Depuis 2000, Marcel Verkuijl est spécialisédans le domaine de la restauration de che-minées notamment en marbre noir, objetpour lequel il voue une véritable passion.Pour le moment, il s’est constitué une bellecollection d'environ 600 cheminées, notam-ment en Noir de Mazy, mais aussi dansd'autres marbres prestigieux et grès. Marcel Verkuijl fonde Ambiance Natuursteenà Randwijk, près de Nimègue aux Pays-Bas,en 2009, mais le démarrage effectif de l’en-treprise a eu lieu en 2011. A l’école il suitune formation généraliste, très éloignée dumonde de la pierre. Avec un ami, il com-mence, après ses études, à travailler dansune marbrerie à Wageningen. A partir de cemoment là, il apprend les bases de ce mé-tier. “L’entreprise était bien équipée enterme de matériels et ses activités étaienttrès diversifiées. Nous fabriquions des mo-numents funéraires, des plans de cuisine,des aménagements de salles de bains etassurions aussi des travaux de restaurationsur chantier. Je suis passé à tous les postesdans les ateliers durant ces années, et, à lafin, j’étais devenu le spécialiste de la fabri-cation et de la pose de revêtements murauxà livre ouvert pour les salles de bains”.

Par Britt Impens

Une passion pour la restauration de cheminées

ENTREPRISE

La singularité de l’atelier deAmbiance Natuursteen estqu’il est aménagé dans uneancienne église. Ses équipe-ments sont principalementdu matériel portatif manuel.De eigenheid van AmbianceNatuursteen is dat de werk-plaats gevestigd is in eenvoormalige kerk. Marcel Ver-kuijl werkt vooral met draag-bare handapparatuur.

Pendant son passage à la marbrerie, MarcelVerkuijl a appris à travailler et à respecterles matériaux naturels et en particulier lemarbre noir. “Nous devions le manipuleravec une grande précaution dans l’atelier.C’est ce qui a éveillé ma curiosité. Le Noirde Mazy, par exemple, est un véritable défi,difficile à travailler, mais une si belle ma-tière”, explique t-il.Sa collection de cheminées débute avecl’achat d’une première, relativement an-cienne, en marbre noir de Tongres. La plu-part des cheminées de sa collection datentde la période 1850-1930. Il possède aussiquelques modèles du 18ème siècle, origi-naires des Pays-Bas et de Belgique, en mar-bre blanc et rouge, de la fin de la périodegothique, en grès, etc. Démontées, toutesces pièces sont rangées, dans six hangarsde stockage à proximité de son atelier. “Monbâtiment est trop petit pour toutes les en-treposer et petit à petit j’ai commencé àlouer des locaux. Pour le moment, j’en suisà six. Ce n’est pas facile de travailler ainsi,car je dois toujours me déplacer avec moncamion pour récupérer des pièces. A l'avenirj’envisage de déménager dans un espaceplus grand et plus fonctionnel”. Son atelier de marbrerie actuel, situé dansune ancienne église, est équipé d’une scie àeau Carat, d’un polissoir à sec Flex et d’unflexible.

Activité principale : restauration de cheminéesLa clientèle de Marcel Verkuijl est constituéede particuliers à 95 % et d’architectes 5 %.“Les modèles de cheminées les plus rares,tels que ceux du 18ème siècle sont princi-palement pour les architectes. Les particu-liers trouvent mes coordonnées générale-ment via internet ou par le bouche à oreilles.

Souvent, il s’agit de cheminées qui, dans lepassé, ont été mal réparées et auxquellesje dois redonner leur état originel, ou dumoins, s’en rapprocher le plus possible”.Pour les travaux de restauration, Marcel Ver-kuijl démonte les cheminées et emporte lespièces dans son atelier. "C’est trop difficilede faire une restauration sur place, j’ai vrai-ment besoin de tous mes outils et équipe-ments. Après l’opération de reconstitutionla plus fidèle possible, la cheminée est poséeaussi authentiquement que possible”. Quanddes éléments sont vraiment trop endomma-gés pour la restauration, il puise dans sonstock de 600 cheminées, pour trouver lapièce la plus adaptée qu’il retravaillera etintégrera ensuite dans celle de son client.Pour le polissage, il opte pour le satiné, à laplace du brillant et travaille quasi unique-ment manuellement.

Une offre complète. Mais pour Marcel Verkuijl, la cheminée n’apas qu’une fonction décorative. “Pour qu’ilsoit complet, mon travail n’est fini quelorsque mon client dispose d’une cheminéequi fonctionne”. Pour cela, il travaille en col-laboration avec un spécialiste qui gère lesparties conduits et gainages. Auparavant, ilrestaurait également des dallages en pierre,

Marcel Verkuijl s’est spécia-lisé dans la restauration decheminées en privilégiant desmoyens techniques manuelset un grand savoir faire.Marcel Verkuijl is gespeciali-seerd in de restauratie vanschouwen en geeft het voor-recht aan handmatige tech-nieken en een groteexpertise.

mais il a pris l’option de stopper cette acti-vité. Il possède aussi une petite collectiond'éviers en pierre de taille, qu’il nettoie etremet en état pour leur donner une secondejeunesse. “Les éviers massifs sont une ac-tivité porteuse et j’ai toujours apprécié detravailler la pierre bleue belge”. Chaque année, ce jeune professionnel res-taure une quarantaine de cheminées et encommercialise autant. “Des personnes quicherchent une cheminée pour leur nouvellemaison, peuvent aussi faire appel à moi, jepeux fournir et poser une cheminée tradi-tionnelle avec de vieux panneaux et mêmerajouter une décoration si souhaité. Je neveux pas être catalogué simple négociant enmatériaux anciens, je veux juste faire monmétier de marbrier”.

Marcel Verkuijl expose diffé-rents modèles de cheminéesde divers styles et matériauxnotamment en marbres colo-rés. Il dispose de six hangarsdans lesquels sont stockésles 600 modèles en sa pos-session.Marcel Verkuijl heeft ver-schillende modellen vanschouwen en in verchillendematerialen in zijn toonzaalstaan. Hij beschikt over zesstockage ruimtes waar hij zijncollectie van 600 modellen inonderbrengt.

Marcel Verkuijl is gespecialiseerd in derestauratie van schouwen, voornamelijkin zwart marmer, een materiaal waardoorhij echt gepassioneerd is. Voor het momentheeft hij een mooie collectie opgebouwdvan ongeveer 600 schouwen, vooral in Noirde Mazy, maar ook andere prestigieuzemarmers en zandstenen. Marcel Verkuijl richtte Ambiance Natuur-steen te Randwijk, nabij Nijmegen, in 2009op, maar de eigenlijke opstarting gebeurdein 2011. Hij volgde een middelbare opleidingdie totaal losstond van natuursteen. Doormiddel van een vriend werd hij aangenomenin een steenhouwerij in Wageningen. Hierleerde hij het vak. “De onderneming wasgoed uitgerust op het gebied van machinesen hun activiteiten waren heel gediversi-fiëerd. Wij maakten grafmonumenten, keu-kenbladen, badkamerinrichtingen en dedenook restauratiewerk. Ik ben door alle ate-liers gegaan doorheen de tijd, op het eindewas ik gespecialiseerd in open boek reali-saties voor badkamers.” Tijdens zijn par-cours leerde hij respect te hebben voor na-tuursteen en vooral voor het zwarte marmer.

Een passie voor de restauratie vanschouwen

ONDERNEMING

En complément d’activité, Am-biance Natuursteen restaureaussi des éviers massifs an-ciens en pierre bleue qui se-ront commercialisés ensuite.Een bijkomende activiteit vanAmbiance Natuursteen is derestauratie van oude mas-sieve spoelbakken in blauwesteen die hij daarna verkoopt.

“In de steenhouwerij moesten we er heelvoorzichtig mee omgaan. Dit heeft mijn be-langstelling gewekt. Noir de Mazy is eenechte uitdaging, moeilijk te bewerken, maareen prachtig materiaal.”Zijn voorraad bouwde hij op met een eersteantieke schouw in zwart marmer uit Ton-geren. De meeste schouwen uit zijn collectiedateren uit de periode 1850-1930. Daarnaastbezit hij ook nog enkele 18e eeuwse shou-wen uit Nederland en België, witte en rodemarmeren schouwen, laat Gotische schou-wen in zandsteen, enz. Zij zijn allen uit el-kaar gehaald en opgebaard zijn in zesstockage ruimtes in de omgeving van zijnatelier. “Mijn lokaal is te klein om alles opte slaan, daarom begon ik stockageplaatsente huren. Voor het moment zijn het er alzes. Dit is niet eenvoudig en vooral tijdslo-pend, want ik moet steeds met de bestel-wagen ernaartoe gaan. In de toekomst zieik mij overstappen naar een grotere ruimteen met wat meer comfort.” Zijn huidigewerkplaats is ondergebracht in een oudekerk en is uitgerust met een kleine water-zaag van Carat, een Flex droogschuurderen een flexibele as.

Voornaamste activiteit : restauratie vanschouwenDe klanten van Marcel Verkuijl bestaan voor95 % uit particulieren, de andere 5% zijn ar-chitecten. “De zeldzamere modellen, zoalsdie uit de 18e eeuw zijn voornamelijk gerichtnaar de architecten. De particulieren vindenmij vooral terug via het internet of de mon-delinge kanalen. Vaak gaat het dan overschouwen die in het verleden slecht geres-taureerd werden door de particulieren endie terug hun oorspronkelijke staat moetenkrijgen, of toch zo goed mogelijk.” Voor derestauratie demonteert hij de schouwen enneemt de stukken mee naar zijn atelier. “Hetis te moeilijk om een schouw ter plaatse terestaureren, daarvoor heb ik echt mijn ge-reedschap en werktuigen nodig. Na de res-tauratie word de schouw zo authentiek mo-gelijk weer teruggeplaatst.” Wanneer erdelen zijn die te zwaar beschadigd zijn voorrestauratie, kan hij gebruik maken van eenstuk uit zijn collectie van 600 haarden, diehij dan op dezelfde manier bewerkt. Voorhet polijsten kiest hij voor een zijdeglans engeen hoogglans en polijst hij zo min moge-lijk machinaal.

TotaalpakketVoor Marcel Verkuijl is de schouw niet loutereen decoratief element. “Het werk is maarpas af wanneer de klant een volledig wer-kende schouw heeft staan.” Daarvoor werkthij samen met een haardenspecialist uit debuurt. Vroeger restaureerde hij ook vloeren,maar deze activiteit heeft hij stopgezet.Wel heeft hij nog een kleine collectie was-bakken in blauwe steen, die hij nieuw leven

inblaast. “De spoelbakken zijn een bijko-mende activiteit, die goed loopt en ik hebsteeds graag met blauwe hardsteen ge-werkt.”Jaarlijks restaureert hij ongeveer 40 haar-den en doet hij evenveel maatwerk. “Per-sonen die voor een nieuwbouw op zoek zijnnaar een haard, kunnen bij mij ook terecht,ik kan dan op traditionele wijze met oudepanelen een haard aanbieden en ook de ge-wenste decoratie toevoegen, indien gewenst.Ik wil niet louter een handelaar in oude ma-terialen zijn en ze juist herverkopen, ik wilook mijn ambachtwerk uitvoeren.”