MNI seminarskii (Autosaved).docx

8/16/2019 MNI seminarskii (Autosaved).docx

1/13

Prirodno-matematički fakultet, Banja Luka Studijski program: Tehničko vaspitanje i

informatika Smjer: Nastavni Predmet : Metodika nastave informatike Broj indeksa: 135/13

SEMINARSI RA!

TEMA:

INTERNET

St"dent : Mentor: Sini#a a$amanda asist% Mi$ana &r'i(

mart ) *+1,%-odine%


2/13

SA!R.A

1% 02!%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%3

*% INTERNET%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%

3% INTERNET RES0RSI%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%

3%1% 4rona$aenje res"rsa na internet"%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%5

% E6 4RETRA.IA7I%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%,

%1% ako radi internet pretraivač%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%,

5% E6 4RE&8E!A7I 9 e' 'roser;i T2%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%?

,%1% 4rivatnost na dr"#tvenim mreama%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%?

,%*% @$o"potre'a djee na dr"#tvenim mreama%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%B

,%3% !o're strane dr"#tvenih mrea%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%B

=% @A>TITA 42!ATAA NA INTERNET0%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%B

?% @A807A%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%11

2


3/13

1. UVO

0 ovom rad" priča(emo o Internet") -dje se on "potre'$java) kao i kako prona(i iiskoristiti res"rse koje internet pr"a% oji s" najpoCnatiji petraivači i pre-$edači 9 'ra"Ceri< ikoja im je svrha% TakoDe ) koje s" to do're i $o#e strane dr"#tvenih mrea i kako Ca#tititi podatkena Internet"% Internet je javno dost"pna -$o'a$na mrea Ca prenos podataka koja Cajedno poveC"je rač"nare i rač"narske mree) kori#(enjem istoimeno- protoko$a 9I4;Internet protoo$< %To je mrea svih mreaF koja se sastoji od mi$iona k"(nih) akademskih) pos$ovnih i v$adinihmrea koje meD"so'no raCmenj"j" podatke i "s$"-e% Sam pojam InternetF iCveden je odEn-eske riječi interonnetedF 9meD"so'no spojeni< I riječi netorksF9mreni sistemrač"nara


4/13

"niverCitetsk" mre" koja (e kasnije postati NSNet% 6rC raCvoj Interneta je pomo-$a mo-"(nostTJ4/I4;a 9Internet protoko$a< da radi preko ve( postoje(ih mrea i kom"nikaija 9kao #to s"te$efonske ie itd


5/13

!. INTERNET

Internet moemo definisati kao svjetsk" rač"narsk" informaijsk" mre") sastav$jen" od

ve$iko- 'roja manjih meD"so'no poveCanih rač"narskih mrea) koja omo-"(ava prenosinformaija iCmeD" rač"nara koji čine mre"% !ak$e) internet 'ismo mo-$i definisati kao mre"svih mrea% To dos$ove Cnači da je to najve(a mrea koja poveC"je mi$ijone $ičnih rač"nara)$oka$ne 98AN< i ra#irene 9OAN< mree " Cajedničk" mre"% Rač"nari i pojedine mree pritom s"" internet poveCani na raC$ičite načine% Tako raC$ik"jemo vi#e vrsta veCa kojima se s$"i internet%S jedne strane prosječni korisnik " ve(em dije$" svijeta spaja se na internet p"tem modema% Sdr"-e strane postoje veCe kojima se poveC"j" rač"nari koje Covemo serveri) hostovi i$i čvorovi%To s" ve(inom iC"Cetno snani rač"nari sposo'ni Ca o'rad" o-romnih ko$ičina podataka) a"pravo preko njih se pojedini spajaj" modemom na internet% Serveri s" najče#(e "mreenisate$itskim i radijskim veCama te te$efonskim ka'$ovima% Ti rač"nari s" poveCanispeija$iCiranim rač"narima koje naCivamo r"terima% R"teri provjeravaj" k"da id" podai koji se

kre(" preko interneta te od$"č"j" kojim (e ih p"tem pos$ati%

S$ika 1% Ekspanzija interneta S$ika *% WWW(World Wide Web)

". INTERNET RE#UR#I

e$ika ve(ina $j"di nije ni svjesna #ta sve moemo na internet da pronaDemo% !ovo$jno jeda " pre-$edač" "k"amo ono #to e$imo ) internet (e nam to i pon"diti% 4a tako na internet

moemo prona(i dok"mente " raCnim formatima 9 4!)Oord)EKe$)4oer4oint itd%< %Nekada s""čenii i st"denti " 'i'$iotekama trai$i sve informaije koje s" im 'i$e potre'ne) a$i danas je tomno-o $ak#e prona(i Cahva$j"j"(i pojavi interneta% Takodje na internet" moemo prona(i raCneformate s$ika) a"dio i video Caspisa )kako " ma$im tako i " ve(im reCo$"ijama % Ako 'i smoe$je$i da -$edamo neki fi$m )nekada smo mora$i da idemo do video k$"'ova da 'i iCnajmi$i tajfi$m i pritom da p$atimo iCnajm$jivanje i da -a vratimo " odreDenom rok" )a$i pojavom internet-$edanje fi$mova je " mno-ome o$ak#ano% 7esto se " doma(instv" posvaDamoF koji T kana$ 'i-$eda$i) pa p"tem internet moemo da -$edamo i odreDene T kana$e i tako iC'je-nemo

5


6/13

nes"-$asie% i#e nam nije potre'an radio prijemnik da 'i s$"#a$i radio) i s$"#anje radia je mo-"(e p"tem interneta% Svakodnevno od$aenje do trafike je mno-ima dosadno) po-otovo akovremenske pri$ike nis" 'a# Cadovo$javaj"(e) pa je tako na internet" mo-"(e prona(i di-ita$noiCdanje novina) -dje pritom sa neko$iko k$ikova moete do(i do onih tema koje vas Canimaj"%

S$ika 3% Internet resursi

3.1. Pronalaženje resursa na internetu

!a 'i se prona#$e informaije na internet") tre'a pokren"ti neki pre-$edač 9'roser<9OOO< Oor$d Oide Oe' strania) a Catim tre'a Cadati adres") odnosno 0R8 matične stranie%

ao od-ovor na pretra-" do'ija se $ista strania " vid" hipertekst"a$nih veCa koje sadretraen" riječ i$i riječi% 2d-ovor moe da '"de veoma d"-ačak ) hi$jade i$i desetine hi$jadastrania ) pa ma#ina Ca pretra-" pok"#ava da ih ran-ira% @a ran-iranje se mo-" koristiti raC$ičitikriterij"mi) na primer) ko$iko p"ta se riječ pojav$j"je na stranii) ko$iko s" '$iC" " tekst" riječikoje se trae) ko$iko veCa vodi ka odreDenoj stranii) i tako da$je% Ako e$im da vr#imo pretra-"vi#e informaije odjednom ) to moemo otvaranjem novih ta'ova na 9P


7/13

@a pretraivanje s" Cnačajni i internet domeni 9domain


8/13

Internet pretraživač ima tri dijela:

1% pro-ram Ca prik"p$janje podataka s Oe' strania koje posje("je)*% indeks koji sadri pojmove koje je pro-ram Ca prik"p$janje prik"pio tokom svojih posjeta Oe'straniama 9en-% indeK


9/13

S$ika 5% !ajpopularniji pregledai ( bro"ser#i )

/. INTERNET I RU0TVO!r"#tvene mree čine pojedini i -r"pe koje poveC"je Cajednički stat"s) s$ične f"nkije)k"$t"rne i dr"-e s$ičnosti i$i Cajednički interes% Mo-" se osnivati i -asiti Cavisno od potre'a%2snivaj" se kako 'i se nosi$e sa odreDenim pro'$emom) najče#(e " formi -r"pa Ca samopomo(%

0'rCano se raCvijaj" pojavom novih tehno$o-ija) pose'no Interneta% 0 početk" da 'i se prist"pi$o nekom od servisa potre'no je iCraditi profi$ kojim se $o-"jemo " servis i koji predstav$ja nas kao oso'" na tom servis"% 4rinip soija$ne interakije je jednostavan)dodavanjem $j"di i nakon #to oni potvrde) postaj" virt"a$ni prijate$ji% 4otom se raCmijenj"j"komentari) por"ke) s$ike) video i dr"-i s$ični interaktivni sadraji% 4os$ovni mode$i na kojima seteme$je) raC$ik"j" se od servisa do servisa) odreDeni nap$a("j" č$anstvo) ve(ina se finansira p"tem rek$ama i$i ipak "spostav$janjem on$ine trnia na kojima rade kao posrednii iCmeD"korisnika koji k"p"j" i prodaj" stvari%

S$ika ,% $ru%tvene mreže

4re neko$iko -odina) nasta$a je tren"tno najpoCnatija dr"#tvena mrea ae'ook%Redovni korisnii -$a'a$ne mree )iCnenaD"j"(e 'rCo s" prihvati$i način f"nkionisanja ovemree i dr"#tvenih mrea "op#te% irt"e$ni timovi " okvir" dr"#tvenih mrea s" poveCani pojedini p"tem rač"narske mree koji Cajedno ostvar"j" svoje i$jeve a koji se samo par p"tamo-" na(i $iem " $ie% 4ostoje mreni) "prav$jački timovi) timovi Ca iCrad" proiCvoda i radnitimovi) servis timovi% To s" -eo-rafski raCmje#tene -r"pe koje saraD"j" p"temte$ekom"nikaionih i informaionih tehno$o-ija% irt"e$ne or-aniCaije omo-"(avaj"an-aovanje naj'o$jih str"čnjaka 'eC o'Cira na -eo-rafsk" "da$jenost) $ak#e od-ovaraj" promjenama trista) omo-"(avaj" konk"retnost iCmeD" raC$ičitih privrednih jedinia) pove(ava prod"ktivnost i f$eksi'i$nost%

9


10/13

6.1. Privatnost na društvenim mrežama

!r"#tvene mree koristi ve$iki 'roj $j"di i samim tim "ko$iko e$ite da Ca#titite privatnostva#ih podataka) morate 'iti o'aCrivi koje informaije dije$ite% Morate paCiti na svak"foto-rafij")svak" $ičn" informaij") svaki video itd%

Sve #to o'javite na nekoj dr"#tvenoj mrei a"tomatski pripada kompaniji koja "prav$jatom dr"#tvenom mreom) svaka foto-rafija) svaka informaija itd% Iako deaktivirate va# na$o- naovoj dr"#tvenoj mrei) sve va#e informaije koje ste dije$i$i ostaj" sač"vane i sk$adi#tene nanjihovim serverima i imaj" pravo "potre'e nad svim tim podaima%

6.2. Zloupotrea dje!e na društvenim mrežama

!r"#tvene mree djea "-$avnom koriste 'eC kontro$e rodite$ja koji ponekad ne Cnaj" ni#ta je to dr"#tvena mrea ae'ookF )ni Ca #ta s$"i i kakve pro'$eme i opasnosti moe da pro"Crok"je% @ato se na profi$ima često mo-") psovke) -ovor mrnje) pretnje)porno-rafskisadraji%%%

6.3. "ore strane društveni# mreža

2no #to je mno-ima primam$jivo " veCi ae'ooka je sta$ni pri$iv novosti od tCv%prijate$ja% !efinitivno je ve$ika prednost #to s" potp"no 'esp$atne% !r"-a prednost je #to s"dostopne sv"da 9-de naravno imate internet konekij"


11/13

2'eC'jeDenjem si-"rnosti podataka se 'avi kriptogra'ija% ripto-rafija je na"ka koja se

'avi metodama oč"vanja tajnosti informaija%2snovni e$ementi kripto-rafije s":

*i'rovanje -%post"pak transformaije čit$jivo- teksta " kodirani o'$ik koji je nečit$jiv%

$e%i'rovanje - post"pak vra(anja #ifrovano- teksta " prvo'itni o'$ik%

+lju - početna vrednost a$-oritma kojim se vr#i #ifrovanje

@a po"Cdan prenos e$ektronske po#te se koriste dva sistema #ifrovanja:

,- *i'rovanje tajnim kljuem - je #ifarski sistem kod ko-a je k$j"č Ca #ifrovanje identičank$j"č" Ca de#ifrovanje% To Cnači da i po#i$ja$a i prima$a por"ke koriste isti tajni k$j"č% 4ro'$em

ovo- načina #ifrovanja je o'eC'eDenje tajnosti k$j"ča) jer ako 'i neko saCnao vrednost k$j"čamo-ao 'i da čita i modifik"je kodirane por"ke%

.- *i'rovanje javnim kljuem re#ava pro'$em tajnosti k$j"ča% 0 ovom sistem" svaki "česnik " kom"nikaiji koristi dva k$j"ča% /avni klju se moe s$o'odno distri'"irati) a tajni klju jedost"pan samo nje-ovom v$asnik"% To Cnači da se moe 'i$o kome pos$ati #ifrovana por"ka) a$isamo prima$a svojim tajnim k$j"čem moe da de#ifr"je por"k"%

Tre(i "s$ov) autentinost in'ormaija) tre'a da o'eC'ijedi da prima$a '"de si-"ran da m" je por"k" pos$ao 'a# po#i$ja$a koji je naveden% @a prover" identiteta po#i$jaoa se koristidigitalni serti'ikat .

$igitalnim serti'ikatom se potvr0uje se a"tentičnost sadraja) 9 #to potvrD"je da por"ka

nije mijenjana na p"t" od po#i$jaoa do primaoa < i identitet po#i$jaoa por"ke%

11


12/13

4. 2%3L5U'%3

Internet se raCvija i raste veoma 'rCo% 2no sto je oči-$edno je da Internet "Cima vodstvo

nad osta$im masovnim medijima) kao sto s" novine) T) radio i te$efoni% Internet postaje osnovniiCvor informaija Ca sve ve(i 'roj $j"di) koji sve vi#e Capostav$jaj" medije kao sto s" novine i$ite$eviCija% Ipak) tradiiona$ni masovni mediji ne(e nestati) a$i je si-"rno da Internet menja -otovosve #to radimo) "k$j"č"j"(i kom"nikaije) "čenje) pos$ovanje) do'ijanje raCnih vrsta informaija)traenje pos$a) k"povin") čak i Ca$j"'$jivanje% 2d prvih danastvaranja interneta on s$"Ci CaraCmen" por"ka iCmedj" korisnika) medj"tim) to se " ovo novije vrijeme dosta promijeni$o i sadas" otvoreni novi p"tevi korisniima interneta kao sto s" "čenje na da$jin") -$edanje T kana$a preko interneta) a najvi#e C'o- posje(ivanja dr"#tvenih mrea%

12


13/13

Literatura6

1% http://'$o-%ninet%rs*% https://'s%ikipedia%or-/iki/Internet3% https://hr%ikipedia%or-/iki/Internetskipre-$ednik

% http://%tota$e';seo%om/hr/'$o-/*+13/r"jan/privatnost;Castita;podataka;na;internet"5% http://%informatika%'"Cdo%om/sB1;internet;servisi;"s$"-e%htm,% https://sh%ikipedia%or-/iki/Soija$namreUJ5U6Ea=% https://sh%ikipedia%or-/iki/TraUJ5U6Ei$ia?% https://sr%ikipedia%or-/iki/@aUJ5UA1titapodatakaB% 9S$ika 1< https://%-oo-$e%'a/searhVWXinternetYespvX*Y'iX1+*Y'ihX,,=Yso"reX$nmsYt'mXishYsaXZYvedX+ah0Ei4+s4[srv8AhWEpoHRZ&J+[A0I6i-6\im-rX*2@pAW'?hCMU3A1+% 9S$ika *< https://%-oo-$e%'a/searhVWXinternetYespvX*Y'iX1+*Y'ihX,,=Yso"reX$nmsYt'mXishYsaXZYvedX+ah0Ei4+s4[srv8AhWEpoHRZ&J+[A0I6i-6\im-diiXCMS8NCOSd;sEiMU3AU36CMS8NCOSd;sEiMU3AU36,J4oL;ZMJf+MU3AYim-rXCMS8NCOSd;sEiMU3A11% 9S$ika 3< https://%-oo-$e%'a/searhVespvX*Y'iX1+*Y'ihX,,=Yt'mXishYsaX1YWXinternetPYoWXinternetPY-s$Xim-%3%%%3+%3+%+%351?1%+%+%+%+%+%+%+%+%%+%+%%%%+%%%1%1%,%im-%%+%+%+%T-R-aoI8C,G\im-rXBmhSTBK;3MU3A1*%9S$ika < https://%-oo-$e%'a/searhVWXinternetYespvX*Y'iX1+*Y'ihX,,=Yso"reX$nmsYt'mXishYsaXZYvedX+ah0Ei4+s4[srv8AhWEpoHRZ&J+[A0I6i-6\t'mXishYt'sXrim-U3AJ'4IW*sH4r5hIjhT1$&NMdeWhep?'idHTR+*e"m6Ok52B6Z-LI;Si!'A!Ir!Tt6N$ESdkW!GNah$!KMotB2ioSJZ64O0G+K1,WEThvn0-;mLvhI,nKtL+dNER[+e10;aEBHsWE-nT@,,GaTk=K&ej4viji?JoSJ0e!Ij$8iIE'@,I0n,t6hINsAMisN2+E+Rho5[j1jLGWE-m0R*SoN-1W6&JH4ITrM;H6ioSJO04ELi336,Ef3B@Skf6,;YWXinternetU*+searhU*+en-inesYim-rX[Mi4i0"I-MLMU3A13% 9S$ika 5< https://%-oo-$e%'a/searhVWXinternetP'ra"CeriYespvX*Y'iX1+*Y'ihX,,=YsiteXe'hpYso"reX$nmsYt'mXishYsaXZYvedX+ah0Ei-j'2!s!8Ah6iHd@Z!1s[A0I6i-6\im-rXTIL8O;Gr=?GhMU3A1%9S$ika ,

Documents

MNI seminarskii (Autosaved).docx