Des$cartes$pour$ comprendre$la$Russie$ -...

Preview:

Citation preview

Des$cartes$pour$comprendre$la$Russie$

$

$

$

Christophe$Barthélémy,$

Lycée$Alexandre$Dumas$de$Moscou.$

Le$programme$en$TESL$

Trois$objecCfs$:$

Quatre$grilles$de$lecture$

•  GéopoliCque$:$les$relaCons$de$la$Russie$avec$ses$marges$et$les$ÉtatsKvoisins.$

•  Géoéconomique$:$une$organisaCon$de$l’espace$marquée$par$l’inégal$développement.$

•  Géoculturelle:$le$rapport$au$passé$et$à$ses$minorités$et$aux$minorités$russes.$

•  Géoenvironnementale$:$ressources,$poids$de$l’immensité,$contraintes$et$évoluCons.$

Sujets$de$bacs$

Des$cartes$géopoliCques$

•  Quelle$est$l’originalité$de$la$construcCon$de$l’Empire$russe$?$Décrivez$les$différentes$Phases.$

•  L’espace$russe$un$espace$fermé$ou$ouvert$?$

•  Avec$quels$espaces$les$relaCons$ont$été$conflictuelles?$$•  Où$sont$exploités$gaz$et$pétrole$russes?$Où$sontKils$exportés$?$•  Quels$sont$les$amis$de$la$Russie$?$Les$«$ennemis$»$?$Pourquoi$

ceWe$relaCon$privilégiée$entre$la$Russie$et$l’Allemagne$?$

Une$histoire$de$conquêtes$

•  Un$millénaire$de$formaCon$du$territoire.$

•  Une$extension$tout$azimuts.$

•  La$Russie,$un$empire$colonial$?$

Carte$de$la$Russie$en$1725$$

L’Empire$russe$en$1905$

Voisins,$amis,$ennemis.$

•  L’étranger$proche.$•  Les$anciens$républiques$de$l’URSS$qui$tournent$le$dos$à$la$nouvelle$Russie.$

•  Des$relaCons$privilégiées$avec$l’Union$Européenne.$

•  Des$relaCons$avec$la$Chine$toujours$un$peu$conflictuelles.$

Des$cartes$géoculturelles$

•  Où$trouveKtKon$les$Russes$en$Russie$?$•  Où$sont$les$minorités$russes$à$l’étranger$?$SontKelles$une$source$d’influence$?$Ou$de$conflits$?$

•  Où$parleKtKon$russe$dans$le$monde$?$

Le$monde$russophone$

Des$cartes$géoenvironnementales$

•  Où$sont$localisées$les$ressources$en$Russie$?$•  Quels$seraient$les$conséquences$du$réchauffement$climaCque$pour$l’ArcCque$russe$?$

•  Quels$sont$les$contraintes$naturelles$russes$?$

La$polluCon$du$territoire$

Des$cartes$géoéconomiques$

•  Comment$expliquer$le$contraste$Est/Ouest$du$peuplement$?$

•  Où$sont$situées$les$ressources$$économiques$de$la$Russie$?$

•  Quelles$sont$les$régions$les$plus$riches$?$Pourquoi$?$

Bibliographie$et$sitographie$

•  Atlas&de&la&Russie&et&des&pays&proches,$Roger$Brunet,$Denis$Eckert,$Vladimir$Kolossov,$Reclus,$DF,$Paris,$1995.$

•  Atlas&ethnologique&de&l’histoire&du&Caucase&(1774;2004),$Arthur$Tsutsiev$(en$russe),$evropa,$Moscou,$2006.$

•  Atlas&de&Moscou,$Pascal$Marchand,$Autrement,$Paris,$2010.$

•  Atelier$de$cartographie$de$SciencesKPo$:$hWp://cartographie.sciencesKpo.fr/fr/cartotheque$

Des$vidéos$en$ligne$

•  La$quesCon$de$l’économie$d’énergie$

•  hWp://www.youtube.com/watch?v=Njx5_CA9PDI&feature=related$$

•  La$Russie$et$ses$voisins$

•  hWp://www.dailymoCon.com/video/xp4snb_visionKdeKlaKrussieK2K2_news$$

•  La$Russie$et$L’Union$Européenne$

•  hWp://www.dailymoCon.com/video/xhybq7_2K2KlKunionKdouaniereKrussieKbelarusKkazakhstan_news$$

•  TransformaCon$de$Moscou.$EntreCen$avec$Denis$Eckert$

•  hWp://www.canalu.mobi/video/canal_geo_universite_toulouse_ii_le_mirail/les_transformaCons_recentes_de_moscou.834$$

Recommended