Bourdel, ur porzh livet get Joseph Vernet Er XVIII vet kantved e kresk ar c’hêrioù àr dalbenn ar Meurvor Atlantel a-drugarez d’ar c’henwerzh-

mor.

I. Obererezhioù ar porzh

Joseph Vernet, ganet e Avignon e

1714 a zesk liviñ get e dad. Beviñ a ra

en Italia , e Roma etre 1734 ha 1753 e-

pad ugent vlez : dont a ra da vout

morlivour ha livour an gweledvaoù a-

feson. E 1750 ar markiz Marigny dre

goulenn ar roue gall, Louis XV, a urzh

dezhañ taolennoù porzhioù bras ar

rouantelezh. Mont a ra Vernet a porzh a

borzh evit sevel ur brastres pep

porzh.E-pad dek vlez e labour Vernet

evitañ : 15 taolenn e voe livet get div

livadenn a reprezant ar porzh Bourdel

hag e 1762, skuizh get e vuhez-red e

baouez. Chom a ra e Pariz é labourat

evit kliented ar bed a-bezh betek e varv

e 1789.

Diell 1: Gwel ar porzh Bourdel get Joseph Vernet

Barregezhioù labouret

B5: Kompren ha

dielfenniñ un diell:

deskriviñ ur morlivadur

Gwel porzh Bourdel

Titl: gwel ul lodenn a porzh Bourdel ha kêr

Bourdel, skeudennet e tu ar Salinières

Arzour: Joseph Vernet (1714-1789)

Deiziad: 1758

Natur ha teknik: livadur eoul à lien

Stil: morlivadur

Urzh: ar roue Louis XV

Mentoù:

L:2,63m x H:1,65m

Lec’h:

Mirdi broadel ar verdeadurezh , Pariz

Morlivadur: ul livadur liammet get ar mor, ar

porzhioù, ar bigi, an arvorioù. Ganet eo Er XVIIvet

kantved en Izelvroioù hag en Italia. En XVIIIvet

kantved, Joseph Vernet, livour gall a za da vout

unan brudet-tre er bed a-bezh.

http://www.musee-marine.fr/programmes_multimedia/vernet/

Lec’hienn

1.KINNIG A RAN AN OBERENN: 1. Lec’hiiñ Bourdel:…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………….

1. Kinnigit an daolenn Vernet (deiziad, sujed, mentoù, urzhier…)

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

3. Daoustoc’h e kinnig spis get fidelded Bourdel en XVIII vet kantved? Perak

…………….....................................................................................................................

.............………………………………………………………………………………………

…………

2. DESKRIVIÑ HA DISPLEGIÑ A RAN 4. Klokait alc’hwez ar berrdres.

5. Deskrivit ar gweledva

Da gentañ, 2 zarvoud buhezour àr ar grae(grève):

…………….....................................................................................................................

.............………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

An eil tra, deskrivit talbennoù ar savadurioù àr ar porzh? Pegoulz int bet savet?

…………….....................................................................................................................

.............………………………………………………………………………………………

6. Roit tri sort bag er porzh Bourdel:

…………………………………………………………………………………………………

7. Àr hent peseurt meurvor eh a ar bigi?

------------------------------------------------------------------------------

8. Peseurt titouroù a ro deomp al livadur àr ar c’henwerzh e Bourdel? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

N’eo ket mestroniet a-walc’h

damvestroniet Mestroniet Peurvestroniet

B5: Kompren ha dielfenniñ un diell: kinnig un diell

3. STUDIIÑ A RAN AN AN ARZ

9. Keñverrit plas ar mab-den ha plas an elfennoù arzel: petra a lakaa Vernet àr-raok

e-barzh e oberenn? Perak

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

10. Petra eo al lodennoù lakaet àr-wel get ar sklêrijenn?

…………………………………………………………………………………………………

……………………………

II. Bourdel, ur porzh atlantel

GOULENN-ALC’HWEZ: penaos e c’hell obererezhioù ar

porzh kas pinvidigezh da Vourdel hag d’e annezidi en XVIII

vet kantved?

Barregezhioù labouret

B6:Tapout teknikoù

IG disheñvel:

deskriviñ Bourdel

hag e c’henwerzh en

XVIIIvet kantved

Les grosses fortunes des négociants de

Nantes et de Bordeaux ont étonné leurs

Contemporains(…) Un armateur peut faire

fortune en dix ou quinze ans. Richesse dont

témoignent d’ailleurs les beaux hôtels

particuliers des « messieurs » des deux

ports(…) Dans un état des 250 plus grosses

fortunes dressé en 1726 par le maire de la

ville, on en compte 24 totalisant plus de 200

000 livres-une somme considérable. Or

toutes ces familles fortunées, ou presque,

ont des parts dans les armements

négriers(…) les profits des Nantais et des

Bordelais ne viennent donc pas de la traite

négrière, mais plutôt du commerce des

denrées coloniales. Denrées

coloniales(sucre, coton, etc…) bel et bien

obtenues, toutefois, grâce au travail des

esclaves.

Diell 1: Hervez Ph. Haudrère, « la richesse

de Nantes et de Bordeaux L’Histoire,

gwengolo-here 2003

Amateur: paramantour

Colonial: trevadenn

Bourgeois: bourc’hiz

Négociant: marc’hadour

Négrier : morianetaer

Diell 2

Sifroù-alc’hwez: 1700: 45 000 annezad 1790: 110 000 annezad

Diell 3:

Hôtel Nairac a

oa en XVIIIvet

kantved d’ur

marc’hadour

daet da vout

pinvidik e

kenwerzh ar

sukr. Hiziv-an-

deiz eo

savadur meur

ar gêr Bourdel

Diell 1

1. Petra eo labour pennañ ar re a vev e Bourdel?

_______________________________________________________________

2. Petra a raent?

___________________________________________________________________

3 Peseurt anv e vez graet ag an dud a vev e kêr hag a zo daet da vout pinvidik

a-drugarez d’ar c’henwerzh hag ar finañs?

____________________________________

Diell 3:

4. E men e loj an annezidi-mañ?__________________________

Diell 4

5. Piv e oa F. Bonnaffé? Penaos e teuas da vout pinvidik?

________________________________________________________________

__________________________________________________________________

___________________________________________________________________

__________________________________________________________________

Diell 2

6. Petra eo arouezioù pinvidigezh ar gêr Bourdel? Roit 2 skouer

Diell 4: François Bonnaffé: ur bourc’hiz bourdelad

Diell 5: kenwerzh ar porzh Bourdel en XVIIIvet kantved

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Diell 5

7. Petra eo ar produioù a guita ar porzh Bourdel hag ar re a erru?

_______________________________________________________________

___________________________________________________________________

8. Deskrivit an eskemmoù etre Bourdel hag an trevedennoù(e men e ya ar listri,…) _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 9. Àr beseurt kevandir ez eus ar muiañ a gontouerioù?

____________________________________________________________

B6: Tapout teknikoù IG disheñvel: deskriviñ ha displegiñ

SEVEL A RAN UR PENNAD È IMPLIJ AR C’HERIAOUEG

ISTOREL LABOURET: deskriviñ a ran Bourdel hag e c’henwerzh

en XVIII vet kantved

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

__

Sekañs 2. Mestroniiñ a ra Europa ar bed

A. Ar Stadoù Europa galloudus:

Diell 10: Europa e 1715

22. Diell 10:Get skoazell ar gartenn p 13 en ho levr, livit ar gartenn-mañ hag adlakait an alc’hwez. 23. Diell 10: petra eo ar Stadoù galloudus e 1730?..................................................................................... Ar re get ur galloud meurvorel:……………………………………………………………………………………………… Ar re get ur galloud kevandirel:………………………………………………………………………

B. Get trevadennoù

Diell 11:Titl:…………………………………………………………………………………………………….….

24.Diell 11: lec’hiit àr ar gartenn ar Meurvor Atlantel, ar Meurvor Habask, ar Meurvor Indez. 25. Diell 11: lec’hiit : Brazil, Ginea, Frañs Nevez, Indez reterel 26. Livit e melen an dalc’hoù Spagn e gell an dalc’hoù Portugal e glas an dalc’hoù gall e gwer an dalc’hoù saoz e orañj an dalc’hoù ag ar Proviñsoù Unanet. 27. Diell 11: lakait an titl d’ar gartenn ha leuniit an alc’hwez. 28. E men emañ an trevadennoù gall ha saoz? …………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………..

C. Hag a gontrol ar c’henwerzh-mor er bed a-bezh 29.Diell 12: Petra eo ar redoù kenwerzhel pennañ er bed? 30. Diell 12: leuniit an daolenn ezporzhiadurioù enporzhaidurioù

Amerika kreiz Karaibez

Norzh Amerika

Afrika

Azia

Diell 12: ar produioù pennañ ezporzhet hag enporzhet hag ar redoù kenwerzhel

Diell 12: ar produioù pennañ ezporzhet hag enporzhet hag ar redoù kenwerzhel