18
Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie , Vincent Chalmeton Ces informations se trouvent aussi en ligne sur le site du Groupe Jung : http://groupe‐jung.fr/ Agenda 1 er Juin 2013 – 30 Juillet 2013 Jeudi 13 juin 2013 – 20h30 – Séminaire* Concepts de base (9 e séance) Théories et pratiques du transfert et du contre‐transfert par Martine Sandor‐Buthaud Salle Les Chênes Toutes ces manifestations se tiennent au Forum 104, 104 rue de Vaugirard, 75006 Paris. * Ce séminaire est complet. La manifestation surlignée en gris n’est plus ouverte aux inscriptions. Actualités En cliquant sur les mots soulignés vous accèderez aux sections correspondantes du site. … Dans l’association Depuis la réunion du Conseil Pédagogique du 15 octobre 2011, le bureau est composé de : Norbert Chatillon , Président Christine Derkits , Vice‐Présidente Michelle Chalmeton , Secrétaire Générale Vincent Chalmeton , Trésorier Gisèle Borie , Membre La dernière Assemblée Générale s’est tenue le 13 octobre 2012. Ont été élus Michel Bénet (catégorie des psychanalystes) Véronique Beldent (catégorie des adhérents) Dans le cadre du renouvellement habituel tous les deux ans et des départs de Léa Hauteville et Françoise Bonardel . … Adhésion 2013-2014 A partir du 1 er Aout 2013, nous vous inviterons à prendre ou à renouveler votre Adhésion au

Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEacutetudesCGJung

Bulletindinformationndeg41ndashJuin2013

Reacutedaction Gisegravele Borie Vincent Chalmeton

Ces informationssetrouvent aussienlignesur lesiteduGroupe Junghttpgroupe‐jungfr

Agenda

1erJuin2013ndash30Juillet2013

bull Jeudi13juin2013ndash20h30ndashSeacuteminaireConceptsdebase(9eseacuteance)Theacuteoriesetpratiquesdutransfertetducontre‐transfert

parMartineSandor‐Buthaud‐SalleLesChecircnes

Toutes cesmanifestations setiennent auForum104104ruedeVaugirard 75006Paris

Ceseacuteminaire estcomplet

Lamanifestationsurligneacuteeengrisnrsquoestplusouverteauxinscriptions

Actualiteacuteshellip

Encliquant surlesmotssouligneacutes vousaccegravederezauxsectionscorrespondantes dusite

hellip Dans lrsquoassociation

DepuislareacuteunionduConseilPeacutedagogiquedu15octobre2011lebureauestcomposeacutede

bull NorbertChatillon Preacutesidentbull ChristineDerkitsVice‐Preacutesidentebull MichelleChalmetonSecreacutetaireGeacuteneacuteralebull VincentChalmetonTreacutesorierbull GisegraveleBorieMembre

LaderniegravereAssembleacuteeGeacuteneacuteralesrsquoesttenuele13octobre2012Onteacuteteacuteeacutelus

bull MichelBeacutenet(cateacutegoriedespsychanalystes)bull VeacuteroniqueBeldent(cateacutegoriedesadheacuterents)

DanslecadredurenouvellementhabitueltouslesdeuxansetdesdeacutepartsdeLeacuteaHautevilleetFranccediloiseBonardel

hellip Adheacutesion 2013-2014

Apartirdu1erAout2013nousvousinviteronsagraveprendreouagraverenouvelervotreAdheacutesion au

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page2

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

GroupedrsquoEacutetudesCGJungpourlasaison2013‐2014

Ladheacutesionestvalablepourunesaisondaoucirctagravejuilletdelanneacuteesuivante Lacotisationestactuellement de60eurospourunantarifreacuteduitagrave30eurospourleschocircmeursetleseacutetudiants demoinsde26ans(surjustificatif)

Apartirdu1erAoutvouspourrezenvoyer votrecourrieraccompagneacutedevotrechegravequeagraveMCiricndash50BisRuedelrsquoArsenal‐68100Mulhouse ‐E‐mailinscriptiongroupecgjunghotmailfr

SivousrencontrezdesproblegravemespouradheacutererouvousinscrireadressezvousagravelaSecreacutetaireGeacuteneacuteraleMichelleChalmeton5RueAndreacuteTheuriet‐92340‐BourglaReine Teacutel0685293545‐E‐mailsecretairegroupe‐jungfrPourdesproblegravemessurlescommandesmeacutediathegravequeadressez‐vousauresponsabledelameacutediathegravequeVincentChalmeton‐Teacutel0685293545‐E‐mailmediathequegroupe‐jungfr

hellip Dans les associations Jungiennes

LrsquoAssociation Franccedilaise drsquoEtudes et deRecherches sur la Theacuterapie par le Jeude sable (AFJS) vientdrsquoecirctrecreacuteeacutee

Le but de lrsquoAFJS est de faire connaicirctre cette theacuterapie en France au travers de confeacuterencesateliers seacuteminaires reacutealiseacutes par des membres de lrsquoInternational Society for Sandplay Therapy(ISST)oudesanalystesjungienspratiquantlejeudesableEn effet hormis son utilisation depuis plusieurs anneacutees par certains analystes jungiens destheacuterapeutesisoleacutesetlrsquoexistencedeseacuteminairesorganiseacutespardesmembresdelrsquoISSTlatheacuterapieparlejeudesablenrsquoapasencoreconnudereacuteelessorenFrancealorsqursquoelleestimplanteacuteedansdenombreuxautrespays

Nousvousinvitonsagravevisitersonsitehttpwwwtherapiejeudesablecomagravedeacutecouvrirlesactiviteacutesdelrsquoassociationetsivousecirctesinteacuteresseacutesagraverejoindresesadheacuterents

hellip Au theacuteacirctre

LaSFPAnousinformeqursquoelleorganiseunerepreacutesentationtheacuteacirctraledes

laquoScenesfromtheRedBookraquo

spectacletheacuteacirctralconccediluetjoueacuteparPaulBrutscheJohnHillMurraySteinetDarianePictetenanglais(letexteenfranccedilaisseraadresseacuteparmailagravetouslesspectateurs)LeSamedi15juin2013agrave20h30agravelaCiteacuteinternationaledesArts VoustrouverezicileflyerdepreacutesentationLaparticipationauxfrais(locationdesalle

voyageetlogementdesinterpregravetes)estde20eurominimum

hellip Dans leacutedition

feacutevrier2013 JungndashChristianGaillardndashPUFQueSais‐jendashfeacutevrier2013ndash6eeacuteditionndash

ISBN9782130617662octobre2012

CarlGustavJunggueacuterisseurdelrsquoacircmendashClaireDunnendashDervy‐12octobre2012ndashISBN‐13978‐2844549426

Septembre2012

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page3

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

LeLivreRougedeCGJungLiberNovus(VersionTexteuniquement)‐EditionsLesAregravenes‐13septembre2012‐ISBN‐13978‐2352042082

Juin2012

JungentreLrsquoOrientetLrsquoOccidentndashVladetaJerotic‐EditionsLrsquoAgedrsquoHommendashJuin2012‐ISBN978‐2‐8251‐4200‐4

Mars2012

DictionnairecomparatifCGJungetlafranc‐maccedilonnerie ndashJean‐LucMaxence ‐EditionsDervy‐Mars2012‐ISBN978‐2844549051

CarlGustavJungVieetOeuvredeCarlGustavJungndashChristianGaillard ndashEditeurReacutepubliquedesLettres(formatePub)‐Mars2012‐ISBN978‐2824900117

Anneacutee2011

AgravelarencontrehellipdeCarlGustavJungndashMichelCazenave‐EditionsOxusNovembre2011‐ISBN978‐2848981536 HitchcocketlrsquoennuiunepsychologieagravelrsquooeuvrendashAimeacuteAgnelndashEditeurEllipsesMarketing ‐FranceOctobre2011‐ISBN978‐2729867676 LapeurdufeacutemininndashMoniqueSalzmanndashEditeurLaPartCommuneAoucirct2011‐ISBN978‐2844182340

PeacutereacutegrinationavecCGJungndashClaudeBoureille‐EditeurLaPartCommuneAoucirct2011‐ISBN978‐2844182449

LeLivredessymbolesreacuteflexionssurdesimagesarcheacutetypales ndashCollectif ARAS‐Editions Taschen‐FranceFeacutevrier2011‐ISBN978‐3836525749

hellip dans la Meacutediathegraveque C G Jung

Latotaliteacutedenotrecataloguedenregistrements deconfeacuterences estdisponiblesousformedeCDaudioclassiquesousousformedrsquoenregistrements MP3agraveteacuteleacutecharger Ilestpossibledeproceacutederagravelacquisition decesdeuxformatsdirectement surnotresiteavecpaiementagravevotrechoixparcartedecreacuteditavecPaypalouparenvoidunchegraveque

Nousavonsmodifieacutenotregestiondelameacutediathegraveque etellevouspermet deacutesormais de

mettreplusieursenregistrements dansunpanier (visibleenbasagravedroitedelapage)etdelesreacutegler de faccedilon globale Nous avons aussi simplifieacute la commande de CD Audio Le modedrsquoemploidelameacutediathegraveque estdonneacutesurlesiteagraveCommentsrsquoyretrouver

Vouspouvez agravetout instant retrouver lesenregistrements quevousavezcommandeacutes etles liens de teacuteleacutechargement dans longlet Meacutediathegraveque sous ReacutecapitulatifProfil (Menuprincipalagravegauchedelapagedaccueil denotresite)

Nouveauxenregistrements

bull LrsquoenregistrementdelaconfeacuterencedonneacuteeparMichaelCautertsle9avril2013estdisponible(Lotndeg 607) Le titre de cette confeacuterence est laquoMasculin perfide feacuteminin lividela perversionnarcissiqueunepestemoderneraquoVouspouvezcommandercetenregistrementsousformedeCDou

enteacuteleacutechargementMP3encliquantici

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page4

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

bull LrsquoenregistrementdelaconfeacuterencedonneacuteeparVeacuteroniqueBeldentle26mars2013estdisponible

(Lot ndeg 606) Le titre de cette confeacuterence est laquoArabesques sonores et analytiquesraquo Vous pouvezcommandercetenregistrementsousformedeCDouenteacuteleacutechargementMP3encliquantici

bull LrsquoenregistrementdelaconfeacuterencedonneacuteeparNorbertChatillonle19feacutevrier2013estdisponible(Lotndeg605)Le titredecetteconfeacuterenceestlaquoFreudJung leursrapportsagrave linachegravevementraquoVous

pouvezcommandercetenregistrementsousformedeCDouenteacuteleacutechargementMP3encliquantici

bull LrsquoenregistrementdelaconfeacuterencedonneacuteeparJean‐JacquesWunenburger le08 Janvier2013estdisponible(Lotndeg604)LetitredecetteconfeacuterenceestlaquoJungetleacutecolefranccedilaisedelimaginaire(GBachelardGDurand)raquoVouspouvez commandercetenregistrementsous formedeCDouen

teacuteleacutechargementMP3encliquantici

bull Colloquecommundes8et9Octobre2011

Le colloquelaquoHommage commun des associations jungiennesraquo pour les 50 ans de la mort deCG Jung et agrave lrsquooccasion de la sortie du Livre Rouge en franccedilais a eu lieu les samedi 8 etdimanche 9 octobre 2011 Les enregistrements de ce colloque laquoLecture et relecture de CarlGustavJungraquosontdisponibles

Leprogrammepeutecirctreteacuteleacutechargeacute iciLesenregistrementsdesconfeacuterencesdececolloqueavecleurcodedecommandesontlessuivants

Ndeg Cond Titre Nom Preacutenom Titre Date

HS‐CC1 AB M Cazenave Michel JUNGLERELIGIEUXETLECHRISTIANISME 8‐oct‐11

HS‐CC2 AB M Faure Pierre JUNGETLORIENTLAQUESTIONDUMANDALA 8‐oct‐11

HS‐CC3 M Eveno BertrandLARABESQUEMULTICOLOREINTERROGATIONSURUNSIGNERECURRENTDUlaquoLIVREROUGEraquo

8‐oct‐11

HS‐CC4 AB Mme Gallard MartineLACONFRONTATIONDESOPPOSESDANSLACLINIQUEJUNGIENNE

9‐oct‐11

HS‐CC5 AB MmeKemenczei CsillaQUANDLOMBREDUsoiSOISINCARNEDANSLECORPS

9‐oct‐11

HS‐CC6 MM LesConfeacuterenciers CONCLUSION‐ECHANGES 9‐oct‐11

HS‐CCcomp AB M COLLOQUECOMPLET

PourlrsquoinstantlesenregistrementssontpayablesuniquementparchegravequeouparvirementbancairequellequesoitleurformeLebondecommandepeutecirctreteacuteleacutechargeacuteici

SectionTheacutematiques

La section theacutematique est en cours de mise agrave jour Les diffeacuterentes partiestheacutematiquesserontenrichies par des articles ou reacutesumeacutes en provenance des archivesdubulletin au fur etagravemesuredeleurmiseenlignesurlesite

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page5

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

ArchivesduBulletin

Notre association est tregraves ancienne comme nous vous lerappelons dans la rubriqueHistoire et Missions de notre site Apregraves des parutions sporadiques de documentssupport entre 1932 et 1957 lapublication systeacutematique dun bulletin trimestriel a eacuteteacuteorganiseacutee de 1965 agrave Janvier 1974 ougrave elle sest interrompue pour laisser la place auxCahiersJungiens depsychanalyse

Un certain nombre de documents parus dans ce bulletin nrsquoexistent que sous cetteforme eacutecrite Il nous a paru utile de regrouper ces documents dans une rubriquespeacutecifique Archivesdubulletin

Nousvousproposonscertainsdecesarticlesdans lasectionDocuments agraveteacuteleacutechargerBulletinArchives

Enraisondelaveacutetusteacutedecertains documents latranscription enWordpuisenpdfde certains caractegraveres partiellement effaceacutes peut occasionner des fautestypographiques Veuilleznousexcuser sicertainesonteacutechappeacuteagravelacorrection

hellip Document drsquoArchives

Cemois‐cinousvousproposonsdeprendreconnaissancedelrsquoarticlesuivantparudansleBulletinarchiveNdeg26 ndash page 7ndash Janvier1972

AuteurMarie‐LouisevonFranz

SYMBOLESDELUNUSMUNDUS1

LaquestionseposeaujourdhuiavecdeplusenplusdinsistancedesavoirsousquelleformeledomainedelavieappeleacuteparnouspsycheacuteinconscientedelhommeestrelieacuteagravelamatiegravereCommeCGJunglasouligneacuteplusdunefoisilsemblebienquenousnayonspasencoreacquisdesconnaissancessuffisantesdelunetlautredecesdomainespourjeterentreeuxunpontsolide

Ilestapparutoutefoisdenombreuxparallegravelesdesmodegravelesdepenseacuteequisemblentsuggeacutererlapossibiliteacutedunerelationeacutetroiteetlagrave‐dessussestgreffeacuteeavecuneinsistancecroissantecommeJungladeacutecouvertlaquestiondesavoirsilarcheacutetypedesnombresnaturelsnepouvaitpasecirctrerattacheacutedefaccedilonessentielleagravelarelationentrelapsycheacuteetlamatiegravereCestlagravelobjetdelapreacutesenteeacutetude

LepointdedeacutepartdemesreacuteflexionsestcequeJungadeacutesigneacutedunomdeprincipedesynchroniciteacuteEnobservantlescouchesprofondesdelapsycheacuteinconscientedesindividusJungsesttrouveacuteplaceacuteavecunecertainefreacutequenceenfacedufaitquelaconstellation(excitedstate)duncontenuarcheacutetypiquesaccompagnevolontiersdeacuteveacutenementsexteacuterieursdemecircmesensdehasardsCeux‐cisontplusquedeshasardsdanslamesureougraveilsmontrentuneeacutequivalencedesensaveclecontenupsychiqueinconscientquiestactiveacuteJungadonneacuteagravecettecateacutegoriedeacuteveacutenementslenomdepheacutenomegravenesdesynchroniciteacuteeacutetantdonneacutequeleurrelationreacuteciproqueneparaicirctpasecirctrecausalemaisquelleestcaracteacuteriseacuteeparleursensetleursimultaneacuteiteacuterelativeOnpeutvoirunesynchroniciteacutedanslefaitquaumomentpreacutecisougraveJungcommenccedilaitagraveobservercespheacutenomegravenesilfitlaconnaissancedeRichardWilhelmetfutinitieacuteparluiauxmystegraveresduYiKingquiparaicirctecirctreinteacutegralementconstruitsurleprincipedesynchroniciteacute

CettedeacutecouvertedeJung‐plusencorequebeaucoupdautresindicesallantdanslemecircmesens‐asuggeacutereacutelhypothegravesequetoutelareacutealiteacutequenoustentonsdecirconscrire

1 Extrait de Dialog uumlber den Menschen (dialogue sur lhomme) volume jubilaire (Festschrift) consacreacute agrave Wilhelm Bitter agraveloccasiondeson75eanniversaireErnstKlettVerlagStuttgartCetarticleaeacuteteacutetraduitetreproduitaveclaimableautorisationdelauteuretdeseacuteditionsKlett

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page6

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

introspectivementcommeeacutetantlinconscientcollectifpourraitecirctrelareacutealiteacuteinconnueetinconnaissablequelaphysiquenucleacuteairesefforcededeacutecriredelexteacuterieurcommereacutealiteacutemateacuterielle

CestpourquoiJungamecircmeaffirmeacute2quilneverraitpasdobjectionagravecequelonregardelapsycheacutecommeunequaliteacutedelamatiegravereetcettederniegraverecommelaspectconcretdelapsycheacuteeacutetantentenduquelapsycheacuteestalorscomprisecommeeacutetantlinconscientcollectifCedernierestsimplementlanaturelanaturequicontienttoutetdoncaussilinconnuycomprislamatiegravere3

GracircceagravecettenotiondesynchroniciteacuteJungacreacuteeacuteunebasepermettantdecontempleragravelafoislesdomainescompleacutementairesdelapsycheacuteetdelamatiegraverejusque‐lagraveseacutepareacutes4Lorsdeleacuteveacutenementsynchronistique5onvoitsemanifesterlemecircmesensdanslapsycheacuteetdansladispositionduneacuteveacutenementexteacuterieursimultaneacute6Celui‐cimanifestesouventunsavoiragraveprioriconcernantuneacutetatdefaitquineacutetaitpasconnaissableagravecemomentpheacutenomegravenedeacutesigneacuteparJungdunomdesavoirabsolu7Cedernierconsisteenunesortederepreacutesentationdimagesquiseferaitenlabsencedesujet8LespheacutenomegravenesdesynchroniciteacutesereacutefegraverentainsiagraveunaspectunitairedelecirctretranscendantlaconsciencedeacutenommeacuteparJungunusmundus9LaphilosophiemeacutedieacutevaledelanatureagravelaquelleremontecetteexpressionpersonnifiaitcemondeuniquecommelaSagessedivineparlaquelleDieuseconnaicirctlui‐mecircme10commelacircmeduChristMarieleLogos(Verbum)preacute‐existantetelleledeacutefinissaitcommelemodegravele(exemplar)oulemondearcheacutetypepotentielouencorecommelasommedetouslestypioucausesprimordialesquiavaientpoursiegravegelEspritdeDieuavantquilcreacuteacirctlemondedapregravesdesmodegraveles11Omniacreavitinponderemensuraetnumero12

GerhardDornalchimistediscipledeParacelseidentifiaulteacuterieurementlunusmundusaveclaPierrealchimiqueetlebutultimedelaconjonctionalchimique13AlorsquecesformulationsconstituentdesconceptsmeacutetaphysiquesJungvoyaitpourlapremiegraverefoisdanslepheacutenomegravenedesynchroniciteacuteuneindicationempiriqueconcernantlexistenceduntelunusmundus

CommeilsagitduncontenutranscendantlaconscienceilaeacuteteacuterepreacutesenteacutehistoriquementpardessymbolescommetoujoursdansdetelscasetcessymbolesontpresqueexclusivementlaformedunmandalasimpleoudoubleJungadeacuteclareacuteagravecesujetdefaccedilonsignificativequelemandalaestlhomologuepsychiquedelunusmundustandisquelepheacutenomegravenesynchronistiqueenestlhomologuearapsychologique14Cestpourquoilhistoireoffredestentativesvarieacuteesenvuedillustrersimultaneacutementcesdeuxaspects(mandalaetsynchroniciteacute)etdinventerainsiunesortedemachinecyberneacutetiqueaveclespoirdesemettreparelleenrelationaveclesavoirabsoluLeplusconnudessymbolesoccidentauxdecegenreestlhoroscopeastrologiqueLastructuredemandalaquilpreacutesenteaeacuteteacuteeacutegalementidentifieacuteedepuislesdeacutebutsdelalchimieaveclaprimamateriaetlereacutesultatfinaldugrandœuvreLe

2LettresurlasynchroniciteacutepublieacuteedansZeitschriftfuumlrParapsychologieundgrenzgebietederPsychologieBerne‐Munich1961volVn1p1etsv 3Ibidp4 4CfJungetPauliNaturerklaumlrungundPsycheZurich1952 5 Synchronistique nest pas un simple germanisme Il traduit le mot creacuteeacute par Jung pour qualifier les pheacutenomegravenes desynchroniciteacute Il se distingue de synchronisch (synchronique) qui deacutesigne une simultaneacuteiteacute deacutepourvue de parallegravelismepsychophysiqueunecoiumlncidencenonsignifiante(NdT) 6Loccitp68etsv 7Ibidp33etsv 8Ibidp79et91 9CGJungMysteriumConjunctionis1955‐1957volIIp33312etsv318 10CfJohnScotErigegraveneDedivisioneNaturaeII11etII31 11 Ibid II 8 Hugues de St Victor Annot sur lEvangile de Jean citeacute dans W Preger Geschichte der DeutschenMystik imMittelalterMunich1874Aalen1962vol1p238 12Ilacreacuteeacutetouteschosesenpoidsnombreetmesure(SagesseXI21) 13MystConjvolIIp312 14IbidvolIIp232

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page7

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

traiteacutedeComarios(du1erau3egravemesiegravecle)ditdelaprimamateriaquelleestunhomologuedufirmamentetdesesmaisonsetquelleestunesubstanceenformederoueoudetourbillonetquellepeacutenegravetretouteschoses15LadispositioncirculaireetrotatoireducielaeacuteteacuteintroduiteeacutegalementparDieudegravesloriginedanslamatiegravereLhommesunifieaveccettesubstanceenformederoueoudetourbillondanslemystegraveredelareacutesurrection16

DautresdomainesscientifiquesdelantiquiteacutepreacutesententeacutegalementdeshoroscopestransfeacutereacutesducieldanslamatiegravereoudessituationsterrestresspeacutecialescommelageacuteomancieoulessphegraveresduPseudo‐DeacutemocriteoudePetosirisIlyalagraveautantdemandalasservantcommemachinesdivinatoiresagraveconnaicirctredeschosessusceptiblesdecirctreconnuesagravelaidedusavoirabsoluparexempleougravesetrouveunesclavefugitifsiunpatientvivraoumourraetc17FrancesYatesamontreacutedansunlivrepleindinteacuterecirctGiordanoBrunoandtheHermeticTradition18

quonavaitassisteacuteaucoursdelaRenaissanceagraveuneextraordinairereacuteapparitiondecesymbolismeEllecommenccedilaaveclelivredeMarsileFicinDevitacoelituscomparandaSelonsatheacuteorieluniversestunecirctreunique(unusmundus)quisecomposeducosmossoncorpsdelacircmedumonde(relieacuteeaucorpsparunespritvitalomnipeacuteneacutetrant)etdelEspritdivindumonde(noucircs)LecorpscontientlesespegravecesdetouteschoseslacircmedumondeleursraisonsseacuteminaleslespritdumondeleursideacuteesEspegravecesraisonsetideacuteessontrelieacuteeslesunesauxautrespardesconcateacutenationsmagiquessibienquenassemblantdessubstancesterrestresonpeutconstellermagiquementlesideacuteescorrespondantesetmecircmelesinfluencerLameilleureimagemagiquedecegenreest‐selonFicin‐unmandalaenformedhorlogecosmiquequirepreacutesenteuneimagedeluniversentier19OnpeutsoitporterunetelleimagesursoisousformedemeacutedaillonsoitlasuspendreaumurdanssachambreetlaprendrecommethegravemedecontemplationCelapermetlorsquondoitsortirdechezsoietquelonestsubmergeacuteparlamultipliciteacutedeschosesderamenercelles‐ciagraveluniteacuteparlimagedunereacutealiteacutesupeacuterieurequiestimprimeacuteeinteacuterieurement

PicdelaMirandoleprofessaitdesideacuteessemblablesetseservaitsurtoutdesonmandalacosmiqueenvuedurecueillementinteacuterieuretdelarelationavecDieu20GiordanoBrunoluiaussiavaittraceacuteunmodegravelecosmiqueenformedemandalamaisdestructurequaternaireCelui‐ciservaiteacutegalementavanttoutagraveconstellerpositivementlhommeinteacuterieuretagraveletransformerenunmagedoteacutedepouvoirsreligieuxmaisildevaitenoutrepermettredeseffetsdirectementpara‐psychologiquessurlemondeexteacuterieurLemandaladeBrunoservaiteacutegalementdesystegravememneacutemotechnique21

LutilisationdunmandalacommeinstrumentdedivinationenvuedexplorerlesavoirabsoluserencontresousdautresformeseacutetrangestoutdaborddansleceacutelegravebreGrandArt(arsmagna)deRaymondLulledeMajorqueLulleconstruisitplusieursformescirculairesenvuedeproduireunemachinalogiqueparexempleuncerclediviseacuteenseizepartiesaveclemotDieuaucentreetseizeattributsdeDieuagravelapeacuteripheacuterietelsquebongrandouuncercleavecaucentrelacircmeraisonnableetlesproprieacuteteacutescorrespondantestoutautourSilonfaisait

15CfMBerthelotCollectiondesAnciensAlchimistesgrecsParis1887‐1888vollp298Voiraussiibidp112lexpressiondugnostiqueeacutegyptienZosimekai ghinetai illighiosa(Berthelot ‐Ruelle traduitelleest prisedevertige Il fautplutocirct entendreElledevienttourbillonnanteNdT) 16Cette ideacuteeremonteaurituel eacutegyptiendesmortsougrave ledeacutefunt tourneentantqueacutetoile sansdeacuteclindans la rondedesastrescircumpolaires 17CfLynnThorndikeHistoryofMagicandExperimentalScienceNewYork1929vollp676etsv 18Londres1964 19 On doit dit‐il produire une telle image quand le soleil entre dans Aries (eacutepoque du commencement du monde) Elle secomposedetroismeacutetauxlorlargentetlairain(=soleilVeacutenusetJupiter)etdetroiscouleurslevertloretlebleu(=Veacutenus‐CeacuteregraveslesoleiletJupiter) 20 Le mandala eacutetait fondeacute sur la triade comme celui de Ficin De mecircme lattitude fondamentale de Ficin et de Pic de laMirandoledemeurachreacutetienneparoppositionagraveGiordanoBrunoquiprofessaitunpaganismedestyleeacutegyptien 21FrancesYatesaffirmequesiBrunodevintunmartyrcestuniquementparcequileacutetaitposseacutedeacuteparcemodegraveledemandalacosmique au point dadopter le systegraveme de Copernic qui rappelait son propre mandala Cest eacutegalement pour cela quilsenthousiasmapourladeacutecouverteduncompasparMordent

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page8

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

tournerlescercleslesunsdanslesautresonobtenaitmeacutecaniquementlesreacuteponseslogiquesagravetouteslesquestionsconcernantcesthegravemesLulledevaitavoirfaitcettedeacutecouvertegracircceagraveuneinspirationdirectedelInconscientcequiluivalutletitrededoctorilluminatus22IlavaitvraisemblablementeacuteteacuteinfluenceacuteparcertainespratiquesmneacutemotechniquesdelantiquiteacuteUngrandnombredorateursantiquesparmilesquelsCiceacuteronseremeacutemoraientlesdiffeacuterentespartiesdeleursdiscoursenlesmettantenrelationavecdesendroitsdeacutetermineacutesdelasalleougraveilsparlaientEnparcourantlasalledunregardcirculaireilsretrouvaientlespartiesdudiscoursLorateurMeacutetrodoredeSkepsisinventaleproceacutedeacuteconsistantagraverechercherlerapportnonaveclesendroits(loci)delasallemaisaveclesmaisonsduzodiaqueIlenreacutesultaitunmandalamneacutemotechniqueGiordanoBrunoventaiteacutegalementsonmandalacosmiquecommesystegravememneacutemotechniqueLideacuteesous‐jacentequunestructurationarcheacutetypiquedetouslescontenusdelapenseacuteeaideagravelesconserverdanslameacutemoireapparaicirctcommeeacutevidenteagravelalumiegraveredenosdeacutecouvertesmodernes23alorsqueparcontrelamachinedeLullequilvoulaitemployernotammentagraveramenerlesArabesauchristianismefutbientocircttourneacuteeendeacuterisionPourtantquandcertainscyberneacuteticiensmodernesrecircventdeconstruireunordinateurgeacuteantremplaccedilantlecerveauhumainilsoffrentunevariantedumecircmethegravemeetvraisemblablementavecautantdabsurditeacute

IlestinteacuteressantdenoterquelarecherchebiologiqueestplaceacuteedevantdesfaitsquifontvoirdanslaconstructionabsurdedeLulleunpressentimentdesituationsexistantesOnsaitaujourdhuieneffetquelenregistrementetlatransmissiondinformationsdansnoscellulescorporellesetenparticulierdanslesubstratmateacuterieldenosprocessusdemeacutemoiresefontparlinstrumentdARNetdemessagersARN(acidesribonucleacuteiques)

CesacidesdemecircmequelesADN(acidesdesoxyribonucleacuteiques)quisontagravelabasedetouteslessubstancesdetransmissionheacutereacuteditaireutilisentuncodematheacutematiquedontlastructurenumeacuteriquefondamentalecorrespondexactementagravecelledeshexagrammesduYiKing24Onsaitquelenombredeceux‐ciestde64Ilyademecircme43=64combinaisonspossiblesdesignespourlaconstitutiondes20acidesamineacutesdanslecodedesARNetdesADN25(LatransmissiondesinformationssefaitagravelaideduncodetripledemecircmequelessignesduYiKingsontformeacuteschaquefoisdedeuxsignestriplesLatechniquedivinatoiredelageacuteomanciereposesurlesmecircmescombinaisonsnumeacuteriquesdisposeacuteesdefaccediloninverseLorsqueLullepressentaitlapossibiliteacutedunestructurenumeacuteriquefondamentalederriegraverenosprocessusdemeacutemoirecelaneacutetaitpasunepureabsurditeacutemecircmesilesdeacutecouvertesreacutecentesnontplusaucunrapportavecsesconstructionsdeacutepourvuesdesens

LaleccedilonessentielleagravetirerpournotrethegravemedesexemplesdemandalaspreacutesenteacutesjusquagravepreacutesentestlasuivanteCesmandalasrepreacutesententdestentativesenvuedejuxtaposerlhomologuepsychiquedelunusmundus(mandala)etsonhomologueparapsychologique(synchroniciteacute)demaniegravereagraveserapprocherdusavoirabsoluCertainesstructuressonttriadiquesetstatiquesetserventsurtoutagravemettreenordrelhommeinteacuterieurdautressontmobilesetnontpourbutquedeparveniragraveunsavoirparapsychologiqueoudobtenirdeseffetsmagiquesverslexteacuterieurUngrandnombredecesmodegravelesdumondetelsquelecalendrierdeGuillaumedeDigullevilledeacutecritparJungdansPsychologieetReligionetPsychologieetAlchimiecontiennentunestructuredoublefaitededeuxcerclesdemecircmeque

22CfLThorndikeopcitvolIIp862etsv 23Onarecommenceacutereacutecemmentagravevoiragrave quel point lameacutemoirenestpas seulementmeacutecaniquemais estcombineacuteeavecdesprocessus relevant de limagination creacuteatrice et comment les scheacutemas de Head (qui sont des structures archeacutetypiques) etlintensiteacute dinteacuterecirct quils entraicircnent jouent un rocircle important Cf GJWhitzow The Natural Philosophy of Time Londres ‐Edimbourg1961p69etsvetp95etsv24 Joseph Needham avait deacutejagravemis en parallegravele la base arithmeacutetique binaire du Yi King et son utilisation dans leacutelectroniquemoderneScienceandCivilizationinChinaCambridge19S4vol2p340etsvCfaussiARumpDasProblemdesBeumlsenimI‐Ging(souspresse)p22‐2325PourplusdedeacutetailsvoirGetMBeadleThelanguageoflifeNewYork1966p204etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page9

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamysteacuterieusevisiondelhorlogecosmiquepublieacuteeparJungdansPsychologieetAlchimieIlsepeutquecelle‐cirepreacutesentecommeleditJungunequintessencedelespace‐tempsetdesonorigineproblegravemesurlequeljereviendraiulteacuterieurementLesmodegravelesdoublesremontentsansdoutetousdirectementouindirectementauTimeacuteeDapregravesPlatoneneffetlecorpsideacuteelsurlemodegraveleduquellemondevisibleestcreacuteeacutecontientunesimultaneacuteiteacutecompacte(sunekhes)deformesmatheacutematiquesCommecelles‐cinepouvaientecirctretransfeacutereacuteesensembledanslareacutealiteacuteleDeacutemiurgecreacuteauneimagedoteacuteedunefaculteacutederotationdesortequelesdiffeacuterentesformespouvaientsemanifesterdansunesuccessiontemporelle‐etcelasuivantlordredesuccessiondesnombresnaturels26

JeseraisdavisquelafameuseilluminationdeDescartesquilceacuteleacutebralui‐mecircmecommedeacutecouvertedunescientiamirabilisfutlavisiondunpareilmodegravelematheacutematiqueduniverscaragravepartirdecettevisionDescartescrutquetouteslesdisciplinestellesquelesmatheacutematiqueslageacuteomeacutetrielarithmeacutetiquelastronomieetlamusiquereposaientsuruneseulematheacutematiqueuniverselleayantpourprincipesfondamentauxlaseacuterialiteacutedesnombresetleursrelationsproportionnellesCesteacutegalementdecetteexpeacuteriencequestsortielacreacuteationdelageacuteomeacutetrieanalytiquelesystegravemecarteacutesiendecoordonneacuteesquiestunmandalasimple27LameacutethodedemesuredelaphysiqueclassiquequiconsisteagraveincluretouslespheacutenomegravenesreacuteelsdansuntelsystegravemedecoordonneacuteesestneacuteeagravecemomentetcestseulementlorsqueAlbertEinsteinaexamineacutelaquestiondepluspregravesenintroduisantlefacteurtempsquesontapparuscequilavaitdartificieletsoninutiliteacutepartielle28LemodegraveledestructureuniverselledeDescartesesttriadiqueetstatiqueetillaissedecocircteacutelequatriegravemeeacuteleacutementletemps

LadoublestructurequenousavonsreleveacuteedansungrandnombredesmodegravelesciteacutespossegravedeaussidesparallegraveleschinoisDepuislestempslespluslointainseneffetlesChinoisonteacutetablileurtheacuteoriedesnombressurcertainesdispositionsnumeacuteriquesfondamentalesquirepreacutesentaientpoureuxdesmodegravelescosmiques29(3)CesontlagravecommelemontreMarcelGranetdesmiroirsdunplanmatheacutematiquefondamentalquiestendeacutefinitiveceluiducosmostoutentierIlnouslivredanssesdeacutetailsdessymbolesnumeacuteriquesclassificateursLesnombresserventagraveillustrerlesformesconditionneacuteesparlescirconstancesouformesparticuliegraveresdelagrandeuniteacuteoudutout30(4)

LundeuxlemodegraveleLochoufutreacuteveacuteleacutedit‐onauheacuteroscivilisateurYuparledieuduFleuveJaunesousformeduneeacutecailledetortue

LemodegraveleLo‐chou(Granetloccitp131)UnautreestappeleacuteHo‐touDapregraveslaleacutegendeilapparutsurledosduncheval‐dragonetila

26CfGJWithrowTheNaturalPhilosophyofTimeopcitp26etsv27VoirmoneacutetudeDerTraumdesDescartesZeitloseDokumentederSeele5tudienausdemCGJung‐InstitutZurich1952p575 28CfAEinsteinUumlberdiespezielleundallgemeineRelativitaumltstheorieBraunschweig3emeeacuted191829Matricescarreacutees 30MGranetLapenseacuteechinoiseParis1948p164etsvp175etp284

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page10

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

laformesuivante

LemodegraveleHo‐tou(Granetloccitp130)LeLochouesteacutegalementrepreacutesenteacutecommeunecirctrehumainquisetientaucentredansle5

etale9sursonchapeaule3etle7sontagravesadroiteetagravesagauchele2etle4sontsurseseacutepaulesle8etle6repreacutesententsesjambesquireposentsurle1LesmouvementsdecettefigureontdonneacutenaissanceauxquatreopeacuterationsadditionsoustractionmultiplicationetdivisiontandisquelageacuteomeacutetriedestrianglesesttireacuteeduHo‐tou31DepuislestempslesplusreculeacuteslestrigrammesduYiKingonteacuteteacuteeacutegalementcombineacutesaveccesplansnumeacuteriquesLepatrondecesavoirleacutegendaireestlempereurFouHidontlecorpsseterminaitenserpent32IlsagitagravenouveaudedeuxmodegravelesLunestlordreducielanteacuterieurouordreanteacuterieuraumondeIlfutfondeacuteaveclesnombresduHo‐touetsepreacutesentecommesuit33

LordreducielanteacuterieurmisenrelationavecleHo‐tou(Granetloccitp137)Commelefaitremarqueruntexteanciendanscetordreanteacuterieuraumondelesprincipes

opposeacutes(Li‐KanTchen‐SouenKouen‐Kien)setiennentlunenfacedelautresanssecombattre

LadeuxiegravemedispositionestcellequonappelleOrdreinteacuterieuraumondeouOrdreduroiWenencoreappeleacuteOrdreducielposteacuterieurElleestrelieacuteeauLo‐chou

LordreducielposteacuterieurrelieacuteauLo‐chou(Granetloccitp138)Laxetransversalseacutepare

lestrigrammesmasculinsetlestrigrammesfeacutemininsCesdeuxplansdumondeonteacuteteacuteeacutegalementrepreacutesenteacutespardeuxplanchettestournant

lunesurlautreleplaninteacuterieuraumondeeacutetantfigureacutesurlaplanchetteinfeacuterieurecarreacuteerepreacutesentantlaterreleplananteacuterieuraumondeeacutetanttraceacutesurlaplanchesupeacuterieurerondecelleducielLarotationdesdeuxensenscontrairedonnaitdesreacuteponsesdivinatoiresIlestvraisemblablequecetteexpeacuteriencefututiliseacuteedansleplusancienchamanismechinois34

Cesmatricesnumeacuteriquesnesontnullementagravelinversedecellesdesmatheacutematiquesetdelaphysiqueoccidentalesdesgroupesoudesstructures(sets)quantitatifsmaiscommelefait

31 Voir D Chin‐te Cheng On the mathematical significance of the Chinese Ho tu and Lo‐shu The American MathematicalMonthly1925p499etsvCetarticlemaeacuteteacuteamicalementsignaleacuteparMArnoldMindel32MGranetopcitp182etsv 33RichardWilhelmLeYiKingtradfr2emeeacuted1971p306etGranetloccitp185etsv 34Loccitp200etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page11

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

observerMGranet35desclassificationsnumeacuteriquesqualitativesethieacuterarchiquesquiaidentagravesaisirdesensemblesdobjets36Cesontpourrait‐oneacutegalementdiredeschampsqualitatifsCesontvraisemblablementdetelspreacutesupposeacutesquiontconduitlephilosophechinoisWangFouTchi(1619‐1692)agraveeacutelaborerunetheacuteorieremarquabledelunusmundusagravelaidedelaquelleilatenteacutedexpliquerlefonctionnementduYiKing37

Dapregravesluitoutcequiexisteestendeacutefinitiveuncontinuumembrassanttouteschosesetreacuteguliegraverementdisposeacuteenlui‐mecircmeToutefoiscecontinuumnestpasmanifesteacuteetilnestpasimmeacutediatementaccessibleagraveuneperceptionsensiblePourtantgracircceagravesondynamismeinneacutedesimagesquiparticipentdesareacutegulariteacutesouslerapportdelastructureetdelapositionsediffeacuterencientdeluiParcequellessontdisposeacuteesreacuteguliegraverementellesparticipenteacutegalementdumondedesnombresetpeuventpourcetteraisonecirctresaisiesagravelaidedunprocessusnumeacuterique38

SelonWangFouTchinousavonsdeuxaccegravesagravececontinuumdelunusmunduslexpeacuteriencedirecte(qualitative)quipasseparlesimagesetlexpeacuteriencespeacuteculativeettheacuteoriquequipasseparlesnombresLuneetlautrenouspermettentdesaisirlesconstellationsactuellesdelarriegravere‐plandeluniverspsychophysique

IlmesemblequelessymbolesdelunusmundusquireviennentsanscessedansledualismepreacutesenteacuteparcesexemplesquecettedualiteacutedunmodegravelerelativementintemporelabsoluetdunmodegravelemobileetlieacuteautempssontenrelationaveclesdeuxaspectsdelacausaliteacutedistingueacutesparJungdanssonessaisurlasynchroniciteacute39Jungyposelaquestiondesavoirsileprincipedesynchroniciteacutenedevraitpasecirctreconsideacutereacutesimplementdanssasingulariteacutecommelecas‐limitedunprincipenaturelformelbeaucoupplusgeacuteneacuteralCedernierseraitunedispositionacausalenormalementobservablequisemanifestedanslamatiegravereparexempledanslespheacutenomegravenesdediscontinuiteacute(tempsdedemi‐valeur)etdanslapsycheacutedanslesproprieacuteteacutesaprioridesnombresnaturelsAupregravesdecesdispositionsacausalessignificativesquisepreacutesententnormalementilexistedeseacuteveacutenementsraresobservablesseulementdefaccedilonsporadiqueetproprementsynchronistiqueDanslepremierpheacutenomegravenesetrouveuneexistenceformelleintemporellemaisdanslesecondsemanifestentpourainsidiredesactesdecreacuteationdansletempscequiimpliquelideacuteedecreatiocontinuaJungatoutefoissouligneacute40quecettecreacuteationcontinuenestpasseulementuneseacuteriedactesdecreacuteationsuccessifsmaisquelledoitecirctrecomprisecommelapreacutesenceeacuteternelledunactedecreacuteationuniqueLesmandalascosmiquesintemporelsetstatiquesmeparaissentavoireacuteteacuteplutocirctdestineacutesagraverefleacuteterlaspectdordonnancementacausaldelarriegravere‐plandeluniversetlesappareilsdivinatoiresmobilesagravetenterdesaisirplutocirctlaspectparapsychologiquedespheacutenomegravenesspeacutecifiquesdesynchroniciteacute

Cependanttoutescestechniquesdivinatoiresnepouvaientrechercherquedeschampsdevraisemblanceagravelinteacuterieurdesquelspouvaientseproduiredeseacuteveacutenementssynchronistiquessansjamaisatteindreleacuteveacutenementspeacutecifiquequientantquecreacuteationdemeurepardeacutefinitionimpreacutevisible

CertainesdeacutecouvertesdelaphysiquetheacuteoriquemodernemeparaissentatteindreeacutegalementdefaccediloninteacuteressantedesemblablesformulationssymboliquesdelunusmundusetdusavoirabsoluAinsilephysicienfranccedilaisOlivierCostadeBeauregardeacutetudiantleproblegravemedelentropieenvientagravelaconclusionqueluniversexploreacuteparlaphysiquenestpasleToutmaisquilfaitpressentirununiverspsychiquebeaucoupplusorigineldontluniversmateacuterielnerepreacutesentequundoubledenaturepassiveIlconsidegravereluniverspsychiquecommeun

35Loccitp205etp199 36Enfranccedilaisdansletexte(NdT) 37 Ce philosophe important a eacuteteacute redeacutecouvert par Hellmut Wilhelm et sa theacuteorie exposeacutee dans son inteacuteressant article DerZeitbegriffimBuchderWandlungenEranos‐Jahrbach1951volXXp333etsv 38Ledeacutenombrementdestigesdachilleacuteeoudespiegraveccediles 39NaturerklaumlrungundPsycheloccitp103‐10840Ibidp106note1

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page12

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

infrapsychismeunsubconscientquiexistedefaccediloncoextensiveparrapportagraveuncorpsdemondeagravequatredimensionsdeMinkowskietdEinstein(blockuniverse)41

Onsaitquedapregraveslesrelativistestoutcequinousapparaicirctsouslaspectspatio‐temporelestenderniegravereanalyselareacutealisationdesproprieacuteteacutesmatheacutematiquesduneformeinvisibledanslaquellenonseulementletempsetlespacemaisaussilasubstanceetledynamismesonttraduitsenmeacutetrique42Lespaceestformeacuteparlareacutepartitiondelamatiegravereetdeleacutenergieetlamatiegraverepeutecirctresaisieparlemonnayagematheacutematiqueducontinuum43AinsisuivantlexpressiondeHermannWeyl44ellesedeacutetermineconceptuellementagravelaidedenombresDanscecontinuumgeacuteomeacutetriqueagravequatredimensionsletempsdevientunegrandeursujetteagravecautionetlatheacuteorierelativisteavecsondeacuteterminismesopposeainsidansunecertainemesureagravelaphysiquedesquantasdontlestenantsadmettentuncertainindeacuteterminismesurlabasedelarelationdincertitudedHeisenbergAinsileproblegravemedutempsrevientaujourdrsquohuiaupremierplandeladiscussionscientifique45

PourreacuteconciliercesdeuxdirectionslemodegraveledumondematheacutematiqueetstatiquedEinsteindunepartetceluiquiconsidegravereledevenirindeacutetermineacutedelaphysiquequantiquecommeleveacuteritablelephilosophemunichoisAloisWenzlaproposeacutedeconsideacutererlepremiermodegraveledumondecommenexistantquedefaccedilonpotentielleentantquecadrematheacutematiqueagravelinteacuterieurduquelsactualiseleacuteveacutenementcorrespondantauxloisdelaphysiquequantique46EtantdonneacutequelunusmundustelquenousleconcevonsnepossegravededesoncocircteacutequunereacutealiteacutepotentiellecetteformulationrelativistedumodegraveledumondeserapprocheconsideacuterablementdunsymboledelunusmundusenparticulierlorsqueCostadeBeauregardavance(sansconnaicirctreloeuvredeJung)laffirmationaudacieusequelInconscientestcoextensifagravecemodegravelecosmique

PourreacutesoudreleproblegravemedutempsquiseposedanslatheacuteorierelativistecertainsphysicienscommeASEddingtonWheeleretRPFeynmannproposentenoutredepostulerdeuxdimensionstemporelleslunepourletempsdirigeacutedalafaccedilonhabituelleagravecausedelentropie(timearrow)47etlasecondeougraveletempsseraitsansdirectiondanscesensquelesdonneacuteespourraientysuivreundeacuteroulementdirigeacuteaussibienenavantquenarriegravereCettedimensionseraitmatheacutematiquementimaginairecest‐agrave‐direquesesvaleursdevraientecirctremultiplieacuteespar‐1Cettedimensiontemporellesansdeacuteroulementplaceacuteeaupregravesdeladimensionhabituellerappellelilludtempus48oularepreacutesentationprimitivedelAljiraetserapportevraisemblablementaumecircmearcheacutetype49IlnemappartientpasdeporterunjugementsurdesspeacuteculationstheacuteoriquesdecegenreetleurvaliditeacutemaissionlesconsidegraveredupointdevuepsychologiqueellesapparaissentcommesymptomatiquescarlideacuteedunesecondedimensiontemporellesembleecirctreunerecherchemeneacuteeagravetacirctonsmaisnonsanssuccegravesparlesphysiciensenvuededeacutecouvrirdesformulationsdelideacuteedutempsquipeuventecirctrecompareacuteesagraveplusduntitreaudoubleprincipejungiendunordreacausaletdelasynchroniciteacutespeacutecifiqueSelonEddingtoneneffetlesmicroeacuteveacutenementsquiontlieudansladimensiontemporelledelamatheacutematiqueimaginairepourraientlecaseacutecheacuteantpasseravecdesmacroeffetsdansladimensiondirigeacuteedelafaccedilonhabituelledemecircmequeselonJungleseacuteveacutenements

41OCostadeBeauregardlesecondprincipedelaSciencedutempsParis1963p14etsv 42CfAWenzlDiephilosophischenGrenzfragenderModernenNaturwissenschaftStuttgart3eeacuted1960p127etsv(3)Loccitp32 43Loccitp32 44HWeylRaumZeitMaterieDarmstadt1961p9 45VoirlouvragecollectifpublieacuteparJTFraserVoicesofTimeNewYork1966 46Loccitpassim 47Flecircchedutemps 48 Celle des mythes ougrave les eacuteveacutenements se deacuteroulent en ce temps‐lagrave ou il eacutetait une fois hellip en dehors de la dureacuteechronologique(NdT) 49LintroductionduntelparamegravetrecacheacutecommelaappeleacutePaulipeutnaturellementtoujoursecirctresoupccedilonneacutederepreacutesenteruneprojectiondelinconscientcollectif

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page13

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

synchronistiquespassentsporadiquementdanslecontinuumhabituelassujettiauxloisstatistiques

LaphysiquemodernechercheeacutegalementagraveserapprocherpardeacutetrangesdeacutetoursdelideacuteedesavoirabsoluLacyberneacutetiquelasciencedelinformationtechniqueetdesesbasesmatheacutematiquesseheurteineacutevitablementagravedesproblegravemespsychologiques50CertainsdesestheacuteoricienscommeMRuyerLBrillouinDGaboretJRothsteinontmecircmeopteacutepourlideacuteequelareacutesonancepsychiquenepeutpasecirctrelaisseacuteehorsduchampdexamenEtdanscecontexteCostadeBeauregardestparvenuauxconclusionssuivanteslespreacutedictionsdelaphysiquereposentaujourdhuisurlecalculdesprobabiliteacutesquipermetdespreacutedictionsmaisnondesreacutetrodictions(puisquecertainsprocessusnaturelssontirreacuteversiblesentropie)DapregravesJohnvonNeumanntoutactedemesureesteacutegalementirreacuteversiblecequiveutdirequetouteinformationestacquiseauprixduneaugmentationdelentropiedeluniversMaislinformationsignifieeacutegalementlapossibiliteacutedediminuerleacutetatdentropiedunsystegravemeindividuelgracircceagravedesinterventionsordonnatrices(Linformationenelle‐mecircmeconsistedansdesrepreacutesentationsimageacuteesquisontpreacutesentesagravelaconscience)Pourproduireuneinterventionordonnatrice(dimensiondentropie=neacuteguentropie)lapsycheacutedoitpasserdesoneacutetatpassifetcognitifagraveuneacutetatactifetvolitifDanslepremiereacutetatlinformationestungaindeconnaissancedanslesecondunepossibiliteacutedorganiser(neacuteguentropie)TandisquelepouvoirdorganisationopposeacuteagravelentropiedisparaicirctprogressivementducosmosilcirculeunailleurspsychiquesousformepotentielleentantquinformationCetailleurspsychiquedeleacutenergieestappeleacuteinfrapsychismeparCostadeBeauregardLauteurentendmanifestementparlagravequelquechosedetregravesanalogueaufacteurdeacutesigneacuteparJungcommeaspectpsychoiumldedelarcheacutetypeoudelinconscientcollectifLinfrapsychismedeCostadeBeauregardcontienteacutegalementselonluiunesupraconsciencequicorrespondexactementchezJungagravelideacuteedesavoirabsoluRuyerlappellesurvolabsolu51delatotaliteacutedelecirctreLrsquoinfrapsychismecosmiquedeCostadeBeauregardestununiversantiphysique(anti‐Carnot)reacutegipardesloisnoncausalesmaisfinalesetcoexistantagravelamatiegravereIlsecristallisedanslespsycheacutesindividuellesdeshumainsetdesanimauxLesavoirquisytrouvecontenusepropageavecunevitessesupeacuterieureagravecelledelalumiegravereetsynchroniselesecirctresindividuelspuisqueleurspsycheacutestirenttoutesleuroriginedumecircmereacuteseaudeteacuteleacutecommunicationsLemondemateacuterieltoutentierestunesortedordinateurgeacuteantquisertagravelareacutealisationdelaconsciencechezlesindividus52CommeRolandWeitzenbeumlcklamontreacutedefaccedilonamusantedanssonlivreLespacequadridimensionnel53ilyatoujoursunebonnepartdephantasmedanslesgrandeursnonobservablesdelaphysiquemoderneetlepsychologuenaaucunepeineagravereconnaicirctredanscesphantasmesdesprojectionsdelinconscientcollectifIlmesembletoutefoisquelesreacuteflexionsdeCostadeBeauregardoffrentplusdeseacuterieuxetderigueuretpeuventcontribuerplusquedautresagravecreacuteeruneuniteacutedevisionentrelaphysiqueetlapsychologieparcequelauteurreconnaicirctouvertementlapreacutesencedunfacteurpsychiquedanslesparamegravetrescacheacutes

JungafaitressortirdanssoneacutetudesurleprincipedesynchroniciteacutequelesnombresnaturelsjouentunrocircleimportantdanslaplupartdesexpeacuteriencesdedivinationdelrsquohumaniteacuteAlafindesavieilprojetaitmecircmedrsquoentreprendreuntravailsurlesaspectsarcheacutetypiquesdesnombrespourmieuxsuivrecettepisteconduisantagravesonideacuteedunusmundus54LenombreeacutetaitpourJung‐commeillesoulignaunjourdansunediscussionlexpressionlaplusprimitivedelespritIlentendparespritunfacteurdordreactifetdynamiqueagraveloeuvredansetsouslepsychismeinconscientMaisdanslamesureougravelenombrerepreacutesenteeacutegalementuneproprieacuteteacuteinheacuterenteagrave

50CfentreautresJRPierceSymbolssignalsandnoiseThenatureandprocessofcommunicationNewYork1961passim 51CetteexpressioncommelestermesdOCostadeBeauregardplaceacutesentreguillemetsestenfranccedilaisdansletexte(NdT) 52OCostadeBeauregardLesecondprincipedelasciencedutempsopcitp95101‐102112123141etsvVoiraussidumecircmeauteurNouveauxaspectsdutempsdesphysiciensinBulletinGroupedrsquoeacutetudesCGJungNdeg15Avril1969p5‐12 53DervierdimensionaleRaumBacircle‐Stuttgart1958 54VoirBulletinndeg13p5‐13

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page14

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamatiegravereconformeacutementagravelanaturequantiquedetouteeacutenergie(voirparexemplelesnombresnucleacuteons)lenombreapparaicirctcommeleacuteleacutementobjectifetspirituelquiordonneenmecircmetempslapsycheacuteetlamatiegravere

NouslesavonsparlesteacutemoignagesdematheacutematicienscommeHenriPoincareacuteFreacutedeacutericGaussFeacutelixKleinJacquesHadamardetdautresencorelesnombrescommeaussidesordrescompliqueacutesdenombrespeuventsereacuteveacutelerdirectementagravepartirdupsychismeinconscient55LaffirmationdesChinoisselonlaquelleleurHoTouetleurLochouonteacuteteacutereacuteveacuteleacutesparuncheval‐dragonouunetortuesignifientpournouslamecircmechosesurleplansymboliqueVusouscetanglelenombrenaturelnestpasposeacuteseulementparunactedeconsciencemaisilconstituequelquechosedepreacuteexistantdanslanatureunestructuredynamiqueouplusexactementuneconfigurationrythmiquedeacutenergiequiapparaicirctdefaccedilonisomorphedanslesdomainesdereacutealiteacutepsychiqueetphysique56

IlestinteacuteressantdenoterquelesnombreslorsquilsdoiventservirdinstrumentsdivinatoirespoursaisirlasynchroniciteacutenontpasunaspectquantitatifmaisuncaractegraveredechampoudecontinuumIlsapparaissentenquelquesortecommelespointsexciteacutesdunchampEndautrestermesonpourraitdeacutesignerlesnombresnaturelscommedescentresvirtuelsspeacutecifiquementreacutepartisdunchampdenombrescontinucequirendraitpossibleleacutedificationdunisomorphismeentrelamicrostructuredelamatiegravereetlastructuredelinconscientcollectifOnaeneffetdeacutecouvertreacutecemmentquelesparticuleseacuteleacutementairessontencoredivisiblesWheelerdeacuteclareenconseacutequencequilnyaendeacutefinitivequedessortesdechampseacutelectrodynamiquesquisetrouveraientenfluctuationconstanteetquelesparticulessontdesfragmentschargeacuteseacutenergeacutetiquementdelageacuteomeacutetriefondamentaledelespace57‐doncquelquechosecommedespointsexciteacuteseacutenergeacutetiquementdansuncontinuumLancelotWhyteavaitdeacutejagravesouligneacute58quelideacuteedechampgouvernedeplusenpluslasciencecontemporainesousformedemodegravelederelationopeacuterantdanstoutesituationCelavaudraitspeacutecialementpourlesparticuleseacuteleacutementairesquimanifestentlatendanceagravesordonnerdefaccedilonreacuteguliegravereetmecircmeagravesereformerquandellessontendommageacuteescommelecristalWhytedeacutefinitmecircmelavieensoicommelexpansiondelapousseacuteedunmodegravele59

Toutcelameparaitnousconduireagravelideacuteequenouspourrions‐souslanglepsychologiquetoutaumoins‐voirlesnombressousdeuxaspectscompleacutementairescommedesquantiteacutesdiscontinuesetcommeuncontinuumuniqueCederniercorrespondraitagraveunsymbolematheacutematiquedelunusmundus60

DanssonlivreLaphysiquemoderneetlapsychologiedesprofondeurs61ErnstAnrichdeacuteclarequelrsquoecirctredelaphysiquesembleavoirunliendeacutetermineacuteaveclenombrecommeuniteacuteettotaliteacuteIlentendparlagravelaseacuteriedesnombresmagiquesounombresnucleacuteonsdeacutecouverteparMariaGoeppertetAdolfJansenJAnrichtditagraveproposdecenombrerelationnel(quilproposedenommernombrehieacuterarchique)quecenestpasunchiffrequantitatifappartenantagraveuneseacuteriemaisquilpossegravedelaqualiteacutedepouvoircreacuteerdeshieacuterarchiesproportionnelles62OnpourraitagravemonavisfranchirunpasdeplusetdirequeleNombreestunequantiteacuteetune

55YJHadamardThepsychologyofinventioninthemathematicalfieldNewYork1954passim 56On sait que lemot grecarithmos (nombre) est eacutetymologiquement parentde rythmos L unet lautre viennent de rhein =coulerCfWhitsawloccitp115 57DapregravesSullivandansleNewYorkTimesdu5Feacutevrier1967 58LLWhyteAccentonformNewYork1950p27‐26 59Loccitp118 60JentendsparlagravequelquechosededistinctdelideacuteematheacutematiquedecontinuumendevenirquetraduitparexemplelaseacuterieindeacutefiniedesquantiteacutesfractionnellesentredeuxnombresreacuteelssuccessifsoudautresgroupesdindeacutefinisLideacuteeestentendueicisimplement dans le sens dun terrain nourricier de quantiteacutes susceptibles decirctre extraites Je nentends pas non plus uncontinuumsansdureacuteeausensdeWeierstrassougravelelimesestidentiqueagravechaqueeacuteleacutementarbitrairementchoisidelaseacuterie 61 E Anrich Moderne Physik und Tiefen psychologie Stuttgart 1965 p 6 Il est agrave noter que dans son ouvrage qui estfondamentalagravedautreseacutegardsAnrichignorepresqueentiegraverementlasynchroniciteacute 62 Ibid p 150et 142 Par contre Anrich refuse dadmettre de faccedilon surprenante que le nombre soit une image premiegravere(Urbild)

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page15

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

manifestationeacutenergeacutetiquementqualitativeetspeacutecifiqueducontinuumunitairecequieacutequivautagravelunusmundus

Toutnombrenaturelpossegravederaitainsiquatreaspectsprincipaux1‐Relationaveclespace‐tempspossibiliteacuteduneexpressiongeacuteomeacutetrique(topologie)2‐Quantiteacute3‐Raisonpositionnelle(sequentialorderordredesuccession)theacuteoriedesgroupes4‐Qualiteacute=configurationrythmiqueducontinuumunitaireCeladonneletableausuivant

IlestpossiblededeacutemontrerempiriquementquelensembledudomainepsychiquequeJung

deacutesignesouslenomdinconscientcollectifetquiestlacouchelaplusinfeacuterieuredelinconscientpsychiqueobservabledanslhommepossegravedeunestructuredechampdontlespointsexciteacutescorrespondentauxarcheacutetypesLesdeacuteroulementseacutenergeacutetiquesquiontlieudanscechampsuiventuncourslineacuteaireirreacuteversibleparlequelilssontassujettisautempsDemecircmelaprogressiondelaseacuterienaturelledesnombresnestvraisemblablementriendautrequuneseacutequencedetelsdeacuteroulementstypiquesreacutealiseacuteeaumoyenderythmesordonnateursCestsureuxquereposenotresentimentdutempsetpeut‐ecirctreeacutegalementcommeWolfgangPaulilasupposeacutelapossibiliteacutedunepreacutecognitionparapsychologiqueIlestinteacuteressantdobserverquedanslaChinelaplusanciennedeacutejagravelesmatheacutematiqueseacutetaientuniquementconsideacutereacuteescommelasciencevisantagravepreacutedirelavenir(Malheureusementcetaspectdelatheacuteoriechinoisedesnombresnamecircmepaseacuteteacuteexploreacuteparlasciencechinoiseelle‐mecircmequantagravelhommeoccidentalelleluiesttotalementinaccessible)LideacuteedetempsseraitainsifondeacuteesurcellederythmesstructureacutesnumeacuteriquementconceptionquirejointlesfaitsobserveacutesdunpointdevuetoutagravefaitdiffeacuterentparJeanPiagetetPaulFraisseAulieudedeacutefinirletempsavecThomasdAquinsappuyantsurAristotecommeunnumerusmovens(unnombrequisemeut)ilfaudraitpeut‐ecirctrediredunefaccedilonpluscomplegravetequelesmodegravelescommunsdemouvementdeleacutenergiepsycho‐physiquesontlesnombresdansleurrythmedeprogressionilsfondentlideacuteedetempsetdansleurnaturedechamplideacuteedunordreintemporelCelaexpliquepourquoidespersonnificationsmythologiquesdutempscommeledieuAiumlonagraveRomeServanenPerseKalaenIndesontdesincarnationsexplicitesdeleacutenergiepsychiquepolyvalente

LechampdelinconscientcollectifconccedilucommeisomorpheparrapportauchampdesnombresnaturelsnestpasorganiseacutedunefaccedilonquelconqueoupartiellementchaotiquemaisilparaicirctecirctreordonneacuteparuncentreeacutenergeacutetiquesupeacuterieurqueJungappellelarcheacutetypeduSoiCedernierparaitmanifesterdesstructuresquaternairesquandilestrepreacutesenteacutedunefaccedilonstatique(danslemandala)maisuneobservationplusattentiveyreacutevegraveleplutocirctcommeJunglrsquoamontreacutedansAiumlonunestructuredynamiquededeacuteroulementdontlecaractegravereestlesuivant

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page16

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

cequisuggegraveredenouveauunestructureanalogueagravecellequonretrouvedansleYiKingla

geacuteomanciemaisaussilastbutnotleastdanslecodeADNetARNIcijenepuismempecirccherdeciterlerecircvedunphysicienmodernequiparaicircteacutegalementfaireallusionagravecettestructure

Laveillelerecircveurseacutetaitappliqueacuteagravedessinercertainsfacteursdeacutecisifsdesavie(nousdirionsdescomplexes)danslesanglesduneeacutetoiledeDavidLagrave‐dessusilfaitlesongesuivant

UneChinoise(eacuteleveacuteeaurangduneSophia)estpreacutesenteavecdeuxhommesLequatriegravemecestmoiEllemeditTudoisnouslaisserjouerbeaucoupdepartiesdeacutechecsdanstouteslescombinaisonspossiblesDansunevisionhypnagogiquelerecircveurlentendluidireenoutreDanstesdessinsilyaquelquechosedetoutagravefaitjusteetquelquechosedetransitoireetdefauxCequiestjustecestquelenombredestraitsestde6etlefauxquelenombredespointsestde6Regardeicietjevisuncarreacuteavecdesdiagonalesnettementtraceacutees

Vois‐tumaintenantenfinle4etle6Danslespace4pointset6traitsou6pairesagravepartirde

4pointsCesontlesmecircmessixtraitsquisontdansleYiKinqDeplusregardelecarreacute4destraitssontdeacutegalelongueurlesdeuxautressontpluslongsdansunrapportirrationnelIlnyapasdefigureformeacuteeagravepartirde4pointsquiaitsixtraitseacutegauxCestpourquoilasymeacutetrienepeutecirctreproduitestatiquementetilnaicirctunedanseLaconjonctionsignifieunchangementdeplaceaucoursdecettedanseOnpeuteacutegalementparlerdunjeuouderythmesetderotationsCestpourquoiletroisdoitecirctreexprimeacutedefaccedilondynamiquecequiestdeacutejagravecontenudefaccedilonlatentedanslecarreacute

CerecircveetlephantasmequilesuitserapportentmanifestementagraveunrythmenumeacuteriquevitalfondamentalanalogueagraveceluipressentiparlesChinoisUntelrythmededansedetriplettesetdequaterniosestcontenudanspresquetouslesmodegravelesdunusmundusdelhumaniteacuteetaussidanssesmodegravelesspeacuteciauxdesmandalasdivinatoiresetilestfrappantdeconstateragraveceproposquelesmeacutethodesdecomputationdelaplupartdestechniquesdivinatoiresontuncoursreacutetrogradeentantquemodesdepenseacuteeetcelagracircceagraveunerelationreacutetrogradeagraveluniteacutequisereacutepegraveteconstamment

Cestpourquoilaseacutequencenumeacuteriquequantitativeseraitpeut‐ecirctrelefondementdelaflegravechedutempstandisquinversementlechampnumeacuteriqueseraitlefondementdelordreintemporelLavisiondelhorlogedumondedeacutecriteparCGJungdansPsychologieetAlchimiecombinedeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenesetJungdeacuteclareagravecesujetquilyapeut‐ecirctrelagraveuneallusionimageacuteeagraveloriginedelespace‐tempsmaisquilneveutpasattachertropdimportanceagravecetteinterpreacutetationcarlespreuvesluimanquentSamodestieneluipermettaitpasdesoulignerdavantagecepointimportantJaitoutefoislesentimentqueparlesdeacutecouvertesdontilvient

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 2: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page2

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

GroupedrsquoEacutetudesCGJungpourlasaison2013‐2014

Ladheacutesionestvalablepourunesaisondaoucirctagravejuilletdelanneacuteesuivante Lacotisationestactuellement de60eurospourunantarifreacuteduitagrave30eurospourleschocircmeursetleseacutetudiants demoinsde26ans(surjustificatif)

Apartirdu1erAoutvouspourrezenvoyer votrecourrieraccompagneacutedevotrechegravequeagraveMCiricndash50BisRuedelrsquoArsenal‐68100Mulhouse ‐E‐mailinscriptiongroupecgjunghotmailfr

SivousrencontrezdesproblegravemespouradheacutererouvousinscrireadressezvousagravelaSecreacutetaireGeacuteneacuteraleMichelleChalmeton5RueAndreacuteTheuriet‐92340‐BourglaReine Teacutel0685293545‐E‐mailsecretairegroupe‐jungfrPourdesproblegravemessurlescommandesmeacutediathegravequeadressez‐vousauresponsabledelameacutediathegravequeVincentChalmeton‐Teacutel0685293545‐E‐mailmediathequegroupe‐jungfr

hellip Dans les associations Jungiennes

LrsquoAssociation Franccedilaise drsquoEtudes et deRecherches sur la Theacuterapie par le Jeude sable (AFJS) vientdrsquoecirctrecreacuteeacutee

Le but de lrsquoAFJS est de faire connaicirctre cette theacuterapie en France au travers de confeacuterencesateliers seacuteminaires reacutealiseacutes par des membres de lrsquoInternational Society for Sandplay Therapy(ISST)oudesanalystesjungienspratiquantlejeudesableEn effet hormis son utilisation depuis plusieurs anneacutees par certains analystes jungiens destheacuterapeutesisoleacutesetlrsquoexistencedeseacuteminairesorganiseacutespardesmembresdelrsquoISSTlatheacuterapieparlejeudesablenrsquoapasencoreconnudereacuteelessorenFrancealorsqursquoelleestimplanteacuteedansdenombreuxautrespays

Nousvousinvitonsagravevisitersonsitehttpwwwtherapiejeudesablecomagravedeacutecouvrirlesactiviteacutesdelrsquoassociationetsivousecirctesinteacuteresseacutesagraverejoindresesadheacuterents

hellip Au theacuteacirctre

LaSFPAnousinformeqursquoelleorganiseunerepreacutesentationtheacuteacirctraledes

laquoScenesfromtheRedBookraquo

spectacletheacuteacirctralconccediluetjoueacuteparPaulBrutscheJohnHillMurraySteinetDarianePictetenanglais(letexteenfranccedilaisseraadresseacuteparmailagravetouslesspectateurs)LeSamedi15juin2013agrave20h30agravelaCiteacuteinternationaledesArts VoustrouverezicileflyerdepreacutesentationLaparticipationauxfrais(locationdesalle

voyageetlogementdesinterpregravetes)estde20eurominimum

hellip Dans leacutedition

feacutevrier2013 JungndashChristianGaillardndashPUFQueSais‐jendashfeacutevrier2013ndash6eeacuteditionndash

ISBN9782130617662octobre2012

CarlGustavJunggueacuterisseurdelrsquoacircmendashClaireDunnendashDervy‐12octobre2012ndashISBN‐13978‐2844549426

Septembre2012

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page3

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

LeLivreRougedeCGJungLiberNovus(VersionTexteuniquement)‐EditionsLesAregravenes‐13septembre2012‐ISBN‐13978‐2352042082

Juin2012

JungentreLrsquoOrientetLrsquoOccidentndashVladetaJerotic‐EditionsLrsquoAgedrsquoHommendashJuin2012‐ISBN978‐2‐8251‐4200‐4

Mars2012

DictionnairecomparatifCGJungetlafranc‐maccedilonnerie ndashJean‐LucMaxence ‐EditionsDervy‐Mars2012‐ISBN978‐2844549051

CarlGustavJungVieetOeuvredeCarlGustavJungndashChristianGaillard ndashEditeurReacutepubliquedesLettres(formatePub)‐Mars2012‐ISBN978‐2824900117

Anneacutee2011

AgravelarencontrehellipdeCarlGustavJungndashMichelCazenave‐EditionsOxusNovembre2011‐ISBN978‐2848981536 HitchcocketlrsquoennuiunepsychologieagravelrsquooeuvrendashAimeacuteAgnelndashEditeurEllipsesMarketing ‐FranceOctobre2011‐ISBN978‐2729867676 LapeurdufeacutemininndashMoniqueSalzmanndashEditeurLaPartCommuneAoucirct2011‐ISBN978‐2844182340

PeacutereacutegrinationavecCGJungndashClaudeBoureille‐EditeurLaPartCommuneAoucirct2011‐ISBN978‐2844182449

LeLivredessymbolesreacuteflexionssurdesimagesarcheacutetypales ndashCollectif ARAS‐Editions Taschen‐FranceFeacutevrier2011‐ISBN978‐3836525749

hellip dans la Meacutediathegraveque C G Jung

Latotaliteacutedenotrecataloguedenregistrements deconfeacuterences estdisponiblesousformedeCDaudioclassiquesousousformedrsquoenregistrements MP3agraveteacuteleacutecharger Ilestpossibledeproceacutederagravelacquisition decesdeuxformatsdirectement surnotresiteavecpaiementagravevotrechoixparcartedecreacuteditavecPaypalouparenvoidunchegraveque

Nousavonsmodifieacutenotregestiondelameacutediathegraveque etellevouspermet deacutesormais de

mettreplusieursenregistrements dansunpanier (visibleenbasagravedroitedelapage)etdelesreacutegler de faccedilon globale Nous avons aussi simplifieacute la commande de CD Audio Le modedrsquoemploidelameacutediathegraveque estdonneacutesurlesiteagraveCommentsrsquoyretrouver

Vouspouvez agravetout instant retrouver lesenregistrements quevousavezcommandeacutes etles liens de teacuteleacutechargement dans longlet Meacutediathegraveque sous ReacutecapitulatifProfil (Menuprincipalagravegauchedelapagedaccueil denotresite)

Nouveauxenregistrements

bull LrsquoenregistrementdelaconfeacuterencedonneacuteeparMichaelCautertsle9avril2013estdisponible(Lotndeg 607) Le titre de cette confeacuterence est laquoMasculin perfide feacuteminin lividela perversionnarcissiqueunepestemoderneraquoVouspouvezcommandercetenregistrementsousformedeCDou

enteacuteleacutechargementMP3encliquantici

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page4

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

bull LrsquoenregistrementdelaconfeacuterencedonneacuteeparVeacuteroniqueBeldentle26mars2013estdisponible

(Lot ndeg 606) Le titre de cette confeacuterence est laquoArabesques sonores et analytiquesraquo Vous pouvezcommandercetenregistrementsousformedeCDouenteacuteleacutechargementMP3encliquantici

bull LrsquoenregistrementdelaconfeacuterencedonneacuteeparNorbertChatillonle19feacutevrier2013estdisponible(Lotndeg605)Le titredecetteconfeacuterenceestlaquoFreudJung leursrapportsagrave linachegravevementraquoVous

pouvezcommandercetenregistrementsousformedeCDouenteacuteleacutechargementMP3encliquantici

bull LrsquoenregistrementdelaconfeacuterencedonneacuteeparJean‐JacquesWunenburger le08 Janvier2013estdisponible(Lotndeg604)LetitredecetteconfeacuterenceestlaquoJungetleacutecolefranccedilaisedelimaginaire(GBachelardGDurand)raquoVouspouvez commandercetenregistrementsous formedeCDouen

teacuteleacutechargementMP3encliquantici

bull Colloquecommundes8et9Octobre2011

Le colloquelaquoHommage commun des associations jungiennesraquo pour les 50 ans de la mort deCG Jung et agrave lrsquooccasion de la sortie du Livre Rouge en franccedilais a eu lieu les samedi 8 etdimanche 9 octobre 2011 Les enregistrements de ce colloque laquoLecture et relecture de CarlGustavJungraquosontdisponibles

Leprogrammepeutecirctreteacuteleacutechargeacute iciLesenregistrementsdesconfeacuterencesdececolloqueavecleurcodedecommandesontlessuivants

Ndeg Cond Titre Nom Preacutenom Titre Date

HS‐CC1 AB M Cazenave Michel JUNGLERELIGIEUXETLECHRISTIANISME 8‐oct‐11

HS‐CC2 AB M Faure Pierre JUNGETLORIENTLAQUESTIONDUMANDALA 8‐oct‐11

HS‐CC3 M Eveno BertrandLARABESQUEMULTICOLOREINTERROGATIONSURUNSIGNERECURRENTDUlaquoLIVREROUGEraquo

8‐oct‐11

HS‐CC4 AB Mme Gallard MartineLACONFRONTATIONDESOPPOSESDANSLACLINIQUEJUNGIENNE

9‐oct‐11

HS‐CC5 AB MmeKemenczei CsillaQUANDLOMBREDUsoiSOISINCARNEDANSLECORPS

9‐oct‐11

HS‐CC6 MM LesConfeacuterenciers CONCLUSION‐ECHANGES 9‐oct‐11

HS‐CCcomp AB M COLLOQUECOMPLET

PourlrsquoinstantlesenregistrementssontpayablesuniquementparchegravequeouparvirementbancairequellequesoitleurformeLebondecommandepeutecirctreteacuteleacutechargeacuteici

SectionTheacutematiques

La section theacutematique est en cours de mise agrave jour Les diffeacuterentes partiestheacutematiquesserontenrichies par des articles ou reacutesumeacutes en provenance des archivesdubulletin au fur etagravemesuredeleurmiseenlignesurlesite

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page5

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

ArchivesduBulletin

Notre association est tregraves ancienne comme nous vous lerappelons dans la rubriqueHistoire et Missions de notre site Apregraves des parutions sporadiques de documentssupport entre 1932 et 1957 lapublication systeacutematique dun bulletin trimestriel a eacuteteacuteorganiseacutee de 1965 agrave Janvier 1974 ougrave elle sest interrompue pour laisser la place auxCahiersJungiens depsychanalyse

Un certain nombre de documents parus dans ce bulletin nrsquoexistent que sous cetteforme eacutecrite Il nous a paru utile de regrouper ces documents dans une rubriquespeacutecifique Archivesdubulletin

Nousvousproposonscertainsdecesarticlesdans lasectionDocuments agraveteacuteleacutechargerBulletinArchives

Enraisondelaveacutetusteacutedecertains documents latranscription enWordpuisenpdfde certains caractegraveres partiellement effaceacutes peut occasionner des fautestypographiques Veuilleznousexcuser sicertainesonteacutechappeacuteagravelacorrection

hellip Document drsquoArchives

Cemois‐cinousvousproposonsdeprendreconnaissancedelrsquoarticlesuivantparudansleBulletinarchiveNdeg26 ndash page 7ndash Janvier1972

AuteurMarie‐LouisevonFranz

SYMBOLESDELUNUSMUNDUS1

LaquestionseposeaujourdhuiavecdeplusenplusdinsistancedesavoirsousquelleformeledomainedelavieappeleacuteparnouspsycheacuteinconscientedelhommeestrelieacuteagravelamatiegravereCommeCGJunglasouligneacuteplusdunefoisilsemblebienquenousnayonspasencoreacquisdesconnaissancessuffisantesdelunetlautredecesdomainespourjeterentreeuxunpontsolide

Ilestapparutoutefoisdenombreuxparallegravelesdesmodegravelesdepenseacuteequisemblentsuggeacutererlapossibiliteacutedunerelationeacutetroiteetlagrave‐dessussestgreffeacuteeavecuneinsistancecroissantecommeJungladeacutecouvertlaquestiondesavoirsilarcheacutetypedesnombresnaturelsnepouvaitpasecirctrerattacheacutedefaccedilonessentielleagravelarelationentrelapsycheacuteetlamatiegravereCestlagravelobjetdelapreacutesenteeacutetude

LepointdedeacutepartdemesreacuteflexionsestcequeJungadeacutesigneacutedunomdeprincipedesynchroniciteacuteEnobservantlescouchesprofondesdelapsycheacuteinconscientedesindividusJungsesttrouveacuteplaceacuteavecunecertainefreacutequenceenfacedufaitquelaconstellation(excitedstate)duncontenuarcheacutetypiquesaccompagnevolontiersdeacuteveacutenementsexteacuterieursdemecircmesensdehasardsCeux‐cisontplusquedeshasardsdanslamesureougraveilsmontrentuneeacutequivalencedesensaveclecontenupsychiqueinconscientquiestactiveacuteJungadonneacuteagravecettecateacutegoriedeacuteveacutenementslenomdepheacutenomegravenesdesynchroniciteacuteeacutetantdonneacutequeleurrelationreacuteciproqueneparaicirctpasecirctrecausalemaisquelleestcaracteacuteriseacuteeparleursensetleursimultaneacuteiteacuterelativeOnpeutvoirunesynchroniciteacutedanslefaitquaumomentpreacutecisougraveJungcommenccedilaitagraveobservercespheacutenomegravenesilfitlaconnaissancedeRichardWilhelmetfutinitieacuteparluiauxmystegraveresduYiKingquiparaicirctecirctreinteacutegralementconstruitsurleprincipedesynchroniciteacute

CettedeacutecouvertedeJung‐plusencorequebeaucoupdautresindicesallantdanslemecircmesens‐asuggeacutereacutelhypothegravesequetoutelareacutealiteacutequenoustentonsdecirconscrire

1 Extrait de Dialog uumlber den Menschen (dialogue sur lhomme) volume jubilaire (Festschrift) consacreacute agrave Wilhelm Bitter agraveloccasiondeson75eanniversaireErnstKlettVerlagStuttgartCetarticleaeacuteteacutetraduitetreproduitaveclaimableautorisationdelauteuretdeseacuteditionsKlett

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page6

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

introspectivementcommeeacutetantlinconscientcollectifpourraitecirctrelareacutealiteacuteinconnueetinconnaissablequelaphysiquenucleacuteairesefforcededeacutecriredelexteacuterieurcommereacutealiteacutemateacuterielle

CestpourquoiJungamecircmeaffirmeacute2quilneverraitpasdobjectionagravecequelonregardelapsycheacutecommeunequaliteacutedelamatiegravereetcettederniegraverecommelaspectconcretdelapsycheacuteeacutetantentenduquelapsycheacuteestalorscomprisecommeeacutetantlinconscientcollectifCedernierestsimplementlanaturelanaturequicontienttoutetdoncaussilinconnuycomprislamatiegravere3

GracircceagravecettenotiondesynchroniciteacuteJungacreacuteeacuteunebasepermettantdecontempleragravelafoislesdomainescompleacutementairesdelapsycheacuteetdelamatiegraverejusque‐lagraveseacutepareacutes4Lorsdeleacuteveacutenementsynchronistique5onvoitsemanifesterlemecircmesensdanslapsycheacuteetdansladispositionduneacuteveacutenementexteacuterieursimultaneacute6Celui‐cimanifestesouventunsavoiragraveprioriconcernantuneacutetatdefaitquineacutetaitpasconnaissableagravecemomentpheacutenomegravenedeacutesigneacuteparJungdunomdesavoirabsolu7Cedernierconsisteenunesortederepreacutesentationdimagesquiseferaitenlabsencedesujet8LespheacutenomegravenesdesynchroniciteacutesereacutefegraverentainsiagraveunaspectunitairedelecirctretranscendantlaconsciencedeacutenommeacuteparJungunusmundus9LaphilosophiemeacutedieacutevaledelanatureagravelaquelleremontecetteexpressionpersonnifiaitcemondeuniquecommelaSagessedivineparlaquelleDieuseconnaicirctlui‐mecircme10commelacircmeduChristMarieleLogos(Verbum)preacute‐existantetelleledeacutefinissaitcommelemodegravele(exemplar)oulemondearcheacutetypepotentielouencorecommelasommedetouslestypioucausesprimordialesquiavaientpoursiegravegelEspritdeDieuavantquilcreacuteacirctlemondedapregravesdesmodegraveles11Omniacreavitinponderemensuraetnumero12

GerhardDornalchimistediscipledeParacelseidentifiaulteacuterieurementlunusmundusaveclaPierrealchimiqueetlebutultimedelaconjonctionalchimique13AlorsquecesformulationsconstituentdesconceptsmeacutetaphysiquesJungvoyaitpourlapremiegraverefoisdanslepheacutenomegravenedesynchroniciteacuteuneindicationempiriqueconcernantlexistenceduntelunusmundus

CommeilsagitduncontenutranscendantlaconscienceilaeacuteteacuterepreacutesenteacutehistoriquementpardessymbolescommetoujoursdansdetelscasetcessymbolesontpresqueexclusivementlaformedunmandalasimpleoudoubleJungadeacuteclareacuteagravecesujetdefaccedilonsignificativequelemandalaestlhomologuepsychiquedelunusmundustandisquelepheacutenomegravenesynchronistiqueenestlhomologuearapsychologique14Cestpourquoilhistoireoffredestentativesvarieacuteesenvuedillustrersimultaneacutementcesdeuxaspects(mandalaetsynchroniciteacute)etdinventerainsiunesortedemachinecyberneacutetiqueaveclespoirdesemettreparelleenrelationaveclesavoirabsoluLeplusconnudessymbolesoccidentauxdecegenreestlhoroscopeastrologiqueLastructuredemandalaquilpreacutesenteaeacuteteacuteeacutegalementidentifieacuteedepuislesdeacutebutsdelalchimieaveclaprimamateriaetlereacutesultatfinaldugrandœuvreLe

2LettresurlasynchroniciteacutepublieacuteedansZeitschriftfuumlrParapsychologieundgrenzgebietederPsychologieBerne‐Munich1961volVn1p1etsv 3Ibidp4 4CfJungetPauliNaturerklaumlrungundPsycheZurich1952 5 Synchronistique nest pas un simple germanisme Il traduit le mot creacuteeacute par Jung pour qualifier les pheacutenomegravenes desynchroniciteacute Il se distingue de synchronisch (synchronique) qui deacutesigne une simultaneacuteiteacute deacutepourvue de parallegravelismepsychophysiqueunecoiumlncidencenonsignifiante(NdT) 6Loccitp68etsv 7Ibidp33etsv 8Ibidp79et91 9CGJungMysteriumConjunctionis1955‐1957volIIp33312etsv318 10CfJohnScotErigegraveneDedivisioneNaturaeII11etII31 11 Ibid II 8 Hugues de St Victor Annot sur lEvangile de Jean citeacute dans W Preger Geschichte der DeutschenMystik imMittelalterMunich1874Aalen1962vol1p238 12Ilacreacuteeacutetouteschosesenpoidsnombreetmesure(SagesseXI21) 13MystConjvolIIp312 14IbidvolIIp232

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page7

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

traiteacutedeComarios(du1erau3egravemesiegravecle)ditdelaprimamateriaquelleestunhomologuedufirmamentetdesesmaisonsetquelleestunesubstanceenformederoueoudetourbillonetquellepeacutenegravetretouteschoses15LadispositioncirculaireetrotatoireducielaeacuteteacuteintroduiteeacutegalementparDieudegravesloriginedanslamatiegravereLhommesunifieaveccettesubstanceenformederoueoudetourbillondanslemystegraveredelareacutesurrection16

DautresdomainesscientifiquesdelantiquiteacutepreacutesententeacutegalementdeshoroscopestransfeacutereacutesducieldanslamatiegravereoudessituationsterrestresspeacutecialescommelageacuteomancieoulessphegraveresduPseudo‐DeacutemocriteoudePetosirisIlyalagraveautantdemandalasservantcommemachinesdivinatoiresagraveconnaicirctredeschosessusceptiblesdecirctreconnuesagravelaidedusavoirabsoluparexempleougravesetrouveunesclavefugitifsiunpatientvivraoumourraetc17FrancesYatesamontreacutedansunlivrepleindinteacuterecirctGiordanoBrunoandtheHermeticTradition18

quonavaitassisteacuteaucoursdelaRenaissanceagraveuneextraordinairereacuteapparitiondecesymbolismeEllecommenccedilaaveclelivredeMarsileFicinDevitacoelituscomparandaSelonsatheacuteorieluniversestunecirctreunique(unusmundus)quisecomposeducosmossoncorpsdelacircmedumonde(relieacuteeaucorpsparunespritvitalomnipeacuteneacutetrant)etdelEspritdivindumonde(noucircs)LecorpscontientlesespegravecesdetouteschoseslacircmedumondeleursraisonsseacuteminaleslespritdumondeleursideacuteesEspegravecesraisonsetideacuteessontrelieacuteeslesunesauxautrespardesconcateacutenationsmagiquessibienquenassemblantdessubstancesterrestresonpeutconstellermagiquementlesideacuteescorrespondantesetmecircmelesinfluencerLameilleureimagemagiquedecegenreest‐selonFicin‐unmandalaenformedhorlogecosmiquequirepreacutesenteuneimagedeluniversentier19OnpeutsoitporterunetelleimagesursoisousformedemeacutedaillonsoitlasuspendreaumurdanssachambreetlaprendrecommethegravemedecontemplationCelapermetlorsquondoitsortirdechezsoietquelonestsubmergeacuteparlamultipliciteacutedeschosesderamenercelles‐ciagraveluniteacuteparlimagedunereacutealiteacutesupeacuterieurequiestimprimeacuteeinteacuterieurement

PicdelaMirandoleprofessaitdesideacuteessemblablesetseservaitsurtoutdesonmandalacosmiqueenvuedurecueillementinteacuterieuretdelarelationavecDieu20GiordanoBrunoluiaussiavaittraceacuteunmodegravelecosmiqueenformedemandalamaisdestructurequaternaireCelui‐ciservaiteacutegalementavanttoutagraveconstellerpositivementlhommeinteacuterieuretagraveletransformerenunmagedoteacutedepouvoirsreligieuxmaisildevaitenoutrepermettredeseffetsdirectementpara‐psychologiquessurlemondeexteacuterieurLemandaladeBrunoservaiteacutegalementdesystegravememneacutemotechnique21

LutilisationdunmandalacommeinstrumentdedivinationenvuedexplorerlesavoirabsoluserencontresousdautresformeseacutetrangestoutdaborddansleceacutelegravebreGrandArt(arsmagna)deRaymondLulledeMajorqueLulleconstruisitplusieursformescirculairesenvuedeproduireunemachinalogiqueparexempleuncerclediviseacuteenseizepartiesaveclemotDieuaucentreetseizeattributsdeDieuagravelapeacuteripheacuterietelsquebongrandouuncercleavecaucentrelacircmeraisonnableetlesproprieacuteteacutescorrespondantestoutautourSilonfaisait

15CfMBerthelotCollectiondesAnciensAlchimistesgrecsParis1887‐1888vollp298Voiraussiibidp112lexpressiondugnostiqueeacutegyptienZosimekai ghinetai illighiosa(Berthelot ‐Ruelle traduitelleest prisedevertige Il fautplutocirct entendreElledevienttourbillonnanteNdT) 16Cette ideacuteeremonteaurituel eacutegyptiendesmortsougrave ledeacutefunt tourneentantqueacutetoile sansdeacuteclindans la rondedesastrescircumpolaires 17CfLynnThorndikeHistoryofMagicandExperimentalScienceNewYork1929vollp676etsv 18Londres1964 19 On doit dit‐il produire une telle image quand le soleil entre dans Aries (eacutepoque du commencement du monde) Elle secomposedetroismeacutetauxlorlargentetlairain(=soleilVeacutenusetJupiter)etdetroiscouleurslevertloretlebleu(=Veacutenus‐CeacuteregraveslesoleiletJupiter) 20 Le mandala eacutetait fondeacute sur la triade comme celui de Ficin De mecircme lattitude fondamentale de Ficin et de Pic de laMirandoledemeurachreacutetienneparoppositionagraveGiordanoBrunoquiprofessaitunpaganismedestyleeacutegyptien 21FrancesYatesaffirmequesiBrunodevintunmartyrcestuniquementparcequileacutetaitposseacutedeacuteparcemodegraveledemandalacosmique au point dadopter le systegraveme de Copernic qui rappelait son propre mandala Cest eacutegalement pour cela quilsenthousiasmapourladeacutecouverteduncompasparMordent

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page8

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

tournerlescercleslesunsdanslesautresonobtenaitmeacutecaniquementlesreacuteponseslogiquesagravetouteslesquestionsconcernantcesthegravemesLulledevaitavoirfaitcettedeacutecouvertegracircceagraveuneinspirationdirectedelInconscientcequiluivalutletitrededoctorilluminatus22IlavaitvraisemblablementeacuteteacuteinfluenceacuteparcertainespratiquesmneacutemotechniquesdelantiquiteacuteUngrandnombredorateursantiquesparmilesquelsCiceacuteronseremeacutemoraientlesdiffeacuterentespartiesdeleursdiscoursenlesmettantenrelationavecdesendroitsdeacutetermineacutesdelasalleougraveilsparlaientEnparcourantlasalledunregardcirculaireilsretrouvaientlespartiesdudiscoursLorateurMeacutetrodoredeSkepsisinventaleproceacutedeacuteconsistantagraverechercherlerapportnonaveclesendroits(loci)delasallemaisaveclesmaisonsduzodiaqueIlenreacutesultaitunmandalamneacutemotechniqueGiordanoBrunoventaiteacutegalementsonmandalacosmiquecommesystegravememneacutemotechniqueLideacuteesous‐jacentequunestructurationarcheacutetypiquedetouslescontenusdelapenseacuteeaideagravelesconserverdanslameacutemoireapparaicirctcommeeacutevidenteagravelalumiegraveredenosdeacutecouvertesmodernes23alorsqueparcontrelamachinedeLullequilvoulaitemployernotammentagraveramenerlesArabesauchristianismefutbientocircttourneacuteeendeacuterisionPourtantquandcertainscyberneacuteticiensmodernesrecircventdeconstruireunordinateurgeacuteantremplaccedilantlecerveauhumainilsoffrentunevariantedumecircmethegravemeetvraisemblablementavecautantdabsurditeacute

IlestinteacuteressantdenoterquelarecherchebiologiqueestplaceacuteedevantdesfaitsquifontvoirdanslaconstructionabsurdedeLulleunpressentimentdesituationsexistantesOnsaitaujourdhuieneffetquelenregistrementetlatransmissiondinformationsdansnoscellulescorporellesetenparticulierdanslesubstratmateacuterieldenosprocessusdemeacutemoiresefontparlinstrumentdARNetdemessagersARN(acidesribonucleacuteiques)

CesacidesdemecircmequelesADN(acidesdesoxyribonucleacuteiques)quisontagravelabasedetouteslessubstancesdetransmissionheacutereacuteditaireutilisentuncodematheacutematiquedontlastructurenumeacuteriquefondamentalecorrespondexactementagravecelledeshexagrammesduYiKing24Onsaitquelenombredeceux‐ciestde64Ilyademecircme43=64combinaisonspossiblesdesignespourlaconstitutiondes20acidesamineacutesdanslecodedesARNetdesADN25(LatransmissiondesinformationssefaitagravelaideduncodetripledemecircmequelessignesduYiKingsontformeacuteschaquefoisdedeuxsignestriplesLatechniquedivinatoiredelageacuteomanciereposesurlesmecircmescombinaisonsnumeacuteriquesdisposeacuteesdefaccediloninverseLorsqueLullepressentaitlapossibiliteacutedunestructurenumeacuteriquefondamentalederriegraverenosprocessusdemeacutemoirecelaneacutetaitpasunepureabsurditeacutemecircmesilesdeacutecouvertesreacutecentesnontplusaucunrapportavecsesconstructionsdeacutepourvuesdesens

LaleccedilonessentielleagravetirerpournotrethegravemedesexemplesdemandalaspreacutesenteacutesjusquagravepreacutesentestlasuivanteCesmandalasrepreacutesententdestentativesenvuedejuxtaposerlhomologuepsychiquedelunusmundus(mandala)etsonhomologueparapsychologique(synchroniciteacute)demaniegravereagraveserapprocherdusavoirabsoluCertainesstructuressonttriadiquesetstatiquesetserventsurtoutagravemettreenordrelhommeinteacuterieurdautressontmobilesetnontpourbutquedeparveniragraveunsavoirparapsychologiqueoudobtenirdeseffetsmagiquesverslexteacuterieurUngrandnombredecesmodegravelesdumondetelsquelecalendrierdeGuillaumedeDigullevilledeacutecritparJungdansPsychologieetReligionetPsychologieetAlchimiecontiennentunestructuredoublefaitededeuxcerclesdemecircmeque

22CfLThorndikeopcitvolIIp862etsv 23Onarecommenceacutereacutecemmentagravevoiragrave quel point lameacutemoirenestpas seulementmeacutecaniquemais estcombineacuteeavecdesprocessus relevant de limagination creacuteatrice et comment les scheacutemas de Head (qui sont des structures archeacutetypiques) etlintensiteacute dinteacuterecirct quils entraicircnent jouent un rocircle important Cf GJWhitzow The Natural Philosophy of Time Londres ‐Edimbourg1961p69etsvetp95etsv24 Joseph Needham avait deacutejagravemis en parallegravele la base arithmeacutetique binaire du Yi King et son utilisation dans leacutelectroniquemoderneScienceandCivilizationinChinaCambridge19S4vol2p340etsvCfaussiARumpDasProblemdesBeumlsenimI‐Ging(souspresse)p22‐2325PourplusdedeacutetailsvoirGetMBeadleThelanguageoflifeNewYork1966p204etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page9

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamysteacuterieusevisiondelhorlogecosmiquepublieacuteeparJungdansPsychologieetAlchimieIlsepeutquecelle‐cirepreacutesentecommeleditJungunequintessencedelespace‐tempsetdesonorigineproblegravemesurlequeljereviendraiulteacuterieurementLesmodegravelesdoublesremontentsansdoutetousdirectementouindirectementauTimeacuteeDapregravesPlatoneneffetlecorpsideacuteelsurlemodegraveleduquellemondevisibleestcreacuteeacutecontientunesimultaneacuteiteacutecompacte(sunekhes)deformesmatheacutematiquesCommecelles‐cinepouvaientecirctretransfeacutereacuteesensembledanslareacutealiteacuteleDeacutemiurgecreacuteauneimagedoteacuteedunefaculteacutederotationdesortequelesdiffeacuterentesformespouvaientsemanifesterdansunesuccessiontemporelle‐etcelasuivantlordredesuccessiondesnombresnaturels26

JeseraisdavisquelafameuseilluminationdeDescartesquilceacuteleacutebralui‐mecircmecommedeacutecouvertedunescientiamirabilisfutlavisiondunpareilmodegravelematheacutematiqueduniverscaragravepartirdecettevisionDescartescrutquetouteslesdisciplinestellesquelesmatheacutematiqueslageacuteomeacutetrielarithmeacutetiquelastronomieetlamusiquereposaientsuruneseulematheacutematiqueuniverselleayantpourprincipesfondamentauxlaseacuterialiteacutedesnombresetleursrelationsproportionnellesCesteacutegalementdecetteexpeacuteriencequestsortielacreacuteationdelageacuteomeacutetrieanalytiquelesystegravemecarteacutesiendecoordonneacuteesquiestunmandalasimple27LameacutethodedemesuredelaphysiqueclassiquequiconsisteagraveincluretouslespheacutenomegravenesreacuteelsdansuntelsystegravemedecoordonneacuteesestneacuteeagravecemomentetcestseulementlorsqueAlbertEinsteinaexamineacutelaquestiondepluspregravesenintroduisantlefacteurtempsquesontapparuscequilavaitdartificieletsoninutiliteacutepartielle28LemodegraveledestructureuniverselledeDescartesesttriadiqueetstatiqueetillaissedecocircteacutelequatriegravemeeacuteleacutementletemps

LadoublestructurequenousavonsreleveacuteedansungrandnombredesmodegravelesciteacutespossegravedeaussidesparallegraveleschinoisDepuislestempslespluslointainseneffetlesChinoisonteacutetablileurtheacuteoriedesnombressurcertainesdispositionsnumeacuteriquesfondamentalesquirepreacutesentaientpoureuxdesmodegravelescosmiques29(3)CesontlagravecommelemontreMarcelGranetdesmiroirsdunplanmatheacutematiquefondamentalquiestendeacutefinitiveceluiducosmostoutentierIlnouslivredanssesdeacutetailsdessymbolesnumeacuteriquesclassificateursLesnombresserventagraveillustrerlesformesconditionneacuteesparlescirconstancesouformesparticuliegraveresdelagrandeuniteacuteoudutout30(4)

LundeuxlemodegraveleLochoufutreacuteveacuteleacutedit‐onauheacuteroscivilisateurYuparledieuduFleuveJaunesousformeduneeacutecailledetortue

LemodegraveleLo‐chou(Granetloccitp131)UnautreestappeleacuteHo‐touDapregraveslaleacutegendeilapparutsurledosduncheval‐dragonetila

26CfGJWithrowTheNaturalPhilosophyofTimeopcitp26etsv27VoirmoneacutetudeDerTraumdesDescartesZeitloseDokumentederSeele5tudienausdemCGJung‐InstitutZurich1952p575 28CfAEinsteinUumlberdiespezielleundallgemeineRelativitaumltstheorieBraunschweig3emeeacuted191829Matricescarreacutees 30MGranetLapenseacuteechinoiseParis1948p164etsvp175etp284

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page10

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

laformesuivante

LemodegraveleHo‐tou(Granetloccitp130)LeLochouesteacutegalementrepreacutesenteacutecommeunecirctrehumainquisetientaucentredansle5

etale9sursonchapeaule3etle7sontagravesadroiteetagravesagauchele2etle4sontsurseseacutepaulesle8etle6repreacutesententsesjambesquireposentsurle1LesmouvementsdecettefigureontdonneacutenaissanceauxquatreopeacuterationsadditionsoustractionmultiplicationetdivisiontandisquelageacuteomeacutetriedestrianglesesttireacuteeduHo‐tou31DepuislestempslesplusreculeacuteslestrigrammesduYiKingonteacuteteacuteeacutegalementcombineacutesaveccesplansnumeacuteriquesLepatrondecesavoirleacutegendaireestlempereurFouHidontlecorpsseterminaitenserpent32IlsagitagravenouveaudedeuxmodegravelesLunestlordreducielanteacuterieurouordreanteacuterieuraumondeIlfutfondeacuteaveclesnombresduHo‐touetsepreacutesentecommesuit33

LordreducielanteacuterieurmisenrelationavecleHo‐tou(Granetloccitp137)Commelefaitremarqueruntexteanciendanscetordreanteacuterieuraumondelesprincipes

opposeacutes(Li‐KanTchen‐SouenKouen‐Kien)setiennentlunenfacedelautresanssecombattre

LadeuxiegravemedispositionestcellequonappelleOrdreinteacuterieuraumondeouOrdreduroiWenencoreappeleacuteOrdreducielposteacuterieurElleestrelieacuteeauLo‐chou

LordreducielposteacuterieurrelieacuteauLo‐chou(Granetloccitp138)Laxetransversalseacutepare

lestrigrammesmasculinsetlestrigrammesfeacutemininsCesdeuxplansdumondeonteacuteteacuteeacutegalementrepreacutesenteacutespardeuxplanchettestournant

lunesurlautreleplaninteacuterieuraumondeeacutetantfigureacutesurlaplanchetteinfeacuterieurecarreacuteerepreacutesentantlaterreleplananteacuterieuraumondeeacutetanttraceacutesurlaplanchesupeacuterieurerondecelleducielLarotationdesdeuxensenscontrairedonnaitdesreacuteponsesdivinatoiresIlestvraisemblablequecetteexpeacuteriencefututiliseacuteedansleplusancienchamanismechinois34

Cesmatricesnumeacuteriquesnesontnullementagravelinversedecellesdesmatheacutematiquesetdelaphysiqueoccidentalesdesgroupesoudesstructures(sets)quantitatifsmaiscommelefait

31 Voir D Chin‐te Cheng On the mathematical significance of the Chinese Ho tu and Lo‐shu The American MathematicalMonthly1925p499etsvCetarticlemaeacuteteacuteamicalementsignaleacuteparMArnoldMindel32MGranetopcitp182etsv 33RichardWilhelmLeYiKingtradfr2emeeacuted1971p306etGranetloccitp185etsv 34Loccitp200etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page11

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

observerMGranet35desclassificationsnumeacuteriquesqualitativesethieacuterarchiquesquiaidentagravesaisirdesensemblesdobjets36Cesontpourrait‐oneacutegalementdiredeschampsqualitatifsCesontvraisemblablementdetelspreacutesupposeacutesquiontconduitlephilosophechinoisWangFouTchi(1619‐1692)agraveeacutelaborerunetheacuteorieremarquabledelunusmundusagravelaidedelaquelleilatenteacutedexpliquerlefonctionnementduYiKing37

Dapregravesluitoutcequiexisteestendeacutefinitiveuncontinuumembrassanttouteschosesetreacuteguliegraverementdisposeacuteenlui‐mecircmeToutefoiscecontinuumnestpasmanifesteacuteetilnestpasimmeacutediatementaccessibleagraveuneperceptionsensiblePourtantgracircceagravesondynamismeinneacutedesimagesquiparticipentdesareacutegulariteacutesouslerapportdelastructureetdelapositionsediffeacuterencientdeluiParcequellessontdisposeacuteesreacuteguliegraverementellesparticipenteacutegalementdumondedesnombresetpeuventpourcetteraisonecirctresaisiesagravelaidedunprocessusnumeacuterique38

SelonWangFouTchinousavonsdeuxaccegravesagravececontinuumdelunusmunduslexpeacuteriencedirecte(qualitative)quipasseparlesimagesetlexpeacuteriencespeacuteculativeettheacuteoriquequipasseparlesnombresLuneetlautrenouspermettentdesaisirlesconstellationsactuellesdelarriegravere‐plandeluniverspsychophysique

IlmesemblequelessymbolesdelunusmundusquireviennentsanscessedansledualismepreacutesenteacuteparcesexemplesquecettedualiteacutedunmodegravelerelativementintemporelabsoluetdunmodegravelemobileetlieacuteautempssontenrelationaveclesdeuxaspectsdelacausaliteacutedistingueacutesparJungdanssonessaisurlasynchroniciteacute39Jungyposelaquestiondesavoirsileprincipedesynchroniciteacutenedevraitpasecirctreconsideacutereacutesimplementdanssasingulariteacutecommelecas‐limitedunprincipenaturelformelbeaucoupplusgeacuteneacuteralCedernierseraitunedispositionacausalenormalementobservablequisemanifestedanslamatiegravereparexempledanslespheacutenomegravenesdediscontinuiteacute(tempsdedemi‐valeur)etdanslapsycheacutedanslesproprieacuteteacutesaprioridesnombresnaturelsAupregravesdecesdispositionsacausalessignificativesquisepreacutesententnormalementilexistedeseacuteveacutenementsraresobservablesseulementdefaccedilonsporadiqueetproprementsynchronistiqueDanslepremierpheacutenomegravenesetrouveuneexistenceformelleintemporellemaisdanslesecondsemanifestentpourainsidiredesactesdecreacuteationdansletempscequiimpliquelideacuteedecreatiocontinuaJungatoutefoissouligneacute40quecettecreacuteationcontinuenestpasseulementuneseacuteriedactesdecreacuteationsuccessifsmaisquelledoitecirctrecomprisecommelapreacutesenceeacuteternelledunactedecreacuteationuniqueLesmandalascosmiquesintemporelsetstatiquesmeparaissentavoireacuteteacuteplutocirctdestineacutesagraverefleacuteterlaspectdordonnancementacausaldelarriegravere‐plandeluniversetlesappareilsdivinatoiresmobilesagravetenterdesaisirplutocirctlaspectparapsychologiquedespheacutenomegravenesspeacutecifiquesdesynchroniciteacute

Cependanttoutescestechniquesdivinatoiresnepouvaientrechercherquedeschampsdevraisemblanceagravelinteacuterieurdesquelspouvaientseproduiredeseacuteveacutenementssynchronistiquessansjamaisatteindreleacuteveacutenementspeacutecifiquequientantquecreacuteationdemeurepardeacutefinitionimpreacutevisible

CertainesdeacutecouvertesdelaphysiquetheacuteoriquemodernemeparaissentatteindreeacutegalementdefaccediloninteacuteressantedesemblablesformulationssymboliquesdelunusmundusetdusavoirabsoluAinsilephysicienfranccedilaisOlivierCostadeBeauregardeacutetudiantleproblegravemedelentropieenvientagravelaconclusionqueluniversexploreacuteparlaphysiquenestpasleToutmaisquilfaitpressentirununiverspsychiquebeaucoupplusorigineldontluniversmateacuterielnerepreacutesentequundoubledenaturepassiveIlconsidegravereluniverspsychiquecommeun

35Loccitp205etp199 36Enfranccedilaisdansletexte(NdT) 37 Ce philosophe important a eacuteteacute redeacutecouvert par Hellmut Wilhelm et sa theacuteorie exposeacutee dans son inteacuteressant article DerZeitbegriffimBuchderWandlungenEranos‐Jahrbach1951volXXp333etsv 38Ledeacutenombrementdestigesdachilleacuteeoudespiegraveccediles 39NaturerklaumlrungundPsycheloccitp103‐10840Ibidp106note1

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page12

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

infrapsychismeunsubconscientquiexistedefaccediloncoextensiveparrapportagraveuncorpsdemondeagravequatredimensionsdeMinkowskietdEinstein(blockuniverse)41

Onsaitquedapregraveslesrelativistestoutcequinousapparaicirctsouslaspectspatio‐temporelestenderniegravereanalyselareacutealisationdesproprieacuteteacutesmatheacutematiquesduneformeinvisibledanslaquellenonseulementletempsetlespacemaisaussilasubstanceetledynamismesonttraduitsenmeacutetrique42Lespaceestformeacuteparlareacutepartitiondelamatiegravereetdeleacutenergieetlamatiegraverepeutecirctresaisieparlemonnayagematheacutematiqueducontinuum43AinsisuivantlexpressiondeHermannWeyl44ellesedeacutetermineconceptuellementagravelaidedenombresDanscecontinuumgeacuteomeacutetriqueagravequatredimensionsletempsdevientunegrandeursujetteagravecautionetlatheacuteorierelativisteavecsondeacuteterminismesopposeainsidansunecertainemesureagravelaphysiquedesquantasdontlestenantsadmettentuncertainindeacuteterminismesurlabasedelarelationdincertitudedHeisenbergAinsileproblegravemedutempsrevientaujourdrsquohuiaupremierplandeladiscussionscientifique45

PourreacuteconciliercesdeuxdirectionslemodegraveledumondematheacutematiqueetstatiquedEinsteindunepartetceluiquiconsidegravereledevenirindeacutetermineacutedelaphysiquequantiquecommeleveacuteritablelephilosophemunichoisAloisWenzlaproposeacutedeconsideacutererlepremiermodegraveledumondecommenexistantquedefaccedilonpotentielleentantquecadrematheacutematiqueagravelinteacuterieurduquelsactualiseleacuteveacutenementcorrespondantauxloisdelaphysiquequantique46EtantdonneacutequelunusmundustelquenousleconcevonsnepossegravededesoncocircteacutequunereacutealiteacutepotentiellecetteformulationrelativistedumodegraveledumondeserapprocheconsideacuterablementdunsymboledelunusmundusenparticulierlorsqueCostadeBeauregardavance(sansconnaicirctreloeuvredeJung)laffirmationaudacieusequelInconscientestcoextensifagravecemodegravelecosmique

PourreacutesoudreleproblegravemedutempsquiseposedanslatheacuteorierelativistecertainsphysicienscommeASEddingtonWheeleretRPFeynmannproposentenoutredepostulerdeuxdimensionstemporelleslunepourletempsdirigeacutedalafaccedilonhabituelleagravecausedelentropie(timearrow)47etlasecondeougraveletempsseraitsansdirectiondanscesensquelesdonneacuteespourraientysuivreundeacuteroulementdirigeacuteaussibienenavantquenarriegravereCettedimensionseraitmatheacutematiquementimaginairecest‐agrave‐direquesesvaleursdevraientecirctremultiplieacuteespar‐1Cettedimensiontemporellesansdeacuteroulementplaceacuteeaupregravesdeladimensionhabituellerappellelilludtempus48oularepreacutesentationprimitivedelAljiraetserapportevraisemblablementaumecircmearcheacutetype49IlnemappartientpasdeporterunjugementsurdesspeacuteculationstheacuteoriquesdecegenreetleurvaliditeacutemaissionlesconsidegraveredupointdevuepsychologiqueellesapparaissentcommesymptomatiquescarlideacuteedunesecondedimensiontemporellesembleecirctreunerecherchemeneacuteeagravetacirctonsmaisnonsanssuccegravesparlesphysiciensenvuededeacutecouvrirdesformulationsdelideacuteedutempsquipeuventecirctrecompareacuteesagraveplusduntitreaudoubleprincipejungiendunordreacausaletdelasynchroniciteacutespeacutecifiqueSelonEddingtoneneffetlesmicroeacuteveacutenementsquiontlieudansladimensiontemporelledelamatheacutematiqueimaginairepourraientlecaseacutecheacuteantpasseravecdesmacroeffetsdansladimensiondirigeacuteedelafaccedilonhabituelledemecircmequeselonJungleseacuteveacutenements

41OCostadeBeauregardlesecondprincipedelaSciencedutempsParis1963p14etsv 42CfAWenzlDiephilosophischenGrenzfragenderModernenNaturwissenschaftStuttgart3eeacuted1960p127etsv(3)Loccitp32 43Loccitp32 44HWeylRaumZeitMaterieDarmstadt1961p9 45VoirlouvragecollectifpublieacuteparJTFraserVoicesofTimeNewYork1966 46Loccitpassim 47Flecircchedutemps 48 Celle des mythes ougrave les eacuteveacutenements se deacuteroulent en ce temps‐lagrave ou il eacutetait une fois hellip en dehors de la dureacuteechronologique(NdT) 49LintroductionduntelparamegravetrecacheacutecommelaappeleacutePaulipeutnaturellementtoujoursecirctresoupccedilonneacutederepreacutesenteruneprojectiondelinconscientcollectif

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page13

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

synchronistiquespassentsporadiquementdanslecontinuumhabituelassujettiauxloisstatistiques

LaphysiquemodernechercheeacutegalementagraveserapprocherpardeacutetrangesdeacutetoursdelideacuteedesavoirabsoluLacyberneacutetiquelasciencedelinformationtechniqueetdesesbasesmatheacutematiquesseheurteineacutevitablementagravedesproblegravemespsychologiques50CertainsdesestheacuteoricienscommeMRuyerLBrillouinDGaboretJRothsteinontmecircmeopteacutepourlideacuteequelareacutesonancepsychiquenepeutpasecirctrelaisseacuteehorsduchampdexamenEtdanscecontexteCostadeBeauregardestparvenuauxconclusionssuivanteslespreacutedictionsdelaphysiquereposentaujourdhuisurlecalculdesprobabiliteacutesquipermetdespreacutedictionsmaisnondesreacutetrodictions(puisquecertainsprocessusnaturelssontirreacuteversiblesentropie)DapregravesJohnvonNeumanntoutactedemesureesteacutegalementirreacuteversiblecequiveutdirequetouteinformationestacquiseauprixduneaugmentationdelentropiedeluniversMaislinformationsignifieeacutegalementlapossibiliteacutedediminuerleacutetatdentropiedunsystegravemeindividuelgracircceagravedesinterventionsordonnatrices(Linformationenelle‐mecircmeconsistedansdesrepreacutesentationsimageacuteesquisontpreacutesentesagravelaconscience)Pourproduireuneinterventionordonnatrice(dimensiondentropie=neacuteguentropie)lapsycheacutedoitpasserdesoneacutetatpassifetcognitifagraveuneacutetatactifetvolitifDanslepremiereacutetatlinformationestungaindeconnaissancedanslesecondunepossibiliteacutedorganiser(neacuteguentropie)TandisquelepouvoirdorganisationopposeacuteagravelentropiedisparaicirctprogressivementducosmosilcirculeunailleurspsychiquesousformepotentielleentantquinformationCetailleurspsychiquedeleacutenergieestappeleacuteinfrapsychismeparCostadeBeauregardLauteurentendmanifestementparlagravequelquechosedetregravesanalogueaufacteurdeacutesigneacuteparJungcommeaspectpsychoiumldedelarcheacutetypeoudelinconscientcollectifLinfrapsychismedeCostadeBeauregardcontienteacutegalementselonluiunesupraconsciencequicorrespondexactementchezJungagravelideacuteedesavoirabsoluRuyerlappellesurvolabsolu51delatotaliteacutedelecirctreLrsquoinfrapsychismecosmiquedeCostadeBeauregardestununiversantiphysique(anti‐Carnot)reacutegipardesloisnoncausalesmaisfinalesetcoexistantagravelamatiegravereIlsecristallisedanslespsycheacutesindividuellesdeshumainsetdesanimauxLesavoirquisytrouvecontenusepropageavecunevitessesupeacuterieureagravecelledelalumiegravereetsynchroniselesecirctresindividuelspuisqueleurspsycheacutestirenttoutesleuroriginedumecircmereacuteseaudeteacuteleacutecommunicationsLemondemateacuterieltoutentierestunesortedordinateurgeacuteantquisertagravelareacutealisationdelaconsciencechezlesindividus52CommeRolandWeitzenbeumlcklamontreacutedefaccedilonamusantedanssonlivreLespacequadridimensionnel53ilyatoujoursunebonnepartdephantasmedanslesgrandeursnonobservablesdelaphysiquemoderneetlepsychologuenaaucunepeineagravereconnaicirctredanscesphantasmesdesprojectionsdelinconscientcollectifIlmesembletoutefoisquelesreacuteflexionsdeCostadeBeauregardoffrentplusdeseacuterieuxetderigueuretpeuventcontribuerplusquedautresagravecreacuteeruneuniteacutedevisionentrelaphysiqueetlapsychologieparcequelauteurreconnaicirctouvertementlapreacutesencedunfacteurpsychiquedanslesparamegravetrescacheacutes

JungafaitressortirdanssoneacutetudesurleprincipedesynchroniciteacutequelesnombresnaturelsjouentunrocircleimportantdanslaplupartdesexpeacuteriencesdedivinationdelrsquohumaniteacuteAlafindesavieilprojetaitmecircmedrsquoentreprendreuntravailsurlesaspectsarcheacutetypiquesdesnombrespourmieuxsuivrecettepisteconduisantagravesonideacuteedunusmundus54LenombreeacutetaitpourJung‐commeillesoulignaunjourdansunediscussionlexpressionlaplusprimitivedelespritIlentendparespritunfacteurdordreactifetdynamiqueagraveloeuvredansetsouslepsychismeinconscientMaisdanslamesureougravelenombrerepreacutesenteeacutegalementuneproprieacuteteacuteinheacuterenteagrave

50CfentreautresJRPierceSymbolssignalsandnoiseThenatureandprocessofcommunicationNewYork1961passim 51CetteexpressioncommelestermesdOCostadeBeauregardplaceacutesentreguillemetsestenfranccedilaisdansletexte(NdT) 52OCostadeBeauregardLesecondprincipedelasciencedutempsopcitp95101‐102112123141etsvVoiraussidumecircmeauteurNouveauxaspectsdutempsdesphysiciensinBulletinGroupedrsquoeacutetudesCGJungNdeg15Avril1969p5‐12 53DervierdimensionaleRaumBacircle‐Stuttgart1958 54VoirBulletinndeg13p5‐13

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page14

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamatiegravereconformeacutementagravelanaturequantiquedetouteeacutenergie(voirparexemplelesnombresnucleacuteons)lenombreapparaicirctcommeleacuteleacutementobjectifetspirituelquiordonneenmecircmetempslapsycheacuteetlamatiegravere

NouslesavonsparlesteacutemoignagesdematheacutematicienscommeHenriPoincareacuteFreacutedeacutericGaussFeacutelixKleinJacquesHadamardetdautresencorelesnombrescommeaussidesordrescompliqueacutesdenombrespeuventsereacuteveacutelerdirectementagravepartirdupsychismeinconscient55LaffirmationdesChinoisselonlaquelleleurHoTouetleurLochouonteacuteteacutereacuteveacuteleacutesparuncheval‐dragonouunetortuesignifientpournouslamecircmechosesurleplansymboliqueVusouscetanglelenombrenaturelnestpasposeacuteseulementparunactedeconsciencemaisilconstituequelquechosedepreacuteexistantdanslanatureunestructuredynamiqueouplusexactementuneconfigurationrythmiquedeacutenergiequiapparaicirctdefaccedilonisomorphedanslesdomainesdereacutealiteacutepsychiqueetphysique56

IlestinteacuteressantdenoterquelesnombreslorsquilsdoiventservirdinstrumentsdivinatoirespoursaisirlasynchroniciteacutenontpasunaspectquantitatifmaisuncaractegraveredechampoudecontinuumIlsapparaissentenquelquesortecommelespointsexciteacutesdunchampEndautrestermesonpourraitdeacutesignerlesnombresnaturelscommedescentresvirtuelsspeacutecifiquementreacutepartisdunchampdenombrescontinucequirendraitpossibleleacutedificationdunisomorphismeentrelamicrostructuredelamatiegravereetlastructuredelinconscientcollectifOnaeneffetdeacutecouvertreacutecemmentquelesparticuleseacuteleacutementairessontencoredivisiblesWheelerdeacuteclareenconseacutequencequilnyaendeacutefinitivequedessortesdechampseacutelectrodynamiquesquisetrouveraientenfluctuationconstanteetquelesparticulessontdesfragmentschargeacuteseacutenergeacutetiquementdelageacuteomeacutetriefondamentaledelespace57‐doncquelquechosecommedespointsexciteacuteseacutenergeacutetiquementdansuncontinuumLancelotWhyteavaitdeacutejagravesouligneacute58quelideacuteedechampgouvernedeplusenpluslasciencecontemporainesousformedemodegravelederelationopeacuterantdanstoutesituationCelavaudraitspeacutecialementpourlesparticuleseacuteleacutementairesquimanifestentlatendanceagravesordonnerdefaccedilonreacuteguliegravereetmecircmeagravesereformerquandellessontendommageacuteescommelecristalWhytedeacutefinitmecircmelavieensoicommelexpansiondelapousseacuteedunmodegravele59

Toutcelameparaitnousconduireagravelideacuteequenouspourrions‐souslanglepsychologiquetoutaumoins‐voirlesnombressousdeuxaspectscompleacutementairescommedesquantiteacutesdiscontinuesetcommeuncontinuumuniqueCederniercorrespondraitagraveunsymbolematheacutematiquedelunusmundus60

DanssonlivreLaphysiquemoderneetlapsychologiedesprofondeurs61ErnstAnrichdeacuteclarequelrsquoecirctredelaphysiquesembleavoirunliendeacutetermineacuteaveclenombrecommeuniteacuteettotaliteacuteIlentendparlagravelaseacuteriedesnombresmagiquesounombresnucleacuteonsdeacutecouverteparMariaGoeppertetAdolfJansenJAnrichtditagraveproposdecenombrerelationnel(quilproposedenommernombrehieacuterarchique)quecenestpasunchiffrequantitatifappartenantagraveuneseacuteriemaisquilpossegravedelaqualiteacutedepouvoircreacuteerdeshieacuterarchiesproportionnelles62OnpourraitagravemonavisfranchirunpasdeplusetdirequeleNombreestunequantiteacuteetune

55YJHadamardThepsychologyofinventioninthemathematicalfieldNewYork1954passim 56On sait que lemot grecarithmos (nombre) est eacutetymologiquement parentde rythmos L unet lautre viennent de rhein =coulerCfWhitsawloccitp115 57DapregravesSullivandansleNewYorkTimesdu5Feacutevrier1967 58LLWhyteAccentonformNewYork1950p27‐26 59Loccitp118 60JentendsparlagravequelquechosededistinctdelideacuteematheacutematiquedecontinuumendevenirquetraduitparexemplelaseacuterieindeacutefiniedesquantiteacutesfractionnellesentredeuxnombresreacuteelssuccessifsoudautresgroupesdindeacutefinisLideacuteeestentendueicisimplement dans le sens dun terrain nourricier de quantiteacutes susceptibles decirctre extraites Je nentends pas non plus uncontinuumsansdureacuteeausensdeWeierstrassougravelelimesestidentiqueagravechaqueeacuteleacutementarbitrairementchoisidelaseacuterie 61 E Anrich Moderne Physik und Tiefen psychologie Stuttgart 1965 p 6 Il est agrave noter que dans son ouvrage qui estfondamentalagravedautreseacutegardsAnrichignorepresqueentiegraverementlasynchroniciteacute 62 Ibid p 150et 142 Par contre Anrich refuse dadmettre de faccedilon surprenante que le nombre soit une image premiegravere(Urbild)

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page15

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

manifestationeacutenergeacutetiquementqualitativeetspeacutecifiqueducontinuumunitairecequieacutequivautagravelunusmundus

Toutnombrenaturelpossegravederaitainsiquatreaspectsprincipaux1‐Relationaveclespace‐tempspossibiliteacuteduneexpressiongeacuteomeacutetrique(topologie)2‐Quantiteacute3‐Raisonpositionnelle(sequentialorderordredesuccession)theacuteoriedesgroupes4‐Qualiteacute=configurationrythmiqueducontinuumunitaireCeladonneletableausuivant

IlestpossiblededeacutemontrerempiriquementquelensembledudomainepsychiquequeJung

deacutesignesouslenomdinconscientcollectifetquiestlacouchelaplusinfeacuterieuredelinconscientpsychiqueobservabledanslhommepossegravedeunestructuredechampdontlespointsexciteacutescorrespondentauxarcheacutetypesLesdeacuteroulementseacutenergeacutetiquesquiontlieudanscechampsuiventuncourslineacuteaireirreacuteversibleparlequelilssontassujettisautempsDemecircmelaprogressiondelaseacuterienaturelledesnombresnestvraisemblablementriendautrequuneseacutequencedetelsdeacuteroulementstypiquesreacutealiseacuteeaumoyenderythmesordonnateursCestsureuxquereposenotresentimentdutempsetpeut‐ecirctreeacutegalementcommeWolfgangPaulilasupposeacutelapossibiliteacutedunepreacutecognitionparapsychologiqueIlestinteacuteressantdobserverquedanslaChinelaplusanciennedeacutejagravelesmatheacutematiqueseacutetaientuniquementconsideacutereacuteescommelasciencevisantagravepreacutedirelavenir(Malheureusementcetaspectdelatheacuteoriechinoisedesnombresnamecircmepaseacuteteacuteexploreacuteparlasciencechinoiseelle‐mecircmequantagravelhommeoccidentalelleluiesttotalementinaccessible)LideacuteedetempsseraitainsifondeacuteesurcellederythmesstructureacutesnumeacuteriquementconceptionquirejointlesfaitsobserveacutesdunpointdevuetoutagravefaitdiffeacuterentparJeanPiagetetPaulFraisseAulieudedeacutefinirletempsavecThomasdAquinsappuyantsurAristotecommeunnumerusmovens(unnombrequisemeut)ilfaudraitpeut‐ecirctrediredunefaccedilonpluscomplegravetequelesmodegravelescommunsdemouvementdeleacutenergiepsycho‐physiquesontlesnombresdansleurrythmedeprogressionilsfondentlideacuteedetempsetdansleurnaturedechamplideacuteedunordreintemporelCelaexpliquepourquoidespersonnificationsmythologiquesdutempscommeledieuAiumlonagraveRomeServanenPerseKalaenIndesontdesincarnationsexplicitesdeleacutenergiepsychiquepolyvalente

LechampdelinconscientcollectifconccedilucommeisomorpheparrapportauchampdesnombresnaturelsnestpasorganiseacutedunefaccedilonquelconqueoupartiellementchaotiquemaisilparaicirctecirctreordonneacuteparuncentreeacutenergeacutetiquesupeacuterieurqueJungappellelarcheacutetypeduSoiCedernierparaitmanifesterdesstructuresquaternairesquandilestrepreacutesenteacutedunefaccedilonstatique(danslemandala)maisuneobservationplusattentiveyreacutevegraveleplutocirctcommeJunglrsquoamontreacutedansAiumlonunestructuredynamiquededeacuteroulementdontlecaractegravereestlesuivant

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page16

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

cequisuggegraveredenouveauunestructureanalogueagravecellequonretrouvedansleYiKingla

geacuteomanciemaisaussilastbutnotleastdanslecodeADNetARNIcijenepuismempecirccherdeciterlerecircvedunphysicienmodernequiparaicircteacutegalementfaireallusionagravecettestructure

Laveillelerecircveurseacutetaitappliqueacuteagravedessinercertainsfacteursdeacutecisifsdesavie(nousdirionsdescomplexes)danslesanglesduneeacutetoiledeDavidLagrave‐dessusilfaitlesongesuivant

UneChinoise(eacuteleveacuteeaurangduneSophia)estpreacutesenteavecdeuxhommesLequatriegravemecestmoiEllemeditTudoisnouslaisserjouerbeaucoupdepartiesdeacutechecsdanstouteslescombinaisonspossiblesDansunevisionhypnagogiquelerecircveurlentendluidireenoutreDanstesdessinsilyaquelquechosedetoutagravefaitjusteetquelquechosedetransitoireetdefauxCequiestjustecestquelenombredestraitsestde6etlefauxquelenombredespointsestde6Regardeicietjevisuncarreacuteavecdesdiagonalesnettementtraceacutees

Vois‐tumaintenantenfinle4etle6Danslespace4pointset6traitsou6pairesagravepartirde

4pointsCesontlesmecircmessixtraitsquisontdansleYiKinqDeplusregardelecarreacute4destraitssontdeacutegalelongueurlesdeuxautressontpluslongsdansunrapportirrationnelIlnyapasdefigureformeacuteeagravepartirde4pointsquiaitsixtraitseacutegauxCestpourquoilasymeacutetrienepeutecirctreproduitestatiquementetilnaicirctunedanseLaconjonctionsignifieunchangementdeplaceaucoursdecettedanseOnpeuteacutegalementparlerdunjeuouderythmesetderotationsCestpourquoiletroisdoitecirctreexprimeacutedefaccedilondynamiquecequiestdeacutejagravecontenudefaccedilonlatentedanslecarreacute

CerecircveetlephantasmequilesuitserapportentmanifestementagraveunrythmenumeacuteriquevitalfondamentalanalogueagraveceluipressentiparlesChinoisUntelrythmededansedetriplettesetdequaterniosestcontenudanspresquetouslesmodegravelesdunusmundusdelhumaniteacuteetaussidanssesmodegravelesspeacuteciauxdesmandalasdivinatoiresetilestfrappantdeconstateragraveceproposquelesmeacutethodesdecomputationdelaplupartdestechniquesdivinatoiresontuncoursreacutetrogradeentantquemodesdepenseacuteeetcelagracircceagraveunerelationreacutetrogradeagraveluniteacutequisereacutepegraveteconstamment

Cestpourquoilaseacutequencenumeacuteriquequantitativeseraitpeut‐ecirctrelefondementdelaflegravechedutempstandisquinversementlechampnumeacuteriqueseraitlefondementdelordreintemporelLavisiondelhorlogedumondedeacutecriteparCGJungdansPsychologieetAlchimiecombinedeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenesetJungdeacuteclareagravecesujetquilyapeut‐ecirctrelagraveuneallusionimageacuteeagraveloriginedelespace‐tempsmaisquilneveutpasattachertropdimportanceagravecetteinterpreacutetationcarlespreuvesluimanquentSamodestieneluipermettaitpasdesoulignerdavantagecepointimportantJaitoutefoislesentimentqueparlesdeacutecouvertesdontilvient

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 3: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page3

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

LeLivreRougedeCGJungLiberNovus(VersionTexteuniquement)‐EditionsLesAregravenes‐13septembre2012‐ISBN‐13978‐2352042082

Juin2012

JungentreLrsquoOrientetLrsquoOccidentndashVladetaJerotic‐EditionsLrsquoAgedrsquoHommendashJuin2012‐ISBN978‐2‐8251‐4200‐4

Mars2012

DictionnairecomparatifCGJungetlafranc‐maccedilonnerie ndashJean‐LucMaxence ‐EditionsDervy‐Mars2012‐ISBN978‐2844549051

CarlGustavJungVieetOeuvredeCarlGustavJungndashChristianGaillard ndashEditeurReacutepubliquedesLettres(formatePub)‐Mars2012‐ISBN978‐2824900117

Anneacutee2011

AgravelarencontrehellipdeCarlGustavJungndashMichelCazenave‐EditionsOxusNovembre2011‐ISBN978‐2848981536 HitchcocketlrsquoennuiunepsychologieagravelrsquooeuvrendashAimeacuteAgnelndashEditeurEllipsesMarketing ‐FranceOctobre2011‐ISBN978‐2729867676 LapeurdufeacutemininndashMoniqueSalzmanndashEditeurLaPartCommuneAoucirct2011‐ISBN978‐2844182340

PeacutereacutegrinationavecCGJungndashClaudeBoureille‐EditeurLaPartCommuneAoucirct2011‐ISBN978‐2844182449

LeLivredessymbolesreacuteflexionssurdesimagesarcheacutetypales ndashCollectif ARAS‐Editions Taschen‐FranceFeacutevrier2011‐ISBN978‐3836525749

hellip dans la Meacutediathegraveque C G Jung

Latotaliteacutedenotrecataloguedenregistrements deconfeacuterences estdisponiblesousformedeCDaudioclassiquesousousformedrsquoenregistrements MP3agraveteacuteleacutecharger Ilestpossibledeproceacutederagravelacquisition decesdeuxformatsdirectement surnotresiteavecpaiementagravevotrechoixparcartedecreacuteditavecPaypalouparenvoidunchegraveque

Nousavonsmodifieacutenotregestiondelameacutediathegraveque etellevouspermet deacutesormais de

mettreplusieursenregistrements dansunpanier (visibleenbasagravedroitedelapage)etdelesreacutegler de faccedilon globale Nous avons aussi simplifieacute la commande de CD Audio Le modedrsquoemploidelameacutediathegraveque estdonneacutesurlesiteagraveCommentsrsquoyretrouver

Vouspouvez agravetout instant retrouver lesenregistrements quevousavezcommandeacutes etles liens de teacuteleacutechargement dans longlet Meacutediathegraveque sous ReacutecapitulatifProfil (Menuprincipalagravegauchedelapagedaccueil denotresite)

Nouveauxenregistrements

bull LrsquoenregistrementdelaconfeacuterencedonneacuteeparMichaelCautertsle9avril2013estdisponible(Lotndeg 607) Le titre de cette confeacuterence est laquoMasculin perfide feacuteminin lividela perversionnarcissiqueunepestemoderneraquoVouspouvezcommandercetenregistrementsousformedeCDou

enteacuteleacutechargementMP3encliquantici

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page4

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

bull LrsquoenregistrementdelaconfeacuterencedonneacuteeparVeacuteroniqueBeldentle26mars2013estdisponible

(Lot ndeg 606) Le titre de cette confeacuterence est laquoArabesques sonores et analytiquesraquo Vous pouvezcommandercetenregistrementsousformedeCDouenteacuteleacutechargementMP3encliquantici

bull LrsquoenregistrementdelaconfeacuterencedonneacuteeparNorbertChatillonle19feacutevrier2013estdisponible(Lotndeg605)Le titredecetteconfeacuterenceestlaquoFreudJung leursrapportsagrave linachegravevementraquoVous

pouvezcommandercetenregistrementsousformedeCDouenteacuteleacutechargementMP3encliquantici

bull LrsquoenregistrementdelaconfeacuterencedonneacuteeparJean‐JacquesWunenburger le08 Janvier2013estdisponible(Lotndeg604)LetitredecetteconfeacuterenceestlaquoJungetleacutecolefranccedilaisedelimaginaire(GBachelardGDurand)raquoVouspouvez commandercetenregistrementsous formedeCDouen

teacuteleacutechargementMP3encliquantici

bull Colloquecommundes8et9Octobre2011

Le colloquelaquoHommage commun des associations jungiennesraquo pour les 50 ans de la mort deCG Jung et agrave lrsquooccasion de la sortie du Livre Rouge en franccedilais a eu lieu les samedi 8 etdimanche 9 octobre 2011 Les enregistrements de ce colloque laquoLecture et relecture de CarlGustavJungraquosontdisponibles

Leprogrammepeutecirctreteacuteleacutechargeacute iciLesenregistrementsdesconfeacuterencesdececolloqueavecleurcodedecommandesontlessuivants

Ndeg Cond Titre Nom Preacutenom Titre Date

HS‐CC1 AB M Cazenave Michel JUNGLERELIGIEUXETLECHRISTIANISME 8‐oct‐11

HS‐CC2 AB M Faure Pierre JUNGETLORIENTLAQUESTIONDUMANDALA 8‐oct‐11

HS‐CC3 M Eveno BertrandLARABESQUEMULTICOLOREINTERROGATIONSURUNSIGNERECURRENTDUlaquoLIVREROUGEraquo

8‐oct‐11

HS‐CC4 AB Mme Gallard MartineLACONFRONTATIONDESOPPOSESDANSLACLINIQUEJUNGIENNE

9‐oct‐11

HS‐CC5 AB MmeKemenczei CsillaQUANDLOMBREDUsoiSOISINCARNEDANSLECORPS

9‐oct‐11

HS‐CC6 MM LesConfeacuterenciers CONCLUSION‐ECHANGES 9‐oct‐11

HS‐CCcomp AB M COLLOQUECOMPLET

PourlrsquoinstantlesenregistrementssontpayablesuniquementparchegravequeouparvirementbancairequellequesoitleurformeLebondecommandepeutecirctreteacuteleacutechargeacuteici

SectionTheacutematiques

La section theacutematique est en cours de mise agrave jour Les diffeacuterentes partiestheacutematiquesserontenrichies par des articles ou reacutesumeacutes en provenance des archivesdubulletin au fur etagravemesuredeleurmiseenlignesurlesite

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page5

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

ArchivesduBulletin

Notre association est tregraves ancienne comme nous vous lerappelons dans la rubriqueHistoire et Missions de notre site Apregraves des parutions sporadiques de documentssupport entre 1932 et 1957 lapublication systeacutematique dun bulletin trimestriel a eacuteteacuteorganiseacutee de 1965 agrave Janvier 1974 ougrave elle sest interrompue pour laisser la place auxCahiersJungiens depsychanalyse

Un certain nombre de documents parus dans ce bulletin nrsquoexistent que sous cetteforme eacutecrite Il nous a paru utile de regrouper ces documents dans une rubriquespeacutecifique Archivesdubulletin

Nousvousproposonscertainsdecesarticlesdans lasectionDocuments agraveteacuteleacutechargerBulletinArchives

Enraisondelaveacutetusteacutedecertains documents latranscription enWordpuisenpdfde certains caractegraveres partiellement effaceacutes peut occasionner des fautestypographiques Veuilleznousexcuser sicertainesonteacutechappeacuteagravelacorrection

hellip Document drsquoArchives

Cemois‐cinousvousproposonsdeprendreconnaissancedelrsquoarticlesuivantparudansleBulletinarchiveNdeg26 ndash page 7ndash Janvier1972

AuteurMarie‐LouisevonFranz

SYMBOLESDELUNUSMUNDUS1

LaquestionseposeaujourdhuiavecdeplusenplusdinsistancedesavoirsousquelleformeledomainedelavieappeleacuteparnouspsycheacuteinconscientedelhommeestrelieacuteagravelamatiegravereCommeCGJunglasouligneacuteplusdunefoisilsemblebienquenousnayonspasencoreacquisdesconnaissancessuffisantesdelunetlautredecesdomainespourjeterentreeuxunpontsolide

Ilestapparutoutefoisdenombreuxparallegravelesdesmodegravelesdepenseacuteequisemblentsuggeacutererlapossibiliteacutedunerelationeacutetroiteetlagrave‐dessussestgreffeacuteeavecuneinsistancecroissantecommeJungladeacutecouvertlaquestiondesavoirsilarcheacutetypedesnombresnaturelsnepouvaitpasecirctrerattacheacutedefaccedilonessentielleagravelarelationentrelapsycheacuteetlamatiegravereCestlagravelobjetdelapreacutesenteeacutetude

LepointdedeacutepartdemesreacuteflexionsestcequeJungadeacutesigneacutedunomdeprincipedesynchroniciteacuteEnobservantlescouchesprofondesdelapsycheacuteinconscientedesindividusJungsesttrouveacuteplaceacuteavecunecertainefreacutequenceenfacedufaitquelaconstellation(excitedstate)duncontenuarcheacutetypiquesaccompagnevolontiersdeacuteveacutenementsexteacuterieursdemecircmesensdehasardsCeux‐cisontplusquedeshasardsdanslamesureougraveilsmontrentuneeacutequivalencedesensaveclecontenupsychiqueinconscientquiestactiveacuteJungadonneacuteagravecettecateacutegoriedeacuteveacutenementslenomdepheacutenomegravenesdesynchroniciteacuteeacutetantdonneacutequeleurrelationreacuteciproqueneparaicirctpasecirctrecausalemaisquelleestcaracteacuteriseacuteeparleursensetleursimultaneacuteiteacuterelativeOnpeutvoirunesynchroniciteacutedanslefaitquaumomentpreacutecisougraveJungcommenccedilaitagraveobservercespheacutenomegravenesilfitlaconnaissancedeRichardWilhelmetfutinitieacuteparluiauxmystegraveresduYiKingquiparaicirctecirctreinteacutegralementconstruitsurleprincipedesynchroniciteacute

CettedeacutecouvertedeJung‐plusencorequebeaucoupdautresindicesallantdanslemecircmesens‐asuggeacutereacutelhypothegravesequetoutelareacutealiteacutequenoustentonsdecirconscrire

1 Extrait de Dialog uumlber den Menschen (dialogue sur lhomme) volume jubilaire (Festschrift) consacreacute agrave Wilhelm Bitter agraveloccasiondeson75eanniversaireErnstKlettVerlagStuttgartCetarticleaeacuteteacutetraduitetreproduitaveclaimableautorisationdelauteuretdeseacuteditionsKlett

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page6

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

introspectivementcommeeacutetantlinconscientcollectifpourraitecirctrelareacutealiteacuteinconnueetinconnaissablequelaphysiquenucleacuteairesefforcededeacutecriredelexteacuterieurcommereacutealiteacutemateacuterielle

CestpourquoiJungamecircmeaffirmeacute2quilneverraitpasdobjectionagravecequelonregardelapsycheacutecommeunequaliteacutedelamatiegravereetcettederniegraverecommelaspectconcretdelapsycheacuteeacutetantentenduquelapsycheacuteestalorscomprisecommeeacutetantlinconscientcollectifCedernierestsimplementlanaturelanaturequicontienttoutetdoncaussilinconnuycomprislamatiegravere3

GracircceagravecettenotiondesynchroniciteacuteJungacreacuteeacuteunebasepermettantdecontempleragravelafoislesdomainescompleacutementairesdelapsycheacuteetdelamatiegraverejusque‐lagraveseacutepareacutes4Lorsdeleacuteveacutenementsynchronistique5onvoitsemanifesterlemecircmesensdanslapsycheacuteetdansladispositionduneacuteveacutenementexteacuterieursimultaneacute6Celui‐cimanifestesouventunsavoiragraveprioriconcernantuneacutetatdefaitquineacutetaitpasconnaissableagravecemomentpheacutenomegravenedeacutesigneacuteparJungdunomdesavoirabsolu7Cedernierconsisteenunesortederepreacutesentationdimagesquiseferaitenlabsencedesujet8LespheacutenomegravenesdesynchroniciteacutesereacutefegraverentainsiagraveunaspectunitairedelecirctretranscendantlaconsciencedeacutenommeacuteparJungunusmundus9LaphilosophiemeacutedieacutevaledelanatureagravelaquelleremontecetteexpressionpersonnifiaitcemondeuniquecommelaSagessedivineparlaquelleDieuseconnaicirctlui‐mecircme10commelacircmeduChristMarieleLogos(Verbum)preacute‐existantetelleledeacutefinissaitcommelemodegravele(exemplar)oulemondearcheacutetypepotentielouencorecommelasommedetouslestypioucausesprimordialesquiavaientpoursiegravegelEspritdeDieuavantquilcreacuteacirctlemondedapregravesdesmodegraveles11Omniacreavitinponderemensuraetnumero12

GerhardDornalchimistediscipledeParacelseidentifiaulteacuterieurementlunusmundusaveclaPierrealchimiqueetlebutultimedelaconjonctionalchimique13AlorsquecesformulationsconstituentdesconceptsmeacutetaphysiquesJungvoyaitpourlapremiegraverefoisdanslepheacutenomegravenedesynchroniciteacuteuneindicationempiriqueconcernantlexistenceduntelunusmundus

CommeilsagitduncontenutranscendantlaconscienceilaeacuteteacuterepreacutesenteacutehistoriquementpardessymbolescommetoujoursdansdetelscasetcessymbolesontpresqueexclusivementlaformedunmandalasimpleoudoubleJungadeacuteclareacuteagravecesujetdefaccedilonsignificativequelemandalaestlhomologuepsychiquedelunusmundustandisquelepheacutenomegravenesynchronistiqueenestlhomologuearapsychologique14Cestpourquoilhistoireoffredestentativesvarieacuteesenvuedillustrersimultaneacutementcesdeuxaspects(mandalaetsynchroniciteacute)etdinventerainsiunesortedemachinecyberneacutetiqueaveclespoirdesemettreparelleenrelationaveclesavoirabsoluLeplusconnudessymbolesoccidentauxdecegenreestlhoroscopeastrologiqueLastructuredemandalaquilpreacutesenteaeacuteteacuteeacutegalementidentifieacuteedepuislesdeacutebutsdelalchimieaveclaprimamateriaetlereacutesultatfinaldugrandœuvreLe

2LettresurlasynchroniciteacutepublieacuteedansZeitschriftfuumlrParapsychologieundgrenzgebietederPsychologieBerne‐Munich1961volVn1p1etsv 3Ibidp4 4CfJungetPauliNaturerklaumlrungundPsycheZurich1952 5 Synchronistique nest pas un simple germanisme Il traduit le mot creacuteeacute par Jung pour qualifier les pheacutenomegravenes desynchroniciteacute Il se distingue de synchronisch (synchronique) qui deacutesigne une simultaneacuteiteacute deacutepourvue de parallegravelismepsychophysiqueunecoiumlncidencenonsignifiante(NdT) 6Loccitp68etsv 7Ibidp33etsv 8Ibidp79et91 9CGJungMysteriumConjunctionis1955‐1957volIIp33312etsv318 10CfJohnScotErigegraveneDedivisioneNaturaeII11etII31 11 Ibid II 8 Hugues de St Victor Annot sur lEvangile de Jean citeacute dans W Preger Geschichte der DeutschenMystik imMittelalterMunich1874Aalen1962vol1p238 12Ilacreacuteeacutetouteschosesenpoidsnombreetmesure(SagesseXI21) 13MystConjvolIIp312 14IbidvolIIp232

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page7

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

traiteacutedeComarios(du1erau3egravemesiegravecle)ditdelaprimamateriaquelleestunhomologuedufirmamentetdesesmaisonsetquelleestunesubstanceenformederoueoudetourbillonetquellepeacutenegravetretouteschoses15LadispositioncirculaireetrotatoireducielaeacuteteacuteintroduiteeacutegalementparDieudegravesloriginedanslamatiegravereLhommesunifieaveccettesubstanceenformederoueoudetourbillondanslemystegraveredelareacutesurrection16

DautresdomainesscientifiquesdelantiquiteacutepreacutesententeacutegalementdeshoroscopestransfeacutereacutesducieldanslamatiegravereoudessituationsterrestresspeacutecialescommelageacuteomancieoulessphegraveresduPseudo‐DeacutemocriteoudePetosirisIlyalagraveautantdemandalasservantcommemachinesdivinatoiresagraveconnaicirctredeschosessusceptiblesdecirctreconnuesagravelaidedusavoirabsoluparexempleougravesetrouveunesclavefugitifsiunpatientvivraoumourraetc17FrancesYatesamontreacutedansunlivrepleindinteacuterecirctGiordanoBrunoandtheHermeticTradition18

quonavaitassisteacuteaucoursdelaRenaissanceagraveuneextraordinairereacuteapparitiondecesymbolismeEllecommenccedilaaveclelivredeMarsileFicinDevitacoelituscomparandaSelonsatheacuteorieluniversestunecirctreunique(unusmundus)quisecomposeducosmossoncorpsdelacircmedumonde(relieacuteeaucorpsparunespritvitalomnipeacuteneacutetrant)etdelEspritdivindumonde(noucircs)LecorpscontientlesespegravecesdetouteschoseslacircmedumondeleursraisonsseacuteminaleslespritdumondeleursideacuteesEspegravecesraisonsetideacuteessontrelieacuteeslesunesauxautrespardesconcateacutenationsmagiquessibienquenassemblantdessubstancesterrestresonpeutconstellermagiquementlesideacuteescorrespondantesetmecircmelesinfluencerLameilleureimagemagiquedecegenreest‐selonFicin‐unmandalaenformedhorlogecosmiquequirepreacutesenteuneimagedeluniversentier19OnpeutsoitporterunetelleimagesursoisousformedemeacutedaillonsoitlasuspendreaumurdanssachambreetlaprendrecommethegravemedecontemplationCelapermetlorsquondoitsortirdechezsoietquelonestsubmergeacuteparlamultipliciteacutedeschosesderamenercelles‐ciagraveluniteacuteparlimagedunereacutealiteacutesupeacuterieurequiestimprimeacuteeinteacuterieurement

PicdelaMirandoleprofessaitdesideacuteessemblablesetseservaitsurtoutdesonmandalacosmiqueenvuedurecueillementinteacuterieuretdelarelationavecDieu20GiordanoBrunoluiaussiavaittraceacuteunmodegravelecosmiqueenformedemandalamaisdestructurequaternaireCelui‐ciservaiteacutegalementavanttoutagraveconstellerpositivementlhommeinteacuterieuretagraveletransformerenunmagedoteacutedepouvoirsreligieuxmaisildevaitenoutrepermettredeseffetsdirectementpara‐psychologiquessurlemondeexteacuterieurLemandaladeBrunoservaiteacutegalementdesystegravememneacutemotechnique21

LutilisationdunmandalacommeinstrumentdedivinationenvuedexplorerlesavoirabsoluserencontresousdautresformeseacutetrangestoutdaborddansleceacutelegravebreGrandArt(arsmagna)deRaymondLulledeMajorqueLulleconstruisitplusieursformescirculairesenvuedeproduireunemachinalogiqueparexempleuncerclediviseacuteenseizepartiesaveclemotDieuaucentreetseizeattributsdeDieuagravelapeacuteripheacuterietelsquebongrandouuncercleavecaucentrelacircmeraisonnableetlesproprieacuteteacutescorrespondantestoutautourSilonfaisait

15CfMBerthelotCollectiondesAnciensAlchimistesgrecsParis1887‐1888vollp298Voiraussiibidp112lexpressiondugnostiqueeacutegyptienZosimekai ghinetai illighiosa(Berthelot ‐Ruelle traduitelleest prisedevertige Il fautplutocirct entendreElledevienttourbillonnanteNdT) 16Cette ideacuteeremonteaurituel eacutegyptiendesmortsougrave ledeacutefunt tourneentantqueacutetoile sansdeacuteclindans la rondedesastrescircumpolaires 17CfLynnThorndikeHistoryofMagicandExperimentalScienceNewYork1929vollp676etsv 18Londres1964 19 On doit dit‐il produire une telle image quand le soleil entre dans Aries (eacutepoque du commencement du monde) Elle secomposedetroismeacutetauxlorlargentetlairain(=soleilVeacutenusetJupiter)etdetroiscouleurslevertloretlebleu(=Veacutenus‐CeacuteregraveslesoleiletJupiter) 20 Le mandala eacutetait fondeacute sur la triade comme celui de Ficin De mecircme lattitude fondamentale de Ficin et de Pic de laMirandoledemeurachreacutetienneparoppositionagraveGiordanoBrunoquiprofessaitunpaganismedestyleeacutegyptien 21FrancesYatesaffirmequesiBrunodevintunmartyrcestuniquementparcequileacutetaitposseacutedeacuteparcemodegraveledemandalacosmique au point dadopter le systegraveme de Copernic qui rappelait son propre mandala Cest eacutegalement pour cela quilsenthousiasmapourladeacutecouverteduncompasparMordent

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page8

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

tournerlescercleslesunsdanslesautresonobtenaitmeacutecaniquementlesreacuteponseslogiquesagravetouteslesquestionsconcernantcesthegravemesLulledevaitavoirfaitcettedeacutecouvertegracircceagraveuneinspirationdirectedelInconscientcequiluivalutletitrededoctorilluminatus22IlavaitvraisemblablementeacuteteacuteinfluenceacuteparcertainespratiquesmneacutemotechniquesdelantiquiteacuteUngrandnombredorateursantiquesparmilesquelsCiceacuteronseremeacutemoraientlesdiffeacuterentespartiesdeleursdiscoursenlesmettantenrelationavecdesendroitsdeacutetermineacutesdelasalleougraveilsparlaientEnparcourantlasalledunregardcirculaireilsretrouvaientlespartiesdudiscoursLorateurMeacutetrodoredeSkepsisinventaleproceacutedeacuteconsistantagraverechercherlerapportnonaveclesendroits(loci)delasallemaisaveclesmaisonsduzodiaqueIlenreacutesultaitunmandalamneacutemotechniqueGiordanoBrunoventaiteacutegalementsonmandalacosmiquecommesystegravememneacutemotechniqueLideacuteesous‐jacentequunestructurationarcheacutetypiquedetouslescontenusdelapenseacuteeaideagravelesconserverdanslameacutemoireapparaicirctcommeeacutevidenteagravelalumiegraveredenosdeacutecouvertesmodernes23alorsqueparcontrelamachinedeLullequilvoulaitemployernotammentagraveramenerlesArabesauchristianismefutbientocircttourneacuteeendeacuterisionPourtantquandcertainscyberneacuteticiensmodernesrecircventdeconstruireunordinateurgeacuteantremplaccedilantlecerveauhumainilsoffrentunevariantedumecircmethegravemeetvraisemblablementavecautantdabsurditeacute

IlestinteacuteressantdenoterquelarecherchebiologiqueestplaceacuteedevantdesfaitsquifontvoirdanslaconstructionabsurdedeLulleunpressentimentdesituationsexistantesOnsaitaujourdhuieneffetquelenregistrementetlatransmissiondinformationsdansnoscellulescorporellesetenparticulierdanslesubstratmateacuterieldenosprocessusdemeacutemoiresefontparlinstrumentdARNetdemessagersARN(acidesribonucleacuteiques)

CesacidesdemecircmequelesADN(acidesdesoxyribonucleacuteiques)quisontagravelabasedetouteslessubstancesdetransmissionheacutereacuteditaireutilisentuncodematheacutematiquedontlastructurenumeacuteriquefondamentalecorrespondexactementagravecelledeshexagrammesduYiKing24Onsaitquelenombredeceux‐ciestde64Ilyademecircme43=64combinaisonspossiblesdesignespourlaconstitutiondes20acidesamineacutesdanslecodedesARNetdesADN25(LatransmissiondesinformationssefaitagravelaideduncodetripledemecircmequelessignesduYiKingsontformeacuteschaquefoisdedeuxsignestriplesLatechniquedivinatoiredelageacuteomanciereposesurlesmecircmescombinaisonsnumeacuteriquesdisposeacuteesdefaccediloninverseLorsqueLullepressentaitlapossibiliteacutedunestructurenumeacuteriquefondamentalederriegraverenosprocessusdemeacutemoirecelaneacutetaitpasunepureabsurditeacutemecircmesilesdeacutecouvertesreacutecentesnontplusaucunrapportavecsesconstructionsdeacutepourvuesdesens

LaleccedilonessentielleagravetirerpournotrethegravemedesexemplesdemandalaspreacutesenteacutesjusquagravepreacutesentestlasuivanteCesmandalasrepreacutesententdestentativesenvuedejuxtaposerlhomologuepsychiquedelunusmundus(mandala)etsonhomologueparapsychologique(synchroniciteacute)demaniegravereagraveserapprocherdusavoirabsoluCertainesstructuressonttriadiquesetstatiquesetserventsurtoutagravemettreenordrelhommeinteacuterieurdautressontmobilesetnontpourbutquedeparveniragraveunsavoirparapsychologiqueoudobtenirdeseffetsmagiquesverslexteacuterieurUngrandnombredecesmodegravelesdumondetelsquelecalendrierdeGuillaumedeDigullevilledeacutecritparJungdansPsychologieetReligionetPsychologieetAlchimiecontiennentunestructuredoublefaitededeuxcerclesdemecircmeque

22CfLThorndikeopcitvolIIp862etsv 23Onarecommenceacutereacutecemmentagravevoiragrave quel point lameacutemoirenestpas seulementmeacutecaniquemais estcombineacuteeavecdesprocessus relevant de limagination creacuteatrice et comment les scheacutemas de Head (qui sont des structures archeacutetypiques) etlintensiteacute dinteacuterecirct quils entraicircnent jouent un rocircle important Cf GJWhitzow The Natural Philosophy of Time Londres ‐Edimbourg1961p69etsvetp95etsv24 Joseph Needham avait deacutejagravemis en parallegravele la base arithmeacutetique binaire du Yi King et son utilisation dans leacutelectroniquemoderneScienceandCivilizationinChinaCambridge19S4vol2p340etsvCfaussiARumpDasProblemdesBeumlsenimI‐Ging(souspresse)p22‐2325PourplusdedeacutetailsvoirGetMBeadleThelanguageoflifeNewYork1966p204etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page9

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamysteacuterieusevisiondelhorlogecosmiquepublieacuteeparJungdansPsychologieetAlchimieIlsepeutquecelle‐cirepreacutesentecommeleditJungunequintessencedelespace‐tempsetdesonorigineproblegravemesurlequeljereviendraiulteacuterieurementLesmodegravelesdoublesremontentsansdoutetousdirectementouindirectementauTimeacuteeDapregravesPlatoneneffetlecorpsideacuteelsurlemodegraveleduquellemondevisibleestcreacuteeacutecontientunesimultaneacuteiteacutecompacte(sunekhes)deformesmatheacutematiquesCommecelles‐cinepouvaientecirctretransfeacutereacuteesensembledanslareacutealiteacuteleDeacutemiurgecreacuteauneimagedoteacuteedunefaculteacutederotationdesortequelesdiffeacuterentesformespouvaientsemanifesterdansunesuccessiontemporelle‐etcelasuivantlordredesuccessiondesnombresnaturels26

JeseraisdavisquelafameuseilluminationdeDescartesquilceacuteleacutebralui‐mecircmecommedeacutecouvertedunescientiamirabilisfutlavisiondunpareilmodegravelematheacutematiqueduniverscaragravepartirdecettevisionDescartescrutquetouteslesdisciplinestellesquelesmatheacutematiqueslageacuteomeacutetrielarithmeacutetiquelastronomieetlamusiquereposaientsuruneseulematheacutematiqueuniverselleayantpourprincipesfondamentauxlaseacuterialiteacutedesnombresetleursrelationsproportionnellesCesteacutegalementdecetteexpeacuteriencequestsortielacreacuteationdelageacuteomeacutetrieanalytiquelesystegravemecarteacutesiendecoordonneacuteesquiestunmandalasimple27LameacutethodedemesuredelaphysiqueclassiquequiconsisteagraveincluretouslespheacutenomegravenesreacuteelsdansuntelsystegravemedecoordonneacuteesestneacuteeagravecemomentetcestseulementlorsqueAlbertEinsteinaexamineacutelaquestiondepluspregravesenintroduisantlefacteurtempsquesontapparuscequilavaitdartificieletsoninutiliteacutepartielle28LemodegraveledestructureuniverselledeDescartesesttriadiqueetstatiqueetillaissedecocircteacutelequatriegravemeeacuteleacutementletemps

LadoublestructurequenousavonsreleveacuteedansungrandnombredesmodegravelesciteacutespossegravedeaussidesparallegraveleschinoisDepuislestempslespluslointainseneffetlesChinoisonteacutetablileurtheacuteoriedesnombressurcertainesdispositionsnumeacuteriquesfondamentalesquirepreacutesentaientpoureuxdesmodegravelescosmiques29(3)CesontlagravecommelemontreMarcelGranetdesmiroirsdunplanmatheacutematiquefondamentalquiestendeacutefinitiveceluiducosmostoutentierIlnouslivredanssesdeacutetailsdessymbolesnumeacuteriquesclassificateursLesnombresserventagraveillustrerlesformesconditionneacuteesparlescirconstancesouformesparticuliegraveresdelagrandeuniteacuteoudutout30(4)

LundeuxlemodegraveleLochoufutreacuteveacuteleacutedit‐onauheacuteroscivilisateurYuparledieuduFleuveJaunesousformeduneeacutecailledetortue

LemodegraveleLo‐chou(Granetloccitp131)UnautreestappeleacuteHo‐touDapregraveslaleacutegendeilapparutsurledosduncheval‐dragonetila

26CfGJWithrowTheNaturalPhilosophyofTimeopcitp26etsv27VoirmoneacutetudeDerTraumdesDescartesZeitloseDokumentederSeele5tudienausdemCGJung‐InstitutZurich1952p575 28CfAEinsteinUumlberdiespezielleundallgemeineRelativitaumltstheorieBraunschweig3emeeacuted191829Matricescarreacutees 30MGranetLapenseacuteechinoiseParis1948p164etsvp175etp284

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page10

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

laformesuivante

LemodegraveleHo‐tou(Granetloccitp130)LeLochouesteacutegalementrepreacutesenteacutecommeunecirctrehumainquisetientaucentredansle5

etale9sursonchapeaule3etle7sontagravesadroiteetagravesagauchele2etle4sontsurseseacutepaulesle8etle6repreacutesententsesjambesquireposentsurle1LesmouvementsdecettefigureontdonneacutenaissanceauxquatreopeacuterationsadditionsoustractionmultiplicationetdivisiontandisquelageacuteomeacutetriedestrianglesesttireacuteeduHo‐tou31DepuislestempslesplusreculeacuteslestrigrammesduYiKingonteacuteteacuteeacutegalementcombineacutesaveccesplansnumeacuteriquesLepatrondecesavoirleacutegendaireestlempereurFouHidontlecorpsseterminaitenserpent32IlsagitagravenouveaudedeuxmodegravelesLunestlordreducielanteacuterieurouordreanteacuterieuraumondeIlfutfondeacuteaveclesnombresduHo‐touetsepreacutesentecommesuit33

LordreducielanteacuterieurmisenrelationavecleHo‐tou(Granetloccitp137)Commelefaitremarqueruntexteanciendanscetordreanteacuterieuraumondelesprincipes

opposeacutes(Li‐KanTchen‐SouenKouen‐Kien)setiennentlunenfacedelautresanssecombattre

LadeuxiegravemedispositionestcellequonappelleOrdreinteacuterieuraumondeouOrdreduroiWenencoreappeleacuteOrdreducielposteacuterieurElleestrelieacuteeauLo‐chou

LordreducielposteacuterieurrelieacuteauLo‐chou(Granetloccitp138)Laxetransversalseacutepare

lestrigrammesmasculinsetlestrigrammesfeacutemininsCesdeuxplansdumondeonteacuteteacuteeacutegalementrepreacutesenteacutespardeuxplanchettestournant

lunesurlautreleplaninteacuterieuraumondeeacutetantfigureacutesurlaplanchetteinfeacuterieurecarreacuteerepreacutesentantlaterreleplananteacuterieuraumondeeacutetanttraceacutesurlaplanchesupeacuterieurerondecelleducielLarotationdesdeuxensenscontrairedonnaitdesreacuteponsesdivinatoiresIlestvraisemblablequecetteexpeacuteriencefututiliseacuteedansleplusancienchamanismechinois34

Cesmatricesnumeacuteriquesnesontnullementagravelinversedecellesdesmatheacutematiquesetdelaphysiqueoccidentalesdesgroupesoudesstructures(sets)quantitatifsmaiscommelefait

31 Voir D Chin‐te Cheng On the mathematical significance of the Chinese Ho tu and Lo‐shu The American MathematicalMonthly1925p499etsvCetarticlemaeacuteteacuteamicalementsignaleacuteparMArnoldMindel32MGranetopcitp182etsv 33RichardWilhelmLeYiKingtradfr2emeeacuted1971p306etGranetloccitp185etsv 34Loccitp200etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page11

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

observerMGranet35desclassificationsnumeacuteriquesqualitativesethieacuterarchiquesquiaidentagravesaisirdesensemblesdobjets36Cesontpourrait‐oneacutegalementdiredeschampsqualitatifsCesontvraisemblablementdetelspreacutesupposeacutesquiontconduitlephilosophechinoisWangFouTchi(1619‐1692)agraveeacutelaborerunetheacuteorieremarquabledelunusmundusagravelaidedelaquelleilatenteacutedexpliquerlefonctionnementduYiKing37

Dapregravesluitoutcequiexisteestendeacutefinitiveuncontinuumembrassanttouteschosesetreacuteguliegraverementdisposeacuteenlui‐mecircmeToutefoiscecontinuumnestpasmanifesteacuteetilnestpasimmeacutediatementaccessibleagraveuneperceptionsensiblePourtantgracircceagravesondynamismeinneacutedesimagesquiparticipentdesareacutegulariteacutesouslerapportdelastructureetdelapositionsediffeacuterencientdeluiParcequellessontdisposeacuteesreacuteguliegraverementellesparticipenteacutegalementdumondedesnombresetpeuventpourcetteraisonecirctresaisiesagravelaidedunprocessusnumeacuterique38

SelonWangFouTchinousavonsdeuxaccegravesagravececontinuumdelunusmunduslexpeacuteriencedirecte(qualitative)quipasseparlesimagesetlexpeacuteriencespeacuteculativeettheacuteoriquequipasseparlesnombresLuneetlautrenouspermettentdesaisirlesconstellationsactuellesdelarriegravere‐plandeluniverspsychophysique

IlmesemblequelessymbolesdelunusmundusquireviennentsanscessedansledualismepreacutesenteacuteparcesexemplesquecettedualiteacutedunmodegravelerelativementintemporelabsoluetdunmodegravelemobileetlieacuteautempssontenrelationaveclesdeuxaspectsdelacausaliteacutedistingueacutesparJungdanssonessaisurlasynchroniciteacute39Jungyposelaquestiondesavoirsileprincipedesynchroniciteacutenedevraitpasecirctreconsideacutereacutesimplementdanssasingulariteacutecommelecas‐limitedunprincipenaturelformelbeaucoupplusgeacuteneacuteralCedernierseraitunedispositionacausalenormalementobservablequisemanifestedanslamatiegravereparexempledanslespheacutenomegravenesdediscontinuiteacute(tempsdedemi‐valeur)etdanslapsycheacutedanslesproprieacuteteacutesaprioridesnombresnaturelsAupregravesdecesdispositionsacausalessignificativesquisepreacutesententnormalementilexistedeseacuteveacutenementsraresobservablesseulementdefaccedilonsporadiqueetproprementsynchronistiqueDanslepremierpheacutenomegravenesetrouveuneexistenceformelleintemporellemaisdanslesecondsemanifestentpourainsidiredesactesdecreacuteationdansletempscequiimpliquelideacuteedecreatiocontinuaJungatoutefoissouligneacute40quecettecreacuteationcontinuenestpasseulementuneseacuteriedactesdecreacuteationsuccessifsmaisquelledoitecirctrecomprisecommelapreacutesenceeacuteternelledunactedecreacuteationuniqueLesmandalascosmiquesintemporelsetstatiquesmeparaissentavoireacuteteacuteplutocirctdestineacutesagraverefleacuteterlaspectdordonnancementacausaldelarriegravere‐plandeluniversetlesappareilsdivinatoiresmobilesagravetenterdesaisirplutocirctlaspectparapsychologiquedespheacutenomegravenesspeacutecifiquesdesynchroniciteacute

Cependanttoutescestechniquesdivinatoiresnepouvaientrechercherquedeschampsdevraisemblanceagravelinteacuterieurdesquelspouvaientseproduiredeseacuteveacutenementssynchronistiquessansjamaisatteindreleacuteveacutenementspeacutecifiquequientantquecreacuteationdemeurepardeacutefinitionimpreacutevisible

CertainesdeacutecouvertesdelaphysiquetheacuteoriquemodernemeparaissentatteindreeacutegalementdefaccediloninteacuteressantedesemblablesformulationssymboliquesdelunusmundusetdusavoirabsoluAinsilephysicienfranccedilaisOlivierCostadeBeauregardeacutetudiantleproblegravemedelentropieenvientagravelaconclusionqueluniversexploreacuteparlaphysiquenestpasleToutmaisquilfaitpressentirununiverspsychiquebeaucoupplusorigineldontluniversmateacuterielnerepreacutesentequundoubledenaturepassiveIlconsidegravereluniverspsychiquecommeun

35Loccitp205etp199 36Enfranccedilaisdansletexte(NdT) 37 Ce philosophe important a eacuteteacute redeacutecouvert par Hellmut Wilhelm et sa theacuteorie exposeacutee dans son inteacuteressant article DerZeitbegriffimBuchderWandlungenEranos‐Jahrbach1951volXXp333etsv 38Ledeacutenombrementdestigesdachilleacuteeoudespiegraveccediles 39NaturerklaumlrungundPsycheloccitp103‐10840Ibidp106note1

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page12

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

infrapsychismeunsubconscientquiexistedefaccediloncoextensiveparrapportagraveuncorpsdemondeagravequatredimensionsdeMinkowskietdEinstein(blockuniverse)41

Onsaitquedapregraveslesrelativistestoutcequinousapparaicirctsouslaspectspatio‐temporelestenderniegravereanalyselareacutealisationdesproprieacuteteacutesmatheacutematiquesduneformeinvisibledanslaquellenonseulementletempsetlespacemaisaussilasubstanceetledynamismesonttraduitsenmeacutetrique42Lespaceestformeacuteparlareacutepartitiondelamatiegravereetdeleacutenergieetlamatiegraverepeutecirctresaisieparlemonnayagematheacutematiqueducontinuum43AinsisuivantlexpressiondeHermannWeyl44ellesedeacutetermineconceptuellementagravelaidedenombresDanscecontinuumgeacuteomeacutetriqueagravequatredimensionsletempsdevientunegrandeursujetteagravecautionetlatheacuteorierelativisteavecsondeacuteterminismesopposeainsidansunecertainemesureagravelaphysiquedesquantasdontlestenantsadmettentuncertainindeacuteterminismesurlabasedelarelationdincertitudedHeisenbergAinsileproblegravemedutempsrevientaujourdrsquohuiaupremierplandeladiscussionscientifique45

PourreacuteconciliercesdeuxdirectionslemodegraveledumondematheacutematiqueetstatiquedEinsteindunepartetceluiquiconsidegravereledevenirindeacutetermineacutedelaphysiquequantiquecommeleveacuteritablelephilosophemunichoisAloisWenzlaproposeacutedeconsideacutererlepremiermodegraveledumondecommenexistantquedefaccedilonpotentielleentantquecadrematheacutematiqueagravelinteacuterieurduquelsactualiseleacuteveacutenementcorrespondantauxloisdelaphysiquequantique46EtantdonneacutequelunusmundustelquenousleconcevonsnepossegravededesoncocircteacutequunereacutealiteacutepotentiellecetteformulationrelativistedumodegraveledumondeserapprocheconsideacuterablementdunsymboledelunusmundusenparticulierlorsqueCostadeBeauregardavance(sansconnaicirctreloeuvredeJung)laffirmationaudacieusequelInconscientestcoextensifagravecemodegravelecosmique

PourreacutesoudreleproblegravemedutempsquiseposedanslatheacuteorierelativistecertainsphysicienscommeASEddingtonWheeleretRPFeynmannproposentenoutredepostulerdeuxdimensionstemporelleslunepourletempsdirigeacutedalafaccedilonhabituelleagravecausedelentropie(timearrow)47etlasecondeougraveletempsseraitsansdirectiondanscesensquelesdonneacuteespourraientysuivreundeacuteroulementdirigeacuteaussibienenavantquenarriegravereCettedimensionseraitmatheacutematiquementimaginairecest‐agrave‐direquesesvaleursdevraientecirctremultiplieacuteespar‐1Cettedimensiontemporellesansdeacuteroulementplaceacuteeaupregravesdeladimensionhabituellerappellelilludtempus48oularepreacutesentationprimitivedelAljiraetserapportevraisemblablementaumecircmearcheacutetype49IlnemappartientpasdeporterunjugementsurdesspeacuteculationstheacuteoriquesdecegenreetleurvaliditeacutemaissionlesconsidegraveredupointdevuepsychologiqueellesapparaissentcommesymptomatiquescarlideacuteedunesecondedimensiontemporellesembleecirctreunerecherchemeneacuteeagravetacirctonsmaisnonsanssuccegravesparlesphysiciensenvuededeacutecouvrirdesformulationsdelideacuteedutempsquipeuventecirctrecompareacuteesagraveplusduntitreaudoubleprincipejungiendunordreacausaletdelasynchroniciteacutespeacutecifiqueSelonEddingtoneneffetlesmicroeacuteveacutenementsquiontlieudansladimensiontemporelledelamatheacutematiqueimaginairepourraientlecaseacutecheacuteantpasseravecdesmacroeffetsdansladimensiondirigeacuteedelafaccedilonhabituelledemecircmequeselonJungleseacuteveacutenements

41OCostadeBeauregardlesecondprincipedelaSciencedutempsParis1963p14etsv 42CfAWenzlDiephilosophischenGrenzfragenderModernenNaturwissenschaftStuttgart3eeacuted1960p127etsv(3)Loccitp32 43Loccitp32 44HWeylRaumZeitMaterieDarmstadt1961p9 45VoirlouvragecollectifpublieacuteparJTFraserVoicesofTimeNewYork1966 46Loccitpassim 47Flecircchedutemps 48 Celle des mythes ougrave les eacuteveacutenements se deacuteroulent en ce temps‐lagrave ou il eacutetait une fois hellip en dehors de la dureacuteechronologique(NdT) 49LintroductionduntelparamegravetrecacheacutecommelaappeleacutePaulipeutnaturellementtoujoursecirctresoupccedilonneacutederepreacutesenteruneprojectiondelinconscientcollectif

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page13

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

synchronistiquespassentsporadiquementdanslecontinuumhabituelassujettiauxloisstatistiques

LaphysiquemodernechercheeacutegalementagraveserapprocherpardeacutetrangesdeacutetoursdelideacuteedesavoirabsoluLacyberneacutetiquelasciencedelinformationtechniqueetdesesbasesmatheacutematiquesseheurteineacutevitablementagravedesproblegravemespsychologiques50CertainsdesestheacuteoricienscommeMRuyerLBrillouinDGaboretJRothsteinontmecircmeopteacutepourlideacuteequelareacutesonancepsychiquenepeutpasecirctrelaisseacuteehorsduchampdexamenEtdanscecontexteCostadeBeauregardestparvenuauxconclusionssuivanteslespreacutedictionsdelaphysiquereposentaujourdhuisurlecalculdesprobabiliteacutesquipermetdespreacutedictionsmaisnondesreacutetrodictions(puisquecertainsprocessusnaturelssontirreacuteversiblesentropie)DapregravesJohnvonNeumanntoutactedemesureesteacutegalementirreacuteversiblecequiveutdirequetouteinformationestacquiseauprixduneaugmentationdelentropiedeluniversMaislinformationsignifieeacutegalementlapossibiliteacutedediminuerleacutetatdentropiedunsystegravemeindividuelgracircceagravedesinterventionsordonnatrices(Linformationenelle‐mecircmeconsistedansdesrepreacutesentationsimageacuteesquisontpreacutesentesagravelaconscience)Pourproduireuneinterventionordonnatrice(dimensiondentropie=neacuteguentropie)lapsycheacutedoitpasserdesoneacutetatpassifetcognitifagraveuneacutetatactifetvolitifDanslepremiereacutetatlinformationestungaindeconnaissancedanslesecondunepossibiliteacutedorganiser(neacuteguentropie)TandisquelepouvoirdorganisationopposeacuteagravelentropiedisparaicirctprogressivementducosmosilcirculeunailleurspsychiquesousformepotentielleentantquinformationCetailleurspsychiquedeleacutenergieestappeleacuteinfrapsychismeparCostadeBeauregardLauteurentendmanifestementparlagravequelquechosedetregravesanalogueaufacteurdeacutesigneacuteparJungcommeaspectpsychoiumldedelarcheacutetypeoudelinconscientcollectifLinfrapsychismedeCostadeBeauregardcontienteacutegalementselonluiunesupraconsciencequicorrespondexactementchezJungagravelideacuteedesavoirabsoluRuyerlappellesurvolabsolu51delatotaliteacutedelecirctreLrsquoinfrapsychismecosmiquedeCostadeBeauregardestununiversantiphysique(anti‐Carnot)reacutegipardesloisnoncausalesmaisfinalesetcoexistantagravelamatiegravereIlsecristallisedanslespsycheacutesindividuellesdeshumainsetdesanimauxLesavoirquisytrouvecontenusepropageavecunevitessesupeacuterieureagravecelledelalumiegravereetsynchroniselesecirctresindividuelspuisqueleurspsycheacutestirenttoutesleuroriginedumecircmereacuteseaudeteacuteleacutecommunicationsLemondemateacuterieltoutentierestunesortedordinateurgeacuteantquisertagravelareacutealisationdelaconsciencechezlesindividus52CommeRolandWeitzenbeumlcklamontreacutedefaccedilonamusantedanssonlivreLespacequadridimensionnel53ilyatoujoursunebonnepartdephantasmedanslesgrandeursnonobservablesdelaphysiquemoderneetlepsychologuenaaucunepeineagravereconnaicirctredanscesphantasmesdesprojectionsdelinconscientcollectifIlmesembletoutefoisquelesreacuteflexionsdeCostadeBeauregardoffrentplusdeseacuterieuxetderigueuretpeuventcontribuerplusquedautresagravecreacuteeruneuniteacutedevisionentrelaphysiqueetlapsychologieparcequelauteurreconnaicirctouvertementlapreacutesencedunfacteurpsychiquedanslesparamegravetrescacheacutes

JungafaitressortirdanssoneacutetudesurleprincipedesynchroniciteacutequelesnombresnaturelsjouentunrocircleimportantdanslaplupartdesexpeacuteriencesdedivinationdelrsquohumaniteacuteAlafindesavieilprojetaitmecircmedrsquoentreprendreuntravailsurlesaspectsarcheacutetypiquesdesnombrespourmieuxsuivrecettepisteconduisantagravesonideacuteedunusmundus54LenombreeacutetaitpourJung‐commeillesoulignaunjourdansunediscussionlexpressionlaplusprimitivedelespritIlentendparespritunfacteurdordreactifetdynamiqueagraveloeuvredansetsouslepsychismeinconscientMaisdanslamesureougravelenombrerepreacutesenteeacutegalementuneproprieacuteteacuteinheacuterenteagrave

50CfentreautresJRPierceSymbolssignalsandnoiseThenatureandprocessofcommunicationNewYork1961passim 51CetteexpressioncommelestermesdOCostadeBeauregardplaceacutesentreguillemetsestenfranccedilaisdansletexte(NdT) 52OCostadeBeauregardLesecondprincipedelasciencedutempsopcitp95101‐102112123141etsvVoiraussidumecircmeauteurNouveauxaspectsdutempsdesphysiciensinBulletinGroupedrsquoeacutetudesCGJungNdeg15Avril1969p5‐12 53DervierdimensionaleRaumBacircle‐Stuttgart1958 54VoirBulletinndeg13p5‐13

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page14

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamatiegravereconformeacutementagravelanaturequantiquedetouteeacutenergie(voirparexemplelesnombresnucleacuteons)lenombreapparaicirctcommeleacuteleacutementobjectifetspirituelquiordonneenmecircmetempslapsycheacuteetlamatiegravere

NouslesavonsparlesteacutemoignagesdematheacutematicienscommeHenriPoincareacuteFreacutedeacutericGaussFeacutelixKleinJacquesHadamardetdautresencorelesnombrescommeaussidesordrescompliqueacutesdenombrespeuventsereacuteveacutelerdirectementagravepartirdupsychismeinconscient55LaffirmationdesChinoisselonlaquelleleurHoTouetleurLochouonteacuteteacutereacuteveacuteleacutesparuncheval‐dragonouunetortuesignifientpournouslamecircmechosesurleplansymboliqueVusouscetanglelenombrenaturelnestpasposeacuteseulementparunactedeconsciencemaisilconstituequelquechosedepreacuteexistantdanslanatureunestructuredynamiqueouplusexactementuneconfigurationrythmiquedeacutenergiequiapparaicirctdefaccedilonisomorphedanslesdomainesdereacutealiteacutepsychiqueetphysique56

IlestinteacuteressantdenoterquelesnombreslorsquilsdoiventservirdinstrumentsdivinatoirespoursaisirlasynchroniciteacutenontpasunaspectquantitatifmaisuncaractegraveredechampoudecontinuumIlsapparaissentenquelquesortecommelespointsexciteacutesdunchampEndautrestermesonpourraitdeacutesignerlesnombresnaturelscommedescentresvirtuelsspeacutecifiquementreacutepartisdunchampdenombrescontinucequirendraitpossibleleacutedificationdunisomorphismeentrelamicrostructuredelamatiegravereetlastructuredelinconscientcollectifOnaeneffetdeacutecouvertreacutecemmentquelesparticuleseacuteleacutementairessontencoredivisiblesWheelerdeacuteclareenconseacutequencequilnyaendeacutefinitivequedessortesdechampseacutelectrodynamiquesquisetrouveraientenfluctuationconstanteetquelesparticulessontdesfragmentschargeacuteseacutenergeacutetiquementdelageacuteomeacutetriefondamentaledelespace57‐doncquelquechosecommedespointsexciteacuteseacutenergeacutetiquementdansuncontinuumLancelotWhyteavaitdeacutejagravesouligneacute58quelideacuteedechampgouvernedeplusenpluslasciencecontemporainesousformedemodegravelederelationopeacuterantdanstoutesituationCelavaudraitspeacutecialementpourlesparticuleseacuteleacutementairesquimanifestentlatendanceagravesordonnerdefaccedilonreacuteguliegravereetmecircmeagravesereformerquandellessontendommageacuteescommelecristalWhytedeacutefinitmecircmelavieensoicommelexpansiondelapousseacuteedunmodegravele59

Toutcelameparaitnousconduireagravelideacuteequenouspourrions‐souslanglepsychologiquetoutaumoins‐voirlesnombressousdeuxaspectscompleacutementairescommedesquantiteacutesdiscontinuesetcommeuncontinuumuniqueCederniercorrespondraitagraveunsymbolematheacutematiquedelunusmundus60

DanssonlivreLaphysiquemoderneetlapsychologiedesprofondeurs61ErnstAnrichdeacuteclarequelrsquoecirctredelaphysiquesembleavoirunliendeacutetermineacuteaveclenombrecommeuniteacuteettotaliteacuteIlentendparlagravelaseacuteriedesnombresmagiquesounombresnucleacuteonsdeacutecouverteparMariaGoeppertetAdolfJansenJAnrichtditagraveproposdecenombrerelationnel(quilproposedenommernombrehieacuterarchique)quecenestpasunchiffrequantitatifappartenantagraveuneseacuteriemaisquilpossegravedelaqualiteacutedepouvoircreacuteerdeshieacuterarchiesproportionnelles62OnpourraitagravemonavisfranchirunpasdeplusetdirequeleNombreestunequantiteacuteetune

55YJHadamardThepsychologyofinventioninthemathematicalfieldNewYork1954passim 56On sait que lemot grecarithmos (nombre) est eacutetymologiquement parentde rythmos L unet lautre viennent de rhein =coulerCfWhitsawloccitp115 57DapregravesSullivandansleNewYorkTimesdu5Feacutevrier1967 58LLWhyteAccentonformNewYork1950p27‐26 59Loccitp118 60JentendsparlagravequelquechosededistinctdelideacuteematheacutematiquedecontinuumendevenirquetraduitparexemplelaseacuterieindeacutefiniedesquantiteacutesfractionnellesentredeuxnombresreacuteelssuccessifsoudautresgroupesdindeacutefinisLideacuteeestentendueicisimplement dans le sens dun terrain nourricier de quantiteacutes susceptibles decirctre extraites Je nentends pas non plus uncontinuumsansdureacuteeausensdeWeierstrassougravelelimesestidentiqueagravechaqueeacuteleacutementarbitrairementchoisidelaseacuterie 61 E Anrich Moderne Physik und Tiefen psychologie Stuttgart 1965 p 6 Il est agrave noter que dans son ouvrage qui estfondamentalagravedautreseacutegardsAnrichignorepresqueentiegraverementlasynchroniciteacute 62 Ibid p 150et 142 Par contre Anrich refuse dadmettre de faccedilon surprenante que le nombre soit une image premiegravere(Urbild)

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page15

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

manifestationeacutenergeacutetiquementqualitativeetspeacutecifiqueducontinuumunitairecequieacutequivautagravelunusmundus

Toutnombrenaturelpossegravederaitainsiquatreaspectsprincipaux1‐Relationaveclespace‐tempspossibiliteacuteduneexpressiongeacuteomeacutetrique(topologie)2‐Quantiteacute3‐Raisonpositionnelle(sequentialorderordredesuccession)theacuteoriedesgroupes4‐Qualiteacute=configurationrythmiqueducontinuumunitaireCeladonneletableausuivant

IlestpossiblededeacutemontrerempiriquementquelensembledudomainepsychiquequeJung

deacutesignesouslenomdinconscientcollectifetquiestlacouchelaplusinfeacuterieuredelinconscientpsychiqueobservabledanslhommepossegravedeunestructuredechampdontlespointsexciteacutescorrespondentauxarcheacutetypesLesdeacuteroulementseacutenergeacutetiquesquiontlieudanscechampsuiventuncourslineacuteaireirreacuteversibleparlequelilssontassujettisautempsDemecircmelaprogressiondelaseacuterienaturelledesnombresnestvraisemblablementriendautrequuneseacutequencedetelsdeacuteroulementstypiquesreacutealiseacuteeaumoyenderythmesordonnateursCestsureuxquereposenotresentimentdutempsetpeut‐ecirctreeacutegalementcommeWolfgangPaulilasupposeacutelapossibiliteacutedunepreacutecognitionparapsychologiqueIlestinteacuteressantdobserverquedanslaChinelaplusanciennedeacutejagravelesmatheacutematiqueseacutetaientuniquementconsideacutereacuteescommelasciencevisantagravepreacutedirelavenir(Malheureusementcetaspectdelatheacuteoriechinoisedesnombresnamecircmepaseacuteteacuteexploreacuteparlasciencechinoiseelle‐mecircmequantagravelhommeoccidentalelleluiesttotalementinaccessible)LideacuteedetempsseraitainsifondeacuteesurcellederythmesstructureacutesnumeacuteriquementconceptionquirejointlesfaitsobserveacutesdunpointdevuetoutagravefaitdiffeacuterentparJeanPiagetetPaulFraisseAulieudedeacutefinirletempsavecThomasdAquinsappuyantsurAristotecommeunnumerusmovens(unnombrequisemeut)ilfaudraitpeut‐ecirctrediredunefaccedilonpluscomplegravetequelesmodegravelescommunsdemouvementdeleacutenergiepsycho‐physiquesontlesnombresdansleurrythmedeprogressionilsfondentlideacuteedetempsetdansleurnaturedechamplideacuteedunordreintemporelCelaexpliquepourquoidespersonnificationsmythologiquesdutempscommeledieuAiumlonagraveRomeServanenPerseKalaenIndesontdesincarnationsexplicitesdeleacutenergiepsychiquepolyvalente

LechampdelinconscientcollectifconccedilucommeisomorpheparrapportauchampdesnombresnaturelsnestpasorganiseacutedunefaccedilonquelconqueoupartiellementchaotiquemaisilparaicirctecirctreordonneacuteparuncentreeacutenergeacutetiquesupeacuterieurqueJungappellelarcheacutetypeduSoiCedernierparaitmanifesterdesstructuresquaternairesquandilestrepreacutesenteacutedunefaccedilonstatique(danslemandala)maisuneobservationplusattentiveyreacutevegraveleplutocirctcommeJunglrsquoamontreacutedansAiumlonunestructuredynamiquededeacuteroulementdontlecaractegravereestlesuivant

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page16

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

cequisuggegraveredenouveauunestructureanalogueagravecellequonretrouvedansleYiKingla

geacuteomanciemaisaussilastbutnotleastdanslecodeADNetARNIcijenepuismempecirccherdeciterlerecircvedunphysicienmodernequiparaicircteacutegalementfaireallusionagravecettestructure

Laveillelerecircveurseacutetaitappliqueacuteagravedessinercertainsfacteursdeacutecisifsdesavie(nousdirionsdescomplexes)danslesanglesduneeacutetoiledeDavidLagrave‐dessusilfaitlesongesuivant

UneChinoise(eacuteleveacuteeaurangduneSophia)estpreacutesenteavecdeuxhommesLequatriegravemecestmoiEllemeditTudoisnouslaisserjouerbeaucoupdepartiesdeacutechecsdanstouteslescombinaisonspossiblesDansunevisionhypnagogiquelerecircveurlentendluidireenoutreDanstesdessinsilyaquelquechosedetoutagravefaitjusteetquelquechosedetransitoireetdefauxCequiestjustecestquelenombredestraitsestde6etlefauxquelenombredespointsestde6Regardeicietjevisuncarreacuteavecdesdiagonalesnettementtraceacutees

Vois‐tumaintenantenfinle4etle6Danslespace4pointset6traitsou6pairesagravepartirde

4pointsCesontlesmecircmessixtraitsquisontdansleYiKinqDeplusregardelecarreacute4destraitssontdeacutegalelongueurlesdeuxautressontpluslongsdansunrapportirrationnelIlnyapasdefigureformeacuteeagravepartirde4pointsquiaitsixtraitseacutegauxCestpourquoilasymeacutetrienepeutecirctreproduitestatiquementetilnaicirctunedanseLaconjonctionsignifieunchangementdeplaceaucoursdecettedanseOnpeuteacutegalementparlerdunjeuouderythmesetderotationsCestpourquoiletroisdoitecirctreexprimeacutedefaccedilondynamiquecequiestdeacutejagravecontenudefaccedilonlatentedanslecarreacute

CerecircveetlephantasmequilesuitserapportentmanifestementagraveunrythmenumeacuteriquevitalfondamentalanalogueagraveceluipressentiparlesChinoisUntelrythmededansedetriplettesetdequaterniosestcontenudanspresquetouslesmodegravelesdunusmundusdelhumaniteacuteetaussidanssesmodegravelesspeacuteciauxdesmandalasdivinatoiresetilestfrappantdeconstateragraveceproposquelesmeacutethodesdecomputationdelaplupartdestechniquesdivinatoiresontuncoursreacutetrogradeentantquemodesdepenseacuteeetcelagracircceagraveunerelationreacutetrogradeagraveluniteacutequisereacutepegraveteconstamment

Cestpourquoilaseacutequencenumeacuteriquequantitativeseraitpeut‐ecirctrelefondementdelaflegravechedutempstandisquinversementlechampnumeacuteriqueseraitlefondementdelordreintemporelLavisiondelhorlogedumondedeacutecriteparCGJungdansPsychologieetAlchimiecombinedeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenesetJungdeacuteclareagravecesujetquilyapeut‐ecirctrelagraveuneallusionimageacuteeagraveloriginedelespace‐tempsmaisquilneveutpasattachertropdimportanceagravecetteinterpreacutetationcarlespreuvesluimanquentSamodestieneluipermettaitpasdesoulignerdavantagecepointimportantJaitoutefoislesentimentqueparlesdeacutecouvertesdontilvient

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 4: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page4

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

bull LrsquoenregistrementdelaconfeacuterencedonneacuteeparVeacuteroniqueBeldentle26mars2013estdisponible

(Lot ndeg 606) Le titre de cette confeacuterence est laquoArabesques sonores et analytiquesraquo Vous pouvezcommandercetenregistrementsousformedeCDouenteacuteleacutechargementMP3encliquantici

bull LrsquoenregistrementdelaconfeacuterencedonneacuteeparNorbertChatillonle19feacutevrier2013estdisponible(Lotndeg605)Le titredecetteconfeacuterenceestlaquoFreudJung leursrapportsagrave linachegravevementraquoVous

pouvezcommandercetenregistrementsousformedeCDouenteacuteleacutechargementMP3encliquantici

bull LrsquoenregistrementdelaconfeacuterencedonneacuteeparJean‐JacquesWunenburger le08 Janvier2013estdisponible(Lotndeg604)LetitredecetteconfeacuterenceestlaquoJungetleacutecolefranccedilaisedelimaginaire(GBachelardGDurand)raquoVouspouvez commandercetenregistrementsous formedeCDouen

teacuteleacutechargementMP3encliquantici

bull Colloquecommundes8et9Octobre2011

Le colloquelaquoHommage commun des associations jungiennesraquo pour les 50 ans de la mort deCG Jung et agrave lrsquooccasion de la sortie du Livre Rouge en franccedilais a eu lieu les samedi 8 etdimanche 9 octobre 2011 Les enregistrements de ce colloque laquoLecture et relecture de CarlGustavJungraquosontdisponibles

Leprogrammepeutecirctreteacuteleacutechargeacute iciLesenregistrementsdesconfeacuterencesdececolloqueavecleurcodedecommandesontlessuivants

Ndeg Cond Titre Nom Preacutenom Titre Date

HS‐CC1 AB M Cazenave Michel JUNGLERELIGIEUXETLECHRISTIANISME 8‐oct‐11

HS‐CC2 AB M Faure Pierre JUNGETLORIENTLAQUESTIONDUMANDALA 8‐oct‐11

HS‐CC3 M Eveno BertrandLARABESQUEMULTICOLOREINTERROGATIONSURUNSIGNERECURRENTDUlaquoLIVREROUGEraquo

8‐oct‐11

HS‐CC4 AB Mme Gallard MartineLACONFRONTATIONDESOPPOSESDANSLACLINIQUEJUNGIENNE

9‐oct‐11

HS‐CC5 AB MmeKemenczei CsillaQUANDLOMBREDUsoiSOISINCARNEDANSLECORPS

9‐oct‐11

HS‐CC6 MM LesConfeacuterenciers CONCLUSION‐ECHANGES 9‐oct‐11

HS‐CCcomp AB M COLLOQUECOMPLET

PourlrsquoinstantlesenregistrementssontpayablesuniquementparchegravequeouparvirementbancairequellequesoitleurformeLebondecommandepeutecirctreteacuteleacutechargeacuteici

SectionTheacutematiques

La section theacutematique est en cours de mise agrave jour Les diffeacuterentes partiestheacutematiquesserontenrichies par des articles ou reacutesumeacutes en provenance des archivesdubulletin au fur etagravemesuredeleurmiseenlignesurlesite

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page5

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

ArchivesduBulletin

Notre association est tregraves ancienne comme nous vous lerappelons dans la rubriqueHistoire et Missions de notre site Apregraves des parutions sporadiques de documentssupport entre 1932 et 1957 lapublication systeacutematique dun bulletin trimestriel a eacuteteacuteorganiseacutee de 1965 agrave Janvier 1974 ougrave elle sest interrompue pour laisser la place auxCahiersJungiens depsychanalyse

Un certain nombre de documents parus dans ce bulletin nrsquoexistent que sous cetteforme eacutecrite Il nous a paru utile de regrouper ces documents dans une rubriquespeacutecifique Archivesdubulletin

Nousvousproposonscertainsdecesarticlesdans lasectionDocuments agraveteacuteleacutechargerBulletinArchives

Enraisondelaveacutetusteacutedecertains documents latranscription enWordpuisenpdfde certains caractegraveres partiellement effaceacutes peut occasionner des fautestypographiques Veuilleznousexcuser sicertainesonteacutechappeacuteagravelacorrection

hellip Document drsquoArchives

Cemois‐cinousvousproposonsdeprendreconnaissancedelrsquoarticlesuivantparudansleBulletinarchiveNdeg26 ndash page 7ndash Janvier1972

AuteurMarie‐LouisevonFranz

SYMBOLESDELUNUSMUNDUS1

LaquestionseposeaujourdhuiavecdeplusenplusdinsistancedesavoirsousquelleformeledomainedelavieappeleacuteparnouspsycheacuteinconscientedelhommeestrelieacuteagravelamatiegravereCommeCGJunglasouligneacuteplusdunefoisilsemblebienquenousnayonspasencoreacquisdesconnaissancessuffisantesdelunetlautredecesdomainespourjeterentreeuxunpontsolide

Ilestapparutoutefoisdenombreuxparallegravelesdesmodegravelesdepenseacuteequisemblentsuggeacutererlapossibiliteacutedunerelationeacutetroiteetlagrave‐dessussestgreffeacuteeavecuneinsistancecroissantecommeJungladeacutecouvertlaquestiondesavoirsilarcheacutetypedesnombresnaturelsnepouvaitpasecirctrerattacheacutedefaccedilonessentielleagravelarelationentrelapsycheacuteetlamatiegravereCestlagravelobjetdelapreacutesenteeacutetude

LepointdedeacutepartdemesreacuteflexionsestcequeJungadeacutesigneacutedunomdeprincipedesynchroniciteacuteEnobservantlescouchesprofondesdelapsycheacuteinconscientedesindividusJungsesttrouveacuteplaceacuteavecunecertainefreacutequenceenfacedufaitquelaconstellation(excitedstate)duncontenuarcheacutetypiquesaccompagnevolontiersdeacuteveacutenementsexteacuterieursdemecircmesensdehasardsCeux‐cisontplusquedeshasardsdanslamesureougraveilsmontrentuneeacutequivalencedesensaveclecontenupsychiqueinconscientquiestactiveacuteJungadonneacuteagravecettecateacutegoriedeacuteveacutenementslenomdepheacutenomegravenesdesynchroniciteacuteeacutetantdonneacutequeleurrelationreacuteciproqueneparaicirctpasecirctrecausalemaisquelleestcaracteacuteriseacuteeparleursensetleursimultaneacuteiteacuterelativeOnpeutvoirunesynchroniciteacutedanslefaitquaumomentpreacutecisougraveJungcommenccedilaitagraveobservercespheacutenomegravenesilfitlaconnaissancedeRichardWilhelmetfutinitieacuteparluiauxmystegraveresduYiKingquiparaicirctecirctreinteacutegralementconstruitsurleprincipedesynchroniciteacute

CettedeacutecouvertedeJung‐plusencorequebeaucoupdautresindicesallantdanslemecircmesens‐asuggeacutereacutelhypothegravesequetoutelareacutealiteacutequenoustentonsdecirconscrire

1 Extrait de Dialog uumlber den Menschen (dialogue sur lhomme) volume jubilaire (Festschrift) consacreacute agrave Wilhelm Bitter agraveloccasiondeson75eanniversaireErnstKlettVerlagStuttgartCetarticleaeacuteteacutetraduitetreproduitaveclaimableautorisationdelauteuretdeseacuteditionsKlett

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page6

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

introspectivementcommeeacutetantlinconscientcollectifpourraitecirctrelareacutealiteacuteinconnueetinconnaissablequelaphysiquenucleacuteairesefforcededeacutecriredelexteacuterieurcommereacutealiteacutemateacuterielle

CestpourquoiJungamecircmeaffirmeacute2quilneverraitpasdobjectionagravecequelonregardelapsycheacutecommeunequaliteacutedelamatiegravereetcettederniegraverecommelaspectconcretdelapsycheacuteeacutetantentenduquelapsycheacuteestalorscomprisecommeeacutetantlinconscientcollectifCedernierestsimplementlanaturelanaturequicontienttoutetdoncaussilinconnuycomprislamatiegravere3

GracircceagravecettenotiondesynchroniciteacuteJungacreacuteeacuteunebasepermettantdecontempleragravelafoislesdomainescompleacutementairesdelapsycheacuteetdelamatiegraverejusque‐lagraveseacutepareacutes4Lorsdeleacuteveacutenementsynchronistique5onvoitsemanifesterlemecircmesensdanslapsycheacuteetdansladispositionduneacuteveacutenementexteacuterieursimultaneacute6Celui‐cimanifestesouventunsavoiragraveprioriconcernantuneacutetatdefaitquineacutetaitpasconnaissableagravecemomentpheacutenomegravenedeacutesigneacuteparJungdunomdesavoirabsolu7Cedernierconsisteenunesortederepreacutesentationdimagesquiseferaitenlabsencedesujet8LespheacutenomegravenesdesynchroniciteacutesereacutefegraverentainsiagraveunaspectunitairedelecirctretranscendantlaconsciencedeacutenommeacuteparJungunusmundus9LaphilosophiemeacutedieacutevaledelanatureagravelaquelleremontecetteexpressionpersonnifiaitcemondeuniquecommelaSagessedivineparlaquelleDieuseconnaicirctlui‐mecircme10commelacircmeduChristMarieleLogos(Verbum)preacute‐existantetelleledeacutefinissaitcommelemodegravele(exemplar)oulemondearcheacutetypepotentielouencorecommelasommedetouslestypioucausesprimordialesquiavaientpoursiegravegelEspritdeDieuavantquilcreacuteacirctlemondedapregravesdesmodegraveles11Omniacreavitinponderemensuraetnumero12

GerhardDornalchimistediscipledeParacelseidentifiaulteacuterieurementlunusmundusaveclaPierrealchimiqueetlebutultimedelaconjonctionalchimique13AlorsquecesformulationsconstituentdesconceptsmeacutetaphysiquesJungvoyaitpourlapremiegraverefoisdanslepheacutenomegravenedesynchroniciteacuteuneindicationempiriqueconcernantlexistenceduntelunusmundus

CommeilsagitduncontenutranscendantlaconscienceilaeacuteteacuterepreacutesenteacutehistoriquementpardessymbolescommetoujoursdansdetelscasetcessymbolesontpresqueexclusivementlaformedunmandalasimpleoudoubleJungadeacuteclareacuteagravecesujetdefaccedilonsignificativequelemandalaestlhomologuepsychiquedelunusmundustandisquelepheacutenomegravenesynchronistiqueenestlhomologuearapsychologique14Cestpourquoilhistoireoffredestentativesvarieacuteesenvuedillustrersimultaneacutementcesdeuxaspects(mandalaetsynchroniciteacute)etdinventerainsiunesortedemachinecyberneacutetiqueaveclespoirdesemettreparelleenrelationaveclesavoirabsoluLeplusconnudessymbolesoccidentauxdecegenreestlhoroscopeastrologiqueLastructuredemandalaquilpreacutesenteaeacuteteacuteeacutegalementidentifieacuteedepuislesdeacutebutsdelalchimieaveclaprimamateriaetlereacutesultatfinaldugrandœuvreLe

2LettresurlasynchroniciteacutepublieacuteedansZeitschriftfuumlrParapsychologieundgrenzgebietederPsychologieBerne‐Munich1961volVn1p1etsv 3Ibidp4 4CfJungetPauliNaturerklaumlrungundPsycheZurich1952 5 Synchronistique nest pas un simple germanisme Il traduit le mot creacuteeacute par Jung pour qualifier les pheacutenomegravenes desynchroniciteacute Il se distingue de synchronisch (synchronique) qui deacutesigne une simultaneacuteiteacute deacutepourvue de parallegravelismepsychophysiqueunecoiumlncidencenonsignifiante(NdT) 6Loccitp68etsv 7Ibidp33etsv 8Ibidp79et91 9CGJungMysteriumConjunctionis1955‐1957volIIp33312etsv318 10CfJohnScotErigegraveneDedivisioneNaturaeII11etII31 11 Ibid II 8 Hugues de St Victor Annot sur lEvangile de Jean citeacute dans W Preger Geschichte der DeutschenMystik imMittelalterMunich1874Aalen1962vol1p238 12Ilacreacuteeacutetouteschosesenpoidsnombreetmesure(SagesseXI21) 13MystConjvolIIp312 14IbidvolIIp232

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page7

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

traiteacutedeComarios(du1erau3egravemesiegravecle)ditdelaprimamateriaquelleestunhomologuedufirmamentetdesesmaisonsetquelleestunesubstanceenformederoueoudetourbillonetquellepeacutenegravetretouteschoses15LadispositioncirculaireetrotatoireducielaeacuteteacuteintroduiteeacutegalementparDieudegravesloriginedanslamatiegravereLhommesunifieaveccettesubstanceenformederoueoudetourbillondanslemystegraveredelareacutesurrection16

DautresdomainesscientifiquesdelantiquiteacutepreacutesententeacutegalementdeshoroscopestransfeacutereacutesducieldanslamatiegravereoudessituationsterrestresspeacutecialescommelageacuteomancieoulessphegraveresduPseudo‐DeacutemocriteoudePetosirisIlyalagraveautantdemandalasservantcommemachinesdivinatoiresagraveconnaicirctredeschosessusceptiblesdecirctreconnuesagravelaidedusavoirabsoluparexempleougravesetrouveunesclavefugitifsiunpatientvivraoumourraetc17FrancesYatesamontreacutedansunlivrepleindinteacuterecirctGiordanoBrunoandtheHermeticTradition18

quonavaitassisteacuteaucoursdelaRenaissanceagraveuneextraordinairereacuteapparitiondecesymbolismeEllecommenccedilaaveclelivredeMarsileFicinDevitacoelituscomparandaSelonsatheacuteorieluniversestunecirctreunique(unusmundus)quisecomposeducosmossoncorpsdelacircmedumonde(relieacuteeaucorpsparunespritvitalomnipeacuteneacutetrant)etdelEspritdivindumonde(noucircs)LecorpscontientlesespegravecesdetouteschoseslacircmedumondeleursraisonsseacuteminaleslespritdumondeleursideacuteesEspegravecesraisonsetideacuteessontrelieacuteeslesunesauxautrespardesconcateacutenationsmagiquessibienquenassemblantdessubstancesterrestresonpeutconstellermagiquementlesideacuteescorrespondantesetmecircmelesinfluencerLameilleureimagemagiquedecegenreest‐selonFicin‐unmandalaenformedhorlogecosmiquequirepreacutesenteuneimagedeluniversentier19OnpeutsoitporterunetelleimagesursoisousformedemeacutedaillonsoitlasuspendreaumurdanssachambreetlaprendrecommethegravemedecontemplationCelapermetlorsquondoitsortirdechezsoietquelonestsubmergeacuteparlamultipliciteacutedeschosesderamenercelles‐ciagraveluniteacuteparlimagedunereacutealiteacutesupeacuterieurequiestimprimeacuteeinteacuterieurement

PicdelaMirandoleprofessaitdesideacuteessemblablesetseservaitsurtoutdesonmandalacosmiqueenvuedurecueillementinteacuterieuretdelarelationavecDieu20GiordanoBrunoluiaussiavaittraceacuteunmodegravelecosmiqueenformedemandalamaisdestructurequaternaireCelui‐ciservaiteacutegalementavanttoutagraveconstellerpositivementlhommeinteacuterieuretagraveletransformerenunmagedoteacutedepouvoirsreligieuxmaisildevaitenoutrepermettredeseffetsdirectementpara‐psychologiquessurlemondeexteacuterieurLemandaladeBrunoservaiteacutegalementdesystegravememneacutemotechnique21

LutilisationdunmandalacommeinstrumentdedivinationenvuedexplorerlesavoirabsoluserencontresousdautresformeseacutetrangestoutdaborddansleceacutelegravebreGrandArt(arsmagna)deRaymondLulledeMajorqueLulleconstruisitplusieursformescirculairesenvuedeproduireunemachinalogiqueparexempleuncerclediviseacuteenseizepartiesaveclemotDieuaucentreetseizeattributsdeDieuagravelapeacuteripheacuterietelsquebongrandouuncercleavecaucentrelacircmeraisonnableetlesproprieacuteteacutescorrespondantestoutautourSilonfaisait

15CfMBerthelotCollectiondesAnciensAlchimistesgrecsParis1887‐1888vollp298Voiraussiibidp112lexpressiondugnostiqueeacutegyptienZosimekai ghinetai illighiosa(Berthelot ‐Ruelle traduitelleest prisedevertige Il fautplutocirct entendreElledevienttourbillonnanteNdT) 16Cette ideacuteeremonteaurituel eacutegyptiendesmortsougrave ledeacutefunt tourneentantqueacutetoile sansdeacuteclindans la rondedesastrescircumpolaires 17CfLynnThorndikeHistoryofMagicandExperimentalScienceNewYork1929vollp676etsv 18Londres1964 19 On doit dit‐il produire une telle image quand le soleil entre dans Aries (eacutepoque du commencement du monde) Elle secomposedetroismeacutetauxlorlargentetlairain(=soleilVeacutenusetJupiter)etdetroiscouleurslevertloretlebleu(=Veacutenus‐CeacuteregraveslesoleiletJupiter) 20 Le mandala eacutetait fondeacute sur la triade comme celui de Ficin De mecircme lattitude fondamentale de Ficin et de Pic de laMirandoledemeurachreacutetienneparoppositionagraveGiordanoBrunoquiprofessaitunpaganismedestyleeacutegyptien 21FrancesYatesaffirmequesiBrunodevintunmartyrcestuniquementparcequileacutetaitposseacutedeacuteparcemodegraveledemandalacosmique au point dadopter le systegraveme de Copernic qui rappelait son propre mandala Cest eacutegalement pour cela quilsenthousiasmapourladeacutecouverteduncompasparMordent

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page8

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

tournerlescercleslesunsdanslesautresonobtenaitmeacutecaniquementlesreacuteponseslogiquesagravetouteslesquestionsconcernantcesthegravemesLulledevaitavoirfaitcettedeacutecouvertegracircceagraveuneinspirationdirectedelInconscientcequiluivalutletitrededoctorilluminatus22IlavaitvraisemblablementeacuteteacuteinfluenceacuteparcertainespratiquesmneacutemotechniquesdelantiquiteacuteUngrandnombredorateursantiquesparmilesquelsCiceacuteronseremeacutemoraientlesdiffeacuterentespartiesdeleursdiscoursenlesmettantenrelationavecdesendroitsdeacutetermineacutesdelasalleougraveilsparlaientEnparcourantlasalledunregardcirculaireilsretrouvaientlespartiesdudiscoursLorateurMeacutetrodoredeSkepsisinventaleproceacutedeacuteconsistantagraverechercherlerapportnonaveclesendroits(loci)delasallemaisaveclesmaisonsduzodiaqueIlenreacutesultaitunmandalamneacutemotechniqueGiordanoBrunoventaiteacutegalementsonmandalacosmiquecommesystegravememneacutemotechniqueLideacuteesous‐jacentequunestructurationarcheacutetypiquedetouslescontenusdelapenseacuteeaideagravelesconserverdanslameacutemoireapparaicirctcommeeacutevidenteagravelalumiegraveredenosdeacutecouvertesmodernes23alorsqueparcontrelamachinedeLullequilvoulaitemployernotammentagraveramenerlesArabesauchristianismefutbientocircttourneacuteeendeacuterisionPourtantquandcertainscyberneacuteticiensmodernesrecircventdeconstruireunordinateurgeacuteantremplaccedilantlecerveauhumainilsoffrentunevariantedumecircmethegravemeetvraisemblablementavecautantdabsurditeacute

IlestinteacuteressantdenoterquelarecherchebiologiqueestplaceacuteedevantdesfaitsquifontvoirdanslaconstructionabsurdedeLulleunpressentimentdesituationsexistantesOnsaitaujourdhuieneffetquelenregistrementetlatransmissiondinformationsdansnoscellulescorporellesetenparticulierdanslesubstratmateacuterieldenosprocessusdemeacutemoiresefontparlinstrumentdARNetdemessagersARN(acidesribonucleacuteiques)

CesacidesdemecircmequelesADN(acidesdesoxyribonucleacuteiques)quisontagravelabasedetouteslessubstancesdetransmissionheacutereacuteditaireutilisentuncodematheacutematiquedontlastructurenumeacuteriquefondamentalecorrespondexactementagravecelledeshexagrammesduYiKing24Onsaitquelenombredeceux‐ciestde64Ilyademecircme43=64combinaisonspossiblesdesignespourlaconstitutiondes20acidesamineacutesdanslecodedesARNetdesADN25(LatransmissiondesinformationssefaitagravelaideduncodetripledemecircmequelessignesduYiKingsontformeacuteschaquefoisdedeuxsignestriplesLatechniquedivinatoiredelageacuteomanciereposesurlesmecircmescombinaisonsnumeacuteriquesdisposeacuteesdefaccediloninverseLorsqueLullepressentaitlapossibiliteacutedunestructurenumeacuteriquefondamentalederriegraverenosprocessusdemeacutemoirecelaneacutetaitpasunepureabsurditeacutemecircmesilesdeacutecouvertesreacutecentesnontplusaucunrapportavecsesconstructionsdeacutepourvuesdesens

LaleccedilonessentielleagravetirerpournotrethegravemedesexemplesdemandalaspreacutesenteacutesjusquagravepreacutesentestlasuivanteCesmandalasrepreacutesententdestentativesenvuedejuxtaposerlhomologuepsychiquedelunusmundus(mandala)etsonhomologueparapsychologique(synchroniciteacute)demaniegravereagraveserapprocherdusavoirabsoluCertainesstructuressonttriadiquesetstatiquesetserventsurtoutagravemettreenordrelhommeinteacuterieurdautressontmobilesetnontpourbutquedeparveniragraveunsavoirparapsychologiqueoudobtenirdeseffetsmagiquesverslexteacuterieurUngrandnombredecesmodegravelesdumondetelsquelecalendrierdeGuillaumedeDigullevilledeacutecritparJungdansPsychologieetReligionetPsychologieetAlchimiecontiennentunestructuredoublefaitededeuxcerclesdemecircmeque

22CfLThorndikeopcitvolIIp862etsv 23Onarecommenceacutereacutecemmentagravevoiragrave quel point lameacutemoirenestpas seulementmeacutecaniquemais estcombineacuteeavecdesprocessus relevant de limagination creacuteatrice et comment les scheacutemas de Head (qui sont des structures archeacutetypiques) etlintensiteacute dinteacuterecirct quils entraicircnent jouent un rocircle important Cf GJWhitzow The Natural Philosophy of Time Londres ‐Edimbourg1961p69etsvetp95etsv24 Joseph Needham avait deacutejagravemis en parallegravele la base arithmeacutetique binaire du Yi King et son utilisation dans leacutelectroniquemoderneScienceandCivilizationinChinaCambridge19S4vol2p340etsvCfaussiARumpDasProblemdesBeumlsenimI‐Ging(souspresse)p22‐2325PourplusdedeacutetailsvoirGetMBeadleThelanguageoflifeNewYork1966p204etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page9

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamysteacuterieusevisiondelhorlogecosmiquepublieacuteeparJungdansPsychologieetAlchimieIlsepeutquecelle‐cirepreacutesentecommeleditJungunequintessencedelespace‐tempsetdesonorigineproblegravemesurlequeljereviendraiulteacuterieurementLesmodegravelesdoublesremontentsansdoutetousdirectementouindirectementauTimeacuteeDapregravesPlatoneneffetlecorpsideacuteelsurlemodegraveleduquellemondevisibleestcreacuteeacutecontientunesimultaneacuteiteacutecompacte(sunekhes)deformesmatheacutematiquesCommecelles‐cinepouvaientecirctretransfeacutereacuteesensembledanslareacutealiteacuteleDeacutemiurgecreacuteauneimagedoteacuteedunefaculteacutederotationdesortequelesdiffeacuterentesformespouvaientsemanifesterdansunesuccessiontemporelle‐etcelasuivantlordredesuccessiondesnombresnaturels26

JeseraisdavisquelafameuseilluminationdeDescartesquilceacuteleacutebralui‐mecircmecommedeacutecouvertedunescientiamirabilisfutlavisiondunpareilmodegravelematheacutematiqueduniverscaragravepartirdecettevisionDescartescrutquetouteslesdisciplinestellesquelesmatheacutematiqueslageacuteomeacutetrielarithmeacutetiquelastronomieetlamusiquereposaientsuruneseulematheacutematiqueuniverselleayantpourprincipesfondamentauxlaseacuterialiteacutedesnombresetleursrelationsproportionnellesCesteacutegalementdecetteexpeacuteriencequestsortielacreacuteationdelageacuteomeacutetrieanalytiquelesystegravemecarteacutesiendecoordonneacuteesquiestunmandalasimple27LameacutethodedemesuredelaphysiqueclassiquequiconsisteagraveincluretouslespheacutenomegravenesreacuteelsdansuntelsystegravemedecoordonneacuteesestneacuteeagravecemomentetcestseulementlorsqueAlbertEinsteinaexamineacutelaquestiondepluspregravesenintroduisantlefacteurtempsquesontapparuscequilavaitdartificieletsoninutiliteacutepartielle28LemodegraveledestructureuniverselledeDescartesesttriadiqueetstatiqueetillaissedecocircteacutelequatriegravemeeacuteleacutementletemps

LadoublestructurequenousavonsreleveacuteedansungrandnombredesmodegravelesciteacutespossegravedeaussidesparallegraveleschinoisDepuislestempslespluslointainseneffetlesChinoisonteacutetablileurtheacuteoriedesnombressurcertainesdispositionsnumeacuteriquesfondamentalesquirepreacutesentaientpoureuxdesmodegravelescosmiques29(3)CesontlagravecommelemontreMarcelGranetdesmiroirsdunplanmatheacutematiquefondamentalquiestendeacutefinitiveceluiducosmostoutentierIlnouslivredanssesdeacutetailsdessymbolesnumeacuteriquesclassificateursLesnombresserventagraveillustrerlesformesconditionneacuteesparlescirconstancesouformesparticuliegraveresdelagrandeuniteacuteoudutout30(4)

LundeuxlemodegraveleLochoufutreacuteveacuteleacutedit‐onauheacuteroscivilisateurYuparledieuduFleuveJaunesousformeduneeacutecailledetortue

LemodegraveleLo‐chou(Granetloccitp131)UnautreestappeleacuteHo‐touDapregraveslaleacutegendeilapparutsurledosduncheval‐dragonetila

26CfGJWithrowTheNaturalPhilosophyofTimeopcitp26etsv27VoirmoneacutetudeDerTraumdesDescartesZeitloseDokumentederSeele5tudienausdemCGJung‐InstitutZurich1952p575 28CfAEinsteinUumlberdiespezielleundallgemeineRelativitaumltstheorieBraunschweig3emeeacuted191829Matricescarreacutees 30MGranetLapenseacuteechinoiseParis1948p164etsvp175etp284

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page10

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

laformesuivante

LemodegraveleHo‐tou(Granetloccitp130)LeLochouesteacutegalementrepreacutesenteacutecommeunecirctrehumainquisetientaucentredansle5

etale9sursonchapeaule3etle7sontagravesadroiteetagravesagauchele2etle4sontsurseseacutepaulesle8etle6repreacutesententsesjambesquireposentsurle1LesmouvementsdecettefigureontdonneacutenaissanceauxquatreopeacuterationsadditionsoustractionmultiplicationetdivisiontandisquelageacuteomeacutetriedestrianglesesttireacuteeduHo‐tou31DepuislestempslesplusreculeacuteslestrigrammesduYiKingonteacuteteacuteeacutegalementcombineacutesaveccesplansnumeacuteriquesLepatrondecesavoirleacutegendaireestlempereurFouHidontlecorpsseterminaitenserpent32IlsagitagravenouveaudedeuxmodegravelesLunestlordreducielanteacuterieurouordreanteacuterieuraumondeIlfutfondeacuteaveclesnombresduHo‐touetsepreacutesentecommesuit33

LordreducielanteacuterieurmisenrelationavecleHo‐tou(Granetloccitp137)Commelefaitremarqueruntexteanciendanscetordreanteacuterieuraumondelesprincipes

opposeacutes(Li‐KanTchen‐SouenKouen‐Kien)setiennentlunenfacedelautresanssecombattre

LadeuxiegravemedispositionestcellequonappelleOrdreinteacuterieuraumondeouOrdreduroiWenencoreappeleacuteOrdreducielposteacuterieurElleestrelieacuteeauLo‐chou

LordreducielposteacuterieurrelieacuteauLo‐chou(Granetloccitp138)Laxetransversalseacutepare

lestrigrammesmasculinsetlestrigrammesfeacutemininsCesdeuxplansdumondeonteacuteteacuteeacutegalementrepreacutesenteacutespardeuxplanchettestournant

lunesurlautreleplaninteacuterieuraumondeeacutetantfigureacutesurlaplanchetteinfeacuterieurecarreacuteerepreacutesentantlaterreleplananteacuterieuraumondeeacutetanttraceacutesurlaplanchesupeacuterieurerondecelleducielLarotationdesdeuxensenscontrairedonnaitdesreacuteponsesdivinatoiresIlestvraisemblablequecetteexpeacuteriencefututiliseacuteedansleplusancienchamanismechinois34

Cesmatricesnumeacuteriquesnesontnullementagravelinversedecellesdesmatheacutematiquesetdelaphysiqueoccidentalesdesgroupesoudesstructures(sets)quantitatifsmaiscommelefait

31 Voir D Chin‐te Cheng On the mathematical significance of the Chinese Ho tu and Lo‐shu The American MathematicalMonthly1925p499etsvCetarticlemaeacuteteacuteamicalementsignaleacuteparMArnoldMindel32MGranetopcitp182etsv 33RichardWilhelmLeYiKingtradfr2emeeacuted1971p306etGranetloccitp185etsv 34Loccitp200etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page11

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

observerMGranet35desclassificationsnumeacuteriquesqualitativesethieacuterarchiquesquiaidentagravesaisirdesensemblesdobjets36Cesontpourrait‐oneacutegalementdiredeschampsqualitatifsCesontvraisemblablementdetelspreacutesupposeacutesquiontconduitlephilosophechinoisWangFouTchi(1619‐1692)agraveeacutelaborerunetheacuteorieremarquabledelunusmundusagravelaidedelaquelleilatenteacutedexpliquerlefonctionnementduYiKing37

Dapregravesluitoutcequiexisteestendeacutefinitiveuncontinuumembrassanttouteschosesetreacuteguliegraverementdisposeacuteenlui‐mecircmeToutefoiscecontinuumnestpasmanifesteacuteetilnestpasimmeacutediatementaccessibleagraveuneperceptionsensiblePourtantgracircceagravesondynamismeinneacutedesimagesquiparticipentdesareacutegulariteacutesouslerapportdelastructureetdelapositionsediffeacuterencientdeluiParcequellessontdisposeacuteesreacuteguliegraverementellesparticipenteacutegalementdumondedesnombresetpeuventpourcetteraisonecirctresaisiesagravelaidedunprocessusnumeacuterique38

SelonWangFouTchinousavonsdeuxaccegravesagravececontinuumdelunusmunduslexpeacuteriencedirecte(qualitative)quipasseparlesimagesetlexpeacuteriencespeacuteculativeettheacuteoriquequipasseparlesnombresLuneetlautrenouspermettentdesaisirlesconstellationsactuellesdelarriegravere‐plandeluniverspsychophysique

IlmesemblequelessymbolesdelunusmundusquireviennentsanscessedansledualismepreacutesenteacuteparcesexemplesquecettedualiteacutedunmodegravelerelativementintemporelabsoluetdunmodegravelemobileetlieacuteautempssontenrelationaveclesdeuxaspectsdelacausaliteacutedistingueacutesparJungdanssonessaisurlasynchroniciteacute39Jungyposelaquestiondesavoirsileprincipedesynchroniciteacutenedevraitpasecirctreconsideacutereacutesimplementdanssasingulariteacutecommelecas‐limitedunprincipenaturelformelbeaucoupplusgeacuteneacuteralCedernierseraitunedispositionacausalenormalementobservablequisemanifestedanslamatiegravereparexempledanslespheacutenomegravenesdediscontinuiteacute(tempsdedemi‐valeur)etdanslapsycheacutedanslesproprieacuteteacutesaprioridesnombresnaturelsAupregravesdecesdispositionsacausalessignificativesquisepreacutesententnormalementilexistedeseacuteveacutenementsraresobservablesseulementdefaccedilonsporadiqueetproprementsynchronistiqueDanslepremierpheacutenomegravenesetrouveuneexistenceformelleintemporellemaisdanslesecondsemanifestentpourainsidiredesactesdecreacuteationdansletempscequiimpliquelideacuteedecreatiocontinuaJungatoutefoissouligneacute40quecettecreacuteationcontinuenestpasseulementuneseacuteriedactesdecreacuteationsuccessifsmaisquelledoitecirctrecomprisecommelapreacutesenceeacuteternelledunactedecreacuteationuniqueLesmandalascosmiquesintemporelsetstatiquesmeparaissentavoireacuteteacuteplutocirctdestineacutesagraverefleacuteterlaspectdordonnancementacausaldelarriegravere‐plandeluniversetlesappareilsdivinatoiresmobilesagravetenterdesaisirplutocirctlaspectparapsychologiquedespheacutenomegravenesspeacutecifiquesdesynchroniciteacute

Cependanttoutescestechniquesdivinatoiresnepouvaientrechercherquedeschampsdevraisemblanceagravelinteacuterieurdesquelspouvaientseproduiredeseacuteveacutenementssynchronistiquessansjamaisatteindreleacuteveacutenementspeacutecifiquequientantquecreacuteationdemeurepardeacutefinitionimpreacutevisible

CertainesdeacutecouvertesdelaphysiquetheacuteoriquemodernemeparaissentatteindreeacutegalementdefaccediloninteacuteressantedesemblablesformulationssymboliquesdelunusmundusetdusavoirabsoluAinsilephysicienfranccedilaisOlivierCostadeBeauregardeacutetudiantleproblegravemedelentropieenvientagravelaconclusionqueluniversexploreacuteparlaphysiquenestpasleToutmaisquilfaitpressentirununiverspsychiquebeaucoupplusorigineldontluniversmateacuterielnerepreacutesentequundoubledenaturepassiveIlconsidegravereluniverspsychiquecommeun

35Loccitp205etp199 36Enfranccedilaisdansletexte(NdT) 37 Ce philosophe important a eacuteteacute redeacutecouvert par Hellmut Wilhelm et sa theacuteorie exposeacutee dans son inteacuteressant article DerZeitbegriffimBuchderWandlungenEranos‐Jahrbach1951volXXp333etsv 38Ledeacutenombrementdestigesdachilleacuteeoudespiegraveccediles 39NaturerklaumlrungundPsycheloccitp103‐10840Ibidp106note1

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page12

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

infrapsychismeunsubconscientquiexistedefaccediloncoextensiveparrapportagraveuncorpsdemondeagravequatredimensionsdeMinkowskietdEinstein(blockuniverse)41

Onsaitquedapregraveslesrelativistestoutcequinousapparaicirctsouslaspectspatio‐temporelestenderniegravereanalyselareacutealisationdesproprieacuteteacutesmatheacutematiquesduneformeinvisibledanslaquellenonseulementletempsetlespacemaisaussilasubstanceetledynamismesonttraduitsenmeacutetrique42Lespaceestformeacuteparlareacutepartitiondelamatiegravereetdeleacutenergieetlamatiegraverepeutecirctresaisieparlemonnayagematheacutematiqueducontinuum43AinsisuivantlexpressiondeHermannWeyl44ellesedeacutetermineconceptuellementagravelaidedenombresDanscecontinuumgeacuteomeacutetriqueagravequatredimensionsletempsdevientunegrandeursujetteagravecautionetlatheacuteorierelativisteavecsondeacuteterminismesopposeainsidansunecertainemesureagravelaphysiquedesquantasdontlestenantsadmettentuncertainindeacuteterminismesurlabasedelarelationdincertitudedHeisenbergAinsileproblegravemedutempsrevientaujourdrsquohuiaupremierplandeladiscussionscientifique45

PourreacuteconciliercesdeuxdirectionslemodegraveledumondematheacutematiqueetstatiquedEinsteindunepartetceluiquiconsidegravereledevenirindeacutetermineacutedelaphysiquequantiquecommeleveacuteritablelephilosophemunichoisAloisWenzlaproposeacutedeconsideacutererlepremiermodegraveledumondecommenexistantquedefaccedilonpotentielleentantquecadrematheacutematiqueagravelinteacuterieurduquelsactualiseleacuteveacutenementcorrespondantauxloisdelaphysiquequantique46EtantdonneacutequelunusmundustelquenousleconcevonsnepossegravededesoncocircteacutequunereacutealiteacutepotentiellecetteformulationrelativistedumodegraveledumondeserapprocheconsideacuterablementdunsymboledelunusmundusenparticulierlorsqueCostadeBeauregardavance(sansconnaicirctreloeuvredeJung)laffirmationaudacieusequelInconscientestcoextensifagravecemodegravelecosmique

PourreacutesoudreleproblegravemedutempsquiseposedanslatheacuteorierelativistecertainsphysicienscommeASEddingtonWheeleretRPFeynmannproposentenoutredepostulerdeuxdimensionstemporelleslunepourletempsdirigeacutedalafaccedilonhabituelleagravecausedelentropie(timearrow)47etlasecondeougraveletempsseraitsansdirectiondanscesensquelesdonneacuteespourraientysuivreundeacuteroulementdirigeacuteaussibienenavantquenarriegravereCettedimensionseraitmatheacutematiquementimaginairecest‐agrave‐direquesesvaleursdevraientecirctremultiplieacuteespar‐1Cettedimensiontemporellesansdeacuteroulementplaceacuteeaupregravesdeladimensionhabituellerappellelilludtempus48oularepreacutesentationprimitivedelAljiraetserapportevraisemblablementaumecircmearcheacutetype49IlnemappartientpasdeporterunjugementsurdesspeacuteculationstheacuteoriquesdecegenreetleurvaliditeacutemaissionlesconsidegraveredupointdevuepsychologiqueellesapparaissentcommesymptomatiquescarlideacuteedunesecondedimensiontemporellesembleecirctreunerecherchemeneacuteeagravetacirctonsmaisnonsanssuccegravesparlesphysiciensenvuededeacutecouvrirdesformulationsdelideacuteedutempsquipeuventecirctrecompareacuteesagraveplusduntitreaudoubleprincipejungiendunordreacausaletdelasynchroniciteacutespeacutecifiqueSelonEddingtoneneffetlesmicroeacuteveacutenementsquiontlieudansladimensiontemporelledelamatheacutematiqueimaginairepourraientlecaseacutecheacuteantpasseravecdesmacroeffetsdansladimensiondirigeacuteedelafaccedilonhabituelledemecircmequeselonJungleseacuteveacutenements

41OCostadeBeauregardlesecondprincipedelaSciencedutempsParis1963p14etsv 42CfAWenzlDiephilosophischenGrenzfragenderModernenNaturwissenschaftStuttgart3eeacuted1960p127etsv(3)Loccitp32 43Loccitp32 44HWeylRaumZeitMaterieDarmstadt1961p9 45VoirlouvragecollectifpublieacuteparJTFraserVoicesofTimeNewYork1966 46Loccitpassim 47Flecircchedutemps 48 Celle des mythes ougrave les eacuteveacutenements se deacuteroulent en ce temps‐lagrave ou il eacutetait une fois hellip en dehors de la dureacuteechronologique(NdT) 49LintroductionduntelparamegravetrecacheacutecommelaappeleacutePaulipeutnaturellementtoujoursecirctresoupccedilonneacutederepreacutesenteruneprojectiondelinconscientcollectif

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page13

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

synchronistiquespassentsporadiquementdanslecontinuumhabituelassujettiauxloisstatistiques

LaphysiquemodernechercheeacutegalementagraveserapprocherpardeacutetrangesdeacutetoursdelideacuteedesavoirabsoluLacyberneacutetiquelasciencedelinformationtechniqueetdesesbasesmatheacutematiquesseheurteineacutevitablementagravedesproblegravemespsychologiques50CertainsdesestheacuteoricienscommeMRuyerLBrillouinDGaboretJRothsteinontmecircmeopteacutepourlideacuteequelareacutesonancepsychiquenepeutpasecirctrelaisseacuteehorsduchampdexamenEtdanscecontexteCostadeBeauregardestparvenuauxconclusionssuivanteslespreacutedictionsdelaphysiquereposentaujourdhuisurlecalculdesprobabiliteacutesquipermetdespreacutedictionsmaisnondesreacutetrodictions(puisquecertainsprocessusnaturelssontirreacuteversiblesentropie)DapregravesJohnvonNeumanntoutactedemesureesteacutegalementirreacuteversiblecequiveutdirequetouteinformationestacquiseauprixduneaugmentationdelentropiedeluniversMaislinformationsignifieeacutegalementlapossibiliteacutedediminuerleacutetatdentropiedunsystegravemeindividuelgracircceagravedesinterventionsordonnatrices(Linformationenelle‐mecircmeconsistedansdesrepreacutesentationsimageacuteesquisontpreacutesentesagravelaconscience)Pourproduireuneinterventionordonnatrice(dimensiondentropie=neacuteguentropie)lapsycheacutedoitpasserdesoneacutetatpassifetcognitifagraveuneacutetatactifetvolitifDanslepremiereacutetatlinformationestungaindeconnaissancedanslesecondunepossibiliteacutedorganiser(neacuteguentropie)TandisquelepouvoirdorganisationopposeacuteagravelentropiedisparaicirctprogressivementducosmosilcirculeunailleurspsychiquesousformepotentielleentantquinformationCetailleurspsychiquedeleacutenergieestappeleacuteinfrapsychismeparCostadeBeauregardLauteurentendmanifestementparlagravequelquechosedetregravesanalogueaufacteurdeacutesigneacuteparJungcommeaspectpsychoiumldedelarcheacutetypeoudelinconscientcollectifLinfrapsychismedeCostadeBeauregardcontienteacutegalementselonluiunesupraconsciencequicorrespondexactementchezJungagravelideacuteedesavoirabsoluRuyerlappellesurvolabsolu51delatotaliteacutedelecirctreLrsquoinfrapsychismecosmiquedeCostadeBeauregardestununiversantiphysique(anti‐Carnot)reacutegipardesloisnoncausalesmaisfinalesetcoexistantagravelamatiegravereIlsecristallisedanslespsycheacutesindividuellesdeshumainsetdesanimauxLesavoirquisytrouvecontenusepropageavecunevitessesupeacuterieureagravecelledelalumiegravereetsynchroniselesecirctresindividuelspuisqueleurspsycheacutestirenttoutesleuroriginedumecircmereacuteseaudeteacuteleacutecommunicationsLemondemateacuterieltoutentierestunesortedordinateurgeacuteantquisertagravelareacutealisationdelaconsciencechezlesindividus52CommeRolandWeitzenbeumlcklamontreacutedefaccedilonamusantedanssonlivreLespacequadridimensionnel53ilyatoujoursunebonnepartdephantasmedanslesgrandeursnonobservablesdelaphysiquemoderneetlepsychologuenaaucunepeineagravereconnaicirctredanscesphantasmesdesprojectionsdelinconscientcollectifIlmesembletoutefoisquelesreacuteflexionsdeCostadeBeauregardoffrentplusdeseacuterieuxetderigueuretpeuventcontribuerplusquedautresagravecreacuteeruneuniteacutedevisionentrelaphysiqueetlapsychologieparcequelauteurreconnaicirctouvertementlapreacutesencedunfacteurpsychiquedanslesparamegravetrescacheacutes

JungafaitressortirdanssoneacutetudesurleprincipedesynchroniciteacutequelesnombresnaturelsjouentunrocircleimportantdanslaplupartdesexpeacuteriencesdedivinationdelrsquohumaniteacuteAlafindesavieilprojetaitmecircmedrsquoentreprendreuntravailsurlesaspectsarcheacutetypiquesdesnombrespourmieuxsuivrecettepisteconduisantagravesonideacuteedunusmundus54LenombreeacutetaitpourJung‐commeillesoulignaunjourdansunediscussionlexpressionlaplusprimitivedelespritIlentendparespritunfacteurdordreactifetdynamiqueagraveloeuvredansetsouslepsychismeinconscientMaisdanslamesureougravelenombrerepreacutesenteeacutegalementuneproprieacuteteacuteinheacuterenteagrave

50CfentreautresJRPierceSymbolssignalsandnoiseThenatureandprocessofcommunicationNewYork1961passim 51CetteexpressioncommelestermesdOCostadeBeauregardplaceacutesentreguillemetsestenfranccedilaisdansletexte(NdT) 52OCostadeBeauregardLesecondprincipedelasciencedutempsopcitp95101‐102112123141etsvVoiraussidumecircmeauteurNouveauxaspectsdutempsdesphysiciensinBulletinGroupedrsquoeacutetudesCGJungNdeg15Avril1969p5‐12 53DervierdimensionaleRaumBacircle‐Stuttgart1958 54VoirBulletinndeg13p5‐13

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page14

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamatiegravereconformeacutementagravelanaturequantiquedetouteeacutenergie(voirparexemplelesnombresnucleacuteons)lenombreapparaicirctcommeleacuteleacutementobjectifetspirituelquiordonneenmecircmetempslapsycheacuteetlamatiegravere

NouslesavonsparlesteacutemoignagesdematheacutematicienscommeHenriPoincareacuteFreacutedeacutericGaussFeacutelixKleinJacquesHadamardetdautresencorelesnombrescommeaussidesordrescompliqueacutesdenombrespeuventsereacuteveacutelerdirectementagravepartirdupsychismeinconscient55LaffirmationdesChinoisselonlaquelleleurHoTouetleurLochouonteacuteteacutereacuteveacuteleacutesparuncheval‐dragonouunetortuesignifientpournouslamecircmechosesurleplansymboliqueVusouscetanglelenombrenaturelnestpasposeacuteseulementparunactedeconsciencemaisilconstituequelquechosedepreacuteexistantdanslanatureunestructuredynamiqueouplusexactementuneconfigurationrythmiquedeacutenergiequiapparaicirctdefaccedilonisomorphedanslesdomainesdereacutealiteacutepsychiqueetphysique56

IlestinteacuteressantdenoterquelesnombreslorsquilsdoiventservirdinstrumentsdivinatoirespoursaisirlasynchroniciteacutenontpasunaspectquantitatifmaisuncaractegraveredechampoudecontinuumIlsapparaissentenquelquesortecommelespointsexciteacutesdunchampEndautrestermesonpourraitdeacutesignerlesnombresnaturelscommedescentresvirtuelsspeacutecifiquementreacutepartisdunchampdenombrescontinucequirendraitpossibleleacutedificationdunisomorphismeentrelamicrostructuredelamatiegravereetlastructuredelinconscientcollectifOnaeneffetdeacutecouvertreacutecemmentquelesparticuleseacuteleacutementairessontencoredivisiblesWheelerdeacuteclareenconseacutequencequilnyaendeacutefinitivequedessortesdechampseacutelectrodynamiquesquisetrouveraientenfluctuationconstanteetquelesparticulessontdesfragmentschargeacuteseacutenergeacutetiquementdelageacuteomeacutetriefondamentaledelespace57‐doncquelquechosecommedespointsexciteacuteseacutenergeacutetiquementdansuncontinuumLancelotWhyteavaitdeacutejagravesouligneacute58quelideacuteedechampgouvernedeplusenpluslasciencecontemporainesousformedemodegravelederelationopeacuterantdanstoutesituationCelavaudraitspeacutecialementpourlesparticuleseacuteleacutementairesquimanifestentlatendanceagravesordonnerdefaccedilonreacuteguliegravereetmecircmeagravesereformerquandellessontendommageacuteescommelecristalWhytedeacutefinitmecircmelavieensoicommelexpansiondelapousseacuteedunmodegravele59

Toutcelameparaitnousconduireagravelideacuteequenouspourrions‐souslanglepsychologiquetoutaumoins‐voirlesnombressousdeuxaspectscompleacutementairescommedesquantiteacutesdiscontinuesetcommeuncontinuumuniqueCederniercorrespondraitagraveunsymbolematheacutematiquedelunusmundus60

DanssonlivreLaphysiquemoderneetlapsychologiedesprofondeurs61ErnstAnrichdeacuteclarequelrsquoecirctredelaphysiquesembleavoirunliendeacutetermineacuteaveclenombrecommeuniteacuteettotaliteacuteIlentendparlagravelaseacuteriedesnombresmagiquesounombresnucleacuteonsdeacutecouverteparMariaGoeppertetAdolfJansenJAnrichtditagraveproposdecenombrerelationnel(quilproposedenommernombrehieacuterarchique)quecenestpasunchiffrequantitatifappartenantagraveuneseacuteriemaisquilpossegravedelaqualiteacutedepouvoircreacuteerdeshieacuterarchiesproportionnelles62OnpourraitagravemonavisfranchirunpasdeplusetdirequeleNombreestunequantiteacuteetune

55YJHadamardThepsychologyofinventioninthemathematicalfieldNewYork1954passim 56On sait que lemot grecarithmos (nombre) est eacutetymologiquement parentde rythmos L unet lautre viennent de rhein =coulerCfWhitsawloccitp115 57DapregravesSullivandansleNewYorkTimesdu5Feacutevrier1967 58LLWhyteAccentonformNewYork1950p27‐26 59Loccitp118 60JentendsparlagravequelquechosededistinctdelideacuteematheacutematiquedecontinuumendevenirquetraduitparexemplelaseacuterieindeacutefiniedesquantiteacutesfractionnellesentredeuxnombresreacuteelssuccessifsoudautresgroupesdindeacutefinisLideacuteeestentendueicisimplement dans le sens dun terrain nourricier de quantiteacutes susceptibles decirctre extraites Je nentends pas non plus uncontinuumsansdureacuteeausensdeWeierstrassougravelelimesestidentiqueagravechaqueeacuteleacutementarbitrairementchoisidelaseacuterie 61 E Anrich Moderne Physik und Tiefen psychologie Stuttgart 1965 p 6 Il est agrave noter que dans son ouvrage qui estfondamentalagravedautreseacutegardsAnrichignorepresqueentiegraverementlasynchroniciteacute 62 Ibid p 150et 142 Par contre Anrich refuse dadmettre de faccedilon surprenante que le nombre soit une image premiegravere(Urbild)

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page15

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

manifestationeacutenergeacutetiquementqualitativeetspeacutecifiqueducontinuumunitairecequieacutequivautagravelunusmundus

Toutnombrenaturelpossegravederaitainsiquatreaspectsprincipaux1‐Relationaveclespace‐tempspossibiliteacuteduneexpressiongeacuteomeacutetrique(topologie)2‐Quantiteacute3‐Raisonpositionnelle(sequentialorderordredesuccession)theacuteoriedesgroupes4‐Qualiteacute=configurationrythmiqueducontinuumunitaireCeladonneletableausuivant

IlestpossiblededeacutemontrerempiriquementquelensembledudomainepsychiquequeJung

deacutesignesouslenomdinconscientcollectifetquiestlacouchelaplusinfeacuterieuredelinconscientpsychiqueobservabledanslhommepossegravedeunestructuredechampdontlespointsexciteacutescorrespondentauxarcheacutetypesLesdeacuteroulementseacutenergeacutetiquesquiontlieudanscechampsuiventuncourslineacuteaireirreacuteversibleparlequelilssontassujettisautempsDemecircmelaprogressiondelaseacuterienaturelledesnombresnestvraisemblablementriendautrequuneseacutequencedetelsdeacuteroulementstypiquesreacutealiseacuteeaumoyenderythmesordonnateursCestsureuxquereposenotresentimentdutempsetpeut‐ecirctreeacutegalementcommeWolfgangPaulilasupposeacutelapossibiliteacutedunepreacutecognitionparapsychologiqueIlestinteacuteressantdobserverquedanslaChinelaplusanciennedeacutejagravelesmatheacutematiqueseacutetaientuniquementconsideacutereacuteescommelasciencevisantagravepreacutedirelavenir(Malheureusementcetaspectdelatheacuteoriechinoisedesnombresnamecircmepaseacuteteacuteexploreacuteparlasciencechinoiseelle‐mecircmequantagravelhommeoccidentalelleluiesttotalementinaccessible)LideacuteedetempsseraitainsifondeacuteesurcellederythmesstructureacutesnumeacuteriquementconceptionquirejointlesfaitsobserveacutesdunpointdevuetoutagravefaitdiffeacuterentparJeanPiagetetPaulFraisseAulieudedeacutefinirletempsavecThomasdAquinsappuyantsurAristotecommeunnumerusmovens(unnombrequisemeut)ilfaudraitpeut‐ecirctrediredunefaccedilonpluscomplegravetequelesmodegravelescommunsdemouvementdeleacutenergiepsycho‐physiquesontlesnombresdansleurrythmedeprogressionilsfondentlideacuteedetempsetdansleurnaturedechamplideacuteedunordreintemporelCelaexpliquepourquoidespersonnificationsmythologiquesdutempscommeledieuAiumlonagraveRomeServanenPerseKalaenIndesontdesincarnationsexplicitesdeleacutenergiepsychiquepolyvalente

LechampdelinconscientcollectifconccedilucommeisomorpheparrapportauchampdesnombresnaturelsnestpasorganiseacutedunefaccedilonquelconqueoupartiellementchaotiquemaisilparaicirctecirctreordonneacuteparuncentreeacutenergeacutetiquesupeacuterieurqueJungappellelarcheacutetypeduSoiCedernierparaitmanifesterdesstructuresquaternairesquandilestrepreacutesenteacutedunefaccedilonstatique(danslemandala)maisuneobservationplusattentiveyreacutevegraveleplutocirctcommeJunglrsquoamontreacutedansAiumlonunestructuredynamiquededeacuteroulementdontlecaractegravereestlesuivant

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page16

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

cequisuggegraveredenouveauunestructureanalogueagravecellequonretrouvedansleYiKingla

geacuteomanciemaisaussilastbutnotleastdanslecodeADNetARNIcijenepuismempecirccherdeciterlerecircvedunphysicienmodernequiparaicircteacutegalementfaireallusionagravecettestructure

Laveillelerecircveurseacutetaitappliqueacuteagravedessinercertainsfacteursdeacutecisifsdesavie(nousdirionsdescomplexes)danslesanglesduneeacutetoiledeDavidLagrave‐dessusilfaitlesongesuivant

UneChinoise(eacuteleveacuteeaurangduneSophia)estpreacutesenteavecdeuxhommesLequatriegravemecestmoiEllemeditTudoisnouslaisserjouerbeaucoupdepartiesdeacutechecsdanstouteslescombinaisonspossiblesDansunevisionhypnagogiquelerecircveurlentendluidireenoutreDanstesdessinsilyaquelquechosedetoutagravefaitjusteetquelquechosedetransitoireetdefauxCequiestjustecestquelenombredestraitsestde6etlefauxquelenombredespointsestde6Regardeicietjevisuncarreacuteavecdesdiagonalesnettementtraceacutees

Vois‐tumaintenantenfinle4etle6Danslespace4pointset6traitsou6pairesagravepartirde

4pointsCesontlesmecircmessixtraitsquisontdansleYiKinqDeplusregardelecarreacute4destraitssontdeacutegalelongueurlesdeuxautressontpluslongsdansunrapportirrationnelIlnyapasdefigureformeacuteeagravepartirde4pointsquiaitsixtraitseacutegauxCestpourquoilasymeacutetrienepeutecirctreproduitestatiquementetilnaicirctunedanseLaconjonctionsignifieunchangementdeplaceaucoursdecettedanseOnpeuteacutegalementparlerdunjeuouderythmesetderotationsCestpourquoiletroisdoitecirctreexprimeacutedefaccedilondynamiquecequiestdeacutejagravecontenudefaccedilonlatentedanslecarreacute

CerecircveetlephantasmequilesuitserapportentmanifestementagraveunrythmenumeacuteriquevitalfondamentalanalogueagraveceluipressentiparlesChinoisUntelrythmededansedetriplettesetdequaterniosestcontenudanspresquetouslesmodegravelesdunusmundusdelhumaniteacuteetaussidanssesmodegravelesspeacuteciauxdesmandalasdivinatoiresetilestfrappantdeconstateragraveceproposquelesmeacutethodesdecomputationdelaplupartdestechniquesdivinatoiresontuncoursreacutetrogradeentantquemodesdepenseacuteeetcelagracircceagraveunerelationreacutetrogradeagraveluniteacutequisereacutepegraveteconstamment

Cestpourquoilaseacutequencenumeacuteriquequantitativeseraitpeut‐ecirctrelefondementdelaflegravechedutempstandisquinversementlechampnumeacuteriqueseraitlefondementdelordreintemporelLavisiondelhorlogedumondedeacutecriteparCGJungdansPsychologieetAlchimiecombinedeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenesetJungdeacuteclareagravecesujetquilyapeut‐ecirctrelagraveuneallusionimageacuteeagraveloriginedelespace‐tempsmaisquilneveutpasattachertropdimportanceagravecetteinterpreacutetationcarlespreuvesluimanquentSamodestieneluipermettaitpasdesoulignerdavantagecepointimportantJaitoutefoislesentimentqueparlesdeacutecouvertesdontilvient

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 5: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page5

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

ArchivesduBulletin

Notre association est tregraves ancienne comme nous vous lerappelons dans la rubriqueHistoire et Missions de notre site Apregraves des parutions sporadiques de documentssupport entre 1932 et 1957 lapublication systeacutematique dun bulletin trimestriel a eacuteteacuteorganiseacutee de 1965 agrave Janvier 1974 ougrave elle sest interrompue pour laisser la place auxCahiersJungiens depsychanalyse

Un certain nombre de documents parus dans ce bulletin nrsquoexistent que sous cetteforme eacutecrite Il nous a paru utile de regrouper ces documents dans une rubriquespeacutecifique Archivesdubulletin

Nousvousproposonscertainsdecesarticlesdans lasectionDocuments agraveteacuteleacutechargerBulletinArchives

Enraisondelaveacutetusteacutedecertains documents latranscription enWordpuisenpdfde certains caractegraveres partiellement effaceacutes peut occasionner des fautestypographiques Veuilleznousexcuser sicertainesonteacutechappeacuteagravelacorrection

hellip Document drsquoArchives

Cemois‐cinousvousproposonsdeprendreconnaissancedelrsquoarticlesuivantparudansleBulletinarchiveNdeg26 ndash page 7ndash Janvier1972

AuteurMarie‐LouisevonFranz

SYMBOLESDELUNUSMUNDUS1

LaquestionseposeaujourdhuiavecdeplusenplusdinsistancedesavoirsousquelleformeledomainedelavieappeleacuteparnouspsycheacuteinconscientedelhommeestrelieacuteagravelamatiegravereCommeCGJunglasouligneacuteplusdunefoisilsemblebienquenousnayonspasencoreacquisdesconnaissancessuffisantesdelunetlautredecesdomainespourjeterentreeuxunpontsolide

Ilestapparutoutefoisdenombreuxparallegravelesdesmodegravelesdepenseacuteequisemblentsuggeacutererlapossibiliteacutedunerelationeacutetroiteetlagrave‐dessussestgreffeacuteeavecuneinsistancecroissantecommeJungladeacutecouvertlaquestiondesavoirsilarcheacutetypedesnombresnaturelsnepouvaitpasecirctrerattacheacutedefaccedilonessentielleagravelarelationentrelapsycheacuteetlamatiegravereCestlagravelobjetdelapreacutesenteeacutetude

LepointdedeacutepartdemesreacuteflexionsestcequeJungadeacutesigneacutedunomdeprincipedesynchroniciteacuteEnobservantlescouchesprofondesdelapsycheacuteinconscientedesindividusJungsesttrouveacuteplaceacuteavecunecertainefreacutequenceenfacedufaitquelaconstellation(excitedstate)duncontenuarcheacutetypiquesaccompagnevolontiersdeacuteveacutenementsexteacuterieursdemecircmesensdehasardsCeux‐cisontplusquedeshasardsdanslamesureougraveilsmontrentuneeacutequivalencedesensaveclecontenupsychiqueinconscientquiestactiveacuteJungadonneacuteagravecettecateacutegoriedeacuteveacutenementslenomdepheacutenomegravenesdesynchroniciteacuteeacutetantdonneacutequeleurrelationreacuteciproqueneparaicirctpasecirctrecausalemaisquelleestcaracteacuteriseacuteeparleursensetleursimultaneacuteiteacuterelativeOnpeutvoirunesynchroniciteacutedanslefaitquaumomentpreacutecisougraveJungcommenccedilaitagraveobservercespheacutenomegravenesilfitlaconnaissancedeRichardWilhelmetfutinitieacuteparluiauxmystegraveresduYiKingquiparaicirctecirctreinteacutegralementconstruitsurleprincipedesynchroniciteacute

CettedeacutecouvertedeJung‐plusencorequebeaucoupdautresindicesallantdanslemecircmesens‐asuggeacutereacutelhypothegravesequetoutelareacutealiteacutequenoustentonsdecirconscrire

1 Extrait de Dialog uumlber den Menschen (dialogue sur lhomme) volume jubilaire (Festschrift) consacreacute agrave Wilhelm Bitter agraveloccasiondeson75eanniversaireErnstKlettVerlagStuttgartCetarticleaeacuteteacutetraduitetreproduitaveclaimableautorisationdelauteuretdeseacuteditionsKlett

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page6

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

introspectivementcommeeacutetantlinconscientcollectifpourraitecirctrelareacutealiteacuteinconnueetinconnaissablequelaphysiquenucleacuteairesefforcededeacutecriredelexteacuterieurcommereacutealiteacutemateacuterielle

CestpourquoiJungamecircmeaffirmeacute2quilneverraitpasdobjectionagravecequelonregardelapsycheacutecommeunequaliteacutedelamatiegravereetcettederniegraverecommelaspectconcretdelapsycheacuteeacutetantentenduquelapsycheacuteestalorscomprisecommeeacutetantlinconscientcollectifCedernierestsimplementlanaturelanaturequicontienttoutetdoncaussilinconnuycomprislamatiegravere3

GracircceagravecettenotiondesynchroniciteacuteJungacreacuteeacuteunebasepermettantdecontempleragravelafoislesdomainescompleacutementairesdelapsycheacuteetdelamatiegraverejusque‐lagraveseacutepareacutes4Lorsdeleacuteveacutenementsynchronistique5onvoitsemanifesterlemecircmesensdanslapsycheacuteetdansladispositionduneacuteveacutenementexteacuterieursimultaneacute6Celui‐cimanifestesouventunsavoiragraveprioriconcernantuneacutetatdefaitquineacutetaitpasconnaissableagravecemomentpheacutenomegravenedeacutesigneacuteparJungdunomdesavoirabsolu7Cedernierconsisteenunesortederepreacutesentationdimagesquiseferaitenlabsencedesujet8LespheacutenomegravenesdesynchroniciteacutesereacutefegraverentainsiagraveunaspectunitairedelecirctretranscendantlaconsciencedeacutenommeacuteparJungunusmundus9LaphilosophiemeacutedieacutevaledelanatureagravelaquelleremontecetteexpressionpersonnifiaitcemondeuniquecommelaSagessedivineparlaquelleDieuseconnaicirctlui‐mecircme10commelacircmeduChristMarieleLogos(Verbum)preacute‐existantetelleledeacutefinissaitcommelemodegravele(exemplar)oulemondearcheacutetypepotentielouencorecommelasommedetouslestypioucausesprimordialesquiavaientpoursiegravegelEspritdeDieuavantquilcreacuteacirctlemondedapregravesdesmodegraveles11Omniacreavitinponderemensuraetnumero12

GerhardDornalchimistediscipledeParacelseidentifiaulteacuterieurementlunusmundusaveclaPierrealchimiqueetlebutultimedelaconjonctionalchimique13AlorsquecesformulationsconstituentdesconceptsmeacutetaphysiquesJungvoyaitpourlapremiegraverefoisdanslepheacutenomegravenedesynchroniciteacuteuneindicationempiriqueconcernantlexistenceduntelunusmundus

CommeilsagitduncontenutranscendantlaconscienceilaeacuteteacuterepreacutesenteacutehistoriquementpardessymbolescommetoujoursdansdetelscasetcessymbolesontpresqueexclusivementlaformedunmandalasimpleoudoubleJungadeacuteclareacuteagravecesujetdefaccedilonsignificativequelemandalaestlhomologuepsychiquedelunusmundustandisquelepheacutenomegravenesynchronistiqueenestlhomologuearapsychologique14Cestpourquoilhistoireoffredestentativesvarieacuteesenvuedillustrersimultaneacutementcesdeuxaspects(mandalaetsynchroniciteacute)etdinventerainsiunesortedemachinecyberneacutetiqueaveclespoirdesemettreparelleenrelationaveclesavoirabsoluLeplusconnudessymbolesoccidentauxdecegenreestlhoroscopeastrologiqueLastructuredemandalaquilpreacutesenteaeacuteteacuteeacutegalementidentifieacuteedepuislesdeacutebutsdelalchimieaveclaprimamateriaetlereacutesultatfinaldugrandœuvreLe

2LettresurlasynchroniciteacutepublieacuteedansZeitschriftfuumlrParapsychologieundgrenzgebietederPsychologieBerne‐Munich1961volVn1p1etsv 3Ibidp4 4CfJungetPauliNaturerklaumlrungundPsycheZurich1952 5 Synchronistique nest pas un simple germanisme Il traduit le mot creacuteeacute par Jung pour qualifier les pheacutenomegravenes desynchroniciteacute Il se distingue de synchronisch (synchronique) qui deacutesigne une simultaneacuteiteacute deacutepourvue de parallegravelismepsychophysiqueunecoiumlncidencenonsignifiante(NdT) 6Loccitp68etsv 7Ibidp33etsv 8Ibidp79et91 9CGJungMysteriumConjunctionis1955‐1957volIIp33312etsv318 10CfJohnScotErigegraveneDedivisioneNaturaeII11etII31 11 Ibid II 8 Hugues de St Victor Annot sur lEvangile de Jean citeacute dans W Preger Geschichte der DeutschenMystik imMittelalterMunich1874Aalen1962vol1p238 12Ilacreacuteeacutetouteschosesenpoidsnombreetmesure(SagesseXI21) 13MystConjvolIIp312 14IbidvolIIp232

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page7

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

traiteacutedeComarios(du1erau3egravemesiegravecle)ditdelaprimamateriaquelleestunhomologuedufirmamentetdesesmaisonsetquelleestunesubstanceenformederoueoudetourbillonetquellepeacutenegravetretouteschoses15LadispositioncirculaireetrotatoireducielaeacuteteacuteintroduiteeacutegalementparDieudegravesloriginedanslamatiegravereLhommesunifieaveccettesubstanceenformederoueoudetourbillondanslemystegraveredelareacutesurrection16

DautresdomainesscientifiquesdelantiquiteacutepreacutesententeacutegalementdeshoroscopestransfeacutereacutesducieldanslamatiegravereoudessituationsterrestresspeacutecialescommelageacuteomancieoulessphegraveresduPseudo‐DeacutemocriteoudePetosirisIlyalagraveautantdemandalasservantcommemachinesdivinatoiresagraveconnaicirctredeschosessusceptiblesdecirctreconnuesagravelaidedusavoirabsoluparexempleougravesetrouveunesclavefugitifsiunpatientvivraoumourraetc17FrancesYatesamontreacutedansunlivrepleindinteacuterecirctGiordanoBrunoandtheHermeticTradition18

quonavaitassisteacuteaucoursdelaRenaissanceagraveuneextraordinairereacuteapparitiondecesymbolismeEllecommenccedilaaveclelivredeMarsileFicinDevitacoelituscomparandaSelonsatheacuteorieluniversestunecirctreunique(unusmundus)quisecomposeducosmossoncorpsdelacircmedumonde(relieacuteeaucorpsparunespritvitalomnipeacuteneacutetrant)etdelEspritdivindumonde(noucircs)LecorpscontientlesespegravecesdetouteschoseslacircmedumondeleursraisonsseacuteminaleslespritdumondeleursideacuteesEspegravecesraisonsetideacuteessontrelieacuteeslesunesauxautrespardesconcateacutenationsmagiquessibienquenassemblantdessubstancesterrestresonpeutconstellermagiquementlesideacuteescorrespondantesetmecircmelesinfluencerLameilleureimagemagiquedecegenreest‐selonFicin‐unmandalaenformedhorlogecosmiquequirepreacutesenteuneimagedeluniversentier19OnpeutsoitporterunetelleimagesursoisousformedemeacutedaillonsoitlasuspendreaumurdanssachambreetlaprendrecommethegravemedecontemplationCelapermetlorsquondoitsortirdechezsoietquelonestsubmergeacuteparlamultipliciteacutedeschosesderamenercelles‐ciagraveluniteacuteparlimagedunereacutealiteacutesupeacuterieurequiestimprimeacuteeinteacuterieurement

PicdelaMirandoleprofessaitdesideacuteessemblablesetseservaitsurtoutdesonmandalacosmiqueenvuedurecueillementinteacuterieuretdelarelationavecDieu20GiordanoBrunoluiaussiavaittraceacuteunmodegravelecosmiqueenformedemandalamaisdestructurequaternaireCelui‐ciservaiteacutegalementavanttoutagraveconstellerpositivementlhommeinteacuterieuretagraveletransformerenunmagedoteacutedepouvoirsreligieuxmaisildevaitenoutrepermettredeseffetsdirectementpara‐psychologiquessurlemondeexteacuterieurLemandaladeBrunoservaiteacutegalementdesystegravememneacutemotechnique21

LutilisationdunmandalacommeinstrumentdedivinationenvuedexplorerlesavoirabsoluserencontresousdautresformeseacutetrangestoutdaborddansleceacutelegravebreGrandArt(arsmagna)deRaymondLulledeMajorqueLulleconstruisitplusieursformescirculairesenvuedeproduireunemachinalogiqueparexempleuncerclediviseacuteenseizepartiesaveclemotDieuaucentreetseizeattributsdeDieuagravelapeacuteripheacuterietelsquebongrandouuncercleavecaucentrelacircmeraisonnableetlesproprieacuteteacutescorrespondantestoutautourSilonfaisait

15CfMBerthelotCollectiondesAnciensAlchimistesgrecsParis1887‐1888vollp298Voiraussiibidp112lexpressiondugnostiqueeacutegyptienZosimekai ghinetai illighiosa(Berthelot ‐Ruelle traduitelleest prisedevertige Il fautplutocirct entendreElledevienttourbillonnanteNdT) 16Cette ideacuteeremonteaurituel eacutegyptiendesmortsougrave ledeacutefunt tourneentantqueacutetoile sansdeacuteclindans la rondedesastrescircumpolaires 17CfLynnThorndikeHistoryofMagicandExperimentalScienceNewYork1929vollp676etsv 18Londres1964 19 On doit dit‐il produire une telle image quand le soleil entre dans Aries (eacutepoque du commencement du monde) Elle secomposedetroismeacutetauxlorlargentetlairain(=soleilVeacutenusetJupiter)etdetroiscouleurslevertloretlebleu(=Veacutenus‐CeacuteregraveslesoleiletJupiter) 20 Le mandala eacutetait fondeacute sur la triade comme celui de Ficin De mecircme lattitude fondamentale de Ficin et de Pic de laMirandoledemeurachreacutetienneparoppositionagraveGiordanoBrunoquiprofessaitunpaganismedestyleeacutegyptien 21FrancesYatesaffirmequesiBrunodevintunmartyrcestuniquementparcequileacutetaitposseacutedeacuteparcemodegraveledemandalacosmique au point dadopter le systegraveme de Copernic qui rappelait son propre mandala Cest eacutegalement pour cela quilsenthousiasmapourladeacutecouverteduncompasparMordent

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page8

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

tournerlescercleslesunsdanslesautresonobtenaitmeacutecaniquementlesreacuteponseslogiquesagravetouteslesquestionsconcernantcesthegravemesLulledevaitavoirfaitcettedeacutecouvertegracircceagraveuneinspirationdirectedelInconscientcequiluivalutletitrededoctorilluminatus22IlavaitvraisemblablementeacuteteacuteinfluenceacuteparcertainespratiquesmneacutemotechniquesdelantiquiteacuteUngrandnombredorateursantiquesparmilesquelsCiceacuteronseremeacutemoraientlesdiffeacuterentespartiesdeleursdiscoursenlesmettantenrelationavecdesendroitsdeacutetermineacutesdelasalleougraveilsparlaientEnparcourantlasalledunregardcirculaireilsretrouvaientlespartiesdudiscoursLorateurMeacutetrodoredeSkepsisinventaleproceacutedeacuteconsistantagraverechercherlerapportnonaveclesendroits(loci)delasallemaisaveclesmaisonsduzodiaqueIlenreacutesultaitunmandalamneacutemotechniqueGiordanoBrunoventaiteacutegalementsonmandalacosmiquecommesystegravememneacutemotechniqueLideacuteesous‐jacentequunestructurationarcheacutetypiquedetouslescontenusdelapenseacuteeaideagravelesconserverdanslameacutemoireapparaicirctcommeeacutevidenteagravelalumiegraveredenosdeacutecouvertesmodernes23alorsqueparcontrelamachinedeLullequilvoulaitemployernotammentagraveramenerlesArabesauchristianismefutbientocircttourneacuteeendeacuterisionPourtantquandcertainscyberneacuteticiensmodernesrecircventdeconstruireunordinateurgeacuteantremplaccedilantlecerveauhumainilsoffrentunevariantedumecircmethegravemeetvraisemblablementavecautantdabsurditeacute

IlestinteacuteressantdenoterquelarecherchebiologiqueestplaceacuteedevantdesfaitsquifontvoirdanslaconstructionabsurdedeLulleunpressentimentdesituationsexistantesOnsaitaujourdhuieneffetquelenregistrementetlatransmissiondinformationsdansnoscellulescorporellesetenparticulierdanslesubstratmateacuterieldenosprocessusdemeacutemoiresefontparlinstrumentdARNetdemessagersARN(acidesribonucleacuteiques)

CesacidesdemecircmequelesADN(acidesdesoxyribonucleacuteiques)quisontagravelabasedetouteslessubstancesdetransmissionheacutereacuteditaireutilisentuncodematheacutematiquedontlastructurenumeacuteriquefondamentalecorrespondexactementagravecelledeshexagrammesduYiKing24Onsaitquelenombredeceux‐ciestde64Ilyademecircme43=64combinaisonspossiblesdesignespourlaconstitutiondes20acidesamineacutesdanslecodedesARNetdesADN25(LatransmissiondesinformationssefaitagravelaideduncodetripledemecircmequelessignesduYiKingsontformeacuteschaquefoisdedeuxsignestriplesLatechniquedivinatoiredelageacuteomanciereposesurlesmecircmescombinaisonsnumeacuteriquesdisposeacuteesdefaccediloninverseLorsqueLullepressentaitlapossibiliteacutedunestructurenumeacuteriquefondamentalederriegraverenosprocessusdemeacutemoirecelaneacutetaitpasunepureabsurditeacutemecircmesilesdeacutecouvertesreacutecentesnontplusaucunrapportavecsesconstructionsdeacutepourvuesdesens

LaleccedilonessentielleagravetirerpournotrethegravemedesexemplesdemandalaspreacutesenteacutesjusquagravepreacutesentestlasuivanteCesmandalasrepreacutesententdestentativesenvuedejuxtaposerlhomologuepsychiquedelunusmundus(mandala)etsonhomologueparapsychologique(synchroniciteacute)demaniegravereagraveserapprocherdusavoirabsoluCertainesstructuressonttriadiquesetstatiquesetserventsurtoutagravemettreenordrelhommeinteacuterieurdautressontmobilesetnontpourbutquedeparveniragraveunsavoirparapsychologiqueoudobtenirdeseffetsmagiquesverslexteacuterieurUngrandnombredecesmodegravelesdumondetelsquelecalendrierdeGuillaumedeDigullevilledeacutecritparJungdansPsychologieetReligionetPsychologieetAlchimiecontiennentunestructuredoublefaitededeuxcerclesdemecircmeque

22CfLThorndikeopcitvolIIp862etsv 23Onarecommenceacutereacutecemmentagravevoiragrave quel point lameacutemoirenestpas seulementmeacutecaniquemais estcombineacuteeavecdesprocessus relevant de limagination creacuteatrice et comment les scheacutemas de Head (qui sont des structures archeacutetypiques) etlintensiteacute dinteacuterecirct quils entraicircnent jouent un rocircle important Cf GJWhitzow The Natural Philosophy of Time Londres ‐Edimbourg1961p69etsvetp95etsv24 Joseph Needham avait deacutejagravemis en parallegravele la base arithmeacutetique binaire du Yi King et son utilisation dans leacutelectroniquemoderneScienceandCivilizationinChinaCambridge19S4vol2p340etsvCfaussiARumpDasProblemdesBeumlsenimI‐Ging(souspresse)p22‐2325PourplusdedeacutetailsvoirGetMBeadleThelanguageoflifeNewYork1966p204etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page9

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamysteacuterieusevisiondelhorlogecosmiquepublieacuteeparJungdansPsychologieetAlchimieIlsepeutquecelle‐cirepreacutesentecommeleditJungunequintessencedelespace‐tempsetdesonorigineproblegravemesurlequeljereviendraiulteacuterieurementLesmodegravelesdoublesremontentsansdoutetousdirectementouindirectementauTimeacuteeDapregravesPlatoneneffetlecorpsideacuteelsurlemodegraveleduquellemondevisibleestcreacuteeacutecontientunesimultaneacuteiteacutecompacte(sunekhes)deformesmatheacutematiquesCommecelles‐cinepouvaientecirctretransfeacutereacuteesensembledanslareacutealiteacuteleDeacutemiurgecreacuteauneimagedoteacuteedunefaculteacutederotationdesortequelesdiffeacuterentesformespouvaientsemanifesterdansunesuccessiontemporelle‐etcelasuivantlordredesuccessiondesnombresnaturels26

JeseraisdavisquelafameuseilluminationdeDescartesquilceacuteleacutebralui‐mecircmecommedeacutecouvertedunescientiamirabilisfutlavisiondunpareilmodegravelematheacutematiqueduniverscaragravepartirdecettevisionDescartescrutquetouteslesdisciplinestellesquelesmatheacutematiqueslageacuteomeacutetrielarithmeacutetiquelastronomieetlamusiquereposaientsuruneseulematheacutematiqueuniverselleayantpourprincipesfondamentauxlaseacuterialiteacutedesnombresetleursrelationsproportionnellesCesteacutegalementdecetteexpeacuteriencequestsortielacreacuteationdelageacuteomeacutetrieanalytiquelesystegravemecarteacutesiendecoordonneacuteesquiestunmandalasimple27LameacutethodedemesuredelaphysiqueclassiquequiconsisteagraveincluretouslespheacutenomegravenesreacuteelsdansuntelsystegravemedecoordonneacuteesestneacuteeagravecemomentetcestseulementlorsqueAlbertEinsteinaexamineacutelaquestiondepluspregravesenintroduisantlefacteurtempsquesontapparuscequilavaitdartificieletsoninutiliteacutepartielle28LemodegraveledestructureuniverselledeDescartesesttriadiqueetstatiqueetillaissedecocircteacutelequatriegravemeeacuteleacutementletemps

LadoublestructurequenousavonsreleveacuteedansungrandnombredesmodegravelesciteacutespossegravedeaussidesparallegraveleschinoisDepuislestempslespluslointainseneffetlesChinoisonteacutetablileurtheacuteoriedesnombressurcertainesdispositionsnumeacuteriquesfondamentalesquirepreacutesentaientpoureuxdesmodegravelescosmiques29(3)CesontlagravecommelemontreMarcelGranetdesmiroirsdunplanmatheacutematiquefondamentalquiestendeacutefinitiveceluiducosmostoutentierIlnouslivredanssesdeacutetailsdessymbolesnumeacuteriquesclassificateursLesnombresserventagraveillustrerlesformesconditionneacuteesparlescirconstancesouformesparticuliegraveresdelagrandeuniteacuteoudutout30(4)

LundeuxlemodegraveleLochoufutreacuteveacuteleacutedit‐onauheacuteroscivilisateurYuparledieuduFleuveJaunesousformeduneeacutecailledetortue

LemodegraveleLo‐chou(Granetloccitp131)UnautreestappeleacuteHo‐touDapregraveslaleacutegendeilapparutsurledosduncheval‐dragonetila

26CfGJWithrowTheNaturalPhilosophyofTimeopcitp26etsv27VoirmoneacutetudeDerTraumdesDescartesZeitloseDokumentederSeele5tudienausdemCGJung‐InstitutZurich1952p575 28CfAEinsteinUumlberdiespezielleundallgemeineRelativitaumltstheorieBraunschweig3emeeacuted191829Matricescarreacutees 30MGranetLapenseacuteechinoiseParis1948p164etsvp175etp284

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page10

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

laformesuivante

LemodegraveleHo‐tou(Granetloccitp130)LeLochouesteacutegalementrepreacutesenteacutecommeunecirctrehumainquisetientaucentredansle5

etale9sursonchapeaule3etle7sontagravesadroiteetagravesagauchele2etle4sontsurseseacutepaulesle8etle6repreacutesententsesjambesquireposentsurle1LesmouvementsdecettefigureontdonneacutenaissanceauxquatreopeacuterationsadditionsoustractionmultiplicationetdivisiontandisquelageacuteomeacutetriedestrianglesesttireacuteeduHo‐tou31DepuislestempslesplusreculeacuteslestrigrammesduYiKingonteacuteteacuteeacutegalementcombineacutesaveccesplansnumeacuteriquesLepatrondecesavoirleacutegendaireestlempereurFouHidontlecorpsseterminaitenserpent32IlsagitagravenouveaudedeuxmodegravelesLunestlordreducielanteacuterieurouordreanteacuterieuraumondeIlfutfondeacuteaveclesnombresduHo‐touetsepreacutesentecommesuit33

LordreducielanteacuterieurmisenrelationavecleHo‐tou(Granetloccitp137)Commelefaitremarqueruntexteanciendanscetordreanteacuterieuraumondelesprincipes

opposeacutes(Li‐KanTchen‐SouenKouen‐Kien)setiennentlunenfacedelautresanssecombattre

LadeuxiegravemedispositionestcellequonappelleOrdreinteacuterieuraumondeouOrdreduroiWenencoreappeleacuteOrdreducielposteacuterieurElleestrelieacuteeauLo‐chou

LordreducielposteacuterieurrelieacuteauLo‐chou(Granetloccitp138)Laxetransversalseacutepare

lestrigrammesmasculinsetlestrigrammesfeacutemininsCesdeuxplansdumondeonteacuteteacuteeacutegalementrepreacutesenteacutespardeuxplanchettestournant

lunesurlautreleplaninteacuterieuraumondeeacutetantfigureacutesurlaplanchetteinfeacuterieurecarreacuteerepreacutesentantlaterreleplananteacuterieuraumondeeacutetanttraceacutesurlaplanchesupeacuterieurerondecelleducielLarotationdesdeuxensenscontrairedonnaitdesreacuteponsesdivinatoiresIlestvraisemblablequecetteexpeacuteriencefututiliseacuteedansleplusancienchamanismechinois34

Cesmatricesnumeacuteriquesnesontnullementagravelinversedecellesdesmatheacutematiquesetdelaphysiqueoccidentalesdesgroupesoudesstructures(sets)quantitatifsmaiscommelefait

31 Voir D Chin‐te Cheng On the mathematical significance of the Chinese Ho tu and Lo‐shu The American MathematicalMonthly1925p499etsvCetarticlemaeacuteteacuteamicalementsignaleacuteparMArnoldMindel32MGranetopcitp182etsv 33RichardWilhelmLeYiKingtradfr2emeeacuted1971p306etGranetloccitp185etsv 34Loccitp200etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page11

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

observerMGranet35desclassificationsnumeacuteriquesqualitativesethieacuterarchiquesquiaidentagravesaisirdesensemblesdobjets36Cesontpourrait‐oneacutegalementdiredeschampsqualitatifsCesontvraisemblablementdetelspreacutesupposeacutesquiontconduitlephilosophechinoisWangFouTchi(1619‐1692)agraveeacutelaborerunetheacuteorieremarquabledelunusmundusagravelaidedelaquelleilatenteacutedexpliquerlefonctionnementduYiKing37

Dapregravesluitoutcequiexisteestendeacutefinitiveuncontinuumembrassanttouteschosesetreacuteguliegraverementdisposeacuteenlui‐mecircmeToutefoiscecontinuumnestpasmanifesteacuteetilnestpasimmeacutediatementaccessibleagraveuneperceptionsensiblePourtantgracircceagravesondynamismeinneacutedesimagesquiparticipentdesareacutegulariteacutesouslerapportdelastructureetdelapositionsediffeacuterencientdeluiParcequellessontdisposeacuteesreacuteguliegraverementellesparticipenteacutegalementdumondedesnombresetpeuventpourcetteraisonecirctresaisiesagravelaidedunprocessusnumeacuterique38

SelonWangFouTchinousavonsdeuxaccegravesagravececontinuumdelunusmunduslexpeacuteriencedirecte(qualitative)quipasseparlesimagesetlexpeacuteriencespeacuteculativeettheacuteoriquequipasseparlesnombresLuneetlautrenouspermettentdesaisirlesconstellationsactuellesdelarriegravere‐plandeluniverspsychophysique

IlmesemblequelessymbolesdelunusmundusquireviennentsanscessedansledualismepreacutesenteacuteparcesexemplesquecettedualiteacutedunmodegravelerelativementintemporelabsoluetdunmodegravelemobileetlieacuteautempssontenrelationaveclesdeuxaspectsdelacausaliteacutedistingueacutesparJungdanssonessaisurlasynchroniciteacute39Jungyposelaquestiondesavoirsileprincipedesynchroniciteacutenedevraitpasecirctreconsideacutereacutesimplementdanssasingulariteacutecommelecas‐limitedunprincipenaturelformelbeaucoupplusgeacuteneacuteralCedernierseraitunedispositionacausalenormalementobservablequisemanifestedanslamatiegravereparexempledanslespheacutenomegravenesdediscontinuiteacute(tempsdedemi‐valeur)etdanslapsycheacutedanslesproprieacuteteacutesaprioridesnombresnaturelsAupregravesdecesdispositionsacausalessignificativesquisepreacutesententnormalementilexistedeseacuteveacutenementsraresobservablesseulementdefaccedilonsporadiqueetproprementsynchronistiqueDanslepremierpheacutenomegravenesetrouveuneexistenceformelleintemporellemaisdanslesecondsemanifestentpourainsidiredesactesdecreacuteationdansletempscequiimpliquelideacuteedecreatiocontinuaJungatoutefoissouligneacute40quecettecreacuteationcontinuenestpasseulementuneseacuteriedactesdecreacuteationsuccessifsmaisquelledoitecirctrecomprisecommelapreacutesenceeacuteternelledunactedecreacuteationuniqueLesmandalascosmiquesintemporelsetstatiquesmeparaissentavoireacuteteacuteplutocirctdestineacutesagraverefleacuteterlaspectdordonnancementacausaldelarriegravere‐plandeluniversetlesappareilsdivinatoiresmobilesagravetenterdesaisirplutocirctlaspectparapsychologiquedespheacutenomegravenesspeacutecifiquesdesynchroniciteacute

Cependanttoutescestechniquesdivinatoiresnepouvaientrechercherquedeschampsdevraisemblanceagravelinteacuterieurdesquelspouvaientseproduiredeseacuteveacutenementssynchronistiquessansjamaisatteindreleacuteveacutenementspeacutecifiquequientantquecreacuteationdemeurepardeacutefinitionimpreacutevisible

CertainesdeacutecouvertesdelaphysiquetheacuteoriquemodernemeparaissentatteindreeacutegalementdefaccediloninteacuteressantedesemblablesformulationssymboliquesdelunusmundusetdusavoirabsoluAinsilephysicienfranccedilaisOlivierCostadeBeauregardeacutetudiantleproblegravemedelentropieenvientagravelaconclusionqueluniversexploreacuteparlaphysiquenestpasleToutmaisquilfaitpressentirununiverspsychiquebeaucoupplusorigineldontluniversmateacuterielnerepreacutesentequundoubledenaturepassiveIlconsidegravereluniverspsychiquecommeun

35Loccitp205etp199 36Enfranccedilaisdansletexte(NdT) 37 Ce philosophe important a eacuteteacute redeacutecouvert par Hellmut Wilhelm et sa theacuteorie exposeacutee dans son inteacuteressant article DerZeitbegriffimBuchderWandlungenEranos‐Jahrbach1951volXXp333etsv 38Ledeacutenombrementdestigesdachilleacuteeoudespiegraveccediles 39NaturerklaumlrungundPsycheloccitp103‐10840Ibidp106note1

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page12

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

infrapsychismeunsubconscientquiexistedefaccediloncoextensiveparrapportagraveuncorpsdemondeagravequatredimensionsdeMinkowskietdEinstein(blockuniverse)41

Onsaitquedapregraveslesrelativistestoutcequinousapparaicirctsouslaspectspatio‐temporelestenderniegravereanalyselareacutealisationdesproprieacuteteacutesmatheacutematiquesduneformeinvisibledanslaquellenonseulementletempsetlespacemaisaussilasubstanceetledynamismesonttraduitsenmeacutetrique42Lespaceestformeacuteparlareacutepartitiondelamatiegravereetdeleacutenergieetlamatiegraverepeutecirctresaisieparlemonnayagematheacutematiqueducontinuum43AinsisuivantlexpressiondeHermannWeyl44ellesedeacutetermineconceptuellementagravelaidedenombresDanscecontinuumgeacuteomeacutetriqueagravequatredimensionsletempsdevientunegrandeursujetteagravecautionetlatheacuteorierelativisteavecsondeacuteterminismesopposeainsidansunecertainemesureagravelaphysiquedesquantasdontlestenantsadmettentuncertainindeacuteterminismesurlabasedelarelationdincertitudedHeisenbergAinsileproblegravemedutempsrevientaujourdrsquohuiaupremierplandeladiscussionscientifique45

PourreacuteconciliercesdeuxdirectionslemodegraveledumondematheacutematiqueetstatiquedEinsteindunepartetceluiquiconsidegravereledevenirindeacutetermineacutedelaphysiquequantiquecommeleveacuteritablelephilosophemunichoisAloisWenzlaproposeacutedeconsideacutererlepremiermodegraveledumondecommenexistantquedefaccedilonpotentielleentantquecadrematheacutematiqueagravelinteacuterieurduquelsactualiseleacuteveacutenementcorrespondantauxloisdelaphysiquequantique46EtantdonneacutequelunusmundustelquenousleconcevonsnepossegravededesoncocircteacutequunereacutealiteacutepotentiellecetteformulationrelativistedumodegraveledumondeserapprocheconsideacuterablementdunsymboledelunusmundusenparticulierlorsqueCostadeBeauregardavance(sansconnaicirctreloeuvredeJung)laffirmationaudacieusequelInconscientestcoextensifagravecemodegravelecosmique

PourreacutesoudreleproblegravemedutempsquiseposedanslatheacuteorierelativistecertainsphysicienscommeASEddingtonWheeleretRPFeynmannproposentenoutredepostulerdeuxdimensionstemporelleslunepourletempsdirigeacutedalafaccedilonhabituelleagravecausedelentropie(timearrow)47etlasecondeougraveletempsseraitsansdirectiondanscesensquelesdonneacuteespourraientysuivreundeacuteroulementdirigeacuteaussibienenavantquenarriegravereCettedimensionseraitmatheacutematiquementimaginairecest‐agrave‐direquesesvaleursdevraientecirctremultiplieacuteespar‐1Cettedimensiontemporellesansdeacuteroulementplaceacuteeaupregravesdeladimensionhabituellerappellelilludtempus48oularepreacutesentationprimitivedelAljiraetserapportevraisemblablementaumecircmearcheacutetype49IlnemappartientpasdeporterunjugementsurdesspeacuteculationstheacuteoriquesdecegenreetleurvaliditeacutemaissionlesconsidegraveredupointdevuepsychologiqueellesapparaissentcommesymptomatiquescarlideacuteedunesecondedimensiontemporellesembleecirctreunerecherchemeneacuteeagravetacirctonsmaisnonsanssuccegravesparlesphysiciensenvuededeacutecouvrirdesformulationsdelideacuteedutempsquipeuventecirctrecompareacuteesagraveplusduntitreaudoubleprincipejungiendunordreacausaletdelasynchroniciteacutespeacutecifiqueSelonEddingtoneneffetlesmicroeacuteveacutenementsquiontlieudansladimensiontemporelledelamatheacutematiqueimaginairepourraientlecaseacutecheacuteantpasseravecdesmacroeffetsdansladimensiondirigeacuteedelafaccedilonhabituelledemecircmequeselonJungleseacuteveacutenements

41OCostadeBeauregardlesecondprincipedelaSciencedutempsParis1963p14etsv 42CfAWenzlDiephilosophischenGrenzfragenderModernenNaturwissenschaftStuttgart3eeacuted1960p127etsv(3)Loccitp32 43Loccitp32 44HWeylRaumZeitMaterieDarmstadt1961p9 45VoirlouvragecollectifpublieacuteparJTFraserVoicesofTimeNewYork1966 46Loccitpassim 47Flecircchedutemps 48 Celle des mythes ougrave les eacuteveacutenements se deacuteroulent en ce temps‐lagrave ou il eacutetait une fois hellip en dehors de la dureacuteechronologique(NdT) 49LintroductionduntelparamegravetrecacheacutecommelaappeleacutePaulipeutnaturellementtoujoursecirctresoupccedilonneacutederepreacutesenteruneprojectiondelinconscientcollectif

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page13

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

synchronistiquespassentsporadiquementdanslecontinuumhabituelassujettiauxloisstatistiques

LaphysiquemodernechercheeacutegalementagraveserapprocherpardeacutetrangesdeacutetoursdelideacuteedesavoirabsoluLacyberneacutetiquelasciencedelinformationtechniqueetdesesbasesmatheacutematiquesseheurteineacutevitablementagravedesproblegravemespsychologiques50CertainsdesestheacuteoricienscommeMRuyerLBrillouinDGaboretJRothsteinontmecircmeopteacutepourlideacuteequelareacutesonancepsychiquenepeutpasecirctrelaisseacuteehorsduchampdexamenEtdanscecontexteCostadeBeauregardestparvenuauxconclusionssuivanteslespreacutedictionsdelaphysiquereposentaujourdhuisurlecalculdesprobabiliteacutesquipermetdespreacutedictionsmaisnondesreacutetrodictions(puisquecertainsprocessusnaturelssontirreacuteversiblesentropie)DapregravesJohnvonNeumanntoutactedemesureesteacutegalementirreacuteversiblecequiveutdirequetouteinformationestacquiseauprixduneaugmentationdelentropiedeluniversMaislinformationsignifieeacutegalementlapossibiliteacutedediminuerleacutetatdentropiedunsystegravemeindividuelgracircceagravedesinterventionsordonnatrices(Linformationenelle‐mecircmeconsistedansdesrepreacutesentationsimageacuteesquisontpreacutesentesagravelaconscience)Pourproduireuneinterventionordonnatrice(dimensiondentropie=neacuteguentropie)lapsycheacutedoitpasserdesoneacutetatpassifetcognitifagraveuneacutetatactifetvolitifDanslepremiereacutetatlinformationestungaindeconnaissancedanslesecondunepossibiliteacutedorganiser(neacuteguentropie)TandisquelepouvoirdorganisationopposeacuteagravelentropiedisparaicirctprogressivementducosmosilcirculeunailleurspsychiquesousformepotentielleentantquinformationCetailleurspsychiquedeleacutenergieestappeleacuteinfrapsychismeparCostadeBeauregardLauteurentendmanifestementparlagravequelquechosedetregravesanalogueaufacteurdeacutesigneacuteparJungcommeaspectpsychoiumldedelarcheacutetypeoudelinconscientcollectifLinfrapsychismedeCostadeBeauregardcontienteacutegalementselonluiunesupraconsciencequicorrespondexactementchezJungagravelideacuteedesavoirabsoluRuyerlappellesurvolabsolu51delatotaliteacutedelecirctreLrsquoinfrapsychismecosmiquedeCostadeBeauregardestununiversantiphysique(anti‐Carnot)reacutegipardesloisnoncausalesmaisfinalesetcoexistantagravelamatiegravereIlsecristallisedanslespsycheacutesindividuellesdeshumainsetdesanimauxLesavoirquisytrouvecontenusepropageavecunevitessesupeacuterieureagravecelledelalumiegravereetsynchroniselesecirctresindividuelspuisqueleurspsycheacutestirenttoutesleuroriginedumecircmereacuteseaudeteacuteleacutecommunicationsLemondemateacuterieltoutentierestunesortedordinateurgeacuteantquisertagravelareacutealisationdelaconsciencechezlesindividus52CommeRolandWeitzenbeumlcklamontreacutedefaccedilonamusantedanssonlivreLespacequadridimensionnel53ilyatoujoursunebonnepartdephantasmedanslesgrandeursnonobservablesdelaphysiquemoderneetlepsychologuenaaucunepeineagravereconnaicirctredanscesphantasmesdesprojectionsdelinconscientcollectifIlmesembletoutefoisquelesreacuteflexionsdeCostadeBeauregardoffrentplusdeseacuterieuxetderigueuretpeuventcontribuerplusquedautresagravecreacuteeruneuniteacutedevisionentrelaphysiqueetlapsychologieparcequelauteurreconnaicirctouvertementlapreacutesencedunfacteurpsychiquedanslesparamegravetrescacheacutes

JungafaitressortirdanssoneacutetudesurleprincipedesynchroniciteacutequelesnombresnaturelsjouentunrocircleimportantdanslaplupartdesexpeacuteriencesdedivinationdelrsquohumaniteacuteAlafindesavieilprojetaitmecircmedrsquoentreprendreuntravailsurlesaspectsarcheacutetypiquesdesnombrespourmieuxsuivrecettepisteconduisantagravesonideacuteedunusmundus54LenombreeacutetaitpourJung‐commeillesoulignaunjourdansunediscussionlexpressionlaplusprimitivedelespritIlentendparespritunfacteurdordreactifetdynamiqueagraveloeuvredansetsouslepsychismeinconscientMaisdanslamesureougravelenombrerepreacutesenteeacutegalementuneproprieacuteteacuteinheacuterenteagrave

50CfentreautresJRPierceSymbolssignalsandnoiseThenatureandprocessofcommunicationNewYork1961passim 51CetteexpressioncommelestermesdOCostadeBeauregardplaceacutesentreguillemetsestenfranccedilaisdansletexte(NdT) 52OCostadeBeauregardLesecondprincipedelasciencedutempsopcitp95101‐102112123141etsvVoiraussidumecircmeauteurNouveauxaspectsdutempsdesphysiciensinBulletinGroupedrsquoeacutetudesCGJungNdeg15Avril1969p5‐12 53DervierdimensionaleRaumBacircle‐Stuttgart1958 54VoirBulletinndeg13p5‐13

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page14

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamatiegravereconformeacutementagravelanaturequantiquedetouteeacutenergie(voirparexemplelesnombresnucleacuteons)lenombreapparaicirctcommeleacuteleacutementobjectifetspirituelquiordonneenmecircmetempslapsycheacuteetlamatiegravere

NouslesavonsparlesteacutemoignagesdematheacutematicienscommeHenriPoincareacuteFreacutedeacutericGaussFeacutelixKleinJacquesHadamardetdautresencorelesnombrescommeaussidesordrescompliqueacutesdenombrespeuventsereacuteveacutelerdirectementagravepartirdupsychismeinconscient55LaffirmationdesChinoisselonlaquelleleurHoTouetleurLochouonteacuteteacutereacuteveacuteleacutesparuncheval‐dragonouunetortuesignifientpournouslamecircmechosesurleplansymboliqueVusouscetanglelenombrenaturelnestpasposeacuteseulementparunactedeconsciencemaisilconstituequelquechosedepreacuteexistantdanslanatureunestructuredynamiqueouplusexactementuneconfigurationrythmiquedeacutenergiequiapparaicirctdefaccedilonisomorphedanslesdomainesdereacutealiteacutepsychiqueetphysique56

IlestinteacuteressantdenoterquelesnombreslorsquilsdoiventservirdinstrumentsdivinatoirespoursaisirlasynchroniciteacutenontpasunaspectquantitatifmaisuncaractegraveredechampoudecontinuumIlsapparaissentenquelquesortecommelespointsexciteacutesdunchampEndautrestermesonpourraitdeacutesignerlesnombresnaturelscommedescentresvirtuelsspeacutecifiquementreacutepartisdunchampdenombrescontinucequirendraitpossibleleacutedificationdunisomorphismeentrelamicrostructuredelamatiegravereetlastructuredelinconscientcollectifOnaeneffetdeacutecouvertreacutecemmentquelesparticuleseacuteleacutementairessontencoredivisiblesWheelerdeacuteclareenconseacutequencequilnyaendeacutefinitivequedessortesdechampseacutelectrodynamiquesquisetrouveraientenfluctuationconstanteetquelesparticulessontdesfragmentschargeacuteseacutenergeacutetiquementdelageacuteomeacutetriefondamentaledelespace57‐doncquelquechosecommedespointsexciteacuteseacutenergeacutetiquementdansuncontinuumLancelotWhyteavaitdeacutejagravesouligneacute58quelideacuteedechampgouvernedeplusenpluslasciencecontemporainesousformedemodegravelederelationopeacuterantdanstoutesituationCelavaudraitspeacutecialementpourlesparticuleseacuteleacutementairesquimanifestentlatendanceagravesordonnerdefaccedilonreacuteguliegravereetmecircmeagravesereformerquandellessontendommageacuteescommelecristalWhytedeacutefinitmecircmelavieensoicommelexpansiondelapousseacuteedunmodegravele59

Toutcelameparaitnousconduireagravelideacuteequenouspourrions‐souslanglepsychologiquetoutaumoins‐voirlesnombressousdeuxaspectscompleacutementairescommedesquantiteacutesdiscontinuesetcommeuncontinuumuniqueCederniercorrespondraitagraveunsymbolematheacutematiquedelunusmundus60

DanssonlivreLaphysiquemoderneetlapsychologiedesprofondeurs61ErnstAnrichdeacuteclarequelrsquoecirctredelaphysiquesembleavoirunliendeacutetermineacuteaveclenombrecommeuniteacuteettotaliteacuteIlentendparlagravelaseacuteriedesnombresmagiquesounombresnucleacuteonsdeacutecouverteparMariaGoeppertetAdolfJansenJAnrichtditagraveproposdecenombrerelationnel(quilproposedenommernombrehieacuterarchique)quecenestpasunchiffrequantitatifappartenantagraveuneseacuteriemaisquilpossegravedelaqualiteacutedepouvoircreacuteerdeshieacuterarchiesproportionnelles62OnpourraitagravemonavisfranchirunpasdeplusetdirequeleNombreestunequantiteacuteetune

55YJHadamardThepsychologyofinventioninthemathematicalfieldNewYork1954passim 56On sait que lemot grecarithmos (nombre) est eacutetymologiquement parentde rythmos L unet lautre viennent de rhein =coulerCfWhitsawloccitp115 57DapregravesSullivandansleNewYorkTimesdu5Feacutevrier1967 58LLWhyteAccentonformNewYork1950p27‐26 59Loccitp118 60JentendsparlagravequelquechosededistinctdelideacuteematheacutematiquedecontinuumendevenirquetraduitparexemplelaseacuterieindeacutefiniedesquantiteacutesfractionnellesentredeuxnombresreacuteelssuccessifsoudautresgroupesdindeacutefinisLideacuteeestentendueicisimplement dans le sens dun terrain nourricier de quantiteacutes susceptibles decirctre extraites Je nentends pas non plus uncontinuumsansdureacuteeausensdeWeierstrassougravelelimesestidentiqueagravechaqueeacuteleacutementarbitrairementchoisidelaseacuterie 61 E Anrich Moderne Physik und Tiefen psychologie Stuttgart 1965 p 6 Il est agrave noter que dans son ouvrage qui estfondamentalagravedautreseacutegardsAnrichignorepresqueentiegraverementlasynchroniciteacute 62 Ibid p 150et 142 Par contre Anrich refuse dadmettre de faccedilon surprenante que le nombre soit une image premiegravere(Urbild)

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page15

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

manifestationeacutenergeacutetiquementqualitativeetspeacutecifiqueducontinuumunitairecequieacutequivautagravelunusmundus

Toutnombrenaturelpossegravederaitainsiquatreaspectsprincipaux1‐Relationaveclespace‐tempspossibiliteacuteduneexpressiongeacuteomeacutetrique(topologie)2‐Quantiteacute3‐Raisonpositionnelle(sequentialorderordredesuccession)theacuteoriedesgroupes4‐Qualiteacute=configurationrythmiqueducontinuumunitaireCeladonneletableausuivant

IlestpossiblededeacutemontrerempiriquementquelensembledudomainepsychiquequeJung

deacutesignesouslenomdinconscientcollectifetquiestlacouchelaplusinfeacuterieuredelinconscientpsychiqueobservabledanslhommepossegravedeunestructuredechampdontlespointsexciteacutescorrespondentauxarcheacutetypesLesdeacuteroulementseacutenergeacutetiquesquiontlieudanscechampsuiventuncourslineacuteaireirreacuteversibleparlequelilssontassujettisautempsDemecircmelaprogressiondelaseacuterienaturelledesnombresnestvraisemblablementriendautrequuneseacutequencedetelsdeacuteroulementstypiquesreacutealiseacuteeaumoyenderythmesordonnateursCestsureuxquereposenotresentimentdutempsetpeut‐ecirctreeacutegalementcommeWolfgangPaulilasupposeacutelapossibiliteacutedunepreacutecognitionparapsychologiqueIlestinteacuteressantdobserverquedanslaChinelaplusanciennedeacutejagravelesmatheacutematiqueseacutetaientuniquementconsideacutereacuteescommelasciencevisantagravepreacutedirelavenir(Malheureusementcetaspectdelatheacuteoriechinoisedesnombresnamecircmepaseacuteteacuteexploreacuteparlasciencechinoiseelle‐mecircmequantagravelhommeoccidentalelleluiesttotalementinaccessible)LideacuteedetempsseraitainsifondeacuteesurcellederythmesstructureacutesnumeacuteriquementconceptionquirejointlesfaitsobserveacutesdunpointdevuetoutagravefaitdiffeacuterentparJeanPiagetetPaulFraisseAulieudedeacutefinirletempsavecThomasdAquinsappuyantsurAristotecommeunnumerusmovens(unnombrequisemeut)ilfaudraitpeut‐ecirctrediredunefaccedilonpluscomplegravetequelesmodegravelescommunsdemouvementdeleacutenergiepsycho‐physiquesontlesnombresdansleurrythmedeprogressionilsfondentlideacuteedetempsetdansleurnaturedechamplideacuteedunordreintemporelCelaexpliquepourquoidespersonnificationsmythologiquesdutempscommeledieuAiumlonagraveRomeServanenPerseKalaenIndesontdesincarnationsexplicitesdeleacutenergiepsychiquepolyvalente

LechampdelinconscientcollectifconccedilucommeisomorpheparrapportauchampdesnombresnaturelsnestpasorganiseacutedunefaccedilonquelconqueoupartiellementchaotiquemaisilparaicirctecirctreordonneacuteparuncentreeacutenergeacutetiquesupeacuterieurqueJungappellelarcheacutetypeduSoiCedernierparaitmanifesterdesstructuresquaternairesquandilestrepreacutesenteacutedunefaccedilonstatique(danslemandala)maisuneobservationplusattentiveyreacutevegraveleplutocirctcommeJunglrsquoamontreacutedansAiumlonunestructuredynamiquededeacuteroulementdontlecaractegravereestlesuivant

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page16

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

cequisuggegraveredenouveauunestructureanalogueagravecellequonretrouvedansleYiKingla

geacuteomanciemaisaussilastbutnotleastdanslecodeADNetARNIcijenepuismempecirccherdeciterlerecircvedunphysicienmodernequiparaicircteacutegalementfaireallusionagravecettestructure

Laveillelerecircveurseacutetaitappliqueacuteagravedessinercertainsfacteursdeacutecisifsdesavie(nousdirionsdescomplexes)danslesanglesduneeacutetoiledeDavidLagrave‐dessusilfaitlesongesuivant

UneChinoise(eacuteleveacuteeaurangduneSophia)estpreacutesenteavecdeuxhommesLequatriegravemecestmoiEllemeditTudoisnouslaisserjouerbeaucoupdepartiesdeacutechecsdanstouteslescombinaisonspossiblesDansunevisionhypnagogiquelerecircveurlentendluidireenoutreDanstesdessinsilyaquelquechosedetoutagravefaitjusteetquelquechosedetransitoireetdefauxCequiestjustecestquelenombredestraitsestde6etlefauxquelenombredespointsestde6Regardeicietjevisuncarreacuteavecdesdiagonalesnettementtraceacutees

Vois‐tumaintenantenfinle4etle6Danslespace4pointset6traitsou6pairesagravepartirde

4pointsCesontlesmecircmessixtraitsquisontdansleYiKinqDeplusregardelecarreacute4destraitssontdeacutegalelongueurlesdeuxautressontpluslongsdansunrapportirrationnelIlnyapasdefigureformeacuteeagravepartirde4pointsquiaitsixtraitseacutegauxCestpourquoilasymeacutetrienepeutecirctreproduitestatiquementetilnaicirctunedanseLaconjonctionsignifieunchangementdeplaceaucoursdecettedanseOnpeuteacutegalementparlerdunjeuouderythmesetderotationsCestpourquoiletroisdoitecirctreexprimeacutedefaccedilondynamiquecequiestdeacutejagravecontenudefaccedilonlatentedanslecarreacute

CerecircveetlephantasmequilesuitserapportentmanifestementagraveunrythmenumeacuteriquevitalfondamentalanalogueagraveceluipressentiparlesChinoisUntelrythmededansedetriplettesetdequaterniosestcontenudanspresquetouslesmodegravelesdunusmundusdelhumaniteacuteetaussidanssesmodegravelesspeacuteciauxdesmandalasdivinatoiresetilestfrappantdeconstateragraveceproposquelesmeacutethodesdecomputationdelaplupartdestechniquesdivinatoiresontuncoursreacutetrogradeentantquemodesdepenseacuteeetcelagracircceagraveunerelationreacutetrogradeagraveluniteacutequisereacutepegraveteconstamment

Cestpourquoilaseacutequencenumeacuteriquequantitativeseraitpeut‐ecirctrelefondementdelaflegravechedutempstandisquinversementlechampnumeacuteriqueseraitlefondementdelordreintemporelLavisiondelhorlogedumondedeacutecriteparCGJungdansPsychologieetAlchimiecombinedeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenesetJungdeacuteclareagravecesujetquilyapeut‐ecirctrelagraveuneallusionimageacuteeagraveloriginedelespace‐tempsmaisquilneveutpasattachertropdimportanceagravecetteinterpreacutetationcarlespreuvesluimanquentSamodestieneluipermettaitpasdesoulignerdavantagecepointimportantJaitoutefoislesentimentqueparlesdeacutecouvertesdontilvient

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 6: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page6

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

introspectivementcommeeacutetantlinconscientcollectifpourraitecirctrelareacutealiteacuteinconnueetinconnaissablequelaphysiquenucleacuteairesefforcededeacutecriredelexteacuterieurcommereacutealiteacutemateacuterielle

CestpourquoiJungamecircmeaffirmeacute2quilneverraitpasdobjectionagravecequelonregardelapsycheacutecommeunequaliteacutedelamatiegravereetcettederniegraverecommelaspectconcretdelapsycheacuteeacutetantentenduquelapsycheacuteestalorscomprisecommeeacutetantlinconscientcollectifCedernierestsimplementlanaturelanaturequicontienttoutetdoncaussilinconnuycomprislamatiegravere3

GracircceagravecettenotiondesynchroniciteacuteJungacreacuteeacuteunebasepermettantdecontempleragravelafoislesdomainescompleacutementairesdelapsycheacuteetdelamatiegraverejusque‐lagraveseacutepareacutes4Lorsdeleacuteveacutenementsynchronistique5onvoitsemanifesterlemecircmesensdanslapsycheacuteetdansladispositionduneacuteveacutenementexteacuterieursimultaneacute6Celui‐cimanifestesouventunsavoiragraveprioriconcernantuneacutetatdefaitquineacutetaitpasconnaissableagravecemomentpheacutenomegravenedeacutesigneacuteparJungdunomdesavoirabsolu7Cedernierconsisteenunesortederepreacutesentationdimagesquiseferaitenlabsencedesujet8LespheacutenomegravenesdesynchroniciteacutesereacutefegraverentainsiagraveunaspectunitairedelecirctretranscendantlaconsciencedeacutenommeacuteparJungunusmundus9LaphilosophiemeacutedieacutevaledelanatureagravelaquelleremontecetteexpressionpersonnifiaitcemondeuniquecommelaSagessedivineparlaquelleDieuseconnaicirctlui‐mecircme10commelacircmeduChristMarieleLogos(Verbum)preacute‐existantetelleledeacutefinissaitcommelemodegravele(exemplar)oulemondearcheacutetypepotentielouencorecommelasommedetouslestypioucausesprimordialesquiavaientpoursiegravegelEspritdeDieuavantquilcreacuteacirctlemondedapregravesdesmodegraveles11Omniacreavitinponderemensuraetnumero12

GerhardDornalchimistediscipledeParacelseidentifiaulteacuterieurementlunusmundusaveclaPierrealchimiqueetlebutultimedelaconjonctionalchimique13AlorsquecesformulationsconstituentdesconceptsmeacutetaphysiquesJungvoyaitpourlapremiegraverefoisdanslepheacutenomegravenedesynchroniciteacuteuneindicationempiriqueconcernantlexistenceduntelunusmundus

CommeilsagitduncontenutranscendantlaconscienceilaeacuteteacuterepreacutesenteacutehistoriquementpardessymbolescommetoujoursdansdetelscasetcessymbolesontpresqueexclusivementlaformedunmandalasimpleoudoubleJungadeacuteclareacuteagravecesujetdefaccedilonsignificativequelemandalaestlhomologuepsychiquedelunusmundustandisquelepheacutenomegravenesynchronistiqueenestlhomologuearapsychologique14Cestpourquoilhistoireoffredestentativesvarieacuteesenvuedillustrersimultaneacutementcesdeuxaspects(mandalaetsynchroniciteacute)etdinventerainsiunesortedemachinecyberneacutetiqueaveclespoirdesemettreparelleenrelationaveclesavoirabsoluLeplusconnudessymbolesoccidentauxdecegenreestlhoroscopeastrologiqueLastructuredemandalaquilpreacutesenteaeacuteteacuteeacutegalementidentifieacuteedepuislesdeacutebutsdelalchimieaveclaprimamateriaetlereacutesultatfinaldugrandœuvreLe

2LettresurlasynchroniciteacutepublieacuteedansZeitschriftfuumlrParapsychologieundgrenzgebietederPsychologieBerne‐Munich1961volVn1p1etsv 3Ibidp4 4CfJungetPauliNaturerklaumlrungundPsycheZurich1952 5 Synchronistique nest pas un simple germanisme Il traduit le mot creacuteeacute par Jung pour qualifier les pheacutenomegravenes desynchroniciteacute Il se distingue de synchronisch (synchronique) qui deacutesigne une simultaneacuteiteacute deacutepourvue de parallegravelismepsychophysiqueunecoiumlncidencenonsignifiante(NdT) 6Loccitp68etsv 7Ibidp33etsv 8Ibidp79et91 9CGJungMysteriumConjunctionis1955‐1957volIIp33312etsv318 10CfJohnScotErigegraveneDedivisioneNaturaeII11etII31 11 Ibid II 8 Hugues de St Victor Annot sur lEvangile de Jean citeacute dans W Preger Geschichte der DeutschenMystik imMittelalterMunich1874Aalen1962vol1p238 12Ilacreacuteeacutetouteschosesenpoidsnombreetmesure(SagesseXI21) 13MystConjvolIIp312 14IbidvolIIp232

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page7

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

traiteacutedeComarios(du1erau3egravemesiegravecle)ditdelaprimamateriaquelleestunhomologuedufirmamentetdesesmaisonsetquelleestunesubstanceenformederoueoudetourbillonetquellepeacutenegravetretouteschoses15LadispositioncirculaireetrotatoireducielaeacuteteacuteintroduiteeacutegalementparDieudegravesloriginedanslamatiegravereLhommesunifieaveccettesubstanceenformederoueoudetourbillondanslemystegraveredelareacutesurrection16

DautresdomainesscientifiquesdelantiquiteacutepreacutesententeacutegalementdeshoroscopestransfeacutereacutesducieldanslamatiegravereoudessituationsterrestresspeacutecialescommelageacuteomancieoulessphegraveresduPseudo‐DeacutemocriteoudePetosirisIlyalagraveautantdemandalasservantcommemachinesdivinatoiresagraveconnaicirctredeschosessusceptiblesdecirctreconnuesagravelaidedusavoirabsoluparexempleougravesetrouveunesclavefugitifsiunpatientvivraoumourraetc17FrancesYatesamontreacutedansunlivrepleindinteacuterecirctGiordanoBrunoandtheHermeticTradition18

quonavaitassisteacuteaucoursdelaRenaissanceagraveuneextraordinairereacuteapparitiondecesymbolismeEllecommenccedilaaveclelivredeMarsileFicinDevitacoelituscomparandaSelonsatheacuteorieluniversestunecirctreunique(unusmundus)quisecomposeducosmossoncorpsdelacircmedumonde(relieacuteeaucorpsparunespritvitalomnipeacuteneacutetrant)etdelEspritdivindumonde(noucircs)LecorpscontientlesespegravecesdetouteschoseslacircmedumondeleursraisonsseacuteminaleslespritdumondeleursideacuteesEspegravecesraisonsetideacuteessontrelieacuteeslesunesauxautrespardesconcateacutenationsmagiquessibienquenassemblantdessubstancesterrestresonpeutconstellermagiquementlesideacuteescorrespondantesetmecircmelesinfluencerLameilleureimagemagiquedecegenreest‐selonFicin‐unmandalaenformedhorlogecosmiquequirepreacutesenteuneimagedeluniversentier19OnpeutsoitporterunetelleimagesursoisousformedemeacutedaillonsoitlasuspendreaumurdanssachambreetlaprendrecommethegravemedecontemplationCelapermetlorsquondoitsortirdechezsoietquelonestsubmergeacuteparlamultipliciteacutedeschosesderamenercelles‐ciagraveluniteacuteparlimagedunereacutealiteacutesupeacuterieurequiestimprimeacuteeinteacuterieurement

PicdelaMirandoleprofessaitdesideacuteessemblablesetseservaitsurtoutdesonmandalacosmiqueenvuedurecueillementinteacuterieuretdelarelationavecDieu20GiordanoBrunoluiaussiavaittraceacuteunmodegravelecosmiqueenformedemandalamaisdestructurequaternaireCelui‐ciservaiteacutegalementavanttoutagraveconstellerpositivementlhommeinteacuterieuretagraveletransformerenunmagedoteacutedepouvoirsreligieuxmaisildevaitenoutrepermettredeseffetsdirectementpara‐psychologiquessurlemondeexteacuterieurLemandaladeBrunoservaiteacutegalementdesystegravememneacutemotechnique21

LutilisationdunmandalacommeinstrumentdedivinationenvuedexplorerlesavoirabsoluserencontresousdautresformeseacutetrangestoutdaborddansleceacutelegravebreGrandArt(arsmagna)deRaymondLulledeMajorqueLulleconstruisitplusieursformescirculairesenvuedeproduireunemachinalogiqueparexempleuncerclediviseacuteenseizepartiesaveclemotDieuaucentreetseizeattributsdeDieuagravelapeacuteripheacuterietelsquebongrandouuncercleavecaucentrelacircmeraisonnableetlesproprieacuteteacutescorrespondantestoutautourSilonfaisait

15CfMBerthelotCollectiondesAnciensAlchimistesgrecsParis1887‐1888vollp298Voiraussiibidp112lexpressiondugnostiqueeacutegyptienZosimekai ghinetai illighiosa(Berthelot ‐Ruelle traduitelleest prisedevertige Il fautplutocirct entendreElledevienttourbillonnanteNdT) 16Cette ideacuteeremonteaurituel eacutegyptiendesmortsougrave ledeacutefunt tourneentantqueacutetoile sansdeacuteclindans la rondedesastrescircumpolaires 17CfLynnThorndikeHistoryofMagicandExperimentalScienceNewYork1929vollp676etsv 18Londres1964 19 On doit dit‐il produire une telle image quand le soleil entre dans Aries (eacutepoque du commencement du monde) Elle secomposedetroismeacutetauxlorlargentetlairain(=soleilVeacutenusetJupiter)etdetroiscouleurslevertloretlebleu(=Veacutenus‐CeacuteregraveslesoleiletJupiter) 20 Le mandala eacutetait fondeacute sur la triade comme celui de Ficin De mecircme lattitude fondamentale de Ficin et de Pic de laMirandoledemeurachreacutetienneparoppositionagraveGiordanoBrunoquiprofessaitunpaganismedestyleeacutegyptien 21FrancesYatesaffirmequesiBrunodevintunmartyrcestuniquementparcequileacutetaitposseacutedeacuteparcemodegraveledemandalacosmique au point dadopter le systegraveme de Copernic qui rappelait son propre mandala Cest eacutegalement pour cela quilsenthousiasmapourladeacutecouverteduncompasparMordent

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page8

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

tournerlescercleslesunsdanslesautresonobtenaitmeacutecaniquementlesreacuteponseslogiquesagravetouteslesquestionsconcernantcesthegravemesLulledevaitavoirfaitcettedeacutecouvertegracircceagraveuneinspirationdirectedelInconscientcequiluivalutletitrededoctorilluminatus22IlavaitvraisemblablementeacuteteacuteinfluenceacuteparcertainespratiquesmneacutemotechniquesdelantiquiteacuteUngrandnombredorateursantiquesparmilesquelsCiceacuteronseremeacutemoraientlesdiffeacuterentespartiesdeleursdiscoursenlesmettantenrelationavecdesendroitsdeacutetermineacutesdelasalleougraveilsparlaientEnparcourantlasalledunregardcirculaireilsretrouvaientlespartiesdudiscoursLorateurMeacutetrodoredeSkepsisinventaleproceacutedeacuteconsistantagraverechercherlerapportnonaveclesendroits(loci)delasallemaisaveclesmaisonsduzodiaqueIlenreacutesultaitunmandalamneacutemotechniqueGiordanoBrunoventaiteacutegalementsonmandalacosmiquecommesystegravememneacutemotechniqueLideacuteesous‐jacentequunestructurationarcheacutetypiquedetouslescontenusdelapenseacuteeaideagravelesconserverdanslameacutemoireapparaicirctcommeeacutevidenteagravelalumiegraveredenosdeacutecouvertesmodernes23alorsqueparcontrelamachinedeLullequilvoulaitemployernotammentagraveramenerlesArabesauchristianismefutbientocircttourneacuteeendeacuterisionPourtantquandcertainscyberneacuteticiensmodernesrecircventdeconstruireunordinateurgeacuteantremplaccedilantlecerveauhumainilsoffrentunevariantedumecircmethegravemeetvraisemblablementavecautantdabsurditeacute

IlestinteacuteressantdenoterquelarecherchebiologiqueestplaceacuteedevantdesfaitsquifontvoirdanslaconstructionabsurdedeLulleunpressentimentdesituationsexistantesOnsaitaujourdhuieneffetquelenregistrementetlatransmissiondinformationsdansnoscellulescorporellesetenparticulierdanslesubstratmateacuterieldenosprocessusdemeacutemoiresefontparlinstrumentdARNetdemessagersARN(acidesribonucleacuteiques)

CesacidesdemecircmequelesADN(acidesdesoxyribonucleacuteiques)quisontagravelabasedetouteslessubstancesdetransmissionheacutereacuteditaireutilisentuncodematheacutematiquedontlastructurenumeacuteriquefondamentalecorrespondexactementagravecelledeshexagrammesduYiKing24Onsaitquelenombredeceux‐ciestde64Ilyademecircme43=64combinaisonspossiblesdesignespourlaconstitutiondes20acidesamineacutesdanslecodedesARNetdesADN25(LatransmissiondesinformationssefaitagravelaideduncodetripledemecircmequelessignesduYiKingsontformeacuteschaquefoisdedeuxsignestriplesLatechniquedivinatoiredelageacuteomanciereposesurlesmecircmescombinaisonsnumeacuteriquesdisposeacuteesdefaccediloninverseLorsqueLullepressentaitlapossibiliteacutedunestructurenumeacuteriquefondamentalederriegraverenosprocessusdemeacutemoirecelaneacutetaitpasunepureabsurditeacutemecircmesilesdeacutecouvertesreacutecentesnontplusaucunrapportavecsesconstructionsdeacutepourvuesdesens

LaleccedilonessentielleagravetirerpournotrethegravemedesexemplesdemandalaspreacutesenteacutesjusquagravepreacutesentestlasuivanteCesmandalasrepreacutesententdestentativesenvuedejuxtaposerlhomologuepsychiquedelunusmundus(mandala)etsonhomologueparapsychologique(synchroniciteacute)demaniegravereagraveserapprocherdusavoirabsoluCertainesstructuressonttriadiquesetstatiquesetserventsurtoutagravemettreenordrelhommeinteacuterieurdautressontmobilesetnontpourbutquedeparveniragraveunsavoirparapsychologiqueoudobtenirdeseffetsmagiquesverslexteacuterieurUngrandnombredecesmodegravelesdumondetelsquelecalendrierdeGuillaumedeDigullevilledeacutecritparJungdansPsychologieetReligionetPsychologieetAlchimiecontiennentunestructuredoublefaitededeuxcerclesdemecircmeque

22CfLThorndikeopcitvolIIp862etsv 23Onarecommenceacutereacutecemmentagravevoiragrave quel point lameacutemoirenestpas seulementmeacutecaniquemais estcombineacuteeavecdesprocessus relevant de limagination creacuteatrice et comment les scheacutemas de Head (qui sont des structures archeacutetypiques) etlintensiteacute dinteacuterecirct quils entraicircnent jouent un rocircle important Cf GJWhitzow The Natural Philosophy of Time Londres ‐Edimbourg1961p69etsvetp95etsv24 Joseph Needham avait deacutejagravemis en parallegravele la base arithmeacutetique binaire du Yi King et son utilisation dans leacutelectroniquemoderneScienceandCivilizationinChinaCambridge19S4vol2p340etsvCfaussiARumpDasProblemdesBeumlsenimI‐Ging(souspresse)p22‐2325PourplusdedeacutetailsvoirGetMBeadleThelanguageoflifeNewYork1966p204etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page9

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamysteacuterieusevisiondelhorlogecosmiquepublieacuteeparJungdansPsychologieetAlchimieIlsepeutquecelle‐cirepreacutesentecommeleditJungunequintessencedelespace‐tempsetdesonorigineproblegravemesurlequeljereviendraiulteacuterieurementLesmodegravelesdoublesremontentsansdoutetousdirectementouindirectementauTimeacuteeDapregravesPlatoneneffetlecorpsideacuteelsurlemodegraveleduquellemondevisibleestcreacuteeacutecontientunesimultaneacuteiteacutecompacte(sunekhes)deformesmatheacutematiquesCommecelles‐cinepouvaientecirctretransfeacutereacuteesensembledanslareacutealiteacuteleDeacutemiurgecreacuteauneimagedoteacuteedunefaculteacutederotationdesortequelesdiffeacuterentesformespouvaientsemanifesterdansunesuccessiontemporelle‐etcelasuivantlordredesuccessiondesnombresnaturels26

JeseraisdavisquelafameuseilluminationdeDescartesquilceacuteleacutebralui‐mecircmecommedeacutecouvertedunescientiamirabilisfutlavisiondunpareilmodegravelematheacutematiqueduniverscaragravepartirdecettevisionDescartescrutquetouteslesdisciplinestellesquelesmatheacutematiqueslageacuteomeacutetrielarithmeacutetiquelastronomieetlamusiquereposaientsuruneseulematheacutematiqueuniverselleayantpourprincipesfondamentauxlaseacuterialiteacutedesnombresetleursrelationsproportionnellesCesteacutegalementdecetteexpeacuteriencequestsortielacreacuteationdelageacuteomeacutetrieanalytiquelesystegravemecarteacutesiendecoordonneacuteesquiestunmandalasimple27LameacutethodedemesuredelaphysiqueclassiquequiconsisteagraveincluretouslespheacutenomegravenesreacuteelsdansuntelsystegravemedecoordonneacuteesestneacuteeagravecemomentetcestseulementlorsqueAlbertEinsteinaexamineacutelaquestiondepluspregravesenintroduisantlefacteurtempsquesontapparuscequilavaitdartificieletsoninutiliteacutepartielle28LemodegraveledestructureuniverselledeDescartesesttriadiqueetstatiqueetillaissedecocircteacutelequatriegravemeeacuteleacutementletemps

LadoublestructurequenousavonsreleveacuteedansungrandnombredesmodegravelesciteacutespossegravedeaussidesparallegraveleschinoisDepuislestempslespluslointainseneffetlesChinoisonteacutetablileurtheacuteoriedesnombressurcertainesdispositionsnumeacuteriquesfondamentalesquirepreacutesentaientpoureuxdesmodegravelescosmiques29(3)CesontlagravecommelemontreMarcelGranetdesmiroirsdunplanmatheacutematiquefondamentalquiestendeacutefinitiveceluiducosmostoutentierIlnouslivredanssesdeacutetailsdessymbolesnumeacuteriquesclassificateursLesnombresserventagraveillustrerlesformesconditionneacuteesparlescirconstancesouformesparticuliegraveresdelagrandeuniteacuteoudutout30(4)

LundeuxlemodegraveleLochoufutreacuteveacuteleacutedit‐onauheacuteroscivilisateurYuparledieuduFleuveJaunesousformeduneeacutecailledetortue

LemodegraveleLo‐chou(Granetloccitp131)UnautreestappeleacuteHo‐touDapregraveslaleacutegendeilapparutsurledosduncheval‐dragonetila

26CfGJWithrowTheNaturalPhilosophyofTimeopcitp26etsv27VoirmoneacutetudeDerTraumdesDescartesZeitloseDokumentederSeele5tudienausdemCGJung‐InstitutZurich1952p575 28CfAEinsteinUumlberdiespezielleundallgemeineRelativitaumltstheorieBraunschweig3emeeacuted191829Matricescarreacutees 30MGranetLapenseacuteechinoiseParis1948p164etsvp175etp284

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page10

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

laformesuivante

LemodegraveleHo‐tou(Granetloccitp130)LeLochouesteacutegalementrepreacutesenteacutecommeunecirctrehumainquisetientaucentredansle5

etale9sursonchapeaule3etle7sontagravesadroiteetagravesagauchele2etle4sontsurseseacutepaulesle8etle6repreacutesententsesjambesquireposentsurle1LesmouvementsdecettefigureontdonneacutenaissanceauxquatreopeacuterationsadditionsoustractionmultiplicationetdivisiontandisquelageacuteomeacutetriedestrianglesesttireacuteeduHo‐tou31DepuislestempslesplusreculeacuteslestrigrammesduYiKingonteacuteteacuteeacutegalementcombineacutesaveccesplansnumeacuteriquesLepatrondecesavoirleacutegendaireestlempereurFouHidontlecorpsseterminaitenserpent32IlsagitagravenouveaudedeuxmodegravelesLunestlordreducielanteacuterieurouordreanteacuterieuraumondeIlfutfondeacuteaveclesnombresduHo‐touetsepreacutesentecommesuit33

LordreducielanteacuterieurmisenrelationavecleHo‐tou(Granetloccitp137)Commelefaitremarqueruntexteanciendanscetordreanteacuterieuraumondelesprincipes

opposeacutes(Li‐KanTchen‐SouenKouen‐Kien)setiennentlunenfacedelautresanssecombattre

LadeuxiegravemedispositionestcellequonappelleOrdreinteacuterieuraumondeouOrdreduroiWenencoreappeleacuteOrdreducielposteacuterieurElleestrelieacuteeauLo‐chou

LordreducielposteacuterieurrelieacuteauLo‐chou(Granetloccitp138)Laxetransversalseacutepare

lestrigrammesmasculinsetlestrigrammesfeacutemininsCesdeuxplansdumondeonteacuteteacuteeacutegalementrepreacutesenteacutespardeuxplanchettestournant

lunesurlautreleplaninteacuterieuraumondeeacutetantfigureacutesurlaplanchetteinfeacuterieurecarreacuteerepreacutesentantlaterreleplananteacuterieuraumondeeacutetanttraceacutesurlaplanchesupeacuterieurerondecelleducielLarotationdesdeuxensenscontrairedonnaitdesreacuteponsesdivinatoiresIlestvraisemblablequecetteexpeacuteriencefututiliseacuteedansleplusancienchamanismechinois34

Cesmatricesnumeacuteriquesnesontnullementagravelinversedecellesdesmatheacutematiquesetdelaphysiqueoccidentalesdesgroupesoudesstructures(sets)quantitatifsmaiscommelefait

31 Voir D Chin‐te Cheng On the mathematical significance of the Chinese Ho tu and Lo‐shu The American MathematicalMonthly1925p499etsvCetarticlemaeacuteteacuteamicalementsignaleacuteparMArnoldMindel32MGranetopcitp182etsv 33RichardWilhelmLeYiKingtradfr2emeeacuted1971p306etGranetloccitp185etsv 34Loccitp200etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page11

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

observerMGranet35desclassificationsnumeacuteriquesqualitativesethieacuterarchiquesquiaidentagravesaisirdesensemblesdobjets36Cesontpourrait‐oneacutegalementdiredeschampsqualitatifsCesontvraisemblablementdetelspreacutesupposeacutesquiontconduitlephilosophechinoisWangFouTchi(1619‐1692)agraveeacutelaborerunetheacuteorieremarquabledelunusmundusagravelaidedelaquelleilatenteacutedexpliquerlefonctionnementduYiKing37

Dapregravesluitoutcequiexisteestendeacutefinitiveuncontinuumembrassanttouteschosesetreacuteguliegraverementdisposeacuteenlui‐mecircmeToutefoiscecontinuumnestpasmanifesteacuteetilnestpasimmeacutediatementaccessibleagraveuneperceptionsensiblePourtantgracircceagravesondynamismeinneacutedesimagesquiparticipentdesareacutegulariteacutesouslerapportdelastructureetdelapositionsediffeacuterencientdeluiParcequellessontdisposeacuteesreacuteguliegraverementellesparticipenteacutegalementdumondedesnombresetpeuventpourcetteraisonecirctresaisiesagravelaidedunprocessusnumeacuterique38

SelonWangFouTchinousavonsdeuxaccegravesagravececontinuumdelunusmunduslexpeacuteriencedirecte(qualitative)quipasseparlesimagesetlexpeacuteriencespeacuteculativeettheacuteoriquequipasseparlesnombresLuneetlautrenouspermettentdesaisirlesconstellationsactuellesdelarriegravere‐plandeluniverspsychophysique

IlmesemblequelessymbolesdelunusmundusquireviennentsanscessedansledualismepreacutesenteacuteparcesexemplesquecettedualiteacutedunmodegravelerelativementintemporelabsoluetdunmodegravelemobileetlieacuteautempssontenrelationaveclesdeuxaspectsdelacausaliteacutedistingueacutesparJungdanssonessaisurlasynchroniciteacute39Jungyposelaquestiondesavoirsileprincipedesynchroniciteacutenedevraitpasecirctreconsideacutereacutesimplementdanssasingulariteacutecommelecas‐limitedunprincipenaturelformelbeaucoupplusgeacuteneacuteralCedernierseraitunedispositionacausalenormalementobservablequisemanifestedanslamatiegravereparexempledanslespheacutenomegravenesdediscontinuiteacute(tempsdedemi‐valeur)etdanslapsycheacutedanslesproprieacuteteacutesaprioridesnombresnaturelsAupregravesdecesdispositionsacausalessignificativesquisepreacutesententnormalementilexistedeseacuteveacutenementsraresobservablesseulementdefaccedilonsporadiqueetproprementsynchronistiqueDanslepremierpheacutenomegravenesetrouveuneexistenceformelleintemporellemaisdanslesecondsemanifestentpourainsidiredesactesdecreacuteationdansletempscequiimpliquelideacuteedecreatiocontinuaJungatoutefoissouligneacute40quecettecreacuteationcontinuenestpasseulementuneseacuteriedactesdecreacuteationsuccessifsmaisquelledoitecirctrecomprisecommelapreacutesenceeacuteternelledunactedecreacuteationuniqueLesmandalascosmiquesintemporelsetstatiquesmeparaissentavoireacuteteacuteplutocirctdestineacutesagraverefleacuteterlaspectdordonnancementacausaldelarriegravere‐plandeluniversetlesappareilsdivinatoiresmobilesagravetenterdesaisirplutocirctlaspectparapsychologiquedespheacutenomegravenesspeacutecifiquesdesynchroniciteacute

Cependanttoutescestechniquesdivinatoiresnepouvaientrechercherquedeschampsdevraisemblanceagravelinteacuterieurdesquelspouvaientseproduiredeseacuteveacutenementssynchronistiquessansjamaisatteindreleacuteveacutenementspeacutecifiquequientantquecreacuteationdemeurepardeacutefinitionimpreacutevisible

CertainesdeacutecouvertesdelaphysiquetheacuteoriquemodernemeparaissentatteindreeacutegalementdefaccediloninteacuteressantedesemblablesformulationssymboliquesdelunusmundusetdusavoirabsoluAinsilephysicienfranccedilaisOlivierCostadeBeauregardeacutetudiantleproblegravemedelentropieenvientagravelaconclusionqueluniversexploreacuteparlaphysiquenestpasleToutmaisquilfaitpressentirununiverspsychiquebeaucoupplusorigineldontluniversmateacuterielnerepreacutesentequundoubledenaturepassiveIlconsidegravereluniverspsychiquecommeun

35Loccitp205etp199 36Enfranccedilaisdansletexte(NdT) 37 Ce philosophe important a eacuteteacute redeacutecouvert par Hellmut Wilhelm et sa theacuteorie exposeacutee dans son inteacuteressant article DerZeitbegriffimBuchderWandlungenEranos‐Jahrbach1951volXXp333etsv 38Ledeacutenombrementdestigesdachilleacuteeoudespiegraveccediles 39NaturerklaumlrungundPsycheloccitp103‐10840Ibidp106note1

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page12

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

infrapsychismeunsubconscientquiexistedefaccediloncoextensiveparrapportagraveuncorpsdemondeagravequatredimensionsdeMinkowskietdEinstein(blockuniverse)41

Onsaitquedapregraveslesrelativistestoutcequinousapparaicirctsouslaspectspatio‐temporelestenderniegravereanalyselareacutealisationdesproprieacuteteacutesmatheacutematiquesduneformeinvisibledanslaquellenonseulementletempsetlespacemaisaussilasubstanceetledynamismesonttraduitsenmeacutetrique42Lespaceestformeacuteparlareacutepartitiondelamatiegravereetdeleacutenergieetlamatiegraverepeutecirctresaisieparlemonnayagematheacutematiqueducontinuum43AinsisuivantlexpressiondeHermannWeyl44ellesedeacutetermineconceptuellementagravelaidedenombresDanscecontinuumgeacuteomeacutetriqueagravequatredimensionsletempsdevientunegrandeursujetteagravecautionetlatheacuteorierelativisteavecsondeacuteterminismesopposeainsidansunecertainemesureagravelaphysiquedesquantasdontlestenantsadmettentuncertainindeacuteterminismesurlabasedelarelationdincertitudedHeisenbergAinsileproblegravemedutempsrevientaujourdrsquohuiaupremierplandeladiscussionscientifique45

PourreacuteconciliercesdeuxdirectionslemodegraveledumondematheacutematiqueetstatiquedEinsteindunepartetceluiquiconsidegravereledevenirindeacutetermineacutedelaphysiquequantiquecommeleveacuteritablelephilosophemunichoisAloisWenzlaproposeacutedeconsideacutererlepremiermodegraveledumondecommenexistantquedefaccedilonpotentielleentantquecadrematheacutematiqueagravelinteacuterieurduquelsactualiseleacuteveacutenementcorrespondantauxloisdelaphysiquequantique46EtantdonneacutequelunusmundustelquenousleconcevonsnepossegravededesoncocircteacutequunereacutealiteacutepotentiellecetteformulationrelativistedumodegraveledumondeserapprocheconsideacuterablementdunsymboledelunusmundusenparticulierlorsqueCostadeBeauregardavance(sansconnaicirctreloeuvredeJung)laffirmationaudacieusequelInconscientestcoextensifagravecemodegravelecosmique

PourreacutesoudreleproblegravemedutempsquiseposedanslatheacuteorierelativistecertainsphysicienscommeASEddingtonWheeleretRPFeynmannproposentenoutredepostulerdeuxdimensionstemporelleslunepourletempsdirigeacutedalafaccedilonhabituelleagravecausedelentropie(timearrow)47etlasecondeougraveletempsseraitsansdirectiondanscesensquelesdonneacuteespourraientysuivreundeacuteroulementdirigeacuteaussibienenavantquenarriegravereCettedimensionseraitmatheacutematiquementimaginairecest‐agrave‐direquesesvaleursdevraientecirctremultiplieacuteespar‐1Cettedimensiontemporellesansdeacuteroulementplaceacuteeaupregravesdeladimensionhabituellerappellelilludtempus48oularepreacutesentationprimitivedelAljiraetserapportevraisemblablementaumecircmearcheacutetype49IlnemappartientpasdeporterunjugementsurdesspeacuteculationstheacuteoriquesdecegenreetleurvaliditeacutemaissionlesconsidegraveredupointdevuepsychologiqueellesapparaissentcommesymptomatiquescarlideacuteedunesecondedimensiontemporellesembleecirctreunerecherchemeneacuteeagravetacirctonsmaisnonsanssuccegravesparlesphysiciensenvuededeacutecouvrirdesformulationsdelideacuteedutempsquipeuventecirctrecompareacuteesagraveplusduntitreaudoubleprincipejungiendunordreacausaletdelasynchroniciteacutespeacutecifiqueSelonEddingtoneneffetlesmicroeacuteveacutenementsquiontlieudansladimensiontemporelledelamatheacutematiqueimaginairepourraientlecaseacutecheacuteantpasseravecdesmacroeffetsdansladimensiondirigeacuteedelafaccedilonhabituelledemecircmequeselonJungleseacuteveacutenements

41OCostadeBeauregardlesecondprincipedelaSciencedutempsParis1963p14etsv 42CfAWenzlDiephilosophischenGrenzfragenderModernenNaturwissenschaftStuttgart3eeacuted1960p127etsv(3)Loccitp32 43Loccitp32 44HWeylRaumZeitMaterieDarmstadt1961p9 45VoirlouvragecollectifpublieacuteparJTFraserVoicesofTimeNewYork1966 46Loccitpassim 47Flecircchedutemps 48 Celle des mythes ougrave les eacuteveacutenements se deacuteroulent en ce temps‐lagrave ou il eacutetait une fois hellip en dehors de la dureacuteechronologique(NdT) 49LintroductionduntelparamegravetrecacheacutecommelaappeleacutePaulipeutnaturellementtoujoursecirctresoupccedilonneacutederepreacutesenteruneprojectiondelinconscientcollectif

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page13

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

synchronistiquespassentsporadiquementdanslecontinuumhabituelassujettiauxloisstatistiques

LaphysiquemodernechercheeacutegalementagraveserapprocherpardeacutetrangesdeacutetoursdelideacuteedesavoirabsoluLacyberneacutetiquelasciencedelinformationtechniqueetdesesbasesmatheacutematiquesseheurteineacutevitablementagravedesproblegravemespsychologiques50CertainsdesestheacuteoricienscommeMRuyerLBrillouinDGaboretJRothsteinontmecircmeopteacutepourlideacuteequelareacutesonancepsychiquenepeutpasecirctrelaisseacuteehorsduchampdexamenEtdanscecontexteCostadeBeauregardestparvenuauxconclusionssuivanteslespreacutedictionsdelaphysiquereposentaujourdhuisurlecalculdesprobabiliteacutesquipermetdespreacutedictionsmaisnondesreacutetrodictions(puisquecertainsprocessusnaturelssontirreacuteversiblesentropie)DapregravesJohnvonNeumanntoutactedemesureesteacutegalementirreacuteversiblecequiveutdirequetouteinformationestacquiseauprixduneaugmentationdelentropiedeluniversMaislinformationsignifieeacutegalementlapossibiliteacutedediminuerleacutetatdentropiedunsystegravemeindividuelgracircceagravedesinterventionsordonnatrices(Linformationenelle‐mecircmeconsistedansdesrepreacutesentationsimageacuteesquisontpreacutesentesagravelaconscience)Pourproduireuneinterventionordonnatrice(dimensiondentropie=neacuteguentropie)lapsycheacutedoitpasserdesoneacutetatpassifetcognitifagraveuneacutetatactifetvolitifDanslepremiereacutetatlinformationestungaindeconnaissancedanslesecondunepossibiliteacutedorganiser(neacuteguentropie)TandisquelepouvoirdorganisationopposeacuteagravelentropiedisparaicirctprogressivementducosmosilcirculeunailleurspsychiquesousformepotentielleentantquinformationCetailleurspsychiquedeleacutenergieestappeleacuteinfrapsychismeparCostadeBeauregardLauteurentendmanifestementparlagravequelquechosedetregravesanalogueaufacteurdeacutesigneacuteparJungcommeaspectpsychoiumldedelarcheacutetypeoudelinconscientcollectifLinfrapsychismedeCostadeBeauregardcontienteacutegalementselonluiunesupraconsciencequicorrespondexactementchezJungagravelideacuteedesavoirabsoluRuyerlappellesurvolabsolu51delatotaliteacutedelecirctreLrsquoinfrapsychismecosmiquedeCostadeBeauregardestununiversantiphysique(anti‐Carnot)reacutegipardesloisnoncausalesmaisfinalesetcoexistantagravelamatiegravereIlsecristallisedanslespsycheacutesindividuellesdeshumainsetdesanimauxLesavoirquisytrouvecontenusepropageavecunevitessesupeacuterieureagravecelledelalumiegravereetsynchroniselesecirctresindividuelspuisqueleurspsycheacutestirenttoutesleuroriginedumecircmereacuteseaudeteacuteleacutecommunicationsLemondemateacuterieltoutentierestunesortedordinateurgeacuteantquisertagravelareacutealisationdelaconsciencechezlesindividus52CommeRolandWeitzenbeumlcklamontreacutedefaccedilonamusantedanssonlivreLespacequadridimensionnel53ilyatoujoursunebonnepartdephantasmedanslesgrandeursnonobservablesdelaphysiquemoderneetlepsychologuenaaucunepeineagravereconnaicirctredanscesphantasmesdesprojectionsdelinconscientcollectifIlmesembletoutefoisquelesreacuteflexionsdeCostadeBeauregardoffrentplusdeseacuterieuxetderigueuretpeuventcontribuerplusquedautresagravecreacuteeruneuniteacutedevisionentrelaphysiqueetlapsychologieparcequelauteurreconnaicirctouvertementlapreacutesencedunfacteurpsychiquedanslesparamegravetrescacheacutes

JungafaitressortirdanssoneacutetudesurleprincipedesynchroniciteacutequelesnombresnaturelsjouentunrocircleimportantdanslaplupartdesexpeacuteriencesdedivinationdelrsquohumaniteacuteAlafindesavieilprojetaitmecircmedrsquoentreprendreuntravailsurlesaspectsarcheacutetypiquesdesnombrespourmieuxsuivrecettepisteconduisantagravesonideacuteedunusmundus54LenombreeacutetaitpourJung‐commeillesoulignaunjourdansunediscussionlexpressionlaplusprimitivedelespritIlentendparespritunfacteurdordreactifetdynamiqueagraveloeuvredansetsouslepsychismeinconscientMaisdanslamesureougravelenombrerepreacutesenteeacutegalementuneproprieacuteteacuteinheacuterenteagrave

50CfentreautresJRPierceSymbolssignalsandnoiseThenatureandprocessofcommunicationNewYork1961passim 51CetteexpressioncommelestermesdOCostadeBeauregardplaceacutesentreguillemetsestenfranccedilaisdansletexte(NdT) 52OCostadeBeauregardLesecondprincipedelasciencedutempsopcitp95101‐102112123141etsvVoiraussidumecircmeauteurNouveauxaspectsdutempsdesphysiciensinBulletinGroupedrsquoeacutetudesCGJungNdeg15Avril1969p5‐12 53DervierdimensionaleRaumBacircle‐Stuttgart1958 54VoirBulletinndeg13p5‐13

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page14

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamatiegravereconformeacutementagravelanaturequantiquedetouteeacutenergie(voirparexemplelesnombresnucleacuteons)lenombreapparaicirctcommeleacuteleacutementobjectifetspirituelquiordonneenmecircmetempslapsycheacuteetlamatiegravere

NouslesavonsparlesteacutemoignagesdematheacutematicienscommeHenriPoincareacuteFreacutedeacutericGaussFeacutelixKleinJacquesHadamardetdautresencorelesnombrescommeaussidesordrescompliqueacutesdenombrespeuventsereacuteveacutelerdirectementagravepartirdupsychismeinconscient55LaffirmationdesChinoisselonlaquelleleurHoTouetleurLochouonteacuteteacutereacuteveacuteleacutesparuncheval‐dragonouunetortuesignifientpournouslamecircmechosesurleplansymboliqueVusouscetanglelenombrenaturelnestpasposeacuteseulementparunactedeconsciencemaisilconstituequelquechosedepreacuteexistantdanslanatureunestructuredynamiqueouplusexactementuneconfigurationrythmiquedeacutenergiequiapparaicirctdefaccedilonisomorphedanslesdomainesdereacutealiteacutepsychiqueetphysique56

IlestinteacuteressantdenoterquelesnombreslorsquilsdoiventservirdinstrumentsdivinatoirespoursaisirlasynchroniciteacutenontpasunaspectquantitatifmaisuncaractegraveredechampoudecontinuumIlsapparaissentenquelquesortecommelespointsexciteacutesdunchampEndautrestermesonpourraitdeacutesignerlesnombresnaturelscommedescentresvirtuelsspeacutecifiquementreacutepartisdunchampdenombrescontinucequirendraitpossibleleacutedificationdunisomorphismeentrelamicrostructuredelamatiegravereetlastructuredelinconscientcollectifOnaeneffetdeacutecouvertreacutecemmentquelesparticuleseacuteleacutementairessontencoredivisiblesWheelerdeacuteclareenconseacutequencequilnyaendeacutefinitivequedessortesdechampseacutelectrodynamiquesquisetrouveraientenfluctuationconstanteetquelesparticulessontdesfragmentschargeacuteseacutenergeacutetiquementdelageacuteomeacutetriefondamentaledelespace57‐doncquelquechosecommedespointsexciteacuteseacutenergeacutetiquementdansuncontinuumLancelotWhyteavaitdeacutejagravesouligneacute58quelideacuteedechampgouvernedeplusenpluslasciencecontemporainesousformedemodegravelederelationopeacuterantdanstoutesituationCelavaudraitspeacutecialementpourlesparticuleseacuteleacutementairesquimanifestentlatendanceagravesordonnerdefaccedilonreacuteguliegravereetmecircmeagravesereformerquandellessontendommageacuteescommelecristalWhytedeacutefinitmecircmelavieensoicommelexpansiondelapousseacuteedunmodegravele59

Toutcelameparaitnousconduireagravelideacuteequenouspourrions‐souslanglepsychologiquetoutaumoins‐voirlesnombressousdeuxaspectscompleacutementairescommedesquantiteacutesdiscontinuesetcommeuncontinuumuniqueCederniercorrespondraitagraveunsymbolematheacutematiquedelunusmundus60

DanssonlivreLaphysiquemoderneetlapsychologiedesprofondeurs61ErnstAnrichdeacuteclarequelrsquoecirctredelaphysiquesembleavoirunliendeacutetermineacuteaveclenombrecommeuniteacuteettotaliteacuteIlentendparlagravelaseacuteriedesnombresmagiquesounombresnucleacuteonsdeacutecouverteparMariaGoeppertetAdolfJansenJAnrichtditagraveproposdecenombrerelationnel(quilproposedenommernombrehieacuterarchique)quecenestpasunchiffrequantitatifappartenantagraveuneseacuteriemaisquilpossegravedelaqualiteacutedepouvoircreacuteerdeshieacuterarchiesproportionnelles62OnpourraitagravemonavisfranchirunpasdeplusetdirequeleNombreestunequantiteacuteetune

55YJHadamardThepsychologyofinventioninthemathematicalfieldNewYork1954passim 56On sait que lemot grecarithmos (nombre) est eacutetymologiquement parentde rythmos L unet lautre viennent de rhein =coulerCfWhitsawloccitp115 57DapregravesSullivandansleNewYorkTimesdu5Feacutevrier1967 58LLWhyteAccentonformNewYork1950p27‐26 59Loccitp118 60JentendsparlagravequelquechosededistinctdelideacuteematheacutematiquedecontinuumendevenirquetraduitparexemplelaseacuterieindeacutefiniedesquantiteacutesfractionnellesentredeuxnombresreacuteelssuccessifsoudautresgroupesdindeacutefinisLideacuteeestentendueicisimplement dans le sens dun terrain nourricier de quantiteacutes susceptibles decirctre extraites Je nentends pas non plus uncontinuumsansdureacuteeausensdeWeierstrassougravelelimesestidentiqueagravechaqueeacuteleacutementarbitrairementchoisidelaseacuterie 61 E Anrich Moderne Physik und Tiefen psychologie Stuttgart 1965 p 6 Il est agrave noter que dans son ouvrage qui estfondamentalagravedautreseacutegardsAnrichignorepresqueentiegraverementlasynchroniciteacute 62 Ibid p 150et 142 Par contre Anrich refuse dadmettre de faccedilon surprenante que le nombre soit une image premiegravere(Urbild)

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page15

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

manifestationeacutenergeacutetiquementqualitativeetspeacutecifiqueducontinuumunitairecequieacutequivautagravelunusmundus

Toutnombrenaturelpossegravederaitainsiquatreaspectsprincipaux1‐Relationaveclespace‐tempspossibiliteacuteduneexpressiongeacuteomeacutetrique(topologie)2‐Quantiteacute3‐Raisonpositionnelle(sequentialorderordredesuccession)theacuteoriedesgroupes4‐Qualiteacute=configurationrythmiqueducontinuumunitaireCeladonneletableausuivant

IlestpossiblededeacutemontrerempiriquementquelensembledudomainepsychiquequeJung

deacutesignesouslenomdinconscientcollectifetquiestlacouchelaplusinfeacuterieuredelinconscientpsychiqueobservabledanslhommepossegravedeunestructuredechampdontlespointsexciteacutescorrespondentauxarcheacutetypesLesdeacuteroulementseacutenergeacutetiquesquiontlieudanscechampsuiventuncourslineacuteaireirreacuteversibleparlequelilssontassujettisautempsDemecircmelaprogressiondelaseacuterienaturelledesnombresnestvraisemblablementriendautrequuneseacutequencedetelsdeacuteroulementstypiquesreacutealiseacuteeaumoyenderythmesordonnateursCestsureuxquereposenotresentimentdutempsetpeut‐ecirctreeacutegalementcommeWolfgangPaulilasupposeacutelapossibiliteacutedunepreacutecognitionparapsychologiqueIlestinteacuteressantdobserverquedanslaChinelaplusanciennedeacutejagravelesmatheacutematiqueseacutetaientuniquementconsideacutereacuteescommelasciencevisantagravepreacutedirelavenir(Malheureusementcetaspectdelatheacuteoriechinoisedesnombresnamecircmepaseacuteteacuteexploreacuteparlasciencechinoiseelle‐mecircmequantagravelhommeoccidentalelleluiesttotalementinaccessible)LideacuteedetempsseraitainsifondeacuteesurcellederythmesstructureacutesnumeacuteriquementconceptionquirejointlesfaitsobserveacutesdunpointdevuetoutagravefaitdiffeacuterentparJeanPiagetetPaulFraisseAulieudedeacutefinirletempsavecThomasdAquinsappuyantsurAristotecommeunnumerusmovens(unnombrequisemeut)ilfaudraitpeut‐ecirctrediredunefaccedilonpluscomplegravetequelesmodegravelescommunsdemouvementdeleacutenergiepsycho‐physiquesontlesnombresdansleurrythmedeprogressionilsfondentlideacuteedetempsetdansleurnaturedechamplideacuteedunordreintemporelCelaexpliquepourquoidespersonnificationsmythologiquesdutempscommeledieuAiumlonagraveRomeServanenPerseKalaenIndesontdesincarnationsexplicitesdeleacutenergiepsychiquepolyvalente

LechampdelinconscientcollectifconccedilucommeisomorpheparrapportauchampdesnombresnaturelsnestpasorganiseacutedunefaccedilonquelconqueoupartiellementchaotiquemaisilparaicirctecirctreordonneacuteparuncentreeacutenergeacutetiquesupeacuterieurqueJungappellelarcheacutetypeduSoiCedernierparaitmanifesterdesstructuresquaternairesquandilestrepreacutesenteacutedunefaccedilonstatique(danslemandala)maisuneobservationplusattentiveyreacutevegraveleplutocirctcommeJunglrsquoamontreacutedansAiumlonunestructuredynamiquededeacuteroulementdontlecaractegravereestlesuivant

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page16

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

cequisuggegraveredenouveauunestructureanalogueagravecellequonretrouvedansleYiKingla

geacuteomanciemaisaussilastbutnotleastdanslecodeADNetARNIcijenepuismempecirccherdeciterlerecircvedunphysicienmodernequiparaicircteacutegalementfaireallusionagravecettestructure

Laveillelerecircveurseacutetaitappliqueacuteagravedessinercertainsfacteursdeacutecisifsdesavie(nousdirionsdescomplexes)danslesanglesduneeacutetoiledeDavidLagrave‐dessusilfaitlesongesuivant

UneChinoise(eacuteleveacuteeaurangduneSophia)estpreacutesenteavecdeuxhommesLequatriegravemecestmoiEllemeditTudoisnouslaisserjouerbeaucoupdepartiesdeacutechecsdanstouteslescombinaisonspossiblesDansunevisionhypnagogiquelerecircveurlentendluidireenoutreDanstesdessinsilyaquelquechosedetoutagravefaitjusteetquelquechosedetransitoireetdefauxCequiestjustecestquelenombredestraitsestde6etlefauxquelenombredespointsestde6Regardeicietjevisuncarreacuteavecdesdiagonalesnettementtraceacutees

Vois‐tumaintenantenfinle4etle6Danslespace4pointset6traitsou6pairesagravepartirde

4pointsCesontlesmecircmessixtraitsquisontdansleYiKinqDeplusregardelecarreacute4destraitssontdeacutegalelongueurlesdeuxautressontpluslongsdansunrapportirrationnelIlnyapasdefigureformeacuteeagravepartirde4pointsquiaitsixtraitseacutegauxCestpourquoilasymeacutetrienepeutecirctreproduitestatiquementetilnaicirctunedanseLaconjonctionsignifieunchangementdeplaceaucoursdecettedanseOnpeuteacutegalementparlerdunjeuouderythmesetderotationsCestpourquoiletroisdoitecirctreexprimeacutedefaccedilondynamiquecequiestdeacutejagravecontenudefaccedilonlatentedanslecarreacute

CerecircveetlephantasmequilesuitserapportentmanifestementagraveunrythmenumeacuteriquevitalfondamentalanalogueagraveceluipressentiparlesChinoisUntelrythmededansedetriplettesetdequaterniosestcontenudanspresquetouslesmodegravelesdunusmundusdelhumaniteacuteetaussidanssesmodegravelesspeacuteciauxdesmandalasdivinatoiresetilestfrappantdeconstateragraveceproposquelesmeacutethodesdecomputationdelaplupartdestechniquesdivinatoiresontuncoursreacutetrogradeentantquemodesdepenseacuteeetcelagracircceagraveunerelationreacutetrogradeagraveluniteacutequisereacutepegraveteconstamment

Cestpourquoilaseacutequencenumeacuteriquequantitativeseraitpeut‐ecirctrelefondementdelaflegravechedutempstandisquinversementlechampnumeacuteriqueseraitlefondementdelordreintemporelLavisiondelhorlogedumondedeacutecriteparCGJungdansPsychologieetAlchimiecombinedeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenesetJungdeacuteclareagravecesujetquilyapeut‐ecirctrelagraveuneallusionimageacuteeagraveloriginedelespace‐tempsmaisquilneveutpasattachertropdimportanceagravecetteinterpreacutetationcarlespreuvesluimanquentSamodestieneluipermettaitpasdesoulignerdavantagecepointimportantJaitoutefoislesentimentqueparlesdeacutecouvertesdontilvient

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 7: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page7

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

traiteacutedeComarios(du1erau3egravemesiegravecle)ditdelaprimamateriaquelleestunhomologuedufirmamentetdesesmaisonsetquelleestunesubstanceenformederoueoudetourbillonetquellepeacutenegravetretouteschoses15LadispositioncirculaireetrotatoireducielaeacuteteacuteintroduiteeacutegalementparDieudegravesloriginedanslamatiegravereLhommesunifieaveccettesubstanceenformederoueoudetourbillondanslemystegraveredelareacutesurrection16

DautresdomainesscientifiquesdelantiquiteacutepreacutesententeacutegalementdeshoroscopestransfeacutereacutesducieldanslamatiegravereoudessituationsterrestresspeacutecialescommelageacuteomancieoulessphegraveresduPseudo‐DeacutemocriteoudePetosirisIlyalagraveautantdemandalasservantcommemachinesdivinatoiresagraveconnaicirctredeschosessusceptiblesdecirctreconnuesagravelaidedusavoirabsoluparexempleougravesetrouveunesclavefugitifsiunpatientvivraoumourraetc17FrancesYatesamontreacutedansunlivrepleindinteacuterecirctGiordanoBrunoandtheHermeticTradition18

quonavaitassisteacuteaucoursdelaRenaissanceagraveuneextraordinairereacuteapparitiondecesymbolismeEllecommenccedilaaveclelivredeMarsileFicinDevitacoelituscomparandaSelonsatheacuteorieluniversestunecirctreunique(unusmundus)quisecomposeducosmossoncorpsdelacircmedumonde(relieacuteeaucorpsparunespritvitalomnipeacuteneacutetrant)etdelEspritdivindumonde(noucircs)LecorpscontientlesespegravecesdetouteschoseslacircmedumondeleursraisonsseacuteminaleslespritdumondeleursideacuteesEspegravecesraisonsetideacuteessontrelieacuteeslesunesauxautrespardesconcateacutenationsmagiquessibienquenassemblantdessubstancesterrestresonpeutconstellermagiquementlesideacuteescorrespondantesetmecircmelesinfluencerLameilleureimagemagiquedecegenreest‐selonFicin‐unmandalaenformedhorlogecosmiquequirepreacutesenteuneimagedeluniversentier19OnpeutsoitporterunetelleimagesursoisousformedemeacutedaillonsoitlasuspendreaumurdanssachambreetlaprendrecommethegravemedecontemplationCelapermetlorsquondoitsortirdechezsoietquelonestsubmergeacuteparlamultipliciteacutedeschosesderamenercelles‐ciagraveluniteacuteparlimagedunereacutealiteacutesupeacuterieurequiestimprimeacuteeinteacuterieurement

PicdelaMirandoleprofessaitdesideacuteessemblablesetseservaitsurtoutdesonmandalacosmiqueenvuedurecueillementinteacuterieuretdelarelationavecDieu20GiordanoBrunoluiaussiavaittraceacuteunmodegravelecosmiqueenformedemandalamaisdestructurequaternaireCelui‐ciservaiteacutegalementavanttoutagraveconstellerpositivementlhommeinteacuterieuretagraveletransformerenunmagedoteacutedepouvoirsreligieuxmaisildevaitenoutrepermettredeseffetsdirectementpara‐psychologiquessurlemondeexteacuterieurLemandaladeBrunoservaiteacutegalementdesystegravememneacutemotechnique21

LutilisationdunmandalacommeinstrumentdedivinationenvuedexplorerlesavoirabsoluserencontresousdautresformeseacutetrangestoutdaborddansleceacutelegravebreGrandArt(arsmagna)deRaymondLulledeMajorqueLulleconstruisitplusieursformescirculairesenvuedeproduireunemachinalogiqueparexempleuncerclediviseacuteenseizepartiesaveclemotDieuaucentreetseizeattributsdeDieuagravelapeacuteripheacuterietelsquebongrandouuncercleavecaucentrelacircmeraisonnableetlesproprieacuteteacutescorrespondantestoutautourSilonfaisait

15CfMBerthelotCollectiondesAnciensAlchimistesgrecsParis1887‐1888vollp298Voiraussiibidp112lexpressiondugnostiqueeacutegyptienZosimekai ghinetai illighiosa(Berthelot ‐Ruelle traduitelleest prisedevertige Il fautplutocirct entendreElledevienttourbillonnanteNdT) 16Cette ideacuteeremonteaurituel eacutegyptiendesmortsougrave ledeacutefunt tourneentantqueacutetoile sansdeacuteclindans la rondedesastrescircumpolaires 17CfLynnThorndikeHistoryofMagicandExperimentalScienceNewYork1929vollp676etsv 18Londres1964 19 On doit dit‐il produire une telle image quand le soleil entre dans Aries (eacutepoque du commencement du monde) Elle secomposedetroismeacutetauxlorlargentetlairain(=soleilVeacutenusetJupiter)etdetroiscouleurslevertloretlebleu(=Veacutenus‐CeacuteregraveslesoleiletJupiter) 20 Le mandala eacutetait fondeacute sur la triade comme celui de Ficin De mecircme lattitude fondamentale de Ficin et de Pic de laMirandoledemeurachreacutetienneparoppositionagraveGiordanoBrunoquiprofessaitunpaganismedestyleeacutegyptien 21FrancesYatesaffirmequesiBrunodevintunmartyrcestuniquementparcequileacutetaitposseacutedeacuteparcemodegraveledemandalacosmique au point dadopter le systegraveme de Copernic qui rappelait son propre mandala Cest eacutegalement pour cela quilsenthousiasmapourladeacutecouverteduncompasparMordent

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page8

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

tournerlescercleslesunsdanslesautresonobtenaitmeacutecaniquementlesreacuteponseslogiquesagravetouteslesquestionsconcernantcesthegravemesLulledevaitavoirfaitcettedeacutecouvertegracircceagraveuneinspirationdirectedelInconscientcequiluivalutletitrededoctorilluminatus22IlavaitvraisemblablementeacuteteacuteinfluenceacuteparcertainespratiquesmneacutemotechniquesdelantiquiteacuteUngrandnombredorateursantiquesparmilesquelsCiceacuteronseremeacutemoraientlesdiffeacuterentespartiesdeleursdiscoursenlesmettantenrelationavecdesendroitsdeacutetermineacutesdelasalleougraveilsparlaientEnparcourantlasalledunregardcirculaireilsretrouvaientlespartiesdudiscoursLorateurMeacutetrodoredeSkepsisinventaleproceacutedeacuteconsistantagraverechercherlerapportnonaveclesendroits(loci)delasallemaisaveclesmaisonsduzodiaqueIlenreacutesultaitunmandalamneacutemotechniqueGiordanoBrunoventaiteacutegalementsonmandalacosmiquecommesystegravememneacutemotechniqueLideacuteesous‐jacentequunestructurationarcheacutetypiquedetouslescontenusdelapenseacuteeaideagravelesconserverdanslameacutemoireapparaicirctcommeeacutevidenteagravelalumiegraveredenosdeacutecouvertesmodernes23alorsqueparcontrelamachinedeLullequilvoulaitemployernotammentagraveramenerlesArabesauchristianismefutbientocircttourneacuteeendeacuterisionPourtantquandcertainscyberneacuteticiensmodernesrecircventdeconstruireunordinateurgeacuteantremplaccedilantlecerveauhumainilsoffrentunevariantedumecircmethegravemeetvraisemblablementavecautantdabsurditeacute

IlestinteacuteressantdenoterquelarecherchebiologiqueestplaceacuteedevantdesfaitsquifontvoirdanslaconstructionabsurdedeLulleunpressentimentdesituationsexistantesOnsaitaujourdhuieneffetquelenregistrementetlatransmissiondinformationsdansnoscellulescorporellesetenparticulierdanslesubstratmateacuterieldenosprocessusdemeacutemoiresefontparlinstrumentdARNetdemessagersARN(acidesribonucleacuteiques)

CesacidesdemecircmequelesADN(acidesdesoxyribonucleacuteiques)quisontagravelabasedetouteslessubstancesdetransmissionheacutereacuteditaireutilisentuncodematheacutematiquedontlastructurenumeacuteriquefondamentalecorrespondexactementagravecelledeshexagrammesduYiKing24Onsaitquelenombredeceux‐ciestde64Ilyademecircme43=64combinaisonspossiblesdesignespourlaconstitutiondes20acidesamineacutesdanslecodedesARNetdesADN25(LatransmissiondesinformationssefaitagravelaideduncodetripledemecircmequelessignesduYiKingsontformeacuteschaquefoisdedeuxsignestriplesLatechniquedivinatoiredelageacuteomanciereposesurlesmecircmescombinaisonsnumeacuteriquesdisposeacuteesdefaccediloninverseLorsqueLullepressentaitlapossibiliteacutedunestructurenumeacuteriquefondamentalederriegraverenosprocessusdemeacutemoirecelaneacutetaitpasunepureabsurditeacutemecircmesilesdeacutecouvertesreacutecentesnontplusaucunrapportavecsesconstructionsdeacutepourvuesdesens

LaleccedilonessentielleagravetirerpournotrethegravemedesexemplesdemandalaspreacutesenteacutesjusquagravepreacutesentestlasuivanteCesmandalasrepreacutesententdestentativesenvuedejuxtaposerlhomologuepsychiquedelunusmundus(mandala)etsonhomologueparapsychologique(synchroniciteacute)demaniegravereagraveserapprocherdusavoirabsoluCertainesstructuressonttriadiquesetstatiquesetserventsurtoutagravemettreenordrelhommeinteacuterieurdautressontmobilesetnontpourbutquedeparveniragraveunsavoirparapsychologiqueoudobtenirdeseffetsmagiquesverslexteacuterieurUngrandnombredecesmodegravelesdumondetelsquelecalendrierdeGuillaumedeDigullevilledeacutecritparJungdansPsychologieetReligionetPsychologieetAlchimiecontiennentunestructuredoublefaitededeuxcerclesdemecircmeque

22CfLThorndikeopcitvolIIp862etsv 23Onarecommenceacutereacutecemmentagravevoiragrave quel point lameacutemoirenestpas seulementmeacutecaniquemais estcombineacuteeavecdesprocessus relevant de limagination creacuteatrice et comment les scheacutemas de Head (qui sont des structures archeacutetypiques) etlintensiteacute dinteacuterecirct quils entraicircnent jouent un rocircle important Cf GJWhitzow The Natural Philosophy of Time Londres ‐Edimbourg1961p69etsvetp95etsv24 Joseph Needham avait deacutejagravemis en parallegravele la base arithmeacutetique binaire du Yi King et son utilisation dans leacutelectroniquemoderneScienceandCivilizationinChinaCambridge19S4vol2p340etsvCfaussiARumpDasProblemdesBeumlsenimI‐Ging(souspresse)p22‐2325PourplusdedeacutetailsvoirGetMBeadleThelanguageoflifeNewYork1966p204etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page9

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamysteacuterieusevisiondelhorlogecosmiquepublieacuteeparJungdansPsychologieetAlchimieIlsepeutquecelle‐cirepreacutesentecommeleditJungunequintessencedelespace‐tempsetdesonorigineproblegravemesurlequeljereviendraiulteacuterieurementLesmodegravelesdoublesremontentsansdoutetousdirectementouindirectementauTimeacuteeDapregravesPlatoneneffetlecorpsideacuteelsurlemodegraveleduquellemondevisibleestcreacuteeacutecontientunesimultaneacuteiteacutecompacte(sunekhes)deformesmatheacutematiquesCommecelles‐cinepouvaientecirctretransfeacutereacuteesensembledanslareacutealiteacuteleDeacutemiurgecreacuteauneimagedoteacuteedunefaculteacutederotationdesortequelesdiffeacuterentesformespouvaientsemanifesterdansunesuccessiontemporelle‐etcelasuivantlordredesuccessiondesnombresnaturels26

JeseraisdavisquelafameuseilluminationdeDescartesquilceacuteleacutebralui‐mecircmecommedeacutecouvertedunescientiamirabilisfutlavisiondunpareilmodegravelematheacutematiqueduniverscaragravepartirdecettevisionDescartescrutquetouteslesdisciplinestellesquelesmatheacutematiqueslageacuteomeacutetrielarithmeacutetiquelastronomieetlamusiquereposaientsuruneseulematheacutematiqueuniverselleayantpourprincipesfondamentauxlaseacuterialiteacutedesnombresetleursrelationsproportionnellesCesteacutegalementdecetteexpeacuteriencequestsortielacreacuteationdelageacuteomeacutetrieanalytiquelesystegravemecarteacutesiendecoordonneacuteesquiestunmandalasimple27LameacutethodedemesuredelaphysiqueclassiquequiconsisteagraveincluretouslespheacutenomegravenesreacuteelsdansuntelsystegravemedecoordonneacuteesestneacuteeagravecemomentetcestseulementlorsqueAlbertEinsteinaexamineacutelaquestiondepluspregravesenintroduisantlefacteurtempsquesontapparuscequilavaitdartificieletsoninutiliteacutepartielle28LemodegraveledestructureuniverselledeDescartesesttriadiqueetstatiqueetillaissedecocircteacutelequatriegravemeeacuteleacutementletemps

LadoublestructurequenousavonsreleveacuteedansungrandnombredesmodegravelesciteacutespossegravedeaussidesparallegraveleschinoisDepuislestempslespluslointainseneffetlesChinoisonteacutetablileurtheacuteoriedesnombressurcertainesdispositionsnumeacuteriquesfondamentalesquirepreacutesentaientpoureuxdesmodegravelescosmiques29(3)CesontlagravecommelemontreMarcelGranetdesmiroirsdunplanmatheacutematiquefondamentalquiestendeacutefinitiveceluiducosmostoutentierIlnouslivredanssesdeacutetailsdessymbolesnumeacuteriquesclassificateursLesnombresserventagraveillustrerlesformesconditionneacuteesparlescirconstancesouformesparticuliegraveresdelagrandeuniteacuteoudutout30(4)

LundeuxlemodegraveleLochoufutreacuteveacuteleacutedit‐onauheacuteroscivilisateurYuparledieuduFleuveJaunesousformeduneeacutecailledetortue

LemodegraveleLo‐chou(Granetloccitp131)UnautreestappeleacuteHo‐touDapregraveslaleacutegendeilapparutsurledosduncheval‐dragonetila

26CfGJWithrowTheNaturalPhilosophyofTimeopcitp26etsv27VoirmoneacutetudeDerTraumdesDescartesZeitloseDokumentederSeele5tudienausdemCGJung‐InstitutZurich1952p575 28CfAEinsteinUumlberdiespezielleundallgemeineRelativitaumltstheorieBraunschweig3emeeacuted191829Matricescarreacutees 30MGranetLapenseacuteechinoiseParis1948p164etsvp175etp284

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page10

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

laformesuivante

LemodegraveleHo‐tou(Granetloccitp130)LeLochouesteacutegalementrepreacutesenteacutecommeunecirctrehumainquisetientaucentredansle5

etale9sursonchapeaule3etle7sontagravesadroiteetagravesagauchele2etle4sontsurseseacutepaulesle8etle6repreacutesententsesjambesquireposentsurle1LesmouvementsdecettefigureontdonneacutenaissanceauxquatreopeacuterationsadditionsoustractionmultiplicationetdivisiontandisquelageacuteomeacutetriedestrianglesesttireacuteeduHo‐tou31DepuislestempslesplusreculeacuteslestrigrammesduYiKingonteacuteteacuteeacutegalementcombineacutesaveccesplansnumeacuteriquesLepatrondecesavoirleacutegendaireestlempereurFouHidontlecorpsseterminaitenserpent32IlsagitagravenouveaudedeuxmodegravelesLunestlordreducielanteacuterieurouordreanteacuterieuraumondeIlfutfondeacuteaveclesnombresduHo‐touetsepreacutesentecommesuit33

LordreducielanteacuterieurmisenrelationavecleHo‐tou(Granetloccitp137)Commelefaitremarqueruntexteanciendanscetordreanteacuterieuraumondelesprincipes

opposeacutes(Li‐KanTchen‐SouenKouen‐Kien)setiennentlunenfacedelautresanssecombattre

LadeuxiegravemedispositionestcellequonappelleOrdreinteacuterieuraumondeouOrdreduroiWenencoreappeleacuteOrdreducielposteacuterieurElleestrelieacuteeauLo‐chou

LordreducielposteacuterieurrelieacuteauLo‐chou(Granetloccitp138)Laxetransversalseacutepare

lestrigrammesmasculinsetlestrigrammesfeacutemininsCesdeuxplansdumondeonteacuteteacuteeacutegalementrepreacutesenteacutespardeuxplanchettestournant

lunesurlautreleplaninteacuterieuraumondeeacutetantfigureacutesurlaplanchetteinfeacuterieurecarreacuteerepreacutesentantlaterreleplananteacuterieuraumondeeacutetanttraceacutesurlaplanchesupeacuterieurerondecelleducielLarotationdesdeuxensenscontrairedonnaitdesreacuteponsesdivinatoiresIlestvraisemblablequecetteexpeacuteriencefututiliseacuteedansleplusancienchamanismechinois34

Cesmatricesnumeacuteriquesnesontnullementagravelinversedecellesdesmatheacutematiquesetdelaphysiqueoccidentalesdesgroupesoudesstructures(sets)quantitatifsmaiscommelefait

31 Voir D Chin‐te Cheng On the mathematical significance of the Chinese Ho tu and Lo‐shu The American MathematicalMonthly1925p499etsvCetarticlemaeacuteteacuteamicalementsignaleacuteparMArnoldMindel32MGranetopcitp182etsv 33RichardWilhelmLeYiKingtradfr2emeeacuted1971p306etGranetloccitp185etsv 34Loccitp200etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page11

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

observerMGranet35desclassificationsnumeacuteriquesqualitativesethieacuterarchiquesquiaidentagravesaisirdesensemblesdobjets36Cesontpourrait‐oneacutegalementdiredeschampsqualitatifsCesontvraisemblablementdetelspreacutesupposeacutesquiontconduitlephilosophechinoisWangFouTchi(1619‐1692)agraveeacutelaborerunetheacuteorieremarquabledelunusmundusagravelaidedelaquelleilatenteacutedexpliquerlefonctionnementduYiKing37

Dapregravesluitoutcequiexisteestendeacutefinitiveuncontinuumembrassanttouteschosesetreacuteguliegraverementdisposeacuteenlui‐mecircmeToutefoiscecontinuumnestpasmanifesteacuteetilnestpasimmeacutediatementaccessibleagraveuneperceptionsensiblePourtantgracircceagravesondynamismeinneacutedesimagesquiparticipentdesareacutegulariteacutesouslerapportdelastructureetdelapositionsediffeacuterencientdeluiParcequellessontdisposeacuteesreacuteguliegraverementellesparticipenteacutegalementdumondedesnombresetpeuventpourcetteraisonecirctresaisiesagravelaidedunprocessusnumeacuterique38

SelonWangFouTchinousavonsdeuxaccegravesagravececontinuumdelunusmunduslexpeacuteriencedirecte(qualitative)quipasseparlesimagesetlexpeacuteriencespeacuteculativeettheacuteoriquequipasseparlesnombresLuneetlautrenouspermettentdesaisirlesconstellationsactuellesdelarriegravere‐plandeluniverspsychophysique

IlmesemblequelessymbolesdelunusmundusquireviennentsanscessedansledualismepreacutesenteacuteparcesexemplesquecettedualiteacutedunmodegravelerelativementintemporelabsoluetdunmodegravelemobileetlieacuteautempssontenrelationaveclesdeuxaspectsdelacausaliteacutedistingueacutesparJungdanssonessaisurlasynchroniciteacute39Jungyposelaquestiondesavoirsileprincipedesynchroniciteacutenedevraitpasecirctreconsideacutereacutesimplementdanssasingulariteacutecommelecas‐limitedunprincipenaturelformelbeaucoupplusgeacuteneacuteralCedernierseraitunedispositionacausalenormalementobservablequisemanifestedanslamatiegravereparexempledanslespheacutenomegravenesdediscontinuiteacute(tempsdedemi‐valeur)etdanslapsycheacutedanslesproprieacuteteacutesaprioridesnombresnaturelsAupregravesdecesdispositionsacausalessignificativesquisepreacutesententnormalementilexistedeseacuteveacutenementsraresobservablesseulementdefaccedilonsporadiqueetproprementsynchronistiqueDanslepremierpheacutenomegravenesetrouveuneexistenceformelleintemporellemaisdanslesecondsemanifestentpourainsidiredesactesdecreacuteationdansletempscequiimpliquelideacuteedecreatiocontinuaJungatoutefoissouligneacute40quecettecreacuteationcontinuenestpasseulementuneseacuteriedactesdecreacuteationsuccessifsmaisquelledoitecirctrecomprisecommelapreacutesenceeacuteternelledunactedecreacuteationuniqueLesmandalascosmiquesintemporelsetstatiquesmeparaissentavoireacuteteacuteplutocirctdestineacutesagraverefleacuteterlaspectdordonnancementacausaldelarriegravere‐plandeluniversetlesappareilsdivinatoiresmobilesagravetenterdesaisirplutocirctlaspectparapsychologiquedespheacutenomegravenesspeacutecifiquesdesynchroniciteacute

Cependanttoutescestechniquesdivinatoiresnepouvaientrechercherquedeschampsdevraisemblanceagravelinteacuterieurdesquelspouvaientseproduiredeseacuteveacutenementssynchronistiquessansjamaisatteindreleacuteveacutenementspeacutecifiquequientantquecreacuteationdemeurepardeacutefinitionimpreacutevisible

CertainesdeacutecouvertesdelaphysiquetheacuteoriquemodernemeparaissentatteindreeacutegalementdefaccediloninteacuteressantedesemblablesformulationssymboliquesdelunusmundusetdusavoirabsoluAinsilephysicienfranccedilaisOlivierCostadeBeauregardeacutetudiantleproblegravemedelentropieenvientagravelaconclusionqueluniversexploreacuteparlaphysiquenestpasleToutmaisquilfaitpressentirununiverspsychiquebeaucoupplusorigineldontluniversmateacuterielnerepreacutesentequundoubledenaturepassiveIlconsidegravereluniverspsychiquecommeun

35Loccitp205etp199 36Enfranccedilaisdansletexte(NdT) 37 Ce philosophe important a eacuteteacute redeacutecouvert par Hellmut Wilhelm et sa theacuteorie exposeacutee dans son inteacuteressant article DerZeitbegriffimBuchderWandlungenEranos‐Jahrbach1951volXXp333etsv 38Ledeacutenombrementdestigesdachilleacuteeoudespiegraveccediles 39NaturerklaumlrungundPsycheloccitp103‐10840Ibidp106note1

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page12

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

infrapsychismeunsubconscientquiexistedefaccediloncoextensiveparrapportagraveuncorpsdemondeagravequatredimensionsdeMinkowskietdEinstein(blockuniverse)41

Onsaitquedapregraveslesrelativistestoutcequinousapparaicirctsouslaspectspatio‐temporelestenderniegravereanalyselareacutealisationdesproprieacuteteacutesmatheacutematiquesduneformeinvisibledanslaquellenonseulementletempsetlespacemaisaussilasubstanceetledynamismesonttraduitsenmeacutetrique42Lespaceestformeacuteparlareacutepartitiondelamatiegravereetdeleacutenergieetlamatiegraverepeutecirctresaisieparlemonnayagematheacutematiqueducontinuum43AinsisuivantlexpressiondeHermannWeyl44ellesedeacutetermineconceptuellementagravelaidedenombresDanscecontinuumgeacuteomeacutetriqueagravequatredimensionsletempsdevientunegrandeursujetteagravecautionetlatheacuteorierelativisteavecsondeacuteterminismesopposeainsidansunecertainemesureagravelaphysiquedesquantasdontlestenantsadmettentuncertainindeacuteterminismesurlabasedelarelationdincertitudedHeisenbergAinsileproblegravemedutempsrevientaujourdrsquohuiaupremierplandeladiscussionscientifique45

PourreacuteconciliercesdeuxdirectionslemodegraveledumondematheacutematiqueetstatiquedEinsteindunepartetceluiquiconsidegravereledevenirindeacutetermineacutedelaphysiquequantiquecommeleveacuteritablelephilosophemunichoisAloisWenzlaproposeacutedeconsideacutererlepremiermodegraveledumondecommenexistantquedefaccedilonpotentielleentantquecadrematheacutematiqueagravelinteacuterieurduquelsactualiseleacuteveacutenementcorrespondantauxloisdelaphysiquequantique46EtantdonneacutequelunusmundustelquenousleconcevonsnepossegravededesoncocircteacutequunereacutealiteacutepotentiellecetteformulationrelativistedumodegraveledumondeserapprocheconsideacuterablementdunsymboledelunusmundusenparticulierlorsqueCostadeBeauregardavance(sansconnaicirctreloeuvredeJung)laffirmationaudacieusequelInconscientestcoextensifagravecemodegravelecosmique

PourreacutesoudreleproblegravemedutempsquiseposedanslatheacuteorierelativistecertainsphysicienscommeASEddingtonWheeleretRPFeynmannproposentenoutredepostulerdeuxdimensionstemporelleslunepourletempsdirigeacutedalafaccedilonhabituelleagravecausedelentropie(timearrow)47etlasecondeougraveletempsseraitsansdirectiondanscesensquelesdonneacuteespourraientysuivreundeacuteroulementdirigeacuteaussibienenavantquenarriegravereCettedimensionseraitmatheacutematiquementimaginairecest‐agrave‐direquesesvaleursdevraientecirctremultiplieacuteespar‐1Cettedimensiontemporellesansdeacuteroulementplaceacuteeaupregravesdeladimensionhabituellerappellelilludtempus48oularepreacutesentationprimitivedelAljiraetserapportevraisemblablementaumecircmearcheacutetype49IlnemappartientpasdeporterunjugementsurdesspeacuteculationstheacuteoriquesdecegenreetleurvaliditeacutemaissionlesconsidegraveredupointdevuepsychologiqueellesapparaissentcommesymptomatiquescarlideacuteedunesecondedimensiontemporellesembleecirctreunerecherchemeneacuteeagravetacirctonsmaisnonsanssuccegravesparlesphysiciensenvuededeacutecouvrirdesformulationsdelideacuteedutempsquipeuventecirctrecompareacuteesagraveplusduntitreaudoubleprincipejungiendunordreacausaletdelasynchroniciteacutespeacutecifiqueSelonEddingtoneneffetlesmicroeacuteveacutenementsquiontlieudansladimensiontemporelledelamatheacutematiqueimaginairepourraientlecaseacutecheacuteantpasseravecdesmacroeffetsdansladimensiondirigeacuteedelafaccedilonhabituelledemecircmequeselonJungleseacuteveacutenements

41OCostadeBeauregardlesecondprincipedelaSciencedutempsParis1963p14etsv 42CfAWenzlDiephilosophischenGrenzfragenderModernenNaturwissenschaftStuttgart3eeacuted1960p127etsv(3)Loccitp32 43Loccitp32 44HWeylRaumZeitMaterieDarmstadt1961p9 45VoirlouvragecollectifpublieacuteparJTFraserVoicesofTimeNewYork1966 46Loccitpassim 47Flecircchedutemps 48 Celle des mythes ougrave les eacuteveacutenements se deacuteroulent en ce temps‐lagrave ou il eacutetait une fois hellip en dehors de la dureacuteechronologique(NdT) 49LintroductionduntelparamegravetrecacheacutecommelaappeleacutePaulipeutnaturellementtoujoursecirctresoupccedilonneacutederepreacutesenteruneprojectiondelinconscientcollectif

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page13

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

synchronistiquespassentsporadiquementdanslecontinuumhabituelassujettiauxloisstatistiques

LaphysiquemodernechercheeacutegalementagraveserapprocherpardeacutetrangesdeacutetoursdelideacuteedesavoirabsoluLacyberneacutetiquelasciencedelinformationtechniqueetdesesbasesmatheacutematiquesseheurteineacutevitablementagravedesproblegravemespsychologiques50CertainsdesestheacuteoricienscommeMRuyerLBrillouinDGaboretJRothsteinontmecircmeopteacutepourlideacuteequelareacutesonancepsychiquenepeutpasecirctrelaisseacuteehorsduchampdexamenEtdanscecontexteCostadeBeauregardestparvenuauxconclusionssuivanteslespreacutedictionsdelaphysiquereposentaujourdhuisurlecalculdesprobabiliteacutesquipermetdespreacutedictionsmaisnondesreacutetrodictions(puisquecertainsprocessusnaturelssontirreacuteversiblesentropie)DapregravesJohnvonNeumanntoutactedemesureesteacutegalementirreacuteversiblecequiveutdirequetouteinformationestacquiseauprixduneaugmentationdelentropiedeluniversMaislinformationsignifieeacutegalementlapossibiliteacutedediminuerleacutetatdentropiedunsystegravemeindividuelgracircceagravedesinterventionsordonnatrices(Linformationenelle‐mecircmeconsistedansdesrepreacutesentationsimageacuteesquisontpreacutesentesagravelaconscience)Pourproduireuneinterventionordonnatrice(dimensiondentropie=neacuteguentropie)lapsycheacutedoitpasserdesoneacutetatpassifetcognitifagraveuneacutetatactifetvolitifDanslepremiereacutetatlinformationestungaindeconnaissancedanslesecondunepossibiliteacutedorganiser(neacuteguentropie)TandisquelepouvoirdorganisationopposeacuteagravelentropiedisparaicirctprogressivementducosmosilcirculeunailleurspsychiquesousformepotentielleentantquinformationCetailleurspsychiquedeleacutenergieestappeleacuteinfrapsychismeparCostadeBeauregardLauteurentendmanifestementparlagravequelquechosedetregravesanalogueaufacteurdeacutesigneacuteparJungcommeaspectpsychoiumldedelarcheacutetypeoudelinconscientcollectifLinfrapsychismedeCostadeBeauregardcontienteacutegalementselonluiunesupraconsciencequicorrespondexactementchezJungagravelideacuteedesavoirabsoluRuyerlappellesurvolabsolu51delatotaliteacutedelecirctreLrsquoinfrapsychismecosmiquedeCostadeBeauregardestununiversantiphysique(anti‐Carnot)reacutegipardesloisnoncausalesmaisfinalesetcoexistantagravelamatiegravereIlsecristallisedanslespsycheacutesindividuellesdeshumainsetdesanimauxLesavoirquisytrouvecontenusepropageavecunevitessesupeacuterieureagravecelledelalumiegravereetsynchroniselesecirctresindividuelspuisqueleurspsycheacutestirenttoutesleuroriginedumecircmereacuteseaudeteacuteleacutecommunicationsLemondemateacuterieltoutentierestunesortedordinateurgeacuteantquisertagravelareacutealisationdelaconsciencechezlesindividus52CommeRolandWeitzenbeumlcklamontreacutedefaccedilonamusantedanssonlivreLespacequadridimensionnel53ilyatoujoursunebonnepartdephantasmedanslesgrandeursnonobservablesdelaphysiquemoderneetlepsychologuenaaucunepeineagravereconnaicirctredanscesphantasmesdesprojectionsdelinconscientcollectifIlmesembletoutefoisquelesreacuteflexionsdeCostadeBeauregardoffrentplusdeseacuterieuxetderigueuretpeuventcontribuerplusquedautresagravecreacuteeruneuniteacutedevisionentrelaphysiqueetlapsychologieparcequelauteurreconnaicirctouvertementlapreacutesencedunfacteurpsychiquedanslesparamegravetrescacheacutes

JungafaitressortirdanssoneacutetudesurleprincipedesynchroniciteacutequelesnombresnaturelsjouentunrocircleimportantdanslaplupartdesexpeacuteriencesdedivinationdelrsquohumaniteacuteAlafindesavieilprojetaitmecircmedrsquoentreprendreuntravailsurlesaspectsarcheacutetypiquesdesnombrespourmieuxsuivrecettepisteconduisantagravesonideacuteedunusmundus54LenombreeacutetaitpourJung‐commeillesoulignaunjourdansunediscussionlexpressionlaplusprimitivedelespritIlentendparespritunfacteurdordreactifetdynamiqueagraveloeuvredansetsouslepsychismeinconscientMaisdanslamesureougravelenombrerepreacutesenteeacutegalementuneproprieacuteteacuteinheacuterenteagrave

50CfentreautresJRPierceSymbolssignalsandnoiseThenatureandprocessofcommunicationNewYork1961passim 51CetteexpressioncommelestermesdOCostadeBeauregardplaceacutesentreguillemetsestenfranccedilaisdansletexte(NdT) 52OCostadeBeauregardLesecondprincipedelasciencedutempsopcitp95101‐102112123141etsvVoiraussidumecircmeauteurNouveauxaspectsdutempsdesphysiciensinBulletinGroupedrsquoeacutetudesCGJungNdeg15Avril1969p5‐12 53DervierdimensionaleRaumBacircle‐Stuttgart1958 54VoirBulletinndeg13p5‐13

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page14

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamatiegravereconformeacutementagravelanaturequantiquedetouteeacutenergie(voirparexemplelesnombresnucleacuteons)lenombreapparaicirctcommeleacuteleacutementobjectifetspirituelquiordonneenmecircmetempslapsycheacuteetlamatiegravere

NouslesavonsparlesteacutemoignagesdematheacutematicienscommeHenriPoincareacuteFreacutedeacutericGaussFeacutelixKleinJacquesHadamardetdautresencorelesnombrescommeaussidesordrescompliqueacutesdenombrespeuventsereacuteveacutelerdirectementagravepartirdupsychismeinconscient55LaffirmationdesChinoisselonlaquelleleurHoTouetleurLochouonteacuteteacutereacuteveacuteleacutesparuncheval‐dragonouunetortuesignifientpournouslamecircmechosesurleplansymboliqueVusouscetanglelenombrenaturelnestpasposeacuteseulementparunactedeconsciencemaisilconstituequelquechosedepreacuteexistantdanslanatureunestructuredynamiqueouplusexactementuneconfigurationrythmiquedeacutenergiequiapparaicirctdefaccedilonisomorphedanslesdomainesdereacutealiteacutepsychiqueetphysique56

IlestinteacuteressantdenoterquelesnombreslorsquilsdoiventservirdinstrumentsdivinatoirespoursaisirlasynchroniciteacutenontpasunaspectquantitatifmaisuncaractegraveredechampoudecontinuumIlsapparaissentenquelquesortecommelespointsexciteacutesdunchampEndautrestermesonpourraitdeacutesignerlesnombresnaturelscommedescentresvirtuelsspeacutecifiquementreacutepartisdunchampdenombrescontinucequirendraitpossibleleacutedificationdunisomorphismeentrelamicrostructuredelamatiegravereetlastructuredelinconscientcollectifOnaeneffetdeacutecouvertreacutecemmentquelesparticuleseacuteleacutementairessontencoredivisiblesWheelerdeacuteclareenconseacutequencequilnyaendeacutefinitivequedessortesdechampseacutelectrodynamiquesquisetrouveraientenfluctuationconstanteetquelesparticulessontdesfragmentschargeacuteseacutenergeacutetiquementdelageacuteomeacutetriefondamentaledelespace57‐doncquelquechosecommedespointsexciteacuteseacutenergeacutetiquementdansuncontinuumLancelotWhyteavaitdeacutejagravesouligneacute58quelideacuteedechampgouvernedeplusenpluslasciencecontemporainesousformedemodegravelederelationopeacuterantdanstoutesituationCelavaudraitspeacutecialementpourlesparticuleseacuteleacutementairesquimanifestentlatendanceagravesordonnerdefaccedilonreacuteguliegravereetmecircmeagravesereformerquandellessontendommageacuteescommelecristalWhytedeacutefinitmecircmelavieensoicommelexpansiondelapousseacuteedunmodegravele59

Toutcelameparaitnousconduireagravelideacuteequenouspourrions‐souslanglepsychologiquetoutaumoins‐voirlesnombressousdeuxaspectscompleacutementairescommedesquantiteacutesdiscontinuesetcommeuncontinuumuniqueCederniercorrespondraitagraveunsymbolematheacutematiquedelunusmundus60

DanssonlivreLaphysiquemoderneetlapsychologiedesprofondeurs61ErnstAnrichdeacuteclarequelrsquoecirctredelaphysiquesembleavoirunliendeacutetermineacuteaveclenombrecommeuniteacuteettotaliteacuteIlentendparlagravelaseacuteriedesnombresmagiquesounombresnucleacuteonsdeacutecouverteparMariaGoeppertetAdolfJansenJAnrichtditagraveproposdecenombrerelationnel(quilproposedenommernombrehieacuterarchique)quecenestpasunchiffrequantitatifappartenantagraveuneseacuteriemaisquilpossegravedelaqualiteacutedepouvoircreacuteerdeshieacuterarchiesproportionnelles62OnpourraitagravemonavisfranchirunpasdeplusetdirequeleNombreestunequantiteacuteetune

55YJHadamardThepsychologyofinventioninthemathematicalfieldNewYork1954passim 56On sait que lemot grecarithmos (nombre) est eacutetymologiquement parentde rythmos L unet lautre viennent de rhein =coulerCfWhitsawloccitp115 57DapregravesSullivandansleNewYorkTimesdu5Feacutevrier1967 58LLWhyteAccentonformNewYork1950p27‐26 59Loccitp118 60JentendsparlagravequelquechosededistinctdelideacuteematheacutematiquedecontinuumendevenirquetraduitparexemplelaseacuterieindeacutefiniedesquantiteacutesfractionnellesentredeuxnombresreacuteelssuccessifsoudautresgroupesdindeacutefinisLideacuteeestentendueicisimplement dans le sens dun terrain nourricier de quantiteacutes susceptibles decirctre extraites Je nentends pas non plus uncontinuumsansdureacuteeausensdeWeierstrassougravelelimesestidentiqueagravechaqueeacuteleacutementarbitrairementchoisidelaseacuterie 61 E Anrich Moderne Physik und Tiefen psychologie Stuttgart 1965 p 6 Il est agrave noter que dans son ouvrage qui estfondamentalagravedautreseacutegardsAnrichignorepresqueentiegraverementlasynchroniciteacute 62 Ibid p 150et 142 Par contre Anrich refuse dadmettre de faccedilon surprenante que le nombre soit une image premiegravere(Urbild)

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page15

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

manifestationeacutenergeacutetiquementqualitativeetspeacutecifiqueducontinuumunitairecequieacutequivautagravelunusmundus

Toutnombrenaturelpossegravederaitainsiquatreaspectsprincipaux1‐Relationaveclespace‐tempspossibiliteacuteduneexpressiongeacuteomeacutetrique(topologie)2‐Quantiteacute3‐Raisonpositionnelle(sequentialorderordredesuccession)theacuteoriedesgroupes4‐Qualiteacute=configurationrythmiqueducontinuumunitaireCeladonneletableausuivant

IlestpossiblededeacutemontrerempiriquementquelensembledudomainepsychiquequeJung

deacutesignesouslenomdinconscientcollectifetquiestlacouchelaplusinfeacuterieuredelinconscientpsychiqueobservabledanslhommepossegravedeunestructuredechampdontlespointsexciteacutescorrespondentauxarcheacutetypesLesdeacuteroulementseacutenergeacutetiquesquiontlieudanscechampsuiventuncourslineacuteaireirreacuteversibleparlequelilssontassujettisautempsDemecircmelaprogressiondelaseacuterienaturelledesnombresnestvraisemblablementriendautrequuneseacutequencedetelsdeacuteroulementstypiquesreacutealiseacuteeaumoyenderythmesordonnateursCestsureuxquereposenotresentimentdutempsetpeut‐ecirctreeacutegalementcommeWolfgangPaulilasupposeacutelapossibiliteacutedunepreacutecognitionparapsychologiqueIlestinteacuteressantdobserverquedanslaChinelaplusanciennedeacutejagravelesmatheacutematiqueseacutetaientuniquementconsideacutereacuteescommelasciencevisantagravepreacutedirelavenir(Malheureusementcetaspectdelatheacuteoriechinoisedesnombresnamecircmepaseacuteteacuteexploreacuteparlasciencechinoiseelle‐mecircmequantagravelhommeoccidentalelleluiesttotalementinaccessible)LideacuteedetempsseraitainsifondeacuteesurcellederythmesstructureacutesnumeacuteriquementconceptionquirejointlesfaitsobserveacutesdunpointdevuetoutagravefaitdiffeacuterentparJeanPiagetetPaulFraisseAulieudedeacutefinirletempsavecThomasdAquinsappuyantsurAristotecommeunnumerusmovens(unnombrequisemeut)ilfaudraitpeut‐ecirctrediredunefaccedilonpluscomplegravetequelesmodegravelescommunsdemouvementdeleacutenergiepsycho‐physiquesontlesnombresdansleurrythmedeprogressionilsfondentlideacuteedetempsetdansleurnaturedechamplideacuteedunordreintemporelCelaexpliquepourquoidespersonnificationsmythologiquesdutempscommeledieuAiumlonagraveRomeServanenPerseKalaenIndesontdesincarnationsexplicitesdeleacutenergiepsychiquepolyvalente

LechampdelinconscientcollectifconccedilucommeisomorpheparrapportauchampdesnombresnaturelsnestpasorganiseacutedunefaccedilonquelconqueoupartiellementchaotiquemaisilparaicirctecirctreordonneacuteparuncentreeacutenergeacutetiquesupeacuterieurqueJungappellelarcheacutetypeduSoiCedernierparaitmanifesterdesstructuresquaternairesquandilestrepreacutesenteacutedunefaccedilonstatique(danslemandala)maisuneobservationplusattentiveyreacutevegraveleplutocirctcommeJunglrsquoamontreacutedansAiumlonunestructuredynamiquededeacuteroulementdontlecaractegravereestlesuivant

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page16

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

cequisuggegraveredenouveauunestructureanalogueagravecellequonretrouvedansleYiKingla

geacuteomanciemaisaussilastbutnotleastdanslecodeADNetARNIcijenepuismempecirccherdeciterlerecircvedunphysicienmodernequiparaicircteacutegalementfaireallusionagravecettestructure

Laveillelerecircveurseacutetaitappliqueacuteagravedessinercertainsfacteursdeacutecisifsdesavie(nousdirionsdescomplexes)danslesanglesduneeacutetoiledeDavidLagrave‐dessusilfaitlesongesuivant

UneChinoise(eacuteleveacuteeaurangduneSophia)estpreacutesenteavecdeuxhommesLequatriegravemecestmoiEllemeditTudoisnouslaisserjouerbeaucoupdepartiesdeacutechecsdanstouteslescombinaisonspossiblesDansunevisionhypnagogiquelerecircveurlentendluidireenoutreDanstesdessinsilyaquelquechosedetoutagravefaitjusteetquelquechosedetransitoireetdefauxCequiestjustecestquelenombredestraitsestde6etlefauxquelenombredespointsestde6Regardeicietjevisuncarreacuteavecdesdiagonalesnettementtraceacutees

Vois‐tumaintenantenfinle4etle6Danslespace4pointset6traitsou6pairesagravepartirde

4pointsCesontlesmecircmessixtraitsquisontdansleYiKinqDeplusregardelecarreacute4destraitssontdeacutegalelongueurlesdeuxautressontpluslongsdansunrapportirrationnelIlnyapasdefigureformeacuteeagravepartirde4pointsquiaitsixtraitseacutegauxCestpourquoilasymeacutetrienepeutecirctreproduitestatiquementetilnaicirctunedanseLaconjonctionsignifieunchangementdeplaceaucoursdecettedanseOnpeuteacutegalementparlerdunjeuouderythmesetderotationsCestpourquoiletroisdoitecirctreexprimeacutedefaccedilondynamiquecequiestdeacutejagravecontenudefaccedilonlatentedanslecarreacute

CerecircveetlephantasmequilesuitserapportentmanifestementagraveunrythmenumeacuteriquevitalfondamentalanalogueagraveceluipressentiparlesChinoisUntelrythmededansedetriplettesetdequaterniosestcontenudanspresquetouslesmodegravelesdunusmundusdelhumaniteacuteetaussidanssesmodegravelesspeacuteciauxdesmandalasdivinatoiresetilestfrappantdeconstateragraveceproposquelesmeacutethodesdecomputationdelaplupartdestechniquesdivinatoiresontuncoursreacutetrogradeentantquemodesdepenseacuteeetcelagracircceagraveunerelationreacutetrogradeagraveluniteacutequisereacutepegraveteconstamment

Cestpourquoilaseacutequencenumeacuteriquequantitativeseraitpeut‐ecirctrelefondementdelaflegravechedutempstandisquinversementlechampnumeacuteriqueseraitlefondementdelordreintemporelLavisiondelhorlogedumondedeacutecriteparCGJungdansPsychologieetAlchimiecombinedeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenesetJungdeacuteclareagravecesujetquilyapeut‐ecirctrelagraveuneallusionimageacuteeagraveloriginedelespace‐tempsmaisquilneveutpasattachertropdimportanceagravecetteinterpreacutetationcarlespreuvesluimanquentSamodestieneluipermettaitpasdesoulignerdavantagecepointimportantJaitoutefoislesentimentqueparlesdeacutecouvertesdontilvient

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 8: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page8

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

tournerlescercleslesunsdanslesautresonobtenaitmeacutecaniquementlesreacuteponseslogiquesagravetouteslesquestionsconcernantcesthegravemesLulledevaitavoirfaitcettedeacutecouvertegracircceagraveuneinspirationdirectedelInconscientcequiluivalutletitrededoctorilluminatus22IlavaitvraisemblablementeacuteteacuteinfluenceacuteparcertainespratiquesmneacutemotechniquesdelantiquiteacuteUngrandnombredorateursantiquesparmilesquelsCiceacuteronseremeacutemoraientlesdiffeacuterentespartiesdeleursdiscoursenlesmettantenrelationavecdesendroitsdeacutetermineacutesdelasalleougraveilsparlaientEnparcourantlasalledunregardcirculaireilsretrouvaientlespartiesdudiscoursLorateurMeacutetrodoredeSkepsisinventaleproceacutedeacuteconsistantagraverechercherlerapportnonaveclesendroits(loci)delasallemaisaveclesmaisonsduzodiaqueIlenreacutesultaitunmandalamneacutemotechniqueGiordanoBrunoventaiteacutegalementsonmandalacosmiquecommesystegravememneacutemotechniqueLideacuteesous‐jacentequunestructurationarcheacutetypiquedetouslescontenusdelapenseacuteeaideagravelesconserverdanslameacutemoireapparaicirctcommeeacutevidenteagravelalumiegraveredenosdeacutecouvertesmodernes23alorsqueparcontrelamachinedeLullequilvoulaitemployernotammentagraveramenerlesArabesauchristianismefutbientocircttourneacuteeendeacuterisionPourtantquandcertainscyberneacuteticiensmodernesrecircventdeconstruireunordinateurgeacuteantremplaccedilantlecerveauhumainilsoffrentunevariantedumecircmethegravemeetvraisemblablementavecautantdabsurditeacute

IlestinteacuteressantdenoterquelarecherchebiologiqueestplaceacuteedevantdesfaitsquifontvoirdanslaconstructionabsurdedeLulleunpressentimentdesituationsexistantesOnsaitaujourdhuieneffetquelenregistrementetlatransmissiondinformationsdansnoscellulescorporellesetenparticulierdanslesubstratmateacuterieldenosprocessusdemeacutemoiresefontparlinstrumentdARNetdemessagersARN(acidesribonucleacuteiques)

CesacidesdemecircmequelesADN(acidesdesoxyribonucleacuteiques)quisontagravelabasedetouteslessubstancesdetransmissionheacutereacuteditaireutilisentuncodematheacutematiquedontlastructurenumeacuteriquefondamentalecorrespondexactementagravecelledeshexagrammesduYiKing24Onsaitquelenombredeceux‐ciestde64Ilyademecircme43=64combinaisonspossiblesdesignespourlaconstitutiondes20acidesamineacutesdanslecodedesARNetdesADN25(LatransmissiondesinformationssefaitagravelaideduncodetripledemecircmequelessignesduYiKingsontformeacuteschaquefoisdedeuxsignestriplesLatechniquedivinatoiredelageacuteomanciereposesurlesmecircmescombinaisonsnumeacuteriquesdisposeacuteesdefaccediloninverseLorsqueLullepressentaitlapossibiliteacutedunestructurenumeacuteriquefondamentalederriegraverenosprocessusdemeacutemoirecelaneacutetaitpasunepureabsurditeacutemecircmesilesdeacutecouvertesreacutecentesnontplusaucunrapportavecsesconstructionsdeacutepourvuesdesens

LaleccedilonessentielleagravetirerpournotrethegravemedesexemplesdemandalaspreacutesenteacutesjusquagravepreacutesentestlasuivanteCesmandalasrepreacutesententdestentativesenvuedejuxtaposerlhomologuepsychiquedelunusmundus(mandala)etsonhomologueparapsychologique(synchroniciteacute)demaniegravereagraveserapprocherdusavoirabsoluCertainesstructuressonttriadiquesetstatiquesetserventsurtoutagravemettreenordrelhommeinteacuterieurdautressontmobilesetnontpourbutquedeparveniragraveunsavoirparapsychologiqueoudobtenirdeseffetsmagiquesverslexteacuterieurUngrandnombredecesmodegravelesdumondetelsquelecalendrierdeGuillaumedeDigullevilledeacutecritparJungdansPsychologieetReligionetPsychologieetAlchimiecontiennentunestructuredoublefaitededeuxcerclesdemecircmeque

22CfLThorndikeopcitvolIIp862etsv 23Onarecommenceacutereacutecemmentagravevoiragrave quel point lameacutemoirenestpas seulementmeacutecaniquemais estcombineacuteeavecdesprocessus relevant de limagination creacuteatrice et comment les scheacutemas de Head (qui sont des structures archeacutetypiques) etlintensiteacute dinteacuterecirct quils entraicircnent jouent un rocircle important Cf GJWhitzow The Natural Philosophy of Time Londres ‐Edimbourg1961p69etsvetp95etsv24 Joseph Needham avait deacutejagravemis en parallegravele la base arithmeacutetique binaire du Yi King et son utilisation dans leacutelectroniquemoderneScienceandCivilizationinChinaCambridge19S4vol2p340etsvCfaussiARumpDasProblemdesBeumlsenimI‐Ging(souspresse)p22‐2325PourplusdedeacutetailsvoirGetMBeadleThelanguageoflifeNewYork1966p204etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page9

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamysteacuterieusevisiondelhorlogecosmiquepublieacuteeparJungdansPsychologieetAlchimieIlsepeutquecelle‐cirepreacutesentecommeleditJungunequintessencedelespace‐tempsetdesonorigineproblegravemesurlequeljereviendraiulteacuterieurementLesmodegravelesdoublesremontentsansdoutetousdirectementouindirectementauTimeacuteeDapregravesPlatoneneffetlecorpsideacuteelsurlemodegraveleduquellemondevisibleestcreacuteeacutecontientunesimultaneacuteiteacutecompacte(sunekhes)deformesmatheacutematiquesCommecelles‐cinepouvaientecirctretransfeacutereacuteesensembledanslareacutealiteacuteleDeacutemiurgecreacuteauneimagedoteacuteedunefaculteacutederotationdesortequelesdiffeacuterentesformespouvaientsemanifesterdansunesuccessiontemporelle‐etcelasuivantlordredesuccessiondesnombresnaturels26

JeseraisdavisquelafameuseilluminationdeDescartesquilceacuteleacutebralui‐mecircmecommedeacutecouvertedunescientiamirabilisfutlavisiondunpareilmodegravelematheacutematiqueduniverscaragravepartirdecettevisionDescartescrutquetouteslesdisciplinestellesquelesmatheacutematiqueslageacuteomeacutetrielarithmeacutetiquelastronomieetlamusiquereposaientsuruneseulematheacutematiqueuniverselleayantpourprincipesfondamentauxlaseacuterialiteacutedesnombresetleursrelationsproportionnellesCesteacutegalementdecetteexpeacuteriencequestsortielacreacuteationdelageacuteomeacutetrieanalytiquelesystegravemecarteacutesiendecoordonneacuteesquiestunmandalasimple27LameacutethodedemesuredelaphysiqueclassiquequiconsisteagraveincluretouslespheacutenomegravenesreacuteelsdansuntelsystegravemedecoordonneacuteesestneacuteeagravecemomentetcestseulementlorsqueAlbertEinsteinaexamineacutelaquestiondepluspregravesenintroduisantlefacteurtempsquesontapparuscequilavaitdartificieletsoninutiliteacutepartielle28LemodegraveledestructureuniverselledeDescartesesttriadiqueetstatiqueetillaissedecocircteacutelequatriegravemeeacuteleacutementletemps

LadoublestructurequenousavonsreleveacuteedansungrandnombredesmodegravelesciteacutespossegravedeaussidesparallegraveleschinoisDepuislestempslespluslointainseneffetlesChinoisonteacutetablileurtheacuteoriedesnombressurcertainesdispositionsnumeacuteriquesfondamentalesquirepreacutesentaientpoureuxdesmodegravelescosmiques29(3)CesontlagravecommelemontreMarcelGranetdesmiroirsdunplanmatheacutematiquefondamentalquiestendeacutefinitiveceluiducosmostoutentierIlnouslivredanssesdeacutetailsdessymbolesnumeacuteriquesclassificateursLesnombresserventagraveillustrerlesformesconditionneacuteesparlescirconstancesouformesparticuliegraveresdelagrandeuniteacuteoudutout30(4)

LundeuxlemodegraveleLochoufutreacuteveacuteleacutedit‐onauheacuteroscivilisateurYuparledieuduFleuveJaunesousformeduneeacutecailledetortue

LemodegraveleLo‐chou(Granetloccitp131)UnautreestappeleacuteHo‐touDapregraveslaleacutegendeilapparutsurledosduncheval‐dragonetila

26CfGJWithrowTheNaturalPhilosophyofTimeopcitp26etsv27VoirmoneacutetudeDerTraumdesDescartesZeitloseDokumentederSeele5tudienausdemCGJung‐InstitutZurich1952p575 28CfAEinsteinUumlberdiespezielleundallgemeineRelativitaumltstheorieBraunschweig3emeeacuted191829Matricescarreacutees 30MGranetLapenseacuteechinoiseParis1948p164etsvp175etp284

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page10

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

laformesuivante

LemodegraveleHo‐tou(Granetloccitp130)LeLochouesteacutegalementrepreacutesenteacutecommeunecirctrehumainquisetientaucentredansle5

etale9sursonchapeaule3etle7sontagravesadroiteetagravesagauchele2etle4sontsurseseacutepaulesle8etle6repreacutesententsesjambesquireposentsurle1LesmouvementsdecettefigureontdonneacutenaissanceauxquatreopeacuterationsadditionsoustractionmultiplicationetdivisiontandisquelageacuteomeacutetriedestrianglesesttireacuteeduHo‐tou31DepuislestempslesplusreculeacuteslestrigrammesduYiKingonteacuteteacuteeacutegalementcombineacutesaveccesplansnumeacuteriquesLepatrondecesavoirleacutegendaireestlempereurFouHidontlecorpsseterminaitenserpent32IlsagitagravenouveaudedeuxmodegravelesLunestlordreducielanteacuterieurouordreanteacuterieuraumondeIlfutfondeacuteaveclesnombresduHo‐touetsepreacutesentecommesuit33

LordreducielanteacuterieurmisenrelationavecleHo‐tou(Granetloccitp137)Commelefaitremarqueruntexteanciendanscetordreanteacuterieuraumondelesprincipes

opposeacutes(Li‐KanTchen‐SouenKouen‐Kien)setiennentlunenfacedelautresanssecombattre

LadeuxiegravemedispositionestcellequonappelleOrdreinteacuterieuraumondeouOrdreduroiWenencoreappeleacuteOrdreducielposteacuterieurElleestrelieacuteeauLo‐chou

LordreducielposteacuterieurrelieacuteauLo‐chou(Granetloccitp138)Laxetransversalseacutepare

lestrigrammesmasculinsetlestrigrammesfeacutemininsCesdeuxplansdumondeonteacuteteacuteeacutegalementrepreacutesenteacutespardeuxplanchettestournant

lunesurlautreleplaninteacuterieuraumondeeacutetantfigureacutesurlaplanchetteinfeacuterieurecarreacuteerepreacutesentantlaterreleplananteacuterieuraumondeeacutetanttraceacutesurlaplanchesupeacuterieurerondecelleducielLarotationdesdeuxensenscontrairedonnaitdesreacuteponsesdivinatoiresIlestvraisemblablequecetteexpeacuteriencefututiliseacuteedansleplusancienchamanismechinois34

Cesmatricesnumeacuteriquesnesontnullementagravelinversedecellesdesmatheacutematiquesetdelaphysiqueoccidentalesdesgroupesoudesstructures(sets)quantitatifsmaiscommelefait

31 Voir D Chin‐te Cheng On the mathematical significance of the Chinese Ho tu and Lo‐shu The American MathematicalMonthly1925p499etsvCetarticlemaeacuteteacuteamicalementsignaleacuteparMArnoldMindel32MGranetopcitp182etsv 33RichardWilhelmLeYiKingtradfr2emeeacuted1971p306etGranetloccitp185etsv 34Loccitp200etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page11

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

observerMGranet35desclassificationsnumeacuteriquesqualitativesethieacuterarchiquesquiaidentagravesaisirdesensemblesdobjets36Cesontpourrait‐oneacutegalementdiredeschampsqualitatifsCesontvraisemblablementdetelspreacutesupposeacutesquiontconduitlephilosophechinoisWangFouTchi(1619‐1692)agraveeacutelaborerunetheacuteorieremarquabledelunusmundusagravelaidedelaquelleilatenteacutedexpliquerlefonctionnementduYiKing37

Dapregravesluitoutcequiexisteestendeacutefinitiveuncontinuumembrassanttouteschosesetreacuteguliegraverementdisposeacuteenlui‐mecircmeToutefoiscecontinuumnestpasmanifesteacuteetilnestpasimmeacutediatementaccessibleagraveuneperceptionsensiblePourtantgracircceagravesondynamismeinneacutedesimagesquiparticipentdesareacutegulariteacutesouslerapportdelastructureetdelapositionsediffeacuterencientdeluiParcequellessontdisposeacuteesreacuteguliegraverementellesparticipenteacutegalementdumondedesnombresetpeuventpourcetteraisonecirctresaisiesagravelaidedunprocessusnumeacuterique38

SelonWangFouTchinousavonsdeuxaccegravesagravececontinuumdelunusmunduslexpeacuteriencedirecte(qualitative)quipasseparlesimagesetlexpeacuteriencespeacuteculativeettheacuteoriquequipasseparlesnombresLuneetlautrenouspermettentdesaisirlesconstellationsactuellesdelarriegravere‐plandeluniverspsychophysique

IlmesemblequelessymbolesdelunusmundusquireviennentsanscessedansledualismepreacutesenteacuteparcesexemplesquecettedualiteacutedunmodegravelerelativementintemporelabsoluetdunmodegravelemobileetlieacuteautempssontenrelationaveclesdeuxaspectsdelacausaliteacutedistingueacutesparJungdanssonessaisurlasynchroniciteacute39Jungyposelaquestiondesavoirsileprincipedesynchroniciteacutenedevraitpasecirctreconsideacutereacutesimplementdanssasingulariteacutecommelecas‐limitedunprincipenaturelformelbeaucoupplusgeacuteneacuteralCedernierseraitunedispositionacausalenormalementobservablequisemanifestedanslamatiegravereparexempledanslespheacutenomegravenesdediscontinuiteacute(tempsdedemi‐valeur)etdanslapsycheacutedanslesproprieacuteteacutesaprioridesnombresnaturelsAupregravesdecesdispositionsacausalessignificativesquisepreacutesententnormalementilexistedeseacuteveacutenementsraresobservablesseulementdefaccedilonsporadiqueetproprementsynchronistiqueDanslepremierpheacutenomegravenesetrouveuneexistenceformelleintemporellemaisdanslesecondsemanifestentpourainsidiredesactesdecreacuteationdansletempscequiimpliquelideacuteedecreatiocontinuaJungatoutefoissouligneacute40quecettecreacuteationcontinuenestpasseulementuneseacuteriedactesdecreacuteationsuccessifsmaisquelledoitecirctrecomprisecommelapreacutesenceeacuteternelledunactedecreacuteationuniqueLesmandalascosmiquesintemporelsetstatiquesmeparaissentavoireacuteteacuteplutocirctdestineacutesagraverefleacuteterlaspectdordonnancementacausaldelarriegravere‐plandeluniversetlesappareilsdivinatoiresmobilesagravetenterdesaisirplutocirctlaspectparapsychologiquedespheacutenomegravenesspeacutecifiquesdesynchroniciteacute

Cependanttoutescestechniquesdivinatoiresnepouvaientrechercherquedeschampsdevraisemblanceagravelinteacuterieurdesquelspouvaientseproduiredeseacuteveacutenementssynchronistiquessansjamaisatteindreleacuteveacutenementspeacutecifiquequientantquecreacuteationdemeurepardeacutefinitionimpreacutevisible

CertainesdeacutecouvertesdelaphysiquetheacuteoriquemodernemeparaissentatteindreeacutegalementdefaccediloninteacuteressantedesemblablesformulationssymboliquesdelunusmundusetdusavoirabsoluAinsilephysicienfranccedilaisOlivierCostadeBeauregardeacutetudiantleproblegravemedelentropieenvientagravelaconclusionqueluniversexploreacuteparlaphysiquenestpasleToutmaisquilfaitpressentirununiverspsychiquebeaucoupplusorigineldontluniversmateacuterielnerepreacutesentequundoubledenaturepassiveIlconsidegravereluniverspsychiquecommeun

35Loccitp205etp199 36Enfranccedilaisdansletexte(NdT) 37 Ce philosophe important a eacuteteacute redeacutecouvert par Hellmut Wilhelm et sa theacuteorie exposeacutee dans son inteacuteressant article DerZeitbegriffimBuchderWandlungenEranos‐Jahrbach1951volXXp333etsv 38Ledeacutenombrementdestigesdachilleacuteeoudespiegraveccediles 39NaturerklaumlrungundPsycheloccitp103‐10840Ibidp106note1

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page12

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

infrapsychismeunsubconscientquiexistedefaccediloncoextensiveparrapportagraveuncorpsdemondeagravequatredimensionsdeMinkowskietdEinstein(blockuniverse)41

Onsaitquedapregraveslesrelativistestoutcequinousapparaicirctsouslaspectspatio‐temporelestenderniegravereanalyselareacutealisationdesproprieacuteteacutesmatheacutematiquesduneformeinvisibledanslaquellenonseulementletempsetlespacemaisaussilasubstanceetledynamismesonttraduitsenmeacutetrique42Lespaceestformeacuteparlareacutepartitiondelamatiegravereetdeleacutenergieetlamatiegraverepeutecirctresaisieparlemonnayagematheacutematiqueducontinuum43AinsisuivantlexpressiondeHermannWeyl44ellesedeacutetermineconceptuellementagravelaidedenombresDanscecontinuumgeacuteomeacutetriqueagravequatredimensionsletempsdevientunegrandeursujetteagravecautionetlatheacuteorierelativisteavecsondeacuteterminismesopposeainsidansunecertainemesureagravelaphysiquedesquantasdontlestenantsadmettentuncertainindeacuteterminismesurlabasedelarelationdincertitudedHeisenbergAinsileproblegravemedutempsrevientaujourdrsquohuiaupremierplandeladiscussionscientifique45

PourreacuteconciliercesdeuxdirectionslemodegraveledumondematheacutematiqueetstatiquedEinsteindunepartetceluiquiconsidegravereledevenirindeacutetermineacutedelaphysiquequantiquecommeleveacuteritablelephilosophemunichoisAloisWenzlaproposeacutedeconsideacutererlepremiermodegraveledumondecommenexistantquedefaccedilonpotentielleentantquecadrematheacutematiqueagravelinteacuterieurduquelsactualiseleacuteveacutenementcorrespondantauxloisdelaphysiquequantique46EtantdonneacutequelunusmundustelquenousleconcevonsnepossegravededesoncocircteacutequunereacutealiteacutepotentiellecetteformulationrelativistedumodegraveledumondeserapprocheconsideacuterablementdunsymboledelunusmundusenparticulierlorsqueCostadeBeauregardavance(sansconnaicirctreloeuvredeJung)laffirmationaudacieusequelInconscientestcoextensifagravecemodegravelecosmique

PourreacutesoudreleproblegravemedutempsquiseposedanslatheacuteorierelativistecertainsphysicienscommeASEddingtonWheeleretRPFeynmannproposentenoutredepostulerdeuxdimensionstemporelleslunepourletempsdirigeacutedalafaccedilonhabituelleagravecausedelentropie(timearrow)47etlasecondeougraveletempsseraitsansdirectiondanscesensquelesdonneacuteespourraientysuivreundeacuteroulementdirigeacuteaussibienenavantquenarriegravereCettedimensionseraitmatheacutematiquementimaginairecest‐agrave‐direquesesvaleursdevraientecirctremultiplieacuteespar‐1Cettedimensiontemporellesansdeacuteroulementplaceacuteeaupregravesdeladimensionhabituellerappellelilludtempus48oularepreacutesentationprimitivedelAljiraetserapportevraisemblablementaumecircmearcheacutetype49IlnemappartientpasdeporterunjugementsurdesspeacuteculationstheacuteoriquesdecegenreetleurvaliditeacutemaissionlesconsidegraveredupointdevuepsychologiqueellesapparaissentcommesymptomatiquescarlideacuteedunesecondedimensiontemporellesembleecirctreunerecherchemeneacuteeagravetacirctonsmaisnonsanssuccegravesparlesphysiciensenvuededeacutecouvrirdesformulationsdelideacuteedutempsquipeuventecirctrecompareacuteesagraveplusduntitreaudoubleprincipejungiendunordreacausaletdelasynchroniciteacutespeacutecifiqueSelonEddingtoneneffetlesmicroeacuteveacutenementsquiontlieudansladimensiontemporelledelamatheacutematiqueimaginairepourraientlecaseacutecheacuteantpasseravecdesmacroeffetsdansladimensiondirigeacuteedelafaccedilonhabituelledemecircmequeselonJungleseacuteveacutenements

41OCostadeBeauregardlesecondprincipedelaSciencedutempsParis1963p14etsv 42CfAWenzlDiephilosophischenGrenzfragenderModernenNaturwissenschaftStuttgart3eeacuted1960p127etsv(3)Loccitp32 43Loccitp32 44HWeylRaumZeitMaterieDarmstadt1961p9 45VoirlouvragecollectifpublieacuteparJTFraserVoicesofTimeNewYork1966 46Loccitpassim 47Flecircchedutemps 48 Celle des mythes ougrave les eacuteveacutenements se deacuteroulent en ce temps‐lagrave ou il eacutetait une fois hellip en dehors de la dureacuteechronologique(NdT) 49LintroductionduntelparamegravetrecacheacutecommelaappeleacutePaulipeutnaturellementtoujoursecirctresoupccedilonneacutederepreacutesenteruneprojectiondelinconscientcollectif

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page13

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

synchronistiquespassentsporadiquementdanslecontinuumhabituelassujettiauxloisstatistiques

LaphysiquemodernechercheeacutegalementagraveserapprocherpardeacutetrangesdeacutetoursdelideacuteedesavoirabsoluLacyberneacutetiquelasciencedelinformationtechniqueetdesesbasesmatheacutematiquesseheurteineacutevitablementagravedesproblegravemespsychologiques50CertainsdesestheacuteoricienscommeMRuyerLBrillouinDGaboretJRothsteinontmecircmeopteacutepourlideacuteequelareacutesonancepsychiquenepeutpasecirctrelaisseacuteehorsduchampdexamenEtdanscecontexteCostadeBeauregardestparvenuauxconclusionssuivanteslespreacutedictionsdelaphysiquereposentaujourdhuisurlecalculdesprobabiliteacutesquipermetdespreacutedictionsmaisnondesreacutetrodictions(puisquecertainsprocessusnaturelssontirreacuteversiblesentropie)DapregravesJohnvonNeumanntoutactedemesureesteacutegalementirreacuteversiblecequiveutdirequetouteinformationestacquiseauprixduneaugmentationdelentropiedeluniversMaislinformationsignifieeacutegalementlapossibiliteacutedediminuerleacutetatdentropiedunsystegravemeindividuelgracircceagravedesinterventionsordonnatrices(Linformationenelle‐mecircmeconsistedansdesrepreacutesentationsimageacuteesquisontpreacutesentesagravelaconscience)Pourproduireuneinterventionordonnatrice(dimensiondentropie=neacuteguentropie)lapsycheacutedoitpasserdesoneacutetatpassifetcognitifagraveuneacutetatactifetvolitifDanslepremiereacutetatlinformationestungaindeconnaissancedanslesecondunepossibiliteacutedorganiser(neacuteguentropie)TandisquelepouvoirdorganisationopposeacuteagravelentropiedisparaicirctprogressivementducosmosilcirculeunailleurspsychiquesousformepotentielleentantquinformationCetailleurspsychiquedeleacutenergieestappeleacuteinfrapsychismeparCostadeBeauregardLauteurentendmanifestementparlagravequelquechosedetregravesanalogueaufacteurdeacutesigneacuteparJungcommeaspectpsychoiumldedelarcheacutetypeoudelinconscientcollectifLinfrapsychismedeCostadeBeauregardcontienteacutegalementselonluiunesupraconsciencequicorrespondexactementchezJungagravelideacuteedesavoirabsoluRuyerlappellesurvolabsolu51delatotaliteacutedelecirctreLrsquoinfrapsychismecosmiquedeCostadeBeauregardestununiversantiphysique(anti‐Carnot)reacutegipardesloisnoncausalesmaisfinalesetcoexistantagravelamatiegravereIlsecristallisedanslespsycheacutesindividuellesdeshumainsetdesanimauxLesavoirquisytrouvecontenusepropageavecunevitessesupeacuterieureagravecelledelalumiegravereetsynchroniselesecirctresindividuelspuisqueleurspsycheacutestirenttoutesleuroriginedumecircmereacuteseaudeteacuteleacutecommunicationsLemondemateacuterieltoutentierestunesortedordinateurgeacuteantquisertagravelareacutealisationdelaconsciencechezlesindividus52CommeRolandWeitzenbeumlcklamontreacutedefaccedilonamusantedanssonlivreLespacequadridimensionnel53ilyatoujoursunebonnepartdephantasmedanslesgrandeursnonobservablesdelaphysiquemoderneetlepsychologuenaaucunepeineagravereconnaicirctredanscesphantasmesdesprojectionsdelinconscientcollectifIlmesembletoutefoisquelesreacuteflexionsdeCostadeBeauregardoffrentplusdeseacuterieuxetderigueuretpeuventcontribuerplusquedautresagravecreacuteeruneuniteacutedevisionentrelaphysiqueetlapsychologieparcequelauteurreconnaicirctouvertementlapreacutesencedunfacteurpsychiquedanslesparamegravetrescacheacutes

JungafaitressortirdanssoneacutetudesurleprincipedesynchroniciteacutequelesnombresnaturelsjouentunrocircleimportantdanslaplupartdesexpeacuteriencesdedivinationdelrsquohumaniteacuteAlafindesavieilprojetaitmecircmedrsquoentreprendreuntravailsurlesaspectsarcheacutetypiquesdesnombrespourmieuxsuivrecettepisteconduisantagravesonideacuteedunusmundus54LenombreeacutetaitpourJung‐commeillesoulignaunjourdansunediscussionlexpressionlaplusprimitivedelespritIlentendparespritunfacteurdordreactifetdynamiqueagraveloeuvredansetsouslepsychismeinconscientMaisdanslamesureougravelenombrerepreacutesenteeacutegalementuneproprieacuteteacuteinheacuterenteagrave

50CfentreautresJRPierceSymbolssignalsandnoiseThenatureandprocessofcommunicationNewYork1961passim 51CetteexpressioncommelestermesdOCostadeBeauregardplaceacutesentreguillemetsestenfranccedilaisdansletexte(NdT) 52OCostadeBeauregardLesecondprincipedelasciencedutempsopcitp95101‐102112123141etsvVoiraussidumecircmeauteurNouveauxaspectsdutempsdesphysiciensinBulletinGroupedrsquoeacutetudesCGJungNdeg15Avril1969p5‐12 53DervierdimensionaleRaumBacircle‐Stuttgart1958 54VoirBulletinndeg13p5‐13

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page14

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamatiegravereconformeacutementagravelanaturequantiquedetouteeacutenergie(voirparexemplelesnombresnucleacuteons)lenombreapparaicirctcommeleacuteleacutementobjectifetspirituelquiordonneenmecircmetempslapsycheacuteetlamatiegravere

NouslesavonsparlesteacutemoignagesdematheacutematicienscommeHenriPoincareacuteFreacutedeacutericGaussFeacutelixKleinJacquesHadamardetdautresencorelesnombrescommeaussidesordrescompliqueacutesdenombrespeuventsereacuteveacutelerdirectementagravepartirdupsychismeinconscient55LaffirmationdesChinoisselonlaquelleleurHoTouetleurLochouonteacuteteacutereacuteveacuteleacutesparuncheval‐dragonouunetortuesignifientpournouslamecircmechosesurleplansymboliqueVusouscetanglelenombrenaturelnestpasposeacuteseulementparunactedeconsciencemaisilconstituequelquechosedepreacuteexistantdanslanatureunestructuredynamiqueouplusexactementuneconfigurationrythmiquedeacutenergiequiapparaicirctdefaccedilonisomorphedanslesdomainesdereacutealiteacutepsychiqueetphysique56

IlestinteacuteressantdenoterquelesnombreslorsquilsdoiventservirdinstrumentsdivinatoirespoursaisirlasynchroniciteacutenontpasunaspectquantitatifmaisuncaractegraveredechampoudecontinuumIlsapparaissentenquelquesortecommelespointsexciteacutesdunchampEndautrestermesonpourraitdeacutesignerlesnombresnaturelscommedescentresvirtuelsspeacutecifiquementreacutepartisdunchampdenombrescontinucequirendraitpossibleleacutedificationdunisomorphismeentrelamicrostructuredelamatiegravereetlastructuredelinconscientcollectifOnaeneffetdeacutecouvertreacutecemmentquelesparticuleseacuteleacutementairessontencoredivisiblesWheelerdeacuteclareenconseacutequencequilnyaendeacutefinitivequedessortesdechampseacutelectrodynamiquesquisetrouveraientenfluctuationconstanteetquelesparticulessontdesfragmentschargeacuteseacutenergeacutetiquementdelageacuteomeacutetriefondamentaledelespace57‐doncquelquechosecommedespointsexciteacuteseacutenergeacutetiquementdansuncontinuumLancelotWhyteavaitdeacutejagravesouligneacute58quelideacuteedechampgouvernedeplusenpluslasciencecontemporainesousformedemodegravelederelationopeacuterantdanstoutesituationCelavaudraitspeacutecialementpourlesparticuleseacuteleacutementairesquimanifestentlatendanceagravesordonnerdefaccedilonreacuteguliegravereetmecircmeagravesereformerquandellessontendommageacuteescommelecristalWhytedeacutefinitmecircmelavieensoicommelexpansiondelapousseacuteedunmodegravele59

Toutcelameparaitnousconduireagravelideacuteequenouspourrions‐souslanglepsychologiquetoutaumoins‐voirlesnombressousdeuxaspectscompleacutementairescommedesquantiteacutesdiscontinuesetcommeuncontinuumuniqueCederniercorrespondraitagraveunsymbolematheacutematiquedelunusmundus60

DanssonlivreLaphysiquemoderneetlapsychologiedesprofondeurs61ErnstAnrichdeacuteclarequelrsquoecirctredelaphysiquesembleavoirunliendeacutetermineacuteaveclenombrecommeuniteacuteettotaliteacuteIlentendparlagravelaseacuteriedesnombresmagiquesounombresnucleacuteonsdeacutecouverteparMariaGoeppertetAdolfJansenJAnrichtditagraveproposdecenombrerelationnel(quilproposedenommernombrehieacuterarchique)quecenestpasunchiffrequantitatifappartenantagraveuneseacuteriemaisquilpossegravedelaqualiteacutedepouvoircreacuteerdeshieacuterarchiesproportionnelles62OnpourraitagravemonavisfranchirunpasdeplusetdirequeleNombreestunequantiteacuteetune

55YJHadamardThepsychologyofinventioninthemathematicalfieldNewYork1954passim 56On sait que lemot grecarithmos (nombre) est eacutetymologiquement parentde rythmos L unet lautre viennent de rhein =coulerCfWhitsawloccitp115 57DapregravesSullivandansleNewYorkTimesdu5Feacutevrier1967 58LLWhyteAccentonformNewYork1950p27‐26 59Loccitp118 60JentendsparlagravequelquechosededistinctdelideacuteematheacutematiquedecontinuumendevenirquetraduitparexemplelaseacuterieindeacutefiniedesquantiteacutesfractionnellesentredeuxnombresreacuteelssuccessifsoudautresgroupesdindeacutefinisLideacuteeestentendueicisimplement dans le sens dun terrain nourricier de quantiteacutes susceptibles decirctre extraites Je nentends pas non plus uncontinuumsansdureacuteeausensdeWeierstrassougravelelimesestidentiqueagravechaqueeacuteleacutementarbitrairementchoisidelaseacuterie 61 E Anrich Moderne Physik und Tiefen psychologie Stuttgart 1965 p 6 Il est agrave noter que dans son ouvrage qui estfondamentalagravedautreseacutegardsAnrichignorepresqueentiegraverementlasynchroniciteacute 62 Ibid p 150et 142 Par contre Anrich refuse dadmettre de faccedilon surprenante que le nombre soit une image premiegravere(Urbild)

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page15

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

manifestationeacutenergeacutetiquementqualitativeetspeacutecifiqueducontinuumunitairecequieacutequivautagravelunusmundus

Toutnombrenaturelpossegravederaitainsiquatreaspectsprincipaux1‐Relationaveclespace‐tempspossibiliteacuteduneexpressiongeacuteomeacutetrique(topologie)2‐Quantiteacute3‐Raisonpositionnelle(sequentialorderordredesuccession)theacuteoriedesgroupes4‐Qualiteacute=configurationrythmiqueducontinuumunitaireCeladonneletableausuivant

IlestpossiblededeacutemontrerempiriquementquelensembledudomainepsychiquequeJung

deacutesignesouslenomdinconscientcollectifetquiestlacouchelaplusinfeacuterieuredelinconscientpsychiqueobservabledanslhommepossegravedeunestructuredechampdontlespointsexciteacutescorrespondentauxarcheacutetypesLesdeacuteroulementseacutenergeacutetiquesquiontlieudanscechampsuiventuncourslineacuteaireirreacuteversibleparlequelilssontassujettisautempsDemecircmelaprogressiondelaseacuterienaturelledesnombresnestvraisemblablementriendautrequuneseacutequencedetelsdeacuteroulementstypiquesreacutealiseacuteeaumoyenderythmesordonnateursCestsureuxquereposenotresentimentdutempsetpeut‐ecirctreeacutegalementcommeWolfgangPaulilasupposeacutelapossibiliteacutedunepreacutecognitionparapsychologiqueIlestinteacuteressantdobserverquedanslaChinelaplusanciennedeacutejagravelesmatheacutematiqueseacutetaientuniquementconsideacutereacuteescommelasciencevisantagravepreacutedirelavenir(Malheureusementcetaspectdelatheacuteoriechinoisedesnombresnamecircmepaseacuteteacuteexploreacuteparlasciencechinoiseelle‐mecircmequantagravelhommeoccidentalelleluiesttotalementinaccessible)LideacuteedetempsseraitainsifondeacuteesurcellederythmesstructureacutesnumeacuteriquementconceptionquirejointlesfaitsobserveacutesdunpointdevuetoutagravefaitdiffeacuterentparJeanPiagetetPaulFraisseAulieudedeacutefinirletempsavecThomasdAquinsappuyantsurAristotecommeunnumerusmovens(unnombrequisemeut)ilfaudraitpeut‐ecirctrediredunefaccedilonpluscomplegravetequelesmodegravelescommunsdemouvementdeleacutenergiepsycho‐physiquesontlesnombresdansleurrythmedeprogressionilsfondentlideacuteedetempsetdansleurnaturedechamplideacuteedunordreintemporelCelaexpliquepourquoidespersonnificationsmythologiquesdutempscommeledieuAiumlonagraveRomeServanenPerseKalaenIndesontdesincarnationsexplicitesdeleacutenergiepsychiquepolyvalente

LechampdelinconscientcollectifconccedilucommeisomorpheparrapportauchampdesnombresnaturelsnestpasorganiseacutedunefaccedilonquelconqueoupartiellementchaotiquemaisilparaicirctecirctreordonneacuteparuncentreeacutenergeacutetiquesupeacuterieurqueJungappellelarcheacutetypeduSoiCedernierparaitmanifesterdesstructuresquaternairesquandilestrepreacutesenteacutedunefaccedilonstatique(danslemandala)maisuneobservationplusattentiveyreacutevegraveleplutocirctcommeJunglrsquoamontreacutedansAiumlonunestructuredynamiquededeacuteroulementdontlecaractegravereestlesuivant

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page16

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

cequisuggegraveredenouveauunestructureanalogueagravecellequonretrouvedansleYiKingla

geacuteomanciemaisaussilastbutnotleastdanslecodeADNetARNIcijenepuismempecirccherdeciterlerecircvedunphysicienmodernequiparaicircteacutegalementfaireallusionagravecettestructure

Laveillelerecircveurseacutetaitappliqueacuteagravedessinercertainsfacteursdeacutecisifsdesavie(nousdirionsdescomplexes)danslesanglesduneeacutetoiledeDavidLagrave‐dessusilfaitlesongesuivant

UneChinoise(eacuteleveacuteeaurangduneSophia)estpreacutesenteavecdeuxhommesLequatriegravemecestmoiEllemeditTudoisnouslaisserjouerbeaucoupdepartiesdeacutechecsdanstouteslescombinaisonspossiblesDansunevisionhypnagogiquelerecircveurlentendluidireenoutreDanstesdessinsilyaquelquechosedetoutagravefaitjusteetquelquechosedetransitoireetdefauxCequiestjustecestquelenombredestraitsestde6etlefauxquelenombredespointsestde6Regardeicietjevisuncarreacuteavecdesdiagonalesnettementtraceacutees

Vois‐tumaintenantenfinle4etle6Danslespace4pointset6traitsou6pairesagravepartirde

4pointsCesontlesmecircmessixtraitsquisontdansleYiKinqDeplusregardelecarreacute4destraitssontdeacutegalelongueurlesdeuxautressontpluslongsdansunrapportirrationnelIlnyapasdefigureformeacuteeagravepartirde4pointsquiaitsixtraitseacutegauxCestpourquoilasymeacutetrienepeutecirctreproduitestatiquementetilnaicirctunedanseLaconjonctionsignifieunchangementdeplaceaucoursdecettedanseOnpeuteacutegalementparlerdunjeuouderythmesetderotationsCestpourquoiletroisdoitecirctreexprimeacutedefaccedilondynamiquecequiestdeacutejagravecontenudefaccedilonlatentedanslecarreacute

CerecircveetlephantasmequilesuitserapportentmanifestementagraveunrythmenumeacuteriquevitalfondamentalanalogueagraveceluipressentiparlesChinoisUntelrythmededansedetriplettesetdequaterniosestcontenudanspresquetouslesmodegravelesdunusmundusdelhumaniteacuteetaussidanssesmodegravelesspeacuteciauxdesmandalasdivinatoiresetilestfrappantdeconstateragraveceproposquelesmeacutethodesdecomputationdelaplupartdestechniquesdivinatoiresontuncoursreacutetrogradeentantquemodesdepenseacuteeetcelagracircceagraveunerelationreacutetrogradeagraveluniteacutequisereacutepegraveteconstamment

Cestpourquoilaseacutequencenumeacuteriquequantitativeseraitpeut‐ecirctrelefondementdelaflegravechedutempstandisquinversementlechampnumeacuteriqueseraitlefondementdelordreintemporelLavisiondelhorlogedumondedeacutecriteparCGJungdansPsychologieetAlchimiecombinedeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenesetJungdeacuteclareagravecesujetquilyapeut‐ecirctrelagraveuneallusionimageacuteeagraveloriginedelespace‐tempsmaisquilneveutpasattachertropdimportanceagravecetteinterpreacutetationcarlespreuvesluimanquentSamodestieneluipermettaitpasdesoulignerdavantagecepointimportantJaitoutefoislesentimentqueparlesdeacutecouvertesdontilvient

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 9: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page9

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamysteacuterieusevisiondelhorlogecosmiquepublieacuteeparJungdansPsychologieetAlchimieIlsepeutquecelle‐cirepreacutesentecommeleditJungunequintessencedelespace‐tempsetdesonorigineproblegravemesurlequeljereviendraiulteacuterieurementLesmodegravelesdoublesremontentsansdoutetousdirectementouindirectementauTimeacuteeDapregravesPlatoneneffetlecorpsideacuteelsurlemodegraveleduquellemondevisibleestcreacuteeacutecontientunesimultaneacuteiteacutecompacte(sunekhes)deformesmatheacutematiquesCommecelles‐cinepouvaientecirctretransfeacutereacuteesensembledanslareacutealiteacuteleDeacutemiurgecreacuteauneimagedoteacuteedunefaculteacutederotationdesortequelesdiffeacuterentesformespouvaientsemanifesterdansunesuccessiontemporelle‐etcelasuivantlordredesuccessiondesnombresnaturels26

JeseraisdavisquelafameuseilluminationdeDescartesquilceacuteleacutebralui‐mecircmecommedeacutecouvertedunescientiamirabilisfutlavisiondunpareilmodegravelematheacutematiqueduniverscaragravepartirdecettevisionDescartescrutquetouteslesdisciplinestellesquelesmatheacutematiqueslageacuteomeacutetrielarithmeacutetiquelastronomieetlamusiquereposaientsuruneseulematheacutematiqueuniverselleayantpourprincipesfondamentauxlaseacuterialiteacutedesnombresetleursrelationsproportionnellesCesteacutegalementdecetteexpeacuteriencequestsortielacreacuteationdelageacuteomeacutetrieanalytiquelesystegravemecarteacutesiendecoordonneacuteesquiestunmandalasimple27LameacutethodedemesuredelaphysiqueclassiquequiconsisteagraveincluretouslespheacutenomegravenesreacuteelsdansuntelsystegravemedecoordonneacuteesestneacuteeagravecemomentetcestseulementlorsqueAlbertEinsteinaexamineacutelaquestiondepluspregravesenintroduisantlefacteurtempsquesontapparuscequilavaitdartificieletsoninutiliteacutepartielle28LemodegraveledestructureuniverselledeDescartesesttriadiqueetstatiqueetillaissedecocircteacutelequatriegravemeeacuteleacutementletemps

LadoublestructurequenousavonsreleveacuteedansungrandnombredesmodegravelesciteacutespossegravedeaussidesparallegraveleschinoisDepuislestempslespluslointainseneffetlesChinoisonteacutetablileurtheacuteoriedesnombressurcertainesdispositionsnumeacuteriquesfondamentalesquirepreacutesentaientpoureuxdesmodegravelescosmiques29(3)CesontlagravecommelemontreMarcelGranetdesmiroirsdunplanmatheacutematiquefondamentalquiestendeacutefinitiveceluiducosmostoutentierIlnouslivredanssesdeacutetailsdessymbolesnumeacuteriquesclassificateursLesnombresserventagraveillustrerlesformesconditionneacuteesparlescirconstancesouformesparticuliegraveresdelagrandeuniteacuteoudutout30(4)

LundeuxlemodegraveleLochoufutreacuteveacuteleacutedit‐onauheacuteroscivilisateurYuparledieuduFleuveJaunesousformeduneeacutecailledetortue

LemodegraveleLo‐chou(Granetloccitp131)UnautreestappeleacuteHo‐touDapregraveslaleacutegendeilapparutsurledosduncheval‐dragonetila

26CfGJWithrowTheNaturalPhilosophyofTimeopcitp26etsv27VoirmoneacutetudeDerTraumdesDescartesZeitloseDokumentederSeele5tudienausdemCGJung‐InstitutZurich1952p575 28CfAEinsteinUumlberdiespezielleundallgemeineRelativitaumltstheorieBraunschweig3emeeacuted191829Matricescarreacutees 30MGranetLapenseacuteechinoiseParis1948p164etsvp175etp284

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page10

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

laformesuivante

LemodegraveleHo‐tou(Granetloccitp130)LeLochouesteacutegalementrepreacutesenteacutecommeunecirctrehumainquisetientaucentredansle5

etale9sursonchapeaule3etle7sontagravesadroiteetagravesagauchele2etle4sontsurseseacutepaulesle8etle6repreacutesententsesjambesquireposentsurle1LesmouvementsdecettefigureontdonneacutenaissanceauxquatreopeacuterationsadditionsoustractionmultiplicationetdivisiontandisquelageacuteomeacutetriedestrianglesesttireacuteeduHo‐tou31DepuislestempslesplusreculeacuteslestrigrammesduYiKingonteacuteteacuteeacutegalementcombineacutesaveccesplansnumeacuteriquesLepatrondecesavoirleacutegendaireestlempereurFouHidontlecorpsseterminaitenserpent32IlsagitagravenouveaudedeuxmodegravelesLunestlordreducielanteacuterieurouordreanteacuterieuraumondeIlfutfondeacuteaveclesnombresduHo‐touetsepreacutesentecommesuit33

LordreducielanteacuterieurmisenrelationavecleHo‐tou(Granetloccitp137)Commelefaitremarqueruntexteanciendanscetordreanteacuterieuraumondelesprincipes

opposeacutes(Li‐KanTchen‐SouenKouen‐Kien)setiennentlunenfacedelautresanssecombattre

LadeuxiegravemedispositionestcellequonappelleOrdreinteacuterieuraumondeouOrdreduroiWenencoreappeleacuteOrdreducielposteacuterieurElleestrelieacuteeauLo‐chou

LordreducielposteacuterieurrelieacuteauLo‐chou(Granetloccitp138)Laxetransversalseacutepare

lestrigrammesmasculinsetlestrigrammesfeacutemininsCesdeuxplansdumondeonteacuteteacuteeacutegalementrepreacutesenteacutespardeuxplanchettestournant

lunesurlautreleplaninteacuterieuraumondeeacutetantfigureacutesurlaplanchetteinfeacuterieurecarreacuteerepreacutesentantlaterreleplananteacuterieuraumondeeacutetanttraceacutesurlaplanchesupeacuterieurerondecelleducielLarotationdesdeuxensenscontrairedonnaitdesreacuteponsesdivinatoiresIlestvraisemblablequecetteexpeacuteriencefututiliseacuteedansleplusancienchamanismechinois34

Cesmatricesnumeacuteriquesnesontnullementagravelinversedecellesdesmatheacutematiquesetdelaphysiqueoccidentalesdesgroupesoudesstructures(sets)quantitatifsmaiscommelefait

31 Voir D Chin‐te Cheng On the mathematical significance of the Chinese Ho tu and Lo‐shu The American MathematicalMonthly1925p499etsvCetarticlemaeacuteteacuteamicalementsignaleacuteparMArnoldMindel32MGranetopcitp182etsv 33RichardWilhelmLeYiKingtradfr2emeeacuted1971p306etGranetloccitp185etsv 34Loccitp200etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page11

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

observerMGranet35desclassificationsnumeacuteriquesqualitativesethieacuterarchiquesquiaidentagravesaisirdesensemblesdobjets36Cesontpourrait‐oneacutegalementdiredeschampsqualitatifsCesontvraisemblablementdetelspreacutesupposeacutesquiontconduitlephilosophechinoisWangFouTchi(1619‐1692)agraveeacutelaborerunetheacuteorieremarquabledelunusmundusagravelaidedelaquelleilatenteacutedexpliquerlefonctionnementduYiKing37

Dapregravesluitoutcequiexisteestendeacutefinitiveuncontinuumembrassanttouteschosesetreacuteguliegraverementdisposeacuteenlui‐mecircmeToutefoiscecontinuumnestpasmanifesteacuteetilnestpasimmeacutediatementaccessibleagraveuneperceptionsensiblePourtantgracircceagravesondynamismeinneacutedesimagesquiparticipentdesareacutegulariteacutesouslerapportdelastructureetdelapositionsediffeacuterencientdeluiParcequellessontdisposeacuteesreacuteguliegraverementellesparticipenteacutegalementdumondedesnombresetpeuventpourcetteraisonecirctresaisiesagravelaidedunprocessusnumeacuterique38

SelonWangFouTchinousavonsdeuxaccegravesagravececontinuumdelunusmunduslexpeacuteriencedirecte(qualitative)quipasseparlesimagesetlexpeacuteriencespeacuteculativeettheacuteoriquequipasseparlesnombresLuneetlautrenouspermettentdesaisirlesconstellationsactuellesdelarriegravere‐plandeluniverspsychophysique

IlmesemblequelessymbolesdelunusmundusquireviennentsanscessedansledualismepreacutesenteacuteparcesexemplesquecettedualiteacutedunmodegravelerelativementintemporelabsoluetdunmodegravelemobileetlieacuteautempssontenrelationaveclesdeuxaspectsdelacausaliteacutedistingueacutesparJungdanssonessaisurlasynchroniciteacute39Jungyposelaquestiondesavoirsileprincipedesynchroniciteacutenedevraitpasecirctreconsideacutereacutesimplementdanssasingulariteacutecommelecas‐limitedunprincipenaturelformelbeaucoupplusgeacuteneacuteralCedernierseraitunedispositionacausalenormalementobservablequisemanifestedanslamatiegravereparexempledanslespheacutenomegravenesdediscontinuiteacute(tempsdedemi‐valeur)etdanslapsycheacutedanslesproprieacuteteacutesaprioridesnombresnaturelsAupregravesdecesdispositionsacausalessignificativesquisepreacutesententnormalementilexistedeseacuteveacutenementsraresobservablesseulementdefaccedilonsporadiqueetproprementsynchronistiqueDanslepremierpheacutenomegravenesetrouveuneexistenceformelleintemporellemaisdanslesecondsemanifestentpourainsidiredesactesdecreacuteationdansletempscequiimpliquelideacuteedecreatiocontinuaJungatoutefoissouligneacute40quecettecreacuteationcontinuenestpasseulementuneseacuteriedactesdecreacuteationsuccessifsmaisquelledoitecirctrecomprisecommelapreacutesenceeacuteternelledunactedecreacuteationuniqueLesmandalascosmiquesintemporelsetstatiquesmeparaissentavoireacuteteacuteplutocirctdestineacutesagraverefleacuteterlaspectdordonnancementacausaldelarriegravere‐plandeluniversetlesappareilsdivinatoiresmobilesagravetenterdesaisirplutocirctlaspectparapsychologiquedespheacutenomegravenesspeacutecifiquesdesynchroniciteacute

Cependanttoutescestechniquesdivinatoiresnepouvaientrechercherquedeschampsdevraisemblanceagravelinteacuterieurdesquelspouvaientseproduiredeseacuteveacutenementssynchronistiquessansjamaisatteindreleacuteveacutenementspeacutecifiquequientantquecreacuteationdemeurepardeacutefinitionimpreacutevisible

CertainesdeacutecouvertesdelaphysiquetheacuteoriquemodernemeparaissentatteindreeacutegalementdefaccediloninteacuteressantedesemblablesformulationssymboliquesdelunusmundusetdusavoirabsoluAinsilephysicienfranccedilaisOlivierCostadeBeauregardeacutetudiantleproblegravemedelentropieenvientagravelaconclusionqueluniversexploreacuteparlaphysiquenestpasleToutmaisquilfaitpressentirununiverspsychiquebeaucoupplusorigineldontluniversmateacuterielnerepreacutesentequundoubledenaturepassiveIlconsidegravereluniverspsychiquecommeun

35Loccitp205etp199 36Enfranccedilaisdansletexte(NdT) 37 Ce philosophe important a eacuteteacute redeacutecouvert par Hellmut Wilhelm et sa theacuteorie exposeacutee dans son inteacuteressant article DerZeitbegriffimBuchderWandlungenEranos‐Jahrbach1951volXXp333etsv 38Ledeacutenombrementdestigesdachilleacuteeoudespiegraveccediles 39NaturerklaumlrungundPsycheloccitp103‐10840Ibidp106note1

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page12

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

infrapsychismeunsubconscientquiexistedefaccediloncoextensiveparrapportagraveuncorpsdemondeagravequatredimensionsdeMinkowskietdEinstein(blockuniverse)41

Onsaitquedapregraveslesrelativistestoutcequinousapparaicirctsouslaspectspatio‐temporelestenderniegravereanalyselareacutealisationdesproprieacuteteacutesmatheacutematiquesduneformeinvisibledanslaquellenonseulementletempsetlespacemaisaussilasubstanceetledynamismesonttraduitsenmeacutetrique42Lespaceestformeacuteparlareacutepartitiondelamatiegravereetdeleacutenergieetlamatiegraverepeutecirctresaisieparlemonnayagematheacutematiqueducontinuum43AinsisuivantlexpressiondeHermannWeyl44ellesedeacutetermineconceptuellementagravelaidedenombresDanscecontinuumgeacuteomeacutetriqueagravequatredimensionsletempsdevientunegrandeursujetteagravecautionetlatheacuteorierelativisteavecsondeacuteterminismesopposeainsidansunecertainemesureagravelaphysiquedesquantasdontlestenantsadmettentuncertainindeacuteterminismesurlabasedelarelationdincertitudedHeisenbergAinsileproblegravemedutempsrevientaujourdrsquohuiaupremierplandeladiscussionscientifique45

PourreacuteconciliercesdeuxdirectionslemodegraveledumondematheacutematiqueetstatiquedEinsteindunepartetceluiquiconsidegravereledevenirindeacutetermineacutedelaphysiquequantiquecommeleveacuteritablelephilosophemunichoisAloisWenzlaproposeacutedeconsideacutererlepremiermodegraveledumondecommenexistantquedefaccedilonpotentielleentantquecadrematheacutematiqueagravelinteacuterieurduquelsactualiseleacuteveacutenementcorrespondantauxloisdelaphysiquequantique46EtantdonneacutequelunusmundustelquenousleconcevonsnepossegravededesoncocircteacutequunereacutealiteacutepotentiellecetteformulationrelativistedumodegraveledumondeserapprocheconsideacuterablementdunsymboledelunusmundusenparticulierlorsqueCostadeBeauregardavance(sansconnaicirctreloeuvredeJung)laffirmationaudacieusequelInconscientestcoextensifagravecemodegravelecosmique

PourreacutesoudreleproblegravemedutempsquiseposedanslatheacuteorierelativistecertainsphysicienscommeASEddingtonWheeleretRPFeynmannproposentenoutredepostulerdeuxdimensionstemporelleslunepourletempsdirigeacutedalafaccedilonhabituelleagravecausedelentropie(timearrow)47etlasecondeougraveletempsseraitsansdirectiondanscesensquelesdonneacuteespourraientysuivreundeacuteroulementdirigeacuteaussibienenavantquenarriegravereCettedimensionseraitmatheacutematiquementimaginairecest‐agrave‐direquesesvaleursdevraientecirctremultiplieacuteespar‐1Cettedimensiontemporellesansdeacuteroulementplaceacuteeaupregravesdeladimensionhabituellerappellelilludtempus48oularepreacutesentationprimitivedelAljiraetserapportevraisemblablementaumecircmearcheacutetype49IlnemappartientpasdeporterunjugementsurdesspeacuteculationstheacuteoriquesdecegenreetleurvaliditeacutemaissionlesconsidegraveredupointdevuepsychologiqueellesapparaissentcommesymptomatiquescarlideacuteedunesecondedimensiontemporellesembleecirctreunerecherchemeneacuteeagravetacirctonsmaisnonsanssuccegravesparlesphysiciensenvuededeacutecouvrirdesformulationsdelideacuteedutempsquipeuventecirctrecompareacuteesagraveplusduntitreaudoubleprincipejungiendunordreacausaletdelasynchroniciteacutespeacutecifiqueSelonEddingtoneneffetlesmicroeacuteveacutenementsquiontlieudansladimensiontemporelledelamatheacutematiqueimaginairepourraientlecaseacutecheacuteantpasseravecdesmacroeffetsdansladimensiondirigeacuteedelafaccedilonhabituelledemecircmequeselonJungleseacuteveacutenements

41OCostadeBeauregardlesecondprincipedelaSciencedutempsParis1963p14etsv 42CfAWenzlDiephilosophischenGrenzfragenderModernenNaturwissenschaftStuttgart3eeacuted1960p127etsv(3)Loccitp32 43Loccitp32 44HWeylRaumZeitMaterieDarmstadt1961p9 45VoirlouvragecollectifpublieacuteparJTFraserVoicesofTimeNewYork1966 46Loccitpassim 47Flecircchedutemps 48 Celle des mythes ougrave les eacuteveacutenements se deacuteroulent en ce temps‐lagrave ou il eacutetait une fois hellip en dehors de la dureacuteechronologique(NdT) 49LintroductionduntelparamegravetrecacheacutecommelaappeleacutePaulipeutnaturellementtoujoursecirctresoupccedilonneacutederepreacutesenteruneprojectiondelinconscientcollectif

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page13

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

synchronistiquespassentsporadiquementdanslecontinuumhabituelassujettiauxloisstatistiques

LaphysiquemodernechercheeacutegalementagraveserapprocherpardeacutetrangesdeacutetoursdelideacuteedesavoirabsoluLacyberneacutetiquelasciencedelinformationtechniqueetdesesbasesmatheacutematiquesseheurteineacutevitablementagravedesproblegravemespsychologiques50CertainsdesestheacuteoricienscommeMRuyerLBrillouinDGaboretJRothsteinontmecircmeopteacutepourlideacuteequelareacutesonancepsychiquenepeutpasecirctrelaisseacuteehorsduchampdexamenEtdanscecontexteCostadeBeauregardestparvenuauxconclusionssuivanteslespreacutedictionsdelaphysiquereposentaujourdhuisurlecalculdesprobabiliteacutesquipermetdespreacutedictionsmaisnondesreacutetrodictions(puisquecertainsprocessusnaturelssontirreacuteversiblesentropie)DapregravesJohnvonNeumanntoutactedemesureesteacutegalementirreacuteversiblecequiveutdirequetouteinformationestacquiseauprixduneaugmentationdelentropiedeluniversMaislinformationsignifieeacutegalementlapossibiliteacutedediminuerleacutetatdentropiedunsystegravemeindividuelgracircceagravedesinterventionsordonnatrices(Linformationenelle‐mecircmeconsistedansdesrepreacutesentationsimageacuteesquisontpreacutesentesagravelaconscience)Pourproduireuneinterventionordonnatrice(dimensiondentropie=neacuteguentropie)lapsycheacutedoitpasserdesoneacutetatpassifetcognitifagraveuneacutetatactifetvolitifDanslepremiereacutetatlinformationestungaindeconnaissancedanslesecondunepossibiliteacutedorganiser(neacuteguentropie)TandisquelepouvoirdorganisationopposeacuteagravelentropiedisparaicirctprogressivementducosmosilcirculeunailleurspsychiquesousformepotentielleentantquinformationCetailleurspsychiquedeleacutenergieestappeleacuteinfrapsychismeparCostadeBeauregardLauteurentendmanifestementparlagravequelquechosedetregravesanalogueaufacteurdeacutesigneacuteparJungcommeaspectpsychoiumldedelarcheacutetypeoudelinconscientcollectifLinfrapsychismedeCostadeBeauregardcontienteacutegalementselonluiunesupraconsciencequicorrespondexactementchezJungagravelideacuteedesavoirabsoluRuyerlappellesurvolabsolu51delatotaliteacutedelecirctreLrsquoinfrapsychismecosmiquedeCostadeBeauregardestununiversantiphysique(anti‐Carnot)reacutegipardesloisnoncausalesmaisfinalesetcoexistantagravelamatiegravereIlsecristallisedanslespsycheacutesindividuellesdeshumainsetdesanimauxLesavoirquisytrouvecontenusepropageavecunevitessesupeacuterieureagravecelledelalumiegravereetsynchroniselesecirctresindividuelspuisqueleurspsycheacutestirenttoutesleuroriginedumecircmereacuteseaudeteacuteleacutecommunicationsLemondemateacuterieltoutentierestunesortedordinateurgeacuteantquisertagravelareacutealisationdelaconsciencechezlesindividus52CommeRolandWeitzenbeumlcklamontreacutedefaccedilonamusantedanssonlivreLespacequadridimensionnel53ilyatoujoursunebonnepartdephantasmedanslesgrandeursnonobservablesdelaphysiquemoderneetlepsychologuenaaucunepeineagravereconnaicirctredanscesphantasmesdesprojectionsdelinconscientcollectifIlmesembletoutefoisquelesreacuteflexionsdeCostadeBeauregardoffrentplusdeseacuterieuxetderigueuretpeuventcontribuerplusquedautresagravecreacuteeruneuniteacutedevisionentrelaphysiqueetlapsychologieparcequelauteurreconnaicirctouvertementlapreacutesencedunfacteurpsychiquedanslesparamegravetrescacheacutes

JungafaitressortirdanssoneacutetudesurleprincipedesynchroniciteacutequelesnombresnaturelsjouentunrocircleimportantdanslaplupartdesexpeacuteriencesdedivinationdelrsquohumaniteacuteAlafindesavieilprojetaitmecircmedrsquoentreprendreuntravailsurlesaspectsarcheacutetypiquesdesnombrespourmieuxsuivrecettepisteconduisantagravesonideacuteedunusmundus54LenombreeacutetaitpourJung‐commeillesoulignaunjourdansunediscussionlexpressionlaplusprimitivedelespritIlentendparespritunfacteurdordreactifetdynamiqueagraveloeuvredansetsouslepsychismeinconscientMaisdanslamesureougravelenombrerepreacutesenteeacutegalementuneproprieacuteteacuteinheacuterenteagrave

50CfentreautresJRPierceSymbolssignalsandnoiseThenatureandprocessofcommunicationNewYork1961passim 51CetteexpressioncommelestermesdOCostadeBeauregardplaceacutesentreguillemetsestenfranccedilaisdansletexte(NdT) 52OCostadeBeauregardLesecondprincipedelasciencedutempsopcitp95101‐102112123141etsvVoiraussidumecircmeauteurNouveauxaspectsdutempsdesphysiciensinBulletinGroupedrsquoeacutetudesCGJungNdeg15Avril1969p5‐12 53DervierdimensionaleRaumBacircle‐Stuttgart1958 54VoirBulletinndeg13p5‐13

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page14

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamatiegravereconformeacutementagravelanaturequantiquedetouteeacutenergie(voirparexemplelesnombresnucleacuteons)lenombreapparaicirctcommeleacuteleacutementobjectifetspirituelquiordonneenmecircmetempslapsycheacuteetlamatiegravere

NouslesavonsparlesteacutemoignagesdematheacutematicienscommeHenriPoincareacuteFreacutedeacutericGaussFeacutelixKleinJacquesHadamardetdautresencorelesnombrescommeaussidesordrescompliqueacutesdenombrespeuventsereacuteveacutelerdirectementagravepartirdupsychismeinconscient55LaffirmationdesChinoisselonlaquelleleurHoTouetleurLochouonteacuteteacutereacuteveacuteleacutesparuncheval‐dragonouunetortuesignifientpournouslamecircmechosesurleplansymboliqueVusouscetanglelenombrenaturelnestpasposeacuteseulementparunactedeconsciencemaisilconstituequelquechosedepreacuteexistantdanslanatureunestructuredynamiqueouplusexactementuneconfigurationrythmiquedeacutenergiequiapparaicirctdefaccedilonisomorphedanslesdomainesdereacutealiteacutepsychiqueetphysique56

IlestinteacuteressantdenoterquelesnombreslorsquilsdoiventservirdinstrumentsdivinatoirespoursaisirlasynchroniciteacutenontpasunaspectquantitatifmaisuncaractegraveredechampoudecontinuumIlsapparaissentenquelquesortecommelespointsexciteacutesdunchampEndautrestermesonpourraitdeacutesignerlesnombresnaturelscommedescentresvirtuelsspeacutecifiquementreacutepartisdunchampdenombrescontinucequirendraitpossibleleacutedificationdunisomorphismeentrelamicrostructuredelamatiegravereetlastructuredelinconscientcollectifOnaeneffetdeacutecouvertreacutecemmentquelesparticuleseacuteleacutementairessontencoredivisiblesWheelerdeacuteclareenconseacutequencequilnyaendeacutefinitivequedessortesdechampseacutelectrodynamiquesquisetrouveraientenfluctuationconstanteetquelesparticulessontdesfragmentschargeacuteseacutenergeacutetiquementdelageacuteomeacutetriefondamentaledelespace57‐doncquelquechosecommedespointsexciteacuteseacutenergeacutetiquementdansuncontinuumLancelotWhyteavaitdeacutejagravesouligneacute58quelideacuteedechampgouvernedeplusenpluslasciencecontemporainesousformedemodegravelederelationopeacuterantdanstoutesituationCelavaudraitspeacutecialementpourlesparticuleseacuteleacutementairesquimanifestentlatendanceagravesordonnerdefaccedilonreacuteguliegravereetmecircmeagravesereformerquandellessontendommageacuteescommelecristalWhytedeacutefinitmecircmelavieensoicommelexpansiondelapousseacuteedunmodegravele59

Toutcelameparaitnousconduireagravelideacuteequenouspourrions‐souslanglepsychologiquetoutaumoins‐voirlesnombressousdeuxaspectscompleacutementairescommedesquantiteacutesdiscontinuesetcommeuncontinuumuniqueCederniercorrespondraitagraveunsymbolematheacutematiquedelunusmundus60

DanssonlivreLaphysiquemoderneetlapsychologiedesprofondeurs61ErnstAnrichdeacuteclarequelrsquoecirctredelaphysiquesembleavoirunliendeacutetermineacuteaveclenombrecommeuniteacuteettotaliteacuteIlentendparlagravelaseacuteriedesnombresmagiquesounombresnucleacuteonsdeacutecouverteparMariaGoeppertetAdolfJansenJAnrichtditagraveproposdecenombrerelationnel(quilproposedenommernombrehieacuterarchique)quecenestpasunchiffrequantitatifappartenantagraveuneseacuteriemaisquilpossegravedelaqualiteacutedepouvoircreacuteerdeshieacuterarchiesproportionnelles62OnpourraitagravemonavisfranchirunpasdeplusetdirequeleNombreestunequantiteacuteetune

55YJHadamardThepsychologyofinventioninthemathematicalfieldNewYork1954passim 56On sait que lemot grecarithmos (nombre) est eacutetymologiquement parentde rythmos L unet lautre viennent de rhein =coulerCfWhitsawloccitp115 57DapregravesSullivandansleNewYorkTimesdu5Feacutevrier1967 58LLWhyteAccentonformNewYork1950p27‐26 59Loccitp118 60JentendsparlagravequelquechosededistinctdelideacuteematheacutematiquedecontinuumendevenirquetraduitparexemplelaseacuterieindeacutefiniedesquantiteacutesfractionnellesentredeuxnombresreacuteelssuccessifsoudautresgroupesdindeacutefinisLideacuteeestentendueicisimplement dans le sens dun terrain nourricier de quantiteacutes susceptibles decirctre extraites Je nentends pas non plus uncontinuumsansdureacuteeausensdeWeierstrassougravelelimesestidentiqueagravechaqueeacuteleacutementarbitrairementchoisidelaseacuterie 61 E Anrich Moderne Physik und Tiefen psychologie Stuttgart 1965 p 6 Il est agrave noter que dans son ouvrage qui estfondamentalagravedautreseacutegardsAnrichignorepresqueentiegraverementlasynchroniciteacute 62 Ibid p 150et 142 Par contre Anrich refuse dadmettre de faccedilon surprenante que le nombre soit une image premiegravere(Urbild)

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page15

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

manifestationeacutenergeacutetiquementqualitativeetspeacutecifiqueducontinuumunitairecequieacutequivautagravelunusmundus

Toutnombrenaturelpossegravederaitainsiquatreaspectsprincipaux1‐Relationaveclespace‐tempspossibiliteacuteduneexpressiongeacuteomeacutetrique(topologie)2‐Quantiteacute3‐Raisonpositionnelle(sequentialorderordredesuccession)theacuteoriedesgroupes4‐Qualiteacute=configurationrythmiqueducontinuumunitaireCeladonneletableausuivant

IlestpossiblededeacutemontrerempiriquementquelensembledudomainepsychiquequeJung

deacutesignesouslenomdinconscientcollectifetquiestlacouchelaplusinfeacuterieuredelinconscientpsychiqueobservabledanslhommepossegravedeunestructuredechampdontlespointsexciteacutescorrespondentauxarcheacutetypesLesdeacuteroulementseacutenergeacutetiquesquiontlieudanscechampsuiventuncourslineacuteaireirreacuteversibleparlequelilssontassujettisautempsDemecircmelaprogressiondelaseacuterienaturelledesnombresnestvraisemblablementriendautrequuneseacutequencedetelsdeacuteroulementstypiquesreacutealiseacuteeaumoyenderythmesordonnateursCestsureuxquereposenotresentimentdutempsetpeut‐ecirctreeacutegalementcommeWolfgangPaulilasupposeacutelapossibiliteacutedunepreacutecognitionparapsychologiqueIlestinteacuteressantdobserverquedanslaChinelaplusanciennedeacutejagravelesmatheacutematiqueseacutetaientuniquementconsideacutereacuteescommelasciencevisantagravepreacutedirelavenir(Malheureusementcetaspectdelatheacuteoriechinoisedesnombresnamecircmepaseacuteteacuteexploreacuteparlasciencechinoiseelle‐mecircmequantagravelhommeoccidentalelleluiesttotalementinaccessible)LideacuteedetempsseraitainsifondeacuteesurcellederythmesstructureacutesnumeacuteriquementconceptionquirejointlesfaitsobserveacutesdunpointdevuetoutagravefaitdiffeacuterentparJeanPiagetetPaulFraisseAulieudedeacutefinirletempsavecThomasdAquinsappuyantsurAristotecommeunnumerusmovens(unnombrequisemeut)ilfaudraitpeut‐ecirctrediredunefaccedilonpluscomplegravetequelesmodegravelescommunsdemouvementdeleacutenergiepsycho‐physiquesontlesnombresdansleurrythmedeprogressionilsfondentlideacuteedetempsetdansleurnaturedechamplideacuteedunordreintemporelCelaexpliquepourquoidespersonnificationsmythologiquesdutempscommeledieuAiumlonagraveRomeServanenPerseKalaenIndesontdesincarnationsexplicitesdeleacutenergiepsychiquepolyvalente

LechampdelinconscientcollectifconccedilucommeisomorpheparrapportauchampdesnombresnaturelsnestpasorganiseacutedunefaccedilonquelconqueoupartiellementchaotiquemaisilparaicirctecirctreordonneacuteparuncentreeacutenergeacutetiquesupeacuterieurqueJungappellelarcheacutetypeduSoiCedernierparaitmanifesterdesstructuresquaternairesquandilestrepreacutesenteacutedunefaccedilonstatique(danslemandala)maisuneobservationplusattentiveyreacutevegraveleplutocirctcommeJunglrsquoamontreacutedansAiumlonunestructuredynamiquededeacuteroulementdontlecaractegravereestlesuivant

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page16

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

cequisuggegraveredenouveauunestructureanalogueagravecellequonretrouvedansleYiKingla

geacuteomanciemaisaussilastbutnotleastdanslecodeADNetARNIcijenepuismempecirccherdeciterlerecircvedunphysicienmodernequiparaicircteacutegalementfaireallusionagravecettestructure

Laveillelerecircveurseacutetaitappliqueacuteagravedessinercertainsfacteursdeacutecisifsdesavie(nousdirionsdescomplexes)danslesanglesduneeacutetoiledeDavidLagrave‐dessusilfaitlesongesuivant

UneChinoise(eacuteleveacuteeaurangduneSophia)estpreacutesenteavecdeuxhommesLequatriegravemecestmoiEllemeditTudoisnouslaisserjouerbeaucoupdepartiesdeacutechecsdanstouteslescombinaisonspossiblesDansunevisionhypnagogiquelerecircveurlentendluidireenoutreDanstesdessinsilyaquelquechosedetoutagravefaitjusteetquelquechosedetransitoireetdefauxCequiestjustecestquelenombredestraitsestde6etlefauxquelenombredespointsestde6Regardeicietjevisuncarreacuteavecdesdiagonalesnettementtraceacutees

Vois‐tumaintenantenfinle4etle6Danslespace4pointset6traitsou6pairesagravepartirde

4pointsCesontlesmecircmessixtraitsquisontdansleYiKinqDeplusregardelecarreacute4destraitssontdeacutegalelongueurlesdeuxautressontpluslongsdansunrapportirrationnelIlnyapasdefigureformeacuteeagravepartirde4pointsquiaitsixtraitseacutegauxCestpourquoilasymeacutetrienepeutecirctreproduitestatiquementetilnaicirctunedanseLaconjonctionsignifieunchangementdeplaceaucoursdecettedanseOnpeuteacutegalementparlerdunjeuouderythmesetderotationsCestpourquoiletroisdoitecirctreexprimeacutedefaccedilondynamiquecequiestdeacutejagravecontenudefaccedilonlatentedanslecarreacute

CerecircveetlephantasmequilesuitserapportentmanifestementagraveunrythmenumeacuteriquevitalfondamentalanalogueagraveceluipressentiparlesChinoisUntelrythmededansedetriplettesetdequaterniosestcontenudanspresquetouslesmodegravelesdunusmundusdelhumaniteacuteetaussidanssesmodegravelesspeacuteciauxdesmandalasdivinatoiresetilestfrappantdeconstateragraveceproposquelesmeacutethodesdecomputationdelaplupartdestechniquesdivinatoiresontuncoursreacutetrogradeentantquemodesdepenseacuteeetcelagracircceagraveunerelationreacutetrogradeagraveluniteacutequisereacutepegraveteconstamment

Cestpourquoilaseacutequencenumeacuteriquequantitativeseraitpeut‐ecirctrelefondementdelaflegravechedutempstandisquinversementlechampnumeacuteriqueseraitlefondementdelordreintemporelLavisiondelhorlogedumondedeacutecriteparCGJungdansPsychologieetAlchimiecombinedeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenesetJungdeacuteclareagravecesujetquilyapeut‐ecirctrelagraveuneallusionimageacuteeagraveloriginedelespace‐tempsmaisquilneveutpasattachertropdimportanceagravecetteinterpreacutetationcarlespreuvesluimanquentSamodestieneluipermettaitpasdesoulignerdavantagecepointimportantJaitoutefoislesentimentqueparlesdeacutecouvertesdontilvient

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 10: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page10

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

laformesuivante

LemodegraveleHo‐tou(Granetloccitp130)LeLochouesteacutegalementrepreacutesenteacutecommeunecirctrehumainquisetientaucentredansle5

etale9sursonchapeaule3etle7sontagravesadroiteetagravesagauchele2etle4sontsurseseacutepaulesle8etle6repreacutesententsesjambesquireposentsurle1LesmouvementsdecettefigureontdonneacutenaissanceauxquatreopeacuterationsadditionsoustractionmultiplicationetdivisiontandisquelageacuteomeacutetriedestrianglesesttireacuteeduHo‐tou31DepuislestempslesplusreculeacuteslestrigrammesduYiKingonteacuteteacuteeacutegalementcombineacutesaveccesplansnumeacuteriquesLepatrondecesavoirleacutegendaireestlempereurFouHidontlecorpsseterminaitenserpent32IlsagitagravenouveaudedeuxmodegravelesLunestlordreducielanteacuterieurouordreanteacuterieuraumondeIlfutfondeacuteaveclesnombresduHo‐touetsepreacutesentecommesuit33

LordreducielanteacuterieurmisenrelationavecleHo‐tou(Granetloccitp137)Commelefaitremarqueruntexteanciendanscetordreanteacuterieuraumondelesprincipes

opposeacutes(Li‐KanTchen‐SouenKouen‐Kien)setiennentlunenfacedelautresanssecombattre

LadeuxiegravemedispositionestcellequonappelleOrdreinteacuterieuraumondeouOrdreduroiWenencoreappeleacuteOrdreducielposteacuterieurElleestrelieacuteeauLo‐chou

LordreducielposteacuterieurrelieacuteauLo‐chou(Granetloccitp138)Laxetransversalseacutepare

lestrigrammesmasculinsetlestrigrammesfeacutemininsCesdeuxplansdumondeonteacuteteacuteeacutegalementrepreacutesenteacutespardeuxplanchettestournant

lunesurlautreleplaninteacuterieuraumondeeacutetantfigureacutesurlaplanchetteinfeacuterieurecarreacuteerepreacutesentantlaterreleplananteacuterieuraumondeeacutetanttraceacutesurlaplanchesupeacuterieurerondecelleducielLarotationdesdeuxensenscontrairedonnaitdesreacuteponsesdivinatoiresIlestvraisemblablequecetteexpeacuteriencefututiliseacuteedansleplusancienchamanismechinois34

Cesmatricesnumeacuteriquesnesontnullementagravelinversedecellesdesmatheacutematiquesetdelaphysiqueoccidentalesdesgroupesoudesstructures(sets)quantitatifsmaiscommelefait

31 Voir D Chin‐te Cheng On the mathematical significance of the Chinese Ho tu and Lo‐shu The American MathematicalMonthly1925p499etsvCetarticlemaeacuteteacuteamicalementsignaleacuteparMArnoldMindel32MGranetopcitp182etsv 33RichardWilhelmLeYiKingtradfr2emeeacuted1971p306etGranetloccitp185etsv 34Loccitp200etsv

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page11

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

observerMGranet35desclassificationsnumeacuteriquesqualitativesethieacuterarchiquesquiaidentagravesaisirdesensemblesdobjets36Cesontpourrait‐oneacutegalementdiredeschampsqualitatifsCesontvraisemblablementdetelspreacutesupposeacutesquiontconduitlephilosophechinoisWangFouTchi(1619‐1692)agraveeacutelaborerunetheacuteorieremarquabledelunusmundusagravelaidedelaquelleilatenteacutedexpliquerlefonctionnementduYiKing37

Dapregravesluitoutcequiexisteestendeacutefinitiveuncontinuumembrassanttouteschosesetreacuteguliegraverementdisposeacuteenlui‐mecircmeToutefoiscecontinuumnestpasmanifesteacuteetilnestpasimmeacutediatementaccessibleagraveuneperceptionsensiblePourtantgracircceagravesondynamismeinneacutedesimagesquiparticipentdesareacutegulariteacutesouslerapportdelastructureetdelapositionsediffeacuterencientdeluiParcequellessontdisposeacuteesreacuteguliegraverementellesparticipenteacutegalementdumondedesnombresetpeuventpourcetteraisonecirctresaisiesagravelaidedunprocessusnumeacuterique38

SelonWangFouTchinousavonsdeuxaccegravesagravececontinuumdelunusmunduslexpeacuteriencedirecte(qualitative)quipasseparlesimagesetlexpeacuteriencespeacuteculativeettheacuteoriquequipasseparlesnombresLuneetlautrenouspermettentdesaisirlesconstellationsactuellesdelarriegravere‐plandeluniverspsychophysique

IlmesemblequelessymbolesdelunusmundusquireviennentsanscessedansledualismepreacutesenteacuteparcesexemplesquecettedualiteacutedunmodegravelerelativementintemporelabsoluetdunmodegravelemobileetlieacuteautempssontenrelationaveclesdeuxaspectsdelacausaliteacutedistingueacutesparJungdanssonessaisurlasynchroniciteacute39Jungyposelaquestiondesavoirsileprincipedesynchroniciteacutenedevraitpasecirctreconsideacutereacutesimplementdanssasingulariteacutecommelecas‐limitedunprincipenaturelformelbeaucoupplusgeacuteneacuteralCedernierseraitunedispositionacausalenormalementobservablequisemanifestedanslamatiegravereparexempledanslespheacutenomegravenesdediscontinuiteacute(tempsdedemi‐valeur)etdanslapsycheacutedanslesproprieacuteteacutesaprioridesnombresnaturelsAupregravesdecesdispositionsacausalessignificativesquisepreacutesententnormalementilexistedeseacuteveacutenementsraresobservablesseulementdefaccedilonsporadiqueetproprementsynchronistiqueDanslepremierpheacutenomegravenesetrouveuneexistenceformelleintemporellemaisdanslesecondsemanifestentpourainsidiredesactesdecreacuteationdansletempscequiimpliquelideacuteedecreatiocontinuaJungatoutefoissouligneacute40quecettecreacuteationcontinuenestpasseulementuneseacuteriedactesdecreacuteationsuccessifsmaisquelledoitecirctrecomprisecommelapreacutesenceeacuteternelledunactedecreacuteationuniqueLesmandalascosmiquesintemporelsetstatiquesmeparaissentavoireacuteteacuteplutocirctdestineacutesagraverefleacuteterlaspectdordonnancementacausaldelarriegravere‐plandeluniversetlesappareilsdivinatoiresmobilesagravetenterdesaisirplutocirctlaspectparapsychologiquedespheacutenomegravenesspeacutecifiquesdesynchroniciteacute

Cependanttoutescestechniquesdivinatoiresnepouvaientrechercherquedeschampsdevraisemblanceagravelinteacuterieurdesquelspouvaientseproduiredeseacuteveacutenementssynchronistiquessansjamaisatteindreleacuteveacutenementspeacutecifiquequientantquecreacuteationdemeurepardeacutefinitionimpreacutevisible

CertainesdeacutecouvertesdelaphysiquetheacuteoriquemodernemeparaissentatteindreeacutegalementdefaccediloninteacuteressantedesemblablesformulationssymboliquesdelunusmundusetdusavoirabsoluAinsilephysicienfranccedilaisOlivierCostadeBeauregardeacutetudiantleproblegravemedelentropieenvientagravelaconclusionqueluniversexploreacuteparlaphysiquenestpasleToutmaisquilfaitpressentirununiverspsychiquebeaucoupplusorigineldontluniversmateacuterielnerepreacutesentequundoubledenaturepassiveIlconsidegravereluniverspsychiquecommeun

35Loccitp205etp199 36Enfranccedilaisdansletexte(NdT) 37 Ce philosophe important a eacuteteacute redeacutecouvert par Hellmut Wilhelm et sa theacuteorie exposeacutee dans son inteacuteressant article DerZeitbegriffimBuchderWandlungenEranos‐Jahrbach1951volXXp333etsv 38Ledeacutenombrementdestigesdachilleacuteeoudespiegraveccediles 39NaturerklaumlrungundPsycheloccitp103‐10840Ibidp106note1

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page12

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

infrapsychismeunsubconscientquiexistedefaccediloncoextensiveparrapportagraveuncorpsdemondeagravequatredimensionsdeMinkowskietdEinstein(blockuniverse)41

Onsaitquedapregraveslesrelativistestoutcequinousapparaicirctsouslaspectspatio‐temporelestenderniegravereanalyselareacutealisationdesproprieacuteteacutesmatheacutematiquesduneformeinvisibledanslaquellenonseulementletempsetlespacemaisaussilasubstanceetledynamismesonttraduitsenmeacutetrique42Lespaceestformeacuteparlareacutepartitiondelamatiegravereetdeleacutenergieetlamatiegraverepeutecirctresaisieparlemonnayagematheacutematiqueducontinuum43AinsisuivantlexpressiondeHermannWeyl44ellesedeacutetermineconceptuellementagravelaidedenombresDanscecontinuumgeacuteomeacutetriqueagravequatredimensionsletempsdevientunegrandeursujetteagravecautionetlatheacuteorierelativisteavecsondeacuteterminismesopposeainsidansunecertainemesureagravelaphysiquedesquantasdontlestenantsadmettentuncertainindeacuteterminismesurlabasedelarelationdincertitudedHeisenbergAinsileproblegravemedutempsrevientaujourdrsquohuiaupremierplandeladiscussionscientifique45

PourreacuteconciliercesdeuxdirectionslemodegraveledumondematheacutematiqueetstatiquedEinsteindunepartetceluiquiconsidegravereledevenirindeacutetermineacutedelaphysiquequantiquecommeleveacuteritablelephilosophemunichoisAloisWenzlaproposeacutedeconsideacutererlepremiermodegraveledumondecommenexistantquedefaccedilonpotentielleentantquecadrematheacutematiqueagravelinteacuterieurduquelsactualiseleacuteveacutenementcorrespondantauxloisdelaphysiquequantique46EtantdonneacutequelunusmundustelquenousleconcevonsnepossegravededesoncocircteacutequunereacutealiteacutepotentiellecetteformulationrelativistedumodegraveledumondeserapprocheconsideacuterablementdunsymboledelunusmundusenparticulierlorsqueCostadeBeauregardavance(sansconnaicirctreloeuvredeJung)laffirmationaudacieusequelInconscientestcoextensifagravecemodegravelecosmique

PourreacutesoudreleproblegravemedutempsquiseposedanslatheacuteorierelativistecertainsphysicienscommeASEddingtonWheeleretRPFeynmannproposentenoutredepostulerdeuxdimensionstemporelleslunepourletempsdirigeacutedalafaccedilonhabituelleagravecausedelentropie(timearrow)47etlasecondeougraveletempsseraitsansdirectiondanscesensquelesdonneacuteespourraientysuivreundeacuteroulementdirigeacuteaussibienenavantquenarriegravereCettedimensionseraitmatheacutematiquementimaginairecest‐agrave‐direquesesvaleursdevraientecirctremultiplieacuteespar‐1Cettedimensiontemporellesansdeacuteroulementplaceacuteeaupregravesdeladimensionhabituellerappellelilludtempus48oularepreacutesentationprimitivedelAljiraetserapportevraisemblablementaumecircmearcheacutetype49IlnemappartientpasdeporterunjugementsurdesspeacuteculationstheacuteoriquesdecegenreetleurvaliditeacutemaissionlesconsidegraveredupointdevuepsychologiqueellesapparaissentcommesymptomatiquescarlideacuteedunesecondedimensiontemporellesembleecirctreunerecherchemeneacuteeagravetacirctonsmaisnonsanssuccegravesparlesphysiciensenvuededeacutecouvrirdesformulationsdelideacuteedutempsquipeuventecirctrecompareacuteesagraveplusduntitreaudoubleprincipejungiendunordreacausaletdelasynchroniciteacutespeacutecifiqueSelonEddingtoneneffetlesmicroeacuteveacutenementsquiontlieudansladimensiontemporelledelamatheacutematiqueimaginairepourraientlecaseacutecheacuteantpasseravecdesmacroeffetsdansladimensiondirigeacuteedelafaccedilonhabituelledemecircmequeselonJungleseacuteveacutenements

41OCostadeBeauregardlesecondprincipedelaSciencedutempsParis1963p14etsv 42CfAWenzlDiephilosophischenGrenzfragenderModernenNaturwissenschaftStuttgart3eeacuted1960p127etsv(3)Loccitp32 43Loccitp32 44HWeylRaumZeitMaterieDarmstadt1961p9 45VoirlouvragecollectifpublieacuteparJTFraserVoicesofTimeNewYork1966 46Loccitpassim 47Flecircchedutemps 48 Celle des mythes ougrave les eacuteveacutenements se deacuteroulent en ce temps‐lagrave ou il eacutetait une fois hellip en dehors de la dureacuteechronologique(NdT) 49LintroductionduntelparamegravetrecacheacutecommelaappeleacutePaulipeutnaturellementtoujoursecirctresoupccedilonneacutederepreacutesenteruneprojectiondelinconscientcollectif

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page13

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

synchronistiquespassentsporadiquementdanslecontinuumhabituelassujettiauxloisstatistiques

LaphysiquemodernechercheeacutegalementagraveserapprocherpardeacutetrangesdeacutetoursdelideacuteedesavoirabsoluLacyberneacutetiquelasciencedelinformationtechniqueetdesesbasesmatheacutematiquesseheurteineacutevitablementagravedesproblegravemespsychologiques50CertainsdesestheacuteoricienscommeMRuyerLBrillouinDGaboretJRothsteinontmecircmeopteacutepourlideacuteequelareacutesonancepsychiquenepeutpasecirctrelaisseacuteehorsduchampdexamenEtdanscecontexteCostadeBeauregardestparvenuauxconclusionssuivanteslespreacutedictionsdelaphysiquereposentaujourdhuisurlecalculdesprobabiliteacutesquipermetdespreacutedictionsmaisnondesreacutetrodictions(puisquecertainsprocessusnaturelssontirreacuteversiblesentropie)DapregravesJohnvonNeumanntoutactedemesureesteacutegalementirreacuteversiblecequiveutdirequetouteinformationestacquiseauprixduneaugmentationdelentropiedeluniversMaislinformationsignifieeacutegalementlapossibiliteacutedediminuerleacutetatdentropiedunsystegravemeindividuelgracircceagravedesinterventionsordonnatrices(Linformationenelle‐mecircmeconsistedansdesrepreacutesentationsimageacuteesquisontpreacutesentesagravelaconscience)Pourproduireuneinterventionordonnatrice(dimensiondentropie=neacuteguentropie)lapsycheacutedoitpasserdesoneacutetatpassifetcognitifagraveuneacutetatactifetvolitifDanslepremiereacutetatlinformationestungaindeconnaissancedanslesecondunepossibiliteacutedorganiser(neacuteguentropie)TandisquelepouvoirdorganisationopposeacuteagravelentropiedisparaicirctprogressivementducosmosilcirculeunailleurspsychiquesousformepotentielleentantquinformationCetailleurspsychiquedeleacutenergieestappeleacuteinfrapsychismeparCostadeBeauregardLauteurentendmanifestementparlagravequelquechosedetregravesanalogueaufacteurdeacutesigneacuteparJungcommeaspectpsychoiumldedelarcheacutetypeoudelinconscientcollectifLinfrapsychismedeCostadeBeauregardcontienteacutegalementselonluiunesupraconsciencequicorrespondexactementchezJungagravelideacuteedesavoirabsoluRuyerlappellesurvolabsolu51delatotaliteacutedelecirctreLrsquoinfrapsychismecosmiquedeCostadeBeauregardestununiversantiphysique(anti‐Carnot)reacutegipardesloisnoncausalesmaisfinalesetcoexistantagravelamatiegravereIlsecristallisedanslespsycheacutesindividuellesdeshumainsetdesanimauxLesavoirquisytrouvecontenusepropageavecunevitessesupeacuterieureagravecelledelalumiegravereetsynchroniselesecirctresindividuelspuisqueleurspsycheacutestirenttoutesleuroriginedumecircmereacuteseaudeteacuteleacutecommunicationsLemondemateacuterieltoutentierestunesortedordinateurgeacuteantquisertagravelareacutealisationdelaconsciencechezlesindividus52CommeRolandWeitzenbeumlcklamontreacutedefaccedilonamusantedanssonlivreLespacequadridimensionnel53ilyatoujoursunebonnepartdephantasmedanslesgrandeursnonobservablesdelaphysiquemoderneetlepsychologuenaaucunepeineagravereconnaicirctredanscesphantasmesdesprojectionsdelinconscientcollectifIlmesembletoutefoisquelesreacuteflexionsdeCostadeBeauregardoffrentplusdeseacuterieuxetderigueuretpeuventcontribuerplusquedautresagravecreacuteeruneuniteacutedevisionentrelaphysiqueetlapsychologieparcequelauteurreconnaicirctouvertementlapreacutesencedunfacteurpsychiquedanslesparamegravetrescacheacutes

JungafaitressortirdanssoneacutetudesurleprincipedesynchroniciteacutequelesnombresnaturelsjouentunrocircleimportantdanslaplupartdesexpeacuteriencesdedivinationdelrsquohumaniteacuteAlafindesavieilprojetaitmecircmedrsquoentreprendreuntravailsurlesaspectsarcheacutetypiquesdesnombrespourmieuxsuivrecettepisteconduisantagravesonideacuteedunusmundus54LenombreeacutetaitpourJung‐commeillesoulignaunjourdansunediscussionlexpressionlaplusprimitivedelespritIlentendparespritunfacteurdordreactifetdynamiqueagraveloeuvredansetsouslepsychismeinconscientMaisdanslamesureougravelenombrerepreacutesenteeacutegalementuneproprieacuteteacuteinheacuterenteagrave

50CfentreautresJRPierceSymbolssignalsandnoiseThenatureandprocessofcommunicationNewYork1961passim 51CetteexpressioncommelestermesdOCostadeBeauregardplaceacutesentreguillemetsestenfranccedilaisdansletexte(NdT) 52OCostadeBeauregardLesecondprincipedelasciencedutempsopcitp95101‐102112123141etsvVoiraussidumecircmeauteurNouveauxaspectsdutempsdesphysiciensinBulletinGroupedrsquoeacutetudesCGJungNdeg15Avril1969p5‐12 53DervierdimensionaleRaumBacircle‐Stuttgart1958 54VoirBulletinndeg13p5‐13

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page14

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamatiegravereconformeacutementagravelanaturequantiquedetouteeacutenergie(voirparexemplelesnombresnucleacuteons)lenombreapparaicirctcommeleacuteleacutementobjectifetspirituelquiordonneenmecircmetempslapsycheacuteetlamatiegravere

NouslesavonsparlesteacutemoignagesdematheacutematicienscommeHenriPoincareacuteFreacutedeacutericGaussFeacutelixKleinJacquesHadamardetdautresencorelesnombrescommeaussidesordrescompliqueacutesdenombrespeuventsereacuteveacutelerdirectementagravepartirdupsychismeinconscient55LaffirmationdesChinoisselonlaquelleleurHoTouetleurLochouonteacuteteacutereacuteveacuteleacutesparuncheval‐dragonouunetortuesignifientpournouslamecircmechosesurleplansymboliqueVusouscetanglelenombrenaturelnestpasposeacuteseulementparunactedeconsciencemaisilconstituequelquechosedepreacuteexistantdanslanatureunestructuredynamiqueouplusexactementuneconfigurationrythmiquedeacutenergiequiapparaicirctdefaccedilonisomorphedanslesdomainesdereacutealiteacutepsychiqueetphysique56

IlestinteacuteressantdenoterquelesnombreslorsquilsdoiventservirdinstrumentsdivinatoirespoursaisirlasynchroniciteacutenontpasunaspectquantitatifmaisuncaractegraveredechampoudecontinuumIlsapparaissentenquelquesortecommelespointsexciteacutesdunchampEndautrestermesonpourraitdeacutesignerlesnombresnaturelscommedescentresvirtuelsspeacutecifiquementreacutepartisdunchampdenombrescontinucequirendraitpossibleleacutedificationdunisomorphismeentrelamicrostructuredelamatiegravereetlastructuredelinconscientcollectifOnaeneffetdeacutecouvertreacutecemmentquelesparticuleseacuteleacutementairessontencoredivisiblesWheelerdeacuteclareenconseacutequencequilnyaendeacutefinitivequedessortesdechampseacutelectrodynamiquesquisetrouveraientenfluctuationconstanteetquelesparticulessontdesfragmentschargeacuteseacutenergeacutetiquementdelageacuteomeacutetriefondamentaledelespace57‐doncquelquechosecommedespointsexciteacuteseacutenergeacutetiquementdansuncontinuumLancelotWhyteavaitdeacutejagravesouligneacute58quelideacuteedechampgouvernedeplusenpluslasciencecontemporainesousformedemodegravelederelationopeacuterantdanstoutesituationCelavaudraitspeacutecialementpourlesparticuleseacuteleacutementairesquimanifestentlatendanceagravesordonnerdefaccedilonreacuteguliegravereetmecircmeagravesereformerquandellessontendommageacuteescommelecristalWhytedeacutefinitmecircmelavieensoicommelexpansiondelapousseacuteedunmodegravele59

Toutcelameparaitnousconduireagravelideacuteequenouspourrions‐souslanglepsychologiquetoutaumoins‐voirlesnombressousdeuxaspectscompleacutementairescommedesquantiteacutesdiscontinuesetcommeuncontinuumuniqueCederniercorrespondraitagraveunsymbolematheacutematiquedelunusmundus60

DanssonlivreLaphysiquemoderneetlapsychologiedesprofondeurs61ErnstAnrichdeacuteclarequelrsquoecirctredelaphysiquesembleavoirunliendeacutetermineacuteaveclenombrecommeuniteacuteettotaliteacuteIlentendparlagravelaseacuteriedesnombresmagiquesounombresnucleacuteonsdeacutecouverteparMariaGoeppertetAdolfJansenJAnrichtditagraveproposdecenombrerelationnel(quilproposedenommernombrehieacuterarchique)quecenestpasunchiffrequantitatifappartenantagraveuneseacuteriemaisquilpossegravedelaqualiteacutedepouvoircreacuteerdeshieacuterarchiesproportionnelles62OnpourraitagravemonavisfranchirunpasdeplusetdirequeleNombreestunequantiteacuteetune

55YJHadamardThepsychologyofinventioninthemathematicalfieldNewYork1954passim 56On sait que lemot grecarithmos (nombre) est eacutetymologiquement parentde rythmos L unet lautre viennent de rhein =coulerCfWhitsawloccitp115 57DapregravesSullivandansleNewYorkTimesdu5Feacutevrier1967 58LLWhyteAccentonformNewYork1950p27‐26 59Loccitp118 60JentendsparlagravequelquechosededistinctdelideacuteematheacutematiquedecontinuumendevenirquetraduitparexemplelaseacuterieindeacutefiniedesquantiteacutesfractionnellesentredeuxnombresreacuteelssuccessifsoudautresgroupesdindeacutefinisLideacuteeestentendueicisimplement dans le sens dun terrain nourricier de quantiteacutes susceptibles decirctre extraites Je nentends pas non plus uncontinuumsansdureacuteeausensdeWeierstrassougravelelimesestidentiqueagravechaqueeacuteleacutementarbitrairementchoisidelaseacuterie 61 E Anrich Moderne Physik und Tiefen psychologie Stuttgart 1965 p 6 Il est agrave noter que dans son ouvrage qui estfondamentalagravedautreseacutegardsAnrichignorepresqueentiegraverementlasynchroniciteacute 62 Ibid p 150et 142 Par contre Anrich refuse dadmettre de faccedilon surprenante que le nombre soit une image premiegravere(Urbild)

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page15

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

manifestationeacutenergeacutetiquementqualitativeetspeacutecifiqueducontinuumunitairecequieacutequivautagravelunusmundus

Toutnombrenaturelpossegravederaitainsiquatreaspectsprincipaux1‐Relationaveclespace‐tempspossibiliteacuteduneexpressiongeacuteomeacutetrique(topologie)2‐Quantiteacute3‐Raisonpositionnelle(sequentialorderordredesuccession)theacuteoriedesgroupes4‐Qualiteacute=configurationrythmiqueducontinuumunitaireCeladonneletableausuivant

IlestpossiblededeacutemontrerempiriquementquelensembledudomainepsychiquequeJung

deacutesignesouslenomdinconscientcollectifetquiestlacouchelaplusinfeacuterieuredelinconscientpsychiqueobservabledanslhommepossegravedeunestructuredechampdontlespointsexciteacutescorrespondentauxarcheacutetypesLesdeacuteroulementseacutenergeacutetiquesquiontlieudanscechampsuiventuncourslineacuteaireirreacuteversibleparlequelilssontassujettisautempsDemecircmelaprogressiondelaseacuterienaturelledesnombresnestvraisemblablementriendautrequuneseacutequencedetelsdeacuteroulementstypiquesreacutealiseacuteeaumoyenderythmesordonnateursCestsureuxquereposenotresentimentdutempsetpeut‐ecirctreeacutegalementcommeWolfgangPaulilasupposeacutelapossibiliteacutedunepreacutecognitionparapsychologiqueIlestinteacuteressantdobserverquedanslaChinelaplusanciennedeacutejagravelesmatheacutematiqueseacutetaientuniquementconsideacutereacuteescommelasciencevisantagravepreacutedirelavenir(Malheureusementcetaspectdelatheacuteoriechinoisedesnombresnamecircmepaseacuteteacuteexploreacuteparlasciencechinoiseelle‐mecircmequantagravelhommeoccidentalelleluiesttotalementinaccessible)LideacuteedetempsseraitainsifondeacuteesurcellederythmesstructureacutesnumeacuteriquementconceptionquirejointlesfaitsobserveacutesdunpointdevuetoutagravefaitdiffeacuterentparJeanPiagetetPaulFraisseAulieudedeacutefinirletempsavecThomasdAquinsappuyantsurAristotecommeunnumerusmovens(unnombrequisemeut)ilfaudraitpeut‐ecirctrediredunefaccedilonpluscomplegravetequelesmodegravelescommunsdemouvementdeleacutenergiepsycho‐physiquesontlesnombresdansleurrythmedeprogressionilsfondentlideacuteedetempsetdansleurnaturedechamplideacuteedunordreintemporelCelaexpliquepourquoidespersonnificationsmythologiquesdutempscommeledieuAiumlonagraveRomeServanenPerseKalaenIndesontdesincarnationsexplicitesdeleacutenergiepsychiquepolyvalente

LechampdelinconscientcollectifconccedilucommeisomorpheparrapportauchampdesnombresnaturelsnestpasorganiseacutedunefaccedilonquelconqueoupartiellementchaotiquemaisilparaicirctecirctreordonneacuteparuncentreeacutenergeacutetiquesupeacuterieurqueJungappellelarcheacutetypeduSoiCedernierparaitmanifesterdesstructuresquaternairesquandilestrepreacutesenteacutedunefaccedilonstatique(danslemandala)maisuneobservationplusattentiveyreacutevegraveleplutocirctcommeJunglrsquoamontreacutedansAiumlonunestructuredynamiquededeacuteroulementdontlecaractegravereestlesuivant

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page16

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

cequisuggegraveredenouveauunestructureanalogueagravecellequonretrouvedansleYiKingla

geacuteomanciemaisaussilastbutnotleastdanslecodeADNetARNIcijenepuismempecirccherdeciterlerecircvedunphysicienmodernequiparaicircteacutegalementfaireallusionagravecettestructure

Laveillelerecircveurseacutetaitappliqueacuteagravedessinercertainsfacteursdeacutecisifsdesavie(nousdirionsdescomplexes)danslesanglesduneeacutetoiledeDavidLagrave‐dessusilfaitlesongesuivant

UneChinoise(eacuteleveacuteeaurangduneSophia)estpreacutesenteavecdeuxhommesLequatriegravemecestmoiEllemeditTudoisnouslaisserjouerbeaucoupdepartiesdeacutechecsdanstouteslescombinaisonspossiblesDansunevisionhypnagogiquelerecircveurlentendluidireenoutreDanstesdessinsilyaquelquechosedetoutagravefaitjusteetquelquechosedetransitoireetdefauxCequiestjustecestquelenombredestraitsestde6etlefauxquelenombredespointsestde6Regardeicietjevisuncarreacuteavecdesdiagonalesnettementtraceacutees

Vois‐tumaintenantenfinle4etle6Danslespace4pointset6traitsou6pairesagravepartirde

4pointsCesontlesmecircmessixtraitsquisontdansleYiKinqDeplusregardelecarreacute4destraitssontdeacutegalelongueurlesdeuxautressontpluslongsdansunrapportirrationnelIlnyapasdefigureformeacuteeagravepartirde4pointsquiaitsixtraitseacutegauxCestpourquoilasymeacutetrienepeutecirctreproduitestatiquementetilnaicirctunedanseLaconjonctionsignifieunchangementdeplaceaucoursdecettedanseOnpeuteacutegalementparlerdunjeuouderythmesetderotationsCestpourquoiletroisdoitecirctreexprimeacutedefaccedilondynamiquecequiestdeacutejagravecontenudefaccedilonlatentedanslecarreacute

CerecircveetlephantasmequilesuitserapportentmanifestementagraveunrythmenumeacuteriquevitalfondamentalanalogueagraveceluipressentiparlesChinoisUntelrythmededansedetriplettesetdequaterniosestcontenudanspresquetouslesmodegravelesdunusmundusdelhumaniteacuteetaussidanssesmodegravelesspeacuteciauxdesmandalasdivinatoiresetilestfrappantdeconstateragraveceproposquelesmeacutethodesdecomputationdelaplupartdestechniquesdivinatoiresontuncoursreacutetrogradeentantquemodesdepenseacuteeetcelagracircceagraveunerelationreacutetrogradeagraveluniteacutequisereacutepegraveteconstamment

Cestpourquoilaseacutequencenumeacuteriquequantitativeseraitpeut‐ecirctrelefondementdelaflegravechedutempstandisquinversementlechampnumeacuteriqueseraitlefondementdelordreintemporelLavisiondelhorlogedumondedeacutecriteparCGJungdansPsychologieetAlchimiecombinedeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenesetJungdeacuteclareagravecesujetquilyapeut‐ecirctrelagraveuneallusionimageacuteeagraveloriginedelespace‐tempsmaisquilneveutpasattachertropdimportanceagravecetteinterpreacutetationcarlespreuvesluimanquentSamodestieneluipermettaitpasdesoulignerdavantagecepointimportantJaitoutefoislesentimentqueparlesdeacutecouvertesdontilvient

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 11: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page11

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

observerMGranet35desclassificationsnumeacuteriquesqualitativesethieacuterarchiquesquiaidentagravesaisirdesensemblesdobjets36Cesontpourrait‐oneacutegalementdiredeschampsqualitatifsCesontvraisemblablementdetelspreacutesupposeacutesquiontconduitlephilosophechinoisWangFouTchi(1619‐1692)agraveeacutelaborerunetheacuteorieremarquabledelunusmundusagravelaidedelaquelleilatenteacutedexpliquerlefonctionnementduYiKing37

Dapregravesluitoutcequiexisteestendeacutefinitiveuncontinuumembrassanttouteschosesetreacuteguliegraverementdisposeacuteenlui‐mecircmeToutefoiscecontinuumnestpasmanifesteacuteetilnestpasimmeacutediatementaccessibleagraveuneperceptionsensiblePourtantgracircceagravesondynamismeinneacutedesimagesquiparticipentdesareacutegulariteacutesouslerapportdelastructureetdelapositionsediffeacuterencientdeluiParcequellessontdisposeacuteesreacuteguliegraverementellesparticipenteacutegalementdumondedesnombresetpeuventpourcetteraisonecirctresaisiesagravelaidedunprocessusnumeacuterique38

SelonWangFouTchinousavonsdeuxaccegravesagravececontinuumdelunusmunduslexpeacuteriencedirecte(qualitative)quipasseparlesimagesetlexpeacuteriencespeacuteculativeettheacuteoriquequipasseparlesnombresLuneetlautrenouspermettentdesaisirlesconstellationsactuellesdelarriegravere‐plandeluniverspsychophysique

IlmesemblequelessymbolesdelunusmundusquireviennentsanscessedansledualismepreacutesenteacuteparcesexemplesquecettedualiteacutedunmodegravelerelativementintemporelabsoluetdunmodegravelemobileetlieacuteautempssontenrelationaveclesdeuxaspectsdelacausaliteacutedistingueacutesparJungdanssonessaisurlasynchroniciteacute39Jungyposelaquestiondesavoirsileprincipedesynchroniciteacutenedevraitpasecirctreconsideacutereacutesimplementdanssasingulariteacutecommelecas‐limitedunprincipenaturelformelbeaucoupplusgeacuteneacuteralCedernierseraitunedispositionacausalenormalementobservablequisemanifestedanslamatiegravereparexempledanslespheacutenomegravenesdediscontinuiteacute(tempsdedemi‐valeur)etdanslapsycheacutedanslesproprieacuteteacutesaprioridesnombresnaturelsAupregravesdecesdispositionsacausalessignificativesquisepreacutesententnormalementilexistedeseacuteveacutenementsraresobservablesseulementdefaccedilonsporadiqueetproprementsynchronistiqueDanslepremierpheacutenomegravenesetrouveuneexistenceformelleintemporellemaisdanslesecondsemanifestentpourainsidiredesactesdecreacuteationdansletempscequiimpliquelideacuteedecreatiocontinuaJungatoutefoissouligneacute40quecettecreacuteationcontinuenestpasseulementuneseacuteriedactesdecreacuteationsuccessifsmaisquelledoitecirctrecomprisecommelapreacutesenceeacuteternelledunactedecreacuteationuniqueLesmandalascosmiquesintemporelsetstatiquesmeparaissentavoireacuteteacuteplutocirctdestineacutesagraverefleacuteterlaspectdordonnancementacausaldelarriegravere‐plandeluniversetlesappareilsdivinatoiresmobilesagravetenterdesaisirplutocirctlaspectparapsychologiquedespheacutenomegravenesspeacutecifiquesdesynchroniciteacute

Cependanttoutescestechniquesdivinatoiresnepouvaientrechercherquedeschampsdevraisemblanceagravelinteacuterieurdesquelspouvaientseproduiredeseacuteveacutenementssynchronistiquessansjamaisatteindreleacuteveacutenementspeacutecifiquequientantquecreacuteationdemeurepardeacutefinitionimpreacutevisible

CertainesdeacutecouvertesdelaphysiquetheacuteoriquemodernemeparaissentatteindreeacutegalementdefaccediloninteacuteressantedesemblablesformulationssymboliquesdelunusmundusetdusavoirabsoluAinsilephysicienfranccedilaisOlivierCostadeBeauregardeacutetudiantleproblegravemedelentropieenvientagravelaconclusionqueluniversexploreacuteparlaphysiquenestpasleToutmaisquilfaitpressentirununiverspsychiquebeaucoupplusorigineldontluniversmateacuterielnerepreacutesentequundoubledenaturepassiveIlconsidegravereluniverspsychiquecommeun

35Loccitp205etp199 36Enfranccedilaisdansletexte(NdT) 37 Ce philosophe important a eacuteteacute redeacutecouvert par Hellmut Wilhelm et sa theacuteorie exposeacutee dans son inteacuteressant article DerZeitbegriffimBuchderWandlungenEranos‐Jahrbach1951volXXp333etsv 38Ledeacutenombrementdestigesdachilleacuteeoudespiegraveccediles 39NaturerklaumlrungundPsycheloccitp103‐10840Ibidp106note1

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page12

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

infrapsychismeunsubconscientquiexistedefaccediloncoextensiveparrapportagraveuncorpsdemondeagravequatredimensionsdeMinkowskietdEinstein(blockuniverse)41

Onsaitquedapregraveslesrelativistestoutcequinousapparaicirctsouslaspectspatio‐temporelestenderniegravereanalyselareacutealisationdesproprieacuteteacutesmatheacutematiquesduneformeinvisibledanslaquellenonseulementletempsetlespacemaisaussilasubstanceetledynamismesonttraduitsenmeacutetrique42Lespaceestformeacuteparlareacutepartitiondelamatiegravereetdeleacutenergieetlamatiegraverepeutecirctresaisieparlemonnayagematheacutematiqueducontinuum43AinsisuivantlexpressiondeHermannWeyl44ellesedeacutetermineconceptuellementagravelaidedenombresDanscecontinuumgeacuteomeacutetriqueagravequatredimensionsletempsdevientunegrandeursujetteagravecautionetlatheacuteorierelativisteavecsondeacuteterminismesopposeainsidansunecertainemesureagravelaphysiquedesquantasdontlestenantsadmettentuncertainindeacuteterminismesurlabasedelarelationdincertitudedHeisenbergAinsileproblegravemedutempsrevientaujourdrsquohuiaupremierplandeladiscussionscientifique45

PourreacuteconciliercesdeuxdirectionslemodegraveledumondematheacutematiqueetstatiquedEinsteindunepartetceluiquiconsidegravereledevenirindeacutetermineacutedelaphysiquequantiquecommeleveacuteritablelephilosophemunichoisAloisWenzlaproposeacutedeconsideacutererlepremiermodegraveledumondecommenexistantquedefaccedilonpotentielleentantquecadrematheacutematiqueagravelinteacuterieurduquelsactualiseleacuteveacutenementcorrespondantauxloisdelaphysiquequantique46EtantdonneacutequelunusmundustelquenousleconcevonsnepossegravededesoncocircteacutequunereacutealiteacutepotentiellecetteformulationrelativistedumodegraveledumondeserapprocheconsideacuterablementdunsymboledelunusmundusenparticulierlorsqueCostadeBeauregardavance(sansconnaicirctreloeuvredeJung)laffirmationaudacieusequelInconscientestcoextensifagravecemodegravelecosmique

PourreacutesoudreleproblegravemedutempsquiseposedanslatheacuteorierelativistecertainsphysicienscommeASEddingtonWheeleretRPFeynmannproposentenoutredepostulerdeuxdimensionstemporelleslunepourletempsdirigeacutedalafaccedilonhabituelleagravecausedelentropie(timearrow)47etlasecondeougraveletempsseraitsansdirectiondanscesensquelesdonneacuteespourraientysuivreundeacuteroulementdirigeacuteaussibienenavantquenarriegravereCettedimensionseraitmatheacutematiquementimaginairecest‐agrave‐direquesesvaleursdevraientecirctremultiplieacuteespar‐1Cettedimensiontemporellesansdeacuteroulementplaceacuteeaupregravesdeladimensionhabituellerappellelilludtempus48oularepreacutesentationprimitivedelAljiraetserapportevraisemblablementaumecircmearcheacutetype49IlnemappartientpasdeporterunjugementsurdesspeacuteculationstheacuteoriquesdecegenreetleurvaliditeacutemaissionlesconsidegraveredupointdevuepsychologiqueellesapparaissentcommesymptomatiquescarlideacuteedunesecondedimensiontemporellesembleecirctreunerecherchemeneacuteeagravetacirctonsmaisnonsanssuccegravesparlesphysiciensenvuededeacutecouvrirdesformulationsdelideacuteedutempsquipeuventecirctrecompareacuteesagraveplusduntitreaudoubleprincipejungiendunordreacausaletdelasynchroniciteacutespeacutecifiqueSelonEddingtoneneffetlesmicroeacuteveacutenementsquiontlieudansladimensiontemporelledelamatheacutematiqueimaginairepourraientlecaseacutecheacuteantpasseravecdesmacroeffetsdansladimensiondirigeacuteedelafaccedilonhabituelledemecircmequeselonJungleseacuteveacutenements

41OCostadeBeauregardlesecondprincipedelaSciencedutempsParis1963p14etsv 42CfAWenzlDiephilosophischenGrenzfragenderModernenNaturwissenschaftStuttgart3eeacuted1960p127etsv(3)Loccitp32 43Loccitp32 44HWeylRaumZeitMaterieDarmstadt1961p9 45VoirlouvragecollectifpublieacuteparJTFraserVoicesofTimeNewYork1966 46Loccitpassim 47Flecircchedutemps 48 Celle des mythes ougrave les eacuteveacutenements se deacuteroulent en ce temps‐lagrave ou il eacutetait une fois hellip en dehors de la dureacuteechronologique(NdT) 49LintroductionduntelparamegravetrecacheacutecommelaappeleacutePaulipeutnaturellementtoujoursecirctresoupccedilonneacutederepreacutesenteruneprojectiondelinconscientcollectif

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page13

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

synchronistiquespassentsporadiquementdanslecontinuumhabituelassujettiauxloisstatistiques

LaphysiquemodernechercheeacutegalementagraveserapprocherpardeacutetrangesdeacutetoursdelideacuteedesavoirabsoluLacyberneacutetiquelasciencedelinformationtechniqueetdesesbasesmatheacutematiquesseheurteineacutevitablementagravedesproblegravemespsychologiques50CertainsdesestheacuteoricienscommeMRuyerLBrillouinDGaboretJRothsteinontmecircmeopteacutepourlideacuteequelareacutesonancepsychiquenepeutpasecirctrelaisseacuteehorsduchampdexamenEtdanscecontexteCostadeBeauregardestparvenuauxconclusionssuivanteslespreacutedictionsdelaphysiquereposentaujourdhuisurlecalculdesprobabiliteacutesquipermetdespreacutedictionsmaisnondesreacutetrodictions(puisquecertainsprocessusnaturelssontirreacuteversiblesentropie)DapregravesJohnvonNeumanntoutactedemesureesteacutegalementirreacuteversiblecequiveutdirequetouteinformationestacquiseauprixduneaugmentationdelentropiedeluniversMaislinformationsignifieeacutegalementlapossibiliteacutedediminuerleacutetatdentropiedunsystegravemeindividuelgracircceagravedesinterventionsordonnatrices(Linformationenelle‐mecircmeconsistedansdesrepreacutesentationsimageacuteesquisontpreacutesentesagravelaconscience)Pourproduireuneinterventionordonnatrice(dimensiondentropie=neacuteguentropie)lapsycheacutedoitpasserdesoneacutetatpassifetcognitifagraveuneacutetatactifetvolitifDanslepremiereacutetatlinformationestungaindeconnaissancedanslesecondunepossibiliteacutedorganiser(neacuteguentropie)TandisquelepouvoirdorganisationopposeacuteagravelentropiedisparaicirctprogressivementducosmosilcirculeunailleurspsychiquesousformepotentielleentantquinformationCetailleurspsychiquedeleacutenergieestappeleacuteinfrapsychismeparCostadeBeauregardLauteurentendmanifestementparlagravequelquechosedetregravesanalogueaufacteurdeacutesigneacuteparJungcommeaspectpsychoiumldedelarcheacutetypeoudelinconscientcollectifLinfrapsychismedeCostadeBeauregardcontienteacutegalementselonluiunesupraconsciencequicorrespondexactementchezJungagravelideacuteedesavoirabsoluRuyerlappellesurvolabsolu51delatotaliteacutedelecirctreLrsquoinfrapsychismecosmiquedeCostadeBeauregardestununiversantiphysique(anti‐Carnot)reacutegipardesloisnoncausalesmaisfinalesetcoexistantagravelamatiegravereIlsecristallisedanslespsycheacutesindividuellesdeshumainsetdesanimauxLesavoirquisytrouvecontenusepropageavecunevitessesupeacuterieureagravecelledelalumiegravereetsynchroniselesecirctresindividuelspuisqueleurspsycheacutestirenttoutesleuroriginedumecircmereacuteseaudeteacuteleacutecommunicationsLemondemateacuterieltoutentierestunesortedordinateurgeacuteantquisertagravelareacutealisationdelaconsciencechezlesindividus52CommeRolandWeitzenbeumlcklamontreacutedefaccedilonamusantedanssonlivreLespacequadridimensionnel53ilyatoujoursunebonnepartdephantasmedanslesgrandeursnonobservablesdelaphysiquemoderneetlepsychologuenaaucunepeineagravereconnaicirctredanscesphantasmesdesprojectionsdelinconscientcollectifIlmesembletoutefoisquelesreacuteflexionsdeCostadeBeauregardoffrentplusdeseacuterieuxetderigueuretpeuventcontribuerplusquedautresagravecreacuteeruneuniteacutedevisionentrelaphysiqueetlapsychologieparcequelauteurreconnaicirctouvertementlapreacutesencedunfacteurpsychiquedanslesparamegravetrescacheacutes

JungafaitressortirdanssoneacutetudesurleprincipedesynchroniciteacutequelesnombresnaturelsjouentunrocircleimportantdanslaplupartdesexpeacuteriencesdedivinationdelrsquohumaniteacuteAlafindesavieilprojetaitmecircmedrsquoentreprendreuntravailsurlesaspectsarcheacutetypiquesdesnombrespourmieuxsuivrecettepisteconduisantagravesonideacuteedunusmundus54LenombreeacutetaitpourJung‐commeillesoulignaunjourdansunediscussionlexpressionlaplusprimitivedelespritIlentendparespritunfacteurdordreactifetdynamiqueagraveloeuvredansetsouslepsychismeinconscientMaisdanslamesureougravelenombrerepreacutesenteeacutegalementuneproprieacuteteacuteinheacuterenteagrave

50CfentreautresJRPierceSymbolssignalsandnoiseThenatureandprocessofcommunicationNewYork1961passim 51CetteexpressioncommelestermesdOCostadeBeauregardplaceacutesentreguillemetsestenfranccedilaisdansletexte(NdT) 52OCostadeBeauregardLesecondprincipedelasciencedutempsopcitp95101‐102112123141etsvVoiraussidumecircmeauteurNouveauxaspectsdutempsdesphysiciensinBulletinGroupedrsquoeacutetudesCGJungNdeg15Avril1969p5‐12 53DervierdimensionaleRaumBacircle‐Stuttgart1958 54VoirBulletinndeg13p5‐13

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page14

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamatiegravereconformeacutementagravelanaturequantiquedetouteeacutenergie(voirparexemplelesnombresnucleacuteons)lenombreapparaicirctcommeleacuteleacutementobjectifetspirituelquiordonneenmecircmetempslapsycheacuteetlamatiegravere

NouslesavonsparlesteacutemoignagesdematheacutematicienscommeHenriPoincareacuteFreacutedeacutericGaussFeacutelixKleinJacquesHadamardetdautresencorelesnombrescommeaussidesordrescompliqueacutesdenombrespeuventsereacuteveacutelerdirectementagravepartirdupsychismeinconscient55LaffirmationdesChinoisselonlaquelleleurHoTouetleurLochouonteacuteteacutereacuteveacuteleacutesparuncheval‐dragonouunetortuesignifientpournouslamecircmechosesurleplansymboliqueVusouscetanglelenombrenaturelnestpasposeacuteseulementparunactedeconsciencemaisilconstituequelquechosedepreacuteexistantdanslanatureunestructuredynamiqueouplusexactementuneconfigurationrythmiquedeacutenergiequiapparaicirctdefaccedilonisomorphedanslesdomainesdereacutealiteacutepsychiqueetphysique56

IlestinteacuteressantdenoterquelesnombreslorsquilsdoiventservirdinstrumentsdivinatoirespoursaisirlasynchroniciteacutenontpasunaspectquantitatifmaisuncaractegraveredechampoudecontinuumIlsapparaissentenquelquesortecommelespointsexciteacutesdunchampEndautrestermesonpourraitdeacutesignerlesnombresnaturelscommedescentresvirtuelsspeacutecifiquementreacutepartisdunchampdenombrescontinucequirendraitpossibleleacutedificationdunisomorphismeentrelamicrostructuredelamatiegravereetlastructuredelinconscientcollectifOnaeneffetdeacutecouvertreacutecemmentquelesparticuleseacuteleacutementairessontencoredivisiblesWheelerdeacuteclareenconseacutequencequilnyaendeacutefinitivequedessortesdechampseacutelectrodynamiquesquisetrouveraientenfluctuationconstanteetquelesparticulessontdesfragmentschargeacuteseacutenergeacutetiquementdelageacuteomeacutetriefondamentaledelespace57‐doncquelquechosecommedespointsexciteacuteseacutenergeacutetiquementdansuncontinuumLancelotWhyteavaitdeacutejagravesouligneacute58quelideacuteedechampgouvernedeplusenpluslasciencecontemporainesousformedemodegravelederelationopeacuterantdanstoutesituationCelavaudraitspeacutecialementpourlesparticuleseacuteleacutementairesquimanifestentlatendanceagravesordonnerdefaccedilonreacuteguliegravereetmecircmeagravesereformerquandellessontendommageacuteescommelecristalWhytedeacutefinitmecircmelavieensoicommelexpansiondelapousseacuteedunmodegravele59

Toutcelameparaitnousconduireagravelideacuteequenouspourrions‐souslanglepsychologiquetoutaumoins‐voirlesnombressousdeuxaspectscompleacutementairescommedesquantiteacutesdiscontinuesetcommeuncontinuumuniqueCederniercorrespondraitagraveunsymbolematheacutematiquedelunusmundus60

DanssonlivreLaphysiquemoderneetlapsychologiedesprofondeurs61ErnstAnrichdeacuteclarequelrsquoecirctredelaphysiquesembleavoirunliendeacutetermineacuteaveclenombrecommeuniteacuteettotaliteacuteIlentendparlagravelaseacuteriedesnombresmagiquesounombresnucleacuteonsdeacutecouverteparMariaGoeppertetAdolfJansenJAnrichtditagraveproposdecenombrerelationnel(quilproposedenommernombrehieacuterarchique)quecenestpasunchiffrequantitatifappartenantagraveuneseacuteriemaisquilpossegravedelaqualiteacutedepouvoircreacuteerdeshieacuterarchiesproportionnelles62OnpourraitagravemonavisfranchirunpasdeplusetdirequeleNombreestunequantiteacuteetune

55YJHadamardThepsychologyofinventioninthemathematicalfieldNewYork1954passim 56On sait que lemot grecarithmos (nombre) est eacutetymologiquement parentde rythmos L unet lautre viennent de rhein =coulerCfWhitsawloccitp115 57DapregravesSullivandansleNewYorkTimesdu5Feacutevrier1967 58LLWhyteAccentonformNewYork1950p27‐26 59Loccitp118 60JentendsparlagravequelquechosededistinctdelideacuteematheacutematiquedecontinuumendevenirquetraduitparexemplelaseacuterieindeacutefiniedesquantiteacutesfractionnellesentredeuxnombresreacuteelssuccessifsoudautresgroupesdindeacutefinisLideacuteeestentendueicisimplement dans le sens dun terrain nourricier de quantiteacutes susceptibles decirctre extraites Je nentends pas non plus uncontinuumsansdureacuteeausensdeWeierstrassougravelelimesestidentiqueagravechaqueeacuteleacutementarbitrairementchoisidelaseacuterie 61 E Anrich Moderne Physik und Tiefen psychologie Stuttgart 1965 p 6 Il est agrave noter que dans son ouvrage qui estfondamentalagravedautreseacutegardsAnrichignorepresqueentiegraverementlasynchroniciteacute 62 Ibid p 150et 142 Par contre Anrich refuse dadmettre de faccedilon surprenante que le nombre soit une image premiegravere(Urbild)

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page15

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

manifestationeacutenergeacutetiquementqualitativeetspeacutecifiqueducontinuumunitairecequieacutequivautagravelunusmundus

Toutnombrenaturelpossegravederaitainsiquatreaspectsprincipaux1‐Relationaveclespace‐tempspossibiliteacuteduneexpressiongeacuteomeacutetrique(topologie)2‐Quantiteacute3‐Raisonpositionnelle(sequentialorderordredesuccession)theacuteoriedesgroupes4‐Qualiteacute=configurationrythmiqueducontinuumunitaireCeladonneletableausuivant

IlestpossiblededeacutemontrerempiriquementquelensembledudomainepsychiquequeJung

deacutesignesouslenomdinconscientcollectifetquiestlacouchelaplusinfeacuterieuredelinconscientpsychiqueobservabledanslhommepossegravedeunestructuredechampdontlespointsexciteacutescorrespondentauxarcheacutetypesLesdeacuteroulementseacutenergeacutetiquesquiontlieudanscechampsuiventuncourslineacuteaireirreacuteversibleparlequelilssontassujettisautempsDemecircmelaprogressiondelaseacuterienaturelledesnombresnestvraisemblablementriendautrequuneseacutequencedetelsdeacuteroulementstypiquesreacutealiseacuteeaumoyenderythmesordonnateursCestsureuxquereposenotresentimentdutempsetpeut‐ecirctreeacutegalementcommeWolfgangPaulilasupposeacutelapossibiliteacutedunepreacutecognitionparapsychologiqueIlestinteacuteressantdobserverquedanslaChinelaplusanciennedeacutejagravelesmatheacutematiqueseacutetaientuniquementconsideacutereacuteescommelasciencevisantagravepreacutedirelavenir(Malheureusementcetaspectdelatheacuteoriechinoisedesnombresnamecircmepaseacuteteacuteexploreacuteparlasciencechinoiseelle‐mecircmequantagravelhommeoccidentalelleluiesttotalementinaccessible)LideacuteedetempsseraitainsifondeacuteesurcellederythmesstructureacutesnumeacuteriquementconceptionquirejointlesfaitsobserveacutesdunpointdevuetoutagravefaitdiffeacuterentparJeanPiagetetPaulFraisseAulieudedeacutefinirletempsavecThomasdAquinsappuyantsurAristotecommeunnumerusmovens(unnombrequisemeut)ilfaudraitpeut‐ecirctrediredunefaccedilonpluscomplegravetequelesmodegravelescommunsdemouvementdeleacutenergiepsycho‐physiquesontlesnombresdansleurrythmedeprogressionilsfondentlideacuteedetempsetdansleurnaturedechamplideacuteedunordreintemporelCelaexpliquepourquoidespersonnificationsmythologiquesdutempscommeledieuAiumlonagraveRomeServanenPerseKalaenIndesontdesincarnationsexplicitesdeleacutenergiepsychiquepolyvalente

LechampdelinconscientcollectifconccedilucommeisomorpheparrapportauchampdesnombresnaturelsnestpasorganiseacutedunefaccedilonquelconqueoupartiellementchaotiquemaisilparaicirctecirctreordonneacuteparuncentreeacutenergeacutetiquesupeacuterieurqueJungappellelarcheacutetypeduSoiCedernierparaitmanifesterdesstructuresquaternairesquandilestrepreacutesenteacutedunefaccedilonstatique(danslemandala)maisuneobservationplusattentiveyreacutevegraveleplutocirctcommeJunglrsquoamontreacutedansAiumlonunestructuredynamiquededeacuteroulementdontlecaractegravereestlesuivant

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page16

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

cequisuggegraveredenouveauunestructureanalogueagravecellequonretrouvedansleYiKingla

geacuteomanciemaisaussilastbutnotleastdanslecodeADNetARNIcijenepuismempecirccherdeciterlerecircvedunphysicienmodernequiparaicircteacutegalementfaireallusionagravecettestructure

Laveillelerecircveurseacutetaitappliqueacuteagravedessinercertainsfacteursdeacutecisifsdesavie(nousdirionsdescomplexes)danslesanglesduneeacutetoiledeDavidLagrave‐dessusilfaitlesongesuivant

UneChinoise(eacuteleveacuteeaurangduneSophia)estpreacutesenteavecdeuxhommesLequatriegravemecestmoiEllemeditTudoisnouslaisserjouerbeaucoupdepartiesdeacutechecsdanstouteslescombinaisonspossiblesDansunevisionhypnagogiquelerecircveurlentendluidireenoutreDanstesdessinsilyaquelquechosedetoutagravefaitjusteetquelquechosedetransitoireetdefauxCequiestjustecestquelenombredestraitsestde6etlefauxquelenombredespointsestde6Regardeicietjevisuncarreacuteavecdesdiagonalesnettementtraceacutees

Vois‐tumaintenantenfinle4etle6Danslespace4pointset6traitsou6pairesagravepartirde

4pointsCesontlesmecircmessixtraitsquisontdansleYiKinqDeplusregardelecarreacute4destraitssontdeacutegalelongueurlesdeuxautressontpluslongsdansunrapportirrationnelIlnyapasdefigureformeacuteeagravepartirde4pointsquiaitsixtraitseacutegauxCestpourquoilasymeacutetrienepeutecirctreproduitestatiquementetilnaicirctunedanseLaconjonctionsignifieunchangementdeplaceaucoursdecettedanseOnpeuteacutegalementparlerdunjeuouderythmesetderotationsCestpourquoiletroisdoitecirctreexprimeacutedefaccedilondynamiquecequiestdeacutejagravecontenudefaccedilonlatentedanslecarreacute

CerecircveetlephantasmequilesuitserapportentmanifestementagraveunrythmenumeacuteriquevitalfondamentalanalogueagraveceluipressentiparlesChinoisUntelrythmededansedetriplettesetdequaterniosestcontenudanspresquetouslesmodegravelesdunusmundusdelhumaniteacuteetaussidanssesmodegravelesspeacuteciauxdesmandalasdivinatoiresetilestfrappantdeconstateragraveceproposquelesmeacutethodesdecomputationdelaplupartdestechniquesdivinatoiresontuncoursreacutetrogradeentantquemodesdepenseacuteeetcelagracircceagraveunerelationreacutetrogradeagraveluniteacutequisereacutepegraveteconstamment

Cestpourquoilaseacutequencenumeacuteriquequantitativeseraitpeut‐ecirctrelefondementdelaflegravechedutempstandisquinversementlechampnumeacuteriqueseraitlefondementdelordreintemporelLavisiondelhorlogedumondedeacutecriteparCGJungdansPsychologieetAlchimiecombinedeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenesetJungdeacuteclareagravecesujetquilyapeut‐ecirctrelagraveuneallusionimageacuteeagraveloriginedelespace‐tempsmaisquilneveutpasattachertropdimportanceagravecetteinterpreacutetationcarlespreuvesluimanquentSamodestieneluipermettaitpasdesoulignerdavantagecepointimportantJaitoutefoislesentimentqueparlesdeacutecouvertesdontilvient

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 12: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page12

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

infrapsychismeunsubconscientquiexistedefaccediloncoextensiveparrapportagraveuncorpsdemondeagravequatredimensionsdeMinkowskietdEinstein(blockuniverse)41

Onsaitquedapregraveslesrelativistestoutcequinousapparaicirctsouslaspectspatio‐temporelestenderniegravereanalyselareacutealisationdesproprieacuteteacutesmatheacutematiquesduneformeinvisibledanslaquellenonseulementletempsetlespacemaisaussilasubstanceetledynamismesonttraduitsenmeacutetrique42Lespaceestformeacuteparlareacutepartitiondelamatiegravereetdeleacutenergieetlamatiegraverepeutecirctresaisieparlemonnayagematheacutematiqueducontinuum43AinsisuivantlexpressiondeHermannWeyl44ellesedeacutetermineconceptuellementagravelaidedenombresDanscecontinuumgeacuteomeacutetriqueagravequatredimensionsletempsdevientunegrandeursujetteagravecautionetlatheacuteorierelativisteavecsondeacuteterminismesopposeainsidansunecertainemesureagravelaphysiquedesquantasdontlestenantsadmettentuncertainindeacuteterminismesurlabasedelarelationdincertitudedHeisenbergAinsileproblegravemedutempsrevientaujourdrsquohuiaupremierplandeladiscussionscientifique45

PourreacuteconciliercesdeuxdirectionslemodegraveledumondematheacutematiqueetstatiquedEinsteindunepartetceluiquiconsidegravereledevenirindeacutetermineacutedelaphysiquequantiquecommeleveacuteritablelephilosophemunichoisAloisWenzlaproposeacutedeconsideacutererlepremiermodegraveledumondecommenexistantquedefaccedilonpotentielleentantquecadrematheacutematiqueagravelinteacuterieurduquelsactualiseleacuteveacutenementcorrespondantauxloisdelaphysiquequantique46EtantdonneacutequelunusmundustelquenousleconcevonsnepossegravededesoncocircteacutequunereacutealiteacutepotentiellecetteformulationrelativistedumodegraveledumondeserapprocheconsideacuterablementdunsymboledelunusmundusenparticulierlorsqueCostadeBeauregardavance(sansconnaicirctreloeuvredeJung)laffirmationaudacieusequelInconscientestcoextensifagravecemodegravelecosmique

PourreacutesoudreleproblegravemedutempsquiseposedanslatheacuteorierelativistecertainsphysicienscommeASEddingtonWheeleretRPFeynmannproposentenoutredepostulerdeuxdimensionstemporelleslunepourletempsdirigeacutedalafaccedilonhabituelleagravecausedelentropie(timearrow)47etlasecondeougraveletempsseraitsansdirectiondanscesensquelesdonneacuteespourraientysuivreundeacuteroulementdirigeacuteaussibienenavantquenarriegravereCettedimensionseraitmatheacutematiquementimaginairecest‐agrave‐direquesesvaleursdevraientecirctremultiplieacuteespar‐1Cettedimensiontemporellesansdeacuteroulementplaceacuteeaupregravesdeladimensionhabituellerappellelilludtempus48oularepreacutesentationprimitivedelAljiraetserapportevraisemblablementaumecircmearcheacutetype49IlnemappartientpasdeporterunjugementsurdesspeacuteculationstheacuteoriquesdecegenreetleurvaliditeacutemaissionlesconsidegraveredupointdevuepsychologiqueellesapparaissentcommesymptomatiquescarlideacuteedunesecondedimensiontemporellesembleecirctreunerecherchemeneacuteeagravetacirctonsmaisnonsanssuccegravesparlesphysiciensenvuededeacutecouvrirdesformulationsdelideacuteedutempsquipeuventecirctrecompareacuteesagraveplusduntitreaudoubleprincipejungiendunordreacausaletdelasynchroniciteacutespeacutecifiqueSelonEddingtoneneffetlesmicroeacuteveacutenementsquiontlieudansladimensiontemporelledelamatheacutematiqueimaginairepourraientlecaseacutecheacuteantpasseravecdesmacroeffetsdansladimensiondirigeacuteedelafaccedilonhabituelledemecircmequeselonJungleseacuteveacutenements

41OCostadeBeauregardlesecondprincipedelaSciencedutempsParis1963p14etsv 42CfAWenzlDiephilosophischenGrenzfragenderModernenNaturwissenschaftStuttgart3eeacuted1960p127etsv(3)Loccitp32 43Loccitp32 44HWeylRaumZeitMaterieDarmstadt1961p9 45VoirlouvragecollectifpublieacuteparJTFraserVoicesofTimeNewYork1966 46Loccitpassim 47Flecircchedutemps 48 Celle des mythes ougrave les eacuteveacutenements se deacuteroulent en ce temps‐lagrave ou il eacutetait une fois hellip en dehors de la dureacuteechronologique(NdT) 49LintroductionduntelparamegravetrecacheacutecommelaappeleacutePaulipeutnaturellementtoujoursecirctresoupccedilonneacutederepreacutesenteruneprojectiondelinconscientcollectif

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page13

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

synchronistiquespassentsporadiquementdanslecontinuumhabituelassujettiauxloisstatistiques

LaphysiquemodernechercheeacutegalementagraveserapprocherpardeacutetrangesdeacutetoursdelideacuteedesavoirabsoluLacyberneacutetiquelasciencedelinformationtechniqueetdesesbasesmatheacutematiquesseheurteineacutevitablementagravedesproblegravemespsychologiques50CertainsdesestheacuteoricienscommeMRuyerLBrillouinDGaboretJRothsteinontmecircmeopteacutepourlideacuteequelareacutesonancepsychiquenepeutpasecirctrelaisseacuteehorsduchampdexamenEtdanscecontexteCostadeBeauregardestparvenuauxconclusionssuivanteslespreacutedictionsdelaphysiquereposentaujourdhuisurlecalculdesprobabiliteacutesquipermetdespreacutedictionsmaisnondesreacutetrodictions(puisquecertainsprocessusnaturelssontirreacuteversiblesentropie)DapregravesJohnvonNeumanntoutactedemesureesteacutegalementirreacuteversiblecequiveutdirequetouteinformationestacquiseauprixduneaugmentationdelentropiedeluniversMaislinformationsignifieeacutegalementlapossibiliteacutedediminuerleacutetatdentropiedunsystegravemeindividuelgracircceagravedesinterventionsordonnatrices(Linformationenelle‐mecircmeconsistedansdesrepreacutesentationsimageacuteesquisontpreacutesentesagravelaconscience)Pourproduireuneinterventionordonnatrice(dimensiondentropie=neacuteguentropie)lapsycheacutedoitpasserdesoneacutetatpassifetcognitifagraveuneacutetatactifetvolitifDanslepremiereacutetatlinformationestungaindeconnaissancedanslesecondunepossibiliteacutedorganiser(neacuteguentropie)TandisquelepouvoirdorganisationopposeacuteagravelentropiedisparaicirctprogressivementducosmosilcirculeunailleurspsychiquesousformepotentielleentantquinformationCetailleurspsychiquedeleacutenergieestappeleacuteinfrapsychismeparCostadeBeauregardLauteurentendmanifestementparlagravequelquechosedetregravesanalogueaufacteurdeacutesigneacuteparJungcommeaspectpsychoiumldedelarcheacutetypeoudelinconscientcollectifLinfrapsychismedeCostadeBeauregardcontienteacutegalementselonluiunesupraconsciencequicorrespondexactementchezJungagravelideacuteedesavoirabsoluRuyerlappellesurvolabsolu51delatotaliteacutedelecirctreLrsquoinfrapsychismecosmiquedeCostadeBeauregardestununiversantiphysique(anti‐Carnot)reacutegipardesloisnoncausalesmaisfinalesetcoexistantagravelamatiegravereIlsecristallisedanslespsycheacutesindividuellesdeshumainsetdesanimauxLesavoirquisytrouvecontenusepropageavecunevitessesupeacuterieureagravecelledelalumiegravereetsynchroniselesecirctresindividuelspuisqueleurspsycheacutestirenttoutesleuroriginedumecircmereacuteseaudeteacuteleacutecommunicationsLemondemateacuterieltoutentierestunesortedordinateurgeacuteantquisertagravelareacutealisationdelaconsciencechezlesindividus52CommeRolandWeitzenbeumlcklamontreacutedefaccedilonamusantedanssonlivreLespacequadridimensionnel53ilyatoujoursunebonnepartdephantasmedanslesgrandeursnonobservablesdelaphysiquemoderneetlepsychologuenaaucunepeineagravereconnaicirctredanscesphantasmesdesprojectionsdelinconscientcollectifIlmesembletoutefoisquelesreacuteflexionsdeCostadeBeauregardoffrentplusdeseacuterieuxetderigueuretpeuventcontribuerplusquedautresagravecreacuteeruneuniteacutedevisionentrelaphysiqueetlapsychologieparcequelauteurreconnaicirctouvertementlapreacutesencedunfacteurpsychiquedanslesparamegravetrescacheacutes

JungafaitressortirdanssoneacutetudesurleprincipedesynchroniciteacutequelesnombresnaturelsjouentunrocircleimportantdanslaplupartdesexpeacuteriencesdedivinationdelrsquohumaniteacuteAlafindesavieilprojetaitmecircmedrsquoentreprendreuntravailsurlesaspectsarcheacutetypiquesdesnombrespourmieuxsuivrecettepisteconduisantagravesonideacuteedunusmundus54LenombreeacutetaitpourJung‐commeillesoulignaunjourdansunediscussionlexpressionlaplusprimitivedelespritIlentendparespritunfacteurdordreactifetdynamiqueagraveloeuvredansetsouslepsychismeinconscientMaisdanslamesureougravelenombrerepreacutesenteeacutegalementuneproprieacuteteacuteinheacuterenteagrave

50CfentreautresJRPierceSymbolssignalsandnoiseThenatureandprocessofcommunicationNewYork1961passim 51CetteexpressioncommelestermesdOCostadeBeauregardplaceacutesentreguillemetsestenfranccedilaisdansletexte(NdT) 52OCostadeBeauregardLesecondprincipedelasciencedutempsopcitp95101‐102112123141etsvVoiraussidumecircmeauteurNouveauxaspectsdutempsdesphysiciensinBulletinGroupedrsquoeacutetudesCGJungNdeg15Avril1969p5‐12 53DervierdimensionaleRaumBacircle‐Stuttgart1958 54VoirBulletinndeg13p5‐13

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page14

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamatiegravereconformeacutementagravelanaturequantiquedetouteeacutenergie(voirparexemplelesnombresnucleacuteons)lenombreapparaicirctcommeleacuteleacutementobjectifetspirituelquiordonneenmecircmetempslapsycheacuteetlamatiegravere

NouslesavonsparlesteacutemoignagesdematheacutematicienscommeHenriPoincareacuteFreacutedeacutericGaussFeacutelixKleinJacquesHadamardetdautresencorelesnombrescommeaussidesordrescompliqueacutesdenombrespeuventsereacuteveacutelerdirectementagravepartirdupsychismeinconscient55LaffirmationdesChinoisselonlaquelleleurHoTouetleurLochouonteacuteteacutereacuteveacuteleacutesparuncheval‐dragonouunetortuesignifientpournouslamecircmechosesurleplansymboliqueVusouscetanglelenombrenaturelnestpasposeacuteseulementparunactedeconsciencemaisilconstituequelquechosedepreacuteexistantdanslanatureunestructuredynamiqueouplusexactementuneconfigurationrythmiquedeacutenergiequiapparaicirctdefaccedilonisomorphedanslesdomainesdereacutealiteacutepsychiqueetphysique56

IlestinteacuteressantdenoterquelesnombreslorsquilsdoiventservirdinstrumentsdivinatoirespoursaisirlasynchroniciteacutenontpasunaspectquantitatifmaisuncaractegraveredechampoudecontinuumIlsapparaissentenquelquesortecommelespointsexciteacutesdunchampEndautrestermesonpourraitdeacutesignerlesnombresnaturelscommedescentresvirtuelsspeacutecifiquementreacutepartisdunchampdenombrescontinucequirendraitpossibleleacutedificationdunisomorphismeentrelamicrostructuredelamatiegravereetlastructuredelinconscientcollectifOnaeneffetdeacutecouvertreacutecemmentquelesparticuleseacuteleacutementairessontencoredivisiblesWheelerdeacuteclareenconseacutequencequilnyaendeacutefinitivequedessortesdechampseacutelectrodynamiquesquisetrouveraientenfluctuationconstanteetquelesparticulessontdesfragmentschargeacuteseacutenergeacutetiquementdelageacuteomeacutetriefondamentaledelespace57‐doncquelquechosecommedespointsexciteacuteseacutenergeacutetiquementdansuncontinuumLancelotWhyteavaitdeacutejagravesouligneacute58quelideacuteedechampgouvernedeplusenpluslasciencecontemporainesousformedemodegravelederelationopeacuterantdanstoutesituationCelavaudraitspeacutecialementpourlesparticuleseacuteleacutementairesquimanifestentlatendanceagravesordonnerdefaccedilonreacuteguliegravereetmecircmeagravesereformerquandellessontendommageacuteescommelecristalWhytedeacutefinitmecircmelavieensoicommelexpansiondelapousseacuteedunmodegravele59

Toutcelameparaitnousconduireagravelideacuteequenouspourrions‐souslanglepsychologiquetoutaumoins‐voirlesnombressousdeuxaspectscompleacutementairescommedesquantiteacutesdiscontinuesetcommeuncontinuumuniqueCederniercorrespondraitagraveunsymbolematheacutematiquedelunusmundus60

DanssonlivreLaphysiquemoderneetlapsychologiedesprofondeurs61ErnstAnrichdeacuteclarequelrsquoecirctredelaphysiquesembleavoirunliendeacutetermineacuteaveclenombrecommeuniteacuteettotaliteacuteIlentendparlagravelaseacuteriedesnombresmagiquesounombresnucleacuteonsdeacutecouverteparMariaGoeppertetAdolfJansenJAnrichtditagraveproposdecenombrerelationnel(quilproposedenommernombrehieacuterarchique)quecenestpasunchiffrequantitatifappartenantagraveuneseacuteriemaisquilpossegravedelaqualiteacutedepouvoircreacuteerdeshieacuterarchiesproportionnelles62OnpourraitagravemonavisfranchirunpasdeplusetdirequeleNombreestunequantiteacuteetune

55YJHadamardThepsychologyofinventioninthemathematicalfieldNewYork1954passim 56On sait que lemot grecarithmos (nombre) est eacutetymologiquement parentde rythmos L unet lautre viennent de rhein =coulerCfWhitsawloccitp115 57DapregravesSullivandansleNewYorkTimesdu5Feacutevrier1967 58LLWhyteAccentonformNewYork1950p27‐26 59Loccitp118 60JentendsparlagravequelquechosededistinctdelideacuteematheacutematiquedecontinuumendevenirquetraduitparexemplelaseacuterieindeacutefiniedesquantiteacutesfractionnellesentredeuxnombresreacuteelssuccessifsoudautresgroupesdindeacutefinisLideacuteeestentendueicisimplement dans le sens dun terrain nourricier de quantiteacutes susceptibles decirctre extraites Je nentends pas non plus uncontinuumsansdureacuteeausensdeWeierstrassougravelelimesestidentiqueagravechaqueeacuteleacutementarbitrairementchoisidelaseacuterie 61 E Anrich Moderne Physik und Tiefen psychologie Stuttgart 1965 p 6 Il est agrave noter que dans son ouvrage qui estfondamentalagravedautreseacutegardsAnrichignorepresqueentiegraverementlasynchroniciteacute 62 Ibid p 150et 142 Par contre Anrich refuse dadmettre de faccedilon surprenante que le nombre soit une image premiegravere(Urbild)

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page15

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

manifestationeacutenergeacutetiquementqualitativeetspeacutecifiqueducontinuumunitairecequieacutequivautagravelunusmundus

Toutnombrenaturelpossegravederaitainsiquatreaspectsprincipaux1‐Relationaveclespace‐tempspossibiliteacuteduneexpressiongeacuteomeacutetrique(topologie)2‐Quantiteacute3‐Raisonpositionnelle(sequentialorderordredesuccession)theacuteoriedesgroupes4‐Qualiteacute=configurationrythmiqueducontinuumunitaireCeladonneletableausuivant

IlestpossiblededeacutemontrerempiriquementquelensembledudomainepsychiquequeJung

deacutesignesouslenomdinconscientcollectifetquiestlacouchelaplusinfeacuterieuredelinconscientpsychiqueobservabledanslhommepossegravedeunestructuredechampdontlespointsexciteacutescorrespondentauxarcheacutetypesLesdeacuteroulementseacutenergeacutetiquesquiontlieudanscechampsuiventuncourslineacuteaireirreacuteversibleparlequelilssontassujettisautempsDemecircmelaprogressiondelaseacuterienaturelledesnombresnestvraisemblablementriendautrequuneseacutequencedetelsdeacuteroulementstypiquesreacutealiseacuteeaumoyenderythmesordonnateursCestsureuxquereposenotresentimentdutempsetpeut‐ecirctreeacutegalementcommeWolfgangPaulilasupposeacutelapossibiliteacutedunepreacutecognitionparapsychologiqueIlestinteacuteressantdobserverquedanslaChinelaplusanciennedeacutejagravelesmatheacutematiqueseacutetaientuniquementconsideacutereacuteescommelasciencevisantagravepreacutedirelavenir(Malheureusementcetaspectdelatheacuteoriechinoisedesnombresnamecircmepaseacuteteacuteexploreacuteparlasciencechinoiseelle‐mecircmequantagravelhommeoccidentalelleluiesttotalementinaccessible)LideacuteedetempsseraitainsifondeacuteesurcellederythmesstructureacutesnumeacuteriquementconceptionquirejointlesfaitsobserveacutesdunpointdevuetoutagravefaitdiffeacuterentparJeanPiagetetPaulFraisseAulieudedeacutefinirletempsavecThomasdAquinsappuyantsurAristotecommeunnumerusmovens(unnombrequisemeut)ilfaudraitpeut‐ecirctrediredunefaccedilonpluscomplegravetequelesmodegravelescommunsdemouvementdeleacutenergiepsycho‐physiquesontlesnombresdansleurrythmedeprogressionilsfondentlideacuteedetempsetdansleurnaturedechamplideacuteedunordreintemporelCelaexpliquepourquoidespersonnificationsmythologiquesdutempscommeledieuAiumlonagraveRomeServanenPerseKalaenIndesontdesincarnationsexplicitesdeleacutenergiepsychiquepolyvalente

LechampdelinconscientcollectifconccedilucommeisomorpheparrapportauchampdesnombresnaturelsnestpasorganiseacutedunefaccedilonquelconqueoupartiellementchaotiquemaisilparaicirctecirctreordonneacuteparuncentreeacutenergeacutetiquesupeacuterieurqueJungappellelarcheacutetypeduSoiCedernierparaitmanifesterdesstructuresquaternairesquandilestrepreacutesenteacutedunefaccedilonstatique(danslemandala)maisuneobservationplusattentiveyreacutevegraveleplutocirctcommeJunglrsquoamontreacutedansAiumlonunestructuredynamiquededeacuteroulementdontlecaractegravereestlesuivant

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page16

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

cequisuggegraveredenouveauunestructureanalogueagravecellequonretrouvedansleYiKingla

geacuteomanciemaisaussilastbutnotleastdanslecodeADNetARNIcijenepuismempecirccherdeciterlerecircvedunphysicienmodernequiparaicircteacutegalementfaireallusionagravecettestructure

Laveillelerecircveurseacutetaitappliqueacuteagravedessinercertainsfacteursdeacutecisifsdesavie(nousdirionsdescomplexes)danslesanglesduneeacutetoiledeDavidLagrave‐dessusilfaitlesongesuivant

UneChinoise(eacuteleveacuteeaurangduneSophia)estpreacutesenteavecdeuxhommesLequatriegravemecestmoiEllemeditTudoisnouslaisserjouerbeaucoupdepartiesdeacutechecsdanstouteslescombinaisonspossiblesDansunevisionhypnagogiquelerecircveurlentendluidireenoutreDanstesdessinsilyaquelquechosedetoutagravefaitjusteetquelquechosedetransitoireetdefauxCequiestjustecestquelenombredestraitsestde6etlefauxquelenombredespointsestde6Regardeicietjevisuncarreacuteavecdesdiagonalesnettementtraceacutees

Vois‐tumaintenantenfinle4etle6Danslespace4pointset6traitsou6pairesagravepartirde

4pointsCesontlesmecircmessixtraitsquisontdansleYiKinqDeplusregardelecarreacute4destraitssontdeacutegalelongueurlesdeuxautressontpluslongsdansunrapportirrationnelIlnyapasdefigureformeacuteeagravepartirde4pointsquiaitsixtraitseacutegauxCestpourquoilasymeacutetrienepeutecirctreproduitestatiquementetilnaicirctunedanseLaconjonctionsignifieunchangementdeplaceaucoursdecettedanseOnpeuteacutegalementparlerdunjeuouderythmesetderotationsCestpourquoiletroisdoitecirctreexprimeacutedefaccedilondynamiquecequiestdeacutejagravecontenudefaccedilonlatentedanslecarreacute

CerecircveetlephantasmequilesuitserapportentmanifestementagraveunrythmenumeacuteriquevitalfondamentalanalogueagraveceluipressentiparlesChinoisUntelrythmededansedetriplettesetdequaterniosestcontenudanspresquetouslesmodegravelesdunusmundusdelhumaniteacuteetaussidanssesmodegravelesspeacuteciauxdesmandalasdivinatoiresetilestfrappantdeconstateragraveceproposquelesmeacutethodesdecomputationdelaplupartdestechniquesdivinatoiresontuncoursreacutetrogradeentantquemodesdepenseacuteeetcelagracircceagraveunerelationreacutetrogradeagraveluniteacutequisereacutepegraveteconstamment

Cestpourquoilaseacutequencenumeacuteriquequantitativeseraitpeut‐ecirctrelefondementdelaflegravechedutempstandisquinversementlechampnumeacuteriqueseraitlefondementdelordreintemporelLavisiondelhorlogedumondedeacutecriteparCGJungdansPsychologieetAlchimiecombinedeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenesetJungdeacuteclareagravecesujetquilyapeut‐ecirctrelagraveuneallusionimageacuteeagraveloriginedelespace‐tempsmaisquilneveutpasattachertropdimportanceagravecetteinterpreacutetationcarlespreuvesluimanquentSamodestieneluipermettaitpasdesoulignerdavantagecepointimportantJaitoutefoislesentimentqueparlesdeacutecouvertesdontilvient

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 13: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page13

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

synchronistiquespassentsporadiquementdanslecontinuumhabituelassujettiauxloisstatistiques

LaphysiquemodernechercheeacutegalementagraveserapprocherpardeacutetrangesdeacutetoursdelideacuteedesavoirabsoluLacyberneacutetiquelasciencedelinformationtechniqueetdesesbasesmatheacutematiquesseheurteineacutevitablementagravedesproblegravemespsychologiques50CertainsdesestheacuteoricienscommeMRuyerLBrillouinDGaboretJRothsteinontmecircmeopteacutepourlideacuteequelareacutesonancepsychiquenepeutpasecirctrelaisseacuteehorsduchampdexamenEtdanscecontexteCostadeBeauregardestparvenuauxconclusionssuivanteslespreacutedictionsdelaphysiquereposentaujourdhuisurlecalculdesprobabiliteacutesquipermetdespreacutedictionsmaisnondesreacutetrodictions(puisquecertainsprocessusnaturelssontirreacuteversiblesentropie)DapregravesJohnvonNeumanntoutactedemesureesteacutegalementirreacuteversiblecequiveutdirequetouteinformationestacquiseauprixduneaugmentationdelentropiedeluniversMaislinformationsignifieeacutegalementlapossibiliteacutedediminuerleacutetatdentropiedunsystegravemeindividuelgracircceagravedesinterventionsordonnatrices(Linformationenelle‐mecircmeconsistedansdesrepreacutesentationsimageacuteesquisontpreacutesentesagravelaconscience)Pourproduireuneinterventionordonnatrice(dimensiondentropie=neacuteguentropie)lapsycheacutedoitpasserdesoneacutetatpassifetcognitifagraveuneacutetatactifetvolitifDanslepremiereacutetatlinformationestungaindeconnaissancedanslesecondunepossibiliteacutedorganiser(neacuteguentropie)TandisquelepouvoirdorganisationopposeacuteagravelentropiedisparaicirctprogressivementducosmosilcirculeunailleurspsychiquesousformepotentielleentantquinformationCetailleurspsychiquedeleacutenergieestappeleacuteinfrapsychismeparCostadeBeauregardLauteurentendmanifestementparlagravequelquechosedetregravesanalogueaufacteurdeacutesigneacuteparJungcommeaspectpsychoiumldedelarcheacutetypeoudelinconscientcollectifLinfrapsychismedeCostadeBeauregardcontienteacutegalementselonluiunesupraconsciencequicorrespondexactementchezJungagravelideacuteedesavoirabsoluRuyerlappellesurvolabsolu51delatotaliteacutedelecirctreLrsquoinfrapsychismecosmiquedeCostadeBeauregardestununiversantiphysique(anti‐Carnot)reacutegipardesloisnoncausalesmaisfinalesetcoexistantagravelamatiegravereIlsecristallisedanslespsycheacutesindividuellesdeshumainsetdesanimauxLesavoirquisytrouvecontenusepropageavecunevitessesupeacuterieureagravecelledelalumiegravereetsynchroniselesecirctresindividuelspuisqueleurspsycheacutestirenttoutesleuroriginedumecircmereacuteseaudeteacuteleacutecommunicationsLemondemateacuterieltoutentierestunesortedordinateurgeacuteantquisertagravelareacutealisationdelaconsciencechezlesindividus52CommeRolandWeitzenbeumlcklamontreacutedefaccedilonamusantedanssonlivreLespacequadridimensionnel53ilyatoujoursunebonnepartdephantasmedanslesgrandeursnonobservablesdelaphysiquemoderneetlepsychologuenaaucunepeineagravereconnaicirctredanscesphantasmesdesprojectionsdelinconscientcollectifIlmesembletoutefoisquelesreacuteflexionsdeCostadeBeauregardoffrentplusdeseacuterieuxetderigueuretpeuventcontribuerplusquedautresagravecreacuteeruneuniteacutedevisionentrelaphysiqueetlapsychologieparcequelauteurreconnaicirctouvertementlapreacutesencedunfacteurpsychiquedanslesparamegravetrescacheacutes

JungafaitressortirdanssoneacutetudesurleprincipedesynchroniciteacutequelesnombresnaturelsjouentunrocircleimportantdanslaplupartdesexpeacuteriencesdedivinationdelrsquohumaniteacuteAlafindesavieilprojetaitmecircmedrsquoentreprendreuntravailsurlesaspectsarcheacutetypiquesdesnombrespourmieuxsuivrecettepisteconduisantagravesonideacuteedunusmundus54LenombreeacutetaitpourJung‐commeillesoulignaunjourdansunediscussionlexpressionlaplusprimitivedelespritIlentendparespritunfacteurdordreactifetdynamiqueagraveloeuvredansetsouslepsychismeinconscientMaisdanslamesureougravelenombrerepreacutesenteeacutegalementuneproprieacuteteacuteinheacuterenteagrave

50CfentreautresJRPierceSymbolssignalsandnoiseThenatureandprocessofcommunicationNewYork1961passim 51CetteexpressioncommelestermesdOCostadeBeauregardplaceacutesentreguillemetsestenfranccedilaisdansletexte(NdT) 52OCostadeBeauregardLesecondprincipedelasciencedutempsopcitp95101‐102112123141etsvVoiraussidumecircmeauteurNouveauxaspectsdutempsdesphysiciensinBulletinGroupedrsquoeacutetudesCGJungNdeg15Avril1969p5‐12 53DervierdimensionaleRaumBacircle‐Stuttgart1958 54VoirBulletinndeg13p5‐13

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page14

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamatiegravereconformeacutementagravelanaturequantiquedetouteeacutenergie(voirparexemplelesnombresnucleacuteons)lenombreapparaicirctcommeleacuteleacutementobjectifetspirituelquiordonneenmecircmetempslapsycheacuteetlamatiegravere

NouslesavonsparlesteacutemoignagesdematheacutematicienscommeHenriPoincareacuteFreacutedeacutericGaussFeacutelixKleinJacquesHadamardetdautresencorelesnombrescommeaussidesordrescompliqueacutesdenombrespeuventsereacuteveacutelerdirectementagravepartirdupsychismeinconscient55LaffirmationdesChinoisselonlaquelleleurHoTouetleurLochouonteacuteteacutereacuteveacuteleacutesparuncheval‐dragonouunetortuesignifientpournouslamecircmechosesurleplansymboliqueVusouscetanglelenombrenaturelnestpasposeacuteseulementparunactedeconsciencemaisilconstituequelquechosedepreacuteexistantdanslanatureunestructuredynamiqueouplusexactementuneconfigurationrythmiquedeacutenergiequiapparaicirctdefaccedilonisomorphedanslesdomainesdereacutealiteacutepsychiqueetphysique56

IlestinteacuteressantdenoterquelesnombreslorsquilsdoiventservirdinstrumentsdivinatoirespoursaisirlasynchroniciteacutenontpasunaspectquantitatifmaisuncaractegraveredechampoudecontinuumIlsapparaissentenquelquesortecommelespointsexciteacutesdunchampEndautrestermesonpourraitdeacutesignerlesnombresnaturelscommedescentresvirtuelsspeacutecifiquementreacutepartisdunchampdenombrescontinucequirendraitpossibleleacutedificationdunisomorphismeentrelamicrostructuredelamatiegravereetlastructuredelinconscientcollectifOnaeneffetdeacutecouvertreacutecemmentquelesparticuleseacuteleacutementairessontencoredivisiblesWheelerdeacuteclareenconseacutequencequilnyaendeacutefinitivequedessortesdechampseacutelectrodynamiquesquisetrouveraientenfluctuationconstanteetquelesparticulessontdesfragmentschargeacuteseacutenergeacutetiquementdelageacuteomeacutetriefondamentaledelespace57‐doncquelquechosecommedespointsexciteacuteseacutenergeacutetiquementdansuncontinuumLancelotWhyteavaitdeacutejagravesouligneacute58quelideacuteedechampgouvernedeplusenpluslasciencecontemporainesousformedemodegravelederelationopeacuterantdanstoutesituationCelavaudraitspeacutecialementpourlesparticuleseacuteleacutementairesquimanifestentlatendanceagravesordonnerdefaccedilonreacuteguliegravereetmecircmeagravesereformerquandellessontendommageacuteescommelecristalWhytedeacutefinitmecircmelavieensoicommelexpansiondelapousseacuteedunmodegravele59

Toutcelameparaitnousconduireagravelideacuteequenouspourrions‐souslanglepsychologiquetoutaumoins‐voirlesnombressousdeuxaspectscompleacutementairescommedesquantiteacutesdiscontinuesetcommeuncontinuumuniqueCederniercorrespondraitagraveunsymbolematheacutematiquedelunusmundus60

DanssonlivreLaphysiquemoderneetlapsychologiedesprofondeurs61ErnstAnrichdeacuteclarequelrsquoecirctredelaphysiquesembleavoirunliendeacutetermineacuteaveclenombrecommeuniteacuteettotaliteacuteIlentendparlagravelaseacuteriedesnombresmagiquesounombresnucleacuteonsdeacutecouverteparMariaGoeppertetAdolfJansenJAnrichtditagraveproposdecenombrerelationnel(quilproposedenommernombrehieacuterarchique)quecenestpasunchiffrequantitatifappartenantagraveuneseacuteriemaisquilpossegravedelaqualiteacutedepouvoircreacuteerdeshieacuterarchiesproportionnelles62OnpourraitagravemonavisfranchirunpasdeplusetdirequeleNombreestunequantiteacuteetune

55YJHadamardThepsychologyofinventioninthemathematicalfieldNewYork1954passim 56On sait que lemot grecarithmos (nombre) est eacutetymologiquement parentde rythmos L unet lautre viennent de rhein =coulerCfWhitsawloccitp115 57DapregravesSullivandansleNewYorkTimesdu5Feacutevrier1967 58LLWhyteAccentonformNewYork1950p27‐26 59Loccitp118 60JentendsparlagravequelquechosededistinctdelideacuteematheacutematiquedecontinuumendevenirquetraduitparexemplelaseacuterieindeacutefiniedesquantiteacutesfractionnellesentredeuxnombresreacuteelssuccessifsoudautresgroupesdindeacutefinisLideacuteeestentendueicisimplement dans le sens dun terrain nourricier de quantiteacutes susceptibles decirctre extraites Je nentends pas non plus uncontinuumsansdureacuteeausensdeWeierstrassougravelelimesestidentiqueagravechaqueeacuteleacutementarbitrairementchoisidelaseacuterie 61 E Anrich Moderne Physik und Tiefen psychologie Stuttgart 1965 p 6 Il est agrave noter que dans son ouvrage qui estfondamentalagravedautreseacutegardsAnrichignorepresqueentiegraverementlasynchroniciteacute 62 Ibid p 150et 142 Par contre Anrich refuse dadmettre de faccedilon surprenante que le nombre soit une image premiegravere(Urbild)

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page15

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

manifestationeacutenergeacutetiquementqualitativeetspeacutecifiqueducontinuumunitairecequieacutequivautagravelunusmundus

Toutnombrenaturelpossegravederaitainsiquatreaspectsprincipaux1‐Relationaveclespace‐tempspossibiliteacuteduneexpressiongeacuteomeacutetrique(topologie)2‐Quantiteacute3‐Raisonpositionnelle(sequentialorderordredesuccession)theacuteoriedesgroupes4‐Qualiteacute=configurationrythmiqueducontinuumunitaireCeladonneletableausuivant

IlestpossiblededeacutemontrerempiriquementquelensembledudomainepsychiquequeJung

deacutesignesouslenomdinconscientcollectifetquiestlacouchelaplusinfeacuterieuredelinconscientpsychiqueobservabledanslhommepossegravedeunestructuredechampdontlespointsexciteacutescorrespondentauxarcheacutetypesLesdeacuteroulementseacutenergeacutetiquesquiontlieudanscechampsuiventuncourslineacuteaireirreacuteversibleparlequelilssontassujettisautempsDemecircmelaprogressiondelaseacuterienaturelledesnombresnestvraisemblablementriendautrequuneseacutequencedetelsdeacuteroulementstypiquesreacutealiseacuteeaumoyenderythmesordonnateursCestsureuxquereposenotresentimentdutempsetpeut‐ecirctreeacutegalementcommeWolfgangPaulilasupposeacutelapossibiliteacutedunepreacutecognitionparapsychologiqueIlestinteacuteressantdobserverquedanslaChinelaplusanciennedeacutejagravelesmatheacutematiqueseacutetaientuniquementconsideacutereacuteescommelasciencevisantagravepreacutedirelavenir(Malheureusementcetaspectdelatheacuteoriechinoisedesnombresnamecircmepaseacuteteacuteexploreacuteparlasciencechinoiseelle‐mecircmequantagravelhommeoccidentalelleluiesttotalementinaccessible)LideacuteedetempsseraitainsifondeacuteesurcellederythmesstructureacutesnumeacuteriquementconceptionquirejointlesfaitsobserveacutesdunpointdevuetoutagravefaitdiffeacuterentparJeanPiagetetPaulFraisseAulieudedeacutefinirletempsavecThomasdAquinsappuyantsurAristotecommeunnumerusmovens(unnombrequisemeut)ilfaudraitpeut‐ecirctrediredunefaccedilonpluscomplegravetequelesmodegravelescommunsdemouvementdeleacutenergiepsycho‐physiquesontlesnombresdansleurrythmedeprogressionilsfondentlideacuteedetempsetdansleurnaturedechamplideacuteedunordreintemporelCelaexpliquepourquoidespersonnificationsmythologiquesdutempscommeledieuAiumlonagraveRomeServanenPerseKalaenIndesontdesincarnationsexplicitesdeleacutenergiepsychiquepolyvalente

LechampdelinconscientcollectifconccedilucommeisomorpheparrapportauchampdesnombresnaturelsnestpasorganiseacutedunefaccedilonquelconqueoupartiellementchaotiquemaisilparaicirctecirctreordonneacuteparuncentreeacutenergeacutetiquesupeacuterieurqueJungappellelarcheacutetypeduSoiCedernierparaitmanifesterdesstructuresquaternairesquandilestrepreacutesenteacutedunefaccedilonstatique(danslemandala)maisuneobservationplusattentiveyreacutevegraveleplutocirctcommeJunglrsquoamontreacutedansAiumlonunestructuredynamiquededeacuteroulementdontlecaractegravereestlesuivant

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page16

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

cequisuggegraveredenouveauunestructureanalogueagravecellequonretrouvedansleYiKingla

geacuteomanciemaisaussilastbutnotleastdanslecodeADNetARNIcijenepuismempecirccherdeciterlerecircvedunphysicienmodernequiparaicircteacutegalementfaireallusionagravecettestructure

Laveillelerecircveurseacutetaitappliqueacuteagravedessinercertainsfacteursdeacutecisifsdesavie(nousdirionsdescomplexes)danslesanglesduneeacutetoiledeDavidLagrave‐dessusilfaitlesongesuivant

UneChinoise(eacuteleveacuteeaurangduneSophia)estpreacutesenteavecdeuxhommesLequatriegravemecestmoiEllemeditTudoisnouslaisserjouerbeaucoupdepartiesdeacutechecsdanstouteslescombinaisonspossiblesDansunevisionhypnagogiquelerecircveurlentendluidireenoutreDanstesdessinsilyaquelquechosedetoutagravefaitjusteetquelquechosedetransitoireetdefauxCequiestjustecestquelenombredestraitsestde6etlefauxquelenombredespointsestde6Regardeicietjevisuncarreacuteavecdesdiagonalesnettementtraceacutees

Vois‐tumaintenantenfinle4etle6Danslespace4pointset6traitsou6pairesagravepartirde

4pointsCesontlesmecircmessixtraitsquisontdansleYiKinqDeplusregardelecarreacute4destraitssontdeacutegalelongueurlesdeuxautressontpluslongsdansunrapportirrationnelIlnyapasdefigureformeacuteeagravepartirde4pointsquiaitsixtraitseacutegauxCestpourquoilasymeacutetrienepeutecirctreproduitestatiquementetilnaicirctunedanseLaconjonctionsignifieunchangementdeplaceaucoursdecettedanseOnpeuteacutegalementparlerdunjeuouderythmesetderotationsCestpourquoiletroisdoitecirctreexprimeacutedefaccedilondynamiquecequiestdeacutejagravecontenudefaccedilonlatentedanslecarreacute

CerecircveetlephantasmequilesuitserapportentmanifestementagraveunrythmenumeacuteriquevitalfondamentalanalogueagraveceluipressentiparlesChinoisUntelrythmededansedetriplettesetdequaterniosestcontenudanspresquetouslesmodegravelesdunusmundusdelhumaniteacuteetaussidanssesmodegravelesspeacuteciauxdesmandalasdivinatoiresetilestfrappantdeconstateragraveceproposquelesmeacutethodesdecomputationdelaplupartdestechniquesdivinatoiresontuncoursreacutetrogradeentantquemodesdepenseacuteeetcelagracircceagraveunerelationreacutetrogradeagraveluniteacutequisereacutepegraveteconstamment

Cestpourquoilaseacutequencenumeacuteriquequantitativeseraitpeut‐ecirctrelefondementdelaflegravechedutempstandisquinversementlechampnumeacuteriqueseraitlefondementdelordreintemporelLavisiondelhorlogedumondedeacutecriteparCGJungdansPsychologieetAlchimiecombinedeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenesetJungdeacuteclareagravecesujetquilyapeut‐ecirctrelagraveuneallusionimageacuteeagraveloriginedelespace‐tempsmaisquilneveutpasattachertropdimportanceagravecetteinterpreacutetationcarlespreuvesluimanquentSamodestieneluipermettaitpasdesoulignerdavantagecepointimportantJaitoutefoislesentimentqueparlesdeacutecouvertesdontilvient

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 14: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page14

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

lamatiegravereconformeacutementagravelanaturequantiquedetouteeacutenergie(voirparexemplelesnombresnucleacuteons)lenombreapparaicirctcommeleacuteleacutementobjectifetspirituelquiordonneenmecircmetempslapsycheacuteetlamatiegravere

NouslesavonsparlesteacutemoignagesdematheacutematicienscommeHenriPoincareacuteFreacutedeacutericGaussFeacutelixKleinJacquesHadamardetdautresencorelesnombrescommeaussidesordrescompliqueacutesdenombrespeuventsereacuteveacutelerdirectementagravepartirdupsychismeinconscient55LaffirmationdesChinoisselonlaquelleleurHoTouetleurLochouonteacuteteacutereacuteveacuteleacutesparuncheval‐dragonouunetortuesignifientpournouslamecircmechosesurleplansymboliqueVusouscetanglelenombrenaturelnestpasposeacuteseulementparunactedeconsciencemaisilconstituequelquechosedepreacuteexistantdanslanatureunestructuredynamiqueouplusexactementuneconfigurationrythmiquedeacutenergiequiapparaicirctdefaccedilonisomorphedanslesdomainesdereacutealiteacutepsychiqueetphysique56

IlestinteacuteressantdenoterquelesnombreslorsquilsdoiventservirdinstrumentsdivinatoirespoursaisirlasynchroniciteacutenontpasunaspectquantitatifmaisuncaractegraveredechampoudecontinuumIlsapparaissentenquelquesortecommelespointsexciteacutesdunchampEndautrestermesonpourraitdeacutesignerlesnombresnaturelscommedescentresvirtuelsspeacutecifiquementreacutepartisdunchampdenombrescontinucequirendraitpossibleleacutedificationdunisomorphismeentrelamicrostructuredelamatiegravereetlastructuredelinconscientcollectifOnaeneffetdeacutecouvertreacutecemmentquelesparticuleseacuteleacutementairessontencoredivisiblesWheelerdeacuteclareenconseacutequencequilnyaendeacutefinitivequedessortesdechampseacutelectrodynamiquesquisetrouveraientenfluctuationconstanteetquelesparticulessontdesfragmentschargeacuteseacutenergeacutetiquementdelageacuteomeacutetriefondamentaledelespace57‐doncquelquechosecommedespointsexciteacuteseacutenergeacutetiquementdansuncontinuumLancelotWhyteavaitdeacutejagravesouligneacute58quelideacuteedechampgouvernedeplusenpluslasciencecontemporainesousformedemodegravelederelationopeacuterantdanstoutesituationCelavaudraitspeacutecialementpourlesparticuleseacuteleacutementairesquimanifestentlatendanceagravesordonnerdefaccedilonreacuteguliegravereetmecircmeagravesereformerquandellessontendommageacuteescommelecristalWhytedeacutefinitmecircmelavieensoicommelexpansiondelapousseacuteedunmodegravele59

Toutcelameparaitnousconduireagravelideacuteequenouspourrions‐souslanglepsychologiquetoutaumoins‐voirlesnombressousdeuxaspectscompleacutementairescommedesquantiteacutesdiscontinuesetcommeuncontinuumuniqueCederniercorrespondraitagraveunsymbolematheacutematiquedelunusmundus60

DanssonlivreLaphysiquemoderneetlapsychologiedesprofondeurs61ErnstAnrichdeacuteclarequelrsquoecirctredelaphysiquesembleavoirunliendeacutetermineacuteaveclenombrecommeuniteacuteettotaliteacuteIlentendparlagravelaseacuteriedesnombresmagiquesounombresnucleacuteonsdeacutecouverteparMariaGoeppertetAdolfJansenJAnrichtditagraveproposdecenombrerelationnel(quilproposedenommernombrehieacuterarchique)quecenestpasunchiffrequantitatifappartenantagraveuneseacuteriemaisquilpossegravedelaqualiteacutedepouvoircreacuteerdeshieacuterarchiesproportionnelles62OnpourraitagravemonavisfranchirunpasdeplusetdirequeleNombreestunequantiteacuteetune

55YJHadamardThepsychologyofinventioninthemathematicalfieldNewYork1954passim 56On sait que lemot grecarithmos (nombre) est eacutetymologiquement parentde rythmos L unet lautre viennent de rhein =coulerCfWhitsawloccitp115 57DapregravesSullivandansleNewYorkTimesdu5Feacutevrier1967 58LLWhyteAccentonformNewYork1950p27‐26 59Loccitp118 60JentendsparlagravequelquechosededistinctdelideacuteematheacutematiquedecontinuumendevenirquetraduitparexemplelaseacuterieindeacutefiniedesquantiteacutesfractionnellesentredeuxnombresreacuteelssuccessifsoudautresgroupesdindeacutefinisLideacuteeestentendueicisimplement dans le sens dun terrain nourricier de quantiteacutes susceptibles decirctre extraites Je nentends pas non plus uncontinuumsansdureacuteeausensdeWeierstrassougravelelimesestidentiqueagravechaqueeacuteleacutementarbitrairementchoisidelaseacuterie 61 E Anrich Moderne Physik und Tiefen psychologie Stuttgart 1965 p 6 Il est agrave noter que dans son ouvrage qui estfondamentalagravedautreseacutegardsAnrichignorepresqueentiegraverementlasynchroniciteacute 62 Ibid p 150et 142 Par contre Anrich refuse dadmettre de faccedilon surprenante que le nombre soit une image premiegravere(Urbild)

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page15

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

manifestationeacutenergeacutetiquementqualitativeetspeacutecifiqueducontinuumunitairecequieacutequivautagravelunusmundus

Toutnombrenaturelpossegravederaitainsiquatreaspectsprincipaux1‐Relationaveclespace‐tempspossibiliteacuteduneexpressiongeacuteomeacutetrique(topologie)2‐Quantiteacute3‐Raisonpositionnelle(sequentialorderordredesuccession)theacuteoriedesgroupes4‐Qualiteacute=configurationrythmiqueducontinuumunitaireCeladonneletableausuivant

IlestpossiblededeacutemontrerempiriquementquelensembledudomainepsychiquequeJung

deacutesignesouslenomdinconscientcollectifetquiestlacouchelaplusinfeacuterieuredelinconscientpsychiqueobservabledanslhommepossegravedeunestructuredechampdontlespointsexciteacutescorrespondentauxarcheacutetypesLesdeacuteroulementseacutenergeacutetiquesquiontlieudanscechampsuiventuncourslineacuteaireirreacuteversibleparlequelilssontassujettisautempsDemecircmelaprogressiondelaseacuterienaturelledesnombresnestvraisemblablementriendautrequuneseacutequencedetelsdeacuteroulementstypiquesreacutealiseacuteeaumoyenderythmesordonnateursCestsureuxquereposenotresentimentdutempsetpeut‐ecirctreeacutegalementcommeWolfgangPaulilasupposeacutelapossibiliteacutedunepreacutecognitionparapsychologiqueIlestinteacuteressantdobserverquedanslaChinelaplusanciennedeacutejagravelesmatheacutematiqueseacutetaientuniquementconsideacutereacuteescommelasciencevisantagravepreacutedirelavenir(Malheureusementcetaspectdelatheacuteoriechinoisedesnombresnamecircmepaseacuteteacuteexploreacuteparlasciencechinoiseelle‐mecircmequantagravelhommeoccidentalelleluiesttotalementinaccessible)LideacuteedetempsseraitainsifondeacuteesurcellederythmesstructureacutesnumeacuteriquementconceptionquirejointlesfaitsobserveacutesdunpointdevuetoutagravefaitdiffeacuterentparJeanPiagetetPaulFraisseAulieudedeacutefinirletempsavecThomasdAquinsappuyantsurAristotecommeunnumerusmovens(unnombrequisemeut)ilfaudraitpeut‐ecirctrediredunefaccedilonpluscomplegravetequelesmodegravelescommunsdemouvementdeleacutenergiepsycho‐physiquesontlesnombresdansleurrythmedeprogressionilsfondentlideacuteedetempsetdansleurnaturedechamplideacuteedunordreintemporelCelaexpliquepourquoidespersonnificationsmythologiquesdutempscommeledieuAiumlonagraveRomeServanenPerseKalaenIndesontdesincarnationsexplicitesdeleacutenergiepsychiquepolyvalente

LechampdelinconscientcollectifconccedilucommeisomorpheparrapportauchampdesnombresnaturelsnestpasorganiseacutedunefaccedilonquelconqueoupartiellementchaotiquemaisilparaicirctecirctreordonneacuteparuncentreeacutenergeacutetiquesupeacuterieurqueJungappellelarcheacutetypeduSoiCedernierparaitmanifesterdesstructuresquaternairesquandilestrepreacutesenteacutedunefaccedilonstatique(danslemandala)maisuneobservationplusattentiveyreacutevegraveleplutocirctcommeJunglrsquoamontreacutedansAiumlonunestructuredynamiquededeacuteroulementdontlecaractegravereestlesuivant

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page16

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

cequisuggegraveredenouveauunestructureanalogueagravecellequonretrouvedansleYiKingla

geacuteomanciemaisaussilastbutnotleastdanslecodeADNetARNIcijenepuismempecirccherdeciterlerecircvedunphysicienmodernequiparaicircteacutegalementfaireallusionagravecettestructure

Laveillelerecircveurseacutetaitappliqueacuteagravedessinercertainsfacteursdeacutecisifsdesavie(nousdirionsdescomplexes)danslesanglesduneeacutetoiledeDavidLagrave‐dessusilfaitlesongesuivant

UneChinoise(eacuteleveacuteeaurangduneSophia)estpreacutesenteavecdeuxhommesLequatriegravemecestmoiEllemeditTudoisnouslaisserjouerbeaucoupdepartiesdeacutechecsdanstouteslescombinaisonspossiblesDansunevisionhypnagogiquelerecircveurlentendluidireenoutreDanstesdessinsilyaquelquechosedetoutagravefaitjusteetquelquechosedetransitoireetdefauxCequiestjustecestquelenombredestraitsestde6etlefauxquelenombredespointsestde6Regardeicietjevisuncarreacuteavecdesdiagonalesnettementtraceacutees

Vois‐tumaintenantenfinle4etle6Danslespace4pointset6traitsou6pairesagravepartirde

4pointsCesontlesmecircmessixtraitsquisontdansleYiKinqDeplusregardelecarreacute4destraitssontdeacutegalelongueurlesdeuxautressontpluslongsdansunrapportirrationnelIlnyapasdefigureformeacuteeagravepartirde4pointsquiaitsixtraitseacutegauxCestpourquoilasymeacutetrienepeutecirctreproduitestatiquementetilnaicirctunedanseLaconjonctionsignifieunchangementdeplaceaucoursdecettedanseOnpeuteacutegalementparlerdunjeuouderythmesetderotationsCestpourquoiletroisdoitecirctreexprimeacutedefaccedilondynamiquecequiestdeacutejagravecontenudefaccedilonlatentedanslecarreacute

CerecircveetlephantasmequilesuitserapportentmanifestementagraveunrythmenumeacuteriquevitalfondamentalanalogueagraveceluipressentiparlesChinoisUntelrythmededansedetriplettesetdequaterniosestcontenudanspresquetouslesmodegravelesdunusmundusdelhumaniteacuteetaussidanssesmodegravelesspeacuteciauxdesmandalasdivinatoiresetilestfrappantdeconstateragraveceproposquelesmeacutethodesdecomputationdelaplupartdestechniquesdivinatoiresontuncoursreacutetrogradeentantquemodesdepenseacuteeetcelagracircceagraveunerelationreacutetrogradeagraveluniteacutequisereacutepegraveteconstamment

Cestpourquoilaseacutequencenumeacuteriquequantitativeseraitpeut‐ecirctrelefondementdelaflegravechedutempstandisquinversementlechampnumeacuteriqueseraitlefondementdelordreintemporelLavisiondelhorlogedumondedeacutecriteparCGJungdansPsychologieetAlchimiecombinedeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenesetJungdeacuteclareagravecesujetquilyapeut‐ecirctrelagraveuneallusionimageacuteeagraveloriginedelespace‐tempsmaisquilneveutpasattachertropdimportanceagravecetteinterpreacutetationcarlespreuvesluimanquentSamodestieneluipermettaitpasdesoulignerdavantagecepointimportantJaitoutefoislesentimentqueparlesdeacutecouvertesdontilvient

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 15: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page15

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

manifestationeacutenergeacutetiquementqualitativeetspeacutecifiqueducontinuumunitairecequieacutequivautagravelunusmundus

Toutnombrenaturelpossegravederaitainsiquatreaspectsprincipaux1‐Relationaveclespace‐tempspossibiliteacuteduneexpressiongeacuteomeacutetrique(topologie)2‐Quantiteacute3‐Raisonpositionnelle(sequentialorderordredesuccession)theacuteoriedesgroupes4‐Qualiteacute=configurationrythmiqueducontinuumunitaireCeladonneletableausuivant

IlestpossiblededeacutemontrerempiriquementquelensembledudomainepsychiquequeJung

deacutesignesouslenomdinconscientcollectifetquiestlacouchelaplusinfeacuterieuredelinconscientpsychiqueobservabledanslhommepossegravedeunestructuredechampdontlespointsexciteacutescorrespondentauxarcheacutetypesLesdeacuteroulementseacutenergeacutetiquesquiontlieudanscechampsuiventuncourslineacuteaireirreacuteversibleparlequelilssontassujettisautempsDemecircmelaprogressiondelaseacuterienaturelledesnombresnestvraisemblablementriendautrequuneseacutequencedetelsdeacuteroulementstypiquesreacutealiseacuteeaumoyenderythmesordonnateursCestsureuxquereposenotresentimentdutempsetpeut‐ecirctreeacutegalementcommeWolfgangPaulilasupposeacutelapossibiliteacutedunepreacutecognitionparapsychologiqueIlestinteacuteressantdobserverquedanslaChinelaplusanciennedeacutejagravelesmatheacutematiqueseacutetaientuniquementconsideacutereacuteescommelasciencevisantagravepreacutedirelavenir(Malheureusementcetaspectdelatheacuteoriechinoisedesnombresnamecircmepaseacuteteacuteexploreacuteparlasciencechinoiseelle‐mecircmequantagravelhommeoccidentalelleluiesttotalementinaccessible)LideacuteedetempsseraitainsifondeacuteesurcellederythmesstructureacutesnumeacuteriquementconceptionquirejointlesfaitsobserveacutesdunpointdevuetoutagravefaitdiffeacuterentparJeanPiagetetPaulFraisseAulieudedeacutefinirletempsavecThomasdAquinsappuyantsurAristotecommeunnumerusmovens(unnombrequisemeut)ilfaudraitpeut‐ecirctrediredunefaccedilonpluscomplegravetequelesmodegravelescommunsdemouvementdeleacutenergiepsycho‐physiquesontlesnombresdansleurrythmedeprogressionilsfondentlideacuteedetempsetdansleurnaturedechamplideacuteedunordreintemporelCelaexpliquepourquoidespersonnificationsmythologiquesdutempscommeledieuAiumlonagraveRomeServanenPerseKalaenIndesontdesincarnationsexplicitesdeleacutenergiepsychiquepolyvalente

LechampdelinconscientcollectifconccedilucommeisomorpheparrapportauchampdesnombresnaturelsnestpasorganiseacutedunefaccedilonquelconqueoupartiellementchaotiquemaisilparaicirctecirctreordonneacuteparuncentreeacutenergeacutetiquesupeacuterieurqueJungappellelarcheacutetypeduSoiCedernierparaitmanifesterdesstructuresquaternairesquandilestrepreacutesenteacutedunefaccedilonstatique(danslemandala)maisuneobservationplusattentiveyreacutevegraveleplutocirctcommeJunglrsquoamontreacutedansAiumlonunestructuredynamiquededeacuteroulementdontlecaractegravereestlesuivant

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page16

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

cequisuggegraveredenouveauunestructureanalogueagravecellequonretrouvedansleYiKingla

geacuteomanciemaisaussilastbutnotleastdanslecodeADNetARNIcijenepuismempecirccherdeciterlerecircvedunphysicienmodernequiparaicircteacutegalementfaireallusionagravecettestructure

Laveillelerecircveurseacutetaitappliqueacuteagravedessinercertainsfacteursdeacutecisifsdesavie(nousdirionsdescomplexes)danslesanglesduneeacutetoiledeDavidLagrave‐dessusilfaitlesongesuivant

UneChinoise(eacuteleveacuteeaurangduneSophia)estpreacutesenteavecdeuxhommesLequatriegravemecestmoiEllemeditTudoisnouslaisserjouerbeaucoupdepartiesdeacutechecsdanstouteslescombinaisonspossiblesDansunevisionhypnagogiquelerecircveurlentendluidireenoutreDanstesdessinsilyaquelquechosedetoutagravefaitjusteetquelquechosedetransitoireetdefauxCequiestjustecestquelenombredestraitsestde6etlefauxquelenombredespointsestde6Regardeicietjevisuncarreacuteavecdesdiagonalesnettementtraceacutees

Vois‐tumaintenantenfinle4etle6Danslespace4pointset6traitsou6pairesagravepartirde

4pointsCesontlesmecircmessixtraitsquisontdansleYiKinqDeplusregardelecarreacute4destraitssontdeacutegalelongueurlesdeuxautressontpluslongsdansunrapportirrationnelIlnyapasdefigureformeacuteeagravepartirde4pointsquiaitsixtraitseacutegauxCestpourquoilasymeacutetrienepeutecirctreproduitestatiquementetilnaicirctunedanseLaconjonctionsignifieunchangementdeplaceaucoursdecettedanseOnpeuteacutegalementparlerdunjeuouderythmesetderotationsCestpourquoiletroisdoitecirctreexprimeacutedefaccedilondynamiquecequiestdeacutejagravecontenudefaccedilonlatentedanslecarreacute

CerecircveetlephantasmequilesuitserapportentmanifestementagraveunrythmenumeacuteriquevitalfondamentalanalogueagraveceluipressentiparlesChinoisUntelrythmededansedetriplettesetdequaterniosestcontenudanspresquetouslesmodegravelesdunusmundusdelhumaniteacuteetaussidanssesmodegravelesspeacuteciauxdesmandalasdivinatoiresetilestfrappantdeconstateragraveceproposquelesmeacutethodesdecomputationdelaplupartdestechniquesdivinatoiresontuncoursreacutetrogradeentantquemodesdepenseacuteeetcelagracircceagraveunerelationreacutetrogradeagraveluniteacutequisereacutepegraveteconstamment

Cestpourquoilaseacutequencenumeacuteriquequantitativeseraitpeut‐ecirctrelefondementdelaflegravechedutempstandisquinversementlechampnumeacuteriqueseraitlefondementdelordreintemporelLavisiondelhorlogedumondedeacutecriteparCGJungdansPsychologieetAlchimiecombinedeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenesetJungdeacuteclareagravecesujetquilyapeut‐ecirctrelagraveuneallusionimageacuteeagraveloriginedelespace‐tempsmaisquilneveutpasattachertropdimportanceagravecetteinterpreacutetationcarlespreuvesluimanquentSamodestieneluipermettaitpasdesoulignerdavantagecepointimportantJaitoutefoislesentimentqueparlesdeacutecouvertesdontilvient

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 16: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page16

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

cequisuggegraveredenouveauunestructureanalogueagravecellequonretrouvedansleYiKingla

geacuteomanciemaisaussilastbutnotleastdanslecodeADNetARNIcijenepuismempecirccherdeciterlerecircvedunphysicienmodernequiparaicircteacutegalementfaireallusionagravecettestructure

Laveillelerecircveurseacutetaitappliqueacuteagravedessinercertainsfacteursdeacutecisifsdesavie(nousdirionsdescomplexes)danslesanglesduneeacutetoiledeDavidLagrave‐dessusilfaitlesongesuivant

UneChinoise(eacuteleveacuteeaurangduneSophia)estpreacutesenteavecdeuxhommesLequatriegravemecestmoiEllemeditTudoisnouslaisserjouerbeaucoupdepartiesdeacutechecsdanstouteslescombinaisonspossiblesDansunevisionhypnagogiquelerecircveurlentendluidireenoutreDanstesdessinsilyaquelquechosedetoutagravefaitjusteetquelquechosedetransitoireetdefauxCequiestjustecestquelenombredestraitsestde6etlefauxquelenombredespointsestde6Regardeicietjevisuncarreacuteavecdesdiagonalesnettementtraceacutees

Vois‐tumaintenantenfinle4etle6Danslespace4pointset6traitsou6pairesagravepartirde

4pointsCesontlesmecircmessixtraitsquisontdansleYiKinqDeplusregardelecarreacute4destraitssontdeacutegalelongueurlesdeuxautressontpluslongsdansunrapportirrationnelIlnyapasdefigureformeacuteeagravepartirde4pointsquiaitsixtraitseacutegauxCestpourquoilasymeacutetrienepeutecirctreproduitestatiquementetilnaicirctunedanseLaconjonctionsignifieunchangementdeplaceaucoursdecettedanseOnpeuteacutegalementparlerdunjeuouderythmesetderotationsCestpourquoiletroisdoitecirctreexprimeacutedefaccedilondynamiquecequiestdeacutejagravecontenudefaccedilonlatentedanslecarreacute

CerecircveetlephantasmequilesuitserapportentmanifestementagraveunrythmenumeacuteriquevitalfondamentalanalogueagraveceluipressentiparlesChinoisUntelrythmededansedetriplettesetdequaterniosestcontenudanspresquetouslesmodegravelesdunusmundusdelhumaniteacuteetaussidanssesmodegravelesspeacuteciauxdesmandalasdivinatoiresetilestfrappantdeconstateragraveceproposquelesmeacutethodesdecomputationdelaplupartdestechniquesdivinatoiresontuncoursreacutetrogradeentantquemodesdepenseacuteeetcelagracircceagraveunerelationreacutetrogradeagraveluniteacutequisereacutepegraveteconstamment

Cestpourquoilaseacutequencenumeacuteriquequantitativeseraitpeut‐ecirctrelefondementdelaflegravechedutempstandisquinversementlechampnumeacuteriqueseraitlefondementdelordreintemporelLavisiondelhorlogedumondedeacutecriteparCGJungdansPsychologieetAlchimiecombinedeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenesetJungdeacuteclareagravecesujetquilyapeut‐ecirctrelagraveuneallusionimageacuteeagraveloriginedelespace‐tempsmaisquilneveutpasattachertropdimportanceagravecetteinterpreacutetationcarlespreuvesluimanquentSamodestieneluipermettaitpasdesoulignerdavantagecepointimportantJaitoutefoislesentimentqueparlesdeacutecouvertesdontilvient

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 17: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page17

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

decirctrequestionlasciencesestrapprocheacuteedeceproblegravemeetquecettestructurededoublemandalarepreacutesenteeffectivementunesortedesymboleprimitifdelunusmundusavecunespacenottempsempiriquesortantdeluicommesystegravemeheacuteteacuterogegraveneDanslavisionlengrenagedesdeuxsystegravemesestpeacuteriodiquePeut‐ecirctrefaut‐illeprendreagravelalettreIlsembleentoutcasquelengrenagedesdeuxsystegravemessoitconditionneacuteparlapuissanceformatricedunombreLedoublecaractegraverecompleacutementairedunombrenaturel(quantiteacute‐qualiteacute)permetladescriptiondeleconcateacutenationdumondedelamatiegravere(quantiteacute)etdeceluidelapsycheacute(qualiteacute)ToutefoismecircmealorslecaractegravereuniquedeleacuteveacutenementsynchronistiquedemeurequelquechosedediffeacuterentlorsqueparexemplejeformeunoracleduYiKingetquejobtiensnumeacuteriquementuntraitdeTchenleacutebranlementceladonneeacutevidemmentuncataloguequalitatifdeacuteveacutenementspossiblesagravelinteacuterieurduqueldeseacutebranlementsinteacuterieurspeuventcoiumlncideravecdeseacutebranlementsexteacuterieursmaissilseproduisaitjustealorsencoreuntremblementdeterrecelademeureapregravescommeavantuneacuteveacutenementspontaneacutequicertesseplacedanslechampdevraisemblancequalitatifoffertparleYiKingmaisnepeuttoutefoisecirctrepreacuteditexpressisverbisUnteleacuteveacutenementmanifestebienplutocirctlesenslesavoirabsoluetleacuteveacutenementreacuteeldunefaccedilonabsoluedansluniteacuteetcestcelalemundusunusAcemomentilsagitduneconnaissancequiadvientdefaccedilonabjective

Peutecirctrecesreacuteflexionsquisontessentiellementformuleacuteessurleplanconceptueldemandent‐ellesagraveecirctrecompleacuteteacuteesenexposantlamaniegraveredontellespeuventsetraduiresurleplandelexpeacuterienceAcepointdevuelevieuxtextealchimiquedeComariosquiremonteagravelaliturgieeacutegyptiennedesmortsmesembleecirctreparticuliegraverementeacuteloquentDanscetextelunusmundusestuneexpeacuteriencetranscendantedelatotaliteacutequinepeutecirctreobtenuequedanslemystegraveredelareacutesurrectionapregraveslamortAlorsditletexte63lacircmeappellelecorpsetluiditEveille‐toidufonddelHadegravesetlegraveve‐toidutombeaureacuteveille‐toiensortantdesteacutenegravebresRevecircts‐toidelanaturespirituelleetdivineAlorslepneumalacircmeetlecorpsdeviennentlundanslequelestcacheacutelemystegravereCetunestunestatueneacuteedufeuellereacuteunitlespritlacircmeetlecorpsetcontientenellelesquatreeacuteleacutementsEtainsinaicirctuneseulenaturequipoursuitetveinetouteslesnaturesetcestlUnquivainctoutenaturecelledufeuetcelledelhumidaetquichangetouteleurnatureEtvoicijevousdisencorecequivientensuitequandcelasaccomplitalorsceladevientunpharmaconmortelquiparcourtlecorpsDemecircmequilestentreacuteainsidanslecorpspropreiltransformeles(autres)corps(enlesfaisantmourir)Cestdansladeacutecompositionetlachaleurquenaicirctceremegravede(pharmacon)quisansrencontrerdobstaclepeacutenegravetretouslescorpsCetaspectmortelduSoisemanifestesijecomprendsbienletextelorsquelUn(leSoi)estparvenuagravesonproprecorpsquiestlecorpssurnatureldereacutesurrectionalorsiltuelecorpspreacuteceacutedentetpeacutenegravetretouslesautrescorpsTraduitdansnotrelangagecelaveutdireLorsqueleSoientantquereacutealiteacuteendevenirdanslhommeterrestreapleinementatteintsonbutlemandaladelunusmundusilauneffetmortelsurlexistenceterrestrecarilaatteintunniveaudecirctredanslecontinuumunitairecosmiqueomnipeacuteneacutetrantquiestopposeacuteagravelacreacuteationdeformeindividuelleLamortestalorsquelquechosedejustequiestrelieacuteagravelarriveacuteeaubutCestpourquoilunusmundusestsurleplanmythologiquesouventidentiqueauroyaumedesmortsdanslesreligionsprimitives64Lespritdelunusmundusseraitlemercurealchimiquecest‐agrave‐direlinconscienceoriginellecontenantenelletouslesopposeacutes65

LexpeacuteriencevitaledelunusmundusmeparaicirctecirctreuneexpeacuteriencetranscendanteCestseulementquandonmeurtquondeacutecouvrelesecretdelaviedisentleshabitantsduNigeacuteriaoccidental66Cestpourquoidansdenombreusesculturesarchaiumlquesladivinationparles

63MBerthelotCollectiondesanciensalchimistesgrecsvolIIIp278etsv 64Jenepuismalheureusementmeacutetendreicisurcetaspect65CfCGJungMysteriumconjunctionisvolIIp230etsv 66CfBMaupoilLageacuteomancieagravelanciennecocirctedesEsclavesParis1934p34

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere

Page 18: Bulletin d'information n°41 – Juin 2013groupe-jung.fr/remos/41juin13.158.pdf · Groupe d'Études C. G. Jung Bulletin d'information n°41 – Juin 2013 Rédaction: Gisèle Borie,

GroupedEtudes CGJung Bulletin dinformation ndeg41 Page18

Groupe drsquoEtudes CGJungRenseignements MmeChalmeton 5rueAndreacuteTheuriet 92340Bourg laReineTeacuteleacutephone 0685293545

Inscripions MCiric50b ruedelrsquoArsenal 68100MULHOUSE ndashSitehttpgroupe‐jungfr

nombresaeacutegalementeacuteteacuteutiliseacuteecommemoyendecontactaveclemondedesespritsDapregravesCarlHentzelesignechinoisloung(joueravecquelquechose)signifieeacutegalementhiang(legrandsacrificeauxespritsdesancecirctres67Ceavecquoijouentlesdeuxmainsestunetigederue(etsuivantdautresuneregravegleagravecalculer)commesymboledelatotaliteacutedumondeLemotchinoissouanchou(compter)estlemecircmesignemaisavecquatremains

oubienilsecomposeduredoublementdunradicalchiquisignifiedapregravesJosephNeedham

montrerdeacutemontrerinformerreacuteveacutelerentantquedansunedeacutemonstrationnumineusedudivinTandisquelatechnologieoccidentalefaitdeplusenplusirruptiondanslatraditionspirituelle

delOrientenladeacutetruisantuneacutetrangeretournementsemblesedessinerdanslascienceoccidentaleSilonparvenaitagravecreuserunsouterrainreliantlapsychologieetlaphysiquenucleacuteaireetsilintuitiondeJungsuivantlaquellelenombrenaturelestledeacutenominateurcommundudomainedelapsycheacuteetdeceluidelamatiegraverepouvaitecirctreconfirmeacuteenousaboutirionsdefaccediloninattendueagraveuneclarteacuteougravegisentlesconnaissanceslesplusanciennesetlestraditionsdelapenseacuteeorientalequimecircmelagraveonteacuteteacutepartiellementoublieacuteesdepuislongtempsAinsisetrouveraitconfirmeacuteeunevieilleconvictiondubouddhismesuivantlaquellelacouchelaplusinfeacuterieureetlaplusprofondedelanaturehumainelagraveougravenotrepsycheacuteetlinconnudelatotaliteacutecosmiquesefondentdemeurepartoutidentique

Leparadoxedelaconvergenceetdelinteractiondesdeuxsystegravemesheacuteteacuterogegravenestantquelaviedemeureencoredanslespace‐tempsasansdouteeacuteteacuteexprimeacuteedefaccedilonparticuliegraverementsaisissanteparlemaicirctreZenMaalorsquileacutetaitmortellementmaladeetnavaitplusquevingt‐quatreheuresagravevivrelesupeacuterieurdesonmonastegraverevintlevoiretluidemandaOveacuteneacuterablecommentvousecirctes‐voustrouveacuteaucoursdesderniersjoursLemaicirctrereacuteponditBouddhaaveclevisagedusoleilBouddhaaveclevisagedelaluneCommelexpliqueWilhelmGundert68cesparolessereacutefegraverentau3esoutradesnomsduBouddhaougraveilestditpourlafecirctedudouziegravememois69ApregravescelajevisunBouddhaportantlenomdevisagedeluneLaviedeceBouddhaauvisagedeluneneduraquunjouretunenuitAcocircteacuteduveacuteneacuterableauvisagedelunejevisunautreBouddhailportelenomdevisagedusoleilLaviedeceBouddhaauvisagedesoleildurelatotaliteacutedemillehuitcentsanneacuteesOnpourraitvoirlagraveuneallusionagravecemandalaformeacutededeuxsystegravemeslunlimiteacuteparlespace‐tempslautredelonguedureacuteeMaislunetlautresenommentBouddha70tousdeuxsontdesfacettesdugrandUndontMadevenaitconscientenmourant

MarieLouisevonFRANZ(traduitdelallemand)

67CHentzeTodAuferstehungWeltordnungZurich1955volIp15etsvCfaussiJNeedhamScienceandcivilizationinChineCambridge1959vol3p4etsv68Bi‐Yan‐LouNiederschriftvondersmaragdenenFelswand(inscriptionsurlaparoirocheuseeacutemeraude)publieacuteparWGundertMunich1960p97 69Peut‐ecirctreny‐a‐tilpasnonplusunhasardagraveceladanslefaitquecommelecycledelanneacuteesachegraveveavecle12emoislaviedeMaparvienteacutegalementagravesafinagravecemoment 70GundertexpliqueDans lesoutraciteacutepar lepatriarchebeaucoupdautresBouddhasencoresontnommeacutesaveccesdeuxettousneformentaveclesinnombrablesBouddhaquinesontpasnommeacutesquelesfacettesdunseuletmecircmecorpsdelumiegravere