Upload
bebebrenda
View
36
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
Raisonnementdelafertilisation
Parlonsfertilisation 1/5 UNIFAEdition2005
Loisgnralesdelafertilisation
Lafertilisationapourbutessentield'entretenirlafertilitdusolpoursatisfairelesbesoinsdescultures.
Lesprincipesactuelsdelafertilisationdcoulentdetroisloisfondamentales:laloidesrestitutionsausollaloidesaccroissementsmoinsqueproportionnelslaloidinteraction
Laloidesrestitutionsausol
Lesexportationsdeslmentsminrauxdoiventtrecompensespardesrestitutionspourviterlpuisementdessols.Cettergleestinsuffisantepourtroisraisons:
denombreuxsolssouffrentdunepauvretnaturelleenunouplusieurslmentsnutritifsetexigentdtreenrichispourrpondreladfinitiondesolcultiv.
lesolestexposdespertesdlmentsfertilisantsparlessivageverslanappesouterraineouparruissellementetrosionversleseauxdesurface.
lesplantesontdesbesoinsintensesenlmentsnutritifsappelsbesoinsinstantans(traitsauchapitre1)aucoursdecertainespriodesdeleurcyclevgtatifdurantlesquelleslesrservesmobilisablesdusolpeuventtreinsuffisantes.
Laloidesaccroissementsmoinsqueproportionnels
Quandonapporteausoldesdosescroissantesdunlmentfertilisant,lesrendementsnecroissentpasproportionnellement.
Cetteloisetraduitparunecourbedontlesommet reprsentelerendementmaximumpossible.Lerendementoptimumestatteintquandlegainderendementcouvreladpensesupplmentaireenengrais.
Dautresfacteursinterviennentdanslanotionderendementoptimum:
ladateetlaqualitdelarcoltequiinfluentsurlemontantdurevenubrut.
lemodedapportdeslmentsfertilisantsparexemple,lapportdazotefractionnendeuxoutroisfoissurbldonnedemeilleursrsultatsquelapportenuneseulefois.
Danslarecherchedemeilleureefficacitdelafumure,ilfautdoncajouterlanotiondequantitdlmentsapports,celledeconduitedefertilisation.
Raisonnementdelafertilisation
Parlonsfertilisation 2/5 UNIFAEdition2005
Laloid'interaction
Limportancedurendementdunercolteestdtermineparllmentquisetrouveenplusfaiblequantitparrapportauxbesoinsdelaculture.Lanalysedeterrepermetgnralementdedcouvrirlefacteurlimitant.Cetteloidinteractionmetenvidencelinterdpendanceentrelesdiffrentslmentsfertilisantsetlancessitdatteindreunerichessesuffisantedusolentouslmentspourquelerendementoptimumsoitatteint.
Linteractionestditepositivelorsqueleffetexercparunensemblededeuxfacteursestsuprieurlasommedeseffetsdecesfacteursagissantsparment.Ainsi,lasatisfactiondesbesoinsenpotassiumassureuneplusgrandeefficacitdesapportsdazote.Linteractionentrelephosphoreetlazoteestgalementpositive.
Encequiconcerneleslmentsfertilisants,unesynergieestgalementsusceptibledapparatre.Danslesol,certainesformesdlmentsfacilitentlamobilisationdunautrelment.Ainsi,lesulfateetlenitratedammoniumfavorisentlasolubilisationduP2O5ensolsalcalins.
Lafertilisationraisonne
Undoubleobjectifdefficacitetderespectdelenvironnement
Lafertilisationraisonne estunedesnombreusescomposantesdel'agricultureraisonne.
Apartirdobjectifsdeproduction,quantitatifsetqualitatifs,lagriculteurcalculelapportdefertilisantsncessairepourcomplterloffredusolenlmentsminrauxetsatisfairelesbesoinsnutritionnelsdesplantes.
Lebutestdapporterchaqueculture,pourchaqueparcelle,unefertilisationsuffisanteetefficaceetderduirelespertesdlmentsdanslenvironnement.
Lesindustriesdelafertilisationparticipentdepuissacrationdanslesannes80,auxtravauxduComifer(Comitfranaisdtudeetdedveloppementdelafertilisationraisonne)ainsiquceuxduCORPEN(ComitdOrientationpourlesPratiquesagricolesrespectueusesdelEnvironnement).Aucoursdeladerniredcennie,lapplicationdecesmthodesderaisonnementapermislapoursuitedesprogrsderendementenFranceetsaccompagnedunediminutiondelutilisationdesfertilisantslhectare.
Lecalculdelafertilisationazote
Leraisonnementdelafumureazoteparlamthodedubilanconsistequilibrerlesbesoinstotauxenazotedupeuplementvgtalparunstockdazotedisponibleconstitupardesfournituresdusol,desdjectionsanimalesetdesfertilisants.
Leprincipedubilanpeuttreprsentparunebalanceavec,dansleplateaudegauchelesbesoinsenazotedelaculture,etdansceluidedroitelesdiffrentesfournitures:sol,djectionsanimales,engrais.
Sicesfournituressontfaiblesouinfrieuresauxbesoinsdelaculture,lerendement,donclamargebrutedelacultureestfaible :laiguillesesituegauche.
Raisonnementdelafertilisation
Parlonsfertilisation 3/5 UNIFAEdition2005
Aufuretmesurequelesfournituresdazoteaugmentent,lerendementetlamargebruteaugmentent,jusquatteindrelquilibre,correspondantloptimumconomique,c'estdirelquilibreentrelesbesoinsenazotencessitsparlerendementetlesfournitures.
Silesfournituressontsuprieurescesbesoins,laiguillepencheversladroiteetlamargebrutediminue.
Ladosecalculeparlamthodedubilanpeuttremoduledanslecasolonnappliquepastoutlengraisavantsemis.
Ilestpossibledajusterlobjectifderendementdescralessurlabasedobservationenfindhiver:densitdesplantes matirescheounombredetigesaustadepi1cmtatstructuralduprofildusol.
Selonlersultat,ondcidedaugmenteroudediminuerladoseinitialementprvuelorsdeladernireapplicationdelengraissurlaculture.
Lefractionnementdelapportdengraisazotpermetdaugmenterlecoefficientreldutilisationdelazote.Surbldhiver3apportssontconseillspourcollerauxbesoinsdubl.Lamliorationdutauxdeprotinedublpasseparundernierapportcourantmontaison,dbutpiaison.
Denouveauxoutilsoumthodesd'aideladcisionpermettentd'valuerl'tatdenutritionazotedelaplanteencoursdeculture.Certainesmthodesfontappeldel'observationsurdesbandessemesendoubledensitoudesdosagesdelateneurennitratesdujusdelabasedestiges(mthodeJUBIL).Lesoutilsfontappeldestechniquesd'apprciationdelateneurenchlorophylledesfeuilles(HydroNTester )ouencoredelarflectanceducouvertvgtal(mthodeGPN ).Cestechniquespermettentd'ajusterlesdatesetlesquantitsdesdiffrentsapports.Leurusagencessitel'tablissementderfrencesrgionalesvalidespourdestypesdesol,desvaritsetdesconditionsclimatiquesparticulires.Cesrfrencessontdisponiblesauprsdesprescripteursetdesspcialistesconcerns.
Raisonnementdelafertilisation
Parlonsfertilisation 4/5 UNIFAEdition2005
Lecalculdelafertilisationphosphateetpotassique
Lanutritionphosphateetpotassiquedesplantesdpend:dudegrdexigencedesculturesquitraduitleursensibilitunealimentationdficiente.deladisponibilitdesrservesenphosphoreoupotassiumdanslesolapprcieparlersultatdelanalysedeterreenPassimilableetKchangeable.dupassrcentdefertilisationenphosphoreoupotassiumdelaparcelle(apportsrcents,rguliersouimpassesrptes)delarestitutionounondesrsidusdelacultureprcdente.
Tableaudesexigencesdescultures(Comifer)
P205 K2O
Exigenceleve Betterave,Colza,Luzerne,Pommedeterre Betterave,Pommedeterre
Exigence moyenne Bldur,Masensilage,Orge,Pois,Raygrass,Sorgho,BlsurblColza,Luzerne,Masensilage,Masgrain,Pois,
Raygrass,Soja,Tournesol
Exigencefaible Avoine,Bltendre,Masgrain,Soja,Tournesol Avoine,Bldur,Sorgho,Bltendre,Orge
Lacombinaisondes4critresdtermineunestratgiedefertilisationPetKpourlacultureconcerne.
Desvaleursseuils,modulesselonlabiodisponibilitdesrservesdusoletlexigencedelaplantepermettentdinterprterlersultatdelanalysedeterre,selonlamthodeComifer.
LecalculdeladoseapporterestbasesurlesexportationsdelacultureenP2O5etenK2O.
TableaudesexportationsPetKdesculturesd'aprsCORPEN
Culture Unitderendement P2O5enkgK2Oenkg
Betteravesucrire t 1,0 2,5
Pommedeterre t 1,7 6,5
Soja q 1,6 2,5
Poisd'hiver q 1,1 1,6
Colza q 1,4 1,0
Tournesol q 1,5 2,3
Masgrain q 0,7 0,5
Bltendre,grain q 0,9 0,7
Bltendre,grain+paille q 1,1 1,7
Orge,grain q 0,8 0,7
Orge,grain+paille q 1,0 1,9
Danslasituationdunsolsuffisammentpourvu,rgulirementfertilisetpouruneculturemoyennementoufaiblementexigeanteenphosphoreoupotassium,ilestpossibledediminuerladoseoudereporteruneanneultrieurelapportraliser.
Danslasituationdunsolfaiblementpourvu,aprsplusieursannesdimpasseetpourunecultureexigeanteenphosphoreoupotassium,ilestncessaireaucontrairedemajorerladoseenmultipliantlecalculdexportationparuncoefficientde12.5pourleP2O5etde12.0pourleK2O.
Raisonnementdelafertilisation
Parlonsfertilisation 5/5 UNIFAEdition2005
Surunerotationcomplte,ilfauts'assurerquelesexportationsenP2O5etK2Odesrcoltessontcompensespardesapportsdansunsolcorrectementpourvuafind'entretenirlafertilitetlesrservesdusol.
Plandefertilisation
Leplandefertilisationouplandefumureconsisteprvoirlensembledesapportsdengraisetdamendementssurlesdiffrentesculturesetparcellesdelexploitationainsiquelesmodalitsetlesdatesdapport.
1lesparcellespeuventtreregroupesparzonedemmepotentialit.Unobjectifderendementralistedoittredfinipourchaquezoneafindecalculerlesbesoinsendiffrentslmentsfertilisantsparculture.Ilappartientensuitelagriculteurdedfinirleplandefertilisationentenantgalementcomptedesescontraintesconomiquesetdautresfacteursconcernantlenvironnementsilestenzonesensible.Ceplanluipermetalorsde:commanderlavanceauxmeilleuresconditionsorganiserlestockageetsassurerdeladisponibilitdesproduitspourlpandage.
2ilestimportantdecomparerlesrsultatsobtenusaveclesobjectifsinitiauxprvusparleplan.L'agriculteurpeutainsitablirunbilanEntresSortiespourleslmentsP2O5,K2O,MgO,CaOquidterminerasilesparcellessontenrgimed'entretien,d'enrichissementoud'appauvrissement.Uncontrlergulierpardesanalysesdesolpermetdeconfirmerlesensdubilanetdedciderdesmesurescorrectives.
3dansleszonesvulnrablesdfiniesparladirectivenitrates(qualitdeseauxdeconsommation),lesleveurssonttenusd'tablirunpland'pandageprcisantlessurfacesquipeuventrecevoirdeseffluentsd'levage.Ilsdoiventaussi,dansleslevagessoumisautorisation,teniruncahierd'enregistrementdespandagesdetouslesfertilisantsazots.LeCodedebonnespratiquesetleRfrentieldel'AgricultureRaisonneprvoientgalementlatenued'unplanprvisionneldefertilisationpourtouteslesculturessurl'exploitation.