c�P PK�t

,.

c@-iUp

P!1�t t

n

�

n nggnnga

Rat mong nhi.ln dvqc gop y cua ban doc Moi y kien xin glii ve email: nguoimetot@quangvanbooks.com

11: .?a : ' 00 :11 .z 1") J -t-1f --c ;fotf::IJo���-t" All rights reserved

uKOYUMEISHI" KOSODATEbyKumikoKato

Copyright© 2012 by Kumiko Kato

All rights reserved.

Original Japanese edition published by Asahi Shimbun Publications Inc.

This Vietnamese language edition si published by arrangement with Asahi Shim­

bun Publications Inc., Tokyo in care ofTuttle-Mori Agency, Inc., Tokyo

Ban quy�n: Db Quynh Anh Bien t(lp: Quynh Anh

Sfra ban in: Nguy�n Ha

Hqp dong xuat ban sach dl!OC ky giil'a Cong ty c6 phan sach va truyen thong

Quang Van va Nha xuat ban Bao Asahi thong qua dai dien Tuttle-Mori Agency, Inc.

Ban quyen tieng Viet ·Giup con phdt trien ng6n ngil' ©Cong ty c6 phan sach va

truyen thong Quang Van 2015.

Ban quyen tac pham da duqc bao h9. M<;>i hlnh thuc xuat ban, sao chup, phan

ph6i dlioi dang in an hoac van ban c:lien tli, c:lac biet la vi¢c phat tan tren mang Internet

ma khong c6 s\f cho phep bang van ban cua Cong ty c6 phan sach va truyen thong

Quang Van la vi pham phap lu?t va lam t6n hai den quyen loi cua cong ty va tac gia.

Khong Ling h9 , khuyen khich nhil'ng hanh vi vi pham ban quyen.

Chi mua ban ban in hop phap.

Bien m1;1c tren xuat ban pham cua Thuvi�n Quoc gia Vi�t Nam Kato Kumiko

Giup con phat trien ngon ngil': Me Nhi.lt day con bang danh W v6n c6 I Kato

Kumiko; £>ang Thanh Huyen d!ch. - H.: Van h<;>c; Cong ty Truyen thong Quang Van,

2015. - 2ootr.; l 9cm. - (Tu sach Ngvoi m� tot)

ISBN 9786046954385

1. Day con 2. Ng6n ngil' 3. Nhat Ban

649. 680952 - dc23

VHH0236p-CIP

KATO KUMIKO

DANG THANH HUYEN dich

NHA XUAT BAN VAN HQC

··!. .�

,_

M L,JC IL,JC

LOI NOi DAU Hay tro thanh cha m� ma tre co the tin tuong . . .. .. . . . 11

CHUONGl

"DAY TRE BANG DANH TU VON CO" LA GI?

1.1 - "Dc;iy tre bang danh tu v6n co" cv the la the nao? . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

1.2 - "Dc;iy tre bang danh tu v6n c6" khac v6i

"d9c cho tre nghe" 6 ch6 nao? . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

1.3 - Nen bat dau tu may tuoi? . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . 30

1.4 - Nen bat dau tu vi$c nao? . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . ..... . . . 33

1.5 - Lam the nao khi tre n6i nham? ................. 35

1.6 - Hay dc;iy tre ten day du cua SlJ v,;it . . ........ 38

1.7 - Vi giac, thfnh giac, thi giac, xuc giac, khl.ru giac ... Hay dung thvc te de mai giOa nang luc phan doan cho tre . . . . . . ... .. ..... . . . ... ......... 40

CHVONG 2

GIOI THISU NHUNG TRAI NGHISM THVC TE

2.8 - HQc tu g6i xi dau dfnh kem hc)p sushi..44

2.9 - Tc;ii sao quang cao Tabasco lc;ii long bai hat cua Antonio lnoki? . .... . . . . . . ... . . ..48

2.10 - Lu6n mo radio khi di chuyen bang oto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

2.11 - Tron 2 tuoi: chu dau tien Hiro danh ra tren may tfnh la "TOMICA" .. . .... . . . .. . . ... . . .. .. . . . ... . .. . . 60

2.12 - Thfch dQc sach, hat hay, biet giup do nguoi khac, ham hQc hoi . . . . . ... . . . . . ... ... . ... . . .. . . . . . . .. . . . 63

2.13 - Hay thu suy lut;in tht;it nhieu thong tin chi tu tva de mc)t bai bao ..................................... 66

2.14 - Neu ban nghT con mlnh xuat chung, hay kiem tra xem sao!. . . .. . . ... . . ... . . .. . . . . ... . . . . . . . . . ... . . . . . . 68

2.15 - HQc tu to hvong dan su dl,mg bo do ngu trong quan trQ Kanpo . . . . . . . .. ... . . . . .. .. .. . . . . . .. . .. . . . . . . . . . . . . 70

2.16 - Nhung chuy$n kh6ng dau kh6ng cu6i mang phong each TOEIC phan 2 ..................... 73

CHVONG 3

PHVONG PHAP Cl) THE BIEN "HOC" THANH "CHOI"

3.17 - The mau sac de hQC tu kh6 nho . . . . . . . . . . . . 86

3.18 - Trai nghia la do, dong nghia la xanh . . . 88

3.19 - Phan bi$t trai - phai: tay trai la Alfa Romeo, tay phai la Volvo, chan trai la Citroen, chan phai la Mercedes.90

3.20 - Bai hat ABC duQc chuyen thanh ten cac loai xe oto! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92

3.21 - G6i gon chu de khi choi Shiritori: ten qu6c gia, ten dia phuong, ten m6n an ... 94

3.22 - Ra ph6 tlm kiem cac tu vl,.l'ng da hoc .. 96

3.23 - Dung danh tu v6n c6 de dien d.;it nhCmg vi$c can phai lam ....................................... 99

3.24 - Trong nha tam cung c6 the choi tro choi danh tu v6n co . . .... . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . ... . 101

3.25 - Hiro 8 thang tuoi: so hvu mo h1nh 6 to dau tien - Mercedes Benz 300SL ................... 104

CHUONG 4

NHVNG 81EU TUY�T 801 KHONG 8UOC NOi VOi TRE

4.26 - Nu6i d9y con th<;it vat va . . . . . . .. . . . . . . . . .. . . . . 109

4.27 - "Vi$c nay la qua sue v6i con nhi!" . . . . . . . . 112

4.28 - "Cach d9y cua thay kh6 hieu nhi!" . . .. . . 114

4.29 - "Khong duQc de thua b.;in A dau nhe!" . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . 116

4.30 - "Con toi kem lam. kha nang the thao = 0" .......................................... 117

4.31 - "Cai d6 rut cu¢c chang c6 f ch gl. chi phf tien thoi!" ............ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . .. . . . . . .. . ....... . . . . . . . . . . . . . . 119

4.32 - "Nay, con dang cang thang day a?" . . . 121

Chuong 5

DAY CON BANG DANH TV VON c6-NHO'NG cAu CHUY�N TVTHVC TE

5.33 - C6 the mua kim tu dien giam gia cho hQC sinh 0 truong mau giao? ............. ....... . . . .... . . 123

5.34 - Trai nghi$m 6 cu¢c thi "Spelling Bee" . . . .. . . ... ... . . . . . . . . . . . . . ............ . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 126

5.35 - 18 thang, nhln den do Hiro l,;ii n6i: "Lau qua. lau qua!" . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .......... . . . . . . 130

5.36 - Can thiet phai d,;iy cho con ca nhCmg danh tu ca ban trong cu¢c song . . .. . . .. . . . . .. . . . . . . . 133

5.37 - "Cam on. banh kem Arinco rat ngon!" ........ . . . . . . . . .... ......... . . ........... . ........................ 136

5.38 - Th<;it may vi con thf ch 6 to! . . . .......... . . . . . . 139

5.39 - Quen mat vi trf 6 t6 6 bai do xe Las Vegas menh mong!. ....... ............................ . . . . 141

5.40 - Hiro 3 tuoi 7 thang: tLJ tlm den cua len may bay trong chuyen du lich nuoc My

dau tien . .. ... . . .. . .. ... . . . . . . . .. . . . . ... .. . . .. ... .. .. .. . . . . . . .. . . . .. . . . . . .. . .. . 144

5.41 - T<;in huong thu vui vua ngam canh v<;it vua d6i chieu voi ban do cam tay ... .. .... .. . .. . . . .. 148

5.42 - Hiro 15 thang: lay ve d<;iu xe . .. .. . . . . . .... . 152

5.43 - Hiro 18 thang: biet tra tien bang the . . . .. . . . . .. .. . . . . . . . .... ... ... . ... . . .. . . . . . . 156

CHUONG 6

MO RONG THE GIOI CUA TRE BANG NGON NGO'

6.44 - Nho nhCrng ky thi khac ma tieng Anh cua con dvQc nang cao hon . . . . . .. . .. . .. . . . . . .. .. .. . . ... . 160

6.45 - The flash card kfch thfch trf nao theo phong each rieng ......................................... 163

6.46 - Ghi nho chfnh xac cac bien bao giao thong: "chu y gi6 m9nh", "duong tron de trvQt nga", "cam dung xe" ..... . . . . . . . . . . . . . . . ... .... . . . . . . . 167

6.47 - Ghe an toan danh cho tre giup ma r¢ng ph9m vi ho9t ci¢ng cua con . . . . . . ... . . 169

6.48 - IKEA - kho bau danh tu moi me, ky 19 . .. . . . . . .... . . . . . . . .. . .. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. . . . . . .. . . .. . . . . . . . .. . .. . 172

6.49 - Nghe va phan bi$t dLJQC am cua tieng Anh nho song sieu am!? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175

6.50 - Hiro 4 tuoi rvoi: Ian dau xem phim a rc;:ip . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178

6.51 - NhCrng tl.r kh6 va trl.ru tuQng (phan biet chung t¢c, phien di$n, bon rut s(rc lao d¢ng . . . ) ...... ................................. 180

6.52 - NHK cOng c6 luc nham . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184

6.53 - Dc;:iy con khai ni$m ve so tru6c khi bat con thu6c long bang cuu chuong .......... 187

6.54 - Cang c6 chung nhieu danh tl.r von c6, h¢i thoc;:ii giua cha mE;: v6i con cang thu vj . . 189

6.55 - Thu chuyen sang each n6i chuy$n thong thuong . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191

THAY LOI KET

Cha mE;: va con hay cung nam chc;lt tay nhau bu6c ve phla truoc . . . .. .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . 196

LOI NOi BAU

HAY TRO THANH CHA Me MA TRE co THE T IN TVONG

Dung de tre phai lo lang vi nhCmg cau n6i nhu

"con lam the la khong g i6ng cac b9n khac".

Cu(>c song cua gia dinh toi hoan toan khong lien

quan gi den cac lop dao t<:i.o cho tre thong minh, hay

giao trinh dao t<:i.o nhan tai. Ke ca khi Hiro - con trai

toi - thi vao cap 1, be cling hoan toan khong di hoc

them 6 bat cu lop luy�n thi nao. Chi duy nhat m(>t

Ian, khi nghi den vi�c cho con thi vao mau giao, luc

Hiro 3 tu6i, la toi c6 cho be tham gia gio hoc thu cua

m(>t trung tam dao t<:i.o tre tho n6i tieng 6 gan · nha.

Ngoai Hiro ra, nhung dua tre khac c6 m<)t horn do

deu da hQC 6 day dUQC 1-2 nam roi.

Hom d6, Hiro tham gia ky thi thu cungvoi nhung

dua tre khac nua. Tuy nhien, trong khi nhung dua

tre khac cu dung len ngoi xu6ng, nhap nha nhap

11

GI U P CON PHAT T RIE'N NGON NGV

nh6m nhin ng6 sang cho bc,in, Hiro van ngoi im l<:ing

cham chu Iang nghe loi co giao n6i. Con thvc hi�n

dung theo chi tht co dua ra, neu ra du9c quan diem

cua minh. Con cung giai thich duQc m(>t each hQp ly

ly do cua nhung dap an ma minh dua ra.

Phong ben cc,inh vang ra tieng mot ba m� c6 con

theo hoc 6 trung tam, dang trao d6i voi co giao ve

"con duong phat trien" sau nay cua con minh: "Toi

muon con hoc tieu hoc 6 truong nay, trung hoc 6

truong no, ph6 thong a truong kia, tuong lai nhat

dtnh phai d"1u truong d?i hoc nay . . . ". Khong khi

nghiem trang bao trum ca CUQC n6i chuy�n. Hau

nhu deu la chuy�n cua tuong lai muoi may nam

sau nay.

Du bt an tuQng boi khung canh d6, nhung khi

quan sat gio hoc thu cua Hiro, toi da kha nga ngang.

A, h6a ra day goi la trung tam dao t?o tre tho day!

Chang phai toan nhung dieu dang ra cha m� phai

tv d?y con minh sao? D6 dau c6 phai la nhung thu

dang de b6 nhieu ti en ra m6i c6?

Gia hoc thu ket thuc, chuyen sang giai do?n tu

van tru6c khi nh"1p hoc. Vt hi�u truong trong quy

phai "chan <loan" ve nang Ive va tinh each cho be

Hiro 3 tu6i: "Truong h<;>p cua Hiro, c6 ve chau van

12

K A T O K U M I K O

con thieu tinh tich cue. Nhung truong hQp nhu

chau day, c6 le truong mau giao B se thich hQp hon

truong mau giao A day. Hinh nhu chau cling da

tung tham gia vao lop hoc tieng Anh phai khong

<;i? Nhung thµc ra, thi vao mau giao va tieng Anh

cling khong lien quan lam. Ve m<;lt ngon ngu, toi

thay chau da co nh�n thuc day du. Co dieu . . . ".

Thieu tinh tich cue a? (Cuoi). Thi dung la tu

dau den cu6i, Hiro deu ngoi nghe mot each kha yen

l<;lng. Be da nghiem tuc neu len y kien cua minh va

ly do cua dap an dua ra, nhung hinh nhu phia giao

vien thi l<;ii c6 an tuQng la "Hiro chi Ian luot cac be

khac chu van chua ti ch C\IC khang dtnh ban than".

(Hoa ra ho dung each nay de lam phl.l huynh phai

lo lang day).

Vao mua dong cl'.ia nam hoc cu6i cung t<;li truong

mau giao, khi nhan vien tiep tht den nha gi6i thi�u

tai li�u giao dl).c phat trien nao phai cling da dung

"kieu n6i hu doa" gi6ng y nhu tren. Anh ta dua cho

Hiro nhung de bai C\IC kh6, va khi Hiro phai mat

nhieu thoi gian de giai n6 thi anh ta n6i ngay, kieu:

"Neu la cac be c6 hoc giao trinh cua chung toi, thi

ke ca la m6i l6p 1 truong cong l�p cling giai ngay

dUQC day".

13

GIUP CON PHAT T RI EN NGON NGCf

"Neu khong boi duong ngay tli bay gio, qua 6

tu6i bo nao be se khong the tiep thu them duQc nua

dau!".

"Chung toi c6 ca giao tr1nh tieng Anh, c6 ca

nhung be chi hoc m6i giao trinh d6 ma m6i l6p 1 da

thi d?u ky thi tieng Anh dlJ bt cap 2 roi day".

(Cha, n6i chang khac gi thay co 6 trung tam giao

dvc tre tho ca. each lam nay khien cho khach hang

thay lo lang ma phai quyet dtnh cho con theo hoc

ay ma).

Toi chQt nh6 ra, vao thoi diem hanh vi cung bai

trong ton giao n6i len thanh mot van de xa h(>i, khi

binh lu?n ve can cu de nh?n ra tin nguong dung va

tin nguong khong tot, m(>t chuyen gia ve ton giao

da n6i rang: "Tru6c het, tin nguong nao ma lam

cho nguoi ta bat an de khien ho phai gia nh?p, chac

chan la tin nguong khong tot".

Tat nhien, khong phai tat ca cac trung tam giao

dvc s6m, hay cac tai li�u ren luy�n danh cho "nao

phai" deu xau. Nhung toi nghi, tru6c khi tin vao

nhung thu d6, van con c6 rat nhieu vi�c cha m�

c6 the tlJ lam du9c cho con, c6 nhieu vi�c cha m�

nen tlJ d;;iy cho con, c6 nhung van de cha m� can tlJ

14

K A T O K U M I K O

quyet dtnh cho con, c6 nhung thu ma neu hoc cung

cha m� thi hi�u qua se con cao hon gap nhieu fan.

Toi nghi v<:ly day.

Neu yeu thuong con thµc sl), thi trudc khi ph6

m(lc con cha "nhilng-nguoi-ngoai-c6-ve-t6t-bµng ",

"nhilng-nguoi-ngoai-c6-ve-dang-tin-c¢y", chang

phai truoc tien cha m� nen c6 gang het sue de lam

cha con nhilng dieu ma minh c6 the lam hay sao?

Neu cha m� yeu thuong con tU day long, tinh

yeu d6 chac chan se truyen du9c tai con.

Tro thanh cha m� ma tre co the t in tuong

Nhieu cu6n sach nuoi d?y tre viet ran�: "Hay

khen con th(:lt nhieu, hay tin tuong con, hay d?ycon

thanh mot dua tre tai gi6i tran day nang lu9ng".

Th<:lm chi con c6 ca sach viet la "D?y con bang each

khen con lien tl,lc" nua co ma. Khen ng9i con dung

la quan trong th(:lt. The nhung, bat ke con lam gi

cung khen lay khen de thi ket qua se the nao?

Toi chi khen Hiro khi ma toi thµc su thay "dung

la con gi6i th(:lt". Toi cam thay neu con lam bat cu

dieu gi cung khen, thi loi khen d6 se thieu di su

thanh th(:lt, va con se dan khong biet du9c "vi�c tot

15

GIUP CON PHAT T RI E'N NGON NGV

thtJc s\f dang dm;ic khen ng9i" la gi nua. Va nhu the

m6i quan h� giua m� va con se c6 r:;in nut.

Toi da tung h6i Hiro: "Nay con, con c6 thich

vi�c con lam bat cu cai gi m� cung khen khong?"

(cuoi) va Hiro tra loi: "Con khong thich. Nhu the

gi6ng nhu con dang bi bien thanh thang ng6c v�y''.

Tat nhien, de hinh thanh du9c m6i quan h� tin

tuong lan nhau thi vi�c "cha m� tin tuong con cai"

la dieu quan trong. Nhung t6i nghi, dieu quan tr9ng

la t1,r ban than cha m� "phai la nguoi ma con cai c6

the tin tuang dugc trliac da". Do khong phai la vi�c

cha m� cung ntJng, dap ung moi doi h6i cua con,

cham soc, lo lang cho con mot each thai qua ho?c la

cha m� hi sinh di so thich rieng cua minh de danh

tat ca cho con.

Cv the, dieu ki�n de tro thanh nguoi cha nguoi

m� ma con c6 the tin tuong nhu sau:

• Khi con con nh6, khong lam con thay bat an.

• Khong lam con gi�t minh, du mvc dich chi la

treu dua.

• Khong n6i d6i con.

• Khong that hua voi con.

16

K A T O K U M I K O

• Du la tre con thi con cung la mot ca the rieng,

cha mt; can phai t6n tr9ng con. Hay ton tr9ng the

gi6i con yeu thich, ton tr9ng nhung thu ma con c6

hung thu (du do la thu b(:ln hoan toan khong quan

tam di nua). Va hay c6 Vil het minh cho nhung dam

me do cua con (du dam me do la thu hoan toan

khong lien quan den h9c hanh).

•Va cu6i cling, hay de y het muc c6 the, de giu

cho con luon duqc an toan.

Toi cho rang, it nhat, chi khi cha mt; th\lC hi�n

duqc nhung dieu tren, luc d6 con cai m6i c6 the bat

dau dc;tt niem tin cua minh vao cha mt; duqc. Va hon

the, cha mt; hay n6i chuy�n v6i con bang cam xuc

th�t cua minh, khong nen c6 che giau cam xuc th�t

cua minh v6i tre.

La cha mt; thi dau can phai c6 "danh bong" ban

than tru6c m?t con dung khong? Vi cha mt; va con

cai la m6i quan h� c1mg nhau tru6ng thanh. Cung

kh6c, Ctmg gi�n, cling bay t6 cam XllC CUa minh

chang tot hay sao? Neu co sai lam, chi can loi xin

loi chan thanh la h6a giai du9c ma.

C6 nhung nguoi mt; nhu vi Bo Tat, tru6c m?t

con, du dau kh6 the nao di nua van c6 guqng cuoi.

17

G ! U P CON PHAT T R!EN NGON NGV

Nhung voi toi, dieu do la khong the. Va t6i tin Hiro

cua toi cung se l<;lp tuc nh<;ln ra nv cuoi guc;mg gc;i.o

cua m� la gia VO ngay.

Toi xin chuyen chu de khac. Toi chua lan nao

duoc goi la "m�" ca. Tu hie hon 1 tu6i cho tai gio 11

tu6i, Hiro luon goi t6i la "Kaka". Khi Hiro con be,

nhung dua tre khac deu goi m� la "m� oi, m� oi", chi

rieng Hiro tU dau van gQi t6i la "Kaka" (cuoi).

Nhurtg dua tre duoc hoc tieng Anh tU nh6, hau

het deu goi m� la "mami", nhung tat nhien toi cung

chua khi nao duoc goi la "mami" ca. C6 ve nhu each

gQi "mami" hay la "mama" cung deu khong hop voi

toi cho lam, nen goi "Kaka" duong nhu la hop nhat.

Hon the, goi la "Kaka" thvc ra cung c6 diem ti�n

loi. 6 nhung cho c6 nhieu tre con, lan giua nhung

dua tre gQi m� la "mama"' chi can nghe tieng gQi

"Kaka" la t6i c6 the nh<;ln ra ngay chinh la Hiro roi.

Khi di nude ngoai cung the. 6 nuoc ngoai thi kieu

goi m� la "Kaka" lc;i.i cang doc quyen, cho nen hai m�

con du c6 16 lc;i.c nhau thi van tim duoc nhau ngay,

nho the ma quang thoi gian Hiro bt lo lang, bat an

duoc giam di rat nhieu.

18

K A T O K U M I K O

Con ve can nguyen t6i goi be la "Hiro" thi.. .

Duong nhien tru6c tien, dieu nay xuat phat tlr ten

thc'.lt cua Hiro la Hiro. Them nua la, khi trao d6i v6i

bc;i.n be ve chuy�n cua Hiro, khong hieu sao t6i deu

c6 chut hoi nguc;mg ngung v6i each goi "con trai t6i

thi. ..". Do do, nhung luc ay, luc nao t6i cung dc;i.i

khai dung each n6i su dvng luon danh tu von co la

"Hiro thi..." (cuoi).

Ngoai ra, nhu trong nhung cau chuy�n giua hai

m� con ma toi dua ra lam vi dv trong cuon sach nay,

c6 may Ian t6i da goi Hiro la "dang ay" ... Nghe c6

le buon cuai lam phai khong? (Cuoi). Nghe co qua

hoang da khong vc'.ly? Tu khi Hiro len cap 1, each goi

"dang ay" hinh nhu cang du9c dung nhieu hon.

A, toi nham, tu luc con con be hon nua toi da

dung each xung ho do roi. Bay gio t6i m6i nh6 ra,

hinh nhu la tU khi Hiro 3 tu6i. C6 mot vi�c gi d6 kha

thu vt, va luc be n6i v6i t6i: "Hiro cung muon lam",

t6i da h6i lc;i.i Hiro la: "Dang ay cling muon lam thu

a?" (Cuai). C6 le luc bay gid, doi v6i Hiro, "dang ay"

gi6ng nhu m(>t ten goi khac nua cua minh v<'.ly.

Tc;i.m dung cau chuy�n ngoai le 6 day, chung

ta quay lc;i.i v6i chu de chinh: "Dc;i.y con bang danh

19

GI U P CON P HAT TRIE'N NGON NGV

tU von c6". "Dq.y con bang danh tu von c6" la m(>t

each thuc.

C6 ly do khien tu dau den gio toi n6i nhieu ve

nhung vi�c khong phai "danh tu von c6". D6 la vi.ec,

hay tro thanh nhung cha m� ma con c6 the gU:i gam

niem tin. D6 la vi.ec, hay xay dl,Ing moi quan he tin

c?y voi con. Bai vi., toi tin tuong chac chan, dieu nay

lien quan m?t thiet den vi�c nuoi duong con thanh '

m(>t dua tre thong minh, m(>t dua tre bi.et nghi cho

nguoi khac, hon bat cu truong hoc tot nao, hon bat

cu tai li�u giao dvc tuy�t voi nao khac.

Phuong phap cv the cua "d:;i.y con bang danh tu

von c6" ma toi se gioi thi�u trong cuon sach nay,

thvc ra chi la m(>t each nuoi d:;i.y con cv the de b:;i.n

vU:a c6 the xay dung moi quan h� tin tuong voi con,

vU:a dong hanh cling con 16n len ma thoi. Va c6 le,

moi cc;i_p cha m� se con c6 nhung phuong phap d:;i.y

do con tot hon, thich hop hon nua.

Tuy v:';ly, chi duy nhat m(>t diem ma toi muon

nhan m?nh do la, tat ca n(>i dung ci.'rn cuon sach nay

deu la nhung cau chuy�n co th:';lt. Vi the, du hay di1

do, n6 cling la m(>t cuon sach "tham khao" danh

cho cac b:';tc cha m� tren con duong dvng xay m6i

quan h� v6i con minh.

20

K A T O K U M I K O

Toi va Hiro t?p trung vao phuong phap "danh

tU v6n c6" de hoc thrn)c nhieu lo?i tu V1Jng, va dung

n6 lam kien thtrc nen de "thlr tri" 0 nhieu linh V\IC

khac nhau, d?t duoc nhung ket qua kha thu vi. Va

chung t6i no hrc de bien nhung kien thuc d6 thanh

nhung tri thuc dung duoc trong thl)'c te, chu khong

chi don thuan la nhung kien thuc sao rong.

Vi the, hi vong quy vi co the ap dvng duoc

phuong phap "danh tU v6n c6" nay trong qua trinh

nuoi d?y con. Va th?t may man cho t6i neu quy vi

c6 the vU:a cuoi vui vU:a xem sach, c6 the coi n6 nhu

nhu la mot trong nhung cu6n sach "tham khao" cua

minh. Toi VO cling h?nh phuc neu c6 the dong g6p

mot phan nh6 cua minh trong qua trinh nuoi duong

nhung dua con thong minh gi6i giang cua quy vi.

Thl)'c ra qua trinh nuoi d?y con cua toi khong

phai la de dang gi. Nhan v?t chinh thu sue voi nhieu

ky thi, de l?i nhung ket qua dang ghi nh.;tn thuc ra

1a Hiro. Nhung Hiro luc do moi 4 tuoi, khong he c6

b?n be cling chi huong, nhung nguoi xung quanh

thi xi xao ban tan. Ngoai nguoi than ru(>t thtt ra,

nhung nguoi ngoai thl)'c sl)' ung ho va dong vien cho

Hiro chi la thay co 6 lop on luy�n Kumon ma thoi.

21

GI U P CON PHAT T RIEN NGON l'iGV

Bay gio nhin lc:ii quang duong da qua, toi m6i

thay rang thoi gian d6 d6i v6i Hiro c6 le la m(>t CUQC

chien vo cling don d(>c. Nhung mQi thu xung quanh

cung thay d6i kha nhieu ke tu khi con len cap 1.

Du toi luon n6i ve "nhung thu thach ma hai

m� con se cling nhau thu sue", nhung d6i voi m(>t

hQC sinh cap 1 nhu Hiro, qua that noi quan trQng

nhat, can danh thoi gian nhat van la truong hQC.

Truong tieu hQC qu6c te Gyosei ma Hiro theo hQC

c6 phuong cham ton trQng t6 chat rieng ma moi em

h9c sinh c6, la moi truong khuyen khich "tinh than

thu thach vuot len nam h9c cua minh". Toi nghi

la mot trong nhung truong hiem hoi c6 duoc each

nghi nhu v?y trong h� thong truong tieu hQc cua

Nh?t v6n la "Tat ca mQi nguoi deu phai gi6ng nhau.

Cai dinh troi len thi phai dong xu6ng". 6 day tuy�t

d6i khong c6 chuy�n do.

Thay co luon khuyen khich hQc tro, nhung nguoi

bc:in, nhfrng b?c phv huynh trong m(>t ngoi truong

lay vi�C hQC lam tr9ng tam, luon am ap doi theo va

ling ho cho Hiro. Chi can nhu the, m� con toi da

cam thay an tam, va duQc ho trQ rat nhieu ve tinh

than. Do d6, m(>t each t\l nhien, trong long chung

toi tran ng?p cam giac: "Hay c6 gang, vi ca nhung

22

K A T O K U M I K O

nguoi thay, nguoi b:;m van luon ling ho minh nua".

Thl)'c Sl)', nhung tinh cam d6 VO cling dang quy.

Cu6n sach nay, vi the, ghi chep lc;ii mot each

chan thvc nhung kinh nghi�m thvc te, ca nhung

dieu da lam t6t va nhung dieu van con chua t6t ma

m� con t6i da trai nghi�m. Dong thoi n6 chua dvng

ca nhung ap li Ve SlJ biet On nhung nguoi bc;in da

luon ben cc;inh ling ho chung toi.

Toi cau mong, cu6n sach c6 the g6p phan nh6

be clia minh vao cong cu<)c nuoi duong con tre clia

quy tj.

23

Thang 10 nam 2012

KATOKUMIKO

'{

CHUONGl

"DAY T RE BANG DANH TV VON CO" LA GI?

1 . 1 - "O�y tre bang danh tu von c6" Cl,l the la

the nao?

Nguoi mi? hay lam het kha nang c6 the de dung

"danh tiL v6n c6" n6i chuy�n v6i con.

Dung "danh tU v6n c6" de n6i chuy�n voi con,

v6n tu V1Jng se ma r(mg len nhieu Ian tU mot tU V1Jng

ban dau. Ngoai ra, neu b<:in d<:iy cho con nhung tU

V1Jng lien quan t6i "trai nghi�m thuc te" ho.;ic cac

"ky Uc", thi tU d6 se dUQC tre ghi nh6 mot each song

dong va ro rang. Hung thu v6i tu V\lng cua tre ngay

cang tang len se giup v6n tu tre tich luy ngay cang

tang nhanh theo cap s6 nhan.

Vi di;: Khi tre bat dau an dUQC ca nu6ng, neu

b<:in chi d<:iy be "day la ca nu6ng" thi hi�u qua so

voi vi�c b<:in n6i ten cv the cua lo<:ii ca nhu ca hoi,

24

K A T O K U M I K O

ca thu, v.v. ro rang se khac nhau m(>t troi m(>t Vl,lc.

Chi rieng the, von tu Vl,lng tre dm;c hap thu cling

da khac nhau nhieu Ian roi . Nhung cam nh�n ve

hinh dang ben ngoai, huong vt, cam giac ch?m vao

luoi khi tre an m6n ca d6 se lien quan tn,rc tiep den

"danh tU von c6". Ten goi cua nhung lo?i ca d6 se ket

hQp voi nh�n thuc ma thuc te tre dang cam nh�n,

se giup tre c6 cai nhin sau hon, danh gia chinh xac

hon ve su v�t. Tat nhien, nho d6 sau nay g�p l?i tre

c6 the phan bi�t du9c chinh xac lo?i ca minh da an

voi nhung lo?i ca khac.

Voi rau cu qua cling hay lam tuong tu. Khi tro

chuy�n voi tre trong bua an, thay vi n6i "con an rau

nhe", hay thay tU "rau" bang chinh ten rieng cua

lo?i rau do. N6i m(>t each C\l the: "con an bap cai

nhe", "con an ca rot nhe", thi lu9ng tu tre c6 co h(>i

hoc cling tang len nhieu roi . C\l the hon nua, b?n

c6 the dua them nhieu danh tu von c6 lien quan

vao cau chuy�n nua nhu: "day la bap cai trong 6

tinh Gunma", "ca rot thu ho?Ch dUQC 6 ru(>ng tinh

Yokohama" . . . Qua each dung tu nhu v�y cua m�,

kien thuc cua tre se sau sac hon nhieu.

25

G l U P CON PHAT T RIE'N NGON NGO'

C6 nhung nguoi m� phan nan: "Nhung toi

khong am hieu ve ten gQi cua cac lo:;i.i ca . . . " thi a

muc d(> phan bi�t ca hoi, ca thu, ca trich . . . chac han

cung phai biet chu nhi? (Hon nua tren bao bi dvng

ca cat lat san chac chan deu CO ghi ten C\l the cua

lo"1i ca d6 ma).

Toi nghi rang "moi khi tro chuy�n v6i con, nguoi

m� chi can luon tv nhac nho minh . c6 gang dung

nhieu tU vvng de n6i chuy�n" se c6 tac dvng hon la

vi�c cu phai b6 bu(>c phai <l"1Y cho con the nay, the

kia. Giay, but, ban ghe, sach VO deu khong can thiet,

tre chi can v�n dvng toan b(> 5 giac quan cua minh la

nh6 duoc. Nguoi m� cung hay su dvng het ca co the

minh, v6n tU vvng cua minh, giong n6i cua minh de

kich thich hon nua vao 5 giac quan cua tre.

Day chinh la each "D"1Y tre bang danh tu v6n

c6" ma toi muon tro chuy�n v6i cac b"1n trong cu6n

sach nay.

1 . 2 - " D9y tre bang danh tu v6n co" khac voi

"d9c cho tre nghe" o cho nae?

D(l.c trung l6n nhat cua "dq_y tre bang danh ti1

v6n c6" la vi?c ghi nh6 tii vl)ng bang khung c<inh

26

K A T O K U M I K O

hi?n thl)c. Khong can phai chuan bi gz, c6 the thl)c

hi?n bat cu khi new tqi bat cu d{w.

Muon tang von tu vvng, muon boi dap them

kien thuc, muon rning cao tri tu� thi doc sach la

phuong phap rat tuy�t voi. Con "d;;iy tre bang danh

tu von c6" l;;ii c6 uu diem la c6 the thvc hi�n ti1 khi

tre moi tren duoi 1 tu6i, thoi diem tre bat dau nh6

duoc tu. Phuong phap nay thvc hi�n bang giong n6i

diu dang cua nguoi m�, c6 the bat dau 6 bat cu khi

nao va bat cu noi dau.

Cang tro chuy�n nhieu, chu de cau chuy�n giua

hai m� con se cang m6 r(mg, soi day ket noi giua

cha m� va con cai nho v�y cling se m;;inh me hon.

Vi�c tro chuy�n nay khac voi "doc cho nghe" 6 ch6

noi dung cua n6 gan lien v6i kinh nghi�m va cuoc

song thvc cua cha m� va con, do d6 con c6 the nho

tu Vl)ng nho nhung hinh anh thuc te, song dong ma

minh trai nghi�m. C6 the n6i day la each nang cao

tri tu� don gian ma chi can cha m� luu tam mot

chut la lam cho con duoc. Du tren 6 t6, trong tau

di�n, du 6 nha hay 6 ngoai duong, chi can la noi hai

m� con c6 the n6i chuy�n v6i nhau la du, ngoai ra

khong can bat CU dl,mg Cl) nao nua.

27

GI U P CON PHAT T RIE'N NGON NGV

Tat nhien, neu cha m� nao da va dang th\!C hi�n

vi�c d9c sach cho con nghe thi van cu hay cu tiep

tvc nhe. Vi d6 khong chi la S\1 giao tiep giua cha m�

va con, ma con dong vai tro quan tr9ng trong vi�c

nu6i duong tinh sang tQ.O va kha nang tu6ng tuc;mg

cua con.

Nhan ti�n, t6i xin ke ve truong hQp cua con trai

t6i. Hiro la kieu em be ma dc).t vao giuong la ngu

ngay. Sau khi sinh 1 thang la t6i cham dU:t vi�c cho

be bu voi khoang each 3 tieng mot lan. Ke tU: sau d6,

ban dem be ngu 8-10 tieng lien tvc ma khong thuc

giac giua chung. Hiro hoan toan khong c6 chuy�n

m:rn dem d?y doi bu, hay la quay kh6c ban dem.

Hang ngay, sau khi tam cho be xong, m(:lc do

ngu cho be xong, t6i cho con len giuong thi chi vai

phut sau khi toi con dang say toe la con da ngu say

roi . Do d6, tren th\!C te, du toi muon d9c sach cho

con nghe cung khong the lam dm;:ic. Giac ngu trua

cling v?y. Ki UC ve vi�c d9c truy�n cho con nghe hau

nhu kh6ng c6 trong t6i.

Cac cht cua toi thuong n6i v6i toi rang "Du b?n

den the nao di nua, nhung rieng vi�c d9c sach cho

con nghe la chi co gang lam cho bang duoc! ". Hay

la: "Thinh thoang chi buon ngu qua nen ngu truce

28

K A TO K U M I K O

mat, nhung luc do bo be se thay phien. Ngay nao

cung co gang doc cho be nghe 2-3 quyen". Nen t6i

da ngh1: "Doc sach cho con nghe quan trong den

the sao . . . ?". Va t6i bat dau c6 suy nghi rang "minh

khong doc sach cho con nghe (dung hon la kh6ng

the lam duoc) the nay co le la khong duoc". The

nhung, voi tinh tr:�mg cu len giuong duoc 3 phut la

ngu nhu Hiro thi doc sach la bat kha thi.

Vi the, t6i da tiJ nhu rang, thoi gian be thuc se

n6i chuy�n voi be cang nhieu cang tot. Khi xem tivi

hay luc dang lai xe, chung t6i deu tro chuy�n m<)t

each soi noi ve nhung khung canh nhin thay qua

kinh truoc xe 6 tO, nhung bien quang cao, logo, ten

loq.i xe chq.y ngang qua, bien bao chi duong, v.v.

Khi t6i n6i chuy�n nhu the, Hiro lu6n vui suong

nhin cham cham ve phia t6i va roi bat chm)c nhung

tu ma t6i n6i ra. Bang phat am con ngong nghiu cua

minh, Hiro bat chuoc tU ngu cua t6i va bc;tp b� n6i

chuy�n. Cam giac duoc nhin ngam sl,1 de thuong d6

cua con minh, d6i voi t6i th<;tt la hq.nh phuc.

Chinh vi vc';ty, neu li�t ke nhung vi�c c6 the lam

trong xe 6 to, ngoai vi�c lai xe, thi chac chi la vi�c n6i

chuy�n, do do truck het, t6i co gang n6i chuy�n voi

29

G I U P CON PHAT T RI EN NGON NGCf

con th<).t nhieu. Tat nhien, day cling la mot each "tro

chuy�n cho tre nghe" theo kieu "danh tu v6n c6".

1 .3 - Nen bat dau t u may tuoi?

Khi tre tren d11ai 1 tu6i la thich h<;Jp nhat, vz luc

nay tre bat dew nhd dii<;iC tii V�ing . Tuy v¢y, tre 0

bat ky tu6i nao cung deu c6 the bat dew.

Thoi diem tbi nghi se dung nhieu danh tU v6n

c6 de dc;ty tU V\lng cho Hiro la khi be khoang 10

thang tu6i. Toi bat dau tU vi�c dc;ty cho be ten cac

loc;ti xe o to va cac hang xe o tb. Giai doc;tn nay, Hiro

van chua biet n6i nen tat ca deu xuat phat chi tu

phia tbi. Khoang gan mot tu6i, be da nho hau het

nhan hi�u cac loc:ti o to ra doi tren duoi 30 nam tro

lc:ti nhu Toyota, Honda, Rolls-Royce, Abarth, Alfa

Romeo, Ferrari. Con tc;ti sao lc;ti la o to? D6 la boi vi

tbi thich o t6 (cuoi).

Con ve nhung nghi ho:;tc nhu "Lam sao biet

du9c dua tre c6 thlJc S\I nho hay khong khi n6 con

chua biet n6i chu?", tbi xin tra loi, chinh la "dung

ng6n tay chi" . Tue la, tbi dua cho be xem cac tc;tp chi

hoc;tc trang web c6 dang bieu tuQng cua cac hang xe

va hoi be "cai nao la Honda". Va be se chi vao bieu

tuQng "H" cua Honda.

30

K A T O K U M I K O

Luc dau, chi don gian la cac bieu tm;mg cua

hang, dan dan, Biro nho du9c ca cac logo nhu

TOYOTA, NISSAN. Khoang 14-15 thang tu6i, be

khong chi nh?n biet du9c logo, ma ke ca khi toi chi

dung but viet ra nhung chu nhu TOYOTA, HONDA,

hay SUBARU be cling chi dung giong nhu khi nhin

thay logo v?y. Tre con la v?y ma, "be thich thu thu

gi be se gi6i thu do". Trong truong hQp gia dinh t6i,

s6 thich la cua m�, nhung ma tre con th?t dang yeu,

be cling thich luon nhung thu ma m� thich.

N6i chung toi cu d;;ty cho Biro cai gi la be tiep

thu du9c cai day nen cang luc cang thu vt. Vi the toi

cang day toe do hoc len nhanh hon nua. Va toi cling

nhac nh6 ban than luon co gang su dt,mg toi da tU

ph6 thong, hoc;tc danh tU von c6, chu khong phai tU

ngu tre con trong nhung cau chuy�n voi tre (dung

hon la chi minh toi n6i chuy�n, ke chuy�n cho be).

Thai diem toi d;;ty l;;ti trung v6i giai do;;tn be I-2 tuoi,

la thoi diem be bat dau ghi nho tt:r V\lng cho nen

muc tiep thu tU V\lng cang c6 hi�u qua hon.

Tat nhien, t6i bat tay vao viec dung danh tU von

c6 d;;ty con khong phai vi ngay tu dau da nham den

mvc tieu bat con nh6 tu ma lam. Ban dau, toi chi

c6 y dinh muon Biro phan bi�t du9c ro rang nhung

31

GIU P CON PHAT TRIEN NGON NGU

thu Hiro thich nhu 6 to hay xe con nen muon be

nho ten goi chinh xac cua cac lo(;li xe, tu d6 giup

giao tiep giua hai m� con c6 chat luc;mg hon. Nhung

cang dC;ly cang thay can biet them nhieu nua, nen t6i

da quyet dtnh bat dau phuong phap dC;ly con bang

danh tU v6n c6 nay.

Vi d\l, neu chi n6i "xe mui tran mau d6" thi

se c6 v6 van chung lo(;li nhu Eunos Roadster, Alfa

Romeo Spider, Corvette Convertible, MGB, Beetle

Cabriolet, Porsche 9 1i... nen neu khong biet ten

rieng thi th�t bat ti�n. M(>t phan nua vi t6i nghi don

gian the nay: "Mot ngay nao do, be cling se phai

nho dung ten goi rieng cua v�t, do d6 minh dC;ly cho

con dung ten goi tU dau thi sau se khong phai mat

c6ng dC;ly 1<;1.i nua". Ban dau chi la ten rieng cac 10<;1.i

xe, roi m(>t each t\l nhien phat trien dan sang ten

cac cua hang 24h, tr(;lm xang, nha hang, cho den ten

cac 10<;1.i ca, cay c6i, hay hoa qua ...

N6i tom lc:ti, phuong phap "dc;ty con bang danh

tU v6n c6" nay c6 the bat dau tU may tuoi cling duqc.

v a trong qua trinh d(;ly /hoc, c6 the b(;ln se phat hi�n

ra nhieu dieu thu tj theo tung giai doc;tn phat trien

cua tre. The nhung toi nghi, de vi�c dC;ly tre duqc de

32

KATO KUMIKO

dang va thu�n lQi nhat thi c6 le tot nhat la nen bat

dau khi tre duQc tren duoi 1 tu6i.

1.4 - Nen bat dau tu vi�c nao?

Bat dau ti1 tat ca nhung thii gan gui vai tre nhu

do an, do choi tre thich, cac nhan v(it hoc;it hznh, b6,

m�, anh em, bq.n be . . .

Khong can phai suy nghi qua ky, b(;ln co the bcit

dau tu vi�c binh thuong khi n6i chuy¢n voi tre, thay

vi su dl)ng ngon ngu tre con hay su dl)ng nhung tu

ma ai nghe cung hieu, tile la tu ph6 thong (tu nguoi

Ion). Tat nhien khong nhat dinh phai tuy¢t doi la

"chi su dl)ng danh tU v6n c6", hoc;tc la "khong d6i

thanh cac danh tU v6n c6 thi khong duqc".

Toi nghi nen bat dau b<lng nhung tiI VlJng ma

m� de y nho ra, hoc;tc nhung tiI thu(>c ve linh VlJC m�

am hieu la du. Vi dl), b�m c6 the lam theo each nhu

the nay.

Mi

"Ud " " 't' " " h tt." • on , m1 om , spag e I ...

• "Mi Sanuki - Udon nau voi nuoc dung ca ngu",

"mi tom nau voi nuoc dung tu xuang lqn"' "spaghetti

ruoi sot mi-to" . . .

33

GI U P CON PHAT T RI EN NGON NGV

Con ch6 cua nha b�n c;;tnh

• "Chu ch6 ten Love giong Poodle cua ong Inoue

ph6ng 701" ...

0 to cua Ong ngo�i

• "O to ong ngo<.li van thu6ng lai", "O ta hang

Honda dong Elysium ma 6ng ngo<_li song a Kyoto

van dung" . . .

v oi muc d(> the nay b<_ln c6 the de dang lam

duoc dung khong? Khong can thiet phai c6 kien

thuc chuyen m6n hay sach tham khao. Hon m1a,

neu ngUOi m� phai gong minh len moi lam dUQC thi

chac chan cling khong the duy tri duQc.

Toi la "nha bao chuyen viet ve 6 to" nen toi cling

c6 m(>t it von kien thuc ve linh Vl,IC 0 to. Vi the, toi

bat dau d<.ly Hiro ten cac lo<.li 6 to con chi don gian

day la linh Vl,lC ma t6i dam me va thong th<_lO nen

muon con cling duQc biet ten gQi dung cua cac lo<_li

d6. Neu nguoi m� gi6i nau an thi c6 the d<.ly con ve

ten cac lo<.li thi.rc pham, ten goi m6n an, dvng cv

lam bep hay la ten cua hang minh thuong mua thv:c

pham. Ngu6'i m� c6 so thich cam hoa thi chi cho

con ten goi cac loai hoa, cay coi, hay la cua hang hoa

ma minh ung y.

34

K A T O K U M I K O

DC,ly con ve nhung thu cha m� yeu thich ho<'.lc am

hieu thi ban than cha m� cling se thay duoc niem vui

trong vi�c dC,ly con. Niem vui d6 cua cha m� se truyen

den con va con cling se hung thu cung voi cha m�.

1 . 5 - Lam the nao khi tre n6i nham?

Tuy¢t d6i khong c6 ep tre phai n6i dung ho¢c

sifa [qi !Oi tre n6i m<)t each gay gat. M<;! chi can SU

dµng tU dung m<)t each kien trz, l¢p di l¢p lqi cha den

khi tre hieu. Va khi tre hieu ra, hay khen ng<;Ji con.

Ke ca khi tU tre n6i ra chua chinh xac, cha m�

cling kh6ng dUQC mang m6, h6i thuc, hay sua lC,li loi

tre. TC,lm thoi, cho den giai doC,ln tre 2-3 tuoi, cha m�

hay kien tri lc;ip l<.li tt:r chinh xac cho tre bat chu6c.

Neu cha m� cu mang nhiec mot each gay gat khi

tre dung tu sai nhu: "Sai roi . Phai n6i the nay moi

dung" hoc;ic: "Sao con khong phat am dung du9c

the"' thi se de lC,li cho tre an tu9ng d6i v6i "tu vung"

d6 la "ky UC n�ng ne - bt cha m� mang m6".

Vi the, cha m� hay coi vi�c con chua phat am

dung la dieu duong nhien. Hay nhin con v6i cai

nhin bao dung hon: "A, c6 le con van chua the n6i

dung du9c tU nay. Dang yeu ghe".

35

GIUP CON PHAT T RI EN NGON NGV

V 6i Hiro, t6i hau nhu khong dung ng6n ngu cua

tre con, nen ngu9c l:;ti nhung each n6i ngay tho cl.la

tre con ma Hiro n6i ra (dung hon la vi Hiro phat

am chua chuan) toi deu cam thay mai l:;t va dang

yeu vo cung.

Tuy nhien, cling c6 nhung tu v\mg ma toi nghi

la be hieu kha ro. Day la cau chuy�n khi Hiro 2

tuoi 4 thang. Toa nha Roppongi Hills khai truong.

Chuong trinh quang cao tru6c buoi le khai truong

tren tivi c6 giai thi�u ve mo hinh nhan vc;tt "nguai

ngoai hanh tinh Rokµroku", xuat hi�n trong b(>

phim ho:;tt hinh do Murakami dt;ng hinh va t:;to

nhan vc;tt. M?c du tivi giai thi�u: "Nguai Roppon se

ra dai", "ngay 25/ 4 Roppongi Hills se khai truong",

nhung man hinh l:;ti chieu canh cac bong hoa dua

nhau xuat hit,>,n, Hiro rat th1ch buc tranh cac bong

hoa cuai d6.

Mot ngay no, khi den cua hang 24h 6 gan nha

thi hai m� con nhin thay buc tranh quang cao duoc

ve nhung bong hoa cl.la Murakami. M?c du tam ap

phich khong c6 bat cu sl,1 lien quan nao t6i Roppongi

Hills nhung btlc tranh thi hau nhu gi6ng voi do:;tn

quang cao ve Roppongi Hills d:;to no.

K A TO K U M I K O

Vua nhin thay buc tranh, Hiro lien tl.)c n6i di n6i

1(,li : "M� ai, Bottenkizu, Bottenkizu". "Bottenkizu?

Ha? La cai gi?". Mat m(>t luc toi van chua hieu

"bottenkizu" la gi ca. Nhung vai ngay sau, khi nhin

thay do(,ln quang cao ve Roppongi Hills tren tivi, thi

be l<,li reo len "bottenkizu".

Hay la, "bottenkizu" y la "Roppongi Hills"?

Be da nghe "roppongi hiruzu" --+ "pongihiruzu" --+

"bottenkizu". (Thai gian sau, toi c6 h6i y kien nguoi

b(,ln la chuyen gia ngon ngu thinh giac thi duoc biet,

nhung tu bat dau bang ra/ri/ru/re/ro kh6 phat am

nhat, nhung tu bat dau bang gi --+ hi cung kh6 phat

am khong kem.) Do d6, c6 le d6i voi be Hiro luc ay

moi 2 tu6i 4 thang do deu la nhung am kh6 phat am.

Du vc;ty, be da rat co gang de n6i ra danh tU minh da

ghi nho thong qua nhung bong hoa cua Murakami,

do d6 khi toi h6i l<,li: "A, Hiro, c6 phai con muon n6i

ve Roppongi Hills dung khong" thi be gc;tt dau m(>t

each vui suong ra ve "dung roi, dung roi".

V c;ty la, vi¢c toi hieu ra "bottenkizu" tuc la

"Roppongi Hills" da g6p phan t(,lo dv:ng them sv tin

tuong moi trong m6i quan h¢ gifra hai m� con. Du

day chi la m(>t vi¢c rat nh6, nhung ti ch luy tU nhung

37

GIUP CON PHATTRIEN NGON NGU

dieu nh6 nh<).t nhu v<).y cling quan trc;mg trong vi�c

t<;io d1,mg S\l ben vcrng trong ket n6i giua hai me con.

Ngoai vi dl) ke tren, con nhieu tu khac ma be

chua phat am ro nhu "bl)ng cai (cai bl)ng)", "ca con

(con ca)", "mon chung choa (m6n an Trung Hoa)",

"s6 mat xau (s6 m<).t khau)". Nhung toi nghi nhung

am ngc,mg nghiu de thuong nay cling chi trong mot

giai do<;in ngan thoi, nen cu de t\[ nhien nhu v<).y.

Khi Hiro bat dau di hoc tat ca deu t\l nhien mat di,

nen t6i th<).m chi con cam thay co chut buon buon.

Chi c6 tu "s6 m<).t khau" la den t<).n bay gio van con

chut hoi "kha nghi" (cuoi) .

Th\lc ra thi. . . Hiro den t<).n bay gio (11 tu6i) van

chua phan bi�t dUQC tuy�t doi giua bap cai va xa

lach (cuoi) . Du che mat di con van phan bi�t duQc

600 lo<;ii di�n tho<;ii, 3 .000 lo<;ii xe mo hinh, the

nhung khong hieu vi sao bap cai va xa lach thi bao

Ian roi van nham.

1.6 - Hay d�y tre ten day du cua Sl,l v�t

Khong phai la Landcrui ma la Toyota Land

Cruiser Prado

KATO KUMIKO

Neu tre da ghi nho dUQC het ten goi day du roi .

thi bc:in co the dc:iy tre each goi rut gon ma moi nguai

van thuang dung. Chu con ban dau, hay tl,I nhac

nho minh dc:iy cho con dung ten goi, du la sv v<;lt gi

di nua.

Co le voi hau het moi nguai day la chi la van de

qua nh6, muon ra sao cling dUQC. Nhung t6i muon

nhung b<;lc cha m� c6 y dinh dc:iy con kien thuc ve tu

Vl,Ing thong qua danh tu von c6, can coi trong vi�c

goi chinh xac danh tU von co bang ten day du va

dung, hay la nguon goc, y nghia cua sv v<;lt do.

Ten goi cac loc:ii xe cling v<;ly. C6 dong xe goi la

Toyota Land Cruiser, nhung moi nguai van goi tat

di m(>t each don gian, triu men la "Landcrui". Du

v<;ly, ban dau khi dc:iy tre, bc:in van nhat dinh nen

dc:iy cai ten day du chinh xac cua n6 la "Toyota Land

Cruiser Prado". Bai vi nhu v<;ly, tre se nho duQc t<;ln

3 tu la "Toyota", "Land Cruiser" va "Prado".

Th<;lt may la truang hQp o to thi ten cac loc:ii xe

luon c6 gan a phan duoi xe. Rieng cac dong xe mo

hinh (mini car) thi ten hang xe luon duQc khac a

phan day xe, chi can l<;lt ngua xe len se thay. Vi v<;ly,

du m� khong thc:io ve 0 to, cling chi can doc ten xe

dUQC khac 0 day xe la biet.

39

GI U P CON PHAT T RI EN NGON NGO'

M<)t khi tre da nh6 duqc ten day du, thi bat

cu luc nao muon deu c6 the nh6 duqc ten rut gon.

Chae chan the gi6i ma tre nhin thay duqc nho hieu

r6 ngon nguon g6c gac va b6i canh cua n6 khi dung,

so v6i tu long, tU viet tat ma dung chi vi ly do "cho

gi6ng v6i moi nguoi ho�c moi nguoi n6i the" se

hoan toan khac nhau.

Cha m� hay ghi nh6 khong duqc xem nh� du

chi la mot cai ten di nua. Boi vi n6 c6 the lien quan

t6i nhung vi�c gan gui xung quanh minh, cho t6i ca

h� thong kinh te cua the gi6i. Nhu v�y nho tU Vl,Ing

( danh tU v6n c6) ma the gi6i cua tre duqc mo rong

ra, d6 chang phai la mot <lieu rat tuy�t voi hay sao?

1.7 - Vi g iac, thfnh g iac, thi g i ac, xuc g iac,

khuu g iac . . . Hay dung thvc te de mai g iua nang

Ive phan doan cho tre

Hay vQ:n dµng het s gidc quan tren co the cilng

nhu nhiing trai nghi¢m thµc te de lam dieu do!

Khong chi nhzn va nh6, nghe va nh6 ma hay cho

tre dU(JC ne'm, dU<JC SO, dU(Jc ngili, de tre dU<JC nem

trai huong vi cua sv sang khodi, thich thu khi dugc

biet them m<)t danh til v6n c6.

40

K A T O K U M I K O

Vi dv, chi v6i m6n kem ma moi dua tre deu ham

thich, tuy vao sl,I khac nhau cua thanh phan chat

beo ma cung duQc chia thanh 4 lo:;i.i. "Ice cream" la

lo:;i.i dung nhieu sua tuoi ho�c kem tuoi nhat, tiep

d6 la "ice milk", "lacto ice" it thanh phan chat beo

nhat, va ngoai ra con c6 garigari kun (lo:;i.i kem da).

Tuy vao Sl,I khac nhau cua thanh phan sua (chat

beo) c6 trong kem, ma du cling m(>t lo:;i.i kem vi vani

di chang nua, thi gia ca cua cac hang kem nhu Lotte

hay Morinaga la khac nhau, v� giac va cam giac khi

luoi ch:;i.m vao cung hoan toan khac nhau. Khi nao

tu l:;i.nh c6 nhieu lo:;i.i kem khac nhau, b:;i.n hay nem

thu Ian luQt tl:Ing lo:;i.i, vU:a t:;tn huong m6n kem vU:a

doan xem minh dang an la ice cream hay lacto ice

tuy vao d(> mem va huong vi xem nhe. Ho�c la thu

suy lu:;tn xem vi sao kem cua hang nay l:;i.i dat hon

cac hang khac nhu v�y? Xem thanh phan calo tren

v6 bao, thu tinh luQng calo nay c6 tuong xung v6i

gia tien cua que kem d6 kh6ng?

Thu doan ten cac lo:;i.i nu6c dung cung thu vt day

chu! M� dung v(>i nem cac gia vi ma de vi nguyen

chat cua nu6c dung roi cho tre thu phan bi�t xem

dau la nu6c ham xuong, nu6c dung tU ga, nu6c

dung tU: bo, nu6c dung hai san . . . Dieu nay rat c6 ich

41

GI U P CON PHAT T RI EN NGON NGV

trong vi�c ren luy�n vi giac cua tre. Nhu v�y, chi vai

nhung thu c6 trong nha bep hay tu l:;mh cung du

cho hai mE; con c6 nhieu tr6 vui de ren luy�n roi l

Mot trong nhung so truong (toi nghi v�y) cua

Hiro la btt mat doan ten cac hang xe o to mo hinh

(mini car). So truong nay cua Hiro da duQc nhac

den tren dai phat thanh tn,rc tiep 2 Ian nam be 6

tu6i, 1 lan ghi am nam 9 tu6i, va 1 lan tren tivi nam

11 tu6i. Nhin bang mat de phan bi�t thi qua binh

thuong, nen toi da nghi, hay thu khong nhin ma

chi so thi the nao. v a toi dua ra vai lo?i xe roi btt

mat be l?i, chi cho be so de cam nh�n d(lc trung cua

tung lo?i qua ng6n tay. Khong ngo be cung de dang

doan ra.

Hiro hi�n so huu tren 3.000 xe mo hinh. Trong

s6 d6, cung c6 nhung lo?i tu khi mua ve Hiro moi

chi so den mot vai fan. Toi da chon ngau nhien tu

trong so xe Hiro c6 ra khoang 200 chiec va cho be

ghi nha nhung d(lc trung cua xe khi so bang tay.

Cung mot hang xe, cling mot kich co nhung tuy vao

tllng cong ty san xuat mini car nhu Tomica, Maisto,

Welly, ma mo hinh xe l?i khac nhau doi chut rat

nh6. D1,1a vao lo?i son, tinh chat cua banh xe, do

n(lng; cung c6 kha nhieu yeu to de can cu vao ma

42

K A T O K U M I K O

doan ra ten loc:i.i xe. Do d6, nho dm;w d:;tc trung cua

chiec xe d6 thi se nhc:tn ra n6 du khong nho den sv

ho trq cua tht giac.

A, bc:i.n thac mac so truong nay thi giup ich

duqc gi thi toi cling lung tung khong tra loi duqc

dau. Nhung nha giao dt.Ic Saito Takashi trong mc)t

chuang trinh tivi lien quan den ren luy�n nao phai

da tung n6i: "Cac bai luy�n tc:tp kha rnlng phan bi�t

nhung thu quen thu(>c trong cu(>c song hang ngay

bang nhung phuang phap nhu: khong nhin vao vi

ho:;tc tui xach, chi dung tay so de doan biet cac dong

xu 10 yen, 100 yen, 50 yen, cung c6 hi�u qua mang

lc:i.i nhung kich thich c6 lqi cho nao". Nen toi da nghi,

cho Hiro nham mat doan ten xe mini car biet dau

cling la m(>t kich thich thu vt cho nao thi sao. Toi

nghi, bc:i.n c6 the thu bat dau tU nhung do v?t, do chai

gan gui c6 san trong nha nhu thu nhoi bong, di�n

thoc:i.i di d(>ng, hay la mo hinh xe oto deu duqc het.

43

CHUONG 2

G IO I TH1i;u NH UNG TRAI NGHli; M THl)'C T E

2.8 - H<;>c t u g 6 i xi dau dfnh kem h ¢ p sushi

Thay vi dQ.y thang cha con rang "a cua hang

sushi nguoi ta goi xi dew la mau tim day", hay

chuyen n6 sang dQ.ng d.6 vui.

D6 la cau chuy�n vlia xay ra gan day. Hiro cue

ky thich an sushi, nhung tU truoc den nay be moi chi

duoc di an 6 cua hang sushi bang chuyen. Vi the toi

nghI c6 le Hiro khong biet nhung each goi chuyen

cua cac cua hang sushi nhu "agari" (tra u6ng kem

trong cua hang sushi bang chuyen), "mau tim",

"gung mu6i" v.v. la gi . Vi 6 cua hang sushi bang

chuyen, nuoc u6ng hay xi dau khach hang deu tu

phl,lc V\l. Co h¢i de nghe nhung cau "cho t6i agari"

th"1.m chi con khong c6 . Tat nhien cling c6 mot s6

cua hang sushi bang chuyen dan chu gari (gung

44

K A T O K U M I K O

mu6i) len cac tui nh6 mau hong nhung ma s6 cua

hang do khong nhieu.

Nao, quay tro 1"1i chu de "g6i xi dau" . . . Hom

truoc, khi t6i mua com cu6n hanh 6 sieu tht, nhan

vien b6 them cho toi g6i xi dau de cham nhu toi yeu

cau. Vi mua ve nha an nen co h<)i dung den g6i xi

dau day hoan toan khong c6. Com cu6n thi an het

roi, ma g6i xi dau nh6 van con s6t l(,li, nam ch6ng

cha tren ban. G6i xi dau nh6 d6 c6 mau tim. (A, n6i

moi nho ra, chac chan Hiro chua biet. Minh se dc,ly

cho Hiro dieu nay! )

"Nay, con c6 bi et 6 cua hang sushi nguoi ta goi

xi dau la gi khong?".

"Dc,l, khong".

"Dung nhu m� nghi, con khong biet thc;lt nhi.

Chinh g6i xi dau nay la loi goi y cho con day . . . " .

"The "17 La cai gi nhi?" .

Vua n6i, Hiro vila nhin cham cham vao g6i xi

dau. Hinh nhu la chang ta dang c6 doc nhung gi viet

tren g6i xi dau day.

"Marne a?" (Ten cong ty san xuat g6i xi dau).

"Sai roi".

45

GI U P CON PHAT T RI EN NGON NGV

"Hay la Fukuoka?" (Dia phuang ma c6ng ty san

xuat xi dau nay dong tr\l s6).

"Cung sai roi".

(Con ma khong thay d6i each suy nghi thi khong

doan ra duoc dau, Hiro ai ! ) .

"Duoc roi, v:;l.y m� cho con them mc)t gQi y nhe.

Neu con nhin goi xi dau nay chi trong mot khoanh

khac thoi, con se do an ra day".

(Vua noi the, toi vlia cam goi xi dau d�t ra xa

mc)t ti roi dc)t ngc)t cam len phay qua m�t Hiro).

"Ui, ui nghia la sao . . . ?" (Co ve Hiro da bi bat

ngo voi hanh dc)ng rat nhanh nay cua m�, be van

dang rat ngc;i.c nhien) .

"Nghia la 'chi mot khoanh khac' la hieu ra day.

Chi mot khoanh khac ngan thoi".

"H ' ?" (H' <t , h-) a. . . . iro va oc ng 1 .

"Chi mc)t khoanh khac - nhu v:;l.y nghia la khong

the doc duoc nhung chu nh6 xiu in tren goi dung

khong?" - Toi gQi y.

"A . . . khong phai chu. A. . . Con hieu roi . Hoa ra

v:;l.y, mau tim? La 'mau tim' dung khong m�?".

K A T O K U M I K O

"Chinh xac! ".

Va tro d6 vui ket thuc t<;li do (cuoi).

Neu t6i n6i lu6n cho con la: "6 cua hang Sushi

nuoc tuong (xi dau) con du9c goi theo tu chuyen

m6n la 'mau tim' day" thi don gian th6i. Nhung vi

day la tu it dung trong doi thuong nen n6i ra ngay

thi con cung chi g�t gu "A, the "1" cho xong, dan den

nguy ca "vao tai nay lot qua tai khac"' d<;ly roi cling

thanh nhu chua d<;ly v�y. Nhung neu d6i sang kieu

d6 vui nhu the nay, chac chan con se kh6ng the

quen du9c.

Tat nhien, sau CUQC d6 vui van con chu de cho

hai m� con tiep tvc, d6 la cling tim hieu nguon g6c

vi sao l<;li hinh thanh each goi nuoc tuong la "mau

tim" nhu v;;ty nua.

Nhan ti�n, c6 nhieu di ban ve nguon g6c hinh

thanh ten goi nay, nhu:

• Vi nuoc tuong nhin gi6ng mau tim d;;tm .

• Vi nuoc tuong dUQC lam ra a nui c6 mau tim,

vling Tsuchiura ngon n6i tieng. Nen nhac den nuoc

tuong la nguoi ta nghi ngay den nui tim, va vi the

ma d<;lt lu6n cho nuoc tuong la "mau tim".

47

GI U P CON P H AT T RI EN NGON NGV

Nhung thuyet nay deu giai thich cho ta ve qua

trinh dan den each goi nu6c tuong la "mau tim" nhu

ngay nay.

2.9 - Tc;ii sao quang cao Tabasco<*> l c;i i long

bai hat cua Antonio l no ki?

Ham tzm toi, hQC h6i d6i voi mQi thu la dieu

quan tr9ng. The· gioi cua con se duqc mo r(mg hon.

Nhung canh gi6i thi�u cac m6n an d$c san trong

cac chuong trinh thong tin quang cao, thuong c6

mot bai hat ho$c mot dO?ll nh?C nao d6 dUQC fong

vao. Do�m nhc;i.c nen day chi dong vai ph\l gian di,

nen neu xem m<)t each lo dang thoang qua thi chang

ai de y den. N11lrng thµc ra hau het deu co nguyen

nhan sau xa khi nha san xuat chon bai hat d6 lam

nh?c nen. Suy nghi de doan ra nguyen nhan sau xa

d6 trong m<)t khoang thoi gian ngan la m<)t tro choi

C\IC ky thu vt . Ban than toi nghi�n tro nay tu each

day khoang 10 nam, con Hiro thi m6i dc;i.o gan day.

C6 nhieu do?n nh?c nghe la doan ra y nghia

ngay, nhung cung nhieu drnm phai lien tu6ng den

c�·) Ten m(>t hang thtJc pham, ch11 yeu san xuat nu6c sot.

K A T O K U M I K O

nhieu du ki�n khac nua moi doan duoc. Toi li�t ke

ra m(>t s6 vi dl,l trng voi tung cap d(>.

__, D�

"Nhung thu lien quan den dta danh, dta diem".

• Bai hat "Born in the USA" duoc lOng vao khi

giai thi�u ve My.

• "Hanh khuc Urata" duoc lOng vao khi gioi

thi�u ve vling Urata.

• Ca khuc "Du ngoc;m m(>t minh tren duong"

duoc long vao khi giai thi�u ve cac tinh dta hinh

phia Bae.

Cac truong hop nay, dta danh duoc dua ra trong

ten bai hat nen de dang doan ra duoc.

• N(>i dung lien quan ve kinh te ho?c tien b�c,

bai hat "Money, Money, Money" cua ABBA ho?c

"Money" cua Pink Floyd duoc phat ra.

• Vai nhung canh quay c6 nguoi bay tren bau

troi nhu khi nhay du ho?c bay bang dieu bay thi

bai hat "Sky High" se duoc lOng vao. Nhan ti�n, bai

hat "Sky High" con duoc biet den la bai nh�c dung

khi vo si dam b6c Mil Mascaras buac len vo dai.

Cung c6 khi n6 duoc dung voi nhfmg cau chuy�n

49

GI U P CON P H AT T RIEN NGON NGV

n6i ve phau thuc'.lt tham my, ve nhung nguoi thay

doi khuon m"1.t cua minh het fan nay fan khac. Ly do

la Mil Mascaras trong tieng Tay Ban Nha c6 nghia

la "nghin khuon m:;tt" (cuoi) .

___,, Hoi kh6

"Nh(;lc che, choi cha".

• Bai hat "Call Me (koru mi - each phat am

cua Nhc'.lt) cua Blondie, ho:;tc "London Calling

(korikoringu)" cua The Clash long vao khi m6n kem

da hmh Kakikori duqc gioi thi�u. (Kori trong tieng

Nh?t nghia la da l<;lnh).

• Khi m6n "UNI" duqc giai thi�u, bai hat "With

or without you" duqc long vao.

Day la bai hat noi tieng cua "U2"= "U • 2" ___,, "U­

NI" (so 2 trong tieng Nh?t doc la ni) . Neu b(;ln de

y mot chut se thay trong nhieu chuong trinh khac

nhau di nua khi m6n uni duQc gioi thieu, nguoi ta

se phat cac bai hat khac nua cua U2 lam nh"1C nen.

• Gioi thi�u m6n an cay ___,, nh(;lc mo dau cua bai

"Hot Stuff' cua Donna Summer (chi phat do<;ln d(;lo

dau luc tu Hot Stuff chua xuat hi�n).

50

K A T O K UM I K O

--7 Rat kh6

Thuong la nhung lien tu6ng den the gi6i "ky

qu?c" ben ngoai, nen neu kh6ng CO Slj hieu biet

nhat dtnh Ve b6i canh thi kh6 ma doan dUQC.

• Bai hat chu de chuong trinh Project X khi n6i

Ve nhung ngu6i ky SU nhiet tam VUQt qua bao gian

nan de sang che la "Chijo no hoshi" (nhung ngoi

sao tren m?t dat) cua Nakajima Miyuki.

Du chuong trinh da ket thuc du9c gan 10 nam

roi nhung den t<;ln bay gio, day van la bai hat du9c

ua dung cho cac chuong trinh ve khai pha, sang t<;io.

C6 the t<;ii thoi diem nay, bai hat nay van chua den

muc do kh6 doan, nhung khoang 10 nam nua thi t6i

khong chac chan.

• Khi gi6i thieu Tabasco ho?c nhung m6n an c6

Tabasco thi bai hat chu de "Inoki Ban-ba-ye" cua

Antonio Inoki se du9c lOng vao.

v 6i nhung fan cuong nhiet b<) m6n dam b6c

nhung nam dau th<;lp nien 1980 nhu t6i VU.a nghe

la hieu ngay. Ly do la, vao th�p nien 1970, cong ty

Anton Trading cua Antonio xin duQc quyen nh�p

khau Tabasco vao Nh�t Ban. Day la fan dau tien

Tabasco bat dau du9c gi6i thieu 6 Nh<;lt.

51

G I U P CON P H AT T RI EN N GON NGV

• Canh chiec mu bi gi6 th6i bay � "Mama - Do

You Remember" cua ca Si Jo Yamanaka.

Day la bai hat nh<).c nen cua phim "Ningen no

shoumei". Canh chiec mu la bi gi6 thoi bay vao

trong thung lung la mot canh quay an tm;mg n6i

tieng cua bo phim nay.

Cung phai n6i qua la d6i voi tro chai doan

nh<).c nen nay, tru6c khi muon doan ra du9c sv lien

quan cua bai hat va boi canh, ma b<).n khong biet

bai hat d6 la gi thi khong n6i lam gi roi nhe (cuoi) .

Ngoai ra, bai hat thuong ket thuc trong vai giay

nen rat nhieu truong hQp chiu thua khong doan

ra du9c la bai gi, ma tivi thi da chuyen sang canh

khac mat roi.

Dc;ic bi�t, cha m� nao thich nh<).c Au - My nhung

nam 80 chac chan se de dang doan ra, nen c6 the ap

dvng day nhu mot each dc;iy con bang danh tll von

c6. B?n thay the nao khi vtia du9c cling xem tivi voi

tre, lc;ii vlia c6 the trao d6i mQt each thoai mai v6i tre

ve moi thu? Neu tre thay hung thu thi hai m� con

hay cling nhau nghe han ca bai hat g6c luon cung

kha la thu vi day chu.

52

K A T O K U M I K O

2.10 - Luon mo rad io khi d i chuyen bang 6t6

Toi phai khang dtnh, radio hon han DVD, hon

han tivi. Khoa hQC con cha rang radio lam cha dua

tre thong minh hon m1a.

Lo:;ii xe toi dang dung la Alfa Romeo Spider

nam 1998. Toi mua xe con moi nguyen tern, nhung

tu d6 den nay cling 14 nam roi. Dong ho cong to

met da vuot qua con s6 190.oookm.

Cho den khi Hiro 5 tu6i thi n(>i that trong xe chi

ven v�n la dai radio AM/FM, dai cassete( ! ) . Vi the

ma tu khi con nh6 Hiro su6t ngay chi nghe radio

khi ngoi trong xe.

Nhung nam gan day, dong xe gia dinh danh cho

nhung nha c6 con nh6 du9c ua chu(mg la Minivan,

Station wagon. Lo:;ii xe c6 gan man hinh tivi 6 ghe

sau cling tang nhieu. B6 m� thuong ngoi ghe truoc,

con nhung dua tre thi xem DVD thoai mai 6 ghe

sau. Di;l.c bi�t nhung khi tac duong, chi can b�t DVD

la bon tre cling khong quay kh6c nua. (Nhung cling

vi th1=1c tr:;ing d6 ma tre chi cham chu vao DVD ho"1c

phim ho:;it hinh, ngoi trong xe nhung hau nhu cha

m� va con khong trao doi voi nhau may).

53

GI U P CON PHAT T RI EN NGON NGV

Ngu9c l?i, voi lo?i xe chi c6 2 ghe nhu cua toi,

du gQi la 6 to nhung thvc ra chang c6 ca ghe sau,

cling khong c6 thiet bt dtnh vt chi duong. Nhung gi

c6 the nghe du9c trong xe tom l?i chi la radio, den

bay gio van v�y. (Nha nghien cuu ve nao b(:>, ong

Mogi Kentaro, cling khang dinh radio c6 tac dvng

tot voi tri nao). Tat nhien, cling khong phai luc dau

vi mvc dich giup Hiro thong minh hon ma toi cho

be cho nghe radio.

Gan day, cac thiet bt giai tri hau nhu chi thien

ve dung mat nhu DVD, may tinh, di�n tho?i

smartphone. Neu cu nhu v�y, t6i c6 cam giac kha

nang sang t?o va quan sat cua con tre se bt thui ch(:>t

di nhieu. Vi DVD hay phim ho?t hinh thi khong can

t�p trung gi, cu ngoi xem lo dang thi canh cling thay

d6i lien tvc. Khong nghe dUQC am thanh thi chi can

nhin hinh cling doan ra duQc n(:>i dung. Nhung

radio thi khong nhu the.

Truoc tien, d6 la voi radio neu khong t;;lp trung

thi khong the nao nghe ra duQc. Hon nua, khi nghe

tren xe l?i con bi nhieu t?p am khac xem vao. Xe

cua t6i l?i la xe mui tran, khong c6 chuc nang each

am. Du v(;).y, nhung neu b(;).t volume to thi t6i l?i rat

54

KAT O K U M I KO

kho chiu, do do toi luon de am lm;mg o muc vl!a

du t�p trung m(>t ti la nghe duoc. Lon len trong

moi truong nhu v�y, hai m� con lc;i.i thuong xuyen

di chuyen bang 6 to hang gio lien nen co le tlr luc

con nh6 Hiro da hinh thanh duoc "doi tai radio"

chang? (Cuoi) .

Th\lC ra chi can bc;i.n de y m(>t chut thi du vl!a

nhin canh ben ngoai, vl!a doan loc;i.i xe di ngang qua

ma tai van t�p trung duoc de nghe radio, de biet

nguoi ta dang noi cai gi; ca si nao dang hat; bai hat

dang phat la gi; doan xem tieng Anh dang noi la

phong each Anh hay My . . . Va tat nhien, se co nhieu

"danh tu v6n co" xuat hi�n tren radio. Ten san

pham, ten nhan hi�u, ten cua hang, dia chi, nha ga

gan nhat . . . Co the tren tivi cung xem duoc, nhung

Hiro thuong bao "quang cao tren tivi van khac so

v6i radio m� nhi".

Quang cao tren radio da phan la do cac dia

phuong lam. Do do, du deu la quang cao ve 6 to,

thi trong khi tren tivi chu yeu la do chinh "cong ty

6 t6 Toyota" th\lC hi�n, con tren radio lc;i.i do cac cua

hang ban buon, ban le nhu Toyota Tokyo, Toyota

Kanagawa lam chu.

55

GI (J P CON PHAT T RI EN NGON NGU

C6 mot diem nua khien t6i cam thay con minh

thc).t gi6i d6 la, Hiro chi can nghe 1, 2 Ian do?n nh?c

d?o cua quang cao thi Ian sau he radio vl!a phat

do(,ln d?O dau la thang be biet ngay d6 la quang

cao ve thu gi va n6i mot each chac chan: "A, day la

quang cao cua . . . " . Con toi , chi nghe phan d?o nh?c

thi thuong chua the biet duoc cai gi nen khi nao

cung phai nghe vao bai m6i nhc).n ra duoc. Nhung

luc d6 tOi thuong hu6ng ung: "O! Hiro n6i dung rOi

nhi. Hiro gi6i thc).t ! ".

Tren radio thong thuong la phat ca bai hat,

tlrc la tU do?n d?o dau cho t6i het bai nen den nay

khong biet bao Ian toi b1 ng?c nhien ve kha nang d6

cua con roi. "T?i sao m6i chi nghe phan d?o ma con

da hieu day la bai gi roi the?". Hiro tra loi: "Thi con

cam nhc).n duoc tieng d�m dan cua do?n sau luon

ma". Hoa ra la vc).y. Dung la "doi tai radio?" hay la

"Bo nao radio?" thc).t tuy�t voi !" (Cuoi) .

Vao nam 2006, du6i s\l giam sat cua giao su

Itagura Toru khoa Nao va Than kinh hoc truong

Dc;ii hoc Y Wakayama, dai TBS da tien hanh chuong

trinh dai ky gi6i thi�u ve nhieu cong dt,mg tuy�t voi

ma radio mang l?i cho nao. Toi xin trich mot phan

n<)i dung da duoc gi6i thi�u trong chuong trinh:

56

K A T O K U M I KO

• So sanh nao bo cua nhung nguoi chi chai game

di�n tU v6i nhung nguoi thuong nghe radio cho

thay: khi chai game thi chi di chuyen tay va mat, do

do nao chi ho:;it dong 6 muc do du de xu ly nhung

thong tin ma mat mang l:;ii. Bai the chuc rnlng cua

nao ht gi6i h:;in chi trong mot ph:;im vi h�p. Trong

khi d6, du chi nghe radio mot each VU VO di nua,

ho:;it dong cua nao van VO cling ho:;it bat.

• Nguoi nghe radio thi phai phan doan noi dung

dl;(a vao nhung thong tin nh<;tn duoc chi tU tai, do d6

nao phai hinh dung l:;ii cac hinh anh do trong dau

__, khu V\IC thi giac cl'.ia thuy cham duoc kich ho:;it

--> khu V\IC ngon ngu cua thuy thai dUOng de ly giai

ngon nga cling hoc;it dong mot each ho:;it bat. Cu

nhu the cac thuy khac cua bo nao nhu thuy tran,

thuy dinh cling duoc huy dong, dan den toan bo

nao deu duoc kich ho:;it .

• Trong cuoc song thuong ngay, da s6 chung ta

deu qua phl.l thuoc vao nhung thong tin nh<;ln duoc

tU mat. Tuy nhien, neu qua uu tien cho thong tin

nh:;tn tu mat thi gay tac h:;ii la nao khong c6 duoc

nhung ca hoi tuong tuong ra cac tinh hu6ng ma

doi khi bi thi giac danh lua. Trong khi d6, radio thi

khong bi b6 buoc trong nhung giao uoc v6i thi giac,

57

GI U P CON PHAT T RIEN NGON NGV

cling m(>t tu va am thanh nghe duoc nhung muoi

nguoi thi muoi kieu tuong tuong, do do tam tri duoc

th6a sue bay nhay hoc;it d(>ng.

• Nhung lien tuong hinh thanh khi nghe radio

se du9c thuc hi�n tc;ii m(>t khu vvc g9i la "vting lien

hQp cua nao". Day la vling chi c6 a b(> nao cua con

nguoi. Do d6 anh huong ma radio mang lc;ii cho hoc;it

d(>ng cua nao v6i y nghia de ren luy�n vling lien hQp

nho lien tuong, cao hon nhieu so v6i nhung trang

thiet bi ma chi dung den mat khi SU dl).ng.

• Doc sach cung la m(>t phuong phap hay de ren

luy�n vling lien hQp nhung d9c sach thi can thoi

gian dai do do mat de bi m�t. Nhung nguoi da c6

tu6i thi thi luc cling suy giam nhieu, nen dau muon

cung kh6 ma d9c dUQC. Nhung luc nhu v�y, neu c6

radio thi bc;in chi can nghe radio thoi la da ren luy�n

dUQC cho nao roi.

Han nua, toi se giai thich cho cac bc;in them ve

hi�u qua cua radio nhin tu quan diem giao dl).c tre

tho nhu sau:

Truoc tien, nhin tu hi�n trc;ing "nhung dua tre

de n6i cau" ta thay, neu tre nh6 su6t ngay chi choi

cac tro choi di�n tu trong su6t thoi gian dai, chuc

58

K A T O K U M I K O

nang cua khu V\lC truck tran cua nao - hay con gQi

la phan de giup con nguoi biet cam thong, biet d6i

xu tot voi nguoi khac - se bt thoai h6a mot each

tram trong. Con nghe radio thi nho luon luon phai

lien tuong nen tat ca cac phan cua nao, bao gom ca

khu V\lC truck tran giup nao deu duoc hoc;i.t h6a, do

d6 phong tranh duqc "thuong tc;lt phat sinh do su

dl)ng qua m(>t phan nao do cua nao" nhu "phan nao

chi de choi game" chang hc;i.n.

Han the nua, toi cung gQi y rang, trau doi cho

con tU thuo nh6 mot quan diem: hay nhin S\I vi�c,

S\I v:;tt bang Ca nhO'ng thong tin ma mat kh6ng nhin

thay duoc se mang lc;i.i hi�u qua ca tren phuang di�n

giao dl)c Ian gia trt nhan sinh cho con.

Tuy v:;ty, giao SU ltagura cllng n6i them rang:

"Neu chi thi thoang chai thi cung la mot each giup

tre thay d6i khong khi, nen khong can phai lam qua

len la ttch thu het may chai game cua con lam gi.

Hay dc;i.y con rang du lam gi cung can giu S\I can

bang la duoc".

Ca nhan toi thay cac thong tin tren thl;Ic s\f rat

c6 ich cho nhung cha m� c6 con nh6, hi vong cac

bc;i.n c6 the tham khao duoc it nhieu.

59

GI U P CON PHAT T RI EN NGON NGV

2.11 - Tron 2 tu6i : chu dau t ien H i ro danh ra

tren may t inh la "TO M ICA"

Tre se bat chu<Jc nhilng gz cha me? lam. Do do

vi�c sap xep cho tre moi truong t6t la rat quan

tr9ng.

Toi thuong lam vi�c tren chiec ban de a phong

khach. Vi the may tinh cua toi luon de 6 tr:;ing thai

dang ho?t d(>ng. Tu khi con nh6, Hiro thuong ngoi

ben qmh va cling nhin vao man hinh vi tinh v6i toi.

Toi luon cho phep be duoc t\l do ch:;im vao may.

Khong biet co phai nho the khong ma tu nam 1 tuoi

Hiro da doc duoc het mc;lt cha cua chuong trinh 16p

i. Tren ban phim vi tinh thi chi in nhang cho: viet

hoa nhung neu an vao thi cling se ra nhang cha viet

thuong naa. Nho the be cung tv nhien nh6 duoc s\l

lien quan giaa cha hoa va cha thuong. Toi nghi be

da nh6 ten cac loc;i.i xe tU mc;lt cha in hoa.

Co the b"m se hoai nghi rang "M6i 1 tuoi ruoi

ma da cho dung may vi tinh roi a?". Nhung b:;in

thay day, thoi d:;ii nay nhieu nha cho con choi cac

lo:;ii may tinh bang nhu iPad tU rat s6m ma. Hiro

chi khac a ch6, khi be con nh6 thi cac lo:;ii may do

chua ra doi, nen lo:;ii may tinh ma Hiro duoc so vao

chi la may tinh xach tay hi�u Vaio cua toi ma thoi.

60

K A T O K U M I K O

Vi t6i thuong xuyen su dvng may nay cho cong

vi�c nen tl:r nh6 Hiro d:a GUQC d<;ly rang: "Day la thu

quan tr9ng voi m�. Phai dung m(>t each can th?n".

Be hoan toan khong he c6 nhung hanh dong kieu

nhu d:?p ban phim am am, so khap man hinh tinh

the long, hay la g"1p mo may tuy ti�n. Chinh vi the

t6i cho be GUQC SU dvng may m(>t each thoai mai.

Tat nhien, dieu ma be hung thu la cac trang web

ve o to. Khi click vao trang chu cua Yahoo, se thay

ben g6c phai c6 nhieu quang cao ve o to. Hiro rat

thich nhay chu(>t vao do de thay trang web quang

cao otO ch<;ly ra, tU d6 l<;li c6 the mo ra duoc nhieu

trang moi nua.

Day la chuy�n xay ra khi Hiro VU.a duoc 2 tu6i.

Luc day, be dang chai tha than m(>t minh voi may

tinh. Toi vo tinh nhin sang thi thay tren man hinh

la trang chu cua Tomica.

- 0, sao trang Tomica l<;li chc;ty ra nhi?

Trong khi d6, Hiro thi dang vui suong VU.a xem

VU.a n6i: "M� ai, c6 To mica nay! ". Nhung trang quang

cao toi van thuong m6 chac chan kh6ng c6 cua

Tomica. V"1y tc;ti sao l<;li chc;ty ra duQc nhi?

Duoc m(>t luc khi Hiro khong chai may tinh nua,

t6i l<;li gan man hinh. Tren man hinh van la trang

GI U P CON P H AT T RI EN NGON NGU

cua Tomica. Toi rat to mo khong hieu vi sao Hiro

l(,li ma duqc trang nay ra nen thu an nut "Quay l<,li"

de xem thao tac tru6c d6 la gi. Man hinh quay ve

trang chu m:;lc dinh cua Yahoo v6n c6 san tU dau . . .

Toi nhin ky thi phat hi�n a m\lc "Tim kiem" da c6

danh ba chu "TOMICA" a d6. Khong the tin duqc?

Sao l<,li c6 chuy�n nay?

Luc d6, ben c<,lnh may vi tinh c6 mQt chiec Tomica

hoi cu da bi l<).t up. Thi ra thang be da vlia nhin chu

khac tren mo hinh o to Tomica 6 m:;lt sau, vlia danh

vao vi tinh de "tim kiem". (Nhan ti�n n6i them, chu

khac 6 m:;lt sau cua Tomica cu cua nhung nam 70-

80 nay khong phai la chu to ma la chu be xiu).

"Con da nhin tU day de danh vao phai khong?" -

Toi h6i.

"Vang".

Luc d6 Hiro 2 tu6i. Nhung chu cai dau tien

trong doi ma be danh ra tren m\lc "tim kiem" cua

may tinh la TOMICA (cuoi).

Thai diem d6 toi da nghi con cua minh gi6i qua,

nhung bay gio khi nghi 1<,li toi hieu ra luc d6 trong

moi truong vlia la bat chuoc vlia la choi, chi la tinh

co be danh vao va tinh co trang web d6 hi�n ra ma

K A T O K U M I K O

thoi. Tuy v?y, vi�c chuan bi san moi truong de be

du9c tiep xuc m<)t each tv nhien voi cha cai tU luc

con be chinh la yeu t6 then ch6t a day. Toi cam giac

rang lam nhu v?y be se khong bi go ep trong y thuc

rang phai "hoc" ma c6 the vui choi du9c voi cha viet

m<)t each tv nhien.

2.12 - Thich d9c sach, hat h ay, biet g i u p do

nguoi khac, ham hQc hoi . . .

Muon dq_y con thanh m(Jt dua tre nhu v(ly, hay

bat dau ti1 vi¢c cha, m� cilng thich thu v6i dieu do.

Vi�c su dvng nhieu danh tU v6n c6 trong khi tro

chuy�n voi Hiro, de be dan yeu thich va hieu ro ve

danh tU v6n c6, v6n di vi toi c1ing thich hoc danh tU

v6n c6. N6i "thich" thi cung khong han, dung hon vi

toi nghi can thiet phai "hieu chinh xac". Tinh chat

cong vi�c nha bao cua toi khong cho phep sv nham

lan du la ten cong ty, ten loc:1i xe hay ten nguoi.

Luc Hiro khoang 2 - 3 tu6i, m<)t thang hai Ian

chung toi thuong di choi voi cac thanh vien khac

trong "Cau l(,lc b<) nuoi d<;ly con cua dta phuong" goi

la "D<;ly con kh6e, con ngoan" do Phong bao hiem

qu?n Midori thanh ph6 Yokohama t6 chuc.

G I U P CON P H AT TRIEN NGON NGV

Ll1c d6, Hiro khong thich hat lam nen h1c nao

toi cling ao uoc: "Hiro oi, con hat nhieu hon di ! " . 6 cau lc;i.c b¢, du tat ca m<;>i nguoi deu hat di nua Hiro

Cling khong may tich Cl)C tham gia.

M<)t ngay TIQ, toi tam Sl) dieu do voi m<)t nguoi mv

khac cling la thanh vien trong cau lc;i.c b¢. Co ay v6n

xuat than tU khoa thanh nhc;i.c cua Nhc;i.c vi�n. "Hiro

nha minh khong bao gio chtu hat. Be M. (con cua

nguoi bc;i.n d6) hat hay lam minh ghen ti qua. Phai

lam each nao thi thang be mOi thich hat dUQC nhi?".

Luc ay nguoi bc;i.n ay da h6i lc;i.i toi rang: "The

Ku mi c6 thuong hat len truac m;:it Hiro khong?".

"Ha? Minh a? Hat truac m;:it Hiro . . . ?" . Khi bi h6i

nhu v:;ty toi moi nh:;tn ra hinh nhu toi chua bao gio

tllng hat truoc m;:it Hiro.

"Neu mv thich ca hat dua tre chac chan cling se

thich ca hat theo thoi" - nguoi bc;i.n day da n6i voi

toi nhu v:;ty. Hoa ra la v?y. Qua th?t, be M . rat thich

hat. C6 le vi be da dUQC mv hat cho nghe rat nhieu.

Toi choi piano thuong xuyen, cling khong phai la

ghet ca hat. Nhung khong hieu sao chua tung bao

gio hat truac m;:it Hiro ca . . . ("chi bi et n6i su6t ngay"

- kiem diem) .

K A T O K U M I K O

Tu do den nay da 10 nam. Nhung co h<)i tiep xuc

v6i nhieu nguoi me khac nhau da giup t6i cam nh(;ln

m(>t each sau sac rang me yeu thich gi thi dua tre

cling se thich cai do. Me thich d9c sach thi con se

thich sach. T\! ban than dua tre se say sua v6i sach.

Con ctia m<)t nguoi me c6 th6i quen hang ngay trich

ra 1 tieng de d9c bao thi tu thud be dua tre da say

me v6i vi�c d9c bao. C6 m<)t nguoi me luon thich tl,i

tay lam cac lo;,li banh trai, do an thi du la dua be trai

di nua tU be da cling biet tl,i t�p nau an roi.

Con tre se thich nhung thu ma me thich. Bai vi

dua be nao cling thay hung thu khi duoc cimg me

lam vi�c gi d6.

N6i den day t6i nho ra, luc Hiro khoang 4, s

tu6i be thay rat vui khi h9c tu V\!ng cap do 2 v6i

t6i, hon la t\! ngoi mot minh lam bai tC;lp tieng Anh

cua Kumon. (Mc;tc du ve m?t n(>i dung tu V\!ng cap

do 2 kho hon, phat am cling kh6 hon bai tC;lp cua

Kumon nhieu) .

Chinh vi the, neu nguoi me c6 mong uoc: "Gia

ma con minh thich . . . " thi tru6c tien chinh ban than

nguoi me phai di tien phong b6 thoi gian va tam sue

vao dieu do truoc. Dua tre se thich cai gi, tai nang

cua be se phat trien den dau . . . tat ca deu phai bat

GI U P CON P H AT T RI EN NGON NGV

dau tu chu "duyen co". Voi cac be con nh6, nhieu

khi nguoi m� van mang 1(:1.i cho con "duyen co" do

du m� khong y thuc di chang nua.

2.13 - Hay thu suy lu�n th�t n h ieu thong t in

chi tu tva de m9t bai bao

Kha nang quan sat, nhQ:n biet, tuong tw;mg . . .

c6 the suy lu(l:n ra duqc nhieu dieu thu vi chi tU m(Jt

ban tin ngd.n.

"Khi dtnh sua 1(:1.i canh cua 6 t6 dong chua khit,

nguoi phv nu dam vao g6c re va bt vang ra kh6i o

t6 do cua bt b<;tt ra". Nguoi tim ra mau tin nay tren

internet la toi. Toi lien nhanh chong thong bao cho

Hiro biet.

"Hiro Oi, m� vila doc dUQC tin m(>t nguoi ):>hV

nu bt chet do dang lai xe thi voi sang dtnh dong 1(:1.i

canh cua chua dong ch<).t, va b1 dam vao goc re. Cua

bt b:;tt mo khien co ay bt vang ra theo day".

"Oi, v:;ty la vi co ay khong chtu duQc hrc ly tam

roi m� nhi".

"Nhung con nghi xem, neu co ay ma cai day an

toan thi chuy�n nay chac chan khong xay ra roi".

66

KAT O K U M I K O

"Biet dau xe co ay la lo<;ii khong c6 day an toan

thi sao?" .

"The a? Con xem bay gio con lo<;ii xe nao ma ghe

phv khong c6 day an toan nua dau? Thai d<;ii nay ',.._ . ' '' rm ma .

"Lo<;ii xe gi ha m�?".

"Nguoi ta khong ghi ro, nhung m� doan la lo<;ii

xe nh6 thoi".

"The con biet roi. C6 the la Midget. Lo<;ii Midget

co, la lo�i xe xuat hi�n trong phim "Always: Sunset

on the Third Street". Ho�c cfmg c6 the la Subaru

360. Dung roi. May lo<;ii day dau c6 day an toan dau

m�. Bay gia van con nhieu nguoi dung xe day ma".

"O, thi cfmg c6 the day . . . " .

Day, chung toi thuang dung each day de cho tri

tuong tm;mg cua minh bay cao mai, vlia trao d6i vlia

suy doan. Tat nhien khong phai ngay nao cfmg lam

nhung n6i chung 3 ngay 1 Ian l<;ii choi tro nay. Ban

dau toi khong doc het n(>i dung bai bao, ma chi nhin

qua tieu de. Sau do hai m� con "dva tren nhung sv

thvc nh<;in duqc chi tU con chu" de thi xem minh

suy lu:;tn duqc chung nao, d�t ra duqc bao nhieu gia

GI U P CON PHAT T RI E'N NGON l\iGV

thuyet cho den khi nao suy lu�n dung duQc thvc te

thi thoi (cuoi).

Va tat nhien, m<)t vi�c quan trong do la khi cau

chuy�n da trao d6i xong thi phai tra cuu xem ket

qua thvc te la the nao . Day la dieu phai lam, kh6ng

the quen du9c.

2.14 - N eu bc;tn n g hi con m i n h xuat c h u ng,

hay kiem tra xem sao!

Du la vi�c nh6 nh(lt cha m� van phai xdc nh¢m

xem c6 chinh xdc khong. Sau d6 hay khen nggi con.

B<) phim "Hula Girls"C*l duQc gi6i thi�u cling

trong chuong trinh c6 ban tin: "Khu nghi duong

Super Hawai" 6 thanh ph6 Fukushima da kh6i

ph\lC Va mo cua tr6 1;:1i sau nhung anh hU6ng n<).ng

ne cua thien tai" .

Toi da tung xem phim nay. D(>t nhien toi nh6 ra

m� t6i gan day thuong tai cac b<) phim tren mc;ing ve

iPad de xem, nen bu<)t mi�ng lam barn:

(*) M(lt phim di�n anh Nh;'.i.t Ban duqc cong chieu toan

qu6c vao thang 9 nam 2006.

68

K A T O K U M I K O

- Khong biet ba ngo9.i da xem phim nay chua

nhi?

Ngay l<;lp tile, Hiro tra loi :

- Ba xem roi d6 m�!

- Th<;lt a? Ba xem phim nay 6 dau chu?

- Tren chuyen bay tu My ve Nh<;lt. La chuyen

bay cua hang hang khong Singapore.

- Oi the a? Con nh6 dUQC C\l the the ca a, gi6i nhi !

- Dot day la thang 3 nam 2007 m� 9.·

- 6, nam 2007 a?

- Vang, b(> phim nay duoc trinh chieu truoc d6

m(>t thoi gian ngan. Hinh nhu la ml.la thu nam 2006.

- . . . (Sao thang be nho duoc den t<;ln day nhi?) . . .

Tre con thuong nho duoc den ca nhung chi tiet

ti mi nhu "vi sao 19.i nhu the". Nhung luc nhu the

nay, toi thuong nhat dinh se kiem tra 19.i xem loi

con n6i c6 chinh xac hay khong. Vi�c ba ngo9.i da

xem b(> phim nay c6 le la dung.

Truoc tien, toi xem 19.i cac ve may bay da tung

dung truoc d6. (Toi c6 tinh thuong giu 19.i, khong

vUt nhung thu l�t v�t nhu the nay). A, thay roi.

69

GI U P CON P H AT T RI EN NGON NGV

Dung la co cu6ng ve thang 3 nam 2007. Ma con

dung la cua hang hang khong Singapore nua chu.

Hiro nha gi6i the !

Tiep do, toi tra xem bo phim "Hula Girls" cong

chieu vao thoi gian nao tren wikipedia. Thi . . . c6

ngay bai bao ghi thoi gian cong chieu la thang 9

nam 2006. Vi�c Hiro nho "khoang mlia thu nam

2006" la chinh xac.

Cu6i cling, toi n6i voi Hiro : "Con g101 qua.

Nhung gi con nho deu chinh xac het". Hiro chi cuoi

khuc khich. Cu c�u lam bo m:;tt nhu muon n6i rang:

"Con da bao dung the ma! Vi con nh6 ro ma!".

Nhung luc the nay chac chan toi luon xac nh�n

l<:li "bo nh6 than ky" cua Hiro. Tri nho cua Hiro c6

th�t chinh xac khong? Khoanh khac khi xac nh�n

dUQC nhung dieu Hiro n6i la chinh xac, toi cam thay

h(:lnh phuc v6 cling.

2.1s - HQc tu to h uong dan su dl,mg b<? do

ngu trong q uan tr9 Kanpo

Hay bien m9i thu thanh cau d6 de kiem tra kha

nang d9c hieu va ghi nhd.

70

K A T O K U M I K O

Hai nam tr6 lc:ii day, ba the h¢ trong gia dinh

t6i (m� t6i, t6i va Hiro) la khach quen cua quan tro

Kanpo, thanh ph6 Asa, tinh Kumamoto . . Quan tro

nay c6 dich V1) cho mm;m mien phi do yukata va

samueC*J. (Tat ca quan tro Kanpo tren toan qu6c

hinh nhu deu c6 djch V1) nhu the nay). Hon the nua,

khach hang c6 the chon kieu minh thich tU 6 kieu

dang va mau sac khac nhau.

- Hiro, con hay nhin ta giai thi¢u nay trong 30

giay.

- Oi, cai gi the c:i? (Hiro keu the nhung ve m:;tt be

lc:ii rat vui suong ghe lc:ii gan de nhin).

- Con chi duqc nhin 30 giay va phai nha nhanh

n(>i dung ghi tren day.

- Ha ha, duqc thoi m�!

Het 30 giay. Toi bat dau hoi.

"Do samue c6 6 mau va 6 kieu dang". "S\1 lien

quan giua co do va chieu cao nguai m:;tc". Tat nhien,

toi cung chi h6i quanh may vi¢c day thoi. Nhung

ngay tu dau, tat nhien toi se khong h6i nhung cau

don gian nhu vc).y roi (cuai) . Cau h6i dau tien cua

toi la:

(*) Ten mot 109.i trang pht;c truyen th6ng cua Nh?t.

71

GI LJ P CON PHAT TRIEN NGON NGV

- Tc;ii sao quan trQ lc;ii cho khach hang mm;m do

samue mien phi?

Hiro tra loi ngay:

- Vi muon khach hang c6 dm;ic Sl,I thoai mai hon

nua khi den day.

- 0, chinh xac! Tiep theo. Truong hQp nao khong

du9c mu9n mien phi?

- Tre con duoi 6 tu6i.

- V�y, tien d<)t c9c hie day la bao nhieu?

- 200 yen!

Day, kieu kieu nhu the.

- Khi muon mu9n do samue thi lam the nao?

- Ch9n mau va co roi gQi den le tan theo so 9 .

- Can chu y gi khi mu9n?

- So lu9ng c6 h:,m nen thinh thoang se c6 truong

hQp het mau va co minh yeu cau.

Den day, Hiro tra loi hoan hao het. Va cu6i cling

la nhung cau h6i lien quan den mau sac ho<)c kich

ca vi dv nhu:

- Mau gi thi hoa van phan tren va duoi khac

nhau? Chieu cao cua size M la bao nhieu?

72

K A T O K U M I K O

Ti�n the, each dc,lt cau h6i nay neu la tieng Anh

thi tuang t\l' nhu kieu ra de cua TOEICC*l phan 7

dung khong. (De thi TOEIC gom c6 7 phan, phan 7

la phan de doc hieu) .

Vi v�y, khong chi gi6i h(:ln trong chu de may b(>

quan ao ( cuoi), ma b(:ln c6 the v�n dvng bien n6

thanh tro chai lien quan den chu de khac nua, theo

phong each "T�p lam TOEIC phan 7'' .

2. 16 - N h Cm g ch uy$n khong dau khong cu6i

mang phong each TOEIC phan 2

Ngay ca nhung ky thi cam go, cang thang doi

khi cung bien thanh chu de de ch<;>c cuai nhau.

Tiep theo phan 15, vi�c bien TOEIC thanh de tai

de chai con duQc bien tau nhu sau: "H6i nhau m(>t

(*) TOEIC (viet tat ct1a Test of English for International

Communication - Bai kiem tra tieng Anh giao tiep qu6c te)

la mot bai thi nham danh gia trinh do su dvng tieng Anh

danh cho nhung nguoi su dvng tieng Anh nhu mot ngm.li ngu

(kh6ng phai tieng m� de), d?c biet la nhtlng d6i tm;mg muon

su dvng tieng Anh trong moi twang giao tiep va lam viec quoc

te. Ket qua cua bai thi TOEIC phan anh muc dQ thanh thc;io

khi giao tiep bang tieng Anh trong cac hoc;it dong nhu kinh

doanh, thuong mc;ii, du Itch . . .

73

GI U P CON PHAT T RI EN NGON NGV

cau h6i gi d6, roi t\1 tra loi bang m<)t cau hoan toan

khong lien quan gi".

De thi TOEIC c6 phan 2 la phan nghe, bq.n phai

nghe m<)t mau h<)i thoq.i ngan, va chon ra dap an t\1

nhien nhat d6i vai cau h6i xuat hi�n trong bai h<)i

thoq.i tU trong 3 dap an de thi cho san. Vi dv, toi se

h6i Hiro :

- Toi nay an gi nhi? Thtt nuang c6 duqc khong?

Va ngay sau d6 toi l�p tuc t\1 tra loi :

- Oi, m� phai di mua giay an nua roi mai ve duqc.

Luc day, Hiro se cuoi choc toi:

- Kia m�! ! ! l Day chang phai la cau tra loi sai

theo phong each de thi phan 2 cua TOEIC saol

Va the la 2 m� con cling om nhau cuoi khoai tra

(cuoi) .

Ky thi TOEIC hay ky thi kiem tra nang Ive tieng

Anh deu la nhung ky thi kh6 khan, phai hoc hanh

nghiem tuc mai c6 the thi d�u duqc. The nhung

trong qua trinh hoc va thi, se c6 nhung luc thi mai

ma khong d�u, ho�c thi bao nhieu lan cling khong

vuqt qua mvc tieu minh d�t ra. Nhung luc d6 tam

trq.ng cung n�ng ne theo. Nhung chinh nhung luc

74

K A T O K U M I K O

nhU the, hay lay ky thi d6 thanh de tai chQC CUOi

xem sao. Vi d\l, de nghe cua ky thi tieng Phap c6

phuong phap ra de va giQng d9c de bai hoi d�c bi¢t,

v�y nen thi thoang hai m� con t6i l�i dua ra de nh�i

theo, thi xem ai nh�i l�i gi6ng hon. Th�m chi con

ganh dua m(>t each ngpiem tuc day.

Ho�c la, trong phan thi cua de thi viet, cung

cua ky thi tieng Phap, luon dung nhung buc

tranh trong kha d�p va tv nhien. Nhung chiec 6

t6 xuat hi¢n trong de khong hieu sao phan nhieu

la Subaru Legacy. Nen hai m� con chung toi thi

thoang l�i nghiem tuc suy nghi de tim ra ly do t�i

sao l�i nhu v�y (cuoi) . Chang h�n, ly do c6 the vi

nguoi ve nhung buc tranh nay di xe Legacy? (C6

ve ly do khong thu vt may nhi (cuoi), va ket thuc 6

ket lu�n do . . . ) .

Ngoai ra, chung t6i con c6 ca tro choi nhu dtch

nhflng CclU thanh ngu t\lC ngu xuat hi¢n trong de thi

chu Han sang tieng Anh, ho�c tra nghia cua nhung

cau thanh ngu d6 bang tU dien tieng Anh roi suy

lu�n nguoc l�i voi nghia d6 thi chuyen sang chu

Han la gi. . .

Chung t6i cung thuong gia VO lam ph6ng van

thu bang tieng Anh. Co mot thoi ky mai ma khong

75

GI (J P CON PHAT T RI EN NGON NGO'

thi d?u duqc ky thi nang h;rc tieng Anh chuan bi

cap d(> 1 (thi 4 lan ma khong d?u) nen tru6c ky

thi khong khi thvc sv rat cang thang. Nhung t6i

nghi, "can phai ren luy�n tru6c cho Hiro ve khong

khi ky thi th?t, nen chung t6i quyet dinh thu lam

bai ph6ng van, tUOng tUQng ra minh khi da thi d?u

roi". v a hai m� con deu vl:ra cuoi rat khoai chi vl:ra

ram thu ph6ng van gi6ng nhu trong ky thi th?t.

(Thl,tc ra, sau bu6i thu lam ph6ng van nay, Hiro

CUOi cling da thl,tc S\t thi d�u ky thi chuan bi cap d(>

1 cam go day) .

Vi the, cac b�c cha m� hay cling con lam moi

thu m(>t each vui ve va thu tj. Thinh thoang ci:1ng

nen tuong tuQng ra canh minh da dc;i.t duqc den

mvc tieu d$t ra de ren kha nang tuong tuqng. Bai

t6i nghi rang, tam the luon l:;ic quan huong ve phia

truoc se chua dlJng sue mc;i.nh goi den cho minh ca

S\t may man nua.

Lan d�u tien thi TOEIC: Hiro 6 tu6i. M� 43 tu6i.

Lan dau tien Hiro thi TOEIC la thang 7, nam

lop i . Vao mlia thu cua nam truoc do (tuc la khi be

hoc mau giao 5 tu6i), Hiro da thi d<;tu ky thi tieng

K A T O K U M I K O

Anh cap 2 . Toi danh gia phai mat m(>t thoi gian dai

nua be m6i thi dUQC cap d(> 1 nen trong thoi gian on

luy�n d6 kiem m(>t ky thi nao d6 cho be thi tc;i.m. Va

day la nguyen c6 de Hiro bat dau thi TOEIC.

Vao nam tru6c d6, Hiro da thi TOEIC Bridge.

Thl,Ic ra hie d6 t6i nghi, dang nao ky thi nang 11.,Ic

tieng Anh cap 2 (da thi vao mua thu) chac chan

cung truQt th6i. Ma nam nay Hiro da thi d<;l.u m(>t

each suon se tu cap d¢ 4 (cap d¢ chuan bD len cap

d(> 2 nen toi khong he muon nam 2006 cua Hiro lc;i.i

ket thuc v6i ket qua la "thi trUQt" cap d(> 2 . Va do la

ly do toi dang ky cha be thi TOEIC Bridge.

Trong khi toi dang v(>i va, cu6ng len tim, kh6ng

biet c6 ky thi nao con ktp n(>p ho so d\l thi nua khong

thi tim ra duQc ky thi TOEIC Bridge tru6c khi het

hc;i.n 2 ngay. (Mc).c du rut C\lC Hiro l<;li d<;l.u ky thi cap

d(> 2 v6i so diem suyt soat nhu mot ky tich v<;l.y) .

Cung gi6ng v6i TOEIC, ky thi TOEIC Bridge

kh6ng cho phep bat ky ai ngoai thi sinh d\l thi ra

vao toa nha to chuc ky thi ca. Toi trao Hiro cho

nh6m ho trQ cua ky thi ngay tc;i.i 16i vao t6a nha, va

roi mot minh lang thang ngoai t6a nha dQi con thi

xong. Mot tieng ruoi sau, Hiro nhay chan sao ra v6i

77

GIUP CON PHAT T RI EN NGON l'<GV

khu6n m�t tuoi cudi hon ho cling voi cac nhan vien

phl)c V\l ky thi. "TOEIC Bridge vui qua m� ;;i ! Cac

cht giam tht rat hien! Con l;;ii muon thi tiep nua ! "

Trong phan gioi thi¢u ve ky thi TOEIC Bridge

nay c6 ghi ldi tu van rang: "Neu b;;in tra ldi dUQC

tren 90% cau h6i cua ky thi nay, va duqc tren 160

diem thi c6 the thu dang ky thi TOEIC xem the nao".

Vi the, nguyen co dan Hiro den voi TOEIC thµc ra

chi don gian vi luc day con dang hung nen hai m�

con deu nghi: "Cha, neu v?y Ian tOi minh cling thi

TOEIC thu cai cho biet" ma th6i.

Lan dau tien Hiro thi TOEIC cling la Ian dau

tien t6i thi TOEIC. Bai vi c6 con nh6 tham gia

thi nen ban to chuc chuan bt cho hai m� con m(>t

phong thi rieng. H(>i trudng thi la m(>t trudng d;;ii

hoc trong thanh ph6 Yokohama. Trong m(>t phong

thi v6 cimg Ion, 2 giam tht trong thi 2 thi sinh la toi

va Hiro. Hai m� con ngoi each nhau khoang 5m. Ky

thi nay Hiro duqc 450 diem, con toi duqc 680 diem.

Day la khoi dau cho nhung thu thach sau nay

cua hai m� con. Toi quyet tam rat cao de vuqt qua

m6c 800 diem. B6i v:;ty t6i nghi bl)ng, cho den khi

minh d;;it duqc ml)c tieu d6 thi cu cho Hiro thi thu

K A T O K U M I K O

cling coi nhu la cho biet cling duoc. (Nhung nam

sau d6, t6i thi a phong d<;ii tra, con Hiro thi a phong

danh cho be du6i 11 tu6i goi la "H(>i truong thi danh

cho tre nh6").

TOEIC 6 moi cap do deu c6 quy dinh nghiem

ngc).t la ngoai thi sinh dv thi khong ai duoc dc).t chan

vao ca trong khuon vien toa nha. Cach day 3 - 4 nam

khi d6 chi minh toi thi con Hiro nam d6 khong thi.

Toi da khong nghi ky thi c6 nhung nguyen tac kh6

nhu v"1.y nen bao Hiro: "Con ngoi 6 ghe doc sach va

dQi m� thi xong nhe", roi de Hiro ngoi l<;ii ghe trong

khuon vien toa nha cua truong d<;ii hoc d6.

Nhung, tru6c khi ky thi bat dau duoc 15 phut,

giam thi cua TOEIC den vi tri t6i ngoi va n6i: "Ngoai

thi sinh d\I thi, khong ai duQc vao trong khuon vien

toa nha. De nghi chi dan chau ra ngoai khuon vien

t6 chuc ky thi ! "

Ha???? Gi ma kh6 the chu! Tru6c khi ky thi

bat dau 13 phut ma bao dan dua tre 8 tu6i ra kh6i

khuon vien toa nha t6 chuc thi thi c6 qua dang qua

khong? Toi nghi v"1.y nen phan ung ll;li mot each

hoi kh6 chiu. Tuy nhien y kien cua toi bi phu quyet

ngay m(>t each khong thuong tiec. (Th"1.m chi, sang

79

GIU P CON P H AT T RI EN NGON NGV

ngay horn sau, toi con bt ban to chuc ky thi goi cli�n

phe binh nua chu) .

Khong con each nao khac, luc ay toi clanh clung

d:;ty dan Hiro ra ngoai. Luc ay, chung toi den bang

xe rieng cua gia dinh va d:;tu xe 6 bai d:;tu xe nen toi

clua cho Hiro chia kh6a xe va d�n do : "Xin loi con

trai, con tl)' di m(>t minh xu6ng nui va den cho minh

da d:;tu xe duqc khong? Vao trong xe cha m� nhe".

(Neu 6 My thi chac b6 m� da bt bat roi day (cuoi) ! ) .

Hiro tra loi : "Vang, con hieu roi . Khi nao xong

m� di�n tho?i cho con nhe. M� c6 len nhe !" , roi mot

minh bat dau "xu6ng nui". (Vi truong d?i hoc d6 c6

khuon vien nam tren mot ngon nui) . Cung vi ly do

d6, nen tU sau Ian ay, danh phai hai m� con deu dl)'

thi du Hiro chi thi voi tinh chat thu cho bi et . . .

Thanh tich cua Hiro, thoi diem nam lop 3, chi

loanh quanh 6 m6c tren du6i 550 diem. Thi bao

nhieu Ian thi so diem cung khong thay d6i may.

Nhung sau khi Hiro d:,lu duqc ky thi nang hrc chuan

b1 cap d<) 1, toi nghi "Hiro da thi d:,lu duqc gan cap

do 1 nen c6 the lan nay d?t duqc 700 diem cung

nen". Va chung toi 19-i bat dau thu sue v6i niem hi

vong m6i nhen nh6m d6.

80

K A T O K U M I K O

Du v?y, nhung cho den truoc ky thi Hiro hoan

toan khong chtu on luy�n gi ca, nen t6i da hoi bl)'c

b<)i doi chut. Truoc ngay thi TOEIC toi dua ra "moi

nhu" hap dan de mua chu<)c:

- Nay, neu con thi dm;ic tren 700 diem, my se

mua cho con iPad ma con van ao u6c day.

Y nhu rang Hiro bi "can cau" ngay.

- Con nhat dtnh se d?u bang duQc.

Va dem tru6c ky thi hai my con m6 ra "cu<)c hop

ve ke hoc;1.ch tac chien". Tat nhien, n<)i dung cung

khong c6 gi to tat lam. Chung t6i ap d1.mg chien luqc

"Lay diem tu nhung phan minh nam vfrng tru6c",

theo thu t\I phan 6�phan 7�phan 5. Phan 5 ma

Hiro von hoi yeu thi de lam sau.

Tren thl)'c te phuong phap nay da mang l<:li hi�u

qua (tat nhien cung nho ca hi�u qua ma "mieng

moi" iPad mang l(:li nua), vi the ma Hiro on l(:li dUQC

het b<) de, va duoc 745 diem trong ky thi nam do.

Nam tiep d6, Hiro duQc 840 diem, va nam sau

do nua la 900 diem.

Khi cho con tham gia ky thi nay t6i thuong nh?n

duoc cau h6i: "Dua tre con chua c6 kinh nghi�m

GI U P CON P H AT T RI EN NGON NGV

gi ve cong vi�c li�u c6 hieu duoc tieng Anh dung

trong kinh doanh khong co chu?". Dung la the th�t.

Ban dau, chinh toi cung ban khoan: "De TOEIC c6

le con kh6 so voi hoc sinh tieu hoc". Nhung ban

than t6i cling tham gia thi voi Hiro da nh�n thay

rang, dung la de thi c6 nhieu cau h6i tieng Anh lien

quan den c6ng vi�c th�t, nhung n6 khong den muc

la tU chuyen m6n qua kh6. Nguoc l?i, th�m chi chi

can nho duoc cac tu V\lng xuat hi�n trong cac b6i

canh C\J. the ve Cong vi�C la dUQC, chlr kh6ng can

nh6 nhieu ca nhung tu m6i 0 nhieu linh V\lC nhU ky

thi kiem tra nang h,rc tieng Anh cap d(> 1 va c�n 1 .

Them vao d6, nhung cau h6i suy lu�n tU b6i canh

ca bai n6i chuy�n, ho�c nhang cau phai "suy doan

cam xuc" ma neu khong d�t minh vao tj tri nguoi

do thi khong the hieu duoc l?i ho�m toan khong c6

trong de thi TOEIC.

Vi d\l, trong nhang de doc hieu dai c6 chu de

mang tinh c6ng vi�c cua ky thi thi thoang c6 nhung

cau h6i nhu the nay: "Nguoi chu c6 the tham gia vao

each su d\lng ngay nghi ho�c la linh V\lC mang tinh

ca nhan cua nhan vien a chung m\IC nao?"; "Giu

khoang each nhu the nao trong Ian dau g�p m�t de

d6i phuong khong thay kh6 chiu?". Nhang cau kieu

82

K A T O K UM I K O

the nay, qua th�t qua kh6 d6i voi m(>t hoc sinh tieu

hoc. Bai vi n6 doi h6i ca "tri tu� va kinh nghi�m"

moi lam du9c. Trong khi d6, TOEIC thi thi sinh chi

can nh:;tt ra dung n(>i dung c6 ghi trong de la du9c.

Ngoai ra, c6 lan, toi du9c nghe cau chuy�n ve

con cua mot nguoi quen la tre hoi huong (be song

6 Anh suot tU nam 1 tu6i den 11 tu6i) dc:i.t du9c m6c

diem 920 nam lop 6. Luc d6, Hiro van moi chi 6

m6c 700 diem nen 920 diem nhU mot ml,IC tieu tren

troi v�y.

Nhung toi cho rang, du song a hai nuoc khac

nhau di nua nhung deu cling m(>t d(> tuoi nen neu

be do dc:i.t du9c diem do thi Hiro chac chan cung

lam du9c. Mot ba m� co chi khi (cuoi) nhu toi luc

do da nghi: Chae chan trong thoi gian Hiro h9c tieu

hoc se lay bang du9c 900 diem.

Quay tro lc:i.i vai chu de chinh. V ai de thi viet

du thi sinh khong c6 kinh nghi�m ve cong vi�c di

nua van c6 the dc:i.t du9c m(>t so diem cao nhat dinh.

Nhung qua th�t neu biet mot chut kien thuc nen

ve xa hoi nhu: "Cong ty la the nay day, cap tren la

nguoi co tj tri nhu the day, chuyen vi�c nghia la

nhu the no", thi chac chan se tot hon nhieu.

GI U P CON P H AT T RI EN NGON NGV

Vi the, toi thuong xem cling con cac b(> phim

c6 chu de ve doanh nhan, co gai van phong, cong

ty. Trong so day, b(> phim ma Hiro dc).c bi�t thich

la "Salaryman neo" cua dai NHK. Bay gio thi

thoang chung toi van xem l?i tren trang NHK

ondemand. B(> phim la m(>t each de tim hieu ve

ca cau to chuc cua xa h(>i, hieu duoc "cong ty" la

noi nhu the nay, n<)i dung kha thu v�. Toi eve ky

thich b(> phim nay.

Trong b<) de TOEIC cung thuong xuat hi�n

nhieu danh tU v6n c6 ma Hiro rat thich. Nhieu ten

doanh nghi�p khong c6 th�t tren thv:c te, nhung

tliy vao tung cu6n ma ten nhung cong ty c6 th�t

tren th\]'.c te xuat hi�n khong phai la it (nhung de

lien quan den doanh nghi�p Han Qu6c thuong kha

nhieu). Day dung la nhung danh tu v6n c6 tv: nhien

nhat! Gai dung cho ngua cua Hiro roi.

"Nay! 6 day c6 viet LG day". Hoc).c la "o to cua

NISSAN, KIA day", "o day viet ten cong ty truyen

thong Darmah Telecom ma con chua nghe qua bao

gio luon c16". Cu nhu the hai m� con cling reo len

khi bat gc).p m<)t danh tu rieng xuat hi�n trong de

bai va l?i hao hung lam tiep.

K A T O K U M I K O

"Doi voi tre con thi TOEIC c6 gi thu v1 dau" -

day chi la suy nghi phien di�n cua nguoi lon. B6i

vi Hiro cung c6 each cua Hiro de tim ra su thu vt

trong d6, va cam thay vui thich khi danh thoi gian

cho n6.

85

CHUONG 3

PH UONG PHA P C V THE BI EN "HOC" THANH "CH O I"

3.17 - The mau sac de hc;>c tu kh6 n h6

Cµ the h6a nhung khai ni<?m triiu tuqng bang

tranh, hznh anh se giup tre de hieu hem.

Trong de thi kiem tra rnlng 11.Jc tieng Nh:;tt (kiem

tra qu6c ngu danh cho nguoi Nh�t) c6 phan "kinh

ngu". Ky thi nay rat kh6, gom c6: Kinh ngu, chu Han,

y nghia cua cau va tlJ V1Jng. Du tong so diem a m6c

d�u di nua nhung neu diem thanh phan ma khong

d�t m6c diem san thi van bt tinh la trUQt. Vi the, linh

V\JC kinh ngu nay la thu thach rat cam go voi Hiro.

D<,lc bi�t, "khiem nhuong ngu" - "h� thap minh

de nang d6i phuong len" - d6i voi m(>t dua be cap

1 dung la rat kh6. Ho<,lc "ton kinh ngu" - "the hi�n

sµ kinh trong de nang d6i phuong len" - hau nhu

khong the dtnh hinh duqc trong suy nghi cua Hiro.

86

K A T O K U M I K O

Ngoai ra each goi "khiem nhuang ngu" ho?c la

"ton kinh ngu"' nghe ma kh6 hieu lam sao . . . Chinh

vi the, toi khong dung "khiem nhuang ngu" nua ma

dung tranh de truyen tai hinh anh den cho Hiro hieu.

Khiem nhuang ngu la de hc;i. minh xu6ng nen goi

la "Down", ton kinh ngu la de nang d6i phuong len

nen goi la "Up" (nghe c6 ve gi6ng nhu khi dc;i.y mot

chu ch6 qua nhi ! Cuai). Vi dv: "Mai moi nguai an

com c;i.", ho?c la "xin duQc lang nghe" se la "Down".

"Mai bac xoi com" . . . la "Up".

Nha each nay ma Hiro cung nh6 duQc kha nhieu

roi nhung ma hinh nhu van con loc;i.n lam. Vi the, de

Hiro nh6 duQc ky hon nua ma nhin vao tU d6 la c6

the lien tuang ra GUQC ngay t6i lc;i.i dung mau sac de

chia thanh nh6m tU "Down" va nh6m tU "Up".

Rat don gian : The mau xanh la nh6m tU "Down".

The mau do la nh6m tu "Up". Roi toi de lon xon vao

nhau tren ban va h6i con: "Down" cua tU an la gi?

Hiro se tra lai la "xin don nh�n", va tim the mau

xanh c6 ghi cha d6.

Vi chi c6 2 mau xanh va d6 nen lam vai lan la tu

nao thu(>c the xanh, tl1 nao thuoc the d6 se du9c ghi

nh6 vao nao cua be. Toi dua ra khoang 50 tu kinh

GI U P CON PHAT T RI EN NGON NGV

ngu co ban thuong xuyen xuat hi�n trong de de choi

voi be theo hinh thuc nay thi khong ngo be ghi nho

no m(>t each nhanh chong.

Nho hinh thuc nay ma be khong can phai nho

phuc tC;lp la "xin don nh�n" la khiem nhuong ngu,

la de hC;l minh xu6ng. Ma theo mo hinh: "Xin don

nh�n" � the xanh � "Down" � khiem nhuong ngu

nen chi can m(>t khoanh khac la nho ra du9c ngay.

The co mau sac nen de dong lC;li trong ky uc cua

tre, cac bC;ln co dong y voi toi khong'?

3.18 - Trai nghia la do, dong nghia la xanh . . .

Dung mau sac de phdn bi¢t cac nh6m til se giiip

tre nam bat tot hon.

Day la cau chuy�n nam Hiro khoang lop 2, lop

3. Luc day, Hiro thi mai ma khong d�u ky thi tieng

Anh gan cap do 1. Lo(;li de ma Hiro kem nhat la de

II . De nay doi h6i nguoi thi phai chon tU n6i va dien

vao cho tr6ng trong bai n6i chuy�n gom khoang

600 tU. Hiro rat yeu mang nay. Dung hon be khong

hieu tu n6i la cai gi.

Tiep ngu lien quan den do(;ln van truoc va sau nen

neu chi nho m(>t each don thuan la "nevertheless =

88

K A T O K U M I K O

du the di chang nua" cung khong the de dang chon

duoc ngay dap an dung. Ngoai ra, each hoc thu(>c

long nguyen xi theo tu don d6 cung khong cho ket

qua kha hon, va be van vat va khi nhd tU n6i, khi hta

chon tu n6i dung trong de bai .

Rat la d:;ii khai nhung chuc nang cua tU n6i

duoc chia thanh 2 nh6m lon: thu?n nghia va nguoc

nghia. Vi dv, but (nhung), nevertheless (du the di

nua), however (du v?y), although (m<;tc du v?y)

se duoc goi la nguoc nghia, nen toi lay mau d6 !

Because (b6i vi), as (ly do la), furthermore

(hon the nua), therefore (do d6) se duoc goi

la thu?n nghia, nen toi se dung mau xanh!

Va toi l:;ii chia ra thanh hai nh6m the xanh va d6.

Cong thuc se la: "However" duoc viet bang the

d6 � d6 la nguoc nghia � v?y "however" la the hi¢n

ngUQC nghia. (Dien d:;it the nay nghe c6 ve kh6 nhung

thvc te van de rat don gian, chi nhin thoang qua la

hieu ngay) . Ket qua dung nhu toi mong udc, nho

vi¢c chi nhin vao tU don tiep nghia tren the nhung

Hiro da xay dl_1ng duoc hinh anh ve tu n6i trong dau

va ty 1¢ cau tra loi dung ve tu n6i tang len r6 r¢t.

Day chi la each phan bi¢t kha d:;ii khai nhung

dung mau sac de ghi nhd tU d6 theo hinh anh an

GI UP CON PHAT T RIEN NGON NGV

tm;mg chinh se giup tre nh6 duqc nhung tu, do<;1.n

van kh6, giup do ly giai van de tang len thong qua

nhung thu gan gui xung quanh.

3.19 - Phan bi$t tra i - pha i : tay trai la A lfa

Romeo, tay phai la Volvo, chan trai la Citroen,

chan phai la Mercedes

Gan tung khai ni�m kh6 nho voi nhilng thu tre

thich, tre se nho nhanh hon .

Toi nghi tri nh6 cua Hirn cung thuoc vao hang

kha tot. Nhung cho den bay gia vi�c ghi nh6 theo

nhung con so khong c6 y nghia, nhu bang cuu

chuong, ho;;tc chi h9c thuoc long don thuan Hirn

kha kem. Xu huong nay xuat hi�n tU khi Hirn duqc

2 - 3 tu6i. Vi d\l : cac tu Vl)'.ng nhu "tay trai", "tay

phai", "chan trai", "chan phai" neu chuyen thanh

am thanh de nh6 thi Hirn c6 the nh6 mot each don

gian. Nhung neu h6i dau la tay phai, thi Hirn khong

the hinh dung ra ngay duqc ma phai mat mot luc

sau moi dtnh hinh ra.

Hoi toi con be da duqc d<;1.y theo kieu the nao u?

Qua th�t, hoi d6 toi duqc ai d6 dc.iy rang: Tay cam

90

K A T O K U M I K O

bat an com la tay trai, tay cam dlia la tay phai. Vao

thoi d6 (thoi Chieu Hoang nhung nam 40) xung

quanh c6 rat nhieu nguoi lon cho nen khong the

nh6 r6 dUQC la ai da d<,ly minh cai d6 ca. Von di,

bat an com la gi? Thai d6, toi con khong phan bi�t

duoc bat an com voi bat de d\Ing canh. Vi the nen

toi cling bi lo(,ln m(>t thoi gian dai va mai khong

nha duoc.

Hiro cling v�y. Nam 2 tu6i, be rat lung tung vai

nhung cau do kieu nhu: gio tay phai len, h<,l tay trai

xuong. Doi vai Hiro, neu chua ly giai dUQC vi sao cai

tay nay goi la tay phai, thi be khong the nao hinh

dung ra dUQC hinh anh d6 trong dau, vi V�y ma kh6

ghi nha.

Vi the, t6i da giup be nha bang each gan ten cac

lo(,li 6 to be thich thoi day voi tay trai, tay phai, chan

trai, chan phai. Tay trai la Alfa, tay phai la Volvo,

ch an trai la Citroen, chan phai la Mercedes. Va the

la t\1 nhien chi trong 3 phut be nha duoc m(>t each

de dang tat ca. "Tay phai la Volvo". "Tay trai la Alfa".

Gan tung khai ni�m kh6 nha vai ten lo<,li xe ma

be thich thi chi trong m(>t tich tac be da nha duoc

tat ca.

91

GIUP CON PHAT T RIEN NGON NGV

3.20 - Bai hat ABC duqc chuyen thanh ten

cac lo� i xe 6t6!

Bai hat ABC neu chuyen thanh ten loq.i xe mznh

thich thz v6n ti1 t1) nhien dugc mo r<)ng m(Jt each

vui ve.

Bai hat ABC v6n la m(>t phuong phap du9c su

d\lng r(>ng rai giup tre em ghi nho each doc cua ti1

don tieng Anh. Tre hoc du9c mo hinh each phat am

va m<'}.t cha va c6 the phat am du9c tu m(>t each chinh

xac. Khi toi suy nghi c6 le nen bat dau cho Hiro hoc

tieng Anh du9c rOi, toi da nghi tai bai hat nay.

Nam Hiro 3 tuoi ruoi, be Ian dau tien nghe dia

CD bai hat ABC. N6 la dia dinh kem voi quyen sach

tieng Anh nao d6. Dia CD tieng Anh ay giup tre ghi

nho theo kieu nhu the nay:

A is a, a, a, a, apple!

B is b, b, b, b, book

C is c, c, c, c, cooking!

Voi nhip di�u ay bai hat keo dai cho tai Z. Tuy

nhien cai nay chi nghe vai Ian la nho du9c ngay nen

toi cam thay hoi don di�u. Vi the chung toi da doi

het phan "apple book cooking" sang ten cua cac

92

KATO KUMIKO

loc:ii o to va hat lc:ii . . . . A is a, a, a, a, Alfa Romeo!

Alphard Audi, Astonmartin! Han the nua bai hat

che nay con tang len t:;tn 3, 4 Ian. Khong phai Ian

nao cung n6i ten cling m(>t loc:ii xe ma hai m� con

thay phien nhau hat len theo ten loc:ii xe ma minh

nho ra duqc. Kieu the nay:

B -t Bentley, Beetle, Bugatti, Bronco

C -t Chrysler, Corrola, Cerica, Coo

G -t Grandis, Gaia, GM, Gazelle

H -t Honda, Holden, Hi-lux, Hummer

I -t Isis, Isuzu, Integra, Inginity

Bang each nay, v6n tU ve ten loc:ii xe Ian nhung

tU lien quan tai n6 deu tang len. Vai nam sau do,

each hoc nay vo cling c6 ich khi nho nhung tu V\Ing

0 cap d(> 2, cap c:;tn 1.

Neu thanh thc:io kieu nay, bc:in van c6 the doc,

phat am dung voi ca nhung tu Ian dau tien nhin

thay, ho�c nhung tU ma minh khong hieu ro. Hiro

cung nho dung each nay ma doc duqc nhieu sach

tieng Anh hon.

93

GI U P CON PHAT T RI EN NGON NGV

3.21 - G6i g9n chu de khi choi Sh i r itori : ten

qu6c g ia, ten dja phuong, ten m6n an . . .

"Shiritori" hay con g9i la "Tro choi biet tu6t"

la mot tro choi mang tinh tri tu� giup nguoi choi

vU'a choi vU'a mo r(>ng duQc v6n tit ngu. Toi voi Hiro

thuong choi tro nay voi nhau, khi nao c6 ba ngoc;i.i

nua thi ba nguoi cling tham gia. Trong xe 6 to, tren

may bay hay khi a nha di nua deu c6 the choi duQc.

Neu chi tre con choi voi nhau thi kieu gi v6n tu v1,mg

cung it nen thuong ngay l?p tUc n6i l�p lc;i.i tU da dung

roi. Nhung neu choi voi nguoi Ion trong ba the h� thi

nhieu tU V\lng cua nhieu the h� xuat hi�n, nho d6 ma

v6n tu cua Hiro dUQC tang len m(>t each dang ke. v oi

tre con, day cung la san choi v?n dvng duQc nhung

dieu da hoc, chung t6 kha rnlng ghi nho cua minh.

Toi c6 the vU'a lai xe vU'a nghi tU rat tot. V?y

la, khi Hiro hon 3 tuoi mot chut, chung toi bat dau

choi tr6 "Shiritori" theo each g6i g9n trong cac chu

de du9c chc;m.

Luc do Hiro du9c 3 tuoi 4 thang. Chung toi

gom 4 nguoi, cling voi hai m� con co bc;i.n t6i den

GotembaC*l choi. Tren duong ve, 4 nguoi chung toi

(*) Gotemba Premium Outlets: la m¢t trung tam thuong

m<;J.i lon ma tt1 d6 c6 the nhin thay nui PM Si.

94

K A T O K U M I K O

cling choi tro Shiritori, sau d6 hai m� con co bc;in t6i

ngu mat, chi con lc;ii t6i va Hiro. Toi n6i: "Nao Hiro,

chung ta lay chu de la 0 t6 nhe !" .

Sau d6 t6i m6 dau: "yanase", Hiro tiep theo ngay

sau d6 : "serushio" (celsior) . Toi : "operu" (opel),

Hiro : "ruteshia" (lutecia) . . . Khong chi c6 ten cac

hang 0 t6 hay ten cong ty, ma ten cac be) ph�n trong

0 to nhu "windshield" (kinh chan gi6 ), "trunk" (cop

xe), "seat lifter" (cho de tay) . . . cling duc;1C chap nh�n.

Do la Ian dau tien chung tOi lay o to lam chu

de cho tro choi Shiritori cua minh, nhung cling n6i

duoc den 30 phut lien tvc. Dieu Hiro khien toi bat

ngo nhat chinh la v6n tu V\lng ve 0 to rat phong phu

cua be. D6 la Ian bat ngo khien t6i nho mai.

Neu con bc;in thich cac qu6c gia tren the gioi thi

bc;in c6 the cling luy�n t�p voi be tro choi nay, lay

chu de la ten cac nuoc va cac thu do tren the gioi.

Ten cac loc;ii banh k�o hay do an cling duoc, ho<)c

nhung tre thich Pokemon thi hay lay chu de la cac

nhan v�t trong Pokemon de cling choi voi be. Neu

kh6 qua, bc;in c6 the chon chu de la ten cac do v�t

c6 6 trong nha ho<)c cac do v�t c6 6 ngoai duong. Vi

mvc dich cu6i cling cua chung ta la giup cho v6n tu

95

GI U P CON P H AT T RI EN NGON NGV

cua tre du9c phong phu hon, nen chi can bc.i.n luu y

dan dan rnlng cao do kh6 cua cac chu de len la du9c.

Hi�n nay Hirn da 11 tu6i va chung toi van choi

tro nay trnng luc lai xe. Nhung c6 ve la Hirn thich

choi tro nay voi ba hon la voi toi (cuoi). Ly do be

dua ra la: "M� luc nao cung n6i nhung tU: het sue

nghiem tuc, con ba thi luon n6i nhung cau rat thu

vt" . A, ra la v�y. Toi danh g�t gu thua nh�n.

Toi thi luon khong thich moi lan Hirn sang tc.i.o

ra mot tU: moi va phan ung lc.i.i: "Tu do lam gi c6?"

ho?c "Tu d6 la tieng Nh�t ky qu;'.J.c d6 con ! " trnng

khi ba ngoc.i.i thi luon huong ling va hai ba chau lc.i.i

cling cuoi ha ha. Nhung h1c nhu the thi c6 le tot

nhat la toi nen t�p trung lai xe (cuoi) .

3.22 - Ra ph6 tl m kiem cac tu v1,mg da h<;>c

Mot ngay 1 0 tu. TrU6'c khi xuat phat hay xac

df nh tu dau ham nay se phai ttm nhung tu ndo.

C6 mot thoi ky toi cam nh�n rat sau sac rang d6i

voi tre nh6 vi�c "ghi nho tU: V\Ing" khong don gian

nhu nguoi Ion. Vi d\l, tU: "b�nh tieu duong" trnng

tieng Anh la "diabetes". Neu la nguoi Ion thi ke ca

khong biet den tlt V\Ing "diabetes" di nua, nhung

K A T O K UMI K O

chi can biet d6 la tU V\fng voi y nghia chi "b�nh tieu

duong" thi cung c6 the lien tuang ra nhieu S\I vi�c

khac dung khong. "Ket qua kham sue kh6e dinh ky

a c6ng ty co chi so duong trong mau cao", hay la

"Sep A nam ngoai phai nh;:tp vi�n vi chi s6 duong

trong mau cao. Khong biet ket qua sau do the nao

nhi?". N6i each khac voi nguoi Ion thi tu "tU V\fng

d6" la c6 the lien tuang ra nhieu du ki�n khac nua

nho c6 kinh nghi�m va kien thuc xa hoi. Do do se de

dang ghi nho duoc ngay tu V\fng do.

Con tre nh6 thi sao? Du be c6 duoc n6i tU V\fng

tieng Anh nay la b�nh tieu duong di chang nua

thi khong the lien tuong ra them duoc cai gi ngoai

chinh ban than tu V\fng d6, vi the vi�c ghi nho nay

tro nen vo cung gian nan. Du dinh se nho nhu dinh

dong cot vao dau di nua, thi den ky thi cllng quen

mat ma th6i . . .

Ke ca nhu Hiro, du biet rat nhieu tU V\fng, nhieu

kien thuc xa hoi so voi do tu6i cua be di nua thi

cung khong tranh duoc tinh tnmg d6. "Tu nay hoc

di hoc lc;ti bao fan roi . . . " , the nhung khi n6 xuat hi�n

trong bai thi thi l<;ti khong lam dung duoc.

Chinh nhung luc nhu v;:ty, t6i da nghi phai

lam sao de tat ca tu ma Hiro da mat c6ng ghi nho,

97

G I U P CON PHAT T RI EN NGON NGV

se duoc tc:;tn mat xac nhc:;tn trong thtJc te. Vi the

chung toi da sang te:io ra "Chuyen di tim kiem tu

vvng". N6i chuyen di thi c6 ve to tat, nhung thvc

ra don gian la be:in chi can tim kiem khi di de:io

quanh ph6 gan nha, hay c6 the tu nhung canh

v�t nhin thay duqc tu trong 6 to. Tieng Nh�t hay

tieng Anh deu duqc, mien la cling mot nghia ma

minh can tim.

Vi dv khi quyet dinh: Hom nay se tim trong sieu

thi thi dau tien, truac khi xuat phat chung toi chon

ra san mvc tieu tu trong danh sach tu V\Ing cap do

c�n 1 nhung tu c6 kha nang tim thay trong sieu thi

do, vi dv nhung tU lien quan den thvc pham. (A, tat

nhien la cha m� cung ho trq sao cho tre de tim thay.

Giong nhu dao dat giau khoai nhung van danh dau

san de c6 the tim thay duqc ay.)

Chang he:in, kieu the nay:

Ingredient (thanh phan) � hien tht tren bao bi

nhung thvc pham nhc:;tp khau.

Nutrition (dinh duong) � Chae chan se duqc ghi

la Nutrition facts dinh duong thvc te.

Additives (phv gia) � Chae chan tren bao bi cua

cac loe:ii mut deu c6 ghi No additives.

K A T O K U M I K O

Conventional (thong thuong) -+ phat hi�n ra sv

khac nhau khi che bien do an bang conventional

oven -+ 16 ham n6ng kieu cu va microwave oven =

16 vi song).

Du9c t�n mat nhin trong th1,1c te nhu the nay

con se rat la vui. Hom nao toi khong c6 dieu ki�n

de dan con ra ngoai du9c thi Hiro van c6 the vui ve

choi tro "tim kiem tu Vt,Ing" thong qua nhung ta bao

tieng Anh, tq.p chi o to cua My, tq.p chi ve vi tinh.

Chae chan vt:ra hoc vt:ra choi nhu the nay, con

se nho duQc gap nhieu Ian so voi chi don thuan hoc

thu(>c tU Vt,Ing thong qua nhung cau van mau!

3.23 - Dung danh tu von c6 de d ien d�t

n h Crng vi�c can phai lam

Hoc di! Doc sdch di! -+ Cdch n6i qud truu tuc;mg.

Hay c6 gang dien dq.t m<)t each Cl,l the khi n6i voi

tre nhilng vi¢c bq.n muon tre lam.

"Lam de Hi cua Kumon di ! ", "Lam cau 1 cua de

thi tieng Anh cap 2 di" hi�u qua se the nao?

Thong thuong moi nguoi hay c6 suy nghi: "HOC

= thu dang ghet".

99

GIU P CON PHAT T RI EN NGON NGV

"Con nha toi chang chiu h9c gi ca . . . " .

"Lam sao de con khong ghet h9c nua?".

"Tc;ti sao tre con khong h9c thi khong duqc?".

"Khong h9c thi khong vao duqc truong dc;ti h9c

tot dau! Khong the xin duqc vi�c lam tot dau !" .

"M� ta suot ngay cu h9c, h9c, h9c. Th�t lam

h A , ,, c uy�n . .

Nhieu vo ke. Chinh vi nguoi km luc nao cfmg

"h9c, h9c" cho nen tre con moi c6 an tuqng xau

rang h9c la m(>t vi�c kh6 chtu. "Nguoi lon do" c6

the vi cfmg lon len voi moi truong dc;ty do tuang t\1

nhu v�y tU cha m� minh cling nen.

Trong gia dinh toi, tU "hoc" duqc co gang tri�t

de khong dung den. Be.in hay nghi xem, "h9c" chi la

mot danh tU thong thuong, khong phai la mot danh

tu von co dau (cuoi) .

Vi da c6 qua trinh dung danh tU von c6 de dc.iy

con roi, va Hiro cling da bat dau lam de thi nang

h;rc tieng Anh, Kumon tU nam 4 tu6i nen toi thuong

dung each n6i nay voi con : "Hiro, con lam de thi

tieng Anh cap 2 nam 2005 di ! " ; "Hiro, con lam tai

li�u N cua Kumon tu cau 120 di nhe ! " . Hoan canh

100

K A T O K U M I K O

cua chung toi cling khong can thiet phai dung den

tu "hoc" truu tm;mg nua, nen tat ca t6i deu dua ve

danh tu v6n c6 de n6i chuy�n.

Ngoai ra, neu chi dung dong tu "hoc" thoi thi

qua truu tm;mg, khong mang l:;ti cam giac gan gui

than thiet. Trong khi d6, neu goi bang nhung Cai

ten cv the nhu "Kumon", b(l de rnlng 11,1c, "TOEIC"

thi dan tai cam giac: "A, trong nhung bo de do co

chua d1,1ng ca quyet tam cua chung ta, va chung ta

11,Ia chon nhung tai li�u day de tien tOi ml).C dich ma

chung ta can d:;tt den". Khong hieu sao, n6i nhu vi;l.y

toi cam thay rat gan gui ( cuoi) . Hay la chi co nha toi

moi vi;l.y nhi . . . ?

Nhan ti�n, de d:;tt du9c mvc tieu VUQt qua m6c

TOEIC 950 diem, ngay nao chung tOi cung lam bo

de on ti;l.p. Gan day, bat cu luc nao, trong xe o t6 hay

di bat cu dau, chung toi deu mang theo bo de nay

di cling.

3.24 - Trong nha tam cCmg co the choi tro

choi danh tu v6n c6

Trang CUQC song hang ngay hay thu thay d6i

each hQc ti1 "h9c" sang "choi".

101

GIUP CON PHAT T RIEN NGON NGV

Tu nam 2,3 tu6i Hiro va toi van thuong choi tro

"Di mua hang" trong nha tam. Trong bon tam, toi

cho Hiro ngoi len dui cua minh (mc;tc du tu the nay

thi c6 ve gi6ng nhu dang ngoi xe may hoc;tc cano hon

la dang ngoi o to nhi . . . ) .

Bip bip!

- Hom nay chung ta se mua hang a sieu thi. Nen

chc;m sieu tht nao bay gio nhi, Hiro?

- Um, v�y horn nay se mua a HAC.

- Tuan l�nh. V�y, con dtnh mua gi a HAC the?

A, m� nho ra la nha da het giay an roi. Xa phong

gic;tt cung het roi . Con tinh the nao?

- Giay an se mua lo?i Elmoa boi vi lo?i d6 vt:ra

re, vt:ra mem. Tiep d6, se mua xa phong Arielru. Bai

vi lo?i d6 mui rat thorn.

- Dong y. V�y thi chung ta se mua 5 hop giay an

Elmoa va 1,2 kg b(>t gic;tt Arielru. Sau day, se di dau

nua nhi?

- KFC de mua ga ran.

- Ra v�y, HAC nam trong m(>t khu voi KFC dung

khong?

- Vang ? !

102

K A T O K UMI K O

- Vi v�y nen con da chon HAC de di dung kh6ng?

- Vang c;t . . . Thi vi con muon an ga ran nua ma . . .

(Khong hieu sao, h(>i thoc;ti cua hai m� con khi

chai tro nay bao gio cung dung the heh slJ . . . (cuoi)) .

Trong nhung tr6 chai nhu the nay chung t6i van

luon dung ten day du cua slJ v�t de n6i chuy�n, do

do, bay gio, Hiro luon goi Mac Donald m(>t each day .

du, chu kh6ng n6i tat di la Mac (nhu vling Kanto)

hay la Mac Do (nhu VU.ng Kansai). C6 the cung m(>t

phan vi d6i voi Hiro, Mac = Macbook cua Apple chang.

Ten c6ng ty, ten san pham, ten nguoi, ten loc;ti

xe 6t6 . . . bat cu m(>t cai ten nao deu chua dlJng dang

sau d6 ca m(>t cau chuy�n. Vi�c dc;ty cho con chiec xe

6 t6 mau den la "mau den bip bip" voi dc;ty con dung

rang "Mercedes Benz 560 SEC" chac chan s6 lm;mg

tiI ma con c6 ca h(>i hoc duoc khac han nhau roi.

Cai ten Mercedes Benz gan lien voi nguon g6c

nhu the nao? (Truoc day, no la ten co con gai cung

cua giam doc CUa hang phan phoi quyen llJC cua

hang xe Daimler - 6ng Emil Yellinek) . Y nghia cua

560 la gi? (Vi d(>ng ca co khi thai ra la 5,6 1). SEC

the hi�n dieu gi? (S bieu tht cho dong xe cao cap cua

hang Mercedes "hc;tng S", E la d(>ng ca chc;ty xang,

103

GIUP CON PHAT T RIEN NGON NGV

C la coupe (kieu dang thon g9n, the thao) . Chi moi

ten xe cling c6 den tU:ng ay ng9n nguon ly do lien

quan khi d:;tt ten.

Khong chi moi 0 to, vi�c ghi nha m(>t each chinh

xac danh tu v6n c6 cua sv v�t ngay tu dau, khong

chi giup be c6 kha nang phan bi�t du9c chinh xac

S\1 V�t, ma giup vi�C giao tiep VOi ngUOi khac dien

ra troi chay hon. V6n tu cua be cling se tang len

theo kieu day chuyen. Nhu v�y, khong chi m(>t mlii

ten trung hai dich ma la mot mlii ten trung ba, b6n

th?m chi nam dich ay chu.

3.25 - H i re 8 thang tuoi : so h Cru m o h inh o to

dau t ien - Mercedes Benz 300SL

Cho tre do choi de nang cao nang lµc nh(ln biet

va phan bi¢t cac danh ti1 v6n c6.

Luc dau, toi hoan toan chua nghi den "kha nang

phan biet trong tuong lai" cua con. Nhung chac

chan khi do toi c6 nghi, day la mo hinh o to dau tien

Hiro du9c so vao tu khi sinh ra, nen n6 phai cang

gan gi6ng vai xe th�t cang t6t.

Va khi Hirn du9c 8 thang tu6i, khong the ·cha

hon du9c nua, toi trao cho be chiec mo hinh o to

104

K A T O K U M I K O

dau tien trong doi. D6 la chiec Mercedes Benz

300SL kich co 1/ 24 cua hang Brago ma toi mua a

cua hang trien lam mo hinh Mercedes trong Tong

cong ty Mercedes khi lan dau tien tai tham cong ty

nay, nhan chuyen di du heh truoc khi toi tot nghi�p

d<;ti hoc.

Moi nguoi xung quanh thuong nhin toi voi con

mat hoai nghi: "Li�u cho dua be moi chi biet bo mc)t

mo hinh o t6 bang kim 10<;1.i n�ng nhu the c6 sao

khong?". Nhung toi rat muon chiec o t6 dau tien

trong doi be g�p phai gan giong voi o to th<)t. Gia

ca cua n6 cling khong qua cao (khoang 3 .000 yen

Nh<)t, tuong duong 600 nghin dong). Nhung n6 d�c

bi�t vi d6 la chiec xe mo hinh ma chinh tay toi da

mua a t<)n tn,I so chinh cua Mercedes (cuoi).

Bay gio, n6 da bt toi ta thanh nhieu manh nh6,

c6 nhung be) ph<)n con bt mat nua. Nhung du sao ve

CO ban n6 van giu dUQC hinh dang ban dau. (Day la

m6n do quan trong nen toi da cat giu n6 l<oli, va nghi

c6 the den mot ngay nao d6 Hiro se t\l minh khoi

phl).c l<;ti du9c chiec xe thi sao . . . ) .

Sau Ian d6, trong suot giai do<;tn tre tho cua

Hiro, toi da cho be vo so mo hinh 6 t6 khac nhau,

105

GIU P CON PHAT TRIEN NGON NGV

d6 c6 the cung la m(>t each kheo leo t:;io cho con ca

h(>i nh�n biet dm;c cac lo:;ii xe. Th�m chi bay gio doi

voi Hiro, m6 hinh o to d:;ii tra khong c6 nhung dt;tc

trung de phan bi�t chung lo:;ii thi be cung hoan toan

khong c6 hung thu.

Phan bi�t duqc lo:;ii xe tU mo hinh � Phan bi�t

lo:;ii xe thu vi � Vi thu vi nen muon tim hieu ky hon

ve ten cua lo:;ii xe � Nhung m6n do choi khong phan

lo:;ii duqc thi khong con thu vi . . . Theo quy lu�t day,

nen dan dan so luqng cua nhung mo hinh 0 t6 ma

Hiro c6 the biet duqc ten goi Cl.l the tang len dan.

v a c6 the n6i, chiec mo hinh 0 t6 dau tien trong doi

ma Hiro gt;tp luc 8 thang tu6i la nhan duyen dan

toi den quyet dtnh dtnh huong cho Hiro "cu(>c doi

phan bi�t cac lo:;ii xe" sau nay chang!

Thai gian truoc, toi la thanh vien cua cau l:;ic b(>

xe mui tran, nen c6 tham gia vao cong tac chu tri

cu(>c hop cau l:;ic b(> 6 Karuizawa. Bu6i gt;tp go c6

S\1 tham gia cua khoang 150 ngUOi, Va nhung nguoi

tham gia deu duqc nh�n phan qua nh6 la mo hinh

6 t6 khi ra ve. Mo hinh 6 t6 ma chung t6i chuan bt

lam qua luu ni�m luc day la lo:;it 1/72 thuong hieu

Hongwell.

106

K A T O K U M I K O

Kich co cua chiec mini car nay nh6 hon Tomica

khoang 4cm, doi h6i nhieu ky cong khi che tac,

banh xe lam bang cao su. Hon the nua banh xe cua

tlrng chiec deu dUQC thiet ke y het voi banh Xe thc).t.

Du vc).y gia cua n6 re den ng(;lc nhien: 105 yen. Vi so

luQng thira ra khoang 50 chiec, hon nua Hiro cling

rat thich cai nay nen t6i da lay het lam qua cho Hiro.

Nguyen tac la moi ngay chi m6 m(>t chiec, Hiro

be nh6 da bi me ho?c hoan toan b6i Hongwell 1/72.

Di;i.c biet, b(> phc).n be say me nhat la banh xe va lop

xe. Vi banh lam bang cao su nen c6 the thao ra va

thay vao cho xe khac.

Hiro kheo leo dung nhung chiec rang be nh6

cua minh can va thao chiec banh xe ra, roi dung tay

kheo leo lap n6 vao phan banh cua chiec xe khac.

Ngay nao be cling chi choi di choi ll,li tro nay. Nhieu

khi con thao banh ra roi de day ngu quen lu6n. Nha

t6i thuong xuyen c6 canh tuqng bu6i toi nhung chiec

mini car dang thuong khong c6 banh xe nam vuong

vai, la li�t tren san nha. Hai bay gio nhieu khi giUa

dem mot minh t6i con lo mo di tim nhung chiec

banh xe be nh6 ( duong kinh 8mm) quanh nha.

Cau chuy�n tiep theo khi Hiro duqc 2 tu6i ruoi.

Khi toi dinh di chuyen do d(,lc de thay tham thi tu

107

GJUP CON PHAT T RIEN NGON NGV

trong g6c tu roi ra t�n may chiec banh xe co smm

barn day bl,li. Thiet ke cua chung deu khac nhau.

Vua nhin thay, Hiro vl:ra keu len: "A, lau roi moi

g<;lp cac b<;i.n ! ", vl:ra n6i: "Day la The Beetle Cabriolet

doi cu", hay "A, day la banh xe cua Porche 911 day",

hoc;ic "Banh cua MG day ma, the ma minh tim mai"

roi lay hop mau trang cua Mujirushi Ryohin c6 b6

3 chiec xe mo hinh 6 day (be nho hau het v1 tri do

da de), hon the nua, con lap dung vao nhung chiec

banh xe that l<;i.c khong ro chung lo<;i.i, ma thi thoang

dem dem toi van 19 mo tim ra drn;c.

Nhung chiec xe mo hinh 6 tinh trcmg khong lop,

khong banh su6t may thang trong phut ch6c da tr6

ve nguyen tr<;i.ng ban dau. Giai do<;i.n nay, Hiro da

c6 trong tay gan 300 chiec mini car roi. Giay phut

nhin thay Hiro be nh6 2 tu6i ruoi chi can nhin

trong thoang ch6c chiec banh nh6 xiu bi that l<;i.c

may thang ma phan bi�t duQc ngay lo?i nao la lo?i

nao toi da nghi va tin tu6ng trong long mot each

chac chan rang: "A, dua be nay dung la theo con

duong nay roi (?)".

108

CHVONG 4

NH UNG E> I EU Tuvi;T E>OI

KHONG E> VQC NO i VOi T R E

4.26 - Nu6i d�y con th�t vat va

Hay tq.o cha mtnh khoang thoi gian r6i de nem

trai Sl) vat VQ d6.

"6 v6i con 24/24 chac t6i stress mat ! " .

"Thinh thoang toi cling muon t?m xa con de c6

thoi gian ranh r6i cho minh".

Xem vi�c nuoi d?y con la vat va, c6 le van de l?i

nam 6 phia nguoi m� cling nen.

Qua vat va, qua cang thang. Neu hie nao nguoi

m� cling n6i ra dieu d6 thi phai chang con tre se

cam nh�n dUQC rang Sl] ton t?i cua minh gay cang

thang cho m�? Tat nhien c6 the tre chua the hieu ro

rang loi m� n6i den the, nhung nhung bieu lo bat

an, buon chan, m�t m6i cua m� chang phai se dan

G!UP CON PHAT T RIEN NGON NGV

dan khien tre bi b6i r6i hay sao? Phai cat dut vong

tuan hoan xau luan quan nay 6 mot ch6 nao d6.

Nho vao each m� con gan gui nhau, each m� xay

d\lng S\1 tin tu6ng trong tre nen du khi trong nha

chi c6 2 m� con di nua cling c6 rat nhieu vi�c c6 the

cling lam voi nhau duqc. Ke ca cong vi�c. Toi van

luon nghi rang: Th"1t la may man khi luc nao cling

duqc 6 ben Hiro ! Bai vi thoi gian c6 the ben cc;mh

con suot 24/24 nhu v"1y rot cuoc cling c6 gioi h<;tn.

Hiro la dua con trai yeu cua toi. Tat nhien.

Nhung ngoai dieu do ra, Hiro con la nguoi hieu r6

toi nhat, la S\1 ton t<;ti CO mot khong hai mang l<;ti cho

toi nhung kich thich can thiet giup CUOC doi toi tr6

nen thu yt. C6 Hiro 6 ben, toi cam thay thoai mai,

de chiu vo cung.

C6 nhieu cuon sach nuoi d<;ty con viet rang:

Trong thoi gian ·dang nuoi d<;ty con thi hay chuyen

sang tr<;tng thai lay con lam trung tam CUOC song.

Nhung voi toi thi hoan toan nguqc l<;ti (vi et mot each

ngang nhien the nay cung da doi h6i nhieu dung

khi 6 tOi). Hay mang con vao cuoc song ma tu truoc

den nay minh da song, de con duqc cung t�n hu6ng

niem vui day voi minh. Vi nghi nhu the nen toi da

110

KAT O K U M I KO

rat vui Ve t�n huong CUQC song CO con ben C�mh cho

den nay.

Cai gi cling co dieu chinh cho theo nhtp cl'.ia con

thi m�. se bt cang thang, ho:;tc de bt dan den bao boc

con qua muc. Toi nghi, tu luc con be hay dan con ra

ngoai nhieu, de cho con duQc hoc tu cu(>c song moi

la dieu quan tr<;>ng.

Sµ tin tuong Ian nhau giua cha m� va con,

khong phai chi de nuoi con tai gi6i, ma con c6 vai

tro Ion trong vi�c giu 6n dtnh tr:;ing thai tinh than

cho con. Nho c6 ng<;>n nguon cua cam giac an toan

tuy�t d6i - "du9c cha m� yeu thuong" - nen con se

tµ tin buoc vao doi, hap thl). th�t nhieu tinh hoa va

tinh than ham thu thach cua con du9c Ion Ien. Nho

d6 ca tam hon Va CO the con deu dUQC truong thanh

mot each toan di�n nhat.

N gaytrong nhung hoan canh het sue doi thuong,

moi quan h� tin tuong nhau cua cha m� va con cling

du9c thu thach. Vi dl)., truong hQp khi nguoi m� qua

b�n r(>n, du con g<;>i cling khong tra Ioi du9c, du con

muon n6i rang "m� oi toi day"' ma m� cling khong

the toi ngay du9c di chang nua, thi nhung dua tre

tin tuong m�, van se ngoan ngoan cho, khong gay ra

1 1 1

GI U P CON PHAT T RIEN NGON NGV

phien phuc. Tre se khong oa kh6c len va het: "Sao

m� khong Wi?", ma hieu rang vi bay gid m� dang

trong hoan canh khong the Wi ngay dUQC va ngoan

ngoan cha dQi.

C6 ·nhung dua tre khong thich ngoi ghe em be

tren 6 t6. Du m� ngoi ngay ben c:,mh van kh6c va

doi xu6ng kh6i ghe. Nhung b:;m hay tin rang, du la

tre con di nua, nhung neu duQc ngudi Ion giai thich

m(>t each nghiem tuc rang: neu con khong ngoi ghe

an toan thi rat nguy hiem khi di tren duong, chac

chan tre se hieu. Nhung vi�c th:;tt sv quan trong,

lien quan den tinh m<_ing thi cha m� nen giai thich

voi tre th:;tt nghiem tuc de tre hieu ra. Khong dUQC

de tre hieu la c6 tien l� "cu kh6c to len thi m� se cho

xu6ng va be vao long". Trang nhung trudng hQp d6,

du tre c6 nin kh6c, c6 vui ve l<.li di chang nua, thi d6

cung khong phai la tinh yeu thvc sv.

4.27 - "Vi$c nay la qua sue v6i con nhi !"

Day la cdu n6i khung khiep nhat, d(lp tat het

m9i hung thu trong con!

Cha m� c6 the c6 nhieu ly do bao bi�n cho vi�c

su dvng cau n6i nay nhu la: N6i v:;ty se khien con

112

K A T O K U M I K O

tuc len ma quyet tam lam cho duoc; ho?c coi nhu

bao truoc de khi that b<;li cfmg khong bi soc.

Nhung b<;ln c6 nghi m(>t nguoi m� khong nen

n6i nhung cau kieu nhu v$y voi con khong? Dung

hon thi day la cau tuy¢t doi cha m� khong bao gio

duoc n6i voi con.

Khi con n6i thich lam m(>t cai gi d6, (du trong

long cha m� c6 nghi la qua sue con di nua) thi vi¢c

cua cha m� khong phai la bac b6 di mong muon d6

cua con, ma phai cling con nghi each lam the nao de

d<;lt duoc dieu do. Bat cu cai gi cung hay de con duoc

thu sue. Vi¢c cua cha m� la ung h(> het minh de con

d<;lt duoc mot ket qua nao do.

Khi viet the nay, c6 nguoi n6i rang: Cach d<;ly

con ma chi mong doi ket qua, thi con se la nguoi

dang thuong nhat. Nhung tat nhien, chinh toi cung

khong phai chi danh gia con qua ket qua, ma van

nhin ca qua trinh con phan dau day thoi. Toi rat coi

trong vi¢c con da co gang the nao.

The nhung, b<;ln c6 nghi trong nhung ky thi kiem

tra nang hrc thi chinh vi¢c d<;lt duoc m(>t ket qua cao

nhat lien quan den qua trinh thu thach do la "d$u"

thi moi th\tC S\t la phan thu6ng lon nhat khong?

113

G I U P CON PHAT TRIEN N GON NGV

"Con co gang nhieu v;;ty ma khong d;;tu nhi ! ".

"S6 khong may nhi. Th;;tt dang thuong! " .

C6 the n6i nhung cau nhu tren de xoa dtu, an ui

khi con that b9.i. Nhung chac chan nhung loi khen

mien cuong, nhung each dOng vien d6 se khong

khien tre tru6ng thanh hon duoc. Khong "d<;tu" la

b6i vi con no htc chua du. (Tat nhien cung c6 the

v;;tn may c6 chut lien quan 6 day).

The nhung, trong hanh trinh de gianh duoc

chien thang cu6i cling la "d<;tu", bao gom ca v;;tn may

cua ban than, neu chi biet n6i: "Lan nay de toan ra

nhung cau minh khong th9.o lam, nen khong lam

dUQc" thi toi chac chan m<)t dieu rang, S\l no l\lc, S\l

quyet tam, bao gom ca v;;tn may nua van con thieu

rat rat nhieu.

4.28 - "Cach dc;iy cua thay kh6 h ieu nhi !"

N6i xau giao vien cua con la dieu tbi t? nhat.

M(Jt khi con con la hQc sinh thz sl) ton tqi cua thay

co can phai dugc tan kinh d(lt Zen hang dau .

Tru6c mc).t con tre cha m� khong duoc n6i xau

thay co va truong h9c. Du la dua tre dang di mau

giao hay hoc tieu hoc di nua, cha m� khong duoc

114

KAT O K U M IK O

n6i nhung cau chuy�n tieu cl,Ic lien quan den thay

co truck m<;i.t con ho�c la 6 nhung ch6 ma con c6 the

nghe thay.

Toi dang n6i ve nguyen tac cha m� khong nen

can thi�p qua sau vao moi quan h� cua con va thay

co 6 truong. De xay dl,lng duqc moi quan h� tin

tu6ng Ian nhau giua thay co va tre, doi h6i cha m�

kiem che ham muon can thi�p qua muc vao CUQC

song cua con 6 truong.

Them nua, bai t:;tp cua 16p hoc them c6 the cung

quan trong day, nhung tru6c tien phai lam bai t:;tp

6 truong da. Trong gia dinh toi, gan den ngay thi

nang ll,Ic tieng Anh thi ca nha deu phai co gang het

sue de hoc on cho ktp (cuoi). Tuy v:;ty, th\Ic S\I doi

v6i tre con, truong hoc la tren het, do d6 con phai

hoan thanh bai t:;tp 6 truong, roi tiep theo m6i bat

tay vao hoc on thi duqc.

Nhieu b:;tc phl) huynh thuong bi�n ho "each d<;iy

cua thay co giao khong tot", "gio hoc khong thu v(, de lam ly do cho ket qua hoc t:;tp kem cua con minh

6 truong. Tat nhien, thay co thi cung c6 nguoi d<;iy

hay, nguoi d<;iy d6. Thay co thi cung la con nguoi,

do d6 cung se c6 sai lam, lung tung, cam tinh. The

1 15

G I U P CON PHAT TRI EN NGON NGV

nhung, tru6c khi truy xet thay co, bc;i.n hay xem lc;i.i

thai do khi tham gia gio hoc cua con minh the nao?

Khoan tinh den each truyen dc;i.t cua thay co the nao,

li�u con bc;i.n da thvc sv c6 duoc sv nghiem tuc toi

thieu v6i tu each la mot hoc sinh 6 vi tri nghe thay

co giang bai chua?

Thvc te khong it nhung dua tre thay d6i thai do

mot each dang kinh ng;;ic khi dung truoc cha m� v6i

khi dung tru6c thay co. Do v�y, tru6c khi d6 16i cho

nguoi khac, vi�c khach quan nhin nh�n va danh gia

con minh cflng rat quan trong.

4.29 - "Khong du9c de thua b9n A dau nhe!"

Qua ht;p! Hay chien dau a m<)t san dau ZOn

hon di.

Giai doc;i.n mau giao tat nhien la the roi. Den khi

vao tieu hoc roi van c6 nhung ba m� c6 th6i quen

thich so sanh con minh v6i con ngudi khac trong

mot ph;;im vi rat nh6 h�p.

Vi�c giup tre c6 duQc suy nghi "khong the thua

bc;i.n d6 duoc" v6i y nghia tot la de cc;i.nh tranh lanh

mc;i.nh vi c6 doi thu cung quan trong. The nhung,

each lam nay v6i tieu chuan cua cha m� se khong

1 16

K A T O K U M I K O

may c6 hi�u qua du c6 la nhung dua tre cling lop

hay cling m(>t cau lc;i.c b(> the thao di chang nua. D<)c

bi�t, vi�c cu ghep tre lc;i.i voi dua tre khac de so sanh

bat ke nang hrc cua tre a muc do nao, chac chan se

rat kh6 khan cho sinh ho<;lt c(>ng dong cua dua tre.

"Sao be nha ch1 sinh sau ma l<;li cao hon con toi

nhi?". Ho<)c: "Neu m� khong phai la nguoi den don

dau tien be se kh6c an v(;l ngay. Nen dung 2h30 la

t6i nhat d1nh phai den dQi 6 c6ng trudng roi, vi the

lam on tranh ra, dung dung truoc toi nhu v?y" . . .

C6 nhung ba m� du con hoc tieu hoc roi van

thich so sanh bang nhung viec tun mun, chan ngat

nhu v<)y. Dieu nay chac chan se anh huong xau den

m6i quan he b(;ln be cua con day.

4.30 - "Con t6i kem lam, kha nang the thao

bang O"

Tuy¢t d6i khong duqc che con trwJc m(lt nguoi

kh<ic. C6 the van h6a cua Nh(lt khiem t6n la th<ii

d(J d?p de, nhung che bai con thz tuy¢t d6i khong

du9c. Khong nen nham giila che bai voi khiem t6n.

Khong duQc che bai con minh truoc m<)t ngudi

khac, du la b(;ln chi co y d1nh the hien sv khiem

117

GIUP CON P HAT T RI EN NGON NGV

ton khi duqc ai do khen di chang nua. Du n6i v(;1.y,

nhung toi cung kha lung tung trong vi�c dap lQ.i loi

khen con minh nhu the nao cho hqp ly.

Truong hqp cua gia dinh . toi, khi ai d6 khen:

"Hiro gi6i nhi, duqc nhung 700 diem TOEIC co

ma". Toi se dap lQ.i nhu the nay: "Binh thuong chau

cung kh6ng hoc may, nhung t6i luon hua rang:

Neu duqc tren 700 diem m� se thu6ng cho iPad thi

khong ngo thang be tr6 nen phan khich va hoc cho

bang duqc. Con nha toi dung la ham v?t chat ma

(cuoi guqng) . He ma treo phan thu6ng hap dan la

y nhu rang phat huy duqc ca nhung nang Ive tiem

tang ma binh thuong khong thay".

Ho(:lc: "Mot nam nay chau toan la 6 moc 500

diem nen hai m� con ban nhau Ian nay thu thay d6i

thu tv tra loi cau h6i xem the nao. Cho den Ian thi

truoc la van tra loi phan doc hieu theo thu tl,1 cau 5

- > cau 6 - > cau 7 nhung Ian nay d6i theo thu tv lam

nhung de ma chau nam chac tru6c la 6 -> 7 roi m6i

den s".

N6i chung co the day cung chang phai la each

n6i khiem ton, hay tlJ kieu gi (cuoi), nhung cu coi la

m(>t each cam on lQ.i loi khen cua doi phuong v<;1.y.

Ho(:lc cung c6 the n6 se c6 gia tr� tham khao cho

1 18

K A T O K U M I K O

nhung nguoi c6 dl)' dtnh thi TOEIC cling nen. V�.y

nen t6i luon dua vao m(>t thong tin nao d6 c6 ich

cho nguoi nghe. Bay gio nghi lc;ti, c6 the day chi la

each lam rieng cua nha chung toi cling nen.

Phuong phap hoc ma chung t6i thay hi�u qua

khi on thi, nhung b¢ de ma tre de hoc, b¢ de co the

tai mien phi w tren mc;tng, v.v. thl)'c sl)' t6i kha la

thich chi dan cho moi nguoi nhung vi�c nhu vc;t.y.

Kieu nhu: "Lan nay, chung minh da dung b¢ sach

on thi Cap toe day. B(> de nay thl)'c S\1 la rat thu yt, lam mai khong chan ay".

Thay vi n6i nhung cau khach sao thong thuong

nhu: "Khong dau, khong dau, c6 gi dang khen dau

chu, binh thuong thoi ma . . . ", toi cam giac each n6i

cua t6i c6 tinh xay dvng hon rat nhieu. Cac bc;tn

nghi sao?

4.31 - "Cai d6 rut CUQC Chang c6 ich gi, chi phi

t ien thoi !"

Chae chan vi¢c do phai c6 m(Jt tac dµ_ng new

day. Hay giup con c6 duoc ham muon hoc h6i, tiep

thu tu moi thu, ke ca vi¢c bi nga khi dung d(1.y cung

c6 m(Jt bai hoc new do.

1 19

G I U P CON PHAT TRI EN NGON NGV

Nguoi m� c6 nhung suy nghi theo kieu:"L6p

hoc tieng Anh d6 chang c6 tac dl).ng gi may nhi?

The.it la phi tien! " thi the.it toi t�. Xet ve ket qua, c6

the trong ph?m vi nhc.ln thuc cua m� thi tre chang

hoc them du9c dieu gi. Nhung c6 the con tre da c6

dUQC quang thoi gian vui Ve khi theo hoc 0 d6 thi

sao. Neu m� phu dinh dieu do thi the.it dang buon.

Du ke ca la chang c6 hi�u qua gi di nua thi m� van

c6 the b6 cong ra, bang nhung each thong minh, de

bien n6 thanh c6 hi�u qua dung khong?

Them nua, t6i khong nh6 ro la khi nao nhung

trong m(>t chuong trinh giao dl).c nha giao Takeda

Tetsuya c6 tra loi cho trao d6i cua mot nguoi m� c6

tam S\1 rang con minh rat ngUOi 16n, ngoan ngoan,

nhung vi anh hu6ng tu nhung dua b?n xau ma tro

nen hu hong . . . nhu the nay: "Neu chau thvc sv la

mot dua tre thong minh thi n6 se hoc h6i du9c tu ca

nhung nguoi b?n tot Ian b?n xau" . Toi cam thay VO cling tam dac v6i cau n6i nay.

Qua the.it la nhu vc.ly. Dua tre c6 nen tang "cai

t6i" chac chan n6 se khong de mat di ban than minh,

ma se khon ngoan chon loc de hoc du9c tu moi thu.

120

K A T O K U M I K O

4.32 - "Nay, con dang cang thang day a?"

Chi can mf;? van cu xi1 nhu bznh thuong, diem

tinh thz chac chem con cung se phdt huy duqc thl).c

ll).c ma con van lam duqc nhu thuong ngay.

"Oi, chac con dang hoi hop lam nhi ! " ; "Neu con

cang thang roi dan den that b(:li la kh6ng dUQC dau

day! Co len!" . Nhieu nguoi m� van thuong hay h6i

con nhung cau nhu the nay.

Vao nhung luc tre th1,rc sl,I cang thang ma cha

m� con doa: "Con cang thang roi thi truqt la khong

duqc dau day!" thi chang khac nao do them dau vao

lua. Vi dv, tru6c dot thi thu 2 cua ky thi nang ll,Ic

tieng Anh, dua tre chang he cang thang chut nao,

nhung ba m� l<:li h6i : "Nay, con dang cang thang

dung khong?" thi tl,I nhien dua tre cling bt cang

thang luon.

Nhieu cha m� bi�n ho d6 la vi muon n6i chuy�n

cho con b6t cang thang u? Rat nhieu nguoi cu n6i

nhung dieu khong can n6i, h6i nhung dieu khong

can h6i . Giua cha m� va con, dieu d6 cling khong

nen. Thay vi lo lang h6i tre nhung cau v6 van nhu

v$.y cha m� nen de tre c6 thoi gian lay tai li�u ra

ma xem them vai cau hoi tho(:li khi ph6ng van con

tot hon.

121

G I U P CON PHAT TRI EN NGON NGV

Ngay ca ky thi vao tieu hoc cung the, tam tr�ng

bat an, lo lang cua cha m� c6 the truyen sang tre.

Vi v�y, cha m� hay vling chai lam diem tqa cho tre!

Tu khi Hiro con nh6, toi van thuong xuyen nhac

nh6 be rang: "Cang thang khien khong phat huy

du9c het th\lc llJc la vi¢c ngu ng6c nhat". Do d6,

toi tuy¢t d6i khong bao gio h6i nhung cau h6i ng6c

nghech kieu nhu: "Con dang cang thang day a?".

B6i vi thoi gian de di h6i nhung cau vo b6 the kia

thi danh cho vi¢c nh6 them vai tU VlJng nua con gia

trt hon.

122

Chuong 5

DAY CON BANG DANH TV VON CO -NH VNG cA u CH uvi;N TV TH l,JC TE

5 . 3 3 - C o the mua k im tu dien g i a m g ia cho

h9C s inh 0 tnrong mau g iao?

Neu xdc dinh dq.y con bang danh tU v6n c6, cha

m� hay b6 sung cha con v6n ti1 vl)ng th¢.t nhieu.

D;;iy con theo phuong phap danh tu v6n c6 se

giup v6n tU V\Ing se tang len theo kieu day chuyen.

Luc Hiro 5 tu6i, trong mot nam d6, be thi d�u

het ky thi tieng Anh nay den ky thi tieng Anh khac

(d�u tU cap 5 len den cap 2) nen lm;mg tu ma be

muon tra cuu cung cang ngay cang nhieu va cang

kh6 hon. Luc nao con cung can cu6n tU <lien c6 tU

kh6 hon (n6i each khac doi h6i quyen c6 s6 Iuong tU

vvng nhieu hon).

Cu6n tU <lien dau tien ma toi mua de Hiro tra

cuu nghia tU V\{ng tieng Anh la Picture Dictionary

123

G I U P CON PH AT TRI EN NGON NGV

(tU dien tranh) . D6 la khi Hiro di homestay ngan

h?n 6 Australia luc be dm;:ic 4 tu6i. Cu6n tu dien d6

khong cho biet lo?i tU (danh tu, d(>ng tU v.v.) hay la

cau vi dv, phat am cung kh6ng. No chi don thuan

la m(>t quyen sach tranh c6 tu don duqc giai thich

trong d6, gi6ng nhu truy�n tranh v<;i.y.

Cu6n tiep theo la tu dien danh cho hoc sinh tieu

hoc cua Kumon. N6 c6 khoang 900 tu Vl.l'ng. V<;i.y

nhung cu6n d6 cung khong dap ling du nhu cau tra

tu cua Hiro.

Cu6n tu dien ma toi mua sau d6 khoang 3 thang

la "Gakyu Junior Anchor" - lo?i tu dien Anh - Nh?t

ma hoc sinh trung hoc cua Nh<;i.t van hay dung.

Cu6n nay c6 khoang 13.000 tu Vl.l'ng, c6 the dung

cho ca on thi vao cap 3, tile la ngang voi ky thi nang

hrc tieng Anh cap d(> 3. The nhung quyen nay cung

chang may ch6c khong dap ling du nhu cau tu Hiro

can tra, khien be rat kh6 chiu.

6 cap d(> cao hon cu6n nay thi chi c6 lo�i "danh

cho hoc sinh ph6 thong trung hoc", do d6 hau nhu

khong c6 hinh ve minh hoa, hoan toan la quyen

tu dien danh cho nguoi l6'n. Cha Han cung nhieu

nua. Vi ly do day, toi da chon mua quyen tu dien

124

K A T O K U M I K O

tiep theo la cua nha xuat ban Scholastic. Day la tU

dien kieu Bach khoa toan thu ma hoc sinh tieu hoc

My van dung, c6 nhieu tranh anh minh boa phong

phu, rat thu tj. Nhung loc,ti nay dung v6i tu each la

sach doc b6 sung kien thuc thi c6 le h9p hon. N<)i

dung sach hap dan den noi doc xong m<)t ml)C lc,ti

doc luon sang ml)c khac, nen rut cu<)c de tra m<)t tu

lc,ti mat rat nhieu thoi gian. Vi the cu6i cung t6i nghi

phai lam sao tim du9c cu6n nao ma tra la ra nghia

ngay, va c6 the nghe du9c phat am chuan cua nguoi

ban xu, nen quyet dtnh mua tU dien di�n tu dong

Ex-word c1rn Casio.

Sau khi da di nhieu cua hang de tham khao,

khi quyet dtnh mua thi th�t bat ngo toi nghe du9c

chuy�n c6 the mua v6i gia re hon 2.000 yen nho

chinh sach giam gia cho hoc sinh. Mau giao thi c6

the chua goi la hoc sinh du9c, nhung khi toi giai

thich cho nhan vien cua hang r6 ve tinh hinh cua

Hiro thi du9c chap nh�n ngay: "V�y thi cua hang

se ban cho chau v6i gia cua hoc sinh nhe", nhu v�y

vlia du9c tich diem, lc,ti vlia mua du9c v6i gia re theo

chinh sach khuyen mai cho hoc sinh.

Sau day toi va Hiro thuong hay tranh nhau dung

tu dien nay va Hiro thuong than phien rang: "Luc

125

G l U P CON PHAT TRIEN NGON NGV

nao con muon tra thi n6 cCmg a duoi goi cua m�

het a. (Ban dem, t6i thuong hQc bai roi cu the ngu

quen mat) . Hiro cling muon c6 mot cai danh rieng

cho Hiro co ! ". Toi cling cam thay the th;;lt nen toi da

mua cho Hiro mot ban Ex-word 2007 (Hiro dinh

chinh la 2008 moi dung! ) bang tien ho trQ dinh ky

cho tre em cua chinh quyen thu tuong Aso .

Trong cuon kim tU: dien nay, n<)i dung ve thi

nang hrc tieng Anh, hay la TOEIC, hay la thi chu

Han deu c6 het, can tra gi la dUQC. Tu dien nay

khong phai loc,ti CO the S<,lC di�n nen neu t\I dung het

pin thi rat bat tien, vi the luc nao t6i cung b6 san 2

C\lC pin vao trong tui xach khi di ra ngoai.

The nhung, khoang thoi gian gan day, tU: dien

di�n tu b6 tui cling tro nen khong dap ung du nhu

cau cua chung toi nua. Nguyen do tc,ti sao, moi cac

bc,tn theo doi tiep phan sau.

5.34 - Tra i ngh i$m o cuc;>c t h i "Spel l ing Bee"

Nhd tren 1 . 000 tu don la danh tiL v6n c6 va Zan

g(lp lc,zi vui ve.

Thang 3 nam 2012, Hiro tham gia dc,ti hoi

Spelling Bee toan quoc do Japan Times to chuc.

126

KAT O K U M I K O

Spelling Bee la cu(>c thi phat am tieng Anh c6

heh SU tren So nam tc;i.i My. Neu gianh chien thang

trong cu(>c thi tc;i.i Nh�t, thi sinh se du9c mdi den

tham gia cu<)c thi toan nuoc My. Cac em hoc sinh

d<) tuoi tU 9-14 tuoi du dieu ki�n de ri<)p ho so. Nam

nay (2012) Hiro dc;i.i di�n cho trudng tieu hoc ma be

dang theo hoc de tham gia cu<)c thi. Ket qua Hiro

lot vao top 9 tren tong so 36 em tham gia.

Moi ngudi deu khen ngQi Hiro va tram tro vi

khong phai la hoc sinh trudng qu6c te, cung khong

phai la hoc sinh hoi huong tU nuoc ngoai ma Ian

dau tien tham gia da lot vao top 9 qua la sieu dang.

(Hiro bt loc;i.i vi nham tU hypocrisy - gia mqo ) .

Nao, quay tr6 lc;i.i voi nhung tU don du9c chon

ra trong dc;ti h(>i phat am nay. Cac tU nay deu dUQC

chon ra tU trong danh sach ma ban to chuc da phat

san cho thi sinh truoc d6. Danh sach· nay tht,Ic Sl,I

la vo cling hoanh trang. Tu La Ma c6, tu Anh co, tu

c6 nguon g6c tieng Phap, tieng Hindu, tieng Y va

c6 le ca tieng Hawai nua. Tinh ca tieng Nh�t nua

thi tong c(>ng phai den i . 150 tU Vt,Ing. Tu lien quan

den ten m6n an va tU chuyen mon trong tan giao

kha nhieu, day hau het la cac tU ngoc;i.i lai nhung da

127

G I U P CON PHAT TR I EN NGON NGV

du9c dung m(>t each quen thu(>c trong xa h(>i My

den t<'.ln bay gio.

Nhung tu lien quan den tieng Nh<'.lt thi c6:

hibachi, netsuke, hancho, karaoke, issei, nisei va

kibei. Y nghia cl'.ia nhung tU: nay la: binh huong,

m6c treo di?n thoqi, tru6ng nh6m, karaoke, m(>t

the h?, hai the h?, va ve My. Tu kha d�c bi�t, Ian

dau tien t6i nghe thay la kibei. Chinh t6i cling hoan

toan khong hieu nghia la gi. H6a ra n6 de chi nhung

nguoi c6 lien quan g6c Nh<'.lt, sinh ra 6 My, mang

qu6c tich My nhung hoc 6 Nh<'.lt va sau nay tr6 ve l?i

My dinh cu. V<'.ly ma truoc d6 t6i cu nghi n6 la m(>t

lo?i cay mang phong each Nh<'.lt.

Ngoai ra, toi cling khong nghi hibachi la btnh

huong ma cu tu6ng la m6n an nu6ng tren noi sat

(trong nha hang), tu netsuke cling v<'.ly, toi cu nghi

n6 la netsuke v6n c6 trong tieng Nh<'.lt (c6 re), chu

khong biet n6 con c6 nghia la m6c treo di�n tho?i.

Dl'.mg th<'.lt la tieng Nh$.t ma ngay ca nguoi Nh$.t

cling chiu thua.

Danh tU: v6n c6 cling lien tvc xuat hi�n trong

cu(>c thi. N6i dung hon hau het la danh tu v6n c6.

V 6i hoan canh nay thi ngay ca tu dien Anh - Anh

c6 t$.n I .300.000 mvc cung khong dap ung noi. Du

128

K A T O K U M I K O

cho c6 nghia cua tu do di nua thi khong the biet

duQc phat am nhu the nao. (Spelling Bee la cu(>c thi

nghe phat am va danh van ra tung cha cho nen phat

am bat bu(>c phai c6) .

Ket C\}C, chung toi danh phai dung den tlr dien

tren mc;tng ten la Merriam Webster Third New

International Dictionary, Unabridge, la co s6 ma

ban to chuc cu<)c thi dtJa vao de ra de (phi su d\lng

5$/thang) . Day la cu6n tu dien gom 472 .000 tir, la

ca s6 de ra de cho cuc)c thi, cho nen khong c6 tu nao

ma trong cu6n nay kh6ng c6 ca.

Cha, n6i chung chung t6i da rat vat va de tra

nghia, each phat am, nguon g6c cua tu. Nhung du

sao ca hai m� con deu thay day la mot vi�c day thoai

mai. Qua th�t chung t6i thay rat vui moi khi biet

them du9c nghia cua mot tu ma minh khong biet.

Vi�c ghi nh6 each danh van d6i v6i Hiro cling la

mot thu thach day kich thich nhung thu vt.

Van con t�n 3 ca h<)i nua de tham gia cuoc thi

nen ca hai m� con deu ap u trong long giac mo 16n

la den mot ngay nao do se gianh duoc chien thang,

va duqc den Washington DC de tham gia CUQC thi

toan qu6c cua My.

129

GI U P CON PHAT TRIEN NGON NGV

Nhan ti�n, m6n ma d:;w nay Hiro thich an nhat

la sauerbraten: m(>t m6n thit hap va nu6ng da uop

gia vi (cuoi) . Tu nay cung xuat hi�n trong de bai thi

cua Spelling Bee. Day la m(>t m6n an kha ph6 bien

a Due nen n6 c6 trong menu cua cac nha hang trong

thanh pho. Toi nghi m(>t ngay gan day toi se dan

Hiro di an m6n d6.

5.35 - 18 thang, nh ln den do H i ro l� i n6i : "Lau

q ua, lau q ua!"

Doi vdi tre con, nhilng loi m� n6i chinh la the

gidi. Do d6, loi nguoi m� n6i ra cl)c ky quan tr9ng.

Nhung loi m� n6i, nhung vi�c m� nghi la tot,

nhung vi�c m� thich, m� ghet, m� kh6 chiu . . . m�

con cang gan gui thi nhung dieu do cang de dang

truyen den tre. Nhieu truong hQp quan diem va

l�p truong song cua m� cu the nguyen v�n truyen

sang con.

V ao nam Hiro du9c hon 1 tu6i ruoi, c6 m(>t vi�c

da xay ra khien toi phai kiem diem minh chu y loi

an tieng n6i can th�n khi d:;iy con. Chung toi hau

nhu di chuyen bang o to, ma o to cua toi l:;ii chi c6 2

ch6 ngoi nen luc nao Hiro cung ngoi ngay a ghe ben

130

K A T O K U M I K O

c<.mh toi. Ghe phv la ghe m:;lc dtnh danh cho Hiro

(ke ca bay gio 11 tu6i roi van the, cuoi) .

Khi Hiro hon 1 tu6i ruoi, sau thoi diem chuyen

tu the ngoi tren ghe tre em huong ve phia truoc

duqc vai thang, luc chung t6i dang cho den giao

thong, Hiro dot nhien nhin len phia tren va n6i:

- M�, "lau qua, lau qua" .

- Ha? Lau qua, lau qua la sao?

Nhung vi den da chuyen tu d6 sang xanh nen toi

nhan ga di tiep. Ch?y duqc mot do?n, toi l?i dung

l?i vi g:;lp den d6 tiep. Ngay luc ay, Hiro l?i vU'a nhin

den giao thong vU'a n6i: "Lau qua, lau qua". (Khong

hieu thang be n6i cai gi nua).

S\1 vi�c day mai khong tim duqc loi giai thich

cho den may horn sau khi dang di d?O gan nha.

Dung luc d6, Hiro l?i hon ho:

- A, lau qua, lau qua kia m�!

- Hiro, lau qua, lau qua la cai nao?

Theo huong tay Hiro chi toi nhin len thi thay d6

la den giao thong danh cho o to. Den giao thong tuc

la "lau qua . . . ".

131

G I U P CON PHAT TRIE'N NGON NGV

A, a, hieu ra roi . Khong co le . . . Tinh t6i rat n6ng

v(>i, vi the khi cha den do luc nao toi cung vi:ra nhin

ve hu6ng den do mai khong chuyen sang xanh vl!a

lam barn m(>t minh la: "Troi oi, lau qua nhi, lau qua

nhi ! " . Th\tc S\t luc do toi chi n6i m(>t each vo thuc

nhung gio nghi l�i thi dung la tu ma t6i luon n6i

moi khi cha den giao thong. Vi ly do d6 ma Hiro da

nghi "ten ell.a 3 chiec den giao thong = 'lau qua'".

Oi, xau ho qua! Xin loi con vi nguoi m� n6ng

tinh nay nhe (cuoi). Tat nhien horn d6 toi phai dinh

chinh ngay v6i Hiro rang: "Day khong phai la lau

qua, la den giao thong con a".

Sau Ian ay, toi tr6 nen can th�n hon trong

each dung tu ngu, khi n6i chuy�n tru6c m;;it Hiro .

Ke ca khi t6i c6 lam barn m(>t minh di nua thi van

luon de y, vi biet rang Hiro cung c6 the tinh co

nghe thay.

Them nua, tU khi c6 chuy�n nay, dudng nhien

t6i chu y hon den each dung tu roi, nhung hon ca la

t6i con nhac nh6 minh de y ca trong each dung kinh

ngu nua. Toi chu y t6i da de khong dung tieng Nh�t

l(>n xon hay sai ngu phap de lam guong cho con.

132

K A T O K U M I K O

5.36 - Can th iet phai d9y cho con ca nhCmg

danh tu co ban trong cu(>c song

Dil. xdc df nh dq_y con bang danh tu v6n c6 thz

cha m� van can lam sao de con kh6ng g(lp kh6

khan khi g(lp nhung danh tii thong thuang.

Thang 6 nam 2002, Hiro di kham sue kh6e, chan

doan muc phat trien 6 m6c 1 tu6i ruoi, 6 thanh ph6

Yokohama. M(>t trong nhung mvc quan trong cho

biet SlJ phat trien cua be la "Chi ng6n tay".

Vi dv, y ta cua tr<,tm xa se vua cho xem cac buc

tranh c6 ve hinh con ch6, giay an, c6c u6ng nude,

o to vi:rn h6i be: "Con cun la con nao?". Bai nay de

kiem tra xem be c6 chi ng6n tay dung vao con ch6

hay khong. Neu be hoan toan khong chi dung dm;w

cai nao thi se bt nghi ngo la chc).m phat trien va bt

goi sang m(>t phong rieng, roi bt kiem tra ky hon

hoc)c la bt xep vao nh6m can theo doi.

Vc).y, truong hop cua Hiro thi the nao?

Y ta chac la nghI neu la be trai thi chac chan se

biet nen vua cuoi viia gio buc tranh ve o ta len viia

n6i to :

- Be Hiro cho co biet "bip bip" la cai nao?

133

G I U P CON PHAT TRIEN NGON NGV

(Thai, hong roi, t6i khong dc:iy be tu "b:ip bip").

Dung nhu dl,1 doan, Hiro im thin thit. Y ta the

hi�n ve m�t kinh ngc:ic va h6i lc:ii cau y h�t:

- Be Hiro, "bip bip" day. "Bip bip" la cai nao?

Chiec 6 to duoc ve trong tranh da duoc don

gian h6a di theo kieu tranh tre con. Tat nhien cung

khong the biet duoc chung loQ.i xe la gi. Hinh dQ.ng

chi nhu m(>t chiec 6 to do choi binh thuong.

Toi ben ghe lc:ii h6i nh6 Hiro:

- Den truoc la cai nao?

Thi ngay l�p tUc, Hiro chi ngay vao phan den

truoc cua xe. Y ta bieu 1¢ sl,1 ngc:ic nhien thay ro:

- Ua, be co hieu a?

v1 the, toi lc:ii hoi tiep:

- Guong chieu h�u la cai nao?

Va Hiro lc:ii ngay l�p tuc chi ngay vao phan

guong chieu h�u trong tranh.

Y ta hinh nhu van chua phvc . . . Dau chiec but

tren tay c6 ay con dang 6 0 tri dtnh khoanh vao

phan "can theo doi" a tren bang kiem tra. Khi toi

con dang nghi trong dau (nay, cho chut da nao) thi

134

K A T O K U M I K O

hinh nhu co ay cam thay nhi�t khi nguoi m� b6c len

trong toi nen h6i l:;ii:

- 6 nha, be c6 hieu chu :;i?

(Khong cu la a nha, a day bay gio be cling hieu

day con gi. Chang qua la lien quan den o to, toi luon

d:;iy be bang cac ten rieng C\l the Cua tung b(> ph?n

nh6, vi the duong nhien each goi "bip bip" tuy�t

nhien khong bao gia toi d:;iy cho be).

Nghi the nhung toi n6i :

- Vang, du9c. Lam du9c ma. 0 nha toi d:;iy theo

ten lo:;ii xe cv the va hang xe cv the.

Co y ta nghe v�y thi net m"1.t duong nhu hoan

toan khong hieu toi dang n6i cai gi nua:????? (Dang

n6i cai gi day?) Tiep t�eo, co l:;ii h6i Hiro:

- Nao, Hiro cho co biet giay an la cai nao?

(Oi, giay an. Giay an cling the, toi d:;iy cv the

theo ten rieng la giay hi�u El hay la Box, v.v. C6 le

cai nay Hiro cling khong tra lai du9c mat). Nhung

Hiro da chi dung vao h<)p giay an tren hinh. Phu!

May qua . . .

N6i v�y thoi, nhung each n6i nhu "oang oang"

(con ch6), "bip bip" (o to) dung la tu thong dvng n6i

135

G I U P CON PHAT TRIEN NGON NGV

tieng trong the gi6i cua tre nh6 nhi, (cudi) ngay ca y

ta cung dung, s6 tay m� va be cung dung day con gi.

Nhan ti�n, trong thdi ky nay khong chi la "bip

bip" ma h6i Hiro cai nao la o to c6 the be cung

khong chi duqc cung nen. B6i vi toi t<:i.p trung chi

dung danh tu rieng de d<:i-y cho be, nen nhung danh

tu thong thudng nhu v?y toi th<:i.m chi con khong

nh6 ra de ma d<:i-y nua.

5.37 - "Cam on, banh kem Arinco rat ngon!"

Ciao tiep thu¢n lgi hem nho dung danh ti1 v6n c6.

Khong chi trong nuoi d<:i-y con, neu SU dt).ng

danh tU v6n c6 mot each thich hqp thi m6i quan h�

giua ngudi 16n v6i nhau cl.Ing tr6 nen troi chay, hai

ben deu cam thay thoai mai.

C6 mot lan, Hiro n6i v6i toi khi 6 quay 99cent

6 My: "Con muon mua qua cho cac b<:i-n cling hoc 6

lop tieng Anh trong vling nua". Va chung toi mua

khoang 5-6 set qua gom c6 ca kem danh rang v6i ban

chai danh rang danh cho tre con (phia du6i c6 gan

de vu6ng nen c6 the d:;tt ban chai dvng dung duoc) .

Vao ngay ho<:i-t dong dau tien trong ky nghi he

cua cau l<:i-c b(>, be mang den t:;tng cho cac b<:i-n. Sau

K A T O K U M I K O

day, tOi nhc;i.n du9c het thu cam on nay den thu cam

on khac. Trong s6 do c6 buc thu n(>i dung the nay:

"Con nha t6i rat thich Suponge BobC*l. Loc;ti kem

danh rang nay c6 in tranh minh hoa cua Suponge

Bob nen be rat vui suang dimg n6. Cam on m� con

Hiro rat nhieu".

Neu du9c nghe nhung loi cam on nhu the nay,

(du chi la m6n do re tien di nua) ai cung cam thay

rat vui d"lmg khong? Bc,m c6 cam nhc;i.n gi6ng toi la

khi viet loi cam On C\l the nhU vc;i_y thi niem vui khi

nhc;i.n du9c qua se truyen t6'i nguoi cho m(>t each C\l

the hon la viet kieu chung chung: "Cam on vi da

tc).ng cho con nha toi b(> set ban chai va kem danh

rang" khong?

Ban than t6i cung da tling c6 trai nghi�m tuong

tu. M� cua m(>t nguoi bc;tn cua Hiro da gui bieu

chung t6i banh kem Arinco vi t6i da cho mUQn may

quyen b(> de luy�n thi. Luc d6, m6n banh kem day

dang kha n6i tieng, v6n thich banh kem cu(>n nen

toi cung da nghi bl)ng m(>t dtp nao day se mua an

thu m(>t fan. Vi the, thvc Sl,1 khi dUQC bieu, t6i rat

vui suang va gui m(>t tin nhan cam on m(>t each

(�') Suponge Bob: ten mot nhan v?t ho0.t hinh cua My.

137

G I U P CON P HAT TRIEN NGON NGU

chan thanh: "Minh cung da dtnh mot lan mua an

thu lo?i banh kem cuon Arinco horn truoc c:;tu cho

minh. Thuc SlJ la rat ngon ay! " . Ngay l:;tp tl:rc, nguoi

m� do nhan tin tra loi l?i: "Dung la Kumi! C:;tu cung

biet lo?i Arinco nay a? Lo?i nay ngon th:;tt day nhi! " .

Phv nu thuong c6 xu huong tc'.ing cho nguoi khac

nhung m6n qua ma minh thich, nhung m6n an ma

minh thich, va la nhung m6n ho nghi la ngon. Chinh

ban than toi cung nhu v:;ty. Vi the neu nguoi nh:;tn

cung hieu dung do ngon, n6i tieng, thuong hi�u va

cam an tren ca so hieu dung gia trt cua m6n qua

day thi nguoi cho cung vo cling vui suong.

L?i m(>t cau chuy�n m6i xay ra horn truoc, toi

dang tren timeline face book cua minh la: "Hom nay

tren duong di xem thap Sky trees ve, lau Jam roi m6i

l?i ghe tham cua hang Shinameshi an m6n Shoronbo

(sui cao)" . L:;tp tuc, c6 lien 3 comment phan ung

ngay voi thong tin sui cao quan Shinameshi ma toi

da viet. Ro rang viet mot each Cl). the ve cua hang

Shinameshi thi phan U:ng cua b?n be cling Cl). the

hon la neu toi chi viet chung chung rang: "Toi nay,

nha toi di an sui cao. Ngon qua ! " .

Nhu v:;ty, biet kheo leo ap dvng danh tu v6n c6

nhu truong hop nay, c6 hi�u qua tot hon khi truyen

K A T O K U M I K O

tai suy nghi, va moi nguoi cling hieu duoc chinh xac

dieu minh muon n6i hon.

5.38 - Th�t may vl con thich 6 to!

Nho ten eua ede loqi xe 6 to ma Zan dau tien con

c6 the tro chuy?n m(Jt each vui ve vdi nguai nude

ngoai. Con c6 the lam than duqc vdi nhilng nguoi

Ion tu6i hon - sue mqnh tiem tang eua vi?c giao

tiep bang danh tu v6n e6.

Cho den nay da bao nhieu Ian toi phai th6t

len "th<'.lt la may man vi con thich 6 to ! " . Lan dau

tien toi nghi nhu v<'.J.y la nam Hiro m6i bat dau hoc

tieng Anh dUQC m(>t thoi gian ngan, luc ay con m6i

4 tu6i.

Nho so tien thua ke ma 6ng ngoc;li de lc;li, t6i da

quyet dtnh hai m� con cling di du hoc 3 thang a

Australia. Duong nhien luc day, Hiro hau nhu chua

n6i dUQC tieng Anh, c6 rat nhieu tU V\Ing ma con

chua biet. Nhung toi chi nghi "Tc;lm thoi cu di cai

da", nen hai m� con vlia 6 homestay, Hiro vlia theo

hoc a truong mau giao cua cac em trong VU.ng, con

t6i hoc 6 truong ngoc;li ngu tn,rc thu(>c truong Dc;li

hoc Southern Cross (ten la CHEC).

139

G l lJ P CON PHAT TRI EN NGON NGV

Cho ma chung toi 6 homestay la mot gia dinh

da va dang nh<).n cac hoc sinh tu khap cac nu6c tren

the gi6i den tro m<)t thoi gian rat ngan chi vai ngay

cho den ca nhung dQt dai den may nam. Khach tro

la nguoi Nh<:i.t thi chi c6 chung toi. Tuy nhien Hiro

du9c het lop sinh vien nay den sinh vien khac vui

choi cimg, khong c6 toi cling khong sao. Be bay la

li¢t nhung chiec mini car minh c6 ra roi hinh nhu

cling n6i chuy¢n voi moi nguoi bang tieng gi d6 nhu

la tieng Anh v<).y (cuoi). Khi t6i thu hoi : "Con choi

tr6 gi day?" , thi (hinh nhu) be du9c cac anh chi chi

cho rang cimg m<)t lo;;ti 6 to di nua, moi nuoc l;;ti c6

m<)t ten goi khac nhau, nen Hiro thuong gio cho

cac anh chi xem nhung chiec mini car minh c6 roi

h6i kieu nhu: "Cai nay 6 Nh<).t goi la Honda Civic

day, 6 Australia goi la gi ;;t?" . Cu the h6i het nao

la "ten goi cua xe 6 Australia, lo:;i.i xe nay c6 ban 6

Australia khong . . . " .

Du Hiro hau nhu khong n6i du9c tieng Anh

may, nhung t6i nh6 la minh da rat ng;;tc nhien vi

thay chi can ten cua cac lo;;ii xe 6 to la be cling c6

the giao tiep dUQC phan nao v6i ca nhung nguoi 16n

nguoi nuoc ngoai. Gia dv trong truong hQp nay, be

chi la m<)t dua tre chi hung thu v6i tau di¢n chi c6 6

140

K A T O K U M I K O

Nh�t Ban, ho�c nhung vi anh hung chien tranh cua

Nh�t thi chac la vi�c giao tiep kieu nhu the nay se

hoi kh6 day nhi ! ?

5 . 3 9 - Quen mat Vi t r i 6 t o o b a i do x e Las

Vegas menh mong!

Dau 6c tre con luc ndo cimg tuoi mdi.

Day la cau chuy�n nam Hiro 6 tuoi. Ba nguoi -

t6i, m� t6i, va Hiro di du heh a Las Vegas. Sau khi di

b<) mua sam su6t 3, 4 tieng dong ho, tat ca deu m�t

roi nen quyet dtnh ra ve. Giang nhu m9i Ian, toi bao

Hiro va m� t6i, v6n phai ngoi xe Ian, cha 6 mot ch6,

con t6i m<)t minh di ra bai lay xe.

The nhung . . . 6 vi tri ma toi "chac chan da d�u

xe " khong c6 chiec o t6 nao. Dung la tang 1 ma. Toi

khong he c6 ky UC gi ve vi�c phai di thang may ma.

A, dung roi, a gan cai cot, khoang each tu loi vao

khoang chung nay . . .

Toi vlia c6 gang het sue nho l�i nhung ky uc cua

vai gio truoc, vlia c6 nho ra ch6 da d�u xe. Nhung

tim a dau cung khong he thay chiec 0 to cua minh.

141

G I U P CON PHAT TRI EN N GON NGV

Toi chc;iy het tu ch6 nay den ch6 kia cua bai d<;lu

xe de tim nhung cung khong thay. Tc;ii sao? Tc;ii sao?

Toi bat dau hot hoang.

Vi lo lang cho ca Hiro va m� toi nen giua chung

toi quay tr6 lc;ti ch6 hai nguoi de xem tinh hinh. M�

toi v6n ghet phai cho d9i, nen khi bi dqi nhung 20

phut roi, ba bat dau cam thay kh6 chju. Nguy th(;lt.

Toi da giai thich ly do roi nhung ma voi ly do day

thi khong doi nao m� toi thay de chiu hon duqc. Ba

bat dau bl_1c b<)i: "M� se ve truoc bang taxi. Goi taxi

cho m�!" .

Va khi toi dang dinh di tim them m<)t Ian nua

thi tinh co m<)t nguoi trong gi6ng nhu bao ve di tren

m<)t chiec xe tuan tra nh6 ngang qua. Tuyet ! Thu

h6i nguoi nay xem nao ! Toi dan ca Hiro nua den

nho nguoi bao ve tim h<).

"Co khong nho da d<;lu xe a dau dung khong?".

"Vang".

"Loc;ti xe co dung la gi?".

"Chrysler Voyager c;t" .

Sau day, nguoi bao ve con h6i them nhieu cau

khac nO'a kieu nhu mau xe, d<;lu luc may gio, d<;lu a

khu Vl_]'c nao? Tuy nhien loc;ii xe day thi trong bai

142

K A T O K U M I K O

d�u xe nay c6 day. Toi bat dau tra loi mot each yeu

at dan: "D�u xe luc 1 gio chieu . . . Chae chan la tang 1

nhung ma . . . Mau sac . . . mau gi nhi? Thuc ra chiec xe

day sang nay t6i vl!a mm;m xong . . . nhung ma theo

tri nho thi la mau . . . Hay mau den nhi? Khong. Mau

trang phai khong nhi. . . (luc nay t6i da bi lo:;tn roi) ."

Sau m(>t hoi nguoi bao v� h6i tiep: "Co c6 nh6

bien s6 xe khong?". Oi, lam sao ma nho duQc cai d6

chu. N6 chi la cai xe di thue, ma t6i vl!a thue sang

nay thoi ma . . . Toi con dang nghi the thi Hiro dung

ben c<;mh bao: "I know!", roi tien l(;li gan nguoi bao

v�. (Ha? Cai gi? Con nho u?) Hiro bat dau buoc qua

toi Va den n6i chuy�n VOi ngUOi bao V�.

Va, "R--+X . . . 9--+4 . . . !" Be bat dau doc bien s6 xe

minh da nho. Thang be ghi nho tU luc nao nhi? S6

xe d6 li�u c6 dung khong? (Hon the nua, phat am

luc ay cua Hiro toan la nhung phat am ma tU truoc

den gio t6i chua tUng nghe qua, phat am rat hay).

Bien s6 xe cua My khong phai d<;mg 4 s6 nhu

a Nh�t. Thong thuong se la 3 chu cai + s6. Them

nua, du la xe thue a California di nua thi tren bien

s6 xe cling c6 hi�n thi ten cua cac vling rat xa nhu

Washington hay Pennsylvania. Tren thuc te, bien

s6 xe Voyager ma toi da thue, trong tri nh6 cua Hiro

143

G I U P CON PHAT TRI E'N NGON NGV

la "bang Missouri RXE 94530" ( c6 sai khac so v6i

bien s6 th?t).

Va . . . Khi da phan doan du9c bien s6 xe chinh

xac roi, chua day 1 phut sau, chung t6i da tim thay

chiec xe cua minh. Boa ra bai d?u xe c6 hai toa d6i

nhau trai phai, cho ma toi da d?u nam 6 toa ngUQC

l<;li. Vi the duong nhien du toi c6 tim the nao di nua

thi 6 toa nay cung khong the thay du9c.

Cac thong tin ve bang dang ky bien xe, va s6 xe

ma Biro ghi nho deu khop. Nhung luc nhu the nay,

kha nang hoc thrn)c danh tu v6n c6 trong chop mat

cua Biro th\1C S\1 phat huy tac dvng.

5.40 - H iro 3 tu6i 7 thang: ti,r tl m den cua len

may bay trong chuyen d u l jch nuoc My da u tien

Dc;iy con bang danh tu v6n c6 khong phai la

vi(!c chi hQc tren ban hQc.

Nam Biro 3 tuoi 7 thang, fan dau tien t6i dan

be di du heh 6 My. Van la nhung thanh vien quen

thrn)c: Toi, m� toi, va Biro. M� toi nam nay 86 tu6i,

la mot nguoi C\IC ky ham mua sam. Vi�c mua sam

cua m� bat dau tU cua hang mien thue tru6c khi

xuat phat 6 san bay Narita cho den cac m;;tt hang

144

K A T O K U M I K O

mien thue duqc chao ban trong may bay. Lan nay

cling vc).y.

Dang tren duong ra cua len may bay, m� t6i l:;i.i

n6i: "Van con thoi gian nen muon xem cua hang

mien thue. M� se quay l:;i.i ngay". M� toi phai ngoi xe

Ian nen t6i khong yen tam khi de m� di m(>t minh.

Hon nfrn, t6i cling chi dtnh dua m� di khoang 2 - 3

phut thoi nen toi dan m� di, con de Hiro ngoi cha

6 hanh lang tru6c m(>t cua hang ca phe. "Con nh6

khong dUQC roi kh6i ch6 nay day nhe. M� va ba se

vao cua hang mien thue xem m(>t lat. M� se quay lc:ii

ngay nen con ngoi yen nhe ! ".

Roi, toi nhanh ch6ng day m� toi den cua hang

mien thue. Vi cai gi cling xem nen 2 - 3 phut troi

qua nhanh ch6ng. Trong choc lat da qua 15 phut.

Khi toi nhin dong ho thi da thay c<;ln gio xuat phat

roi . Hoang hot t6i v(>i vang dua m� quay lc:ii ch6 sanh

da bao be ngoi dQi thi. .. Hiro khong c6 a do. (Da dc;in

la khong dUQC di lung tung roi ma, sao lc:ti di chu?).

Toi bat dau tim 6 xung quanh. Toi da nghI se

tim duQc be ngay. The nhung . . . hoan toan khong

thay bong dang Hiro 6 dau. Phc:im vi tim kiem r(>ng

dan len. Toi cling xem ca 6 trong toilet. Xem ca

trong cac cua hang. Khong c6 .

145

G I U P CON PHAT TRI EN N GON NGO'

Thai gian ra may bay cang den gan. Toi de m�

t6i ng6i cha a cho sanh d6 (vi c6 the Hiro se quay

l�i), roi bat dau tim trong ca san bay. Toi cung da

h6i ca quay huong dan. Nhung ho cung khong biet.

Hay la, Hiro bj bat c6c? Khong, khong duoc roi.

Chae khong di My duqc r6i. Hiro oi, rot cu(>c la con

a dau? Vua tUc, voi ca vlia lo lang, toi ch�y di tim

khap noi den m¢t pho, n1 ruqi.

Bong lt'.lc ay c6 tieng. ai d6 goi toi. "Ba Kato

Kumiko". (Ha, c6 ai d6 goi tai?) . "Xin ba vui long

den c6ng 34. Vt khach di cling ba dang cha a do".

(Ha, cai gi? Vt khach di cling?). Toi vlia tho hon hen,

vlia tien ve phia c6ng 34. 0 day t6i thay Hiro dang

dung cho voi khuon m:;it bat an.

"Aaa, thay r6i ! Hiro ! Troi oi, con da di dau v:;ty

chu?". Toi dung truoc m:;it Hiro, va het len gi:;tn du:

"M� da bao con khong duqc di dau ma! " .

Toi bat dau n6i con thjnh n(> voi Hiro a m(>t

ben cua ra may bay. Nhung Hiro khong kh6c, cung

khong xin loi, chi the hi�n sv lung tung, b6i r6i :

"Vang, con biet m � l o cho con ma. Nhung ma

m� nay, hie day loa nguoi ta thong bao "sap den

gio xuat phat, xin mai hanh khach di Los Angeles

K A T O K U M I K O

chuyen bay 512 san bay Delta den c6ng 34 lam thu

tl).c" day. Vi the, con cling co chut lo lang cho ba va

m� vi hai nguoi mai chua quay l<;ii, nhung con nghi,

thoi du la m<)t minh di nua nhung cling phai chuan

bi ra may bay ma di cho kip phan cua minh ma".

Hoa ra la vc).y . . . Tue la, gan den gio bay ma ba

va m� van chua quay l<;ii, nen Hiro vlia lo lang tim

kiem ba va m�, nhung dong thoi van cham chu nghe

duQc thong bao cua hang bay de tim den dung loi ra

may bay cua minh day.

Khong the tin duQc. Toi khong biet cai l�i sao

nua . . . Hiro moi 3 tu6i 7 thang ma da suy nghi duQc

chin chan vc).y roi day! (Cuoi) .

Thc).t may vi tim dUQC Hiro roi nhung ma . . .

"A, t<;ii sao con l<;ii nghi ra each la gQi m� qua loa

thong bao?".

Nhan vien san bay du·ng ben c<;inh tra loi he):

"Chung toi thay be di m<)t minh, khong thay c6

nguoi Ion di kem nen da h6i chuy�n be day chi <;i.

Be c6 nho so di�n tho<;ii cua m� nen chung toi da goi

vao so may do nhung khong thay ai nhac may. Vi

the nen chung toi thong bao tren loa".

147

G I U P CON PHAT TRI EN NGON NGO'

Oi, thoi roi. Toi v<)i vang kiem tra lc:ii CUQC gQi

nha thi thay dung la c6 s6 goi den thc).t. C6 mot s6 lc:i

goi den khoang 15 phut truoc.

A, ma Ian nay t6i khong dua ve cho Hiro nhung

hinh nhu 1uc check-in be dung ben cc:inh nhin sang

thay va da ghi nho ten chuyen bay, gio xuat phat, so

cong vao, vi the ma nghe duqc thong bao ve chuyen

bay cua minh day. Toi h1i duoc danh tu v6n c6 cuu

m(>t ban thua nua roi .

5.41 - T�n huong thu vu i vua ngam canh v�t

vua d6i c h ieu v6i ban do cam tay

Nha· chie·c 6 t6 khong gem thiet b.i djnh v.i ma be

dw;Jc ren luyc?n khd nang d9c ban do.

Thai nay, nhung xe c6 gan NaviC*l phai chiem

tren 50%. Neu chi tinh rieng dong xe gia dinh thi

con s6 chac chan phai den 70 - 80% luc;mg xe luu

hanh. Thc).m chi, muon tim clu9c xe khong gan N avi

xung quanh nha toi con kh6 ma tim duoc ay chu.

Da rat nhieu fan b:;m be truong mau giao va tieu

hoc cua Hiro xum 1c:ii ca dam dong xem 6 t6 cua toi

Vi to mo Va ngc;lC nhien:

(*) Ban do dinh vt chi duong t\l d(mg gan trong o to.

K A T O K U M I K O

- Oi, xe nay khong c6 ban do !

- Sao xe cua co l?i khong c6 ban do v�y?

- The khi di nhung noi ma minh khong biet

duong thi phai lam sao?

Cu the lu tre don d�p h6i nhung cau rat ngay

tho va thanh th�t. A, h6a ra N avi da ph6 bien den

muc nay ke ca d6i v6i hoc sinh roi u. V�y chung t6

m� cua nhung dua tre nay han da di,ra hoan toan

vao Navi khi di chuyen bang o to day ma.

- Xe nay cung c6 ban do day! - Vua n6i the, t6i

vtra dua quyen ban do bang giay ra cho lu tre xem.

Hau het nhf!ng dua tre dung day deu keu len:

- Day la Ian dau tien chau thay lo?i ban do nhu

the nay day.

Ho:;tc c6 be bao:

- A, minh da tling nhin thay trong xe cua ong

minh.

Sv ti�n lqi cua Navi thi t6i biet r6 roi. Nhung rot

cu(>c t6i van khong lap Navi cho xe Clla minh. Hon

nua, tU 3 tu6i Hiro da ngoi 6 ghe pht) cua o to, va

lam giup t6i vai tro cua Navi roi. Dung hon la khong

lam khong duqc.

149

G I U P CON PHAT TRIEN NGON NGV

Tuy n6i la vai tr6 cua Navi nhung khong phai

ngay tu dau nhi¢m Vl) cua be la doc ban do giay h(> toi,

ma bat dau tU vi¢c dien giai cv the cho nhung huong

dan kieu nhu "cu the quay tro l�i con duong da di".

V 6n di toi la m(>t nguoi mu duong nen th�m chi

duong da tung di qua t6i cling quen s�ch. Vi the,

toi luon phai h6i Hiro m(>t each cv the hon nhu la:

"Nay, VU.a nay minh di tu duong nao den ay con

nhi?". M6i Ian nhu the, Hiro luon tra loi chinh xac

cho toi, vi the tOi da tro nen d\la dam han vao vai

tr6 chi dan cua Hiro.

Hiro bat dau doc du9c ban do giay tu khi len 4

tuoi. Be cam thay rat hung thu khi VU.a doc tren ban

do VU.a ngam nghia cac dia diem nha hang an u6ng,

tr�m xang, cua hang ti¢n ich 24h tren thvc te hi¢n

ra nhu the nao. Be vu.a hao hung nhin ban do VU.a

keu len thich thu:

- A, ch6 nay tren ban do la JOMO nhung th\lc te

d6i thanh ENEOS roi m� nay.

- Qi, trong nay la ky hi¢u cua cua hang 24h Seven

Eleven ma ben ngoai thanh phong kham rang roi.

Ngoai ra, toi cling huong dan de be khi chi duong

phai n6i cv the "re trai, re phai", chu khong chi la

"ben nay, ben kia". Dan dan, muc d(> chi duong cua

150

KAT O K U M I K O

be tien h6a len thanh "chech nghieng ben phai, re a

g6c xien ben trai". Chi can be c6 the huong dan cho

t6i dm;w them "300m tinh tu ch6 nay c6 mot nga tu

ten la Kakinokidai, 6 vi tri cua hang Lawson 6 ben

phai thi qu�o phai theo hu6ng 2 gio m� nhe" thi coi

nhu la hoan hao tuy�t d6i.

Nho vi�c doc ban do chi duong, toi thay kha

nang doc ten dta danh 6 cac bien giao thong cua con

cf.mg c6 ve gi6i len, kha nang doc chu Han gi6i len,

tri tu6ng tm;mg duqc bay bong. Gan day, c6 nhieu

bien bao chi toan la chu Latinh nua, do d6, ke ca

Hiro chua doc duqc het chu Han thi van c6 the hieu

duqc bien chi duong nho doc chu Latinh. Vi danh tiI

v6n c6 cung c6 nhieu tu kh6 doc n6i so voi Hiro ma.

Du n6i v<:ty, nhung tiI khi Hiro bat dau dung

smartphone thi chung t6i chuyen sang chi toan dung

ban do chi duong cua Google Map. B6i vi nhung dta

diem c6 tren ban do giay cung c6 gioi h�m. Hon nua,

dung Navi thi Hiro se c6 the ngu va nghi ngoi duqc.

Tu khi hoc len l6p tren cua tieu hoc, chuong trinh

hoc cua Hiro nhieu len, b�n r(m hon, nen voi suy

nghi cua m()t nguoi m�, t6i muon thoi gian di xe nay

la chut giai lao, de con tranh thu ngu v<:ty.

151

G I U P CON PHAT TR I EN N GON NGV

5.42 - H i ro 1 5 thang: lay ve d�u xe

Hay trao cha con "vai tr6" ngay tu khi con nh6.

Toi dang dung xe Alfa Romeo mau nam 1998,

tinh tu luc mua den nay cung qua 14 nam, s6 km tren

dong ho cong to met da d:;i.t den m6c 190.oookm.

Khoang s nam truoc, c6 Ian t6i nghI se ban l:;i.i n6

nen da rao gia roi. Nhung cac cua hang thu mua o

t6 cu deu tra duoi 200.000 yen, th�m chi c6 noi

con bao xe nay gio khong con gia trt nua. Qua tiec

nen toi khong ban nua ma de the ch:;i.y cho den gio.

Toi dtnh bl).ng it nhat cung phai ch:;i.y cho du9c den

200.oookm roi moi nghi den chuy¢n ban n6 di.

Chiec xe nay da dong hanh voi t6i tu khi Hiro con 6

trong bl).ng m�, vi the ban than chiec xe chua d\Ing

rat nhieu ky ni¢m.

V�y nhung, xe nh�p khau thi da s6 tay lai deu

ben phai. Trong khi d6, cot ban ve do xe 6 cac sieu

tht hay trung tam mua sam thi l:;i.i du9c lam ra chu

yeu danh cho xe tay lai ben trai . Hon the nua, xe

nha t6i l:;i.i la lo:;i.i xe hai cua, do d6, ban than cua xe

rat to Va dai, dong mo CUa xe 0 noi ch�t h�p C\IC ky

vat va. Chinh vi nhung ly do d6, toi luon tam ni¢m

rang, sau khi Hiro chao ddi, biet dung roi, vi¢c dau

152

K A T O K U M I K O

tien toi phai dc:iy cho Hiro d6 la v6i tay de lay ve

d:;tu xe.c·i

Mot tu6i ba thang Hiro da . . . thao day an toan

cua ghe ngoi tre em, buoc den ch6 cua ghe phl),

nhoai ngudi ra cua s6 xe, v6i tay lay ve. (Hiro bat

dau biet di cfing la luc 1 tu6i 3 thang).

Noi ma Hiro lan dau tien t:;tp lay ve chinh la sieu

tht Maruetsu Nakayama. Luc day t6i nhin xung quanh

khong thay bong xe khac nen da chon thoi diem day

de Hiro luy�n t:;tp. Bai vi lo be c6 lam roi ve, khong

lay duQc ve thi cling khong lo se bt lam phien den xe

khac. Toi cho xe tien gan sat may ban ve tv d(>ng, roi

thao day an toan ghe ngoi cua be ra, roi bao con:

- Hiro, con lay ve cho mv di.

Nghe mv bao the Hiro dung len va rut chiec ve

tU may t\l d(>ng m(>t each gon gang roi dua cho toi.

- 0, gi6i qua! Cam on con nhieu !

Sau day, chung toi vao mua sam. Lan nay, 6 cua

ra be phai dut dUQC ve vao cai khe ti teo cua may.

Thao tac nay con kh6 hon khi rut ve ra nhieu.

(*) Bai d?u xe 6 Nh?t hau het deu w d(lng. 6 16i ra vao c6

d;;J.t san may ban ve xe. Xe di qua thi nguoi ngoi tren xe v6i tay

ra nhan nut, ve se tu d(lng ch9.Y ra.

153

G I U P CON PHAT T RI EN NGON NGV

15 thang tu6i, khong qua luy�n t�p, d(>t nhien bt

bat lam th�t luon . The nhung khong biet c6 phai vi

thuong ngay Hiro van nhin thay t6i lam khong, ma

khi t6i vlia bao : "Con cho ve vao cho dang sang nhap

nhay day nhe", thi be cho vao m(>t each nh� nhang

nhu khong luon. Khi ay, toi khen be rat nhieu.

- Cam on Hiro ! Con gi6i qua! Con vlia giup m�

duqc m(>t vi�c quan trong roi day. Lan sau m� l:;ii

nho con nua nhe.

Mau ch6t 6 loi khen nay la "cam an vi con da

giup m� duqc m(>t vi�c quan trong" (th\]'c te cung

dung v�y ma). Toi nghi khong phcii chi khen thuong

m(>t each don gian la: con gi6i qua, con sieu qua;

ma la each n6i "vi�c con lam giup ich cho m�" se tot ·

hon nhieu.

Ngay ca m(>t dua tre 1 tu6i 3 thang di nua, nhung

be van hieu vi�c minh lam "c6 y nghia giup ich cho

m�", giup xay dt,rng sv tt,r tin cho tre, va chac chan

giup m6i quan h� giua hai m� con cang ben ch.;tt

hon nhieu fan.

Toi cu nghi vi�c Hiro lam la qua binh thuong,

nhung khi n6i chuy�n voi nguoi xung quanh ai cling

tram tro: "Qi, moi hon m(>t tu6i ma da biet lay ve

154

K A T O K U M I K O

d(:lu xe va dua cho m� thi dung la qua gi6i luon ay",

nen t6i da khen ngQi Hiro them rat nhieu vi vi�c ay.

Nguoi Ion chung ta dung d?t gioi hc;i.n cho con tre,

ma hay cho con dUQC thu SUC VOi tat ca m9i thu thi

tot hon bc;i.n nhi.

Tu sau fan day, khi nao t6i cling bao voi Hiro

rang: ghe phv la ghe danh cho nguoi se phv giup

nguoi lai trong su6t chuyen di day, nen ti1 d6, su6t

11 nam troi, Hiro luon dong vai tro giup do cha

nguoi lai la toi trong su6t m6i cu<)c hanh trinh. Toi

ma bao : "Cho m� Ion nuoc ngot nao ! " thi Hiro se

ma nap Ion ra va mang den t<;ln mi�ng cho t6i u6ng.

"Cho m� k�o" thi Hiro se b6c v6 giay ra, va dua

vien k�o vao t<;ln mi�ng cho toi. Va toi da nuoi dc;i.y

Hiro tro thanh m<)t nguoi phv lai tuy�t voi nhat cua

minh. Vi tat nhien, do cling da la m<)t trong nhung

nguy�n VQng CUa t6i ma.

C6 ve nhu a phuong Tay, nguoi ta tich C\lC dc;i.y

cho con tre biet giup do nguoi Ion hon Nh<;lt Ban.

Khi tam S\l voi nguoi bc;i.n da ti.rng c6 thoi gian song

6 nuoc ngoai co ay da n6i the nay: "Tre con Nh<;lt

cham hoc thi duQc nguoi Ion khen ngQi. Con 6' Tay

thi vi�c tre biet phl) giup cha m�, biet lam nhieu vi�c

thi lc;i.i duQc cha m� khen ngQi nhieu day". H6a ra la

155

G I U P CON PHAT TRI E'N NGON NGV

v�y. Trong each giao d\lc con cai, Nh�t Ban so voi

phuong Tay c6 nhieu diem khac bi�t nhau day nhi.

5.43 - H i ro 18 thang: biet tra tien bang the

"On ca ma!", "M? tin tu6ng giao cha con day!",

"Cam on con nhieu!". Duqc m? giao cha tn;mg trdch

se that ch(lt hon m6i quan h¢ tin yeu g iila cha m<;

vd con.

Vi�c lay ve xe, cho ve xe vao may thu ve cua Hiro

da giup toi do vat va hon nhieu. Hon nua, khi di

tren duong cao toe, be biet ca dua tien, lay ve va tien

thua tu nguoi soat ve (ngay truoc chua c6 the ETCC*J

nen van phai tra tien mc;i.t) . Thµc ra thi 6 tr(:lm soat

ve nao cua duong cao t6c cling c6 c(>t tra tien danh

cho xe tay lai ben trai, ho�c neu tra tien qua nguoi

soat ve thi nguoi ta cling voi tay dua vao cho toi, nen

6 duong cao toe ke ca khong c6 Hiro giup toi van

khong bt bat ti�n gi. Nhung vi Hiro thich lam nen

t6i cho be lam vi�c do. Hinh nhu be cling thay thich

khi duoc giao luu v6i may bac 6 tr(:lm soat ve.

c�·) The tra tien phi can dnong, xang xe tl,1 d(lng. Khi di

qua cac tr?ID soat ve, b(l cam bien cua Cong SOat ve Se t\]'. d(lng

ket n6i v6i the ETC cua xe d6 va tru tien phi.

K A T O K U M I K O

Khi Hiro hon mot tu6i ruoi, t6i nghi da den luc

be co the lam giup toi them vi�c nua, do la thanh

toan tien a bai dc).u xe.

6 cac cua hang Maruetsu Nakayama, Nakayama

Tokyu, OK store, Olympic khong mat phi d6 xe

neu b;;m mua hang cua cua hang, nen khong can

thanh toan tien bai do. Nhung con nhung ch6 thong

thuong khac thi hau nhu deu phai tra tien dc).u xe

khi lay xe. Ma hau het cac cot thu tien nay cung deu

danh cha xe c6 vo lang ben phai nen voi dong xe

nhc).p khau nhu xe t6i, moi fan nhu vc).y l�i phai m6

cua, xu6ng xe, tra tien roi moi len di tiep dUQC. Toi

nghi thoi diem nay chac Hiro da biet cho dong XU

100 yen vao may roi nen vao ngay kham sue kh6e

tong quat mot tu6i ruoi, toi da cha be lam thu.

Vao ngay horn ay, cac gia dinh dua con di bang

0 to den kham rat dong, nen toi da doan chac bai

dc).u xe cua uy ban nhan dan khong du roi. y nhu

rang, 16i vao cua bai dc).u xe cua uy ban nhan dan

xe xep hang dai, ch6 6 day ma vao gui xe kham thi

khong the nao kip gio duQc nen toi dc).u xe 6 bai dc).u

xe mat phi truoc cong uy ban.

Sau khi kham xong, hai m<;'! con di ra bai dc;i.u xe.

Cha, da den luc Hiro dUQc thu tra tien roi day. Toi

157

G I U P CON PHAT TRI EN NGON NGV

nham tinh thoi gian minh d<)u mat khoang 300 yen.

Toi dua tien cho Hiro va bao :

- Tien nay de tra phi d<)u xe con nhe !

Hiro g<)t dau :

- Vang "1·

Sau khi nhin dang sau khong c6 xe nao, toi bao

Hiro tra ve va tien. Dung nhu toi nham tinh, phi

d<)u xe 300 yen. Tiep d6, Hiro da cho 3 dong xu

vao khe cua may tinh tien mot each gon gang. Cong

chan mo ra, thu thach tra tien da hoan thanh tot

d�p. Tu ngay horn do, tra tien bai d<)u xe tro, thanh

trong trach moi cua Hiro.

Vi�c trao cho con tre mot "trong trach" nao do

ngoai nhung vi�c trong gia dinh, ke ca khi be con

nh6, rat quan trong. Quan trong a ch6, dieu do gay

dl,lng trong be tinh cong dong, dong thoi, lam khang

khit m6i quan h� m� va con. (Tat nhien, vao luc bay

giO, toi chua quan sat S\l vi�c VOi Cai nhin Sau sac

duoc nhu the nay dau (cuoi).

Vao luc bay gio, khi toi ke chuy�n voi cac ba m�

xung quanh thi ai cung th6t len: "Oi, moi mot tu6i

fUOi ma biet cam dong XU thanh toan tien Ve roi

u?" hay "Oi, con nha toi ma dua ve cho no thi dam

K A T O K U M I K O

chac n6 xe ve luon ay chu!" . Vi the t6i moi c6 ky UC

kha mc;inh me ve vi�c dua tre m(>t tu6i ruoi thi m6i

chi lam duQc 6 mile d(> nhu the thoi tir cac ba m�

xung quanh.

Nhung voi toi, rieng y tuong "Hiro li�u c6 tra

tien kh6ng hay la cho dong XU vao mom nghich?"

toi th?m chi con khong nghi den. Vi sao u? Vi toi da

lu6n tin tu6ng rang con trai t6i se lam dUQC dieu ma

toi n6i voi be chu sao nua! (Cuoi) .

159

CHUONG 6

M O RONG TH E G I O I CUA T R E BANG NGON NGO'

6.44 - N ho n h Cm g ky thi khac ma tieng Anh

cua con du9c nang cao hon

Ngan ngu la nen tang co ban cha tat ca m9i

nang ll,ic.

Sau khi d<;i.u ky thi nang h;c tieng Anh cap 5 vao

nam 4 tu6i, Hiro da tiep tl).C thi d<;l.u su6n se cac cap

4, 3 va c<;l.n 2. Sau do la cap 2 vao nam 5 tu6i. The

nhung tU cap 2 den cap c(;l_n 1 thi d<) kh6 cao hon,

chung toi nghi rat nhieu. Han nua, m<:ic du d<;i.u cap

2 nhung th\fc te so diem chi vdt vat vlia du. Va Hiro

cung mdi s tu6i nen toi nghi de d<;l.u duoc cap cao

hon c6 le con mat them kh6i thoi gian nua day.

Ket cvc, mua thu nam lop 1 Hiro mdi Ian dau d\t

thi, va mai 2 nam sau day tuc la lop 3 moi thi d<;i.u

duoc. M<:ic du chung toi da dau tu nhieu vao h9c tu

160

K A T O K U M I K O

v1.mg nhung khong lay duoc diem may. Sau Ian thi

thu 2, SO diem qua toi t� nen toi da thlJC SlJ phai vat

6c suy nghi each lam sao ma lay duoc diem cho d?u.

Ca t6i va Hiro luc ay t6m l<:li deu chi c6 m<)t mong

muon mien "d?u" la duoc. V?y nen cu6i cling toi da

quyet dtnh cling thi v6i con. Sau khoang hai tu�m

lien chi c6 t?p trung vao hoc tu V\fng va lam de, cu6i

cung Hiro da rn'lng duoc han 80 diem so v6i Ian thi

dau tien, va du diem d?u cap c?n 1 .

Va, chung toi da cling suy nghi l(;l.i m<)t lan nua

"dieu ma Hiro con thieu" la gi? Nang htc ngon ngu?

Kha nang can gi6 lam bai? Thuong thuc? Tri tu�?

Kien thuc xa h<)i?

M<'.ic du lTilJC tieu Ia d?u cap 1 vao khoang 7-8

tu6i, d?t kY Ive thi sinh thi d?u nh6 tu6i nhat,

nhung den day, t6i phai h? quyet tam de Hiro t?m

xa tieng Anh ban 1 nam troi xem the nao. Toi quyet

dtnh m<)t nam nay se ren giua cho Hiro ngon ngu,

thuong thuc, kha nang kiem soat thoi gian thong

qua cac ky thi khac nhu chu Han, tieng Nh?t, nang

Ive d9c hieu van ban, thoi slJ v.v.

Va nho lam the, Hiro da nh6 dUQC rat nhieu tU

v1,mg, ngon ngu trong giai do(;l.n nay. Cung hoc cling

thi v6i con nhu v?y t6i m6i biet duoc h6a ra Hiro

G I U P CON PHAT TRIEN NGON NGO'

th<;lm chi kh6ng nam VU:ng each dung cua cac tu noi.

Ngay ca y nghia ten g<;>i cua chuc nang tu vvng nhu

"tinh tu, trQ tu, d(>ng tu" be cung kh6ng hieu la gi luon.

De thi d<;lu ky thi nang }\re tieng Anh ma rot

cu(>c chung t6i phai chuyen sang chien luoc duong

vong la hoc them cac thu khac ngoai tieng Anh nhu

thuong thuc co ban, tri thuc cu(>c song v.v. hong

nang cao trinh d(> ve kien thuc nen. The nhung

sau nay nhin lc,li moi nh<;ln ra quyet dinh luc do cua

minh la sang suot, mang l(,li rat nhieu tac d1,mg ph\l

tro hi�u qua khac.

D�c bi�t vi�c lam cac b(> de luy�n thi va de thi cu

ve thoi S\1 thvc S\1 phat huy hi�u qua. Hau nhu tat ca

cac trang cua de thi nay deu kem theo bai kiem tra

tieng Anh theo dc,lng cau do ve cac tu vvng chuyen

dung trong thoi sv. Tu nhung cau muc d(> de nhu

ten cua cac chinh dang trong tieng Anh la gi cho tai

nhung CaU danh do C\IC kh6 thuong xuat hi�n trong

de thi tieng Anh cap c<;ln 1.

Nhan ti�n toi n6i them, ten cua cac chinh dang

trong tiengAnh la: Dang Dan chu - The Democratic

Party of Japan, gian luoc la DPJ, Dang T\1 do -

Liberal Democratic Party, viet tat la LDP. Toi chi

K A T O K U M I K O

d;;iy Hiro m(>t .each so qua rang "Phan dan (chu)

chinh la Democratic con nhi", nhung Hiro rat c6

hung thu v6i chinh trt nen da hieu va ghi nh6 ngay

y nghia cua tU nay.

Chung t6i cung choi tro choi dtch cac cau thanh

ngfI, tµc ngfI chu Han sang tieng Anh. C6 nhieu cau

Hiro da hoc qua roi nen khi g�p l;;ii cam thay rat de

hieu, vi d-µ nhu tU "s6t ru(Jt'', t6i chi can n6i qua "tir

nay trong tieng Anh la frustration con nhi" la be

hieu ngay nghia la gi.

Toi c6 cam giac rang hieu dUQC y nghia cua tu

ca bang tieng m� de va tieng Anh, tre se nh6 dm1c

nhanh, hieu duqc sau hon y nghia cua tiI Vl.l'ng d6.

6 truong tieu hoc cua Hiro, ngay tU: lop 1 cac

em da duqc hoc 1 tuan 3 tiet tieng phap. Nho duQc

hoc dong thoi ba ngon ngu nhu v<).y, nen do hap thu

kien thuc ve ng6n tlI cua tre lc;ii cang sau hon nfia SO

v6i neu chi hoc m6i tieng Anh va tieng Nh�t.

6.45 - The flash card kich thich tri nao theo

phong each r ieng

Hay choi, ttm hieu va mo r(mg the gioi bang

danh tu v6n c6.

G I U P CON PHAT TRIEN N G6N NGU

Chua day 1 tu6i Hiro da nh6 duoc 30 bieu tuong

khac nhau cua cac hang xe hoi, vi d1,1 nhung bieu

tuong quen thuoc nhu Mercedes Benz, Toyota, hay

Honda. Hay 6 tren ph6 thi Hiro nh6 het bien hi�u,

logo cua cac shop di�n thoc:ii, bien hi�u sieu th�, quay

duoc pham, nha hang gia dinh, trc:im xang v.v. nhung

cua hang ma be da tUng vao mua, nhung do v�t be

tUng chc:im vao, nhl:tng nha hang be tung vao an, cac

quay ban xang tv dong ma toi va be da tung ghe qua.

C6 le chinh nha duqc v�n dvng ca 5 giac quan

de trai nghi�m tren thvc te, ma vi�c ghi nh6 nhung

dieu nay lc:i-i la mot trong nhung niem vui cua Hiro.

v a m6n do hoi tl,l duoc tat ca niem vui h9c t�p d6

cua Hiro chinh la the flash card theo phong each

rieng cua hai m� con. V�y the d6 hinh dang nhu the

nao, duoc lam ra sao?

Cach lam rat don gian. Toi chvp lc:i-i rat nhieu

bieu tuong, 6 m9i noi c6 the nhu tren internet, t6

roi, bao chi, trong nha, tren ph6; ho;'.ic la tai ve may

tinh va chuyen sang may chieu cua may tinh, bien

n6 thanh mot danh tU v6n c6 dc:i-ng hinh anh, roi

dung tay chuyen tu hinh nay sang hinh khac chieu

len cho con xem. Con nhu thai dc:i-i ngay nay, cac

bc:i-n c6 the dung di�n thoc:i.i di dong chl,lp anh 6 bat

K A T O K U M I K O

cu noi dau, luu 1<;1i va mo ra cho con xem, choi tr6 d6

vui v6i con cung du9c.

Nhan ti�n, toi n6i them, ban dau nhung chiec

the nay v6n di du9c lam ra cho ke ho?ch "Cha m�

va con cai cung lam ngh� thu�t", bieu <lien trong le

Noel t6 chuc 6 cau l?c bo nuoi d?y con (cuoi) . Toi da

lam n6 vao thang 12 nam 2003, tile la ngay khi Hiro

vu.a tron 3 tu6i. Toi chuan bt khoang 200 tam the

Va dung may tinh chuyen doi lien tl,lC trong giay lat,

con Hiro VU.a nhin vao hinh anh hi�n len VU.a doc to

ten cua thu xuat hi�n.

Kieu nhu the nay nay: "au ! ", "Ariel", "Shiseido",

"docomo", "di�n hrc tokyo", "jonathan", "Disney",

"t?m dung giay lat", "Tokyo gas" v.v. Be phai doc

ten goi bang danh tit v6n c6 het tat ca bien hi�u,

logo, bien bao 6 tat ca moi linh V\IC. Thuc te khong

c6 ph\l huynh va con nh6 nao lam tiet ml,lc nay nen

rot CUQC tr6 choi nay rat dUQC cac C$_p cha m� - Con

khac chu y va cuoi vui tan thuong am i. Sau Ian day,

c6 them nhieu co h<)i g$.p go va t�p hop moi nguoi

khac nua, va Ian nao chung toi cung choi tro nay

m(>t each rat vui ve.

Luc day, toi hoan toan khong he nghi den

chuy�n "tr6 choi nay c6 ich gi cho nao", "tr6 choi

G I U P CON PHAT T RI EN NGON NGV

nay giup phat trien tri nao ra sao". Nhung sau nay,

giam doc cua mot truong chuyen dao t:;io tre tho

cho biet rang tr6 choi nay la mot each thuc tot de

kich thich len bo nao cua tre. Nghe n6i v<;ly toi rat

ng:;ic nhien, vi khong nghi vi�c minh lam l:;ii c6 hi�u

qua den v<;ly, nhung du sao day cling la loi khen cua

mot chuyen gia, nen toi cling cam thay t\l tin len

tilng chut tung chut mot. Diem mau chot 6 day la

toi luon chon ra nhung thu Hiro c6 hung thu de lam

chu de cho moi y tuong.

Hon nua, tren het, do deu la nhung thu lay

tU th\lc te, la nhung thu duoc nhin thay tren pho,

nhung thu ma anh va ngoai doi deu giong nhau. Toi

nh�n ra rang vi�c "d:;iy con bang danh tu von c6"

ma tuong nhu chi c6 hai m� con hao hung lam nay,

thl)'c ra, ve mc).t khoa hoc l:;ii c6 hi�u qua rat nhieu.

A, con ve the flash card ban san ngoai hang thi

sao? Theo toi tim hieu thi the duQc lam ra danh cho

be so sinh, la cac the quen thuoc v6i nao phai cua

tre, nhung hau nhu chi toan la tranh anh. Va chu

yeu la danh tU thong thuong, danh tu von c6 neu

c6 trong day thi cling chi la the ve loai "ch6 Akita"

ma thoi. The nhung, du dua tre c6 co hoi nhin thay

giong ch6 d6 ben ngoai th\lC te di nfra, thi van kh6

166

KAT O K U M I KO

ma phan bi�t tot dm;c dung khong? Bai vi nhin qua

tranh ve minh h9a vila khong giong thvc te, vila

kh6 ma tach bi�t ro rang voi nhung giong ch6 khac

co dc;tc diem tuong tv ma.

6.46 - Ghi nho chinh xac cac bien bao g iao

thong: "ch u y gi6 m9nh", "duong tron de tru9t

nga", "cam d ung xe". . . \

Bai vi vic?c nay cung lien quan den vic?c giup

con hieu duqc tam quan tr9ng cua giil gin lu(lt le?

giao thong.

Ngoi a ghe ph\l lai nen nhung canh vc;tt ma toi

nhin thay khi lai xe thi Hiro cung nhin thay dm;c.

Xe cua t6i tay lai ben trai nen ngoi a ghe ph\l ben

phai nhu Hiro lC;li la vi tri c6 co h(>i nhin ro cac bien

bao giao thong hon nua. (Tat nhien, van con m(>t so

cho h(;ln che vi tam nhin cua con con thap).

Hiro da cling voi t6i ghi nho bien hi�u giao

thong tren duong. Mau chat do la "dung nhung tu:

dung y nguyen nhu the khi dc;i.y con cac quy tac khi

luu thong tren duong". Vi dl,l : Toi khong dc;i.y con

rang: Gc;tp bien bao nay la phai bip bip, ma la "Hay

barn coi khi gc;tp bien bao nay".

G I U P CON PHAT TRI EN NGON NGO'

Khi ch0-Y tren cac con duong nui. Hiro rat de y

bien bao thuong g<;lp: "Duong tron de truQt". Hiro

cung rat thich bien bao "chu y gi6 to". Va Hiro da

thuoc ten goi dung cua bien bao "Carn luu thong

ngoai hu6ng duQc chi dan". Tat nhien, toi c6 giai

thich C\l the v6i be y nghia CUa bien bao nay la:

khong dUQC di thang, chi dUQC re trai va re phai.

Nhung boi vi ten goi dung cua n6 la "Carn luu thong

ngoai hu6ng duoc chi dan" nen Hiro cu the doc theo

ten goi dung day luon.

Doi luc, Hiro con nhac nh6 toi "M� oi, cho nay c6

bien cam d:;tu xe day, rn� d:;tu v:;ty c6 sao khong?" khi

toi dtnh dung xe trai phep vi nghi bl,lng "dung mot lat

thoi chac khong sao" (cuoi) . 6 cho xe dung kin het

roi, Hiro con chi tht cho toi: "Phia tru6c c6 xe dang

dung. Moi rn� di theo lan duong ben phai" (cuoi).

Them nua, tiI luc Hiro con be toi da d0-y be rang:

ghe ph\l lai tu:c la ghe danh cho nguoi c6 vai tro giup

do tai xe, nen nhung khi toi khong the quan sat het

lan xe nguoc chieu vi d\l khi re phai, Hiro deu kiern

tra va chi dan cho t6i. Khi Hiro 4 tuoi, toi da hoan

toan giao ph6 het cho Hiro chi dan. Va tat nhien,

trong truong hQp nay, danh tU von c6 hoc duoc thl)'c

S\l phat huy cong d\mg.

168

K A T O K U M I K O

Gc)p nhung truong hQp nhu c6 xe bus hoc)c xe

tai dang dung cha a lan xe de re phai, do d6 toi hoan

toan khong he nhin thay xe di tU ben phai sang

duqc, thi Hiro deu se dua ra nhung chi tht chinh

xac de huong dan t6i. Kieu nhu: "Sap c6 mot chiec

Noah mau trang den. Sau day chiec wagon R mau

b�c di qua la m� c6 the re dUQC roi day! " . Nhung

khi di tu ngo ra duong 16n cling v�y. Toi se quan

sat ben trai, con Hiro quan sat ben phai. "Mot chiec

Peugeot 207, roi m(>t chiec Crown Majesta di qua

nua thi di duqc m� nhe ! " . Cu nhu the, Hiro luon

dua ra cho t6i nhung chi dan het sue chinh xac va

de hieu ; ho trQ cho t6i rat nhieu khi lai xe.

C6 le, bat cu cai gi di nua, da mat cong nh6 thi

nh6 cho chinh xac luon se c6 lQi cho ca sau nay

nua nhi.

6.47 - Ghe an toan danh cho tre g i u p mo

r<;>ng ph9m vi ho9t d¢ng cua con

Hi�u qua ca trong vi�c mang lq.i nhieu kich

thich cha nao tre!

Khi Hiro du9c 2 tuan tu6i, toi da cho be ngoi

trong noi an toan Remer va mang be di khap d6

G I U P CON PHAT TRIEN NGON NGV

day. Lo?i noi an toan nay cong dl,lng truoc nhat la

lam ghe ngoi an toan cho tre khi di xe, ngoai ra, neu

thao dai an toan ra thi n6 l?i thanh m(>t cai noi rat

ti�n lQi cho be nam choi. Be van nam ngu ngoan

trong d6 ma m� van CO the xach n6i di chuyen dUQC.

6 nha hang, nha b?n be thi c6 the d?t noi tren ghe

an ho?c san nha, va be thi nam choi trong n6i.

Khoang 10 nam truoc, cho t6i khi be ngoi duQc,

nguoi ta van chu(>ng dung lo?i xe day A (xe to, cong

kenh va kh6 thao tac) . The nhung v6n di xe t6i kha

nh6, khong the nao de vlia lo?i xe day A nay dUQC,

ma xe kieu B thi be 5, 6 thang tu6i moi dung duQc

nen t6i nghi bl,lng cha den khi d6 roi mua cung duQc.

Nhan ti�n, khi toi thi lay chung chi "huong dan

vien ve ghe ngoi an toan dung tren xe 6 t6 cho tre"

(chung chi qu6c gia do B(> Cong an cap) , Hiro da

ngoi trong ghe nay su6t mot ngay troi de cling theo

hoc voi toi. Tat nhien, truoc d6, toi da phai lien l?c

tru6c de xin phep dan theo con nh6 m6i 4 thang

tu6i theo hoc cling roi. Khi d6, nguoi phl,l trach da

tra loi : "Day la truong hQp dau tien de nght dUQC

dan con nh6 theo hoc cling, nhung chung toi se co

gang de dap ung nguy�n vong cua cht".

170

K A T O K UM I K O

Ban than toi hieu rang neu trong gio hoc ma con

kh6c thi se gay phien phuc cho nguoi xung quanh,

nen chuan b� san tinh than se be con ra ngoai ngay

neu con kh6c. The nhung trong su6t 3 gio cua tiet

hoc d6, hon nua thoi gian be ngu say, khong kh6c

lay m(>t tieng nao. Con nua thoi gian nua chac la

cling m� nghe giang day ma! Giua chung be c6 bu

sua m(>t each ngoan ngoan khi d6i bvng. Den gio

hoc thl,l'c hanh bu6i chieu, nhieu nguoi moi ng;;tc

nhien vi luc d6 moi biet c6 nguoi dan theo con nh6

den hoc.

Nha toi hoan toan khong he mua hay dung den

cac lo;;ti tai li�u tham khao c6 quang cao la phat

trien tri nao tre tho, giao dvc thien tai som v.v. Tuy

nhien, c6 mot dieu chac chan la tU khi con con nh6

toi da dan con ra ngoai som, dan den ch6 lam vi�c

cua toi, cho con tiep xuc voi nhieu thu, g$.p go nhieu

nguoi, hoc h6i them nhieu tU ngu, cho con c6 hung

thu voi tat ca mQi thu, thich thi thich den cling v.v.

each nuoi d;;ty con cua toi la nhu v�y day.

Toi nho, luc Hiro 2 thang tu6i, cua hang thtt

nuong Gyukaku giam gia 50% nen toi da cho con

vao trong chinh chiec n6i nay roi cling nhau xep

hang cha duoi cai ret bu6t cua thoi tiet. Dieu ma t6i

171

G I U P CON PHAT TRI EN N GON N GO'

thay ky l? d6 la, khi nhan vien cua hang hoi : Quy

khach di may nguoi, m<;lc du t6i da n6i 2 nguoi lon

va 1 be so sinh nhung nguoi ta van mang ra ca bat

dia tre con cho phan cua Hiro. M<;lc du Hiro la mc)t

c�u be khoai an thit, 2 tu6i 2 thang da an thit nuong

thl)'.c S\I t?i Clra hang, nhung qua th�t nho l?i van

thay m6n thit nuong 1uc be 2 thang tu6i qua th�t la

dieu khong tuong nhi! (Cuoi) .

6 .48 - I KEA - kho bau danh tu moi me, ky 19

Ciao tiep la tro choi thu vi!

Thang 9/2006, cua hang IKEA Minatokita khai

truong. Ch6 nay each nha chung tOi 10 phut di 6 to.

IKEA la gi? Vang, n6 chinh la h� thong cua hang

kinh doanh do nc)i that phong each chau Au, do t?p

h6a rat phong each vai gia ca phai chang.

Gan nha toi cling c6 bai d�u xe mien phi VU.a

xay xong nua. Vc;i.y nen trung binh cu 1 thang chung

t6i le.ii ghe tham IKEA 2 - 3 Ian. Cung mc)t phan vi

ly do muon den an m6n xuc xich 100 yen c6 ban t:;ii

day nua.

Cua hang IKEA nay c6 khoang 120.000 m6n

do. Tu gia dvng, thiet bi chieu sang, t?p hoa kieu

172

K A T O K U M I K O

my thu:;1.t den chan g6i giuong, bat dia, do bep, thlJc

v:;1.t, thuc an v.v. Hau nhu cac m6n do cua IKEA

deu d<?c dao va c6 phong each rieng (phan theo

tling nh6m).

Vi dv ve tu co to thi c6 nh6m Best, Biri chac la

moi nguoi deu quen thu(>c roi. Cac m6n do cimg

m<)t nh6m c6 the ket hop voi nhau nen nho theo ten

nh6m c6 le de nh6 hon ca. Ngay ca m<)t canh hoa

gia gia 49 yen di nua cung c6 ten rieng cua n6. (Hoa

49 yen la Snarting, hoa 79 yen la Smyca) .

Thuong thi canh con trai khong may ai hung thu

v6i mua sam t<:ti I KEA, nhung Hiro vi thich danh tu

v6n c6 nen con rat thich den IKEA, va thuong la be

nho ngay ten cua cac san pham. C:;1.u be gio dang

khoai m6n do la tu ngan keo c6 b6 cac mau di�n

tho<:ti gia trong do, nen da di tim khap moi noi. 6 IKEA m� con toi thuong n6i chuy�n voi nhau theo

kieu the nay:

- M� muon mua tu de do d<:tng ngan keo bang

nlwa, nhung l<:ti so n6 khong duoc ben.

- Vang, Hiro nghi lo<:ti Mulm 4 tang duoc day

<:t, lo<:ti day ben nua. Khoang 1 man (10.000 yen)

m� nhi.

173

G I OP CON PHAT T RI E'N NGON NGV

- 1 man a, so v6i tht truong thi re day. Nhung m�

thich d;;tng tu sach kieu cua Billy hon. Cai d6 goi la

gi ay nhi, m� gid kh6ng nho ra.

- Cai day khong d�p ma m�. Con thl)'.c sl)'. thich

nhat la Stuva co, du n6 hoi dat mot t�o.

(Ua, Stuva la cai nhu the nao ay nhi, hie hie).

- Kia m�, m� c6 biet Stuva la cai nao khong day?

- A, a . . .

- La lo;;ti ma c6 nhieu mau sac rl)'.c ro, nhung chi

rieng ngan tang 1 la mau nh;;tt ay m�.

- Oi, xin 16i Hiro chu m� cling gan day moi nho

duQc chinh xac tu tu ngan keo bang nhl)'.a ma.

Truoc d6, toi toan n6i bua luc thi tu ngan keo,

luc thi tu keo, nen lan nao cling bt Hiro phe binh

va chinh l;;ti. B6i vi ten cac san pham va dong san

pham cua IKEA thl)'.c S\I kh6 hieu lam ay. Hinh nhu

vi phien am tu tieng Tht�y Dien ra, hau nhu toan tU

t6i fan dau tien nghe qua, th�m chi nghe xong cling

mu ttt khong biet phat am the nao nua.

Du biet ten g9i the nay cling khong c6 ich 1Qi

gi, nhung it nhat n6 cling giup h(:>i tho;;ti cua hai

m� con troi chay va hieu nhau ngay. C6 the coi day

174

K A T O K U M I K O

cling la co h(>i de m� con cling thu tai ghi nho bang

danh tu v6n c6.

6.49 - Nghe va phan bi$t du9c am cua t ieng

Anh nho song sieu am!?

Kha nang nghe duqc den 20. oooHz. Li�u day

c6 phai la nang lµc chi "bay g io" mai c6 kh6ng nhi?

Tan s6 cua tieng Nh�t thap. Trong khi do tieng

Anh, d:;ic bi�t la tieng Anh kieu Anh l:;i.i duqc n6i voi

khu vvc co tan s6 rat r(>ng. Co le vi the ma nguoi

Nh�t thuong kh6 nghe ra duqc tieng Anh.

Thvc te, tan s6 cua tieng Nh�t so voi tieng Anh,

tieng My nhu sau :

----> Tan s 6 tieng Nh�t: 150Hz - i.500Hz

----> Tan s6 tieng My: i.oooHz - 4.oooHz

----> Tan s6 tieng Anh: 2 .oooHz - 12.oooHz

Ngoai ra khoa hoc cling cho thay tu6i cang

cao thi ph:;i.m vi tan s6 nghe duqc cang thap (h�p) .

C o nhung tan s 6 m a chi nguoi duoi 20 tu6i moi

nghe thay.

Co truong hqp khi muon du6i nhung nh6m

thanh nien tre tv t�p quay pha 6 cong vien ho:;ic cua

175

G I LJP CON PHAT TRI EN NGON NGV

hang 24h nguoi ta cho phat nhung am thanh Skit

(am thanh c6 ph?m vi tan s6 ma chi nguoi tre m6i

nghe duqc) . Hay la c6 tin thdi S\I ve em nu sinh cap

3 da lqi dvng dieu nay, d<).t nh?c chuong di�n tho?i

bang am thanh ma chi d(> tu6i muoi may m6i nghe

duqc, de thay giao khong phat hi�n ra.

Tr6 l?i v6i cau chuy�n ngo?i ngu, n6i ra v6i

nhung nguoi sieu tieng Anh thi chac moi nguoi

khong de y den, nhung Hiro c6 bi�t tai chi can nghe

am cua tieng Anh do la phan bi�t duqc do la tieng

Anh nu6c nao. Tat nhien, qua each n6i va ngu di�u

thi moi nguoi cung de dang doan ra tieng Anh giong

My hay giong Anh. Nhung Hiro con phan bi�t ra

duqc tieng Anh nu6c nao chi bang nhung tu rat

ngan nhu "ear".

11(>t Ian khi t6i dang danh cac tU don vao may,

thi tim ra m(>t trang c6 each phat am cua nhung tu

d6 bang giong cua 10 nguoi ca trai Ian gai, trong

do s nguoi My, s nguoi Anh. Va Hiro da thu nghe

rat nhieu fan. Toi lay lam l? khong hieu vi sao v6i

nhung tl1 rat ngan ma cung nghe ra duqc giong My hay giong Anh ben h6i Hiro thi be bao :

- Thi vi giong Anh c6 am cao hon ma. Khong

han la cao, dung ra la nh� hon.

K A T O K U M I K O

Dieu nay khong chi gi6i h:�m v6i tieng Anh do

nguoi Anh n6i. Ma ke ca tieng Anh do nguoi Nh?t

sinh ra va Ion len 6 Thai nhung di hoc tru6ng qu6c

te dung tieng Anh giong Anh, chi can nghe be cung

nh?n ra ngay: "A, day la giong Anh". Toi biet c6

nhung am thanh ma chi tre con moi nghe thay, phai

chang day chinh la minh chung cho dieu nay? Vi

sao be c6 kha nang day, den gi6 van la m<)t cau d6

v6i toi .

Nhan ti�n, khi dung may do thu, thi t6i chi nghe

den 14.oooHz la dau hang, trong khi do Hiro van

nghe duqc den 22-400Hz. Nghe n6i tre con thuong

la nghe duoc den m6c 20.oooHz.

Nhung li�u c6 phai vi v?y ma bat cu dua tre nao

cung nghe duoc het cac tan s6, phan bi�t duoc tieng

Anh giong Anh hay giong My khong? Vi�c Hiro lien

tiep dc:i.t diem tuy�t d6i trong de nghe cua TOEIC

phai chang cung nh6 kha nang nghe duoc tan s6 a

phc:i.m vi r<)ng nay ma ra?

Ve kha nang phan bi�t am tieng Anh va kha

nang nh:;tn biet vuot tren ca danh tU v6n c6 cua con

trai toi, cho den gi6 nay van la dieu ma toi chua ly

giai dUQC.

177 .

G I U P CON PHAT TRIEN NGON N GV

6.50 - H irro 4 tu6i ruoi: Ian dau xem phim 6 r<;lp

Khong chi dqy ti1 ngil thong qua sdch, ma can

phai cha be trai nghii?m nila.

Nam Hiro 4 tu6i 6 thang, lan dau tien be tham

gia va thi do mot ky thi c6 tinh chat nghiem tuc

kieu nhu "thi kiem tra nang h,rc". Do la ky thi "nang

htc tieng Anh nhi dong Bronze va Silver" lan 1 nam

2005. Bronze se thi tc;ii truong mau giao ma cac

chau theo hoc, Silver thi luon vao chieu horn d6, va

thi a m<)t phong .hoc h<)i thoc;ii tieng Anh khac vai tu

each la thi sinh vang lai .

Va vao mua thu nam d6, Hiro tham gia ca hai

ky thi nang h,rc cap 5 va kiem tra nang h,rc tieng

Anh Gold danh cho nhi dong nhung Hiro du luc d6

van mai chi hoc sinh mau giao nen trong de thi xuat

hi�n nhieu tu V\rng ma Hiro hoan toan khong lien

tuong duoc nghia la gi. Vi dv : le h<)i hoc duong, h<)i

thao, le nhe;lp hoc.

N6i chung nhung tU V\fng nay trong phc;im vi

h�p nen du sao a truong mau giao cac be cling c6 ca

h<)i trcii nghi�m roi. Hoc;tc la cho be xem anh minh

hoa, video tim duqc tren internet thi be cling hieu

duqc. Chi rieng tu "rc;ip chieu phim" movie theater

la be khong hieu la gi.

K A T O K U M I K O

C6 the cha m� thi nghi rang: xem nhieu DVD

thi phai hieu du9c r(:lp chieu phim d<:li loC:li la gi chu.

Nhung do la st.r nham tuong rat Ion. Du cho c6 xem

nhieu DVD di chang nua, thi vi�c du9c xem a re:ip

chieu phim van mang le:ii cam giac rat khac cho tri

tuong tm;mg cua tre. (Thvc ra nam Hiro 1 tu6i 7

thang, ca gia dinh c6 di xem phim "Danh vao son

trang Asama". Nhung dung la lam sao be nh6 du9c

vi�c <lien ra luc day nua chu').

L<)p tile, ngay horn sau, toi dan Hiro den r(:lp

chieu phim. Dung luc rC:lp dang c6ng chieu b(> phim

"Chu cai dau tien D", phim Hong Kong va t6i cling

da muon di xem khi nhin thay quang cao cua b(>

phim tren tivi. Re:ip chieu phim hoi be nhung chac

chan Hiro da hieu ra du9c "r(:lp chieu phim" la thu

nhu the nao.

Tu sau day, t6i da quyet dtnh rang nhung tu

ma be khong biet, nhung trai nghi�m ma be chua

tung trai qua, toi se c6 gang het sue c6 the trong gioi

he:in thoi gian va kinh te cho phep de cling be trai

nghi�m. Va nhu v.;i.y, nhung tu vvng moi, nhung the

gioi moi se cang ngay cang m6 r(>ng ra voi be.

179

G ! U P CON PHAT TRI E'N N GON NGV

6.51 - N h ung tu kh6 va truu tu9ng (phan b i $t

c hung t(>c, p hien d i$n, bon rut sue lao d(>ng . . . )

Chinh nhung van de nhq.y cam thl hay thong

qua nhung kinh ng hi¢m, tr6.i ng hi¢m cµ the de dq.y

cha be.

Vi�c dc:iy nhung danh tu cua nhung thu c6 hinh

dc:ing C\} the trong tu V\]'ng cua tieng Anh va tieng

Nh�t khong phai la dieu kh6 khan. Vi dv nhung tu

V\]'ng c6 xuat hi�n trong de thi cua Spelling Bee nhu

kielbasa (m6n xuc xich cua Phan Lan), Beetewk

(ten m(>t gi6ng ngva cua Nga). Du nhu t6i moi nghe

lan dau di nua nhung chi can tim tren internet la ra

hinh anh ho<:ic video minh hoa: "Con nhin di, day

goi la kielbasa day". Va hinh anh d6 tc:im thoi c6 the

luu giu duoc trong dau.

Nhung dieu kh6 khan la nhung tlr kh6ng c6 hinh

dc:ing nhu phan bi¢t chimg t(Jc, phien di¢n . . . Nhung

tU nay lam sao de dc:iy duoc? Phie·n di¢n = prejudice

la tu V\]'ng c6 xuat hi�n trong de thi nang lvc tieng

Anh cap 2 - cap 1, trong bai t�p cua Kumon cung

thuong xuyen c6.

Lan dau tien Hiro g<:tp nhung_tu V\]'ng nay la nam

cap 1 . Phan bi¢t chung t(Jc . . . Lan dau ti en nghe ve tu

180

K A T O K U M I K O

nay trong giao trinh cua Kuman, trong cau chuyen

viet ve Martin Luther King. Trong cau chuyen ve

cu<)c v"1n d¢ng quyen cong dan, c6 dua ra nhung

cau chuyen nhu: nha ve sinh ct'1a nguoi <la den va <la

trang cling rieng biet, xe bus cling rieng biet . . . N<)i

dung bai doc la v"1y. Tuy nhien, chi qua cau van va

hinh anh thi m<)t em be con nh6 tu6i qua th"1t khong

tai nao hieu duoc . . . Nhung luc the nay, Youtube thvc

S\I c6 ich. Chi can danh tU kh6a CUQC v"1n d<)ng quyen

cong dan la se c6 rat nhieu video hien ra.

C6 ca nhung bai htmg bien cua chinh Luther

King, ca hinh anh ve CUQC bieu tinh Washington.

Trong s6 d6, hinh anh nha ve sinh cua nguoi <la den

va <la trang rieng biet, hinh anh nha hang chuyen

<ll).ng cho nguoi da trang, 16i ra vao chi rieng cho

nguoi da den. Tat ca deu xem duoc qua video. Toi

cam thay qua tuyet voi khi chi can 6 nha ma c6 the

ngay 1"1p tile xem duoc mien phi nhung video nay

khi can. D6 cung la nhung video ma ban than t6i

Ian dau tien xem nhung khi xem cimg Hiro thi toi

phi..1 them vao nhung loi giai thich de con c6 the

hieu duoc.

Doi voi nhtmg truong hQp kh6 giai thich bang

loi thi viec tim kiem cac video mien phi the nay de

G l lJ P CON PHATT RIEN NGON NGV

hinh dung it nhat cung c6 tac dvng giup be hieu

du9c kh6ng khi cua van de.

V�y rot CUQC, t6i se giai thich prejudice (phien

di¢n) nhu the nao v6i be?

Toi thuong hay lay mv cua m(>t nguoi b<:tn cua

Hiro (nguoi Trung Qu6c) de giai thich . Khi xem

tin tuc nhung cau chuy�n ve nh6m tr<)m cap nguoi

Trung Qu6c, ho�c gian di�p Trung Qu6c lay cap bi

m�t cua Nh�t, ho�c la vi�c Trung Qu6c sao chep

y chang Disney Land de xay m<)t khu vui choi v.v.

khien m9i nguoi de nghi rang nguoi Trung Qu6c

= nguoi xau. Hinh nhu ngay ban than Hiro ngay

tho cung c6 suy nghi rang nguoi Trung Qu6c =

nguoi xau . Cam thay nhu the khong on, nen toi

nhan co h<)i nay giai thich cho be ve y nghia cu.a

tU "Phien di¢n" .

- Neu minh cu nghe nhieu nhung cau chuy�n

the nay ve Trung Qu6c thi chac chan minh se co suy

nghi rang tat ca nguoi Trung Qu6c deu xau xi het

dung khong?

- Vang, thi t<:ti vi ho toan lam vi�c xau thoi .

- Nhung khong phai tat ca nguoi Trung Qu6c

deu v�y dau.

182

K A T O K U M I K O

- Ua, v�y ha m�?

- Cach suy nghi tat ca moi nguoi Trung Qu6c

deu xau la phien di�n day con hieu khong.

- Phien di�n?

- U, trong tieng Anh la prejudice day.

- The ?7

- Nguoi Trung Qu6c cling the thoi, hau het deu

la nguoi t6t ca. M� tin nhu v�y. Nhung nguoi t6t thi

thong thU6ng th6i S\l khong may khi dua len dung

khong. Chi khi nao c6 V\l vi�c gi xay ra thi tivi moi

dua len. Con cling biet m� cua b?n A dung khong?

- Vang, con biet ma.

- Co ay la m<)t nguoi rat dtu dang dung khong?

- Vang. Co ay hien. Co ay di xe X Toreit cua

Nissan m� nhi!

- Cho nen dau phai tat ca nguoi Trung Qu6c deu

xau dung khong?

- Vang :;i..

Theo each do, toi luon tim kiem xung quanh

nhung vi dv c6 th\lc va ket n6i n6 voi m6i quan h�

xung quanh Hiro, nhung kinh nghi�m ma Hiro c6

G l lJ P CON PHAT TRIEN NGC)N NGCf

de c6 the giup be cam nh�n du9c it nhieu m(>t each

Cl) the y nghia CUa ng6n tU. Va cho them nhl!ng }6i

giai thich vao sao cho bang each nao do lam cho be

hieu du9c nhfmg tu kh6.

Khi Hiro den m(>t trc.mg thai hieu ro ng9n nguon

g6c re cua tu Vl1ng d6, sau d6 khi g<:ip lc:ii tU d6 trong

de bai be hieu va lam dung, toi cam thay m(>t cam

giac v6 cling man nguy�n.

6.52 - N H K cung co l u c nham

Hay giao luu m(>t each tich cµc voi nhilng nguoi

6 the· g ioi ben ngoai.

Thang 10 nam 2011 , Steve Jobs ma Hiro VO

cling kinh yeu qua d6i. Sau d6, nhung bai ph6ng sv

d<:ic bi�t ve ong du9c dua 6 rat nhieu chuong trinh

tivi . Neu t6i khong nham, thi chuong trinh Close

Up the gi6i hi�n dc:ii cua NHK la noi dua tin ve 6ng

som nhat. The nhung chuong trinh nay khong biet

c6 phai vi lam mot each voi vang khong ma de xay

ra mot loi VO cung nghiem tr9ng.

- Day khong phai la iPhone. La Galaxy S ma.

Nham roi !

K A T O K U M I K O

C6 the bay gio bc:in du9c nhin tranh tinh nen c6

the so sanh m(>t each de dang, va biet du9c dung la

khong phai iPhone. The nhung trong chuong trinh

d6 chi la m(>t doc:in video chc:iy qua trong vai giay nen

khong the biet ro du9c. Hiro vlia cau nhau: "Khong

the tin duoc NHK ma lc:ii nham lan nhu v?y duqc.

6 My, Samsung con dang bt ki�n tl).ng vi Apple n6i

gi6ng iPhone the ma . . . " .

Luc ay, toi cam thay khuc mac qua nen lien h�

ngay voi NHK de xac nh<;J.n. Khong ngo c6 thu tra

loi ngay:

"Giii Kato Hirota,

Cam on vt chdu luon theo doi chuong trinh cua

chung tOi. Chung toi gili thu de tra ZOi ve n(Ji dung

ma chdu dd h6i.

Ve doc;m video ma chau c6 phe btnh, n6 la doc;m

video co lien quan den Apple duqc gui ti1 My ve nen

chung tOi da su dµng n6 trong chuong trtnh.

Chiec di�n thoqi trong video d6 c6 si! dµng v6

boc di¢n thoqi, va tren v6 boc c6 phcm 4 g6c dung

de che may camera. Chung toi chem thanh xin l6i

vi da sii dµng hinh anh de gay hieu nham cha chdu.

C I U P CON PHAT TRI EN NCON NCU

D6i v6i van de nay, chung t6i xin phep giai

quyet bang each thay the hznh anh trong NHK

ho(lc hznh anh tren trang web cua chuong thnh

Close Up the gi6i hi¢n dqi bang hznh anh khac.

Til nay ve sau van hi v<;mg chau se tiep tµc theo

doi va ung h<) chuong trznh cua chung t6i mla.

Cam on chd.u rat nhieu.

Close Up the gi6i hi¢n dqi

Trung tam Fureai NHK (Dai truyen hlnh)".

Cau "de gay hieu nham" 6 day dai NHK muon

am chi vi�c di�n tho�i dung la iPhone, chang qua cai

v6 la tr6ng giong cua Galaxy phai khong nhi? (Cuoi).

T<;li sao nguoi dung iPhone l<;ii phai mat c6ng

dung v6 b9c cua Galaxy chu? Den Hiro con phai b�t

cuoi va n6i the. Qua th�t, gan v6 cua Galaxy thi vi�c

thiet ke phan camera thanh 4 g6c dung la chang c6

y nghia gi nua.

Han the nua, hi�n nay tren khap the giOi cuoc

C<;lnh tranh gifia 2 dong may di�n thO<;li thong minh

cua Apple va Samsung dang cang ngay cang m6

r(mg. Nen NHK dang le phai kiem tra can th�n hon

nua truoc khi phat song thi tot hon.

186

K A T O K U M I K O

Nhan ti�n, sau horn day, toi mo trang cua NHK

ra xem thi thay do(;ln video day da du9c thay the

sang do(;ln khac roi, khong phai la video de gay hieu

nham thanh Galaxy nhu truoc d6 nua.

6.53 - D9y con khai n i$m ve s6 truoc kh i bat

con thu¢c long bang cuu chuong

Phep c(mg hon la bang cuu chuong, tri16c tien

phai tc;w ra nen tang vilng chac.

Khi Hiro du9c 3 tu6i, toi thuong nghe nhung ba

m� xung quanh t\I hao ke nhung cau chuy�n ve con

minh: "Con toi nho du9c bang cuu chuong roi day! '' ,

"Con nha toi dem du9c den 100 roi day!" . Oa, nho

du9c ca bang cuu chuong thi dung la gi6i th;:lt day.

The nhung toi nghi a d¢ tu6i day chac cling chi

moi nho v�t the thoi chu lam gi da hieu khai ni�m

bang cuu chuong la gi . D6 chang qua chi nho may

m6c gi6ng nhu hoc thu<)c bai hat v;:ly thoi. Gia su

gio ma h6i dua be d6, v;:ly truoc 87 la gi chac la cling

khong tra loi du9c dau.

Toi nghi, hoc thu<)c long bang cuu chuong hay

la nho du9c den 100 thi cung t6t day, nhung ma

chang phai trm'.lc tien vi�c d<;ly cho tre hieu dung

G I U P CON PHAT TRI E'N NGON NGV

dUQC cac khai ni�m ay can thiet hon sao? Co nguoi

con n6i the nay: "Con nha toi hinh nhu la thien tai

roi . M6i 2 tu6i da nh6 dUQC het bang cuu chuong.

Tiep theo nen d;;i.y cho be cai gi day nao?" (Cu6'i).

Neu khong can phai hieu ma chi hoc thu(>c long

nhu kieu hoc hat nhu the thi qua de dang. Hon the

nua, vi�c hoc thu(.>c long mot each don thuan nhu

bang cuu chuong thi hoc cang som cang tot. Hoc tU

luc con be nay v6i cam giac nhu kieu hoc hat thoi

th�t thoai mai. Hon han la den t�n nam lop 2, lop 3

m6i bat dau v(>i vang hoc thu(.>c.

Nao, n6i ve vi�c toi da d<;iy Hiro nhung khai

ni�m co ban dau tien ve con so. Dem ngUQC ve 0

tat nhien la c6 d<;iy roi. Ngoai ra, khi g(>i dau, tru6c

tien toi thuong dung bot xa phong chia toe ra lam

hai nhanh (giong nhu hai cai sung huou) roi cho be

soi guong va h6i: Nao, bay gio c6 may ch6m day? Va

Hiro se tra loi 2 "1·

Tiep theo, Ian nay, toi chia tiep lam 3 cai sung

6 phia sau dau (vi tri ma nhin tU guong cung kh6

thay) . Roi cung nhu lan truoc t6i se h6i : Co may

cai nao? Va Hiro se tra loi: 2 <;!. A ma khong, 3 <;!.

Lam each do, toi khien cho Hiro khong chi kiem tra

188

K A T O K U M I K O

duqc 2 chiec sung a ngay chinh di�n khi soi guong

ma con biet kiem tra ca chiec sung thu 3 ma trong

guong khong nhin thay duqc nua.

Day la tr6 choi don gian ma c6 the choi khi tam.

Toi nghi day la phuong phap tot de <l"1y tre nhung

khai ni�m ban dau ve s6, tot hon so v6i vi�c bay

sach VO ra tren ban roi ngoi h9c.

6.54 - Cang c6 chung nh ieu danh tu v6n c6,

h9i thoc;i i g i Cra cha m� v6i con cang thu vi

Bai vi cha m� va con c6 the tuong tw;mg chinh

xdc ra cung m<)t thu cha nen vi?c trao d6i suy nghf

dien ra m<)t each troi chay.

Hom nay, c6ng vi�c cua toi a muc b�n dinh diem,

nen hoi nay toi c6 nho Hiro giup mot tay. Day la cong

vi�c nh<;lp du li�u lien quan den kich thuoc than xe

6 to. Hiro vU'a danh vao trong iPad cua minh vU'a

h6i t6i:

- My oi, ngoai tong chieu dai/tong be ngang/

tong chieu cao con c6 ca do r(.>ng khong gian xe nua.

Y nghia cua con so nay la gi v�y? .

Oi, cau h6i hay day.

GJ U P CON PH AT TRI EN NGON NGV

- Con c6 hieu y nghia cua tu d(> r(>ng khong

gian xe khong? Tieng Nhc;tt nghia la cl_]' ly tam day.

Khoang each cua tn,ic. N6i each khac, n6 la khoang

each Cua tn,IC 0 to 0 phan trUOC Va tr\lC 6 t6 0 phan

sau day.

- A, ra the. The cai nay c6 sv khac nhau nhu the

nao giua dai va ngan sao �?.

- N6i m(>t each don gian, neu n6 dai thi ngoi rat

thoai mai, phan chan cung r(mg. Con neu ngan thi

phan do se bi h�p l�i. C\l the chiec xe c6 d(> r(mg

khong gian dai do la gi nao?

- A, con hieu roi. Rinkan? Ho:;tc la Limousen

dung khong?

- Dung roi, dung roi.

(Gi6i thc;tt day, c6 the n6i ngay ra du9c ten C\l

the lo�i xe c6 khong gian r(>ng va dai) .

- A ma, dung la ngoi thi thich thc;tt nhung ma luc

re thi kh6 nhi. Giang nhu xe bus v<;ly d6. Vi dai cho

nen khong the quay vong quanh du9c nhi.

- V c;ty nhung chiec xe c6 cv ly tam ngan d6 la

Toyota IQ ho:;tc la Smart m� nhi?

- Dung the. Toyota IQ ho:;tc Smart thi c6 hoi d:;tc

bi�t m(>t chut. Lay vi dl.l don gian hon la hau het

190

K A T O K U M I K O

nhung chiec xe con xung quanh chung ta deu c6 clj

ly tam ngan day.

- Nha the ma ban kinh g6c re nh6 nhat cung

nh6 m� nhi . . .

- Gi6i qua. Con nho duoc ca cai d6 nua ca a?

- Thi con nghe m� n6i su6t ma. M� thuong n6i

Alfa Spider trong c6 ve nh6 nhung ban kinh vong

quay nh6 nhat la 5,5m do do kh6 quanh cho g6c

h�p d6.

Khi dQ.y con bang danh tu v6n c6, thi con nghe

thay danh tU d6 la hieu ra ngay m� muon n6i gi.

Nha c6 danh tU v6n c6 ma ca hai deu c6 the <lien

dQ.t cho nhau hieu duoc, do d6 hieu nhau hon, cau

chuy�n c-Ong sau sac hon.

6.55 - Thu chuyen sang each n6i chuy$n

thong thuong

Tr6 chuy¢n kieu danh tii v6n c6.

Tinh hu6ng c6 th:;tt:

- Yuko c6 nuoi mot con ch6 to lam i.

� Yuko c6 nuoi mot con ch6 to lam thuoc gi6ng

Siberian Huski.

191

GI LJ P CON PHAT T RI EN NGON NGU

- Con bi sot roi, di vien thoi !

___. Hom nay con hoi sot nh� nen minh di khoa

nhi kham nhe. M� se goi dien thoc,li va h�n benh

vien luc 15:30 nhe.

- Day la thuoc he,\ sot day.

___. Day la thuoc hc,l sot Voltaren. Thu6c nay c6

tac d\lng h(,l sot, giup co the bot met.

- Thuoc mau vang la de diet tru vi khuan day.

___. Day la thuoc khang sinh ten Kefral. Kich co

nay la danh cho tre con. Bae si d;;in 1 fan uong 1 g6i

va 2/3 nua. Thuoc nay lam giam nh� trieu chung

viem giup ch6 viem tay do dau hon.

- Hiro, con dan bang dan vao day di !

___. Hiro, con dan la cao vao phan xuong vai cua

m� gium m� voi.

- Di d6 xang thoi !

___. Den cay xang Eneos 6 ben c:;mh sieu thi Family

Mart gan nga tu Fuj imi de do xang nao.

- Hom nay minh di an my nhe?

--> Hom nay ben C(,lnh uy ban nhan dan qu"1.n

Midori c6 khai truong tiem my Nijiro m6i, minh di

an nhe?

K A T O K U M I K O

- Chuong trinh Tamori chieu vao bu6i trua.

___, Chuong trinh hai "Hay cuoi len" cua dai Fuji

do Tamori dan chuong trinh chieu vao bu6i trua.

- Di ngam hoa 6 song Tama di.

___, Di ngam hoa anh dao dang n6 doc tuyen

duong Tama di.

- Hoa 6 cong vien Shinjuku Gyoen bay gio van

con no chu· nhi?

___, Hoa anh dao 6 cong vien Shinjuku Gyoen

dang d<) no d�p nhat day nhi.

- Boi kem vao mc;i.t nhe !

___, Boi kem duong Baby Cream it chat gay kich

ung cua Pigeon de kh6i kho da nhe.

Nhung tlI nay d6i v6i tre con van con qua kh6 ! ! !

D6 chi la sµ nham tu6ng cua cha m� ma thoi. Doi

v6i dua tre Ian dau tien nh6 ten cac loc;i.i hoa anh

dao, gi6ng hoa gi thi be cung deu nh6 duQc ngay ca.

Von di, ban chat cua tre con la mot loai dong

v;:it song ham muon tim hieu de biet them ve cai

m6i. Hon the nua, theo kinh nghi�m cua t6i cho

den nay, nhung dua tre thuong hay n6i chuy�n v6i

m�, nhung dirn tre c6 m� ham kham pha, tim hieu

193

G I U P CON PHAT TRIE'N N GON NGV

tat ca deu thong minh. Khong c6 tru6ng hop nao

ngo?i l�.

Cang ngay t6i cang cam nh�n GUQC sau sac rang

neu cha m� mong muon nuoi con kieu nao, thi

con se 16n len theo kieu ay. Toi khong phai la m<)t

chuy�n gia ve tri nao. Toi chi la m<)t ba m� trong the

gi6i hi�n d:;ti nay, nhin va hoc h6i ve boi canh, moi

tru6ng nuoi duong nen nhung dua tre thong minh

ma thoi. Vi the nhung dieu ma t6i cam nh�n tren

thvc te, toi cu the ma ghi nguyen l?i.

Tri thuc, tri tu�, the gi6i ngon tU roi vai 6 nhung

nai gan gui ngay quanh chung ta. Vi�c quan tr9ng

la vi�c m� d:;ty con m<)t each th�t vui ve. Khong can

nc:tng ne, chi can coi n6 la mot th6i quen, thi chac

chan se tiep t\lc duoc lau dai. Va khong duoc c6 suy

nghi: N6i cai nay thi tre con van chua hieu dUQC.

Bay gio la thoi d:;ti ma chi can tra internet la ra

duoc loi giai cho van de con khuc mac. Ngay ca ban

than t6i, cung voi do kh6 cua nhung cau ma Hiro

h6i, vi�c toi phai dva vao Wikipedia l:;ti cang nhieu

han (cuoi) . Va them nua, Hiro cung c6 the ttJ minh

dung iPad de tra cuu duqc.

Nhung gi ma toi khong biet (nhu kien thuc ve

di�n tho:;ti, di�n tho:;ti thong minh, may tinh, kien

194

K A T O K U M I K O

thuc lien quan den cong ngh¢) thi Hiro hJ tra cuu.

Ngoai nhung kien thuc d6 ra thi van gi6ng nhu each

lam tu truoc den nay We la t6i se d�y cho be ho;)c la

hai m� con cling nhau vui ve tra cuu.

Toi khong biet m6i quan h¢ nay c6 the keo dai

den bao gio, nhung toi biet m()t dieu chac chan rang

sau nay tru6ng thanh, nhung k')' Uc ve vi¢c minh

da du9c yeu thuong va tran tr9ng nhu the nao se

mai mai khong bao gio mat di trong be. Va den

m()t ngay nao d6, chi can be biet de yeu thuong l�i

nhung nguoi khac, ho;)c la con cua be, thi d6i voi t6i

la dieu man nguy¢n roi.

195

THAY LOI KET

CHA ME; VA CON H AY CUNG NAM CHAT TAY NHAU B VOC VE PH lA T R VOC

''Again, you can't connect the dots looking

forward;

you can only connect them looking backwards.

So you have to trust that the dots will somehow

connect in your future.

You have to trust in something your gut,

destiny, life, karma, whatever.

This approach has never let me down,

and it has made all the diffrence in my life".

"Neu nhin ve tuang Lai se thdy, khong the new

thdy duqc cdc diem ket n6i;

Vi�c ma chiing tu co the ld la nhin lqi qua khil,

va ke't n6i cdc diem;

K A T O K U M I K O

Do d6, phai tin rang nhilng vi¢c ma ta dang

lam day c6 lien quan toi tuang lai.

Ban nang, v(m m¢nh, cu<)c doi, duyen kiep, du

la gz di nila van phai tin tuong vao n6. Hay giil

niem tin chac chan rang dieu ma ta dang lam deu

c6 m6i lien quan den nhau, va se dan chung ta den

con duong can di. Va du chung ta c6 di con duong

kluic voi nguoi khac di nila, cung hay tin tuong

vao con duong ma ta da ch<;m ".

Day la m(>t GO(,ln n6i tieng trong bai dien van

phat bieu t<,ii truong D<,ii hQc Stanford cua ong Steve

Jobs ma Hiro kinh yeu. Ngay truoc khi Steve Jobs

qua doi, toi da biet den bai <lien van nay qua Hiro.

"Khi Steve Jobs phat bieu bai <lien van nay truoc

toan the nhan vien Apple truoc khi tU chuc CEO, tat

ca nhan vien deu b:;tt kh6c. M� cung thu dQc xem".

Hiro gan nhu b:;tt kh6c khi n6i voi toi nhu v:;ty.

Bai <lien van nay li�u be Hiro moi 10 tu6i c6

hieu het khong? Toi khong hoi, nhung toi ht kich

dong m<,inh trong tam hon. Toi cam thay n6 nhu

chinh la sv ket n6i trong su6t 11 nam qua cua hai

m� con chung toi .

197

G I U P CON PHAT TRI EN N GON NGV

Tu tru6c khi Hiro buoc sang 1 tu6i, toi da

dc:ty cho Hiro thi).t nhieu danh tu von c6 m(>t each

thu vi va vui ve, chung toi da cling nhau trai qua

nhieu thu thach khong chi la ky thi nang 1\tc tieng

Anh. Truoc tien d6 la ky thi nang h;rc tieng Anh

nam 4 tu6i, roi tU khi Hiro len tieu hoc co h(>i de

hai m� con cling nhau vuQt qua thu thach cung

tang dan len.

Nhung luc d6, giai doc;tn d6, Hiro thich gi, hung

thu v6i dieu gi? Bay gio Hiro can biet dieu gi? Phai

dc:ty nhu the nao thi Hiro moi hieu duoc? N6i tom

lc:ti, toi luon tran trong giay phut "hi�n tc:ti do" chu

vi�c hoc h6i va thu thach luc d6 hoan toan khong

phai la "ket noi cac diem lc:ti vi tuong lai". Vi�c m�

va con cling nhau hoc hoan toan khong phai vi nghi

la de tot cho tuong lai sau nay cua Hiro, ho:;tc la vi

ky vong vao nhung cai xa voi trong tuong lai. Tuy

nhien, tu nhung cau n6i cua ong Jobs, ngoanh nhin

lc;ti ch:;tng duong da di qua, toi cam thay rang: A,

h6a ra vi�c minh lam luc d6 la c6 moi lien quan den

hi�n tc;ti bay gio day. Luc day, tuong nhu la tuy�t

vong, nhung cuoi cling thi).t tot vi hai m� con da

VUQt qua dUQC.

K A T O K U M I K O

Va, tu gid tr6 di chung toi van se tiep tvc nhieu

thu thach moi nua, neu n6 tr6 thanh m<)t diem

trong hanh trinh cua ch1nh ban than t6i, khong chi

cua Hiro thi qua tuy�t voi.

Co the biet dau, nho vc;ty ma cu<)c doi cua tOi -

m<)t nguoi m� se tr6 nen thu vi hon nua thi sao.

199

K A T O K U M I K O

G I O P CON P HAT TRJ EN NGON NGU

D.�NG THANH HLJrtN dich

NHA xuAT BAN vAN HQC 18 Nguyen Truimg T(> - Ba rnnh - Ha N(>i

EH: 04.37 1 6 1 5 1 8 - 04.37 1 6 1 1 90, Fax: 04.38294 781 Website: www.nxbvanhoc.com; www. nxbvanhoc.vn

Emai l : tonghopvanhoc@vnn.vn • Chi nh:inh t�i Tp. Hb Chi Minh

290/20 Nam K)• Khcri N ghTa - Qu�n 3 ElT: 08.38469858, Fax: 08.3848348 1

• Viin phong d�i d i�n t�i thirnh phb Dil N�ng344 ducrng Truong Nii Vuong - thimh phb Ela NAng

El�n thoai - Fax: 05 1 1 .3888333

Chiu trilch nhiem xu�t ban NGUYEN ANH VO

Chiu trach nhiem n(>i dung TS. LA K I M LIEN

Bien t�p: Thanh Eliep Thi�t k� bia Bao Anh

Trinh bay: Nguyen Nguyen

In 3 .000 cubn, khb 1 3 x l 9 cm, tai Cong ty TNHH I n Thanh Binh Elia chi : Sb 234 ducrng K2, Ciiu Dien, Nam Tu Liem, Ha N(>i

S6 dang ky KHXB 838-20 ! 5/CXBIPH ' l 4-44 1VH ngay 1 0/04/20 1 5 QElXB sb. 577/QEl-VH ctip ngay22/04 '20 1 5

M a ISBN: 978-604-69-5438-5 In xong va n(>p luu chi�u nam 20 1 5

LIEN KET xuAT BAN 1111 Tu sa'h • � N9u'ili "� tot

Is a registered trade mark of Quangvan Media and Books JSC Tru sb chfnh ta i H il N6i: Bl i ngO 280. H6 Timg

·M�u. P. PhU Di�n. Q. BA< Tlt li�m. Ha N�i

Tel: (84-4) 3797 0609 • Fax: (114-'1) 3797 0609 Vin phllng CS.I di�n "i Tp. H6 Chi Minh: 20/2 NuiThanh, phuang 13, qu�n Tan Blnh, Tp.H6 Chi Minh Tel: (84-B) 6297 0488 • fax: (84-8) 6297 0488

Hom•p•g•: www.quangvanbooks.com Email: nguoimetot@quangvanbooks.com Wordpress: quangvan.wordpress.com Facebook: www.facebook.com!TuSachNguoiMeTot

Ill I