15
ARRETE PRESlDENTiEL No 895'11 DU 27 NOVEMBRE 1990 RELATIF AUX AUTORISATIONS DE LOTIR ET DE BATIR. Nous, HABYARlMANA Juvénal, Président de la République, Vu le décret-loi no 04/81 du 29 janvier 198 1 relatif à I'aménagemmt urbain et du territoire, tel que modifié à ce jour, spécialement en son article 26; Sur proposition de Notre Ministre des Travaux Publics, de I'Energie et de l'Eau et après avis du Conseil du Gouvernement en sa séance du 6 novembre 1990, AVONS pRRETE ET ARRETONS : CHAPITRE PREMIER, LES AUTORISATLONS DE LOTIR. Article premier. Sauf le cas où les plans particuliers d'aménagement valent plans de lotissement par application de l'article 14. alinéa 2 d u décret-loi no 04/81 du 29 janvier 1981 relatif à I'amenagement urbain et du territoire, la division d'une ptbpri6tephbIiqui ou pri$& ar une ou plusieurs personnes -,.- ...- J, phjsiq6& ob rn~l&.pnv ou publiques, fait Ibbjet d'une auto6&tl~n'adininbtiat%$~1:ta&b\e~diit gautoiikation de lotir. Pour que le pian particulier d'amtnagemcnt pttissc valoir, pian de lotissement, ce plan doit contenir toutes les indikations juridiques habitueltemtnt utilistes en matiérc dc lotissemeht.'Stie plan'd'rimtnagcmcnt ne tes contient pas, les optrations uittrieures de 1otissement ' font l'objet d'auibrlsations administrativ& patticutiéns: ITEKA RYA PEREZIDA NO 895/11 RYO KUWA 27 UGUSHYINGO 1990 RYEREKEYE GUKATA IBIBANZA N'URUHUSHYA RWO KUBAKA. -- -- Twebwe, HABYARlMANA Yuvenali, Perezida wa Repubulika, Tumaze kubona itegeko-teka no 0418 1 ryo kuwa 29 Mutarama 198 1 ryerekeye imitunganyirize y'imijyi n'ubutaka bw'lgihugu, nk'uko ryahinduwe kugera ubu. cyane cyane mu ngingo yaryo ya 26; Tubisabwe na Minisitiri Wacu w'lmirimo ya Lera, lngufu n'Amazi kandi tumaze kumva icyo Inama ya Guverinoma yateranye kuwa 6 Ugushyingo 1990 ibitekereza ho, TWATEGETSE KANDI DUTEGETSE : UMUTWE WA MBERE. Ingingo ya mbere, Uretse igihe pula z'umwihariko zo gutunganya intara zifashwe kimwe na pula yo gukata ibibanza hakurikijwe igika cya 2 cy'ingingo ya 14 y'itegekbteka no 04/81 ryo kuwa 29 Mutarama 1981 ryerekeye imitunganyirize y'imijyi n'ubutaka bw'lgihu&, gukata ibibanza mu butaka bwa Leta' kyangwa ,bwltmuntt, .ku giti cye; bikozwe n'umuntu umwe ~a"n&àn'ah~tü'&nshikimwe n'ibig6 tiyVbik6rera ku'gita'dyabo cyan8~i~itjfip$bya Leta, bigomba kubanza gutàngi'rwa 'uruhüshya"~h*inzego z'ubutegetSi, rwitwa euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula igomba kuba irimo ibishushnnyo n'amategcko nsanzwe akurikizwa mu ikatabibanza. lyo iby& liibuze muri pula yltmwihariko, ibillonva byosr by'ikatabibanza bigomba gutangirwa impushya zthariyc

cf - extwprlegs1.fao.orgextwprlegs1.fao.org/docs/pdf/rwa12956.pdf · euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: cf - extwprlegs1.fao.orgextwprlegs1.fao.org/docs/pdf/rwa12956.pdf · euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula

ARRETE PRESlDENTiEL No 895'11 D U 27 NOVEMBRE 1990 RELATIF AUX AUTORISATIONS DE LOTIR ET DE BATIR.

Nous, HABYARlMANA Juvénal, Président de la République,

Vu le décret-loi no 04/81 du 29 janvier 198 1 relatif à I'aménagemmt urbain et du territoire, tel que modifié à ce jour, spécialement en son article 26;

Sur proposition d e Notre Ministre des Travaux Publics, de I'Energie et de l'Eau et après avis du Conseil du Gouvernement en sa séance d u 6 novembre 1990,

AVONS p R R E T E E T ARRETONS :

CHAPITRE PREMIER,

LES AUTORISATLONS DE LOTIR.

Article premier.

Sauf le cas où les plans particuliers d'aménagement valent plans de lotissement par application de l'article 14. alinéa 2 d u décret-loi no 04/81 d u 29 janvier 1981 relatif à I'amenagement urbain et d u territoire, la division d'une ptbpri6tephbIiqui ou pri$& a r une ou plusieurs personnes -,.- ...- J, phjsiq6& ob r n ~ l & . p n v ou publiques, fait Ibbjet d'une auto6&tl~n'adininbtiat%$~1:ta&b\e~diit gautoiikation de lotir.

Pour que le pian particulier d'amtnagemcnt pttissc valoir, pian de lotissement, ce plan doit contenir toutes les indikations juridiques habitueltemtnt utilistes en matiérc dc lotissemeht.'Stie plan'd'rimtnagcmcnt ne tes contient pas, les optrations uittrieures de 1otissement ' font l'objet d'auibrlsations administrativ& patticutiéns:

ITEKA RYA PEREZIDA NO 895/11 RYO KUWA 27 UGUSHYINGO 1990 RYEREKEYE GUKATA IBIBANZA N'URUHUSHYA RWO KUBAKA. -- --

Twebwe, HABYARlMANA Yuvenali, Perezida wa Repubulika,

Tumaze kubona itegeko-teka no 0418 1 ryo kuwa 29 Mutarama 198 1 ryerekeye imitunganyirize y'imijyi n'ubutaka bw'lgihugu, nk'uko ryahinduwe kugera ubu. cyane cyane mu ngingo yaryo ya 26;

Tubisabwe na Minisitiri Wacu w'lmirimo ya Lera, lngufu n'Amazi kandi tumaze kumva icyo Inama ya Guverinoma yateranye kuwa 6 Ugushyingo 1990 i bitekereza ho,

TWATEGETSE KANDI DUTEGETSE :

UMUTWE WA MBERE.

Ingingo ya mbere,

Uretse igihe pula z'umwihariko zo gutunganya intara zifashwe kimwe na pula yo gukata ibibanza hakurikijwe igika cya 2 cy'ingingo ya 14 y'itegekbteka no 04/81 ryo kuwa 29 Mutarama 1981 ryerekeye imitunganyirize y'imijyi n'ubutaka bw'lgihu&, gukata ibibanza mu butaka bwa Leta' kyangwa ,bwltmuntt, .ku git i cye; bikozwe n'umuntu umwe ~ a " n & à n ' a h ~ t ü ' & n s h i kimwe n'ibig6 tiyVbik6rera ku'gita'dyabo cyan8~i~it jf ip$bya Leta, bigomba kubanza gutàngi'rwa 'uruhüshya"~h*inzego z'ubutegetSi, rwitwa euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B.

Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula igomba kuba irimo ibishushnnyo n'amategcko nsanzwe akurikizwa mu ikatabibanza. lyo iby& liibuze muri pula yltmwihariko, ibillonva byosr by'ikatabibanza bigomba gutangirwa impushya zthariyc

Page 2: cf - extwprlegs1.fao.orgextwprlegs1.fao.org/docs/pdf/rwa12956.pdf · euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula

Article 2. 1 Iiiginpo y11 2. - L.':ti~torisalion de lotir est cxipibic I'ititi.rieur cfcs

pi.ririii.trcs dcfinis. soit par ;trr?ti. prl.sidcniiçl. soit par Ics schénias otr plan d0aniCnagcniçril ;tpprotl\,c's. coiifarmCmc~it 5 itn échr'ancicr fixc par le niinistrc qiri a I'iirh;tnisntc dans scs attributions. Cliaqttc an11i.c. il arrztr la liste dca scctcitrs ci~tiiiiit~ti;tii~ oit parties des secteurs dans leÿuels I'cxigibilitÇ est effective.

Article 3.

L'autorisation de lotir est délivrke par le ministreayant l'urbanisme dans ses attributions à toutes les personnes physiques ou morales qui en font la demande suivant les conditions définies a l'article 10 du présent arrêté. II peut deléguer tout ou partie de ses pouvoirs aux autorités préfectorales et communales.

Article 4.

Le lotissement est réalisé par I'Etat ou les communes soit directement, soit par délégation à un ou plusieurs aménageurs privés OU publics.

Le lotisseur ou I'aménageur peut demander a des groupements de CO-lotis de prendre en charge la réalisation d'aménagements et d'équipements ainsi que leur fonctionnement.

Tout dossier de demande d'autorisation de lotir comprend un schéma o u un plan de découpage parcellaire avec indication des statuts des terrains inclus dans la zone à lotir ainsi que espaces, encrages et autres équipements à réaliser. En outre, +le dossier .comprend- un calendrier prévisionnel d'exécutionAdu ~otissèment, un montage économique et institutionnel, y compris une description du dispositif de prise en charge par les CO-lotis des travaux. équipements et frais leur incomàant.

Article 6..

Pou? r$Flp,ndqcaux nécessités administratives e! en vue d:q(iqçr.h,t)cLqq v c h e desserviq$.Ïq schémas et plans d ? m C ~ g c f f 3 ~ # , u ~ e n t t etre s~q!!?, 3 i!:i~~obatio.n - gai partic ou,$~p&.formc de, documents partiels, plour autant qu'il ne sq& p,aSaPe,rtt.at!çiint5&~a cahér~,nce d'ensemble des projets des schtmas et des plans. cn cours.,

I~rtiIii~stiy;~ rw41 guliati% ibibiinrii rNzrricrcwc mu riih;igo rcrncjwc ri'irc ka ry;i I'crcrida cy;itig\tPit ri'ibishush;tnyo nyoboïi cyiingwa pula ~ c m c w c , Iiakiirikijwc igilic pitcg;inyi~jwc na n~itiisitiri irshinj.tvc i:nittrrtg;tiiyirircy'iriii~iyi. !.'imi,iyi. Buri mwaka ashyiraho ilisiti ya segiteri za komini cyanpwa ibicc hya segiteri byabonewe uburenganzira buhamye.

Uruhushya rwo gukara ibibanira rutangwa na niinisitiri ushinzwe imitunganyirize y'imijyi ku bantu bose cyangwa ibigo bvose byabisabye hakurikijwe Ibiteganyijwe n'ingingo ya 10 y'iri teka. Ashobora guha ubushobozi busesuye cyangwa bucagase abategetsi ba perefegitura n'aba komini.

lkatabibanza rikorwa na Leta cyangwa nàmakomini, bikabyikorera cyangwa bikabishinga abatunganyantara, yaba umwe cyangwa benshi, baba abikorera ku giti cyabo cyangwa abakorera Leta.

bkata ibibanra cyangwa ubitunganya ashobora guuihit amashyirahamwk yàbahawe ibibanza kwishingira iniii-imo yitunganya !.O gusliyiraho i bikorcshoreme/o ndcrsc n'imikorcshcrc/.r. p b y o .

Buri dosiye yo gusaba uruhushya rwogukata ibibanza igizwe n'igishushany~nyobozi cyangwa pula y'ikatwa ry'ibibanza hamwe k'ibimenyetso byerekaha imiterere y'ubutaka, buri gace gakatwa, ndetse n'ibyanya, ibisigara n'ibindi bikonvaremezo bigomba kujyaho. Byongeye, idosiye jgizwe na gahunda iteganya imikorere y'ikatwa ry'ibibad&: -ikigereran)io cy'ibizagenda Lu mushinga n'inzego zizatuma ukora. hakagaragazwa n'uko abahawe ibibanza bazishingira imirimo-remezo, ibikoresho n'imari bagomba gutanga.

I I ngingo ya.6.

Kugira, ngo: inzego zimirimo ,zikore ne+ kanrfi

amritegck,o . , a k ~ ~ . i k ' ~ ~ r ! .. / b ~ + ~ h ~ ~ ~ ~ , ' ,za. . P , N ~ ~'j!~ng~~y8~~?rarishqbora.gy-hiea kwmerwa q@ri zose cyangwa ari inzandiko zimwe. bipfa kuba bitica ubwuzuzanye rusange bw'imishinga y'ibishushanyo na za pula zikorwa.

ArticIe,7; I 1 ngingo. ya. 7..

t g a . q 1 ~ r b t j o n d e l o ~ u ~ ~ p p r o u v e , et rend cxtcu$oires.:

a) le schtma ou le plan de dtcoupagc parcellaire; b) le montage économique et institutionnel de I'optration ;

Urus,hya rwo gukata ibibanza rwernczn kandr rugategekasibi. bikurikira : a) igishushanyo cyangya pula y'ikatwa ry'ibibanza; b) ikigereranyo cy'ibizatangwa Lu mushing n'inzcgn

7awo;

Page 3: cf - extwprlegs1.fao.orgextwprlegs1.fao.org/docs/pdf/rwa12956.pdf · euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula

cf le crnlcndrtcr prkvisionncl d'extculcon tiu lottsscmciit : d) ainsi qu'kvcntucllcmcnt un ri.plenicnr d'ittil~stition dit

sol. i.'autctrisation ou le refus de l'autorisation de lotir dcvicnt exécutoire partir de la date dc notificatitm ait demandetir.

L+) ingciip;~ bihe iregnnvü imikorcrc v'ikntwii ry'ibibanm : ti) i y o b i b a y c n g o m b w a . ;iiiiabwiri;.n aptng:r

itliikoreshere7.c y'uhutaka. Il ru titisliya rwemera cyangwa rutlakana giikata ibibanza riistiyirwa niu bikorwa uhercye ku irariki i~saba ikibanzr vabimcnyesherejweho.

Article 8. I lngingo ya 8.

L'autorisation de lotir est accordée ou refusée expressément par le ministre ayant l'urbanisme dans ses attributions dans un délai de90jours a comprerde la datede réception de la demande.

A défaut, l'autorisation est r2piircc acquise à l'expiration de cette période, sauf décision de prolongation prise par I'adminiStration et notifiée au demandeur avant le terme du délai imparti. Toutefois, cette prolongation ne doit pas dépasser 30 jours et ne peut être reconduite.

Uruhushya rwo gukata ibibanza rutangwa cyangwa r\Jlmanwa na minisitiri ushinzwe imitunganyirize y'imijyi mu gihe cy'iminsi 90 uhereye ku itariki yaboneyeho urwandiko rusaba.

lyo icyo gihe kirenze nta cyemezo afashe, uruhushya ru7aba rwemewe, keretse iy6 ubutegetsi bwiyemeje kongera igihe kandi bikamenyeshwa usaba mbere y'uko igihe cyareganyijwe kirenga. Cyakora, iyongerwa ry'igihe ntirigomba kurenga iminsi 30 kandi rikorwa inshuro imwe gusa.

Article 9. I Ingingo ya 9.

Toute décision de refus de i'autonsation de lotir doit être motivée. L'autorisation d e lotir peut ê t re conditionnelle. En ce cas, elle énumère les sujétions particulières que le bénéficiaire devra respecter sous peine de déchéance.

Article 10.

Les autorisations de lotir sont accordées ou refusées en conformité avec les schémas d'aménagement urbain et avec les pla; locaux et particuliers d'aménagement et en tenant compte de toutes les servitudes qu'exige le bon fonctionnemePt ,des ouvrages et des services publics. y compris en matière de voirie. d'alignement et de circulation. Ces servitudes publiques sont liées notamment au transport d'énergie électjique, à la défense, aux installations militaires et atronautiques. à la protection des ressources en eau. à l'assainissement et au drainage des sols. à la protection de lénvironnement, etc ...

Article.) 1. - i(autoqFajion de lotir accordée n'est plus valable ri les

travaux de, otissement nbn t pas encore dCmarr$ dans un dCIai d'un an B partir de la date de sa notification.

Icyemezo cyose cyo kwimana uruhushya rwo gukata ibibanza kigomba gutangirwa impamvu. Uruhushya rwo gukata ibibanza rushobora gushyirwamo agateganyo. icyo gihe, uruhushya rurondora ibya ngombwa byihariye ny'irukuruhabwa agomba kubahinza ngo uruhushya rwatanzwe rutaba irnfabusa.

1 lngingo ya 10.

Impushya zo gukata ibibanza zitangwa cyangwa zimanwa hakurikijwe igishushanyonyoboz cy'imijyr hamwe na pula rusangeuyangwa pula z'umwthariko kandi hubahirijwe amategeko mberabose ariho mu w e g o rw'ibikorwa n'imirimo rusange. harimo imihanda n'imbago zayo n'yburyo bwo kuyigendamo. Ayo mategeko mberabose agendana n'ikwirakwita ry'ingufu z'amashanyarazi. kunnda ubusugire bwïgihugu, tbigo bya gisirikari n'iby'indege, kurtnda umutungo wàmazi. gutunganya no kugomera amazi, kurinda ibidukikije n'ibindi.

I 1 ngingo .ya 1 1.

Uruhushya rwo gukata ibibanza rwatanzwe nta gaciro ruba rugifite i@he imirimo yrkatwa ry'ibibanza itatangiye niu gihc. cySumw&a uhereye ku itariki y'imènyeshwa ry'itangwa ry'uwo ruhushya.

Anicle,.l2. ,. 1 lngingo ya 12.

I . '< 1

Au çours dc , l'optration de lotissement, les,,autoritks habii!t&' et *les inspecteurs d'u~banisme pepvent A tout momtpt ,v,isitcr la rgne ct procider aux ~ ~ r ~ c a t i ~ o ~ s ~ ~ u ' i i s jugent utiles.

Igihc cy'ikatwa ry'ibibanza. abatesetsi babishirirwe n 'abagcnzuzi b ' imitunganyirizc y'imijyi, ba f i t r uburcnganzira, igihe cyose babishakiye, b y o gusiira ahnkatwa ibibanza bakanagcnzura ibyo babona art ngombwn kugenzura.

Page 4: cf - extwprlegs1.fao.orgextwprlegs1.fao.org/docs/pdf/rwa12956.pdf · euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula

Si les vérifications font :r pparaitrc qtrc I'op6rntion n'ii piis crC cl'icciuéc conI'1)rniknicnt i I'aiitnrisatinn. une niisc en denicure ci un déhi d s rectification nc dfpnssant pas dcitn rriois sont signilïés au lotisseur.

Si à l'expiration de ce délai le lorisseur ne s'est pas esécuté. l'opération dc lotissement est d'office sitspenduc jusqu'à la décision du tribunal conipctent dans Ic rsssort duquel se trouve la zone a lotir, sur saisine dc la parric diligente.

La suspension de l'opération est consignée dans un proces-verbal doni une copie est laissée à l'intéressé.

1'0 II b t iprnru~i bwerck;inyç ko ihynkorwc bitit h~rriL!iç ib i t cpa i iyua n'iiruliusliya. nyir ' i iguknt:~ ih ih: i r i~a :iriliarinngirir~;~ k;~ndi ;igiha hwa igihc ntarcrip\v;t cy'nnic?i 2 cyo gu kosora ibyapliryc.

iyo icyo gihc ntarcnpwa kirenle nyir'ugukaia ibibanza atitrakora ibyo yasabwe. imirinio y'ikaiabih;innt ihitzt ihitparikua kupcrii igihc uriikiko riihilïiiyc iibiistioho~i kandi rtrri mu karcre ibibrtnza birakarwanio ruciyr u r u b a n ~ a rwashyikiri,jwc nilbabaye. _ Ihagarikwa ry'imjrimo y'ikatabibanza rikorcr\va inyandikomvugo. nyir'ugukata ibibanza agahabwp kopi yayo.

CHAPITRE II. I UMUTWE WA II .

LES AUTORISATIONS DE BATIR. I IMPUSHYA Z O KUBAKA.

Article 13. 1 l ngingo ya 13.

Toute personne désireuse d'entreprendre une construction, à l'intérieur des périmètres définis à l'article 2, quel que soit l'usage auquel elle est destinée, doit au préalable obtenir l'autorisation administrative. dite autorisation de bâtir. Elle est de même exigée pour les travaux à exécuter sur les constructions existantes et qui auraient pour effet d'en changer la destination, de modifier leur aspect extérieur ou leur volume. ou de créer des niveaux supplémentaires. Cette obligation s'impose à toutes les personnes privées et publiques, y compris 1'Etat. les communes et les établissements publics.

Article 14.

La demande d'autorisation de bâtir n'est exigée qu'à l'intérieur des périmètres définis, soit par ané té présidentiel, soit par les schémas ou plans d'aménagement approuvés. . Toutefois, le ministre ayant liirbanisme dans ses

attributions peut exercer un dr6it d e contrôle des consimctions en milieu rural.

Umuntu wese ushal<a kubaka mu mbago z'ahavugwa n'ingingo ya 2. agomba kubanza kubibonera uruhushya rutangwa n'ubutegetsi. rwitwa « uruhushya rwo kubaka B. Urwo ruhushya rugomba nanone gusabwa iyo imirimo igomba gukorwa ku bwubatsi bwari busanzweho izatuma icyo bwagenewe gihinduka cyangwa' imiterere yabwo y'inyuma cyangwa ubunini bwayo buzahinduka, cyangwa se iyo izagira icyo ibwungukzaho.

1 byo bigomba gukurikizwa n'abantu bose, baba abikorera ku giti cyabo, Leta, amakomini n'ibigo bya Leta.

lngingo ya 14.

Uruhushya rugomba gusa gusabwa iyo kubaka bizaba mu mbago z'ahavugwa n'iteka rya Perezida, igishushanyo nyobozi cyemewe cyangwa na pu fa zemewe zo gutunganya aho' hantu. '

Ariko rero, minisitiri ushinzwe imitunganyirize y'irnijyi ashobora gykoresha uburenganzira bwo gusuzuma imyubakire mu cyaro.

Article 15. 1 lngingo ya 15.

Le dossie; de demande d'autorisation de britir comprcn$ : 1 ud extrait du plan cadastral; 2. un t i t ~ cons'tant le statut dbccupationdu sol(contrat de

location, dc cession w de concession): 3. un devis détaillk des constructions projetkes : 4 les plans cn cinq exempla~res ciiacun dont :

a) une vuc en plan de chaque niveau A I'tchelle de 1/50 pour les constructions nc dtpassant pas 30 ni dc longueur et de 1/ 100 pour les autres;

, ' 4 , > \ % , ' . l , ,

b)-les plhns'd~'htrail 8' I*Cehelle dc 1/20: I f

, , , i 1 .J\ 5 ' . 1 .:!lis

c) les plans do façades et les c o u p e ; .y !

. .

Dosiye y'isaba ry'uruhushya rwo kubaka igizwe n'ibi bikurikira : 1':' 'kojdj/a pula y'ahatubakwa itangwan'ibiro byacadasiri : 2. ' 'icyCmezo ngclngabutaka (amasczerano yo gukodcsha, y0

yo kugura cya&gwa yo guhabwa): 3. kurondora uko amafaranga azagenda ku bwtibntsi : 4, kopi eshatu za buri pula zikt~rikira:

a) piiln ya buri murambürilro iri ku kigcreranyo cya

. .. 1/50 ku bycrekeye ibyubakwn bitarcnta nictrro ' rnirongo 'iintu z'uburcbure no i u kigere'ranyo cya

,1" l / 100':ku bwubatsi bitrenjyjeho: A b). pula. zrslobniiUr8 *buri .SILY ~ y ' i ~ ~ ~ b r i k ~ i i z i r~ k~

kiyereranyo cya 1 / 20 ; c) puia y'impande t'icyubukwa na pula r'uko

cyiibukiise;

Page 5: cf - extwprlegs1.fao.orgextwprlegs1.fao.org/docs/pdf/rwa12956.pdf · euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula

d) un plan d'implantation A I'kchcllc de 1/500; I d) pula y'uko icyubakwa gishin7c rriu kibanla kiri ku kigcrcranyo cya 1 /500:

e) un plan de situation A l'échelle de 1/2000. I e) pula y'aho ikibanza cy'icyubakwa kiri ku kigercranyo cya 11 2000.

5. un plan de canalisation indiquant l'alimentation en eau. I'kvacuation des eaux de pluies et des eaux ustes;

6. un plan de fosse septique ou de raccordement au rtseau public ;

7. un plan d'installations électriques; 8. un planning dttaillt des travaux.

Article 16.

Les plans des constructions ayant plus d'un niveau doivent être accompagnés de notes de calcul et des plans techniques y relatifs.

Article 17.

Les pitces dont question à I'aiticle 15 et 16 doivent être ttablies et signées par un ingénieur civil ou un bureau d'études agréé pour les notes de calcul, alors que les plans sont du ressort d'un architecte ou d'un bureau d'études agréé.

Article 18.

L'autorisation de bâtir est accordée ou refusée par le ministre ayant l'urbanisme dans ses attributions dans un délai de 90 jours à partir de, la date de dépôt d e la demande. - A défaut, l'autorisation est réputée acquise à l'expiration de cette période sauf décision de prolongation de 30 jours prise par l'administration et notifiée au demandeur avant le terme du dtlai irnpani. Celui-ci ne peut être reconduit plus d'une fois.

Article 19.

autorisado do" accordée est considérée comme nob avenue si les travaux de constniction n'ont pas dkmarrt dans le dtlai d l in a s A partir de la date de sa notification ou si fa parcelle octroyke a Ctt retirte par le ministre ayant l'urbanisme dans ses attributions.

:1 . . Article 20.

Toute dtcision de refus de l'autorisation de batir doit etre motivte. S'il s'agit de l'autorisation dkfinitive. les plans en quatre exemplaires sont renvoyCs au requérant. kWautorisation de b8tir peut Etre conditionnelle. En ce cas. elle Cnumtre les sujttions parficulitres que le bkntficiaire devra respecter sous peine de dtchtance.

5. pula y'imiyoboro y'amazi akorcshwa. ay'imvura n'ayakorcshejwe ;

6. pula y'aho ibivuye mu rnusarani bizajya;

7. pula y'amashanyarazi : 8.- gahunda inonosoye y'ibikorwa.

lngingo ya 16.

Pula z'amagorofa zigomba guherekezwa n'imibare yerekana ubukomere bwayo kimwe na pula za tekiniki z'imyubakire yayo.

1 lngingo ya 17.

Ibyangombwa bivugwa ku ngingo ya 15 na 16 bigomba gukonva kandi bigashyirwaho umukono n'umuntu ufite irnpamyabushobozi ihanitse mu by'ubwubatsi rusange cyangwa ibiro byiga imishinga byernewe. Naho ibyerekeye za pula'birebwa n'umuntu ufite impamyabushobozi ihanitse mu bwubatsi bw'amazu cyangwa ibiro byiga imishinga byernewe.

I lngingo ya 18.

Uruhushya rwo kubaka rutangwa cyangwa rwirnanwa, na minisitiri ushinzwe imitunganyirize y'imijyi mu gihe cy'iminsi 90 uhereye igihe ibaruwa irusaba yabonekeye. lyo iyo minsi irenze minisitiri ntacyo abivuzeho, urwo ruhushya ruhita nvernerwa keretse iyo ubutegetsi bwiyemeje kongera igihe kandi bikamenyeshwa usaba mbere yuko igihe cyateganijwe kirangira. Cyakora igihe cyongerewe ntigishobora kurenga iminsi 30 kandi bikorwa rimwe gusa.

1 ngingo ya 19.

Uruhushya nvatanzwe ruba irnfabusa igihe imirimo y'ubwubatsi itatangiye mu gihe cy'um-waka uhereye igihe nyir'ukwaka uruhushya yamenyeshejwe .ko arubonye cyangwa iyo minisitiri ushinzwe imitunganyirize y'imijyi yamwarnbuye ikibafiza.

lngingo ya 20.

Kwimana uruhushya nvo kubaka bigomba gutangirwa impamvu. lyo ari uruhushya rutangwa burundu. kopi enye ta pula zigamrinva uwasabye uruhushya. " Uruhushya rwo kubaka rushobora gutangwa ari uko hakozwe iki n'iki. lcyo gihe usaba uruhushya abwirwa ibyo agornba gukora, byaba bidakozwe bakarurnwambura.

Page 6: cf - extwprlegs1.fao.orgextwprlegs1.fao.org/docs/pdf/rwa12956.pdf · euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula

Les autorisatioiis dc h5tir sont iiccordkcs ou rclitsdçs cri çonlorniitC avcc les rPglcs cxpriiiiCcs par Ics plaiis damknagcmcnt iocaus ou parliculicrs. par Ics pians de lotissement et Cvcntucllcmcnt avcc les mesures d ç sauvegarde prises par les schémas d'anitnagcmcnt cf en tenant compte des servitudes qu'cxige Ic hon fonctionnement des ouvrages et services publics, y compris en matitre de voirie, d'alignement et de circulation. Ces servitudes publiques sont liées notamment au transport d'énergie électrique. à la défense, aux installations militaires ct aéronautiques. a la protection des ressources en eau. à l'assainissement et au drainage des sols. à la protection de I'environnement. etc.

Article 22.

L'autorisation de bâtir approuve également la conformité des ouvrages projetés avec : - les normes de construction habituellement appliquées au

Rwanda. d'aspect. d'architecture, désthétique et de confort ;

- les normes devant assurer la prqtection du public. des employés et de l'environnement contre les risques d'incendie, de panique et de nuisances ou danger de toutes sortes ;

. . - le planning détaillé des travaux et, en générai; toGesies

autres spécifications des réglementations applicables auxdits ouvrages.

Article 23.

L'autorisation de bâtir ne peut être accordée qu'après pai,ment des taxes de bâtisse dont le montant ei t déterminé par le ministre ayant l'urbanisme dans ses attributions. Des taxes de bâtisse ne sont pas exigées lorsque la demande errrane de i'Etat, des préfectures ou des cornmuanes.

Le montant de la taxe de bâtisse est réduit de 20% lorsque la requérant .soumet des plans qui montrent qu'il utilisera de? matériaux locaux de construction. Ces mattriaux sopt dtterminés parle ministre ayant Yurpanisme dans ses attfihutions .

Pour les constructions en hauteur. les taxes de bâtisse sont réduites de 2% par étage.

( I I

L a plans approuvés porteni .e cachet du ddpanement ainsi que les gent ions q YU et approuvé par ». suivies par les noms et prtnorns de I'autqrilt qui les a approuvés ainsi que la date de I w r approbation. ,

1 Iriipitsliy;i / O kub;ikii zitaiigwii cyungwa /.iniiiii~;i 1 Ii;ikiiriki,j\vc anin b\\.iriï;i iigçndcra kiiri pula rusüiigc

cy;inpw;i pulii ;r'uniwiliariko. kuri pula z'ikaiabibanzii cyrrngwa se hagakurikizwa ibycnirzo byo kurcngera ibyafasliwc n'ibishushanyonyobori kandi hakubahirizwü aniütegcko mberabosc ashingiye ku bikorwa n'imirimo riisangc. harimo imihanda n'imbago zayo n'uburyo bwo kuyigcndamo. Ayo mategeko m berabose agendana n'ikwirakwizwa ry'ingufu z 'amashanyarazi . ku rengera ubusugire bw'lg$ugu. ibigo bya gisirikari n'iby'indege, kiirinda umutungo w'amazi n'ibyubakiwe amazi. gutunganya no kugomera amazi, kurengera ibidukikije n'ibindi. .

lngingo ya 22.

Uruhushya rwo kubaka rwemeza nanone ko ibigiye kubakwa byubahirije ibi bikurikira: 6 - amabwiriza y'imyubakire asanzwe akoreshwa mu

Rwanda, mu igenanyubako, mu bwiza no mu iraha amazu agomba kugira ;

a

- arnabwiriza agamije kurengera rubanda, abakozi, n'ibidukikije kugira ngo birinde impanuka z'umuriro, z'ubwoba no kumerenva nabi, cyangwa ibyago by'ubwoko bwose;

- gahunda inonosoye y'imirirno. mbese muri rusange n'ibindi byose bifitanye isono n'amategeko ajyana n'i byo bikonva.

lngingo ya.U.

Uruhushya rwo kubaka ntirushobora gutangwa iyo hataratangwa umusoro wo kubaka wagenwe na minisitiri ushinzwe imitunganyirize y'imijyi. Umusoro w'ubwubatsi ntutangwa iyo uwasabye kubaka ari 1 Leta. za perefegitura cyangwa amakomini.

Umusoro w'ubwubatsi ugabanywaho makumyabiri ku ijana iyq uwatse uruhushya rwo kubaka atanze pula zerekana ko azubakisha ibikoresho nyarwanda. lbyo b i e r e s h o byqmezwq na rninis;:iri ushinzwe imitunganyirize Y*~v~JY(. , . ,:. ,*

Ku byerekeye amazu agerekersnye. imisoro ytibwubatsi igabanywaho makumyabiri ku ijana kuri buri gorofa.

Ingingo,yq 24. ~1 , > r .

Pula femewe zigira kashe ya minisiteri, kandi zanditsweho aya magambo: u Bibonywe kaqdi byemejwe nau qkurikiwe n'amazina y'umutegetsi wnzemeye n'itariki zemereweho.

Page 7: cf - extwprlegs1.fao.orgextwprlegs1.fao.org/docs/pdf/rwa12956.pdf · euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula

Une copir dc la dccision accord;iiit I';iiitorisatioii dç hitiret cçllc des plans iipprouvcssont transmiscsnii niinisirc ayant la sante dans ses attributions. ;i I'inspcacur dc I'iirbanisnie intéresse ainsi qu'au ministre ayant I'indiistric dans ses attributions s'il sàgit des constructions à caracttrc industriel.

- La décision accordant l'autorisation de bàtir néngagc pas la responsabilité de I'adniinistration en ce qui concerne la qualité constructive du projet qui lui est soumis.

, , Article 26.

Le ministre ayant l'urbanisme dans ses attributions peut déléguer tout ou partie de ses pouvoirs aux autorités préfectorales ou communales.

En cas de délégation d'une partie de ses pouvoirs, le ministre détermine la catégorie des autorisations pour lesquelles ces autorités sont habilitées a délivrer.

I I détermine aussi les services de I'urbanisme qui doivent les aider a mener à bonne fin cette tâche.

Article 27.

Le titulaire de l'autorisation de bâtir doit. dès l'ouverture du chantier, indiquer d e façon apparente et visible de la voie principale, et lisiblement sur un panneau d e 50 cm x 50 cm au moins: a) le nom du propriétaire d e la parcelle ; b) le numéro de la parcelle; C) le numéro et la date de I'autorisation d e bâtir;

d ) le numéro et la date de la quittance délivrée; e) la destination de la construction; 1) la date de commencement des travaux.

Article 28.

Letitu1aire.de l'autorisation de bâtir ou le responsable des travaux doit?ponctuellemenr observer'les prescriptions du code de la. route relatives ô la signalisation.des chantiers et des.obstacles.

Les contravent ions y relatives son t punies conformément aux sanctions prevues par le code'de laroute; :

A titre exceptionnel et transitoire. le rninisttc' ayant I'urt)ani$hiel 'dans"Xe9'3tttibutions peuts accorder! une , autons8'1ion d e b8fir proSisbire aux pcrsônn~UC'dlreûscs d~! s'instalI& !ii dAnslJ'desn qutlnicrs ne disposdni' 'Pa's de . lotissement.

'; :l~L'autorisation. ainsr dblivrkei prtcise les prtscriptiotis urbhnhtiquts *hr bbsetver eh' vue de ~l'obttntibnfid'unc auiorisatiori dtfinitive. le cas tchCtSnt.

Kopi \'icyeiiic~o c~'iiriihiisli\:i r u o kiih;ika tia kopi \:i

piil;i /ciiic\\,c ïolicrr.rcï\v;i niiiiisitiri iisliinïwc 1ihii7iiii;i. iiniiigcnz\iri w'iniiiiinganyiri~c y'inii,jyi iihigcnctvç. lia iiiiiiisitiri ushinlwr iriganda. iyo icyiibakwa gifitanyr isano n'iniirima yVingand:i.

Gutanga uruhusa rwo kub;ika ntibiviiga ko uhutegtsi bwishingiye ubiiryo ibizubakwa bizakor\~.a.

lngingo ya 26.

Minisitiri ushinzwe imitunganyirize y'imijyi ashobora guha ububasha bwe bwose cgangwa igice cyabwo abategetsi ba perefegitura cyangwa ba komini.

1 yo atanze igice cy'ububasha bwe. minisitiri avuga ubwoko bw'impushya abo bategetsi bafitiye ububasha bwo gutanga.

Anavuga kandi abakozi bashinzwe imitunganyirize y'imijyi bagomba kubafasha kurangiza neza uwo murimo.

lngingo ya 27.

lyo uwahawe uruhushya nvo kubaka atangiye ubwubatsi: agomba kwandika ibi bikurikira ku cyapa gifite byibura cm 50 x cm 50. ku buryo busomeka, budahishe kandi buboneka umuntu ari mu muhanda munini: a) izina rya nyir'ikibanza ; b) nomero y'ikibanza ; c) nomero y'uruhushya rwo kubaka

n'itariki rwatangiweho ; d) nomero ya gitansi n'itariki yatangiweho; e) icyo icyubakwa kizakorerwamo ; f) itariki imirimo yatangiriyeho.

lngingo ya 28.

Uwahawe uruhushya rwo kubaka cyangwa ushinzwe imirimo y'ubwubatsi agomba kwita bikomeye ku mategeko y'umuhanda yerekeye gushyiraho ibimenyetso biranga ko hari ubwubatsi no kwerekana ahashobora gutera ibyago.

Kurenga kuri ayo mategeko bihanishwa ibihano byateganijwe n'igitabo cy'amategeko yerekeye ibigendera mu muhanda.

Ku biiryo bw'umwihariko kandi bw'agateganyo'. niinisitiri 'ushiitzwe iSii"hgan+irizeti'imljyi ashob6.A guha ui5ilntu ubiSnbye'iliutiush);a dv'aiateganyo r&o'kul)aka. iyd umilntu 'hsatia'ari mu mbago ~'uniujyi arikd,h'aknba Jiatarakatwa ibibarizà; '

'~Uruhushynrutanzüre niuri ibyo bihe rugaragaza ncrii nmfittgtko'.~ yc i ikey t~~! in i i t i inghns i~~e y'intijyi dgdniba gukurikizwii, kiigira ngo nibiba iigombwa bazatatigc ilruhushyii t>iirundu.

Page 8: cf - extwprlegs1.fao.orgextwprlegs1.fao.org/docs/pdf/rwa12956.pdf · euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula
Page 9: cf - extwprlegs1.fao.orgextwprlegs1.fao.org/docs/pdf/rwa12956.pdf · euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula

Si 5 I'issti de CL. d6I;ti lc- h ~ n ~ f t ~ i : i ~ r ~ dc I';ttitoris:ttioii O I I

l c r.csporis;thl~. (Ics t r;i\.;iti.\ ii':i p:i> \ oiilii s'c~i.'iir~.i. Icb Iravatlx de coiistrtiction soi11 d'ol'fice siispçiictiis j i i s~l t i '~~ I;i

decision du tribunal comp~iciit dans Ic rcssort duquel s r I'orlt Içs consiructions. sur saisinc de la partie diligente.

La suspensioii des ira\.;iiis zst consignée d;ins iir i

procès-verbal dont une copie est 1aissi.e 3 I'intéressi.

Article 35.

Toute modification reconnue utile par le constructeur ou l'architecte en cours d'exécution des travaux doit préalablement faire l'objet d'une nouvelle deniande accompagnée des plans modifiés et d'une notice explicati\.e.

Les tra\.aux faisant l'objet d'une demande de modification sont d'office suspendus jusqu'à la décision de l'autorité compétente. Les dispositions des-articles 18 à 22 du présent arrêté sont applicables.

I lngingo ya 35.

1 lyo mu gihe cy'ubrubatsi. umufundi cyangua impuguke mu bwubatsi basanze ko hari ibigomba guhindurwa. bagomba mberc na mbere kubisabira uruhushya. kandi bagatanga pula z'ibigomba guhindurwa. kimwe n'inyandiko ikubiyemo ibisobanuro.

lmirimo y'ahagomba guhindurwa irahagarara kugeza igihe habonekeye icyemezo cy'umutegetsi ubigenewe.

lbivugwa mu ngingo ya 18 kugeza ku ya 22 z'iri teka birakurikizwa.

Article 36. I lngingo ya 36.

Dès l'achèvement des travaux et sur l'invitation du bénéficiaire de l'autorisation de bâtir. l'autorité habilitée à délivrer les autorisations de bâtir délivre, après l'expertise, le certificat de conformité qui vaut permis d'habircr pour les constmctions destinée's à l'habitation, ou qui autorise l'admission du public ou du personnel pour celles destinées au commerce. à l'industrie ou à tout autre usage.

Article 37.

Toute personne qui aura occupé une maison d'habitation ou qui aura autorisé l'admission d u public ou du personnel aux constructions destinées au commerce, à l'industrie ou à toute autre usage. sans permisdont question à l'article précédant. subira.des peines prévues à l'article 35 du dtcret-loi no 04/81 du 29 janvier 1981 relatif à I'améhagement urbain et du territoire.

lyo imirimo y'ubwubatsi irangiye, uwahawe uruhushya rwo kubaka atumiza umutegetsi ufite ububasha bwo gutanga uruhushya rwo kubaka, yamara gusuzuma uko

, imyubakire iteye, agatanga icyemezo cy'uko ubwubatsi bwakurikije pula zemewe, icyo cyemezo gituma ashobora- gutaha inzu. iyo ibyubatswe bigenewe gutunvamo, nanone gituma rubanda cyangwa abakozi bahinjira iyo ibyubatswe byagenewe ubucuruzi. iinirimo y'inganda cyangwa ibindi.

lngingo ya 37.

Umuntu uzaba yaratuye mu nzu cyangwa uzaba yaratanze uruhushya ngo rubanda cyangwa abakozi binjire mu mazu yubakiwe ubucumzi, inganda cyangwa ikindi cyose nta ruhushya nk'uko byavuzwe mu ngingo ibanziriza iyi. azacibwa ibihano biteganywa mu ngingo ya 35 y'itegeko-teka no 04/81 ryo kuwa 29 Mutarama 1981 ryerekeye imitunganyirize y'imijyi n'ubutaka bw'lgihugu.

Article 38. l Ingingo ya 38.

,Toutes dispositions contraires au présent arrCt6 sont a brogtes.

Ibinyuranyije. byase n'iri reka bivanyweho.

Article 39. l lngingo ya 39.

Notre Ministre des Travaux Publics. de I'Energie et de l'Eau est charge de i'extcution du présent arrêté. I I artefe Ics niodéles et formulaires nécessaires:

Minisitiri Wacu w'lmirimo ya Leta, lngufu n'Ariiazi ashinztve kubnhiriia iri teka. Ash'yiraho nrnabwiri~a' n'inyu7iiz\va za ngombwa.

Page 10: cf - extwprlegs1.fao.orgextwprlegs1.fao.org/docs/pdf/rwa12956.pdf · euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula

1.c prcsçnt iirrétl: cnirc cri vigucur Ic jour de sa publicaiion aii .lourn;il Officicl d e In HCpiihliqiic Kwandaisç.

Kigali. Ic 77 novcmbrc 1990.

Le Minis!re des Travaux Publics. de 1'Energie et de l'Eau,

~ Iri tcka rixatangira pukur ik i lwa k i i munsi ri7atangari7waho mu lgalcti ya Leta ya Rcpiihulika y'u Rwanda.

Kigali. kuwa 27 Ugushyingo 1990.

Vu et scellé du Sceau de la République

Le Ministre de la Justice,

HABYARIMANA Juvénal. Général-Major.

(se)

Minisitiri w'lmirimo ya Leta, l ngufu n'Amazi.

NTAGERURA André. (si)

Bibonywe kandi bishyizweho lkirango cya Repubulika:

Minisitiri w'U butabera.

MUJYANAMA Théoneste. (sé)

EXTRAITS.

Par arrêté présidentiel no 865101 d u 8 novembre 1990, Madame SHAVU Cantas. matricule 4168. Rédacteur Principal. commissionnée au grade de Secrétaire d'Administration, a été reprise dans les cadres de l'Administration Centrale et affectée à la Présidence de la République.

Par arrêté présidentiel no 866104 du 8 novembre 1990. ie Lieutenant NIYONSABA Edouard. matricule 0434, a été transféré des cadres des Forces Armées Rwandaises a u Ministère de l'intérieur et du Développement Communal au grade de Chef de Bureau.

Par arrêté présidentiel no 867107 du 8 novembre 1990. il a été mis fin au commissionnement au grade de Chef de Division et à I'affectation de Monsieur AYABAGABO Jean de Dieu, matricule 8460. Rédacteur Principal a u Ministère des Finances.

Par arrêté présidentiel no 8681 1 1 d u % novembre 1990, il a t t é mis fin au commissionnement au gradede Chefde DiviSion et à I'affectation de Monsieur SINGAY UMUREMYI Déograths. matricule 5433, Chef de Bureau au Ministère des Travaux Publics. de I'Energie et de l'Eau. L in t t r e sd a t t t mis en disp(>nibilité pour motifs d e convenances personnelles.

Par arrêté présidentiel no 8691 14 du 8 novembre 1990. Pylonsieur KARENGERA Dan. matricule 13828. Assistant à l'Université Nationale du Rwanda (U.N.R.). a t t t mis en dispohibilitt pour motifs de convenances personnelles. à partirdu26 septembre 1990.

Par arrêté prtsidentiel no 8701 14 du 8 novembre 1990. Monsieur BUCYANA James. matricule 13836. Chargé de Cours Associé B l'Université Nationale du Rwapda (U.N.R.). a ttt d i s en disponibilité pour motifs d e convenances personnelles.

Par ari9tk présidentiel no 8716 ISldtkB o ~ v e m b r c 1990. vess i eun HATEGEKIMANA Emmanuel, matricule 6290 et' KABERA Guy. matricule 5407. ont tt4,promtks respectivement aux grades de Secrétaire d'Administration et de Chef de Division. B partir du I C r octobre 1990.

Par a r r t t t prtsidentiel nu 8721 13 d u 8,novembre 1990. Mopsicur NSANZABERA Paul. matricule 2867, Fonctionnaira Principal au Ministtre de l'Enseignement Primaire et Secondaire. a ttt promu a u grade de Secrttaire d'Administration. B partir du ICI octobre 1989.

Page 11: cf - extwprlegs1.fao.orgextwprlegs1.fao.org/docs/pdf/rwa12956.pdf · euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula

ARRETE MlNlSTERlEL N' 01/11/90 DU 30 NOVEMBRE 1990 RELATIF A LA CONSERVATION

.FONCIERE COMMUNALE.

ITEKA RYA MlNlSlTlRl N I 01/11/90 RYO KUWA 30 UGUSHYINGO 1990 RYEREKEYE IMPAPURO NYEMEZA Z'UBUTAKA ZlBlKWA NA KOMINI.

1.e Ministrc dcs Tr;iv;iiis I'ubliçs. dc I'lliicrgiç ci dc l'Eau.

\'u la loi du 23 ri«\cnibrc 1963 portant organisation communale telle quc modifiée et complCti.c ;i ccjour. spécialement en son article 1 19-19":

Vu l'arrêté présidentiel no 895; 1 I du 27 novembre 1990 relatif a l'autorisation de lotir et de bâtir. spécialement en ses articles 29, 30, 3 1. 32, 33.

ARRETE:

Ashingiyc ku itegeko ryo kuwa 23 Ugushyingo 1963 ryerrkeye imitcgekere ya Komini. nk'uko ryahinduwe rikanazuzwa kugeza ubu. cyane cyane mu ngingo yaryo ya 119-19";

Ashingiye ku iteka rya Perezida no 895; 1 1 ryo kuwa 27 Ugushyingo 1990 ryerekeye uruhusa rwo gukata ibibanza n'urwo kubaka. cyan? cyane mu ngingo zaryo za 29.30.31, 32, 33,

ATEGETSE :

CHAPITRE PREMIER. l UMUTWE WA MBERE.

DES DlSPOSlTlONS GENERALES. I lBYEREKEYE INGINGO RUSANGE.

Article premier.

Pour ITapplication du présent arrêté. i l faut entendre par :

1. Acte de notoriété foncier :

Un document justificatif de détention provisoire de droits fonciers sur des terrains situés dans des zones non encore loties.

l lngingo ya mbere.

Mu myubahirize y'iri teka, amagamboakurikiraazajya yumvikana atya :

I . Icyemezo gihamya nyir'ikibanza :

N i icyangornbwa cyerekana by'agateganyo ko urnuntu afite uburenganzira ku butaka ari ahantu hadafite pula y'ikatabibanza yemewe.

2. Autorisation de bâtir a titre provisoire: l 2. Uruhushya rwo kubaka by'agateganyo:

Un acte par lequel l'administration autorise une personne a ériger une construction et/ou à réfectionner ou modifier une construction dans une zone non encore lotie.

Zones aggloniérées :

Tous les cent'ks- hab;tés tels que lés i>ôles rudiid 'd t+efoPpthienr. lis 'cent tes commë~ciau x et dès n&g%'c'e. n'ayant pas encore fait l'objet de réglementation portant crtation et delimitation des circonscriptions urbaines.

Croquis d'irnhnagernent :

Un document graphique prtsentt A grande échelle et de. façon schCmatique dans le but de définir les conditions d'utilisation du sol.

Ni icyemezo ubutegetsi bwemereraho umuntu kubaka. gusaqa cyafigwa kuvugurura inzu ahantu hadafite,pula y'ikatabibanza yemezwe.

3. Irnidugudu :

lrnijyi mitoya yose:nk'ahantlr hateganirij!we ibikor$a' by'arnajyarnbere -y'icyaro, sanicri 'i'ubucuruzi. itarahabwa imbago namategeko ayigira imijyi.

4. Igishushnnyo giciriritue :

Pula igaragaza ku ihindurangano rinini kandi ikoreshcje uburyo ncishirizo uko ubutaka bugombü gukoreshwn.

Page 12: cf - extwprlegs1.fao.orgextwprlegs1.fao.org/docs/pdf/rwa12956.pdf · euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula

S;ins prdjudicc i I'articlc .IO de I';ii.ii.td prcsidcniicl il4*

895, 1 1 Ji i 1 7 novcrtibrc 1990 rcI;iiil';i ~';iiiiorisaiion de Ioiii. C I dc h5tir cl dans Ics liiiiites di1 p r i~cn t arreii.. Ics iii~torisati«ns de batir A titre pro\.isoirç seront octroyi.cs en guise dc rCgularisation niix d i ' t r . ~ l t ç l ~ ~ - ~ des constriictions i.i.igi.çs siir des terrains corilpris ~ ; I I I ~ Ics pi.rimi.trcs dcs

urbaines et nc fais;int pas l'objet d'un lotisscmcnt.

Article 2 .

En vue de faciliter l'instruction des demandes d'autorisation de bâtir à titre provisoire visée à l'article 29 de l'arrêté présidentiel no 8951 1 I du 27 novembre 1990 relatifà l'autorisation de lotir et de bâtir. et en l'absence du plan d'aménagement approuvé ou de plan de lorissement autorisé ou dans l'attente de leur approbation ou autorisation. des croquis d'aménagement seront dressés conformément aux exigences d'organisation rationnelle du territoire urbain.

fIitah?rig;iniiyc irigiiig~ ya 30 y ' i i~k ;~ r!.;, f>crc~idn 11"

895, I I r?.o kiiua 77 Uaiishyinpo 1900 rycrckcuc l~riihusa rwo gukaia ihih;rn/n no kubaka kandi ~ ~ ; ~ k i i r i l i i j ~ ~ ~ ibikubiyc miiri iri tcka. impushya 7.0 kubaka by';ig;itcg:inyO zizahab\\.a abuh;itsc mii mijyi ah;intu hadafite pula y'ikatabibanra.

I lngingo ya 3.

Mu rwego rwo korohereza isuir.umwa z'inrandiko zisaba impushya zo kubaka by'agateganyo n k b k o biteganywa n'ingingo ya 29 y'iteka rya Pererida no 8951 1 1 ryo kuwa 27 Ugushyingo 1990 ryerekeye uruhushya rwo gukata ibibanza n'urwo kubaka. kandi no mu gihe nta pula y ' i tunganyantara yemewe ihar i cyangwa pulrj y'ikatabibanza yemewe cyangwa se mu gihe bagitegereje ko byemerwa. ibishushanyo biciriritse bizakorwa hakurikijwe imitunganyirize myiza y'umujyi.

Article 4. l lngingo ya 4.

En dehors des quartiers non lotis des circonscriptions urbaines. le ministre ayant I'urbanisme dans scs attributions détermine les agglomérations au sein desquelles les actes de notoriété fonciers peuvent être établis.

Ahatan mu bice by'umujyi bifite pula y'ikatabibanza, minisitiri ushinzwe iby'lmitunganyirize y'lmijyi, agena imidugudu ishobora gutangwamo ibyemezo bihamya nyir'ubutaka.

Article 5. l lngingo ya 5.

I I s'agit principalement des chefs-lieux de sous-préfectures qui nbnt pas de plan d'aménagement, des centres commerciaux e t de négoce et des pôles ruraux de développement.

Le croquis d'aménagement est dressé à la demande des autorités communales. I I est approuvé par le représentant préfectoral .du -'ministère ayant l'urbanisme dans ses attributions.

lyo ni nk'imijyi iri ku byicaro bya za superefegitura idafite ibishushanyo ntunganyantara. cyangwa se santeri z'ubucuruzi n'irnidugudu y'amajyambere.

CHAPITRE II.

DE L'OCTROI PE L'ACTE DE NOTORlETE FQI?F,IER ET DE L$+~~~ ISAT ION DE BATIR, A. l l $ ~ ~ PROVISOIRE,,

Article 6.

L'acte de notoiittt foncier est o c t r o ~ b et conservtpan les nutoritts communales selon les modalités prescrites par le prtsent arrt t t ,

I I p ~ I ' t q ~ " i ; l ~ $ d ~ ~ i i s d'occu~ation relatifs a des tc rn ins non lotis ou no~;pproprits selon les rk l e s du code civil en vigueur.

lgishushanyo giciriritse gikorwa bisabwe n'abategetsi ba Komini. Cyemewa n'umukozi wa minisiteri ishinzwe, imitunganyirize y'umujyi uyihagarariye muri perefegitura.

UMU'MIE WA II. .

1 lngingo ya 6. lcyemezo g i h a m y ~ nyir'ikibanza gitangwa kandi

kikabikwa n'ubutegctsi bwa komini hnkurikijwe âmabwiriui akubiye muri iri teka,

lcyo cyemczo c~crckeranyt ,~nWuburengnnzira bwo gutura ku butaha budakaswe mu ibibnnza cyangwa b,tubigencwe hakurikiJwe amaicgcko y'imboneznmubano.

Page 13: cf - extwprlegs1.fao.orgextwprlegs1.fao.org/docs/pdf/rwa12956.pdf · euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula

\.'acte de notorii.ti. foncier est ociroyi. d;tiis ii i i ,il?içc.til' Je bonne gestion du territoire.

Au cas où i l scrvir;iit sciilcmcnt d'iriimohilisittiori 1-onciérc. les autorit i .~ con1muiia1r.s doivent di.cliircr s;i déchéance en conformité avec les règles applicables en matière d'expropriation pour la réalisation des pro~cis d'intérét national ou communal.

l 1 Icycnic/o gihamya nyir'iliibanni gitaiigwa h;ipaiii~jc 1 imiciingirc iiiyifa y'iibutaka hwuhakwa. I lgihc nyir'itguhabwa icyo cycnlclo atagi7c icyo ;ikor;i

ri l i t kibanza npo acyubakc. ubutcgctsi hwa komiiii hiishobora ku kimwambura hakurikijwcarnatepckoa~eripa imyimurirc y'abantu mu mishinga ya Lcta cynngwa ya Kornini.

Article 8. ( Ingingo ya 8.

L'acte de notoriété foncier est octroyé conformément au croquis d'aménagement approuvé. Dans les circonscriptions urbaines et agglomérations, les services locaux de l'urbanisme établissent les documents techniques relatifs au croquis du levé manuel de terrain.

Article 9.

Toute demande d'acte de notoriété foncièr donne lieu à l'ouverture d'un dossier foncier se rapportant au terrain pour lequel le demandeur sollicite la reconnaissance.

Le dossier comporte un numéro et est rangé par secteur ou partie de secteur.

Icyemezo gihamya nyir'ikibanza gitangwa hakurikijwe igishushanyo giciriritse cy'itunganyantara cycmewe. Mu rnijyi ifite imbago no mu midugudu abashinzwe imitunganyirize y'imijyi y a h o hantu bategura impapuro zerekeye ibipimo by'ubutaka.

lngingo ya 9.

Isaba ryose ry'icyemezo giharnya nyir'ikibanza rituma hafungunva dosiye yerekeranye n'ubutaka bwasabiwe icyo cyemezo. -.

Dosiye zibikwa hakurikijwe amasegiteri cyangwa uturere twayo kandi ziga-habwa nomero y%ko zikurikirana.

Article 10. I lngingo ya 10.

Les numéros d'ordre sont également portés dans un registre foncier qui reprènd l'identité de l'occupant et renvoie éventuellement à un document graphique.

L'acte de notoriété comprend également une attestation de possession du terrain et un croquis du levé manuel du terrain. L'attestation de possession est signée par le bourgmestre de la Commune. Un modèle de l'acte de notoriété est présenté à l'annexe de cet arrêté.

L'acte définissant les dimensions et les limites du terrain : - donne le croquis approximatif plus ou moins à I'kchelle

de 11 1000; - indiq%e les agents qu i ont ttablis le croquis: - la' locdlisation du tcrrain pitï scctrur cl ccllult cl IL%

occJpants de tcrrziins ri\criiins.

Article 12.

Le commune ttablit un dossier dans Iequal sont classés tous les actes successifs concernant le terrain.

Nomero za dosiye zishyima mu gitabo cyabigenewe cyandikwamo umwirondoro wa nyir'ikibanza kandi bishobotse iy9 nomero iba ishingiye ku gishushanyo cyakozwe.

Icyemezo gihamya nyir'ikibanza kigizwe kandi n'inyandiko igaragaza ubutunzi bw'ubutaka hamwe n'urupapuro nverekana igipimo cy'ikibanza. lyo nyandiko ishyirwaho umukono na Burugumesitiri wa Komini cyangwa umuhagarariye. Urugero rw'imiterere y'icyo cyemezo gihamya ruri ku mugereka w'iri teka.

lcyemezo cyerekana ingero n'imbago byrkibanza:

- cyerekana igishushanyo giciriritse ku kigerefanyo nibura cya 11 1000;

.k!tt'&%a"abtiko% babiteguye ; - cjkrckana segiteri cyangwa selire icyo kibanza kirimo

n'àb'ahte ibibanza bihana imbibi.

lngingo ya 12.

Komini itegura dosiye ibikwanio ibyemezo birebana n'ikibanza n'uko byagiya bikurikirana.

ArticIa ,132 I lngingo ya 13.

Le dossier foncier"clasbc, en plus de l'acte de notori6tbt Uretse ikimenyetso gihnmya, iyo d ~ s i y e ~ ~ i b i k w a m o tous les titres et actçd de 'toute nature contresignts par inyandiko izarizo zose znshyizweho umukono n'ubutegetsi I'autoritt communale. bwa Komini.

Page 14: cf - extwprlegs1.fao.orgextwprlegs1.fao.org/docs/pdf/rwa12956.pdf · euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula

I I poiii-i-ii s';tpii- dl, : ; i ) I;i dciii;iiidc d':icic dc i ic~or ik~l ; : h) l':iutorisntiori dc bhrir titre provisoire: C-) Ic ccrii(icii1 de con(oriiiiii. dcjlivrtj i1pri.s vérifïc:ltion de

i'cséçuiion des stipiiliiiioiis dc I';iii~oris;ition de bltir d titre provisoire :

d ) Ics demandes dc.renscigncmcnts sur la situation fonciére et immobilière du terrain dont notamment celles qui imanent des organismes de crédii :

e) les copies des attestations y relatives établies par l'autorité communale en réponse aux demandes de renseignements ;

f) les conventions, dispositions et attestations relatives aux mutations foncières.

1 /13 I I> , : I I IC~ILO ~ i ~ l i ~ ~ h ~ ~ r : ~ Liib:i : i l ) ib;iri~\v;i ~ s : I ~ ; I ic!~c.iii~./o gih:lnly~l : b) uriiliiislivii rwcr kiih;ik;i hyagalcganyo ; c) icycnic~o cy'iiho iihu iih;itsi bwagenze gii;irigwa b m a t e

gusuzumü uko nyiri ktibiika yiikurikijc iiriiliushya rwo kubaka hy'agateganyo :

dl inyandiko risaha kumcnya imitcrerc y'ubutaka n*ibibwubatsemo. muri 70 hakabamo cyanc cyane n'iz'ibigo biranga ingu,;inyfr :

e) kopi z'inyandiko ~ ' ~ b ~ t c g e t s i bwa Koiiiini zisubita a b a s a b y e k u m e n y a i m i i e r e r e y ' u b u t a k a . nibyubatswemo ;

1) amasezerano. ingingo n'ibyemezo byerckeye ihinduka bya ba nyir'ubutaka.

Article 14. I lngingo ya 14.

L'autorisation de bâtir a titre provisoire ne peut être accordée que si un plan d'aménagement local ou particulier ou au besoin un croquis d'aménagement le permet.

Uruhushya rwo kubaka by'agateganyo rutangwa iyo pula rusange cyangwa iy'umwihariko zihari. lyo zidahari bashingira ku gishushanyo giciriritse.

CHAPITRE III . I UMUTWE WA III.

DISPOSITIONS FINALES. I INGINGO ZISOZA.

Article 15.. I lngingo ya 15.

L'autorité communale est garante de la procédure de conservation.

Les frais d'établissement de l'acte de notoriété foncier sont supportés par les usagers par le moyen des taxes fixées par voie de règlements communaux.

Ubutegetsi bwa Komini bwishingira gushyiraho uburyo bwo kurinda ubutaka muri Komini.

Amafaranga ata_ngwa k'uruhushya rwu kubaka by'agateganyo no ku cyemezo gihamya nyir'ikibanza yakwa ababihabwa hakurikijwe uburyo ubutegetsi bwa Komini bwabigennye.

Article 16. Ingingo ya 16.

Pour que l'autorisation provisoire puisse devenir définitif, le croquis d'aménagement élaboré sous forme schématique doit être précisé pour avoir les ~ u j é t i 0 n s . d ' ~ ~ . plan de lotissement et être préalablement approuvk-par l'autoritk compétente.

Kugira ngo uruhushya IWO kubaka by'agateganyo m e m e w e burundu. igishushanyo giciriritse kigomba kunonosowa kigafata intera ya pula y'ikatabibanza kandi ikaba yemewe n'abategetsi babifitiye ububasha.

Article 17, lngingo ya 17.

Article 18. 1, ingingo yn 18.

Dès que la procédure d'enregistrement dtunitjf-lon les règles d" code civil est engagde. le servie de C O I I V . ~ ~ ~ ~ O ~

fonciérc cokmunalè =met Its dossiers Corresponda,nttraux services compCtents de I'Etat.

Les services char& de dtterminer l'assiette de ]'impbt ayant le foncier et llmmobilier comme matitre a u co,mme base ont accts aux dossies des services ~om%un&iii d i copsewation fonci tn .~ '

': ]y0 imirimp yo. kwandika amasambu b ~ r u n d u hakurikijwe amategeko ~' imbonezamubanq itangiyc. urwego rushinzwe kurinda ubutaka' mui-i , : ~ ~ & i ~ i rushyikiriza inzego zibishinzwe za Leta amadosiye ya ngombwa.

lnzego z'imirimo zishinzwe gushyiraho ikigero cy'imisoro y'ubu'aka n'amazu zifitc uburenganzira bwo kwinjim mu "Zego zishinzwe kurinda ubutaka muri ~ ( ~ j n i n i ~ !q

Page 15: cf - extwprlegs1.fao.orgextwprlegs1.fao.org/docs/pdf/rwa12956.pdf · euruhushya rwo 'gukatb'ibibanla B. Kugira ngo pula y'umwihariko ifatwe kimwe na puia yo gukeba ibibanza, iyo pula

Article 19.

Kigali, le U) novembre 1990. 1 Kigali. kuwa 301Uphyingo 199û.

Le prtsent arrttt entre en vigueur le jour de sa publication -i lr Jaurnal Officiel ::de <la +<Rtpublique Rwandaise.

N T A G E R ~ R A André. ch

(&u'~i h l l t du Sceau de la,Rtpublique: 1 Bibony\ntcjhndi:bish*weho ikirango, cya Repubdika :

Le ~ ' in i s t re de la Justice. Miqidtiri w4Ubutabera,

M UJYANAMA Théoneste. (dl

Iri teka rizatangira gukurikizwa ku munsi &atafiganzwa mu I&zdi$a.'RepubuliIra y'u Rwarida.

ACTE DE NOTORIETE FONCIER

ICYEMEZO GIHAMYA NYIRIKIBANZA

1- ATTESTATION D E POSSESSION D E TERRAIN.

IMPAMYAMUTUNGO Y'IKIBANZA.

. , ....................................................... Je soussigne ................... Bourgmestre de la Commune de . . . .

Jyewe ........................ Burugumesitiri wa Komini ya .............................................................. atteste que le terrain dont les dimensions et les limites sont figurées sur le croquis nemeje ko ik iban~a gil'itct ingero n'imhago ziri ku gishushanyo gikurikira

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . appartient a

ari icya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. CROQUIS DU LEVE MANUEL DE TERRAIN

I G I S H U S H A N Y O C Y E R E K A N A I B I P I M O B Y - U B U T A K A

Le Bourgmestre Burugumesitiri Signature Umukono

Cellule : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Selire

Commune : . .

Komini . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Secteur: ................................. Segiteri