2
Explorer les éléments chimiques et leurs composés A cette occasion, La Société Suisse des Professeurs de Sciences Naturelles (SSPSN) a développé des expériences fascinantes et instructives en rapport avec les éléments du tableau périodique et met celles-ci à disposition de toutes les écoles, ceci incluant tout le matériel et tous les produits chimiques nécessaires ainsi que les instructions détaillées. Les expériences sont destinées à des classes du primaire ou du secondaire I. Aucune connaissance chimique préalable n'est requise. Tout le matériel nécessaire est distribué gratuitement. 2019 a été proclamée par l’Assemblée Générale des Nations Unies et l'UNESCO "International Year of the Periodic Table of Chemical Elements (IYPT2019)". Il y a 150 ans le tableau périodique des éléments était ainsi présenté pour la première fois. Ce tableau et d'autres produits sont disponibles sur: www.vsn-shop.ch © tableau périodique, Ph. Fässler 2019 1.31 g/L Tableau périodique des éléments ! " ! " Nobélium Lawrencium # Curium Berkélium Californium Einsteinium Fermium Mendélévium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Américium 96 97 98 99 100 101 90 91 92 93 94 95 Cf Es Fm Md No Lr 102 103 - Th Pa U Np Pu Am Cm Bk - - 13.3 kg/L 15.1 kg/L - 19.7 kg/L 12 kg/L 13.5 kg/L (827) / - °C (1627) / - °C 11.7 kg/L 15.4 kg/L 19.1 kg/L 20.2 kg/L 1345 / - °C 986 / - °C 900 / - °C 860 / - °C (1527) / - °C (827) / - °C 1750 / 4785 °C 1572 / - °C 1135 / 4131 °C 644 / ca.3902 °C 640 / 3228 °C 1176 / ca.2011 °C 1950 1952 1952 1955 1958 1961 <262> 1828 1913 1789 1940 1940 1944 1944 1949 <257> <258> <259> <247> <251> <252> <244> <243> <247> Ytterbium Lutécium 232.04 231.04 238.03 <237> Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Cérium Praséodyme Néodyme Prométhium Samarium Europium 66 67 68 69 70 71 58 59 60 61 62 63 64 65 Yb Lu Gd Tb Dy Ho Er Tm 6.9 kg/L 9.84 kg/L Ce Pr Nd Pm Sm Eu 8.80 kg/L 9.07 kg/L 9.32 kg/L 7.90 kg/L 8.23 kg/L 8.55 kg/L 7.26 kg/L 7.52 kg/L 5.24 kg/L 6.77 kg/L 6.77 kg/L 7.01 kg/L 1412 / 2567 °C 1472 / 2700 °C 1529 / 2868 °C 1545 / 1950 °C 824 / 1196 °C 1663 / 3402 °C 1907 1907 799 / 3443 °C 931 / 3520 °C 1016 / 3074 °C 1042 / ca.3000 °C 1072 / 1794 °C 822 / 1529 °C 1313 / 3273 °C 1359 / 3230 °C 1880 1843 1886 1878 1842 1879 173 174.97 1803 1885 1885 1945 1879 1901 164.93 167.26 168.93 157 158.93 162.50 <145> 150 151.96 140.12 140.91 144.24 Nihonium Flérovium Moscovium Livermorium Tennesse Oganesson Bohrium Hassium Meitnérium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Francium Radium Actinium Rutherfordium Dubnium Seaborgium 113 114 115 116 117 118 107 108 109 110 111 112 87 88 89 104 105 106 Nh Fl Mc Lv Ts Og Bh Hs Mt Ds Rg Cn Fr Ra Ac Rf Db Sg - - - - - - - - - - - - 5 kg/L 10 kg/L - / - - / - - / - - / - - / - - / - - / - - / - - / - - / - - / - - / - (ca. 21) / - °C 696 / - °C 1050 / ca.3200 °C - / - - / - - / - 2004 1999 2004 2000 2010 2006 1976 1984 1982 1994 1994 1996 1939 1898 1899 1969 1967 1974 <293> <293> <294> <286> <289> <289> <281> <281> <285> <272> <270> <276> <267> <268> <271> Q7 7Q <223> <226> <227> Thallium Plomb Bismuth Polonium Astate Radon Rhénium Osmium Iridium Platine Or Mercure Césium Baryum Lanthane Hafnium Tantale Tungstène 81 82 83 84 85 86 75 76 77 78 79 80 55 56 57 72 73 74 Tl Pb Bi Po At Rn Re Os Ir Pt Au Hg Cs Ba La Hf Ta W 9.20 kg/L - 9.07 g/L 11.8 kg/L 11.3 kg/L 9.79 kg/L 21.5 kg/L 19.3 kg/L 13.5 kg/L 20.8 kg/L 22.6 kg/L 22.6 kg/L 13.3 kg/L 16.4 kg/L 19.3 kg/L 1.87 kg/L 3.62 kg/L 6.15 kg/L 304 / 1473 °C 327 / 1749 °C 271 / 1564 °C 254 / 962 °C 302 / - °C -71 / -62 °C 3185 / 5590 °C 3033 / 5008 °C 2446 / 4428 °C 1768 / 3825 °C 1064 / 2836 °C -39 / 357 °C 29 / 671 °C 727 / ca. 1845 °C 920 / 3464 °C 2233 / 4600 °C 3017 / 5455 °C 3414 / 5555 °C 1861 Antiquité 1753 1898 1940 1900 1925 1803 1803 1735 Antiquité Antiquité 1860 1808 1839 1923 1802 1783 <209> <210> <222> 204.38 207 208.98 195.1 196.97 200.6 186.21 190 192.2 178.5 180.95 184 P6 6P 132.91 137.3 138.91 Indium Étain Antimoine Tellure Iode Xénon Technétium Ruthénium Rhodium Palladium Argent Cadmium Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdène 49 50 51 52 53 54 43 44 45 46 47 48 37 38 39 40 41 42 In Sn Sb Te I Xe Tc Ru Rh Pd Ag Cd Rb Sr Y Zr Nb Mo 6.23 kg/L 4.93 kg/L 5.37 g/L 7.31 kg/L 7.29 kg/L 6.68 kg/L 12.0 kg/L 10.5 kg/L 8.69 kg/L 11 kg/L 12.1 kg/L 12.4 kg/L 6.52 kg/L 8.57 kg/L 10.2 kg/L 1.53 kg/L 2.64 kg/L 4.47 kg/L 157 / 2027 °C 232 / 2586 °C 631 / 1587 °C 450 / 988 °C 114 / 184 °C -112 / -108 °C 2157 / 4262 °C 2333 / 4147 °C 1963 / 3695 °C 1555 / 2963 °C 962 / 2162 °C 321 / 767 °C 39 / 688 °C 777 / 1377 °C 1522 / 3345 °C 1854 / 4406 °C 2477 / 4741 °C 2622 / 4639 °C 1863 Antiquité Antiquité 1782 1811 1898 1937 1844 1803 1803 Antiquité 1817 1861 1808 1794 1789 1801 1778 127.6 126.90 131.3 114.82 118.7 121.76 106.4 107.87 112.4 <98> 101.1 102.91 91.22 92.91 96 O5 5O 85.47 87.6 88.91 Gallium Germanium Arsenic Sélénium Brome Krypton Manganèse Fer Cobalt Nickel Cuivre Zinc Potassium Calcium Scandium Titane Vanadium Chrome 31 32 33 34 35 36 25 26 27 28 29 30 19 20 21 22 23 24 Ga Ge As Se Br Kr Mn Fe Co Ni Cu Zn K Ca Sc Ti V Cr 4.81 kg/L 3.10 kg/L 3.43 g/L 5.91 kg/L 5.32 kg/L 5.75 kg/L 8.90 kg/L 8.96 kg/L 7.13 kg/L 7.3 kg/L 7.87 kg/L 8.86 kg/L 4.51 kg/L 6.0 kg/L 7.15 kg/L 0.89 kg/L 1.54 kg/L 2.99 kg/L 30 / 2229 °C 938 / 2833 °C subl. 616 °C 221 / 685 °C -7 / 59 °C -157 / -153 °C 1246 / 2061 °C 1538 / 2861 °C 1495 / 2927 °C 1455 / 2913 °C 1085 / 2560 °C 420 / 907 °C 64 / 759 °C 842 / 1484 °C 1541 / 2836 °C 1670 / 3287 °C 1910 / 3407 °C 1907 / 2671 °C 1875 1886 1250 1817 1826 1898 1774 Antiquité 1735 1751 Antiquité Antiquité 1807 1808 1878 1791 1801 1797 79 79.9 83.80 69.72 72.6 74.92 58.69 63.5 65.41 54.94 55.85 58.93 47.87 50.94 52.00 N4 4N 39.10 40.1 44.96 Aluminium Silicium Phosphore Soufre Chlore Argon 17 18 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 11 12 Sodium Magnésium Cl Ar 2.90 g/L 1.63 g/L Na Mg Al Si P S 2.33 kg/L 1.82 kg/L 2.07 kg/L -102 / -34 °C -189 / -186 °C 0.97 kg/L 1.74 kg/L 2.70 kg/L 1774 1894 98 / 883 °C 650 / 1090 °C 660 / 2519 °C 1414 / 3265 °C 44 / 281 °C 115 / 445 °C 1807 1831 1825 1824 1669 Antiquité 32.1 35.5 39.95 26.98 28.09 30.97 M3 3M 22.99 24.3 10 Lithium Béryllium Bore Carbone Azote Oxygène Fluor Néon 4 5 6 7 8 9 Ne 3 0.825 g/L Li Be B C N O F 2.2 kg/L 1.15 g/L 1.55 g/L -219 / -183 °C -220 / -188 °C -249 / -246 °C 0.53 kg/L 1.85 kg/L 2.34 kg/L 180 / 1342 °C 1287 / 2468 °C 2077 / 4000 °C subl. 3825 °C -210 / -196 °C 1817 1798 1808 Antiquité 1772 1774 1886 1898 16.00 19.00 20.18 10.8 12.01 14.01 Hydrogène Hélium L2 2L 6.94 9.01 H He 1 2 1766 1895 -259 / -253 °C - / -269 °C 0.082 g/L 0.164 g/L 18 K1 1K 1.01 4.00 VI VII VIII / (II) 1 2 13 14 15 16 17 I II III IV V Aluminium 13 Al 2.70 kg/L 660 / 2519 °C 1825 26.98 indéterminé métalloïde non-métal métal masse atomique en u ou masse molaire en g/mol symbole atomique état de la matière à 25 °C et pression normale: solide (s) / liquide (l) gazeux (g) / inconnu nom présent dans la nature synthétique année de découverte température de fusion / d'ébullition à pression normale masse volumique à 25 °C et pression normale numéro atomique stabilité : aucun isotope stable connu Periodensystem der Elemente Tavla periodica dals elements Tavola periodica degli elementi Periodic table of the elements

Explorer les éléments chimiques et leurs composés · 98 / 883 °c 650 / 1090 °c 660 / 2519 °c 1414 / 3265 °c 44 / 281 °c 115 / 445 °c 1807 1831 1825 1824 1669 Anti quit é

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Explorer les éléments chimiques et leurs composés · 98 / 883 °c 650 / 1090 °c 660 / 2519 °c 1414 / 3265 °c 44 / 281 °c 115 / 445 °c 1807 1831 1825 1824 1669 Anti quit é

Explorer les éléments chimiques et leurs composés

A cette occasion, La Société Suisse des Professeurs de Sciences Naturelles (SSPSN) a développé des expériences fascinantes et instructives en rapport avec les éléments du tableau périodique et met celles-ci à disposition de toutes les écoles, ceci incluant tout le matériel et tous les produits chimiques nécessaires ainsi que les instructions détaillées.

Les expériences sont destinées à des classes du primaire ou du secondaire I. Aucune connaissance chimique préalable n'est requise.

Tout le matériel nécessaire est distribué gratuitement.

2019 a été proclamée par l’Assemblée Générale des Nations Unies et l'UNESCO "International Year of the Periodic Table of Chemical Elements (IYPT2019)". Il y a 150 ans le tableau périodique des éléments était ainsi présenté pour la première fois.

Ce tableau et d'autres produits sont disponibles sur: www.vsn-shop.ch© tableau périodique, Ph. Fässler 2019

1.31 g/L

Tableau périodique des éléments

!

"

!

" Nobélium Lawrencium #Curium Berkélium Californium Einsteinium Fermium Mendélévium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Américium 96 97 98 99 100 10190 91 92 93 94 95 Cf Es Fm Md No Lr102 103

-

Th Pa U Np Pu Am Cm Bk- - - 13.3 kg/L 15.1 kg/L - 19.7 kg/L 12 kg/L 13.5 kg/L

(827) / - °C (1627) / - °C11.7 kg/L 15.4 kg/L 19.1 kg/L 20.2 kg/L

1345 / - °C 986 / - °C 900 / - °C 860 / - °C (1527) / - °C (827) / - °C1750 / 4785 °C 1572 / - °C 1135 / 4131 °C 644 / ca.3902 °C 640 / 3228 °C 1176 / ca.2011 °C1950 1952 1952 1955 1958 1961

<262> 1828 1913 1789 1940 1940 1944 1944 1949

<257> <258> <259> <247> <251> <252> <244> <243> <247> Ytterbium Lutécium

232.04 231.04 238.03 <237> Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Cérium Praséodyme Néodyme Prométhium Samarium Europium

66 67 68 69 70 7158 59 60 61 62 63 64 65 Yb LuGd Tb Dy Ho Er Tm6.9 kg/L 9.84 kg/L

Ce Pr Nd Pm Sm Eu8.80 kg/L 9.07 kg/L 9.32 kg/L 7.90 kg/L 8.23 kg/L 8.55 kg/L 7.26 kg/L 7.52 kg/L 5.24 kg/L 6.77 kg/L 6.77 kg/L 7.01 kg/L

1412 / 2567 °C 1472 / 2700 °C 1529 / 2868 °C 1545 / 1950 °C 824 / 1196 °C 1663 / 3402 °C1907 1907

799 / 3443 °C 931 / 3520 °C 1016 / 3074 °C 1042 / ca.3000 °C 1072 / 1794 °C 822 / 1529 °C 1313 / 3273 °C 1359 / 3230 °C1880 1843 1886 1878 1842 1879

173 174.97 1803 1885 1885 1945 1879 1901

164.93 167.26 168.93 157 158.93 162.50 <145> 150 151.96 140.12 140.91 144.24

Nihonium Flérovium Moscovium Livermorium Tennesse Oganesson Bohrium Hassium Meitnérium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Francium Radium Actinium Rutherfordium Dubnium Seaborgium 113 114 115 116 117 118107 108 109 110 111 11287 88 89 104 105 106 Nh Fl Mc Lv Ts OgBh Hs Mt Ds Rg CnFr Ra Ac Rf Db Sg

- - - - - - - - - - - - - - - - 5 kg/L 10 kg/L - / - - / - - / - - / - - / - - / -- / - - / - - / - - / - - / - - / -(ca. 21) / - °C 696 / - °C 1050 / ca.3200 °C - / - - / - - / -2004 1999 2004 2000 2010 20061976 1984 1982 1994 1994 19961939 1898 1899 1969 1967 1974

<293> <293> <294> <286> <289> <289> <281> <281> <285> <272> <270> <276> <267> <268> <271>

Q 7 7 Q

<223> <226> <227> Thallium Plomb Bismuth Polonium Astate Radon Rhénium Osmium Iridium Platine Or Mercure Césium Baryum Lanthane Hafnium Tantale Tungstène

81 82 83 84 85 8675 76 77 78 79 8055 56 57 72 73 74 Tl Pb Bi Po At RnRe Os Ir Pt Au HgCs Ba La Hf Ta W9.20 kg/L - 9.07 g/L 11.8 kg/L 11.3 kg/L 9.79 kg/L 21.5 kg/L 19.3 kg/L 13.5 kg/L 20.8 kg/L 22.6 kg/L 22.6 kg/L 13.3 kg/L 16.4 kg/L 19.3 kg/L 1.87 kg/L 3.62 kg/L 6.15 kg/L

304 / 1473 °C 327 / 1749 °C 271 / 1564 °C 254 / 962 °C 302 / - °C -71 / -62 °C3185 / 5590 °C 3033 / 5008 °C 2446 / 4428 °C 1768 / 3825 °C 1064 / 2836 °C -39 / 357 °C29 / 671 °C 727 / ca. 1845 °C 920 / 3464 °C 2233 / 4600 °C 3017 / 5455 °C 3414 / 5555 °C1861 Antiquité 1753 1898 1940 19001925 1803 1803 1735 Antiquité Antiquité1860 1808 1839 1923 1802 1783

<209> <210> <222> 204.38 207 208.98 195.1 196.97 200.6 186.21 190 192.2 178.5 180.95 184

P 6 6 P

132.91 137.3 138.91 Indium Étain Antimoine Tellure Iode Xénon Technétium Ruthénium Rhodium Palladium Argent Cadmium Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdène

49 50 51 52 53 5443 44 45 46 47 4837 38 39 40 41 42 In Sn Sb Te I XeTc Ru Rh Pd Ag CdRb Sr Y Zr Nb Mo6.23 kg/L 4.93 kg/L 5.37 g/L 7.31 kg/L 7.29 kg/L 6.68 kg/L 12.0 kg/L 10.5 kg/L 8.69 kg/L 11 kg/L 12.1 kg/L 12.4 kg/L 6.52 kg/L 8.57 kg/L 10.2 kg/L 1.53 kg/L 2.64 kg/L 4.47 kg/L

157 / 2027 °C 232 / 2586 °C 631 / 1587 °C 450 / 988 °C 114 / 184 °C -112 / -108 °C2157 / 4262 °C 2333 / 4147 °C 1963 / 3695 °C 1555 / 2963 °C 962 / 2162 °C 321 / 767 °C39 / 688 °C 777 / 1377 °C 1522 / 3345 °C 1854 / 4406 °C 2477 / 4741 °C 2622 / 4639 °C1863 Antiquité Antiquité 1782 1811 18981937 1844 1803 1803 Antiquité 18171861 1808 1794 1789 1801 1778

127.6 126.90 131.3 114.82 118.7 121.76 106.4 107.87 112.4 <98> 101.1 102.91 91.22 92.91 96

O 5 5 O

85.47 87.6 88.91 Gallium Germanium Arsenic Sélénium Brome Krypton Manganèse Fer Cobalt Nickel Cuivre Zinc Potassium Calcium Scandium Titane Vanadium Chrome

31 32 33 34 35 3625 26 27 28 29 3019 20 21 22 23 24 Ga Ge As Se Br KrMn Fe Co Ni Cu ZnK Ca Sc Ti V Cr4.81 kg/L 3.10 kg/L 3.43 g/L 5.91 kg/L 5.32 kg/L 5.75 kg/L 8.90 kg/L 8.96 kg/L 7.13 kg/L 7.3 kg/L 7.87 kg/L 8.86 kg/L 4.51 kg/L 6.0 kg/L 7.15 kg/L 0.89 kg/L 1.54 kg/L 2.99 kg/L

30 / 2229 °C 938 / 2833 °C subl. 616 °C 221 / 685 °C -7 / 59 °C -157 / -153 °C1246 / 2061 °C 1538 / 2861 °C 1495 / 2927 °C 1455 / 2913 °C 1085 / 2560 °C 420 / 907 °C64 / 759 °C 842 / 1484 °C 1541 / 2836 °C 1670 / 3287 °C 1910 / 3407 °C 1907 / 2671 °C1875 1886 1250 1817 1826 18981774 Antiquité 1735 1751 Antiquité Antiquité1807 1808 1878 1791 1801 1797

79 79.9 83.80 69.72 72.6 74.92 58.69 63.5 65.41 54.94 55.85 58.93 47.87 50.94 52.00

N 4 4 N

39.10 40.1 44.96 Aluminium Silicium Phosphore Soufre Chlore Argon

17 183 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 1611 12Sodium Magnésium

Cl Ar2.90 g/L 1.63 g/L

Na Mg Al Si P S2.33 kg/L 1.82 kg/L 2.07 kg/L

-102 / -34 °C -189 / -186 °C0.97 kg/L 1.74 kg/L 2.70 kg/L

1774 189498 / 883 °C 650 / 1090 °C 660 / 2519 °C 1414 / 3265 °C 44 / 281 °C 115 / 445 °C1807 1831 1825 1824 1669 Antiquité

32.1 35.5 39.95 26.98 28.09 30.97

M 3 3 M

22.99 24.3

10Lithium Béryllium Bore Carbone Azote Oxygène Fluor Néon

4 5 6 7 8 9 Ne3

0.825 g/L

Li Be B C N O F2.2 kg/L 1.15 g/L 1.55 g/L

-219 / -183 °C -220 / -188 °C -249 / -246 °C0.53 kg/L 1.85 kg/L 2.34 kg/L 180 / 1342 °C 1287 / 2468 °C 2077 / 4000 °C subl. 3825 °C -210 / -196 °C

1817 1798 1808 Antiquité 1772 1774 1886 1898

16.00 19.00 20.1810.8 12.01 14.01Hydrogène Hélium

L 2 2 L

6.94 9.01

H He1 2

1766 1895-259 / -253 °C - / -269 °C0.082 g/L 0.164 g/L

18

K 1 1 K

1.01 4.00

VI VII VIII / (II)1 2 13 14 15 16 17I II III IV V

Aluminium 13 Al

2.70 kg/L 660 / 2519 °C182526.98

indéterminé

métalloïde

non-métal

métal

masse atomique en u oumasse molaire en g/mol

symbole atomiqueétat de la matièreà 25 °C et pression normale:solide (s) / liquide (l)gazeux (g) / inconnu

nomprésent dans la naturesynthétique

année de découverte

température de fusion / d'ébullitionà pression normale

masse volumiqueà 25 °C et pression normale

numéro atomique

stabilité: aucun isotope stable connu

Periodensystem der ElementeTavla periodica dals elements

Tavola periodica degli elementiPeriodic table of the elements

Page 2: Explorer les éléments chimiques et leurs composés · 98 / 883 °c 650 / 1090 °c 660 / 2519 °c 1414 / 3265 °c 44 / 281 °c 115 / 445 °c 1807 1831 1825 1824 1669 Anti quit é

Concours

Calendrier

Explorer les éléments chimiques et leurs composés

Expériences avec les éléments du tableau périodique – Pour les enseignants et classes de tous niveaux

Des expériences passionnantes pour tous, avec matériel et instructions mis gracieusement à disposition.

Inscription jusqu'au 13. Avril 2019 sur www.chemische-experimente.ch. En juin 2019, réception par courrier du matériel et des instructions et lors de l’année scolaire 2019/2010 expérimentations et discussions.

Jusque fin 2019, envoi des photos, histoires, dessins ou tout autre produit issus des expériences à www.chemische-experimente.ch. La classe gagnante sera invitée à une journée découverte spéciale chimie.

Informations supplémentaires sur www.chemische-experimente.ch

Organisé par

Sponsors

International Year of the Periodic Table of Chemical ElementsAnnée Internationale du tableau périodique des éléments

Verein Schweizerischer Naturwissenschaftslehrerinnen und –lehrer (VSN)Société Suisse des Professeurs de Sciences Naturelles (SSPSN)Associazione Svizzera degli Insegnanti di Scienze Naturali (ASISN)

88.91

1522 / 3345 °C4.47 kg/L

1794

Y39Yttrium

30.97

44 / 281 °C1669

P1.82 kg/L

Phosphor 15

180.9518023017 / 5455 °C16.4 kg/L

TaTantal

73

126.901811114 / 184 °C4.93 kg/L

I53Iod

Erbium 68 Er

9.07 kg/L 1529 / 2868 °C1842167.26

Calcium 20 Ca

1.54 kg/L 842 / 1484 °C180840.1

Carbone 6 C

2.2 kg/L subl. 3825 °CAntiquité12.01