæqae in obfcaro. Aria valaptaa,te,nonita. Nain qua: exebrietate voluptas,&qua: ex copal-am , non eadem made alliciant:quam ab rem fpecieintet le diflingui videbun.tut voluptates. Cartetum quia faut 8c ma.la: voluptares , etiam ab bac valaptas bonumnon elfe videbatur. At id , voluptatis minimèproprium iudicinm elt, fed naturæ, arque (cieu-riz. ’Nam elt &natura mala,ficut vermium,8e

inde Fuerit voluptas aliqua,qnæ artus non eleOu-gbronum. ac ptarfus vilium animaliummecngd fi’voluptas,vr eatum diaat ataria,ideo banutn non elliquia ortus , élique volaptas aligna,qua: ortus nô elbfuerit vriqae bana m, volupras.Arqui in totem nallaelt voluptas,artas:nam un.

ramensob bac,natura malotum . .Eodem me.de babent 8: malæ feienriæ , fient fedenta- ’riz: nec ramon ab hac , malum fcientia ell ,fedgenet: bonum tam fcientia , quâtn amura. N am

quemad

Page 49: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

9 5:9:quemadmodumliatuarius infpiciendus non ell,qualis quilpiam lit ,ex ca quad euenetit malèexerceri,fed quad bene:ita ne quidem fcientiam,naturâtnve,aat quippiam aliud,quale fit,ex ma.lis,fed ex probis.ltidem erga,volapras quaqae

euere bonum ell. Qgôd verô lint 6c mala: va-fupratesme nos quidem latet. Nam faut etiam.dinetla: naturæ animalium , baba, a; mala: lieurbaminis quidem, bana: lnpi veto, vel cuiufuisalterius fera: , mala. Similiter equi natura,alre-ra quàm baminis,& alini,& canis. At voluptas,conuerlia en: ex ea quàd contra naturam,in na-turam cuinfliber fuam:prôinde a: hac fuerir fua-uilsimum.Atqui imprabæ nataræ improba vo-laptas eleeque enim equa quad homini,& nequidem aliis. At quaniam diuetfæ natu ræ,funtdiuerfæ quaqae voluptates.Nam valaptas,con-uerfia e058: canner-lia (inquiunt) in natu ra inf-det.l’rainde de mala: naturæ,mala canuetlia cil,

Magnorum moralium, Liber I I.exercebirëch liobleâatas egerir,probus etit:fin trillatus honefia profequatut ,non prabus.

- Aegrimania nan ne in eis, quæ ex neCefsmre

96g

elLPrôinde li quilpiam agrefcat bonelta profe. -’quetido,caa&us peragi: z qui autem à necefsitateagere compe,llitur,non probes. Cætetùm nonelt vr trilletur,vel ablectetut,quæ ad virtuternpertineanr profequendo,nec aliquad mediurnen. Car 2 trempe quad vitras in aEeéiugEeéins

la verô in ægritudine,’& voluptate: nec quianamin media palitum cil. Non dubium igitar, quiavitras cum ægritudine,vel valuprare lir.Si quis’i itur merlins bonelia profequatur,non bonus.Ërôinde non fuerir virtus,cum ægtimouiaxamvoluptate erga.Tantum ergo abelt impedimen-tum , vr etiam ad agendum exhartetur. in ra-rlim ne non contingir,vr lit citta voluptatem,qua ab ipfa procrearar. Alla fait oratio,quadnulla lcientia faciar voluptatem. Ne id quidem

vt robç Prolel-IÂPOEI’Ô voluptatem probam 2a Vernm en. Canaiuiatum nanquc lltuâores,8re e contendunr,ea afficiuntur mada, no quinelcientes ne&ar,deos vinnm patate exi ’mant,nihilque elfe eiuftnadi peculiare parant: ex in-fcitia in id delabuntur. His limiles faut . quicanais voluptates artas elfe flirtant . 8c neati-quana bonum.Nam qudd alias voluptates igna-renr, præter cas, que corporis funt,eas dacanrartus elfe, nec banas,in vniuerfam non renturvoluptatem elfe bonum.Q.uoniam igitu r eli: va.

coronarum,necnon vngaentarij,volaptatis [uneelfeàores.Cæterùm aliis leientiis non ell volu-ptas vr finis,led cum valuprate,nec citta valu-

J

ptatem.Ell: igitar etiam fcientia,valapratis elfe- i«Strix. Rurfus etiam aliter dicebatur,qnod nonaptimum.Verùm bac mada,ar ne bac tatione,finîulas ieris perditum virtutcsgiquidem l’ortietu a,aprimam non ell. Nunquid igitar ab bacnon banamPAn id ablutdum lit a Itidem &in

luptas,& conuerfa: naturæ,& conuertenris:con- go aliis,quôd voluptas,quia non aptimum,nan cil *nerf: quidem,ex egeltate ad explorionem : con-uertenris autem,qaa: à vifa,8c auditu, de id ge-nus aliis :meliates fuerinr conuertenris natu-ræ aâiones. Voluptares nanque vrrauis modane: , faut aé’tianes. Prélude non dubium,quia à vifa voluptates , 8: auditu . a; intelligen-tia,lint longè optima. Clinique fub corpus ca-dunt,ab exaturatiane procreentur. Rutfum iddicebatur , quad ne quidem bonum. Siquidem

le videatut bonum.Dubitaaetit autem quifpiâ,pet vittates tranliens buiufmadi , vr quia ratioquandaque imperar alfaâibus , (de continenteenim bac dicebamusjôr ecanuersa affeôtusim.parant ’ratiqni,vr euenit incontinenribu s : quia(inquam)expers ratianis pars animæ,vitinm ad- ’mitrendo,imperat ratiani bene difpalîtæ,(talis .liquidem lncantinens) 8c ratio limilitet mala:quam ab rem ipfa quaqae bene difpafitis per-

nod in omnibus lit , 8c commune omnibus, 4° turbationibus imperabit,fuam vitratem conti.non bonum. Id certè in honoris cupide , de bo-natis cupiditate,tnagis proprium clic. Hanorisliquidem cupidus,fa as vult babere,8r illa cette.ras auteire. Volupratem igitar,li ipfatn pet lebonum elfe aportear,efséne eiufmo i conuenit,an naneAtqui etiam contraria macla. 0b idnanque bonum elfe videatar,q:tod cunaa expe-.tant. Agnatnm enim canais, onum expetere.Et prôinde li caméra valupratem expetunt,gene-

nentibas. Hacliita,euenerit ahuri virtute. lm-ptaba nanque rariane affaîtas ,virturem vlan;panda,ipfa abutetut. Hoc nimirum abfurdum,euenire videbitur. Tali fanè dubitatiani, Facileex eis,quæ à nabis antè de virtute dicîta funr,efl:

occarrete,atqae tefellere.Tum demutn nan nevirturem elfe dicebamus,cùm ratio bene ail-raz.perrurbarianibus faam vitra rem habentibus lue lrit maderata,necnonfipertu rbationes rationi cô-

te bonum faerit valupras.Rutfus,quôd lit impe- 5° fentaneæ.Ita nanq; a e&a,intet le inuicem can-dimentum voluptas, ipfatn bonum elfe negaue-runt,impedimenrnm elle allèrenquuad nonreaè videantur confidente. Neqaeenim ad res.rranfigendas cil impedimentum ; li qua lit alla,impedimentumzvt e rietatis voluptas agate in-hibuerit. Cærerûm ira etiam l’elentia fcientiæ,faerit impedimentum. Nam non elf, vr limulvttanqae exerceas.Sed cur non bonum fcientia,fivoluptatemex fcientia excitarit? &vtram im-

fentient,vt ratio,quod optimum lit,fernper præ.feribat:perturbationes veto facile bene difpali-ræ,id exequantu r,quad ratio ptçfcriplèrit.Si ra.ria igitar malèfuetit alfeâa,pettutbationes verôbene,nan fueri t vi rtas,deficien te rationeznam exvtraque virtuszl’rôinde non cantigerit virtuteabntiSimpliciter verô non(quqmadmodum alijopinantut)dux,ratio virrutis ell,atq-, principiû,fed parias perturbatianes.Ad banellum maque,

pedimentum lit, ânne ? Cæterùm multd magis 5° impulfum quendam opatter primô innafci irra-ager voluptas: banque ad magis agendam , indefafcitataimpellit:quia ptabum fadendo, agirque: ex virtute, 8c ea fuauiter agit. Nunquidmultô etiam magis qu: ad aâianem pertineant,

rianalem,qui producatar,arque ira paflremè ta-rianem elfe difaernentem,atque conflituentem’.ngd fané videritquifpiâ ex pueris,& tationis *expertibus animanribus.ln bis nanq; lino ratio,

k H h ç ne,per’

Page 50: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

a. 9 6.1 Arifiorelis Stagiritæ 9 62.ne,perturbationam impulfasexoriuntar primaad bonellam :mox polterior adueniens ratia,8ccomûituensdaonelta agate exhorrarur. Sed nonli à ratione ad bouclier cepetit principial’n,per-turbationes coulentientos comiranrur: verûm(æpenumeto controuerlantut. anm ab remparias» canaenerit,pertu rbarionem ad virturernanteire bene alfeéhm,quàm rationem.

me Forum. ftp. Yl! t t.N tereà dicendum de prolpera Far

l runa ell,pall:eaquam de folicitare na-; bis ell: aratio. Arbittanrur nanque

in En multi Ecliccm vitam, fortunatam ef-fc Ve! non encarta Fortunam. Et forte non in-inria.Abfque enim exteris banis,qaorutn dami-m fortuna elr,felieem elfe non cantingit. ldcir-code locanda fa trana nabis dicendum , necnonqais ptatfus lit fartanatas,& in quibus,& circa

aid.’Primùmi itar ad hæc quifpiamaccedens,. peâânfque duîltlllctlt , quandaquidem nondixetit qais fartanam elfe,vr naruta cil. Semperenim caufa calus en narura ,eias vr plutimutncodera macla ell elfeé’trix: at fortuna nunqaàm,.verùm remerè,8r fine atdine,ac vt fors tulerit.Ideafortana in eiafmodi elfe dicitur,vbi ne nemeus vlla,neque relia ratio ele am vbi id,ni i-la minus en quicquam ordinatum,ac en: lampereadem modaznan ira fortuna.ldcirca vbi mens

agenda bonum aliqaod ptæret. rationem ,8; innon labeundo,vr debait,mala.Cæterùm potins,ac magis peculiare,in bana capienda pral’peri-ras videatur. Siquidem bonum capere,per lofefortunatam quiddam elfe videaturzmalum vetônon fubire,ex cala fartanatuin. Ell igitar pto-fperitas,tationis expers. Natara nanqae fortu-natus cil, ai fine rariane ad bana impellitur,caque canaquirardd veto Naturæ ellznam ani-

ro ma: inelr baiufmodi à Natura,q)ua fine tationeimpellamur ad ea,vnde bene ha emus,eoufque.vr li qui: rager ira habentem,Cûrnam id tibi iraliber agere P N elcio,inquit,led liber.Simile pra-pémadum lymphaticis :liquidem lytnpbatici ci-rra rationem ad aliquid agendam impelluntar.Profpetitatem veto,fua,ac peculiari nomineappellare non babemus :verùm ipfam lape dici-mas elfe caufam. At ba-c caufa,à nominé alle-num quiddam cil: quauiam caufa,8c cuius cl!

1° caafa,aliud ell :8: cirra impullum bana confe-aentem caafa , caufa diCta cil: vt malum non

arbirewel parrd minimè anima dopa ratura, ba-nom capere ,nancifcique bonum ,ell profeâdbuiufmadi prafpetitas ab illa diliinâa, vide.tbrque bac ex rerum fieri interuentu,ex casûqueprol erirastôc prôinde tametli eli buiufmadipro peritas,nan tamen ad felicitatem talis(in-quam) rafperitas factitpeculiaris,cuius in ipfo

plurima,ac ratio,ibifartuna minima: vbi pluri- impul us , Principium bonarum en 1- alfaetudi Allian-ma forrunanbi mens petexigua. At nunqatd fe- go nis.Œlonjamjgj[ur en fendras non fine bonis quifitjo.candafortana ell,vtdeorum qaædam cuta,an id "remisse quæà Prorpcriraœ (v; iandudum ai. n15.minimè videti debete Talium liquidetn dami-nam præficimus Deum,vt bana,malâque meri-.ris dillribaat.At fortuna,8r qu: à fartana,tamun, uàm vt fors tulerit,fiunt.Œod li balaf-madi gillriburati Deo adfcripferimus, malumipfum iudicem faciemusmeque influm : id nefasDeo dopante. Cæterùm præter hæc, ad nihilaliud fartanam quîfpiam atdinatit. Prélude,non dubiam,quin hornm aliquid (lumens cette,ac ratia,necnan fcientia,prorfus alienumab hocelfe videatur. Prærereà neque carameque bene-aalentia,quæ à Deo,videatur elfe felicitas,quo-niai-n malis attribuitur. Arqui Deum,malarumcaram habete fas non ell. Reliquum igitar,&maximè peculiate profperæfartunæmarura ell.sa nimirum profperiras,ipsâque fortuna,in bis,qua: in nabis non funt,neque corum,quornmipli fumas domini , quaqae polsimns effiaere.Ideo inllum,qaatenus iullum,ncma farranatumdicit:& ne quidem fortem,nec ptarfus quen-quam alium virrure prçditamJn nabis liquideraelt,hæc baberc,vel non babere.Sed enim in tali-bus ma ’s peculiate ac fuum,diclmus fortunam,a; prolïeritatem. lngenuum nanque dicimusfortunarum.ac prarfus cui talla bana extitetint,quorum ipfe neuriquam dominas eleerunta-men ne bine quidem propriè profpetitas dicete.tur. Ell ramon fortunarus fœpenumero diâus.

ecbamus ) ariantur ,lelicitatem coadiuuanr.Deptafpetirate igitar baércnu s.

î): 12071374 probirnte. f . 1 x.avoina Vaniam de fingulis particulatim di-’ il ximus, reliquum iam factit,vt in to-

tum campanendafingala accumule.a? . f n mus.Elr igitar non malè nomenim-po tram in canlummato probo,honella probi-

4° ras.Honellus,8c bonus nanque dicitut,cùm per-feâè prabus.Si aidem virrutis banam,8r houe.liant faten tu t: leur iallum,baneltum,& bonumaianr , fortem , temperantem , ac prarfus virtu-tum omnium.Q-uoniam igitur in duo diliribui-mus,vr alla quidem hanefla,alia verô bana dica-mus:& banarum,alia quidem limpliciter bana,alla verô nan.Honella parrô,vt virtutes,ôc vit-tutum aétianes : bana cerrè,dominat’um,opulen-

riatn, glariam ,hanarem ,8: id genus alla. Ell:soigitur haneflas,& bonus , apud quem limpli-

citer bana, faut bona,& fimpliciter bonella,bonella faut: talis nanque bonellas,& bonus.Sed apud quem fimpliciter bana , non (ont bo-na, is neque bonellus ,8r bonus : lieur ne qui.dem bene valere videarar , cui limplicire’r la.lubria , non lint lalabria. Nam li apaIentia,

a: dami’natas adueniendo quippiam ofFende-tint, apranda non Encre : fed talla , que: non cf.fendant,libi elfe optauerint. (En autem ’talis

Nam putter aliculas confidetationem, cum a: sa fit, qualis corrcptus ex bonis , nec ci adlint,nealicui onum aliquod agete contigerit,diciinusfortunaram:& eum,cui iure infligi damnum de-buerat,eiulmadi hominem luctum facienrem,dirimas fortunatutn- Ell igitar profperitassîn

quidem bonellas,ac bonus elfe videatur. Sedcui pet le bana amnia,bona lin: ,nec ab. iplisabf umatut, vt ab apulentia,& dominatu,is ba.

nellus ,8: battus. l ’ De refila

Page 51: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

9ereüa ration. x.- . .’ l E eo,quod efflux virruribus «en age.

A : i l re, neutiquamfaris abfolurè diclum’ V la eleam dicebamus,ex reéla ratione

L "il agendum’ elle. Veràm ignarus inter-rogauerit id fornfsis quifplamÆx rainurio-nequidnam final vbi’ireâa ratio? en nimirumet relira rarione agera,cùm animæ pars irratio-nal’is non prohibuerit rarionalem,luainexerce1te a&ionem:rum demum enim,ex reâa ration:

. cri: a&io.Qyniam anima: pattern , vnam qui.dem dereriorem habemus , alteram melioreni:fempcr deterioremimelioris caufa obrinemus;Sieur in corpore, a: anima, corpus animæcaufahaberc dicimur,càm ira habuerit,ne pimpediar,fer! ira coniungarur,& confurgat ad anima: opusperficiendum.03andoquidem deterius , melio-ris en: caufa,ira vr fecum mcliore exerceatLCùmigiturafieüus menti non inhibuerit (un!!! opusexerCere,an non tum ex méta ration: fuerir? Irap’ropémodum.Verùm torrafsis dixerir quifquî,

Quo modo affaîtas habucrint,cùm non impe.dienrur r ac quandônam ira babebunr , vt non’ robibeantur? Nefcio:quippe diâu neuriquamaxile ell. Neque enim medicus,quando dixerirfebricir’anri prifanam proferendam. A: quo pa.&o febricirare fentiam?Cùm(inquit)impallnilleviderisAripallefcenrem quomodo fciero P Hinc

Magnorumamoraliùm Liber I I. 9 6 42ob fimilirudin’em eo tendere.A’liis’porrô "Tum-

cfi,poriùs in ’conrrariis gigni amieniam. Amarliquident imbrem terra, (in;quiunr)cùm lblumexaruitxquippe quôd(inquiunr)tonrrarium con.Àrrario velir conciliari. At in limilibus nibil lie-ri contingir.Siquidein fimile;vr ai unr,1imili noneget:ac’ ralia iac’tanrurdreruxmwrum operofumen: amicuin fieri, an facile? velur all’enraroreis’i

Confcliim allentiunrhrmec-aniici (antan elle vi-ino dentur. Dubirauerit in bis quoque quifpiam.

Num fuerir probus maloamiCus,ânne?Amicitiafiquidem in fide,&confianu’a :ar malus, neuti-*

uam ralis. An malus malo arnicas ?ne id qui-jemJ’rimùm igirur definiendum,qualcm confi-deremusamicitiam. En: nanque (vr opinanrur)amiciria etiamerga Deum,arque inanimarazncn-tiquam refilé. Amiciriam nanque bic me dicismus,vbi amor rcciprocus.A t erga Dcum, amid-ria neuriquam reciprocum,&.ne quidem amarre

1° fufcipir. Alienum minque fuerier quifpiam diaxerit louem amare.Ar ne quidem ab inanimati:amoremellè continger rcciprocnm,amor ramenerg: inanimata en, vt vinum, vcl huiufmodialiud.Ideo non erga Deum quçrimus amiciriam,neque erga’inanimara’, [cd erga animaux, arque.erg: ea,in quibus fit amarc mutuô.Q1-zôd fi quiadéinCeps confideret,quid fit amabilewidendumen: igirur non quicquam aliud,quàm pet le b0;nom. Aliud nempe efi amabile, a: .aliud amam

loccurrit medicusaSÎ "on 113563 6X f0 ( ianÎCiIS) go dum quemadmodum confultabile,& confulran-fit rallia (enflas, non habeo amplius quid dicam.floc" paéto de aliis,communis huic cri: otarie.Similirer haber a: in affeëtibus dignofcëdis. Ali-’quid nanque 5er fefe,fenfu oporret coniiccre.Qgærat port a: hoc fortafsis quifpiam,Nun-quid re ipfa un cognofcens,ero continuo felix?Nain funt qui opinenrur. Hoc certè,cli buiuf-modi,vr cæterarum feicnriarum nulla,difcenrivfum prçbet,& aâionem,fed habitum dûnraxar,

dum:vrrique enim bonum inca. Ira etiam amasbile quidem,fimplicirer bonum:àmandum verôseodem modo bonum.Irerum amandum quidem”,etiam amabile: at amabile, non idem efl,quodamandumHinc igitu r 8: bac de Cauf a en: ambi-guiras,num probus malo fit amicus,ânne PCon:neâitur nanque quodam mode par le bono,fibibonum :8; amandum,ainabili. Haberur au-tem ,& confequitur bonum , iucundum ellè,&

ira ne quidem bic,hzc (ciendo vfum nadir. Feli- 4o commodum.Proborum igitar amicitia efi,cùm"citas enim e[l(vrfaremur)a&io,non habitus.Ne-que enim fciendo ex quibus confier fellcitas,fedc’x Vrendo his.Arqùi hornm vfus,& ache eleecen præfenris rraétationis hoc rradere: quando-quidem neque vlla alla quæpiam fcienriavfum

rradir,fed babirum. -il): mm. C4. x r. aErnmenimuero inter cü’6ta bulufmo

. elbquid lit; 8: in quibus’,& circar - quid:quandoquidem ad omnem vi-

. tain i plain tendere perfpicimus,8c omni tempo.te bOnum ellE, qu’o’aâ felicitarem compleâen-

duméPrimùm igirur videbitu: melius,percurreorejac excuterequæ ambigu: funrNam cil in pri-inis amiciria in fimilibus,vr videru r, ac dici fo-let. Siquidem ’graculus ( inquiunr) graculoafsii

fe mutuô amauerinr. Amanr autem le inui-cem . quarenus amabiles à 8: amabilcs, quatenusboni. Non igitar probus , inquir , male cri:’amicus.Atqui cric: quandoquidë per [e bonum,’comitarur commodum ,8: iucundum. Si maluselbqui fuauis,hac de cau’fa arnicas: rurfus qua.tenus commodus ,eatenus amicus. Verùm nonlerir ex amabile eiufmodi amiciria. Siquidemamabile,bonumelh Arqui malus,non amabi-

se lis. Non ergo proprer amabile , fed propretamandum. Sont nanque ab vniuerfali amiciria,qua: in ipfis probis embat qu cane Iamicitiæ,quzex iucundo,& qua: ex commo o.Qxi ergo pro-pret iucundum amicus,non rener proptcrbonû’’amicitiam: neq; qui propret co’mmodumArqul(un: bar amiciriæ,quat propret- bonumquæ pro-pret iucundum,quç proprercommodummec ra-men eædem,& ne quidem prorfus inter le inui-cem alienæfedl ab eodcm qluodamqmodo dia:

dergfempérque Deus fimile agir ad limilezdicitur go (un: velur medicuniq culrcllum dicimus , medi-quoque canis femper in cadem rcgula dormira-re. Interrogarus ertur Empedocleê ,Cûrnamcanis femper ineadem dormiat regùla,dixille;ngniam limile canis habcr tegulæ,&ï prélude

cum hominemsâc medicam fric’ntiam. Have non

fimilirer dicuntur: fed culrellus,qubd ad me;dicinam vrilis fit, medicus’dicirur : ar homo;quôd fanitar’e’ facianfcienria rerô,quôd fit caufa

arque

Page 52: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

9.6.5- .arque principium. Iridem 8: amicitia: non iti-dcm dicuntut,quippe qu: proborum , propretbonum , de qua: propret iucundurn , 8c qua: pro-pret commodum. Neque dicuntut æquiuocè:verùm non flint eædem circa hæc quodam mo-do,ac ex eifdenLQgô’d li quis dicat,qui propretiucundurn amar ,ei arnicas non cit, quandoqui-dem non’ptoptet bonum arnica s cil: : is in amici-riam pro 0mm dernigtat , qua: ex bis omnibuscomtat, quippe ex bono, a: iuCundo, a: ex com-modozprôinde non en Verè ex illa amiciria ami-ens,quç propret iucundum,vel propret commo-dum.Vrtnm igitur cri: probus probo amicus,annon? fiquidem non eget ( inquit) limilis linuli.Hæc nimirum otatio,propret Commodum inda-gat amiciriam: nain quarenus alter altero indi.get,eatenus funr amici.quarenus roprercom-modumroncilianmrÆùm aliter chiant: quæpropret commodum amicitia,& qu: propretvirturem,& qua: propret voluptatemrzquumnique hoc multô magisamicos elle,qui yirrureConciliantut :» confia iîquidem ipfis botta exi-flunr , 8: iucundum Je ,commoduim, Cœretumetiam probus malo; namquarenusfotrafsis Il?cundus ell,eatenus etiam amicus.Er malus male:mm quarenus idem forte tplîs commodum , ea-renus amici font. Fieti manque intuemur,cùmidem fuerir commodum , cos 0b commodumconciliari. Prôinde nihil prohiber , etiam malisali uodcommodumelle. onliantifsimaigirut,;oac abilifsima ,8; honefiifsimæqua ineii pto-bis,amicitia:qulippe quôd propret virtutem,acpet (e bonum. am virtus incommutabilis, 8cque pet eam conciliatur amiciria , confianrilsi-m1 etLAr quæ ex commodoflabilis non cil: ami-«citia,quippe qua: cum commodo clabirur.Simi-liter etiam quæproprer voluprarem. Optima-rum igirur amicitia, quæ pet vitrurem excitataen: muitorum autem,quæ propret commodum,

:Arifioœlis Stagiriræ 4miratur. Vttum ,verô crameriez-ter in amici- iria proborum elle voluprarem , an non? .Alie.mm: enim , non viderioportere. Nain fi ab i plisinter (e inuicem auferas fuauiratem , alios adconfuefeendum in vira , iucundos arnicas ad.eunt.’ Nam ad limul viuendutn nihilîmaius ca.quàm-iucundos elle. anm ob rem alienumelinon.arbirrari,probo.s maxime limul inuicem vi-ram agere. 1d veto cittaiucundum non ellQEx-

to pedir ergo. (vr viderur ) bis maxime iucundis CG[Cr ngniam dillriburæ [ont in ttes amicitia,fpecies, in hifque. ambigebatur , vtrum in ipfaæqualirate amiciria eller , an in en quod elle:inarquabile. E11 igitatin vrtoque. Nain proboqtum, pet (imilitudinem perfeéta amicitia eletqua: pet difsimilitudinem,ea,quæpr0ptet com.modum.Nam eo mode copie o pauper,ob ino-piam eorum, quibus affluit diues ,arnicus cil:ac eadem de caufa,malus probe. Siquidem pro-

lo pter virrutis inopiam,à quo (ibi opitularum itiputar, ei ob hoc amicus cit. Fit igitar propretcommodum , inter difsimiles amicitia. Hac decaufa dixit Euripides, Amar imbrem rerta,cùinfolum exarefcir. His, vrpote contrariis, amici-ria ob commodum exoritur.’ Nam fi libeatmaximè contraria facere inter fe inuicem vri.lia.vr ignem ,8: aquam componendo, ignis fidelit humor , abfumitutr, quem [ibi atrtahit,ranquam alimenrum: tanrum quidem , vt nonfuccmnbar. Nam li fupetatit humor,ignis abfu-miturzîfi vetô moderatusmonferer. Non du-bium igitut,quin in maxime contrariis,ob com-modum fit amicitia. .Deducuntut autem amici-tiæ omnes,,ram ipfa æ ualitatc,quam inaqualiorate,in tres diflti ,utælpecies. En autem in cun-âis contenrio inter (e inuicem amiçitiis ,cùh;nequaquam fimiliret amauerint, vel fecerint,vel fuppetiuerinr,vel cûin id genus aliquid. Etc-nim cùm vous quidem vehementer farcit , al-

ât qu: PIOPtcr VOIUPmîcmtin Oncribus guæquc 4o ter verô deficit , in deficiendo inclamatio cil;obucniunt. Contingit autem etiam in ignaticum malis amicis,patitérque admitari.Efl: verènon abfutdum,rùm.amicitia principium ceperitVolup.ratem.proprer quod amici funt,itidem 8;commodum. Simul enim arque hæc deficiunt,neu ri quam etiam perdutauerir amicitia.Atfa:peperfiar quidem amiciria,Verùm abufus arnicoen : ideo ilndignatur , neque id iniuria. Nonenim propret virturem cum hoc tibi fuerar con-

. çiliata,vr alienum non videatur,nihil cire ex vit.turc. anm ob rem non reâè indignanrur,quiamiciriam pet volupratem conciliarunr, quôdexiflimenripfam pet virtutem duraturam:quodfieri non pareil: non enim qui: propret volu.pratem, a; commodum, ex virtute cil. Volupta-te igirutaonciliatimon teâè virrurem quætunt.Neque enim comitatur voluptatem,& commo-dum aliquod ,vitrus:fed contra ,eaambo yir.totem confequuntu r.Alienum enim;nifi;bon.os

* patate (ibi fore iucundos:quandoquidem mali goalio buiufmodi a(vt inquir Euripides) ipfi fibifuaues, iucun-dique funr,quippe quôd ptauus ptauocoaprc.tut, ac congruar. Nec enim volupratem virruscornes confequitur,.fed vitrurem voluptas ce.

arque incufario. Pratereài, in quibus idemeh amiciriæ finis : vr fi vrrique propret com-modum inter fe inuicem amici concilienrur,au: propret iucundum , aut propret vittutem,dcfeaus, qui ab alteto ex loratus , ac cettuscit Si igitar pluta tu mil; bana conruleris,quàm ego tibi , non ambigu quin tu de me be-ne meritus , à me plus amati debeas. Vbi autemnon hac amicitia amici fuetimus, ibi maintes

5° difl’erenriæ’. Defeâus fiquidem ab vrroque , in.

.certus. Vr fi propret vo uprarem vnus quidemfit amicas,& propret commodum alter , inde o.ritur ambiguitas. Neque enim quicommodoexcedir, voluptarein cenfet dignam,quæ com,-mode rependarur: nec qui valu rate fuperar,dignamgratiam in ipfo commodPo le exifiimataccipere. Idcirco in eiufmodi amicitiis,inagisexoriunrur différentia Qgizyerô ex ina-qua.liure amici (ont , nempe excedentes opibnsgyel

liquoa non fibi’cenfenr’aman. i

dum.ellè.,fed ab inferioribus amati Oporrete Iexillimanr. ’Aramare melius et! , quàm’ amati.

Si uidem amare, voluptatis aâio quædam en,86 onum : ab ,eo’aurem quod amarut , nul.

la une

Page 53: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

la aâib.e&.NcmPc.cognOiëcrcsmeliusquàm congnol’ciQognoICi contins; amati-grima .111 caren-,

tibus anima exiflir z at cognoicere, (à; ïamate, intebus animatis, Rurfus, beneficum elle, melius,’

uàm’fecus.Qgi amatgquarenus aman beneficuseIi: amarus verô,quatenus amatut,non. Sed ho.mines honoris cupidirare. incenli , amati :quàm,amare,malunr:quôd quatenus amantut,videan.tut præcellereiAmatus liquidem,lvoluptate,velï

Magnortimgmmalium! Liber. Il.vol,umus,iion dubium quia inerga nosfitami; .citia,quem’admodum de iniuriam organes ipios’ 1elle-diœbamus. Nain quemadmodum alter qui- .dcmvafiiciens iniuria,altet veto alïeâusiniutia,vnuerôrridem en , tamen ipforum quil’que a; 0bbogue quidê elle videbaturad ife-ipi’um irfiuria.Efi-nimirtim , vt dicebamus , in anima: partibusc’onfidetarionern kératites : quandoquidemïen .

videte,cùtn plates non confentiunt,tum adirer-copia,vel vittu te ptæcellit.At honoris cupidus, ,6 film-facile iniuriamJta igitar hic,erga fe elle vi...cminentiam affeâatrôc qui excellunr,libi nonamandqm 61123 .arbitranru t,quôd in quibus exce-dunt , amantibus rependi opinantut, Item ipfis[ont dereriores illi,ob hoc non cenfent amaredebere,fed amati. Sed qui egenus - pecuniarum,a-ut Voluptatum,ant virrutis,is affluente fuipicit,&amat,quôd ca confequarur,aur ’fe confecuru-tum. opinetut.Sunt autem de aliæ; ex coniuniliafieâu conciliatæ amicitiæl, de ex eo quôd cui,

deaturamicitia.Natu quoniam amicus eii (vrfa-imurgcùm demum volnerimus impenses amicum*dicete )’vnamea, 8c huius anima e112. At quando.anima: plures fiant pattes,tum vna fuetiranima,oûm erga le inuicem confenferint ratio,& par.tutbariorietha minque vna etit , pétindeatquefi’vna hâta fit,eritv erga fe-amicitia. Hæc autem

etga!fe,erir in bono amicitmquandoquidem in-eo folo anima: pattes bene inter le inuiCem ha-

izmbom velimtin quibus monta caméra bac 3° beur ,quando inter fe non difTerunt: quoniamcom rehendens fada amicitiaNam fæpenumc.to a ij bana ’volumus, attamen cumalio virantagere malimuszvtrum hoc amicitiæ dicete opot-rer,an confummatæ amiCitiæz nempe pet vitra-tem,affe&us : in ca fiquidem amicitia hac infuntcunâaNam cum alio nemine vitam agere libue-ritzfiquidem iucundum,& commodum,& virrusinefiprobomuiïbona in primis voluerimus,8ccum ipfo viuere,& bene viuere,& non cum quo-

malus nunquam» fibi arnicas-cit: [e nanque fem-pet oppugnat.Nempe incontinens cùm quid petvolupratem nequiret egerit,mox pœnirentia af--fligitut,ac fe excruciar. Itidem 8c in aliis viriismalus habet,fefe oppugnando,ac (ibi aduerfan-d6.Efl:autern amicitia etiam in ipfa arqualirare,v: rfotiorum, pet æqualitatcm numeto,& pore.fiateboni.Neuter fiquidem ipfotum deber alte-to plus fibi adfcire,neque’numero bonarum,ne.

quam alio.magis.Nunquid fibi,8c.ctga le amici- 3° que Poreftatemequeimagnirudine,fed ex æqualitian non 211d nunc omittamus,diccmusrpoüeà;Sedcenitn nobis ipfis canât: volumus,nempe no.

’ bifcum vinere,vitâtnque ducere vna volumuszidfore etiam neceiTarium,&: bene vinere,& viuere,«bonum velle,non cuiquam ahi magis;Ru rfusfimiliumi afl’eâuofi in primis (unaus nobis ipfis.Namïfi labamut;vel in huiufmodi aliquid ded.damns,confel’rim trillamutJ-lac de caufawidea.tu: erga (e fibi-amiciria. Talia quidem certè , vr

.habere foci] aliqui cupiunr.At pet æquahtatem,partiserga filiutn ,85 fubdici , 8: imperantis , a:potiorisflc deterio ris,& vxoris,& viti ollé confi-deratio : ac fimpliciter ,vbicunque inter potio-une: detetiorem in amicitia ordo intercefsit;Hæc minque ci! ex ratione,in difparilirare amiacitia.Nequ’eenim vnquam æqua’le vllus ex bono.

dabitgfilmeliori,deteriorique dederitfed mains.femperei,qui excedat. Id quippe elr quodam-

in fiinilirudine aEeékationem , 8c bene viuere 3 85 4c", mode ratiche. æqualc,cùm minus bonum capit,idlgenus alia,autetga nos ipfos dirimai: refairemicitiam,aut ineam,quæ perfeaafit r in amba. ’bus enim (ont hæc omnia. Nempe vnàvitamagende cire velle,& bene cirage. cætera omniain iris- fontiRutf us videatur ferè in quibus iufiüei’r,ineifdem elle amicitia,quam oh rem que! iu-fiornm (ont (pecies , roridem 8c. amicomm.Iu-(hlm cerrè ell,’& hofpiti erg: ciucmnSt feruo er-gadominumflc c-iui etga ciuetn,& filio erga pa-

deteriot,eo,qui meliot en, ..

il): rift-niant: .- (Kif. xr r.i Mi-citiatumoœniùmque iam memo

C4; ratæ fiant , in primis cognatus ell-I a amot,’ ui in affinitate,e’âque ex p3.

. L trein fi iumÆr citrnam pater filiumm i s ama’t,quàm filius’parrem 2 v;tum(vr non.nul i’inter’mulros redi- aiunt) quod pater bene:

rrémgëc vxorierga virtim,& quæcunque fim li- soficus erg: filiùm fit3quôdqiie filius de patte be.citer au: conciliatione’snSc amicitiæïfunr’in o.

tum fingulis.Amicitiarum verô,hofpiralis vali-difsima videatureNeq’ue enim vllus cil commu-nis,de quo ambigarurfinis,vr inter ciues : fiquj.dem ’a’mbigunt propret exceffiim inter [e inui-.cem, nec amici permanent.- N’unc demain illuddicendum’efi: , virant erga le fit amiciria, même

l noniam igitur perfpicimus,vr paulb ante di-I amus,quôd ex fingula’tibus,amare cognofci-

thtfingulati .n’emp a,&eifi,& bene elfe,8c firmliurn afic-étant obis fuma 3,8: nobifcum vinerepræeipuè n usthbd fi ex fingularibus cogna-frirai: amiciria ,fingularia. veto nabis ipfia e112:ZLJLL

neme’r’it’us lit? Hæc igirur caufain amicitia pet

commodum concil-iata elfe videbitu’r :quemad.tnodum&- uæ rfcienriam fpeâarura’ta que.dam modo îc bibebit. Dico autem pétinde’vrciblât igirutidem finis,arque a&i0,neque- aliudaliq’uidptirrer aàionemfinis :i vt tibicini’eadem’

a&i0,a’tque finis : perflare enim tibias,ei 8c finis,85’ arétin iefl. Non autem ædificationi : nain ptæ.

ter aaionem alius cil: finis. En igitar amici-aVetônobis ipfi inpriniis vclimusworia ,aûioquædam: nec finis alias en: , ptæter

aâionein in. amando 5 Ted illud idem. Pater"igitur [emperimagis uoquo mode faragir,ob.hoc quôd’eius faâio lit filiusgid quod in aliiscerninius.04mnes fiquidemetga quod ’ipfi me;

n. actant,

Page 54: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

9 carcan-(uni quodam mode beneuoli. Pater igi.tu: filiosvtpore fuæ faüioni, bana vulr, memo-ria,fpéque addufiusüdeo magis filium parer di-ligir,quam filins patremExpedit autem iam.di-au, a; exiliimaras amicitias exiliimare, sinene ’amiciriæ , vr beneuolentia, videatûtne .amiciria. *Simpliciter igitar beneuolenriasncutiquam ami-citia elfe Yideatur. Siquidem ftequenret .multisaur videndosaüt audiflndo .aliquid de aliquo. bo-no,beneuoli effiriamur; an tum etiam amie-hit!!! sa l *ne zNeque enim li quifpiarn Dario apud Peu-as.exilienri.beneuolus’(quemadmodum (renforçai;lis) fuetit,confell:itn etiam erga Darium .illi tue.rit amicitia.Ar amicitiæ,beneuolentia quandaq;inirium elfe videbirurÆiar nempe beneuolentiaamicitia,fi valunratem adfciuerir qui bana o-;elt præliare,ei præliandi in quo fit beneua en-tia.Moris certè beneuolentiaelt,& erga matent. ’Nemo fiquidem au: vino,aut cuiquam alij ina-

.;’ .1 .Arif’œtelis Stagiritæ

in deleétu boneltatis fui amans erir.At vbi com.modum, ac iam diâa voluptas affeâabitur , ion;

probus etit,non bonus. n -250 mode [robat ftp. x1111... 1 .

- Trum probus fefe maxime amabit;,Œ [,3 au non ?Ell: cette , vbi fefemaximè-

. (513i amabir, eli vbi non. N5 cùm dicim’usk V V; probum bana cedere,quæ ad militerarem rendant, arnica , magis , quàm le, amicu’mamauerit 2 ira: vetlim hac arnica concedens,(ibiboneliatem’accommodat,c6que macla illa cantcedit. Bit igirur vbi amicumfe magis diligat,’éftque vbi fêle maximè.ln ipfo nanque comme;do,amicum : at vbi honelium,& bonum,iplè l’esle maximè diligirzfibi enim qua: flint honeflilllima vendicar.Eli igirur boni etiam amans, necfui amans.Nam fi folum lefe amat,quôd bonus;

nimato fuaui bono,beneuolus elle rbibetur: :0 Malus "un, fui amanscflmequc enim hahafed li quis morum fiudiofu s,erga ip uni beneuo-le.nr,ia.Neque cirra amicrtiam beneuolentia, [cdin codem ,vt amicitia elle videarut.Concordiaautem eli confiois amiciriæfi proptiè modô di-ôtam accipias concordiam. Nain fi quis Empeedocli adfiipuletut, arbitrerûtque , lieur ille, elfeelementa,nunquid concots erit Empedocii,ân-ne? vel fi quid aliud tale 2 Primùm cette neneli:concordia in eis,qua: fub intelligenriam,fed quçfub aétionem cadunt : 8; intis

nouer,unt,fed li cum boc,inteiligendi idem de.&um babeant , circa quæ parirer inrelligunt.

Nam li ambo dominari cognouerunt,hic qui-dem le, ille verô le, nunquid fun: concordes, annon? 4Çæterùm fi ego me .velim imperat’e,dc illa

me, iam concordes hoc paâo fumungfl; nimi-ftum co,nçatdis,ell’ein eis,qua: fub aâiomm ca-.danncum eiufdem voluntare..-Citca flatum igi-rut dominantis,in eifdem,quæ fub afflouera ca.dant,ptoptiè dicirur elle-concordia.

il); ,tmicitid aga 5A parfum.

* ï ,. Erùmquoniam ell(vr diximusflua. alicuius .erga le amiciria,vtrum pro:5 bus [ale amabir , me; En; cerrè le

et rififi? amans, qui fua de caufa agit omnia,vbi modô aliqua (uggeratur vriliras.Malus igi-tut fui amans erir:fua enim de caufa,agit omnia;probus vetô,non.I-lac enim de caufa e’ll robus,quad alterius caufa id agacée prôinde fui amansnon elerlqui omnes ad bana pqtoliliunrI opi-nantûrque ua in primis ell’c oporrere:ldquepræcipuè manifelium eli ex opulentia,ac dominatu;Probus igitur alij hæc Ratuetmec y; offiçiofum.in primis (ibi : (cd fi alium viderir,qui bis com.modè magis vri pofsir ,facilè conçelferir. Alijhoc infcitia uadam non fadent ’: neque enim,opinanrut raÏibus bonis abufuros: vcl etiam 0b

Pa

honoris cupidirarem imputant,Ptobus ,vetô lia-6s: Huculcsglœ; arnicas-ego.tum neurrum efficienôc préinde ne quidem pro-ptet eiufmodi bona,fui amans etitzverùtn fi ho-imitas poflülatirJd enim (aluni nomini alij con:-relfetit: ar commodats: iucunda cellerit,,1taquç

ui idem non co- 30 "

quaptopret le amet,ficuti honellumaliquodtl’edcirra hæc, ipfe, quarenus i pfe eli , [de amabit, 8:prôinde hac de caufa propriè fui amans dice-

terut. - V - - i îH): ce quadfibi finir. ’ V 5

Cap. x v, .I ’,S Icendum de eo,quod fibi faris,& non

airera indigens :vrtum quilibifatis,a egebir amicitia, aune? nempe ipfe li.

44,; ’ bi fatis erir,etiam 0b hoc.Siquidemetiam. poëtætalia iaétitant : Cùm daman bene.dedctit,quid amicis opuselt? Vnde etiam-gigniçfrut inapia à vrrum qui cunâta babeat bana , qui,que fib’i faris- lir,amicis efgebir r an tum etiammaxime ? Cui enim bene aciet,aur quo cum viatamducet P neque enim folus deger.Qgèd:li bisopus erit, neque contingunr hac cirra amiciçtiam:qui fibi fatis elbîgebit amiciriaŒæ, igi.

4° rurin fermonibusicon ueta capi limilitudo exDea,neque illicreâtèmeque hic fuetit vrilis.

’ Neque enim li Deus fibi faris,nec vllo indigens,ab hoc etiam nos’ nulle indigebimus.Ell: nimiëtum iaâatus de Dieovhuiufmodi ferma. Nomquoniam bana cun&a obrinet-Deusgc libi fuisell:,quid fadet e neque enim dormietJnl’picie;aliquid, inquiunr a id nanque pulcbetrimum, a:maximè peculiare.Q-uid igitur infpiciet ?.Namfi quicquam aliud infpicier,id erit inclinai-lac

5° vetô abfutdum eli , vt le quicquam melius ha;bear Deus.1pfe igitar fefeinfpiciet :at bac delàrum.Nam homini,qui fefe fulpiCiar, .vtpote au,tonito,inclamamus.Qgidigitar-Deus infpiciat,omitramus : neque de ea quad libi Deus finis lit,confideremus,fed de homine : Vtrum qui libi fa-tis fit,is egeat amiciria,nécne?Qgôd fi quis ami,cum fpeâans viderir quid finis: qualis amicus,talis qualis alter ego eKe,rum vehementer ami--cum facies,quetnadmodum diâum eli,Hicaltet

Œoniamigitur dif-ficillimuin ell ( quemadmodum aqu,’ dixeqteafapientes ) fefe cognofèete , a: f nm,( nain le nulle, iucundum )ex nob cerrèpas non poll’utnus infpicere, Qpôd autem mon

nos

97,9,

Page 55: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

égal Magnomm moralium Liber I Il gzênos pofiumusibinmrruntrguôdfdiis.iodai N , ngunûpque , qujtiipmicus-lritf nec Mit 9:36)mimusiiegnpgis cogçitiflgôtâeadch-Ëaflamusi m Ç ignoré-gr; rationhze è nqê-koliular 7c, un: a IId veto fitLaut quia bene volumus nobis,aur" amiciria. urfuslt multi,nunquam mœrere «leur; Muni

ra ter atïectumAt nabis hæc,ad tcâè indic-an- fietint. Inter mulros nanque par el’c, vt aliquod J13 and"!«mutant,rkrifanseœcmrgwdmiüws: :1[9°W°mfliïctaê’. de î. infinimefnïw N-il velimps iplindllztatn’fpcaflç aÇÎCmÀiFËIQçu-Œ x: l 159qu ppù’à’ A93.Io"obtuemurgitidemïellecùm ngs*cogn ’ccré ili’exgeiiîiâflèd’inr’et’) pruine: multuin; vŒ.EemaM mp4

valuerimus gîmicnmàfpeiæaqtes molli: ÏNPGIÏJIJ marasque 83mn umfatis lirimpullus.» Êyleçm a;

neuf ut. cm. ,vt ’ximus antique: .,e aux a . . 1*; 33 " qui.quad’iitigcu’nauæiïemjenouë,iiAqueœÏÎË’hÊnflgudu; " ’Æfmfif’flfmfsîmdmfi’. ’ -**-.i:Ïi’ËP,.ç

l elt lime alitetoamica,6pu.s’ erir amicitia’,”qtii:libi’Ë’ Î" a”? n x V g . - Il 1-8fitis:lir,vr’fc ouguofcu..Rurlua emmurons-z à; "Q: tu: imcdpsieonl’idetandum ,Éùeiidqtloimoîy.gambit elt) bencfiqçeraeumguifàlzotruna bana .’ * mode «enim lit-amieoililijprafiçà ’obtinear,cui behétaciet Pquo tum airain a Ç t? &ô non in amnia’aniicii’iafionieaiëfion’enim lolos deger. NamiaVit’itii’ducetb cum V" Q 4m; ï ’ Î A Hg, .inh’qua” ferlinuic’eilm-Éèfinièâ

aliosôciucundhmaôcncœlïatifim Fthgôdifi me: z? lnici obiutgaqrmrquinnéee makisleadefiifi’xiziëê

hosannamadame???Pscclïatiëfiïbacfina. .49 (sabiursamalïêutiasa.suspecterai?amiciria’ellëzno’d pdlllïmrmpusïeltit’anii’ditiâ ei,: ’ liuifile’aden’tlrion elbinclar’na’rio , ut par uelritl

àüilîbirfatigfitï.rz; (h: Un: f : .;:ni:,"!"!:ê î iifilimhhhfiuisiçïuèmgdiflôdMËcËOl Éjbi’æfumfihigg

î.- .,..j 3.5, Erg-unili-nousbîqumueitempnsÆuençipçlqdnd1 , ,. . . ,. , a . I ;: ;..;..uo.-Ammmicls arquebusa??? Râ’î&.î°Ë.V91------- . w fdpuxwo-n si 2* ’ ’ I’ M répartis ergafiliumamtéitiann minime æ’ bali:

’ rutwhulrakbabnq amfiznsiexpw’i-imdemmdatisetgiwüïuliigatirivqrnaiergadanfiëa ,disnnrpwcpî 3 N°*IFÊ.PE°ÉE°ËÔ.*PÜ12;;mâfiïqwîfim dçFPFÂOIÈSÆ,W9WFÏFrmlUÎn

’7 rQs(Y.t,Pal&°i.sabe1"-îl."ï),9qu au: , mon v.9.1: Francine antinaturefedvbi palissai."- m7 " ces dpotterNamlimultieruntsam’o" * mensurai: rains culai; une ’erlilr’’tob’iui’giafrio;z

rem in lingulds’diibibneregcflzlopnrnfunn En: MEHdeJC’o dei-andutflïqaapaâocanaisfiquIdemliisimbccülatranshumas; mkafmfirànéadwwwüiükmêîwurhl lqurimaqperuenite noir are Neque enim vifu *tes fueriêqonciliatail I î . ,l " -. v " ; 1’.giotil-simèpdlrd’riiusîf’ fiplïSinedâoc’tiiatéin--jo iïîï7ïiïîfa’ïfl-w: L: r: 1-2.; a! a? 2:: 112p.

Marigot) imbecillammturamdclidtsm Midi-:5. n 15.911305! Nil) 1 l B.;Felî;.M;Ai-.GÂNQB.marqueuse" madiwëmnïbb59Qüèd-igïw-5 (un. .l;?lï?fi-Mzôf.’îâ:i:.î au A me;

a. .1,

fi

e » « . I [qu W .i. L... .1amarenonpofstt,delicu.turque fuer1t,v(tnçla- nanans urinas. ,. a"in . J 1.;.’.:’H.1i:i. 33.7 î ï"-” riqrfl’HHîzlner; ’"Ïrnul: rll’lîflf: ’ 1-1.?»

s i i . . ’;,::.. . J"... ,4. .. ,p .9; m, to, ;; .L’a ’ ÎHËIÂAV 21.1 .’ ,,(. t v r l :1!".’:Î’i:lil.[’ïJwJÎtleilJinnunï.riÎFMÎÏ!

I - . .- . ..:Î;.: -...:.-..4’. fi A:l ’. :52"; ..;:..1;ï;’:..... .m:.l.1l;;v.u-.:l-, imbu-Muni! F’i’i’i’lï’uli 3.2i

x . ’ A, x-Ç A-. .... . pl. l -a i î:- Tv p ’ u ’ v’12 :À 11.55.52?illfJ’UJÎH’ malum c: un; inutiuïinl

.’: Î: ,..; *;*’* sultanat r, nu .- q. .3... : 1 l. -ç(’ . l î .- .v.."1 ,..,rlL .. .J.L4:.’. arums, I-,-..f1 ’(l-ni- n . ....lJ) .llll.....a.-.l.I..l1.,,,,.. .I[,, Udunuf.

’ ’ ’ ’ ’. r’ J1lÏïî)il7.iiufli4(.en (112301:11:13 1311!.115 DE, 7.," L:

.* 4 g .s f7 a. -: l 1f1 1 a) J a

Page 56: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

Notes du mont Royal

Une ou plusieurs pages sont omises ici volontairement.

www.notesdumontroyal.com 쐰

Page 57: Notes du mont Royal ←  · tia,& autlioritate apud Reges, qui prouinciam illam tenebant,plurimùm- valsa apud Alexan’drum,& matrem Olympiada, apud Antipatrum, apud Philippum. Ad

LVGDV NI,Excudebar Symphoriannc

l Barblemc