UGENTVED LEORIK • .,.

ISTORlOU TENN-"ET Enz' AR -s·KRIT,UR- SA .IL~

g~t an_Tad· IJERTHE, Redamptori:ti

-,L-AKEA'l~~ E nREzOUNEK. GÀT AN· A: SANN; PERSOUN B,ANNALEC. .,

.U GENTVED -LEÛRIK •

. AR ·PHARIZIANED EN HEM ZAVET

A ~NEP AR MESSIAS

NEUVI LLE-SOUS-MONT.REUI L

IMPRIMERIE NOTRE-DAllE DES PRÉ_S

··IMPRIMATUR.·

Bu. LELEUX~· Vi~ .. C~p.

ArraS, 25 ·.,AOût :i.892j

;;

··'· ' _. -·-- .-·-- .. ·.. - '

!A.~l'ROBATION DE MGR L~MARCHE _.., -, ___ ' _, .·.,

',;ÉVÊQUE DË: QÜIMPE_R,-ET·DE'LÊON.-

· Quimper,.le25 m<1rs 1892. En la; Fête d'e-l'Anilonciation

·.de Ia ·Sainte Viel' ge;

Qh~~ _: ~onSie~i' Je _Çuré,

• Les Récits Bibliquesd11 R. P. Berthe, .Rédemp­'tOri!?Û~;: b;btiennént.'.un grand 'et légitim~_ su:ccès: C9 -sont·. des réSuinês ·-substaùtiels et·- -adrriirabletnent faÙs· ae--r·H:-iStOire ·. d~ l'Ancie~ et du-~ouveau Tes­tament.

;',V Ou;s .ave·z eU-la penSé~ ·et jè_ yous en :féliCite, d'en f~ir~. hénéficler.-notrê·.-pajs Bfet~D. qui y ·trouvera un. corilplérrient ~:rèS utile· dU bea~ liVre Te.st'amdnt Coi

·'ha J:estamimt Nevez. Je ne puis donc que vous en­_:cOUrag~r grandement à· pour~uiyr~.votre excellent . tràVaiLde traduction,_ q)lir .. ·,pbur· . __ une part- très sé-: ~rieuse:,se~Viia· iés-int~rêts':~~--ra:Foi e~ de -la Langui Br'eto~uiè.dails n,otre·pays._-. _-..' _ . _,

CroyeZ; cl.ter _MOnsi~,tir-. le--_Çuré;A hl es Sentiments: d'~ffe'ctùeuse~èstime:· et_ d'eJ?-tjer dévoUement .

. ,~ T!iÉOD_ORE;, Évêque d~ Quiniper ~~de Léon;

. •

AR. PHARIZIANED EN HEM .ZAVET A ENEB AR M~SSIAS

" ' ' " ~

I.

DIE;ZAMANT .

' ' . .

•

EEmuna!llzer 'araok goueliouPask, Jezus, o velet ar bob!' k;en douget evitha, a gassas he .zaollz.ek. abos toi da br_ez·eg. rouantelez

. . ·.Dqu~ dr~· ~·r d'h~riolr"ha·g·ar c'heriadenilou: '. Etre_tan,t; eur. mtintr èu-zuz great g~t H,efodes a la-keas an .hoU Ga)ilee e kaon. Euz go\!_eled he briC .

. .zdun, ·Iann Vadezour ne ehail,e d.a re bech· dezha ·he ·,yuez_·f~lt' Ar c~hreg·· fail, Herodüldez, he- c'hoar _gaer,à veve gat _ar roUe libertin. Hot;tma, abaoue pell_amzer a rea:Icemer;tt a elle- .evit kaout digat ar roue eui- zetans_ a_~v:aro a_énep· lann; Hagen, Hero­des_ en d~vq~_ dieg,i-Ouz- her barn" d'ar·maro abalia~ maur ma zba· mig~oliil d'ar_ bobl. He11 her c'harie ·

1 •• , ~-

.c_.· 6 ·.-'-,.·

ive abal,amÔl,lr · ·a·b.~---~ant8ii3z' ha m~Ur, :k: ~-vêci{:é.n doa g9ulennet kuzul digath,., Herodiadés!a reaseim

·taollraer evit gounid ftr roue. -Da gen~er'-an·deii, m'oa gan et, Herodes a roas }ml 'Iein- yra* d'an·.-holl: dud euz· he_ bal_ez_ ha-- _d'ari :offi.Serien eu~ 'he afzrie·. S;=tlome, merc'h. J~erodiades; -ker fall. hag hi;- oitje:t:;. dar mare-ze a driVt?C'h vlo~z a deuas e ·_S~l ar fest · ~pàd ar pred/ Guisket.·@Vel_ eur rOl-!anez.; ar brinsez_'·_ /. 1aou~nk a deuas,. evel eur·piac'hik·termç,jiiJd·a-zan .... -. sal q1rak tud a,r palez. Herodes hag he gonsorted4 . zelle outhi ha ne elle nt ket miret da strakalho da- · ouarÙ1 ker brap e_ tanSè; . ' ' : : _ « P,lac'hik koa·nt, .-a:=-rav~r::s:er:<1dés;_:er .irièaZ.:ane-:­zha _è una~, gbulennitdigarihen ke~ent a;garfûc'h, me hen -rm deo_c'h.: la, emezha, _en-e-ur dm-!i, kerllent. · a ·garfot, ha pa-·ve an anter-, enz va rouaritelei~_); ·

1 ' Salorire ~ stmias ,dirâk ar rOue .h::t,g :_a r8das da· c houlen kuzul digat he mam. ..· .. ,! , . ·

·cc G<?ulen, a-Iavar ar c'hregJÛdik..,:nJ.a, ]enn-Iann· Vadezour; »- . · , ' -. · · ·

Evit n'ell de·vezo ket ar rolle .aÎnzer da -iistr.ei-Var he c'her,_ ar plac'h iaouank a :ia dioc'h-tu.-e· 8-al-:ar-. fe5t, eur- plat en he dourn : - ' '·' .

• _. <( M·e1. feil d'in, emezhi p~edo. e k;ic:llen:H_èrddes.­

- é lakafec'h d'ill er .plàt-ma- penn __ Iç.nn.-V~dezOu,r. ); Herodes a vennas" .dezha sempla .. Mez ag h~n a

c'helle mankout'd'he c'her,-d'ar bromeS;sa ell de­voa ta_ue.t _dirak _he -holl dud; _ha gla:c'h~ri:eüri .dari_-· serez ~er·koan.t? Kass ·a ra;,eta unari:euz'he. c'h:o·· ·. a,rdou d'ar prizomi, gat urz da zibenna Ig.luJ-Vade- '

. zour. -An den sàntel ne. glemmas 'ket-·· eb lavaret e'\lr _ger, El_ .c'_hastenmls he c~hou,zoug- d~ar-bourreo-. Ar zoudard a _droc'has anezha gat eun tao! sa bren

"hàgoude beza her lakeat Leun-c'hoad var ar pla,t e kassas anezha d'ar_ ~oüe_ ;h-ag .hema:her-:roa_s dar

. pla:C'h iaouaJ?-_k .. _ _ _ . ·Salomé a ·zo mail gath1 m9nt .gat -an- tenzor.:.ze _­

d3. gao11t· ar .c'-hreg .kr.iz,_'Herodiades. Brpusc'hoar~ .. zin a reas._ar pe·z hbertm-ze; evel an _diaou!?u .~n ive:rn.·_K.er kounnaret -oa-ma felle· dezh1·n~ VIJe ket se beliet korv a-r .merzer.- Hagen;· d,iskibien lan~, a,

. zebelias he gorv hag hen diskennas er bez. ·Ne.beud-ftmzer· gaude ar muntr-ze_, HerC?desagle-

, Vas ·kümz e~z -e~r pra~ed al-l hag a· ~ea ~urzu~ou dr.e an .hall Vro". Er Gahlee-; an dud. a ma sabatuet.

Eve! n'.oa ket trankil aoualac'h he goustiatis g~ude ·ke.ment hen doa great 1 e -son~ as oa an den

_ burzuduz-se Iann-=Vadezçmr_,_. deueLa varo d~ veo; ljag._e __ c'hbap.teas -he Velet.Mt1z-J_ezus a-anav_e~e- an _den-zè evit eun denkriz ha mignoun t:la Phar1z1aned

. Jerusalem-.. Pignat a_ra etaen eur .. vag·hâg eri.hem denn e aouelec'h Bethsaid. Tec'het a·rea dioe'b_.·ar 'roUe __ r:ez ne elle ket tèc'het dioc'h ar- bobl. Divar·

_ ah. t~ven~, bandennou tud ·a ioa v.ar,e:vez evit gue­let_-~ pe leac'h e vije douaret .ar vag, hag. a c'hor-.

, toz:e,anezha en dezert. Ne eHas ket.guelet_ an- den.~ ved-se e klask ho fastor eb kaout truez outho,Mon\

;a· reas_ gat he zis~ibien Var. eun duche11 da: azèza, . ' hag. ac'hano e korrizas epad pelL amzer d'an dud · -keiz-se enz a rouantelez Doue,eu."? ar. ro~an_telez oa

deuet da zevel er bed-ma .. Parea-a reas IVe an hall, dud klan v a- ioa di gasset dezha. - .. - .

GousKoude- an deiz ·a ioa Var an diskar hàg an · ebestel a deuas .da lavaret da Jezus oa püelJl braz

kaSs an dud-se d'ar gear . .Rak en ·dezert-mà ne ga .. VInt netra da--zrebi. ' '

« Ne ket red ho hor Zalver, c'!mi o

- Mestr, a la var dezha l'f'III]lp arzin, a ·pa brerifec'h. -a veac-'h Ina c'hello peb. - :- Pe~: bara·o c'h~us ·;. -. ,' ....

---., Mestr; il ·i'espdllnt A.ndre a ioa be~ ec~h ·-aber eun· drQad e ta,ue;z an .tdud; etre daoua~n _eun den

- iaouank -e In eus guel_e't peinp bara ei~ ha-aaou besk-_ · Guelit ag aoualac'heo ken neb'eud-se et~e kememt a dud! . . . . ' ' , ·

- Digassi-t-4p d_'in, a·laVa,r -~o:r:_ Z<llvclr; ha· grit d~ar bobl azeza· a-vailCléiJ.'nOùa~a:llte-r-li!lnt pe gant.».:

-Pemp, mil ·den, eb kounta ar merC:héd>hitg a~ · ~ugale a azezas var al-letounen. Jezus, rieuz~;gou.: __ _ de beza troet he zaoulagad etrezek he dad, diraJi: · an boil, a vel)nigas .ar pemp bara hag an <!aou besk. Ho ranpa a reas ha g-e rOàs he dar!Im da be_p hini euz he zi~kibien evit :' kass _he loden· da bep rumm. -Ar. bara hag ar pesked a greskas kement "!Da oue aoualac'h eVit arî-holl. Pa oue echu ar-pred,

"Jezus a lavaras d'he ~bestH: << Brema dastumit· ar restachou :- r9-_k ne·ket~mad\

Jeze'r netra da goll.. l)

Daouzek -paDJ_;!rad restachou one dastumet, en' he_nvelep fessotin ma krie a:n hall be te var gern ar·- . meneziou--: ·

<< BeVet ar Profed· braZ-,.ar 'Roue _guirion, a dle.· saVetei ar bed .! '' . -. ' . · Eulloden. vad.euz.an dud ·a c'hortoze··chencha­

mant. 'Son jal a _reant ha. kredi a rean( edO- ar- MeS­sias, go~tozet ·abaoue kemènt ·a 1rJave:Z_iou, prest' da zont da zevel IsraeL Ne gafchont ela neira ·gu el.

-, :·;.idé.'h. __ da 'obér- eget -_.kinp.ig-' dezha ar· Stur._ h3:g _ar gu~:· ~uri.eri:,_ Q.a;_l~varet _e9' lier la~aat .. da _.!:toue. _!_Con~l~1

:a rej ont entrez ho 6 dij~ )œmeret àrprofet ha lakeat ànézh::t d-a :roue en ·.despet. ~~zha:. , . · _.. . ·Ar mestr divin~, ·a vel ho .zantimant hag a fel!

dè:Zha Jniret emi- tiiol ag -en dijè. savet en_he enep ')ar-: :··-Juzevie~ hag ·ai: Romaned. ~3;varet _.a re.~s . _:d'he_ . .-ziskibjeri. a ioa var c'hed dà eur rOue ag a VlJB ·· ': /bet er. bed~-m~ treac'h ·d'ar. roua·nez ·ali,· laVaret.a-.. ·-~~ea·s-~eZhO\mdnt -pel-loc'-h er. mor·~_epad :m-'hen dije. laoSket -ar bobl da von.t d'ar gear. Neuze e z·eas var

. àr menez da. b_Eidi. -' '- - . ' ,_" ' AÙ. 'ebeStel a iea. bi'aoik ·gat ho "(}ag vàrzu·:ar·

.c'hu.z-~héOL l\1è_z 'an n6z~~.ioâte;ti-v·a1_, .f\:n. avel a iqa rall'·ha kfeJlV.:G9J:LFin_ a .j·an~e~t g~t-:ho rou~nv~u

· ·ouz- "arrnor kounilaret.Ken d1foun_ ~-?Ba ar·-yag m _o ·'aoa-bet. poan:e_c'h ober, divar bouez ho:roue_nvo_u,

<eiu.lleo· anter'. a· vor. Keùz braz .o doa defot beza · O'"Ortozet ho mestr .. S"etu var-d'ro peder heu-r dioc'4 ~-n ·abq,rdàez, ·e veljoilt eur. spe,z_:e tos~aat:outhp ~ d-reuz ah.-dour·.- Jezus ·oa,an hm1 a-bell hag a-dost .a·

· veille va't'nho. Her _ _c'hemeret .-à .. rejont evit _"eur ' spountaill, hag_ en hem Iakejont da_ gr~al. . -· . . . -

«N'ho pezet ket aoun,_a lavar dezho, m~- eo·a -:Zo-ama. _,. _ .· _ _ .

. · -.,_ Mil;r _:deo_c'hui eo·, aiayarPer bEmzet_ ~r jo~;rtnt ·.'d'in- ~onje da vont-beteg etm_oc'h eneur ger-zetv~~

ar mo.r. __;.__;_· Deuit,·à la var Jezus. ))

. :· .. Dioc'h-tu, :Pei:' a .ziske:p.nas euz he vag, var an dôur,.-gat :fi_zians. M;_ez- ~evel :a. rea_s eun taol avel ha-g an tayziou· mbr en dro dezha. a ._r_oa~- dèzha ·aoun: /

10 ,.c...

·_ « Aot;oti-~ èmezha,, va- di~tmllét: ·;, · - , . .JeZus.-a beg_ ·ep.-.he _zmÎi-n -hag. a.Ja'far._-dezha :·

« Den):t nebeud·a feiz, _pe~fi:k_ o c?h6us-h;ll;·het(jpué.,.·' tans ? )) - ' . ·' -'·> ~ -._, ·-- ·

, An. diskibien a. b~das lior Zalver di big11at er vag hag·an ave! a d<>lmas., · ., .. '· · . •• .· .·. . , '-- .<c C'·hui :-eÜ- e ·guirionëz-- m:ap Douei a làvaront-hi .

. daoulinet e c'hars· he dreid. >, · ·. , ' . . . . · , Pi--ziskennas euz :ar vag; Jezus-a iea.S: ea:a::.ed 'ar.:. -'

mor bete Capharnal.ùn a dreuz-.ar. dhe~fou h:ig; .àr · c'h-eriadennou hà -·dre -·.ma- ·_zea e paree. kement · hi:r\i !{]an v a elle toucp en-z,~·he=v:arit~J._,-Et~etaint, 'ar-_ bobl_. -

. i:leè'het maro ~ Klask·gouz'ôüd e p,e du da. troet Je-. _-zU:s,. a _bignas er bag~ll de ti et eui ._Tib~ria'd -hag a

dr_euzas. al lenn eviL dont _da-henvel.J~zus evit'.h.o . Roue. MeZ Jezus a- drouc'has .ber 'd'ho c'hOmzou-hà d~hQ esperan'S-._ -- . ' - ' - '-- .. : ' ' ' ' ' --'

« C'hui-,. _errieZha,. a glaL?k:.-ac'hanoh.-me ne· lc.et_ · abalitmour. d'ar: mirà~lou a ran, mez abalainorir-'

.-d'ar ba·ra ·a_ ineus_ roet. deoc'h. E leaclh bara;. ar. c'horv, klaskit eta ar-vagadurez a bado.atao·hàg a vezo ro~.t -deoc'h gat-Map .ari den.., ~A p'etra' ranker da aber-? -- .-.. -. ...., Kredit en Hini a zo digasset gat Doue; . -:'"'-Mez _pe_ z9are .mirakl-a rit ... hu e'vit :Q;ià kredimp

· enno.c'h .? Moizes, 'hen, :a r·oe d~hon tadoti· kaz· manil an dêzert, eur bar:a.diskennèt eu.Z· an Env ..

- M.oizes n'en deus morse roet- eur .bara-: dis­kennet euz an Env.- Bara·.aù-enV/arbara-ze-a ro _ etir vuez_ guirion d'ar bed, :n'euS-:_nemed. va. Zad e:_ c'helloud lie rei. ~ · . ' '· · · ·

-·-K,_mt~a-:ze,. em·ezho, rait deainp euz·-ar __ bara-.ie. ha rolt deompanezha atao, · .

. . .

a lak~~u~ __ g-ro~mol--_e tOuê~-an

~~~~··;~~p'~~'i. a :ve- ar· bara .. diskennet euZ -~ éo Jezus, map da Jozeph. Ni

•à.an<a,,ez lie- :vam. )J :- /-- ·• - • •

.•bc>nrsu:as : _.(( A:ri:·:_hini; e~ei:ha, _a gred ·. 'è:r_J-nhoU-me_. eri ._deus· ar.'yu~2;--da~ viken.' Mann an de­

.. : z~r.t:_n'e~-- deus, ket _. ffiiret- ':ou:z-.. ,ho _tadou da véi'vel. ,-:;,M:e.i: ah',·Uep, piou c:b_eilnal{:_,.a-.. ·zr.~bo_ euz -ar -bara. dis·­

-:- ·:k~nn_~t- euz_:an .e~v_;:; _:b.erineZ-_- n~ :-va~Vü ket. · ;Hogen; nle _.eoàr· bara diskennet-_e1,1z-an .env-; ar hàr~-i:e e9 . ·-va c~ho_ry .a rban .evit sil Vidigez-:ar_qeq_;. )) ..

. Ar grozmol· a ieas va• gresk' pa glefchot ar . c'hümzOu-ze~. ·.-.·~- :: · : __ · .. -. .

. , <<-,Peûaàz·;··-a lav·arent~hi a~:.eil-d'egile_, e.roi'hemà: d'eomp he gorv da zribi ? » · . · · ' J_ezüs ne_:-ra yan eyi~ kleVet.ho c.'homzoli ha: gue­lét hO zaritiinanfchoù; , _ -, _ · , _ . _ _ _. ·· fi,E 'l_'=~~i~rl~':'..e_ guirionez--; :me her lavar,deoc'h, ·

~:: euz.a ·-. Mab an den ha ma· na ket .c ennoç.'h_ .ar_ ·vuez._ ·

a' ev-,eu~c va goad ha- .me, ;en deii . da. veo. Rak

r v·ag:adur,ezha va goad a zo eun c'horv· hag _a-· ev e:Uz

ennn.onL-IIJe ha: me a jorn~ ennha,

'~ri~~::~mi~ vêvan dr.é va Zad, heu a

..

-'- 12 ··~ .· - ' ' - " - :, -"

A.beptu e SM gro~mol ha ~~~mrnou ; · .· • . · «- An-traoù~ze __ -go'uskoude;' ~rhezho,_ --11 zo· dtez

gYedï .ha pi ou -a: ell kr6di '_kornz6u- ·:en ,.tlo~~e_-z~ _ Piskibien _Jezus -ha za...:k_en- _.ar. re Ve)J.a,;_a Ie-as _a_ gat .ar_ Pharisi~"ned ·hag· · eJ?.ebourîe:n ·J ~z.us .e,vi~_ fa.:.O_- . màl he Jangaj,· .o . . . . :: . . ··

(( An dra~mà a i'St ·poall · d~oc'h ·,; ~ )a_var· )l.ôt: Zalvér-; ha_pEitra'_layar.oe'~ -._eta pa velqc'h Map a~;--· d~n ·e pigriàt en·-·enva~, ;he: vra .. genta;? A~- spere4

. eo a ro ar vuez, emezh~ _.goudeze, -h~ _ne k_et-~r(

. di'ihi #:ig·- ~_rve:Z ·m,a· S?njit: .Ar _-:p'hom~a~: .a me_us _.l'a-:_ varet a-eoc~h :a ·:z_,?_·s-pe~-!ed=Ij:;t-ln~ez-:;c-:-_me-z~en ho tm~e~

· e_· zeus kalz-a nû.-deus: ket)t .fe_i~ :ennho.p. Rak ous~, penn, den 'ne- deU 'd'in.,. me m~ .n'ben 4~us r_esevet. a_r · c'hra~s di gat va:· Z-ad. )) · · .. ·. __ l · _ " __ . , _ ..

Adalek ·an -deiz-se, an darn vma,- euz -~n d1skt\nen a.ioa he c'hedaJ etir--·rouantEiJeleZ.èni;a;r._bed~ma, à_/

- dec'has·diautha. Jezus·_- a htVar_as· neuZ4 d'hè.·z_3.Qü..: zek abostol : · • · . . . .. · .. : · ,

<<A ·c'hui, emezh3., a-kuit ·e Zeoc'h ive? _ ._ - A.ètr'ou, a respauntas P·ey' a da g~out pioŒ' e .-.<

zaffemp-ni? Ganeac'h-~'hui erna !ir c'hamza'u euz ar vuez .. a b_ada da- v-1ken~ Kred1 . ha,· go~~oud, a,_ 'reo~p e zac'h ar'_G'hrist, map ~n Dciue bea.' ll,_.'.- .• · ·

, . _ Je_zus n'oa ket eb gouzûud pwu ~ grede ha pwu ne arede ket. · mar komze· .evel a rea oa_ _abala-

. ·mou~· da uhan 'enz _an daouzek abaStoL 'Judas ·Is~~-- _ :. rioteS·, a- dlie _~er--· guer~a. Eve}_ ne laV~I~~---~~t -,e~r --;_· -:·­ge-r ar r'euzeudik-se,·ar·Zalver a lavaras.:. · ._ . -

it Me a meus dibabet àc'ha_noc'h hb taauzek,-:ha gauskaüde ·unau ac'hanac'h a_ za eJ]~- ü~a<:mL-· )) '\. -··-:: ·

Tdstaat .a rea lin amzer fall'. An d1skll~wn o· deus­dllezei hO: mestr. hag e_-touez· aü ebest~Lzo~ken;SP,•· -tan en çléus kavet emi treitoûr,. ·· ~-~ ..

·' _,;

IL

PIIENISU HA DEKAf>OOL:

_(

·~~~'k~,ifall oa troet ar speréjou ma ne Jellas --~ da -Jez;üs ·manf da ·J:èrüsale.m eVit:-gaue..,

P_ask •. · Dil:èzet-·evêl- in~·-zoa -gàt ~4e zis-

~~~~~~:JJ~::·,~~~~~joktor<>d hag ar vel~ien no dije _ r hag-_.h~- heu~ ntoa kef

fall- a en hem .u_pamis- evit · Deuet iut hoU da 'l'eza mignouned

entrc>ztru evit aber brezel -dezha·; heuill anezha -e le~;tc'h.evit kaout abek e'P he· gomzou hag-en he

.•••.090J'<>U·, _ kassouni.·oirtha· ètollez arbobl hag c.···• ·~~~,'~(;~~~ lakaat etre-_. daouarn ar justis~ .. ·- Goude ·: · Pask oue, mail ga tho dont er Galilee. Sel­

'"'• ~·':"'"'' piz ouz diskibien Jezus hag e veljorit ""'"'""" e zeal)t oc'h taol eli.beza goalc'het ho.da-

Evi~ -ar Phariziàned,_ kéhleht-se_ a io:;t eun­toi-fëd-éuz-:ar re vrass'a: Rak int-hi, ne dèa'r:it morse .··ac~h:'ta,ü\ eh en he_m ou_alC'hi· rrieur~a··veGh. Pa: ziS­tfoehf B!.IZ kear ·an dacheil publik, -en_ hem. .oualc>'!t•enl; p·emn···l<i'I-ilta-t.I ·.e 1·d. An iassou, ar podou­

na .. zrHcen ar_' gaele'i:m a v:ij.e:sefvichet varnhô ar­-~ a veze .pu~ifiet. Epad· ar_,·pred, -ba ar c'hiz ga­

da .lâkaat ali-Hz Em_'_ dour beg ho_ biiied.'· Pa ,za_.:. · dio.c;h_ t_~Ol,_ e·. Iakearlt·_ ho _d-O~rn ~n daur·'.béteg-· ·

· ·lezell--.Dmie., .~l'fr'~~~~;.:~'.~'~'' ,;~~,\~l :U1buzor két euz -a- .. oe teacn Doue.n'hen deusket la,•ar~et enOri >) .ha ·

a -brezeg d!an J~~::?~}=~!:l~~.~~rl~i' !~t~~~:~::iiJ ·zet ho zad pe -zhd: <<-Me· a Kement-se.ho Ro.veteo. n'eo mui_dleour- _ . e.uz-a .e:un kiit terri -gourç'hemennoù --?r!lsS~ : __ ·. evit hel .profit_ oc'h unan; l{~pok~~te,d) "'' uauuc e -komze IsaÏ' pa·lavare: :, «'Ar bobl~se

non-me div~r beg. an,teod ·;·_mez·,~~~·:~~~~:~~::~ ' diouzin. An-· dud-se b (te us ·_an_ · glask va gloar ha ne brezegont e ·n.eme•a .•:

· ___ traou -ervez ar bed-.- ». ' _· , Ar Pha.rizianed· n'oantket ~ c'hortqi eur res­pount ker _rust' hag a jom·ma,s· sebe~~t,_·ep Iay.a_ret

-eur ger._ · · .. :_ -_- ,'·. · ·.- · .:-· _ _, « selaouit_ hon;·a l~varas neuze, )ezus, pe-ket !lf

-pèz aia dr:e ar c'hi:nou e.o:_ a zotY -an_-.d_en,.--_~er~r:- ~ .pez a deu.er· meaz .anezhi.-F-Goud~_ze, e~ -hem ÜEm .... -. nas kuit. · _ -- ~ _ .Ervez p_rezegeDpou, ar: ~-harizian:ecl,--:~d!lôüarh_ ·a: n'irit-ket o-oalc'het a· zotr ar boued _-hag-ar ·bouf?ç!

· -soti-e.t- à ~otr -an_:_ den pe.nh~da:..benn.-. Pa . deu --htù~; Zalvet .da lavaret ne ell ket loustom an daouarn.

,-.i'

_Sci~r·i:·_a:n··dep.-,' e tiskare _ _g-oueziegez· ha 'santelèz .'ari Qpktored~se.· :Set_u perak _olle _eùn· tairiik_ -eniolc'h_ e_ t?u~z an dud: An ~b~stel.o deus aoun hag a cteù da :gaput.Jezus. _ _. · · · · · ,

. __ :·. «·1\t.[estr-; eirtezho, ar l?hariziailed- o ·deUs kà-. ·-:V et' ka-lz abek_·.enbo kamzoU·. · : : ·_- · 1

_· .. --_-.. :_·No pezet 'ket-a01in raZhb, _-a reSpountas. Jezus: _ __ .,Kem~nt plaq~er;t ~~"'~O -~_et- la~eat-·.e,n doùar -gat v-a ·-Zad a vezo· d1sc hri?:lennet. L1st -anezho- da.làvaret ·

Tud dall irit e vleina· tud da]] hag holl assamez ; kuezint er. f0z. )) ""!';_,- -:- - .. .• / -·

A-ri. _'ebestel; ken n_ebeud, no diwoa. ket -ente:ri.tet -m.a~_komzou'diveza- hor-~a'l;ver_ h'ag he:r peda('3··da

. esphkadezho he barabqlen. . • . . . . . , -._c~Penaôz, ,emezha_·-I rt'oc'h··ket :evit kourilpren . e)Isken ar. boued: -er -c'h?rv !ha, _gbude ·:ma vez·bet

malet eno,.e vez taolet.~r meaz?-Er c'houritrol ar -c'hor_nzpu -a lavar. ar güiçu ·-a_ deu· -Emz an ene;'-ha

. se tu ar pez a: _zotr _an ene. Euz _ar galoun· e' teu S:r · . sonjou vil,--3.n dezirou fall;an· oberou faU ·ar muntr· allaeronsi-, alliber~inaj_, ar· .hla.sfemou; ·kn .eur ge; an. hoU dechou fall ha divergont. Setu a-ze. ar pez a zoti: an den ha ne ket an dribi eb beza goalc'het an daouarn .. » 'i · · - ·,

__ ·_;\.r··Pharizian~d- a, ~oa ÎmQr· _en ·h'o· c'horv hag a· . 'glask~ ho zro. Jezus _a dee~_s· -euz ar vro-ze evit ·,~ur p_enna_d- ami er. _Mon-t à reas a dreuz ar .Galilee

hue1a beteg ,ar Phenlsii, var -doU:ar Tyr ha Sidon . Eno .e karje beza chommet kuzet ·'mez ar .brud ane~ " zha à-ioa·eat ell hé·raok. , '

Eur. c1hrég :euz bro--Kanaan ·a---deu.às-:_eun deiz, d:en h~m deuler,e c'.harz he. dreid evit her pe<!i da. z1~o_a~1a;he m~rc-ht~ ·lO~~e ga~oud an_ drouk-~pered:

« -Map .DaVid, a 1~-vâr:e:-hj, .o. peze:t zin. -Va inerç'h a ·zo g·o~l~gass~t gat; Spered .. ))_ . , _ _ _·.- --, ::

-. · J-ezus a/rea. van da_veza .beuzar-d'he; fedén,, he..Zi$kibien ··a doste:as. ·Ol\tha evit-· diskqez dezha ar · · vaouez7sé. .: _·, - :. ----- ·-·_ ·

- << Kassii ·anezhi kùit/a lavarent.:hi;: ne baoU:éz->-,; da.grial. _ . ' .. ·. ,·- ·· _- · i ·_. -· .. _. __ .

- M~ ne·-·douh. digass"Bt_ama, a respounta~hen_~-. nemed: evit.oS:péd dianket' a dribu-Is_raél. )) _ ·

·. MeZ· ar· C'hreg;"'~à~ulinet; __ d-ir,azli,a, à;· bedas gat muioc'h c1hoas 3.'-nerz. - _

· K Ne_ket--_inatl, .a laVaras--hen dezbi,_l<e~eret--bar~ ar vügalè _ha tèuler •anez~a d'ar ch_ass·.! _ _ _

-..._ Kement-se a zo .gmr, Aotrou; m_~z. ar -chaSS bihan odeus konje da zr:ibi -~uz. ar. br\liunachou, a . __ , · guez diVar daol ar mestr pe euz a _dr~d~oua,.r_IlJtr

· vugale. · · : . _ - _ - · · - Maouez, a la var _dezhi hor, Zalver, ho feiz a

zo krenv Ho peden e deus savettrat ho-merc'h. Ra' vezO gre~t ervez ma feU deoc'-h_-l ;, ·

Pa zistroâ:s ·d'ar g11ar, '-ar c::'hreg-~e:_ a_gayas.he merc'h en he goele, eat an dmoul d1var he zro ha pare -klok. . .. _ · . · : _ .

Enz ar Phemsn, Jezus a 1eas a ··dreuz ar irie~e.., zioü, varzu, .. an Dekaj)oql,- -N'~ doa' ke~ .a~kour;ta- ,_ c'héat' c'hoas .:er ·:vro-ze ·-ar mœakl great ·g~t hor'.­Zalver.-evit kass an d~aoulou-euz â. gorv eur paàur ·-. keaz. -Setu per'ak '_ e teue. -.eun, niVer_ ·a, dud .. en dro dezha ha,digass .a reant a bep seuft tud klaüv., tu~

·· ·mut .-·tud dall, .. ·tud. kamm, tud seizet .. Ho far~a a _rea hon hag an dlld a _j_omme mantret:.Unan a· ioa

eno bbuzar ha. '!lut•. Pe<\i _a rear anezha da asten a:

"/ 17

~i9qth~- hé iÛur'n. evit héÇ parea. ~B_en a. I~keàtfe~~­.. -:_nebe_udik- halo :di var · he···viz·: e skoliarn ar c'hlari~-' .·-V?~r- '_en. eur -làvà'r_êt_ :; Ephpheta) ·da -I3.va-ret .. -'eo ·;

dzgo1·tt-. · . ·- · . · . :, >.,R-aktaLe ·ziskouarn -:f zigo.fas ·; 'hè ~_eod.-l:t.iea:irèll-- ·,_ --·~__drq.:!Kaer en devoa _Jezu.s.:.~fenn O.utho embann h_e,

Vi'raklou, n'pa.nt ke't/ ev:i't · Iniret :- J< _Mad heU: deuS .· great· peb- _tra_, a )a Varent ·a ·bmJ:~z-,:peri.h_; ._d'ar .ri . V:?Uzar-e ro a1;-c'·hleved, d'a·I.": :re .. zall,- ar. gueled, -ha-_· ~.ar re vud_ar p_re~e~. )? · · , .. · . ."

.:-·, .'_Pa-ziou,ezas -e- Tallmùiuthâ.;.: e·_ tu ar c'h_üz~heol , :.d:al. l'enri ,~ _e _kav3.s- ena ar .. ppi:t;rizi~ned, deuet _ en.eun :' ",;_taol,_ da ,v_eza- mignoun:'~d'ar s,adus~~:r;ted~ e.Yit aber"

poan,da Je.zus: En 'dro-ma e,c !1QulenJOU.l digltt Je­zus ~a ra je -euri dra ·burzuduz- b-erin~k en: env. Mez ·

: Jezus, ne· falvezas··ket dezha rei _dezho ar- pez a c'h~mlen_ne-nt : _ « Pa deu ·an·3.bJ:trdaei-,. emezha;-_ rri_a veht, r.uz ar c'hoabr e livir.it. e-,vezo Kaer ·an :amzerc antfonoz·. Dioc'h ar mlntin, ·_nia veZ -tenVal à ri am~,·

.zer hà liou an tan':-varn4a, c'hui a, lavar _-e,.vezo , g_oal-avel.-_C'hui a·oar. dioc'h sinÜ1.1 au-· env hag a'

zranavez smo~ an arnzeriou brema. Nan, na:n,erhe~ ':iha- en eur huanadi, ar rumm-dud fall-ma a· c'hou:' ·, leii eur sin;· n'hen dev6zb: ken Sin nemed .. hini-ar

_ profed Jonas. ii . . · · Çioude beza komzet ev_èl-Se, e-_pignas· êi- :Vag· hàg

e Zea~ en tu-ali d'allenn. Epad _ma-~oani~e- treizia, .e -){elenne c]ioaz :P,e_ ziskibien_, f< Diouallit mad, erne­

:. zha-, 9.c'h ~ouell-ar Pharizianed,ar: Saddtis~aned hag ~ ,~~1, Herodianeçl.-_)> Pa .. glèlc4ont -ar gomz :. <(: Ouell >>

'· e -.tèuas -da- zonj ·:dezho. no doa tarn bara hag· e kr~d-chont e .rea· dezho- hor Zalve.r eun:· nebeil'dik'·-re­

xl;)ech. k'Tud -a· nebeild a .fe_iz,·-~ la.var 'hen dêzho. ne ' . - ' - ' ' .

-18

zonjit ·nemed e. bara ar c'horv. Pa meus rannet pemp bara et re pemp mil den, ped panerad a zo chomi:net. a zilerc'h?

. - Daouzek, emezho. - Ag e c"hellec'h sonjal oa menek ganen-me euz a·vara ar-c'horv pa lava­ren deoc'h dioual rak goell ar Pharizianed ? )>

GUelet a rej ont nêuze e komze hor Zalver euz skol fall ar Pharizianed.

III.

TRAOU DUDIUZ.

lE houez ar burzudou a ioa var nez bez a great.

•

BUET oa ar mare da gentelia an ebestel var

:31, Jezus a ieas ga tho varzu bro -Sezaree, h~g en eur ober hent e c'houlennas digatho:

« Petra' lavarer e touez an dud,euz Map an den? ......:... Aotrou, emezho, lod ho kerner evit Iann­

Vadezour, daru all evit Elias, lod aU evi-t Jeremias pe unan aU- bennak. euz ar profeted braz deuet a vara da veo.

- A c'hui, emezha,. evit piou hem c'hemerit ? -· C'hui, Aotrou, a Iavae raktal Simoun-Per ha

gat nerz; c'hui eo ~r C'hrist, Map an Doue buezek. - Eüruz-tre oud, Simon map da Jonas; rak n'eo

-19-

ket ar c'.hik nag ar goad eo o deus deSket kement­se did, mez va Zad pehini a zo en enV. Ha me a la var did e zoud Per, da lavaret -eo mean, ha var ar mean·ze me a'· zavo va iliz hag hall dor0jou an ivern ne vezint morse teeac'h de~hi.. Deoc'h e roin alc'hoeziou rouantelez an env. Kement o pezo liammet var an douar a vezo liammet en env · ha kement o pezo diliammet- var an douar a vez; di~ liaminet en env. ))

Dee ar c'homzou-ze, J ezus a zisklerie- sklear oa J?oue hag_ e lakea Per e penn. he iliz .. Goudeze, e t1spakas d1rak ho daoulagad truster ar Redampsion n'he anavezentket c'hoaz. Goude beza lavaret de­zho grouns tevel ha éhomn: eb lavaret da zen oa hen ar lVIessias gat aoun na vi je he enebourien en hem zavet outha araok ar poent, e tisklerias dezho e tlie._mont a ben nebeud da Jerusalem· hag en dije ena :Map an den kalz poan da c'hoŒzaon. Dianave­zet sat ar Fe gaz ~ touez ar bobl, sat prinsed ar vele1en, gat ar skr1bed hag ar Phar1zianed, e tlie beza lakeat d'ar maro; mez d'an trede deiz e-tlie dont euz a vara da veo. »

DrB ar c'helou truezilz-se, Jezus a lakeas tristi­digez B ka!oun he ziskibien. Ar re-ma a ioa var c'hed euz a eur rouantelez euz ar bed::.ma ha-a erna kollet gatho peb 6sperans. Per a denn he

0vestr

a gostez_ hag a la var dezha krenn e tlie ei:I hem gemer ee fessoun all pa zeo guir -da he c'halloud treac'h d'he l;wll inimied. « Afabad e ve, Aotrou, great deoc'h ei:·vez o c'h~us·. lavaret)). Per a aue d~ge~eret faU. Jezus a la var dezha grans: (( Teac'h dwuzm, Satan, gat da dentasionou. Guelet a res an traou ne ket ervez Doue, mez ervez ar bed. Ka-

·.·- 21-' ._ .

v. ··evtt l\llüize~· hag eurr ail evit EliM,:» Ne ouieket -. ____ · ~uz ar goabr,èn ·aue kl,ev_et- neuZe '-

e· tont. hag qr '!CmeZ- a .Iava:ce,;. « Hem a mui~:_kate{, an .hiniè:;t meùE; Iakeafènnha . ariezha. » ·pa .. gleVànt-'ar

· .. - 'a_.:g11ezas. _d'~_n douar v~r '< .a_-Javar,Jezus -d.ezho en eur douch

gât' he- zourn~· .hà-beût'-.eb.aoup:~ >> _:ga_.·;z·~vont f•.;:::eu ·u·u·''"' kaer devoa s_~llet en dro- dezo; _ne·-velont

o_a-ar_mirakl. ,. . · her-greàt-·evit. startaat ariezh6_er.

. . . ma· komze-dija. dezo_ euz. he--bas .. ·. _. __ · _ · e .Javar~s;déio dioual da lavaret ger p:a zen- euzar _pez.o. düa guel6t-keil·na v~je-sav'et.a varo :da: yeo. , · < · . · . -_:. Antronoz-,_ e_traoîi ;itr m~ne:z>e kav-as he_.-z1Skibien aiL .En dro dezho oa bodet .. eun. niver braz, a dud hitg.a skribet e iisrJut oÛtlw. Ar bob!, pavel Jezris

'-e tont:-a ia dre_ respet d'he ~ziambrouk ha d'he za-. Jù.di: Dioc'h-tu e c'houlen oùtho di var benn.petra

'edcf -an· _chvn et'rezho. :. _ . , _ -,. « Mestr_, a,-.respohntas~_ unau anezo en,.eur-zaou­

he--.dreid, digasset e meus Y a map d'ho· r~t··· ii' .· .. ·~~~~tj~~:~~~~~:~~.d·~~o:;'-- siouaz !--.gat eur;t._-diaoul mut. Ne

nemet_ha_._ 0 _ _pezet trüez :outha, _ poan- skriJuz- en· deùs_-., :Oioc'h' ma· vez

teu V-àrrajo11 dezha. -Kueza~r~ 8:t:t: dour; .krre7:a.'r·aen, la!L Pàde11 ar ·spered fall da gregi ·

d h,e d,eqler ·.a stok_he gor_v- d'an douar,_ e en h~ _G'll,inouhag __ ·è strak,he zerit .. Pa

Sp~r~_çi,,_·e .chomm- evel _m'ale.t ·hag anter ·. vaio._. Digasset e _m_oa ane~h~· .. diràK-. ho -tiSkibi13n evit he:.~area, M~z n'o deus ketJtellet. hen ober.

- ·- ,_ ' '_, .

,.,-/_ ~':F/:- ~-\,,,,.

j_'-''

' ', . -- ' . ':- -' - "

. - Û OUenn.dud diskredlk h!J. {ali, ~· ravar J~ZUS\. • pegeit-é'hoaz e c'hespèr_iii_Q.:.ril~ a._(fhariàC'h'?·_IJig~s~--~:-~ sitdliilar,c'hrouàdur.» :· ___ -' . _i __ ,--.·-· -.- .. __ -_.·

·Kerkent a -ma.velas. Je~ us;_ ·ar·spered a· _bil::l_s ad3it;~~ ,re ar c;hrouadùr h:ag-,a .. iulias. an.ezha ken rta .ioe<·: rienne.:· _ .· -- .~·-· , ; ., · : . , _-_ -_ ---.

- · << Pegeit'zo elna_ klaîivé1~ls:e: ~ ç,'_hou\ennàs J , - Abao'ue· l:te· ·vugale·~cl}.; _a lavaras aiL. _ _. .

spered, ___ aliez, evit)1_€(l~za_; a_.~da~l aqez~a:_.e!l doll:r, _ j

pe en tan., I)re drn_ez,-. -ADtrou; mar. ~-g.elht;-:Siko~ri~_: :~ ac'hariompln_ --~-. ~--'"" :~.;:-_~'_ .. ---::ç--::~·;::--··;:-_-, ;~ .. ·- -_ '·'·_ . <. _, . Jezus: a lava·rà~-dezh3/:.: _:<<;P~b- ~fa_ja.-·Zo:p_Qss~b~· .. -~

d'an hini a gred. A Kredi a rit-hu? y . ·.•. . . ··.· · : -: la-; kredi_a_ran·, a -Iavar:·-an_,_tî:td,gat ·(or~ ·da;e~ lau·: hogeD:k~esk~t ennhon ar f~iz. ».~; _ __. ... - .. ,:

Ar- bobl a_ Zlrede_ a- bep-.tu." J ~zus a 9 hbur9,rou~aS ar. spered ·_drbtik-Se -hag · ~--lavaras -d-ezh?> -g:oris):m seac'h: .· .

. (( Spei'ed _J:lpuzar ha,-'m?-t~ me-)lér._:~ourc'h~me;n~_' __ -_­d~1d, kerz er·-meaz euz:af-'C hr:ouadur-:ze ha d-1o_ual .. na :zistroi mui ennha. )) .- . -' -' ·.

A-r spefe~ _a ·laos}fâs eur_' griaden · spountuz araak tec'het' a 8jas -kemènt- _ar· _-c'hrouadur- rr· "·· ,. .. ' c'hommas,~ -stok hE3_ gorv .auz flll Q.ou~r ev el ni~rq._: . -« M·aro __ eo , a· lavaret :a.: bep-tu. » J\{ez .Jezus: p;:

beg_as en·_ he ~Ûurn, Çt; zavas anezha: goustadi~ ~ft'g' . ar potr_ a ellas chomm _.e un~Il- en:he za .. P~re_o_a .. Ar ba bl a. ioa· _souezet- _o .velet pe-ger .- br:az eo ga,llon4-_

. an Aotrou D_oue, a rente _rrieul.eu4id'ar pr.ofed lra .ne-ouie .ket--peQaoz _dis_kue:z·_- dezha. ~e;_-ana~~de~ez _- ~acL_

·. Tr-euzi a rejont goU,d~z~e ar·GahleeJwlt chs_tre1·da Gapharnaom_~: _Je~us -a d~c~he :diouz ar bob_L; ~,e~ ,e peb -leac;h-e-YIJe: ~<lig~_nv~r-et_~at,ar,brassa: .l~v~~e_:z-: ~r

·-pez a rÇ)e .kalz. __ joa_ ,d'he-_Zîs:kibi~n." Rak-ar:r13-mà. o- "". -daa maU _da.velet anezhà._e sèvel.he r.ouàntelèz var~ ' an douar;Evit ho. difazia, Jez-us· hO' e'h-elenne :are.- ar-.: c'hO~_zou'":m~- :- « L~kit do un en hO :kaloun·~ ertte,iha~ va -c hom;!:ou .. Map _aa -d_~n a vezo .lakeat- etre daou,..

· arn_"ar bec'hePi~n hag _ar re-ma her Îakai d'ar maro · mez d'an trededejz._e teui euz_-a- -vara·' da veo: -)>-. '

Selaou:_ ~- réa~t _he _gomzou _eh h? c'hOffipreri.; gouskoude ·ne. g~edent ket• goulen d1gatha. skleric

. _:jen-h_ag ar virionez 'e ·dije marteze ho Iakeat da ,fall-galoni .

' IV . \.

·· JEZUS A GUI'f'A AR GALILEE..

· .•. -- 'i-IUEc'H_miz _araok he_bas~ion, JézuS- a ieas --. _ .... ~a. Jerusa.~ém p.etr.à be~nak. _edo:.~no,d'C/h.· he

c hortoz d her lakaat dar maro he holl ini • ~ m~et en -hem ~av et a_-un.an. ·He ·zonj __ oa ,k:Ui- _

taat bro d~ag!'oudek ar Gahlee ha momda brezeg . he av1el dre_ ar Judee _hag ar. vro a zo.en tu~all d'ar -J.opr_den. -N~- _lav_aras ger_ q'ari · ebe:stél var ·ar p'ez a . dhe ober hag etJskermas ga tho etrezekar Samarij. Pa_~e~o~-~ vo~t. ·da, chene~ br:o; ~ ra 'eu:r -zen· a drue1; :va~ ~r- c herwu ha~ ar-~ her1ade.nnou.:.z~ (io bet enn_- .-

; '.· f,

ho ken-aliez __ ~à. v·e.ch ;·· e sonj. é'n ·eneon p~b~r..:ze gp. e · chal! kior sante\ ha br erna' ker kaledeU .· · .

<< Malerir. deoc'h·, KOroiaïq~-; -~ateur ideoc'h, Be-'. ths-aïd J -_a lavaras-hen; en ieu_r ziStrei ·v~rzU ar.c'he­rlou ·rellzeudik~se. Ty.r hai_~Sidon, ma vUe bet great·.

. ennho kement a yurzudou-· .eve l' 0 c~heu~.,.hu gael et, ·_ o·dije great: -pinij.en el- ·lul)u :hag·~er c'houriz-reu~ .. • ., .. ·Setu perak, -deiz ar varn,·Ile· vé~.or· ket ~er rust _evlt -., · Tyr ha Sidon a. ma vezor' evidoc~h. A}e, I(aphar-. nâ.om, sayet-.. gat Doue bet~g-.an .env-, .te a·goezo Q_e~ ·teg. en ifern ! .)) - ~ -~---:=,~---._~--~:-:-;-- - _ ...

Araok koumânE; l:lbour J>rà:?: he _.Yi~sibn, e ti babaS e Ünan daouzek diskib 'ha(tri-ugent_.·daj·vont a ·b~p­·tu dabrepar-·an hent·evitha: E1Jn- niV~)~-:-Pr:i.~ a wa bet ~è'h en hem ginnig dezha·h~ ne_.o;ue~t-.ket k;a­vet mad. Unan anezho a feUe dezha !Xeml1 Jezus e _peb leae'h; .mez pa la V aras ·Jezus 'dezh;a· :_ ·« Al-lerQ. o deus ho· c'heo hag âl laboussed ho .ne1z: hog,en_ ffiap an den -Ü'en deils- ,ket eul le'ac'h dQ "jon?h:ot · varnha hé benn-»., an· die..Bez-se a reas dezha kg;fi· ·

· Eun _all, araok mont da heul Jezus, a- ranke, ·eme:z;_­ha mOnt da zebelia he dad. K List-ar re._ varo. d~ zebelia ho. re vara, a ·lavaras dezha ·JeZus. -~> Eui1 aU C'hbaz.èn doa c'hoant_da voilt da l~var~t ke.navo da .d.nd he:_a·i : «_An· .ne~ pion bennak, a. la var: Jezas, a grog_-en:al_2-r hag ':;t âro kein dezha: goud.eze-_d~ Zellet var .he- Ierc'h _n\~o ket.-mad evlt rouantelez Doue.·)>'K8.ss a reas d'ar gear-an tri zen-ie·~_'ioa,. var var·. -An daOuzek ha·tri-ilgenf aU a ou~Jtasset daou ha daou e\.leac'h m'hen doa sonj da vont da gass kelou mad an a viel. Rei .a reas dezho galloud, ,da -brez~_g ha da bar~a ar re glaîiv,._ , .. .· __ _

- _Pa er~ujon.t er -gear genta e~:z a~ Samaru, ·kan·

25-

n!J,ded hor Zalver oue difennet outho lakaat ho z":~i~ er .-vro,:Jakez ~la lann. a c'h.quleq.ny:dija ·mn. VIJe-:koeZet tan an eiJ-V var ar gea-r~ze .. _JeZus- a re­~echas dezh9. ··.e· c'hOnlè~nent re.::(( Map ~n den, eiD:_e_zha, n,e ket_deuet da goll-an enèou~ mez d'ho zav.etei. _)) :. : . _. " · ,. , . Eleac'h mo·n~ ~ dreuz ar Samarii,.e-.kemeras .irao~ îiien !fe ·.tour.d~n:-Dre an P,~nt-s-e· e ?:el:ts 'da· ·{erusa-le_m,_en.ellr _dremen dt--e Jer1ko. . . , ,_. (i,Quei _··an· te} tou_ a_ ioa toSt ha .kerent J8zus herl alie·-a:en _he~ ziskuei en·templ 8vit .s_tartaat _he' ziS­

·- kibien en ho. feiz dre ar· guel euz -he _viraklou.­.\ .« J!~n, eme-zho, ne labour ·e-:k,nz, mar_fell dezha bez~

ana vezet- gat an dud. Ma rit-miraklon, -grit. anezbo ,dirak ar:bobli )) Jezus a ioa he--zonj mont-d'an.templ, mez -d'an. d~iz ha A'an ·heur a -Qlije- dezha. «Va amzer, elllez:ha, ne ket de.uet c'hoaz; mez evido­c'htiii. n".Buz-. ket amzer dioc'h amz'er. Rak ar béd

·n~en.·deus.ket_ a gassonni ouzoc'h: Ouzin-me· avad ' h~n deüs kaz,al5alam.:mr. ma tizbloan he oberoti fa\!. It _et_~-- d'ar· g·ouel; meZ evidon-n1e- ne dan lret ga­

_.neoch,. )) hag e poursuaz he hent-a-.ed ar Joilrden; . · E kichell Jeriko, eun doktor a deuas. d'he den ti

--hag·a îaVaras dez4a : _ . ,(( CMestr, petra rartkan~in_e da aber- evit kaout-ar

vuez·_eternel? - --:Petra' lënnit-hu ellezen? ~~ K:irct a redc'h an :Aotrou, ho Toue, a greiz

ho kaloun, ~~z. ho c'hollene., enz_ ho c~holl nerz hag ho nessa. evéldoc'h-oc'hunah-. -

....:....: M_ad o ~:h~uz ·re!;j:iountet; ·g-ri-t·kem-ent~se ·hag · e: vevot. ·

,M~z pio~-evel-se ~o va riesSa? )) _

:·~- '·'

-26-

Jezus a lavaras neuzed'an den ourgouilluz-se : - cc Eun den a ziskenne euz a Jerusalem evit

mont daJeriko pa guezas etre a'aouarn allaëroun. , Ar re-ma a dennas digatha kement munu-mad en doa gatha ha goude beza h_er brq:gduet e lezont anezha anter~ vara var an hent. Eur belek her gue­las hag ieas a-hiou; eullevit a dremenas ive dre'n hent-se ha ne reas van evit her guelet. l\1ez- eun den euz Samarii, pa her guelas, en devoue truez outha. Tostaat a reas outha, bandenna' reas he c'houliouha skuilla'reas varnho oleo haguin. Ne uze e pignas anezha var he varc'h hag e kassas anezha beteg an ostaleri dosta hag e kemeras peb soursi anezha. Antronoz e- roas daou bez arc'hant dan ostiz, en eur lavaret : cc Kemerit soursi cuz an den keaz-ma. Ar pez o · pezo dispignet ouzpenn evitha, en distre, me her paèo deoc'h. » Pehini euz an tri zen-ze a gav deoc'h a zo bet nessa an den anter lazet gat al laëron ?

- Eh douetans ebed, an hini en deus bet truez outha.

- Mad; it ha gril eveldha. » E Bethanii hor Zalver a lojas e -ti Lazar hag hef

ziou c'hoar, Martha. ha Mari. Houma, pec'herez koz l\1agdala, a ioa ·abaoue he c'honversion le un a garantez evit Doùe. Ch omm a rea e c'harz treid hor Zalver evit kiev et he. gomzou. Martha, av ad, a ge­mere kalz poan evit fayda dezha he bred.

« Aotrou, a lavaras-hi abalafin, va c'hoar a lez ac'hanon-me va unan-da labourat. Liviri.t eta dezhi dont d'am zikour.

- Martha, Martha, a :fespountas hor Zalver, . ka1z poan ha kalz nec'hamant a gemerit gat e-leiz

- 27

a draou. Hogen eun dra ebken a zo ret. Mari e deus choazet al loden voila ha ne vezo ket ten­net digathi. ))

Pa erruas var gorre menez Olivet, e kavas eno he zaouzek-ha-tri-ugent diskib, var c'hed dezha, en distro euz ho mission. Laouen braz oant. << Ao­trou, emczo, an diaoulou zo-ken a zent ouzomp en oc'h hano-c'hui. )) - « la, a respount dezho Jezus, gue let a rean Satan e kueza euz an env evel eul 1uc'heden. Deoc'h emeus roet galloud da valè var ar c'hr._uged hagar sarparited eb kaout drouk. Di­ouallit da gemeret fouge abalamourma sentouzoc'h ar sperejou. Mez bezit laouen aba:lamour o c'ha­noiou a zo skrivet var leoriou ar baradoz.- Va Zad~ emezha goudeze, -me ho trugareka da veza ku­ze~· an traou-ze ouz an· doktored hag an dud a skiant vraz ha da vezaho diskuliet d'an dud dister. Den ne oar petra eo an Tad neined he vap ebken ha kement hini a blijo gat ar Map hen diskleri~ dezha. )) Distrei a ra neuie varzu he ziskibien hag ela var dezho : (( Eüruz an daoulagad o deus gue­let ar pez o c'heus guelet. Me her la var deoc'h; kalz profeted 'ha kalz rouanez o deus bet c'hoant da velet ar pez a velit ha n:ho deùs ket guelet; c'hoant de glevet ar pez a glev1t ha n'ho deus ket klevet."

J;

; ; êf 1·

!~!~!i!l!l~!l!'.· v, {

GOUEL .AN TllLTOTL.

.• ,_ ... oÙE .. L .·a? ... t.~lt. ou pe. a. ___ ,n.;·.~_.•"" .. Jre····_.·."_·_·_·.n~k_l·o·;.~u .. a·_z_i.ga ___ s.'se , , _ da zonJ dar J uzeym~ euz 'ar burzudou-· en _ devoa --grea:b,fl;.n, 4qt_r-o:g,_:__Dotie _J:vit ho zud ·

·~Foz,- epaa-·m'e4ont- diridan- àn t~ltou en de-. zert~ Ep:;td-<:!D- eif~ervez rn~ 'i)ad~<ar. ·eOùèii9u:--ze~·, an Israehted a. loJe en-dro -~ fl:ll t,empl d!f!dan \e)lô!l sa v et gat brankol) .g\az. A~ hanq, e .zeani d~an.templ da· gana _: Alleluw, brankou _p;:t~mez- e.n ho do_urn. E doak ar Zlzun·p~nn~da-;benn e veze.kiD;niget da.Zoue k~lz loened _e sakr1fis ha var an 8.G-te_r;a binîjen-~-VlJO lakeat kali prof. . , . . .

-Ar goueliou kaer-ze ne elj.int ket _mou ~.a e kalo~R ~ · ar Pharizianed ar gounnar. o. dèvoa oc'h?Jezus. Fel- · laud a_readezho, ~o~s_to,_pe_·gopstà-, _paka -aneZha ·aa genver ar gou~hou~ma ha klask. a 1~e.ont ariezha a-bep t~t.·N'oa ket diez he g~àqt .. E -toUez. ar.bar­dounerien ne oa ken· kaûz nen:1ed.divàr benn JeZus: , Lod a lavare oa euz a berz Do1.1e · ·darri ·a:lavare.ne o~ nemed eun istrogel e tronipla 'àn--dud. Ar rumm ·

'd:ve.za-;-ma ~ dud15a a rea-;:tr ,I~Ùiiq,_·trouz evèl ma·-~­'? hoarvez atao, I:Ia mignounédJeZus ne lavareni ger gat a?';'n da veza tamallet ha. goal-gasset gat ar Phar1zmned. · · ·

. · Kredi a reat_ ne vije _ ke,t pignet J~zus. bete J eru-.· salem,·pa.·oue an holl souezet e-velet -an·~zhà-deiz ar

-g6h~re: _v:o'nÎ d!aU terrtpl hag: Oc'h~en he'm: l3.k~~-t e· _ plass .. eyit. :preze~--- d'a)· b9bl. .. ~erkent,, II!igriolJned

- ha$· m~mwd,-'Sa.4Qus:e~ned ha_ Pha~:izianed.,_beleieti ha doktored a v_odas en-dro dezha, lod evit kaout k~'~_r·ar. pez a:: 1ava~e, lo_d. -ail evit kaoU.t abek.

N'he_~ .dua._kètJ:œe~èget epad- peU amzer ma: Oue ~·abatuet ar·b:O_bl ha·ma ldevet tud .. e lavaret : (( J:'e­

. naoz.e,c~_~ell-'gouioutl ker kaer a;- Skritùr Sakt"~-, eb béza jamez hen de~~<et? , N'oa ket bel. er skol, _.;n1h_e_Ij_ deyoa bet nep.-mestr. Jezus a ro da e:çnent

· d~zho.hen deus:ar c'holieziegeZ-se evei Doue;·_, . cc- Ar gelénna.durez a rûan ·deoc'h ne ket ac'ha­ll?il_-~e ·-·~o :; . m-eJmeuf$ __ ~e fesevet 'digafva Zad pe­

:ll.lma·-zo en .env. .. _Iy-1~ raffec'h bolOntez-va Zad, e· velfec'h pre'stik -_ -e ·: t~il;- ar gelennaduJ;"ez-se ·:di gat Doue.':E' tniloé'h à tao: gàt' lezen.MoizeS ha ne baoue­zit da rebeCh-,d'in' etor~an allezen-ze: Var· an diga­rez-se .e kla's.kit va_.lf.l.IF~at . d'ar· maro ha gouskoude c'hui 0c'h un·an nè virit ket ·a}}ezen.- .' '

?-_-Pi~u eti:t; a gri ~nan ·benn~k, a -_feil. ~ezha ho Jakaat.d ar maro? Red e ye an d1aoul eu. ho korY. »

J9ztis a·· respqu:O.t~s· :. « Eun .dervez -s"ado:rn e :rp-eus great eur-nürakl hag oc'h eat halle kouiJ­

·na_r;. c'hui gou~kou?e _a ;ra. -ar sirkorisizion .d~an del.z-se. Perak e zif·li'llen· egar abala~our- ma meus pareet eun den -kliihV ? >>

· . Ar ,PhariZiane-d ·nè c'houient petra da lavar~t. K~iz J~rUSàlein._n'bàp:t ·ket eb gouzoud ·a:r pez a glasket ober_d'hor Zalver· hag a ·c'houlenne .. entre:z:o ,PyraJc·e- lezet -- kernent .kabe,str gantha da brezég. «"A n'.e.ket erria, einezho n deus c'hoant da lakaat ··

· -d'_a'r mar6? P~ira-e6· eia ma leze!- anè.Zha- da. brezek e publik, eb -ma klask' den mi ret out ha?, Daoust a

30-. -~ - ..

prinsed ar v~~eien_ o -·9-effe he ~nav;ezè~.e':e(~C?u~_; Gouskoude n1·a oar-èuz ~ be· leac h.e -.teu ·an ·den-·

·ma h3. den ne' oU.e.Zo eùz .a ·be-·1eâc"h e_ teu-·ar C'hi-i~C · .. - - :: - . · __ , -

- Gouzoud a rit piou_:,oun_ hag- e11z; a be 1éaC~h e teu::tn, a respount Jezus. Hogen··-f.le· ~_naveziVket _: an hini en deus va-digasset~ Me_hen *nal)e:Z; :rak' ·anezh~ e te·uan.hag Hen-.eo ··tm .de-us Y a diga~s'et, · Va c'hlask 'a reot .ha n'hem. c'haffot ket. Rak: el leac:h ma vezin ne._Qlloc'h ket don.L !> j·._ ~- _. .

Ar darn -vuia a.-gre_d~- en:p.ha._11aK' eVe! a ~ft va~ _ rent, -ar C'hri~tne-elle:k-st-üb~~r-~-l!ioc'li -ayurzu1l0ll_-_-·. eget he ma._ K,effient-se a la~e~s- .da ëgar-.i .penn,Où. · braz .-.ar C'hb'tiseir ken na gaschont tqd ·dat g·regi, · ennha. An -·eizvèd dervez .· oa euz ap gqueL hag_ i-ve · an diveza. -Hciude ar sakrifis grea~ dioc'h, ar-:mintip.; eur.belek-a ieas, ev el kustum, da feünteu:n Siloe gat eur pod aour' da gerc~·het tri muzulad dpur. Pa ieè pignet en terripl, e skuill an dour.:.z~ e ~'harz Aoter ar Binijen e memor euz an dour mu~ak_uluz·'en doa­lakeat Doue da daria euz àr garrek, er goueleC'h. D'ar poe nt-se, Jezus, en he za, a l~var dezho: <<An nep pi ou bennak en deus sec'het, n'en P,eus. n(,3nied dont. daved-hon. An hinia gred ennhon-ine, a redo. euz -4e· gov eienenno11 dOur bea;, er vez ma ~.à y ar ar · Skritur .. )) Hor Zalver a gomze euz ar Spered San'tel a dlie diskeri divezatoc'h var ar_ gutr ziskibien. _ .

- Euz 3.n dud a ioa eno, lod a-lavare :·<{ Hemà-a zo eur prqfed braz.- Ar C'hrist eo, a lavare Iodai!.~

. Daoust ag ar C'hrist ·a de mo euz ar Galilee., em.e ar · re habil~var ar.Skritur? A--ne ket merket etiskennb

euz a lignez Dàviçl. hag euz a vourk Bethlehem?: JJ _·

He inimiêd a ioa en-dro·çl.ezha; ,mez de~ ne gr.edas

---.. 31

teuler he zaoi.iar:h Vaî>riha·. ·Ar ghua:rd~:q a zisirü?lS .. nl~zek d'ar gear da goù.nta ar pez a ioa- bet c'hoar­Ve'zet.

_« _Perakn'o c'heus-henlc.~t-digassetaiila, a c'hou­Jen prinsed ar veleien hag ar·Phàrizianed? ·

·, ___ -:_-,Perak? -emézO ~ .abalaindur,- morse· d'en n'en deus konizet eVél énnheS.

- Petra-'! Daoust a c'hui j1_ ve toU~ll~t h:-e. g"atb.a '!­E.toli~z prinsed _a},'v-ele~_e-f.l hag-ar ·PhariZianed, a kaorif a raffec'h unaJl ebken ag a gredfe ennha,?,;A· mont-a reoc'h ive·da·heul.ar·-boblmunud-se ne ana-

. Vez.-k8t aL-lézen- hag a zo -mallozet gat _Doue?_))' _'.·­,--; Kement-a zrouk- a-io<i.-eD.nho, ma.edont,e:.vont da Ieusker an eskumm'unug~-~- var Jezus_·ha 4a'·rei urz dezha-d.a d8c'het eû.z a'.rv:ro. Mez·.unan euzpennon_ bra.Z ar Sanhedriri', .-.Nicodém,·. an 'l)ini a ioa be.t_ en rioz, daou vlo~z-a"ioa;e tiviz-giitt hor-Zalver,- en hem Zav:as_a enéb eun he'rive~ep injUstiss·.~ · · : - « Ne ellit ket ober kement-se, emezha. Daoust ag ho lezen a ro konje da varn·.eun den eb he gle­vet,- eb beza klasket ·petra en-de--.w· great _?

- Sell-ta ! m'e~ aoun oc'-h ive G.alilean! emezho dre ehoaperez, Mad! Trait ha. distT0it ar Skritu­riou hag e veloc'h ne deu ket eur ·.profed. eu~·;ar Galilee. '.l) '---'

Var g~ment-se e tistrojont peb hini d'he dieb beza great netra a _ eneb J ezus ; hogen, ne _,zaleint ket. · · -

VI.

· ~N DEN GANET DALJL.

li. "NTRONOZ. ·ar_ gouel, epad ·m'edo ... Jezus ,eh

te.mpl e .. k· ele .. rr .. ··e···u~. n .. ··.·v. er braz -~--d~~' ~"7 sk-r· .. i~ bed: ~ag ~r_P~~J:Z_I~:t~-_d_::t z1~assas tlezha eur C breg ak a '~oa bet .paket .oc1h aber ar

pec'hed. . · , . · · · ,! , , : ·. . , · cc IVIeStr.; eme·zo, leze ri-- _M6iz"es- a. èlhourè'hemèn

:l~z.a_ar c'hr,eg-ma a daüliou~meià;.h4 c'hui-:petra' hv1r1t? )) : · ·1'- · · .

Ar goulén-ze a ioa· euh taol finessà. Rak nia tifen Jezus he laza,- e vezo tamallet da vont::a fmeb allé·­Zen; mar JeU dezha eve lakeat d'ar. marP . e vezb 'tamalletive eve! eun.den k~iz. Rak pel! a io~ dija oa . eat. al fezen-ze d'an traoiï. ·

E I8itc'h. respOunt dezn var eeun, -Je:.;:v.s, :da01i·:.. bleget, .a skriv gat he viz var ar boultreri. Ar ré hen tamâlle a ell kredi' ~-verke eno ho ,han'oiou eve! ma tlie obér peb barne~- araok kleVét. a~ 'testoU".­Inouïa rea-nt, hag e Iavarjont ·dezha·hasta affo. Je~ zus a zao neuze sounn hag en eur· ober eur,zeU varnho e lavar : - , .· -, ~ An hi nf aG_'h'anodh a zo dire beCh, ra deui d~

deuler outhi ar mean ken ta'! » --Daoubleget, e skviv 3.darr.e vàr ar --&o.ultren. 'E-n

d~o·ma, e son je dezo1 edo e skriva l]o- fec~hejû~; -ha

'- 33-: . .

-. ' -·

· ··setu- ·hi da_ ziska~pa âc'hanci sioul;:-ar re èossa· d"a '. ;gerita.- Jezus·· ajorlune .... e __ ·un~n. var_ al ~e~c'h. Ar

c!hreg _a ioa en -he1

za'.dirazha.· «-.M~ouez,. ~mezh~, e· Pe -leac'h erna ar: re· a. damalle ac.hano~h? Den n:e'n.deus ho· lakeat d~ar maro ?:Na me ne r~n ket kei1.nebeud. I.t.:_e peqc'h ··ha ne·-.bec'hit mU,i. })-

. . Eur -véCh all, evi~- -.diskuez. e: zoa Doue,:e}avare · :evelhen.. _« Me:-eo· sklerij~n ar .bed; ah h~m a deu

d'ain heb.Lllé gerz· k~t eil 'denvalij_~n. }) . . . _ Af Pharizianed a lavaras dezha ne dhe_ ket :r.enta t_eSte:rli ànèzha e 1.1llan. Jezus.a respountaS ~-«Da~

·oUSt ma -tongan testeD;i ac'hanon -va unan, va zet teni a··:z;o cTuir: Rak gouzoud a, ran euz a be leach e· teuan h~ d3.. be.le.ac-'h e _z:an. C'h11i -a~ad.ne o~­

. ioc'h ket euz a be leac~h e teuan. -·Rak ne v_armt . ·nemed erVez ar c'hik. Ouspenn-ze: ne maoun ket .va ·Unau. Rak-en e_ür zigass ac';harion ama va Zad-en deUs -roe~ d'in· ·g~Uoùd da- aber burzudo-uhag ·a ren~ dfe-ze testeni d'in. Hagen, ervez al l.ezen, testen~· daou.zen -a ·zo aoualac'h. >> -.Neuze e c'ho-q.lenjo_nt digatha e pe leac'h edo be dad evit ober dezha drs­kleria'oa Doue ha gelloud hen tamall eve! blasfema-tour. 1\iez Jezu_s a vele ho finessaou.. ·

<< Ne anavezit, emezha, n'a- .va Zad· na me. Ma ~o pije ànave:zet m3.d ac'hanon..-.me, ·'o pije ive ana ve-zet va Zad. .

. -Eun dfoiad..:all," e c'hourdrouzas an~zhO da vervel :,. en ·ho fec'h-ed: « E maoun e vont kq1t, eme_zha ;,.va . c'hlask a reoc'h ha n'herA c'havot ket. ha mervel a

· i-_e_oc'h ·en ho pec'hed~ Ia-; ma·. ne gred1t ket -ennhon, e vàrvoc'h en ho péc'hed. » · · ·- MeZ _piou oc'h-c'hu,i,· emint,-hi? _ . .

' ..._, Ar pei ~ la varan de;oc'h aba~ue ar pe~n kenta~

Pa o pezo sa v et tnab an den divar :an.1dquar,.-~6uze · e oue,z-oc'·h piou ounn ha ne ran netra; ac'ha-non va unan,, meze küril~an atab ·a-berz va·Zad.

'' Da1c'hit·mad d~am c~homzou, a Ja:var-hen.d'an 'dud_vad·aioaen dro dezha, hag'·e vez6c'h-e guirio­

nez- Y": -diskibien. AnaolJd a i'eoc'h ~r ~i:rionez, hag ar V1r10nez ho~tenno a sklavâj. ·:. . .

-:-- A- sklavaj, erne ar Pharizianed, d~ouk elmho ?_ ·i.~­Ni a-zo euz a· ouenn Abraham. ha. ·n!eu~s- ket· eur ' sklav en hon touez·. . ~ E .guirianez, .e guiriOnez, m'h6r lk.Var deoc~-h-;'

erne Jezus; anhini- a ra ~!: _ _p_!3è'}J_~d:_~_z"b-Sklav d'ar_ peo'hed. Pa vezoc'li 1iehennet a skla:vaJ gat map -Doue, nèuze e vezoc'h~ e guirionéz,-libk.M~r-d'oç'h bugale Abraham, grit eve) A.braham;-'C'lmi a feil deoc'h va 1akaat d'ar marü aha.lam6ur.---illa laVar.!{n deoc'h ar virionez .. Abraham n'' en det.J.S :ke~ great·­evel-se. C'hui .ne rit nemed a berou ho tad. . . -'

- Hon tad.-ni eo Doue; a leverjont en. eur ioual'; - .Ma vi je bet Doue ho tad, a respountas J ezus;

c'hui o pi je karantez evidon. Rak m,e a~ zo deuet, a·­Zone evit disken.n_ beteg ama. Mez -ho tad, deoc'h c'hui eo an diaoul; ân hini -a zo bet bepr~d muntrer ... Heii eo a laka fourr,.dennou en ho penn. Gaouiad eo ·ha tad ar geier. Outha e- sentit. Me a la Var_ de­oc'h ar virione~ ha .n'hem c'hredit ket. Gouskoüdé

: pion ac'ha:noc'h .-a: ell.~ama_ll d'in-me an d.istérra pe-­c'hed? Mez. ne zelaouit ket ac'h3.llon abalamour ne~ maoc'h ket a du gat Doue hag eur maleur braz eo evidoc'h ;· rak an n"ep piou.benhak a virVa c'-homz, a vevo da viken·.

..:._ Evit-outh.é,_ emezho;'ne do ut nEimed eur Sama­ritan hag eun· den possede! gat an diaouL Abraham

. r: ·- ;~. : '

. __ :_ -- .. ·- f -... d , o-.'maro ·.ha te-a Ia:v:a:r ... _a._zO inarn; ar pro._ he~e.- -~-·z.r.o da le'zen_ '. Neuze'.-ta -· ... bk®- =am · · ?E :-·n~ yaryo l __ , , -"Ab 'h nlhag·arprofeted .- ur

-~:.- te_zQ brassoc.~_ew~t ·:~~ a _,-· " ·. '.: h 'hoaz pwu,out"7te-?. - -. - - · J _:_ .. _vec c _ , ._ .. 1 _-:-·nan:·a-respounüts. _-ezus, :. · ·:_-.::..Maenhèmvèp.;:tnv.a.~r'· 'd-- _- ·a~hini al1.an-~a __ :~_e_~leU:di Ile 'da_l netra: -v, al. :!Zad.- ~Co:h· . ,· -,:_ri'h_.en·'_ an_ a, · · -·T · -- -· -a:·va meu· eu L · -u vit-:ho pl,le_, -eo a.r ' .. -- ' ' ha ma -lavarfe.n: .n'h~n vezit: ~et_:. ~e-_.hen. all~ri~zel oi)~oC'hl.li,_j3ur_-g;;aq:Uiad. an.av.ezafl:-ket,evefenhe - ·lleUS .c'hOanteat·-a hoU:·· 'A.bràham, ho tad -~oz, en me H.e .velet hei! deus galQun- guelet. va .. -e.rvE;z.,.. :. .

hag. eo maro laokuen. ter ·ka-rît vldaz .·a-lavftfent,en '\ · · ·N'e c'heus et an - . ' · 1 - ' . .· · ' · uelet Aoraham . '

eur ·c'hoap~~t,_ ha;g e'~e~e-l:v~-i-- a·eoc'l:i, erne JezuS,·_· ~ ,.·. ·_~ E gmrwn~z,-m . i ·

.. the a .ioa ~raok_ Ab{a_ha~~t· d~zlio skle_ar Oa Doue.Ar .·, Andra-ze. a ~oa. a,v _-. . at ·ho imor. Dastum a,

: _Pha~j~iaq~.d n~ ~~d~nt :~ia~fematour. MBz -Jezus-_~ . rej ont me-m evi.t laz~ bl hag a ieas-_ er meaz euz. an

; . dec'has a douez ar o k kuitaitt.Jerusalem, ~e- fel­' templ. Gouskoude, arao . . . kl braz edo aatha ar , 'la:'s._dezha·.diskuez.d~e eur mm~ . o

_·vir.ioii:z·i-. . _ i· ... -·ataü eun_den ag ·_a ioa · ·. ·. , E--kiChen-an,temp_, e VIJen e.c'houlenne aü alu-.' · .. ·4all aba,oue rn oa. _g~n~~~ EJZziis ··a doste~s outha,

ze-n .. _An-holl4en a,nftve p.bultren ha _vat.ar·.pri-ze a granc}:tas_var. __ euntam . -d -h e la:varas .. ·: a: It· .

:. è c~holp~z de'~h?' ~e·z~o~lagSB:loe- ae~- c'hresteiz -d'an d'en hem·oualchi e pm~m. J:_ -h - oualc~has hag

' tem_pl._y -An den dall. a, Je~s,_ en e.m ' . --

" a. zistroa~ .pare ~~~~~:~~arter .He amezeien ha. -ke~ .- :_K_erk;e~t, ~m9--_,g= ·--t-'da r-ei dezha ·an aluz.en, o .- ·~ent q1m-a, ,wa uoaz,e .- . ;

doa poan ·e.kredi ar· pe.Z a ~ei~ni-:: (rA ~·eo n~?:· an dap _a vèlemp a.Zeze.t '. ~ ki Chen .an c'Jwulen 3.n a)uzEm ?_-Ennez eO; ·zŒr,:a la var lèd.

'N'e ket ennez eü, a; lavare -Jod-alt - Henyel ceo outha, mez ne- ket 'he'n ~o; )) . -. -_: _. v-'

, ~ (( Me·va una-n_ eo, a lava'i>-an"~all,-·ha· nan . aiL · · · · . · · • .·· ·. ·'. ! 1

- « .Penaoz :eD:·bet di goret -d'id_ ~a ZaouJagad, c'houlenne .an dud ? · · · ' · ' ·

'- «-An .den-ze a_ zo han V et Jez_u~ en deus frottét: anezhq d'in gat pri, en deus kassel ac'harion d'e[l · hem qualc'hi- e_ pinsj_p._·_.Si_!Q~·--... D~_ o.pn eat;. en. hem oualc~hj a· meus--grèa:t_;na s·etu· _ _-e ve;Jan skl_ea:r.))

Ar bobl, pà·gle.vas.baP,o Jez-us, -~- -ioa e·yont·4'ii grial gat ar joa. Mez tud ar·Sanhedrin a io·a eno ha

· gouzoud a reat petra'ioa e c'hortoi ar re a ioa a . du gat ar.pr'ofed. Gat aoun,. e. ChoiTijor;tt siouL -Lod_.· evit aber_ allez d'ar-Pharizianed a .c'lioülennas·digat an. dalle pe lèac'h edo Jezusc Mez '·hema ne oui~ ket lavaret dezho e pe leac'h édo e chomm ha s.etu . hi e kass aneiha dirak an doktored. Digor oa ar, · zadorn .d'at poeiit ril'o'a great ar mirakl. Seru ~da:r:-: re eun ahek evit ar"Pharizianed .da .damall- Jezus. Ar- va.Pnerien 'a· C'_hÜulenriaS. digÇtt a~ ·hilli dall · pè~ naoz oa bet pareet : . . ·

.«· Pri en de'us lakeat.-d'in var va d;:.toulà'ged, eme­zha,·~~-'tt'oun goudeze d'e-n .hem oua:Jc'hi hag::_qu_n pare.:.>> . . ·? - :. ·. . -·.-·. ,

Setu eur· burzud a ire· ellet ket nac'h ;_mez a.do_q.t', a rèa a berz Doue? Darn -a ·Javare' pe elle_ -Ke_t ar iilirakl-se dont --a berz DO-ue, ab8Jamour DoUe· ne e'hell ket rei kement a c'lÎaÜgtid- ·da'etin·den -ag·a­dorr lezen ar zadorn, Ar re ail, eun tarn furroc'h,

'""" 37 """ .

~ l}(~.UIOH::~ peùaoz eur pec'h~ur en'dije gellet.

. d' den dall,/etra' zonjes da a ]eve;Jonà a~i oret d'i da zaoulagad? an,hlm en eus ~a-red~ zeo eur profed.)) ~--- '•·· . emezha var eeun, t> • d dall . mar-

I 'h . tho teBtem an en ' aoua ac evi t 8 pa et evit lavaret

"' v·~.,·o·a···bet tromplet, mkarl ezk Kemennet aue d'he R d a ela ober en as , 1 t td O'eier. e o . k b ner hag oue gou enne , gerent dont dira ar ar

, zra digatho : .. . .. . . ? A gariet eo.dall? Mar . " Ag hennez eo ·ho maJ · deuet da velet sklear deo gan et da li' penaoz e en . . . •

>_brema·-?_ » . · ·'mita~. a~grenn·. ù A-n dep_~ze. eo. : Int-hi . a respo , d Il Penaoz ev el brema, pwu

' ·hotmap ha ganet eo a ~aonlagad ?Var ar poent- , en dé us d!goret dezha hde . 'h netra. Ouspenn zo. .. - , p evlt lavaret . eoc . h ha - hen a ·se n oum .. · d .Goulennit d1gat a g · · Ar potr a zo en_oa . - - . - .

· ll;waro droc'h. " . ·. . ba aoun da gueza dindan an . Kere,nt an d~_~L o dev diù'danhi iœment a -an~ veze. eskù.miiiunugena~ueze . . èrak rte reont- nemed Jez.us evit ar C'hrlSt. Se\uh~g e roon.t œho map ar

ckounta ar, pez .a zo err~~ u var eon. Red eo. d'ar . aarg . da esphk:.t an 1· Q! ha an hini a ioa bet dal1. barner digàE?s,adar}t IK~mz -"Crat. lealdet -ha -rent

' .. ..,., ,,,,. « Gu~lomp, e~ez a._ . e zéoo an _den-:ze· e'ur .p~~ glpar da Zoue. Me a oar . , ... · ... · ..

· c~heur. ; ·_ , _ f ·. , d 0

• eVidorî-me ne ouzoun. . _ Pee heur éo, P" ne , ~n'dai\ ha brema e·velan ·k' t Ar pez à ouzoun eo o_ .· - . ,

e.. . 1 . ', ·a , sklear. . k de. etra en deus-heu greàt d'I ;·

. - Mez ·gdoeuuss•h~n dtgoref da zaoulagad? .·. ··penaoz en._ ... ·, _ . - _ · , '

.. 'lll : :,:1"1·

-38- •. !!··'' ' .j ,' ·;>," . ' . '.- -, : ' - ,._ j ·)_;,_ c._ Hèr lavàret à meus. deoc'hi dija, emeiha gail

eun tamik goap ha_. va ·e'hlev~t in·ad 0-c'héùs .. Pe.t j. rak-_e feil deoc'h- va Jakaat_ d~-- zi~trei var ·âr -Pei a;:L ~e~s diskleriet?_A. e~h6ant -a-zo :savet g&neoe'hu~ .f ---~ Ive d~ veza he zrsk1fnen? )> . . _ . - - . ,.-,

N'o doa -:ket _re a ~ail oz evit ar bal tek-se, iiioa béi: ! divergont aoualac'h . evit. goapaat, doktoredlsrael. i (. - . << Bèz da ·unan~ he .Ziskib, _em~ez:q.o a bouez penn; j ( èvidomp~ni a· z_o ~iskibi~n Müizes. ~ouzoud a reomp}

_en de_us ])oue komze~:oc'h Môizes;_.mèz ne ouzbri:tp · ket pwu a gelen,da b.rofed-te. " : . · · ..

D'ar._ niomeil_t::S_e~èlle_---a.-r--paour .. :-keaz ·-a reseva~ _;.; __ .. muioc'h c'hoaZ<ùiklèrijen egeLhe za0ulagad hag ·:: e_lavaraSd~spounthagatne~z::. , - . . ·· i_~

- {(Ne ·Ouzoc'h ket a· berz 'piou --~ komz, a la.Vàr t-.f _:.·-:--· heU. d'ar Phariziaüed,·- ha g_ou_skpùqe ell deus-·digci..; -.. ret d'in va daoulagad I Hogen n'eus ket eun den a ne c'hoar ne vez ket ar pec'heur selaouet gat Doue ha ne ro Doue he c'haHoud nemed·_d'an d~p a· rent dezha henor hag a ra he volontez. A klevet o c'heus eur vech bei:mak en deffe eun den 'digoret he zaou-"

.lagad, roet ar sklerijen da eun .den .ganet dall ? Ma ne vi je ket hema a:be:r:z: ·nou~, ne·raffe ·ket kement a vur-'!:udou. · · · · · · . -·.Petra, a la var ar Pharizianed e kounnar, (rak n'o doa netra da lavaret) te a zo gan et, ho!} er pe­c'hed hag e klask.ez über skol d'eomp-ni! » . . .

Kerhént a imOr· o doa outha-ma .oue eskumffiu­nugetgatho ha taolet er-meaz -eve!' éur paian hag · eur pubhkan.Mez Jezus ne felle.ket dezhalezer eb •.• rekompan's EÎlJ.n den ag eri dqa- ·gat' keme:t:tt a n_erz difennet ar virio·neZ. Pa g_levas oa kasset -er meai ' eriz ar sinagog; e zé;1~rd'he ziàmbrouk var an- hênt -· hag e I:ivaras dezha : · · · · ' . · ·

.. 39 "-

· . · ·a· it e mapDoue? · d · «A kre la r .. ---·~· a··n pion-eo, ha me a gre o ~ Aotrou, _lavarl l - - ~ . - - -

e~hh.a. ·. " . - ~ __ , - - . :Hen eo a gûm·z ciii~oc'h. . -~ H'er.guelet -0 c_he.us_ · . - a -livar i;J.r: c heaz

. . .\ kredl a ran,- - , ,. . . ---:-IaJ ·ao r~:m; . ·uez'i:t d'an daou_m. »

.- eskummunuget el.' e~r g hoU a dàmatlas • an dud ~-. Jézus, .neuze; dira a:e ar'·viriolleZ .. «M.l~-a zo fal~~ze:_a zo- bepr~d a_ ~a peVit ma- Ve~o-.sk.leaJ?_ ar re

, :. deuet ~~r _bed-::ma; _em~z d~ -vBia.daH ar_ .. re_ a: :v el skle­.. a· zo d'Ill, .li<~ matemo . spliJ'. d'ar Ph<~rÂzmned hag

__ .· .. · Ar c'homzou-ze a Zl ho c'héineret a ra-_ar. >l - - - t a·O"at Jezus ag ... 'h b t _e_c'hou:lennon 1-t> N . mézha. ·ma VIJeC ~ evit tud da11 .. - « . ab~cl,ed; h~gen guelet.a rlt

. ·aan, n'o PIJe ket bet a. c'h ho ec'hed.)) - hasetu.perakeo_-brass? 'ta~ ar ·bobl '-paour·ze,

Truézi' a ra gouddeze va~. sne ket p&stored, niez . . k. et etre ao:uar ' -a·zo uez . - .. , ., bleizi. Làvaret ar~ ·mad . ar pastor mad· ·a ro he- .

<(Me eo ar past~r Mez ·an· devezour, pa deu ar . : vuez evit. he oa~e . 'lez-he-oâiled. Ia_;"me.eo ar

bleiz a dec'h kmt hag a . oane-d ha va oaned am · ' · ad.· M anavez·va - · un . pastor·.m · _ e a, - ·-~zan. va- zad ha ma zo

anavez, eve! ma "J':~:I.an a meus. c'hoa~. a he . ana vezet gatha. ' , iad·ma. Red eo. d In o . rriaïnt ket euz ar c hraol.J. 't nevezo némedeun tor-

--- · h d'gass ama.evi · it va diarben,' O'

1 '.-_ -k n.-Va buez a rm~ ev .

·- ·,rad hag eur.p~stor. e_b ___ e meZ-he lakaat .a rm da. ZlS-·-· oane·d. Va buez a rmên '--. t d'in ar o-alloud d'her

D · en deus roe - 0 . trei.· Rak oue. d'd'he c'hehieret· adarre. » _.

'. réi, hag ar c'hall_ou . rit he omzou, a lavare: . . . ·ge inimi~d, dre rna kleven diao~l_ en· .he gorv pe

. "N'e ket diez~guelet erna. ak.bièn a lavare d'ho zro; . e zeo _diskiar;t. >>Mez h~_ ZlS l . . - .

,_ 40

' ' <

'< j' !',

' ' 1

<< Penaoz e_c'heJI eun·den·divar.ati diaoul digeri oulagad'eun den dall-ganet? ;, ·,-An· divizou-ze p. badas·e :§er ·pe~_zek dervez~ : _i

zus a,guiteas heuze Jerusalem _evit _aber- eun droiad;. dr,e ar Judee hag ar Peree, ' '

~ -

VI}.

MALEUR DEOC'H, PHARI:i:IANED!

•

R pez; a rea muia pOan da itiimiéd Jezus eo , ar miràklou a rea. Kaer o devôa lavaret oa eun den faU, ·eup· blasfematour, an dud a ·respounte dezho,. evel·an dall: ((Doue n_e· ·

ro ket kement a c'haUoud d-'ar bec'heurien. )) Setu rna sao en ho spered ar zo~nj da di-emeri· JezuS evït

- eun dèn possedet"g~t an.-diaoul. Elin devez,_ ouè di­gas~et da Jésus·eun den-ag a·ioaJak~at mut gat an diaoUL Jezus -a )akeas an .diaou1 er meaz hagar mut a gomzas. Ar bobl; test euz ar. mi-r~k}.s'e,- a rente mil meuleudi da- 'ezus hag. a.hanve anezha: : ..

, Map ar roue David. Ar Pharizian.ed en' hem zil e touez an dud hag a la var dezho evel doktol'ed :" ·

« En den--ze, emezho, e· zeus eun diaoul, ha Beelzebud e'o zo..:ken, prins an diaoulou. »

Jezus a respoUntas dezho : ' '

.. '•· ·, -· .,_. - : .. , . l)rezel -.en nha· t 1 z mar sao- .· -. a Eur rouan e J3 ' -:· t a .Eun. ttegez, .

'.··.'. ·« __ . -- - e-·vont da ·ne.}~'· · - Mar Q..'-ema; dud a zo .· . . . l d'an traon, -~Il. ·a-~effied tro_uz, à_-~e, 0 brezel (,la zatall_, em~ ~nnlh ·lt:virit. ·satan-e e~ober . -. h. ·a·g he rouantele-z eve a· __ .. .._ :1···a ha he un~n -~-'.- .-Clhober br~ze. _ez - . .- . -. , . - . __ , ;: ·1 'vëio dis~~,ret1:dl}_ - aveùt_netra da layaret. Mez ·. ,A· PhartZ>ane ,ne g. . . .· . .

r . . . · , . · d' o lou J.ezus a bod'ursd~:;Beelzebud e kasskant agan t ho upu­

~< .Mar, .. eo. -. e_z6nt""hli ·kaesset m: ·.-

k~~?d~~ bwu e ,v . r ez a c'halver eksorsist!~ g D'~r mare-ze e zoa a pd 'het en hano Jehovk

d' oul da ec , · s 1 pera e ag â la~~hoa~,h~~ere evit sorseri~n~ij! lakeat ho h_a kl:~ias dezho seac'h ha grans ,

~~gaM\e d'heo k~~rd;e un diaoul Bbeelzebe~~ d~~k~~~~~ « a n 'h t e tle eza t

diaoulou da dec di~u~zet eta en ho touez rouan e-Spered Doue, eo u athae tioual lez Doue. den krenv hag armo :d Mez ma-r

« ~a vez e~u:n deus a zo diouallet U:.ad. anezha, e he dl, arp 11 krenvoc'h egetha, e p kemént en t' ouez eun a h g e kerner

l a· atha he armou El: e e stag anezha. » tdeenu~ ~~z araok obera? troclh:de~na a ra Satand e

· Mess1as. t an du a Ev el-se e ra. ar '- ou de beza tenne El 'h d ifermou, :na g r a~ bed. eac

slrr~v~n e !aka he lezeln da r:nPh~rizianed ne glas-! s 'du at hor Za ver, a eb fessoun, eve mont a- .f aber drouk dezha e p ken bele lavaret kent neme , l Mont a reantzo- t t arSpered ken ahez a zi~?u . 1 ar pez a ioa grea ga oa labour an· ulaou Sautel.

•

~ i- r ,, ~li::·:-:·-..

42 '-

' ' Jezus·· a .levaras dézho :· « Hen ·idiskleria a ·r·an· deoc'h, kement pec'hed a vo. great ha kement blase fem a--vo Iaosket a eneb -mab an ~E:n, a ella_ beza J pardon et. Mez ar blas.femou a enep: ar Spered San<i tel ne:---Vezint pardoriet :p_ak er bed-,ma- nak Rf·-be~. _) !ill. Da zeiz ar varn tud Niniv a ~Il he~ z.~:vo a··enep:

1 ar ru mm dud a zo brema .. Rak h1, d~ v1hana; ~-reas·· pinijen pa zeas Jollas. da brezek. <fe~ho. _D'an, d~iz­diveza, Rouailez bro ar c'hresteiz e_q hem_·zavo i-ve , oc'h an dud' zo' brema. Rak euz a bell bro eo deuet da ·gleVet _.komzoù ar für Baloino.ri. __ liogen, ari :hini a zo ama a zo d~ist Salomon.7>>-~ _> · ,

Adver,sourilin Jezus a blege ho fenn; mez ar bob!. a gaVe k~ér .komzov. hor_Zalvel'.Eur C'hreg, laouen­bra.Z, a lava_ras,: (( Euru::l:" àn. h_ini ·e'·déus -ho touge~;~-- -. eüruz ar vamm· e -deus ho maget! » Mez-Jezus e:vit rei ·eum · tamm ken tel d:an drrd -difeiZ. a· ioa- en-dro.­

·dezha, a·IavaPas ·: ·(< Eü~ussoc'h c'hoaz a:r re -a glev kbmzou Doue hag a laka anezho da da]voud. » · .. ·

Nebeud goudeze, eur Pharizian a bedas a11ezha da ·breja en ~e di. -J.ezus _a ieas var eeun oc'h ta.ol. Mez. ar Pharitian, etre.tant, .a c'houlenne· outha_e unau. -perak n'heu doa ket goalc'het he ·zaollarn araok ar pred. . · ·

Jezus a veje hipokrizi an dud fallagr-s.ehag. a la V aras dezho. : (( C'hui etrezü"c'h, Pharizianed; a ouaJc'h.dianveaZ

ah tasS--h8;g ·ar plad :-mez. all diabarZ ;a- zo leüll ·a laêroJ?-siou _hag __ ·a-_lou~?toni. MaJeur ~eoc'h Phavizia­ne'd hipokrid;-bezwu guermet·en d1anveaz, eske-rn ha breinadtirez e:Q. diabarz ; tud vad da velet-; h:i faU 'dirakDoue. Ne vankit ket da baca ho kargou; Mez a_ hent-aJI~ n'euz evid?c'h najustisS, nakaraniez;."

.··~4~_-.· . ~."':t .

' ·' ', - ' .

'vrrr ..

GOV1WR.qvzoù HA TRU!fAREZ.

·•· · 'Ezus a ieas eur vech e'hoaz. ~ tlreuz ar Ju-· ~ee hag ar Peree, da brezek dezo. rouan te- · .. · . ··.· .. I.e z .Doù~ .. _«::M .. e ~p. :_·~-~ ....... !-l~t .. y~p'"_·a:. p · dou. a. _.,.., e. me . .: ._, · ô .• , zha; da e~our eun tan sakr: 4ag ar pez a :

fell d'm eo e krokfe· enholl g<tlounou!, Mez !'raok, · Iilé a rankoreseo ar vadiziant a c'hoà~.]')a)<: ,a vall a mé.us e 've roet d'in'! Deuit eta davedon, ·emezha, c'hui hall samniet. ha p~aniet; 'ha me ho sikour6. N'eo ket diez va zerviclia: Map.an den a zo truga- . rezuz; ne heur-voug ket ar vouchaden, a zo c'hoaz ennhi eun eulfen ha ne dorr ket ar raosken anter

· vruzunet ... Dèiiit, · deski!, ganhen'me e Zoun douss hag humbl a galoun. " Ar vugi:tie ·hagar beorien, ker chen til oa; ai.ea· betek ennha; Ar .vug!lle no, devoa. nep aoun razha hag a vilde zo-ken en dra dezha, An ebestel a feiias· dezho ho c:l)ass kuit; «Nan, à lavaras horZalver.en eurrei dezho.he'

•Vennoz ;.lezita~ vugaligou-ie da zout bet.ek enniJOn •.. D'ar re,ze eo rotlantelez an· env ha d'ar rea zo hen- · ..,v-èi Üutho: >). _ · · · ·

D'ar bec'heurien e lavare aber pinij<m hag eb dale. Eun dervez oa lavaret dezha en. devoa Pilat

. lazet, eiltempl, eun niver à dud euz ar Galilèe, «A.·: kredi a rit, emezha; oant goassac'h tud eget ar re

· n{our:-d'a~: S~ou_~~tou. fall',J, ~àlerir:d'an;den_a_sko.ùe~ J?-ll,. d'an-.d~n a··zesk_ an·.dr:o~k da u.nan bènnak èuz a_f vugalig.ou:oma .. Gu~lloc'h e-vije -b.et--d_ezha e 'vije .s_tl!Lget .. eur mean·milin dezha ouz_ he C

1houzol)g ha Jri'a' vij.e het .stlapet f~_ -strad ar rnor ! Mar d'eo ho _to_Ui-n kirr~ek_ d,eoc'h da beç'hi;"tr_ouc'hit-lJ.en; màr ·_dea )1o:lagad- k~i-riek de?c'~ da bec'hi,_ te.nnit-hen .. . R<\kguelloc'h eo mont d'ar baradoz gat eun dourn

. hag eullagad ebken eget beza taolet er fourniez · · ·- tan n,e _ vo morse mouget, el leac'h _ma zoar krignet

gat el.ir preo_ii ne_·va~y. ket~ ha d,èvet gat_- _e1;1n tan ~g a bado da·-viken. >> . _ _- _

._ Pa zistrO:e,-·è:ur pec'heur b'enna_k .divar .an hent J.~tlt ~- ti13kùez~ dE:lzha ar brassa karl:!.nt'ez ken na -ga;ve_ ar::Phariziaried __ abek enpha ;: <c An den-ze, eme.Zho-, n'aar 'ket derc'hel he ·renk.· _Digemer -a ra ar ·bec'heU:rien; preja: ra_gatho ; .. ne_.deo na profed na ·dep_ Doqe. )) MeZ Jézus _a -ga v. ~n tu da s~anka dezho ho ginou : <c Mar deus· ùnan bi:mila~ e.n. _ho tqu{3z; emezha, ag en Q.efl;'e kant danvad,mar tiouè.i 'da unan bennak aqezlto ,"dianka;-,d~oust a ne lezo­ket an naontek ha peVcar-ugent.all.-evit mont da

-i glask _an hini a zo kollet ?· ReÇI.ek a ra var _.he lerC'h ken na· ga v anezha-. Neu,Ze bei~ laka laouen-braz var _heehouk hag hen digass d'ar gèar. Gervel a ra ne uZe he vignorined -ha._g· he amezeien hag· e la~ var 'dezho. ci _Kêmer_it _pe~z- em' joa~_-Rak va, 9-anvad a wa dianket 4~g ~ z:o ad_arre ka v et. Setu. penaoz ive 'e·vezo muïoc'h a levenez er baradoz evit eur pec'heu_r i .-râ- -_pinjje~ eget evit na_onté'k ha, Pevar ·ugent _den- choinmet __ ·at6' var 3:n hent mad ha no 'deuz.ket·e_z_~-~ da ob!?r,pinijén. >l _ ,-_ ·

. Goude~e, _ J ezuS a ~i~_kueza~ pegen -~rugarezuz- ~.o

,-"':

1. l-·

' -48-

.·hé galoun dre eur harabolel,l a nemed gat eun Doue. .

: (( Eun d-en ·eu.-doa d<iou vap.-·Ar: iao·uanka; uc'uBe~: _ga_t he dechou faU, a·_Javaras d'he;'d3.d.:- ({. RÜJt _ : :il loden a dl_e-dont d':in enz ho.-c'ijeritaj. )) Art tad) : a rannas ·he. zan vez ·ag a roas ~ezha; · he-lo(L Ar.-~ , penn-skan v-ze, n~beûd, dèrve.ziop. :goudeze, a· iea~ ' da fQ_l!eta bro. Pell e' zeas dwc'h ,ar gear. lj:no e vevas e ·.goal goumpagnunez .hag e _tispignas--h_~ l5eadra. Siouaz dezha! e tirollas va~ ar vro eur ger­~ez vraz ha se tu her,Leb dale, ·eb anc'hant 1la qara Ne ouie peira da ober. Kenroc'J:l gouskoUde êget m_~ry~J g_a~-~~ -:tlaf)UIFje Zè3:S;, e k.OtiJh~nant .gat ·eun den pmvidllc euz "r vro. Hema a·gassâs a11ezha <)a' zwual he· voc'h ha ne roe dezha koo)z lavaret ne-t ra da zr~bi._-G'ho:ant en doa_ da ra~na_ gat h_e Joé~·­ned_ar fa ·gouez a vije roet d-ézho.r Mez n'oa· ket konJe. >> _

DOnt a ra mez dezha pa zorij _e pe stad--eo 'kue- ;.: Zet. - ~ Nak a vevelien,_. e ti ya iad,-émezha, ag 0~-" deus bara da zribi kement a ma karont ! A me· a varv ama g3,t ·an naoun ! Mad ; II_le iel~ ·ae'hann ·-.· .e!rezek va zad hag- a lavaro_ dezha_: (( Va zàd:,-·pe_-: chete meus a enep Douehag a enep:d'oc'h. N'oun ket· dm mm da veza hanv~t ho map _:.-mez grit_ d'in evel d'an dis terra euz ho. servichourien.- »

J:(erkent, e ,kerner hent -ar gear. J?eU oa c'hoaz dioc'h an ti pa velas he dad aneth a hag he anaout

-a reas zo-ken~en desped d'an truiiiou a·ioa-en_ dro dezha. Truez en devoue ou th a. !vfqnt a reas·. d'a ziambrouk he yap, -her -briata' ra; pOket a ra de­zha. - « Va zad,. a la '\•ar ar c'heaz den i<iouank eri eu!- ouela a-fQri, pec'hi _a-m.·_e_us great a enep ·noue'

_m-~tl·:ioa-Ipar?';_ .. ___ . _ · . _ .. __ .. ,hti: setu:he~,~~vet. 1 ~, d . --rtetra·· da::Iavaret, netra

,_ .. Af._ Ph~rlztaned. :no oa" oU Doue hag ouspenn :dà; d3.mal..e_trllS~rhz an t~~·a·îoa dija_an dour en a_ù düd a_ 'lOfi,. C!C · ~r- se - -. '

hà daoùlag;,d. . • h b abolen evit,rei da entent . Jezüs a berechu. as ek~r · t - · ..

-- ---.. d eger r1zoan .. . d'ar ,Phariziane. p l h .k 1 iaouenidigez_a.wa,

.· .'' Holl oant oc'h th~na ad' a~ ~ear. Mantret okle­l2a:ziouez.as ar map . ,- 'h len· p'etra' zo a .nev~z. Vet. muzik ha trou_z, e c ~1avaret dez:ha,hag ho ((.·Ho preur a zo distro, ?·f lard- en. he' enor.>> Pa . tad en deus great laza a due k ennha ha ne felle glevas lteme_nt_-se, e-~eas. t~?uHe dad,· a-deuas d'he ket dezha zo-ken monthend .. gaer Mez hen a res­O'aoud ha .da· .go.~z ouKt a . rnet ali ~ vlaveziou~zo -e .o , . 'h . (( erne ·' 'h pountas __ seac . ~ - . beza dizentet. ouz9c eur mao un- ep._ ho ser~I_ch;h eb -roet -d'iD. ._an dis terra &a:­Vech, l~a-morse-11. oc. _eus. nouned. Ho :rq.ap a-zls­vrik da qber fest-g;at-va.rn_lgls 'i net .he:zanvez g~t.

.. tro d'ar gear gouddi~ b,ehz~ de )~it alle~e lard evl-, . merc'hed fall h~ oc .- u. ..·. . . .

tha ! >> .• · . _ • .. • 'hea:i koz·, c'hui a zo be-(( Va· map, a l~var_ ar, c_ d',·n-me a zo deoc~ ..

h · . k · ent a zo · · · · • .pred gan enc, em b. . . f .. t .. I'ak ho preur a lOa Mez, hirlO eo re_d- 0 er es ' . .

.- J -~ .-

~- · .

'-'. 50

mâro, ha .sètu ben adarre beo ; . kollet. oa ha set~ ben. ka v et adarre. » · _ . , _

Ar Pharizianed a ioa imor ennhojabalamour Je, zus .a zebl<1nte· béza mJlioc'h dougef.ne Ket êbken - ·

· evit bugale Abraham, mez c'hoaz. evü an idolatred hagar baianed egèl evit-ho .. Ne ententent ket e

, ·vije digoret·rouaiùeleZ :Doue_ da eur tù;tian . . · . · " Mestr, a c'houlenne .digathà eun doktor, a bi-

lb ~n? eo-I_Iivé• ap -dud_ a' dle .be~a eü~ ho rouan.te­M.~ . . .

cc -Poagriit da vont dre: ai:t · henJ' str]_z, a Iavar- de~· zha bor Zalver: .Kalz .tud a.gJasko"'"h:ront.ebarz ha ne deint ket: Pa en- devézo an tad prennet an or, kaer .o pezo skei varnhi · a-zianveas ha Javare,t : • Aotrou, digorit d'eom]J. An Aot:rou a resp,ounto : · Me- ne ouzoun ket e"uz a:- beleac'h e. tèuit·. - Ni or·­beus drebet hag evet ganeoc'h : C'hui a zo>bet e keleu ac'hanomp. -N'ho c'han_avezan ket; tec'hit diouzin, micherourien an diaoui. " Ouèla a reoc'h, straka' rei llo tent pa veloc'h Abrah'!m, Isaa~ ha Jacob hag an hoU brofeted e rouanteléz Doue ha c'hui taolet er- meaz: Dont ·-a reor euz 7a-r sao-heol hag euz ar c'hüz-heol, euz an ànter-noz !Jag euz ar c'hresteiz, da gen:leret plass e rouanteléz Doue hagevel-se ar re genta a<deui daveza ar re zivec za ; h3.g ar re ûveza a vezo ar re genta. >>

Pa glevent oant taolet .:a-gost~z, ar JuzeVien- ---a . . . , __ .,. -.skr.igne ho_ dent. 'Jezus-a.- la v aras dezho perak. ·

" Eun den; ernezha, en doa great eur fest bt<tz "/ . ha_pedetkalz tud_da leina .. Da heur ar pred, e .reas· lavaret d'ar re a ioa peclet, oa prest peb tra. Ho, ge~_, l.lnan: a lavaras-: <<'· lVIe a-llleu_~ prenet eut_gQu:..· · manant hag a zo red d'in inont-d'he guelet . .,..:Eun ~--~~. - ' ' ' ' '

slevoue ken -nebeud n'_effi~d. ~rin diil~-r:-. ·-se:vel. _.-gro.Zinoi·e_ht'rez·o:. :~< P_etrà_ !_ 8,; .lavàrehf-hi~ nïrit"betn_eni'ed eun heUr_e ·

--rrù~ri.~ ·a.lli_.a- zo: b-et,e dûug·~n pounner_,~uz ,àl labgur_ h_ag ·euz mign~)_Uneçi, a Java~ m_e~tr an ti; _a maré 'had -ganlîen· e_vü ·-:eun diner a zo dèoc'h h'! kit .gat )lo

_ da ~_erna kement a- deoè'h . Daoust a pikouz eo de net ma zonn:-me ·rriad ?

(( Setu .penaoz,-~: ar t:'e-zi_veza·-~gertt~,

~~~Î~~·~·~~~~~~l~,~~ IX .

. LAZAR Ec SEVEL EUZ AR BEZ.

-~~~ _~· _,AR:25 a viz ke·rz.u e_ .. tioueze gdUél_aii:ded!; e memor-euz an- ·Qe1z m'el) doà Judas --Ma-

•. ~ , kah~e pùrifiet an ternpl a Îoa b~t sotr~t gat - · .-Antwkuz. Tost.aat a rea ~vitha an deizioii ·

'diveza ha set)l hen e 'vont d'ar goueL Edo ev ale e· ' 'diab,arz :an · teinpJ,·. diridan ·porched -S:3Jomon; pa z;i-:_

rallas -va:rnha_ e_un tpullact·- doktored, .hag _aJavaraS: dezha- disklel'ia sklear ar pez a gla.ske. ,, Pegeit

' 54·-

.··.'-

··Ar J1nevien a glâskaskregienn~aadarre ;• mez .Jl 'jf'j;',i[$~;)~;.~,:{~e'~-\; Ii~m:eCl kousk.et·._e:~.èzh:o_p3_ -Pax:eo. »-en hem denna a.reas-.. !;1_dfeho.·aaou:i!in dr-e.hehoU--· kous}fett·e:Zèo sîn-vad. La-c'ha!loud hag .e zeas en tu ali d'ar trourden e Be- Perak êta.distrèi •d'ar Ju-

-:_th~ba:ra, el Ieac'b,_ _m'oç(:l:Jet __ Iann .e-rd~:_he: vadi_Zi~iit;.:·__ dèzho::,Sklear-.:: E,no e_ chom~as_·_ ~p~d alllzer ar-: ghioe~er ~- Euz ~e;.·.. · Jàa eo:ganhéll -,ti'.ocin_ket eno;

-: rr;entkorn_. a 10~ ._er_---p~I:"ee-- hag __ er Galllee_ e·. teuet:. Deomp -4~·-,Y:etbanii. )) _ · d.~e gaou~. _ _KaJz.-_.!1_- gr._edas ennha a-b:ilarilour:d'ar'·; 'odCia rak :3-_r.Juz-~vien·ma o d_e-mirakl,au a re~ .. ((. {~nn ~-·-~.n deus.k._et gréat ·a.-V.-i.u:~_.- -Jezus diégi ·e·:vdn_(:~r_h..e ]1-eUL M~

- _z_u~?g, .. _eJnezho,,- mez g.mr_ eo_k:e_ment, en.-deus--Jav<:t:~ :Thoh)as a lavaia~-- dezho ~= (( D~q_mp ·as~ame~ ga-r_et- d1var benn ~r profed. >~ JeZu~. a _.v~_ve _e_nû- di dra-_ ·- thà· . ha _marvomp gatha m'ar'. be~---1:'~-~-- >> E~ont e bas,· .P~ z.avas_.adarre .. euh_ tamik a[>Çtdi:m .. _- , ,'· :Vlp:{t t3 -kear: pa gJevchont: oa __ maro)~:iaü.tr- · ~baoue

' ·La?~r,, ~~ vig.D.oun, eùz _ _.BNhallîi-_L_~.iba_kueZ~t 'pevar dervez.- . : · :·_ :·.,·.·_.:·.-. _ ~-- .· - g~~tg1~ft-~. _M,art-ha:--hao.-Mari-'~- ·ga=$~~s :kâüllad .de~ Ervez ar. è'hustum. er Vl'9:,Z(3 __ ar.c_-.h_qrv a wa b~t._

zha:en tu ail_~ .. ar _Jourden: .gat_ a,r, c'lJ:ÇmzoQ'-ma- eh- , goalc'het, lakeat.v~rnha lo~zeier--~·'c'_,huéz"yad, ~e~-. k~p_-_: -<<:4-?trou, _ap_ hini- a g::!fit-,-a--_Zo klaûy;':»--Ari- :z(mnet-pe:çxn,..da-benn ha du~kennet .. ·er bez. -~dal~K ·_dl()U c'~qa,r, a :·Z.<?r,tje. dez4.o· e __ Vijé .Çle\iet, -éiiO'c'h~tli. tièlize ~ -ietü:~t.- betiidez d'ar. bez.-J\;:ercent:, elm~ m1-.

- J~z~sJi~g· en diJB __ paree't. -ho_ ,bre~r._·Mez _Jezus-'eb ,_ . g-fiôu~·ea;J_uz9vien a r~nk ~uel ~e'u,et·-;euz_-teYlJsalem : ober va,.n ko_ulz l~:;tv~ret, '!1 reSpopn,tas :. ·«_Ar· c~h1en~ - '· , aâoa·:e kaoîi _en dro dan d10u-c hoar _glac,paret. Ne v;ed a zo. peg-. ennha ne g@.ss··ket d'ar njaro, '·lhez ·da:-~ :--:'- ;;. glevet riem_e<;llilrvoud h~ klemm.; Ar _pe!are dervez _c hloar:Doue; ha hlap- Doue a vez~Y glo_bfiet drei- oa--:. Doùetans· ebed na d~a m~ro. Al hnser:._a aue zha: » Ar_.~c'hannad a -zistroas da. Veihanii;~ _nieZ aS'teririet var. he·· benn hag eur mean ?raz-:~- aue Jezus a z~_eàs daon z~rvez c'hoaz_-elleac'h_ llla e,d0-~ · lak~at_ var-ar ])ez.. , . -_ . -. ·- . -:- · .!J: Bethanu, oa mal! dhe velet; Rak ar. ch:Jenved a . ·· .. Epad m'edo gat ho c'herent an diou c'hoar h,eu-~ea var ouassaat ha La·z;;tr a varvas. N:euze.Jezus_-a_ '-zet. en da·elou ete uer-da lavaret da .V~tha eo.diqu- ·

.lavaras d'he .ziskibien : . ·.· . · · . , .. · ezetJezus. Martha. a ia raktal d'hepambrou~: , 'h · <( Distr()_-omp d'ar-Jridee: ,» ~. :- · .. .. · .. _ · . ~~<c-Mestr, .-e:rilezhr, .·Pa;_erruas · gat:ha, nlfl:_ :_';lf;8C

-;--"Mestr, €mé~ho, n'eus k-et peU ;_~~hO~z -ar-,iuZe- _ be~ àiri.a,horbreur ne VIJ~ ket maro.Br~m-~- c-h.c?~Zr-_ v~en· ~- g;~aske ho lakaat d'a-r_ ·maro '.h~g é-lavat;ft ·me. a-zo s-ur, .kement·a- .c houlennoc'h- ~gat Doue~ d1s~re1 d:arJudee ?_xi _ __ :· -. .- _ ·'- v'ezo roet.deoc'h.- ,).

Evit tenlla:ar, spo11nt digathO, ê ·lavar~-8 ·aèzh~ , · JezUs-'·a ra an' neuz da zrauk-enterit ar pez_ a ri'oa ké~:-pe adra,da .gaollt aoun G'hoaz. la vaT-:.-(( -~o:preur·, êffiezha, a·d~uia.ada~re da. 'Ye~ .. 7, - : ".- H?r mign6un Lazar'-a __ zo kouSket' 1 -eni~zha- ";'-ra~. -S:Q.-yzoud ·a ran e tem --adarre da'~eo·· en-hag.e rankan.mont d'he zihun'!, ·. . . ' . ·' deiz dîvez.a eiii ar bed •.

-·_J

.. , ' 56~

· .:__Martha, meeo artezurreksiqn hag ~r·vuei. An ne b. plOU be~mak 8: g!'ed enllhon:; â ·pa ~e maro; a, v;evo , hag an neb pwu bennak a .;gred -hag a ve:V: e:qnhon-me, ne varvomorse. A-kredi a rit k8men·t­.se ?. . , · · .:

• 1 - Ia, · Aot~oû, kredi_ a ·ran . e zJc'h- ~r c:.firist';. rnap Doue,- d1skennet er bed·,..ma. »· _L :

.Martha a Z? ~alL gathi mont da gaont he c'hoar da_J~v~ret ~ezh1.-e:do J~zus. ei:io. Là~aret a_ reas de~

_Zhl -~oustadik : ,<~ Ar m·estr·:a'_zo -~~u.~t hag ·_a c'hcm­len komz ouzo,e _h. Ker kent Mar1 a -I:;t eui: an ti evit . mont da gaout Jezus. Ar Juzevien a zonje edo e vont d'ar bez hag a ieas-d'ne heul. ,

Pa errùas·elleac'h ma ·e doa Ma:ir~ha kavet·_Je-: zus e.c'he11 hem daolas,e c'harz he dreid hl' ne el­las nuret cl~ l-<jvaret dezha evel_ .he -;c'?oar :· rr'.A,d---­trou, ma VI Je~ h bet am a, hor bre-q.r ne· vi je ·:ker maro-. >> Ouei~ rea a..forz hag ar Juzevien a oue1e assamez gathJ. Pa vel Jezus an daélou-ze e oue-tenere~t he galo':Jn hag· e c'-houlennas : '

r< E pe leac'h ·o c'heus iakeat LaZ ar'? - Aotr?u, ~i'· ia d'ho ~a~S · beteg ar b8z. -)) Jezus, ~ 1a d ho ~eul ha_Jezus.a ouele ive; ar pe:Z ·

a reas dar Juzev1en- lavaret : << Guelit peo-ement her -c'hare l >> Hagen Iôd ali, tud .prést _di gao ut abek e_pep. tra,_ a lavare _d?ho zro. « Digoret en deus he zaoulagad ·d_'an. de.n ganet dall; _perak n'ben deus-hen ket ~ll'et 9C·=h Lazar da Vervel ? l> Gous.:. koude _Jezus a 1a bet~g a~ be,z,.eur- c'haü kieuzet er

-roc'h ha l;;tkeat varnha .eur mean braZ~ d'he stanka. , _<{ Tenmt ar mean,_ emezba: _

· -'- Mestr, a lavar _Martha, pe:var- derveZ a abaoue m.a zeo maro: c'houezfall a.Vo)satha.

» i-'~0''"" a r3. neri.Ze. he zourn a-zioud ar c'horV maro

e. lavar dezlia gat eur vouez kreîiv -: · « Lazar, sa vit euz ar bez J >>

1

An.hini m·aro-a-fînV-az.hag a deuas er Ipeaz. J:Ie dreid ha a· he zaüuaPn a ioa Iassou 'IieteiJ- en .dra d.~zho hag he.vizaj "ioa goloet gat al linser. ,An dud a ioa seziet, Edont.e•el tud mut ha den ne

•greide lav.~<ret!'rik. . · · . · .. ·<ec:-Tennit.al'la$sou d1var he dro, erne Jezus, ha

lezii anezha da valè .. )>

. ~G~eat ·"aue ·e_rve·z nia c'hdulenne, ·q_a Lazar a Oue ~ gue18t.'le,un _a ·vüez. _ : -Pa veljoiù ar -mirakl-se, lman· euz ar re gaerra great gat·Jesus, éulloden.vra~ a dud 'a gredas e;nn­

. h~. Lod all.gqüskoude, spereJou troet fall1 a 1eas diva;r err- da·_gounta· d'ar.-· Pharizianed _ petra'ioa

,·c~o::l;fvezeL Dîoc'h· ma lava:rent,_ ar bobl-a-bez a iO-ël.pre_St da. voni.~-.du~g;_atha.- · · . _ -

, . -Ar-re~ma·a:gerner .aoun ha set11 ~a zeo galvet ar­c'honsei_ll-braz, an---dud kqz,.ar veleien, an doktored,_ da yelet pètrfi·vezo g-reat evz 'a-_brofed Nazareth. A_r S8.:dusea11ed .a i'oa_ evit ma vi je lakeat d'ar- maro. r( An den-ze, emezfio, a ra kement a vurzudou' ma

·'% 'e6 .poe-nf- lien- ·aiârbe,n. Anez, keroent-se ar- bq pt

(

58-

lioil <;~. gre"do'ezèo ar Me~si3.s pr6m~ttetha gortozét' ·1 evit sa_vetei 'IsraeL Ar Romaned; d'h_à zro, ·a deuio- i

ha~r a zistrujo·.hor·c'hear ha~ ?:on tUd. ?>- - -_' ___ - •i '· · .• : .• •

An darn vrassa enz ar Phar1z1aned;ne feU ket dezho gÛuskoude ·barn an èlen-ze d~ar_ rba:éo:. var àn, taol, eb beza great enklask, eb beza l!e glev.et. Mez Kaïfaz belek brai_ er-blavez-se, do11-get evit ar Sa.: dusean~d; a lavarcis-d8z,ho: <( Tud d~tmtent oc'h var an traou-ze. A ne ouzoC'hu ket eo Jralz guelloc'h ·e . varfe eun den ebken evit ar bob! ha'ne ve ket·kollet arvro a-bez-?-» Douee -unan ei1 do.a Iake~t -ar gomz-­seVar teo.d-ar helek. braz._ Mei-ka __ a -~ea eve I-se' e tlie ." Jeius mervel ,_.n-e ket-··ebke'fi-:evît=--ar: bob! -a Israel, mez evit an 'lioll boblou ieuz an do11af hag.e feUe dezha. ober anezho holl· eur meniez• famill, buga!e. a·n 'AotY.ou DoUe. Evel~se eC.:h echua~ ga tho ana ba_..; den. Ail eski.J.mmunugen vraz .oue 1aosket-varnba.:

-N)en doa ket konje da' vont mui d'àr sinagog, ·ha pep hini a· dlie diskulia e pe leac'h ·edo. Adalek neuze n)oa ken frouden en ho fenn nemed gouzoud penao~·kregi ennlia.~ag her lakaat d'ar maro. :·,

Jesus a ziouallas Ive da vont a-vel. .Pellaat a ra_ dloc'h J6ruzalem hag· e za, gat he :Ziskibien,_ e tU: an .anter-n_oz, da- eur gerik han v et. Efreni.. Eno; tost d'ar Jourden, e kichellik ar gouelec'h, e c'hor..:. · toz'as an deiz hag. an heur ·mà vi je p~ijet gatha e~--­hem lakaat etre 'daouarn ?-e .vourr~v1en. ·

•

,.:.._. 60 -

. ~- - :-

·-·'

-62- ., .

cc .ZaGhee', ·erne ar· Z3Jver, diSkerinjt· brihan~ raft--· -me·. felt d.'ill moi:rt hirio. d3, 1oja e·n-hQ ti. »

; Ar publi~an a -~iskén euz· ·-ar . vezen· Jaou:et.t_""'bti:ts hag. :a·gassas Jezu_s -d?.hê cli._ Ar Phariûan.ed- ha· zO~ ken an diskibien ·a c'-hrosmoJe abalarrlOur··ma r·ea keme~t ev~~ -~ur -~'ho~.:resevour ar c'hargoù:. Zachee · it.Îoa,muioè:h ~StOUnef c'hoas eget' afTe..:alJJ·e_ Velet' U;.c,](i'! ~r vadeleZ aiiskuèzè JéZus .dezha;i.mezkeûtel~8.t gat- Douee chene~ eve1 ~un-ali en h;e blass.

a Ao.trq~, erilezha,_ an_ anter enz ya m.iddu :a-· ·roan d'ar: be.Orien._ Ma -meus· gf.eat drouk da· unati· ben4ak, -~e fen d_'i!! r~Leil-dxo-pev_~r,\~vit- ~nan.»

- Zachee, .ern-e ar· Z~.Iver, hirio eb·_deuet.ar zil-· ·vidigez- en--ti-ma.- Hema,-emezh'~ 'd'at·· Phariûa.;. ned; a zo guir vap da Abraham; ha deskit mad eun dra :_-« Map àn den·:a zo-·dauet var· ~n- dQua;-r ._da._· glask he ·da zavetei -ar

1_pe?: a ioa kolh~t._ )) _ - . - ·

C'huec'h derVez. araok ar Pask, Jezus a guiteas Jeriko evit pignat da Jerusalem. Kalz tud a--ioa ·èn:_·c dro dezha abalamour _ma sonjent oadeuet -tost.-a-r.-. _mare ·evithà, da zevel he rouan tele~, en despet d'ar_ Pha:rizia:ned ha-d'ar re ali. He gotnpagnune.z aieasr· tre beteJerusalem; mez Jezus· a·jor:ilinas da dr-e.:..

·men an 'noz ~ Betha_nii, :e ti. Laz ar. -:f:lebez joa evit an dud vad~se guelet Jezus ad<trre,. Mez--ive ·pebe.z;.

· doan-, pa zonjent edo è -vont da gueza et re daou.arn he inimied ! _ .

È to~e_z· a:r;. p'ennou ·braz; _e.Bethanii,- Oa- eun den­~g-a ioa b_et pare et- gueehall__gat JezuS ·euz at ta ren­tez. N'heu' doa ken hano nemed Simon al lor.'Diskib · karantezus ·oa -da JeZus bag e pedfts. ~nezha d·a: zont dagoania-en he di· g-at h.e ebestel ha ~azar he. vignQun._-Martha· ~vel kustum, a ·z~rvi.che o'c'h ·tao!.

· _.Setu.m,a_teu eurvaouezer zal, gathi_e!l·he~daq_u-. . -. .

• 1

.-". '"""'"' ar ajomffie c~ho~Z

le un et .an ti gat. var -,~.p(fEiS~QÛJi henvelep

.·. •· ·.· . . . .dispd;h t~ôl a i~~s$ea mad .. Ar Juzevien . . --::- -~r-~e ~ :o~? ·a-tllo·da·.der-ri::eurpod,. e, kr~~z. ar , a )Oa ar ·C hlz. g·J' z'!i'>d'an.dud; e krelz phjadu-

fest.' evlt dlgass "'PeJ'b&skeo buez. an den. rezi~jl- ar bed-mah-,. JI.egd .~::c .. 'ha~i treld hor -ZalVer a· . M a dorras e J.O e., ' - -- · · · -- 1 · · - an, p -. -.- - - .. to'·st heùr-·ar basswn.eve a. . • k dre·gemenl"Se oa . . . . h h

: ve.r e - --h. . -·. ·n --ToStâat 3, -rea bu_ an- (3Uf , . Ia:~r.e.ar fr!es;{ llea~~:rr/ezr--gs:t.<Mari e felle dez?-P _an d1spart1 ..

0 . _ leudi' :d-à- _Jezus, pa: _gle':chot'<e

. renta eno~ ~b- ~eqOuez_:e'uti:tlen drouk-kountant. _, . touez an .. élis .. I~nhm- -._ :1. b ... ete neuzé Judas_ a la-T 1hebenn a-swu. 'D t' ~nva - k 'nt da gÛII)raou ker ker. am;~~ ._a.

··v~r :kc< Pera Il~-~ guerza_.': al louzeier-ze h::t rei an, , .. noa etgue . .. _1.:_ . . _, __ ., .

arc'hant d'ar beonde:tl ··:-. .J~~- ~a la-vare ·abala-mour ne . _Lod a gav:ak~ k~ri,~e an abostol-ze eve! a re~. ·oment~et pe . - - at'ar.beorien;mez_ar l~h --

.Judas n.oaket epo~~ ~_:K:_-, ·i-area d'an_ tri c'hant . ·a.ioa gatha hal~er oa .. :Û~~ -eim-ze ne gare ke·t

P~J: disf!ignet gat M~n;··rria Jele e·r-vad ne doa ne­--.__I~Iu-i he .ve_str a~~~~~b~iÜôu. l:lvit Jeztis: iviziken· ha !lled poamo.~ . a; k --ive- èil ab.ad8n. Cc P.erak, em.ez­marteze e YI]e.,.p_a tet - -- . d'fin den-ze n'euz ken.

~ ha, .-renta·- kerpen ·d_a __ en~{~ -rouantelez 'ag a jomrtt -kao'z gatha· neme _ :eu~_ - , c

'

-64 ~

atao eun :den· a netra hag eur _paour keaz? » Jezus -a. vele -§_klea'r en en e-ze. gounezet _gat an

·. diaoul hag a ·respq~ntas dezha·.: << List ar vaouez-se; · eun dra vade deus great evidon. Rak.an dra-ze_· a.·, ·zervicho a-benn· an deiz ma Vezin lakeat d'ar marq.

· « Peorien opezo bepre'denhotouezhag e-c'helloc'h--­ober:~aa··aezho. -Hogen me_ ne vezin ket_ganeoc'h atao. G_'hui a: Aamall. anezhi, ha me a laVar deüc'h :· « Dre· ~r btid-holl, e kement leac'h ma vezû : prezeget an avi_el, e veio 'kountét ar pez e deus great ar vaouez-se evit _va enori. » ·

. Siouaz ! koan Bethallii aue: _fest ar c'himJ11iad. Dija 3.n treiiour Judas; _poulzet gat. Satan. -.a glaske an tu d'bef guerza; hag· ar .Pharizianed_,_ e::-kuz,,.a glaske .. iv_e ·an· dro da gre·gi ennha .. -Erna ar ziiufl Sautel e vont da zigeri. . t:'

TAOLEN.

I. Diezamant , . II.. Pheni~ii ha Dekapool. III. . Traon dudiuz . . . . IV. Jezus a guitaar Galilee. V. Gouel an tel tou VI. An den ganet dall. . . . . VII. . Maleur deoc'h, Pharizianed.

-VIII.~ Gourdrouzou ha trugar~z IX. Lazar e seve] euz ar bez . X; Diveza beaj .

'

PAJEN.

5 13 18 23 28

. 32 40 44 52 59

Neilvi!l-e-sous:-Montreuil. lmp. N;-D. des Prés. Ern DUQUAT, directettr