7
Renas R. Rekany ن كومثيوتةرى يرةزاي شان كومثيوتةرى ينايك بو توا دةست ثي كى نا ئي وا ماموستاي ى هاريكار Renas R. Rekany

Kurdish computer skills lec1, Renas R. Rekany

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Kurdish computer skills lec1, Renas R. Rekany

Renas R. Rekany

شارةزايَين كومثيوتةرى

دةست ثَيك بو توانايَين كومثيوتةرى

وانا ئَيكَى

هاريكار َىماموستاي

Renas R. Rekany

Page 2: Kurdish computer skills lec1, Renas R. Rekany

Renas R. Rekany

شارةزايَين كومثيوتةرى

ثَيناسا كومثيوتةرى

دهَيتة ثروطرامكرن بو ضَيبةضَيكرنا كاران )هَيمايان(. مفايَي كومثيوتةرى دهَيتة ئامريَى كومثيوتةرى نياسني بو:

دهَيتة بكارئينان بو ضَيبةضَيكرنا فةرمانان. .1

دهَيتة بكارئينان بو ضَيبةضَيكرنا كومةلةكا فةرمانان وةك ضَيبةضَيكرنا ثروطرامان. .2

دهَيتة بكارئينان بو توماركرنا داتايان بشَيوةكَى ساناهى. .3

ئةلكرتونى هاتية جَيكرن دهَيتة هةلبذارتن كومثيوتةرى بنافَى مارك ئَيكةم كومثيوتةرَى و هاتية بكارئينان ل زانكويا هارفارد. بهاريكاريا هَيزا دةرياي يا ئةمريكي دطةل كومثانيا ئاي بي إم

. ئَيكةم كومثيوتةر بتمامى هاتية جَيكرن و 1391تا 1331هةبونا كومثيوتةرى ئةلكرتونى دنافبةرا سالَين (.ENIACئي إن ئاي ئةي سي ) بنافَى 1391بكارئينان لساال

Page 3: Kurdish computer skills lec1, Renas R. Rekany

Renas R. Rekany

ثةيدابونا كومثيوتةرى

.بنافَى بوشايَين بوريا 1391بو 1391نافبةرا سالَين قوناغا ئَيكَي .1

.بنافَى ترانزيستور 1313بو 1391نافبةرا سالَين قوناغا دووَي .2

بنافَى سوورى كارةبا. 1391بو 1319نافبةرا سالَين قوناغا سَيي .3

.ورتا نوكة بنافَى مايكرو ثروسَيس 1391سالَين نافبةرا قوناغا جوارَى .9 .Artificial Intelligence زيرةكيا دةستكرد.ذنوكة بو ثاشةروذُى بنافَى ضَىثَينقوناغا .9

بنافَى بوشايَين بوريا 1391بو 1391نافبةرا سالَين قوناغا ئَيكَى

كةهرةبَي و مةطناتيسى دا ذبو فاال كرنا داتا يا كومثيوتةرَين دةست ثَيكَى بوري بكار ئيناينة د خولَيتخو بشَيوةيةكَى ةهرةب دهاتة بكارئينان داكو كارَىل ميمورى. ئةف رَيكة زور يا بها بو و كةلةك ك

سةدةما درست كربا. هةروةسا كومثيوةتةرَين دةست ثَيكَى كةلةك طةرماتى دا هةر ئةف طةرماتية دبو تةر زمانَى خو يَي تايبةت يَي هةي ذبو تئطةهشتنا فةرمانان, خراب بونا كومثيوتةرى. كومثيو

كومثيوتةرَين دةست بَيكَى تنَى زمانى كومثيوتةرى يئ تايبةت تَيدطةهشت نةوةك نوكة و يف دةمي دشيان بتنَى ئَيك اناهي تر. هةروةسا ئةف كومثيوتةرةدشَيت زمانَى مروفان تَيبطةهيت بشَيوةكَى ب س

ماوةيةكَى زور دجو تاكو بةرسفا فةرمانَى دابا.مدا وئَيك دةكار بكةن د

Page 4: Kurdish computer skills lec1, Renas R. Rekany

Renas R. Rekany

منونة نة ذكومثيوتةرَين دةست ثَيكَى ذهةبونا كومثيوتةران. ENIACو UNIVACكومثيوتةرَى .1391ئَيكةم كومثيوتةرَى بازرطاني بو هاتية جَيكرن ل ئةمريكا لساال UNIVACكومثيوتةرَى

بنافَى ترانزيستور 1313بو 1391نافبةرا سالَين قوناغا دووَى

دا ترانزيستةر هاتنة بكارئينان جلهَى بوريا ذبو كارَى فاال كرنا داتا يان مليموري. لساال لقوناغا دووَىجَيكرن بو جارا ئَيكَى بةىَل نة هاتة بكارئينان دطةل كومثيوتةرى تا دوماهيكا ترانزيستور هاتة 1399

ئةف رَيكة زور جَيرت بو ذبكارئينانا بوريا ل هةبونَين ئَيكى يا كومثيوتةرى. بفى ئامريَى . 1391سالَين نوي شيان كومثيوتةرى جبيك تر لئ بكةن خَيراييا وَى زورتر لئ بهَيت وهةروةسا بهايَي وَى كَيمرت

ينا ئةفة ذيبيت. بةىَل يا ذهةميا طرنكرت ئةف كومثيوتةرة رَيذةكا زور كَيمرت يا كةهرةبَى بكاردئ سةدةمةكة كو كومثيوتةرَى قوناغا دووَى جَيرت بيت ذكومثيوتةرَين قوناغا ئَيكَى.

Page 5: Kurdish computer skills lec1, Renas R. Rekany

Renas R. Rekany

بنافَى سوورى كارةبا 1391بو 1319نافبةرا سالَين َيقوناغا سَيي

ثَيشخستنا سريكتُيت كةهرةبَى لقوناغا سَيي كارةكىض زورَى مةزن و طرنك بو. قةبارَى ترانزيستةرا جبيك كرن و لسةر سليكونى هاتنة دانان بنافَى سيميكونداكتةر, كو شيا خَيرايي و توانايا هاتة

كومثيوتةرى زَيدة بكةت.

بكارهَينةر شيا بساناهي تر و برَيكا كيبوورد و شاشة وماوسي لسةر كومثيوتةرى لفَى قوناغَى دا ن بو د ديروكا كومثيوتةران و كاربكةت دطةل سيستةمَى نوي, هةروةسا ئةفة ثَيشكةفتنةكا هةرة مةز

تةكنولوذيايَي دا. قوناغا سَيي دةست ثَيكر بو بةالف كرنا كومثيوتةرى بو هةركةسةكَى جنكي بهايَي وَي زور ئةرزانرت بو و قةبارَى وَى جبيكرت بو.

ورتا نوكة بنافَى مايكرو ثروسَيس 1391نافبةرا سالَين قوناغا جوارَى

جوارَى طورانكاريةكا مةزن ئَيخستة قوناغا سَيي ئةو ذي كو بهةزاران مايكروثروسَيسور لقوناغاسوورَيت كارةبَى لسةر ئَيك ثارجا سليكوني هاتة جَيكرن ئةوا كو لقوناغا ئيضكَى ذورةكا مةزن بو

كومثيوتةرى هاتية دانان نوكة تو دشَيي كومثيوتةرى بدةست هةلبطرى.

Intel 4004 chip ن كو هةمى ثارجَين كومثيوتةرى يَيت هاردوير لسةر ئَيك هاتة جَيكر 1391لساالئَيكةم كومثيوتةر بو ماالن طةهاندية IBMكومثانيا 1391هاتية دانان. لساال (chipتةخت )

ئَيكةم كومثيوتةر بو ماالن طةهاندية Apple Mackintoshكومثانيا 1399بةردةست, و لساال نولوذيا دا هاتني ئةنرتنَيت هاتة درست كرن ودةم بو دةمي بةردةست. ثشيت ئةفان طهورينَين سةر تةك

لةزاتيا كومثيوتةرى زَيدةتر لئ دهات.

Page 6: Kurdish computer skills lec1, Renas R. Rekany

Renas R. Rekany

Artificial Intelligence ذنوكة بو ثاشةروذُى بنافَى زيرةكيا دةستكرد قوناغا ثَينجَى

ئامريَيت قوناغا ثَينجَى لذَير نافَى زيرةكيا دةستكرد تا نوكة بةردةوامة و روذانة كارَين نوي دهَينة جَيكرن و تا ثاشةروذَي بةردةوامة ذبو مةندةهوش كرنا مروفان لسةر وَى تةكنولوذيايا نوكة لثَيش

و هةروةسا نياسني و ضافَين مة. بو منونة دياركرنا كةسى ب رَيكا دةنكى يان برَيكا سةرو جافانقوناغا ثَينجَى دهَيتة ثَيشخسنت ذبو جَيكرنا دياركرن بطةلةك رَيكَين دي يَيت نوكة ئةم بكاردئينني.

ئامريةكَى كو بشَيوةكَى ئَيكسةر زمانَى مروفى تَيبطةهيت و فةرمانَين وى جبه بينيت. بومنونة وةك ئةو ان.ئامريَين لكومثانيَين ثَيشكةفتى دهَينة بكارئين

Page 7: Kurdish computer skills lec1, Renas R. Rekany

Renas R. Rekany

جورَين كومثيوتةران

قةبارة و هَيزا كومثيوتةرى

هَيز و قةبارةي كومثيوتةرى بشَيوةيةكَى طشيت بو فان جورا دهَيتة رَيزكرن:

a. Personal computer (Micro Computer): A small, single-user

computer based on a microprocessor.

b. Workstation: A powerful, single-user computer. A workstation is

like a personal computer, but it has a more powerful

microprocessor and, in general, a higher-quality monitor.

c. Minicomputer: A multi-user computer capable of supporting up to

hundreds of users simultaneously.

d. Mainframe: A powerful multi-user computer capable of

supporting many hundreds or thousands of users simultaneously.

e. Supercomputer: An extremely fast computer that can perform

hundreds of millions of instructions per second.