INTRODUCTIE

Themanummer ‘Professie & Prive’

Walter Vandereycken

In een mailinggroep voor Franse psychologen laaide op

het internet recent een felle discussie op. Een rolstoelge-

bonden therapeute vroeg zich af of ze clienten bij haar

aan huis kon zien, omdat ze elders in de stad niet direct

een ruimte vond die voor haar makkelijk toegankelijk

was. Het commentaar was niet van de lucht. Zo rea-

geerde een psychoanalyticus furieus ‘of ze nooit van

overdracht gehoord had’ en dat ‘dit maar weer eens

aangaf hoe het psychotherapievak te grabbel wordt

gegooid door al die moderne invloeden’. Misschien den-

ken therapeuten in onze contreien wat breder, maar een

psychotherapiepraktijk aan huis is niet meteen een voor

de hand liggend discussiethema. Toch brengt het ons

letterlijk en figuurlijk bij het onderwerp van dit thema-

nummer: de grenzen en wisselwerking tussen professie &

prive in de GGZ.

De GGZ is de beroepssector bij uitstek waarin men

haast onvermijdelijk het eigen prive-leven ‘meeneemt’

naar het werk en omgekeerd. Hoe we zelf in elkaar zitten,

wat we aan levenservaringen hebben opgedaan en waar

we thuis mee te kampen hebben (gehad): het vormt in

wisselende mate onze ‘gevoelige’ en ‘blinde’ vlekken, die

op diverse wijzen een belangrijke impact hebben op ons

werk in de GGZ. De mensen die we in onze job tegen-

komen, hun verhalen en vragen, hun angsten en wensen,

houden ons een spiegel voor. Dit werk kan ons leegzui-

gen of opbeuren. In welke stemming komen we dan

thuis? Hoe ervaren onze huisgenoten dit soort werk? De

deur tussen professie en prive staat steeds op een kier…

Deze thematiek leek ons boeiende stof voor een heel

nummer van PsychoPraxis. Het viel ons namelijk op dat

je flink moet zoeken op internet om wat informatie over

dit onderwerp te vinden (zie rubriek ‘Digitaal’). Opval-

lend bij de voorbereiding was bovendien dat vele colle-

ga’s enthousiast reageerden op het idee, maar vervolgens

moeilijk te bewegen waren om hierover iets op papier te

zetten. Dat verklaart wellicht ook waarom er relatief

weinig over dit thema in de vakliteratuur terug te vinden

is (zie rubriek ‘Select’). Zo zijn we er niet in geslaagd een

hulpverlener te laten schrijven over de bijzondere situatie

een GGZ-collega als client in therapie te hebben. Hulp-

verleners die zelf professionele hulp zochten, hebben we

daarentegen wel gevonden. Evert Dekker speelde een

belangrijke rol in het GGZ-beleid en kwam zelf in de

patientenrol terecht. Zo kon hij zijn eigen beleidsvisie

aan den lijve ondervinden: een ‘koekje van eigen deeg’!

Bauke Koekkoek en Gerrit de Niet brengen het verhaal

van een psychiatrisch verpleegkundige (‘Aangevallen

door een patient’), wier leven grondig door elkaar

wordt geschud na zware agressie vanwege een patient.

Wat voor emotie en commotie de zelfdoding van een

client teweeg kan brengen, blijkt uit onze anonieme

casus (‘Een psychologe en de zelfmoord van een client’).

In deze verhalen spelen ook de gezinsledenmee.Maar erg

schaars zijn de publicaties over de invloed van GGZwerk

op het sociale leven (partnerrelatie, gezin) van de hulp-

verlener. En wat vindt iemand ervan een partner of ouder

te hebben met zo’n beroep? Met een knipoog geeft Ron

van Deth voorlichting ‘over leven met een psychothera-

peut als partner’. Verder zijn er nog de bijdragen over

invloeden in de andere richting: van prive naar professie.

Zo reflecteert Myriam Van Gael, een psychoanalytisch

georienteerde therapeute, over ‘Anonimiteit en openheid

in de therapeutische relatie’. Ten slotte kunnen ook blijde

gebeurtenissen een impact hebben op het beroepsleven.

‘Zwangerschap van de therapeute: een vruchtbaar

Psychopraxis (2004) 06:196–197

DOI 10.1007/BF03072180

13

proces?’, vraagt Leontien Los zich af en uit eigen ervaring

beantwoordt ze die vraag volmondig positief.

Dit themanummer was voor de redactie een hele uitda-

ging. Aanvankelijk waren we beducht voor een te groot

‘Prive’-gehalte (lees: sensatie en bekentenis). We wilden

ook geen nummer waarin het werk in de GGZ op ‘zielig

gedoe’ gaat lijken. Anderzijds mocht het thema ook niet

onpersoonlijk worden door het bekende getheoretiseer

waar therapeuten zich achter kunnen verschuilen. Zoals

het themanummer er nu ligt zijn we er erg blij mee. Het

was een boeiend avontuur. Hopelijk denkt u er ook zo

over na lezing van deze ‘professie & prive’.

Psychopraxis (2004) 06:196–197 197

13