If you can't read please download the document
Upload
emmanuel-delessert
View
216
Download
3
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Liste des concepts vus en cours
Citation preview
TL3-Rpertoiredesdfinitionsabordesdanslecoursdephilosophie2010-2011(Listenonexhaustivecomplterdemanirecollective)
Autrui:Autruiestuneautrelibert.Cestdabordlafuite(pointdefuite)permanentedeschosesversuntermequejesaisiscommeobjetunecertainedistancedemoietquimchappeentempsquildplieautourdeluisespropresdistances. Cestenvertudelaconsciencequelautreestcequilest,cequilnestpasetestlibre.
Conscience:nonquantifiable,nontrouvable.C'estcequifaitquejesuislibre.Cestunrapportsoi,uneprsencesoiquisprouve.Cestuneouverturesurlautre,onprendconsciencedelaprsencedelautre.Cestlesigedelidentitetunemachinere-fabriquerduchoix.
Consciencedesoi: cestuneprsencenonassimilablelaperception.Cestuneprsencesoi,unrapportsoi.
Sentiment;tatdurable(jeleprolongecarjeveuxleressentirencoreetencore)desoi-mmeaccompagndunplaisirquinousrenddpendantdelasourcedecedernier.Ceplaisirrestreintmalibert.Unsentimentvientdelextrieur,ilestprovoquparautruietmerenddpendant.
motion;motionquisignifiemiseenmouvement.Unemotionestphmre,momentane,contrairementunsentiment.
Ontologie;tudedeltreentantqutre,surlemodedelensoi Rflexionsurlesniveauxdtre.
Phnomnologie:Courantphilosophiquepartentire,essorauXXmesicle.Cestuneractionuntraversdelapensequiconsistempriserlesapparencesetplacerlavritaucoeurdecesdernires.(Lontologiephnomnologiquevasinterrogersurdesdistinctionsdesniveauxdtreentempsquilsedonnesurlapparatre.)
Ralit:Cequiest.Laralitestdiffrentedelavrit.Mondepartagparlamajorit.
Monde:Cestundcoupagepossibledurel.Lesmondessontunerencontrecommuneouidentiquepossiblequelonvafairesurlerel.Unmondeestconstitudedeuxpersonnesauminimum.Silapersonneestseule,elleestdansundlire.
Dlire:Personnefaisantmondeseule,quepersonnenevalide(cestpourcelaqu'onditqueSanchofaitDonQuichotte,illevalidedanssondlireenneluienfaisantpasprendreconscience)
Illusion:Versionfaussedureletquisedonnepourvraie.
Vrit:Connaissancedureltelquilestretranscriteparlebiaisdulangage,rfrencequelquechosedextrieur.Cestuneadquationduplandulangageavecleplandurel.Leproblmedelavritestquelleemploiedesmotsgnraux.
Modalitlogique:Ilexistetroismodalitslogiques:
PossibilitEstpossiblecequinimpliqueaucunecontradiction(unsujetuntemps).ex:Lamourcestatteindrelalibertdautrui:violence.Cestviolentmaispasforcmentmalheureux.NcessitCedontlecontraireestimpossible.(Ne...que)ex:Lamourestviolent.ContradictionAttribuerunsujetdanslemmetempsunprdicatetsoncontraire.
Prdicat:Dtermination,caractristique,attribut,proprit,spcificit..(Adjectifqualificatif.)
.Conflit:Cestunhorizondansunerelation.Cestunjeusymboliquecaronnepeutpassincrementexprimerlesdeuxlafois(exdesdeux:Jetaimemaissitucontinuesjemecasse.Cestmmepeut-treparcequejetaimequejenepeuxplussupporteraetquejevaispartir.)Cestdailleurslundeshorizonsdansunerelation.CestuneissueDismoiquetumaimes.Leconflitestunlieudexpressiondescontradictions.Ilsebasetoujourssurdesdtailscarcequisejouedansunedisputeesttropimportant.Aloccasiondudtailcesttoutelarelationquivasejouer.Ainsileconflitpeuttreassimilunaffrontementdeplusieurslibertsquiamnagentunetemporalitdanslaquelledesaspectscontradictoirespeuventservler.
Leconflitestessentielcarilsertrquilibrerlesdpendancesdelunetdelautre.
Lacrise:Cestunconflitquidure,quinapastrgl.Ilsembleraitquesileconflitdurecestquilyachangementdulien,delquilibreentrelesdeuxparamtres(dpendance/libert)chezundesprotagonistes.Lacrisepermetdoncdedirelautre:jetaimemaispastoutletemps.Ainsiellepermet
Questcequifaitquelonsortdelacrise?OnensortparunsacrificesymboliqueDonnemoiunepreuvedededpendancemaisnetesacrifiepascompltement
Niveaudtre: Ilyadeuxniveauxdtrediffrents;ltreenpuissance(quinestpascequilprtendtre)etltreenacte(dontonnepeutnoterlepotentiel).treenpuissancesignifieavoirlapossibilitdagir,tandisquetreenactesignifieagir.Ainsilepotentielestunnantdacte.
Ensoi:Cestlemodedtredeschoses(chosit,facticit),lecaractredterminantdunobjet.Immdiatet,ilnyapasdemdiationentrelachoseetellemme.(ex:lestyloestpleinementbleu).Cestcequelesautresvoientdemoi.
Pour-soi:nantisationducaractredterminantdel'en-soi,delachosit.Admettrequejenesuispascequejesuis,treautrequecequejesuis.Lepour-soiestassocilaconscience.
Mythomane:Ilaunecroyancetotaleensesactes.Cestdireuneadhsionsubjectiveouaffectivedesoimme.
Amour:Lamouraunevaleurdontlorigineestleregarddautrui,ildoitconcevoirquejenesuispascequejesuis.Aimercestviserlalibert.Cestunrapportsoiparlamdiationdelautre.
Amiti:Aimerquelquun,partageravecluietvouloirdubiencettepersonne.
Reconnaissance:leffortquejefaispourquelaconsciencesoisreconnueparlautre.Leregarddelautreconfirmecequejesuis
Mensonge:Cestrenonceraucaractredfinitifetreldeschoses.Ilvientprotgerlunetlautredansunerelationcaronnepeutpasdire:Jedpendsdetoietjemefousdetoi.
Dualit:Celanouspermetdesortirdenoscontradictions.
L'intuition:connaissancedirecteetimmdiatequinencessitepaslerecoursauraisonnement;onlafabriquenous-mme
Lesentiment:Quelquechosedelonguedureetquivientdelextrieur,etquejprouveenmoi.Cestuneractionparrapportlextrieur.Commeilestcrdelextrieur,ilpeuttreinduitdlibrment
Sduire:provoquerdlibrmentladpendancedel'autreparlebiaisdel'initiationd'unplaisirqu'ilaurad'treavecnous.
Sduction;Lasductioncestprovoquerdlibrmentladpendancedautruiparl'instigationduplaisir.Ellencessiteundosagedansladpendanceprovoquecarilnyaplusdesductionsilautresesoumettotalement.Besoindereconnaissancedenotrevaleurdelapartdautrui(delordredelaconsciencepremireoudusentiment).Lartdelasductioncestlartdemporterunevictoireincertaine.
Uncritre:venantdumotgrecsignifiantjuger;basederfrenceunjugement;rfrencecommunedemesure
Lasolitude:Nevoirsonmondesoiconfirmparpersonne.
Lacration:Affronterlaralit(ilmanquelaralitauxenfantspourtrecratif)
Cynisme:Vientdumotgrecsignifiant'chien';dnonciationpratique;c'estdelapenseenacte.CourantphilosophiqueantiquedontlespratiquantslesplusclbressontDiognedeSinopeetAntisthne.Lescyniquesprnentladsinvolture,lhumilitetlanticonformisme.
trecynique:quelqu'unquiagitavecsimplicit,commeunchienonprendlapermission
Apprendre:Acqurirdesconnaissancesdusavoirdel'autre,passeulementprendremaisdevenircarestduregistredel'tre;c'estmourirsoi-mmebrisernoscertitudesquinousplaisaient;fairel'expriencedesoiparlamditationdel'autre.Vouloirquelquechosequ'onestpascapabledesedonnersoi-mme.C'estsouffrironsouffredesedtacherdecettelimitequel'onaime.
Devenir:Niveaud'accroissementauquelons'habitue
Changer:Devenirautrequesoi,mourirsoi-mme,abandonnerquelquechosequ'onat
Undmiurge:unefigureentrel'infinietl'imparfaitquipermetd'assouplirlaresponsabilitdivine(ex:Sancho)
Certitude:Etatoonadhrequelquechose,outilpournejamaispenser.Problme:onnechercheplus,mmesionsetrompe:lacertitudeestbienpirequel'ignorance
treintress:tredtermin,attirparlareprsentationdeplaisirvenirdomine
tredsintress:Horsdecespetitscalculspersonnels
Interprte:Celuiquiseplaceentredeuxaxes
Avoirconfiance:Ilyadanslavoirconfianceunenotiondacquis,onneseposeplusdequestionsparcequonestaveuglparunsentiment,uneintuition.Ilyaunepertedelibert,unecertainepassivit,lextrieuragitennous.Cestdelordreduressentit.
Faireconfiance:Acteincertaindoncdel'ordredelapromesseetdel'ordredeladcision=crerunpouvoirquelqu'un;ouvrir,inviter:c'estunacteprcis!Etestcontingent.
L'exprience:lagestionquotidienned'unedizainedesentimentsintenses
Lalenteur:sentimentquiprendtoutelaplace(adolescence)(Arelierdavantagelaquestiondutemps)
Allgorie:reprsentationsd'idesabstraitespardesimagesconcrtes
Lerhteur:celuiquiexpliqueaupeuplecequ'ilaenvied'entendreaumomentoilveutl'entendre.
L'artdelarhtorique:convaincrelesgenspardebeauxdiscoursloquentsavecconnaissanceousansconnaissancedecause?Cestlartdelabelleparole.
Angoisse: Lepossibledesliberts,lpreuvesentiedemespropresliberts,lacertitudequilyaura
delirrversibledoncjannuleraiautantquejechoisirai.Levertigedecequonpeutfaire
Possession:sduction,vaincreunersistancedoncrecherchernepaslaisserindiffrentmaispas
tropcarlamourmeurtdesaproprevictoirepuisquelautrenaplusdevaleur.Rduirelalibertdelautre
Liensocial:lamaniredchanger,sesoumettre....etlelienfaitparlinterdpendance,institupar unsystmedchange.Lchangeestvitalpourlasocit
Altrit:treautresoimme
Nantisation:Dpasserlobstaclequisopposenous,refabriquerduchoix
Libert:possderunelibert,russirunesduction.Lasductionestunesolitude,lapossessivitimmdiateoumcaniquecaronrduitlanotoritetavecautruionapeurdeperdresanotorit
Lalibert:n'apasdedegrsetn'estpasquantitative,estrelledanssanantisation
Lalibertfroide:Jevousaimeparcequejemesuislibrementengagvousaimeretquejeneveuxpasmeddire,jevousaimeparfidlitmoimme
trelibre:Dissoudrelesliens.Pouvoirpenserparsoimme,savoirsedfinir,tremaitredeseschoixetdesesactes,pouvoiragirenconsquence.(Attention:conceptriche,leplusimportantdelaphilosophiesansdoute,doncadmetdenombreusesvariations)
Lintimit:cequiapparataufuretmesuredescrisessurmontes,laconnaissancevcuedelautrequinousairvle.Lpreuvepatientdelaralitdelautre.Uneconnivencecaronrefabriqueetonretissequelquechose.
Dialectique:Coupuredelaraisonendeux(question/rponse),unepartiesinterrogependantquelautreapportelecontenu.
Philosophie:Cestlhorizondetouteslesdiscutions.Cestunealternativelapuissancedulangage.
Rhtorique:Cestlartdeparlerdeconvaincre,souventpardegrandsdiscours.Cestlartdepersuaderlesgens.
Dfinir:Cestcasserlaviolence.
Lesducteur:Onlenommegalementlemanipulateur,ilanesthsiesavictimepourarriversesfins.ILnevacependantpasjusquausacrificecarilabesoindequelquechosedelapartdesavictime.Lartdemanipuler,cestlartdeladissimulation.
Lavrit:Siellenesetransmetpasellenestpasvrai.Cenestpasun objet,cestlaversionlaplusadquatdurel,delaralit.Cestcequilenestdecequilest.Lesophistegagnedelargentgrcelavrit.Cestquelquechosedemouvant.Transmettrecestpermettrelaconstructiondunsavoir.
Limaginaire:Cenestpasunecrationvritablepuisqueaneseconfrontepasaurel.
Lasolitude:Cestlefaitdevoirsonmonden'treconfirmparpersonne.
Lenfer:Cestlendroitoulemomentojeressensleslimitesdemonmondeenctoyantlesautres.
Etablir:Avoirunesurfacedvidence.(tabl:mettresurtable)
Ledbat:Dansundbat,ilnyapasdchangedides.Leseulbutdudbatestd'extriorisersesconvictionssansprendreencomptelesargumentsdautrui.Lieuolonpenserelativementpeutetolonsopposedeschoses,dansuncontextepublique.
Statuer:Admettrelersultatquelonproduiraausujetdunedistinction.
Lopinion:Cestcequejaimepenser,cequoijemarrtedonccequoijaimemarrter.