89
I.V. Nr. 8 Zitting 2016-2017 C.R.I. N° 8 Session 2016-2017 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT PARLEMENT DE LA RÉGION DE BRUXELLES-CAPITALE _____ _____ Integraal verslag Compte rendu intégral _____ _____ Plenaire vergadering van VRIJDAG 28 OKTOBER 2016 Séance plénière du VENDREDI 28 OCTOBRE 2016 _____ _____

BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

I.V. Nr. 8 – Zitting 2016-2017 C.R.I. N° 8 – Session 2016-2017

BRUSSELS

HOOFDSTEDELIJK

PARLEMENT

PARLEMENT

DE LA RÉGION DE

BRUXELLES-CAPITALE

_____

_____

Integraal verslag

Compte rendu intégral

_____

_____

Plenaire vergadering van

VRIJDAG 28 OKTOBER 2016

Séance plénière du

VENDREDI 28 OCTOBRE 2016

_____

_____

Page 2: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

Het Integraal verslag bevat de integrale tekst van de

redevoeringen in de oorspronkelijke taal. Deze tekst werd

goedgekeurd door de sprekers. De vertaling - cursief

gedrukt - verschijnt onder de verantwoordelijkheid van

de dienst verslaggeving. Van lange uiteenzettingen is de

vertaling een samenvatting.

Publicatie uitgegeven door het

Brussels Hoofdstedelijk Parlement

Directie verslaggeving

tel 02 549 68 02

fax 02 549 62 12

e-mail [email protected]

De verslagen kunnen geconsulteerd worden op

http://www.parlbruparl.irisnet.be/

Le Compte rendu intégral contient le texte intégral des

discours dans la langue originale. Ce texte a été approuvé

par les orateurs. Les traductions - imprimées en italique -

sont publiées sous la responsabilité du service des

comptes rendus. Pour les interventions longues, la

traduction est un résumé.

Publication éditée par le

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale

Direction des comptes rendus

tél 02 549 68 02

fax 02 549 62 12

e-mail [email protected]

Les comptes rendus peuvent être consultés à l'adresse

http://www.parlbruparl.irisnet.be/

Page 3: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

3 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

INHOUD

SOMMAIRE

VERONTSCHULDIGD

DEBAT

Over het alomvattend economisch en

commercieel akkoord CETA.

Sprekers:

De heer Rudi Vervoort, minister-president

De heer Vincent De Wolf (MR)

De heer Armand De Decker (MR)

De heer Hamza Fassi-Fihri (cdH)

De heer Emmanuel De Bock (DéFI)

De heer Philippe Close (PS)

De heer Jef Van Damme (sp.a)

De heer Arnaud Verstraete (Groen)

De heer Bruno De Lille (Groen)

De heer Jef Van Damme (sp.a)

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo)

Mevrouw Els Ampe (Open Vld)

De heer Alain Maron (Ecolo)

De heer Johan Van den Driessche (N-VA)

De heer Michaël Verbauwhede (PTB*PVDA-

GO!)

De heer Fabian Maingain (DéFI)

De heer André du Bus de Warnaffe (cdH)

Mevrouw Brigitte Grouwels (CD&V)

De heer Dominiek Lootens-Stael (Vlaams

Belang)

Mevrouw Mathilde El Bakri (PTB*PVDA-

GO!)

De heer Christos Doulkeridis (Ecolo)

Mevrouw Annemie Maes (Groen)

De heer Bernard Clerfayt (DéFI)

4

4

4

EXCUSÉS

DÉBAT

Sur l’accord économique et commercial

global CETA.

Orateurs :

M. Rudi Vervoort, ministre-président

M. Vincent De Wolf (MR)

M. Armand De Decker (MR)

M. Hamza Fassi-Fihri (cdH)

M. Emmanuel De Bock (DéFI)

M. Philippe Close (PS)

M. Jef Van Damme (sp.a)

M. Arnaud Verstraete (Groen)

M. Bruno De Lille (Groen)

M. Jef Van Damme (sp.a)

Mme Zoé Genot (Ecolo)

Mme Els Ampe (Open Vld)

M. Alain Maron (Ecolo)

M. Johan Van den Driessche (N-VA)

M. Michaël Verbauwhede (PTB*PVDA-GO!)

M. Fabian Maingain (DéFI)

M. André du Bus de Warnaffe (cdH)

Mme Brigitte Grouwels (CD&V)

M. Dominiek Lootens-Stael (Vlaams Belang)

Mme Mathilde El Bakri (PTB*PVDA-GO!)

M. Christos Doulkeridis (Ecolo)

Mme Annemie Maes (Groen)

M. Bernard Clerfayt (DéFI)

4

4

4

NAAMSTEMMING 87 VOTE NOMINATIF

87

Over het mandaat toegekend aan de

Brusselse Hoofdstedelijke Regering met

betrekking tot de ondertekening van het

CETA-verdrag.

Sur le mandat accordé au Gouvernement de la

Région de Bruxelles-Capitale relatif à la

signature du traité CETA.

DETAIL VAN DE NAAMSTEMMING

89 DÉTAIL DU VOTE NOMINATIF 89

Page 4: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 4

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

VOORZITTERSCHAP: DE HEER CHARLES PICQUÉ, VOORZITTER.

PRÉSIDENCE : M. CHARLES PICQUÉ, PRÉSIDENT. _____

- De vergadering wordt geopend om 14.07 uur.

De voorzitter.- Ik verklaar de plenaire vergadering

van het Brussels Hoofdstedelijk Parlement van

vrijdag 28 oktober 2016 geopend.

VERONTSCHULDIGD

De voorzitter.- Verontschuldigen zich voor hun

afwezigheid:

- mevrouw Corinne De Permentier;

- mevrouw Khadija Zamouri;

- mevrouw Viviane Teitelbaum;

- de heer Willem Draps;

- de heer Jacques Brotchi.

DEBAT

Over het alomvattend economisch en commercieel

akkoord CETA.

De voorzitter.- Aan de orde is het debat over het

alomvattend economisch en commercieel akkoord

CETA.

Overeenkomstig de beslissing van het Bureau in

uitgebreide samenstelling van 27 oktober 2016, kan

ons debat ten laatste afgesloten worden om 18 uur,

wat de volksvertegenwoordigers van het Parlement

van de Federatie Wallonië-Brussel de mogelijkheid

biedt om deel te nemen aan het debat en aan de

stemming over het CETA in die assemblee.

Het Bureau in uitgebreide samenstelling heeft

voorts beslist om twee derde van de spreektijd toe

te kennen aan de oppositie en één derde aan de

meerderheid. Elke fractie van de meerderheid kan

bijgevolg gedurende 12 minuten het woord nemen

en elke fractie van de oppositie gedurende

25 minuten.

- La séance est ouverte à 14h07.

M. le président.- Je déclare ouverte la séance

plénière du Parlement de la Région de Bruxelles-

Capitale du vendredi 28 octobre 2016.

EXCUSÉS

M. le président.- Ont prié d'excuser leur absence :

- Mme Corinne De Permentier ;

- Mme Khadija Zamouri ;

- Mme Viviane Teitelbaum ;

- M. Willem Draps ;

- M. Jacques Brotchi.

DÉBAT

Sur l’accord économique et commercial global

CETA.

M. le président.- L’ordre du jour appelle le débat

sur l’accord économique et commercial global

CETA.

Conformément à la décision du Bureau élargi du

27 octobre 2016, notre débat se clôturera au plus

tard à 18 heures afin de permettre aux députés

siégeant au Parlement de la Fédération Wallonie-

Bruxelles de participer à la discussion et au vote

sur le CETA au sein de cette assemblée.

Le Bureau élargi a en outre décidé de réserver les

deux tiers du temps de parole à l’opposition et un

tiers aux partis de la majorité. Chaque groupe

politique de la majorité pourra dès lors intervenir à

concurrence de 12 minutes et chaque groupe de

l’opposition à concurrence de 25 minutes.

(verder in het Nederlands)

Page 5: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

(poursuivant en néerlandais)

Ik verontschuldig mij bij de Nederlandstalige

parlementsleden voor de late start van de

vergadering.

Je tiens à m'excuser auprès des parlementaires

néerlandophones pour l'heure tardive de

l'ouverture de séance.

De voorzitter.- De heer Vervoort heeft het woord.

De heer Rudi Vervoort, minister-president (in

het Frans).- Ik ben opgelucht dat België een

akkoord heeft bereikt over het CETA, het

handelsakkoord tussen de Europese Unie en

Canada.

Ik ben ook trots op het parlementaire werk, dat

onze leidraad was tijdens de onderhandelingen. Op

8 juli 2016 nam het parlement een ambitieuze

resolutie aan waarin het de voorwaarden voor de

potentiële goedkeuring van het verdrag vastlegde.

Het verdrag is weliswaar heel belangrijk voor onze

economische relaties, maar bevatte zoveel

schemerzones dat het nodig was om verduidelijking

te vragen. Dat is wat wij de voorbije weken hebben

gedaan.

Wij beschouwden de resolutie als een mandaat en

dat heeft ons sterker gemaakt. Ik feliciteer u dus om

uw vastberadenheid en de mooie boodschap die u

aan de wereld hebt gegeven. Ik dank ook de leden

van mijn regering die, ondanks hun verschillende

gevoeligheden, het belang van de resolutie hebben

begrepen.

Dit is een scharniermoment voor de vrije handel.

Het akkoord dat wij hebben bereikt, is meer dan

een symbolisch akkoord. Het zorgt ervoor dat er in

de handelsbetrekkingen rekening wordt gehouden

met de burgers, de staat, de overheidsdiensten en

het rechtssysteem.

Deze crisis was noodzakelijk voor Europa en de

democratie. Wij hebben het CETA niet zomaar of

om politieke redenen geblokkeerd, maar omdat wij

vinden dat dergelijke monsterverdragen niet

goedgekeurd mogen worden zonder parlementair

en democratisch debat of zonder enige controle

vanwege de burger.

Nooit eerder zullen wij zoveel waarborgen

gekregen hebben. Nooit eerder zal de plaats van de

overheid zo groot geweest zijn. De overheid zal het

recht behouden om regelgeving op te stellen en

haar hoge sociale en milieunormen te beschermen.

M. le président.- La parole est à M. Vervoort.

M. Rudi Vervoort, ministre-président.- C’est

avec soulagement que je me présente aujourd’hui

devant vous. Avec soulagement, car la Belgique a

trouvé un accord sur l’Accord économique et

commercial global entre l’Union européenne et le

Canada, le CETA. Avec fierté, ensuite, car c’est

votre travail parlementaire qui nous a servi de

ligne rouge dans les négociations.

Vous aviez voté une résolution ambitieuse, le

8 juillet dernier, qui fixait les balises d’une

potentielle ratification du traité par ce parlement.

Un traité très important pour nos relations

économiques, mais avec tant de zones d’ombre et

d’incertitude qu’il se devait d’être précisé,

questionné, approprié. C’est ce que nous avons fait

ces dernières semaines, car nous ne pouvions

raisonnablement pas donner notre assentiment à la

signature du CETA, puisqu’elle aurait amené à

une ratification en l’état et que votre résolution ne

le permettait pas.

Nous avons pris votre résolution comme un

mandat, et cela nous a rendus plus forts. Je tiens

donc à saluer votre ténacité et ce beau message

que nous avons envoyé au monde. Je tiens aussi à

saluer les membres de mon gouvernement qui,

même avec des sensibilités différentes, ont

compris l’importance de votre résolution et du

mandat qui nous était donné. Soyez donc tous

remerciés. Nous sommes arrivés à un point

charnière du libre-échange. L’accord auquel nous

sommes parvenus n’est pas qu’un symbole, c’est

une véritable prise en compte de l’importance de

l’humain, de l’État, des services publics et de notre

système juridictionnel dans le contexte des

échanges commerciaux.

La crise que nous venons de traverser était

nécessaire pour l’Europe, nécessaire pour la

démocratie. En un mot, elle était légitime. Nous

n’avons pas bloqué le CETA de gaieté de cœur, ni

par calcul politique, mais parce que nous ne

pouvions plus accepter que soient négociés des

traités mammouths en dehors de tout débat

parlementaire et démocratique, et de contrôle

Page 6: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 6

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

(verder in het Nederlands)

Er komt geen privaat arbitragehof, maar een

openbaar systeem met onpartijdige en

onafhankelijke rechters, die zullen moeten voldoen

aan dezelfde criteria die van toepassing zijn bij het

Hof van Justitie van de Europese Unie. Op termijn

moet het hof evolueren tot een multilateraal

systeem dat toegankelijk is voor alle partijen en ook

kan optreden in het kader van andere verdragen. Er

wordt dus geleidelijk een halt toegeroepen aan de

private arbitrage.

We hebben ook gevraagd een systeem in te voeren

voor de medefinanciering van de kosten die aan

dergelijke procedures verbonden zijn voor de kmo's

en de kleinere spelers. De Europese Commissie

heeft zich daartoe verbonden.

(verder in het Frans)

We hebben documenten met onze interpretatie aan

het CETA laten toevoegen. Die worden beschouwd

als primaire bron van interpretatie bij de

toepassing van het akkoord.

Het CETA mag onze normen op het vlak van

sociale verworvenheden, leefmilieu,

arbeidsbescherming en bescherming van de

voedselketen niet uithollen.

Alle beleidsniveaus behouden het absolute recht om

in het algemene belang regels uit te vaardigen, ook

inzake economie.

De bescherming en promotie van beleidsmateries

als volksgezondheid, sociale bijstand, onderwijs,

veiligheid, leefmilieu, sociale bescherming of

consumentenbescherming mogen op geen enkele

manier worden belemmerd. Ook de bescherming

van de culturele diversiteit wordt verzekerd.

Alleen de overheid bepaalt wat openbare

dienstverlening is en wat niet en legt de prioriteiten

ter zake vast.

(verder in het Nederlands)

We hebben de absolute garantie gekregen dat het

CETA-verdrag een regering in geen enkel geval

kan verplichten om een dienst te privatiseren. Het

verdrag kan een regering evenmin beletten om haar

aanbod van openbare diensten uit te breiden.

citoyen. C’est cette préoccupation que nous avons

ramenée au centre du débat.

Jamais autant de garanties n'auront été obtenues.

La place des autorités publiques n’a jamais été

aussi importante. C’est un tournant dans la

globalisation. Nos services publics sont protégés.

L’État maintient tous ses droits à réguler et à

protéger son niveau élevé de protection sociale et

environnementale.

(poursuivant en néerlandais)

Il n’y aura pas de Cour d'arbitrage privée, mais

un système public avec des juges impartiaux et

indépendants, qui devront remplir les mêmes

critères d’éligibilité que ceux de la Cour de justice

de l'Union européenne. Cette Cour devra, à terme,

évoluer vers un système multilatéral, ouvert à

toutes les parties et pour d’autres traités

également. Progressivement, c’est la fin des

arbitrages privés qui a donc sonné.

Nous avons aussi demandé un système de

cofinancement des frais liés à ce genre de

procédure pour les PME et les usagers faibles, ce

à quoi la Commission s’est engagée.

(poursuivant en français)

Comment, concrètement, s'opère cet accord ?

Nous avons joint au CETA des documents

d'interprétation. Ces documents constituent un tout

indissociable avec le traité, et seront considérés

comme source primaire d’interprétation, soit le

premier élément à prendre en compte pour

appliquer le traité.

Le CETA ne pourra pas abaisser nos standards

sociaux, environnementaux, de protection du

travail et de protection de la chaîne alimentaire.

L’État et tous les niveaux de pouvoir maintiennent

un droit absolu de réguler dans l’intérêt général, y

compris dans les domaines économiques.

Il n’y aura aucune entrave à la protection et la

promotion de la santé publique, des services

sociaux, de l’éducation, de la sécurité, de

l’environnement, de la protection sociale ou de la

protection des consommateurs, ainsi que toute

autre politique qui est considérée comme relevant

de l’intérêt public.

Page 7: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

7 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Een geprivatiseerde dienst kan bovendien altijd

opnieuw ondergebracht worden in de openbare

sfeer. In het akkoord staat letterlijk "dat de

overheden hun wetgeving kunnen aanpassen,

ongeacht of die wijzigingen mogelijk nadelige

gevolgen inhouden voor een investering of voor de

winstverwachtingen van een investeerder."

We hebben ook laten vastleggen dat alle partijen

zich ertoe verbinden hun wetten en hun beleid te

verbeteren om een hoogwaardige

arbeidsbescherming te bevorderen. Geen enkele

staat zal ertoe gedwongen kunnen worden zijn

beschermingsniveau te verlagen om investeringen

aan te trekken.

(verder in het Frans)

Meer nog, als die verbintenis niet wordt nageleefd,

kunnen de regeringen ingrijpen zonder er rekening

mee te houden dat dat negatieve gevolgen kan

hebben voor een investering of de

winstverwachtingen van de investeerders.

Het CETA wijzigt niets aan het recht van

werknemers om collectieve overeenkomsten af te

sluiten of collectieve acties te voeren. Canada heeft

zich er zelfs toe verbonden om de laatste

fundamentele clausule van de Internationale

Arbeidsorganisatie (IAO) goed te keuren.

Dezelfde waarborgen hebben we ook op het vlak

van milieubescherming. Daarmee bedoel ik het

naleven van internationale verbintenissen, maar

ook het milieubeschermingsbeleid van elke

overheid. Het akkoord van de COP21 mag

bijvoorbeeld niet als een hinderpaal voor

investeringen worden bestempeld.

Amerikaanse bedrijven zullen de Europese markt

niet met hun producten kunnen overspoelen,

aangezien het verdrag niet van toepassing is op

brievenbusfirma's in de EU of Canada.

Het voorstel van een supranationale privérechtbank

die zou oordelen in het voordeel van multinationals

en in het nadeel van kmo's en staten, en die geen

duidelijke samenstelling had, riep terecht een

heleboel vragen op. De EU, de Europese

Commissie en Canada hebben zich er daarom toe

verbonden om het arbitragesysteem te hervormen.

Ook dat engagement is juridisch afdwingbaar en is

een voorwaarde voor de goedkeuring van het

verdrag.

La protection de la diversité culturelle est

également assurée.

Seul l’État peut définir la notion de service public,

ses priorités et ses ambitions en la matière. Et ce

principe est garanti.

(poursuivant en néerlandais)

Nous avons obtenu la garantie absolue que le

CETA n’obligera en aucun cas un gouvernement à

privatiser un service, quel qu’il soit, et qu'il

n'empêchera pas non plus un gouvernement

d’étendre son offre de services publics.

Nous avons aussi la garantie de pouvoir ramener

un service précédemment libéralisé dans la sphère

publique.

Nous avons par ailleurs coulé dans le marbre

l’engagement de toutes les parties à améliorer

leurs lois et politiques en vue de promouvoir un

niveau élevé de protection du travail.

(poursuivant en français)

Mieux encore, en cas de non-respect de cet

engagement, "les gouvernements peuvent remédier

à ces violations sans prendre en considération le

fait qu'elles puissent affecter négativement un

investissement ou les attentes de profit des

investisseurs.

Le CETA ne modifie pas le droit qu’ont les

travailleurs de négocier, conclure et mettre en

œuvre des conventions collectives, ni de mener

des actions collectives".

Nous avons même obtenu l’engagement du

Canada de ratifier la dernière clause fondamentale

de l’Organisation internationale du travail (OIT),

pour être sur un même pied que nous.

Les mêmes engagements sont pris pour la

protection environnementale. Je pense au respect

des engagements internationaux, mais aussi au

choix dans les politiques de protection

environnementales, quels que soient leur impact

sur les investissements ou les attentes des profits

d’investisseurs.

L’accord COP21, par exemple, devra être pris en

compte et ne pourra en aucun cas être considéré

dans son application comme une entrave aux

Page 8: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 8

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Er komt een permanente, onafhankelijke en

onpartijdige rechtbank die beantwoordt aan alle

vereisten van de openbare internationale

rechtspraak. De rechters zullen op dezelfde manier

worden benoemd als die van het Hof van Justitie

van de Europese Unie.

Er komt ook een dwingende gedragscode

voorafgaand aan de ratificaties, opdat de naleving

van de procedures gewaarborgd is en

belangenconflicten voorkomen worden.

We hebben ook verkregen dat de Europese

Commissie een mechanisme van publieke

cofinanciering en technische bijstand uitwerkt voor

de klachten van kmo's bij deze nieuwe rechtbank.

De EU en Canada hebben zich ertoe verbonden om

snel werk te maken van een multilaterale

investeringsrechtbank. Die vervangt automatisch

alle bilaterale systemen zodra een bepaald aantal

deelnemers is bereikt.

Al die elementen zijn weliswaar juridisch

afdwingbaar, maar er waren meer garanties nodig

om tot een akkoord te komen.

Daarom heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

zich het recht voorbehouden om het verdrag niet te

ratificeren als het mechanisme van de

investeringsrechtbank ongewijzigd in het CETA

blijft staan.

België zal over dat mechanisme een formeel advies

vragen bij het Hof van Justitie van de Europese

Unie, om zich ervan te vergewissen dat de

juridische basis van het verdrag volstaat voor de

naleving van alle principes die ik net heb

uiteengezet.

Het mechanisme, zoals het momenteel in het

verdrag is opgenomen, is niet van toepassing in de

periode van de voorlopige uitvoering van het

verdrag.

(verder in het Nederlands)

Gezien de draagwijdte van de tekst en gelet op het

feit dat veel hoofdstukken op gemengde

bevoegdheden slaan – dat wil zeggen dat de

bevoegdheid gedeeld wordt door de Europese Unie

en de lidstaten – wilden wij er zeker van zijn dat het

grootste deel van het hoofdstuk over de

bescherming van investeringen en de bepalingen

investissements. C’est une immense victoire.

Il ne sera pas non plus question, pour les

entreprises américaines, d’inonder les marchés

européens : le traité ne s’appliquera pas aux

entreprises "boîtes aux lettres" établies dans l’UE

ou au Canada.

Une des grandes inquiétudes concernait le

mécanisme de règlement des différends, qui

établissait une Cour des investissements. La mise

en place d’une cour privée, supranationale,

susceptible de favoriser les multinationales au

détriment des PME et des États et dont la

composition n’était pas claire du tout, suscitait de

légitimes inquiétudes.

L’Union européenne, la Commission européenne

et le Canada se sont donc engagés à réformer le

système d’arbitrage. Et cet engagement est, lui

aussi, juridiquement contraignant. Il conditionnera

aussi la ratification du traité : le CETA devra

établir une cour permanente, indépendante et

impartiale, qui devra rencontrer tous les prérequis

d’une juridiction internationale publique.

Les juges seront nommés sur les mêmes bases que

ceux de la Cour de justice de l’Union européenne.

Un code de conduite, contraignant lui aussi, sera

établi avant la ratification pour garantir toutes ces

procédures, mais aussi pour établir des règles

éthiques strictes afin d'éviter tout conflit d’intérêt

ou suspicion de biais.

Nous avons également demandé et obtenu que la

Commission propose un mécanisme de

cofinancement public des actions des PME devant

cette juridiction, ainsi que l’octroi d’une assistance

technique dans ces procédures. C’est une véritable

révolution.

L’Union européenne et le Canada se sont

finalement engagés à travailler rapidement à la

création d’un tribunal multilatéral des

investissements. Ce dernier remplacera

automatiquement tous les systèmes bilatéraux dès

qu’un certain nombre de participants sera atteint.

C’est une avancée majeure et c’était une

revendication de longue date pour nombre d'entre

nous.

Tout ceci est juridiquement contraignant, je l'ai dit,

mais il fallait plus de garanties pour qu'un accord

Page 9: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

9 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

over het investeringshof niet golden voor de

voorlopige toepassing van het verdrag.

Daarnaast is overeengekomen dat, als we alsnog

beslissen om het CETA niet te ratificeren, dat voor

alle lidstaten automatisch de verbreking van de

voorlopige toepassing meebrengt.

(verder in het Frans)

Wij leggen de lat dus heel hoog. Wij leggen een

nieuwe norm vast waaraan alle handelsverdragen

voortaan zullen moeten voldoen.

Dit akkoord biedt onze bedrijven en kmo's mooie

vooruitzichten. Zij zullen hun producten en diensten

voortaan kunnen uitvoeren zonder extra

belastingen te moeten betalen. Zij zullen geen

certificering meer nodig hebben om toegang te

krijgen tot de Canadese markt en zullen kunnen

deelnemen aan de Canadese overheidsopdrachten.

Die resultaten waren nooit mogelijk geweest zonder

de enorme mobilisatie van de burgers. Wij mogen

trots zijn op hun waakzaamheid en

reactievermogen.

Het parlement heeft de terechte bezorgdheid van de

burger in zijn resoluties en debatten verwerkt. Dit

sterke en evenwichtige akkoord is de mooiste

boodschap die wij aan onze Europese partners

kunnen geven.

Er is een nieuwe pagina geschreven in onze

internationale betrekkingen. Ik hoop dat dit het

beginpunt is van een nieuw model voor alle burgers

die meewerken aan het mooiste project van na de

Tweede Wereldoorlog, namelijk de uitbouw van

Europa.

(Algemeen applaus)

soit dégagé, car s'il y a ici un engagement formel à

réformer le système d’arbitrage, encore faut-il lui

donner du corps.

C’est pourquoi nous avons réservé le droit à la

Région de Bruxelles-Capitale, mais aussi à

l'ensemble des entités qui avaient voté des

résolutions dans ce sens, de refuser la ratification

du traité, s’il comprenait le mécanisme de Cour

d’investissement tel qu’il figure actuellement dans

le CETA. Ceci est une garantie de la réforme de ce

mécanisme.

La Belgique demandera par ailleurs l’avis formel

de la Cour de justice de l’Union européenne sur ce

mécanisme. L’objectif est de s’assurer que les

bases juridiques du traité sont suffisantes pour

mettre en œuvre tous les principes que je viens de

vous décrire.

Par ailleurs - et c’était très important - le

mécanisme de règlement des différends tel que

défini actuellement dans le traité, n’est pas

d’application dans la mise en œuvre provisoire du

traité.

(poursuivant en néerlandais)

Vu l’ampleur du texte et le fait que de nombreux

chapitres portent sur des compétences mixtes -

partagées entre l’Union européenne et les États

membres -, nous nous sommes assurés que la plus

grande partie du chapitre sur la protection des

investissements et les dispositions relatives à la

Cour d'investissement ne concernent pas

l’application provisoire du traité.

Par ailleurs, il est convenu que, si à un moment

donné, nous décidons de ne pas ratifier le CETA,

cela entraînera automatiquement la résiliation de

son application provisoire pour tous les États

membres.

(poursuivant en français)

Compte tenu de tous ces éléments, il faut bien

prendre conscience du fait que la barre est placée

très haut et que nous établissons une nouvelle

norme que tous nos traités commerciaux devront

désormais respecter.

Tout cela nous a permis d'obtenir un accord

ambitieux, respectueux et résolument

démocratique. Cet accord va également offrir de

Page 10: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 10

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

belles perspectives à nos entreprises et à nos PME,

qui pourront dorénavant exporter leurs produits et

services sans aucune taxe supplémentaire, auront

accès au marché canadien sans certification

supplémentaire et pourront également participer

aux marchés publics dans ce pays.

Tous ces résultats n'auraient pu être acquis sans un

travail d'appropriation citoyenne sans précédent

que je tiens à saluer particulièrement. Nous ne

pouvons qu'être fiers de la vigilance et de la

vivacité dont notre société civile a fait preuve dans

un régime démocratique.

Vous avez porté clairement dans vos résolutions et

dans vos débats parlementaires les préoccupations

légitimes de nos concitoyens. Cet accord solide et

équilibré est le plus beau message que nous

pouvions envoyer à nos partenaires européens.

Une nouvelle page s'écrit dans nos relations

internationales. Les choses arrivent toujours à

point nommé. En tout cas, je forme le vœu que ce

que nous venons de vivre soit le point de départ

d'un nouveau modèle pour l'ensemble des

concitoyens qui participent au plus beau projet

lancé au lendemain de la Seconde Guerre

mondiale, à savoir la construction de l'Europe.

(Applaudissements sur tous les bancs)

De voorzitter.- Ik herinner u eraan dat we het debat

uiterlijk om 18 uur moeten afsluiten, zodat de

volksvertegenwoordigers van de Federatie

Wallonië-Brussel aan de vergadering van hun

parlement kunnen deelnemen.

Het Uitgebreid Bureau heeft beslist om twee derde

van de spreektijd toe te wijzen aan de oppositie en

een derde aan de meerderheidspartijen. Op die

manier krijgt iedereen de kans om zijn standpunt

uiteen te zetten.

Gezien de vertraging in onze werkzaamheden, stel

ik voor dat elke meerderheidsfractie tien minuten

spreektijd krijgt en elke oppositiefractie 20 tot 25

minuten.

(verder in het Nederlands)

Ik zal er uiteraard voor zorgen dat de spreektijd niet

overschreden wordt. Rekening houdend met het feit

dat de Franstaligen reeds de mogelijkheid kregen

M. le président.- Je vous rappelle tout d'abord que

nous devons avoir fini nos travaux à 18h00, de

manière à rendre possible, ce que chacun

comprendra, la tenue dans de bonnes conditions de

la séance du Parlement de la Fédération Wallonie-

Bruxelles.

Nous avons décidé au Bureau élargi de réserver les

deux tiers du temps de parole à l'opposition et un

tiers aux partis de la majorité. Cela devrait

permettre à chacun d'exposer son point de vue.

Je propose que, vu l'horaire modifié, chaque

groupe politique de la majorité ait 10 minutes pour

s'exprimer et chaque groupe de l'opposition 20 à

25 minutes.

(poursuivant en néerlandais)

Je veillerai au respect du temps de parole. Étant

donné que les francophones ont déjà eu l'occasion

d'exprimer leur point de vue sur le sujet en séance

Page 11: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

11 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

om hun standpunt weer te geven in de plenaire

vergadering van de Raad van de Franse

Gemeenschapscommissie, stel ik voor dat de

assemblee zich toegeeflijk opstelt tegenover de

Nederlandstalige parlementsleden.

plénière du Parlement francophone bruxellois, je

propose que l'assemblée soit conciliante vis-à-vis

des parlementaires néerlandophones.

De voorzitter.- De heer De Wolf heeft het woord.

De heer Vincent De Wolf (MR) (in het Frans).-

Deze week maakte België, vooral door toedoen van

het Waals en Brussels Gewest, een erg trieste beurt.

U bent daar deels verantwoordelijk voor. Was dat

nu echt nodig? Meent u nu echt dat onze

ondernemingen en kmo's nood hadden aan zo'n

vertoning?

Hoe verklaart u dat het economische beleid van de

gewesten waar de PS aan het bewind is, eerder

wordt ingegeven door politieke dan door

economische overwegingen? Hoe verklaart u het

isolement van de socialistische partij op Europees

niveau, gezien de houding van de socialisten in

andere Europese landen? Als we zelfs geen verdrag

meer kunnen sluiten met Canada, met welk land zal

dat dan wel nog lukken?

De waarden die we al dertig jaar delen met Canada

- de francofonie en de politieke, academische en

economische samenwerking - verdienen meer

respect.

Hoe verklaart u de afwijzing van een

vrijhandelsakkoord dat ontegenzeglijk zal

bijdragen tot de groei en de werkgelegenheid en de

export zal stimuleren?

Het CETA is een historisch akkoord. Voor het eerst

in onze geschiedenis ontstaat er een internationaal

wetgevend kader dat rekening houdt met de

milieuverzuchtingen van de burger, dat de sociale

en arbeidswetgeving respecteert, dat de openbare

dienstverlening inzake water, milieu en gezondheid

beschermt, dat de wetgevende bevoegdheid van de

overheid niet op de helling zet en dat regeringen de

mogelijkheid biedt om van bepaalde diensten

opnieuw overheidsdiensten te maken.

De MR-fractie is enorm opgelucht dat er

uiteindelijk toch een akkoord is bereikt.

We zijn blij dat de premier en de federale minister

van Buitenlandse Zaken het akkoord toch nog

M. le président.- La parole est à M. De Wolf.

M. Vincent De Wolf (MR).- Nous arrivons à la

fin d'une semaine qui a beaucoup fait parler de la

Belgique, en particulier de la Région wallonne et

de la Région bruxelloise, avec une image bien

triste de notre pays et de ses régions, celle d'un

spectacle de désunion et de blocage politique.

Vous portez une responsabilité à cet égard, tant sur

les bancs de cette assemblée que sur ceux du

gouvernement. Nous fallait-il vraiment cela ?

Fallait-il vraiment que nos entreprises et nos PME

supportent encore cela ?

Ce blocage a empêché que vous vous exprimiez,

mais il a aussi empêché le gouvernement

d'intervenir puisque celui-ci, n'étant pas uni et

devant statuer par consensus, s'est courageusement

caché derrière le parlement. Là où vous parliez

d'une ligne rouge, vous saviez bien que celle-ci

n'existait plus. En effet, la résolution qui a été

votée en juillet n'avait plus aucun sens par rapport

à la déclaration interprétative du 6 octobre.

Comment comprendre que la politique

commerciale des régions gouvernées par le parti

socialiste semble davantage dictée par des

baromètres politiques que par des baromètres

économiques ?

Comment comprendre l'isolement du parti

socialiste au niveau européen, au vu de son

attitude dans d'autres pays de l'Europe ?

Comme je l'ai rappelé vendredi, si nous ne

pouvions plus signer un traité avec le Canada, avec

qui pourrions-nous signer un traité à l'avenir ?

Les valeurs qui nous unissent avec le Canada - la

francophonie, les collaborations politiques,

académiques, économiques -, que nous entretenons

et démultiplions depuis une trentaine d'années,

méritaient plus de respect.

Comment comprendre le refus d'un accord de libre

échange qui contribuera indéniablement à générer

Page 12: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 12

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

hebben kunnen bewerkstelligen.

Maar wat is er eigenlijk veranderd in het verdrag?

Ik heb vanochtend geboeid naar uw

zelfgenoegzame gebarentheater gekeken, maar

alles waarover u het had, stond al in het verdrag.

(Rumoer)

Het verdrag is niet fundamenteel veranderd. De

interpretatieve verklaring geeft gewoon wat

pedagogische uitleg. De nationale en gewestelijke

parlementen krijgen het laatste woord bij de

ratificatie. Dat was altijd al zo. Duitsland had

trouwens al verkregen dat de voorlopige toepassing

van het verdrag zou worden opgeschort als één

parlement besliste om het akkoord niet te

ratificeren.

Ook de arbitrageregels zijn ongewijzigd gebleven.

De interpretatienota was al duidelijk, want er stond

dat de rechters hooggekwalificeerd, onafhankelijk

en door de overheid benoemd moesten zijn. Er zal

een internationale rechtbank worden opgericht.

U had het vaak over overheidsdiensten, maar die

komen niet ter sprake in het CETA. Ook in verband

met de sociale zekerheid gaf u vooral pedagogische

verklaringen. De sociale en ecologische normen

stonden al in het verdrag. U hebt die gewoon

herhaald.

De sociale clausules en de clausules over milieu en

arbeid worden opgenomen in de openbare

aanbestedingen. Het CETA wijzigt de Europese

GGO- en hormonennormen niet. De ziekenfondsen

waren al uitgesloten van bij de start van de

onderhandelingen in 2009. Voor de landbouw is er

niets veranderd ten opzichte van wat de Commissie

uit de brand had gesleept.

We zijn blij dat er een oplossing uit de bus gekomen

is, al was het in de blessuretijd. We zijn het nu eens

over de interpretatie van het verdrag en de

interpretatieve tekst. We zijn ervan overtuigd dat

het verdrag ruime kansen biedt aan burgers,

ondernemingen en het gewest, inzake

werkgelegenheid en levenskwaliteit. In het verdrag

is rekening gehouden met de terechte vragen van de

burger. Mijn fractie geeft de Brusselse regering dus

de toestemming de federale regering te mandateren

om het verdrag te ondertekenen.

(Applaus bij de MR)

de la croissance et des emplois, et stimulera nos

exportations ?

N'avons-nous rien compris ? Au contraire, nous

avons trop bien compris ! Le CETA est un accord

historique. Pour la première fois, un cadre

législatif international fort répond aux

préoccupations citoyennes en termes de

développement durable, de respect des normes

sociales et de travail, de normes

environnementales, de protection des services

publics en charge de l'eau, de l'environnement, de

la santé, de capacité intacte pour les autorités

publiques de légiférer aujourd'hui et dans le futur,

ainsi que de capacité pour les gouvernements de

reprendre certains services dans le domaine public.

M. De Decker, dont nous connaissons tous la

passion pour ces dossiers, complètera brillamment

mon intervention tout à l'heure.

Le soulagement est immense, au sein du groupe

MR, qu'un accord ait finalement pu être trouvé.

Nous saluons l'action du Premier ministre et du

ministre des Affaires étrangères, qui ont permis

l'émergence de cet accord et la naissance de ce

traité.

Posons-nous tout de même brièvement la question

de savoir ce qui a changé dans ce traité. J'ai

entendu avec intérêt ce matin vos gesticulations,

vos affirmations, vos autosatisfactions, mais tout

ce que vous avez dit, existait déjà, que ce soit dans

le traité ou dans la norme interprétative.

(Rumeurs)

Le traité n'a pas changé de manière fondamentale.

La déclaration interprétative a fourni des

explications pédagogiques au texte du traité. Les

parlements nationaux et régionaux auront le

dernier mot de la ratification. Cela a toujours été le

cas, c'est la procédure standard dès lors que la

Commission avait estimé en juillet que le CETA

était un traité mixte. L'Allemagne avait obtenu, par

la décision de la Cour constitutionnelle de

Karlsruhe, que l'application provisoire du traité

cesse si un seul parlement décide de ne pas ratifier

l'accord.

Le traité n'a pas changé la règle de l'arbitrage. La

déclaration interprétative était claire, disant que les

juges étaient des juges de hautes qualifications,

Page 13: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

13 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

indépendants, nommés par les pouvoirs publics et

non par les sociétés privées. À l'avenir, une cour

internationale à l'échelle mondiale sera créée.

On a beaucoup parlé des services publics, mais le

traité le dit, les services publics ne sont pas

concernés. Ils sont exclus du CETA.

Pour la sécurité sociale, il s'agit à nouveau de

réexplications pédagogiques. Pour les normes

sociales et environnementales, on répète ce qui est

dans le traité, à savoir que les normes de

l'Organisation internationale du travail (OIT), la

COP21, les engagements environnementaux sont

repris dans le cadre qui gérera les relations

commerciales.

Les clauses sociales, environnementales et de

travail sont incluses dans les marchés publics. Le

CETA ne changera pas les normes européennes en

matière d'OGM et d'hormones. Les mutuelles, dès

le début en 2009, étaient déjà exclues du traité.

Pour l'agriculture, rien n'a changé par rapport à ce

que la Commission avait obtenu. Un mécanisme

de sauvegarde existe depuis toujours.

Une fois n'est pas coutume, nous allons voter

ensemble. Nous sommes heureux qu'une solution

soit trouvée, fût-ce au terme d'une session de

rattrapage. Nous partageons à présent la même

interprétation du traité et de sa norme

interprétative. Nous sommes certains que ce traité

offre des opportunités importantes pour nos

citoyens, nos entreprises, notre Région, l'emploi, la

qualité de la vie. Notre constat est que le traité

correspond aux préoccupations légitimes des

citoyens. Mon groupe soutiendra donc le mandat à

accorder au gouvernement bruxellois pour donner

mandat au gouvernement fédéral de signer le

traité.

(Applaudissements sur les bancs du MR)

De voorzitter.- De heer De Decker heeft het

woord.

De heer Armand De Decker (MR) (in het Frans).-

Eind goed, al goed, maar toch wil ik enkele

bedenkingen maken bij wat er de voorbije weken en

maanden gebeurd is.

Van bij de start zat het debat scheef. Ik moet

erkennen dat ik respect heb voor de efficiëntie

M. le président.- La parole est à M. De Decker.

M. Armand De Decker (MR).- Tout est bien qui

finit bien. Mais permettez-moi néanmoins de

développer quelques réflexions sur ce que nous

venons de vivre au cours de ces dernières

semaines, voire de ces derniers mois.

Ce débat fut d'autant plus difficile à mener qu'il a

Page 14: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 14

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

waarmee de burgerbeweging erin geslaagd is om

de publieke opinie naar haar hand te zetten.

Gedurende maanden wekte ze, ook dankzij de

relatieve welwillendheid van de pers, de indruk dat

het CETA elementen bevat die er niet instaan. Ze

beweerde zelfs vaak het tegendeel van wat er wel

instaat. Al bij al was dat een erg onprettige

ervaring.

Het is de eerste keer in mijn 35-jarige carrière als

parlementslid dat de publieke opinie zo

grootschalig werd gemanipuleerd. Bravo, dames en

heren van de PTB!

(Vrolijkheid)

Men beweerde dat het CETA in achterkamertjes tot

stand gekomen was, maar dat klopt niet. Het

onderhandelingsmandaat werd goedgekeurd door

de regeringen van de 28 lidstaten die onder het

toezicht van de nationale parlementen staan. Elke

lidstaat mocht bovendien nog een afgevaardigde

naar de onderhandelingen sturen. Voor ons was dat

mevrouw Bloem, die trouwens het woord heeft

genomen in de commissie Algemene Zaken.

Uiteindelijk zullen ook de 28 parlementen van de

lidstaten het verdrag moeten ratificeren, net zoals

het Europees Parlement.

Wie durft nu nog te beweren dat het om

achterkamerpolitiek ging? Bovendien moet het Hof

van Justitie van de Europese Unie zich nog

uitspreken over de conformiteit van het verdrag met

de Europese regels.

De Europese Commissie communiceerde openlijk

over haar onderhandelingsmandaat en maakte

talloze documenten beschikbaar.

Er werd beweerd dat er in het CETA niets staat

over duurzame ontwikkeling, terwijl er een heel

hoofdstuk aan gewijd is.

In sommige gemeenteraden werd beweerd dat onze

wetgevende rechten inzake gezondheidszorg,

milieubescherming en arbeidsrecht beknot zouden

worden.

Er werd beweerd dat onze beschermingsnormen

naar beneden zouden worden gehaald, terwijl het

verdrag voor elke beleidsmaterie opnieuw bevestigt

dat elke staat het recht heeft om wetten en regels uit

te vaardigen.

été biaisé dès le début. On a beaucoup rendu

hommage au travail citoyen, mais il faut bien

reconnaître que ceux qui l'ont réalisé, même si je

les salue et les respecte pour leur efficacité, ont

considérablement désinformé l'opinion publique.

Pendant plusieurs mois, avec la relative complicité

de la presse, ils ont fait croire que le CETA

contenait des éléments qui ne s'y trouvaient pas et

ont même très régulièrement affirmé le contraire

de ce qui s'y trouvait. J'ai trouvé tout cela très

désagréable.

Comme je vous l'ai déjà dit déjà en commission,

c'est la première fois, en 35 ans de vie

parlementaire, que j'ai assisté à une manipulation

de l'opinion d'une telle ampleur. Ce fut

extraordinaire. Bravo, Mesdames et Messieurs du

PTB, qui semblez avoir changé de banc pour

l'occasion !

(Sourires)

La désinformation a donc été très forte. Par

exemple, on a prétendu que le CETA avait été

négocié dans le dos des gens. C'est inexact. Le

mandat de négociation a été approuvé par tous les

gouvernements des 28 États-membres, sous le

contrôle de leurs parlements nationaux. Les

négociateurs européens - et il y en a toujours un

lors d'une négociation de traité - ont tous été

flanqués d'une belle-mère envoyée par chaque

État-membre. Chez nous, il s'agissait de Mme

Liliane Bloem, qui est d'ailleurs venue témoigner

en Commission des affaires générales. Le comité

interministériel pour les Affaires européennes,

dans lequel nos Régions sont représentées par leur

ministre, a débattu de cette négociation pendant

quelques années. Et de toute façon, les

28 parlements des États-membres doivent ratifier

ce traité, ainsi que le Parlement européen.

Avec tout cela, peut-on raisonnablement prétendre

que l'on a agi "dans le dos des gens" ? Sans

compter que la Cour de justice doit encore donner

son avis pour vérifier la conformité de cet accord

aux règles de l'Union européenne.

Je vous rappelle aussi que la Commission a publié

son mandat de négociations et rendu public de

nombreux autres documents.

On a dit que, dans le traité CETA, il n'y avait rien

sur le développement durable, alors qu'un chapitre

Page 15: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

15 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Er werd beweerd dat de investeringsrechtbanken

naar de pijpen van multinationals zouden dansen,

terwijl arbitragerechtbanken in alle

handelsverdragen de regel zijn. Ik denk dat de

Europese Unie meer dan duizend verdragen heeft

ondertekend en telkens bevatten die ook een

arbitrageclausule.

Ik wil uw aandacht vestigen op het feit dat de

nieuwe rechtbank zich enkel over investeringen zal

uitspreken. Andere handelsgeschillen worden nog

altijd door de gewone rechtbanken behandeld.

Het arbitragesysteem werd onder druk van de

ondertekenende staten sterk verbeterd. De rechters

zullen juristen zijn die volgens deontologische en

ethische normen zullen werken en die door de

staten worden betaald en benoemd. Alle leugens

over het feit dat het advocaten en gemanipuleerde

juristen van grote ondernemingen zouden zijn,

smelten als sneeuw voor de zon als je weet hoe het

werkelijk zit. Ik vind het jammer dat daar niet

eerder rekening mee is gehouden en dat de pers

geen ernstig onderzoek naar het CETA heeft

gevoerd.

De heer Pittella, voorzitter van de socialistische

fractie in het Europees Parlement, zei onlangs:

"Het spreekt voor zich dat als een kleine

gemeenschap 500 miljoen burgers van de Europese

Unie kan gijzelen, er een probleem is met het

beslissings- en uitvoeringsproces."

Wat me bij sommige fracties in de Franse

Gemeenschap verontrust, is dat ze uitermate trots

zijn op wat er is gebeurd. Ze waarschuwen al voor

toekomstige verdragen. Ze zijn dus van plan om

vanuit België de ontrafeling van Europa in te

zetten.

(Rumoer)

entier y est consacré et que celui-ci renvoie aux

instruments multilatéraux les plus importants.

On a dit, dans chacun de nos conseils communaux,

que le droit régalien de légiférer dans les domaines

de la santé, de l'environnement et du travail

seraient muselés. C'est évidemment totalement

inexact.

De même, on a dit que tous nos standards de

protection seraient laminés vers le bas, alors que,

dans toutes ces matières, le traité réaffirme

solennellement le droit de chaque État de légiférer

et de réguler.

On a dit que les tribunaux d'investissement sont

des horreurs entre les mains des multinationales,

alors que les tribunaux d'arbitrage sont la règle

absolue dans tous les traités commerciaux. Je crois

que l'Union européenne en a négocié plus de 1.000

et on y trouve toujours une clause d'arbitrage. Mais

soudain, cette fois-ci, on découvre l'horreur de ce

système !

Je voudrais attirer votre attention sur le fait que

dans ce cas-ci, le tribunal d'arbitrage ne sera

compétent que pour les investissements, et non

pour la vie commerciale quotidienne où les

tribunaux ordinaires sont évidemment compétents.

Imaginez par exemple une société belge installée à

Verviers ou Charleroi qui investit à Vancouver.

Croyez-vous réellement qu'en cas de différend les

investisseurs belges vont faire confiance aux juges

canadiens, et que les investisseurs canadiens vont

faire confiance aux juges belges ? C'est pour cela

qu'il y a toujours des cours et des tribunaux

d'arbitrage, où l'on nomme des experts en droit

international et commercial qui connaissent cette

matière.

Ici, on a considérablement amélioré le système

sous la pression des États dans la discussion. Les

juges seront des juristes auxquels on va appliquer

un code de déontologie et d'éthique, et qui seront

payés et nommés par les États et non par les

parties. Toute cette littérature, tout ce brouillard,

toute cette intox disant que ce sont des avocats et

des juristes manipulés par les grandes entreprises

fondent totalement face à la réalité des choses. Je

regrette que l'on n'ait pas tenu compte de cela plus

tôt. J'aurais aimé que la presse relate aussi ces

réalités sur la base de quelques enquêtes

auxquelles elle aurait pu se prêter.

Page 16: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 16

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

De heer Hamza Fassi-Fihri (cdH) (in het Frans).-

Wij werken aan het Europa van de burger!

De heer Emmanuel De Bock (DéFI) (in het

Frans).- We zullen transparant zijn.

De heer Armand De Decker (MR) (in het Frans).-

De burger heeft niet alleen recht op inspraak, maar

ook recht op de verkiezing van zijn

vertegenwoordigers in de parlementen. Zij zijn het,

die hun verantwoordelijkheid moeten nemen door

hun dossiers grondig te bestuderen.

De heer Emmanuel De Bock (DéFI) (in het

Frans).- Als we de dossiers krijgen, zullen we daar

werk van maken.

M. Gianni Pittella, président du groupe socialiste

au Parlement européen, a récemment déclaré :

"C'est évident que si une petite communauté est

capable de tenir en otages 500 millions de citoyens

de l'Union européenne, il y a un problème clair

dans le processus de décision de l'Europe et dans

la mise en œuvre de ses décisions." Il a

entièrement raison.

Ce qui m'inquiète, dans le discours de certains

groupes à la Cocof, c'est qu'ils sont très fiers de ce

qu'il s'est passé. Ils considèrent cela comme un

modèle du genre et préviennent pour les traités à

venir. En clair, c'est à partir de la Belgique que l'on

va commencer à "détricoter" la construction

européenne.

(Rumeurs)

M. Hamza Fassi-Fihri (cdH).- Nous allons

construire l'Europe des citoyens !

M. Emmanuel De Bock (DéFI).- Nous serons

transparents.

M. Armand De Decker (MR).- Les citoyens ont

le droit de parler, mais aussi d'élire leurs

représentants dans des parlements. Et ceux-ci

doivent prendre leurs responsabilités et étudier

leurs dossiers.

M. Emmanuel De Bock (DéFI).- En disposant

des dossiers, nous pourrions le faire.

De heer Armand De Decker (MR) (in het Frans).-

Ik vestig uw aandacht op de woorden van de heer

Pittella, want ik zou niet willen dat het land van

Paul-Henri Spaak en Pierre Harmel in de toekomst

het slechte voorbeeld geeft.

Vrijhandelsverdragen zijn geen commerciële

verdragen, maar een manier om de mondialisering

in goede banen te leiden. De mondialisering is een

onomstotelijk feit. Hoe kunnen we misbruik

voorkomen als we geen regels opstellen? En regels

zitten in internationale verdragen, waarvan dit er

een is. Het regelt de mondialisering tussen de

Europese Unie, haar 28 lidstaten en Canada. Ik

hoop dat het verdrag inspiratie kan bieden voor het

TTIP.

Een ander aspect van wat de heer Pittella zei, is de

M. Armand De Decker (MR).- J'attire votre

attention sur ce que dit M. Pittella parce que je ne

voudrais pas dans le pays de Paul-Henri Spaak et

de Pierre Harmel que l'on commence à montrer le

mauvais exemple dans l'évolution des événements

à venir.

Je vous signale aussi que ces traités de libre-

échange ne sont pas que des traités commerciaux.

On le sent bien. D'ailleurs, là, je respecte les

opinions, les sensibilités et les inquiétudes des uns

et des autres. Mais c'est à travers ces traités-là que

l'on régule la mondialisation.

La mondialisation est incontournable. Elle existe

bel et bien. Elle est technologique. Comment peut-

on veiller à ce qu'il n'y ait pas d'abus de cette

mondialisation si ce n'est en régulant ? Eh bien,

Page 17: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

17 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Belgische staatsstructuur. Weinig landen hebben

gewesten die wetgevende macht hebben, maar

België is bovendien het enige land dat aan zijn

gewesten internationale bevoegdheden heeft

toegekend. Dat heeft tot de bijzonder vervelende

toestand van vandaag geleid.

Het verbaast me dat die kwestie niet ter sprake is

gekomen. Ik herinner u eraan dat ik destijds, tijdens

het debat over de toekomst van de Senaat, heb

voorgesteld om internationale verdragen door de

Senaat te laten goedkeuren. Zo zouden Waalse,

Vlaamse en Brusselse verkozenen tot een

gemeenschappelijk standpunt over de ratificatie

van dergelijke verdragen kunnen komen.

nous régulons au niveau international avec des

traités. Celui-ci est l'un d'entre eux. Il vise à

réguler la mondialisation entre l'Union

européenne, ses 28 États et le Canada. Ce traité, je

l'espère, servira de modèle au TTIP qui continuera

à être négocié après les différentes élections.

Un autre aspect de cette phrase de M. Pittella, ce

sont les compétences régionales en Belgique.

Comme je suis au parlement depuis trente-cinq

ans, j'ai vécu quelques réformes de l'État. Au

début, dans ces réformes, il y avait une grande

demande wallonne. Par la suite, c'est surtout à la

demande du monde politique flamand qu'on a

donné de plus en plus de compétences aux

Régions.

Peu de pays en Europe connaissent cette

configuration de régions qui détiennent un pouvoir

législatif. Il y a l'Allemagne, l'Espagne. Nous

sommes pourtant les seuls qui avons donné à nos

Régions des compétences internationales liées aux

compétences attribuées à nos Régions. C'est ce qui

nous place dans une situation terriblement

inconfortable aujourd'hui.

Cela m'étonne très fort que cela n'ait pas été

évoqué. Je voudrais vous rappeler que, dans le

grand débat qu'il y a eu sur l'évolution du Sénat,

j'étais de ceux qui ont proposé que, puisque les

Régions ont des compétences internationales, la

ratification des traités internationaux par les

Régions se fasse dorénavant au Sénat puisque le

Sénat n'est composé que d'élus régionaux. Cela

aurait permis que les élus régionaux wallons,

flamands et bruxellois confrontent leurs points de

vue avant de prendre attitude sur la ratification des

traités.

De heer Emmanuel De Bock (DéFI) (in het

Frans).- Als we daar een gelijkwaardige

vertegenwoordiging hadden, zou dat inderdaad een

optie zijn, maar niet als we maar 3% van de Senaat

uitmaken!

De heer Armand De Decker (MR) (in het Frans).-

Het zou een grote vooruitgang zijn.

De heer Philippe Close (PS) (in het Frans).- Niet

als de Franstaligen in de minderheid zijn.

(Samenspraak)

M. Emmanuel De Bock (DéFI).- Si on est

représenté à parts égales, effectivement. Mais pas

si on ne pèse que 3% !

M. Armand De Decker (MR).- Ce serait

évidemment un grand progrès, parce que ce que

nous faisons est fort dangereux, j'en suis certain.

M. Philippe Close (PS).- Pas avec les

francophones minoritaires, comme c'est le cas pour

l'instant.

(Colloques)

Page 18: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 18

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

De heer Armand De Decker (MR) (in het Frans).-

Ik heb altijd voor een paritair samengestelde

Senaat gepleit.

Er werd beweerd dat het om een gemengd verdrag

gaat, waardoor ook de gewesten er zeggenschap

over hebben. Alle handelsverdragen werden sinds

het verdrag van Rome uitsluitend op Europees

niveau beheerd en geratificeerd. Onder druk van de

burgerbeweging heeft de Commissie in dit geval

ingestemd om er een gemengd verdrag van te

maken.

Het probleem is dat het om een vrijhandelsverdrag

gaat. 80% van de tekst valt onder de bevoegdheid

van de Europese Unie. Het hoofdstuk over de

geschillenregeling valt niet onder gewestelijke

maar onder federale bevoegdheid.

Gelukkig hebben de inspanningen van de voorbije

dagen voor een doorbraak gezorgd. Het uitstekende

verdrag zal nu gauw ondertekend worden.

Alles was veel duidelijker geweest als men de

interpretatieve verklaring te goeder trouw had

gelezen, want ze maakt integraal deel uit van het

verdrag.

In dat document staat bijvoorbeeld dat de Europese

Unie, haar lidstaten en Canada alles in het werk

blijven stellen om het beleid van hun democratische

instellingen te bekrachtigen. Het CETA zal er dus

niet toe leiden dat de normen inzake

voedselveiligheid, consumentenbescherming,

gezondheid, leefmilieu en werknemersbescherming

verlaagd worden.

Tot besluit wil ik nog zeggen dat België met vuur

heeft gespeeld en dat was in de eerste plaats

gevaarlijk voor Brussel. Een gewest dat het geluk

en de eer heeft om de Europese hoofdstad te zijn,

kan zich dat niet permitteren. Ik ken een heleboel

hoofdstedelijke regio's in Europa die maar wat

graag onze plaats zouden innemen, terwijl wij ons

gedragen alsof er nooit meer aan onze status

getornd zal worden.

Vooral de Franstaligen kwamen in een slecht

daglicht te staan, want de Vlaamse media, politici

en burgers stelden de blokkering van het CETA niet

op prijs.

M. Armand De Decker (MR).- Nous avons

toujours plaidé pour un Sénat paritaire.

Par ailleurs, on a dit que ce traité était un traité

mixte, ce qui dès lors donne la compétence aux

Régions d'intervenir. Tous les traités

commerciaux, depuis le traité de Rome, ont été

gérés et ratifiés exclusivement au niveau européen.

Ici, sous la pression de ce mouvement citoyen

auquel je faisais allusion tout à l'heure, la

Commission a donné son accord pour un traité

mixte.

Petit problème : c’est un traité commercial de

libre-échange. 80% de ce traité relève de la

compétence exclusive de l'Union européenne. Le

chapitre sur le règlement des conflits, qui porte sur

la juridiction de l'institution, ne relève pas de notre

compétence au niveau des Régions, mais de la

compétence de l'État fédéral. Régler la manière de

gérer les conflits par la voie judiciaire est une

compétence fédérale.

Les travaux et la pression de ces derniers jours ont

certes mené à débloquer la situation. Nous nous

trouvons sans doute à la veille, ou le jour même,

de la signature de cet excellent traité.

Tout aurait été plus clair si la déclaration

interprétative avait été lue de bonne foi car, je le

rappelle, celle-ci fait partie intégrante du traité

selon l'article 31 de la Convention de Vienne.

À titre d'exemple, voici un extrait de la déclaration

interprétative : "L'Union européenne et ses États

membres et le Canada continueront à tout mettre

en œuvre pour légitimer les objectifs de politique

publique mis en place par leurs institutions

démocratiques, comme la santé publique, les

services sociaux, l'enseignement public, la

sécurité, l'environnement, la moralité publique et

la promotion et la protection de la diversité

culturelle. Le traité CETA veillera également à ne

pas baisser le niveau des normes et règlements

respectifs portant sur la sécurité alimentaire, la

sécurité des produits, la protection du

consommateur, la santé, l'environnement ou la

protection des travailleurs."

Vous conviendrez tous que le portrait qui a été fait

de ce traité est exactement l'inverse de ce qui est

écrit dans ce texte.

En conclusion, je voudrais vous dire que la

Page 19: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

19 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Belgique a joué avec le feu. Ce qu'on a fait était

tout d'abord dangereux pour Bruxelles. Ce n'est

pas dans une Région qui a la chance et l'honneur

d'être la capitale de l'Europe que l'on peut se

permettre de jouer avec le feu. Je connais

beaucoup de capitales-Région en Europe qui

aimerait prendre notre place. Et nous, nous nous

comportons comme si c'était un fait acquis à

jamais.

Dangereux aussi pour Bruxelles et les

francophones en particulier, car la presse

flamande, le monde politique flamand et les

citoyens flamands n'ont pas aimé le blocage du

CETA.

De heer Jef Van Damme (sp.a) (in het Frans).- U

mag niet veralgemenen! Een heleboel burgers en

politici in Vlaanderen zijn het niet met u eens!

De heer Armand De Decker (MR) (in het Frans).-

Wat we gedaan hebben is, zal ook gevolgen hebben

voor de positie van België binnen Europa. Sinds

1957 wordt het land gezien als drijvende kracht

achter de Europese eenwording. We hebben ook

een reputatie als voorstander van de overdracht

van meer bevoegdheden aan Europa, terwijl we nu

aankondigen om bij het volgende verdrag nog meer

eisen te stellen.

Onderhandelingen over een handelsverdrag van die

omvang nemen jaren in beslag. Misschien zullen

andere landen in de wereld voortaan geen

onderhandelingen met Europa meer willen voeren,

uit vrees dat België dwarsligt.

Wat een schande dat we tijdens de

onderhandelingen met de mensenrechten hebben

geschermd, terwijl Canada onze waarden deelt! In

de index van de menselijke ontwikkeling staat

Canada op de negende plaats. België staat pas op

de eenentwintigste plaats, maar meent de

Canadezen de les te mogen spellen. Wie denken we

wel dat we zijn?

We hebben met vuur gespeeld, maar het is nog

goed uitgedraaid. Het CETA is een uitstekend

verdrag en dat zal ook zo blijken. Ik hoop dat het

CETA model kan staan voor toekomstige

verdragen.

(Applaus bij de MR en de N-VA)

M. Jef Van Damme (sp.a).- Il ne faut pas

généraliser ! Il se trouve de nombreux citoyens et

politiciens en Flandre qui ne partagent pas vos

positions !

M. Armand De Decker (MR).- Ce que nous

avons fait est aussi dangereux pour la Belgique en

Europe. Depuis 1957, on nous a toujours regardés

comme un pays moteur en termes de construction

européenne, volontaire pour aller plus loin en

matière de fédéralisme, d'unité, de travail en

commun.

Nous avons aussi la réputation d'avoir voulu que

davantage de compétences quittent le niveau

national pour rejoindre le niveau européen. Or,

nous annonçons que nous voulons aller plus loin

encore la prochaine fois avec un autre traité. Cela

me paraît donc dangereux pour la Belgique en

Europe, ainsi que pour l'Europe au niveau

mondial.

En effet, en entamant les négociations d'un traité

commercial d'une telle ampleur, on prend part à

des travaux qui s'étaleront sur des années et qui

représentent une lourde tâche. Aujourd’hui, dans

le monde, des parties de continents entières

(Mercosur, Amérique latine,...) pourraient refuser

d'entamer des négociations avec l'Europe par peur

de la réaction de la Belgique qui pourrait faire

barrage.

Quand je pense qu'au cours de cette négociation

avec le Canada, nous avons osé faire référence à

une obligation de respecter les droits de l'homme,

alors que ce pays défend les mêmes valeurs que

nous ! C'est honteux !

Page 20: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 20

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Selon le classement à l'indice de développement

humain (IDH), le Canada est le neuvième pays le

plus développé. La Belgique n'est qu'en vingt-et-

unième position et nous nous permettons pourtant

de donner des leçons aux Canadiens. Pour qui

nous prenons-nous ?

Nous avons joué avec le feu mais tout est bien qui

finit bien. Le CETA est un excellent traité et il le

démontrera. Fort des améliorations qui lui ont été

apportées, j'espère qu'il servira de modèle dans les

négociations futures.

(Applaudissements sur les bancs du MR et de la N-

VA)

De voorzitter.- De heer Verstraete heeft het woord.

De heer Arnaud Verstraete (Groen).- Groen is

voorstander van een handel die bijdraagt aan een

bloeiende economie en die op sociaal en ecologisch

vlak voor vooruitgang zorgt. Het probleem met dit

handelsverdrag is dat het slechts in beperkte mate

over handel gaat en in hoge mate over belangrijkere

zaken, zoals democratie en de vrijheid van een volk

om wetten aan te nemen. Het gaat over het

evenwicht tussen de drie machten, namelijk de

uitvoerende, de rechterlijke en de wetgevende

macht, en over de kwestie of multinationals en

banken de garantie moeten krijgen dat ze het laatste

woord krijgen. Moeten zij de garantie krijgen dat er

geen enkele regulering zal ingevoerd worden die

hun vrijheid beperkt, en als het toch gebeurt, dat zij

dan vergoed kunnen worden?

Het gaat dus over rechtvaardigheid, beste collega's.

Het gaat over het recht van Europeanen, Canadezen

en dus ook van Brusselaars om regels aan te nemen

en te werken aan een gezonde, menselijke en

eerlijke samenleving. Op al die fundamentele

punten vormt het CETA-verdrag een achteruitgang,

een afbouw van de verworvenheden waaraan vorige

generaties decennialang hebben gewerkt.

Tot voor kort zagen we de moedige Walen haast als

volkshelden, de enige regeringsleiders die blijkbaar

begaan zijn met de fundamentele bekommernissen

die bij de bevolking leven. Die helden zijn gisteren

echter tot illusionisten verveld. Ze keren van een

kale reis terug en hebben bij wijze van elegante exit

een rookgordijn meegekregen, waarmee ze eventjes

de illusie kunnen hooghouden dat er iets veranderd

is. Als de rook is verdwenen, zullen ze echter

M. le président.- La parole est à M. Verstraete.

M. Arnaud Verstraete (Groen) (en

néerlandais).- Groen se veut le défenseur d'un

commerce qui contribue à une économie

florissante et favorise le progrès social et

écologique. Le problème de ce traité commercial

est qu'il ne concerne que de manière limitée le

commerce et, dans une large mesure, des

questions plus importantes comme la démocratie

et la liberté d'un peuple à adopter des lois. Il

touche à l'équilibre entre les trois pouvoirs

législatif, exécutif et judiciaire, et à la question de

savoir si les multinationales et les banques doivent

être assurées d'avoir le dernier mot, qu'aucune

régulation ne viendra limiter leur liberté, sans

quoi elles seront indemnisées.

Ce dont il est question ici, c'est du droit des

Européens, des Canadiens et des Bruxellois

d'adopter des règles et de bâtir une société saine,

juste et humaine. Sur tous ces points essentiels, le

CETA représente une régression, une

déconstruction des acquis auxquels les

générations précédentes ont œuvré durant des

décennies.

Les Wallons qui, jusqu'à hier, nous apparaissaient

comme des héros populaires, se sont aujourd'hui

mués en illusionnistes. Lorsque le rideau de fumée

se sera dissipé, ils ne pourront que constater que

rien n'a changé.

Je me range à l'avis du ministre-président sur la

manière inadmissible dont le CETA a été négocié.

Groen, ainsi que les associations, les syndicats, les

Page 21: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

21 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

merken dat er van die illusies bitter weinig

overblijft. We staan waar we eerder stonden en het

werk is allesbehalve gedaan.

Er is veel te zeggen over het CETA-verdrag en over

de manier waarop het werd aangepakt. Ik ga eerst

in op die aanpak. Het is duidelijk dat die niet voor

herhaling vatbaar is. Daarin treed ik de minister-

president bij. Het moet de laatste keer zijn dat een

handelsverdrag er op die manier wordt

doorgeduwd.

Hoe democratisch is de discussie over het

handelsverdrag op Europees niveau aangepakt?

Groen heeft van in het begin kritische vragen

gesteld bij het verdrag, net als verenigingen,

vakbonden, ziekenfondsen enzovoort. Die vragen

leven al jarenlang, maar er komen geen

antwoorden. Er wordt achter gesloten deuren

onderhandeld. Op die manier zagen bezorgde

burgers geen andere optie dan betogen en

demonstreren, maar ze kregen geen antwoorden.

Na vijf jaar onderhandelen buiten het zicht van de

bevolking, op het moment dat alles ter goedkeuring

naar de verschillende regeringen en parlementen

gaat, verwacht je dat er eindelijk een open dialoog

kan plaatsvinden, maar dan wordt meteen duidelijk

dat dat helemaal niet de bedoeling is. Het is een

gemengd verdrag, dus alle regeringen en

parlementen moeten zich uitspreken, maar blijkbaar

mag niemand tegenstemmen.

Dat commissievoorzitter Juncker de staten en de

deelstaten bij het beslissingsproces betrekt, wordt

als een groot gebaar voorgesteld, waarmee hij het

draagvlak voor het Europees project wil vergroten

in de moeilijke tijden die we doormaken na de

financiële crisis, de problemen met Griekenland, de

brexit enzovoort.

Het ging echter in de eerste plaats om een

formaliteit. Het was echt niet de bedoeling dat een

staat - laat staan een deelstaat - het verdrag niet zou

goedkeuren. Vandaag worden de Europese leiders

echter met een prangende realiteit geconfronteerd:

men aanvaardt de top-downpolitiek niet langer.

Alleen in Wallonië waren er regeringsleiders die

moedig genoeg waren om op zijn minst de

inhoudelijke bezorgdheden die bij zo veel

Europeanen leven, ter sprake te brengen. Wat

daarna gebeurde, is veelzeggend.

mutualités etc. s'interrogent depuis des années sur

le processus de négociation des traités

commerciaux au niveau européen et sur le

caractère démocratique de ces discussions, qui se

déroulent à huis clos, de telle sorte que les

citoyens en sont réduits à exprimer leurs

préoccupations en manifestant.

Après cinq ans de négociations, au moment où le

document est soumis pour approbation aux divers

gouvernements et parlements, alors qu'un dialogue

ouvert devrait enfin être possible, force est de

constater que ce n'est absolument pas l'intention.

Tous les gouvernements et parlements sont invités

à s'exprimer à propos de ce traité mixte, mais ils

ne sont pas autorisés à le contester, le rejeter.

Le fait que le président de la Commission

européenne Jean-Claude Juncker implique les

États et les entités fédérées dans le processus

décisionnel est vu comme un geste important, à

travers lequel il entend renforcer le consensus

autour du projet européen dans le contexte

difficile que nous connaissons.

En réalité, il s'agit d'une simple formalité,

puisqu'il n'est absolument pas question qu'un État,

et encore moins une entité fédérée, conteste le

traité.

Seuls des dirigeants politiques wallons ont eu le

courage d'exprimer les préoccupations partagées

par un grand nombre d'Européens. Ce qui s'en est

suivi est édifiant.

Pour commencer, le refus d'accepter l'accord sans

réserve a été considéré par de nombreuses

personnes comme un petit jeu politique, une

manière de se profiler dans les médias,

préjudiciable à l'image de la Belgique et, par

extension, à celle de toute l'Europe.

Ensuite, tout a été fait pour donner et entretenir

l'impression que l'opposition au CETA était le fait

de quelques individus, de 3,8 millions de Wallons

face à 500 millions d'Européens. Les Bruxellois

ont été grossièrement négligés, tout comme les

autres Européens qui exprimaient des inquiétudes.

Certaines personnes soutiennent la démocratie

tout en n'admettant pas la participation ou la

contestation. La N-VA a même osé affirmer que les

Wallons devaient sortir de l'Europe.

Page 22: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 22

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Om te beginnen werd de weigering om zonder meer

akkoord te gaan door velen voorgesteld als een plat

politiek spel, als profileringsdrang, als schadelijk

voor het imago van België en bij uitbreiding van

heel Europa. Uiting geven aan bezorgdheid is voor

sommigen dus niet langer de gewone

democratische gang van zaken, maar getuigt

volgens hen van een plat spel.

Daarnaast werd alles in het werk gesteld om de

indruk te wekken en in stand te houden dat het

slechts enkelingen waren die problemen hadden

met het CETA-verdrag. Er werd gezegd dat

500 miljoen Europeanen voorstander waren van het

verdrag, dat werd tegengehouden door amper

3,8 miljoen Walen. De Brusselaars werden

schromelijk over het hoofd gezien en de ettelijke

andere Europeanen die zich zorgen maken

evenzeer.

Sommigen vinden democratie belangrijk, maar niet

wanneer ze leidt tot inspraak of tegenspraak. Dan

vragen ze opeens op om de grondwet te negeren.

De N-VA durfde het zelfs aan om te verkondigen

dat de Walen dan maar uit Europa moesten stappen.

Al snel leek het alsof Waals minister-president Paul

Magnette de enige was die zich vragen stelde.

Eerlijk gezegd heeft de Brusselse minister-president

bijzonder weinig gedaan met de bezorgdheden van

de meerderheid van de Brusselse

volksvertegenwoordigers. Het stelde ons teleur dat

geen enkel Brussels regeringslid de moeite nam om

de vragen waarmee de meerderheid van de

Brusselaars worstelt, tijdens het overleg te

verwoorden.

De Brusselse minister-president vond het niet de

moeite om de vragen en bezwaren van de Brusselse

volksvertegenwoordigers te bespreken, terwijl de

Waalse minister-president dat wel deed. Dat getuigt

van een grote minachting voor de Brusselaars en

voor het Brussels parlement. Het getuigt evenzeer

van misprijzen dat geen enkel Brussels regeringslid

het de moeite vond om afgelopen maandag deel te

nemen aan of te luisteren naar de bespreking van de

recentste ontwikkelingen in de onderhandelingen.

Het staatsmanschap van de Waalse minister-

president staat in schril contrast met de totale

afwezigheid van de Brusselse minister-president.

Nochtans heeft het CETA-verdrag ook rechtstreeks

betrekking op het Brussels Gewest en op de

mogelijkheden van de Brusselse bevolking om, bij

Le ministre-président wallon Paul Magnette est

vite apparu comme le seul qui se posait des

questions. Au moment des négociations, ni le

ministre-président bruxellois ni aucun membre du

gouvernement bruxellois n'a pris la peine de

formuler les préoccupations exprimées par la

majorité des parlementaires et des citoyens

bruxellois.

Cela témoigne d'un grand mépris pour les

Bruxellois et pour ce parlement.

Le sens de l'État du ministre-président wallon

détonne étonnamment avec son absence totale

dans le chef du ministre-président bruxellois. Le

CETA a pourtant des incidences directes sur notre

Région et sur les possibilités pour la population

bruxelloise d'adopter des règlementations relatives

aux compétences bruxelloises, par la voix de ses

représentants au parlement.

Tous les pro-Européens sont conscients de la

manière inacceptable dont ce traité a été négocié.

Pourquoi le contenu du traité est-il important pour

Bruxelles ? Parce qu'il permettra, par exemple, à

des entreprises comme Uber de s'opposer à toute

régulation de leurs activités, en brandissant le

principe de la liberté de commerce et en menaçant

de porter l'affaire devant le futur tribunal pour

récupérer les pertes subies.

Un autre secteur pour lequel nous sommes tous

convaincus de la nécessité d'une régulation est le

secteur hôtelier. Des initiatives comme Airbnb

peuvent être un bienfait ou un fléau, suivant les

règles qu'adoptera le gouvernement.

Chaque multinationale implantée en Europe ou au

Canada qui réalise un chiffre d'affaires suffisant

pourra désormais ester en justice contre un État

ou une entité fédérée et exiger un dédommagement

du préjudice subi. Il en résultera un rapport de

forces nuisibles, qui limitera considérablement le

pouvoir souverain d'un peuple d'adopter des lois.

Un point sur lequel le rapport s'attarde

étonnamment très peu est celui de la dérégulation

du secteur financier (article 13). La législation en

vigueur est maintenue, mais doit être transmise

sur-le-champ au secteur financier pour examen.

Cela risque de poser problème, si la population

d'un pays a, par exemple, l'intention de mettre en

Page 23: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

23 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

monde van haar vertegenwoordigers in dit

parlement, regelgeving aan te nemen met

betrekking tot de Brusselse bevoegdheden.

Wat de aanpak betreft, is het duidelijk: die is niet

voor herhaling vatbaar. Iedereen die graag wil dat

Europa blijft voortbestaan en zich verder

ontwikkelt, moet beseffen dat het zo niet verder

kan.

Waarom is het verdrag inhoudelijk belangrijk voor

Brussel? Ik zal enkele voorbeelden geven. Tot nu

toe was een meerderheid in het parlement er

voorstander van om het autodeelinitiatief van Uber

te reguleren, opdat het een positieve ontwikkeling

zou worden voor iedereen. Het CETA-verdrag stelt

echter dat dit soort regelgeving een belemmering

vormt op de vrijheid van handel en dat Uber mag

uitrekenen hoeveel van haar toekomstige winsten

verloren gaan en die winsten dan mag terugeisen bij

een op te richten rechtbank.

Minder toekomstige inkomsten zijn volgens het

CETA-verdrag een goede grond voor een

rechtszaak, volledig los van de vraag of de

regelgeving goed is voor de economie of voor de

maatschappij. Alle regelgeving inzake de taxisector

in Brussel is in de geest van het CETA-verdrag een

overdreven belemmering van de vrije handel. U

zult de Open Vld niet langer nodig hebben in de

regering om te pleiten voor deregulering. Het zal u

gewoon opgelegd worden door het CETA-akkoord.

De meerderheid in het parlement is het erover eens

dat ook de regulering van de hotelsector een

noodzaak is. Initiatieven zoals Airbnb kunnen een

zegen of een vloek zijn. Wat het wordt, hangt af

van de spelregels die de overheid vastlegt. Of het

een leuke en menselijke aanvullende optie wordt

om bij mensen thuis te logeren of een systeem dat

alle regels omzeilt, wanneer bijvoorbeeld perfect

verhuurbare woningen het grootste deel van de tijd

leeg komen te staan en de hotelsector er een

deloyale concurrent bij krijgt. Dat hangt af van de

door de overheid opgelegde regels. Als we na de

goedkeuring van het verdrag over die regels willen

stemmen, zullen we eerst de mening moeten vragen

van de stakeholders en dan zal er één stakeholder

zijn, namelijk Airbnb, die een enorme stok achter

de deur heeft.

Airbnb zal naar een speciale rechtbank kunnen

trekken om elk regeltje dat de winst naar beneden

kan halen, aan te vechten en de Brusselaars

œuvre les recommandations adoptées à la suite de

la crise financière de 2008, afin de mieux réguler

le secteur financier et d'éviter une nouvelle

catastrophe comme celle qui a contraint les

Bruxellois à abandonner 20% de leur produit

national brut afin de sauver les banques.

Le CETA remet cette possibilité en cause, en

encourageant les banques à prendre davantage de

risques et à vendre plus de produits à risque, sans

offrir aucune garantie de service minimum et en

empêchant les pouvoirs publics d'adopter des

mesures pour prévenir l'instabilité. Cela équivaut,

ni plus ni moins, à semer le germe de la prochaine

crise financière.

Tous ces exemples illustrent le fait que le CETA

vise une totale dérégulation du commerce et du

secteur financier, ce qui aura un impact

considérable sur notre société. C'est laisser libre

jeu aux acteurs privés (les multinationales).

Le traité comporte un chapitre sur la protection

des investisseurs. L'Investment Court System (ICS)

doit permettre aux entreprises disposant de

moyens financiers importants d'introduire des

recours contre les États. Pourquoi cela n'est-ce

possible que dans un sens ? Pourquoi faut-il des

tribunaux particuliers pour ce faire ? Pourquoi le

système judiciaire actuel ne suffirait-il pas ?

Toutes ces questions pertinentes restent sans

réponse.

Quelque chose a-t-il changé cette semaine ? Le

texte du traité n'a pas été modifié, mais s'est vu

adjoindre quelques notes explicatives et un accord

intrabelge.

Paul Magnette et, plus largement, le PS et le cdH,

parient sur le fait que la Cour de justice de l'Union

européenne, appelée à se prononcer sur la

compatibilité de l'ICS avec la législation

européenne, corroborera l'avis des 101

professeurs qui ont dénoncé dans une lettre

ouverte l'insuffisance des mécanismes de

protection juridique prévus dans le CETA.

Il est édifiant de voir les ministres-présidents

wallon et bruxellois se féliciter de tout ce qu'ils

pensent avoir obtenu, alors que toutes les autres

parties à la négociation soulignent que le traité n'a

pas changé d'un iota.

(Remarques de M. Van Damme)

Page 24: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 24

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

daarvoor te laten betalen.

Hetzelfde geldt voor regelgeving in verband met

bijvoorbeeld dieselbussen of elke andere maatregel

ter bevordering van de gezondheid of het

leefmilieu. Iedere multinational die voldoende

omzet haalt en een zetel in Europa of Canada heeft,

kan een staat of deelstaat aanklagen en een

vergoeding van toekomstige verliezen eisen. Ik

hoef er geen tekening bij te maken dat dit een

ongezonde machtsbalans oplevert, dat dit de

vrijheid van een volk om soeverein wetten aan te

nemen, verregaand beperkt.

Een onderdeel van het verdrag dat tot mijn

verrassing helemaal onderbelicht is gebleven, is de

deregulering van de financiële sector (artikel 13).

De geldende wetgeving mag blijven, maar moet

wel meteen aan de bankensector worden bezorgd,

zodat die ze kan nakijken.

O wee echter, als een bevolking van een land het in

de toekomst in haar hoofd haalt om bijvoorbeeld de

aanbevelingen na de financiële crisis uit te voeren.

Ter herinnering: in 2008 hebben de Belgen, en dus

ook de Brusselaars, maar liefst 20% van hun bruto

nationaal product moeten ophoesten om de banken

te redden. Daarmee vergeleken is de Brusselse

begroting een habbekrats.

Na jaren studeren zijn er aanbevelingen gemaakt

om de financiële sector beter te reguleren en nieuw

onheil te voorkomen. Het CETA-akkoord bepaalt

evenwel dat dit niet langer kan. Als er toch een

vermaledijde regering een dergelijk initiatief zou

nemen, moet die daar eerst voor betalen. Kan

iemand mij alstublieft uitleggen waarom dit in een

handelsakkoord met Canada moet staan?

Volgens het Duits-Canadese collectief PowerShift

moedigt het CETA-verdrag banken aan om meer

risico te nemen en meer risicohoudende producten

te verkopen, maar biedt het geen enkele garantie op

het vlak van minimale dienstverlening en zet het op

die manier de gezondheid van ons financieel

systeem onder druk. Het CETA-verdrag verhindert

dat overheden maatregelen nemen om instabiliteit

te voorkomen en gaat dus regelrecht in tegen de

aanbevelingen die na de financiële crisis zijn

genomen om de bankensector beter te reguleren.

Hier wordt met andere woorden niet meer en niet

minder dan de kiem gelegd van een volgende

financiële crisis.

Une note a été ajoutée, mais pas une virgule du

texte n'a été modifiée, M. Van Damme.

Page 25: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

25 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Al die voorbeelden illustreren dat het verdrag een

totale deregulering van de handel en van de

financiële sector beoogt, wat een belangrijke impact

op onze maatschappij zal hebben. De

mogelijkheden voor de private spelers (de

multinationals) zijn eindeloos.

Het verdrag bevat bovendien een hoofdstuk over de

bescherming van de investeerders, met het

Investment Court System (ICS) dat

kapitaalkrachtige bedrijven in staat moet stellen om

rechtszaken tegen staten aan te spannen. Waarom is

dat enkel in één richting mogelijk? Waarom zijn er

aparte rechtbanken nodig? Waarom zou het huidige

rechtssysteem niet volstaan? Dat zijn allemaal

terechte vragen die onbeantwoord zijn gebleven.

De vraag is of er deze week iets veranderd is. Het

verdrag op zich is niet veranderd, er zijn enkel

verklarende nota’s en een intra-Belgisch akkoord

aan toegevoegd.

Het enige dat inhoudelijk veranderd is, is dat België

aan het Hof van Justitie van de Europese Unie zal

vragen om een oordeel te vellen over de

verenigbaarheid van het ICS met de Europese

wetgeving en dat er aan de tekst is toegevoegd dat

verschillende parlementen het CETA-verdrag niet

zullen ratificeren, tenzij er iets verandert.

De gok van Magnette, en bij uitbreiding van de PS

en het cdH, is dus dat het Hof van Justitie van de

Europese Unie zal oordelen dat dit geen

aanvaardbaar mechanisme is en dat het helemaal uit

het verdrag moet worden geschrapt. Magnette

hoopt dus dat het Hof van Justitie dezelfde

inschatting zal maken als de 101 professoren die in

een open brief brandhout maakten van de juridische

beschermingsmechanismen in het CETA-akkoord.

Als u het systeem wilt veranderen omdat het fout is,

dan vraag ik mij af waarom u nu wel achter het

verdrag staat. Waarom zegt u nu ja tegen iets waar

u principieel helemaal niet mee akkoord gaat?

België zal dus de mening vragen van het Hof van

Justitie, maar verder niets. Het is veelzeggend dat

alleen Waals minister-president Magnette en nu

ook minister-president Vervoort heel blij zijn met

alles wat ze denken binnengehaald te hebben. Alle

andere onderhandelende partijen benadrukken dat

er niets veranderd is aan het verdrag. Voor zover

wij tijd hebben gehad om de nota’s goed te

bekijken en experts te consulteren, blijkt dat er

Page 26: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 26

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

helaas niets betekenisvols is binnengehaald.

Er is meermaals bevestigd wat al in het verdrag

stond en wat geen antwoord biedt op de

fundamentele bezwaren. De overheid mag nog

reguleren. Ze mag bepaalde diensten en goederen

nog openbaar houden en er mogen ook nog

ziekenfondsen zijn. Dat stond al in de tekst. De

overheid mag dat allemaal doen, maar als ze het

doet, heeft een multinational wel het recht om zijn

toekomstig winstverlies terugbetaald te krijgen. Dat

is het probleem en daaraan is niets gedaan.

(Opmerkingen bij de heer Van Damme)

Mijnheer Van Damme, er is geen jota veranderd

aan het verdrag. Er is enkel een nota aan

toegevoegd.

De heer Bruno De Lille (Groen).- U gelooft wat u

wilt geloven, mijnheer Van Damme.

De heer Jef Van Damme (sp.a).- Er staat heel

duidelijk in de verklaring dat het parlement de

clausule eerst moet ratificeren en dat ze pas dan in

werking treedt. Iedereen weet dat we dat niet zullen

doen, dus die clausule komt er niet. Dat is de

essentie van het verhaal.

De heer Arnaud Verstraete (Groen).- U bent het

er dus fundamenteel niet mee eens, maar u zult het

nu wel goedkeuren.

De heer Jef Van Damme (sp.a).- Neen, dat is niet

waar. Wij keuren niets goed.

De heer Arnaud Verstraete (Groen).- In essentie

komt het erop neer dat er in het verdrag niets is

gewijzigd. U staat vandaag klaar om ja te zeggen

tegen een akkoord waarin iets staat waarmee u het

fundamenteel oneens bent. En als het er over twee

jaar nog in staat, zult u niet akkoord gaan, zegt u nu

al.

Het Investment Court System (ICS) kan voorlopig

niet geactiveerd worden, maar dat kon sowieso niet,

want het bestaat nog niet. Het zal veel tijd vragen

om het vorm te geven. Ook op dat punt is er geen

nieuws.

De regelgeving die al bestaat, mag blijven bestaan,

maar ook dat was al het geval. Dus ook dat is geen

nieuws. De negatieve lijst betekent dat alle

M. Bruno De Lille (Groen) (en néerlandais).-

Vous croyez ce que vous voulez bien croire, M.

Van Damme.

M. Jef Van Damme (sp.a) (en néerlandais).- La

déclaration interprétative stipule clairement que le

parlement doit d'abord ratifier la clause avant que

celle-ci puisse entrer en vigueur. Tout le monde

sait que nous ne le ferons pas, et qu'il n'y aura

donc pas de clause.

M. Arnaud Verstraete (Groen) (en

néerlandais).- Vous êtes donc fondamentalement

opposés à un texte que vous approuvez.

M. Jef Van Damme (sp.a) (en néerlandais).-

C'est faux. Nous n'approuvons rien.

M. Arnaud Verstraete (Groen) (en

néerlandais).- Vous êtes prêts à ratifier un texte

que vous désapprouvez fondamentalement.

L'ICS ne peut être activé mais ne le pouvait de

toute façon pas puisqu'il n'existe pas encore et

qu'il faudra beaucoup de temps pour le

concrétiser. Il n'y a donc pas de nouveauté sur ce

point-là non plus.

La réglementation existante n'est pas remise en

cause, ce qui était déjà le cas. Par contre, toute

législation non reprise sur la liste et, de ce fait,

toute législation future, est désormais menacée par

les multinationales. Le manque de précision à

propos du principe de précaution et la

dérégulation complète du secteur financier

Page 27: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

27 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

wetgeving die niet op de lijst staat, nu onder schot

komt van de multinationals en bijgevolg ook alle

toekomstige wetgeving: dat principe blijft gewoon

bestaan. De onduidelijkheid over het

voorzichtigheidsprincipe blijft gewoon bestaan. De

complete deregulering van de financiële sector

blijft gewoon bestaan.

De heer De Decker sprak daarnet nog over

duurzame ontwikkeling. Als het CETA-akkoord

ernstig zou zijn, waarom is er dan geen ICS-

clausule voor burgers om af te dwingen dat

bedrijven en overheden hun verbintenissen

nakomen?

De meesten die naar dit schouwspel kijken,

snappen wel wat er aan de hand is: er moest

absoluut een akkoord zijn en er moest een elegante

exit gecreëerd worden. Elegant genoeg zodat op

zijn minst gedurende korte tijd - tot vandaag - de

illusie in stand gehouden kon worden dat er iets

veranderd is.

De interpretatieve verklaringen, het intra-Belgisch

akkoord: het zijn in essentie alleen maar

rookgordijnen, een optische illusie waarin je,

afhankelijk van hoe je ernaar kijkt, allerlei zaken

zou kunnen zien die er niet zijn. De heer Magnette

was even een volksheld. Nu is hij een illusionist.

Die vaagheid grijpt hij dankbaar aan om te beweren

dat er veel gewonnen is. Hij verkondigt

bijvoorbeeld dat staten niet langer veroordeeld

kunnen worden tot geldboetes als zij regels

aannemen ter bevordering van gezondheid, milieu

enzovoort, maar dat staat niet in het verdrag.

Voorstanders toeteren triomfantelijk dat er geen

letter veranderd is aan het akkoord. Het probleem is

dat zij helaas dichter bij de waarheid zitten.

Een belangrijke verwezenlijking is dat er eindelijk

een publiek debat over het CETA-verdrag op gang

kwam. Het middenveld, de groenen en andere

progressieve partijen vroegen dat al lang. Die roep

werd nu eindelijk gehoord.

De Walen wisten veel Europeanen en Canadezen te

verrassen. Ze zorgden ook voor trots bij de

bevolking. Ook ik was trots. Er ging een sterk

gevoel van hoop en emancipatie uit van de

zelfverzekerde manier waarop de Walen

toegevingen eisten.

Dat gevoel moeten we vasthouden, ook al komen

demeurent.

Si le CETA est un traité sérieux, pourquoi ne

comporte-t-il pas une clause ICS favorable aux

citoyens, en vertu de laquelle ceux-ci peuvent

contraindre les entreprises et les pouvoirs publics

au respect de leurs engagements ?

La plupart de ceux qui assistent à ce spectacle

comprennent de quoi il en retourne exactement : il

fallait absolument parvenir à un accord et trouver

une manière élégante d'effectuer sa sortie,

suffisamment élégante pour maintenir l'illusion

que quelque chose avait changé.

La déclaration interprétative commune et l'accord

intrabelge ne sont que des rideaux de fumée, une

illusion d'optique. M. Magnette a eu son heure de

gloire, avant de se transformer en illusionniste,

puisqu'il évoque des règles de protection de la

santé et de l'environnement qui ne figurent pas

dans l'accord.

Les partisans de l'accord annoncent,

triomphalistes, que pas une lettre du texte n'a été

modifiée. Ils sont malheureusement plus proches

de la vérité.

Il convient par contre de saluer un élément positif,

à savoir l'ouverture d'un débat public sur le CETA

que la société civile, les verts et d'autres partis

progressistes réclamaient depuis longtemps.

Les Wallons ont réussi à surprendre de nombreux

Européens et Canadiens. L'assurance avec

laquelle ils ont exigé des concessions a éveillé un

sentiment très fort de fierté, d'espoir et

d'émancipation au sein de la population.

Nous devons maintenir ce sentiment, même si les

choses ne se sont pas passées comme nous

l'espérions. Il n'est pas encore trop tard pour

exiger un débat et une réelle participation. Il n'est

jamais trop tard pour sensibiliser davantage les

citoyens à l'importance de tels traités

commerciaux. À l'avenir, le débat doit avoir lieu

avant l'adoption définitive du texte.

Je suis convaincu que la majorité de la population

ne se retrouve pas dans cet accord de libre-

échange, sans avoir pour autant une notion très

claire de la portée de celui-ci.

Groen ne souscrira jamais à une réglementation

Page 28: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 28

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

we in het geval van het CETA-akkoord van een

kale kermis thuis. Het is nog niet te laat voor een

debat en voor meer inspraak. Het is nog niet te laat

om het bewustzijn over dit handelsverdrag en

andere verdragen die in de maak zijn, te vergroten.

Het debat moet voortaan vóór de definitieve

goedkeuring van de tekst worden gevoerd.

Ik ben ervan overtuigd dat het grootste deel van de

bevolking zich niet kan vinden in dit

vrijhandelsakkoord. De meeste burgers hebben

echter slechts een vaag begrip van waar het verdrag

over gaat. Het bevat te veel elementen die onze

democratie beknotten en de Europeanen en

Canadezen collectief onderwerpen aan het

winstbejag van multinationals en banken.

Groen zal nooit instemmen met regelgeving die de

fundamentele democratische vrijheden van de

bevolking inperkt ten voordele van een kleine groep

aandeelhouders van multinationals. Ik begrijp niet

dat de socialistische kameraden in dit parlement dat

blijkbaar wel willen doen. Er bestaat immers een

tekst waarin te lezen valt dat zij dit verdrag niet

willen en dat zij het later nog zullen tegenhouden

als het niet verandert.

Wie tegen het CETA-verdrag in zijn huidige vorm

stemt, stemt voor de autonomie en de vrijheid voor

de bevolking om haar wetten en regels naar eigen

goeddunken met een meerderheid van stemmen aan

te nemen en te wijzigen wanneer zij dat wil, zonder

dat ze daar boetes of schadevergoedingen voor

moet betalen.

Wie tegen het CETA-verdrag in zijn huidige vorm

stemt, stemt voor de mogelijkheid om de

aanbevelingen die na de financiële crisis werden

gedaan, uit te voeren. Om het volk de mogelijkheid

te bieden de samenleving te beschermen tegen de

ongebreidelde geldhonger van bepaalde groepen in

de bankensector, waaraan we in 2008 ten prooi

vielen.

Wie tegen het CETA-verdrag stemt, stemt voor een

gezondere, menselijkere en eerlijkere samenleving

dan die van vandaag. Groen wil daar voluit voor

gaan. Iedereen die vandaag voor dit handelsverdrag

stemt, moet beseffen dat hij tegen een gezondere,

menselijkere en rechtvaardigere samenleving stemt.

(Lang en levendig applaus bij Groen, Ecolo en

PTB*PVDA-GO!)

qui limite les libertés démocratiques

fondamentales de la population, au profit d'un

petit groupe d'actionnaires de multinationales.

L'attitude des socialistes de ce parlement à cet

égard est incompréhensible.

Celui qui s'oppose au CETA dans sa forme

actuelle vote pour l'autonomie et la liberté de la

population d'adopter ses règles et ses lois à sa

guise, à la majorité des voix, et de les modifier

comme elle l'entend, sans risque de payer des

amendes ou des dédommagements.

Il vote pour la possibilité d'appliquer les

recommandations adoptées à la suite de la crise

financière, qui visent à protéger la société contre

la course insatiable au profit de certains groupes

du secteur bancaire, dont nous avons été la proie

en 2008.

Il vote pour une société plus saine, plus humaine

et plus juste que celle d'aujourd'hui, pour laquelle

Groen s'engage pleinement.

(Applaudissements longs et nourris sur les bancs

d’Ecolo, Groen et PTB*PVDA-GO!)

Page 29: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

29 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

De voorzitter.- Mevrouw Genot heeft het woord.

(Applaus van mevrouw Genot)

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Ik

feliciteer mijn collega's omdat zij er in 24 uur in

geslaagd zijn om niet alleen die bijzonder complexe

tekst grondig te analyseren, maar bovendien een

aantal conclusies met zekerheid vast te stellen.

Zelf heb ik een tiental experts geraadpleegd.

Sommigen vonden het systeem erg complex en

vroegen meer informatie, anderen hadden een

bepaalde mening over de interpretatie van de tekst.

Allemaal vonden ze dat ze meer tijd nodig hadden

om de zaak grondig te bestuderen. Blijkbaar heeft

het parlement daar geen bijkomende tijd voor nodig

en zijn wij veel wijzer en sneller dan de

hoogleraren van de universiteiten, want wij hebben

de klus geklaard in een tijdsbestek van 24 uur!

Volgens mij is dat echter geen teken van bijzondere

gaven van het parlement, maar moeten we ons

zorgen maken over de manier waarop het zo'n

belangrijke tekst behandelt.

We hebben uitgebreid de tijd genomen om de zaak

op voorhand te bespreken. Ik wil vooral de burgers

bedanken die aan de alarmbel trokken. Ik bedoel

meer bepaald de verenigingen, de vakbonden, de

ziekenfondsen, de vertegenwoordigers van de

kmo's, de boeren en de consumenten, evenals de

milieuactivisten. Zij hebben ons ertoe aangezet om

dieper in te gaan op het verdrag en om experts te

raadplegen, zodat we het verdrag in al zijn facetten

zouden kunnen vatten.

We waren opgetogen dat we eindelijk een

hoogstaande dialoog konden voeren, hoorzittingen

organiseren en in alle rust onze uiteenlopende

meningen met elkaar confronteren.

Het is ook een goede zaak dat we de burgers bij

deze zaak konden betrekken. We brachten hulde

aan het Waals parlement omdat het dit onderwerp

weer op de agenda zette. Laten we het nu niet weer

begraven. Ik vrees echter dat we dat toch aan het

doen zijn. De laatste 24 uur vonden er geen

hoogstaande dialogen of commissievergaderingen

plaats. We hebben zelfs geen behoorlijke kans

gekregen om de onderhandelaars vragen te stellen

of om experts te raadplegen. Waarom? Zijn de

bijlagen van het verdrag misschien niet belangrijk

genoeg? Men zegt ons dat het akkoord grondig

M. le président.- La parole est à Mme Genot.

(Applaudissements de Mme Genot)

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Je commencerai mon

intervention en applaudissant mes collègues.

Parvenir en vingt-quatre heures non seulement à

étudier un texte d'une grande complexité technique

et comportant toute une série d'éléments qui n'ont

jamais été utilisés, mais également à dégager des

certitudes à cet égard est un exploit qui mérite

d'être applaudi.

Pour ma part, j'ai tenté de consulter plusieurs

personnes, notamment des professeurs d'université

et des experts. Certaines m'ont dit qu'il leur était

impossible de me garantir quoi que ce soit parce

que le mécanisme est compliqué et demande des

vérifications supplémentaires. D'autres m'ont

indiqué qu'il fallait lire le texte de telle ou telle

manière. Bref, après avoir contacté dix personnes

par téléphone, je ne savais absolument plus ce qu'il

fallait penser de toute une série d'éléments. En tout

cas, toutes m'ont dit avoir besoin de temps pour

mieux pouvoir me renseigner.

Je remarque que le parlement n'a, par contre, pas

besoin de temps supplémentaire. Nous sommes

des super-héros. Nous sommes capables d'analyser

un texte européen complexe en moins de vingt-

quatre heures. C'est vraiment extraordinaire ! Nous

battons tous les professeurs d'université à plate

couture. Il faut peut-être s'inquiéter pour les

futures générations. Ou nous devrions plutôt nous

inquiéter de la façon dont ce parlement fonctionne

aujourd'hui par rapport à un texte que nous

jugeons tous important.

Nous avons pris le temps pour en discuter. Nous

avons remercié tous les citoyens qui nous avaient

alertés, à savoir les collectifs, les associations, les

syndicats, les mutuelles, les représentants des

PME, des agriculteurs et des consommateurs ainsi

que les défenseurs de l'environnement. Nous les

avons tous remerciés d'avoir tiré la sonnette

d'alarme, de nous avoir permis de creuser le sujet,

de rencontrer des experts et d'essayer de cerner les

contours du CETA.

Nous nous sommes tous félicités d'enfin pouvoir

avoir un dialogue de qualité, faire des auditions,

travailler calmement et confronter des avis

différents, de pouvoir nous construire une

réflexion sur le sujet.

Page 30: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 30

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

gewijzigd werd. Dan moeten wij ook de tijd krijgen

om die wijziging te analyseren.

We waren blij dat het Waals parlement zich niet

onder druk liet zetten door de Europese Commissie,

Charles Michel of Bart De Wever en vonden het

schandalig dat zij het Waals parlement

aanmaanden om snel te reageren.

Nu gooien we het roer ineens volledig om omdat

Paul Magnette en Charles Michel dat ons zo

vriendelijk vragen. Een dag was blijkbaar genoeg

om de tekst te lezen en te begrijpen, erover te

discussiëren, de burgers en het verenigingsleven

links te laten liggen, en over de tekst te stemmen,

zodat het dossier weer snel in de koelkast kon.

Dit dossier loopt echt met een sisser af. Gelukkig is

er een beweging op gang gekomen die zich niet zo

snel met een kluitje in het riet zal laten sturen.

Ons debat van vandaag moet niet gaan over de

precieze gevolgen van de onderhandelde

wijzigingen, want we zijn niet in staat om die juist

in te schatten. We moeten vandaag beslissen of we

de federale overheid al dan niet de toestemming

geven om het CETA-verdrag te ondertekenen. We

moeten vandaag de vraag beantwoorden of we naar

eer en geweten kunnen stellen dat de Brusselaars

erbij gebaat zijn dat we dat doen. Alleen die

overwegingen mogen een rol spelen bij de

stemming.

Uit onze eerdere gesprekken bleek dat het verdrag

verschillende elementen bevatte die ons zorgen

baarden en dat de mondialisering zoals die in het

verdrag wordt voorgesteld, geen goede zaak was

voor ons. Een aantal beginselen die wij zo

moeizaam opgebouwd hebben, kwamen immers in

het gedrang door bepaalde onderdelen van het

verdrag.

Zo is het duidelijk dat de Verenigde Staten en

Canada anders denken dan wij over het

voorzorgsprincipe. Wij gaan ervan uit dat een

product niet op de markt gebracht mag worden

zolang er nog twijfels bestaan over de

deugdelijkheid. De Noord-Amerikanen daarentegen

staan de commercialisering van producten toe

zolang de schadelijkheid ervan niet bewezen werd.

Bij de onderhandelingen zullen die tegengestelde

visies onvermijdelijk botsen.

Alleen al het voorzorgsprincipe zou ons ervan

Nous sous sommes également félicités que des

citoyens plus éloignés de la question aient pu

s'approprier les enjeux. Ce fut un travail patient et

de qualité et nous avons tous particulièrement

félicité le parlement wallon pour le travail qu'il a

pu accomplir. Il a littéralement sorti les textes du

placard. Il ne faudrait pas qu'aujourd'hui, nous

refermions le placard. Or, c'est un peu ce que nous

sommes en train de faire.

En 24 heures, plus question de débats, même pas

une commission. Nous n'avons même pas pu

tranquillement discuter avec nos négociateurs et

leur poser des questions, nous n'avons pas pu non

plus auditionner d'experts.

Pourquoi ? Ce dont nous discutons serait sans

importance ? Ces annexes n'ont aucune portée ?

On nous dit au contraire que ces annexes changent

l'accord en profondeur. Si le traité est modifié,

vous devriez nous laisser le temps de l'analyser.

Nous étions heureux de voir le parlement wallon et

les autres parlements enfin envoyer un signal

clair : "Nous ne sommes pas d'accord avec la

façon dont tout cela se passe. Nous refusons de

travailler sous la menace d'un ultimatum. Nous

refusons d'avancer dans la précipitation. Nous

pensons que ce genre de textes mérite de véritables

débats".

Quand c'était la Commission européenne, Charles

Michel ou Bart De Wever qui nous disaient qu'il

fallait aller vite, que nous n’avions pas le temps,

on réagissait en disant que c'était scandaleux et

qu'il fallait résister.

D'un seul coup, on change d'avis. Ce sont

aujourd'hui le gentil Paul Magnette et le gentil

Charles Michel qui nous le demandent. En moins

de 24h, nous devions lire le texte, se l'approprier,

discuter, se faire une analyse, ne pas consulter les

citoyens ou l'associatif et voter là tout de suite. Et

on referme le placard, circulez, il n'y a plus rien à

voir. Les espoirs, c'est terminé !

Je pense vraiment qu'il s'agit d'une façon

particulièrement triste de terminer l'histoire.

Heureusement, nous ne la terminerons pas, parce

nous ne refermerons pas si facilement le couvercle

que nous avons ouvert ! L'épisode d'aujourd'hui ne

sera pas à la hauteur du mouvement qui a été

lancé.

Page 31: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

31 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

moeten weerhouden om in te stemmen met het

CETA-verdrag.

Iedereen weet trouwens dat de strijd tegen de

opwarming van de aarde enorme inspanningen

vereist, en de opvoering van de trans-Atlantische

handel is niet bepaald een goede zaak voor het

klimaat. Het idee dat een hele reeks producten van

de andere kant van de oceaan, zoals teerzand, naar

Europa zullen worden geïmporteerd, stelt mij niet

bepaald gerust. In het CETA-verdrag staat niets

waaruit blijkt dat het klimaatverdrag van Parijs zal

worden gerespecteerd. Het milieu zal volledig in de

vergeethoek raken.

Ik verwijs ook naar de gevolgen voor de landbouw.

Canadese boeren mogen hun koeien bijvoorbeeld

voeren met beendermeel en zullen dus goedkopere

geproduceerde producten kunnen uitvoeren. Ook

over die kwestie wordt met geen woord gerept in

het CETA-verdrag.

De Brusselse kmo's zijn evenmin gebaat bij het

CETA. Zij vrezen dat ze niet in staat zullen zijn om

op te boksen tegen grote Noord-Amerikaanse

bedrijven. De Canadese kmo's hebben al ervaring

met de Noord-Amerikaanse

Vrijhandelsovereenkomst (NAFTA) en zijn daar

niet over te spreken. Ze hebben onze kmo's

gewaarschuwd dat dergelijke verdragen een

nachtmerrie zijn voor kmo's, met faillissementen en

banenverlies tot gevolg.

De overheid probeert de kmo's te sussen met een

bijzonder budget dat hun de mogelijkheid moet

geven om staten aan te klagen op basis van de ICS-

clausule (Investment Court System). Ik beschouw

die clausule echter niet als een grote overwinning.

Wie profiteert precies van dit verdrag: de burgers

of een zeer kleine minderheid van multinationals?

We maakten ons ook ernstige zorgen over de

positieve en negatieve lijsten. Stellen we daarmee

een aantal sectoren veilig, of doen we eerder het

omgekeerde, namelijk bepalen welke sectoren we te

grabbel gooien aan de vrijhandel? Het is toch niet

geloofwaardig om te doen alsof alle problemen nu

zijn verdwenen als sneeuw voor de zon?

Ik ontken niet dat de tekst die vandaag voorligt, op

bepaalde punten een stap in de goede richting is.

Zo hebben we bijvoorbeeld de werking van België

met zijn deelstaten opnieuw kunnen verduidelijken.

La question n'est pas de voir quelle est la portée

des différentes avancées négociées. Nous en

sommes bien incapables. L'enjeu aujourd'hui est

de savoir si l'on doit permettre au gouvernement

fédéral d'apposer sa signature sur le CETA.

En notre âme et conscience, pensons-nous qu'il

convient d'accorder cette signature ? Est-ce ce dont

les citoyens bruxellois et bruxelloises ont besoin ?

Cette signature améliorera-t-elle leur vie ? C'est la

seule réflexion qui doit nous orienter au moment

de poser un vote.

Au fil de toutes ces discussions que nous avons

eues autour du texte, de nombreuses choses nous

ont inquiétés. Nous étions d'accord pour dire que

la mondialisation, telle qu'elle se profilait avec la

nouvelle mouture de ce traité, ne nous convenait

pas. En effet, de nombreux principes construits

péniblement par nos parlements étaient menacés

par certains textes des textes de celui-ci.

Je pense par exemple au principe de précaution. La

question de la légitimité mise à part, nous savons

que nos pays ont des conceptions différentes. Nous

nous sommes néanmoins mis d'accord sur un

principe de précaution qui veut que lorsque l'on a

un doute sur la validité d'un produit, sa

commercialisation n'est pas autorisée.

Aux États-Unis et au Canada, leur conception est

différente : tant que l'on a pas pu prouver la

nocivité d'un produit, on peut le mettre sur le

marché. Ces deux conceptions vont s'atomiser au

moment de ces négociations et nous rencontrerons

une série de difficultés dans le domaine.

Ce principe de précaution suffit à refroidir toute

envie de donner le feu vert.

Hier encore, j'ai reçu un message qui évoquait le

nombre d'espèces disparues de notre planète. Nous

savons que pour lutter contre le réchauffement

climatique, des gestes forts doivent être posés. Une

augmentation du nombre d'échanges

transatlantiques n'est pas fondamentalement

bénéfique. Elle l'est peut-être pour certains

produits, mais le fait que nos œufs viennent de

Pologne, déjà, me semble regrettable.

L'idée qu'une multitude de produits traverseront

l'Atlantique, dont des sables bitumeux, ne me

rassure pas. Rien dans le traité ne garantit

l'adéquation avec un autre traité, à savoir le traité

Page 32: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 32

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Maar kunnen we nu vandaag werkelijk stellen dat

we op basis van de nieuwe tekst onze burgers zullen

kunnen beschermen en in hun basisbehoeften

voorzien? Volgens mij is dat niet het geval en is er

dus geen reden om verder te gaan in die richting.

Meerdere collega's waren erg opgetogen omdat het

verzet van de Brusselaars tegen het CETA

verrijkend was voor de democratie. We moeten er

nu echter niet van uitgaan dat we daardoor nu

definitief sterker staan, want vanaf het moment dat

we het CETA ondertekenen, zitten we eraan vast.

We hadden een troef in handen. De

machtsverhouding was immers aan het verschuiven

doordat het Waalse verzet ook in andere landen

navolging kreeg. Het was een kans om het dossier

opnieuw te bespreken, maar helaas hebben we

genoegen genomen met een korte en eenvoudige

bijlage.

Ecolo wil echter blijven voortbouwen op de

beweging die op gang gebracht werd en zich in de

toekomst blijven verzetten tegen gelijkaardige

verdragen. Laten we ook niet vergeten dat het

CETA-verdrag een paard van Troje is waarmee we

eigenlijk Amerikaanse bedrijven binnenhalen. Veel

Amerikaanse ondernemingen hebben immers ook

vestigingen in Canada.

Ik zal geen massa vragen stellen, want uit eerdere

antwoorden heb ik afgeleid dat de meerderheid niet

bereid is om het nog over het CETA te hebben.

We hadden eerder benadrukt dat het CETA-verdrag

tijdens de overgangsperiode niet mocht worden

toegepast. Wij vonden dat zelfs zo belangrijk dat we

het wilden opnemen in de resolutie van het Brussels

Hoofdstedelijk Parlement en van de Raad van de

Franse Gemeenschapscommissie. Toch blijkt dat

het CETA wel degelijk in werking zal treden tijdens

de overgangsperiode.

We hadden ook een aantal andere belangrijke

zaken opgemerkt. Nu hoor ik dat dat eigenlijk

alleen maar onderhandelingstechnieken waren en

dat we al die opmerkingen nu laten varen. Dat vind

ik heel jammer.

Van bij het begin van mijn politieke carrière hoor

ik vaak dat we sommige zaken niet kunnen

verwezenlijken doordat ze strijdig zijn met een of

andere Europese regel of verplichting. Met het

ondertekenen van een nieuw verdrag dwingen we

de Paris que nous avons signé il y a quelques mois.

Rien n'est prévu et l'environnement sera totalement

oublié.

Les agriculteurs n'exercent pas un métier comme

les autres. Ils nous nourrissent. Le traité prévoit

qu'en cas d'arrivée massive d'un produit

quelconque, des clauses suspensives pourraient

être activées. Or, les agriculteurs canadiens sont

autorisés à nourrir leurs vaches aux farines

animales. Ils pourront donc exporter chez nous des

produits moins chers. Rien n'est prévu dans le

traité à ce sujet.

Il y a toute une série d'éléments qui ne sont pas

pris en compte. On dit qu'on a prévu un budget

spécial pour aider les PME à pouvoir attaquer les

États via la clause ICS. Vous m'excuserez, mais vu

ce qu'on pense de la clause ICS, j'ai du mal à

considérer cela comme une gigantesque victoire.

Mais surtout, ces PME nous disent : "Attention, ce

traité n'est absolument pas pour nous ! Nous allons

être attaquées par de grandes entreprises et nous

n'allons pas pouvoir résister ! Nous sommes déjà

dans une situation pénible, ne nous faites pas

cela !".

Elles ont discuté avec les PME canadiennes qui

ont vécu le traité de l'ALÉNA et qui ont considéré

que c'était un cauchemar avec des faillites et des

pertes d'emploi et les ont conjurées de ne pas faire

la même erreur. Clairement, la question est de

savoir pour qui nous faisons cet accord. Le fait-on

pour les citoyens ou pour le 1% de multinationales

qui sont effectivement intéressées par un tel

traité ? C'est là toute la question.

Parmi nos grandes préoccupations, il y avait toute

la question des listes positives ou négatives.

Mettons-nous sous protection quelques secteurs

qui ne pourraient pas être attaqués ou, au contraire,

détermine-t-on les secteurs où nous sommes prêts

à jouer la carte du libre-échange ? Nous étions tous

inquiets et d'accord de dire que nous envisagions

le problème par le mauvais bout. Aujourd'hui, d'un

coup, ce problème n'existe plus !

Soyons clairs. Le texte qui nous est proposé

aujourd'hui connaît des avancées dont on ne

mesure pas trop la portée mais qui ont l'air d'aller

dans la bonne direction. On a rappelé une série

d'éléments évidents déjà contenus dans le texte.

On a également rappelé la manière dont la

Page 33: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

33 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

onszelf nu in een nog strakker keurslijf. Zo voorspel

ik dat we in de toekomst een aantal zaken niet

zullen kunnen realiseren omdat ze de belangen van

de een of andere multinational schaden. Het zal

bijvoorbeeld niet mogelijk zijn om de banken beter

te reguleren omdat het CETA bepaalt dat we de

omvang van banken niet mogen beperken.

Het is duidelijk dat onze bewegingsvrijheid steeds

kleiner wordt. Ik denk dat de kloof tussen burgers

en politici daardoor alleen maar groter wordt. We

geven een deel van onze politieke macht vrijwillig

op. Dat kunnen we ons niet veroorloven gezien de

erbarmelijke staat waarin onze democratie

verkeert. Laat ons het nodige doen om haar te

beschermen.

(Applaus bij Ecolo, Groen, PTB*PVDA-GO!)

Belgique doit fonctionner avec ses différentes

entités fédérées. Tout cela, on le savait déjà.

Qu'y a-t-il eu pour véritablement répondre aux

besoins fondamentaux de nos concitoyens ? A-t-on

maintenant les outils pour leur dire franchement

que nous allons effectivement les protéger et que

ce que nous votons aujourd'hui va dans la bonne

direction ? Nous n'avons pas ces éléments ! Il n'y a

donc aucune raison d'avancer dans cette direction.

Je comprendrais qu'un certain nombre de collègues

se réjouissent de l'enrichissement démocratique

apporté par les mobilisations de ces derniers mois.

Par contre, je ne comprendrais pas qu'ils se

réjouissent que ces mêmes éléments

démocratiques aient été utilisés pour refermer la

parenthèse. Il est faux de croire que nous serons

plus forts demain grâce au rapport de forces que

nous avons établi. Nous savons très bien qu'à partir

du moment où nous avons signé, nous nous

trouvons dans l'entonnoir. Nous connaissons tous

la technique de l'entonnoir : plus l'entonnoir

rétrécit, moins la marge de manœuvre est

importante. Nous avions un atout en main. Nous

avions la possibilité de rouvrir ce traité. Or, nous

nous sommes contentés d'y ajouter une simple

petite annexe.

L'Europe et le Canada avaient besoin de notre

signature. Toute une série de pays ont commencé

par se demander qui étaient ces Wallons un peu

fous pour finalement se rendre compte qu'ils

n'étaient pas si fous que cela et qu'ils exprimaient

en réalité toute une série de préoccupations

identiques aux leurs. Et peu à peu, nous avons vu

une mobilisation s'organiser dans tous les pays. Le

rapport de forces était en train de se construire et,

par notre précipitation, nous brisons maintenant ce

formidable élan.

De notre côté, nous allons maintenir cet élan et

continuer à nous battre face à tous les futurs traités

similaires. Il ne faut pas croire que le CETA n'est

plus un cheval de Troie parce que nous avons

prévu que les entreprises qui n'ont qu'un pied-à-

terre au Canada ne pourront pas l'utiliser. Les

marchés des États-Unis et du Canada sont

malheureusement très imbriqués et bon nombre

d'entreprises n'ont pas seulement une boîte aux

lettres au Canada, mais sont au contraire déjà bien

implantées tant au Canada qu'aux États-Unis. Elles

pourront donc se servir en toute légitimité du

cheval de Troie que nous leurs proposons

Page 34: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 34

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

aujourd'hui.

Je ne vais pas poser plein de questions. J'ai

entendu les réponses qui ont été faites dans le

parlement précédent. Manifestement, il n'y avait

pas de volonté de revenir sur les textes que nous

avions votés, les balises que nous avions mises et

que nous avons décidé de ne pas respecter. Je

poserai peut-être juste une question.

Dans les balises que nous souhaitions mettre, nous

avions dit qu'il ne fallait pas que le CETA

s'applique pendant la période transitoire. C'était la

première balise. Mais le CETA va s'appliquer

pendant cette période transitoire. Nous avions

pourtant trouvé que c'était suffisamment important

comme balise pour la mettre dans la résolution du

Parlement régional bruxellois et dans celle du

Parlement francophone bruxellois.

Une série d'autres balises avaient été mises.

Maintenant, j'entends dire que ces balises étaient

des signaux de négociations et que nous n'irons

pas plus loin, que nous allons choisir de les oublier

aujourd'hui. C’est un triste jour. J'aurais espéré

que, sur un enjeu de cette taille-là, ce serait

différent.

Depuis que je fais de la politique, j'entends dire

que telle chose n'est pas réalisable à cause de telle

règle européenne ou de telle contrainte. Ici, nous

mettons le pied dans un nouvel accord qui va créer

une série de nouvelles contraintes. Chaque fois

que nous viendrons avec un élément, on nous dira

que ce n'est pas possible car cela lèse les intérêts

de telle multinationale. Si nous voulons mieux

réguler le secteur bancaire, ce ne sera pas possible

car nous avons signé le CETA, qui dit qu'on ne

peut pas limiter la taille des banques.

Soyons clairs, nous travaillerons dorénavant avec

les mains un peu plus liées qu'hier et je ne pense

pas que nous avons besoin de cela. C'est avec ce

type de dynamique que, peu à peu, le fossé se

creuse entre les citoyens et les politiques que nous

sommes. Car nous choisissons d'abandonner

certains leviers dont nous disposions. Nous ne

pouvons plus nous le permettre, car notre

démocratie est déjà mal en point. Posons les gestes

qu'il faut pour la préserver. Merci.

(Applaudissements chez Ecolo, Groen, le

PTB*PVDA-GO!)

Page 35: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

35 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

De voorzitter.- Iedereen heeft zich tot dusver aan

zijn spreektijd gehouden, waarvoor dank.

Misschien zullen we ons ook aan de planning ten

aanzien van de Federatie Wallonië-Brussel kunnen

houden.

M. le président.- Je remercie chacun, jusqu'ici,

d'avoir bien voulu respecter son temps de parole.

Peut-être parviendrons-nous ainsi à tenir nos

engagements horaires vis-à-vis de la Fédération

Wallonie-Bruxelles.

Mevrouw Ampe heeft het woord.

Mevrouw Els Ampe (Open Vld).- Ik zou graag

een verhaal vertellen. Misschien is het fictie,

misschien niet.

Er was eens, zeven jaar geleden, een koopman uit

België die op reis ging naar Canada. Wat een

prachtig land, dacht hij. In het noorden waren er

weidse dennenbossen waar de Inuit leefden. Hij zag

er beren vissen uit de rivier grijpen. Hij zag enorme

blokhutten waarvan de houten stammen door sterke

houthakkers werden bijeengebonden. In het zuiden

waren er de steden. De mensen leefden er in grote

huizen. Slechts zeven op de honderd mensen

hadden geen werk. Hij was onder de indruk, want

in de stad waar hij vandaan kwam, Brussel, waren

er evenveel werklozen als in Nigeria.

De koopman wandelde door Montréal. Het was een

frisse zomerdag. Hij kwam op een marktplein

terecht en had zin in chocolade, maar het enige wat

hij kon vinden, waren moose droppings. Dat zijn

chocolaatjes in de vorm van rendierkeutels. Die zijn

wel grappig en lekker, maar niet zo lekker als de

Belgische chocolade. Hij proefde de herinnering

van heerlijke truffels, maar kon ze nergens vinden.

Toen hij wat verder liep, zag hij opnieuw een kleine

markt, maar ook daar was er geen Belgische

chocolade. Dat bracht hem op het idee om op een

Canadese markt een kraampje te openen met

Belgische chocolade. Hij zag het al helemaal voor

zich: zijn kraampje met Belgische pralines tussen

de kraampjes met Canadese ahornsiroop en leuke

lederen Inuit tasjes.

Hij dacht ook aan iets nieuws: een chocoladereep

met Canadese ahornstroop. Dat zou toch werelds

zijn, dacht hij. De koopman stapte naar de man die

de markt organiseerde. Die Canadees trok grote

ogen. Een Belg die chocolade wilde verkopen op

zijn markt. Wie dacht hij wel dat hij was! De

marktman was op zijn hoede, maar knikte

vriendelijk tegen de Belg. Hij gaf hem wat hij

vroeg: de spelregels van de markt.

La parole est à Mme Ampe.

Mme Els Ampe (Open Vld) (en néerlandais).- Je

voudrais vous raconter une histoire. Peut-être est-

ce une fiction, peut-être pas.

Il était une fois, il y a sept ans, un marchand belge

qui partit voyager au Canada. Un pays

magnifique, pensa-t-il, avec de vastes forêts de

pins au nord. Au sud, il y avait les villes, où

seulement sept pour cent des habitants n'avaient

pas de travail. Il était impressionné car, dans la

ville d'où il venait, Bruxelles, il y avait autant de

chômeurs qu'au Nigeria.

Se promenant à Montréal, le marchand eut envie

de chocolat, mais il n'y trouva que des moose

droppings, de petits chocolats en forme de crottes

de rennes, qui n'avaient pas la saveur du chocolat

belge.

Lui vint alors l'idée d'ouvrir une échoppe sur un

marché canadien pour vendre du chocolat belge.

Il imagina aussi une nouveauté : une barre de

chocolat au sirop d'érable canadien. Le marchand

se rendit chez l'homme qui organisait le marché.

Le Canadien était sur ses gardes, mais opina

aimablement du chef. Il lui donna ce qu'il lui

demandait : les règles du jeu du marché.

Dès que le Belge fut parti, l'homme appela le

vendeur de moose droppings, M. Moose, qui en fit

presque une attaque. Il se rendit chez le régisseur

et menaça d'une révolte. Il ne pouvait pas mieux

tomber car, à ce moment-là, se trouvait aussi dans

le bureau un représentant des agriculteurs, qui fut

prêt de défaillir lorsqu'il apprit la nouvelle. "Les

Belges en Belgique et les Canadiens au Canada",

décréta-t-il.

Pendant que le marchand belge, qui ne se doutait

de rien, rentra en Belgique pour donner corps à

son projet, la fédération "Nos produits d'abord"

fut créée et se répandit dans tout le Canada,

ralliant très vite un millier de membres.

Page 36: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 36

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Zodra de Belg weg was, belde de marktman naar de

handelaar van de moose droppings, Mr. Moose. Die

kreeg bijna een hartaanval. De markt waar zijn

overgrootvader al stond, zou overspoeld worden

door Belgische brol. Dat kon toch niet waar zijn!

Mr. Moose stapte naar de marktman en dreigde met

een opstand. Hij kon het niet beter treffen, want op

dat moment zat er in het kantoor van de marktman

een vertegenwoordiger van de boeren. Die kreeg

bijna een appelflauwte toen hij het nieuws hoorde.

"De Belgen horen in België en de Canadezen in

Canada", sprak hij. Ze waren het met zijn drieën

roerend eens en startten een verbond 'Eigen

producten eerst'.

De Belgische koopman had niets in de gaten. Hij

was fluitend met de spelregels onder de arm het

kantoor van de marktman buitengestapt. Hij keerde

naar België terug om zijn plannen vorm te geven.

Ondertussen ging het verbond 'Eigen producten

eerst' door in Canada. De Canadese slager die het

rundsvlees leverde op de markt, hoorde het nieuws.

Hij wilde maar al te graag meedoen met 'Eigen

producten eerst', want voor je het weet vind je

Belgische varkenspoten op de markt van Montréal.

Zo'n barbarij kan toch niet.

De bakker hoorde van de opstandelingen en sloot er

zich prompt bij aan, want iedereen weet dat die

Belgische wafels des duivels zijn.

Al snel telde 'Eigen producten eerst' duizend leden.

Een van hen was actief in de reclamesector en

stelde voor om de naam van het verbond te

wijzigen, omdat 'Eigen producten eerst' niet erg

sympathiek klinkt. Daarop besloten de leden de

naam van hun clubje te veranderen in 'Eerlijke

handel', want wie wil nu niet eerlijk zijn?

Ze pleegden een telefoontje naar de

vertegenwoordigers van de boeren, waar ze wat

contacten hadden. Ze vertelden hun dat de

Canadese minister hormonenvlees naar de

Belgische markt wilde brengen.

In het kantoor van de marktman lachten Mr. Moose

en de marktman zich een breuk toen ze op de

televisie de beelden zagen van een betoging in

België tegen Canadees hormonenvlees. Ze klonken

op hun eerste overwinning.

In België bereidde de koopman ondertussen alles

voor om zijn kraampje met heerlijke Belgische

L'un d'entre eux, actif dans le secteur publicitaire,

proposa de changer le nom de la fédération, car

l'appellation "Nos produits d'abord" n'était guère

sympathique. Les membres décidèrent alors de

rebaptiser leur petit club en "Commerce

équitable".

Ils passèrent un coup de fil aux représentants des

agriculteurs et leur racontèrent que le ministre

canadien voulait commercialiser de la viande aux

hormones sur le marché belge.

Dans le bureau du régisseur du marché, l'homme

et M. Moose rirent de bon cœur quand ils virent à

la télévision les images d'une manifestation en

Belgique contre la viande aux hormones

canadienne. ils trinquèrent à leur première

victoire.

En Belgique, le marchand s'adonnait à ses

préparatifs pour ouvrir son échoppe de pralines

belges sur le marché canadien. Il chercha un bon

producteur de chocolat belge, régla le transport

des pralines, créa une échoppe, engagea un

collaborateur et promit du travail à un autre dès

que l'échoppe serait ouverte au Canada.

Lorsqu'il fut fin prêt, il retrouva au Canada le

régisseur du marché, qui jeta une liasse de papiers

sur son bureau. "Qu'est-ce que c'est ?", demanda

le Belge. "Ce sont les règles du marché", répondit

le Canadien. "Je les ai déjà", dit le Belge.

"Relisez-les tout de même", lui rétorqua l'homme.

Le Belge lut les règles et secoua la tête, incrédule.

Les conditions avaient changé ! Il ne répondait

désormais plus du tout aux règles ! Pire encore : il

ne pouvait plus y répondre ! Selon les nouvelles

règles : "Pour les Belges, le tarif du marché est

quatre fois plus élevé que pour les Canadiens."

Mais encore : "Les Belges doivent prouver au

régisseur du marché que leur chocolat est de

bonne qualité. Ils doivent le faire goûter au

régisseur et au représentant des agriculteurs. Ces

derniers décident ensuite si le chocolat est bon."

Le Belge vit toute son entreprise s'effondrer sous

ses yeux. Des mois de travail... pour rien. Ruiné et

désespéré, il chercha le café le plus proche.

(Sourires)

Il alla s'asseoir au comptoir et commanda la bière

la plus forte, quand un homme vint prendre place

Page 37: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

37 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

pralines te openen op de Canadese markt. Hij zocht

een goede Belgische chocoladeproducent, regelde

het vervoer van de pralines, ontwierp een kraam,

nam een medewerker in dienst en beloofde een

ander een job zodra de kraam in Canada er zou

staan.

Toen hij met zijn voorbereidingen klaar was, zocht

hij in Canada opnieuw de marktman op. Die liet

hem grijnzend binnen in zijn kantoor. De marktman

gooide een bundel paperassen op zijn bureau. "Wat

is dat?" vroeg de Belg. "Dat zijn de spelregels van

de markt", antwoordde de Canadees. "Die heb ik

al", zei de Belg, "die heb je mij de vorige keer toch

al gegeven?" "Lees ze toch maar", was het

antwoord van de marktman.

De Belg las de regels en schudde ongelovig zijn

hoofd. Dit waren andere voorwaarden! Hij nam uit

zijn achterzak de voorwaarden die de marktman

hem eerst had gegeven. Hij zwaaide wanhopig met

zijn armen en het zweet brak hem uit. Hij voldeed

opeens helemaal niet meer aan de regels! Erger

nog: hij kon er niet meer aan voldoen! Hij pakte

opnieuw de nieuwe regels en las: "Voor de Belgen

is het markttarief vier keer zo hoog als voor de

Canadezen." Verderop las hij: "De Belgen moeten

aan de marktman bewijzen dat hun chocolade van

goede kwaliteit is. Ze moeten de marktman en de

vertegenwoordiger van de boeren hun chocolade

laten proeven. Vervolgens beslissen de marktman

en de vertegenwoordiger van de boeren of de

chocolade goed is."

De Belg werd wit. Hij zag zijn hele onderneming in

elkaar zakken. Maanden werk, zijn spaarpot, zijn

leningen bij de bank, zijn medewerker, de belofte

aan zijn kraamverkoper ... Alles was voor niets.

Geruïneerd en wanhopig zocht de Belg het

dichtstbijzijnde café.

(Vrolijkheid)

Hij ging aan de toog zitten en bestelde het zwaarste

bier. Terwijl de schok nazinderde, kwam er iemand

naast hem zitten. De man naast hem zag er zo

mogelijk nog belabberder uit. Hij had geen haar

meer, de wallen onder zijn ogen waren blauw en

zijn snor hing naar beneden.

De heer Snor bestelde een even zwaar bier en zette

er ook nog eentje voor de neus van de Belgische

koopman. "Een zware dag?" vroeg mijnheer Snor

aan de Belg. "Zwijg me ervan, jij ook blijkbaar?"

à ses côtés. L'homme, M. Moustache, travaillait

pour le Premier ministre canadien et lui demanda

de raconter son histoire. Après l'avoir écouté,

M. Moustache blêmit. C'est lui qui avait traité la

demande du régisseur du marché. Il était alors si

occupé qu'il avait simplement mis un cachet sur

les nouvelles règles. M. Moustache n'en dormit

pas de la nuit. Il voulait se racheter.

Le lendemain matin, il téléphona à une

collaboratrice de son administration qui lui avait

parlé plus d'une fois d'un plan, le CETA.

M. Moustache n'en avait toutefois jamais vu

l'intérêt.

M. Moustache raconta son histoire au Premier

ministre et lui remit la note sur le CETA.

"Quelqu'un de notre administration l'a rédigée car

un marchand canadien s'est un jour rendu en

Belgique et il a dû payer une somme astronomique

aux régisseurs de marché européens."

Le plan contenait quatre règles simples :

1. Les mêmes règles du jeu valent pour le marché

canadien et pour le marché européen ;

2. L'argent qui reste dans les poches des

responsables du marché est restitué aux

marchands et à leurs clients ;

3. L'Europe et le Canada contrôlent ensemble la

qualité des produits ;

4. Si un marchand canadien est discriminé en

Belgique, il peut s'adresser à un tribunal

indépendant et inversement.

Après avoir entendu tout cela, le Premier ministre

se demanda pourquoi M. Moustache ne lui en

avait pas parlé plus tôt. Ce dernier lui répondit

qu'il craignait que le traité CETA ne fonctionne

jamais. En effet, tous ceux qui ont un intérêt dans

le système actuel y perdront. Ceux qui ont des

privilèges ne pourront plus protéger leur marché

contre les nouveaux marchands et les hommes de

"Commerce équitable" feront du chahut. "Et il y a

bientôt les élections", expliqua M. Moustache.

"Je vais tout de même essayer", répondit le

Premier ministre. Il argumenta que le Canada

importe plus qu'il n'exporte et qu'il voulait

inverser cette balance commerciale négative. De

plus, l'Europe est un marché dix fois plus grand

Page 38: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 38

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

antwoordde de Belg. "Wat je zegt, ik werk voor de

Canadese premier", zei mijnheer Snor, "Wat is

jouw verhaal?"

De Belgische koopman vertelde wat er was gebeurd

en de heer Snor werd lijkbleek. Hij was degene die

de vraag van de marktman had behandeld. Hij had

het gewoon zo druk dat hij een stempel op de

nieuwe regels had gezet. De heer Snor tobde de

hele nacht. Hij kon er niet van slapen. Hij wilde

zijn fout rechtzetten.

De volgende ochtend belde hij een medewerkster

van zijn administratie die hem al zo vaak had

verteld over een of ander plan, dat CETA of iets in

die aard heette. De heer Snor had er echter het nut

niet van ingezien.

De heer Snor vertelde zijn verhaal aan de premier.

Hij gaf hem ook de CETA-nota. "Hier is een plan

dat CETA heet," zei hij. "Iemand van onze

administratie heeft het opgesteld, want er was een

Canadese koopman die ooit in België iets ging

verkopen en hij moest daar een astronomisch

bedrag aan de Europese marktmannen betalen."

De medewerkster van de administratie kwam met

een plan met vier eenvoudige spelregels:

1. Dezelfde spelregels voor de Canadese en de

Europese markt;

2. Het geld dat in de zakken van marktlui blijft

plakken, geven we gewoon terug aan de kooplui en

hun klanten;

3. Europa en Canada bewaken samen de kwaliteit

van de producten;

4. Als een Canadese koopman in België

gediscrimineerd wordt, dan kan hij naar een

neutrale rechtbank stappen en omgekeerd.

Dat vertelde de heer Snor allemaal aan de premier.

De premier fronste zijn wenkbrauwen. Hij vroeg

zich af waarom hij het niet eerder had verteld.

"Waarom hoor ik dit nu pas?" vroeg de premier.

De heer Snor beet op zijn lip. Hij zei aan de

premier dat hij vreesde dat het CETA-verdrag nooit

zou lukken. Iedereen die aan het huidige systeem

verdient, zal er immers bij verliezen. Diegenen met

privileges, je weet wel wie, zullen hun markt niet

meer kunnen afschermen voor de nieuwe

que le marché canadien, dit-il. C'est donc le

moyen idéal pour créer de l'emploi, ici et en

Europe.

M. Moustache appela le marchand belge pour lui

annoncer la bonne nouvelle. Ce dernier, ravi,

décida néanmoins de mettre un moment ses projets

au placard, sachant qu'en politique, entre le rêve

et la réalité, il y a parfois des objections pratiques.

Sept ans et quelques Premiers ministres plus tard,

le marchand ressortit ses projets du placard. Son

pays avait été le dernier à accepter l'accord

CETA. Il allait enfin pouvoir concrétiser son rêve

de commercialiser au Canada une praline belge

de qualité, mais bon marché, avec du sirop

d'érable canadien.

Chers collègues, ce marchand n'a peut-être jamais

existé, mais une chose est sûre : s'il devait se

promener quelque part, il y a suffisamment de

chômeurs à Bruxelles pour travailler pour lui. Les

fiançailles entre l'Europe et le Canada sont un

fait.

(Applaudissements sur les bancs de l'Open Vld et

du MR)

Page 39: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

39 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

koopmannen en de mannen van 'Eerlijke handel'

zullen keet schoppen. Ze zijn ondertussen al met

duizenden. "Binnenkort zijn er verkiezingen", legde

de heer Snor uit.

"Toch zal ik het proberen", zei de premier. Hij

argumenteerde dat Canada meer invoert dan

uitvoert en dat hij die negatieve handelsbalans

wilde omkeren. Bovendien, zei hij, is Europa een

markt die tien keer groter is dan die van Canada.

Handel drijven met Europa is dus de ideale manier

om jobs te creëren, hier en in Europa. Hij zei dat hij

de marktmannen en de mannen van 'Eerlijke

handel' wel zou overtuigen.

De heer Snor belde de Belgische koopman. Hij

vertelde hem het goede nieuws. Die vond het

nieuws natuurlijk grandioos, maar de koopman

besloot zijn plannen toch een tijdje in de ijskast te

stoppen. De koopman volgde de politiek op de voet

en wist dat er tussen droom en daad soms

praktische bezwaren zitten.

Zeven jaar later en een paar premiers verder haalde

de koopman zijn plannen uit de ijskast. Zijn land

had als laatste het CETA-akkoord aanvaard. Hij

vloekte even, maar haalde opgelucht adem.

Eindelijk zou hij zijn droom kunnen waarmaken.

Hij zou een kwaliteitsvolle, maar goedkope

Belgische praline op de markt brengen in Canada,

met lekkere Canadese ahornstroop.

Beste collega's, misschien heeft deze koopman

nooit bestaan, maar één ding is zeker. Mocht hij

ergens rondlopen, dan zijn er Brusselse werklozen

genoeg om voor hem te werken. De verloving

tussen Europa en Canada is een feit. Eind goed, al

goed!

(Applaus bij de Open Vld en de MR)

De voorzitter.- De heer Close heeft het woord.

De heer Philippe Close (PS) (in het Frans).- Het

spijt me, maar in tegenstelling tot mevrouw Ampe

kan ik geen verhaaltje opdissen.

De heer Alain Maron (Ecolo) (in het Frans).- Het

belangrijkste is dat u wat anders vertelt, want al ik

haar moet geloven, bepalen de konijntjes niet eens

meer de regels in hun eigen hol.

De heer Philippe Close (PS) (in het Frans).- Zo

M. le président.- La parole est à M. Close.

M. Philippe Close (PS).- Je n'ai pas une histoire

comme Mme Ampe, je suis désolé...

M. Alain Maron (Ecolo).- Ce qui est important,

c'est que vous ne racontiez pas du tout la même.

Parce que dans son histoire, les petits lapins ne

peuvent plus faire aucune norme chez eux.

M. Philippe Close (PS).- C’est la diversité de

Page 40: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 40

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

divers is onze meerderheid. Mijnheer De Decker, u

zei in de commissie al dat Brussel een gevaarlijk

spel speelde. Ik ben het helemaal met u eens als u

zegt dat het Brussels Gewest en België altijd

drijvende krachten achter het Europese project zijn

geweest. Ik meen echter niet dat het een vergissing

was om vragen te stellen, opheldering te vragen en

experts aan het woord laten over het CETA. Het

gebeurt immers almaar vaker dat we ons beleid niet

goed toelichten.

Aanvankelijk werden we fel bekritiseerd voor ons

voorbehoud over het CETA, maar het is net omdat

we van Europa houden dat we erover willen praten.

Uiteindelijk werd ons lof toegezwaaid omdat we

zoveel experts aan het woord lieten.

Ik heb daarentegen vernomen dat de Belgische

parlementen veel meer tijd besteedden aan

besprekingen van het CETA en het TTIP dan alle

overige parlementen in Europa samen. Dat kan

echt niet door de beugel. Het gebrek aan politiek

debat is een reële bedreiging voor onze democratie.

Los van de meningsverschillen in het Brussels

parlement zou ik willen dat we kwesties al het

CETA weer ter harte nemen. Ze zijn dan wel

grotendeels overgedragen aan Europa, maar

hebben wel degelijk invloed op het dagelijkse leven.

We hebben eisen gesteld en resoluties goedgekeurd.

Uiteindelijk is het belangrijk om te wijzen op wat

we in de wacht hebben gesleept. Dit is nog maar

het begin. We zijn nog lang niet uitgepraat over

CETA.

Door een interpretatie en een duidelijke intra-

Belgische verklaring hebben we bijgedragen aan

een erg duidelijk Belgisch standpunt, maar voor het

verdrag wordt geratificeerd zal het nog meermaals

ter sprake komen en dat is een goede zaak.

We hebben al 25 of 30 jaar, sinds het General

Agreement on Tariffs and Trade (GATT),

bedenkingen over de vorm en het nut van

vrijhandelsakkoorden. Die bedenkingen staan nu

centraal in het debat.

Aanvankelijk ging dit debat eigenlijk over het TTIP.

Eerst moesten we uitvissen waar dat verdrag over

ging, want de hele zaak werd nogal stiekem

geregeld. Toen er problemen opdoken met het

TTIP, bleek dat het CETA misschien wel een

Trojaans paard was.

notre majorité... M. De Decker, sans vouloir lancer

une polémique avec vous, vous nous avez déjà dit

en commission que Bruxelles jouait un jeu

dangereux. Je vous suis complètement quand on

dit que la Région bruxelloise et la Belgique ont

toujours été un moteur de l'Europe. Mais dans les

échanges qu'il y a eu dans cette assemblée et dans

les autres en Belgique, il y a eu un momentum

important.

Je ne crois pas que remettre en cause, éclaircir,

faire œuvre de pédagogie et entendre des experts

était une erreur. Justement, ce qui se passe de plus

en plus, c'est que nous n'expliquons plus ce que

nous faisons. On ne négocie pas dans des

chambres où l'on ne comprend pas ce qu'on fait.

Ici, justement, ce ne fut pas le cas. Il y a d'abord eu

une phase où l'on nous regardait avec un peu de

mépris, où l'on se demandait qui nous étions, où

était notre légitimité à nous opposer à 500 millions

d'Européens. Mais c'est justement parce que nous

aimons l'Europe, parce que nous voulons qu'elle

avance que nous avons envie d'en parler. Dans les

débats de la société civile comme des assemblées,

on nous a au moins reconnu le fait d'avoir

largement auditionné.

En revanche, j'ai appris que le total des heures que

les parlements en Belgique - principalement le

Parlement bruxellois, le Parlement francophone

bruxellois, le Parlement de la Fédération Wallonie-

Bruxelles et le Parlement wallon - ont passé à

discuter du CETA et du TTIP était nettement

supérieur à celui du reste des parlements en

Europe. Ce n'est pas normal et cela représente un

réel problème dans notre démocratie.

Cela doit nous interpeller. Au-delà des divergences

que nous pouvons avoir dans cette assemblée,

j'espère que le fait que l'on se soit ressaisi de ces

matières, qui sont en grande partie déléguées au

niveau européen mais qui concernent le quotidien

des citoyens, aura au moins la vertu de remettre au

cœur des assemblées ce débat démocratique.

Ensuite, nous avons mis en avant des

revendications et voté des résolutions, autant de

véritables gestes politiques. En définitive, il

importe de savoir ce que nous avons remis en

question et ce que nous avons obtenu. Comme

Mme Moureaux l'expliquait ce matin au Parlement

francophone bruxellois, nous ne sommes qu'au

début, et non à la fin de quelque chose. Un article

Page 41: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

41 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Pierre Defraigne, die niet bepaald als marxist

bekendstaat en goed op de hoogte is van Europese

onderhandelingen, zei dat onze bijsturing van het

CETA zo goed als het einde van de

onderhandelingen over het TTIP inluidt, omdat de

Amerikanen nooit met dergelijke wijzigingen zullen

instemmen. In feite nemen we nu het heft in handen

met betrekking tot internationale verdragen.

Raoul-Marc Jennar, een vooraanstaande

altermondialist, schreef dat we zeer ver zijn gegaan

in onze kritiek op de neoliberale principes die ten

grondslag liggen aan dergelijke verdragen.

Uit een eerste lezing van het interpretatieve

document blijkt duidelijk dat we niet hebben

gecapituleerd. We hebben immers aanzienlijke

vooruitgang geboekt. Bovendien komt de basis van

ons sociale model ruimschoots aan bod. Hetzelfde

geldt voor de basisregels van de rechtspraak. We

hebben er meermaals op gehamerd dat het CETA

niet in werking kan treden als onze eisen met

betrekking tot de neutraliteit van benoemde

rechters niet worden ingewilligd.

We kunnen herhalen wat we zoal hebben gedaan

om de rol van de ziekenfondsen te verduidelijken.

Ze zijn vrij tevreden over de interpretatieve

verklaring. Ook het principe van de culturele

uitzondering wordt in de tekst vermeld. Verder

komt de rol van Canada in de Noordzee aan bod.

Een zaak wil ik toegeven aan de oppositie: we

hebben geen positieve lijsten kunnen verkrijgen en

de negatieve lijsten zijn op een mislukking

uitgedraaid. Daar zijn we dus nog niet klaar mee.

Toch zijn we er ook in geslaagd om te bedingen dat

de lidstaten zelf mogen blijven zorgen voor

openbare dienstverlening in de gezondheidszorg,

sociale diensten, onderwijs, veiligheid, leefmilieu,

gegevensbescherming, promotie en bescherming

van de culturele diversiteit. Ook de verzameling en

zuivering van leidingwater mag een openbare

dienst blijven.

Als de liberalisering van een sector geen goede

resultaten oplevert, mag die liberalisering worden

teruggeschroefd en nationaliseringen zijn niet meer

uitgesloten. Het was belangrijk om de puntjes op de

i te zetten. In de verklaring die u hebt ontvangen,

staat duidelijk dat volgens de Europese Commissie

geen enkele bepaling van het CETA de toepassing

van het voorzorgsprincipe in de Europese Unie

de Mediapart y faisait référence ce matin. Nous

n'avons pas fini de parler du CETA.

Par le biais d'un instrument interprétatif et d'une

déclaration intrabelge limpide, nous avons

contribué à définir une position belge extrêmement

claire. Mais de nombreux débats auront encore

lieu d'ici l'application, puis la ratification du

traité ! Tant mieux ! Derrière cela, il y aura

également un débat sur ces traités d'un nouveau

type que sont les traités de libre-échange.

Cela fait 25 ou 30 ans, depuis l'Accord général sur

les tarifs douaniers et le commerce (GATT),

accord général sur les tarifs douaniers et le

commerce, les négociations menées par Pascal

Lamy, les cycles de Doha, qui sont complètement

à l'arrêt, qu'entre multilatéralisme et bilatéralisme,

nous nous posons des questions sur la forme et

l'utilité du libre-échange. Ce problème, nous

l'avons mis au cœur de notre débat.

Rappelons-nous également un peu l'histoire. Au

début de ce débat, il s'agissait du TTIP. Il fallait

savoir de quoi il s'agissait, car ce traité était

négocié un peu en catimini. Tout à coup, on a senti

que si le TTIP prenait du plomb dans l'aile, le

CETA risquait d'être un cheval de Troie.

Pierre Defraigne, qui n'est pas connu pour être un

marxiste et qui est un bon connaisseur de l'histoire

et des négociations européennes, a bien dit que ce

qu'on a pu ajouter dans le CETA, signifiait une

mort quasi clinique des négociations sur le TTIP,

tant ce serait insupportable pour les Américains.

Au-delà du fond du CETA, ce qui s'est passé

aujourd'hui, c'est la prise en main de ces grands

accords internationaux et de la manière dont ils

seront abordés dans le futur.

Je vais citer Raoul-Marc Jennar, grande figure

belgo-française de l'altermondialisme. Il écrivait

ce matin, dans un article de Mediapart : "Jamais un

document de ce statut n'a été aussi loin dans la

remise en cause d'avancées néolibérales dans les

négociations en cours."

Je conçois qu'une première lecture de ce document

interprétatif interdit de parler de capitulation. Il y a

en effet des avancées considérables. Je suis donc

certain que l'exégèse va se poursuivre. Certains

vont y trouver une forme importante, d'autres des

mesures particulières. Pour ma part, je crois qu'on

y a rappelé l'essentiel : ce sur quoi nos sociétés

Page 42: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 42

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

belet.

étaient basées.

On a également rappelé l'essentiel sur les

tribunaux. On a rappelé plusieurs fois qu'il ne sera

pas possible de mettre en œuvre le CETA si on ne

rencontre pas nos objectifs d'impartialité quant à la

nomination des juges, quant au fait qu'il s'agit de

juges publics et d'une cour publique, dans laquelle

le recours à un avocat pro deo est permis pour les

petites et moyennes entreprises.

Nous pouvons rappeler tout ce qui a été fait pour

rendre plus clair le rôle des mutualités. Je les ai

interrogées et elles sont plutôt satisfaites de ce qui

se trouve dans la déclaration interprétative. Elles

disent qu'elles sont assimilées, intégrées au

mécanisme public de sécurité sociale. Elles ne sont

pas considérées comme une assurance privée.

L'exception culturelle a été coulée dans le texte.

Une autre chose qui a été demandée de façon très

pressante concerne le rôle des Canadiens en Mer

du Nord.

Je vais faire une concession à l'opposition : il n'a

pas été possible d'obtenir les listes positives. Et les

listes négatives sont un échec. Il ne faudra plus

négocier de listes négatives à l'avenir. Il faudra

pouvoir retravailler sur ce sujet.

Elles ont toutefois été étoffées : nous avons ajouté

que les États membres conservent la capacité de

réaliser leurs tâches de service public dans des

domaines tels que la santé, les services sociaux,

l'éducation, la sécurité, l'environnement, la

protection des données, la promotion et la

protection de la diversité culturelle. Nos normes et

réglementations concernant la sécurité alimentaire,

la sécurité des produits, la protection des

consommateurs, la santé, l'environnement ou la

protection du travail sont conservées. Quant au

captage et à l'épuration des eaux, ils peuvent rester

des services publics.

Surtout, les libéralisations décevantes sont, elles,

réversibles et les nationalisations ne sont plus

exclues par le traité. Ce sont des choses

importantes qui ont été reprécisées. Vous parliez

de cette norme de précaution, qui est une vraie

avancée européenne. Je vous renvoie à la

déclaration que vous avez reçue, où il est bien

précisé que la Commission confirme qu'aucune

disposition du CETA n'empêche l'application du

principe de précaution dans l'Union européenne,

Page 43: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

43 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

conformément au Traité sur le fonctionnement de

l’Union européenne (TFUE).

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- De

heer Magnette zei zelf dat de interpretatieve

verklaring geen waarde heeft.

De heer Philippe Close (PS) (in het Frans).-

Volgens de interpretatieve verklaring staan in het

CETA verbintenissen voor het duurzame beheer

van bossen, visvangst en aquacultuur, alsook

engagementen om samen te werken aan

milieuvraagstukken van gemeenschappelijk belang,

zoals de opwarming van het klimaat, waarvoor het

akkoord van Parijs een belangrijke gedeelde

verantwoordelijkheid van Europa en Canada is.

De heer Alain Maron (Ecolo) (in het Frans).- Hoe

kunnen we de internationale handel uitbreiden en

tegelijkertijd de CO2-uitstoot verminderen?

De heer Philippe Close (PS) (in het Frans).- Een

akkoord met Canada is van geopolitiek belang. Ik

dacht dat Ecolo daar ook van overtuigd was.

De tekst behoeft verdere duiding, want dit is nog

maar een begin.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- De

bedoeling van de tekst is net om regels af te

schaffen!

De heer Philippe Close (PS) (in het Frans).- We

hebben een doorbraak gerealiseerd om de nieuwe

golf verdragen op een aantal punten af te zwakken.

Dat is een goede zaak.

Overigens hebben alle Brusselaars voor dit dossier

de belangen van Brussel verdedigd, en niet die van

hun eigen gemeenschap.

(Applaus bij de meerderheid)

Mme Zoé Genot (Ecolo).- M. Magnette lui-même

a dit que ladite déclaration interprétative n'avait

aucune valeur.

M. Philippe Close (PS).- Le document

interprétatif précise ce qui suit : "Le CETA

comporte des engagements en faveur de la gestion

durable des forêts, de la pêche et de l'aquaculture,

ainsi que des engagements de coopérer sur des

questions environnementales d'intérêt commun

liées au commerce, telles que le changement

climatique pour lequel la mise en œuvre de

l'accord de Paris constituera une importante

responsabilité partagée par l'Europe et le Canada."

Cela figure à la page 8 du document obtenu par les

négociateurs.

M. Alain Maron (Ecolo).- Comment intensifier le

commerce international tout en diminuant la

production de CO2 ?

M. Philippe Close (PS).- Conclure un accord avec

le Canada est important sur le plan géopolitique.

J'ai cru entendre que le groupe Ecolo pensait de

même. Un tel accord est fondamental et je ne

pense pas qu'il puisse remettre cette idée en cause.

Le texte devra être encadré, car il ne constitue

qu'une étape.

Mme Zoé Genot (Ecolo).- L'objectif du texte est

de désencadrer !

M. Philippe Close (PS).- Nous avons ouvert une

brèche dans les traités de nouvelle génération et

nous avons eu raison de le faire.

Je souligne l'extrême maturité des Bruxellois. Il y

a quelques années encore, nous n'aurions pas

réussi à débattre de ces sujets. Nous n'aurions pas

pu faire en sorte qu'un gouvernement bruxellois

attende, confie le dossier au parlement, dégage un

accord et négocie avec ses deux composantes :

néerlandophone et francophone. Je retiens que

francophones et néerlandophones, nous n'avons

pas été les ambassadeurs de l'une ou de l'autre

Communauté. Nous avons été des Bruxellois.

(Applaudissements sur les bancs de la majorité)

Page 44: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 44

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Als u

het over Brusselaars hebt, bedoelt u

parlementsleden en ministers, maar dat is slechts

een kleine minderheid

(Rumoer)

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Quand vous parlez des

Bruxellois, vous évoquez les députés et les

ministres. Mais il y en a beaucoup d'autres.

(Rumeurs)

De voorzitter.- De heer Van den Driessche heeft

het woord.

De heer Johan Van den Driessche (N-VA).- Het

CETA-verdrag is erg positief en belangrijk voor de

economie. Wie denkt dat het enkel relevant is voor

multinationals, wil ik wijzen op de export van

België naar Canada. Het gaat om chemische en

farmaceutische producten, vervoermateriaal,

machines, toestellen, elektrisch materiaal, drank en

voedingsproducten, zoals diepvriesproducten

waarmee ons land aan de top staat, en chocolade

die voor de Brusselse export belangrijk is. Op de

diepvriesproducten bijvoorbeeld heft Canada

momenteel een invoerrecht van 300%. Het gaat ook

over minerale producten, optica, precisieapparatuur

en textielwaren, waarmee België aan de top staat.

Liefst 99% van de douanerechten vallen weg. Er

wordt een toename van de uitvoer van 23%

verwacht, wat leidt tot veel nieuwe banen.

Bovendien zullen ook Brusselse bedrijven hun

diensten kunnen aanbieden in Canada. Diploma's

van onder meer architecten zullen worden erkend,

waardoor zij toegang krijgen tot Canadese

overheidsprojecten. Dankzij het CETA-akkoord

kunnen de Brusselse bedrijven deelnemen aan

projecten op alle Canadese bestuursniveaus,

namelijk staat, provincie, stad en gemeente.

Het verdrag geeft ook een antwoord op

verschillende bezorgdheden. Zo bevat het afspraken

over een verbod op de invoer van hormonenvlees,

legt het een bescherming van arbeids- en

milieunormen op en moderniseert het de

onafhankelijke handelstribunalen.

Het theater dat links Wallonië de afgelopen weken

gespeeld heeft, en waarin de Brusselse regering

jammer genoeg vrolijk heeft meegespeeld, was dus

helemaal niet nodig, tenzij voor puur lokale

redenen van profilering. Zelden lagen de publieke

verklaringen over een politiek compromis dan ook

zo ver uiteen, nadat alle regeringen van ons land

zich achter een compromistekst in de rand van het

handelsverdrag schaarden.

M. le président.- La parole est à M. Van den

Driessche.

M. Johan Van den Driessche (N-VA) (en

néerlandais).- Le CETA est très positif pour notre

économie au regard des exportations belges vers

le Canada, composées entre autres de produits

chimiques et pharmaceutiques, de machines, de

boissons et de denrées alimentaires. Aujourd'hui,

le Canada applique par exemple un droit

d'importation de 300% sur les produits surgelés.

99% des droits de douane seront supprimés. On

prévoit une hausse de 23% des exportations, ce

qui créera de l'emploi. En outre, les entreprises

bruxelloises pourront offrir leurs services au

Canada puisque les diplômes seront reconnus.

Grâce au CETA, elles pourront participer à des

projets menés à tous les niveaux de pouvoir,

jusqu'à celui de la commune.

Le traité répond aussi à certaines inquiétudes en

fixant des accords sur l'interdiction d'importation

de viande aux hormones, en protégeant les normes

environnementales et de travail et en modernisant

les tribunaux de commerce indépendants.

Des déclarations publiques aussi divergentes sur

un compromis politique conclu antérieurement

entre tous les gouvernements de notre pays sont

rares, sauf lorsqu'elles visent des fins

électoralistes.

La farce jouée par la Wallonie gauchiste ces

dernières semaines et à laquelle le gouvernement

bruxellois s'est prêté avec joie était inutile.

Le texte du traité n'a pas été modifié. Le président

du PS, Elio di Rupo, a twitté hier "Nouveau

CETA : les citoyens ont été entendus", énumérant

les huit résultats obtenus, alors que ceux-ci

figuraient déjà dans le traité lorsque la Belgique

francophone a entrepris de bloquer sa signature.

Il s'agit entre autres de l'interdiction d'importation

de viande aux hormones, de possibilités

d'exportation plus nombreuses pour les PME et de

Page 45: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

45 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Aan het verdrag wijzigt niets. PS-voorzitter Elio Di

Rupo stuurde gisteren op Twitter een pamflet rond

met de titel "Nouveau CETA: les citoyens ont été

entendus", waarna hij acht verwezenlijkingen

opsomde die al in het verdrag stonden toen

Franstalig België de ondertekening van het CETA-

verdrag begon te blokkeren, zoals het verbod op

Canadees hormonenvlees, grotere exportkansen

voor kmo's en de bescherming van de Europese

sociale en ecologische normen.

Ik las in De Tijd dat een onderhandelaar van de

Europese Commissie een tussenweg probeerde te

bewandelen en zei: "We hebben verduidelijkingen

aangebracht die we sowieso ooit moesten

aanbrengen".

Vanuit juridisch oogpunt weegt de tekst waarover

België het nu eens is niet erg zwaar. Aan de 1.600

pagina's van het verdrag verandert geen letter. Het

Belgisch akkoord omvat vooral afspraken die

eigenlijk al in de Grondwet, het Europees recht en

de regels van wereldhandelsorganisaties staan. De

belangrijkste werkwoorden in de tekst zijn dan ook

"verduidelijken", "herbevestigen" en

"kennisnemen". Het gaat niet over beslissingen.

Er is nu wel een officiële interpretatie aan het

verdrag toegevoegd, die gisterenavond ook door de

andere EU-landen is aanvaard. Dat is slechts een

interpretatie en kan het verdrag niet wijzigen. Als

het verdrag duidelijk is, dan primeert het verdrag.

De aanvullende verklaring zegt ook dat het

investeringshof, waar bijvoorbeeld een

nationalisering aangevochten kan worden, niet van

start zal gaan zolang niet ieder EU-land het verdrag

heeft geratificeerd. Maar dat kon sowieso niet,

omdat het hof nog niet bestaat.

De aanvullende verklaring stelt ook dat

landbouwers mogen ondersteund worden wanneer

hun markt ontwricht wordt, maar dat is nu al

mogelijk onder de regels van de

Wereldhandelsorganisatie en de EU-wetgeving.

Er ontbreekt echter wel een belangrijke

verduidelijking. Op verschillende plaatsen in het

verdrag worden de na te leven termijnen uitgedrukt

in werkdagen, bijvoorbeeld vijf werkdagen. Dat

cijfer verwijst naar de klassieke werkweek van vijf

werkdagen. In Wallonië en Brussel passen

sommige overheden de vierdaagse werkweek toe of

plannen ze om daartoe over te gaan. Hoe moet die

la protection des normes sociales et écologiques

européennes.

Le texte portant maintenant l'assentiment de la

Belgique renferme des principes déjà consacrés

dans la Constitution, le droit européen et les

règles de l'Organisation mondiale du commerce

(OMC). Il ne pèse pas lourd sur le plan juridique,

car il se contente d'apporter des clarifications et

n'implique aucune décision.

L'interprétation officielle approuvée hier par les

autres pays de l'Union et maintenant annexée au

traité ne peut cependant le modifier. Si le traité est

clair, il prime.

Cette déclaration complémentaire précise aussi

que la cour d'investissement devant laquelle une

nationalisation peut être contestée par exemple ne

pourra pas être mise sur pied avant que tous les

États membres de l'Union aient ratifié le traité.

C'est tout à fait inutile, puisque cette cour n'existe

pas encore.

La déclaration indique en outre que les

agriculteurs pourront être soutenus lorsque leur

marché est déstabilisé, mais cette mesure est déjà

prévue dans les règles de l'OMC et dans la

législation européenne.

Une clarification importante fait cependant défaut.

Dans le traité, les délais à respecter sont exprimés

en jours ouvrables, par exemple cinq jours

ouvrables. Ce chiffre correspond à la semaine de

travail classique de cinq jours. Or, certaines

autorités wallonnes ou bruxelloises appliquent la

semaine de travail de quatre jours ou envisagent

de le faire. Comment faut-il alors comprendre

cette disposition du traité ? Cinq jours ouvrables

équivalent-ils à une semaine ou à une semaine et

un jour ? Cette précision est très importante en

cas de litiges.

Même si j'admets le droit d'opposition du

Parlement wallon, il n'empêche que ce dernier a

décrédibilisé notre pays. Les arguments

doctrinaires avancés n'étaient même pas

pertinents, puisque la France et l'Allemagne, deux

pays dirigés par des socialistes, soutiennent le

traité. Après des années de négociations, la

Wallonie attend le tout dernier instant pour rejeter

le traité, alors qu'elle disposait d'une marge de

manœuvre durant tout ce temps et aurait pu

chercher l'appui d'autres États membres pour

Page 46: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 46

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

bepaling uit het verdrag worden begrepen? Wil vijf

werkdagen een week zeggen, of een week en een

werkdag erna? Ik mis die verduidelijking en dat is

jammer, want die is heel belangrijk bij geschillen.

Misschien durfde de regering tijdens de

onderhandelingen niet te vertellen dat ze die

maatregel heeft ingevoerd of wil invoeren in deze

budgettair krappe tijden.

Het hele theater heeft dus een muis gebaard en de

geloofwaardigheid van dit land geen goed gedaan.

Natuurlijk heeft het Waals Parlement het recht om

neen te zeggen, maar deze gang van zaken zet ons

in de kijker als een onbetrouwbare partner. Zelfs

doctrinaire argumenten waren immers niet echt

relevant, getuige het feit dat landen als Frankrijk en

Duitsland, met een socialistische regering, het

verdrag steunen. Pas nu jarenlange

onderhandelingen ten einde zijn gekomen, klinkt

het dat de inhoud zo veel ernstige gebreken

vertoont dat er geen akkoord mogelijk is. Als

laatste in de rij heeft Wallonië gewoon afgewacht

om het verdrag af te wijzen, in plaats van op het

ogenblik dat de problemen zich voordeden, partners

en lidstaten te zoeken om samen veranderingen af

te dwingen. Het erge is dat die indruk van een

onbetrouwbare partner lang kan blijven hangen.

Ook de Brusselse regering heeft me sterk

ontgoocheld. Ze liet zich immers op sleeptouw

nemen door links Wallonië, dat in de ban is van het

communisme. De Brusselse regering heeft zelfs

haar wagonnetje vastgehaakt aan de Waalse

onderhandelingstrein en zodoende geen rekening

gehouden met haar eigen economische belangen.

Meer zelfs, ze heeft partij gekozen tegen

Vlaanderen. Dat is een heel ander verhaal dan de

bewering dat ze zich opwerpt als een tussenpersoon

tussen Vlaanderen en Wallonië.

Brussel heeft zichzelf geen dienst bewezen. We

moeten ons ervan bewust zijn dat de Europese Unie

het niet zal blijven dulden dat haar instellingen

gevestigd zijn in een gewest dat niet functioneert

als het aankomt op mobiliteit, netheid, efficiëntie en

goed bestuur, en dat zich bovendien om electorale

redenen opportunistisch opstelt, waardoor het een

gevaar vormt voor de fundamenten van de

Europese Unie.

Door het CETA-akkoord niet van bij het begin

voluit te steunen, heeft de Brusselse regering zich

niet als een loyale partner opgesteld. Dat zal niet

alleen bij de andere landen, maar ook bij de

imposer des modifications.

Le gouvernement bruxellois m'a profondément

déçu. Il s'est laissé entraîner par une Wallonie

gauchiste aux relents communistes, en s'identifiant

à la Wallonie et en ne tenant pas compte de ses

propres intérêts économiques. Pire encore, il a

pris parti contre la Flandre, ce qui contraste avec

son affirmation selon laquelle il est un

intermédiaire entre la Flandre et la Wallonie.

Bruxelles ne s'est pas rendu service. L'Union

européenne ne supportera plus bien longtemps que

ses institutions soient établies dans une Région qui

ne fonctionne pas en termes de mobilité, de

propreté, d'efficacité et de bonne administration et

qui adopte une attitude opportuniste pour des

motifs électoraux, constituant ainsi un danger

pour les fondements de l'Union européenne.

En ne soutenant pas d'emblée le CETA, le

gouvernement bruxellois ne s'est pas comporté en

partenaire loyal et n'en sortira pas indemne dans

ses relations avec l'étranger.

Par conséquent, la N-VA soutiendra le mandat du

gouvernement. Par la présente, je présente mes

excuses en tant que député bruxellois aux

partenaires du traité ainsi qu'à l'Union

européenne pour l'attitude irresponsable de mon

gouvernement.

Page 47: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

47 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Europese Unie sporen nalaten.

De N-VA zal dan ook het mandaat van de regering

steunen. Aan de partners met wie dit verdrag wordt

gesloten en aan de Europese Unie bied ik bij dezen

als Brussels parlementslid mijn

verontschuldigingen aan voor het onverantwoorde

gedrag van de Brusselse regering.

De voorzitter.- De heer Van Damme heeft het

woord.

De heer Jef Van Damme (sp.a).- De sp.a is

vandaag tevreden, maar ook strijdlustiger dan ooit.

De discussie van de afgelopen weken werd

gedragen door een meerderheid in dit parlement.

De resultaten van de onderhandelingen en het

voorbehoud bij het akkoord zijn een ware revolutie.

Mijnheer Van den Driessche, ik ben blij dat er in dit

parlement wel over het verdrag mocht worden

gedebatteerd. In de Kamer en het Vlaams

Parlement, waar uw partij de voorzitters levert, kon

en mocht dat blijkbaar niet. Dat is jammer voor de

democratie en het parlementair werk.

De heer Johan Van den Driessche (N-VA).- Het

Bureau beslist daarover, niet de voorzitter.

De heer Jef Van Damme (sp.a).- De federale

meerderheid, samengesteld uit N-VA, Open Vld,

MR en CD&V, was blijkbaar bang om een

discussie te voeren die overal woedt: in de andere

parlementen, en dankzij ons verzet ook in de media

en op straat, niet enkel in België, maar in heel

Europa en in Canada. Maar dus niet in het federale

en het Vlaamse parlement!

Sommigen doen er lacherig over, maar het is wel

degelijk een revolutie dat er zo'n ruim debat op

gang is gekomen. CETA was een vierletterwoord

waarvan tot nu toe weinigen hadden gehoord, laat

staan dat veel mensen wisten waarover het debat

ging. Dankzij de socialisten is dat verleden tijd.

Dankzij ons verzet wordt overal het debat gevoerd

over de wijze waarop vrijhandel wordt

georganiseerd. Dankzij ons verzet is het duidelijk

dat vrijhandel voor de meeste mensen niet per

definitie goed of slecht is, maar dat alles draait om

de voorwaarden waarop we vrijhandel toelaten. Dat

debat is bij dezen geopend, maar nog lang niet

gesloten.

M. le président.- La parole est à M. Van Damme.

M. Jef Van Damme (sp.a) (en néerlandais).- Le

sp.a est aujourd'hui satisfait, mais aussi plus

combatif que jamais. Les résultats des

négociations et les réserves à l'accord

représentent une véritable révolution.

M. Van den Driessche, je me réjouis que l'on ait

pu débattre du traité dans ce parlement. À la

Chambre et au parlement flamand, dont les

présidents sont de votre parti, cela n'a

manifestement pas pu être le cas.

M. Johan Van den Driessche (N-VA) (en

néerlandais).- C'est le Bureau qui en décide, pas le

président.

M. Jef Van Damme (sp.a) (en néerlandais).- La

majorité fédérale, composée de la N-VA, de l'Open

Vld, du MR et du CD&V, craignait visiblement de

mener un débat qui fait rage partout, dans toute

l'Europe et au Canada, sauf au parlement fédéral

et au parlement flamand !

Certains préfèrent en rire, mais c'est pourtant bien

à une révolution qu'a donné lieu ce vaste débat.

Grâce à la résistance des socialistes, on débat

désormais partout de la manière d'organiser le

libre-échange. Pour la plupart des gens, il est

clair que le libre-échange n'est par définition ni

bon ni mauvais, mais tout tourne autour des

conditions auxquelles nous l'autorisons. Ce débat

est ainsi ouvert, mais encore loin de se refermer.

Il est évident que des accords comme le CETA et

le TTIP tels qu'ils existent aujourd'hui ne pourront

plus servir de modèle au libre-échange de demain.

Ce débat, mené ici et ailleurs, va en changer

fondamentalement le visage. Et cela aussi, c'est

une révolution.

Page 48: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 48

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Dat is onmiddellijk de tweede reden waarom het

hier om een revolutie gaat. Het is duidelijk dat

akkoorden zoals CETA en TTIP zoals die er nu

uitzien, niet langer model kunnen staan voor de

vrijhandel van de toekomst. Door dit debat, hier en

in de rest van de wereld, zal de toekomst van de

vrijhandel er fundamenteel anders uitzien.

Het is duidelijk dat de tijd van de

achterkamertjespolitiek en het gebrek aan

transparantie voorbij is. Vrijhandel heeft een

fundamentele impact op onze economie en op het

leven van elk individu. Dat verdient een transparant

debat, transparante beslissingsprocedures én echte,

tijdige inspraak van de parlementen op alle niveaus

en van de burgers, van het middenveld en van de

vakbonden.

Over de vrijhandel van de toekomst moeten we ons

twee fundamentele vragen stellen. Zorgt ze voor

meer gelijkheid en het bekampen van de groeiende

ongelijkheid in de wereld of versterkt ze net die

ongelijkheid? Hebben die akkoorden al dan niet een

positieve impact op de strijd voor meer

duurzaamheid en respect voor het milieu, en

schrijven ze zich al dan niet in in de strijd tegen de

opwarming van de aarde?

Duurzaamheid en meer gelijkheid zullen voor de

sp.a dé toetsstenen worden voor elk toekomstig

handelsverdrag. De oude manier van werken heeft

definitief afgedaan. Het is tijd voor

handelsverdragen 2.0.

De derde reden waarom we hier van een revolutie

mogen spreken, is dat er een einde komt aan de

aparte rechtssystemen voor multinationals. Het is

afgelopen met privérechtbanken die staten kunnen

aanvallen omdat ze hun burgers of het milieu

beschermen. Ook dat behoort tot het revolutionaire

resultaat van deze onderhandelingen, mijnheer

Verstraete.

Laat dit duidelijk zijn: de ICS-clausules in het

CETA-verdrag kunnen pas in werking treden als

iedereen ze goedkeurt, wat wij niet zullen doen. Het

akkoord dat nu voorligt, maakt duidelijk dat het

tijdperk van een gerecht met twee snelheden

voorgoed voorbij is. Toekomstige handelsverdragen

kunnen niet langer worden geschoeid op de oude

leest, die al decennia meegaat.

De liberalen die beweren dat we deze clausules

moeten goedkeuren omdat ze al zolang worden

Il est évident que le temps de la politique

d'arrière-boutique et du manque de transparence

est révolu. Le libre-échange a un impact

fondamental sur notre économie et sur la vie de

chaque individu. Cela mérite un débat

transparent, des procédures de décision

transparentes et une réelle participation, en temps

utile, des parlements et des citoyens.

Concernant le libre-échange de demain, nous

devons nous poser deux questions essentielles.

Veille-t-il à lutter contre les inégalités croissantes

dans le monde ou renforce-t-il au contraire ces

inégalités ? Ces accords ont-ils un impact positif

sur la lutte pour plus de durabilité et de respect

pour l'environnement, et s'inscrivent-ils dans la

lutte contre le réchauffement climatique ?

Nous pouvons aussi parler d'une révolution, car il

est mis fin aux systèmes juridiques distincts pour

les multinationales. C'en est fini des tribunaux

privés qui peuvent attaquer des États qui

souhaitent protéger leurs citoyens ou

l'environnement.

Les clauses ICS contenues dans le CETA ne

pourront entrer en vigueur que si tout le monde les

approuve, ce que nous ne ferons pas. Le présent

accord abolit définitivement l'ère d'une justice à

deux vitesses.

Les libéraux qui prétendent que nous devons

approuver ces clauses, car elles existent depuis

longtemps, devront trouver un meilleur argument

s'ils veulent que nous consentions à frayer avec les

multinationales. Ce sont ces mêmes contre-

arguments qui ont été utilisés lorsque le travail

des enfants a été interdit. En tant que parti

progressiste, le sp.a n'entend pas conserver des

mesures fondamentalement malhonnêtes sous

prétexte qu'elles ont cours depuis longtemps.

Ce qui est sur la table, c'est un tournant, sans les

erreurs du passé, négocié sur le fil du rasoir, sous

la risée de la droite flamande et sous forte

pression belge et étrangère.

La Wallonie et Bruxelles, mais aussi les

organisations de la société civile, les ONG et les

syndicats de toute l'Europe, ont livré une lutte

acharnée pour en arriver là. Je vous le jure : nous

avons écrit l'histoire et l'avenir le prouvera.

(Applaudissements sur les bancs du sp.a et du PS)

Page 49: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

49 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

gebruikt, zullen met een beter argument moeten

komen als ze willen dat wij ermee instemmen om

de multinationals te paaien. Toen kinderarbeid werd

verboden, werden dezelfde tegenargumenten

gebruikt. Als progressieve partij wil de sp.a geen

zaken die fundamenteel oneerlijk zijn, behouden

omdat ze al zo lang gebruikelijk zijn. Dat is echt

geen goed argument.

Met ICS en ISDS is het niet anders. Het is niet

omdat er in het verleden fouten werden gemaakt,

dat we vandaag op dezelfde weg moeten voortgaan.

Integendeel, ze zijn een heel goede reden om het

voortaan anders aan te pakken.

Precies dat ligt vandaag op tafel: een keerpunt, weg

van de fouten van het verleden, onderhandeld op

het scherp van de snee, onder de hoon van rechts

Vlaanderen en onder zware binnen- en buitenlandse

druk.

Wallonië en Brussel, maar ook de vele

middenveldorganisaties, ngo's, vakbonden

enzovoort in heel Europa, hebben hiervoor hard

strijd geleverd. Ik zweer u: wij hebben hier

geschiedenis geschreven en de toekomst zal dat

bewijzen.

(Applaus bij de sp.a en de PS)

De voorzitter.- De heer De Bock heeft het woord.

De heer Emmanuel De Bock (DéFI) (in het

Frans).- DéFI steunt het akkoord dat in het

Overlegcomité werd gesloten, maar maant wel aan

tot voorzichtigheid. Wij vinden het goed dat het

akkoord een duidelijk onderscheid maakt tussen

punten die uitsluitend onder de bevoegdheid van de

EU vallen en zaken waarvoor de lidstaten bevoegd

zijn.

Bijgevolg zal de voorlopige toepassing van het

CETA-verdrag geen betrekking hebben op de

regeling voor geschillen tussen investeerders en

staten (ISDS), die bij ons onder vuur lag. De

definitieve toepassing van de gemengde elementen

zal afhankelijk zijn van de parlementen. De

verklaring preciseert dat vijf Belgische parlementen

niet akkoord gaan met het ICS-hoofdstuk uit het

ontwerp van het verdrag, meer bepaald omdat een

aantal elementen een juridische wanverhouding

zouden scheppen tussen multinationals als

buitenlandse investeerders en de Europese

M. le président.- La parole est à M. De Bock.

M. Emmanuel De Bock (DéFI).- Le groupe DéFI

soutiendra l'accord intervenu en comité de

concertation, mais appelle à la vigilance. DéFI a

soutenu, tant au Parlement bruxellois qu'à celui de

la Fédération Wallonie-Bruxelles, des résolutions

similaires à celles votées au parlement wallon.

L'accord intervenu en comité de concertation

contient, en dépit du caractère provisoire de cette

déclaration, des éléments très satisfaisants pour

nous. La proposition consiste à découpler les

éléments du CETA qui relèvent de la compétence

exclusive de l'Union européenne et ceux qui

relèvent des compétences étatiques.

En conséquence, l'application provisoire du CETA

ne s'étendra pas au règlement des contentieux

investisseurs-États (ICS), sur lesquels nous étions

très critiques. Quant à l'application définitive pour

ses éléments mixtes, elle dépendra de l'accord des

parlements. Or, la déclaration précise que cinq

Page 50: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 50

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

lidstaten. We willen vermijden dat die laatsten de

normen voor het algemeen welzijn niet meer zouden

aanpassen uit vrees voor een veroordeling door een

arbitragerechtbank waarvan de onafhankelijkheid

niet vast staat.

Wij vinden het uitstekend dat België te rade gaat bij

het Hof van Justitie van de Europese Unie, want

dat betekent dat het verdrag in geen geval van

kracht kan worden als dat hof een negatief advies

uitbrengt.

We moeten ons ook verheugen over de

vrijwaringsclausule die het Waals Gewest specifiek

gevraagd heeft voor landbouw. Brussel is daar

minder bij betrokken, maar ik vind het jammer dat

de Walen voor die clausule hebben moeten strijden,

terwijl de Vlaamse landbouwers zelfs niets

gevraagd hadden.

Ook de garantie dat het voorzorgsprincipe wel

degelijk zal worden toegepast, is een stap vooruit.

Dat principe stelt ons immers in staat om

maatregelen te nemen ter bescherming van de

bevolking tegen potentiële risico's, in het bijzonder

inzake gezondheid en voeding.

Al twee jaar lang nemen wij bij DéFI de ontwerpen

voor het CETA- en TTIP-verdrag onder de loep en

identificeren we alle gevaren. De Europese

Commissie schotelt CETA voor als een

modelverdrag, maar ondanks al onze sympathie

voor Canada, kunnen wij niet akkoord gaan met

een aantal zaken, die wij later zeker niet zouden

kunnen afkeuren in het kader van het toekomstige

TTIP-verdrag.

DéFI is voorstander van een sterkere Europese

Unie en voor vrijhandel, maar vindt ook dat we

moeten streven naar strengere en convergerende

normen op sociaal en fiscaal vlak, evenals inzake

gezondheid en milieu. Onze staten mogen niet

worden gedwongen om de concurrentie aan te gaan

met staten en bedrijven die het minder nauw nemen

met die normen.

De verkregen wijzigingen van het verdrag hebben

we te danken aan de alertheid van het

verenigingsleven en aan de goede werking van onze

parlementaire democratie. Wij hebben talloze e-

mails ontvangen van burgers in verband met CETA

en ik zou hen daarvoor willen bedanken. Zo schreef

Olivier van het Museum van het Kapitalisme mij

om zijn bezorgdheid te uiten over het feit dat het

parlements fédérés belges signalent qu'ils

n'approuveront pas le volet ICS tel que contenu

dans le projet de traité.

Ces éléments objectifs ont démontré,

principalement sur le plan juridique, un

déséquilibre entre les entreprises multinationales

en tant qu'investisseurs étrangers et les États

membres. Il ne faudrait pas que demain, l'Union

européenne et ses États membres ne puissent

adopter des normes essentielles au bien-être

collectif, de peur d'être condamnés par un tribunal

arbitral dont l'indépendance et l'impartialité ne

sont pas garanties.

Le fait que la Belgique sollicite l'avis de la Cour

de justice de l'Union européenne sur la

compatibilité du CETA avec les traités européens

constitue pour nous une excellente chose, car il

faut préciser qu'en cas d'avis négatif de la Cour,

l'accord envisagé ne pourra en aucun cas entrer en

vigueur, sauf modification de celui-ci ou révision

du traité. Je rappelle que nous en avions fait le

préalable de toutes les motions que nous avions

déposées, tant au Parlement bruxellois, qu'à la

Cocof, qu'au Parlement de la Fédération Wallonie-

Bruxelles.

On peut aussi se réjouir de la clause de

sauvegarde, qui a été introduite à la demande

spécifique de la Région wallonne en matière

agricole. Bruxelles est moins concernée par cet

élément, mais je trouve regrettable que ce soient

les Wallons qui aient revendiqué cette clause, alors

que les agriculteurs flamands n'en n'avaient même

pas fait la demande.

La garantie de l'application du principe de

précaution, conformément au traité fondamental,

constitue aussi une avancée en l'espèce. Ce

principe général de droit, reconnu par la

jurisprudence constitutionnelle dans de nombreux

pays, permet de prendre des mesures visant à

protéger les citoyens face à des risques potentiels,

particulièrement dans le domaine de la santé et de

l'alimentation.

Depuis deux ans, DéFI étudie les projets de traités

CETA et TTIP et a relevé tous les dangers qu'ils

présentaient. Le CETA est présenté par la

Commission européenne comme un modèle de

traité de nouvelle génération. Malgré toute la

sympathie des francophones de Wallonie et de

Bruxelles pour le Canada et le Québec, nous ne

Page 51: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

51 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

verdrag niet strookt met zijn verlangen naar

economische krimp.

pouvons cependant accepter des éléments qui ne

pourraient être refusés dans le TTIP.

DéFI réaffirme son engagement pour un

renforcement de l'Union européenne et pour les

principes du libre-échange, mais cet engagement

ne peut faire l'impasse sur la nécessité de travailler

à une élévation et à une convergence des normes

sociales, fiscales, sanitaires et environnementales.

Les États ne peuvent être mis en concurrence vers

le moins-disant dans ces domaines.

Les avancées réalisées dans ce traité sont dues à la

vigilance du monde associatif, mais également au

bon fonctionnement de la démocratie

parlementaire. Je remercie les nombreuses

personnes qui ont pris la peine de nous écrire par

mail. Elles étaient une centaine. Je leur ai répondu.

Par exemple, Olivier, qui travaille au Musée du

capitalisme, se reconnaîtra s'il m'écoute en ce

moment. Je lui ai transmis les documents dont il

ne disposait pas. Il avait pris la peine de m'envoyer

un mail pour me dire toute son inquiétude quant au

fait que le CETA ne répondait pas à ses attentes de

décroissance économique.

J'ignore où est situé le Musée du capitalisme.

Ecolo le sait sans doute.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Het

Museum van het Kapitalisme is net verhuisd van

Sint-Gillis naar Laken. Het is zeker een bezoekje

waard.

De heer Alain Maron (Ecolo) (in het Frans).- Wilt

u een uitnodiging voor de Rencontres écologiques

d'été?

De heer Emmanuel De Bock (DéFI) (in het

Frans).- Ik heb ook een mail ontvangen van een

zekere Nabil van Tout Autre Chose. Zeker vijftig

personen hebben ons vanochtend gemaild. Zij

geven blijk van betrokken burgerschap en

waarschuwen ons voor naderend onheil.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- U

moet daar niet zo schamper over doen.

De heer Emmanuel De Bock (DéFI) (in het

Frans).- Ik heb u ook niet onderbroken.

Mme Zoé Genot (Ecolo).- En fait, le Musée du

capitalisme se déplace. Il a déjà été à Saint-Gilles,

il est maintenant à Laeken. Je vous recommande sa

visite, il est intéressant.

M. Alain Maron (Ecolo).- Vous voulez une

invitation pour les Rencontres écologiques d'été ?

M. Emmanuel De Bock (DéFI).- Il n'y a pas

qu'Olivier. Nabil m'a également écrit. C'est un

membre sympathisant de Tout autre chose. Leur

engagement est important et montre que les 50

personnes qui nous ont écrit ce matin font preuve

d'une citoyenneté engagée, qui prend ses

responsabilités et nous avertit des dangers qui nous

guettent. Et je suis très heureux de voir...

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Vous êtes

condescendant vis-à-vis des citoyens.

M. Emmanuel De Bock (DéFI).- Je ne vous ai

pas interrompue.

Page 52: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 52

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Dat

klopt. Deze ene keer hebt u mij eens niet

onderbroken, maar dat neemt niet weg dat u zich

neerbuigend uitlaat over burgers.

De heer Emmanuel De Bock (DéFI) (in het

Frans).- Wat ik neerbuigend vind, is dat sommigen

voorgekauwde modelmails sturen naar iedereen in

hun adressenbestand en ons ervan weerhouden ons

parlementaire werk te doen.

De heer Alain Maron (Ecolo) (in het Frans).- Wij

hebben die e-mails ook ontvangen. U bent

onbeleefd!

(Rumoer)

Wat u eigenlijk wil zeggen, is dat de mensen die u

per mail vragen sturen in verband met CETA

daartoe worden aangezet door Ecolo. Wat een

onzin!

(Rumoer)

De heer Emmanuel De Bock (DéFI) (in het

Frans).- Ik heb op zestig mails gereageerd met de

vraag wat volgens hen precies het probleem was

met de interpretatieve verklaring en niemand heeft

de moeite gedaan om daarop te antwoorden,

behalve Olivier die het over economische krimp

had.

Aangezien hij niet over de tekst beschikte, heb ik

hem die gestuurd. U hebt niet de moeite gedaan om

die zestig à zeventig personen een aantal

documenten te bezorgen.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).-

Normaal gezien moeten die teksten op de website

van het parlement staan!

De heer Alain Maron (Ecolo) (in het Frans).- Is

dit een sketch?

De heer Michaël Verbauwhede (PTB*PVDA-

GO!) (in het Frans).- Nee, een programma met

verborgen camera!

De heer Emmanuel De Bock (DéFI) (in het

Frans).- Doe uw werk en stuur de documenten

door.

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Pour une fois, vous ne

m'avez pas interrompue, c'est vrai ! Mais vous êtes

condescendant vis-à-vis des citoyens qui ne

peuvent pas vous répondre.

M. Emmanuel De Bock (DéFI).- La

condescendance, c'est de manipuler et d'envoyer

des mails types à tout votre fichier pour nous

empêcher de faire notre travail parlementaire !

M. Alain Maron (Ecolo).- Mais nous avons reçu

aussi ces mails ! C'est grossier !

(Rumeurs)

Vous êtes en train de dire que les citoyens qui

vous envoient des mails pour vous poser des

questions sur le CETA sont téléguidés par Ecolo ?

C'est ridicule !

(Rumeurs)

M. Emmanuel De Bock (DéFI).- J'ai pris la peine

de répondre à ces 60 personnes en leur demandant,

par rapport à ce qui a été négocié ces trois derniers

jours, ce qui leur posait problème dans l'instrument

interprétatif. Personne n'a pris la peine de me

répondre, sauf Olivier, qui m'a dit avoir un

problème par rapport à la décroissance.

Je lui ai demandé s'il avait le texte et comme il ne

l'avait pas, je le lui ai transmis. Nous avons donc,

pour l'instant, un dialogue constructif qui s'installe,

mais vous, vous n'avez pas pris la peine de

transmettre un certain nombre de documents à ces

60 ou 70 personnes qui nous alertent.

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Normalement, cela

doit figurer sur le site du parlement !

M. Alain Maron (Ecolo).- C'est un sketch ?

M. Michaël Verbauwhede (PTB*PVDA-GO!).-

C'est une caméra cachée !

M. Emmanuel De Bock (DéFI).- Mais faites

votre boulot et transmettez les documents.

Page 53: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

53 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Is

het aan ons om uw nota te verspreiden? Zijn wij

misschien de woordvoerders van de regering?

De heer Emmanuel De Bock (DéFI) (in het

Frans).- Mevrouw Genot, vergeet niet dat u zich

hebt onthouden bij de stemming van de resolutie

van 8 juli. Ecolo heeft die motie niet gesteund.

Mme Zoé Genot (Ecolo).- C'est nous qui devons

transmettre votre note ? C’est nous qui devons

faire l'information du gouvernement ?

M. Emmanuel De Bock (DéFI).- Mme Genot,

avez-vous rappelé que vous vous étiez abstenue ici

lors du vote de la résolution le 8 juillet dernier ?

Nous n'avons pas eu le soutien d'Ecolo par rapport

à cette motion.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Onze

fractie is inderdaad ontevreden over het Brusselse

voorstel van resolutie, want het roept de regering

niet op om te weigeren het verdrag te ondertekenen.

Voor DéFI vormt dat uiteraard geen beletsel.

(Applaus bij Ecolo, Groen en PTB*PVDA-GO!)

De heer Alain Maron (Ecolo) (in het Frans).- In

de andere parlementen hebben we de resoluties

gesteund, omdat we het daarmee eens waren.

De heer Emmanuel De Bock (DéFI) (in het

Frans).- U legt beslag op mijn spreektijd.

De heer Alain Maron (Ecolo) (in het Frans).- Dat

spijt ons werkelijk! U had er meer moeten vragen.

De heer Emmanuel De Bock (DéFI) (in het

Frans).- Sommige partijen in de federale regering

hebben geprobeerd om het Franstalige standpunt

onderuit te halen en gingen zelfs zover om de

internationale bevoegdheden van de deelstaten te

ontkennen.

De heer Alain Maron (Ecolo) (in het Frans).-

Bedoelt u daarmee partijen die deel uitmaken van

de gewestelijke meerderheid?

De heer Emmanuel De Bock (DéFI) (in het

Frans).- Nu is het genoeg geweest, mijnheer

Maron!

De heer Alain Maron (Ecolo) (in het Frans).-

Meestal speelt u dit spel, mijnheer De Bock!

De heer Emmanuel De Bock (DéFI) (in het

Frans).- Het publieke debat is een mooie zaak als

Mme Zoé Genot (Ecolo).- En effet, je l'ai dit

parce que la résolution bruxelloise était mauvaise.

Nous nous sommes abstenus parce qu'elle ne

demandait pas que l'on ne signe pas le traité.

Évidemment, vous qui aviez envie de signer le

traité, vous trouviez que c'était une bonne

résolution, mais ce n'était pas notre cas.

(Applaudissements sur les bancs d'Ecolo, de

Groen et du PTB*PVDA-GO!)

M. Alain Maron (Ecolo).- Nous avons d'ailleurs

voté les résolutions prises par les autres

assemblées, car nous les trouvions bonnes.

M. Emmanuel De Bock (DéFI).- Vous prenez le

temps de parole qui m'est imparti !

M. Alain Maron (Ecolo).- Nous en sommes

vraiment désolés ! Vous auriez dû en demander

davantage !

M. Emmanuel De Bock (DéFI).- Certains partis,

au niveau fédéral, ont essayé de museler la

position francophone, allant jusqu'à nier les

compétences internationales des entités fédérées.

Je trouve cette situation très regrettable. C'est par

de tels agissements que l'on coupe la société civile

des élites qui sont censées la représenter.

M. Alain Maron (Ecolo).- Visez-vous les partis

qui composent votre majorité régionale ?

M. Emmanuel De Bock (DéFI).- Franchement,

M. Maron, cela suffit !

M. Alain Maron (Ecolo).- D'habitude, c'est vous,

M. De Bock, qui agissez de la sorte avec tout le

monde.

M. Emmanuel De Bock (DéFI).- La chose

publique est belle quand elle est faite

Page 54: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 54

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

het met argumenten en vanuit overtuiging wordt

gevoerd. In dit geval gaf de houding van de

federale regering daar amper blijk van. Niemand is

winnaar of verliezer in deze zaak. Zeggen dat er

geen evolutie in het CETA zit, is de waarheid

geweld aandoen, maar beweren dat alles is

veranderd, is even onwaar.

Twee documenten moeten de volgende jaren naast

elkaar liggen en het werk is nog maar net

begonnen. Daarom zullen de federale regering en

de deelstaten moeten samenwerken om een

herhaling van deze gang van zaken te voorkomen.

(Rumoer)

Ik ben er trots op dat DéFI en het Brussels

parlement hebben aangetoond dat je in de politiek

niet klakkeloos op alles ja of neen moet

antwoorden.

(Rumoer)

Paul Magnette heeft gelijk: dankzij de acties van de

burgers en de parlementen is het CETA-verdrag

bijgestuurd. De belangrijkste les die we hebben

geleerd, is dat elk mandaat voortaan transparant

moet zijn. Hopelijk zullen toekomstige federale

regeringsleden zich dat ook herinneren.

We moeten naar onszelf kijken en ons afvragen wat

we de voorbije zeven jaar in het CETA-debat beter

hadden kunnen doen. Daarnaast hoop ik dat

Brussel in de toekomst bij onderhandelingen niet

aan de zijlijn blijft toekijken. De communautaire

verdeeldheid in deze kwestie is betreurenswaardig.

Ik begrijp dat sommigen voor het blok zaten door

het standpunt dat hun partij in de federale regering

innam, maar dat verzwakt ons wel.

Brussel zou als hoofdstad vooraan moeten lopen in

de strijd voor transparantie en heronderhandeling.

Die strijd is nog maar net begonnen, want het

verdrag moet nog worden geratificeerd. Bovendien

moet het Europees Hof van Justitie zijn advies nog

geven.

De interpretatieve tekst is juridisch bindend.

(Opmerkingen van de heer Vanhengel)

We moeten de volgende twee jaar meer

samenwerken, zodat het Belgische standpunt

duidelijk de bezorgdheden van alle gewesten en

d'argumentation et de conviction, de respect, de

confiance, de bonne gouvernance et de

transparence. En l'occurrence, le pouvoir fédéral

ne nous en a guère gratifié. Il n'y a ni gagnants, ni

perdants dans cette affaire. Dire que le CETA n'a

pas évolué est faux. Mais prétendre que tout a

changé est tout aussi faux.

Deux documents vont devoir coexister au cours

des deux prochaines années et le travail vient à

peine de commencer. C'est la raison pour laquelle

le niveau fédéral et les entités fédérées vont à

présent devoir collaborer pour que ce qui s'est

passé ne se reproduise plus.

(Rumeurs)

DéFI a montré avec d'autres, et j'en suis fier, que

faire de la politique, ce n'est pas dire oui à tout ou

dire non à tout. Il y a une place pour une autre

manière de faire de la politique et ce parlement l'a

prouvé.

(Rumeurs)

Paul Magnette a raison : grâce à la mobilisation

citoyenne, des parlements et des citoyens que nous

représentons, nous avons réussi à renégocier ce

traité. Nous ne négocierons plus jamais avec des

mandats occultes. Telle est la leçon que nous

devons retenir aujourd'hui : tout mandat - et

j'espère que ceux qui auront un jour la chance de

siéger au niveau fédéral s'en souviendront - devra

être transparent.

Il faudra faire sa propre autocritique concernant ce

fameux train CETA que nous avons lancé et que

nous avons alimenté. Que n'avons-nous pas fait

pour l'arrêter pendant ces sept dernières années ?

A-t-on tout fait pour le stopper ? Il faudra mener

cette réflexion en amont pour que cela ne se

reproduise plus.

Enfin, je voudrais que l'on veille, à l'avenir, à ce

que Bruxelles ne soit plus en retrait dans les

négociations. On ne peut que regretter le clivage

communautaire sur cette question. Je comprends

que certains de nos amis aient été bloqués par les

positions de leur propre parti au niveau fédéral,

mais c'est dommage. En effet, cela rend plus

illisible notre position et cela la déforce.

Bruxelles, notre capitale, méritait d'être à la pointe

de ce combat démocratique pour la transparence et

Page 55: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

55 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

gemeenschappen weerspiegelt.

Mijnheer De Decker, misschien hebben we

inderdaad met vuur gespeeld - maar de federale

regering ook, door twee jaar lang niet naar de

gewesten te luisteren als die erop wezen dat de

Belgische regering misschien voor schut zou staan

als ze het CETA niet kon goedkeuren. Ze had de

gevraagde aanpassingen moeten bestuderen, want

die werden uiteindelijk allemaal doorgevoerd. Mijn

dank gaat uit naar degenen die zich daarvoor

hebben ingezet.

Als België weer bij de grote Europese naties wil

horen, moet het een federalisme ontwikkelen dat is

gebaseerd op respect, vertrouwen en

erkentelijkheid voor de kiezers. We moeten geloven

in de toekomst en stoppen met angst zaaien, want

angst is een slechte raadgever.

We hebben allen gezworen het grondwettelijke

principe dat alle machten uitgaan van de Natie na

te leven. De Natie bood ons de kans om voor het

eerst sinds lang het beste van onszelf te geven.

Hopelijk stellen we haar in de toekomst niet

opnieuw teleur.

(Applaus bij de meerderheid)

la renégociation. Comme je vous l'ai dit, ce

combat ne fait que commencer. Tout reste à faire

avec la ratification et l'avis de la Cour de justice de

l'Union européenne que nous attendrons avec

impatience.

Le document interprétatif a donc force obligatoire.

La dernière ligne du document que nous avons

reçu dit : "To this effect, it has legal force and a

binding character". C'est mis en toutes lettres. Ce

document a force juridique.

(Remarques de M. Vanhengel)

Mais oui, c'est possible, M. Vanhengel.

Il va falloir apprendre, durant les deux prochaines

années, à travailler ensemble pour que la position

de la Belgique relaye bien les préoccupations de

nos entités fédérées.

Vous avez raison, M. De Decker, peut-être avons-

nous joué avec le feu. Tout comme le niveau

fédéral qui, depuis deux ans, n'a pas pris le temps

d'écouter les Régions par rapport au risque que

nous encourions de nous ridiculiser si le CETA

n'était pas voté ! Peut-être convenait-il de prendre

la mesure de la modification qui était demandée.

Toutes les balises et modifications que nous avons

posées ont été rencontrées. Au final, nous

remercions les uns et les autres d'avoir fait cet

effort, en ce compris la Commission européenne.

Si la Belgique veut retrouver sa place parmi les

grandes nations européennes, elle devra construire

un fédéralisme basé sur le respect, la confiance et

la reconnaissance des citoyens qui nous ont élus et

mandatés par le biais d'un contrat à durée

déterminée. Il est temps de croire en l'avenir et de

cesser d'exacerber les peurs : de l'autre, de

l'étranger, de la concurrence, des entreprises, des

multinationales, des progrès technologiques,... La

peur est mauvaise conseillère.

Je terminerai en rappelant cette belle phrase de la

Constitution belge. Nous avons tous juré

d'observer le principe suivant : "Tous les pouvoirs

émanent de la Nation". C'est un beau jour pour

notre Nation, qui nous a montré le chemin,

mandaté, puis secoué, afin de nous permettre de

donner le meilleur de nous-mêmes depuis très

longtemps. Puissions-nous ne plus la décevoir à

l'avenir. C'est en tout cas le vœu que je formule.

Page 56: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 56

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

(Applaudissements sur les bancs de la majorité)

De voorzitter.- De heer Maingain heeft het woord.

De heer Fabian Maingain (DéFI) (in het Frans).-

Mijnheer de voorzitter, ik zal het kort houden, maar

ik hoop dat u voor mijn spreektijd rekening zult

houden met de vele onderbrekingen van de

Ecolofractie.

(Opmerkingen van de heer Maron)

Zoals de heer De Bock heeft opgemerkt, is dit geen

einde, maar een begin. Het nieuwe CETA houdt

rekening met een deel van onze eisen:

- Zo nodig kunnen plaatselijke autoriteiten het

beheer van publieke diensten weer in eigen handen

nemen;

- Openbare aanbestedingen mogen sociale en

milieuclausules bevatten;

- Het ziekenfondsensysteem kan behouden blijven.

Het CETA verhindert ons niet om onze eigen

regelgeving vast te leggen. Dat staat niet in de

interpretatieve verklaring, maar in artikel 8.9 van

afdeling II van het verdrag zelf: "Dat een partij,

onder meer door een wijziging van haar wetgeving,

regelgeving vaststelt op een wijze die een negatieve

uitwerking op een investering heeft of ingrijpt in de

verwachtingen van een investeerder, waaronder

zijn winstverwachtingen, vormt op zich geen

schending van een verplichting uit hoofde van deze

afdeling".

Wij moeten echter toezien op de correcte

interpretatie en toepassing van dat artikel.

Ons voorbehoud bij het verdrag betrof vooral de

clausule over de arbitragehoven, maar die werd op

een meer dan cosmetische manier bijgestuurd. Er

zullen permanente, onafhankelijke en onpartijdige

rechtbanken worden opgericht naar het voorbeeld

van het Europees Hof voor de Rechten van de

Mens. De rechters zullen door de staten worden

aangesteld en er is een beroepsprocedure mogelijk.

Gezien die verbeteringen zal de DéFI-fractie

vandaag de goedkeuring van het CETA steunen.

Het werk houdt hier evenwel niet op. Wij moeten

nog heel wat punten verder analyseren voor de

M. le président.- La parole est à M. Maingain.

M. Fabian Maingain (DéFI).- Monsieur le

président, je vais tenter d'être synthétique, mais je

suis certain que vous m'accorderez un temps de

parole rallongé proportionnellement aux

interruptions dues aux interventions du groupe

Ecolo.

(Remarques de M. Maron)

M. De Bock l'a dit, aujourd'hui, ce n'est pas la fin,

mais le début. Ce nouveau CETA, ce texte

amendé, apporte-t-il ou non des réponses à nos

réticences ? Il y a d'abord un travail important qui

a été réalisé.

Oui, ce texte répond à certaines de nos demandes

reprises dans les négociations. D'abord, il y a le

maintien de la possibilité pour les autorités locales

de reprendre si nécessaire la gestion de leurs

services publics. Il y a la possibilité d'inclure des

clauses sociales et environnementales dans les

marchés publics. Il y a la possibilité de maintenir

notre système de mutualités. Il y a des réponses et

du soutien aux PME.

Non, le CETA ne remet pas en question le droit de

réglementer. On se demande souvent qui a lu ou

pas le texte de ce traité. Je vais citer l'article 8.9 de

la Section II du CETA lui-même : "Il est entendu

que le simple fait qu'une partie exerce son droit de

réglementer, notamment par la modification de sa

législation, d'une manière qu'il y a des effets

défavorables sur un investissement ou qui interfère

avec les attentes d'un investisseur, y compris ses

attentes de profit, ne constitue pas une violation

d'une obligation prévue dans la présente partie".

Ce n'est pas la déclaration interprétative, ce n'est

pas l'avis d'un expert, c'est le texte du CETA lui-

même !

Il convenait néanmoins de s'assurer de la bonne

interprétation et de la bonne exécution de cet

article. C'est principalement sur l'aspect de la

clause du tribunal d'arbitrage que portaient nos

réserves dans ce traité CETA. Concrètement,

quelles sont les réponses apportées ?

Elles ne sont pas cosmétiques. Il s'agit notamment

de la mise en place de vrais tribunaux,

Page 57: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

57 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

ratificatie van het verdrag.

indépendants, impartiaux, permanents. Il s'agit

aussi de l'inspiration d'un principe de système

judiciaire public, à l'instar de la Cour européenne

des Droits de l'homme. Ce sont des juges nommés

par les États, avec des règles éthiques qui évitent

les conflits d'intérêts. Il s'agit encore du maintien

et de la mise en place d'un mécanisme d'appel.

Voilà les avancées obtenues, qui conduisent

aujourd’hui le groupe DéFI à soutenir le vote du

CETA.

La tâche ne s'arrête évidemment pas là, car il y a

encore du travail d'analyse et d'évaluation à faire

avant la ratification.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Gaat

het om een echte rechtbank? Kan een burger een

proces tegen een multinational aanspannen?

De heer Fabian Maingain (DéFI) (in het Frans).-

Er zal een internationale rechtbank worden

opgericht.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Wie

kan zich tot die rechtbank wenden?

De heer Fabian Maingain (DéFI) (in het Frans).-

Ik wil nogmaals benadrukken dat de ondertekening

van het verdrag geen eindpunt is.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- De

staten kunnen geen proces aanspannen tegen een

multinational?

De heer Fabian Maingain (DéFI) (in het Frans).-

Neen, maar de staten kunnen regels uitvaardigen.

Wij moeten waakzaam blijven ten opzichte van de

beloften die de Europese Commissie heeft gedaan,

onder meer met betrekking tot die internationale

rechtbank. Indien nodig kunnen wij alsnog

weigeren het verdrag te ratificeren als de

afgesproken voorwaarden en

voorzorgsmaatregelen niet worden nageleefd. Dat

zijn de waarborgen die wij tijdens de

onderhandelingen hebben bekomen.

De voorbije weken waren een belangrijk moment in

de Belgische, Europese en internationale politiek.

Ik ben het met de heer De Decker eens dat het

Europees Parlement meer gewicht zou moeten

krijgen. Dat parlement zou het werk moeten doen

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Est-ce un vrai

tribunal ? Un citoyen peut-il attaquer une

multinationale ?

M. Fabian Maingain (DéFI).- C'est la mise en

place d'un tribunal international.

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Qui peut aller devant

ce tribunal ?

M. Fabian Maingain (DéFI).- Je voudrais insister

sur le fait que nous ne sommes qu'au début de ce

traité et que la signature n'est pas une fin en soi.

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Les États ne peuvent

pas attaquer une multinationale qui leur poserait

problème.

M. Fabian Maingain (DéFI).- Non, mais les État

peuvent réglementer. C'est le plus important, car

c'est le rôle des pouvoirs publics.

Face aux engagements, nous tenons à rester

vigilants. Durant les deux prochaines années,

avant la ratification, si elle a lieu, il y a encore des

garde-fous. Il est évidemment nécessaire de rester

vigilant quant au respect des engagements pris par

la Commission européenne, notamment sur la

concrétisation de ce tribunal international.

La ratification n'aura lieu que si les conditions et

précautions que nous avons imposées sont

respectées. L'évaluation permanente des effets du

CETA d'ici la ratification nous permettra, si

nécessaire, de suspendre le traité. Voilà les

garanties fortes obtenues lors des négociations.

Page 58: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 58

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

dat het Waals Parlement heeft gedaan.

Wij hebben in dit dossier bewezen dat de

parlementen de spreekbuis van de burgers en

verenigingen kunnen zijn en aanzienlijke invloed

kunnen uitoefenen op de politieke en economische

besluitvorming.

(Applaus bij de meerderheid)

Les semaines que nous avons connues marquent

un momentum politique important dans la vie

belge, européenne et internationale. Il y aura un

avant et un après la négociation internationale sur

le CETA.

Comme l'a dit M. De Bock, il faudra qu'à l'avenir,

la définition des mandats reçoive l'aval des

parlements. Je rejoins M. De Decker quand il dit

que le Parlement européen devrait prendre

davantage de poids. J'aurais aimé que ce parlement

fasse le travail qu'a accompli le Parlement wallon.

Nous avons réaffirmé le rôle du pouvoir législatif,

alors que beaucoup prétendaient que celui qui

mène la danse, c'est le pouvoir exécutif. Ce dossier

a montré la capacité qu'ont les parlements de peser

sur la décision politique. Je suis convaincu qu'en

démocratie, les parlements et les élus peuvent être

le relais des citoyens et des associations, et peser

sur les décisions politiques et économiques.

(Applaudissements sur les bancs de la majorité)

De voorzitter.- De heer du Bus de Warnaffe heeft

het woord.

De heer André du Bus de Warnaffe (cdH) (in het

Frans).- De verklaring van het Koninkrijk België

die men ons vraagt te ondertekenen, is een stap

vooruit voor de democratie en verbindt zowel de

gewesten, de federale staat als de lidstaten, die

deze moeten ratificeren.

Voor ons is dit ten eerste het resultaat van een

intelligent en overtuigd ontwaken van de burger en

geen minachting zoals ik daarstraks bij de MR

hoorde. Ik begrijp niet hoe de heer De Decker op

zo'n manier over de burgers en de pers durft te

praten. Dat is verbazingwekkend.

(Applaus bij de cdH)

M. le président.- La parole est à M. du Bus de

Warnaffe.

M. André du Bus de Warnaffe (cdH).- Le CETA

n'est pas un jeu à somme nulle, où ce que les uns

ont gagné serait un leurre ou une croyance aux

yeux de ceux qui leur jettent un regard trop

condescendant.

La Déclaration du Royaume de Belgique, pour

laquelle on nous demande de procurer la

délégation de signature, représente une réelle

avancée démocratique, qui engage tout autant les

entités fédérées que le niveau fédéral et les États

membres, qui devront également la ratifier.

Pour nous, elle résulte d'abord d'un réveil citoyen

qui s'est déployé avec une intelligence de

conviction qui force le respect, et non pas une

forme de dédain comme je l'ai entendu tout à

l'heure dans la bouche de représentants du MR. Je

ne comprends pas, M. De Decker, comment vous

pouvez prononcer des mots de cette nature à

l'égard des citoyens et de la presse. Cela me sidère.

(Applaudissements sur les bancs du cdH)

De heer Armand De Decker (MR) (in het Frans).-

Dat komt omdat ik niet van leugens houd.

M. Armand De Decker (MR).- Parce que je

n'aime pas le mensonge.

Page 59: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

59 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

(Applaus bij de heer Van den Driessche)

De heer André du Bus de Warnaffe (cdH) (in het

Frans).- De verklaring van het Koninkrijk België is

het resultaat van een grote inzet van het parlement.

Ik dank de burgerbewegingen en de

parlementsleden die zich hiervoor hebben

ingespannen.

Ik begrijp diegenen die beweren dat er aan het

verdrag geen letter is gewijzigd. Het blijft echter

niet beperkt tot 390 pagina's. Er zijn ook 1.200

pagina's bijlagen, waarin de uitvoeringskracht van

het verdrag besloten ligt. De grootste vooruitgang

die met de Belgische verklaring wordt geboekt, is

dat alle Belgische regeringen nu de mogelijkheid

erkennen om de ratificeringsprocedure een halt toe

te roepen.

We zetten dit debat ongetwijfeld voort in de

commissie voor de Europese Aangelegenheden,

want er is nog veel waarop we dieper kunnen

ingaan.

Een ander positief punt schuilt in de bezwaren die

naar boven zijn gekomen, over de

arbitragemechanismen, de oorsprongsbenamingen,

de sociale normen en de landbouwnormen en de

vraag van de boeren om dezelfde bescherming te

krijgen als de Canadese boeren.

Ik betreur het behoud van een negatieve lijst. Het

cdH sprak zich duidelijk uit over de problemen die

dat met zich meebrengt.

De onderhandelingen van de voorbije dagen

leverden vier belangrijke verwezenlijkingen op.

Het systeem van de arbitragerechtbanken werd niet

afgevoerd, maar uitgehold, wat op hetzelfde

neerkomt. Daarmee winnen de parlementen en de

burgers het op de multinationals. Het systeem

treedt immers niet in werking, zolang het verdrag

niet is geratificeerd. Dat kan nog jaren duren.

Ondertussen moet de Europese Commissie het

systeem verbeteren door permanente

beroepsrechters aan te duiden in plaats van

zakenadvocaten. Gebeurt dat niet, dan keurt België

het verdrag niet goed.

Bovendien kan België sociale clausules en

milieugerelateerde clausules toevoegen aan

openbare aanbestedingen waaraan de Canadezen

(Applaudissements de M. Johan Van den

Driessche)

M. André du Bus de Warnaffe (cdH).- Cette

Déclaration du Royaume de Belgique résulte aussi

d'un travail parlementaire important. Je salue les

mouvements citoyens, ainsi que tous les

parlementaires qui se sont impliqués avec énergie

dans ce dossier. Certains d'entre eux ont même été

jusqu'à lire cet important et volumineux dossier.

Sur le fond, j'entends bien ceux qui disent que le

traité n'a pas changé d'un iota. Mais celui-ci se

réduirait-il à ces 390 pages ? La réponse est non,

évidemment. Comment considérer les 1.200 autres

pages qui en constituent les annexes et qui lui

confèrent toute sa force opérationnelle ? C'est

toute la différence entre une loi, ses

développements et ses arrêtés d'application. Le

tout forme cependant un ensemble cohérent.

L'avancée majeure reprise dans la déclaration

belge porte sur la possibilité, reconnue aux entités

fédérées, de mettre le holà durant la procédure de

ratification.

Dans le cas qui nous occupe, le débat ne sera pas

clos et nous aurons l'occasion de poursuivre nos

discussions en Commission des affaires

européennes. Je serai heureux de poursuivre les

échanges avec les uns et les autres, tant il est vrai

qu'il y a matière à approfondissements.

Les autres avancées rencontrent, en tout ou en

partie, les griefs tant dénoncés. Je pense aux

mécanismes d'arbitrage, aux appellations d'origine,

aux normes sociales et environnementales ou aux

agriculteurs, qui réclamaient le même régime de

sauvegarde que leurs collègues canadiens.

Comme d'autres, je regrette le maintien d'une liste

négative. Nous nous étions largement exprimés,

via notre résolution, au sujet des problèmes réels

que celle-ci génèrera.

J'évoquerai en quelques lignes quatre des

principaux grands acquis des négociations des

derniers jours :

- si le système de tribunal d'arbitrage n'est pas

abrogé, il est vidé de sa substance, ce qui revient

exactement au même. Les parlements et les

citoyens regagnent ce bras de fer face aux

multinationales. En effet, le système n'entrera pas

en vigueur tant que le traité ne sera pas ratifié.

Page 60: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 60

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

kunnen deelnemen. Dat was niet op die manier in

het verdrag opgenomen.

Kmo's krijgen steun als ze bij conflicten naar de

rechtbank willen stappen. Ook dat stond niet in het

verdrag. De procedures waren voor kmo's

onbetaalbaar en dus alleen voor multinationals

weggelegd.

Ten slotte vallen overheidsdiensten en

ziekenfondsen buiten het toepassingsgebied van het

verdrag, wat oorspronkelijk niet het geval was.

Beter nog: ook materie die ooit geprivatiseerd werd

of die aan een privébedrijf werd uitbesteed, kan als

een overheidsaangelegenheid worden beschouwd.

Los daarvan schuilt er nog een nieuwigheid in de

clausule voor de bescherming van

landbouwproducten, namelijk de mogelijkheid om

opnieuw douanerechten in te voeren om de lokale

productie te beschermen tegen een mogelijke

verstoring door de invoer vanuit Canada. In de

eerste versie van het verdrag konden alleen de

Canadezen dat.

De vraag is echter of de Franstalige partijen op

dezelfde manier hadden gereageerd als ze wel of

net niet in de federale of de Brusselse regering

hadden gezeten. Het zou intellectueel oneerlijk zijn

om te beweren dat we het antwoord op die vraag

kennen. We moeten echter vaststellen dat de manier

waarop onze instellingen zijn georganiseerd, hun

onafhankelijkheid en onze standpunten het debat

bepalen. En dat is een goede zaak, want de

onafhankelijkheid van de gewesten en

gemeenschappen van enerzijds de federale regering

en anderzijds elkaar, laat ruimte om kritiek te

geven en vooruitgang te boeken. Dat is gezond,

want het verhindert dat we collectief in slaap

vallen.

Brussel is dan ook niet op dezelfde manier dieper

ingegaan op het verdrag als Wallonië, aangezien

de gevoeligheden in de twee gewesten anders

liggen. Dat neemt niet weg dat we een aanzienlijke

vooruitgang hebben geboekt.

Ik wil niet provoceren, maar ik ben geneigd om de

Vlamingen te bedanken omdat ze zo vurig hebben

gepleit voor meer autonomie voor de gewesten.

Daarmee schiepen ze de voorwaarden voor een

debat tussen de gewesten onderling, waaruit een

bloeiende democratie zal voortvloeien.

Cela peut prendre plusieurs années, pendant

lesquelles, selon cet accord, la Commission doit

améliorer le système, notamment en désignant des

juges professionnels permanents payés par le

public, et non des avocats d'affaires. Sans cela, la

Belgique ne ratifiera pas le traité, lequel ne pourra

donc entrer en vigueur. C'est écrit noir sur blanc,

expressis verbis, dans la déclaration belge ;

- on pourra par ailleurs inclure des clauses sociales

et environnementales dans les marchés publics

ouverts aux Canadiens, ce qui n'était pas prévu de

cette manière dans le traité ;

- les PME seront soutenues pour avoir accès aux

tribunaux en cas de conflit, ce qui n'était pas prévu

dans le traité. Cela leur était tout aussi impossible

en raison de l'inaccessibilité financière des

procédures à activer. Celles-ci étaient réservées

aux multinationales, qui disposent des moyens

financiers importants nécessaires pour y accéder ;

- les services publics et les mutualités sont exclus

du champ d'application du traité, ce qui n'était pas

prévu initialement. Mieux, pourront être

considérées comme ressortant du secteur public

des matières qui avaient un jour été privatisées ou

qui font l'objet d'adjudications à des firmes

privées.

Enfin, à côté de cela, une autre nouveauté réside

dans la clause de sauvegarde pour les produits

agricoles. Il s'agit de la possibilité de remettre des

droits de douane pour protéger le lait, la viande ou

tout autre produit local qui serait déstabilisé par

l'arrivée de produits canadiens. Les Canadiens

pouvaient le faire dans le traité initial, mais pas

nous. C'est maintenant corrigé.

Mais, chers collègues, j'entends aussi ceux qui

posent les questions suivantes. Si le groupe Ecolo

avait partagé l'une de nos majorités, s'exprimerait-

il de la même manière ? Si le cdH, le PS et DéFI

avaient partagé le pouvoir au niveau fédéral,

aurions-nous orchestré le travail de la même

manière ? Si le MR détenait quelque portefeuille

dans nos Régions et Communauté, aurait-il

défendu la même position de déni par rapport aux

aspirations exprimées dans les entités fédérées ?

Prétendre que nous connaissons les réponses à ces

questions serait profondément injuste à l'égard de

la part d'honnêteté intellectuelle dont chacun peut

légitimement se targuer. Force est toutefois de

Page 61: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

61 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Alle voorwaarden waren vervuld om de

alarmsignalen uit de samenleving op te vangen, om

te luisteren naar de pleidooien en om in alle

legitimiteit deze verdragen tot op de bodem uit te

spitten.

Het zou goed zijn als we nu eens naar onszelf

keken. Het cdH pleitte in dit parlement

herhaaldelijk voor de oprichting van een

werkgroep waarin alle gewesten en

gemeenschappen vertegenwoordigd zijn en hun

standpunt kunnen verdedigen en analyseren om het

verder te ontwikkelen.

Het is kenmerkend dat de federale regering pas

interesse toonde in de standpunten en eisen van de

gewesten, toen ze riskeerde een verdrag niet in

naam van België te kunnen ondertekenen.

Uiteindelijk organiseerde ze de laatste dagen meer

vergaderingen dan in het hele voorbije jaar.

Het debat over CETA moet ons doen nadenken over

een structurele vorm van overleg die we in de

toekomst kunnen volgen, want er komen nog van

die verdragen. Daar moet de commissie voor de

Sociale Zaken aan voortwerken.

Ik ben mij ervan bewust dat in alle sereniteit enkel

in het algemeen belang werken een utopie is. Ging

de Europese Commissie zo snel in op een groot

aantal van onze vragen louter omdat we gelijk

hadden of wilde ze koste wat het kost dat het

verdrag werd geratificeerd?

Duitsland en Frankrijk hebben de Europese

Commissie onder druk gezet, omdat zij belang

hebben bij een snelle goedkeuring van het verdrag.

Bovendien bleek dat de Belgische eisen relevant en

in het belang van de Canada was. Ik betwijfel of we

in andere omstandigheden hetzelfde hadden kunnen

bereiken.

Het akkoord dat ons wordt voorgelegd, is niet het

resultaat van overleg tussen wijzen. Het vloeit voort

uit een krachtmeting tussen partijen met

uiteenlopende belangen. De Belgische

onderhandelaars moesten moedig zijn en een grote

overtuigingskracht aan de dag leggen.

Dankzij hen staat het algemeen belang centraal in

dit akkoord. Dit dossier geeft aanzien aan al wie

streeft naar een rechtvaardiger wereld, met betere

regels, die minder gedomineerd wordt door

multinationals die al te vaak onder de wet

constater que l'organisation de nos institutions,

leur indépendance et nos positions respectives

conditionnent de manière déterminante le débat.

Finalement, c'est fort heureux, car l'indépendance

dont jouissent aujourd'hui les entités fédérées à

l'égard du pouvoir fédéral, d'une part, et entre elles

d'autre part, est une source d'esprit critique et

d'avancée. Rien de plus stérile que le

ronronnement collectif et rien de plus salutaire

qu'une parole libérée !

C'est à ce point vrai que nous, à Bruxelles, n'avons

pas développé le même travail

d'approfondissement et d'analyse que nos

collègues wallons, parce que nous partagions, au

sein de notre majorité, des sensibilités à certains

égards différentes. Mais cela ne nous a pas

empêchés d'avancer sérieusement.

Je ne souhaite pas jouer au provocateur, mais j'ai

envie de dire merci à nos amis néerlandophones

d'avoir plaidé avec tant de vigueur pour davantage

d'autonomie régionale. In illo tempore, vous avez

tissé les conditions pour qu'émerge le débat

contradictoire, ferment d'une démocratie qui ne

demande qu'à s'épanouir.

Les conditions se sont trouvées un moment réunies

pour pouvoir entendre les signaux d'alarme lancés

par la société civile, pour écouter les plaidoyers

respectifs de ses composantes et pour approfondir,

avec toute la légitimité parlementaire, les tenants

et aboutissants de ces traités.

Bien sûr, en tant que membre du cdH, j'ai

suffisamment de légitimité pour défendre les

nouveaux acquis de ce dernier accord. Mais

n'aurions-nous pas davantage à gagner en opérant

un petit travail réflexif sur nous-mêmes ? À

plusieurs reprises, Monsieur le ministre, nous

avons plaidé ici pour la mise sur pied d'un groupe

de travail belgo-belge au sein duquel chacune des

entités fédérées serait représentée et pourrait

défendre son point de vue et l'analyser dans le but

de le faire progresser.

Il est d'ailleurs symptomatique - voire pathétique -

de constater qu'il a fallu que pèse sur le

gouvernement fédéral cette menace de ne pas

pouvoir signer au nom de la Belgique pour

qu'enfin, il daigne s'intéresser aux points de vue et

demandes des Régions, pourtant exprimés depuis

de nombreux mois. Il a alors tenu en quelques

jours plus de réunions qu'il n'en a tenu durant

Page 62: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 62

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

uitkomen.

Denkt u echt mijnheer De Decker, dat Paul-Henri

Spaak en Pierre Harmel zouden hebben gestreden

voor het technocratische Europa van vandaag?

Europa wordt gekenmerkt door verdragen die vijf

jaar lang ontoegankelijk bleven voor. Burgers en

beleidsmakers moesten in het verweer komen,

vooraleer ze ze mochten inzien.

De strijd voor een geamendeerd CETA-verdrag

past in het streven naar een rechtvaardig, solidair

en vruchtbaar Europa. Ze vormt ook een breuk met

het idee dat het beleid en de internationale

betrekkingen uitsluitend zijn weggelegd voor een

elite die zich zo belangrijk voelt dat ze geen

aandacht meer schenkt aan de vragen, meningen en

verwachtingen van de burger.

Het gemengde karakter van het verdrag slechts

enkele maanden voor de uiteindelijke

ondertekening erkennen, gaf duidelijk blijk van

minachting. Daardoor hadden de federale

entiteiten en de staten bijzonder weinig tijd om het

verdrag grondig te bestuderen.

De strijd beantwoordde misschien niet helemaal

aan ieders verwachtingen, maar de verschillende

partijen werden gerespecteerd en uiteindelijk werd

er een pact ondertekend dat getuigt van een nieuwe

visie, waarin de decennia geleden gestarte

economische, sociale, morele en ethische

deregulering in één klap van tafel werd geveegd.

Het goedgekeurde pact staat voor een beter

geregelde, menselijkere, rechtvaardigere

mondialisering die beter is afgestemd op de

waarden die alle wereldburgers meer waardigheid

verlenen.

Er zal ongetwijfeld sprake zijn van een Europa

voor en na het CETA. Europa zal een deel van zijn

technocratisch karakter verliezen en

democratischer worden. Het Europese project zal

aan kracht winnen ten gunste van alle Europeanen.

(Applaus bij de meerderheid)

l'année écoulée.

Ce dialogue retrouvé de manière ponctuelle sur ce

dossier du CETA doit nous inviter à retisser les

liens d'une concertation, structurelle cette fois,

pour préparer les échéances futures. Car il y aura

d'autres traités, évidemment ! Je souhaite d'ailleurs

que notre Commission des affaires sociales

poursuive ce travail d'exploration et d'échange.

Je me rends compte aujourd'hui que la sérénité

d'un travail répondant uniquement à l'intérêt

général n'est qu'une vision utopique, voire

romantique, de la chose. Nous jouons en

permanence dans un billard à trois bandes, au

minimum ! Si la Commission européenne a

souscrit si rapidement à une série importante de

nos demandes et de nos revendications, est-ce

uniquement parce que nous avions raison ? N'est-

ce pas parce qu'elle voulait aussi aboutir à une

ratification coûte que coûte ?

Elle a été poussée dans le dos par une Allemagne

et une France qui ont besoin d'avancées majeures

en cette matière. Par ailleurs, à l'analyse, les

nouvelles revendications belges ne manquaient pas

de pertinence et rencontraient surtout une partie

importante des intérêts des Canadiens. Aurions-

nous obtenu autant dans d'autres circonstances ? Je

n'en suis pas certain.

L'accord qui nous est soumis ne résulte pas d'une

discussion entre sages. Il résulte d'un bras de fer,

d'un rapport de forces entre des intérêts différents,

entre des intérêts à long terme et des intérêts à très

court terme. Ce rapport de forces a nécessité un

courage réel dans le chef de nos négociateurs,

portés par une force de conviction réelle.

Lorsque nous examinons le résultat, nous

constatons que l'intérêt général se trouve magnifié

dans cet accord. Au niveau européen, ce dossier

redonne du lustre, de l'éclat, à tous les militants qui

œuvrent pour un monde plus juste, mieux régulé,

moins dominé par les intérêts des multinationales,

qui échappent trop souvent à la force régulatrice

des États.

M. De Decker évoquait tout à l'heure Paul-Henri

Spaak et Pierre Harmel. Croyez-vous vraiment que

ces derniers auraient milité pour une Europe à ce

point technocratique, telle que nous la connaissons

aujourd'hui ? Elle se caractérise par des traités qui

ont été inaccessibles pendant cinq ans. Il a fallu un

Page 63: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

63 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

réveil citoyen important et un réveil politique

déterminant pour que nous ayons accès à ces

traités.

Le combat mené en faveur d'un CETA amendé

répond à l'ambition d'une Europe plus juste, plus

solidaire, plus féconde. Il marque aussi une

rupture, parce qu'il a rompu avec cette idée

détestable- mais et souvent pratiquée - que les

politiques et les relations internationales sont

exclusivement l'apanage d'une toute petite élite de

personnages qui se sentent à ce point importants

que les demandes, les opinions, les aspirations des

hommes et des femmes qui font le quotidien de

notre planète ne méritent guère la moindre

attention, la moindre écoute, pis, la moindre

estime.

C'était d'ailleurs une forme de dédain que de

reconnaître le caractère mixte du traité à quelques

mois de sa signature finale seulement. Cela a laissé

très peu de temps aux entités fédérées et aux États

pour s'impliquer avec la rigueur nécessaire dans

son analyse.

Si le combat mené ne répond pas à toutes les

attentes, il se solde par le respect de chacune des

parties et par la signature d'un pacte porteur d'une

vision nouvelle, celui d'un monde où le processus

entamé depuis des décennies de dérégulation

économique, sociale, morale et éthique vient de

s'enrayer d'un seul coup. Ce pacte valide l'idée

d'une mondialisation plus régulée, plus humaine,

plus juste et plus centrée sur ces valeurs qui nous

font grandir dans notre dignité d'homme, de

femme, dans notre dignité de citoyen du monde.

Au niveau européen, il y aura immanquablement

un avant et un après CETA. Avec sans doute un

peu moins de technocratie et davantage de

démocratie. Pour redonner vigueur au projet

européen et pour le plus grand bien de nos

concitoyens.

(Applaudissements sur les bancs de la majorité)

De voorzitter.- Mevrouw Grouwels heeft het

woord.

Mevrouw Brigitte Grouwels (CD&V).- Oef! Er is

een Belgisch compromis. De CD&V is opgelucht.

Er is met vuur gespeeld. Dat België dit verdrag niet

tijdig goedkeurde, heeft Brussel als Europese

M. le président.- La parole est à Mme Grouwels.

Mme Brigitte Grouwels (CD&V) (en

néerlandais).- Le CD&V est soulagé par le

compromis belge obtenu. En n'approuvant pas le

traité comme prévu, la Belgique a donné une

Page 64: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 64

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

hoofdstad en ook Europa zelf in een zeer negatief

daglicht gesteld, of we dat nu willen of niet. Dit

incident dreigt de positie van Europa in de wereld

te verzwakken. Europa dreigt steeds meer te

worden aanzien als een onbetrouwbare partner.

Het is bijna masochistisch. Europa schaadt zijn

eigen economische belangen en zijn eigen

werkgelegenheid. Brussel schaadt niet alleen zijn

economische belangen, maar ook zijn reputatie van

gastvrije Europese hoofdstad. Gelukkig is het

Brussels Hoofdstedelijk Gewest niet al te zeer op

de voorgrond gekomen in de recente discussies.

Wellicht heeft de heer Close gelijk dat de situatie

binnen meerderheid en oppositie en tussen de

Nederlands- en Franstaligen complex was, en dat in

Brussel wel de wil bestond om eruit te geraken. Dat

laatste is positief en wil ik graag benadrukken.

We hebben net van de minister-president een aantal

belangrijke elementen vernomen die in het CETA-

akkoord zaten en nog steeds zitten. De

actiegroepen, maar ook de overheden en de

Europese Commissie hebben daar de voorbije

maanden hard aan gewerkt. Naast het

ontwerpverdrag is er de belangrijke aanvullende

'letter of understanding', de interpretatieve nota.

Inzake de geschillenbeslechting is er een nieuw,

verbeterd systeem uitgewerkt. Canada heeft de

ontbrekende IAO-akkoorden geratificeerd. Het

middenveld heeft hard gestreden en mét resultaat.

De opmerkingen zijn niet in dovemansoren

gevallen, wat men ook zegt.

De CD&V-fractie steunt al langer het CETA-

handelsakkoord. Door het Belgisch compromis van

deze week is het verdrag er zeker niet op achteruit

gegaan. Voor ons was het compromis niet nodig,

maar dankzij het compromis is er nu een breder

draagvlak. Dat is positief.

Gelukkig is Canada het land waarmee we deze

discussie hebben gehad. Canada deelt meer dan

vele andere landen in de wereld de Europese

waarden. Canada is een land zoals België. De

Canadese overheid is er net zoals ons van overtuigd

dat de integratie in de mondiale economie tot meer

welvaart en innovatie zal leiden, maar Canada

vertrouwt ook sterk op de regulerende rol van de

overheid en op sterke en efficiënte

overheidsdiensten, met inbegrip van de door de

overheid gefinancierde overheidsdiensten. Canada

is dus een gelijkgezind land.

mauvaise image d'elle-même et cet incident risque

en outre d'affaiblir la position de l'Europe dans le

monde.

Bruxelles nuit ainsi à ses intérêts économiques,

mais ternit également sa réputation de capitale

européenne accueillante. Il est heureux que la

Région de Bruxelles-Capitale n'ait pas été trop

mise à l'avant-plan lors des récentes discussions.

Comme M. Close l'a souligné, la situation au sein

de la majorité et de l'opposition et entre

néerlandophones et francophones était peut-être

complexe. Toutefois, Bruxelles avait la volonté de

sortir de cette impasse, ce qui plaide en sa faveur.

Le ministre-président vient de nous expliquer

quelques éléments importants du CETA auxquels

les groupes d'action, les autorités et la

Commission européenne ont travaillé d'arrache-

pied ces derniers mois. Ce traité est accompagné

d'une note interprétative. Il prévoit aussi un

meilleur système pour le règlement des litiges,

d'autant que le Canada a ratifié les dernières

conventions de l'Organisation mondiale du Travail

(OIT). La société civile s'est battue farouchement

et sa voix a été entendue.

Le groupe CD&V soutient depuis longtemps le

CETA, qui ne se voit nullement amoindri par le

compromis belge. Bien qu'inutile selon nous, il a

eu pour effet positif d'élargir la base de soutien à

l'accord.

Le Canada partage les valeurs européennes bien

plus que de nombreux autres pays. Comme la

Belgique, il est convaincu que l'intégration dans

l'économie mondiale soutiendra la prospérité et

l'innovation et a foi dans le rôle régulateur des

pouvoirs publics et des services publics solides et

efficaces.

Heureusement, les Canadiens ont une attitude très

ouverte vis-à-vis de l'Europe. Ces derniers jours,

j'ai participé à une conférence internationale qui

accueillait de nombreux Canadiens. Même s'ils

m'ont interrogé sur ce qui se passait en Belgique

et sur la personne qui faisait barrage à l'accord, je

n'ai décelé aucune animosité chez eux. Je suis

convaincue que d'autres pays n'auraient pas réagi

de cette manière et que l'Europe en aurait pâti.

Étant capables aujourd'hui de conclure un accord

qui inspirera de futurs traités tels que le TTIP,

Page 65: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

65 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Gelukkig zijn Canadezen bijzonder open en

vriendelijk voor Europa. Zij zeggen dat ze ons de

verschrikkelijke verdenkingen ten aanzien van hun

bedoelingen, onder andere inzake mensenrechten,

niet kwalijk hebben genomen. Ik was de voorbije

dagen op een internationale conferentie waar onder

meer ook heel wat Canadezen aanwezig waren.

Natuurlijk hadden zij een heleboel vragen hadden

over wat er gaande was in België en wie er nu

precies dwars lag. Ik heb ervaren dat ze open en

vriendelijk blijven. Ik ben er ook van overtuigd dat

niet alle landen in de wereld op die manier

gereageerd zouden hebben. Dat zou Europa enorme

kansen en heel veel invloed gekost hebben.

Doordat we nu toch een akkoord kunnen sluiten,

dat de inspiratie moet vormen voor toekomstige

verdragen zoals TTIP, behouden we onze invloed

om de toon te zetten in de wereldwijde

handelsrelaties. Door CETA en straks ook andere

verdragen kunnen wij onze inzichten, waarden en

normen van tel laten zijn in internationale

handelsrelaties.

Andere grote landen zoals China trekken zich

vandaag niet al te veel aan van onze normen. Het

wilde kapitalisme waarvan grote Amerikaanse

multinationals bij momenten blijk geven, willen we

niet verder laten woekeren. Vandaar dat

internationale afspraken en regels nodig zijn, en die

zitten ook vervat in handelsverdragen.

De economische betrekkingen zijn wereldwijd

geëvolueerd. Kijk maar naar Azië, waar nieuwe

economische reuzen ontstaan. We willen ook met

Aziatische landen relaties ontwikkelen en dat kan

door handelsverdragen zoals CETA te sluiten.

Vrijhandelsakkoorden met normen en waarden

moeten werkgelegenheid scheppen en ervoor

zorgen dat kmo's toegang krijgen tot nieuwe

markten.

Neem bijvoorbeeld het handelsverdrag met Zuid-

Korea van enkele jaren geleden. Na vijf jaar is de

uitvoer naar Zuid-Korea met 55% toegenomen. Dat

is niet te onderschatten en toont aan welke

stimulans dergelijke akkoorden betekenen.

Daarnaast is er de vraag over wat er nu moet

gebeuren met de besluitvorming over toekomstige

gelijkaardige verdragen. Zal het zo blijven dat alle

deelstaatparlementen de Europese verdragen

moeten goedkeuren? Dat houdt heel wat gevaren in,

onder andere dat lokale of tijdelijke belangen het

nous pourrons continuer à jouer de notre influence

pour faire respecter nos visions, valeurs et normes

dans les relations commerciales internationales.

Nous ne voulons pas laisser se développer ce

capitalisme sauvage dont font montre les grandes

multinationales américaines. Des accords

internationaux et des règles sont donc nécessaires

pour le contrer.

Les relations économiques ont évolué au fil du

temps. L'Asie compte à présent des géants

économiques. Le développement des relations avec

les pays d'Asie passe aussi par des accords comme

le CETA, des accords de libre-échange empreints

de normes et de valeurs favorisant l'emploi et

permettant aux PME d'accéder à de nouveaux

marchés.

Prenons par exemple le traité commercial signé

avec la Corée du Sud. Après cinq ans

d'application, les exportations vers ce pays ont

augmenté de 55%.

D'autre part, il convient de s'interroger sur le

processus décisionnel relatif à de futurs traités

similaires. Tous les parlements d'États fédérés

devront-ils continuer à approuver les traités

européens ? C'est une pratique dangereuse, car

des intérêts locaux ou temporaires sont

susceptibles d'influencer le vote de ces parlements,

qui risquent alors de prendre l'Union européenne

en otage.

Nous avons vu, en l'occurrence, que moins de 1%

de la population européenne a tenu l'Europe à sa

merci. Est-ce cela la démocratie ?

Imaginez que le conseil provincial, qui bénéficie

actuellement de notre confiance pour prendre

certaines décisions, doive associer demain toutes

les communes à chaque décision. On imagine sans

mal le chaos qui en résulterait.

(Remarques de M. Vanhengel)

Il va de soi que la voix de la population de toutes

les régions doit être entendue. Les gouvernements

des États fédérés peuvent faire valoir leur opinion

au sein du Conseil européen, au travers de

nombreux groupes de concertation nationaux et

groupes de travail intercabinets. L'opinion de la

population peut trouver écho par l'intermédiaire

des députés européens. Pour ce qui est de la

Page 66: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 66

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

stemgedrag van die parlementen kunnen

beïnvloeden. Zij kunnen met andere woorden uit

eigenbelang de Europese Unie gijzelen. Is dat in de

huidige situatie democratisch te verantwoorden?

Strikt genomen heeft nog niet eens 1% van de

Europese bevolking heel Europa in zijn greep

gehouden. Kunnen we dat nog democratisch

noemen?

Vergelijk het eens met de provincieraad en stel u

voor dat die verplicht zou zijn om alle gemeenten

bij elke beslissing te betrekken. Iedereen kan zich

voorstellen waartoe zoiets zou kunnen leiden.

Vandaag krijgt de provincieraad ons vertrouwen

om over bepaalde zaken te beslissen. Dat woord

'vertrouwen' is heel belangrijk.

(Opmerkingen van de heer Vanhengel)

Uiteraard moet de stem van de bevolking van alle

regio's worden gehoord. Het huidige systeem is

echter niet zo slecht als men wil laten uitschijnen.

De deelstaatregeringen kunnen vandaag via talrijke

nationale overleggroepen en

interkabinettenwerkgroepen (IKW's) in de

Europese Raad hun zeg doen. Dat is op het

Europese regeringsniveau. De opinie van de

bevolking kan weerklank vinden via de Europese

volksvertegenwoordigers. Wat België betreft, zijn

alle deelstaten vertegenwoordigd in het Europees

Parlement. Waarom in de toekomst dit soort

beslissingen niet laten nemen door het Europees

Parlement? Waarom niet het vertrouwen geven aan

onze Europese volksvertegenwoordigers? Wij

zouden veel meer dan vandaag geneigd zijn om hen

te ontmoeten, te horen en te beïnvloeden.

De CD&V blijft de partijen die nog steeds heel

negatief staan tegenover het akkoord, oproepen om

nogmaals na te denken over de vele gevolgen voor

onze regio, ons land en voor Europa. Wij zijn

muren tussen landen aan het bouwen in plaats van

bruggen te slaan. Met wie zullen we nog handel

kunnen drijven volgens onze normen en

standaarden? Als wij onze nek niet uitsteken, zullen

anderen dat wel doen en hun criteria doen gelden.

Op alle vlakken zullen we worden beschouwd als

'quantité négligeable' als we niet tot een akkoord

komen.

De CD&V-fractie steunt het fiat van de Brusselse

regering voor de ondertekening van het CETA-

akkoord. Brussel moet 'ja' zeggen aan de federale

Belgique, tous les États fédérés sont représentés

au Parlement européen. Pourquoi ne pas laisser

prendre à l'avenir ces décisions par le Parlement

européen ? Pourquoi ne pas faire confiance à nos

députés européens ?

Le CD&V appelle les partis restant défavorables à

l'accord à réfléchir aux nombreux effets négatifs

qui en résulteraient pour notre Région, notre pays

et l'Europe. Si nous ne saisissons pas cette

opportunité, d'autres le feront en imposant leurs

propres critères. Nous serons considérés sur tous

les plans comme "quantité négligeable".

Le groupe CD&V soutient le "oui" du

gouvernement bruxellois à la signature du CETA

afin que la Belgique donne enfin son feu vert à la

Commission européenne. Le groupe CD&V tient à

préciser d'ores et déjà qu'il soutiendra la

ratification du CETA. Nous espérons qu'il ne sera

alors plus question d'accommodements.

(Applaudissements sur les bancs du CD&V, du

cdH et du MR)

Page 67: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

67 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

regering voor het CETA-verdrag, zodat België als

laatste land groen licht kan geven aan de Europese

Commissie. De CD&V-fractie wil nu al duidelijk

maken dat ze voor de ratificatie van het CETA-

verdrag is. Wij hopen dat er op dat ogenblik geen

geschipper meer zal zijn.

(Applaus bij de CD&V, de cdH en de MR)

De voorzitter.- De heer Lootens-Stael heeft het

woord.

De heer Dominiek Lootens-Stael (Vlaams

Belang).- Er is al veel gezegd over de inhoud van

het dossier. Ook in de commissie van vorige

maandag hebben wij een uitgebreid debat gehad

met de verschillende partijen. Helaas was de

regering er niet om te luisteren naar wat het

parlement te zeggen had en al evenmin om het

parlement in te lichten over de ontwikkelingen in

het dossier. Ook de door de Brusselse regering

afgevaardigde onderhandelaar bij de Europese

commissie, de heer Magnette, was er niet. Veel

konden we dus niet te weten komen. Jammer

genoeg nam de regering ook geen akte van wat de

diverse politieke partijen in dit parlement, en

bijgevolg de Brusselse bevolking, in dit debat

wilden inbrengen.

Over de meerwaarde van CETA is al heel veel

verteld. Er zijn ook al heel wat sprookjes over

verteld. Ik ga niet naar Montréal om Brusselse

chocolade te kopen, mevrouw Ampe. Of ik zou gek

moeten zijn. Wanneer ik naar het buitenland ga, wil

ik de producten leren kennen van het land dat ik

bezoek, wil ik weten wat daar op de markt te

verkrijgen is en wat die mensen daar ter plaatse

kunnen produceren. Ik ga niet naar Montréal om

Brussel te leren kennen.

Over jobs is ook al veel verteld. Ik heb diverse

collega's horen beweren dat het aantal jobs in de

Europese Unie verveelvoudigd zal worden dankzij

het CETA-verdrag. Nochtans zijn er ook

deskundigen die zeggen dat er op termijn in de

Europese Unie tienduizenden jobs verloren zullen

gaan als gevolg van dit internationaal akkoord en

de akkoorden die nog op ons zullen afkomen.

Wat is er gedaan om de kwaliteit van de

voedingsmiddelen en de consumptiegoederen die

vanuit Canada zullen worden ingevoerd, te

waarborgen? Om onze kmo's te beschermen? Om

M. le président.- La parole est à M. Lootens-

Stael.

M. Dominiek Lootens-Stael (Vlaams Belang) (en néerlandais).- Nous avons déjà mené un large

débat en commission, lundi dernier, avec les

différents partis. Malheureusement, le

gouvernement n'était pas présent pour écouter ce

que le parlement avait à dire et l'informer des

évolutions du dossier. Le négociateur délégué par

le gouvernement bruxellois, M. Magnette, n'était

pas là non plus.

On a déjà beaucoup parlé de la plus-value du

CETA. On a aussi beaucoup fabulé à ce sujet.

Mme Ampe, je ne vais pas à Montréal pour

acheter du chocolat bruxellois. Quand je vais à

l'étranger, je veux découvrir les produits locaux.

On a aussi beaucoup parlé des emplois. J'ai

entendu plusieurs collègues affirmer que le

nombre d'emplois dans l'Union européenne sera

multiplié grâce au CETA. Pourtant, certains

experts annoncent qu'à terme, des dizaines de

milliers d'emplois seront perdus dans l'Union

européenne en raison de cet accord international

et de ceux qui suivront.

Que fait-on pour garantir la qualité des denrées

alimentaires et des biens de consommation qui

seront importés du Canada ? Que fait-on pour

protéger nos PME, nos produits sur le marché

international, l'environnement ?

J'entends divers chefs de gouvernement et partis

politiques belges déclarer que rien n'a été changé

au traité. C'est exact. Il n'y a eu que quelques

ajouts, ici et là, à la déclaration interprétative.

Quant au fait que cette déclaration est qualifiée

d'instrument, ce qui est censé nous rassurer sur sa

valeur légale, pas mal d'experts juridiques en

doutent.

Nous devons également nous demander

Page 68: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 68

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

onze eigen producten op de internationale markt te

beschermen, mijnheer Close? Of om het milieu te

beschermen?

Ik hoor diverse Belgische politieke partijen en

regeringsleiders verklaren dat er niets aan het

verdrag is veranderd. Dat klopt. Er is alleen hier en

daar wat aan de interpretatieve verklaring

toegevoegd, of aan het interpretatieve instrument,

zoals sommigen het noemen. Het feit dat de

interpretatieve verklaring een instrument wordt

genoemd, moet ons ervan verzekeren dat ze kracht

van recht heeft, maar ook dat wordt door nogal wat

juridische experts in twijfel getrokken. Bovendien

was de tekst van het interpretatieve instrument

voordien vaak al vaag en sterk voor interpretatie

vatbaar, zodat je er alle richtingen mee uit kon.

Een andere vraag die wij ons vandaag moeten

stellen, is of het eindresultaat van de

onderhandelingen tegemoetkomt aan de resolutie

die dit parlement op 8 juli 2016 heeft goedgekeurd.

Ik denk het niet. Zijn de Europese burgers gehoord?

Ik denk het niet.

De heer De Decker pleitte er vandaag zelfs voor om

de burger nog minder te horen. Mevrouw Grouwels

is dezelfde mening toegedaan - zij pleit ervoor om

de deelstaten uit het debat uit te sluiten, om de

inspraak terug te schroeven. Met andere woorden,

wie zich dreigt te verzetten, wordt uitgesloten en

krijgt geen inspraak meer.

De democratie wordt zo nog meer afgezwakt dan in

de Europese besluitvorming al het geval is. Dat kan

tellen, als statement van de zogenaamde

democraten die u allen beweert te zijn. Hoe zit het

met de kmo's in het resultaat dat nu voorligt? Ook

wat dat betreft, heeft niemand mij kunnen

geruststellen.

Heren ministers, collega's, is het Vlaams Belang

tegen handel met Canada? Uiteraard niet. Ik denk

trouwens dat dat voor iedereen in dit halfrond geldt.

Zijn we kortweg tegen vrije handel? Neen,

uiteraard niet, maar wel tegen vrije handel tegen

elke prijs.

Omvat het verdrag ook positieve elementen?

Uiteraard, maar vaak worden goede dingen

rooskleurig en ongenuanceerd voorgesteld. Vaak

ook wegen de pluspunten niet op tegen de

negatieve elementen waaraan we ons mogen

aujourd'hui si le résultat final des négociations

rencontre la résolution adoptée par ce parlement

le 8 juillet 2016. Je ne le pense pas. Les citoyens

européens ont-ils été entendus ? Je ne le pense pas

non plus.

M. De Decker et Mme Grouwels ont même plaidé

aujourd'hui pour que le citoyen soit encore moins

entendu.

Le Vlaams Belang est-il contre le commerce avec

le Canada ? Bien sûr que non. Sommes-nous

contre le libre-échange ? Bien sûr que non, mais

nous sommes contre le libre-échange à n'importe

quel prix.

Le traité contient-il des éléments positifs ? Bien

sûr que oui, mais ces éléments sont souvent

enjolivés et présentés sans nuance. Souvent aussi,

ils ne font pas le poids face aux éléments négatifs

auxquels nous pouvons nous attendre.

Ce traité a été écrit sur mesure pour les

multinationales. Qu'en est-il de la souveraineté

des États membres et des peuples européens ?

Quid des intérêts de notre marché intérieur ?

Le CETA est né dans un climat de faux arguments,

à l'instar de ceux invoqués par Mme Grouwels qui

vient d'affirmer que plus aucune nation ne voudra

faire commerce avec l'Europe si nous

n'approuvons pas le CETA. Le commerce avec le

Canada serait à l'arrêt.

Ce discours me rappelle les discussions sur le

Brexit, qui devait littéralement faire sombrer

l'Angleterre dans l'océan. Les arguments utilisés

en Grande-Bretagne pour convaincre les

Britanniques de voter contre le Brexit nous sont

aujourd'hui resservis.

On profère des menaces et on fait du chantage.

Pas plus tard qu'aujourd'hui, j'ai entendu plus

d'une fois que, si nous n'adoptions pas le CETA,

l'Europe pourrait décider de déménager le siège

de l'Union européenne à Vienne. Est-ce le climat

dans lequel la "gentille Europe" nous demande

d'adopter un traité ?

Chers collègues, on a créé un climat qui sape la

Constitution et les lois. Mme Rutten, la présidente

de parti du ministre Vanhengel, estimait que l'État

fédéral belge devait passer outre le "non" de la

Wallonie pour imposer son "oui". Cela pose

Page 69: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

69 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

verwachten.

Dit verdrag is op maat van de multinationals

geschreven. Wat met de soevereiniteit van de

Europese lidstaten en de Europese volkeren? Wat

met de belangen van onze eigen, interne markt?

Het CETA-verdrag kwam tot stand in een sfeer van

valse argumenten. Zo beweerde mevrouw

Grouwels daarnet nog dat geen enkele natie nog

met Europa handel zal willen drijven als wij het

CETA-verdrag niet goedkeuren. De handel met

Canada zou stilvallen.

Dat discours doet mij denken aan de discussie rond

de brexit. Engeland zou als het ware in de oceaan

wegzinken als die brexit er kwam. Niemand zou

nog met Engeland nog handel willen drijven. De

argumenten die in Groot-Brittannië werden

gebruikt om de Britten ervan te overtuigen dat ze

tegen de brexit moesten stemmen, komen nu

opnieuw op tafel. Als we niet opletten, vergaat de

wereld binnenkort nog.

Er heerst een sfeer van verdachtmakingen. De

Canadezen zijn vriendelijke mensen. Niemand

heeft ooit het tegendeel beweerd. Degenen die

vragen hebben bij het CETA-verdrag, trekken de

vriendelijkheid van de Canadezen niet in twijfel,

want die heeft met dat hele verdrag niets te maken.

Er worden dreigementen geuit en er wordt

gechanteerd. Ik hoorde hier vandaag nog maar eens

dat als we het CETA-verdrag niet goedkeuren,

Europa mogelijk beslist om de hoofdzetel van de

Europese Unie naar Wenen te verhuizen. Is dat de

sfeer waarin het 'vriendelijke Europa' ons vraagt om

een verdrag goed te keuren? Voor dat soort

vrienden bedank ik eerlijk gezegd liever.

Collega's, er is een sfeer geschapen waarin de

Grondwet en de wetten overboord gegooid mogen

worden. Mevrouw Rutten, de partijvoorzitter van

minister Vanhengel, was van mening dat we

ondanks het neen van Wallonië moesten doorgaan.

Alle wetten terzijde schuivend moest de Belgische

federale staat volgens haar 'ja' zeggen tegen het

CETA-verdrag. Dat roept vragen op.

Er is een sfeer geschapen waarin sommigen vinden

dat Wallonië maar uit de EU moet stappen. Iemand

die binnen de EU bepaalde zaken kritisch durft te

benaderen en zich durft te verzetten tegen bepaalde

maatregelen, moet eruit worden gesmeten. Ik denk

question.

On a créé un climat où certains trouvent que la

Wallonie n'a qu'à sortir de l'UE. Celui qui ose

critiquer et s'opposer à certaines mesures au sein

de l'UE doit être mis à la porte. Tel est le climat

dans lequel le CETA est né.

Qui est le grand perdant, outre les PME, les

agriculteurs et les ouvriers ? Certainement l'Union

européenne, dont la crédibilité en prend une

nouvelle fois pour son grade.

Mais le plus grand perdant, cependant, selon moi,

c'est à nouveau le monde politique. La Wallonie

n'a pas cédé pendant une semaine et a fini par

retourner sa veste sous la pression du Moloch

européen. En fait, le traité a été approuvé tel qu'il

se présentait une semaine plus tôt.

Chers collègues, certains se font peut-être une

fausse joie. Nous, pas. Le Vlaams Belang

continuera à défendre les intérêts de nos PME, de

nos agriculteurs et de nos ouvriers.

(Remarques de M. Vanhengel)

M. Vanhengel, le Vlaams Belang est plus

populaire que vous ne le pensez et sera peut-être

même plus populaire que l'Open Vld aux

prochaines élections.

(Rumeurs)

Chers collègues, le CETA en l'état actuel ne nous

apporte rien. Il n'a pas été adapté comme il le

fallait. Il ne rencontre pas la résolution adoptée en

juillet par le parlement bruxellois. Je serai dès

lors très surpris que les partis qui l'ont adoptée

afin d'imposer certaines conditions au CETA,

donnent aujourd'hui leur feu vert à un accord qui

ne répond pas à ces conditions.

Page 70: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 70

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

onmiddellijk aan Hongarije dat zich tegen het

spreidingsplan van de gelukzoekers en de

vluchtelingen wilde verzetten. De Luxemburgse

minister van Buitenlandse Zaken zei toen dat

Hongarije uit de EU moest worden gezet. Dat is een

fijne sfeer. Iemand die kritiek durft geven en niet

akkoord gaat met wat wordt gedicteerd, moet er

maar worden uitgesmeten. Dat is de sfeer waarin

het CETA-akkoord tot stand is gekomen.

Wie is de grote verliezer, naast de kmo's, de

landbouwers en de arbeiders? Zeker ook de

Europese Unie. Haar geloofwaardigheid heeft eens

te meer een flinke knauw gekregen. Blijkbaar wil

de EU geen democratie en niet al te veel inspraak.

De grootste verliezer in dit verhaal is echter

volgens mij andermaal de politiek. Wat onthouden

de mensen van dit verhaal? Wallonië hield het been

een week stijf en ging dan onder druk van de

Europese moloch toch maar overstag. In feite wordt

het verdrag goedgekeurd zoals het een week

geleden voorlag.

Dat is wat er overblijft: een zware knauw in de

politieke geloofwaardigheid. Er is een theaterstuk

opgevoerd, maar in feite gaan we gewoon door met

wat er was vooropgesteld.

Collega's, sommigen zijn misschien blij met een

dode mus. Wij niet. Het Vlaams Belang blijft

opkomen voor de belangen van onze kmo's, onze

landbouwers en onze arbeiders.

(Opmerkingen van de heer Vanhengel)

Mijnheer Vanhengel, het Vlaams Belang is

populairder dan u denkt. Bij de volgende

verkiezingen zou weleens kunnen blijken dat het

Vlaams Belang populairder is dan de Open Vld.

(Rumoer)

Collega's, wij zijn niet gebaat met het CETA-

verdrag in zijn huidige vorm. Het is niet bijgestuurd

zoals nodig was. Het komt niet tegemoet aan de

resolutie die in juli door het Brussels parlement

werd goedgekeurd. Het zou me dan ook sterk

verwonderen dat de partijen die in juli 2016 een

resolutie goedkeurden teneinde bepaalde

voorwaarden op te leggen voor het CETA-verdrag,

vandaag hun fiat geven aan een overeenkomst die

niet aan deze voorwaarden voldoet.

Page 71: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

71 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

De voorzitter.- Mevrouw El Bakri heeft het woord.

Mevrouw Mathilde El Bakri (PTB*PVDA-GO!) (in het Frans).- Volgens bepaalde

meerderheidsleden wilt u met het CETA bouwen

aan het Europa van de burgers. Dat is bijzonder

ironisch. U hebt het over een Europa van de

burgers, maar u luistert niet naar hen. Wij willen

eveneens een Europa van de burgers, maar met dat

verschil dat wij de burgers bij dat proces willen

betrekken.

Dat is de reden waarom ik vanmiddag de militanten

heb ontmoet die voor ons parlement hun

ongenoegen over het CETA kwamen uiten. Zij

denken totaal anders over het CETA en de nieuwe

teksten die voorliggen.

Ik vertrouw meer op de duizenden burgers die zich

in Europa en Canada hebben gemobiliseerd dan op

uw verklaringen! Zonder hen zouden we niet staan

waar we vandaag staan. Zonder hen zou er geen

democratisch debat zijn geweest, noch hier, noch in

het Waals Parlement. Zij hebben ons geleerd dat

een grote mobilisatie het mogelijk maakt om dingen

te veranderen.

Die mobilisatie staat in schril contrast met het

bijzonder antidemocratisch en autoritair beleid,

waarvan de Europese Unie nogmaals blijk heeft

gegeven. Zij geeft het volk uiteindelijk geen enkele

beslissingsmacht.

Waarom zouden wij het ultimatum van de Europese

Commissie moeten aanvaarden? Waarom is alles

plots zo dringend? Vorige week zeiden de PS en het

cdH nog dat er geen tijdsdruk was. En zij hadden

gelijk. De onderhandelingen over het CETA zijn al

zeven jaar aan de gang. Ik zie dus niet in waarom

het parlement de teksten plots zo snel zou moeten

goedkeuren

De onderhandelingen zijn bovendien op een heel

ondoorzichtige en antidemocratische manier

verlopen. De meerderheidspartijen beweren dat het

om een nieuw CETA gaat. Als dat zo is, hadden wij

nieuwe effectenstudies kunnen vragen. In plaats

daarvan werden wij gisterenavond per e-mail

verwittigd dat wij ons amper 24 uur later over die

nieuwe teksten moesten uitspreken.

De burgerbewegingen hebben gisteren duidelijk

meegegeven dat zij tijd nodig hebben om de nieuwe

teksten grondig te analyseren. Waarom speelt u het

M. le président.- La parole est à Mme El Bakri.

Mme Mathilde El Bakri (PTB*PVDA-GO!).-

J'ai entendu certains membres de la majorité dire

que votre objectif est de construire, par le biais du

CETA, l'Europe des citoyens. C'est un comble !

Vous faites en effet référence à une Europe des

citoyens, mais sans les citoyens ! C'est sur ce point

que mon groupe diffère des vôtres. Nous voulons

également construire cette Europe des citoyens, à

la nuance près que nous voulons inclure ces

derniers dans le processus !

C'est la raison pour laquelle, à 14 heures, j'ai pris

le temps d'aller à la rencontre des militants

opposés au CETA rassemblés devant notre

parlement. Ils ne sont pas du tout de votre avis

concernant le CETA et les nouveaux textes qui

sont sur la table.

J'ai tendance à davantage me fier à ces milliers de

citoyens mobilisés à travers l'Europe et le Canada

qu'à vos déclarations ! Sans eux, nous n'en serions

pas là et aucun débat démocratique n'aurait jamais

eu lieu, ni ici, ni au Parlement wallon. Nous

pouvons tirer une belle leçon de démocratie de ce

mouvement citoyen associatif, qui nous a montré

qu'il était possible de faire bouger les lignes par la

mobilisation.

Mais cette mobilisation, si large, diversifiée et

tenace qu'elle ait pu être, contraste avec le

caractère profondément antidémocratique et

autoritaire dont l'Union européenne fait preuve une

fois de plus. Après l'épisode du référendum en

France et aux Pays-Bas en 2005, après

l'écrasement de la Grèce l'année passée, nous voici

face à un nouveau tour de force des autorités

européennes. Celles-ci ne laissent finalement

aucun pouvoir décisionnel au peuple.

Pourquoi devons-nous tout à coup accepter

l'ultimatum de la Commission européenne ?

Pourquoi est-ce devenu soudainement si urgent,

alors que la semaine passée, PS et cdH

s'accordaient pour dire que rien ne pressait ? Et ils

avaient entièrement raison. Cela fait sept ans que

nous discutons du CETA. Je ne vois pas pourquoi

il nous faut voter des textes en urgence du jour au

lendemain !

Voilà sept ans également que le CETA est négocié

dans des conditions opaques et antidémocratiques.

Aujourd'hui, il nous faut voter dans la précipitation

Page 72: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 72

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

spel van de Europese Commissie mee? Wat hebt u

erbij te winnen dat er geen democratisch debat in

het parlement en bij de burgers plaatsvindt? Wat de

Europese Commissie vandaag met de Belgische

parlementen doet, is precies hetzelfde als wat de

trojka een jaar geleden met Griekenland heeft

gedaan, namelijk een ultimatum stellen!

Het lijkt mij weinig waarschijnlijk dat u er in

24 uur met 37 bladzijden in slaagt om een slecht

verdrag van 1.600 bladzijden, waarover zeven jaar

werd onderhandeld, grondig te veranderen.

Door het CETA vandaag overhaast goed te laten

keuren, maakt u een einde aan de burgermobilisatie

die de voorbije maanden en jaren in België en de

rest van de wereld is ontstaan.

De PS zegt dat het om een nieuw CETA gaat en dat

er een aanzienlijke vooruitgang is geboekt. In

zekere zin is dat zo, aangezien Wallonië en Brussel

een felle strijd hebben geleverd en een doorbraak

hebben bereikt. Wij hebben beloftes en

verbintenissen bekomen, maar wij mogen de

draagwijdte ervan niet overschatten. Wat zal er

bijvoorbeeld gebeuren als het Europees Hof van

Justitie oordeelt dat de arbitragerechtbanken niet

in strijd zijn met het Europees recht?

(Opmerkingen van de heer Vervoort)

De heer Vervoort bevestigt dat het gewest niet echt

tegen die arbitragerechtbanken gekant is!

(Rumoer)

alors que, des années durant, vous avez vous-

même demandé des études d'incidences sur le

sujet. Les partis de la majorité affirment qu'il s'agit

d'un nouveau CETA. Dès lors, si tel est le cas,

nous aurions pu aller au bout de cette logique et

demander de nouvelles études d'incidences sur ce

nouveau texte.

À l'inverse, un accord a été conclu hier vers midi.

Nous avons été convoqués par courriel hier soir et

nous devons nous prononcer dans la précipitation,

en moins de 24 heures, sur la base des textes qui

nous ont été envoyés.

Hier pourtant, à l'occasion du rassemblement

citoyen organisé au rond-point Schuman, tous les

acteurs de la société civile s'accordaient pour dire

qu'ils avaient besoin de temps pour analyser ces

textes sérieusement et en profondeur. Pourquoi,

tout à coup, acceptez-vous de jouer le jeu de la

Commission européenne ? Qu'avez-vous à gagner

à éviter à ce point qu'un réel débat démocratique

soit mené au sein du parlement et de la société

civile ? Ce que la Commission européenne fait

aujourd'hui avec les parlements belges, c'est

exactement ce que la Troïka a fait vis-à-vis de la

Grèce il y a un an, en lui posant un ultimatum !

Si, par un coup de baguette magique d'un peu plus

37 pages, vous parvenez en moins de 24 heures à

transformer un mauvais traité de 1.600 pages qui a

été négocié pendant sept ans environ, il faudra

m'expliquer votre méthode. C'est

incompréhensible.

En faisant adopter le CETA aujourd'hui dans la

précipitation, vous portez la responsabilité de

l'arrêt des mobilisations citoyennes mises en place

depuis des mois, voire des années, en Belgique et

ailleurs. Je pense à l'Allemagne il y a quelques

semaines, ou encore aux Pays-Bas le week-end

dernier.

Quant au fond, on entend le PS nous dire qu'un

nouveau CETA est sur la table des discussions.

Voyons donc s'il y a bel et bien des avancées en la

matière. En un sens, c'est le cas, car la Wallonie et

Bruxelles se sont battues et personne ne remet cela

en cause. Nous avons ouvert une brèche et c'est

positif. Par ailleurs, des promesses ont été faites et

des engagements ont été pris. Il ne se trouvera

personne ici pour en sous-estimer la portée. À

l'inverse, il convient de ne pas les surestimer non

plus.

Page 73: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

73 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

De heer Rudi Vervoort, minister-president (in

het Frans).- Dat is niet wat ik heb gezegd. Wij

zitten hier niet in een algemene vergadering van de

PTB.

Mevrouw Mathilde El Bakri (PTB*PVDA-GO!) (in het Frans).- Ik heb u gevraagd of die

rechtbanken compatibel met ons systeem waren,

maar u ligt blijkbaar niet wakker van ethische

kwesties.

De heer Rudi Vervoort, minister-president (in

het Frans).- Dankzij de onderhandelingen werd het

mechanisme van de arbitragerechtbanken

fundamenteel gewijzigd. Dat mechanisme zal

worden bekrachtigd. Niets meer of niets minder.

Malgré les avancées réalisées, comme

l'engagement nous permettant de consulter la Cour

européenne de justice sur la compatibilité des

cours d'arbitrage avec le droit européen ou la

reconnaissance formelle d'un certain nombre de

principes et d'engagements portant notamment sur

la sécurité et l'assurance sociale, de sérieuses

questions demeurent. Qu'arrivera-t-il si la Cour

européenne en venait à confirmer la compatibilité

des cours d'arbitrage avec le droit européen ?

(Remarques de M. Vervoort)

M. Vervoort nous confirme donc que nous ne

sommes pas vraiment opposés à ces dernières !

(Rumeurs)

M. Rudi Vervoort, ministre-président.- Ce n'est

pas ce que j'ai dit ! Nous ne sommes pas à une

assemblée générale du PTB*PVDA-GO! !

Mme Mathilde El Bakri (PTB*PVDA-GO!).- Je

vous ai demandé si c'était ou non compatible, mais

les questions éthiques vous passent au-dessus de la

tête !

M. Rudi Vervoort, ministre-président.- Ce sont

là les vieilles recettes éprouvées de votre

formation politique, mais ce n'est pas ce que j'ai

dit ! Le mécanisme que nous avons négocié

aujourd'hui pour changer fondamentalement les

tribunaux arbitraux sera validé, ni plus ni moins.

Mevrouw Mathilde El Bakri (PTB*PVDA-GO!) (in het Frans).- Wij vinden het onaanvaardbaar dat

er een uitzonderingsrecht wordt ingevoerd voor

multinationals, die zich daarvan kunnen bedienen

om zich tegen staten te keren. Het systeem werkt

maar in één richting, want staten kunnen het niet

gebruiken om zich tegen multinationals te

verweren.

(Opmerkingen van de heren Vervoort en Clerfayt)

Heren, ik onthoud dat staten volgens u machtiger

zijn dan multinationals.

De heer Michaël Verbauwhede (PTB*PVDA-

GO!) (in het Frans).- Staten voeren regelgeving in,

Mme Mathilde El Bakri (PTB*PVDA-GO!).-

Pour nous, il est inimaginable d'accepter le

principe d'une justice d'exception. En effet, cette

justice est réservée aux multinationales. Elles

pourront attaquer les États, alors que les États, eux,

n'auront pas cette possibilité. C'est un mécanisme

unidirectionnel.

(Remarques de MM. Vervoort et Clerfayt)

Je note, Messieurs, que vous jugez que les États

sont plus puissants que les multinationales.

M. Michaël Verbauwhede (PTB*PVDA-GO!).-

Les États réglementent, mais cela n'empêchent

Page 74: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 74

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

maar sluitingen van bedrijven als Caterpillar

kunnen daar duidelijk niet mee worden verhinderd.

(Samenspraak)

visiblement pas des fermetures comme celle de

Caterpillar.

(Colloques)

Mevrouw Mathilde El Bakri (PTB*PVDA-GO!) (in het Frans).- Ik begrijp niet goed waarop u zich

baseert om te beweren dat de onafhankelijkheid van

de rechters wordt gegarandeerd. Naar verluidt

zullen die rechters worden benoemd door de

Europese Unie, maar dat stelt me niet helemaal

gerust. Het gaat in dit stadium ook slechts om

beloftes.

Verder veranderen die benoemingen ook niets aan

het feit dat er een uitzonderingsrecht op maat van

multinationals wordt ingevoerd. Waarom zou een

multinational een staat mogen aanvallen en is het

omgekeerde onmogelijk? Waarom zouden onze

rechtbanken niet bevoegd zijn? Dat was de grootste

bekommernis van de burgerbeweging.

(Opmerkingen van de heer Clerfayt)

Is onze rechtspraak opeens niet meer betrouwbaar?

Wij werken al 187 jaar samen met Canada en

hebben ons daarbij altijd op de wetgeving van

beide landen gebaseerd.

De heer Armand De Decker (MR) (in het Frans).-

Er bestaan al meer dan duizend verdragen met

arbitrageclausules.

Mevrouw Mathilde El Bakri (PTB*PVDA-GO!) (in het Frans).- Europa kondigt ook ethische

vereisten aan. De Europese Commissie

interpreteert begrippen als 'onafhankelijkheid' en

'ethiek' echter op een twijfelachtige manier. Het

voorbeeld van oud-voorzitter van de Europese

Commissie Barroso die adviseur werd van de

zakenbank Goldman Sachs behoeft geen verdere

uitleg.

Het is goed dat er verbintenissen worden

aangegaan, maar aan bepaalde eisen van de

resolutie die dit parlement heeft aangenomen,

wordt nog steeds niet tegemoetgekomen. In de

resolutie van juli over het CETA stond dat onze

openbare diensten zouden worden beschermd tegen

elke vorm van liberalisering. Het was de bedoeling

om zo het onderwijs, de gezondheidszorg, de

sociale en culturele diensten, de waterdistributie en

Mme Mathilde El Bakri (PTB*PVDA-GO!).-

En ce qui concerne l'engagement sur

l'indépendance des juges, je ne suis pas certaine de

comprendre exactement sur quelles garanties vous

vous appuyez pour nous affirmer que cette

indépendance sera respectée. J'entends dire que les

juges seront nommés par l'Union européenne.

Personnellement, cela ne me rassure pas vraiment.

De plus, à ce stade, il ne s'agit que de promesses.

Par ailleurs, cela ne change rien au fait qu'il s'agit

d'une juridiction d'exception, pensée sur mesure

pour les multinationales. Pourquoi devrions-nous

permettre à une multinationale d'attaquer un État

tout en interdisant l'inverse ? Pourquoi ne pas

passer par nos juridictions ? C'était le cœur des

revendications et de la mobilisation citoyenne.

(Remarques de M. Clerfayt)

Nos juridictions ne seraient-elles pas fiables ?

Nous fonctionnons depuis 187 ans avec le Canada

sur la base de nos juridictions, mais là, tout à coup,

elles ne seraient plus fiables.

M. Armand De Decker (MR).- Il existe déjà plus

de mille traités avec des clauses d'arbitrage.

Mme Mathilde El Bakri (PTB*PVDA-GO!).-

L'Europe s'engage aussi à mettre en place des

exigences éthiques. Quand on parle d'éthique au

niveau de la Commission européenne, ça

m'interpelle toujours. En effet, l’interprétation que

la Commission européenne a de l'indépendance et

des principes éthiques me semble douteuse, et

souvent subjective. Il suffit de prendre l'exemple

de José Manuel Barroso et Goldman Sachs et tout

est dit.

Si des engagements sont pris, c'est très bien, mais

certaines balises qui étaient définies dans la

résolution que nous avons votée au sein de ce

parlement ne sont toujours pas rencontrées. En

effet, dans la résolution de juillet relative au

CETA, il était question de protéger nos services

publics de toute libéralisation, afin de protéger les

services éducatifs, sociaux, de santé, culturels, de

Page 75: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

75 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

de ziekenfondsen te beschermen.

distribution d'eau ou encore les mutualités.

Daar wordt het ingewikkeld. De staten kunnen

namelijk zelf bepalen wat een openbare dienst is.

Voor activiteiten die niet commercieel zijn of

waarbij er geen concurrentie is, geldt het CETA

niet. Deze bepaling is onduidelijk en zeer beperkt,

net zoals heel wat andere bepalingen in de tekst.

Het is de vraag of de interpretatieve verklaring al

dan niet in tegenspraak zal zijn met de tekst van het

CETA-verdrag. Bovendien erkent iedereen dat er

negatieve lijsten bestaan, nietwaar mijnheer

Vervoort?

De heer Rudi Vervoort, minister-president (in

het Frans).- Zo is het welletjes. Ik ben zeer

tevreden.

Mevrouw Mathilde El Bakri (PTB*PVDA-GO!) (in het Frans).- Daar wringt de schoen.

(Samenspraak)

De negatieve lijsten blijven bestaan. Als we de

openbare diensten willen beschermen, mogen we

daar niet mee akkoord gaan. Het probleem is

namelijk dat alles wordt geliberaliseerd, behalve de

uitzonderingen die op de negatieve lijsten staan.

(Opmerkingen van de heer Vervoort)

U verwijst naar de tweede alinea van artikel 31 van

het Verdrag van Wenen inzake het verdragenrecht,

die stelt dat voor de interpretatie van een verdrag

rekening moet worden gehouden met de context.

Afgezien van de tekst van het verdrag zelf, met

inbegrip van de preambules en bijlagen, moet dus

elk akkoord dat te maken heeft met het verdrag in

rekening worden genomen. Alle documenten die

door de betrokken partijen werden goedgekeurd,

horen bij de context van het verdrag.

U hebt het altijd maar over de tweede alinea, maar

vergeet de eerste. Daarin staat namelijk dat een

verdrag te goeder trouw moet worden

geïnterpreteerd, overeenkomstig de gewone

C'est là que les choses se compliquent. Les États

pourront effectivement continuer à définir ce

qu'est un service public. Toujours selon la même

note, les services exclus du CETA dans le cadre de

l'activité gouvernementale sont définis comme "les

activités qui ne sont menées ni sur une base

commerciale, ni en compétition avec un ou

plusieurs opérateurs économiques". Cette

définition est floue et extrêmement limitée. C'est là

que réside le principal problème. En effet, les

définitions présentes dans le texte ne sont ni assez

claires, ni assez précises pour englober toutes les

activités publiques actuelles et à venir.

La question est de savoir si la stipulation de

l'instrument interprétatif sera ou non en

contradiction avec la définition du traité même.

D'autant que tout le monde a reconnu que les listes

négatives subsistent, n'en déplaise à M. Vervoort.

M. Rudi Vervoort, ministre-président.- Cessez

vos manipulations, je suis très content !

Mme Mathilde El Bakri (PTB*PVDA-GO!).-

C'est là que le bât blesse, car tout est lié.

(Colloques)

Les listes négatives subsistent. Ainsi, par

définition, le traité empêchera nos États de pouvoir

évoluer sur la définition des services publics. Si

l'on veut protéger ces derniers, c'est le principe

même des listes négatives qu'il convient de revoir

et refuser en tant que tel ! Le problème est que tout

est libéralisé, sauf ce qui figure sur les listes

négatives !

(Remarques de M. Vervoort)

Vous me parlez de l'article 31 de la Convention de

Vienne sur le droit des traités. La seule chose qui

est citée lorsque l'on parle de cet article est le

paragraphe 2, qui dit que "Au sens de

l'interprétation d'un traité, le contexte comprend,

outre le texte préambule et annexes inclus, tout

accord ayant rapport au traité et qui est intervenu

entre toutes les parties à l'occasion de la

conclusion du traité". Par ailleurs, le contexte

comprend tout instrument établi par une ou

plusieurs parties à l'occasion de la conclusion du

traité et accepté par les autres parties en tant

Page 76: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 76

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

betekenis van de termen van het verdrag in hun

context en in het licht van het voorwerp en het doel

van het verdrag. Wat verstaat u onder het voorwerp

en het doel van het CETA?

qu'instrument ayant rapport au traité.

Vous nous parlez sans cesse du paragraphe 2, mais

vous oubliez de mentionner le paragraphe 1, qui

précise : "Un traité doit être interprété de bonne foi

suivant le sens ordinaire à attribuer aux termes du

traité dans leur contexte et à la lumière de son

objectif et de son but." Je vous pose donc la

question : quels sont l'objectif et le but du CETA ?

De heer Armand De Decker (MR) (in het Frans).-

Dergelijke bewoordingen vindt u ook terug in onze

nationale wetgeving.

Mevrouw Mathilde El Bakri (PTB*PVDA-GO!) (in het Frans).- Hebben de verklaringen bij het

verdrag dezelfde juridische waarde als de tekst van

het verdrag zelf? Als de tekst van het verdrag en de

interpretatieve verklaring elkaar zouden

tegenspreken, geldt de tekst van het verdrag dan?

Mevrouw Lepièce van het advocatenkantoor CMS

De Backer vraagt zich dat ook af. Wie hakt de

knoop door in het geval van tegenstrijdigheden

tussen de teksten?

Een van uw argumenten is dat we de stekker altijd

kunnen uittrekken als zou blijken dat het CETA

nefaste gevolgen heeft. Nu ik de analyses en

bezwaren van verenigingen en vakbonden heb

gelezen, vraag ik me af waarom we de stekker

überhaupt al in het stopcontact zouden steken.

We kunnen volhouden en het CETA afwijzen. Het is

leugenachtig om het verdrag voor te stellen als een

overwinning en als noodzakelijk voor onze

Belgische werknemers.

Het CETA is duidelijk opgesteld in het belang van

de multinationals. Het is bedoeld om onze rechten,

milieunormen en sociale en democratische regels

onder druk te zetten.

Rekening houdend met de argumenten die ik heb

toegelicht en met de beperkte tijd die we krijgen om

over deze belangrijke teksten te stemmen, vraag ik

aan alle parlementsleden om het ultimatum dat ons

wordt opgelegd door de Europese Commissie te

verwerpen.

U kunt de historische beslissing nemen om deze

tekst af te wijzen. Laten we voldoende tijd nemen

om de onderhandelingen samen met de burgers, de

verenigingen en vakbonden voort te zetten.

M. Armand De Decker (MR).- Ce sont des

formules présentes également dans toute notre

législation nationale.

Mme Mathilde El Bakri (PTB*PVDA-GO!).-

Beaucoup de doutes subsistent quant à la validité

juridique des déclarations que vous avez obtenues.

Je ne dis pas qu'elles n'ont aucune validité, mais

ont-elles autant de valeur que le texte lui-même ?

En cas de contradiction entre le texte et

l'interprétation, le texte prévaudra-t-il ? Ce serait

logique, étant donné que les notes et les

instruments ne font que donner une interprétation

de ce qui se trouve dans l'accord.

Annabelle Lepièce, associée du cabinet CMS De

Backer, pose elle aussi la question :"Que se

passera-t-il si une multinationale estime qu'il y a

une contradiction entre les notes interprétatives et

le texte ? Qui tranchera ?". Je vous pose à mon

tour la question : qui tranchera ?

L'un de vos arguments majeurs, c'est que nous

pouvons à tout moment retirer la prise. Si on se

rend compte que le traité est néfaste, nous pouvons

donc décider de ne pas le ratifier. Personnellement,

après lecture des analyses et objections des

mondes associatif et syndical, je me demande

vraiment pourquoi nous devrions ne serait-ce

qu'essayer de brancher la prise.

Ce qui est triste, c'est que nous sommes encore

aujourd'hui dans un rapport de forces qui nous

permettrait de faire plier l'Europe. Nous pouvons

encore refuser le CETA. Comme je l'ai dit ce

matin, ce que vous faites en présentant ce soi-

disant nouveau CETA, ce que vous faites en le

présentant comme une victoire, en le qualifiant de

traité juste qui va être en mesure de répondre à

l'urgence sociale de nos travailleurs en Belgique,

c'est mentir aux gens. Et ce mensonge condamne

le mouvement social, car il l'empêche de tirer

correctement les leçons de la lutte pour sortir plus

Page 77: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

77 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

(Applaus bij de PTB*PVDA-GO!, Ecolo en Groen )

fort de cette mobilisation.

Au risque de me répéter, les partis qui font cela

portent une lourde responsabilité, eu égard aux

défaites du mouvement social, car ils rendent plus

flous les rapports de forces construits pendant des

années. Ne nous méprenons pas : malgré les

quelques modifications, le CETA demeure un

projet qui a été défini et réfléchi dans l'intérêt des

multinationales et qui a pour but de mettre nos

droits et nos normes environnementales, sociales

et démocratiques sous pression.

Compte tenu des éléments que je viens de vous

exposer et de l'agenda extrêmement serré auquel

nous sommes soumis pour faire voter des textes si

importants, je demande à l'ensemble des

parlementaires de rejeter l'ultimatum qui nous est

imposé par la Commission européenne.

Le choix vous est donné aujourd'hui de refuser ce

texte. C'est un choix historique ! Alors, prenons le

temps, reprenons les discussions et réentendons les

experts de la société civile à propos des derniers

textes mis sur la table. Élargissons le débat, étant

donné que nous n'avons rien à cacher, que ce texte

est merveilleux et qu'il résoudra tous les

problèmes !

Continuons à construire ce rapport de forces avec

la société civile, le monde syndical et le monde

associatif !

(Applaudissements sur les bancs du PTB*PVDA-

GO!, d'Ecolo et de Groen)

De voorzitter.- De heer Vervoort heeft het woord.

De heer Rudi Vervoort, minister-president (in

het Frans).- Ik dank alle fracties voor hun bijdrage

aan het debat over het CETA.

Zoals vaak in dit soort debatten hebben wij heel

uiteenlopende meningen gehoord. Er zijn heel wat

legitieme vragen gesteld. De geschiedenis is echter

nog niet definitief geschreven. Wij moeten ervan

durven uitgaan dat wij de zaken kunnen

veranderen. Er kan nog heel wat vooruitgang

worden geboekt in het Europese project, dat te veel

aan de democratische controle ontsnapt.

Europa kampt vandaag met een crisis omdat de

burgers geen vertrouwen meer hebben in de

M. le président.- La parole est à M. Vervoort.

M. Rudi Vervoort, ministre-président.- Je

voudrais remercier l'ensemble des groupes d'avoir

apporté une nouvelle pierre à l'édifice du beau

débat autour du CETA. Je vous ferai part de

quelques considérations à chaud.

Aujourd'hui, comme cela arrive fréquemment,

nous avons pu entendre tout et son contraire par

rapport au CETA. Les uns affirment que

l'interprétation n'a aucun sens compte tenu de la

clarté du traité. Les autres demandent si

l'interprétation pourra prévaloir sur le traité, ce qui

est une manière de lui donner du sens. Je pourrais

multiplier les exemples de réflexions émises par

rapport aux craintes légitimes qui doivent

Page 78: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 78

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Europese elite. Ze hebben de indruk dat die elite in

een ivoren toren leeft en geen voeling met de

realiteit heeft.

Wij hebben op ons niveau aangetoond dat het

mogelijk is om de machine een halt toe te roepen.

Dit debat zou iedereen die meewerkt aan de

Europese constructie tot nadenken moeten

stemmen. Zo zouden bepaalde Europese landen een

voorbeeld kunnen nemen aan de democratische

waarden van Canada. Zoals ik van bij het begin

heb gezegd, ligt Canada niet aan de oorsprong van

het probleem!

Dat is ook wat ik de Canadese premier aan de

telefoon heb gezegd. De Canadezen begrijpen niet

waarom wij plots zo wantrouwend zijn, terwijl er

tussen onze landen altijd een goede

verstandhouding is geweest.

Ik heb hun uitgelegd dat het niet om wantrouwen

gaat, maar om een boodschap aan onszelf en aan

iedereen die meewerkt aan het Europese project.

België is trots dat het in dergelijke momenten kan

tonen dat het in het hart van de Europese

constructie staat en alarm weet te slaan wanneer

dat nodig blijkt.

Wij mogen ons niet op voorhand gewonnen geven.

Wie aan politiek doet, moet ervan overtuigd zijn dat

hij of zij de zaken kan doen evolueren.

(Applaus bij de meerderheid)

continuer à nous animer. L'histoire n'est pas

définitivement écrite. Le véritable enjeu, dans ce

type de débat, c'est d'oser faire le pari de faire

évoluer les choses.

Nous pourrions considérer que le monde qui nous

entoure n'est pas réel et qu'il n'est que fantasmé.

Cela reviendrait à avouer que nous n'avons aucune

prise sur lui. Mais nous avons des progrès à

réaliser dans un processus comme celui de la

construction européenne, qui, aujourd'hui, échappe

trop au contrôle démocratique des citoyens.

La crise qui sévit au niveau de la construction

européenne provient précisément du fait que les

peuples n'ont plus confiance en les élites

européennes. Celles-ci donnent l'impression

qu'elles vivent en vase clos et qu'elles ne sont plus

en contact avec la réalité. Je pense que c'est

l'origine du mal qui ronge la construction

européenne de nos jours.

Or, grâce au débat qui a été engagé, nous avons

prouvé qu'à notre échelle, nous pouvons enrayer

cette mécanique. Sous peine de voir des votes de

plus en plus europhobes s'exprimer dans différents

pays, cela devrait faire réfléchir tous ceux qui

participent à la construction du projet européen.

En parlant de standards démocratiques, nous

faisons presque insulte au Canada. Les standards

démocratiques mériteraient sans doute, dans

certains pays d'Europe, d'être remis à niveau ! Je

l'ai dit depuis le début : dans le processus du

CETA, l'origine du problème n'est pas le Canada !

J'ai eu l'occasion de le dire à mes amis canadiens,

comme le Premier ministre québécois, qui m'a

appelé pour savoir ce qui se passait. Les Canadiens

ne comprennent pas, alors que nos relations ont

toujours été bonnes, pourquoi nous sommes

aujourd'hui si méfiants.

Je leur ai évidemment expliqué qu'il n'était pas

question de méfiance, mais qu'il s'agissait d'un

message adressé à nous-mêmes et à tous ceux qui

participent à la construction du projet européen.

L'honneur de la Belgique, c'est de pouvoir, dans

ces moments-là, montrer qu'elle est au cœur de la

construction européenne et qu'elle sait donner

l'alerte quand cela s'avère nécessaire.

On peut toujours partir vaincu d'avance, mais pour

moi, faire de la politique, c'est être convaincu que

l'on peut faire évoluer les choses et agir pour faire

Page 79: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

79 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

avancer des débats comme celui-là.

(Applaudissements sur les bancs de la majorité)

De voorzitter.- De heer De Wolf heeft het woord.

De heer Vincent De Wolf (MR) (in het Frans).-

De MR stelt tevreden vast dat wanneer ze haar

vraag over de mensenrechten en de democratie

stelt, de minister-president dat ook op zichzelf

betrekt. Dat geeft hoop voor de toekomst!

Misschien is er eindelijk sprake van een

bewustwording, die op regeringsniveau een en

ander op gang zal brengen.

De heer De Decker toonde al aan dat het verdrag

goed is opgesteld en de burger voldoende

bescherming biedt.

(Opmerkingen van de heer Vervoort)

Zelf toonde ik aan dat de interpretatieve verklaring

geen echte wijziging inhoudt. De pogingen om de

procedure een halt toe te roepen, leverden weinig

op. Het is een goede zaak dat we de Brusselse

regering een mandaat geven om het verdrag goed

te keuren. Daardoor kan het CETA-verdrag

eindelijk tot stand komen, waarmee we het belang

van de Brusselaars, de Belgen en de Europeanen

dienen.

(Applaus bij de MR)

M. le président.- La parole est à M. De Wolf.

M. Vincent De Wolf (MR).- Mon groupe entend

avec satisfaction que lorsqu'il formule sa demande

au sujet des droits de l'homme et de la démocratie,

le ministre-président s'adresse aussi à lui-même !

Nous sommes donc pleins d'espoir pour l'avenir !

Nous avions dénoncé le fait que les organismes

d'intérêt public (OIP) ne constituaient pas une

avancée démocratique ou que la revitalisation

urbaine avait capté le pouvoir dans le monde

socialiste gouvernemental. Peut-être une prise de

conscience intervient-elle, qui servira à faire

bouger les lignes au niveau gouvernemental !

M. De Decker avait démontré que le traité en lui-

même était bien rédigé et protégeait suffisamment

les citoyens.

(Remarques de M. Vervoort)

Pour ma part, j'ai montré que nous n'avions pas

véritablement évolué avec la déclaration

interprétative. Ainsi, les tentatives pour enrayer le

processus ne servaient pas à grand-chose.

Réjouissons-nous du fait que nous allons donner

mandat de vote au gouvernement bruxellois, qui le

transmettra au gouvernement fédéral.

Le CETA finira ainsi par voir le jour, dans le plus

grand intérêt des Bruxellois, des Belges et des

Européens.

(Applaudissements sur les bancs du MR)

De voorzitter.- Mevrouw Genot heeft het woord.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Net

zoals de minister-president ben ik blij dat wij de

tekst democratischer hebben kunnen maken, vooral

op het vlak van de werkingsvoorwaarden.

De minister-president zegt dat wij een zandkorrel in

de machine hebben gedaan. Het probleem is dat ze

wel blijft voortdraaien. Wanneer zullen we ons

afvragen of ze in de goede richting gaat? Willen we

wel dat ze op dezelfde manier blijft doorgaan?

M. le président.- La parole est à Mme Genot.

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Le ministre-président

se réjouit que l'on ait pu rendre ce texte plus

démocratique, notamment au niveau de ses

modalités de fonctionnement. Je le rejoins sur ce

point.

Le ministre-président a également parlé de "grain

de sable mis dans la machine". Le problème pour

moi, c'est que la machine continue de fonctionner.

Quand se demandera-t-on si cette machine avance

Page 80: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 80

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Volstaat een zandkorrel wel? Is het verdrag wel een

goede zaak voor de Brusselaars? Ik heb geen

argumenten gehoord die mij overtuigen om die

vraag positief te beantwoorden.

(Applaus bij Ecolo)

De heer Rudi Vervoort, minister-president (in

het Frans).- De stemming van vandaag staat niet

gelijk met de ratificatie van het verdrag. Er wordt u

enkel gevraagd om de federale regering een

mandaat te geven voor de ondertekening van het

verdrag.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- U

ontwijkt opnieuw de vraag.

De voorzitter.- Ik dank u voor de waardigheid

waarmee u het debat hebt gevoerd.

De documenten worden momenteel rondgedeeld. Ik

hoop dat het nationale debat waaraan wij hebben

deelgenomen niet als een teken van wantrouwen zal

worden geïnterpreteerd.

dans la bonne direction ? Ne doit-on pas se

demander si nous voulons réellement qu'elle

continue d'avancer ? Un grain de sable suffit-il ?

Car au fond, ce traité est-il une bonne chose pour

les Bruxellois ? Je n'ai pas entendu d'arguments

qui me permettraient de répondre positivement à

cette question.

(Applaudissements sur les bancs d'Ecolo)

M. Rudi Vervoort, ministre-président.- Je

voudrais quand même rappeler que le vote

d'aujourd'hui ne constitue pas la ratification du

traité. Il s'agit simplement de mandater le

gouvernement fédéral pour la signature du traité.

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Je vois que vous

esquivez à nouveau la question.

M. le président.- Je tiens à vous remercier pour la

dignité et la bonne tenue du débat.

Les documents sont en cours de distribution et il

nous faut espérer que ce débat national auquel

nous avons participé ne soit pas interprété comme

une défiance.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Welk

statuut heeft die tekst? Gaat het om een voorstel

van ordonnantie? Krachtens welk artikel?

De voorzitter.- Wij zullen daarop terugkomen,

nadat iedereen de tekst heeft gelezen.

Ik heb een motie over het CETA ontvangen,

ingediend door de heer Philippe Close, de heer

Emmanuel De Bock, de heer Benoît Cerexhe en de

heer Jef Van Damme, luidend als volgt:

"Het Brussels Hoofdstedelijk Parlement,

Gehoord hebbende het debat over het Alomvattend

Economisch en Commercieel Akkoord (CETA) van

28 oktober 2016;

Gelet op het Alomvattend Economisch en

Commercieel Akkoord (CETA) tussen de Europese

Unie (EU) en Canada, gesloten op 26 september

2014 tijdens de bilaterale top van Ottawa;

Gelet op de resolutie van het Brussels

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Au sujet de la

procédure, pouvez-vous nous donner le statut de

ce texte ? S'agit-il d'une proposition

d'ordonnance ? En vertu de quel article ?

M. le président.- Vous m'interrompez. Nous y

reviendrons lorsque tout le monde aura lu le texte,

qui est en cours de distribution.

J'ai été saisi d'une motion concernant le CETA,

déposée par MM. Philippe Close, Emmanuel De

Bock, Benoît Cerexhe et Jef Van Damme, libellée

comme suit :

"Le Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale,

Ayant entendu le débat sur l’Accord économique

et commercial global AECG/CETA du 28 octobre

2016 ;

Vu l’Accord économique et commercial global

(AECG/CETA) entre l’Union européenne (UE) et

le Canada, finalisé le 26 septembre 2014 lors du

sommet bilatéral d’Ottawa ;

Page 81: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

81 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Hoofdstedelijk Parlement van 8 juli 2016

betreffende het Alomvattend Economisch en

Commercieel akkoord tussen de Europese Unie en

Canada en de gevolgen ervan voor het Brussels

Hoofdstedelijk Gewest;

Overwegende de verklaring van het Koninkrijk

België betreffende de voorwaarden inzake de

volmachten van de federale staat en de deelstaten

voor de ondertekening van het CETA;

Overwegende het gezamenlijke

uitleggingsinstrument betreffende het Alomvattend

Economisch en Commercieel Akkoord (CETA)

tussen Canada enerzijds en de Europese Unie

anderzijds (stuk nr. 13541/16);

Meent dat de geboekte vooruitgang de toekenning

mogelijk maakt van de volmachten voor de

ondertekening van het CETA-akkoord zoals

vervolledigd door alle bijlagen gevoegd bij het

ontwerp van besluit van de Europese Raad tot

ondertekening van het CETA door de Europese

Unie (stuk nr. 10972/1/16);

Herinnert eraan, ingenomen met de gezamenlijke

verklaring van de Europese Commissie en de Raad

van de Europese Unie betreffende het Investment

Court System (13463/1/16 REV 1, 36), dat het zich

de mogelijkheid voorbehoudt zich te beroepen op

de voorwaarden zoals vastgesteld in de verklaring

van het Koninkrijk België betreffende de

voorwaarden inzake de volmachten van de federale

staat en de deelstaten van de ondertekening van het

CETA zoals vervolledigd;

Verduidelijkt dat, zoals gesteld in de verklaring van

het Koninkrijk België betreffende de voorwaarden

inzake de volmachten van de federale staat en de

deelstaten voor de ondertekening van het CETA,

het op geregelde tijdstippen zal overgaan tot een

evaluatie van de sociaal-economische en

milieueffecten van de voorlopige toepassing van

het CETA-akkoord zoals vervolledigd."

Vu la résolution du Parlement de la Région de

Bruxelles-Capitale du 8 juillet 2016 relative à

l’Accord économique et commercial global entre

l’Union européenne et le Canada et ses

conséquences pour la Région de Bruxelles-

Capitale ;

Considérant la déclaration du Royaume de

Belgique relative aux conditions des pleins

pouvoirs de l’État fédéral et des entités fédérées

pour la signature du CETA ;

Considérant l’instrument interprétatif commun

concernant l’Accord économique et commercial

global (AECG) entre le Canada, d’une part, et

l’Union européenne, d’autre part (doc.

n°13541/16) ;

Estime que les avancées obtenues permettent

l’octroi des pleins pouvoirs de signature de

l’accord CETA tel que complété par l’ensemble

des documents annexés au projet de décision du

Conseil européen sur la signature du CETA par

l’Union européenne (doc. n°10972/1/16) ;

Rappelle, tout en saluant la déclaration conjointe

de la Commission européenne et du Conseil de

l’Union européenne à propos de l’Investment

Court System (13463/1/16 REV 1, 36), qu’il se

réserve la faculté de recourir aux dispositions

prévues par la déclaration du Royaume de

Belgique relative aux conditions des pleins

pouvoirs de l’État fédéral et des entités fédérées

pour la signature du CETA tel que complété ;

Précise que, comme prévu dans la déclaration du

Royaume de Belgique relative aux conditions des

pleins pouvoirs de l’État fédéral et des entités

fédérées pour la signature du CETA, il procédera à

intervalles réguliers à une évaluation notamment

des effets socio-économiques et environnementaux

de l’application provisoire de l’accord CETA tel

que complété."

De voorzitter.- De heer De Wolf heeft het woord.

De heer Vincent De Wolf (MR) (in het Frans).-

Vanochtend hebben enkele leden van het Parlement

francophone bruxellois gevraagd wat het juridisch

statuut van deze tekst is. Dit is een wetgevende tekst

die als resolutie geldt en die de Brusselse regering

een mandaat geeft om een mandaat aan de federale

M. le président.- La parole est à M. De Wolf.

M. Vincent De Wolf (MR).- Je voudrais souligner

un aspect purement technique. Ce matin, au

Parlement francophone bruxellois, certains se sont

interrogés sur le statut juridique de ce texte. Il

s'agit évidemment d'un texte législatif valant

résolution, donnant mandat au gouvernement

Page 82: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 82

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

regering te geven. De tekst kan dus nog worden

geamendeerd.

De voorzitter.- Het gaat om een motie, waarin een

mandaat wordt toegekend.

bruxellois de donner mandat au gouvernement

fédéral.

Techniquement, ce texte est donc amendable si

certains désirent y apporter une quelconque

modification.

M. le président.- Il s'agit d'une motion donnant

mandat.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).-

Welke procedure of welk artikel van het reglement

maakt het mogelijk een motie in te dienen en

hierover een stemming in plenaire vergadering te

eisen?

De voorzitter.- Dat is mogelijk, zodra de motie

door een meerderheid van het parlement wordt

gesteund.

De heer Philippe Close (PS) (in het Frans).- Het

Bureau heeft trouwens de stemming op de agenda

geplaatst.

De heer Alain Maron (Ecolo) (in het Frans).-

Kunt u het betreffende artikel van het reglement

meedelen?

De voorzitter.- Op de agenda staat dat er een

naamstemming zal plaatsvinden over het mandaat

aan de regering.

(Samenspraak)

De heer Alain Maron (Ecolo) (in het Frans).- In

de agenda wordt nergens een motie vermeld.

De voorzitter.- Op de agenda staat de stemming

over een mandaat dat de vorm van een motie heeft

aangenomen. Niets belet ons om op die manier te

werk te gaan.

De heer Vincent De Wolf (MR) (in het Frans).-

Mijnheer de voorzitter, deze tekst lijkt af te wijken

van de tekst die wij in het Parlement francophone

bruxellois hebben aangenomen.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Er

was nochtans gezegd dat het om dezelfde tekst zou

gaan. Ik zie in de agenda geen verwijzing naar de

motie. Ik vraag mij af of deze werkwijze wel correct

is.

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Pouvez-vous me

préciser en vertu de quelle procédure ou article du

règlement il est possible de déposer une motion et

d'exiger un vote sur cette même motion en séance

plénière ?

M. le président.- C'est possible à partir du

moment où vous êtes soutenus par une majorité du

parlement.

M. Philippe Close (PS).- Par ailleurs, le vote a été

inscrit à l'ordre du jour par le Bureau.

M. Alain Maron (Ecolo).- Pouvez-vous être plus

précis en nous indiquant l'article du règlement qui

permet le vote de cette motion ?

M. le président.- L'ordre du jour indique qu'un

vote nominatif se prononcera sur le mandat

accordé au gouvernement.

(Colloques)

M. Alain Maron (Ecolo).- Aucune motion n'est

indiquée dans l'ordre du jour.

M. le président.- L'ordre du jour indique un vote

sur un mandat qui prend la forme d'une motion.

Rien ne s'oppose à ce que nous procédions ainsi.

M. Vincent De Wolf (MR).- Monsieur le

président, ce texte semble différent de celui que

nous avons voté au Parlement francophone

bruxellois.

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Nous avions pourtant

été informés que ce serait le même texte. Par

ailleurs, dans l'ordre du jour, je ne vois aucune

trace de cette motion. Cette procédure me semble

cavalière.

Page 83: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

83 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

De voorzitter.- Ik heb een ontwerp van motie

ontvangen. Niets belet ons om daarover te

discussiëren.

De heer Alain Maron (Ecolo) (in het Frans).-

Gaat het om een motie van de regering?

De voorzitter.- De motie is ingediend en

ondertekend door meerdere fractieleiders.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Kan

ik ook een tekst indienen en de bespreking ervan

vragen? Ik zie daarover niets in het reglement. Ik

stel dus voor dat wij ons aan het reglement houden.

De heer Alain Maron (Ecolo) (in het Frans).-

Niets verhindert dat. Alles is mogelijk.

De voorzitter.- Dit heeft niets te maken met het

reglement. Als u morgen een tekst indient die door

een meerderheid wordt gesteund, zullen wij

daarover stemmen en zullen dezelfde regels gelden.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).-

Mijnheer Picqué, u bent verantwoordelijk voor de

goede toepassing van het reglement. Ik vraag u dus

op basis van welk artikel er moties ingediend

mogen worden die vooraf niet in overweging zijn

genomen. Ik vind daar niets over terug.

De voorzitter.- Gelukkig kan het parlement in

noodsituaties een tekst bespreken die door een

meerderheid van de leden wordt gesteund. Niets

verbiedt dat. Integendeel, het gezond verstand

gebiedt dat.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Ik

vind nergens in het reglement terug dat dat is

toegestaan.

De voorzitter.- Met uw parlementaire ervaring zou

u moeten weten dat de zaken niet op die manier

gebeuren.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Dat

is precies waarom ik het woord neem. Dit is

ongezien! De reglementen bepalen de plaats van de

meerderheid en minderheid. Het wordt gevaarlijk

als de meerderheid eenzijdig beslist om de

spelregels te wijzigen.

M. le président.- Je suis saisi d'un projet de

motion. Rien ne s'oppose à ce que l'on s'exprime

sur celui-ci.

M. Alain Maron (Ecolo).- Un projet

gouvernemental de motion ?

M. le président.- Il s'agit d'une motion qui a été

déposée et signée par un certain nombre de chefs

de groupes.

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Je peux aussi déposer

un texte la semaine prochaine pour que nous en

discutions, car rien n'est mentionné à ce sujet dans

le règlement ! Je propose que l'on en revienne au

règlement !

M. Alain Maron (Ecolo).- Rien ne s'y oppose,

tout est possible !

M. le président.- Il n'est pas question ici de

règlement. Si vous déposez prochainement un

projet de texte que nous serions amenés à voter

parce qu'il comporte un nombre de signatures

révélant une majorité, les règles seront les mêmes

pour vous !

Mme Zoé Genot (Ecolo).- M. Picqué, vous êtes

responsable de la bonne application du règlement

et je vous demande donc de dire quel point de ce

dernier prévoit le dépôt de motions qui ne sont pas

prises en considération. J'ai beau chercher dans le

règlement, je ne trouve pas !

M. le président.- Heureusement que le parlement

a la faculté de pouvoir, dans une situation

d'urgence, se pencher sur un texte qui a réuni une

majorité de membres. Rien ne l'interdit ! Bien au

contraire, le bon sens l'impose !

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Cela doit être

explicitement permis par le règlement. Or, je n'y

trouve rien de ce type.

M. le président.- De par votre expérience

parlementaire, vous devriez savoir que les choses

ne se passent pas comme cela.

Mme Zoé Genot (Ecolo).- C'est précisément au

nom de cette expérience que je m'exprime : je n'ai

jamais vu cela ! Les règlements existent pour que

majorité et minorité trouvent leur place. Si la

majorité décide arbitrairement de changer les

règles du jeu, cela devient dangereux.

Page 84: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 84

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

De voorzitter.- Dat is niet wat er hier gebeurt. Het

incident is gesloten.

(Rumoer)

De heer Christos Doulkeridis (Ecolo) (in het

Frans).- Ik heb het woord gevraagd en zou dat

graag krijgen!

De voorzitter.- Ik heb een stemming aangekondigd

en gezegd waarover die zal gaan.

M. le président.- Je ne vous permets pas

d'affirmer cela ! L'incident est clos.

(Rumeurs)

M. Christos Doulkeridis (Ecolo).- Je vous ai

demandé la parole et j'aimerais l'avoir s'il vous

plaît !

M. le président.- Je vous ai annoncé un vote et je

vous ai dit sur quoi il porterait.

Mevrouw Annemie Maes (Groen).- Mijnheer de

voorzitter, op welk artikel van het reglement

baseert u zich?

Mme Annemie Maes (Groen) (en néerlandais).-

Monsieur le président, sur quel article du

règlement vous basez-vous ?

De voorzitter.- De heer Doulkeridis heeft het

woord.

De heer Christos Doulkeridis (Ecolo) (in het

Frans).- Mijn collega's stellen een vrij eenvoudige

vraag die totaal gewettigd is voor een

oppositiepartij. Als parlementsvoorzitter staat u

garant voor de rechten van de meerderheid en de

minderheid en voor de toepassing van het

reglement. Het feit dat u geen duidelijk antwoordt

geeft op de vraag welk artikel van het reglement het

mogelijk maakt om over de motie te stemmen, zaait

verwarring. Voor zover ik weet werd er nooit de

dag zelf over een ingediende tekst gestemd. Als er

een bepaling is die dat toestaat, zou ik die graag

kennen.

De voorzitter.- De heer De Decker heeft het

woord.

De heer Armand De Decker (MR) (in het Frans).-

Dit achterhoedegevecht verbaast mij. Elke

parlementaire assemblee kan, wanneer ze

geconfronteerd wordt met een situatie die

aanleiding geeft tot een debat, een stemming

vragen over een motie, een resolutie of een andere

tekst waarin ze haar wensen te kennen geeft. Dat

moet niet in het reglement staan. Dat maakt

inherent deel uit van de werking van het parlement.

(Rumoer)

M. le président.- La parole est à M. Doulkeridis.

M. Christos Doulkeridis (Ecolo).- Mes collègues

posent une question relativement simple et

légitime de la part d'un parti de l'opposition. Le

fait qu'ils vous la posent à vous, président du

parlement, garant des droits de la majorité comme

de la minorité et garant du respect du règlement,

me semble également légitime. Le fait que vous ne

répondiez pas clairement - avec l'aide de vos

services - à la question de savoir quel article du

règlement permet d'activer la procédure de vote de

la motion, sème le doute.

À ma connaissance, lorsqu'un texte est introduit, il

me semble qu'il n'est jamais voté le jour-même.

S'il y a une disposition qui permet de le faire, je

n'ai pas d'objection, mais pourriez-vous nous dire

de quelle disposition il s'agit ?

M. le président.- La parole est à M. De Decker.

M. Armand De Decker (MR).- Je m'étonne de ce

combat d'arrière-garde. Toute assemblée

parlementaire peut, lorsqu'elle est face à une

situation qui mène à un débat, s'exprimer en

demandant le vote d'une motion, d'une résolution

ou d'un texte qui explique ce qu'elle souhaite. Cela

ne doit pas être prévu dans le règlement, car c'est

inhérent au fonctionnement du parlement qui, par

nature, doit pouvoir statuer sur une situation.

(Rumeurs)

Page 85: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

85 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Dat

is inderdaad het geval bij een resolutie, maar hier

gaat het over een motie.

De voorzitter.- Na een debat kan een motie worden

ingediend. Soms komt dat als een verrassing.

(Vrolijkheid)

(Applaus van de heer Alain Maron)

Het kan gebeuren dat een meerderheid beslist om

na een debat een handeling te stellen. In dit geval

hebben wij u trouwens aangekondigd hoe we te

werk zouden gaan!

Mme Zoé Genot (Ecolo).- C'est en effet le cas

d'une résolution, or nous parlons ici d'une motion.

M. le président.- À l'issue d'un débat, le

parlement peut être saisi d'une motion et avoir la

volonté de s'exprimer. Parfois, il arrive que ce soit

un effet de surprise.

(Sourires)

(Applaudissements d'Alain Maron)

Il pourrait donc arriver, dans un parlement, qu'à

l'issue d'un débat, une majorité décide de poser un

acte ! Dans le cas présent, nous vous avions en

outre annoncé que cela se déroulerait de la sorte !

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- De

meerderheid kan verschillende teksten indienen,

maar geen motie! Uw voorstel is ongezien voor een

parlement!

De voorzitter.- Er bestaan moties van vertrouwen

en moties van wantrouwen.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Die

worden in het reglement vermeld, maar niet wat u

vandaag voorstelt.

De voorzitter.- Als u dat liever hebt, kunt u de

tekst als een motie van aanbeveling zien!

De heer Vincent De Wolf (MR) (in het Frans).-

Wij steunen u wat de inhoud van de tekst betreft.

Het is belangrijk dat het reglement wordt nageleefd

en er geen twijfel ontstaat over de interpretatie

ervan. Na een debat of interpellatie kan een

gemotiveerde motie worden ingediend in de vorm

van een resolutie. Misschien kunnen we de naam

van de tekst veranderen. Op die manier vermijden

wij procedurefouten en blijft iedereen vrij om te

stemmen, zoals hij wil.

De heer Alain Maron (Ecolo) (in het Frans).-

Waar staat dat in het reglement?

De voorzitter.- De heer Clerfayt heeft het woord.

De heer Bernard Clerfayt (DéFI) (in het Frans).-

Mme Zoé Genot (Ecolo).- La majorité peut

déposer ce qu'elle veut, mais pas une motion !

Votre proposition est un véritable ovni

parlementaire !

M. le président.- Il existe des motions de

confiance, ainsi que des motions de défiance.

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Il en est effectivement

fait mention dans le règlement. Mais ce que vous

proposez aujourd'hui n'y figure pas !

M. le président.- Considérez qu'il s'agit d'un texte

si vous préférez, mais il peut être considéré

comme une motion de recommandation !

M. Vincent De Wolf (MR).- Vous avez bien

compris que, sur le fond, nous vous soutenons. Il

importe de respecter le règlement et qu'il n'y ait

pas de chipotages quant à son interprétation !

Dans la pratique parlementaire, à l'issue d'un débat

ou d'une interpellation, on peut déposer un ordre

du jour motivé sous la forme d'une résolution. Il

suffirait donc de rebaptiser ce texte. Nous

éviterions ainsi tout débat lié à des questions de

procédure et chacun resterait libre de voter comme

il le souhaite.

M. Alain Maron (Ecolo).- Où en parle-t-on dans

le règlement ?

M. le président.- La parole est à M. Clerfayt.

M. Bernard Clerfayt (DéFI).- L'ordre du jour que

Page 86: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 86

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

De agenda die het Bureau gisteren heeft

goedgekeurd voorziet in een debat, gevolgd door

een naamstemming. De stemming werd

aangekondigd en heeft dus betrekking op een tekst,

ongeacht de naam die eraan wordt gegeven!

(Applaus bij de meerderheid)

le Bureau a accepté hier prévoit un débat suivi d'un

vote nominatif ! Le vote est annoncé et porte donc

sur un texte, quel que soit le nom qu'on lui donne !

(Applaudissements sur les bancs de la majorité)

De voorzitter.- Dat is wat ik al tien minuten

probeer duidelijk te maken.

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Het

reglement bepaalt dat een stemming over een

resolutie of een voorstel kan worden voorgesteld,

maar niet over een motie.

De heer Philippe Close (PS) (in het Frans).- De

andere assemblees hebben dat nochtans gedaan.

De heer Fabian Maingain (DéFI) (in het Frans).-

Ook als wij geen tekst hadden ingediend, zou u

sowieso geweigerd hebben om te stemmen. Dit is

gewoon parlementaire filibusterij!

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Als

er geen tekst was, zou ik inderdaad niet hebben

gestemd.

De heer Alain Maron (Ecolo) (in het Frans).- De

meerderheid heeft in allerijl een debat

georganiseerd dat ons niet de tijd laat om de

teksten te analyseren. Als u dergelijke methodes

wilt gebruiken, zou u minstens zeker moeten zijn

van de procedures.

De heer Vincent De Wolf (MR) (in het Frans).- U

kunt het probleem oplossen door de tekst een

resolutie te noemen.

De heer Michaël Verbauwhede (PTB*PVDA-

GO!) (in het Frans).- In het Waals Parlement

hebben ze tenminste nog gedaan alsof ze

commissies zouden organiseren.

De voorzitter.- Het Uitgebreid Bureau had dit wel

verwacht. Dat is waarom de stemming geagendeerd

werd. Deze procedure is niet in strijd met de

parlementaire gebruiken.

M. le président.- C'est ce que je m'évertue à dire

depuis dix minutes.

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Le règlement prévoit

de pouvoir proposer un vote sur une résolution ou

sur une proposition, mais pas sur une motion.

M. Philippe Close (PS).- Ils l'ont fait dans les

autres assemblées.

M. Fabian Maingain (DéFI).- Si nous n'avions

pas déposé de texte et que nous avions procédé au

vote nominatif comme prévu par l'ordre du jour,

vous auriez refusé de voter également. C'est de la

flibuste parlementaire.

Mme Zoé Genot (Ecolo).- En effet, je n'aurais pas

voté sur rien.

M. Alain Maron (Ecolo).- La majorité organise

un débat à la hussarde. Elle oblige le parlement à

travailler dans des délais d'urgence, sans nous

laisser le temps de procéder à l'examen des textes.

C'est ça, la réalité ! Et si vous désirez appliquez de

telles méthodes, assurez-vous au moins de vos

procédures.

M. Vincent De Wolf (MR).- Si vous aviez appelé

cela une résolution, le problème serait déjà réglé !

M. Michaël Verbauwhede (PTB*PVDA-GO!).-

Au Parlement wallon, ils ont au moins fait

semblant de prévoir des commissions !

M. le président.- Nous avions envisagé ce

scénario en Bureau élargi, c'est pourquoi nous

avons tenu à annoncer ce vote à l'ordre du jour. Ce

que nous faisons ici n'est pas contraire aux usages

parlementaires !

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Mme Zoé Genot (Ecolo).- Dites-nous en vertu de

Page 87: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

87 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Krachtens welk artikel van het reglement?

De heer Armand De Decker (MR) (in het Frans).-

Uw gedrag is belachelijk en antidemocratisch!

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).-

Denkt u dat u me bang maakt?

De voorzitter.- Houd alstublieft op!

(Rumoer)

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Wij

vragen enkel dat het reglement wordt toegepast.

De voorzitter.- U bent koppig. U hebt kennis

genomen van de tekst die na het debat werd

voorgelegd door een meerderheid van de

parlementsleden.

Ik vraag u om tot stemming over te gaan en te

willen begrijpen dat er geen procedurefout is!

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Er is

wel een procedurefout, anders zou u mij het artikel

van het reglement kunnen voorlezen.

De voorzitter.- Ik stel de vraag formeel: wil de

meerderheid over deze tekst stemmen? Zo ja, dan

stemmen we!

(Applaus bij de meerderheid)

De heer Alain Maron (Ecolo) (in het Frans).- De

lofzang van de democratie! Bravo!

(Rumoer)

Mevrouw Zoé Genot (Ecolo) (in het Frans).- Dit

lijkt wel een smurfenparlement! Is dit een grap?

De voorzitter.- Wij gaan over tot de stemming!

(Rumoer bij Ecolo)

quel article du règlement !

M. Armand De Decker (MR).- Votre combat est

ridicule et antidémocratique !

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Vous croyez me faire

peur ?

M. le président.- Cessez s'il vous plaît !

(Rumeurs)

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Nous demandons juste

l'application du règlement.

M. le président.- Je m'étonne encore de votre

entêtement. Vous avez connaissance d'un texte qui

nous a été présenté à l'issue du débat par une

majorité des membres de ce parlement.

Je vous demande de procéder à un vote et de

comprendre qu'il n'y a pas là de vice de

procédure !

Mme Zoé Genot (Ecolo).- Il y a vice de

procédure, sinon vous me liriez l'article du

règlement.

M. le président.- Je pose formellement la

question. Y a-t-il une majorité pour voter ce

texte ? Alors nous le voterons !

(Applaudissements sur les bancs de la majorité)

M. Alain Maron (Ecolo).- Le chantre de la

démocratie ! Bravo !

(Rumeurs)

Mme Zoé Genot (Ecolo).- On se croirait dans un

parlement de Schtroumpfs ! C'est une blague ?

M. le président.- Nous allons procéder au vote !

(Rumeurs sur les bancs d'Ecolo)

NAAMSTEMMING

De voorzitter.- Aan de orde is de naamstemming

over het mandaat toegekend aan de Brusselse

VOTE NOMINATIF

M. le président.- L’ordre du jour appelle le vote

nominatif sur le mandat accordé au Gouvernement

Page 88: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

(2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) 88

________________________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

Hoofdstedelijke Regering met betrekking tot de

ondertekening van het CETA-verdrag.

de la Région de Bruxelles-Capitale relatif à la

signature du traité CETA.

Tot stemming wordt overgegaan.

UITSLAG VAN DE STEMMING

76 leden zijn aanwezig.

60 antwoorden ja.

16 antwoorden neen.

Bijgevolg geeft het parlement mandaat aan de

Brusselse Hoofdstedelijke Regering om het intra-

Belgisch akkoord over het CETA, dat gesloten is in

het Overlegcomité van 27 oktober 2016, te

valideren.

De voorzitter.- De plenaire vergadering van het

Brussels Hoofdstedelijk Parlement is gesloten.

Volgende plenaire vergadering na bijeenroeping

door de voorzitter.

- De vergadering wordt gesloten om 17.54 uur.

Il est procédé au vote.

RÉSULTAT DU VOTE

76 membres sont présents.

60 répondent oui.

16 répondent non.

En conséquence, le parlement donne mandat au

Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale

pour valider l'accord intrabelge sur le CETA

intervenu au sein du Comité de concertation le

27 octobre 2016.

M. le président.- La séance plénière du Parlement

de la Région de Bruxelles-Capitale est close.

Prochaine séance plénière sur convocation du

président.

- La séance est levée à 17h54.

_____ _____

Page 89: BRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENTweblex.irisnet.be/data/crb/cri/2016-17/00008/images.pdf · 5 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017) Brussels Hoofdstedelijk

89 (2016-2017) – Nr. 8 28-10-2016 N° 8 – (2016-2017)

___________________________________________________________________________________________________________

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Plenaire vergadering – Integraal verslag

Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale – Séance plénière – Compte rendu intégral

DETAIL VAN DE NAAMSTEMMING / DÉTAIL DU VOTE NOMINATIF

STEMMING 1 / VOTE 1

Ja 60 Oui

Els Ampe, Mohamed Azzouzi, Françoise Bertieaux, Michèle Carthé, Benoît Cerexhe, Ridouane

Chahid, Bernard Clerfayt, Philippe Close, Michel Colson, René Coppens, Stefan Cornelis, Alain

Courtois, Anne-Charlotte d'Ursel, Barbara d'Ursel-de Lobkowicz, Emmanuel De Bock, Olivier de

Clippele, Armand De Decker, Julie de Groote, Carla Dejonghe, Paul Delva, Serge de Patoul,

Caroline Désir, Alain Destexhe, Vincent De Wolf, Liesbet Dhaene, Bea Diallo, Boris Dilliès, André

du Bus de Warnaffe, Dominique Dufourny, Ahmed El Khannouss, Ahmed El Ktibi, Nadia El

Yousfi, Isabelle Emmery, Hamza Fassi-Fihri, Amet Gjanaj, Hannelore Goeman, Brigitte Grouwels,

Véronique Jamoulle, Abdallah Kanfaoui, Pierre Kompany, Hasan Koyuncu, Marion Lemesre, Marc

Loewenstein, Fabian Maingain, Joëlle Maison, Bertin Mampaka Mankamba, Zahoor Ellahi

Manzoor, Joëlle Milquet, Catherine Moureaux, Emin Özkara, Martine Payfa, Caroline Persoons,

Charles Picqué, Jacqueline Rousseaux, Simone Susskind, Sevket Temiz, Julien Uyttendaele, Jef

Van Damme, Johan Van den Driessche, Gaëtan Van Goidsenhoven.

Neen 16 Non

Céline Delforge, Bruno De Lille, Christos Doulkeridis, Mathilde El Bakri, Zoé Genot, Claire

Geraets, Youssef Handichi, Evelyne Huytebroeck, Dominiek Lootens-Stael, Annemie Maes, Alain

Maron, Mahinur Ozdemir, Arnaud Pinxteren, Barbara Trachte, Michaël Verbauwhede, Arnaud

Verstraete.