Uitgawe 8: 2018 Winter

OES-OPTIMALISERING | PLANTVOEDING | PRESISIE DIENSTESaam boer ons vooruit

www.laeveld.co.za

LaeveLd agrochem se Landbouskou op WaTer

1 - 5 APRIL 2019SEIL-SAFARI

oes-opTImaLIserIngPresisieboerderyInvloed van watergehalte Interlock sprayTaktiese snoei van sitrus

Genesis Dual PouchNutritional Meals

pLanTvoedIngPlantgroei met TerraMaxImportance of soil type

Sitrus-produksie MRL’e vereistesCARES

Die nuwe LAC webwerf is binnekort gereed!Besoek www.laeveld.co.za

LAEVELD AGROCHEM GROEI 8

Inhoudsopgawe

LAEVELD AGROCHEM 1

REDAKSIE-SPANDie Groei Tydskrif word saamgestel deur die Laeveld Agrochem-spanRedakteur: Corné LiebenbergKreatiewe Bestuurder: Liza van der Walt @ BlueRed DesignBydraes deur: Jeanette Nel en Karen Fourie Laeveld Agrochem Mark en Tegniese ondersteuningspan: Chris Thompson, Ernst de Beer, Phillip Venter en Neel Rust.

© Kopiereg. Die publikasie en artikels bly die eiendom van Laeveld Agrochem. Alle regte voorbehou. Alle publikasie navrae kan gerig word aan liza@bluered.co.za of per pos na Posbus 32462, Glenstantia, 0010.Die inligting in die tydskrif word in goeder trou na die beste van ons vermoë verskaf maar die bedoeling is om inligting te deel en nie om aanbevelings te maak nie – enige kliënt moet altyd steeds sy/haar naaste Laeveld Agrochem-agent raadpleeg vir enige advies of aanbevelings.

If you wait until you’re ready, you’ll will be waiting the rest of your life.

Good judgement comes from experience. And experience? From poor judgement.

Werk hard in die stilte. Laat sukses die geraas maak.

Download the Laeveld Agrochem

APP, scan here.

BL2 Message from Chris Thompson3 Groete van Corné Liebenberg4 Die Laeveld Agrochem-span groei5 Laeveld Agrochem - Hoe en waar?6 Nuwe tegnologiese deurbraak ontsluit volle waarde van presisieboerdery9 Agri Technovation announces a digital agricultural partnership for Africa10 Die produksie van uitvoersitrus met MRL’e vereistes12 Watergehalte maak ‘n groot verskil!14 Lock down your spray investment17 Ontmoet Riaan Maartens18 TerraMAX™ se bydrae tot landbou20 GF-120 Aerial baiting22 Why your soil type should determine your cultivar and rootstock choice25 FuelMaster: Diesel storage and dispensing solutions

26 Seil-Safari 201828 Landbouskou op water 201930 Geoutomatiseerde dieselrabatstelsel31 Tax recoveries32 Taktiese snoei by sitrus35 Genesis: Dual Pouch Nutritional Meal36 Produsente: Hoof Uitvoerende Beamptes oor biljoene38 Gifblaar en vergiftiging van beeste40 Beheer lewerslak by beeste42 Warrior Walk45 Foodsteps se saadpakkies46 What is Medical Cannabis?47 Classics 201848 Laeveld Agrochem betrokkenheid50 Laeveld Agrochem gee om52 Kopkrappers53 Sportblad

“Mayyourchoicesreflect your hopes, not your fears ” - Nelson Mandela

MESSAGE FROM

Chris ThompsonGROETE VAN

Corné Liebenberg

3

Corné is Direkteur en Bemarkingsbestuurder by Laeveld Agrochem, waar hy poog om Laeveld Agrochem die markleier met unieke innovasies, produkte en nuwe tegnologie te hou, om sodoende kliënte se verwagtinge te oortref.

32 GROEI

How the wheel turns! Little did I know, that answering an advert in the Sunday Times to do ‘R and D’ for Bayer in 1988, would see me working at LAC 17 years later. This is an illustration of how small and connected our industry is. The wheel of the ag-chemical business continues to turn and LAC is one of the integral hubs in this progression.

Well-known names and characters in the industry have passed on their knowledge and experience to Laeveld Agrochem. There is barely an Ag Chemical company that has not had, or that does not now have, representation within LAC. Personalities from Bayer, Zeneca, ICI, Syngenta, BASF, Villa, Makteshim/ADAMA, AgChem/Rolfes, ZinChem, Agricura, Wenkem, Nexus, Terason, Yield, to name a few, are now part of the vastly experienced LAC team.

This clearly illustrates the huge importance of relationships in our chosen industry. Over the last 3 decades, LAC’s business partnerships have developed from historical bonds or alliances. These have led to an unique LAC culture grown on understanding and trust that we share with key suppliers and customers.

Die waarde van “die man agter die kan” moet nie onderskat word nie. Hierdie landboukundige agente het die sleutelverhouding met sy

kliënt, die boer. Die tegniese ondersteuning- span ondersteun die agente en is natuurlik ook krities in hierdie verhouding. Hierdie span moet daagliks die wiel aan die rol hou met verskaffersensleutelrolspelers.

Uitdagings in ons industrie is groot: GLOBALGAP nakoming; bestuur van residu-vlakke: minder produkkeuses; die veeleisende beheer van nuwe plae, siektes en onkruide; die bestuur van die risiko van weerstand; uitdagende omgewingstoestande; grondkwessies en die bevredigingvanmarkvereistesismaarnetʼnpaar van die uitdagings wat die landbouer in die gesig staar.

Van hulle kan bestuur word, ander is nie so een-voudig nie. Waar ons insette kan lewer, help ons deur die vennootskappe en ondersteuning wat ons in die waardeketting ontwikkel het, oplossings te kry. LAC het goeie verhoudings met sleutel landbou-instansies soos CropLife, CRI, LNR, Kleingraan sentrum, DAFF, Agri SA, SubTrop, SAMAC ens. So bly ons op hoogte van die nuutste verwikkelinge en tegnologie.

Die seisoen se wiele is aanhoudend besig om ook te draai. Ons trotseer tans die winter, wat noodsaaklik is vir die landboubedryf, maar met die lente wat in aantog is, wens ek al ons ven-

As Laeveld Agrochem (LAC) celebrates its 27th year of existence, it is my privilege to welcome you, our partners, to this edition of Groei.

Beste wenseChris

LAEVELD AGROCHEM 32 GROEI

note voorspoed toe vir die seisoen wat voorlê.

Dankie aan elkeen vir die rol wat u gespeel het in die bestaan van ons maatskappy.

Beste Laeveld Agrochem-familieTeen hierdie tyd het almal waarskynlik al gehoorvan die reuse sukses van Laeveld Agrochem(LAC) se Seil-Safari Landbouskou op water, watverreweg ons suksesvolste bemarkingsinisiatiefin 27 jaar was. Met só ’n “eerste ooit” gebeurte- nis is dit te verstane dat baie mense verkies het omdieaffêreeersvanafdiekantlyn,ofindiégeval, vanaf droë grond, waar te neem. Meeste was spyt, maar ons het goeie nuus op bl 28, metselfsʼnwenkopdieopvolgendebladsyeoorhoe om Seil-Safari 2019 kosteloos mee te maak. Nog baanbrekernuus verskyn op bl 9 oor LAC en sy presisie- en dienstevennoot, AgriTechnovation, se handevat met Mezzanine, inwie Vodacom ’n beherende belang besit. Hierdiesamewerkings-ooreenkoms hou reuse voordelevir landbou en elke produsent in. Tegnologie word ’n reusestap verder geneem, waar alles wat met sensors gemeet kan word met behulp van die “Internet of Things” (IoT) op die MyFarmWeb™- platform, gekombineer en waargeneem kan word,watleitotbaievinnigerendoeltreffenderkorrektiewe optrede. MRL’e bly ’n kopseer maar is noodsaaklik vir enige produsent. Hoewel die artikel op bl 10 oor sitrus handel, is dit relevant vir elkeen wat vrugte en groente aan enige vars produkte mark of kettingwinkel lewer. LAC roem nog altyd daarop dat ons spuitprogramme waar prakties moontlik, veilig onder hierdie limiete bly, om ook die produsent se opsies oop te hou,souuitvoerenaʼnanderkontinentopkortkennisgewing ’n beter inkomste bied.

Lees op bl 14 meer oor een van die mees innoverende en kostebesparende produkte in jare. Interlock helpdatjouchemie,watʼn groot uitgawe is, wel die teiken tref, en ook dat ’n aansienlike groter persentasie van die aktiewe bestanddeel, beter opgeneem word deur die plant. Vra gerus vir ’n lewendige demonstrasie van Interlock, of beproef dit op ’n gedeelte van jou oes met die volgende bespuiting. 27 Miljoen hektaar se mielieboere

in die VSA kan nie verkeerd wees nie - dis groter as die Krugerwildtuin!

Nog een van baie eerstes is AgricultSure en LAC se “foodsteps” op bl 45, wat ’n vernuftige manier is om die armstes onder ons te help om suksesvol groente te kweek teen baie lae kostes – dit is hoe ons armoede en onrus in Suid-Afrika gaan hokslaan. Vir meer soortgelyke idees vir “klein beginners”, kyk na ons eie TV-reeks, Nisboere, Maandagaande om 20:00 op VIA (kanaal 147) – dit is ’n program van idees, innovasies en HOOP!

In elke uitgawe van Groei gee ons kostebespar- ende idees sodat ons kliënte nie kort en goed-koop paaie neem as dit by oesbeskermings- en plantvoedingsprodukte kom nie. Met diesel-pryse wat deur die dak styg, kom die oplossing op bl 25 net op die regte tyd. Waarom waarde- volle tyd en duur diesel mors deur onnodig op en af te ry, bring die diesel na waar dit benodig wordmetdiégoedkoopengerieflikeoplossing.

Dit is alom bekend dat Laeveld Agrochem nou ’n “volwasse handelsmerk” is. Hoewel ons moet aanhou groei en wins maak om die vermoë te hê om aan ons kliënte se verwagtinge te voldoen, plaas ons uit dankbaarheid deesdae groot fokus om ’n verskil in die mense rondom ons se lewens te maak, en só ook tot die welvaart van ons land by te dra. So ook is die welvaart en gesondheid van ons eie “familie”, jy wat hier lees, natuurlik van primêre belang. Daarom is daar op bl 35 meer inligting oor Genesis, die fenomenale energie- en immuun-booster geriefskospakkie, die gesondheidsdrankie Boerebrandstof op bl 51 as alternatief om skadelike energiedrankies te vervang, en ’n artikel oor Medical Cannabis op bl 46, waarvan ek self kan getuig dat dit werk.

Lekkerlees,genietdiewinter,drinkkoffie,doop ’n beskuitjie, sit ’n bietjie daardie selfoon af en snuggle voor die vuurtjie. Geniet elke dag, want dit is ’n geskenk van God – moenie dat pessimiste, sosiale media of nuusberigte jou lewensvreugde steel nie. Jy het NET vandag, gryp dit aan!

Groete Corné corne@laeveld.co.za

Chris is Market Development & Technical Support Manager at Laeveld Agrochem. He holds a BSc. Agric degree from the University Natal, Pietermaritzburg. Chris has been part of the company since 2004.

DIE LAEVELD AGROCHEM-SPAN GROEI WAT IS IN ’N NAAM

Landboukundiges en tegniese kenners Laeveld Agrochem - Hoe en waar?

LAEVELD AGROCHEM 5

HANNES ERwEE Jan Kempdorp082 948 2064hannes.erwee@laeveld.co.za

RUAN ALLERS Leerling-agent079 518 4775 ruan@laeveld.co.za

welkom aan die nuwe agente!

TYRON GRIEVEwaterpoort072 927 0103tyron@laeveld.co.za

XD KRUGERChristiana082 894 8440xd@laeveld.co.za

HENDRI VD MERwELoskop 083 306 2929 hendri@laeveld.co.za

NICO wOLMARANSAugrabies 084 584 8082 nicowol@laeveld.co.za

RIAAN MAARTENSBesigheidsontwikkelingsbestuurderLimpopo en Mpumalanga 066 479 2472riaan@laeveld.co.za

Coming back to where you started is not the same as never leaving. - Terry Pratchett

4 GROEI

Ons kry baie vrae oor die woord“Laeveld” in ons maatskappynaam,asook vrae oor ons soms ongewonebemarkingsaksies.

Laeveld Agrochem se naam, logo en leuseLaeveld Agrochem (LAC) is in 1991 gestig en het aanvanklik besigheid gedoen in die destydse Laeveld Provinsie, vandaar die naam “Laeveld”. Die “Agrochem” het verwys na die oorspronklike reeks produkte wat slegs landbouchemiese middels was. LAC het egter vinnig uitgebrei na die res van Transvaal, toe Vrystaat, Noordwes en ’n paar jaar gelede na die Kaapprovinsie. Vandag doen LAC landswyd sowel as in sommige buurlande besigheid.

Toe LAC se stigterslede jare gelede op die leuse, “Saam boer ons vooruit”, besluit het, sou hul nooit kon droom hoe waar die leuse metter-tyd sou word nie. Respek word slegs oor tyd verdien – dieselfde geld vir ons leuse, want net tyd sou kon leer of dit slegs mooi woorde of ’n lewenswyse by LAC is. Nou 27 jaar later, vertrou ons dan al ons lojale kliënte weet ons leef hier-die leuse voluit. Hetsy dit douvoordag is om ryp te help stop, of laatnag is om in kort venster-periodes met die regte spuitprogramme toe te dien, of dit is om saam te beplan aan stra- tegieë oor hoe om lonende markte te betree; saam planne maak om meer met minder uit die grond te kan haal, of saam te beplan as die kontantvloei nie klop nie, of saam te treur oor verliese en nood – “saam” bly die onmis-bare skakel. LAC het onteenseglik bewys ons gaan nêrens heen nie, ons is hier om te bly, en ons stap die pad van begin tot einde SAAM met ons kliënte.

Die tabakplantjie in ons logo is omdat tabak in 1991 die grootste gewas in ons bedienings-gebied was, deesdae verskaf ons oplossings en dienste vir enige gewas.

Ons bemarkingsaksiesMeeste geniet ons advertensies, borgskappe en humor in radio-advertensies, maar ons hoor gereeld: “As julle op TV adverteer, wys dit julle maak te veel wins.” Sulke mense wys bloot hul onkunde, want enige besigheidspersoon ken die waarde van ’n sterk handelsmerk, en is dit nie juis ’n toonbeeld van selfvertroue deur jou winste in jou eie besigheid terug te ploeg nie?

Dit is dus ook Laeveld Agrochem se strategie – ons ploeg ons winste terug deur aan die publiek, deur middel van ons TV-advertensies te sê hoe onmisbaar produsente vir ons land se toekoms is. Almal ken teen nou al die “Sonder boere is daar geen toekoms nie” slagspreuk.

BorgskappeDieselfde geld vir ons borgskappe, ons is onbe- skaamd trots op ons taal en kultuur, en die mense wat ons vermaak. Die meeste van ons kliënte is immers Afrikaanssprekend en dit het niks met politiek of ras te doen nie – ons het kliënte oor alle kleurgrense heen wat net so lief is vir Afrikaans. Daarom borg LAC verskeie boerderyprogramme, byeenkomste, sport- en skoolgebeurtenisse. Die-selfde geld vir musiekbyeenkomste soos Afrikaans is Grooten’npaarvoel-goedflieksmetgoeie lewenslesse, soos Stroomop. Ons borg egter ook die uiters gewilde Classics musiekkonsert, wat in Engels is, om te wys dit gaan nie net oor taal nie, maar as ’n land se kultuur, taal en vermaak uitsterf, wat bly oor vir die nageslag?

Ons eie TV-reeks op VIA (kanaal 147) oor klein- skaalboerdery, genaamd Nisboere se hoofdoel is om HOOP te gee. Die reeks wys geleenthede wat iemand met min fondse en in klein spasies, soos jou kombuis, motorhuis of agtertuin kan bedryf. Sodoende skep ons meer werksgeleenthede, kos, ontwikkel entrepre-neurs, dra kennis oor en lei ook toekomstige kommersiële boere op. Hulle leer van sukses op ’n klein skaal, in kort, ons gee weer hoop.

Dit alles kan dus saamgevat word in een sin: Laeveld Agrochem wil hoop gee en ’n verskil maak oral waar ons gaan. Groot omsette is nie wat ons aanspoor nie, maar dit wat ons doen en waar ons hierdie winste aanwend – en dit is op ons kliënte, hetsy vermaak, ’n Seil-Safari bootreis, TV-reekse of -advertensies wat die Boer en gemeenskap opbou.

Só sal ons SAAM hierdie pragtige land van ons opbou tot by sy regmatige plek op die wêreld-verhoog. Suid-Afrika gee toegang na die res van Afrika, ons is die hoop vir die res van die kontinent. Ons besef terdeë ons kliënte word tans gebombardeer met uitdagings, maar nes in die verlede SAL ons SAAM weer sterker aan die ander kant uitkom, want ’n boer maak ’n plan, en saam is ons ’n span!

Nuwe tegnologiese deurbraak ontsluit volle waarde van presisieboerdery

DECISION FARMING™

Dit is belangrik vir die graanbedryf dat pro-dusentehuleiepresisiedataeffektiefverdermoet gebruik om nuwe geleenthede daaruit te ontbloot. Ongelukkig gebeur dit nog steeds dat plase se ou historiese stroper- en ontledings-data nie gebruik word om nuwe geleenthede te ontsluit nie.

Met korrekte presisiedata, kan verdere ver-werking van opbrengs teenoor grondtipes gedoen word indien produsente die grond-klas-werk op die plaas afgehandel het. Agri Technovation het nuwe metodes ontwikkel waar daar gemeet kan word op watter dele van die plaas die kultivars wat aangeplant is, die beste gevaar het. Om stukke grond te identifiseerwatjaarliksniesykantbringnie en ‘n verlies maak, is van groot belang, want dit is wat winsgewendheid direk belemmer.

Geleenthede in die grond

Agri Technovation is aan die voorpunt om ‘groot data’ te verwerk. Deur middel van genetikaproewe, die nuwe MyFarmWeb™- tegnologie, asook kommersiële data op produsente se plase, kan die sogenaamde multilayering-aksie uitgevoer word. Hierdie prosesbehelsdievergelykingvanspesifiekegenetika met opbrengsdata op grondtipe- kaarte, asook grondpresisie-vrugbaarheids- kaarte,omspesifiekekorrelasiestesoek.Daarvolgens kan kultivars se stabiliteitskaarte ook opgestel word om die langtermyn posisies op plase en lande te soek om die kultivars aan te plant vir maksimale opbrengsresultate.

Hierdie dataontledingsmetodiek gee produsente baie kragtige en waardevolle vermoëns: om nuwe geleenthede op plaas-vlak te ontbloot. Dit word moontlik gemaak

deurteidentifiseerwattergenetikadie stabielste is en die beste sal vaar per grond- tipe. Wat voorheen ‘n hipotese was, kan nou met presisiedata bewys word.

Die grondvrugbaarheidsvlakke teenoor opbrengs van genetika kan ook gemeet word om die beste vlakke van produksie te bepaal. Verskillende vlakke in dele per miljoen (dpm), basisversadigingsvlakke (%) en verhoudings tussen elemente, mikro- elementvlakke, suurversadiging en pH kan bepaal word en direk afgelees word van tabelle wat opgestel is. Nuwe ontledings uit kommersiële data begin uitwys dat hoër opbrengste verkry word by fosfaat-vlakke in grond wat op dié stadium hand-boeknorme se riglyne oorskry. Só word die geleenthede in die grond se vrugbaar-heidsvlakke ontbloot.

‘n Nuwe standaard van slim boerMet die druk van ‘n knoppie kan produsente opMyFarmWeb™ʼnpresisiekaartgenereerrakende hulle winsgewendheid vanaf hul eie stroperkaarte. Hulle kan hul eie insetkostes en graanpryse inlees, wat dan die kaart genereer en vertoon. Die winsgewendheidkaart word met ‘n legende vertoon wat visueel aandui waar gelyk gebreek word, wins gemaak of verlies gely word. Produsente kan met inset-kostes rondspeel en dadelik sien wat hulle kan spandeer vir die betrokke komende seisoen, teenoor hulle mielie- of graanprys. Gronde of kolle in lande wat elke jaar nie winsgewend is nie, kan baie maklik uitgewys word, sodat bo-ereʼningeligtebesluitkanneemomniehierdiekolle te plant nie, of teen laer insette te plant (Figuur 1, sien volgende bladsy).

Boere het voortdurend nuwe en beter tegnologie nodig om volhoubaar te kan produseer. Suid-Afrika se landboubedryf is ook afhanklik van goeie navorsing om kompeterend teblyopʼninternasionalevlak.Goeieinligtingis egter skaars; nuwe navorsing en geleenthede word al hoe skaarser. Selfs internasionaal, insluitende die VSA, is goeie norme en riglyne ook verouderd en moeilik bekombaar. Dit is hoofsaaklik omdat baie riglyne en norme gebaseer is op ou navorsing en kultivars, en nie gekalibreer is met die nuutste, hoër opbrengsvlakke van genetika nie.

Produsente word ook op plaasvlak oorval met nuwe produkte en dienste, en is gevolglik nie altyd seker wat om te glo nie. Verder verskil landboukundiges oor aanbevelings, veral op bekalkings, regstellings en ontledingsmetodes van grond en plantweefsel. Die verskillende norme en metodiek van verskillende maat- skappye help ook nie om duidelikheid te gee aan die besluitnemingsproses nie.

Om blindelings te loop en nie van wetenskaplik- gebaseerdeinligtinggebruiktemaaknie,isʼn

groot risiko in die graanindustrie. Sir William Thomas Kelvin het gesê dat as jy iets nie kan meet nie, jy ook nie die uitkoms daarvan sal kan verander nie. Hierdie woorde hou baie waarde in, veral vir produsente, aangesien regstellende aksie nie geneem kan word as dieprobleemniegeïdentifiseereningedetail- leerde data omgesit kan word nie.

Die potensiaal in historiese dataIndiegraanbedryf,hetonsʼnfinaleopbrengs- smeting in die vorm van stroperkaarte. Hierdie data is gekonnekteer met GPS-punte wat dan gebruik word om die stroperdata te omskep in ruimtelike ontledingskaarte.

Die koms van Agri Technovation se wolkge-baseerde platform, MyFarmWeb™, maak dit vandag vir produsente moontlik om alle presisie- data (historiese en huidige data) in te trek en te stoor. Hierdie data is ook gekorreleer met GPS-punte op die plaas en het dus groot waarde vir die produsent. Dit is dus te verstane dat die verwerking van ‘groot data’-stelsels in die wêreldbesigisomʼnbuzz woord te raak in datawetenskap.

6 GROEI6 GROEI

Vir meer inligting rakende kultivarkeuses volgens grondtipes, en insigte wat winsgewendheid bevorder, kontak u naaste

Laeveld Agrochem-agent of Agri Technovation-landboukundige

www.laeveld.co.za www.agritechnovation.co.za

Deur Willem Eigenhuis MScAgric Hortologie (Landbouproduksie) StellenboschHoofagronoom (Graan en Pekanneute)Agri Technovation

Technovation Specialized to succeed

Agri

6 GROEI

>>

LAC en AT boeredag te MD Foundations, Ficksburg

7

Figuur 1: Voorbeeld van winsgewendheid presisiekaart op MyFarmWeb™-sisteem, waar groen winsgewend is en rooi nie-winsgewend.

Nuwe tegnologiese deurbraakvanaf vorige bladsy

Die kern van slim boer is om te begin deur diebestegenetikateidentifiseerwatmetdieverskillende grondtipes en grondpotensiaal korreleer. Met hierdie nuwe, unieke metodiek kan produsente nou behaal wat nooit voor-heen moontlik was nie: om, met dieselfde insetkostes, bestaande kultivars beter te kan plaas op grondareas waar dit die beste opbrengste sal lewer.

Winsgewendheid se wenresep

Met Agri Technovation se nuwe dataontledings- metodiek hoef produsente ook nie meer staat te maak op verouderde riglyne wat jare gelede vasgestel is nie, maar kan nuwe geleenthede nougeïdentifiseerwordsonderomteraaiente wonder wie om te glo. Bo en behalwe die voordeel daarvan om risiko aansienlik te ver-minder, kan data elke jaar slimmer toegepas word om die daaropvolgende seisoen meer effektiefteboer.Methierdieinsigte,gepaardmet die wetenskaplike data en aanpasbaarheid

van die MyFarmWeb™-sisteem, kan aanpas- sings gemaak word wat ‘n aansienlike impak maak op opbrengs per hektaar aan die einde van die seisoen.

Uiteindelik is dit nou vir die eerste keer in landbou se geskiedenis moontlik om ʼn werklike insig te gee van potensiële risiko-verskansing en toekomstige wins-gewendheid. Sonderdiétweeaspekteisʼnplaas nie volhoubaar nie, so hierdie tegnologie gee dus baie meer as net data. Eerstens, skep dit ‘n wetenskaplik-gebaseerde fondasie vir produsente om meer ingeligte besluite te neem. Tweedens, ontgin dit die meeste potensiaal uit produsente se grond sonder om insetkostes te vermeerder.

Laastens, maar nie die minste nie, bevorder dit volhoubaarheid. Vir Suid-Afrikaanse produ- sente het die sleutelproses om die volle waarde van presisieboerdery te ontsluit, uiteindelik vir die graanbedryf beskikbaar geraak.

Agri Technovation (AT) and Mezzanine, a Vodacom subsidiary company that develops digital and Internet of Things (IoT) solutions for Africa, have announced a partnership regar- ding AT’s proprietary MyFarmWebTM platform. This platform allows farmers to easily access all their information needs in one consolidated cloud-hosted platform. This is complemented with the MyFarmAppTM mobile application, allowing farmers and other stakeholders tointeractwiththesysteminthefield.Thispartnership will put MyFarmWebTM and the MyFarmAppTM into the hands of all farmers, big and small, in South Africa and the rest of Africa.

“Mezzanine is very excited about the MyFarm-WebTM product partnership and believe we can strengthen what is already a very attractive offering. Precision Agriculture, also referred to as the fourth agricultural revolution, is data-driven with the objective of improving day-to-day decision-making, driving both efficiencies and effectiveness. This objective is well aligned with our core capabilities and focus,” says Jacques de Vos, CEO of Mezzanine.

MyFarmWebTMaggregatesdifferentdatastreamsfrom various sources, including precision agri-culture sensors, end user generated data, and other data pools, presented to a farmer in a simpleandefficientwaythroughasinglepointof entry.

Erik de Vries, Executive Director at Agri Tech-novation, commented that “the partnership with Mezzanine as an Internet of Things (IoT) thought-leader in Africa, will allow MyFarmWebTM users to tap into the proliferation of on-farm

sensors - ranging from vehicle tracking to security; from soil moisture and soil temperature to microclimatic weather information; from water flow sensors to reservoir levels; from crop yield to quality parameters; from inventory levels to consumption rates of fuel and other inputs and into all the associated benefits and insights.”

In South Africa, Agri Technovation’s services and products are distributed exclusively through leading crop protection and nutrition dealers, Laeveld Agrochem.

“Laeveld Agrochem has been intimately involved with Agri Technovation in the development of MyFarmWebTM over the past four years. We believe it is already the leading multi-crop digital agri- platform. The partnership with Mezzanine will further accelerate the rate of development and onboarding of more, and different types of data and information. MyFarmWebTM is the practical implementation of Laeveld Agrochem’s Decision FarmingTM value proposition to the South African farmer“ said Nick Liebenberg, Managing Director of Laeveld Agrochem.

More than 2 700 farms in South Africa, as well as in several other countries, are already utilising the platform. MyFarmWebTM‘s ease of access and functionality has proven it to be an invaluable decision support tool, enabling farmers to make faster and better decisions formoreprofitableandsustainablefarmingoperations.

For more information contact: Agri Technovation: +27 (0)21 300 0543

www.agritechnovation.co.zaMezzanine: +27 (0)21 880 2033

www.mezzanineware.com

Agri Technovation announces a digital agricultural partnership for Africa

8 GROEI LAEVELD AGROCHEM 9

Technovation Specialized to succeed

Agri

Totale insetkoste = R9500 per ha en prys is R1800 per ton

Die produksie van uitvoersitrus met MRL’e vereistes

10 GROEI LAEVELD AGROCHEM 11

Deur Anton BredellB.Sc Agric, CropLife geakkrediteerLandboukundige, Laeveld Agrochem Marble Hall

Samevattend is die volgende belangrik: Landbouchemiese produkte se residue op vrugte verwys nie na die vergiftigingsgraad van die vrug nie. Die residu is nie giftig nie. Die chemiese produkte word met die grootste omsigtigheid aanbeveel en toegedien om veiligheid vir mens, dier en omgewing te verseker, en ekonomiese volhoubaarheid en voedselsekuriteit te verseker. Daar is verskeie prosesse van keuring en assessering waardeur ’n sitrusprodusent moet gaan voordat sy lemoene in die mark verkoop kan word. Die ouditprosesse verseker voedselveiligheid vir die eindverbruiker en volhoubaarheid vir die Suid-Afrikaanse sitrusprodusent.

Vir meer inligting kontak Anton Bredell by marblehall@laeveld.co.za.

Sedert die vroeë 2000’s het die Europese Unie begin met ’n proses van harmonisering van al die landbouchemiese produkte se minimum residue (MRL’e) wat geregistreer is vir gebruik op vrugte vir invoer in die Europese Unie. Die MRL’e verwys na die maksimum toelaatbare vlak van chemiese residue wat op die vrugte toelaatbaar is vir menslike gebruik.

MRL’e beteken dat chemiese residue vergelyk kan word met ’n mens se voetspoor in die sand en, soos wat elke mens se voetspoor uniek is, is elke chemiese produk se residu ook uniek ten opsigte van sekere eienskappe soos afbraakperiodes na toediening, residuele nawerking op die insek of patogeen, asook veiligheid vir mens en dier, ens.

Die harmoniseringsproses het ook die geleentheid geskep vir sekere supermarkte in die Europese Unie om sekere vereistes (sekon- dêre gehaltestandaarde) te implementeer wat selfs strenger is as die Europese Unie se residue-vereistes.

Dié vereistes behels laer vlakke van chemiese residue op die vrugte, ’n verbod op die gebruik van sekere chemiese produkte, ’n vermindering in die aantal aktiewe bestanddele toegelaat op die vrugte en ook in die konsentrasie en persentasie op die vrugte. Dit bly ’n uitdaging om aan die vereistes te voldoen sonder om ekonomiese volhoubaarheid in produksie en voedselsekuriteit op risiko te plaas, en die op-bou van weerstand deur insekte of patogene teen die chemiese produkte te voorkom in ’n voortdurende veranderende klimaats- omgewing.

Die opdrag van sekere kliënte wat hulle vrugte in die markte wil lewer, is baie duidelik, naamlik geen residue of slegs een residu op die vrugte vóór die pakhuis, en dan slegs twee of drie aktiewe bestanddele op die vrugte ná die pakhuis.

Die rede vir die gebruik van chemikalieë in die pakhuis is om die tydsduur van beheer te verseker, aangesien Suid-Afrika baie ver van die markplek is en die lemoen ’n bederf-bare produk is wat vir ’n tydperk van vier tot ses weke na pluk teen bederf en vogverlies beskerm moet word.

Om aan die vereistes van supermarkte en kliënte te voldoen, word die beginsel van “om te meet is om te weet“ gevolg, en word die volgende stelsels geïmplementeer om ekonomiese volhoubaarheid oor die kort en lang termyn te verseker:

1. Moniteringstelsels vir al die insekte: Dit behels weeklikse boordbesoeke en valletjies met feromone om die plaagstatus te bepaal, vas te stel of die ekonomiese drempelwaardes vir behandelings reeds bereik is en die evalu- eringvandiedoeltreffendheidvan’nbeheer- strategie. Die inligting word deur DAFF en PPECBbenodigviruitvoerenaspesifiekemarkte.

2. Moniteringstelsels vir die patogene: Die monitering vind plaas met behulp van spoorvangers om vas te stel wanneer spoor-vrystellings plaasvind. Dit is belangrik om ’n beheerstrategie in plek te hê om die vrugte te beskerm. Die moniteringstelsel bied die geleentheid om vas te stel wanneer ’n beheer-strategie moet begin. Die strategie verseker

dat onnodige bespuitings nie plaasvind wat die chemiese residu-lading op die vrugte sal verhoog nie. Vanweë laasgenoemde, word verseker dat die residue binne ’n bestemde tyd sal afbreek tot vlakke wat nie naspeurbaar is nie.

3. Monitering van die klimaat: Mikro- en makroklimaat-weerstasies in kombinasie met siektestasies in boorde, tesame met spoor-vrystellingsinligting, word gebruik om infeksie- periodes te bepaal ten einde te verseker dat chemiese bespuiting op die regte tyd plaas-vind sodat die vrugte beskerm is. Die inligting, tesame met weervoorspellingsinligting, word gebruik om moontlike infeksieperiodes voor die tyd te bepaal en seker te maak dat die vrugte beskerm is voordat spoorvrystelling en infeksie plaasvind. Die weervoorspelling- inligting word voorts gebruik om seker te maak dat bespuitings vir die aanwending van landbouchemikalieë onder die korrekte klimaatstoestande plaasvind.

4. Neem van residumonster in die boorde, per vrugtipe en per spuitprogram wat gevolg is: Voor oes word vrugmonsters ge-neem en na Hearshaw and Kinnes Analitiese Laboratorium gestuur vir ’n stel toetse om te bepaal watter chemiese produkte gedurende dieseisoengespuitisvolgensdieresiduprofielop die vrugte. Die inligting word dan gebruik vir die bemarkingsproses van die vrugte.

Voorts word vrugmonsters in die pakhuis geneem wat saam met die boordmonsters se uitslae vir bemarkingsbesluite gebruik word.

5. Spuitprogram gevolg: Data, tesame met ondervinding wat oor jare opgebou en opgedoen is rakende ’n chemiese produk se residu-afbraakkurwe oor ’n tydperk, onder verskillende klimaatstoestande en verskillende agronomiese praktyke, word gebruik in die opstel van ’n spuitprogram en ook vir produk- aanbevelings. Dit verseker dat die produkte op die regte stadium in die fenologiese groei- fase van die sitrus gespuit word. Die vroeë identifiseringvandieinsekofpatogeenmaakdit moontlik om verskillende chemiese produk- opsies, met verskillende afbraakkurwes en residuprofiele,aantebeveel.Ditisdiesleuteltot die sukses van ’n minimum MRL-spuitpro-gram. Tans is die residuladings op die vrugte skoon tot by die eerste desimaal, naamlik 0,0, wat geïnterpreteer word as ’n “trace”.

6. Produkte of ’n beheerstrategie wat geen chemiese naspeurbare residue op vrugte laat nie: Produkte van biologiese of organiese oorsprong vorm ’n integrale deel van ’n volhou-bare minimum residu-spuitprogram. Dit pas inbydiefilosofievan’ntotalegeïntegreerdebeheerstrategie wat “sag” is op die mens en omgewing. Die gebruik van predatore, wat sekere probleeminsekte baie suksesvol para- siteer, vorm ’n baie belangrike skakel in die beheerstrategie.

Watergehalte maak ’n groot verskil

LAEVELD AGROCHEM 13

Deur Francois ViljoenTegniese Veldkundige: OnkruiddodersSyngenta

12 GROEI

Verskillende faktore dra by tot die stabiliteit en doeltreffendheid van plaagdoders. Een van die belangrikste aspekte wat dikwels oor die hoof gesien word, is die impak van die gehalte van die water wat gebruik word om die spuitmengsel voor te berei.

Ten minste 95% van ’n spuitoplossing bestaan uit water. Navorsing het al herhaaldelik gewys dat water wat ongeskik is, ’n negatiewe uit-werking op plaagdoders en blaarvoedings kan hê en tot ongewenste resultate kan lei.

Die drie eienskappe wat toediening die meeste beïnvloed, is water-pH, waterhardheid en gesuspendeerde vaste stowwe of organiese materiaal.

Water-pHDie water-pH is ’n aanduiding van die kon- sentrasie van H+ione in die water. Wanneer die water-pH afneem, word dit suurder en vermeerder die hoeveelheid H+ ione. Die teenoorgestelde geld vir alkaliese water, naamlik die H+ione verminder en die OH-ione vermeerder.

’n pH van 7 word as neutraal beskou, laer as 7 is ’n suurbasis en hoër as 7 is ’n alkaliese basis. Dit is belangrik om te onthou dat ’n pH van 5 tien keer meer suurvormend as ’n pH van 6 is, en honderd keer meer as ’n pH van 7. ’n Klein verandering in die pH kan dus ’n reuse-sprong in suurheid of alkaliniteit aandui.

Die stabiliteit van aktiewe bestanddele en formulasies word op ’n groot skaal deur die

water-pH beïnvloed. ’n Water-pH hoër as 7 skep alkaliese toestande, wat tot die chemiese afbraak (hidroliese) van plaagdoders kan lei. Alkaliese mengsels soos hierdie kan ook veroorsaak dat die chemikalieë ’n neerslag op die bodem van die spuittenk vorm (Figuur 1). Net so kan water wat erg suur is, die hidro- liese van sommige aktiewe bestanddele veroorsaak.

Die optimale spektrum vir die meeste pro-dukte is ’n pH van tussen 3,5 en 6,0. By ’n pH tussen 6 en 7 moet die mengsel gespuit word sodra dit voorberei is en moet dit nie vir langer as twee ure in die tenk gelos word nie. Wan-neerdiepH-vlakkehoëras7is,moet’nbufferbygevoeg word. Mesotrioon, byvoorbeeld, begin ontbind teen pH >4, en raak onstabiel in neutrale en alkaliese toestande.

Neem dus altyd die water-pH in ag wanneer plaagdoders toegedien word en pas die pH aandeur’ngepastebuffertegebruik.

Figuur 1: Die vorming van ’n neerslag in die spuitmengsel, waar water met ’n pH van 9.5 gebruik is.

WaterhardheidAlle waterbronne bevat opgeloste minerale soos kalsium, magnesium en yster. Anders as gesuspendeerde vaste stowwe, sak hierdie minerale nie af in die water nie. Die minerale in water is ook verantwoordelik vir die “smaak” van die water. Waterhardheid word in dele per miljoen gemeet en uitgedruk as die hoeveelheid kalsium- en magnesiumione in die water. Hoe hoër die konsentrasie, hoe harder is die water. Water word sag wanneer kalsium- en magnesiumione vervang word met natrium- en kaliumione.

Dele per miljoen wêreldgesondheidsorganisasie (Ca en Mg) waterklassifikasie

0-114 Sag

114-342 Redelik hard

342-800 Hard

>800 Uiters hard

Plaagdoders het ’n negatiewe lading en verbind met die positief gelaaide ione in harde water. Die gevolg van hierdie interaksie is molekules wat nie in staat is om die teiken binne te dring nie, die teiken stadig binnedring of bloot uit die oplossing presipiteer.

Bymiddels soos ammoniumsulfaat verhoog diedoeltreffendheidvandieprodukwanneerglifosaat toegedien word, aangesien dit met die ione verbind en sodoende ongewenste interaksie met die glifosaat voorkom.

Water wat kalsium en magnesium bevat, kan diedoeltreffendheidvanglifosaat,2,4DAmien,fluazifop,MCPAenverskeieanderinsek-en

swamdoders kniehalter. Dit is ook baie belang-rik om te weet dat daar geen korrelasie tussen waterhardheid en pH bestaan nie. Dié twee probleme moet dus afsonderlik benader word.

Gesuspendeerde vaste stowweWater se kleur is gewoonlik ’n aanduiding van die hoeveelheid gronddeeltjies en organiese materiaal wat dit bevat. Die teenwoordigheid van gronddeeltjies en organiese materiaal word troebelheid, of troebel water, genoem. Sommige plaagdoders is meer sensitief vir troebelheid as ander.

’n Belangrike eienskap van plaagdoders is hul vermoë om aan gronddeeltjies te bind. Dit is ’n noemenswaardige aanwyser wanneer dit by die uitloging van chemikalieë kom. Grond sesorpsiekoëffisiënt(Kd)enorganiesekool- stofsorpsiekoëffisiënt(Koc)isaanwysersvanhoe sterk ’n plaagdoder aan gronddeeltjies en partikels wat in water gesuspendeer is, sal bind. Onkruiddoders met ’n hoë Kd en Koc bind stewiger aan gronddeeltjies in water.

Water wat gronddeeltjies en organiese materiaal bevat, is bekend daarvoor dat dit onkruiddoders wat dikwat, parakwat en glifosaat bevat, deaktiveer. Skoon en helder water moet altyd gebruik word, veral wanneer bogenoemde produkte toegedien word.

OpsommingMaak altyd ’n punt daarvan om skoon en helder water te gebruik. Die water-pH speel ’n vername rol en moet dienooreenkomstig aangepas word. Waterbronne behoort gereeld getoets te word om te verseker dat water van hoogstaande gehalte gebruik word en toedieningsprobleme voorkom word.

OES-BESKERMING

A key in controlling drift is to use best man-agement practices, from very basic to more advanced practices. For instance, a simple part of spraying is calibration.

Eventhebestunitsneedfine-tuningbeforetheyactuallyhitthefield.Nozzleselectionisalsoanimportantaspectbecausedifferentnozzlesproducedifferentdropletsizes.Foroptimisedpesticideefficacy,differentnozzlesshould therefore be used withdifferentpesticideapplications.

Applicators also need to make sense out of which adjuvants are required with application and how to best use them. Adjuvants are designedtoprovidesignificantbenefitstoapplicators by improving pesticide spreading, wetting, canopy and leaf penetration, and ad-hesion.Allarekeytoeffectivepesticidecover-age. When used properly, they help pesticides toperformattheirmaximumefficacy.

ThedisadvantagesofdriftablefinedropletsThelossoffinedropletsduetodriftisasignifi-cantcontributingfactortopoorpesticideefficacy.It has four main disadvantages, namely:1. Decreased coverage on target weeds/crops.2. Decreased droplet penetration lower down in the crop canopy.3.Increasedevaporationoffinedroplets.4. Drift and possible herbicide damage to non-target crops.

A large percentage of pesticide sprays may be lostduetodriftandevaporationoffinedrop-lets.Thishasadirectinfluenceonproductioncosts and crop yield, mainly through:l Loss of the pesticide in the crop target area, and possible damage to non-target crops.l More competition from weeds, less insect and disease control, all of which have a direct negative impact on crop yield.l Multiple pesticide applications, with all of the associated costs.

Equivalent droplet volume in each quadrant

Lock down your spray investmentCROP PROTECTION

14 GROEI LAEVELD AGROCHEM 15

INTERLOCK provides a solutionINTERLOCK is a unique, new-generation adjuvant that reduces the volume of driftable finedropletsinsprayapplications.Itlocks in deposition and depth of canopy penetra-tion, while locking out drift. Pest control is increased and therefore it has a direct positiveeffectonyield.

Advantages of using INTERLOCKl New technology in South Africa.l Reduced spray drift and evaporation, increased canopy penetration and deposition.l Easy to use and a low use rate.l Does not increase the viscosity or incompatibility of the spray solution.l No change in the spray pattern of nozzles.

l Can be used with any spray nozzle, including the air-induction versions.l Does not shift the droplet spectrum to ultra-coarse droplets that are prone to bounceandrun-off,butratherworksonthe small droplets, making them slightly larger.

INTERLOCK has been used successfully in the United States and is poised to change the local crop protection market in South Africa forgood.Itworkseffectivelywithfungicides,herbicides and insecticides.

INTERLOCK will lock down your spray investment, lock out drift and lock in improved coverage and effectiveness!

Registration details: Interlock – Reg. no. L 10254, Act/Wet no. 36 of/van 1947. Registration holder: Winfield Solutions Registration Holdings (Pty) Ltd. Co. reg. no. / Mpy. reg. nr. 2015/312008/07. PO Box / Posbus 10413, Aston Manor, 1630. Tel: 011 396 2233.

14 GROEI

Droplet size makes a differenceAdvantages and disadvantages of different droplet sizes*

* Relative comparisons. Results vary depending on environment, products included, adjuvants, canopy characteristics, and other factors.

Off-target spray has been an issue in crop protection for quite a few years. Recent developments in chemistry, spray techniques and equip-ment, however, provide multiple strategies to deal with the problem.

By Brian de VilliersProduct Manager: AdjuvantsVilla

InTerLock

See next page for two brilliant free gifts when ordering 1,000L

of Interlock

Advantages• Excellent coverage• Low droplet bounce

Disadvantages• Very high air evaporation• Quick drying time on leaf• Very high drift potential• Poor canopy penetration

Advantages• Good coverage

• Medium evaporation• Low drift potential

• Good canopy penetration• Favourable drying time on leaf

• Good efficacy for systemic pesticides

Disadvantages• Some droplet bounce/spatter

Advantages• Very good coverage• Low droplet bounce• Good efficacy for contact pesticides

Disadvantages• High air evaporation• Fast drying time on leaf• High drift potential• Moderate canopy penetration

Advantages• Very low evaporation

• Very low drift potential• Good canopy penetration

• Long drying time on leaf

Disadvantages• Low coverage

• High droplet bounce/spatter• Reduced efficacy for many pesticides

ONTMOET

Riaan MaartensBesigheidsontwikkelingsbestuurder, Laeveld AgrochemArea: Limpopo en Mpumalanga

Vertel ons meer van jouself en waar jy vandaan kom?My pa was in die bankwese en in daardie jare is hulle nogal baie verplaas. Ons het omtrent elke drie jaar na ’n nuwe dorp verhuis, waar-onder Kakamas in die Noord-Kaap en Ficksburg in die Vrystaat sekerlik van die interessantste plekke was.

Wanneer ek terugdink aan my kinderdae, is Ficksburg se Kersiefees en die sneeu op die Malutiberge van my oudste herinneringe. Ons het na my pa se aftrede uiteindelik in Pretoria gevestig, waar ek my matriekjaar aan Hoërskool Waterkloof voltooi het.

Ná skool het ek aanvanklik ingeskryf vir ’n graad in Veekunde aan die Universiteit van Pretoria. Insekte was egter altyd een van my groot belangstellings en nadat ek my eerste jaar voltooi het, het ek besluit om my studie- rigting na Entomologie te verander. Ek wou egter my horisonne verbreed en het ook ’n graad in Natuurlewebestuur voltooi.

Terwyl ek studeer het, het ek vir die universiteit se Miskruier-Navorsingsinstituut gewerk, en ek het elke vakansie die land platgery om vir hulle opnames te doen. Hierdie sakgeld het my later handig te pas gekom om ’n verloofring aan te skaf vir ’n meisie wat saam met my studeer het. Ek en Sonja is getroud kort nadat ek met my eerste werk by Zebediela Sitrus begin het.

Na Zebediela het ek by Schoeman Boerdery buiteMarbleHallvirʼnhelepaarjaaras’n Entomoloog gewerk. Dit is hier waar my passie vir sitrusboerdery regtig begin het. Dit was goeie jare en ons twee dogters, Michelle en Vicky, is ook in daardie tyd gebore.

Ek het die boerdery later verlaat om die land-bouchemiese bedryf te betree en vir Bayer CropScience te gaan werk. Ons gesin het daarom na die immergroen omgewing van

Tzaneen verhuis, waar ons vandag nog steeds woon. Dit was nogal ’n aanpassing om die plaaslewe vir ’n formele korporatiewe loopbaan te verruil, maar dit het my ’n goeie geleentheid gegee om die bedryf beter te leer ken en kontakte op te bou.

Wat is jou passie in die lewe?Behalwe vir insekte en boerdery, het ek oor die algemeen ’n passie vir enigiets wat met die natuur te doen het. Gelukkig deel my gesin ook hierdie belangstelling en daarom probeer ons soveel as moontlik tyd in die veld deurbring om te kamp, voëls te kyk, plante te leer ken en som-mer net te ontspan. Dit is immers die enigste plek waar ’n mens regtig rus vir jou siel kan kry.

My liefde vir die natuur het ook aanleiding ge-geetot’npassievirfotografie–ietswaaraanek graag tyd, en ongelukkig geld ook, spandeer. Verder hou ek van visvang, doen ’n bietjie hout-werk en kweek graag inheemse bome.

Jy het onlangs by Laeveld Agrochem begin werk. Wat is jou toekomsvisie?Ek het Laeveld Agrochem leer ken as ’n dina- miese landbouchemiese verspreider, met geweldig baie kennis en ervaring. In ’n vinnig veranderende bedryf waar die uitdagings daag-liks meer word, glo ek dat tesame met hierdie kennis en ervaring, uitnemende diens, goeie kliënteverhoudings en sterk etiese waardes uiteindelik die deurslag gee tot sukses.

Ek dink dit is hier waar Laeveld Agrochem onderskei word van ander chemiese versprei- ders. Dit is vir my ’n opwindende vooruitsig om betrokke te raak by ’n maatskappy wat regtig die potensiaal het om ’n positiewe verskil te maak in die Suid-Afrikaanse landbou en ek hoop dat my insette daartoe sal bydra.

`

j

v

`j

jv

`v

`jv

h

QPNO=sáää~=fåíÉêäçÅâ=^Ç=i~åÇÄçì=tÉÉâÄä~ÇKéÇÑ===N===OMNULMSLMT===VWNT=^j

LAEVELD AGROCHEM 17

Bestel 1,000L of meer INTERLOCK

en ontvang ’n

gratis SPUITSAK ter waarde van r10,000 >>

Geldig to 31 Aug 2018 Slegs deur

Laeveld Agrochem

+ PLUS EEN GRATIS

SEIL-SAFARI (bl 28) bootreis kaartjie per 1,000L aankope

Maksimum 4 kaartjies, nie oordraagbaar nie,

standaard kajuit

`

j

v

`j

jv

`v

`jv

h

QPNO=sáää~=fåíÉêäçÅâ=^Ç=i~åÇÄçì=tÉÉâÄä~ÇKéÇÑ===N===OMNULMSLMT===VWNT=^j

TerraMAX™ se bydrae tot landbouPLANTVOEDING

Deur Carl van HeerdenBScAgric UP, Hoof Agronoom (Groente)Agri Technovation

18 GROEI LAEVELD AGROCHEM 19

Volgens statistiek wat in ’n artikel deur Time Magazine vermeld word, verloor die aarde grondvolume teen tussen 10 en 40 keer die tempo wat die aarde dit natuurlik kan aanvul. Nog ’n feit wat in ag geneem moet word, is dat nie al die grond op die aarde lewensvatbaar is vir landbou nie. Van die 13 miljard hektaar grond op die aarde kan minder as die helfte vir landbou gebruik word. Van hierdie helfte is slegs ongeveer 1,4 miljard hektaar geskik vir die aanplanting van gewasse.

Om hierdie rede, as produsente wat die

grond konstant benut en bewerk, is dit

van kardinale belang dat ons die grondlewe

bewaar. Om gesonde grond te behou is

baie belangrik - vir landbou, vir ekosisteme

en vir die mensdom.

Volhoubare landboupraktyke kan die antwoord weesWaaronvolhoubareofoneffektiewelandbou- praktyke bygedra het tot verswakde en oorbe-werkdegrond,kannuwe,volhoubareeneffek-tiewe landboupraktyke en -produkte nou die antwoord wees. Daarom glo Agri Technovation in die belangrikheid van natuurlike produkte, soos TerraMAX™, en die positiewe bydrae wat dit maak tot die Suid-Afrikaanse landbou-landskap.

DeurTerraMAX™deeltemaakvanʼnboersebestuurspraktyke,draʼnboerbytotdievolhou-baarheid van landbou. TerraMAX™ is ’n natuur-lik vervaardigde wortelgroeistimulant en biolo-giese grondverbeteraar wat ’n 100% natuurlike produk is. Dit word vervaardig uit organiese ekstrakte teen ’n omgewingstemperatuur en bevat ’n reeks plantgroeireguleerders tesame met voordelige organismes. Hierdie organismes

Vir meer inligting kontak jou naaste Laeveld Agrochem-agent of Agri Technovation landboukundige.

www.laeveld.co.za www.agritechnovation.com

Technovation Specialized to succeed

AgriTechnovation

Specialized to succeed

Agri

help die plant om voedingstowwe op te neem en om ’n gesonde wortelrisosfeer te skep.

’n Plant aktiveer organiese sure wat afgeskei word, wat dan mikroörganismes stimuleer in die grond, en meer belangrik rondom die plant se wortelsone.Worteluitslae en ge-meenskappe van mikroörganismes verbeter die oplosbaarheid en opname van nutriënte deuras’nbufferteenskadelikebakterieëen swamme op te tree. Deur die kombinasie van wortelgroeistimulante met voordelige mikroörganismes, kan TerraMAX™ ’n ideale wortelsone skep vir optimale opbrengs en plantgesondheid.

Die risosfeer, die gronddeeltjies in die onmid-dellikearearondomʼnplantsewortels,bevatop sy beurt baie bakterieë en mikroörganis-mes wat voed op die proteïene en suikers wat deur die wortels vrygestel word. Hierdie simbiose lei tot meer komplekse interaksies, wat plantegroei en mededinging vir hulp-bronne positief beïnvloed en ’n gesonde plant tot gevolg het.

Volgens inligting wat beskikbaar gemaak is deur die Verenigde State se Departement van Landbou is, is daar 1 biljoen bakterieë en 1,6 km se swam-drade in ’n teelepeltjie gesonde, biologiese aktiewe grond. Grond is dus ’n lewende medium, en net soos enigiets wat lewe, is dit nie immuun teen uitwissing nie. Die organismes wat in grond gevind word, is belangrik omdat hierdie organismes kan bydrae tot die fisiese, chemiese en biologiese eienskappe van grond.

Die biologie agter die produk TerraMAX™ se vervaardiging behels die ver- werkingvanʼnekstrakvanerdwurmmisop ’n kommersiële vlak. Dit stel die boer in staat om voordelige mikroörganismes en natuurlike plantgroei stimulante wat in erdwurm mis voorkom weer terug te kry op sy lande. Dit is ʼnprodukwatdeurbesproeiingtoegedien kan word, sowel as invoor toedienings.

Sukses en volhoubare boerdery is moontlikDeur volhoubare boerderypraktyke te imple- menteerenTerraMAX™oorʼntydperktegebruik kan produsente die herstel van hulle grond begin verwag. Goeie grond lei tot goeie en gesonde gewasse. Dus sal die grond-ekosisteem en die boerdery as geheel voordeel put uit die verbeterde grondlewe.

Betergrond,meereffektiewewaterbestuur,beter wortelontwikkeling en ’n toename in die beskikbaarheid van voedingstowwe, is ʼnformulewatpositiefbydratotdievolhou-bare winsgewendheid van jou grond.

TerraMAX™is’nbaieeffektiewemanier om terug te gee aan die grond - die lewende materiaal wat eeue lank landbou onderhou het.

GF-120 Aerial baitingBy Johan Janse van Rensburg and Aty BurgerCorteva AgriScienceAgriculture Division of DowDuPont

20 GROEI 21

Aerial application of GF-120 is by far the most effective way to combat fruit-fly populations over huge areas at once. Treating huge areas in one operation has a long-lastingeffectonfruit-flynumbersdue to the slow population recovery thereafter.

It can take up to four to ten times longer for population numbers to recover to the same level as before application, depending on the fruit-flynumbersatthetimeofapplication, the size of the treated area, topography and vegetation.Duetoitslow-riskprofile,GF-120is the best choice for aerial application, with a 0-day PHI on apples, pears, plums, nectarines, peaches, grapes, avocados, tomatoes and peppers. On all other crops the PHI is one day.

GF-120 NF rate for aerial application1.0L/ha applied in 1 – 3 litres of water (e.g. 1.0L GF-120 NF + 2L water is applied in 3L mixture per hectare).

RequirementsAircraft equipment should be adjusted to meet the requirements for aerial application of GF-120.

Guidelines for aerial applicationDroplet sizeEveryeffortshouldbemadetoapplydropletsas close to the optimum spectrum as possible. The optimum droplet size for aerial application of GF-120 NF is between 800 and 3000 microns (0.8 – 3mm in diameter). (Figure 1)

CROP PROTECTION

Airspeed is the most important factor in dropletsizeproduction.Lowerflyingspeedswill produce larger droplets. Helicopters operated at 80 to 120km/hr (50 to 75mph) will producemuchbiggerdropletsthanfixed-wingpistonengineaircraft.Afixed-wingaircraftoperating at speeds between 150 and 225km/hr (approximately 90 to 140mph) will result in a higher proportion of smaller droplets and a reduction in VDM, depending on the airspeed and bait dilution.

The higher concentrations of GF-120 in water will increase viscosity and thus droplet size. Straight-stream nozzles (Figure 2) orientated to sprayinthedirectionoftheairflow(backwards) are the most appropriate nozzle types to achieve larger droplets. Flat-fan or hollow-cone tips (hollow-cone spray pattern) are not suitable and should not be considered.

Orificediametersof3to6mmarethemost appropriate, depending on the operating speed, spray mix, volume rate and number of nozzles required. The higher the operating pressure with straight-stream nozzles, espe-ciallywithfixed-wingaircraft,thebiggerthedroplets will be.

Toprovideamoredirectflowtothenozzles,thefilterbetweenthepumpandsprayboomcan be removed, providing only clean water orpre-filteredwaterisusedformixing.

Nozzle types for aerial application Themostefficientnozzlestousewith fixed-wingaircraftare15to25cmlongopenstainless-steel tubes. These nozzles can be custom made by using stainless stock tubing withappropriateorifice(4to6mm).Thetubeispressedintoamodifiedstandardsprayingsys-tem brass-base machined (drilled and reamed) toaccommodatethepressfit.Thenozzleisthen attached to the standard hydraulic spray-valve body with the large standard brass nut.

D-type hollow-cone nozzle tips without core couldalsobeconsidered,providingtheorificediameter is within the above-mentioned range. These tips will require a 2 to 3mm thick washer as a spacer to secure the nozzle tip within the cup nut. Atomising equipment can be consideredwithsmallerfixed-wingaircraftoperating at a lower speed than the bigger turbo-driven aircraft, providing the atomisers are adjusted to low revolutions, resulting in bigger droplets.

Thenumberofnozzlesmaydifferfromtwoto six per wing, depending on the required volume. All nozzles should be placed within less than75%ofthewingspanforfixed-wingair-craft and 90% of the rotor span for helicopters.

Spray height and swath widthTheeffectivesprayheightforfixed-wingaircraft will depend on the type of aircraft, required swath width and type of nozzles used. The bigger droplets will narrow the normal calibratedswathwidthofaircraftflyingatanormal operating height.

Aircraftfittedwithhydraulicvalvestraight-stream nozzles should maintain an operating height between 15 to 20m above the target area. The application swaths can be increased, but never more than double (two times) the calibrated swath width as for normal cover application.Aircraftfittedwithrotaryatomisersshould maintain an operating height of 8 to 12m above the target area, with a swath width not in excessive of 1,5 times the calibrated swath width as for normal cover application. Aircraft should be calibrated accordingly.

WithGF-120,sizematters.Bigdropletsrunoff,causing sooty mould development. When the droplets are too small, they will dry out too fast. A dry bait is a non-bait. Moist droplets release volatilesthatattractflies.Oncedry,thereareno attractive “fumes” and the droplets are useless.

Do not cut the dose. At least 1L GF-120 is neededperhectaretoensureoptimalefficacy.Thedosewasscientificallydeterminedtoprovideoptimalattractiontofruitflies,anddelivertherightamountoftoxicanttoflies.Noapplication technique is exempt from this dose.

Figure 1: Ideal droplet size and distribution. Figure 2: Example of nozzle for aerial application.

For more information contact your nearest Laeveld Agrochem-agent,

or visit www.laeveld.co.za.

200mm stainless steel tube with 6mm orifice

Why your soil type should determine your cultivar and rootstock choice

By Marnus Ferreira, MSc Geology UP, Senior Soil Scientist and Johan de Vries, BScAgric Plant Production and Soil Sciences UP, Head Hortologist (Citrus & Table grapes) Agri Technovation

22 GROEI LAEVELD AGROCHEM 23

As a producer, soil is your most precious resource. Throughout history, our relationship with soil has determined our ability to cultivate cropsandinfluencedthesuccessofcivilisations. This relationship between humans, the earth, andfoodsourcesaffirmssoilasthefoundationof agriculture.

This is why soil is the blueprint of your farm that should form the basis of all your produc-tion planning and development. In conjunction with water availability, it is the two essential primary resources that you pay for when purchasing or developing a piece of land. Consequently,soilpotentialandtheeffectivemanagement and use thereof are the main driving forces behind any successful farm.According to the Department of Agriculture,

the growth, development and production of a plant depend on the physical characteristics of the soil such as drainage; density; texture; water-holding capacity; structure; soil depth; thehomogeneityoftheprofile;erodibility; andthedegreetowhichwatercaninfiltratethesoil.Thesecharacteristicsdifferinthevarioussoil types.

Afarm’ssoiltype,therefore,influencesmanyaspects of farming including, but not limited to, irrigation; drainage; soil preparation; crop suitability; plant-available water capacity; culti- vation method etc. However, when it comes to perennial crops it is more complicated than simply choosing the highest potential soil. This article will focus on the importance of manag-ingthesefactorseffectivelyfortheproductionof citrus.

Citrus and perennial cropsThere are few perennial crops that exhibit such a wide variation, with regards to cultivar and rootstock preference of soil types, as citrus. Two cultivars could be suited to completely opposite soil types, but when planted on the wrong soil type, both will produce suboptimal yields. Perennial crops are a long-term invest-ment and, therefore, demand an educated decision to attain maximum returns. At the cost of orchard development, the farmer can’taffordtomakeanuninformeddecision. Certain factors, such as a rock or gravel layer, a mottled clayey soil or a sandy mottled layer could, however, limit the normal spread of the roots.

Citrus is one of the perennial crops that has seen a remarkable surge in market value in recent years. However, the price for lemons has taken a dip of late, which once again highlights the importance of maximum productivity and yield.

The best soil for citrusCultivars are genetically prone to vary in be-haviourtooneanother.Theydifferregardingthe timing of phenological activity, their nutritional needs, watering requirements etc. Thesameholdstrueforsoiltype.Differentsoil types form due to a variance in formation conditions.Theseconditionsareinfluencedby a host of factors such as parent material (the rock from which the material weathered); climate; topography; vegetation; biological activity etc.

South African soils have an immense amount of variation over short distances. These con-ditions can vary to such an extent that three ormoredifferentsoiltypesarefoundwithina single 1 ha block. What this means is that

differentsoilshavedifferentprevailingcondi-tions, which means that the roots experience specificconditionsinacertainsoiltype.Therefore,justasthedifferentcultivarshavedifferentterrestrialrequirements,theirroot-stocksalsohavedifferentsubterraneanprefer-ences. When confronted with a limited amount of plantable hectares, choosing the most suit-able cultivar and rootstock for your soil type becomes even more important.

Once the farmer has decided on citrus as the crop, the next step is to identify a selection of cultivars depending on the intended export market and other geographical factors; the time of ripening; location; micro-climate; water availability etc. All of these are essential factors in the eventual success of the endeavour, but none more so than the fundamental matching of the cultivar and rootstock with the correct soil type.

Certain soil types are much better suited to specificcultivarsthanothers.Citruscanbegrown in a wide range of soil types provided they are well drained. Fertile, well-aerated soils with a pH of between 6 and 6,5 are ideal. In a few instances, the highest potential soil type could be a poor choice for some cultivars. That is why we don’t only refer to the potential of the soil when choosing a cultivar, but rather to the crop or cultivar suitability of that soil.

Lemons and lower potential soilIn the case of lemons, the highest yield is typi-cally reached on lower potential, shallow, often rocky, leached soils. If lemons are planted on high potential soils, their vegetative growth is so vigorous that it overpowers reproductive growth. Lemons need to experience a certain amount of stress to achieve maximum fruit production and choosing the correct soil type willmakethatsignificantlyeasier.

Technovation Specialized to succeed

Agri

22 GROEI

>>

However, it is vital to choose the correct type of lower potential soil for lemons - not just any soil that has produced relatively mediocre results for other crops in the past, i.e. choosing the soil with the highest cultivar suitability. Drowned soils, for example, could have seem-ingly similar topsoil to the abovementioned soils, which might be deemed adequate, but because of the anoxic conditions in the subsoil, it will lead to loss of trees and poor growth in the long term.

The same holds true for the choice in rootstock - the rootstock that best suits the physical conditions of the soil must be chosen. For example, let’s compare two relatively common rootstocks – Swingle Citrumelo and Rough Lemon. Relating tolerance levels to moisture levels shows that Swingle Citrumelo is very tolerant, whereas Rough Lemon is sensitive to excessively wet soils. It is analogous for susceptibility to Phytophthora – Rough Lemon is susceptible, whereas Swingle Citrumelo is very tolerant. Thus, determining where on the farm the wet soils are and choosing the appro-priate rootstock for those areas can mean the differencebetweensuccessandfailure.Itisassimple as that.

Oncethesoilclassificationof the project area is complete, an informed decision on block layout can be made.

The positioning of cultivars is determined by the produced map that clearly shows the areas of highest crop/cultivar suitability. These blocks

are positioned to maximise the coverage of highest crop/cultivar suitability and homo- geneous areas. Block layout is, therefore, made based on soil type, a host of soil physical prop-erties and the cultivar and rootstock suitability of that soil.

Informed decisions lead to successThe soil physical properties that are identi-fiedthroughsoilclassificationdeterminethepotential of the soil and ability as well as the extent to which the soil exchanges oxygen, nitrogen and other gases with the atmosphere. Soil physical properties also determine the infiltrationofwater,whichdirectlyinfluencesthe choice of irrigation – drip or micro; single, double or triple drip lines; low- or high-volume drip lines etc. Furthermore, it determines the plant-available water capacity, depth of root development, the method of soil preparation, any potential drainage installation and much more. Only when combining all of these physical propertiesthroughsoilclassificationcanan informed and calculated decision be made with regards to cultivar and rootstock choice.

The more information that is available to you, the easier it is to make the correct decision. At the end of the day, it’s all about minimising risk, increasing productivity and yield while reducing management intensity. Creating a block layout and choosing your cultivar and rootstock according to the blueprint of your farm is the only sure way to long-term success.

For more information contact Laeveld Agrochem or Agri Technovation.www.laeveld.co.za www.agritechnovation.com

24 GROEI LAEVELD AGROCHEM 25

Why your soil type should determine your cultivar and rootstock choicefrom previous page

FuelMaster Diesel storage and dispensing solutionsSave money and time

kingspan.com

FuelMaster®

Diesel Storage and Dispensing SolutionsProduct GuideAvailable from 2500-5000 litres

Energy Storage SolutionsDiesel Storage & Dispensing

Working Together

kingspan.com

FuelMaster®

Diesel Storage and Dispensing SolutionsProduct GuideAvailable from 2500-5000 litres

Energy Storage SolutionsDiesel Storage & Dispensing

Working Together

For more information:Pierre van NiekerkPhone: 072 622 6358E-mail: pierre@vecto.co.zakingspan.com

FuelMaster®

Diesel Storage and Dispensing SolutionsProduct GuideAvailable from 2500-5000 litres

Energy Storage SolutionsDiesel Storage & Dispensing

Working Together

Available from 200 - 900 litresTheTruckMasterrangehasbeenspecificallydesignedforthesafetransportationofdieselfuel.Thisrobust, portablesolutionoffersuserstheultimateconveniencebyallowingthemtorefuelremotelyon-site.

Available from 2500 - 5000 litresTheKingspanFuelMasterrangeoffersarobustandconvenientonsitestoragesolution.Thisrangehasbeenspecificallydesignedforthesecurestorage,dispensingandprotectionofdieselfuel.

TERUGVOER VAN SEIL-SAFARI 2018 Beste week van my lewe!Dis al hoe ek die eerste landbouskou op water in een sin kan opsom.

Daar was letterlik geen oomblik van verveling nie en die Laeveld Agrochem-span het uit hul pad gegaan om aan elkeen se behoeftes en belangstelling te voorsien. Ou vriende wat mekaar weer raakloop, grappies, gevoel van opwinding en verwagting na iets groot was aan die orde van die dag. Die MSC Sinfonia personeel was vriendelik en bekwaam en die kos en lemonade wat 24 uur beskikbaar was, was uit die hoogste gestoeltes.

Wat egter vir my uitgestaan en bygebly het van Seil-Safari, is dat die bootvaart mense van dieselfde taal, kultuur en houdings byeen gebring het. Die vermaak en die sprekers was nommerpas, daar is beide met ons

intellek en ons hart gepraat. Wonderlik veral is die unieke humor en spontaniteit tussen die passasiers en na twee dae, was almal sommer vriende.

Wat my veral moed gegee het, is die vasberaden- heid van die boere om onder moeilike en onse-kere omstandighede, standvastig en doelgerig te bly. Die boere WIL ons land laat werk en is bereidomopteofferentehelptemiddevanpolitiese en sosiale uitdagings...gerugsteun deurʼnongelooflikesterkgeloofinGodendatHy altyd Sy wil laat geskied.

Dankie Laeveld Agrochem dat ons as boere en vennote, na die vaart weer met ʼn hart vol beloftes en geesdrif gelaat is. Ons is gereed vir die volgende een. Span die seile!

Van ʼn bevoorregte passasier.

LAEVELD AGROCHEM SE LANDBOU April 2018Wat ’n beleWenis!!!

LAEVELD AGROCHEM 27

Seil-Safari 2018 op die MSC Sinfonia was die eerste landbouskou op water gewees, en wat ‘n belewenis! Volgende jaar span Laeveld Agrochem die seile saam met Landbouweekblad en VBK, dit beloof om ’n ervaring duisend te wees.

Beide Landbouweekblad en VKB vier hulle 100 jaar bestaan en dit maak hierdie byeenkoms nog meer spesiaal. Wêreldklas sprekers en landboukundiges sal voorleggings aanbied en selfs beskikbaar wees vir persoonlik gesprekke na die tyd. Daar word weer top kunstenaars en uitstekende sprekers beplan vir vermaak en motivering-sessies. Kunstenaars soos Touch of Class, Andries Vermeulen, Donnalee Robberts en vele meer.

Die MSC Musica is groter en het meer kajuit spasie, met lekker etes, heeldag pizza, baie ontspanning en ’n eiland uitstappie is hierdie ’n week wat jy nie moet misloop nie!

MSC Sinfonia van 2018 was baie lekker, maar die MSC Musica vir 2019 is 50% groter, beter en so te sê splinternuut - alles gaan lekkerder wees!

Seil-Safari program vir die week (hierdie is net om idee te gee en mag verander)

DINSDAGOggendpraatjie(s)Ontspanning & vermaakMiddagpraatjie(s)Spesiale aandvermaak in teater

VRYDAGOggend, arriveer terug in Durban hawe

WOENSDAGOggendpraatjieDagbesoek aan PomeneMiddagpraatjie(s)Spesiale aandvermaak in teater

MAANDAGGaan aanboord by Durban haweVestig in kajuit‘Sail-away’ party op die dekSpesiale aandvermaak in teater

DONDERDAGBesoek uitstallersKonferensiedag / sprekersSpesiale aandvermaak in teater

Stuur ’n e-pos na seilsafari@laeveld.co.za om op die lys te wees vir die openings-aanbiedinge!

MOENiE DiE BOOT MiS NiELAEVELD AGROCHEM 29

Landbouskou op waterSEIL-SAFARI 2019

landboukundige-sprekers | Familie vermaakl A N D B O U S K O U O p W A T E r

Op DiE MSC MUSiCA NA pOMENE, MOSAMBiEK

1 - 5 April 2019

www.landbou.com

28 GROEI28 GROEI

SEIL-SAFARI LOGOColour palette:

Font:

Arial

Geoutomatiseerde dieselrabatstelselFMS het die behoefte aan ’n bekostigbare, gebruikersvriendelike, elektroniese stelsel geïdentifiseer,watbrandstofverbruikmonitoren daaglikse aantekeningsrekords verskaf.

FMS is ’n wolk-gebaseerde (cloud-based), gebruikersvriendelike stelsel wat lewendige bestuursdata bied.

LogboekFMS voldoen aan die Suid-Afrikaanse Inkomste- diens (SAID of dan SARS) se dubbele logboek- vereistes, naamlik:

l ’n Logboek vir die diesel-stoorfasiliteit.l ’n Logboek vir elke voertuig.

Met hul geoutomatiseerde implement- identifiseringstegnologieoutomatiseerFMSalbeihierdielogboeke.FMSidentifiseer outomaties watter implement gehaak is en sal rapporteer oor die hoeveelheid diesel verbrand, waar dit verbrand is en watter aktiwiteit die voertuig verrig het.

Die SAID kan ’n mens se eise vir tot vyf jaar nadat dit ingedien is, evalueer, en met FMS sal jy die nodige inligting kan verskaf om jou eis te staaf.

FMSolutions (FMS) is die verskaffer van ’n brandstofbestuurstelsel en geoutomatiseerde dieselrabatstelsel vir boere, brandstofdepot-eienaars, groot vervoermaatskappye en myne.

Vir meer inligting: Lourens Oosthuizen: 074 587 9173, lourens@fmssolutions.co.zaLandlyn: (012) 940 8277 www.fmssolutions.co.za

Geoutomatiseerde dieselrabatstelsel

31

GELEENTHEDETax Recoveries bied die geleentheid om ’n oorsig te doen van die produsent se transaksies rakende Indirekte Belastings – BTW, Dieselrabatte, moontlike belastingbesparingsop personeel ensovoorts. Ons hanteer die hele proses met byna geen ontwrigting op die produsent se perseel nie. Weens verskeie redes, onder andere wetsveranderinge, interpretasies van die wette en kundigheid van personeel, mag daar geleenthede wees waar die produsent nie noodwendig alle voordele tot sy beskikking verkry nie. Hierdie besparings word opgespoor en verkry. KOSTESTax Recoveries werk op ’n gebeurlikheidsbasis, dus is daar nie ’n uurlikse fooi nie. Dit beteken dat daar geen fooi is indien ons nie besparings verkry nie. Die produsent en Tax Recoveries deel op ’n ooreengekome basis, slegs as daar besparings deur die Tax Recoveries span bewerkstellig word. TEN SLEGSTE kry u dus gratis bevestiging dat u sake in orde is, en dat alle voordele wat SARS aan produsente bied, reeds benut is. RISIKODaar word ’n vertroulikheidsooreenkoms tussen Tax Recoveries en die produsent geteken. Die inligting word met niemand gedeel nie en word die produsent se privaat eiendom. U kan ons vertrou met u inligting en die fokus is slegs op addisionele eise of besparings.

Seil-Safari 2019 PromosieTax Recoveries maak ’n R 10,000 bydrae tot jou en jou gade se bootreis-kaartjies as jy ’n kontrak met ons sluit.Terme & voorwaardes. Promosie kode SS19

T: Heinrich Möller 082 414 1463 / 012 993 9500 E: info@taxrecoveries.co.za W: www.taxrecoveries.co.za

Ons doen VERTROULIKE indirekte belastingondersoeke vir jou besparings.

geen besparing – geen fooi!

SEIL-SAFARI LOGOColour palette:

Font:

Arial

Hierdie is ’n taak vir spesialiste wat heeldag net hierop fokus.

kontak ons gerus.

Skandeer en kyk video:

https://youtu.be/pKaB3RgbXpM

Seil-Safari 2019 PromosieFMS maak ’n R 5,000 bydrae tot jou en jou gade se bootreis- kaartjies as jy ’n kontrak met ons sluit voor einde Augustus 2018. Terme & voorwaardes. Promosie kode SS19

SEIL-SAFARI LOGOColour palette:

Font:

Arial

30

Spaar hiermee genoeg vir ‘n paar kaartjies op die 2019 Seil-Safari Landbouskou bootreis

Eis moeiteloos jou regmatige belastingrabat op diesel verbruik

Taktiese snoei by sitrus

32 GROEI32 GROEI LAEVELD AGROCHEM 33

Deur Ernst de BeerM.Sc. (Omgewingsbestuur) NWU Pukke, AVCASA A2024, BASOS A0011Besigheidsontwikkelingsbestuurder, Laeveld Agrochem

Die meeste boomgewasse vereis gereelde snoei as deel van noodsaaklike opbrengs-onderhoud deur groeivernuwing. Tradisionele snoei is in die verlede as ’n eenmalige aksie beskou, wat as ’n standaard praktyk na oes sou plaasvind om bloot lig in die boom se binneruim te verskaf.

OES-OPTIMALISERING

Hieronder word snoei, naas besproeiing en grondvrugbaarheid, as die belangrikste produksiefaktor uitgebeeld.

Produksiefaktore uitgebeeld in volgorde van belangrikheid, van onder na bo.

‘Nules Clementines’ in die Gouda-gebied, wat onmiddellik na die vorige oes aggressief doelgerig gesnoei is, het positief gereageer deur ’n goeie vrugset van gewenste vruggrootte te lewer (middel Januarie geneem).

1. Beter lig-huishouding, wat bome optimaal laat fotosinteer met die doel om meer koolstof uit die atmosfeer te bind en natuurlik die skepping van koolhidrate.

2. Minder windskade op vrugte as gevolg van minder droë hout in boom se blaarkap.

3. Minder windskade wanneer vrugte op sterker takke nader aan die hoofraam gedra word.

4. Minder na-oes patogene wat op droë hout sou oorwinter.

5. Beter lugvloei, wat verskeie voordele bring, soos vrugte wat vinniger afdroog en vroeër in die dag gepluk kan word. Minder stam- en blaarsiektes word ook waargeneem.

6. Optimale verhouding tussen plantmateriaal en opbrengs.

7. Beter en meer egalige vruggrootte word verkry.

8. Plaagspuitpenetrasie word drasties verbeter wanneer blaarkappe toeganklik gemaak is met die snoei van spuitvensters. Laer spuit-volumes kan gebruik word, terwyl middelsboonopdoeltreffendergebruikword.

9. Meer vrugte word nader aan die hoofstam en wortels gedra, wat beter interne vrugge-halte verseker.

10. Vrugte is meer aan gesonde sonlig bloot gestel, wat aan die vrugte ’n sterker skil besorg.

11. Bome word weer in staat gestel om reg rondom vrugte te dra, in plaas van slegs aan twee kante wanneer boorde verdig het.

12. Verminderde waterverbruik word verkry met doelgerigte snoei.

Hierdie diagram beeld die tekort aan binnevrugte uit wanneer die buitenste blaarkap verdig het.

Hierdie diagram toon hoe goeie gehalte binnevrugte aan die binnekant van die blaarkap vorm wanneer genoegsame lig en lug deur middel van snoei geskep word.

Optimale sitrusproduksie vereis tradisionele en doelgerigte snoei, wat die volgende behels:

Korrekte snoei bring die volgende voordele:

1. Verwydering van alle droë hout.2. Verwydering van alle takke wat kruis, aangesien sulke takke dra-spasie inkort.

3. Soom-snoei van alle bome wat verhoed dat vrugte te naby aan die grond hang.

4. Bring boomhoogte onder beheer deur toppe in die naaste groot mik af te saag.

5. Onderhou ry-toegang vir trekkerverkeer deur die toegangspaaie oop te snoei.

6. Beheer en bestuur apikale dominansie deur groeikrag met taktiese snitte te kanaliseer.

7. Onderskei tussen sekere kultivars en hanteer kultivar-groeperings apart wanneer doelgerigte snoei toegepas word. Met aggressiewe snoei kan tot 35% van ’n boom se blaarkap verwyder word.

8. Snoei moet direk na oes plaasvind, verkieslik nog in dieselfde week. Snoei wat onmiddel- lik na oes plaasvind, het meer reproduk- tiewe hergroei tot gevolg, teenoor snoei wat te laat na oes plaasvind en meer vegetatiewe hergroei veroorsaak.

9. Snoeireaksie in die vorm van hergroei moet gedurende die somermaande bestuur word deur lote te selekteer en te spasieer. Sulke aksies moet baie vroeg plaasvind, terwyl ongewenste lote nog sag is en maklik met die vingers afgevryf kan word.

Die Draende wiel - Otto Frielingsdorf

Op die speke

>>

LAEVELD AGROCHEM 33

Op die wiel

’n Positiewe reaksie is verkry deur doelgerigte aggressiewe snoei op ‘Nules Clementines’ in die Keisievallei. Foto is 17 Mei geneem deur Gerrit de Kock.

Goeie vrugset na ‘Nules Clementines’ aggressief doelgerig gesnoei is na vorige oes.

Doelgerigte snoei speel die afgelope tien jaar ’n groot rol om verskeie nuwe sitruskultivars se genetiese potensiaal beter te ontsluit. Sekere kultivars is so gevoelig vir snoei dat ’n korrekte of verkeerde snoei-manipulasie ’n kultivar kan maak of breek in die mark.

Daar moet onderskei word tussen kultivars wat verkies om op ouer hout te dra en kultivars wat verkies om op nuwe groei te dra.

Suurlemoene dra byvoorbeeld hoofsaaklik op hout wat ouer is as een seisoen en dus sal drastiese snoei by suurlemoene moontlik ’n laer opbrengs in die onmiddellike volgende seisoen kan veroorsaak.

“Snoei is nie ’n eenmalige aksie nie, maar ’n deurlopende proses.”

– Dr. Graham Barry

Aan die ander kant verkies ‘Nules Clementines’ weer om op nuwe groei te dra en verskaf dus maklik in die eerste somer na aggressiewe snoei ’n opbrengsverbetering. Verder moet daar gelet word op kultivars wat apikaal oorheersend is en kultivars wat sukkel om dramateriaal te vorm. Hoe meer groeikragtig ’n boord is, hoe meer aggressief en doelgerig kan daar te werk gegaan word.

Vir meer inligting kontak jou naaste Laeveld Agrochem

landboukundige.

www.laeveld.co.za

Taktiese snoei by sitrusvanaf vorige bladsy

34 GROEI

PRODUCT HIGHLIGHTSl High in protein and energyl Complete balanced, nutrient dense meall Contains 55 essential nutrientsl Convenient and versatile as a meal or shakel Can be mixed with the water provided or milkl No refrigeration neededl Helps digestion and absorption of important nutrientsl Free of most common occurring allergensl Low GI meal for sustained energyl Contains Electrolytesl Supports the immune systeml VanillaandStrawberryflavours

ORDER NOWContact: Jeanette 012 940 4398 or jnel@laeveld.co.za

GENESIS® Dual Pouch Nutritional Meal

Ready to use – squeeze the twin pack to break the dividing seam, shake it to mix the water and powder, tear open the edge and drink!

Enjoy any time of the day or night

It is not a supplement, it is a Nutritional MEALNo preparation, no mess

9 month shelf life

r10per Dual Pouch

ONLY

or r8 per pouch if you order

10 boxes with 50 packs

It is quick, easy and designed for:

People working in extreme outdoor conditions and have above average nutritional requirements.

Anyone needing a quick and easy nutritional meal.

GENESIS® Dual Pouch is a scientifically formulated drink containing 55 key nutrients. Every 100g contains 100% of your daily requirements for all 12 vitamins.

SQUEEZE SHAKE / MIX TEAR TO OPEN DRINK / ENJOY

CARES

THE GIFT OF HEALTH

Produsente: Hoof Uitvoerende Beamptes oor biljoene

Deur Johan HabigM.Sc. Mikrobiologie en Biochemie (Grond) NWUSenior Navorser Mikrobiologie, Microlife Research Centre enJeancy Mpenge B.Tech Laboratoriumassistent, Agri Technovation

36 GROEI

Grond is ’n sensitiewe, nie-hernubare natuurlike hulpbron wat vorm teen ’n tempo van ongeveer 6 - 8 cm vrugbare bogrond oor ’n tydperk van 2 000 jaar. Dit is nie net ’n samestelling van ver-skillende teksture en tipes, en kosbare mikro- en makro-elemente wat plante nodig het om te groei nie – dit is met alles rondom ons verbind.

Ons kosbare gronde is nog altyd onderhewig aan intensiewe jaarlikse aanplantings (dikwels monokultuur), konvensionele ploegmetodes, verwydering/verbranding van gewasreste en die oormatige toediening van chemiese kunsmis en plaagdoders.

Hierdie landboupraktye het tot gevolg dat ons kosbare bogronde onbedek en weerloos gelaat is teen die aanslae van die natuur. As dit in gedagte gehou word dat 10 ton bogrond, eweredig versprei oor ’n 1 hektaar oppervlak, slegs 2.35 mm dik is, is dit geen wonder dat soveel bohaai gemaak word oor die verlies

in bogrond nie. Hierdie verliese in vrugbare bogrond het gevolglik gelei tot grootskaalse verliese in gewasproduksie en dramatiese toenames in onvrugbare grond.

Die lewende grondTeenstrydig met die tradisionele siening dat grond slegs ’n lewelose medium is wat ons landbougewasse regop hou tydens die groeiseisoen, bestaan ’n gesonde grond uit ontelbare lewendige organismes. Sekere grond- organismes soos erdwurms, kan met die blote oog gesien word, terwyl die grootste lewende gedeelte van grondorganismes so klein is, dat dit slegs deur ’n mikroskoop waargeneem kan word.

Bakterieë is so klein, dat 50 000 bakterieë op die kop van ’n kopspeld sal pas; in agt teele-pels gesonde grond kan daar meer bakterieë voorkom as wat daar mense op die aarde is! Behalwe vir die meer as 5 000 verskillende tipes bakterieë wat in een gram gesonde grond kan voorkom, is daar ook bykans 1 600 meter se swamdrade (-hifes) in ’n enkele teelepel se gesonde grond

Technovation Specialized to succeed

Agri

LAEVELD AGROCHEM 3736 GROEI

Op grond van hulle groottes, kan grond- organismes in vier hoofkategorieë verdeel word, naamlik:l Mikroflora (algemene term: mikro- örganismes) bestaan uit die kleinstes van die al die organismes: bakterieë wat kleiner is as 2 µm (2 mikrometer = 0.002 mm) en swamme, wat ongeveer 90% van die totale lewe in die meeste gronde beslaan;l Mikrofauna is organismes (0.01 - 0.1mm) wat die oorblywende 10% van die grondlewe opmaak en sluit protosoë (mikroskopiese eensellige organismes wat, onder andere, mikrofloraeet)ennematode(aalwurms)in;l Mesofauna (0.1 – 2 mm in grootte) is hoofsaaklik insekte wat nie kan vlieg nie, soos myte en springtails (springsterte);l Makrofauna: (2 – 20 mm en groter) is orga- nismes soos erdwurms, slakke, en termiete.

Soos die gesegde sê: Ken jou vyand. Meeste produsente is ongelukkig grotendeels slegs bewus van die nadelige, siekte-veroorsakende mikroörganismes wat landbougewasse vernietig. In der waarheid bestaan gesonde grond uit beide voordelige en nadelige mikroörganismes

wat saamleef in ’n baie fyn balans. Elkeen van hierdie organismes, groot en klein, het ’n spesi-fiekeplekenrolindiesuksesvollefunksione- ring van die grond-ekosisteem. Ongelukkig word hierdie baie fyn balans, en gevolglik die manier waarop die grond-ekosisteem funk-sioneer, negatief beïnvloed sodra intensiewe landbou-praktyke soos ploeg, monokultuur aanplantings, die oormatige gebruik van land-bou chemikalieë, en oorbeweiding, toe gepas word. Só ’n versteurde ekosisteem kan geluk-kig mettertyd gered word deur die natuurlike balans in die grond te herstel met behulp van die toepassing van ekologies-vriendelike benaderings wat uiteindelik ’n toename in gewasopbrengste tot gevolg kan hê en ’n volhoubare landbou sisteem daar kan stel.

‘n Gesonde grond bevat ongeveer 45% mine-rale, 25% lug, 25% water, en 5% organiese materiaal per volume grond. Indien hierdie samestelling van elemente fyn gemonitor en onderhou word, kan dit voldoende voeding aan plante en ander grondlewe bied. Soos vroeër genoem, leef en werk goeie (voorde-lige) en slegte (siekte-veroorsakende) grond (mikro-) organismes saam in ‘n fyn-gebalan-seerde en inter-afhanklike grond-ekosisteem. >>

In so ‘n fyn gebalanseerde sisteem, hou die voordelige mikrobes die siekte-veroorsak-ende mikrobes net-net onder die gevaarlike/siekte-oordraagbare vlak.

Funksionering van ’n grond-ekosisteemSoos in enige gebalanseerde sisteem, bestaan daar ‘n ‘gee en ontvang’ balans. Die hoofdoel van bakterieë, swamme, giste, aalwurms, honderdpote, duisendpote, miere, ens. is om dooie plante- of dieremateriaal (ook bekend as organiese materiaal) te ontbind/ af te breek. In hierdie proses, word al die komplekse orga- niese verbindings vanuit die plantmateriaal losgemaak, afgebreek en omgeskakel in hulle suiwerste en mees basiese vorme (bekend as ‘elemente’) soos koolstof (C), fosfor (P), swael (S), stikstof (N), en selfs kalium (K). Tydens hierdie ontbindingsproses, word ‘n groot gedeelte van die elemente vrygestel in die grond-ekosisteem sodat dit deur die plant- wortels opgeneem kan word, terwyl die oorblywende gedeelte deur die verskillende grondorganismes opgeneem word as ‘n voed-sel- en energiebron vir groei en voortplanting.

Elke keer wanneer grondmikroörganismes deur groter predatoriese grondorganismes (roofdiertjies soos protosoë en aalwurms) opgevreet word, word daar weer ‘n gedeelte van die voedsel afgebreek en omgeskakel in elemente wat dan weer in die grond vrygestel word, terwyl die oorblywende gedeelte dien as voedselbron vir groter predatoriese grond-

organismes. Op hulle beurt, word die protosoë en aalwurms weer deur die myte en springsterte opgevreet om voedingstowwe en elemente vry te stel. Erdwurms, in die besonder, speel ‘n baie belangrike rol in gesonde grond deurdat hulle stukkies afgebreekte plantmateriaal met grond meng en dit sodoende na die dieper grondlae aftrek. Op hierdie manier word daar voort-durend ‘n vars voorraad suiwer elemente in die grond vrygestel wat dan deur die plantwortels opgeneem word, terwyl die grondmikrobes ook van voedsel voorsien word sodat hulle ‘n ononderbroke voorraad van elemente aan ‘n grond-ekosisteem kan voorsien.

Hierdie onderlinge afhanklikheid van die verskillende groepe organismes van mekaar, verteenwoordig ‘n ingewikkelde voedsel-web wat verseker dat noodsaaklike organiese mate-riaalenvoedingstowwedoeltreffendherwin en versprei word om gesonde groei van plante te verseker. Omdat hierdie omgeskakelde elemente oorspronklik vanuit ‘n organiese bron vrygestel is, en gevolglik nie chemies vervaardig is nie, herken die plant dit makliker en word dit effektiefendoeltreffenddeurdieplantwortelsopgeneem en deur die plant gebruik.

Die plant se wortelsoneGrondorganismes verkry nie net voedingstowwe vanaf ontbindende plant- of diermateriaal nie, maar ook vanaf plantwortelafskeidings. Plante produseer verskillende hoeveelhede en same-stellings energieryke en oplosbare aminosure, koolhidrate, karboksielsure, ens. in die blare, waarvan ‘n groot gedeelte in die onmiddellike

omgewing (1-3 mm) van lewendige plantwortels afgeskei word. Hierdie onmiddellike omgewing rondom plantwortels staan bekend as die risosfeer en is die hartklop van die grond-plant sisteem. Faktore soos die plantsoort, groei sta-dium, en selfs die kultivar, bepaal die hoeveel-heid en samestelling van die voedingstowwe wat in die risosfeer afgeskei word.

Omdat grondmikroörganismes besonder energie-doeltreffend is, sal verskillende mikro- örganismes slegs spesifieke samestellings van wortelafskeidings waarvoor hulle optimaal aangepas is omskakel, inneem of vrystel.

Per implikasie, sal die samestelling van mikro-biese groepe wat rondom die wortels van verskillende plante voorkom, verander soos die plant deur die verskillende groeistadiums gaan. Op hierdie wyse, manipuleer’/kies die plant watter groepe mikroörganismes dit na die risosfeer wil aantrek om die sirkulering van voedingstowwe optimaal te laat funk-sioneer soos die plant dit nodig het vir groei, blomvorming, vrugvorming, ensovoorts. Op hierdie manier, voorsien die plant die nodige voedingstowwe en huisvesting/skuiling aan die mikroörganismes, en die mikroörganismes voorsien dan weer die plant van ‘n wye reeks voordele in ruil vir die voedingstowwe.

ITEST MicroLife verskaf insigteDaar is geen onduidelikheid oor die belangrikerol wat die verskillende soorte organismes indie grond-ekosisteem speel nie. Aangesienhierdie organismes almal lewend is, is hullegevolglik baie sensitief teenoor omgewings- veranderinge. As gevolg van hierdie sensitiwi- teit, an die mikroörganismes gebruik word as vroeë aanwysers van gesonde grond, of dui as tekens dat gronde besig is om agteruit te gaan.

Agri Technovation se MicroLife Research Centreisʼnprivaatlaboratoriumwathierdiejaar gevestig is. Alhoewel die laboratorium in Wellington in die Wes-Kaap gesetel is, word grondmonsters van regoor die land ontvang en ontleed vir grondgesondheid. Grondgesond-heidsdienste wat voorheen uitsluitlik beskik-baar was aan navorsings- en akademiese instellings, is nou ook beskikbaar gemaak vir die kommersiëlesektor.Hierdiedienstesluitʼnwyeverskeidenheid grondmikrobiese ontledings, statistiese verwerkings en maklik-verstaanbare verslae in, wat beskend staan as ITEST MicroLife.

Ons is aangestel as bewaarders van die aarde – laat ons dus verantwoordelikheid neem vir ons grond en toesien dat ons die biljoene bakterieë, swamme en ander voordelige grondorganismes bevoordeel, want sonder gesonde grond, is daar geen produsent, geen landbou, geen lewe nie.

Vir meer inligting kontak jou naaste Laeveld Agrochem-agent of Agri Technovation landboukundige.

www.laeveld.co.za www.agritechnovation.com

Produsente: Hoof Uitvoerende Beamptes oor biljoenevanaf vorige bladsy

Technovation Specialized to succeed

Agri

LAEVELD AGROCHEM 3938 GROEI

in die metaboliese siklus (die Krebs-siklus) inhibeer.

Dit veroorsaak dat die dier se liggaam ophou om energie in die vorm van ATP te vervaardig, wat kritiek belangrik is vir hartspier sametrek-king. Die reaksie word hewig versnel nadat die dier water gedrink het en die dood tree vinnig in.

Geen werkbare oplossing bestaan tans vir die probleem van die vergiftiging van beeste nie, enplaagbeheerisnetgedeeltelikdoeltreffendas gevolg van die uitgebreide ondergrondse vertakkingstelsel van die plant. Kommersiële fluoro-asetaat(indievormvandienatriumsoutvan die verbinding) word wel as ’n plaagdoder gebruik,veralomsoogdierpesteopspesifiekegewasse te bekamp.

Aanvanklike navorsing in die middel 1990’s het wel ’n bakterium in die plant opgespoor wat die giftige verbinding metaboliseer en sodoende onskadelik stel. Verdere werk is met die bak- terium gedoen in ’n poging om die eienskap

Gifblaar en vergiftiging van beeste

40 GROEI40 GROEI

DIEREGESONDHEIDDeur Schalk van RooyenMSc Plantphysiology (SA), MSc Phytochemistry (USA), NC Nutritional Consultant (USA) Laeveld Agrochem

LAEVELD AGROCHEM 41

Die plant kom voor in droërige, sanderige gebiede in suurgrond en ook op die noordelike hange van klipperige heuwels in die savanna- bioom. In Suid-Afrika kom die plant voor vanaf Pretoria (die Magaliesberge) in die suide, oos tot by Mmabatho en noord tot by Musina. Dit kom ook verder noord in Namibië, Botswana en Zimbabwe voor, en selfs in die suide van Angola.

Spesifiekemerker-plantspesies(insogenaamde gifveld) dien as aanduiding van die waarskyn-like teenwoordigheid van die plant – die plante Burkea africana (wildesering), Terminalia sericea (vaalboom), Ochna pulcra (lekkerbreek) en Parinari capensis (grysappel).

Omdat die plant laaggroeiend is en moeilik bespeur word, kan dit ook maklik verwar word met ander spesies soos lekkerbreek-saailinge,

grysappel, goorappel en ook verskeie gou- siektebossies.

Die probleem wat die plant in terme van die vergiftiging van beeste veroorsaak, word ver-erger deur die feit dat dit gewoonlik vroeg in die lente die eerste en enigste groenigheid in die veld is, wat dan baie aanloklik is vir beeste.

Dit wil voorkom asof wilde diere die plant groot-liks vermy, waarskynlik as ’n evolusionêre aan-passingsmeganisme. Omdat die plant basies net die blare bogronds produseer, is dit laag-groeiend en dikwels tussen die gras versteek.Die plant produseer ’n baie giftige verbinding genaamdfluoro-asetaat(ookindiebedryfbekend as verbinding 1080), wat bekend is daarvoor dat dit die respiratoriese siklus in dieliggaambelemmer/stopdeurfluoro-sitraatte vorm, wat ’n essensiële ensiem (akonitase)

Gifblaar (Dichapetalum cymosum) (Hook.) Engl., is ’n meerjarige plant wat gesien word as ’n struik met ’n uitgebreide ondergrondse vertakking- of takstelsel. Slegs ’n paar klein takkies wat die blare dra, word bogronds gesien, alhoewel dit meestal die blare is wat sigbaar is.

Die gifblaarplant is laaggroeiend en relatief versteek in die omliggende veld.

Dit is hoofsaaklik die gifblaarplant se blare wat bogronds sigbaar is.

vanontgiftigingvandiefluoro-asetaatoortedra na algemene rumen bakterieë van die bees, maar dit is steeds in die ontwikkelingstadium.

Verdere navorsing is nodig om die aanvanklike werk te voltooi en ’n werkbare oplossing te bied vir die grootskaalse vergiftiging van beeste. Tans is daar wel ’n inisiatief aan die gang om die navorsing verder te neem as deel van ’n private bio-wetenskaplike laboratorium-onderneming in samewerking met Laeveld Agrochem en die WNNR. Ons nooi boere uit om enige vrae wat hulle mag hê, aan Schalk van Rooyen by Laeveld Agrochem te rig. Lesers is ook welkom om enige raad wat hulle self ervaar het of andersins raakgeloop het met ons te deel, om sodoende die invals- hoek van nuwe navorsing moontlik te lei.

Vir meer inligting kontak vir Schalk van Rooyen by 012 940 4398

of info@laeveld.co.za

LAEVELD AGROCHEM 4342 GROEI

Beheer lewerslak by beeste Deur Dr Johan van Rensburg

LewerslakVolwasselewerslakhetʼnafgeplatte,blaar- agtige voorkoms. Twee spesies kom in Suid- Afrika voor en daar kan onderskei word tussen die gewone en reuse lewerslak. Fasciola hepatica of die gewone lewerslak, groei tot 30 mm in lengte en Fasciola gigantica (reuse lewerslak) bereik 75 mm in lengte. Lewerslak benodig nat toestande om hul lewensiklus te voltooi omdat die tussengasheer klein varswaterslakke (Lym-naea spp.) is. Hierdie slakke leef in permanente of semi-permanente waterbronne, soos vleie, damme of lekkende watertrôe.

Die lewensiklus neem drie weke om te voltooi, maar kan weens ander faktore langer wees. Volwasse lewerslakparasiete beperk hulself tot die galbuise in die lewer waar hulle van bloed enproteïeneleef.Dievolwassewyfielêdaareiers wat saam met die gal in die dermkanaal in die mis uitgeskei word. Die eiers broei uit op die weiding waar dit varswaterslakke besmet. ʼnGedeeltevandieontwikkelingvandielewer-slak vind plaas in die waterslak waarna dit dan weer op die weiding uitgeskei word.

Op hierdie stadium is die lewerslak nog nie volwasse nie. Diere neem hierdie onvolwasse stadium vanaf die weiding op waar dit dan deur die dermkanaal boor om sodoende na die lewer te migreer. In die onvolwasse stadium boor die lewerslak deur die lewer van die dier tot dit die galbuise bereik waarna hulle dan volwasse word.

Optimale behandelingstyd

Kennis van die lewensiklus is belangrik vir optimaleeneffektiewebeheervanlewerslak.Diere word besmet met onvolwasse lewerslak-parasiete wanneer hierdie klein stadiums die waterslakke verlaat en die weiding besoedel.

Die onvolwasse lewerslakparasiete word uit die waterslakke geskei vanaf laat lente tot vroeg herfs. Die meeste infestasies by beeste en skape vind plaas vanaf Februarie tot April.

Wanneer die omgewingstemperatuur onder 10°C daal, kruip die varswaterslakke in die modder weg en staak die uitskeiding van onvolwasse lewerslakparasiete. Dus word die weiding tydens die laat lente tot vroeg herfs besmet as gevolg van die varswaterslak- aktiwiteite. Styg die temperatuur weer en die reënseisoen begin, verskyn die varswater-slakke weer. Hierdie waterslak word dan met onvolwasse lewerslakparasiete besmet wat afkomstig is vanaf besmette beeste en skape wat die parasiete in hul mis uitskei.

Om dus die lewensiklus te breek en die dra-matiese besmettings in die somer te verhoed, is dit krities om diere te behandel wanneer die waterslakonaktiefis.Daaristweespesifieketye vir strategiese behandeling. Herfs of vroeë winter – twee weke nadat die minimum temperatuur laer as 10°C gedaal het, of laat winter/vroeg somer, net voor of net na die eerste reëns geval het. Die keuse van ’n geskikte wurmmiddel met die korrekte be-heerspektrum is van kardinale belang.

Die meeste slakmiddels beheer slegs die volwasse stadiums van die parasiet. Soos gesienkanwordindiefiguurregs,komdaarverskeie stadiums van die parasiet op verskeie tye van die jaar in die diere voor. Vir die laat winterbehandeling sal die gebruik van ’n volwasse lewerslakmiddel voldoende wees. Vir die behandeling in die herfs en of mid-somer sal die gebruik van ’n middel wat beide volwasse en onvolwasse stadiums van die lewerslak beheer, aangewese wees.

DIEREGESONDHEID

Fluke Doseisʼnmiddelwatbeidevolwasseenonvolwasselewerslakdood.Diemeesoptimale tyd vir die gebruik van hierdie middel sal tydens die herfstyd wees (April). Dit kan weer herhaal word in die lente vir totale beheer.

Fluke Inject sal volwasse lewerslak dood. Die optimale tyd vir die gebruik van hierdie middels is Junie, Augustus en Januarie. Die voordeel van hierdie middels is dat hulle ook ander parasiete soos rondewurms en neuswurm kan beheer.

Kontak jou naaste Laeveld Agrochem-agent of vir Bertie of Janno vir meer inligting:Bertie 082 784 5615 bertie@laeveld.co.za Janno 082 905 6580 janno@laeveld.co.za

Landswyd: 012 940 4398

Figuur: ’n Baie verkorte voorbeeld van produksiedoelwitte, kritieke beheerpunte en bestuursaksies van toepassing op vleisbeeskalwers.

In September 2017 het ek en my goeie vriend, Japie de Villiers, die lang pad aangedurf Kaap-stad toe. Nie in ’n voertuig nie, maar in ’n paar stewige tekkies. Baie mense vra my hoekom ek so ’n lawwe ding wou aandurf? Veral omdat dié wat my ken, weet dat ek op daardie stadium ’n stewige 165kg geweeg het.

Dit was geensins vir my ’n lawwe ding nie, maar eerder ’n ernstige oortuiging dat daar ’n reuse bewusmaking in Suid-Afrika en regoor die wêreld moet plaasvind oor die gewelddadige en absolute sinnelose plaasaanvalle en plaas- moorde waaronder ons boere en uiteindelik die land gebuk gaan. Dinge moet verander en ek het gehoop dat ek ’n verskil kon maak.

Ek, Japie en Jesus Christus – en daar gaan ons.

Die pad was lank en warm. Met tye kon ons sien hoe die teer op die pad smelt. Blase en nogmaals blase was deel van die “journey”. Soms het selfs my ego ’n paar blase opgedoen, wanneer dinge swaar geraak het en wanneer ek wou opgee. Dan het ek stil geword en weer aan die doelwit gedink. Ons boere is in ’n oorlog waarvan mense nie weet nie, of nie wil weet nie, en dan stap ons weer verder.

Om in ’n tent te slaap, wat Laeveld Agrochem geskenk het, ’n skerpioenbyt en ingroei-toon-naels wat met ’n tang getrek is (!) – dit was alles deel van hierdie uittog. Later het mense ons begin herken, toeter geblaas en koeldrank aange-bied, en ten spyte daarvan dat dit ons gemoedere

Warrior Walk

44

Hendré Papenfus stap 2 478km vir die Boere!

Enige iemand wat belangstel om deel te wees van ATLAS 7 se projek, fisies of finansieel, kan vir Hendré kontak

by 082 665 4255 of hendre@mathzone.co.za.

hoog gehou het, het ons ook besef dat ons wel iets regkry met die Warrior Walk.

Een oggend op die pad het die boodskap deur- gekom van Joubert Conradie van Klapmuts wat vermoor is. Ek was platgeslaan. Nóg ’n moord. Nóg ’n boer. Uit absolute magteloosheid het ek ’ n video gemaak en dit op Facebook geplaas, waar dit toe binne 48 uur 750 000 “views” gekry het! Skielik was daar koerante en radiostasies wat onderhoude wou hê, van sover as Amerika en Europa. Ek het gehoop dit sal die “spark” wees wat nodig is om ’n daadwerklike ingryping en verandering te bring, maar dit was nie. Die mens hou mos van sensasie en dit is presies waar dit gebly het.

Ons het nie net Kaap toe geloop nie, maar ook in die streek van elke dorp rondgeloop. Ons het op verskillende paaie geloop, en vir ons boere, hulle gesinne en hulle plaas-werkers gebid.

Ons het op 25 November klaargemaak met die warrior walk 2017 en ’n afstand van 2 478km gestap.

Nou wat nou? Die plaasaanvalle het erger ge-word. Ek kan mos nie nou ophou of opgee nie! Uit genade is daar wel drie besonderse mense wat gesê het hulle wil help. Dit is Devon Hofmeyr, Christo de Villiers en Léanca Louw, en só is ATLAS 7 gebore.

Ons doel is eenvoudig: Boere en hulle gesinne se lewens moet beskerm word.

Ons plan van aksie: Ons is besig om fondse in te samel om ’n opleidingsentrum op te rig waar ons jong manne oor ’n tydperk van vier maande gaan oplei. Gedurende dié vier maande gaan hulle 14 verskillende geakkrediteerde kursusse doen, wat opleiding insluit soos vuurwapen-hantering, spoorsny, noodhulp tot vlak drie en selfverde- diging, om net ’n paar te noem.

Na hulle opleiding van vier maande gaan ons hulle vir die daaropvolgende agt maande uitplaas op plase, sodat iemand deur die nag wakker en paraat kan wees terwyl die boer en sy gesin veilig rus. ’n “Gap”-jaar met ’n verskil!

SKEP WERK, LEI TOEKOMSTIGE BOERE OP, KLEIN BEGIN - GROOT GEWIN, GEE HOOP

Why should I consider using medical cannabis?Pharmageddon is “the prospect of a world in which chemical and synthetic medication produces more ill-health than health, and when medical progress does more harm than good” – and it is no longer a prospect but is, in fact, fully upon us.

It is therefore sad and disheartening that can- nabis,abeneficialandlife-enhancingbotanical medicine, has been demonised and that most people believe it is a dangerous drug that should be avoided. The truth is that many pre-scriptiondrugshavedetrimentalsideeffectsand cause the death of as many as 100 000 people in the United States of America each year.

The term “medical cannabis” refers to the use of the whole, unprocessed cannabis plant and its pure extracts to treat a disease or improve a symptom. It must be sourced from a medicinal- grade cannabis plant that has been meticulously grown without the use of toxic pesticides and fertilisers. This amazing medicine could poten-tiallybenefitcountlesspeoplebyimprovingmany chronic conditions and taking the place of a number of hazardous synthetic drugs.

According to Dr Joseph Mercola, an alternative medical practitioner and physician, the incre- dible healing properties of medical cannabis come from its high cannabidiol (CBD) content and critical levels of medical terpenes and flavonoids.Italsocontainssometetrahydro-cannabinol (THC), the molecule that gives the psychoactiveeffectwhichmostrecreational users are after. Through traditional plant bree-ding techniques and seed exchanges, growers have started producing cannabis plants that have higher levels of CBD and lower levels of THC for medical use.

A South African research company uses 49 differentstrainstoensurethehighestqualityofmedicalcannabistoensureeffectivenessand to combat resistance from building up in the body. Each strain is bred for use against very specifichealthconditionsandapartfromthe

known THC and CBD, also contains a plethora of other more minor cannabinoids,whichallcontributetoefficacy.

How does medical cannabis work and what diseases can it help to treat?Historically, cannabis has been used as a bota- nical medicine since the 19th and 20th centuries. Today, cannabis’s claim as a potential panacea is backed up by countless studies crediting its healing potential and cannabidiol content.

Cannabinoids interact with your body by way of naturally occurring cannabinoid receptors embedded in cell membranes throughout the body, forming part of the endocannabinoid system (ECS). Both the therapeutic and psycho-active properties of marijuana occur when a cannabinoid activates a cannabinoid receptor.Cannabinoid receptors play an important role in many body processes, including metabolic regulation, cravings, pain, anxiety, bone growth and immune function.

DrAllanFrankel,aboard-certifiedinternistinCalifornia who has successfully treated patients with medical cannabis, has seen tumours virtually disappear in some patients using no other therapy except taking 40 to 60mg of cannabinoids a day.

Other common ailments being treated are:l Mood-, sleep disorders, depression, stress.l Degenerative neurological disorders such as dystonia.l Multiple sclerosis and other auto-immune disorders like rheumatoid arthritis and fibromyalgia.l Parkinson’s disease and seizures.l Post-traumatic stress disorder (PTSD).l HIV/Aids.

CBD also works as an excellent painkiller and works well in treating anxiety issues. Cannabis oil, on the other hand, when applied topically, has been proven to heal sunburn overnight and to sooth aching joints and muscles as well as sport injuries.

What is Medical Cannabis?By Dr. Marié BothaB.Prim.Ed (UJ), B.Ed Hons (UJ), MA Education (UJ), PhD Natural Health Edu (USA)

The concert was held on 9 June at the Sun Arena, Time Square, Pretoria

For more information contact Dr. Marié Botha on 084 325 5969

or botha.marie@gmail.com 46

Classics 2018

Classics 2018 is a multilingual concert showcasing famous classical, pop and rock songs in a symphonic style. Laeveld Agrochem is proud to have been a sponsor once again, and prides ourselves on being part of the community we serve.

The line-up featured Amira, Corlea Botha, Tarryn Lamb, Monique Steyn, Jannie Moolman, Joseph Clark and Touch of Class.

Laeveld Agrochem betrokkenheidGoliat van Gat se pampoenfees wenner is weer Hugo Le Roux van Pretoria, met 313kg bielie van ’n pampoen! Die SA rekord van 556kg staan nogsteeds, en behoort ook aan Hugo en Goliat van Gat.

Nisboere is ‘n unieke TV-reeks oor gewone mense met ongewone boerderye wat dik-wels met minimale hulpbronne op die been gebring en gehou word. Dit word geborg deur Laeveld Agrochem, met die doel om mense met beperkte spasie en/of fondse van beproefde opsies en geleenthede te voorsien waaruit ‘n volhoubare besigheid begin kan word en so nisboere in elke uithoek van die land te inspireer.

“Ons is deur die nood, en by uitstek die hongersnood in die land gemotiveer om, deur middel van Nisboere, werk te help skep en in die proses ook die kwessie van voedselseker-heid aan te spreek. Maar uiteindelik het daar nog baie meer gebeur, danksy ‘n klomp sukses- verhale wat reeds baie mense gemotiveer het deur die onderliggende boodskap – ‘as húlle dit kan doen, kan ons dit ook doen’.”

Corné Liebenberg Bemarkingsbestuurder, Laeveld Agrochem

www.nisboere.co.za

HERUITSENDINGS: Dinsdae om 02:00, 08:00, Sondae om 19:30 en Maandae om 07:30.

LAEVELD AGROCHEM 49

www.facebook.com/laeveld

Reeks 2 | Maandae 20:00VIA, DSTV-kanaal 147

Vriende van Landbou Vriende van Landbou is 'n unieke onder- steuningsnetwerk met die doel om landbouers regoor die land by te staan. Die inisiatief, gedryf deur Vrystaat Landbou, wil ook die publiek bewus maak van die omstandighede waaronder landbouers werk. Andries Vermeulen is die ambassadeur van Vriende van Landbou. Lees waaroor dit gaan en raak betrokke, want ons almal het 'n landbouer met elke maaltyd nodig.

Vir meer inligting en hoe om betrokke te raak, besoek:

Bo: Laeveld Agrochem bied borgskap vir die Warrior Walk van Hendré Papenfus, en staan saam teen plaasmoorde en geweld. Hendré was ook op die Seil-Safari, waar hy hierdie uitdaging gedeel het.Regs: Laerskool Stellaland, Vryburg se 0/13A netbalspan met hulle nuwe mooi spandrag geborg deur Hannes de Wet van Laeveld Agrochem.

BO: Monsanto se toekenningsaand wat in die begin van die jaar was. Aan die regterkant is Nick en Dalene Liebenberg.

48 GROEI

www.vlvriende.org

Regs: Laeveld Agrochem is ’n trotse vennoot van BJ van Zyl van ZZ2 en Ferdie Potgieter van FMSolutions, wat nog ‘n suksesvolle8-dagEpicfietstoervoltooihet.Ditis’nuithouwedren en met net meer as 39ure in die saal vir dié twee manne, is te verstane dat die Epic een van die wêreld se taaistebergfietswedrenneis.

Below: AgricultSure trained 30 unemployed community members in Bronkhorstspruit with the Seed Packs for Feed the Child. The motto for the day....I CAN, and boy..... THEY DID!

Laeveld Agrochem het ‘n spesiale gholf-dag ondersteun deur ‘n borgskap en ‘n paar spesiale pryse, foto regs.

Die fondsinsamelings gholfdag wat in Mei gehou was, is vir ’n spesiale fonds genaamd, Catherine Elizabeth Cancer Fund, wat dames metborskankerfinansieelenemosioneelondersteun.

Die Genesis kos-pakkies Die Genesis kos-pakkies word daagliks versprei en beproef deur almal. As jy belangstel om ’n verskil te maak in jou gemeenskap of vir jou plaaswerkers, kontak vir Jeanette by 012 940 4398 / info@laeveld.co.za.

Onder, en regs onder: Laeveld Agrochem borg die jaarlikse Oakdale, Weskaap rugbytoernooi. Die agente betrokke is Ernst Malherbe, Hanno Martiz, Cornelis van Tonder, Okkie Kotze en Gerrit de Kock.

Onder is Myan Subryan inspires and brings hope to the farmers in Brits. (You never go home empty-handed after visiting a farmer).

Foto bo, die CRC kerkgroep gebruik Genesis kos-pakkies asdeel van een van hulle gemeentskaps projekte. Regs bo,die Trippel A’s musiekgroep sê dit smaak vorentoe! Regs, fietsryersvindbaatbydiekospakkies!

Laeveld Agrochem gee om Laeveld Agrochem gee om

sTroomopFliek-première8 Augustus 2018 in Pretoria.

Wil jy saam kom kyk?

Stuur ’n e-pos aaninfo@laeveld.co.za of ’n WhatsApp na 082 820 1978 met:Stroomop, jou naam, area, en kontakbesonderhede.

Die eerste 10 mense kry 2 gratis kaartjies vir die spesiale aand. Springmielies ingesluit!

www.stroomopfilm.co.za

Die avontuurfilm word op Vrouedag 9 Augustus 2018 vrygestel.

Die foto is geneem, waar Willem Kelber saam met Campus Crusade ’n film uitreik gehad het in die plakkerskamp net langs NG Moreletapark, Pretoria. Daar woon meer as 6000 mense in baie slegte omstandighede. Willem sê: “Dit was ’n voorreg om daar te kon gaan dien en die Here se liefde daar ten toon te stel. Dis ook ’n groot voorreg om Laeveld Agrochem daar te verteenwoordig.”

Cycle Tour to Cape TownGospel outreach team - supported by Laeveld Agrochem and powered by Genesis Dual Pouch meals.

Boerebrandstof, ’n nuwe gesondheids-drankie, wat die brein en gewrigte onder-steun,ditisspesifiekontwerpvirboerewatdaagliksharde,fisiekearbeidverrigenflinkbesluitemoetneemenproblemeoplos. Ook geskik vir diabete.

Vir meer inligting, kontak gerus vir: tomcat@boerebrandstof.com of volgFacebook @boerebrandstof

53

SportbladStuur enige nommer se antwoord en jy staan ’n kans om ’n prys te wenKopkrappers

52 GROEI

Voltooi die Sudoko! Die doel is om die 9x9 rooster te vul sodat elke kolom, elke ry en elk van die nege 3x3 bokse die syfers van 1 tot 9 bevat.

Wen Wen: Klomp pryse om te wen!Pryse per vraag, en pryse vir al die vrae reg! Afrikaans is Groot kaartjies, CD’s, geskenkbewyse, AgriBonuspunte en meer.

Stuur ’n WhatsApp na 082 820 1978 of ’n e-pos na jnel@laeveld.co.za met:1. Jou naam, area en e-posadres. 2. Die antwoord op enige een of meer van die vrae hierbo. Stuur jou antwoord(e) voor 31 Aug 2018.

GROEI 7 antwoorde: 2# A: A Cloud. B: A Promise. 3# B: Cross Breed, C: Middle Aged, D: Once in a blue moon, E: Ready for Anything, F: Back Door, G: Your time is up. H: Forgive and forget.

Find the hidden sentence/meaning3

1STUUR DIE VIER NOMMERS WAT OMKRING IS OM TE WEN.

l 2 Jul (begin): Wimbledon Tennis, Londenl 7 Jul (begin):TourdeFrancefietstoerl 10 Jul: Sokker Wêreldbeker half-eind, St Petersburg en Moskoul 15 Jul: SokkerWêreldbekerfinaal,Moskou

Sport om na uit te sien vir die volgende paar maande:l 16 Jul (begin): Gholf, Die Britse Ope, Skotlandl 18/25 Aug: Rugby, Suid-Afrika vs Argentiniël 8/29 Sep: Rugby, Suid-Afrika vs Australiël 15 Sep/6 Okt: Rugby, Suid-Afrika vs Nieu Seeland

LAEVELD AGROCHEM 53

A

E

B

F

C

G

D

H

2

For example A is: Two funny for words.There are 2 xfunny, and 4 x words

Vaste skrums vind die meeste kere plaas wanneer ’n speler die bal aanslaan of vorentoe aangee. Speeltyd wat verlore gaan met skrums iskommerwekkend.Vandatdiefluitjieblaasvir’n skrum, tot die bal weer beskikbaar kom om die spel voort te sit neem tussen een tot twee minute, maar baie kere langer as die skrum tot drie keer val.

Gewoonlik is daar tien tot twintig skrums per wedstryd, wat veroorsaak dat daar tussen tien en twintig of selfs dertig minute speeltyd verlore gaan met skrums.

Die bal word tans so skeef in die skrums inge-gooi dat dit vir die haker wat verdedig feitlik onmoontlik maak om ’n vaskop te haak. Die gevolg is dat die sterk manne in werklikheid “stoei” om die teenstanders te laat val of om die skrum te swaai en sodoende ’n strafskop af te dwing. Dit is mos nie rugby nie.

Skrums is egter ’n integrale deel van rugby en kan nie daarsonder gespeel word nie, maar dit is dalk wenslik dat besin word oor die reëls wat van toepassing is by skrums. ’n Begin sou wees om ’n strafskop aan die verdedigende span toe te ken vir ’n skewe ingooi, soos die geval is by lynstane waar die span wat skeef ingooi met ’n skrum gestraf word.

Miskien moet ons almal saam skrum om die probleem op te los om rugby meer aantrek-lik te maak en meer toeskouers te lok.

Our South Africa 2010 world Cup fever is long gone and soccer might not be your first option of sport, but here are a few interesting facts about the world Cup.

World Cup Factsl3.2 billion people (almost half of the world’s population) tuned in to watch the 2014 World Cup in Brazil.

lThe average attendance per game at the 2014 World Cup was over 53,000 fans!

lQatar is selected to host the 2022 Cup, over the United States, Japan and Australia.

lThe World Cup has been played 20 times, Brazilholdsthemosttitleswithfive.Italyand Germany are close behind with four each.

lThe oldest goal scorer in the World Cup was Roger Milla, who was 42 in 1994 when he scored a goal for Cameroon against Russia.

lIt is rumoured that India withdrew from the 1950 tournament as they were not allowed to play barefoot.

lThefirstWorldCupwasplayedin1930. Uruguay was both the tournament host and winner that year.

lThe highest scoring game in World Cup history was in 1954, when Austria defeated Switzerland 7-5.

lThe World Cup winning country is rumoured to see a baby boom 9 months after the World Cup. In fact, Hyundai even created a commercial based on this fact.

Rugby: Kom ons skrum Soccer World Cup time

A couple went for picnic. They have 5 sons and each son has 7 sisters. Each sister has 3 babies. In total how many

people went for the picnic?

Presisie dienste

MyFarmWebTM platform

Strategiese beplanning

Moderne tegnologie

Gewasbeskerming

Grondregstellings

Plantvoeding

Oes-optimalisering

Dieregesondheid

Landswyd 012 940 4398 www.laeveld.co.zaLaeveld @LaeveldAgrochem