4
Fréconrupt Maison-Neuve St-Blaise-la-Roche Urbeis Charbes Bassemberg Lalaye Fouchy La Vancelle Maisonsgoutte Breitenbach Albé Triembach- au-Val Villé Neuve- Église St-Maurice le Hohwald Blancherupt Lutzelhouse Muhlbach- sur-Bruche Wisches Netzenbach Urmatt Russ Hersbach Muckenbach Grendelbruch La Broque La Claquette Albet St-Martin Steige Climont Breitenau Dieffenbach- au-Val Neubois Wackenbach Belmont Bellefosse Waldersbach Solbach Fouday Schirmeck Rothau Natzwiller Saulxures Bourg Saales Bourg-Bruche Stampoumont Ranrupt Salm Les Quelles Neuviller- la-Roche Champenay Plaine Colroy-la-Roche Wildersbach Camp du Struthof Mémorial de l’Alsace-Moselle Donon Tour du Champ de Feu La Salcée Col de la Charbonnière Col du Donon Col de Steige La Bruche La Rothaine La Bruche Champ du Feu VOSGES MEURTHE- ET-MOSELLE HAUT-RHIN D196 D1420 D1420 D57 D130 D424 D214 D424 D957 D1420 D392 D424 D1420 D214 D214 D130 D130 D830 D130 D424 D50 D196 D350 0 2,5 Légendes Cartographie 5 km Départ du circuit / Start der Tour / Start of trail / Vertrekpunt Sens du circuit / Richtung der Tour / Direction of trail / Rijrichting Route / Straße / Road / Verharde weg Voie à circulation restreinte/ Straße mit eingeschränktem Verkehr / Restricted access road/ Weg met beperkt verkeer Gare SNCF / Bahnhof / Railway station / Treinstation Autres tours / Andere Touren / Other trails / Andere tochten 3 Bandes cyclables / Radweg auf der Straße / Cycle lanes / Fietsstrook 17 19 BAS-RHIN HAUT-RHIN Colmar Strasbourg Mulhouse LORRAINE PFALZ (D) BADEN SCHWARZWALD (D) Schirmeck Fribourg (DE) 1/4 JANVIER 2014 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com L’ALSACE À VÉLO Radwandern im Elsass Cycling in Alsace Fietsen in de Elzas 18 LA HAUTE VALLÉE DE LA BRUCHE Im oberen Bruche Tal / The upper valley of the river Bruche Het bovendal van de Bruche / 77 km - 2044 m

L'ALSACE À VÉLO

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: L'ALSACE À VÉLO

Fréconrupt

Maison-Neuve

St-Blaise-la-Roche

Urbeis

CharbesBassemberg

Lalaye Fouchy

La Vancelle

Maisonsgoutte

Breitenbach

Albé

Triembach-au-Val

Villé

Neuve-Église St-Maurice

le Hohwald

Blancherupt

Lutzelhouse

Muhlbach-sur-Bruche

Wisches

Netzenbach

Urmatt

RussHersbach

Muckenbach

Grendelbruch

La Broque

La ClaquetteAlbet

St-Martin

Steige

Climont

Breitenau

Dieffenbach-au-Val

Neubois

Wackenbach

Belmont

Bellefosse

Waldersbach

Solbach

Fouday

Schirmeck

Rothau

Natzwiller

Saulxures

Bourg

Saales

Bourg-Bruche

Stampoumont

Ranrupt

Salm

Les Quelles

Neuviller-la-Roche

Champenay Plaine

Colroy-la-Roche

Wildersbach

Camp du Struthof

Mémorial del’Alsace-Moselle

Donon

Tour du Champ de Feu

La Salcée

Col de la Charbonnière

Col du Donon

Col de Steige

La B

ruch

e

La Rothaine

La Bruche

Cham

p

du

F

eu

MOSELLE

VOSGES

MEURTHE-ET-MOSELLE

HAUT-RHIN

D196

D142

0

D1420

D57

D130

D424

D214

D424

D957

D1420D392

D424

D1420

D214

D214

D130

D130

D830

D130

D424

D50

D196

D350

0 2,5

Légendes Cartographie

5 km

Départ du circuit / Start der Tour / Start of trail / VertrekpuntSens du circuit / Richtung der Tour /Direction of trail / RijrichtingRoute / Straße / Road / Verharde wegVoie à circulation restreinte/Straße mit eingeschränktemVerkehr / Restricted access road/ Weg met beperkt verkeer

Gare SNCF / Bahnhof / Railwaystation / Treinstation

Autres tours / Andere Touren / Other trails / Andere tochten

3

Bandes cyclables / Radweg auf der Straße /Cycle lanes / Fietsstrook

17

19

BAS-RHIN

HAUT-RHIN

Colmar

Strasbourg

Mulhouse

LORRAINE

PFALZ (D)

BADEN SCHWARZWALD (D)

Schirmeck

Fribourg (DE)

1/4JANVIER 2014 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

L’ALSACE À VÉLO Radwandern im Elsass Cycling in Alsace Fietsen in de Elzas

18LA HAUTE VALLÉE DE LA BRUCHE

Im oberen Bruche Tal / The upper valley of the river Bruche

Het bovendal van de Bruche / 77 km - 2044 m

Page 2: L'ALSACE À VÉLO

2/4

Au départ de Schirmeck, le randonneur partira à la découverte de paysages d'une remarquable sérénité. Le circuit traverse hameaux et lieux-dits de l'ancienne principauté de Salm avant d'arriver dans une vaste clairière où vécut une importante communauté mennonite. Jusqu'au col de Saales, la route longe le versant nord de la haute vallée de la Bruche, tantôt en forêt, tantôt à découvert. À Saâles, bourgade située à l'extrémité ouest du département, cap à l'Est en progressant de col en col vers le point culminant de la région, le Champ du Feu (1100 m). La traversée d'un plateau couvert de chaumes mène au Struthof, d'où l'on entamera la descente vers Schirmeck par la paisible vallée de la Rothaine.À Salm, les fermes témoignent du style de vie des Mennonites, remarquables agriculteurs, qui ont construit au XVIIIe siècle des exploitations modèles. À Ranrupt, la scierie à haut-fer est inscrite à l'inventaire du patrimoine rural. Cet ouvrage, unique en Alsace, est équipé d'une roue à augets qui actionne le haut-fer et d'une turbine qui entraîne la scie circulaire, témoignant ainsi du fonctionnement réel d'une scierie traditionnelle. La Tour d'observation, qui couronne le Champ du Feu, livre un superbe panorama sur les Vosges moyennes et la plaine d'Alsace. Le camp du Struthof est devenu un lieu de recueillement et un mémorial de la Déportation. Le contraste entre la beauté du site et l'horreur qu'évoque le camp est saisissant. Enfin, à Neuviller-la-Roche, ne manquez pas le Musée du Patrimoine implanté dans une maison typique de la Vallée de la Bruche.

Der Rundweg beginnt in Schirmeck und führt, über eine Reihe von Flecken und Flurnamen-Stätten, bis nach Salm. In Salm findet man typische Gutshöfe der damaligen Mennoniten-Siedlung; die Mennoniten waren damals für ihre bemerkenswerten landwirtschaft-lichen Fähigkeiten berühmt. Anschließend verläuft die Strecke am Hang des Bruche-Hochtals entlang. Auf Höhe von Saâles, eines am äußersten westlichen Rand des Departements gelegenen Dorfes, schwenkt der Weg in östliche Richtung um. Von dort führt er weiter nach Ranrupt, wo man das für das gesamte Elsaß ein einzig-artiges historisches Hocheisen-Sägewerk besichtigen kann, das als kulturhistorisches Denkmal eingestuft ist. Weiter geht es in Richtung Champ du Feu, einem der höchsten Punkte dieser Region, von wo aus man einen herrlichen Ausblick über die mittleren Vogesen und die Rheinebene genießt. Das Konzentrationslager Struthof ist zu einer Gedenkstätte umgewandelt worden, und bildet eine weitere Station auf der Abfahrt in Rich-tung Schirmeck, die durch das friedliche Rothaine-Tal führt. In Neuviller-la-Roche sollten Sie unbedingt das Museum für Kulturhistorische Schätze besuchen, das in einem Haus im typischen Baustil des Bruche-Tals untergebracht ist.

After leaving Schirmeck, the route goes through a series of hamlets before arriving in Salm, whose farms illustrate the lifestyle of the Mennonites, a community of remarkable 18th century farmers. The road then runs along the north side of the upper Bruche valley. At Saâles, a village situated at the extreme west of the Départe-

ment, turn east. The route then goes through Ranrupt, whose sawmill, a structure unique in Alsace, is a listed rural building. We go on towards the Champ du Feu, the highest point of the region, from where there is a superb panoramic view over the middle Vosges and the Plain of Alsace. The Struthof camp, which has become a place of meditation, marks the descent towards Schirmeck via the peaceful Rothaine valley. At Neuviller-la-Roche, don't miss the Heritage Museum (Musée du Patrimoine) which is located in a typical Bruche valley style house.

De tocht vertrekt vanuit Schirmeck en leidt u vervolgens door gehuchten naar Salm. De boerderijen van Salm getuigen van de levensstijl van de doopsgezinden, opmerkelijke boeren die in de achttiende eeuw modelbedrijven bouwden. De oude houtzagerij van Ranrupt staat op de lijst van boerenerfgoed. Dit in de Elzas unieke gebouw is uitgerust met een emmerrad dat de zaag aandrijft, en een turbine die de cirkelzaag aandrijft. Het originele functioneren van een houtzagerij wordt perfect weergegeven. Even verderop, op de Champ du Feu, staat de observatietoren, met een prachtig uitzicht over de Midden-Vogezen en het Rijndal. Voor Natzwiller, aan uw rechterhand, ligt het voormalige concentratiekamp Struthof, nu een herdenkingsplaats met een monument voor gedeporteerden. Het contrast tussen de schoonheid van de plek en de gruwelen die het kamp oproept, is aangrijpend. Ga ten slotte niet aan het Erfgoedmuseum in Neuviller-la-Roche voorbij, gevestigd in een typische woning van het dal van de Bruche.

Schirmeck • - 0 km 0 km ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ La Broque D1420 0,3 km 0,3 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ La Claquette C 1,9 km 2,2 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be Albet C 0,7 km 2,9 km Carrefour des Quelles C/RF 4,7 km 7,6 km ◆ ◆ ◆ Plaine RF Plaine/dir. La Falle 5,3 km 12,9 km ◆ ◆ Ep-Be Champenay D196 2,1 km 15,0 km Saulxures • D350 3,3 km 18,3 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be Bourg-Bruche • RF/C 5,2 km 23,5 km ◆ ◆ ◆ Saales • N420 2,9 km 26,4 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ Bourg-Bruche • C (Z.A. Saales) 3,3 km 29,7 km ◆ ◆ ◆ Stampoumont D50/C 4,6 km 34,3 km Colroy-la-Roche C 4,0 km 38,3 km ◆ ◆ Ranrupt D424 2,3 km 40,6 km ◆ ◆ ◆ Col de Steige D424 1,2 km 41,8 km ◆ ◆ ◆ Col de la Charbonnière D214 8,9 km 50,7 km ◆ ◆ Tour du Champ du Feu D214 2,0 km 52,7 km ◆ Struthof D214/D130 10,3 km 63,0 km ◆ ◆ Natzwiller D130/C 5,3 km 68,3 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be Neuviller-la-Roche V2 1,4 km 69,7 km Wildersbach C 1,4 km 71,1 km ◆ ◆ ◆ Rothau • D830/D130 3,2 km 74,3 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ La Claquette D730 0,6 km 74,9 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be La Broque C 1,9 km 76,8 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ Schirmeck • D1420 0,3 km 77,1 km ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆

(2,1 km non revêtu)

LocalitésOrte - Towns - Gemeentes

TotalGesamtTotal

PartielTeilabschnittPartial

LE PARCOURS / DER WEG / THE ROUTE / DE ROUTE

JANVIER 2014 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

L’ ALSACE À VÉLORadwandern im Elsass

Cycling in ALsaceFietsen in de Elzas

LA HAUTE VALLÉE DE LA BRUCHE

Im oberen Bruche Tal / The upper valley of the river Bruche

Het bovendal van de Bruche / 77 km - 2044 m

18

Page 3: L'ALSACE À VÉLO

3/4

Comment s’y rendreWie erreicht manHow to get thereBereikbaarheid

SNCF 36 35 (0,34 € / minute)www.sncf.frLigne/Linie/Line/Lijn Strasbourg-Saales-St Dié • Schirmeck • Rothau • Saulxures • Bourg-Bruche • Saales

Où se logerUnterkünfteWhere to stayAccommodatie

■ ROTHAU (67570)La Rubanerie *** H/R 16 ch.03 88 97 01 95 www.larubanerie-hotel.comGîte d’étape 2 épisFoyer d’Amitié internationale (50 lits)03 88 97 06 08http://laclaquette.fai.free.fr/Camping «Au bord de Bruche»**(1/5 -> 30/9)03 88 97 07 50www.au-bord-de-bruche.fr

■ LES QUELLES (67130)Neuhauser *** H/R 15 ch.03 88 97 06 81 www.hotel-neuhauser.comÀ proximité, à FOUDAY (67130)Julien ** H/R 44 ch.03 88 97 30 09 www.hoteljulien.com

■ SAULXURES (67420)Belle-Vue *** H/R 11 ch.03 88 97 60 23 www.la-belle-vue.com1 chambre d’hôtes 3 épischez Karine VINCENT03 88 47 25 74

■ SAALES (67420)Des Roches H/R 16 ch.03 88 97 70 90 www.hoteldesroches.frCamping «Rove»(15/6 -> 15/9)03 88 97 70 2603 88 97 75 40www.mairie-saales.fr

■ BOURG-BRUCHE (67420)5 chambres d’hôtes 3 épis ferme-auberge du nouveau cheminchez M. Wilfred KREIS03 88 97 72 08www.fermedunouveauchemin.fr

■ STAMPOUMONT (67420)À proximité, à LE CLIMONT (URBEIS 67220)3 chambres d’hôtes 1 épi ferme-aubergechez Mme Françoise RICHARD03 88 57 36 49http://fermeaubergedescimes.monwebpro.com/

■ COL DE LA CHARBONNIÈREÀ proximité, à BELLEFOSSE (67130)5 chambres d’hôtes 2 épisFerme Auberge du Ban de la Roche - 03 88 97 35 255 chambres d’hôtes 2 épisau “Relais Oberlin“03 88 97 37 81

■ TOUR DU CHAMP DU FEU

À proximité, au lieu-dit «La Serva» Auberge Hazemann (25 lits)Camping** T03 88 97 30 52www.auberge-hazemann.com

■ NATZWILLER (67130)Auberge Metzger *** H/R 15 ch.03 88 97 02 42 www.hotel-aubergemetzger.com

Camping «La basse du Maçon» (1/4 -> 31/10)03 88 97 81 69À proximité, à WILDERSBACH (67130)Le Tilleul Bleu *** H 11 ch.03 88 97 06 35www.hotel-tilleul-bleu.com

Où réparer une bicycletteFahrrad-ReparaturenWhere to get a bicycle fixedFietsreparatie

■ SCHIRMECK-LA BROQUE (67130)

TTEC MOTO - BURGER03 88 97 13 01

■ ROTHAU (67570)WELL’BIKE09 81 16 59 42

Offices de TourismeVerkehrsämterTourist OfficesVVV

■ SCHIRMECK03 88 47 18 51www.hautebruche.com

Que visiterBesichtigungenVisitsTe zien

■ SCHIRMECKMémorial de l’Alsace-Moselle / Gedenkstätte des Elsass und der Moselle / Alsace-Moselle Memorial / Herdenkingsmuseum Mémorial de l’Alsace-Moselle03 88 47 45 50www.memorial-alsace-moselle.org

Surplombant la Vallée de la Bruche, le Mémorial de l’Alsace-Moselle vous plonge au cœur d’un parcours pédagogique et interactif à travers les méandres de l’histoire de l’Alsace-Moselle de 1870 à nos jours, avec un espace tout particuliè-rement consacré à la réconciliation franco-allemande et la construction européenne. À travers un parcours interactif où le visiteur pourra tour à tour monter dans un wagon de l’ex-pulsion de 1939, découvrir l’intérieur d’un fort de la Ligne Maginot, la vie sous le régime nazi, emprunter une passerelle surplombant la guerre totale, c’est l’histoire de l’Alsace-Moselle qui sera retracée avec de nombreux films et des décors plus vrais que nature. Le dernier espace est consacré à la réconciliation fran-co-allemande et à la construction de l’Europe.

ADRESSES UTILES / NÜTZLICHE ADRESSEN / USEFUL ADDRESSES / NUTTIGE ADRESSEN

Camping (*,**,***,****=classement, T=tourisme, L=loisirs, période d’ouverture) / Campingplätze (*,**,***,**** =Einstufung, T=Tourismus, L=Freizeit, Öffnungszeiten) / Campsite (*,**,***,****=classif, T=tourism, L=leisure, opening season) / Camping

Bureau de poste / Post / Post office / Postkantoor

Baignade / Bademöglichkeit / Bathing / Zwemmen toegestaan

Pharmacie / Apotheke / Pharmacy / Apotheek

Guichet automatique bancaire / Geldautomat / Cash dispenser / Geldautomaat

Hébergement utilisant les énergies renouvelables / Alsatian accommodation using renewable energy sources / Elsässische Tourismus-Unterkünfte die erneuerbare Energien benützen / Accommodatie met duurzame energie

Réparation de bicyclettes / Fahrrad-Reparatur / Bicycle repairs / Fietsenmaker

Location de bicyclettes (route, VTC) / Fahrrad-Vermietung / Bicycle hire (town & country bike) / Fietsenverhuur

Chambre d’hôtes / Gästezimmer / Bed and breakfast / B&B

Hébergement collectif (auberge de jeunesse, gîte d’étape, etc.) / Beherbergungs vereine (Jugendherbergen, Etappenunterkünfte usw.) (lits=Bettenanzahl) / Hostel-type accomodation (youth hostel, hikers' hostels, etc.) (lits=no. of beds) / Groepsaccommodatie

100

Alimentation / Lebensmittel / Food shop (Ep : épicerie/Lebensmittel-geschäft/grocer's/Kruidenier - Be : boulangerie/Bäcker/baker's/ Bakker - Bo : boucherie/Metzgerei/butcher's/Slager)

Hôtel-restaurant avec garage à bicyclette (H=hôtel, H/R=hôtel-restaurant, *,**,***,****=class. officiel, ch=nbre de chambres) / Hotel-Restaurant mit Fahrradgarage (H: Hotel, H/R: Hotel-Restaurant, *,**,***,****=offizielle Klassifizierung, ch=Zimmeranzahl / Hotel-restaurant with bicycle shed (h=hotel, h/r=hotel-restaurant, *,**,***,**** =official classif., ch=no. of rooms) / Hotel-restaurant met fietsenstalling

Transport des bagages à l’étape suivante* / Gepäcktransfer zur nächsten Etappe* / Transportation of luggage to next stop* / Bagagevervoer*

Piscine / Schwimmbad / Swimming pool / Buitenbad

Piscine couverte / Hallenbad / Indoor swimming pool / Binnenbad

*Sur demande préalable / *auf vorige Anfrage / *on prior demand / *op aanvraag

Petit déjeuner buffet* / Frühstücksbuffet* / Buffet breakfast* / Ontbijtbuffet*

Panier repas pour le déjeuner* / Lunchpaket zum Mitnehmen* / Take-away dinner* / Lunchpakket*

Outils pour petites réparations/ Werkzeuge für kleine Reparaturen / Tools for small repairs / Reparatiekit

Restaurant

Bistrot-café / Bistro-Cafe / Bistro-café / Café

PC Parcours cyclable / Radweg / Cycle track / Fietspad

BC Bande cyclable / Radweg auf der Straße / Cycle lane / Fietsstrook

IC Itinéraire cyclable local / Fahrrad-Strecke / Local cycle trail / Plaatselijke fietstocht

RF Route forestière / Waldweg / Forest road / Bosweg

C Route communale / Gemeindestraße / Local road / Gemeenteweg

D Route départementale / Landstraße / "B" road / Departementale weg

N Route nationale / Schnellstraße / "A" road / Provinciale weg

Office de Tourisme / Verkehrsbüro / Tourist office / VVV

• Gare SNCF / Bahnhof / Railway station / Station

Nature de la voirie / Art der Straßen / Types of tracks / Wegsoorten :

LES SERVICES PAR COMMUNE / SERVICEANGEBOTE DER GEMEINDEN / SERVICES IN EACH TOWN / DIENSTEN PER GEMEENTE

JANVIER 2014 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

L’ ALSACE À VÉLORadwandern im Elsass

Cycling in ALsaceFietsen in de Elzas

18LA HAUTE VALLÉE DE LA BRUCHE

Im oberen Bruche Tal / The upper valley of the river Bruche

Het bovendal van de Bruche / 77 km - 2044 m

Page 4: L'ALSACE À VÉLO

4/4

Hoch über dem Bruchetal beginnt an der Gedenkstätte des Elsass und der Moselle ein pädago-gischer und interaktiver Rundgang durch die bewegte Geschichte dieser Region von 1870 bis heute. Eine Stätte ist ganz besonders der deutsch-französischen Versöhnung und dem Aufbau Europas gewidmet. Beim interaktiven Rundgang kann der Besucher in einen Waggon der Deportierten aus 1939 oder in das Innere einer Festung an der Maginot-Linie steigen. Gezeigt wird das Leben unter der Naziherrschaft. Es gibt auch eine Brücke über den totalen Krieg. Die Geschichte wird anhand von zahlreichen Filmen und wahrheitstreuen Nachbauten wieder lebendig. Der Rundgang endet an der Stätte der deutsch-französischen Versöhnung und Europas Aufbau.

Overlooking Bruche Valley, the Alsace-Moselle Memorial leads you on an educational, interactive trail through the ups and downs of the history of Alsace and Moselle from 1870 to present times with an area specially devoted to Franco-German reconciliation and the building of Europe. Through the interactive trail where the visitor can climb into a 1939 deportation wagon, explore the inside of a fort from the Maginot Line, discover life under the Nazi regime and take a footbridge over outright war, the history of Alsace and Moselle is depicted through a number of films and scenes that are larger than life. The last sec-tion is devoted to Franco-German reconciliation and the building of Europe.

Het Mémorial de l’Alsace-Moselle torent boven het dal van de Bruche. Via een leerzaam interactief par-cours duikt u in de geschiedenis van de Elzas en de Moezelstreek van 1870 tot heden. U ontdekt via een interactief parcours, in een treintje uit 1939, het interieur van een fort uit de Maginotlinie en komt meer te weten over het leven in de nazitijd. U bewandelt een loopbrug over de totale oorlog... De geschiedenis van de Elzas-Moezelstreek wordt uitge-legd aan de hand van films en echter dan echte decors. De laatste ruimte is gewijd aan de Frans-Duitse verzoe-ning en de opbouw van Europa.Musée du château de Schirmeck / Burgmuseum von Schirmeck / Museum of the Château of SchirmeckCôte du Château03 88 47 18 51www.valleedelabruche.fr

L’Association des Amis de la Côte du Château et du Musée de Schirmeck, ont aménagé ce musée dans l’ancien château de Schirmeck reconstruit dans les années 1970. Il présente une collection diversifiée d’objets insolites et usuels, reflets de la vie de la cité au siècle dernier.

Il conserve en outre, divers témoi-gnages du camp de Schirmeck-Vorbrück. Chaque été, une exposition à thème agrémente ce musée. Point de vue sur les villes de Schirmeck et La Broque, ainsi que sur le Massif du Donon. Accès à pied depuis l’Office de Tourisme (environ 20 mn).

Der Verband „Amis de la Côte du Château et du Musée de Schirmeck“ hat das Museum im 1970 neu erbauten Schloß von Schirmeck eingerichtet. Die Sammlung besteht aus ungewöhn-lichen und alltäglichen Gegenständen aus dem Leben der Stadt im letzten Jahrhundert. Zu sehen sind auch Zeugnisse aus dem Lager Schirmeck-Vorbrück. Jeden Sommer eine neue thematische Ausstellung. Aussicht auf Schirmeck, La Broque und die Bergkette des Donon. Anweg zu Fuß ab dem Verkehrsamt (zirka 20 Minuten).

The Schirmeck museum and Chateau association has set up the museum in the former Schirmeck Chateau which was reconstructed in the 1970s. It offers a varied col-lection of ordinary and unusual artefacts which mirror life in the town walls during the last century. It also houses vestiges from the Schirmeck-Vorbrück work camp. Each summer, an exhibition on a specific theme adds a pleasant touch to the museum. Panoramic view of the towns of Schirmeck and La Broque, and the Donon mountain. Accessible on foot from the Tourist Office (about 20 min.).

De Vereniging voor Vrienden van de Heuvel van de Burcht en het Museum van Schirmeck hebben dit museum ingericht in de voormalige burcht van Schirmeck die in de jaren 70 herbouwd is. Een gevarieerde collectie ongewone en gebruiksvoorwerpen geven een beeld van het leven in het stadje in de vorige eeuw. Ervaringsverhalen uit het kamp van Schirmeck-Vorbrück. Elke zomer een thema-expositie. Schitterend uitzicht op de dorpen Schirmeck en La Broque, en op de bergen van de Donon. Lopend te bereiken vanaf de VVV (ong. 20 minuten).Marché du terroir : Mercredi matin / Markt mit regionalen Produkten : Mittwoch Vormittag / Regional produce : Wednesday morning / Wekelijkse markt : woensdagochtend

■ SAALESMarché des produits de la mon-tagne : mi-mai à mi-septembre : vendredi après-midiBergprodukte Markt : Mitte Mai bis Mitte September: Freitag NachmittagMountain products’ market : mid May to Mid September : Friday afternoonBergproductenmarkt : half mei tot half september elke vrijdagmiddag14 juillet : Fête du pâté Saalois

14. Juli : Pastete Fest14th of July : Pie festival14 juli : Fête du Pâté Saalois

■ LA SALCÉE-RANRUPTLes confitures du Climont / Jams van de Climont03 88 97 72 01

Visite et dégustation dans une confiturerie artisanale.

Besichtigung und Kostprobe in einer kleinen Marmeladen fabrik.

Visit and tasting by a small jam maker.

Bezoek een ambachtelijke jam-makerij en proef de producten.

■ NATZWILLERAncien Camp de Concentrationde Natzweiler-Struthof et Centre européen du résistant déporté /Ehemaliges Konzentrationslager und Europäisches Zentrum des deportierten Widerstandskämpfers / Former concentration-camp and European Centre of Deported Resistance Members / Voormalig concentratie-kamp Natzweiler-Struthof en Europees Centrum voor de Gedeporteerde Verzetsstrijder03 88 47 44 67www.struthof.fr

C’est en 1941 qu’Himmler décide de créer un camp de concentration en Alsace, annexée de fait par le Reich depuis 1940, à une soixantaine de kilomètres de Strasbourg, à 800 m d’altitude, sur un contrefort du Mont Louise dominant la vallée de la Bruche.L’objectif est de faire exploiter par les détenus, la carrière de granit rose toute proche, matériau nécessaire aux grands travaux du Reich. De 1941 à 1944, environ 52 000 détenus séjournent au KL-Natzweiler ou dans l’un de ses 70 kommandos de travail, situés de part et d’autre du Rhin. Devenu haut lieu de mémoire, les vestiges de l’ancien camp sont aujourd’hui surplombés par la nécropole des héros et martyrs de la déportation et par le Mémorial de la Déportation, longue spirale de béton qui symbolise la liberté qui s’élève.Conçu comme un lieu d’informa-tion, de réflexion et de rencontre, le Centre européen du résistant déporté, avec ses 2 000 m2 de surface d’exposition ouverte en 2006, rend hommage à ceux qui, partout en Europe, ont lutté contre l’oppression. Il est une introduc-tion à la visite du camp lui-même. Le CERD est érigé au-dessus de la Kartoffelkeller, cave en béton armé, construite par les déportés. .

1941 beschloss Himmler, ein Konzentrationslager im Elsass zu errichten, das seit 1940 de facto ans Reich angeschlossen war. Es liegt

60 km von Strasbourg entfernt in 800 m Höhe auf einem Vorsprung des Mont Louise oberhalb des Breuschtals. Die Gefangenen sollten in dem ganz in der Nähe gelegenen Granitsteinbruch arbeiten, denn der rote Granit wurde für die Großbauarbeiten des Reichs benötigt. Von 1941 bis 1944 wurden ca. 52.000 Häftlinge im KZ Natzweiler oder in einem seiner 70 Arbeitskommandos beidseits des Rheins eingesetzt. Oberhalb des einstigen Lagers, heute Schauplatz der Erinnerung, liegen heute der Friedhof der Helden und Märtyrer der Deportation sowie das Mahnmal der Deportation, eine lange Betonspirale, Symbol der sich erhe-benden Freiheit.In 2006 erröffnet, das Europäische Zentrum des deportierten Widerstandskämpfers ehrt alle Menschen, die überall in Europa gegen die Unterdrückung gekämpft haben. Es soll mit seinen 2000 m² Ausstellungsfläche als Ort der Information, des Nachdenkens und der Begegnung dienen und eine Einführung in den Besuch des eigentlichen Lagers dienen. Das CERD wurde über dem Kartoffelkeller errichtet, einem von den Deportierten gebauten Keller aus Stahlbeton..

It was in 1941 that Himmler decided to set up a concentration camp in Alsace, which had been annexed to the Reich since 1940. The site chosen was just 60 kilo-metres from Strasbourg, lying at an altitude of 800 m on the slopes of Mont Louise overlooking the Bruche Valley. The aim was to mine the nearby pink granite quarry using prisoners as the workforce. Granite was a precious commod-ity in the Reich’s construction works. From 1941 to 1944, around 52,000 prisoners laboured at KL-Natzweiler or in one of the 70 labour commandos located on both banks of the Rhine. The ves-tiges of the camp have become a centre for remembrance and today are dominated by the necropolis in homage to the heroes and martyrs of deportation and the Deportation Memorial, a long, concrete spiralsymbolising rising freedom.Designed as a place of informa-tion, reflection and encounters, the European Centre of Deported Resistance Members and its 2,000 sq. m. of exhibition space opened in 2006 pays homage to those who fought against oppression throughout Europe and is an introduction to the visit of the camp itself. The CERD was built above the Kartoffelkeller, a rein-forced concrete cellar constructed by the deportees.

In 1941 besluit Himmler een concentratiekamp te bouwen in de sinds 1940 bij Duitsland ingelijfde Elzas. Het kamp kwam op zo’n 60 kilometer van Straatsburg te liggen, op een hoogte van 800 meter op een uitloper van de Mont Louise in het dal van de Bruche. De gevangenen van dit kamp werden tewerkgesteld in de nabijgelegen granietgroeve, ten behoeve van de bouwwerk-zaamheden in het Reich. Van 1940 tot 1944 verblijven ongeveer 52.000 gevangenen in KL-Natzweiler of in een van de 70 werkcommando’s op verschillende plaatsen langs de Rijn. De resten van het kamp maken nu deel uit van een belangrijk herden-kingsmonument, samen met de hoger gelegen begraafplaats van helden en slachtoffers uit het verzet en het Verzetsmonument: een lange betonnen spiraal die de oprijzende vrijheid symboliseert.Het Europees Centrum voor de Gedeporteerde Verzetsstrijder is een plaats voor ontmoeting, documen-tatie en bezinning. Op 2.000 m² expositieruimte wordt de eer bewe-zen aan degenen die in heel Europa streden tegen de onderdrukking. Zie het als een inleiding op het bezoek aan het kamp zelf. Het centrum ligt boven de Kartoffelkeller, een door de gedeporteerden gebouwde kelder van gewapend beton.

■ NEUVILLER-LA-ROCHEMusée des Traditions / Heimatsmuseum / Country museum / Museum over Tradities19, rue Principale03 88 97 07 18/Fax 03 88 97 15 69

Dans une maison typique de la vallée de la Bruche sont présentés les ustensiles et outils anciens encore utilisés par les agriculteurs de montagne au début du siècle.

In einem typischen Haus unter-gebracht, präsentiert das Museum Gegenstände und Werkzeuge die noch anfangs dieses Jahrhunderts von den Bauern dieses Tals im Alltag benutzt wurden.

In a typical house of the Bruche Valley are displayed appliances and tools used by the farmers in everyday life at the beginning of this century.

In een kenmerkend huis voor het dal van de Bruche staan gereed-schappen uit het begin van de eeuw tentoongesteld, die gebruikt werden door de boeren in de bergen.

■ ROTHAUMarché du terroir : samedi matinMarkt mit regionalen Produkten : Samstag VormittagRegional produce market : Saturday morningStreekmark t: zaterdagochtend

JANVIER 2014 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

L’ ALSACE À VÉLORadwandern im Elsass

Cycling in ALsaceFietsen in de Elzas

18LA HAUTE VALLÉE DE LA BRUCHE

Im oberen Bruche Tal / The upper valley of the river Bruche

Het bovendal van de Bruche / 77 km - 2044 m