Répertoire définitions

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Liste des concepts vus en cours

Citation preview

TL3-Rpertoiredesdfinitionsabordesdanslecoursdephilosophie2010-2011(Listenonexhaustivecomplterdemanirecollective)

Autrui:Autruiestuneautrelibert.Cestdabordlafuite(pointdefuite)permanentedeschosesversuntermequejesaisiscommeobjetunecertainedistancedemoietquimchappeentempsquildplieautourdeluisespropresdistances. Cestenvertudelaconsciencequelautreestcequilest,cequilnestpasetestlibre.

Conscience:nonquantifiable,nontrouvable.C'estcequifaitquejesuislibre.Cestunrapportsoi,uneprsencesoiquisprouve.Cestuneouverturesurlautre,onprendconsciencedelaprsencedelautre.Cestlesigedelidentitetunemachinere-fabriquerduchoix.

Consciencedesoi: cestuneprsencenonassimilablelaperception.Cestuneprsencesoi,unrapportsoi.

Sentiment;tatdurable(jeleprolongecarjeveuxleressentirencoreetencore)desoi-mmeaccompagndunplaisirquinousrenddpendantdelasourcedecedernier.Ceplaisirrestreintmalibert.Unsentimentvientdelextrieur,ilestprovoquparautruietmerenddpendant.

motion;motionquisignifiemiseenmouvement.Unemotionestphmre,momentane,contrairementunsentiment.

Ontologie;tudedeltreentantqutre,surlemodedelensoi Rflexionsurlesniveauxdtre.

Phnomnologie:Courantphilosophiquepartentire,essorauXXmesicle.Cestuneractionuntraversdelapensequiconsistempriserlesapparencesetplacerlavritaucoeurdecesdernires.(Lontologiephnomnologiquevasinterrogersurdesdistinctionsdesniveauxdtreentempsquilsedonnesurlapparatre.)

Ralit:Cequiest.Laralitestdiffrentedelavrit.Mondepartagparlamajorit.

Monde:Cestundcoupagepossibledurel.Lesmondessontunerencontrecommuneouidentiquepossiblequelonvafairesurlerel.Unmondeestconstitudedeuxpersonnesauminimum.Silapersonneestseule,elleestdansundlire.

Dlire:Personnefaisantmondeseule,quepersonnenevalide(cestpourcelaqu'onditqueSanchofaitDonQuichotte,illevalidedanssondlireenneluienfaisantpasprendreconscience)

Illusion:Versionfaussedureletquisedonnepourvraie.

Vrit:Connaissancedureltelquilestretranscriteparlebiaisdulangage,rfrencequelquechosedextrieur.Cestuneadquationduplandulangageavecleplandurel.Leproblmedelavritestquelleemploiedesmotsgnraux.

Modalitlogique:Ilexistetroismodalitslogiques:

PossibilitEstpossiblecequinimpliqueaucunecontradiction(unsujetuntemps).ex:Lamourcestatteindrelalibertdautrui:violence.Cestviolentmaispasforcmentmalheureux.NcessitCedontlecontraireestimpossible.(Ne...que)ex:Lamourestviolent.ContradictionAttribuerunsujetdanslemmetempsunprdicatetsoncontraire.

Prdicat:Dtermination,caractristique,attribut,proprit,spcificit..(Adjectifqualificatif.)

.Conflit:Cestunhorizondansunerelation.Cestunjeusymboliquecaronnepeutpassincrementexprimerlesdeuxlafois(exdesdeux:Jetaimemaissitucontinuesjemecasse.Cestmmepeut-treparcequejetaimequejenepeuxplussupporteraetquejevaispartir.)Cestdailleurslundeshorizonsdansunerelation.CestuneissueDismoiquetumaimes.Leconflitestunlieudexpressiondescontradictions.Ilsebasetoujourssurdesdtailscarcequisejouedansunedisputeesttropimportant.Aloccasiondudtailcesttoutelarelationquivasejouer.Ainsileconflitpeuttreassimilunaffrontementdeplusieurslibertsquiamnagentunetemporalitdanslaquelledesaspectscontradictoirespeuventservler.
Leconflitestessentielcarilsertrquilibrerlesdpendancesdelunetdelautre.

Lacrise:Cestunconflitquidure,quinapastrgl.Ilsembleraitquesileconflitdurecestquilyachangementdulien,delquilibreentrelesdeuxparamtres(dpendance/libert)chezundesprotagonistes.Lacrisepermetdoncdedirelautre:jetaimemaispastoutletemps.Ainsiellepermet
Questcequifaitquelonsortdelacrise?OnensortparunsacrificesymboliqueDonnemoiunepreuvedededpendancemaisnetesacrifiepascompltement

Niveaudtre: Ilyadeuxniveauxdtrediffrents;ltreenpuissance(quinestpascequilprtendtre)etltreenacte(dontonnepeutnoterlepotentiel).treenpuissancesignifieavoirlapossibilitdagir,tandisquetreenactesignifieagir.Ainsilepotentielestunnantdacte.

Ensoi:Cestlemodedtredeschoses(chosit,facticit),lecaractredterminantdunobjet.Immdiatet,ilnyapasdemdiationentrelachoseetellemme.(ex:lestyloestpleinementbleu).Cestcequelesautresvoientdemoi.

Pour-soi:nantisationducaractredterminantdel'en-soi,delachosit.Admettrequejenesuispascequejesuis,treautrequecequejesuis.Lepour-soiestassocilaconscience.

Mythomane:Ilaunecroyancetotaleensesactes.Cestdireuneadhsionsubjectiveouaffectivedesoimme.

Amour:Lamouraunevaleurdontlorigineestleregarddautrui,ildoitconcevoirquejenesuispascequejesuis.Aimercestviserlalibert.Cestunrapportsoiparlamdiationdelautre.

Amiti:Aimerquelquun,partageravecluietvouloirdubiencettepersonne.

Reconnaissance:leffortquejefaispourquelaconsciencesoisreconnueparlautre.Leregarddelautreconfirmecequejesuis

Mensonge:Cestrenonceraucaractredfinitifetreldeschoses.Ilvientprotgerlunetlautredansunerelationcaronnepeutpasdire:Jedpendsdetoietjemefousdetoi.

Dualit:Celanouspermetdesortirdenoscontradictions.

L'intuition:connaissancedirecteetimmdiatequinencessitepaslerecoursauraisonnement;onlafabriquenous-mme

Lesentiment:Quelquechosedelonguedureetquivientdelextrieur,etquejprouveenmoi.Cestuneractionparrapportlextrieur.Commeilestcrdelextrieur,ilpeuttreinduitdlibrment

Sduire:provoquerdlibrmentladpendancedel'autreparlebiaisdel'initiationd'unplaisirqu'ilaurad'treavecnous.

Sduction;Lasductioncestprovoquerdlibrmentladpendancedautruiparl'instigationduplaisir.Ellencessiteundosagedansladpendanceprovoquecarilnyaplusdesductionsilautresesoumettotalement.Besoindereconnaissancedenotrevaleurdelapartdautrui(delordredelaconsciencepremireoudusentiment).Lartdelasductioncestlartdemporterunevictoireincertaine.

Uncritre:venantdumotgrecsignifiantjuger;basederfrenceunjugement;rfrencecommunedemesure

Lasolitude:Nevoirsonmondesoiconfirmparpersonne.

Lacration:Affronterlaralit(ilmanquelaralitauxenfantspourtrecratif)

Cynisme:Vientdumotgrecsignifiant'chien';dnonciationpratique;c'estdelapenseenacte.CourantphilosophiqueantiquedontlespratiquantslesplusclbressontDiognedeSinopeetAntisthne.Lescyniquesprnentladsinvolture,lhumilitetlanticonformisme.

trecynique:quelqu'unquiagitavecsimplicit,commeunchienonprendlapermission

Apprendre:Acqurirdesconnaissancesdusavoirdel'autre,passeulementprendremaisdevenircarestduregistredel'tre;c'estmourirsoi-mmebrisernoscertitudesquinousplaisaient;fairel'expriencedesoiparlamditationdel'autre.Vouloirquelquechosequ'onestpascapabledesedonnersoi-mme.C'estsouffrironsouffredesedtacherdecettelimitequel'onaime.

Devenir:Niveaud'accroissementauquelons'habitue

Changer:Devenirautrequesoi,mourirsoi-mme,abandonnerquelquechosequ'onat

Undmiurge:unefigureentrel'infinietl'imparfaitquipermetd'assouplirlaresponsabilitdivine(ex:Sancho)

Certitude:Etatoonadhrequelquechose,outilpournejamaispenser.Problme:onnechercheplus,mmesionsetrompe:lacertitudeestbienpirequel'ignorance

treintress:tredtermin,attirparlareprsentationdeplaisirvenirdomine

tredsintress:Horsdecespetitscalculspersonnels

Interprte:Celuiquiseplaceentredeuxaxes

Avoirconfiance:Ilyadanslavoirconfianceunenotiondacquis,onneseposeplusdequestionsparcequonestaveuglparunsentiment,uneintuition.Ilyaunepertedelibert,unecertainepassivit,lextrieuragitennous.Cestdelordreduressentit.

Faireconfiance:Acteincertaindoncdel'ordredelapromesseetdel'ordredeladcision=crerunpouvoirquelqu'un;ouvrir,inviter:c'estunacteprcis!Etestcontingent.

L'exprience:lagestionquotidienned'unedizainedesentimentsintenses

Lalenteur:sentimentquiprendtoutelaplace(adolescence)(Arelierdavantagelaquestiondutemps)

Allgorie:reprsentationsd'idesabstraitespardesimagesconcrtes

Lerhteur:celuiquiexpliqueaupeuplecequ'ilaenvied'entendreaumomentoilveutl'entendre.

L'artdelarhtorique:convaincrelesgenspardebeauxdiscoursloquentsavecconnaissanceousansconnaissancedecause?Cestlartdelabelleparole.

Angoisse: Lepossibledesliberts,lpreuvesentiedemespropresliberts,lacertitudequilyaura

delirrversibledoncjannuleraiautantquejechoisirai.Levertigedecequonpeutfaire

Possession:sduction,vaincreunersistancedoncrecherchernepaslaisserindiffrentmaispas

tropcarlamourmeurtdesaproprevictoirepuisquelautrenaplusdevaleur.Rduirelalibertdelautre

Liensocial:lamaniredchanger,sesoumettre....etlelienfaitparlinterdpendance,institupar unsystmedchange.Lchangeestvitalpourlasocit

Altrit:treautresoimme

Nantisation:Dpasserlobstaclequisopposenous,refabriquerduchoix

Libert:possderunelibert,russirunesduction.Lasductionestunesolitude,lapossessivitimmdiateoumcaniquecaronrduitlanotoritetavecautruionapeurdeperdresanotorit

Lalibert:n'apasdedegrsetn'estpasquantitative,estrelledanssanantisation

Lalibertfroide:Jevousaimeparcequejemesuislibrementengagvousaimeretquejeneveuxpasmeddire,jevousaimeparfidlitmoimme

trelibre:Dissoudrelesliens.Pouvoirpenserparsoimme,savoirsedfinir,tremaitredeseschoixetdesesactes,pouvoiragirenconsquence.(Attention:conceptriche,leplusimportantdelaphilosophiesansdoute,doncadmetdenombreusesvariations)

Lintimit:cequiapparataufuretmesuredescrisessurmontes,laconnaissancevcuedelautrequinousairvle.Lpreuvepatientdelaralitdelautre.Uneconnivencecaronrefabriqueetonretissequelquechose.

Dialectique:Coupuredelaraisonendeux(question/rponse),unepartiesinterrogependantquelautreapportelecontenu.

Philosophie:Cestlhorizondetouteslesdiscutions.Cestunealternativelapuissancedulangage.

Rhtorique:Cestlartdeparlerdeconvaincre,souventpardegrandsdiscours.Cestlartdepersuaderlesgens.

Dfinir:Cestcasserlaviolence.

Lesducteur:Onlenommegalementlemanipulateur,ilanesthsiesavictimepourarriversesfins.ILnevacependantpasjusquausacrificecarilabesoindequelquechosedelapartdesavictime.Lartdemanipuler,cestlartdeladissimulation.

Lavrit:Siellenesetransmetpasellenestpasvrai.Cenestpasun objet,cestlaversionlaplusadquatdurel,delaralit.Cestcequilenestdecequilest.Lesophistegagnedelargentgrcelavrit.Cestquelquechosedemouvant.Transmettrecestpermettrelaconstructiondunsavoir.

Limaginaire:Cenestpasunecrationvritablepuisqueaneseconfrontepasaurel.

Lasolitude:Cestlefaitdevoirsonmonden'treconfirmparpersonne.

Lenfer:Cestlendroitoulemomentojeressensleslimitesdemonmondeenctoyantlesautres.

Etablir:Avoirunesurfacedvidence.(tabl:mettresurtable)

Ledbat:Dansundbat,ilnyapasdchangedides.Leseulbutdudbatestd'extriorisersesconvictionssansprendreencomptelesargumentsdautrui.Lieuolonpenserelativementpeutetolonsopposedeschoses,dansuncontextepublique.

Statuer:Admettrelersultatquelonproduiraausujetdunedistinction.

Lopinion:Cestcequejaimepenser,cequoijemarrtedonccequoijaimemarrter.