25
Lire & Écrire avec Anne Frank Ce petit livre appartient à: Pour enfants de 9 à 12 ans

Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

Lire & Écrire avec Anne Frank

Ce petit livre appartient à:

Pour enfants de 9 à 12 ans

Page 2: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

Salut !Ce petit livre te permet de mieux connaître Anne Frank. Anne Frank était une jeune fille juive. A l’occasion de son treizième anniversaire, elle reçoit un cahier pour y tenir un journal. Anne aime lire et écrire. Elle a l’intention de noter dans ce journal tout ce qu’elle trouve important.

Veux-tu en savoir davantage sur sa vie ?

Lis un peu plus sur sa vie à l’exposition.Mais lis aussi toutes les instructions dans ce petit livre, car il y a une belle surprise à la fin.

Bonne chance !

Page 3: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

Tu vois une image pour

chaque instruction que

contient ce petit livre.

Chaque image a une

signification : tu sais

ainsi ce que tu dois faire.

L’image se trouve toujours

en haut à gauche.

Cela signifie que tu dois écrire ou dessiner quelque chose.

Maintenant tu dois te rendre à l’exposition pour trouver la réponse.

Quand tu vois ceci, il faut que tu lises quelque chose.

Ici, tu dois utiliser l’Internet pour en savoir davantage. Tu peux le faire chez toi ou à l’école.

Page 4: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

Que sais-tu déjà d’Anne ? Écris dans les cases vides quelques mots.

Écris ici en quelques mots quelque chose sur toi-même.

Commence 1

Qu’est-ce que tu aimes faire ? Quel genre de livre aimes-tu lire ? Quel sport pratiques-tu ? Ou en quelle années es-tu né(e) ?

Anne Tu

Page 5: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

La vie d’Anne FrankAnne et Margot ont une vie très agréable. Elles ignorent que leurs parents ont de gros soucis. Les choses ne vont pas bien en Allemagne. Il y a une grande pauvreté et beaucoup de gens sont sans travail.

Anne a presque quatre ans, quand Adolf Hitler arrive au pouvoir en Allemagne. Il attribue aux Juifs la responsabilité du haut taux de chômage et de pauvreté. Les parents d’Anne se font des soucis, car Hitler est un dictateur. Otto et Edith ne se sentent plus en sécurité et décident de quitter l’Allemagne pour s’installer aux Pays-Bas.

On est en mai 1940 et c’est la guerre. L’armée allemande a occupé les Pays-Bas. Ici non plus. Anne et sa famille ne sont plus en sécurité. Il n’est pratiquement plus possible de fuir.

Anne Frank naît le 12 juin 1929 à Francfort-sur-le-Main, une ville qui se trouve en Allemagne. La famille Frank est juive.

Le 6 juillet, ils entrent dans la clandestinité au Prinsengracht. C’est là que se trouve l’entreprise du père d’Anne, elle s’appelle Opekta. La partie arrière du bureau n’est pas utilisée. C’est là qu’Otto a préparé clandestinement une cachette. Il est aidé par quelques-uns de ses employés.

L’Allemagne envahit la Pologne. L’Angleterre et la France déclarent la guerre à Hitler. C’est le début de la Seconde Guerre mondiale.

Mets ton doigt sur le

papier et commence ici

2

Anne emporte avec elle son journal dans la cachette.

1941

19311932

19341935

1936

1938

1937

19291930

19331939

1940

1942

Page 6: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

Dessine une petite flèche de l’Allemagne aux Pays-Bas.

Écris ici dans quel pays tu es né(e).

Émigrer 3

Page 7: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

Se cacher deux années durant dans l’annexe

Voici Fritz Pfeffer. C’est une connaissance des familles Frank et Van Pels. Lui aussi doit se cacher. Il partage une petite chambre avec Anne. Ça ne plaît pas à Anne. C’est déjà si petit !

Il y a encore une famille qui cherche un endroit sûr. Il s’agit de Hermann et d’ Auguste van Pels, et de leur fils Peter.

Au bout de trois jours dans l’annexe, Anne se remet à tenir son journal. Elle a beaucoup à raconter et écrit :

”Il s’est passé tant de choses qu’il me semble que le monde entier s’est mis tout à coup sens dessus dessous […].”

4

Qu’est-ce que tu ferais, toi, si tu savais que tu ne dois pas faire de bruit pendant la journée ? Si tu devais parler doucement et que tu ne pouvais pratiquement pas marcher ? Dessine ou écris dans ces cases trois choses que tu emporterais avec toi dans l’annexe.

Page 8: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

?Anne adore lire. Elle lit de nombreux livres dans l’annexe. Parfois elle écrit dans son journal ce qu’elle pense de ces livres.

En automne 1943, Anne connaît souvent des journées sombres. Quand est-ce que la guerre va enfin se terminer ?

Les clandestins reçoivent l’aide de quatre employés d’Otto. Ceux-ci leur apportent de la nourriture et parfois aussi des livres et des revues.

Miep Gies Bep Voskuijl

Johannes Kleiman Victor Kugler

Durant l’été 1943, Anne éprouve de plus en plus de plaisir à écrire. Elle se met à composer de petites histoires. Parfois elle les invente, mais elle rédige aussi de petites histoires qui se sont vraiment passées dans l’annexe.

Otto donne un conseil à Anne. Il lui suggère de retranscrire de jolies phrases qui figurent dans des livres. Anne trouve cela une bonne idée et se met à écrire un Livre de jolies phrases.

Anne remplit son journal. Elle rédige dans deux cahiers différents.

5Lire et écrire dans l’annexe

!Le 4 août 1944, la police fait une descente et tous les clandestins sont

arrêtés. Quelqu’un les a dénoncés. On n’a jamais su qui était l’auteur de la dénonciation.

Page 9: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

13

2

Comment cela se termine-t-il ?Tous les clandestins sont faits prisonniers par la police. Le journal d’Anne reste dans l’annexe. Miep Gies garde le journal pour Anne.

Poursuis le trajet en suivant les flèches de 1 à 3.

13

2

13

2

De là, ils sont

transférés par train au

camp de concentration

d’Auschwitz-Birkenau,

en Pologne. Là, Otto

est séparé d’Anne,

de Margot et d’Edith.

Anne et Margot

sont ensuite

envoyées au camp

de concentration

de Bergen-Belsen,

en Allemagne.

13

2

Les clandestins

sont tout d’abord

conduits au camp

de Westerbork,

aux Pays-Bas.

6

En mars 1945,

Anne meurt du

typhus, une maladie

contagieuse, à

Bergen-Belsen.

Sa sœur et sa mère

meurent également.

Otto Frank est le

seul des clandestins

à survivre à la

guerre.

Page 10: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

Anne n’était pas la seule.Il y a eu encore bien d’autres enfants juifs comme Anne Frank. Tout le monde ne pouvait pas entrer dans la clandestinité. Tout le monde ne tenait pas un journal. 6 millions de Juifs ont été exterminés durant la Seconde Guerre mondiale, dont 1 million 500.000 enfants .

Le 5 mai 1945, l’armée allemande se rend. Les Pays-Bas sont libérés. Au retour d’Otto Frank à Amsterdam, Miep Gies lui remet le journal d’Anne. Otto publie le journal deux ans plus tard.

Anne Frank voulait devenir écrivain. Son rêve s’est-il réalisé, selon toi ?Écris ici ta réponse.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

761 jours dans l’annexe,…Anne habite 761 jours dans l’annexe. Cela représente plus de deux années ! Durant toute cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies phrases. Grâce à cela, nous savons maintenant ce qu’elle a vécu, ce qu’elle a ressenti et ce qu’elle aurait aimé être plus tard.

7

Page 11: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

Est-ce que tu as un ordinateur ? Visite alors l’annexe sur le site Internet de la Maison d’Anne Frank. As-tu réussi à le trouver ? Résous alors la question ci-dessous :

1 Va à www.annefrank.org 2 Clique sur L’annexe en ligne.3 Clique sur Entre directement.4 Clique sur l’armoire à livres.5 Continue sans cesse à cliquer sur les portes dans l’annexe

jusqu’à ce que tu arrives à la chambre d’Anne Frank.6 Clique sur le petit bureau d’Anne. Tu entendras alors

une histoire sur une grosse dispute.

Visite la chambre d’Anne FrankL’annexe est devenue un musée. On compte chaque année plus d’un million de visiteurs ! Tu peux maintenant visiter l’annexe également en ligne.

Anne et Fritz aiment tous les deux travailler au petit bureau. Mais est-ce que le partage se fait honnêtement ?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Visite aussi les autres pièces de l’annexe !

8

Page 12: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

C’est ce qu’écrivait Anne le 20 juin 1942.

 ”…, j’ai envie d’écrire et bien plus encore de dire vraiment ce que j’ai sur le cœur une bonne fois pour toutes à propos d’un tas de choses. ”

Rends-toi à l’extérieur de l’exposition

9

Page 13: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

Imagine-toi : tu te sens très malheureux. Qu’est-ce que tu fais alors ? Écris-le dans cette case.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Le bien le plus cher d’Anne est son journal. Il est très important, pour elle, d’écrire. Lorsqu’on ne doit pas faire de bruit et qu’on n’a pas le droit de sortir, on peut alors dire ce qu’on a sur le cœur en écrivant.

” Ce que j’ai encore de meilleur, il me semble, c’est de pouvoir au moins noter ce que je pense et ce que j’éprouve, sinon

j’étoufferais complètement. ”C’est ce qu’écrivait Anne le 16 mars 1944.

Le bien le plus cher d’Anne

10

Page 14: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

‘M’n vader, de liefste schat van

een vader die ik ooit ontmoet

heb, trouwde pas op z’n zesen-

dertigste jaar met m’n moeder

die toen vijfentwintig was.

M’n zuster Margot werd in 1926

geboren, in Frankfurt a/M Duits-

land. Op 12 juni 1929 volgde ik.’

‘Ik ging al gauw naar

de kleuterschool van de

Montessorischool, de

zesde. Daar bleef ik tot

mijn zesde jaar, toen ging

ik naar de eerste klas.’

‘Ons leven verliep met de nodige

opwinding, daar de overge-

bleven familie in Duitsland

niet door Hitlers jodenwetten

gespaard bleef.’

Anne Frank, een

joods, Duits meisje

Familie Frank

naar Nederland

Zorgen om familie

in Duitsland

De huwelijksfoto van Otto Frank en Edith

Holländer. 12 mei 1925.

Margot (3 jaar) mag Anne ook even vasthouden.

Frankfurt am Main, 1929.

De familie Frank is joods. Ze gaan af

en toe naar de synagoge en vieren de

joodse feestdagen.

CRISIS In 1929 gaat het slecht met Duitsland. Er is een wereldwijde

economische crisis. Deze begint in de Verenigde Staten, maar

ook in Duitsland worden mensen zwaar getroffen. De politicus

Adolf Hitler zegt dat hij alle problemen kan oplossen.

ADOLF HITLER,

baas van Duitsland

In 1933 komen Hitler en zijn partij aan de macht. Zij

discrimineren de joden. Bovendien maken Hitler en hoge

militairen geheime plannen voor een oorlog.

HITLERS

RASSENWETTEN

Hitlers regering neemt ‘rassenwetten’ aan. Volgens de

nazi’s zijn echte Duitsers een soort supermensen. Voor

joden, Roma en Sinti, zwarte mensen, homo’s, Slavische

volken en gehandicapten is geen plek in nazi-Duitsland.

Veel Duitsers hebben geen

werk en zijn arm. Bovendien

heeft Duitsland geldschulden

gemaakt tijdens de Eerste

Wereldoorlog (1914-1918).

Duitsland moet veel geld aan de

overwinnaars betalen en heeft

stukken land verloren.

Adolf Hitler en zijn partij, de Nationaal-

socialistische Duitse Arbeiderspartij,

zijn antisemitisch. Zij haten de joden en

geven hun de schuld van alle problemen in

Duitsland. Aanhangers van Hitlers partij

worden nazi’s genoemd.

De familie Frank voelt zich vrij en

veilig in Amsterdam, maar maakt

zich zorgen om achtergebleven

familie in Duitsland.

Annes ouders, Otto en Edith Frank, besluiten om

Duitsland te verlaten. Ze voelen zich niet meer veilig

door de nazi’s. Bovendien gaat het niet zo goed met

de bank van de familie Frank, waar Otto werkt.

1930

19311932

1933

1934

1935

1936

Dit jongetje heet Hans Massaquoi. Hij

woonde toen in nazi-Duitsland. Op een

keer zei een leraar tegen hem: ‘Als we

met de joden hebben afgerekend, kom jij

aan de beurt.’

Anne speelt met haar vriendinnetjes Eva

Goldberg en Sanne Ledermann op het

Merwedeplein.

Kinderen spelen met geld dat niets meer waard is.

Anne krijgt de Nederlandse taal al snel onder de knie. Bij Anne in

de klas zitten andere joodse kinderen uit Duitsland.

‘Tot mijn vierde jaar woonde ik

in Frankfurt. Daar wij volbloed-

joden zijn, ging mijn vader in

1933 naar Holland. Hij werd

directeur van de Nederlandse

Opekta Mij. voor jambereiding.

(…) Margot ging in december

naar Holland en ik in februari,

waar ik als verjaardagscadeau

voor Margot op tafel werd gezet.’

Het bedrijf van Otto verkoopt Opekta, een

middel dat je nodig hebt om zelf jam te maken.

Voor Anne en Margot zijn het

gelukkige jaren. Ze zijn dol

op hun vader, die erg goed

verhalen kan vertellen. ‘Papa

met zijn spruiten’ heeft Anne

later bij deze foto (1930) in haar

album geschreven.

1929

‘M’n vader, de liefste schat van

een vader die ik ooit ontmoet

heb, trouwde pas op z’n zesen-

dertigste jaar met m’n moeder

die toen vijfentwintig was.

M’n zuster Margot werd in 1926

geboren, in Frankfurt a/M Duits-

land. Op 12 juni 1929 volgde ik.’

‘Ik ging al gauw naar

de kleuterschool van de

Montessorischool, de

zesde. Daar bleef ik tot

mijn zesde jaar, toen ging

ik naar de eerste klas.’

‘Ons leven verliep met de nodige

opwinding, daar de overge-

bleven familie in Duitsland

niet door Hitlers jodenwetten

gespaard bleef.’

Anne Frank, een

joods, Duits meisje

Familie Frank

naar Nederland

Zorgen om familie

in Duitsland

De huwelijksfoto van Otto Frank en Edith

Holländer. 12 mei 1925.

Margot (3 jaar) mag Anne ook even vasthouden.

Frankfurt am Main, 1929.

De familie Frank is joods. Ze gaan af

en toe naar de synagoge en vieren de

joodse feestdagen.

CRISIS In 1929 gaat het slecht met Duitsland. Er is een wereldwijde

economische crisis. Deze begint in de Verenigde Staten, maar

ook in Duitsland worden mensen zwaar getroffen. De politicus

Adolf Hitler zegt dat hij alle problemen kan oplossen.

ADOLF HITLER,

baas van Duitsland

In 1933 komen Hitler en zijn partij aan de macht. Zij

discrimineren de joden. Bovendien maken Hitler en hoge

militairen geheime plannen voor een oorlog.

HITLERS

RASSENWETTEN

Hitlers regering neemt ‘rassenwetten’ aan. Volgens de

nazi’s zijn echte Duitsers een soort supermensen. Voor

joden, Roma en Sinti, zwarte mensen, homo’s, Slavische

volken en gehandicapten is geen plek in nazi-Duitsland.

Veel Duitsers hebben geen

werk en zijn arm. Bovendien

heeft Duitsland geldschulden

gemaakt tijdens de Eerste

Wereldoorlog (1914-1918).

Duitsland moet veel geld aan de

overwinnaars betalen en heeft

stukken land verloren.

Adolf Hitler en zijn partij, de Nationaal-

socialistische Duitse Arbeiderspartij,

zijn antisemitisch. Zij haten de joden en

geven hun de schuld van alle problemen in

Duitsland. Aanhangers van Hitlers partij

worden nazi’s genoemd.

De familie Frank voelt zich vrij en

veilig in Amsterdam, maar maakt

zich zorgen om achtergebleven

familie in Duitsland.

Annes ouders, Otto en Edith Frank, besluiten om

Duitsland te verlaten. Ze voelen zich niet meer veilig

door de nazi’s. Bovendien gaat het niet zo goed met

de bank van de familie Frank, waar Otto werkt.

1930

19311932

1933

1934

1935

1936

Dit jongetje heet Hans Massaquoi. Hij

woonde toen in nazi-Duitsland. Op een

keer zei een leraar tegen hem: ‘Als we

met de joden hebben afgerekend, kom jij

aan de beurt.’

Anne speelt met haar vriendinnetjes Eva

Goldberg en Sanne Ledermann op het

Merwedeplein.

Kinderen spelen met geld dat niets meer waard is.

Anne krijgt de Nederlandse taal al snel onder de knie. Bij Anne in

de klas zitten andere joodse kinderen uit Duitsland.

‘Tot mijn vierde jaar woonde ik

in Frankfurt. Daar wij volbloed-

joden zijn, ging mijn vader in

1933 naar Holland. Hij werd

directeur van de Nederlandse

Opekta Mij. voor jambereiding.

(…) Margot ging in december

naar Holland en ik in februari,

waar ik als verjaardagscadeau

voor Margot op tafel werd gezet.’

Het bedrijf van Otto verkoopt Opekta, een

middel dat je nodig hebt om zelf jam te maken.

Voor Anne en Margot zijn het

gelukkige jaren. Ze zijn dol

op hun vader, die erg goed

verhalen kan vertellen. ‘Papa

met zijn spruiten’ heeft Anne

later bij deze foto (1930) in haar

album geschreven.

1929

‘M’n vader, de liefste schat van

een vader die ik ooit ontmoet

heb, trouwde pas op z’n zesen-

dertigste jaar met m’n moeder

die toen vijfentwintig was.

M’n zuster Margot werd in 1926

geboren, in Frankfurt a/M Duits-

land. Op 12 juni 1929 volgde ik.’

‘Ik ging al gauw naar

de kleuterschool van de

Montessorischool, de

zesde. Daar bleef ik tot

mijn zesde jaar, toen ging

ik naar de eerste klas.’

‘Ons leven verliep met de nodige

opwinding, daar de overge-

bleven familie in Duitsland

niet door Hitlers jodenwetten

gespaard bleef.’

Anne Frank, een

joods, Duits meisje

Familie Frank

naar Nederland

Zorgen om familie

in Duitsland

De huwelijksfoto van Otto Frank en Edith

Holländer. 12 mei 1925.

Margot (3 jaar) mag Anne ook even vasthouden.

Frankfurt am Main, 1929.

De familie Frank is joods. Ze gaan af

en toe naar de synagoge en vieren de

joodse feestdagen.

CRISIS In 1929 gaat het slecht met Duitsland. Er is een wereldwijde

economische crisis. Deze begint in de Verenigde Staten, maar

ook in Duitsland worden mensen zwaar getroffen. De politicus

Adolf Hitler zegt dat hij alle problemen kan oplossen.

ADOLF HITLER,

baas van Duitsland

In 1933 komen Hitler en zijn partij aan de macht. Zij

discrimineren de joden. Bovendien maken Hitler en hoge

militairen geheime plannen voor een oorlog.

HITLERS

RASSENWETTEN

Hitlers regering neemt ‘rassenwetten’ aan. Volgens de

nazi’s zijn echte Duitsers een soort supermensen. Voor

joden, Roma en Sinti, zwarte mensen, homo’s, Slavische

volken en gehandicapten is geen plek in nazi-Duitsland.

Veel Duitsers hebben geen

werk en zijn arm. Bovendien

heeft Duitsland geldschulden

gemaakt tijdens de Eerste

Wereldoorlog (1914-1918).

Duitsland moet veel geld aan de

overwinnaars betalen en heeft

stukken land verloren.

Adolf Hitler en zijn partij, de Nationaal-

socialistische Duitse Arbeiderspartij,

zijn antisemitisch. Zij haten de joden en

geven hun de schuld van alle problemen in

Duitsland. Aanhangers van Hitlers partij

worden nazi’s genoemd.

De familie Frank voelt zich vrij en

veilig in Amsterdam, maar maakt

zich zorgen om achtergebleven

familie in Duitsland.

Annes ouders, Otto en Edith Frank, besluiten om

Duitsland te verlaten. Ze voelen zich niet meer veilig

door de nazi’s. Bovendien gaat het niet zo goed met

de bank van de familie Frank, waar Otto werkt.

1930

19311932

1933

1934

1935

1936

Dit jongetje heet Hans Massaquoi. Hij

woonde toen in nazi-Duitsland. Op een

keer zei een leraar tegen hem: ‘Als we

met de joden hebben afgerekend, kom jij

aan de beurt.’

Anne speelt met haar vriendinnetjes Eva

Goldberg en Sanne Ledermann op het

Merwedeplein.

Kinderen spelen met geld dat niets meer waard is.

Anne krijgt de Nederlandse taal al snel onder de knie. Bij Anne in

de klas zitten andere joodse kinderen uit Duitsland.

‘Tot mijn vierde jaar woonde ik

in Frankfurt. Daar wij volbloed-

joden zijn, ging mijn vader in

1933 naar Holland. Hij werd

directeur van de Nederlandse

Opekta Mij. voor jambereiding.

(…) Margot ging in december

naar Holland en ik in februari,

waar ik als verjaardagscadeau

voor Margot op tafel werd gezet.’

Het bedrijf van Otto verkoopt Opekta, een

middel dat je nodig hebt om zelf jam te maken.

Voor Anne en Margot zijn het

gelukkige jaren. Ze zijn dol

op hun vader, die erg goed

verhalen kan vertellen. ‘Papa

met zijn spruiten’ heeft Anne

later bij deze foto (1930) in haar

album geschreven.

1929

Thuis in

Nederland

Naar een andere

school

Ook in Nederland worden joden gediscrimineerd. Anne en Margot

moeten naar het Joodse Lyceum in Amsterdam, afgezonderd van hun

niet-joodse leeftijdgenoten.

Een oproep

DE KRISTALL-

NACHTIn Duitsland gaan de nazi’s fel tekeer tegen de joden. In de nacht

van 9 op 10 november 1938 plunderen ze winkels en verwoesten

ze synagogen. Die nacht staat bekend als de ‘Kristallnacht’. In

de dagen erna pakken de nazi’s 30.000 joodse mannen op en

brengen ze naar concentratiekampen.

DE JODEN-

WETTENIn 1941 worden in Nederland alle stranden en parken

verboden gebied voor joden.

DE JODENSTER

Vanaf mei 1942 verplicht de bezetter alle joden in

Nederland van zes jaar en ouder om een GELE STER

met het woord ‘Jood’ op hun kleren dragen. Zo kunnen

de nazi’s snel zien wie joods is.

Er worden joodse mannen opgepakt en naar het Oosten

gestuurd. Niemand weet wat er met hen gaat gebeuren.

Een ‘RAZZIA’ betekent het afsluiten van een straat of

wijk waarna de huizen een voor een doorzocht worden.

1937

1939

1940

1938

1941

1942

Brandende synagoge tijdens de Kristallnacht. Plaats onbekend, november 1938.

Anne (tweede van links) speelt met vriendinnetjes, juli 1937.

Anne en Margot voelen zich thuis in

hun nieuwe land. Ze spelen met hun

vriendinnetjes en gaan vaak met hun

ouders naar het strand. Het bedrijf van Otto Frank verhuist naar de

Prinsengracht 263. Hij mag als jood geen bedrijf

bezitten en draagt het over aan Victor Kugler

en Johannes Kleiman. Het bedrijf heet voortaan

Gies & co.

Otto vertrouwt zijn plan om te

schuilen toe aan Johannes Kleiman

en Victor Kugler. Op een later tijdstip

vertelt Otto over het plan aan zijn

werkneemsters Miep Gies en Bep

Voskuijl. Wanneer Otto vraagt te

helpen, zegt Miep Gies: ‘Natuurlijk’,

terwijl ze daarmee groot gevaar loopt.

Op het helpen van onderduikers staan

strenge straffen.

Anne zit in de vijfde

klas (groep 7) van

de Montessorischool.

De familie Frank voor hun huis aan het

Merwedeplein.

‘Na mei 1940 ging het

bergaf met de goede

tijden: eerst de oorlog,

dan de capitulatie,

inmars der Duitsers

en de ellende voor ons

joden begon.’

Victor Kugler

Bep Voskuijl

Miep Santrouschitz

(Gies)

1 september 1939

Duitsland valt Polen aan. Engeland en

Frankrijk verklaren Hitler de oorlog.

Dit is het begin van de oorlog in

Europa. Hitler heeft gezegd dat hij

Nederland niet zal aanvallen, maar

veel mensen zijn er toch bang voor.

Vooral joden.

10 mei 1940

Invasie van het Duitse leger in Nederland

– ondanks Hitlers belofte dat hij dit niet

zou doen. Na vijf dagen bombarderen de

Duitsers het centrum van Rotterdam en

geeft het Nederlandse leger zich over.

25 Februari 1941

De Februaristaking. In februari worden

427 joodse mannen opgepakt en

naar concentratiekampen gebracht.

In Amsterdam gaan veel mensen

staken om daartegen te protesteren.

De nazi’s slaan deze staking met veel

geweld neer.

‘In 1938 na de pogroms vluchtten

m’n twee ooms, broers van

moeder, en belandden veilig

in Noord-Amerika, m’n oude

grootmoeder kwam bij ons.’

‘Jodenwet volgde op jodenwet en

onze vrijheid werd zeer beknot.

Joden moeten een Jodenster

dragen; joden moeten hun

fietsen afgeven; joden mogen

niet in de tram (…).

‘Ik schrok ontzettend. Een

oproep! Iedereen weet wat dat

betekend. Concentratiekampen

en eenzame cellen zag ik al in

m’n geest opdoemen (...).’

5 juli 1942

Margot krijgt een brief. Zij moet zich

melden om in Duitsland voor de nazi’s

te gaan werken. Haar ouders besluiten

om onder te duiken.

Thuis in

Nederland

Naar een andere

school

Ook in Nederland worden joden gediscrimineerd. Anne en Margot

moeten naar het Joodse Lyceum in Amsterdam, afgezonderd van hun

niet-joodse leeftijdgenoten.

Een oproep

DE KRISTALL-

NACHTIn Duitsland gaan de nazi’s fel tekeer tegen de joden. In de nacht

van 9 op 10 november 1938 plunderen ze winkels en verwoesten

ze synagogen. Die nacht staat bekend als de ‘Kristallnacht’. In

de dagen erna pakken de nazi’s 30.000 joodse mannen op en

brengen ze naar concentratiekampen.

DE JODEN-

WETTENIn 1941 worden in Nederland alle stranden en parken

verboden gebied voor joden.

DE JODENSTER

Vanaf mei 1942 verplicht de bezetter alle joden in

Nederland van zes jaar en ouder om een GELE STER

met het woord ‘Jood’ op hun kleren dragen. Zo kunnen

de nazi’s snel zien wie joods is.

Er worden joodse mannen opgepakt en naar het Oosten

gestuurd. Niemand weet wat er met hen gaat gebeuren.

Een ‘RAZZIA’ betekent het afsluiten van een straat of

wijk waarna de huizen een voor een doorzocht worden.

1937

1939

1940

1938

1941

1942

Brandende synagoge tijdens de Kristallnacht. Plaats onbekend, november 1938.

Anne (tweede van links) speelt met vriendinnetjes, juli 1937.

Anne en Margot voelen zich thuis in

hun nieuwe land. Ze spelen met hun

vriendinnetjes en gaan vaak met hun

ouders naar het strand. Het bedrijf van Otto Frank verhuist naar de

Prinsengracht 263. Hij mag als jood geen bedrijf

bezitten en draagt het over aan Victor Kugler

en Johannes Kleiman. Het bedrijf heet voortaan

Gies & co.

Otto vertrouwt zijn plan om te

schuilen toe aan Johannes Kleiman

en Victor Kugler. Op een later tijdstip

vertelt Otto over het plan aan zijn

werkneemsters Miep Gies en Bep

Voskuijl. Wanneer Otto vraagt te

helpen, zegt Miep Gies: ‘Natuurlijk’,

terwijl ze daarmee groot gevaar loopt.

Op het helpen van onderduikers staan

strenge straffen.

Anne zit in de vijfde

klas (groep 7) van

de Montessorischool.

De familie Frank voor hun huis aan het

Merwedeplein.

‘Na mei 1940 ging het

bergaf met de goede

tijden: eerst de oorlog,

dan de capitulatie,

inmars der Duitsers

en de ellende voor ons

joden begon.’

Victor Kugler

Bep Voskuijl

Miep Santrouschitz

(Gies)

1 september 1939

Duitsland valt Polen aan. Engeland en

Frankrijk verklaren Hitler de oorlog.

Dit is het begin van de oorlog in

Europa. Hitler heeft gezegd dat hij

Nederland niet zal aanvallen, maar

veel mensen zijn er toch bang voor.

Vooral joden.

10 mei 1940

Invasie van het Duitse leger in Nederland

– ondanks Hitlers belofte dat hij dit niet

zou doen. Na vijf dagen bombarderen de

Duitsers het centrum van Rotterdam en

geeft het Nederlandse leger zich over.

25 Februari 1941

De Februaristaking. In februari worden

427 joodse mannen opgepakt en

naar concentratiekampen gebracht.

In Amsterdam gaan veel mensen

staken om daartegen te protesteren.

De nazi’s slaan deze staking met veel

geweld neer.

‘In 1938 na de pogroms vluchtten

m’n twee ooms, broers van

moeder, en belandden veilig

in Noord-Amerika, m’n oude

grootmoeder kwam bij ons.’

‘Jodenwet volgde op jodenwet en

onze vrijheid werd zeer beknot.

Joden moeten een Jodenster

dragen; joden moeten hun

fietsen afgeven; joden mogen

niet in de tram (…).

‘Ik schrok ontzettend. Een

oproep! Iedereen weet wat dat

betekend. Concentratiekampen

en eenzame cellen zag ik al in

m’n geest opdoemen (...).’

5 juli 1942

Margot krijgt een brief. Zij moet zich

melden om in Duitsland voor de nazi’s

te gaan werken. Haar ouders besluiten

om onder te duiken.

Thuis in

Nederland

Naar een andere

school

Ook in Nederland worden joden gediscrimineerd. Anne en Margot

moeten naar het Joodse Lyceum in Amsterdam, afgezonderd van hun

niet-joodse leeftijdgenoten.

Een oproep

DE KRISTALL-

NACHTIn Duitsland gaan de nazi’s fel tekeer tegen de joden. In de nacht

van 9 op 10 november 1938 plunderen ze winkels en verwoesten

ze synagogen. Die nacht staat bekend als de ‘Kristallnacht’. In

de dagen erna pakken de nazi’s 30.000 joodse mannen op en

brengen ze naar concentratiekampen.

DE JODEN-

WETTENIn 1941 worden in Nederland alle stranden en parken

verboden gebied voor joden.

DE JODENSTER

Vanaf mei 1942 verplicht de bezetter alle joden in

Nederland van zes jaar en ouder om een GELE STER

met het woord ‘Jood’ op hun kleren dragen. Zo kunnen

de nazi’s snel zien wie joods is.

Er worden joodse mannen opgepakt en naar het Oosten

gestuurd. Niemand weet wat er met hen gaat gebeuren.

Een ‘RAZZIA’ betekent het afsluiten van een straat of

wijk waarna de huizen een voor een doorzocht worden.

1937

1939

1940

1938

1941

1942

Brandende synagoge tijdens de Kristallnacht. Plaats onbekend, november 1938.

Anne (tweede van links) speelt met vriendinnetjes, juli 1937.

Anne en Margot voelen zich thuis in

hun nieuwe land. Ze spelen met hun

vriendinnetjes en gaan vaak met hun

ouders naar het strand. Het bedrijf van Otto Frank verhuist naar de

Prinsengracht 263. Hij mag als jood geen bedrijf

bezitten en draagt het over aan Victor Kugler

en Johannes Kleiman. Het bedrijf heet voortaan

Gies & co.

Otto vertrouwt zijn plan om te

schuilen toe aan Johannes Kleiman

en Victor Kugler. Op een later tijdstip

vertelt Otto over het plan aan zijn

werkneemsters Miep Gies en Bep

Voskuijl. Wanneer Otto vraagt te

helpen, zegt Miep Gies: ‘Natuurlijk’,

terwijl ze daarmee groot gevaar loopt.

Op het helpen van onderduikers staan

strenge straffen.

Anne zit in de vijfde

klas (groep 7) van

de Montessorischool.

De familie Frank voor hun huis aan het

Merwedeplein.

‘Na mei 1940 ging het

bergaf met de goede

tijden: eerst de oorlog,

dan de capitulatie,

inmars der Duitsers

en de ellende voor ons

joden begon.’

Victor Kugler

Bep Voskuijl

Miep Santrouschitz

(Gies)

1 september 1939

Duitsland valt Polen aan. Engeland en

Frankrijk verklaren Hitler de oorlog.

Dit is het begin van de oorlog in

Europa. Hitler heeft gezegd dat hij

Nederland niet zal aanvallen, maar

veel mensen zijn er toch bang voor.

Vooral joden.

10 mei 1940

Invasie van het Duitse leger in Nederland

– ondanks Hitlers belofte dat hij dit niet

zou doen. Na vijf dagen bombarderen de

Duitsers het centrum van Rotterdam en

geeft het Nederlandse leger zich over.

25 Februari 1941

De Februaristaking. In februari worden

427 joodse mannen opgepakt en

naar concentratiekampen gebracht.

In Amsterdam gaan veel mensen

staken om daartegen te protesteren.

De nazi’s slaan deze staking met veel

geweld neer.

‘In 1938 na de pogroms vluchtten

m’n twee ooms, broers van

moeder, en belandden veilig

in Noord-Amerika, m’n oude

grootmoeder kwam bij ons.’

‘Jodenwet volgde op jodenwet en

onze vrijheid werd zeer beknot.

Joden moeten een Jodenster

dragen; joden moeten hun

fietsen afgeven; joden mogen

niet in de tram (…).

‘Ik schrok ontzettend. Een

oproep! Iedereen weet wat dat

betekend. Concentratiekampen

en eenzame cellen zag ik al in

m’n geest opdoemen (...).’

5 juli 1942

Margot krijgt een brief. Zij moet zich

melden om in Duitsland voor de nazi’s

te gaan werken. Haar ouders besluiten

om onder te duiken.

Het achterhuis

Verraden

Na 1945

Het dagboek

Naar de

schuilplaats

De onderduikers

De helpers

ONDERDUIKEN

Veel joden proberen te ontkomen aan de Duitsers door

onder te duiken. ONDERDUIKEN is heel erg moeilijk.

Deze familie schuilt in een hut onder de grond.

HONGERWINTER

1943

1944

1942

De bevrijding komt voor de familie Frank te laat.

De onderduikers worden verraden. Het is niet bekend

wie dat heeft gedaan. Ze worden gearresteerd door

SS-officier Karl Josef Silberbauer.

Na een week komen er drie andere onderduikers naar het

achterhuis: de familie Van Pels.

In november komt Fritz Pfeffer erbij als achtste onderduiker. Hij

is een joodse kennis van de twee onderduikfamilies.

Hitler en de nazi’s besluiten in het diepste geheim

om alle joden in Europa te vermoorden. Ze bouwen

vernietigingskampen. Dat zijn concentratiekampen,

speciaal ontworpen om mensen snel te kunnen doden.

Joden worden per trein naar deze kampen gebracht

zonder te weten welk noodlot hen boven het hoofd hangt.

Door honger en kou komen

in de winter van 1944-

1945 in het westen van

Nederland twintigduizend

mensen om. Vooral in

grote steden is bijna geen

voedsel meer.

De onderduikers worden geholpen door Miep Gies, Bep

Voskuijl, Victor Kugler en Johannes Kleiman. Zij zijn de enigen

in het bedrijf die weten dat de familie Frank is ondergedoken.

Ook Jan Gies, de man van Miep, en Johan Voskuijl, de vader

van Bep, weten van de onderduikers.

‘Het benauwt me ook meer dan

ik zeggen kan dat we nooit naar

buiten mogen, en ik ben erg

bang dat we ontdekt worden

en dan de kogel krijgen. Dat is

natuurlijk een minder prettig

vooruitzicht.’

‘Zou dan nu werkelijk de

(…) bevrijding naderen, de

bevrijding waarover zoveel

gesproken is, maar die toch té

mooi is, té sprookjesachtig is,

om ooit werkelijkheid te kunnen

worden? Zou dit jaar, 1944, ons

die overwinning schenken?’

‘Schuilen, waar zouden wij gaan

schuilen, (...) wanneer, hoe, waar?

Ik dacht aan schuilen en stopte

daardoor de gekste onzin in

mijn tas, maar ik heb er geen

spijt van, ik geef meer om

herinneringen dan om jurken.’

Dit is misschien wel de laatste foto die

van Anne en Margot gemaakt is.

De vader van Bep Voskuijl timmert een

speciale draaikast om de toegang naar

het achterhuis te verbergen.

Op dit kaartje hield Otto de opmars bij van de geallieerde legers in Frankrijk.

Polderweg, Amsterdam 1943

Kinderen krijgen eten uit een gaarkeuken.

De geallieerde troepen bestaan vooral uit Ameri-

kanen, Engelsen, Russen, Fransen, Canadezen en

Polen. Op deze foto zie je Engelsen.

In het magazijn van Opekta

werken mensen die niets van

de onderduikers weten.

De gemeenschappelijke woon –en

eetkamer. Het is ook de slaapkamer van

Hermann en Auguste van Pels.

Het kamertje van Anne en Fritz

Pfeffer (Dussel).

Vanaf het begin van de onderduik

houden Otto en Edith bij hoeveel hun

dochters groeien. In die twee jaar

groeit Anne ruim dertien centimeter en

Margot zo’n vijf centimeter.

De schuilplaats, het achterhuis

van Otto’s bedrijf.

6 juli 1942

De familie Frank duikt onder in het

leegstaande achterste gedeelte – het

achterhuis – van het bedrijf van

Otto Frank.

Joodse kinderen in kamp Westerbork.

Joodse kinderen en moeders op weg

naar de gaskamer.

Op het perron van Auschwitz-Birkenau

kijken nazi-artsen wie kan werken

en wie niet.

8 augustus 1944

De onderduikers worden met de trein

naar het Nederlandse doorgangskamp

Westerbork afgevoerd.

3 september 1944

De acht onderduikers moeten mee

met het laatste transport naar het

concentratie- en vernietigingskamp

Auschwitz in Polen. Otto wordt ge-

scheiden van Edith, Margot en Anne.

1 oktober 1944

Anne en Margot Frank worden naar

het kamp Bergen-Belsen gebracht.

Otto en Edith blijven in Auschwitz.

Otto Frank overleeft als enige van de onderduikers de oorlog.

Na de lange reis van Auschwitz naar Amsterdam hoort hij dat

zijn vrouw en kinderen overleden zijn. Miep Gies geeft hem het

dagboek van Anne. Dat heeft zij na de arrestatie gevonden en al

die tijd bewaard. Otto besluit het dagboek uit te geven.

In 1947 geeft uitgeverij Contact

‘Het Achterhuis’ uit, een titel die

Anne zelf verzonnen had.

‘(…) zal ik ooit nog eens journaliste

en schrijfster worden? Ik hoop het,

o ik hoop het zo, want in schrijven

kan ik alles vastleggen (…)’.

Hermann

Miep Gies

Bep Voskuijl

Johannes Kleimann

Victor Kugler

Fritz

Auguste

Peter

In ‘Het Achterhuis’ heten ze

de familie Van Daan.

In ‘Het Achterhuis’ heet hij

Albert Dussel.

5 september 1944

Dolle Dinsdag. De geallieerden zijn

in opmars. Overal wordt al gefeest,

maar de mensen in Nederland juichen

te vroeg. De bevrijding gaat helemaal

niet zo snel als gedacht. Deze dag

wordt ‘Dolle Dinsdag’ genoemd: het

grootste deel van Nederland blijft

nog maanden in Duitse handen.

Een paar weken later is het zuiden

van Nederland bevrijd terwijl het

noorden nog een barre winter wacht.

5 mei 1945

Op 5 mei 1945 is heel Nederland

bevrijd. Het dagboek is in 70 talen uitgegeven.

6 juni 1944

Landing van geallieerde troepen op

de kust van Normandië in Frankrijk.

Ze willen de bezette landen van

Europa bevrijden. Deze dag wordt

D-day genoemd.

Het achterhuis

Verraden

Na 1945

Het dagboek

Naar de

schuilplaats

De onderduikers

De helpers

ONDERDUIKEN

Veel joden proberen te ontkomen aan de Duitsers door

onder te duiken. ONDERDUIKEN is heel erg moeilijk.

Deze familie schuilt in een hut onder de grond.

HONGERWINTER

1943

1944

1942

De bevrijding komt voor de familie Frank te laat.

De onderduikers worden verraden. Het is niet bekend

wie dat heeft gedaan. Ze worden gearresteerd door

SS-officier Karl Josef Silberbauer.

Na een week komen er drie andere onderduikers naar het

achterhuis: de familie Van Pels.

In november komt Fritz Pfeffer erbij als achtste onderduiker. Hij

is een joodse kennis van de twee onderduikfamilies.

Hitler en de nazi’s besluiten in het diepste geheim

om alle joden in Europa te vermoorden. Ze bouwen

vernietigingskampen. Dat zijn concentratiekampen,

speciaal ontworpen om mensen snel te kunnen doden.

Joden worden per trein naar deze kampen gebracht

zonder te weten welk noodlot hen boven het hoofd hangt.

Door honger en kou komen

in de winter van 1944-

1945 in het westen van

Nederland twintigduizend

mensen om. Vooral in

grote steden is bijna geen

voedsel meer.

De onderduikers worden geholpen door Miep Gies, Bep

Voskuijl, Victor Kugler en Johannes Kleiman. Zij zijn de enigen

in het bedrijf die weten dat de familie Frank is ondergedoken.

Ook Jan Gies, de man van Miep, en Johan Voskuijl, de vader

van Bep, weten van de onderduikers.

‘Het benauwt me ook meer dan

ik zeggen kan dat we nooit naar

buiten mogen, en ik ben erg

bang dat we ontdekt worden

en dan de kogel krijgen. Dat is

natuurlijk een minder prettig

vooruitzicht.’

‘Zou dan nu werkelijk de

(…) bevrijding naderen, de

bevrijding waarover zoveel

gesproken is, maar die toch té

mooi is, té sprookjesachtig is,

om ooit werkelijkheid te kunnen

worden? Zou dit jaar, 1944, ons

die overwinning schenken?’

‘Schuilen, waar zouden wij gaan

schuilen, (...) wanneer, hoe, waar?

Ik dacht aan schuilen en stopte

daardoor de gekste onzin in

mijn tas, maar ik heb er geen

spijt van, ik geef meer om

herinneringen dan om jurken.’

Dit is misschien wel de laatste foto die

van Anne en Margot gemaakt is.

De vader van Bep Voskuijl timmert een

speciale draaikast om de toegang naar

het achterhuis te verbergen.

Op dit kaartje hield Otto de opmars bij van de geallieerde legers in Frankrijk.

Polderweg, Amsterdam 1943

Kinderen krijgen eten uit een gaarkeuken.

De geallieerde troepen bestaan vooral uit Ameri-

kanen, Engelsen, Russen, Fransen, Canadezen en

Polen. Op deze foto zie je Engelsen.

In het magazijn van Opekta

werken mensen die niets van

de onderduikers weten.

De gemeenschappelijke woon –en

eetkamer. Het is ook de slaapkamer van

Hermann en Auguste van Pels.

Het kamertje van Anne en Fritz

Pfeffer (Dussel).

Vanaf het begin van de onderduik

houden Otto en Edith bij hoeveel hun

dochters groeien. In die twee jaar

groeit Anne ruim dertien centimeter en

Margot zo’n vijf centimeter.

De schuilplaats, het achterhuis

van Otto’s bedrijf.

6 juli 1942

De familie Frank duikt onder in het

leegstaande achterste gedeelte – het

achterhuis – van het bedrijf van

Otto Frank.

Joodse kinderen in kamp Westerbork.

Joodse kinderen en moeders op weg

naar de gaskamer.

Op het perron van Auschwitz-Birkenau

kijken nazi-artsen wie kan werken

en wie niet.

8 augustus 1944

De onderduikers worden met de trein

naar het Nederlandse doorgangskamp

Westerbork afgevoerd.

3 september 1944

De acht onderduikers moeten mee

met het laatste transport naar het

concentratie- en vernietigingskamp

Auschwitz in Polen. Otto wordt ge-

scheiden van Edith, Margot en Anne.

1 oktober 1944

Anne en Margot Frank worden naar

het kamp Bergen-Belsen gebracht.

Otto en Edith blijven in Auschwitz.

Otto Frank overleeft als enige van de onderduikers de oorlog.

Na de lange reis van Auschwitz naar Amsterdam hoort hij dat

zijn vrouw en kinderen overleden zijn. Miep Gies geeft hem het

dagboek van Anne. Dat heeft zij na de arrestatie gevonden en al

die tijd bewaard. Otto besluit het dagboek uit te geven.

In 1947 geeft uitgeverij Contact

‘Het Achterhuis’ uit, een titel die

Anne zelf verzonnen had.

‘(…) zal ik ooit nog eens journaliste

en schrijfster worden? Ik hoop het,

o ik hoop het zo, want in schrijven

kan ik alles vastleggen (…)’.

Hermann

Miep Gies

Bep Voskuijl

Johannes Kleimann

Victor Kugler

Fritz

Auguste

Peter

In ‘Het Achterhuis’ heten ze

de familie Van Daan.

In ‘Het Achterhuis’ heet hij

Albert Dussel.

5 september 1944

Dolle Dinsdag. De geallieerden zijn

in opmars. Overal wordt al gefeest,

maar de mensen in Nederland juichen

te vroeg. De bevrijding gaat helemaal

niet zo snel als gedacht. Deze dag

wordt ‘Dolle Dinsdag’ genoemd: het

grootste deel van Nederland blijft

nog maanden in Duitse handen.

Een paar weken later is het zuiden

van Nederland bevrijd terwijl het

noorden nog een barre winter wacht.

5 mei 1945

Op 5 mei 1945 is heel Nederland

bevrijd. Het dagboek is in 70 talen uitgegeven.

6 juni 1944

Landing van geallieerde troepen op

de kust van Normandië in Frankrijk.

Ze willen de bezette landen van

Europa bevrijden. Deze dag wordt

D-day genoemd.

1 Encercle l’un des mots suivants :

2 Cherche ce mot dans l’exposition.

3 En quelle année se trouve ton mot ? .......

4 Lis bien tout ce qui se trouve dans la case et réponds aux questions.

rafleentrer dans la clandestinité

étoile juive

Chercher des mots

Qu’est-il arrivé à Anne Frank cette année-là ?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Qu’est-il arrivé durant la Seconde Guerre mondiale cette année-là ?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11

Page 15: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

Termine les phrases suivantes :

A ton tour, maintenant !

Comment est-ce que tu te sens quand tu lis un livre qui te plaît ?

Quand je lis mon livre, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Quel est ton endroit préféré pour lire ?

Mon endroit préféré pour lire est : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Au lit – sur l’herbe – sur le canapé – dans une chaise longue - …

3

12

et2 8

Page 16: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

” Cette semaine, j’ai beaucoup lu et peu travaillé. C’est ainsi qu’il faut faire dans le monde pour aller loin. ”

Rends-toi à l’intérieur de l’exposition

13

C’est ce qu’écrivait Anne le 5 novembre 1942.

Page 17: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

Anne a très rapidement rempli son journal. Est-ce que tu savais que le journal d’Anne ne se compose pas que d’un seul livre, mais qu’il comporte aussi des cahiers et des feuilles volantes ?Anne écrit aussi de brèves histoires dans un livre de petites histoires. Parfois il lui arrive même de recopier de jolies phrases d’autres écrivains dans son Livre de jolies phrases.

Cherche et lis le passage sur la puce dans l’exposition.

Continue de lire ici le reste de la petite histoire et écris ensuite toi-même la fin !

Elle m’a glissé entre les doigts, elles sont si terriblement rapides, ces bestioles.

[…] Je l’ai attrapée et, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Pas un seul livre 14

Page 18: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

6

5

Comment est-ce que tu lis ?Quand je lis, je lis en général en chuchotant – je lis à haute voix – je lis pour moi-même – je lis pour ma petite sœur ou mon petit frère – …

.......................................................................

.......................................................................

Quand est-ce que tu préfères lire ? en vacances – avant d’aller dormir – …

.......................................................................

.......................................................................

Anne lit beaucoup de livres dans l’annexe.

1 Rends-toi à l’intérieur de l’exposition.2 Réponds maintenant à la question suivante :

Qui donc apportait les livres à l’annexe ? Et pourquoi ?.......................................................................

.......................................................................

.......................................................................

.......................................................................

15

Page 19: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

”…j’ai déjà lu quatre fois Folie d’un été et les situations […] me font encore rire. ”

Va à un endroit où tu te sens bien pour écrire

16

C’est ce qu’écrivait Anne le 21 septembre 1942.

Page 20: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

Une jolie phrase

Mot 1 (Écris ici ce que fait Anne) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Mot 2 (Écris ici où Anne se trouve) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Mot 3 (Écris comment Anne se sent) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Mot 4 (Écris aussi quand cela se passe) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Mot 5 (Pour terminer, écris pourquoi cela arrive à Anne) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Tu trouves que la phrase n’est pas très jolie ?Consulte alors ton livre préféré, peut-être qu’il s’y trouvera une jolie phrase.

17As-tu, toi aussi, envie d’imaginer une jolie phrase ?Tu te demandes alors : qu’est-ce qu’une jolie phrase ? Une jolie phrase peut être amusante, ou au contraire très émouvante.

Avec ce jeu, tu fais avec d’autres camarades une jolie phrase sur Anne Frank. Comment t’y prends-tu ? 1 Prends une feuille volante. 2 Écris, quand c’est ton tour, un mot et pose la feuille par dessus.

L’autre n’a pas encore le droit de voir ce que tu as écrit. 3 Une fois que tu as terminé, ajoute encore quelques mots de façon à ce que cela

devienne une jolie phrase. Tu peux aussi les écrire dans un ordre différent si ça t’arrange.

Page 21: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

En nu jij!En nu jij!Plaats hier je kaart!

Noa‘Ik schrijf zelf verhaaltjes en als

ik ze mooi vind, versier ik ze met

stiften en glitters.’

Naoufal

‘Ik vind het fijn om nog heel even te

lezen voordat ik ga slapen. H

et liefst

onder de dekens met een zaklantaarn.’

Doris‘Wanneer je in een boek leest, kan

je zelf bedenken hoe de personages

eruit zien. Dat vind ik leuk.’

Seyna ‘Je kan altijd en overal lezen want

je kan je boek gewoon meenemen.’

Marit‘Ik hou van grappige boeken.

Het mooiste boek dat ik ooit

heb gelezen, gaat over een muis

die de hele wereld rondreist.’Hansel‘Wanneer ik lees, dan kom ik in een fantasiewereld terecht.’

En nu jij!En nu jij!Plaats hier je kaart!

Noa‘Ik schrijf zelf verhaaltjes en als

ik ze mooi vind, versier ik ze met

stiften en glitters.’

Naoufal

‘Ik vind het fijn om nog heel even te

lezen voordat ik ga slapen. H

et liefst

onder de dekens met een zaklantaarn.’

Doris‘Wanneer je in een boek leest, kan

je zelf bedenken hoe de personages

eruit zien. Dat vind ik leuk.’

Seyna ‘Je kan altijd en overal lezen want

je kan je boek gewoon meenemen.’

Marit‘Ik hou van grappige boeken.

Het mooiste boek dat ik ooit

heb gelezen, gaat over een muis

die de hele wereld rondreist.’Hansel‘Wanneer ik lees, dan kom ik in een fantasiewereld terecht.’

18Recopie proprement ta phrase dans le cadre.

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Tu peux faire beaucoup de choses

avec ce cadre.

1 Découper ton cadre et l’accrocher avec un aimant.

2 Ou l’envoyer à tes amis ou à ta famille !

Page 22: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

Lire et écrire vont de pair. En lisant beaucoup, tu vas forcément mieux écrire.

Encercle le genre de livres que tu lis de préférence :

Ou sinon, je ne lis pas de livres mais j’aime bien lire : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

livres captivants

livres sur les animauxlivres de contes

livres sur le sport

livres romantiques

livres sur l’espace

livres d’horreur

livres d’histoire

livres amusants

Ton livre préféré19

Page 23: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

La surprise !1 Cherche les phrases que tu as écrites précédemment dans ce petit

livre. Ce sont les phrases qui se trouvent à la page 12 & 15. 2 Regarde le chiffre qui est dans la tache d’encre.3 Recopie ci-dessous toutes les phrases. Attention :

écris-les au bon endroit ! Le chiffre 2 vient à la ligne 2, le chiffre 8 à la ligne 8 etc.

1 Quand je lis dans mon livre

2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4 Quand je lis dans mon livre

5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7 Quand je lis dans mon livre

8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2

5

8

3

6

20

Cher écrivain,

Tu viens d’écrire un rondeau. C’est un poème de huit lignes. Réécris tout sur la page suivante.

C’est bien ! Tu es un vrai poète !

Page 24: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

Mon poème

… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …

… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …

… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …

… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …

… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …

… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …

… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …

… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …

Page 25: Pour enfants de 9 à 12 ans - scpj.files.wordpress.com · cette période elle tient son journal et écrit un livre de petites histoires et un Livre de jolies ... jusqu’à ce que

TextesMaison d’Anne FrankLies SchippersSanne Verstraete

RéalisationJoséphine de ManSaskia Oldenhof

Mise en formeJoost Luk

PhotographieJuul Hondius

CorrectionMans Kuipers

TraductionClaude Heurtaux

Droits Photos de famille Anne Frank © Maison d‘Anne Frank, Amsterdam/ANNE FRANK Fonds, Bâle

© Juul Hondius Fotografie

Colophon