Embed Size (px)
Citation preview
Inhoud "Het gevoel overbrengen, daar gaat het om" 4 Interview met dirigent Marc Buijs
Programma 6 De componisten in het kort 8 Francis Poulenc 8
Camille Saint-Saëns 9
Gabriel Fauré 10
Darius Milhaud 11
Mario Castelnuovo-Tedesco 12
Musici Marc Buijs 13
Joost Klein Haneveld 14
Het Liefdesliederenkoor 15
Teksten 18
Het Liefdesliederenkoor zoekt tenoren 31
Met dank aan…onze Vrienden & donateurs 32 Primeur: wat wordt ons volgende concert? 33
Wordt u ook Vriend of donateur? 33
3
Inhoud "Het gevoel overbrengen, daar gaat het om" 4 Interview met dirigent Marc Buijs
Programma 6 De componisten in het kort 8 Francis Poulenc 8
Camille Saint-Saëns 9
Gabriel Fauré 10
Darius Milhaud 11
Mario Castelnuovo-Tedesco 12
Musici Marc Buijs 13
Joost Klein Haneveld 14
Het Liefdesliederenkoor 15
Teksten 18
Het Liefdesliederenkoor zoekt tenoren 31
Met dank aan…onze Vrienden & donateurs 32 Primeur: wat wordt ons volgende concert? 33
Wordt u ook Vriend of donateur? 33
4
Diezelfde sfeer is ook te horen in de Franse
koorwerken. "Die stukken vullen het prachtig
aan. Ze zijn misschien wat lichtvoetiger en
verfijnder, maar net zo mysterieus.
Bijvoorbeeld de Quatrains Valaisans van
Milhaud. Dat zijn moderne gedichten die wat
abstracter zijn, maar het past wel bij de
Spaanse teksten. Want al die teksten laten ruimte voor je fantasie.
Kijk, Schubert zou hier echt een stijlbreuk zijn. Maar deze Franse en
Spaanse muziek matchen. Door de sfeer, de taal, de onderwerpen."
Uitdaging
Het Liefdesliederenkoor is een ambitieus amateurkoor. Welke ambities
streeft het koor na met dit concert? Marc Buijs: "De uitdaging zit deze
keer vooral in de taal en het ritme. De tempowisselingen zijn lastig,
ook voor mij als dirigent. Dat is niet erg. Zelf ben ik ook best
ambitieus. De muziek vraagt erom, het móet mooi en goed. Wat
overigens niet betekent: perfectionistisch tot in het uiterste.
Perfectionisme bestaat niet. Als je alle noten alleen maar perfect en
mooi zingt, haal je de ziel uit de muziek. Dan krijg je kouwe kunst."
Muziek van een gek Uiteindelijk gaat het om de uitdrukking die je aan de muziek geeft.
En dat wil Marc Buijs het publiek vooral meegeven. "Als je iets heel
mooi vindt, wil je dat anderen dat ook zo ervaren. Mijn doel is mensen
laten kennismaken met deze muziek. Het is spannend, de samen-
klanken zijn anders dan bij bijvoorbeeld Brahms. Het ligt misschien
wat minder goed in het gehoor. Maar ja, dat verwijt kreeg Beethoven
ook al bij zijn latere werken. ‘Dat is muziek van een gek!’ zeiden de
mensen toen. Nu gaat het mij erom de uitdrukking, het gevoel van
deze muziek over te brengen. Doen we dat goed, dan valt alles op z’n
plek. En zeggen we met elkaar: mooi hè!"
Dirigent Marc Buijs: "Het gevoel overbrengen,
daar gaat het om"
foto: Richard Qualm
Dirigent Marc Buijs: "Mooi zingen is iets anders dan perfect zingen."
Na de succesvolle uitvoering van Brahms’ Ein deutsches Requiem vorig
jaar, wilde dirigent Marc Buijs iets totaal anders doen. “Ja, want anders
ga je terugverlangen naar Brahms en dan kan het alleen maar
tegenvallen.” Op Youtube ontdekte hij min of meer toevallig de
Romancero Gitano. En viel er meteen voor. “Wat een leuk stuk, dacht ik.
Interessant. Mysterieus en soms moeilijk te begrijpen. Maar ook heel
mooi. En leuk voor het koor om te zingen, met een gitarist erbij.”
Rode draad De Romancero bestaat uit zeven delen die behoorlijk van elkaar
verschillen. Is daarin een rode draad te ontdekken? Absoluut, vindt
Marc. “De Romancero bestaat uit één soort poëzie, met typisch
Spaanse onderwerpen, in die mysterieuze sfeer."
5
Diezelfde sfeer is ook te horen in de Franse
koorwerken. "Die stukken vullen het prachtig
aan. Ze zijn misschien wat lichtvoetiger en
verfijnder, maar net zo mysterieus.
Bijvoorbeeld de Quatrains Valaisans van
Milhaud. Dat zijn moderne gedichten die wat
abstracter zijn, maar het past wel bij de
Spaanse teksten. Want al die teksten laten ruimte voor je fantasie.
Kijk, Schubert zou hier echt een stijlbreuk zijn. Maar deze Franse en
Spaanse muziek matchen. Door de sfeer, de taal, de onderwerpen."
Uitdaging
Het Liefdesliederenkoor is een ambitieus amateurkoor. Welke ambities
streeft het koor na met dit concert? Marc Buijs: "De uitdaging zit deze
keer vooral in de taal en het ritme. De tempowisselingen zijn lastig,
ook voor mij als dirigent. Dat is niet erg. Zelf ben ik ook best
ambitieus. De muziek vraagt erom, het móet mooi en goed. Wat
overigens niet betekent: perfectionistisch tot in het uiterste.
Perfectionisme bestaat niet. Als je alle noten alleen maar perfect en
mooi zingt, haal je de ziel uit de muziek. Dan krijg je kouwe kunst."
Muziek van een gek Uiteindelijk gaat het om de uitdrukking die je aan de muziek geeft.
En dat wil Marc Buijs het publiek vooral meegeven. "Als je iets heel
mooi vindt, wil je dat anderen dat ook zo ervaren. Mijn doel is mensen
laten kennismaken met deze muziek. Het is spannend, de samen-
klanken zijn anders dan bij bijvoorbeeld Brahms. Het ligt misschien
wat minder goed in het gehoor. Maar ja, dat verwijt kreeg Beethoven
ook al bij zijn latere werken. ‘Dat is muziek van een gek!’ zeiden de
mensen toen. Nu gaat het mij erom de uitdrukking, het gevoel van
deze muziek over te brengen. Doen we dat goed, dan valt alles op z’n
plek. En zeggen we met elkaar: mooi hè!"
Dirigent Marc Buijs: "Het gevoel overbrengen,
daar gaat het om"
foto: Richard Qualm
Dirigent Marc Buijs: "Mooi zingen is iets anders dan perfect zingen."
Na de succesvolle uitvoering van Brahms’ Ein deutsches Requiem vorig
jaar, wilde dirigent Marc Buijs iets totaal anders doen. “Ja, want anders
ga je terugverlangen naar Brahms en dan kan het alleen maar
tegenvallen.” Op Youtube ontdekte hij min of meer toevallig de
Romancero Gitano. En viel er meteen voor. “Wat een leuk stuk, dacht ik.
Interessant. Mysterieus en soms moeilijk te begrijpen. Maar ook heel
mooi. En leuk voor het koor om te zingen, met een gitarist erbij.”
Rode draad De Romancero bestaat uit zeven delen die behoorlijk van elkaar
verschillen. Is daarin een rode draad te ontdekken? Absoluut, vindt
Marc. “De Romancero bestaat uit één soort poëzie, met typisch
Spaanse onderwerpen, in die mysterieuze sfeer."
6
PROGRAMMA - vervolg
Romancero Gitano Mario Castelnuovo-Tedesco
Liefdesliederenkoor met solisten:
Maddie de Rijke, sopraan
Margreet Zwarteveen, alt
Jo Lucassen, tenor
Sietze Vellema, bas
Joost Klein Haneveld, gitarist
Marc Buijs, dirigent
Programma
Salve Regina Francis Poulenc
Calme des nuits Camille Saint-Saëns
Les fleurs et les arbres Camille Saint-Saëns
Cantique de Jean Racine Gabriel Fauré
Liefdesliederenkoor
Marc Buijs, dirigent
Quatrains Valaisans Darius Milhaud
Pays, arrêté à mi chemin
Rose de lumière
L'année tourne
Chemins qui ne mènent nulle part
Beau papillon
Het kleine Liefdesliederenkoor:
Heiltje Deibert, Carla Cramer, Dory Vogelaar - sopraan
Yolanda Kluen, Ceciel van de Kamp, Margreet Zwarteveen - alt
Jo Lucassen, John Tomasowa, Bram Kluen - tenor
Bart van de Wateringen, Aad van der Steen, Sietze Vellema - bas
Marc Buijs, dirigent
Niña La Que Esperas Miguel Asins Arbó
bewerking: Joost Klein Haneveld
Joost Klein Haneveld, gitarist
7
PROGRAMMA - vervolg
Romancero Gitano Mario Castelnuovo-Tedesco
Liefdesliederenkoor met solisten:
Maddie de Rijke, sopraan
Margreet Zwarteveen, alt
Jo Lucassen, tenor
Sietze Vellema, bas
Joost Klein Haneveld, gitarist
Marc Buijs, dirigent
Programma
Salve Regina Francis Poulenc
Calme des nuits Camille Saint-Saëns
Les fleurs et les arbres Camille Saint-Saëns
Cantique de Jean Racine Gabriel Fauré
Liefdesliederenkoor
Marc Buijs, dirigent
Quatrains Valaisans Darius Milhaud
Pays, arrêté à mi chemin
Rose de lumière
L'année tourne
Chemins qui ne mènent nulle part
Beau papillon
Het kleine Liefdesliederenkoor:
Heiltje Deibert, Carla Cramer, Dory Vogelaar - sopraan
Yolanda Kluen, Ceciel van de Kamp, Margreet Zwarteveen - alt
Jo Lucassen, John Tomasowa, Bram Kluen - tenor
Bart van de Wateringen, Aad van der Steen, Sietze Vellema - bas
Marc Buijs, dirigent
Niña La Que Esperas Miguel Asins Arbó
bewerking: Joost Klein Haneveld
Joost Klein Haneveld, gitarist
8
Camille Saint-Saëns (1835-1921)
Wonderkind, organist, componist,
improvisator, pianoleraar (zijn favoriete
leerling was Fauré), intellectueel, auteur
van toneelstukken en gedichten,
wereldreiziger. Drager van het Grand-
Croix de la Légion d'honneur, de hoogste
Franse eretitel.
Impressionisme
Saint-Saëns was veelzijdig en productief.
Beroemde werken die nu nog vaak
gespeeld worden zijn bijvoorbeeld het
Carnival des Animaux, het symfonisch gedicht Danse Macabre en zijn
opera Samson et Delilah. Saint-Saëns liet zich inspireren door de
classicistische muziek uit het verleden, maar ook door een nieuwe
muzikale stroming: het Franse impressionisme. Een stroming die
ontstond als tegenhanger van de ‘zware’ Duitse romantiek.
Trefwoorden: transparant, lyrisch, lichtvoetig, met vloeiende
melodieën en voor die tijd nieuwe akkoorden en toonsoorten.
Voorbeeld
De liederen van Saint-Saëns die het Liefdesliederenkoor vandaag voor
u zingt (Calme des nuits en Les fleurs et les arbres) zijn een mooi
voorbeeld van het Franse muzikale impressionisme. Saint-Saëns
schreef ze in 1862 onder de titel Deux Choeurs, opus 68. De
tekstdichter is onbekend, er wordt vaak gezegd dat Saint-Saëns zelf de
tekst schreef.
De componisten in het kort Poulenc, Saint-Saëns, Fauré, Milhaud, Castelnuovo-Tedesco.
Wie waren deze componisten en wat valt op in hun biografie?
Francis Poulenc (1899 – 1963)
Pianist en componist met een veelzijdig
leven en dito oeuvre. Zoon van een rijke
industrieel en een pianospelende
moeder. Van haar kreeg de kleine
Francis zijn eerste pianolessen. Vanaf
zijn vijftiende kreeg Poulenc pianoles
van Ricardo Viñes, die bevriend was met
Debussy en Ravel.
Avantgarde
Poulenc maakte deel uit van de Parijse
avantgardistische kunst-scene. Hij was
bevriend met componisten als
Strawinsky, Satie en Milhaud. En met Cocteau en andere schrijvers.
Ook in z'n levensstijl liep Poulenc voorop. Hij kwam, voor die tijd
bijzonder, openlijk uit voor zijn homoseksualiteit.
Veel genres
Componeren leerde Poulenc zichzelf. In z'n hele carrière kreeg hij
slechts een paar jaar compositieles. Toch beheerste hij veel genres: hij
schreef concerten, pianowerken, een komische opera, een ballet en
kamermuziek. De pianostukken die hij op z’n achttiende componeerde,
worden nog steeds gespeeld. Zijn muziek is niet echt vernieuwend
maar heeft wel een onmiskenbaar eigen idioom. Melodieus, lichtvoetig,
ongedwongen en verfijnd. En met humor. Al geldt dat niet voor zijn
religieuze muziek. Salve Regina is een serieus en religieus stuk. Maar
daarom niet minder verfijnd.
9
Camille Saint-Saëns (1835-1921)
Wonderkind, organist, componist,
improvisator, pianoleraar (zijn favoriete
leerling was Fauré), intellectueel, auteur
van toneelstukken en gedichten,
wereldreiziger. Drager van het Grand-
Croix de la Légion d'honneur, de hoogste
Franse eretitel.
Impressionisme
Saint-Saëns was veelzijdig en productief.
Beroemde werken die nu nog vaak
gespeeld worden zijn bijvoorbeeld het
Carnival des Animaux, het symfonisch gedicht Danse Macabre en zijn
opera Samson et Delilah. Saint-Saëns liet zich inspireren door de
classicistische muziek uit het verleden, maar ook door een nieuwe
muzikale stroming: het Franse impressionisme. Een stroming die
ontstond als tegenhanger van de ‘zware’ Duitse romantiek.
Trefwoorden: transparant, lyrisch, lichtvoetig, met vloeiende
melodieën en voor die tijd nieuwe akkoorden en toonsoorten.
Voorbeeld
De liederen van Saint-Saëns die het Liefdesliederenkoor vandaag voor
u zingt (Calme des nuits en Les fleurs et les arbres) zijn een mooi
voorbeeld van het Franse muzikale impressionisme. Saint-Saëns
schreef ze in 1862 onder de titel Deux Choeurs, opus 68. De
tekstdichter is onbekend, er wordt vaak gezegd dat Saint-Saëns zelf de
tekst schreef.
De componisten in het kort Poulenc, Saint-Saëns, Fauré, Milhaud, Castelnuovo-Tedesco.
Wie waren deze componisten en wat valt op in hun biografie?
Francis Poulenc (1899 – 1963)
Pianist en componist met een veelzijdig
leven en dito oeuvre. Zoon van een rijke
industrieel en een pianospelende
moeder. Van haar kreeg de kleine
Francis zijn eerste pianolessen. Vanaf
zijn vijftiende kreeg Poulenc pianoles
van Ricardo Viñes, die bevriend was met
Debussy en Ravel.
Avantgarde
Poulenc maakte deel uit van de Parijse
avantgardistische kunst-scene. Hij was
bevriend met componisten als
Strawinsky, Satie en Milhaud. En met Cocteau en andere schrijvers.
Ook in z'n levensstijl liep Poulenc voorop. Hij kwam, voor die tijd
bijzonder, openlijk uit voor zijn homoseksualiteit.
Veel genres
Componeren leerde Poulenc zichzelf. In z'n hele carrière kreeg hij
slechts een paar jaar compositieles. Toch beheerste hij veel genres: hij
schreef concerten, pianowerken, een komische opera, een ballet en
kamermuziek. De pianostukken die hij op z’n achttiende componeerde,
worden nog steeds gespeeld. Zijn muziek is niet echt vernieuwend
maar heeft wel een onmiskenbaar eigen idioom. Melodieus, lichtvoetig,
ongedwongen en verfijnd. En met humor. Al geldt dat niet voor zijn
religieuze muziek. Salve Regina is een serieus en religieus stuk. Maar
daarom niet minder verfijnd.
10
Darius Milhaud (1892 – 1974)
Darius Milhaud was violist en werd
later componist. Hij studeerde
compositie, harmonie en contrapunt
aan het Conservatorium in Parijs. Hij
had ook een baan als secretaris van
Paul Claudel, die niet alleen dichter
en dramaturg was, maar ook
ambassadeur van Frankrijk in Brazilië.
Vluchten
In 1940 moest Milhaud, vanwege zijn
Joodse afkomst, vluchten voor de
nazis. Met zijn gezin reisde hij naar
de Verenigde Staten, waar hij leraar werd aan het Mills’ College in
Oakland, Californië. Jazzpianist Dave Brubeck was een van zijn
studenten, net als later Burt Bacharach. Milhaud zou het lesgeven tot
1971 volhouden, afwisselend aan Mills en aan het Conservatorium in
Parijs. Om gezondheidsredenen moest hij stoppen. Hij stierf in Genève
op 81-jarige leeftijd.
Veelschrijver
Milhaud was een veelschrijver; hij heeft 443 werken nagelaten.
De meeste zijn nu niet meer zo bekend. Hij liet zich inspireren door
allerlei soorten muziek – van Braziliaans tot jazz. Zijn oeuvre bestaat
uit onder meer opera’s, balletten, orkestwerken, concerten, suites,
sonates, symfonieën, liederen, cantates en filmmuziek. En ook
koorwerken, waarvan u vandaag de Quatrains Valaisans hoort.
Typisch Milhaud aan dit werk: opgewekt, luchtig en lyrisch, kort en
met een heldere en logische vorm.
Gabriel Fauré (1845 – 1924)
Organist, pianist, leraar en één
van de meest vooraanstaande
Franse componisten van zijn
generatie. En, net als zijn vriend
en leermeester Saint-Saëns,
drager van het Grand-Croix de la
Légion d'honneur.
Op de Ecole de Musique
Religieuse van Louis
Niedermeyer in Parijs, waar
Fauré al op z'n negende naartoe
ging, kreeg hij pianoles van Saint-Saëns. Die liet Fauré kennismaken
met de moderne muziek van die tijd: Schumann, Liszt en Wagner.
Erkenning
Na zijn afstuderen werd Fauré organist. Componeren deed hij tijdens
de vakanties, ver weg van Parijs. Erkenning als componist kreeg hij pas
op latere leeftijd, vooral nadat hij in 1905 directeur werd van het
Parijse Conservatorium. Die functie moest hij opgeven wegens
doofheid en slechte gezondheid. Toch componeerde hij fulltime. Hij
tilde de kamermuziek naar een hoger plan. Zijn laatste strijkkwartet (in
e-klein) geldt als meesterwerk door de grote expressiviteit. Je hoort er
verdriet én geluk in. Fauré is daarnaast dé man van de Franse
liedkunst. Beroemd is zijn liederencyclus L’horizon chimérique.
Eerste prijs
Het lied van Fauré dat we vandaag zingen, Cantique de Jean Racine, is
een geliefde koorklassieker. Het was Fauré’s afstudeerwerk en hij
kreeg er de ‘premier prix’ voor. Vast omdat het prachtige muziek is,
met lyrische, lange melodielijnen, subtiele toonsoortwisselingen en
een rijke harmonie.
11
Darius Milhaud (1892 – 1974)
Darius Milhaud was violist en werd
later componist. Hij studeerde
compositie, harmonie en contrapunt
aan het Conservatorium in Parijs. Hij
had ook een baan als secretaris van
Paul Claudel, die niet alleen dichter
en dramaturg was, maar ook
ambassadeur van Frankrijk in Brazilië.
Vluchten
In 1940 moest Milhaud, vanwege zijn
Joodse afkomst, vluchten voor de
nazis. Met zijn gezin reisde hij naar
de Verenigde Staten, waar hij leraar werd aan het Mills’ College in
Oakland, Californië. Jazzpianist Dave Brubeck was een van zijn
studenten, net als later Burt Bacharach. Milhaud zou het lesgeven tot
1971 volhouden, afwisselend aan Mills en aan het Conservatorium in
Parijs. Om gezondheidsredenen moest hij stoppen. Hij stierf in Genève
op 81-jarige leeftijd.
Veelschrijver
Milhaud was een veelschrijver; hij heeft 443 werken nagelaten.
De meeste zijn nu niet meer zo bekend. Hij liet zich inspireren door
allerlei soorten muziek – van Braziliaans tot jazz. Zijn oeuvre bestaat
uit onder meer opera’s, balletten, orkestwerken, concerten, suites,
sonates, symfonieën, liederen, cantates en filmmuziek. En ook
koorwerken, waarvan u vandaag de Quatrains Valaisans hoort.
Typisch Milhaud aan dit werk: opgewekt, luchtig en lyrisch, kort en
met een heldere en logische vorm.
Gabriel Fauré (1845 – 1924)
Organist, pianist, leraar en één
van de meest vooraanstaande
Franse componisten van zijn
generatie. En, net als zijn vriend
en leermeester Saint-Saëns,
drager van het Grand-Croix de la
Légion d'honneur.
Op de Ecole de Musique
Religieuse van Louis
Niedermeyer in Parijs, waar
Fauré al op z'n negende naartoe
ging, kreeg hij pianoles van Saint-Saëns. Die liet Fauré kennismaken
met de moderne muziek van die tijd: Schumann, Liszt en Wagner.
Erkenning
Na zijn afstuderen werd Fauré organist. Componeren deed hij tijdens
de vakanties, ver weg van Parijs. Erkenning als componist kreeg hij pas
op latere leeftijd, vooral nadat hij in 1905 directeur werd van het
Parijse Conservatorium. Die functie moest hij opgeven wegens
doofheid en slechte gezondheid. Toch componeerde hij fulltime. Hij
tilde de kamermuziek naar een hoger plan. Zijn laatste strijkkwartet (in
e-klein) geldt als meesterwerk door de grote expressiviteit. Je hoort er
verdriet én geluk in. Fauré is daarnaast dé man van de Franse
liedkunst. Beroemd is zijn liederencyclus L’horizon chimérique.
Eerste prijs
Het lied van Fauré dat we vandaag zingen, Cantique de Jean Racine, is
een geliefde koorklassieker. Het was Fauré’s afstudeerwerk en hij
kreeg er de ‘premier prix’ voor. Vast omdat het prachtige muziek is,
met lyrische, lange melodielijnen, subtiele toonsoortwisselingen en
een rijke harmonie.
12
Musici Marc Buijs
Marc Buijs (1965) is dirigent, pianist en
pianodocent. Het Liefdesliederenkoor
dirigeert hij al vanaf de oprichting in 1991.
Hij was toen net een jaar afgestudeerd als
pianist, bij Janine van Meyer aan het
Conservatorium in Arnhem.
Zijn dirigentenscholing kreeg Marc
onder andere tijdens de Kurth Thomas-
directiecursussen aan het Utrechts
Conservatorium en in privélessen
koordirectie bij Rob Vermeulen, Daan Admiraal en Daniël Reuss.
Inmiddels dirigeert Marc meerdere koren in en rond Arnhem: Nieuw
Vrouwenkoor, Sotto Voce en Kamerkoor Nescio.
Master koordirectie
Het concert van het Liefdesliederenkoor in 2013, Ein deutsches
Requiem van Johannes Brahms, was Marcs afstudeerproject voor de
Masteropleiding Koordirectie aan het HKU Utrechts Conservatorium.
In 2014 kreeg Marc zijn masterdiploma.
Mario Castelnuovo-Tedesco (1895-1968) "Mijn diepe drijfveer is altijd
geweest om mijn muziek te
verenigen met poëtische teksten
die mijn belangstelling en
gevoel prikkelden, om de lyriek
ervan tot uitdrukking te
brengen."
Zoon van een Joodse bankier in
Florence, Italië. Tedesco
componeerde al toen hij negen
jaar oud was. Hij studeerde in
1918 als componist af aan het
Conservatorium van Florence.
Hollywood
Toen de fascisten de macht overnamen in Italië, werd Tedesco's
muziek niet meer gespeeld, ook niet op de radio. Net op tijd vluchtte
hij in 1939 met zijn gezin naar Hollywood. Daar kreeg hij een baan bij
Metro-Goldwyn-Mayer als componist van filmmuziek. Later gaf
Tedesco ook les. Met zijn lessen en zijn composities beïnvloedde hij
andere bekende filmcomponisten.
Gitaar
Tedesco keerde nooit meer terug naar Italië en liet een indrukwekkend
oeuvre na bij zijn dood in 1968. Kamermuziek, concerten, opera's,
oratoria, ouvertures, balletten, composities voor piano en voor gitaar,
koorwerken en werken voor zangstem. Tegenwoordig is Castelnuovo-
Tedesco vooral bekend door zijn gitaarcomposities en koorwerken,
waaronder de Romancero Gitano.
13
Musici Marc Buijs
Marc Buijs (1965) is dirigent, pianist en
pianodocent. Het Liefdesliederenkoor
dirigeert hij al vanaf de oprichting in 1991.
Hij was toen net een jaar afgestudeerd als
pianist, bij Janine van Meyer aan het
Conservatorium in Arnhem.
Zijn dirigentenscholing kreeg Marc
onder andere tijdens de Kurth Thomas-
directiecursussen aan het Utrechts
Conservatorium en in privélessen
koordirectie bij Rob Vermeulen, Daan Admiraal en Daniël Reuss.
Inmiddels dirigeert Marc meerdere koren in en rond Arnhem: Nieuw
Vrouwenkoor, Sotto Voce en Kamerkoor Nescio.
Master koordirectie
Het concert van het Liefdesliederenkoor in 2013, Ein deutsches
Requiem van Johannes Brahms, was Marcs afstudeerproject voor de
Masteropleiding Koordirectie aan het HKU Utrechts Conservatorium.
In 2014 kreeg Marc zijn masterdiploma.
Mario Castelnuovo-Tedesco (1895-1968) "Mijn diepe drijfveer is altijd
geweest om mijn muziek te
verenigen met poëtische teksten
die mijn belangstelling en
gevoel prikkelden, om de lyriek
ervan tot uitdrukking te
brengen."
Zoon van een Joodse bankier in
Florence, Italië. Tedesco
componeerde al toen hij negen
jaar oud was. Hij studeerde in
1918 als componist af aan het
Conservatorium van Florence.
Hollywood
Toen de fascisten de macht overnamen in Italië, werd Tedesco's
muziek niet meer gespeeld, ook niet op de radio. Net op tijd vluchtte
hij in 1939 met zijn gezin naar Hollywood. Daar kreeg hij een baan bij
Metro-Goldwyn-Mayer als componist van filmmuziek. Later gaf
Tedesco ook les. Met zijn lessen en zijn composities beïnvloedde hij
andere bekende filmcomponisten.
Gitaar
Tedesco keerde nooit meer terug naar Italië en liet een indrukwekkend
oeuvre na bij zijn dood in 1968. Kamermuziek, concerten, opera's,
oratoria, ouvertures, balletten, composities voor piano en voor gitaar,
koorwerken en werken voor zangstem. Tegenwoordig is Castelnuovo-
Tedesco vooral bekend door zijn gitaarcomposities en koorwerken,
waaronder de Romancero Gitano.
14
Musici Het Liefdesliederenkoor
foto: Eric Vogelaar
Het Liefdesliederenkoor Oosterbeek is een amateurkoor met ambitie
en een grote liefde voor klassieke muziek. In ruim twintig jaar bracht
dirigent Marc Buijs het koor van de Beatles naar Brahms. De lat ligt
elke keer hoger. Dát is ook de ambitie van het Liefdesliederenkoor:
steeds beter worden en de mooiste klassieke en romantische muziek
zingen. Met gevoel, energie en plezier.
Op 22 en 23 november zingen mee:
Sopranen: Eveline Bets, Carla Cramer, Heiltje Deibert, Willy de Klijn,
Wil Korlaar, Maddie de Rijke, Hildegard Ruberg, Dory Vogelaar, Mirjam
Westen.
Alten: Adriënne Bastiaansen, Nisha Eringa, Elleke Fokkema, Catharina
Haverkamp, Ceciel van de Kamp, Susanne Klausch, Yolanda Kluen,
Jeanny Nooren, Margreet Zwarteveen.
Tenoren: Reinier Coenders, Peter van Hemmen, Bram Kluen, Jo
Lucassen, John Tomasawa.
Bassen: Jan Basten, Victor Gijselhart, Dirk Kerkhoven, Aad van der
Steen, Sietze Vellema, Mart Vermeulen, Bart van de Wateringen.
Musici Joost Klein Haneveld
Gitarist Joost Klein Haneveld (48) kreeg zijn opleiding aan het Utrechts Conservatorium, waar hij in 1990 afstudeerde. Hij is klassiek gitarist, maar ook jazzgitarist, docent, arrangeur, componist en tenor. Held Jazzgitarist Pat Metheny is zijn held. "Die kan alles. Hij is vernieuwend, schrijft veel en het is heel toegankelijke muziek. Hij is met niemand te vergelijken." Romantisch en Spaans Joost heeft de Romancero Gitano al
minstens twaalf keer uitgevoerd en begeleidt nu ook het Liefdesliederen-‐koor. "Het is een heel Spaans stuk. Romantisch. En niet iets wat je er eventjes bijdoet. Maar dan blijft het ook leuk. Mijn favoriete stuk is de Saeta in deel 4, bij Christo moreno."
IJzersterk Vakwerk!
15
Musici Het Liefdesliederenkoor
foto: Eric Vogelaar
Het Liefdesliederenkoor Oosterbeek is een amateurkoor met ambitie
en een grote liefde voor klassieke muziek. In ruim twintig jaar bracht
dirigent Marc Buijs het koor van de Beatles naar Brahms. De lat ligt
elke keer hoger. Dát is ook de ambitie van het Liefdesliederenkoor:
steeds beter worden en de mooiste klassieke en romantische muziek
zingen. Met gevoel, energie en plezier.
Op 22 en 23 november zingen mee:
Sopranen: Eveline Bets, Carla Cramer, Heiltje Deibert, Willy de Klijn,
Wil Korlaar, Maddie de Rijke, Hildegard Ruberg, Dory Vogelaar, Mirjam
Westen.
Alten: Adriënne Bastiaansen, Nisha Eringa, Elleke Fokkema, Catharina
Haverkamp, Ceciel van de Kamp, Susanne Klausch, Yolanda Kluen,
Jeanny Nooren, Margreet Zwarteveen.
Tenoren: Reinier Coenders, Peter van Hemmen, Bram Kluen, Jo
Lucassen, John Tomasawa.
Bassen: Jan Basten, Victor Gijselhart, Dirk Kerkhoven, Aad van der
Steen, Sietze Vellema, Mart Vermeulen, Bart van de Wateringen.
Musici Joost Klein Haneveld
Gitarist Joost Klein Haneveld (48) kreeg zijn opleiding aan het Utrechts Conservatorium, waar hij in 1990 afstudeerde. Hij is klassiek gitarist, maar ook jazzgitarist, docent, arrangeur, componist en tenor. Held Jazzgitarist Pat Metheny is zijn held. "Die kan alles. Hij is vernieuwend, schrijft veel en het is heel toegankelijke muziek. Hij is met niemand te vergelijken." Romantisch en Spaans Joost heeft de Romancero Gitano al
minstens twaalf keer uitgevoerd en begeleidt nu ook het Liefdesliederen-‐koor. "Het is een heel Spaans stuk. Romantisch. En niet iets wat je er eventjes bijdoet. Maar dan blijft het ook leuk. Mijn favoriete stuk is de Saeta in deel 4, bij Christo moreno."
IJzersterk Vakwerk!
16
Specialisten in: Fysiotherapie Manuele therapie Dry Needling/Triggerpoints
Kaakfysiotherapie Kinderfysiotherapie Neurorevalidatie ParkinsonNet
Oedeemtherapie Bekkentherapie Medical taping
Bewegen met kanker Sportblessures Valpreventie
Easy Flow Meer bewegen voor ouderen
Pilates Post partum pilates Warmwatergym Zwangerschapszwemmen
Joubertweg 10, 6861 DN Oosterbeek
T 026 - 33 33 009
www.fysiocareoosterbeek.nl
17
Specialisten in: Fysiotherapie Manuele therapie Dry Needling/Triggerpoints
Kaakfysiotherapie Kinderfysiotherapie Neurorevalidatie ParkinsonNet
Oedeemtherapie Bekkentherapie Medical taping
Bewegen met kanker Sportblessures Valpreventie
Easy Flow Meer bewegen voor ouderen
Pilates Post partum pilates Warmwatergym Zwangerschapszwemmen
Joubertweg 10, 6861 DN Oosterbeek
T 026 - 33 33 009
www.fysiocareoosterbeek.nl
18
Calme des nuits – Camille Saint-Saëns
tekst: onbekend
vertaling: Maria Salomons
bron: www.vocoza.nl
Calmes des nuits,
fraîcheurs des soirs,
vaste scintillement des mondes
Grand silence des antres noirs
vous charmez les âmes
profondes.
L'éclat du soleil, la gaité
le bruit plaisent aux plus futiles.
Le poète seul est hanté
par l’amour des choses
tranquilles.
Kalmte der nachten,
koelte van avonden,
weids geflonker van
hemellichamen
De enorme stilte van de donkere
spelonken
diepzinnige geesten verheugen
zich daarin.
De stralende zon, de vrolijkheid
en het lawaai vermaken de
oppervlakkige mensen.
De dichter is slechts gegrepen
door de liefde voor stille zaken.
Les fleurs et les arbres – Camille Saint-Saëns tekst: onbekend
vertaling: Vincent Doek, 2006
bron: www.vocoza.nl
Les fleurs et les arbres
les bronzes, les marbres
les ors, les émaux.
De bloemen en de bomen
al wat van brons, van marmer,
van goud, van email is.
Teksten Salve Regina – Francis Poulenc tekst: (ws) Herman von Reichenau vertaling en bron: www.rkk.nl
Salve, Regina, Mater misericordiae,
vita, dulcedo, et spes nostra, salve.
ad te clamamus exsules filii Evae,
ad te suspiramus, gementes et flentes
in hac lacrimarum valle.
Eia, ergo, advocata nostra, illos tuos
misericordes oculos ad nos converte;
et Iesum, benedictum fructum ventris tui,
nobis post hoc exsilium ostende.
O clemens, O pia, O dulcis Virgo Maria.
Wees gegroet, koningin, moeder van barmhartigheid;
ons leven, onze vreugde en onze hoop, wees gegroet.
Tot u roepen wij, ballingen, kinderen van Eva;
tot u smeken wij, zuchtend en wenend
in dit dal van tranen.
Daarom dan, onze voorspreekster,
sla op ons uw barmhartige ogen;
en toon ons, na deze ballingschap,
Jezus de gezegende vrucht van uw schoot.
O goedertieren, o liefdevolle, o zoete maagd Maria.
19
Calme des nuits – Camille Saint-Saëns
tekst: onbekend
vertaling: Maria Salomons
bron: www.vocoza.nl
Calmes des nuits,
fraîcheurs des soirs,
vaste scintillement des mondes
Grand silence des antres noirs
vous charmez les âmes
profondes.
L'éclat du soleil, la gaité
le bruit plaisent aux plus futiles.
Le poète seul est hanté
par l’amour des choses
tranquilles.
Kalmte der nachten,
koelte van avonden,
weids geflonker van
hemellichamen
De enorme stilte van de donkere
spelonken
diepzinnige geesten verheugen
zich daarin.
De stralende zon, de vrolijkheid
en het lawaai vermaken de
oppervlakkige mensen.
De dichter is slechts gegrepen
door de liefde voor stille zaken.
Les fleurs et les arbres – Camille Saint-Saëns tekst: onbekend
vertaling: Vincent Doek, 2006
bron: www.vocoza.nl
Les fleurs et les arbres
les bronzes, les marbres
les ors, les émaux.
De bloemen en de bomen
al wat van brons, van marmer,
van goud, van email is.
Teksten Salve Regina – Francis Poulenc tekst: (ws) Herman von Reichenau vertaling en bron: www.rkk.nl
Salve, Regina, Mater misericordiae,
vita, dulcedo, et spes nostra, salve.
ad te clamamus exsules filii Evae,
ad te suspiramus, gementes et flentes
in hac lacrimarum valle.
Eia, ergo, advocata nostra, illos tuos
misericordes oculos ad nos converte;
et Iesum, benedictum fructum ventris tui,
nobis post hoc exsilium ostende.
O clemens, O pia, O dulcis Virgo Maria.
Wees gegroet, koningin, moeder van barmhartigheid;
ons leven, onze vreugde en onze hoop, wees gegroet.
Tot u roepen wij, ballingen, kinderen van Eva;
tot u smeken wij, zuchtend en wenend
in dit dal van tranen.
Daarom dan, onze voorspreekster,
sla op ons uw barmhartige ogen;
en toon ons, na deze ballingschap,
Jezus de gezegende vrucht van uw schoot.
O goedertieren, o liefdevolle, o zoete maagd Maria.
20
Woord gelijk aan de Allerhoogste!
Onze enige hoop, eeuwige dag,
wij verbreken de vredige stilte van de nacht,
Goddelijke Heiland, richt uw blik op ons.
Verspreid over ons het vuur van uw machtige genade,
Dat de hele onderwereld vlucht bij de klank van uw stem,
Neem de slaap weg van een smachtende ziel,
Die haar brengt tot het vergeten van uw wetten!
O Christus, wees dit trouwe volk gunstig gezind
Dat om u te zegenen bijeen is gekomen,
Ontvang de gezangen die het aanbiedt tot uw onsterfelijke glorie,
Dat het terug moge keren vol van uw gaven.
Quatrains Valaisans – Darius Milhaud tekst: Rainer Maria Rilke
vertaling: Hans Leenders
bron: onbekend
Pays, arrêté à mi-chemin Pays, arrêté à mi-chemin
entre la terre et les cieux,
aux voies d’eau et d’airain,
doux et dur, jeune et vieux,
Land, halverwege gelegen
tussen de aarde en de hemelen,
met wegen van water en brons,
zacht en hard, jong en oud,
comme une offrande levée
vers d’accueillantes mains,
beau pays achevé,
chaud comme le pain!
als een opgeheven gave
naar verwelkomende handen,
mooi, onberispelijk land,
warm als het brood!
La mer, les fontaines
les monts et les plaines
consolent nos maux
Nature éternelle
Tu sembles plus belle
Au sein des douleurs,
et lart nous domines,
sa flamme illumine
le rire et les pleurs.
De zee, de fonteinen,
de bergen en de vlakten
verzachten onze pijn, ons
verdriet.
Eeuwigdurende natuur,
jij lijkt mooier
te midden van de pijn,
en de kunst overheerst ons,
haar vuur verlicht
de lach en de traan.
Cantique de Jean Racine – Gabriel Fauré tekst: Jean Racine
vertaling: onbekend
bron: www.nl.wikipedia.org
Verbe égal au Très-Haut
Notre unique espérance, jour éternel
De la paisible nuit nous rompons le silence,
Divin Sauveur, jette sur nous les yeux.
Répands sur nous le feu de ta grâce puissante,
Que tout l'enfer fuie au son de ta voix,
Dissipe le sommeil d'une âme languissante
Qui la conduit à l'oubli de tes lois!
O Christ sois favorable à ce peuple fidèle,
Pour te bénir maintenant rassemblé ;
Reçois les chants qu'il offre à ta gloire immortelle,
Et de tes dons qu'il retourne comblé.
21
Woord gelijk aan de Allerhoogste!
Onze enige hoop, eeuwige dag,
wij verbreken de vredige stilte van de nacht,
Goddelijke Heiland, richt uw blik op ons.
Verspreid over ons het vuur van uw machtige genade,
Dat de hele onderwereld vlucht bij de klank van uw stem,
Neem de slaap weg van een smachtende ziel,
Die haar brengt tot het vergeten van uw wetten!
O Christus, wees dit trouwe volk gunstig gezind
Dat om u te zegenen bijeen is gekomen,
Ontvang de gezangen die het aanbiedt tot uw onsterfelijke glorie,
Dat het terug moge keren vol van uw gaven.
Quatrains Valaisans – Darius Milhaud tekst: Rainer Maria Rilke
vertaling: Hans Leenders
bron: onbekend
Pays, arrêté à mi-chemin Pays, arrêté à mi-chemin
entre la terre et les cieux,
aux voies d’eau et d’airain,
doux et dur, jeune et vieux,
Land, halverwege gelegen
tussen de aarde en de hemelen,
met wegen van water en brons,
zacht en hard, jong en oud,
comme une offrande levée
vers d’accueillantes mains,
beau pays achevé,
chaud comme le pain!
als een opgeheven gave
naar verwelkomende handen,
mooi, onberispelijk land,
warm als het brood!
La mer, les fontaines
les monts et les plaines
consolent nos maux
Nature éternelle
Tu sembles plus belle
Au sein des douleurs,
et lart nous domines,
sa flamme illumine
le rire et les pleurs.
De zee, de fonteinen,
de bergen en de vlakten
verzachten onze pijn, ons
verdriet.
Eeuwigdurende natuur,
jij lijkt mooier
te midden van de pijn,
en de kunst overheerst ons,
haar vuur verlicht
de lach en de traan.
Cantique de Jean Racine – Gabriel Fauré tekst: Jean Racine
vertaling: onbekend
bron: www.nl.wikipedia.org
Verbe égal au Très-Haut
Notre unique espérance, jour éternel
De la paisible nuit nous rompons le silence,
Divin Sauveur, jette sur nous les yeux.
Répands sur nous le feu de ta grâce puissante,
Que tout l'enfer fuie au son de ta voix,
Dissipe le sommeil d'une âme languissante
Qui la conduit à l'oubli de tes lois!
O Christ sois favorable à ce peuple fidèle,
Pour te bénir maintenant rassemblé ;
Reçois les chants qu'il offre à ta gloire immortelle,
Et de tes dons qu'il retourne comblé.
22
cette verdure soumise
qui par un long effort,
donne la grappe prise
entre nous et les morts.
het gewillige groen tevoorschijn,
dat, na een langdurige
inspanning,
de tros voortbrengt die wortel
geschoten heeft
tussen ons en de dood.
Chemin qui ne mènent nulle part
Chemins qui ne mènent
nulle part
entre deux prés,
que l’on dirait avec art
de leur but détournés
qui souvent n’ont devant
eux rien d’autre en face
que le pur espace
et la saison.
Wegen die nergens naar toe
leiden
tussen twee weiden,
waarvan men op geschikte wijze
zou kunnen zeggen, met een
vreemd doel,
wegen, die vaak slechts
pure ruimte
en het seizoen
voor ogen hebben.
Beau Papillon
Beau papillon près du sol
à l’attentive nature
montrant les enluminures
de son livre de vol.
Mooie vlinder dicht bij de aarde
met een oplettende natuur
die ons de verluchtingen toont
van zijn vluchtboek
Un autre se ferme au bord
de la fleur q’on respire:
ce n’est pas le moment de lire
et tant d’autres encor,
Een andere sluit zich
op de bloem die we ademen:
dit is niet het moment om te
lezen.
En nog zoveel andere,
Rose de lumière Rose de lumière,
Un mur qui s’effrite.
mais sur la pente de la colline
cette fleur(*) qui, haute, hésite
dans son geste de Proserpine
Beaucoup d’ombre entre sans
doute
dans la sève de cette vigne:
et ce trop de clarté qui trépigne
audessus d’elle,
trompe la route.
*Milhaud: fêlure
Roos van licht,
een muur die verbrokkelt,
maar op de glooiing van de
heuvel,
deze bloem(*), die, hooggelegen,
aarzelt richting Proserpina.
Veel schaduw dringt ongetwijfeld
binnen
in het sap van de wijnstok:
en dit teveel aan licht, dat op
haar neersijpelt,
maakt de weg bedrieglijk.
*Milhaud: scheur
L’année tourne L’année tourne au tour du pivot
de la constance paysanne;
La Vierge et Sainte Anne
disent chacune leur mot.
D’autres paroles s’ajoutent
plus anciennes encor,
elles bénissent toutes
et de la terre sort
Het jaar draait om zijn spil
met een boerse standvastigheid;
de Maagd en de Heilige Anna
spreken elk hun woord.
Andere woorden voegen zich
bij nog oudere,
zij allen zegenen
en uit het land komt
23
cette verdure soumise
qui par un long effort,
donne la grappe prise
entre nous et les morts.
het gewillige groen tevoorschijn,
dat, na een langdurige
inspanning,
de tros voortbrengt die wortel
geschoten heeft
tussen ons en de dood.
Chemin qui ne mènent nulle part
Chemins qui ne mènent
nulle part
entre deux prés,
que l’on dirait avec art
de leur but détournés
qui souvent n’ont devant
eux rien d’autre en face
que le pur espace
et la saison.
Wegen die nergens naar toe
leiden
tussen twee weiden,
waarvan men op geschikte wijze
zou kunnen zeggen, met een
vreemd doel,
wegen, die vaak slechts
pure ruimte
en het seizoen
voor ogen hebben.
Beau Papillon
Beau papillon près du sol
à l’attentive nature
montrant les enluminures
de son livre de vol.
Mooie vlinder dicht bij de aarde
met een oplettende natuur
die ons de verluchtingen toont
van zijn vluchtboek
Un autre se ferme au bord
de la fleur q’on respire:
ce n’est pas le moment de lire
et tant d’autres encor,
Een andere sluit zich
op de bloem die we ademen:
dit is niet het moment om te
lezen.
En nog zoveel andere,
Rose de lumière Rose de lumière,
Un mur qui s’effrite.
mais sur la pente de la colline
cette fleur(*) qui, haute, hésite
dans son geste de Proserpine
Beaucoup d’ombre entre sans
doute
dans la sève de cette vigne:
et ce trop de clarté qui trépigne
audessus d’elle,
trompe la route.
*Milhaud: fêlure
Roos van licht,
een muur die verbrokkelt,
maar op de glooiing van de
heuvel,
deze bloem(*), die, hooggelegen,
aarzelt richting Proserpina.
Veel schaduw dringt ongetwijfeld
binnen
in het sap van de wijnstok:
en dit teveel aan licht, dat op
haar neersijpelt,
maakt de weg bedrieglijk.
*Milhaud: scheur
L’année tourne L’année tourne au tour du pivot
de la constance paysanne;
La Vierge et Sainte Anne
disent chacune leur mot.
D’autres paroles s’ajoutent
plus anciennes encor,
elles bénissent toutes
et de la terre sort
Het jaar draait om zijn spil
met een boerse standvastigheid;
de Maagd en de Heilige Anna
spreken elk hun woord.
Andere woorden voegen zich
bij nog oudere,
zij allen zegenen
en uit het land komt
24
Los dos ríos de Granada
uno llanto y otro sangre.
De twee rivieren van Granada,
de ene huilt, de andere bloedt
¡Ay, amor,
que se fue por el aire!
Para los barcos de vela,
Sevilla tiene un camino;
por el agua de Granada
sólo reman los suspiros.
¡Ay, amor,
que se fue y no vino!
Guadalquivir, alta torre
y viento en los naranjales.
Dauro y Genil, torrecillas
muertas sobre los estanques.
¡Ay, amor,
que se fue por el aire!
¡Quién dirá que el agua lleva
un fuego fatuo de gritos!
¡Ay, amor,
que se fue y no vino!
Lleva azahar, lleva olivas,
Andalucía, a tus mares.
¡Ay, amor,
que se fue por el aire!
Ay, liefde
die verdween door de lucht!
Sevilla biedt doorgang
aan schepen met zeilen;
over Granada's water
roeien enkel zuchten.
Ay, liefde
die verdween en niet terugkwam!
Guadalquivir, hoge toren,
en wind door de
sinaasappelgaarden.
Dauro en Genil, torentjes,
dood boven de vijvers.
Ay, liefde
die verdween door de lucht!
Wie zal zeggen dat het water
een dwaallicht van kreten draagt!
Ay , liefde
die verdween en niet terugkwam!
Het draagt oranjebloesem en
olijven naar je zeeën, Andalusië.
Ay, liefde
die verdween door de lucht!
de menus bleus s’éparpillent,
flottants en voletants
comme de bleues brindilles
d’une lettre d’amour au vent
d’une lettre déchirée
q’on était en train de faire
pendant que la destinataire
hésitait à l’entrée.
kleine blauwtjes verspreiden zich,
drijvend en fladderend
gelijk blauwe twijgjes
van een liefdesbrief in de wind,
van een verscheurde brief
welke men bezig was te maken,
terwijl de ontvanger
twijfelt bij de entree.
Romancero Gitano – Mario Castelnuovo-Tedescotekst: Federico García Lorca
(gedichten uit de 'Poema del Cante Jondo')
vertaling: 2009 Bart Vonck
bron: uitgeverij Atheneum, Polak en van Gennep
Baladilla de los tres ríos
A Salvador Quintero
El río Guadalquivir
va entre naranjos y olivos
Los dos ríos de Granada
bajan de la nieve al trigo.
¡Ay, amor,
que se fue y no vino!
El río Guadalquivir
tiene las barbas granates.
Kleine ballade van de drie rivieren Voor Salvador Quintero
De Guadalquivir
stroomt tussen
sinaasappelgaarden en olijven.
De twee rivieren van Granada
dalen van sneeuw naar graan.
Ay, liefde
die verdween en niet terugkwam!
De Guadalquivir
heeft granaatrode baarden.
25
Los dos ríos de Granada
uno llanto y otro sangre.
De twee rivieren van Granada,
de ene huilt, de andere bloedt
¡Ay, amor,
que se fue por el aire!
Para los barcos de vela,
Sevilla tiene un camino;
por el agua de Granada
sólo reman los suspiros.
¡Ay, amor,
que se fue y no vino!
Guadalquivir, alta torre
y viento en los naranjales.
Dauro y Genil, torrecillas
muertas sobre los estanques.
¡Ay, amor,
que se fue por el aire!
¡Quién dirá que el agua lleva
un fuego fatuo de gritos!
¡Ay, amor,
que se fue y no vino!
Lleva azahar, lleva olivas,
Andalucía, a tus mares.
¡Ay, amor,
que se fue por el aire!
Ay, liefde
die verdween door de lucht!
Sevilla biedt doorgang
aan schepen met zeilen;
over Granada's water
roeien enkel zuchten.
Ay, liefde
die verdween en niet terugkwam!
Guadalquivir, hoge toren,
en wind door de
sinaasappelgaarden.
Dauro en Genil, torentjes,
dood boven de vijvers.
Ay, liefde
die verdween door de lucht!
Wie zal zeggen dat het water
een dwaallicht van kreten draagt!
Ay , liefde
die verdween en niet terugkwam!
Het draagt oranjebloesem en
olijven naar je zeeën, Andalusië.
Ay, liefde
die verdween door de lucht!
de menus bleus s’éparpillent,
flottants en voletants
comme de bleues brindilles
d’une lettre d’amour au vent
d’une lettre déchirée
q’on était en train de faire
pendant que la destinataire
hésitait à l’entrée.
kleine blauwtjes verspreiden zich,
drijvend en fladderend
gelijk blauwe twijgjes
van een liefdesbrief in de wind,
van een verscheurde brief
welke men bezig was te maken,
terwijl de ontvanger
twijfelt bij de entree.
Romancero Gitano – Mario Castelnuovo-Tedescotekst: Federico García Lorca
(gedichten uit de 'Poema del Cante Jondo')
vertaling: 2009 Bart Vonck
bron: uitgeverij Atheneum, Polak en van Gennep
Baladilla de los tres ríos
A Salvador Quintero
El río Guadalquivir
va entre naranjos y olivos
Los dos ríos de Granada
bajan de la nieve al trigo.
¡Ay, amor,
que se fue y no vino!
El río Guadalquivir
tiene las barbas granates.
Kleine ballade van de drie rivieren Voor Salvador Quintero
De Guadalquivir
stroomt tussen
sinaasappelgaarden en olijven.
De twee rivieren van Granada
dalen van sneeuw naar graan.
Ay, liefde
die verdween en niet terugkwam!
De Guadalquivir
heeft granaatrode baarden.
26
Puñal El puñal
entra en el corazón,
como la reja del arado
en el yermo.
No.
No me lo claves.
No.
El puñal,
como un rayo de sol,
incendia las terribles
hondonadas.
No.
No me lo claves.
No.
Dolk De dolk
dringt in het hart
als een ploegschaar
in braakland
Nee.
Doorsteek me niet.
Nee.
De dolk
steekt als een zonnepriem
de verschrikkelijke
ravijnen in brand.
Nee.
Doorsteek me niet.
Nee.
Procesión
Por la calleja vienen
extraños unicornios.
¿De qué campo,
de qué bosque mitológico?
Más cerca,
ya parecen astrónomos.
Fantásticos Merlines
y el Ecce Homo,
Durandarte encantado.
Orlando furioso.
Processie
Door het steegje komen
vreemde eenhoorns.
Van welke akker,
uit welk mythologisch bos?
Dichterbij
lijken het wel astronomen.
Fantastische Merlijnen
en de Ecce Homo
een betoverde Durandarte.
Een razende Roeland.
La guitarra
Empieza el llanto
de la guitarra.
Se rompen las copas
de la madrugada.
Empieza el llanto
de la guitarra.
Es inútil callarla.
Es imposible
callarla.
Llora monótona
como llora el agua,
como llora el viento
sobre la nevada
Es imposible
callarla,
Llora por cosas
lejanas.
Arena del Sur caliente
que pide camelias blancas.
Llora flecha sin blanco,
la tarde sin mañana,
y el primer pájaro muerto
sobre la rama
¡Oh guitarra!
Corazón malherido
por cinco espadas.
De gitaar De klaagzang van de gitaar
vangt aan.
De bekers van de ochtend
breken.
De klaagzang van de gitaar
vangt aan.
Hem smoren
is zinloos.
Hem smoren
is onmogelijk.
Hij huilt eentonig-
zo huilt ook water.
zo huilt ook wind
over de sneeuwvlakte.
Hem smoren
is onmogelijk.
Hij huilt om
verre dingen.
Heet zand uit het zuiden
snakt naar witte camelia's.
Hij huilt pijl zonder doel,
avond zonder ochtend
en de eerste vogel dood
op de tak.
O gitaar!
Hart door vijf zwaarden
zwaar gewond.
27
Puñal El puñal
entra en el corazón,
como la reja del arado
en el yermo.
No.
No me lo claves.
No.
El puñal,
como un rayo de sol,
incendia las terribles
hondonadas.
No.
No me lo claves.
No.
Dolk De dolk
dringt in het hart
als een ploegschaar
in braakland
Nee.
Doorsteek me niet.
Nee.
De dolk
steekt als een zonnepriem
de verschrikkelijke
ravijnen in brand.
Nee.
Doorsteek me niet.
Nee.
Procesión
Por la calleja vienen
extraños unicornios.
¿De qué campo,
de qué bosque mitológico?
Más cerca,
ya parecen astrónomos.
Fantásticos Merlines
y el Ecce Homo,
Durandarte encantado.
Orlando furioso.
Processie
Door het steegje komen
vreemde eenhoorns.
Van welke akker,
uit welk mythologisch bos?
Dichterbij
lijken het wel astronomen.
Fantastische Merlijnen
en de Ecce Homo
een betoverde Durandarte.
Een razende Roeland.
La guitarra
Empieza el llanto
de la guitarra.
Se rompen las copas
de la madrugada.
Empieza el llanto
de la guitarra.
Es inútil callarla.
Es imposible
callarla.
Llora monótona
como llora el agua,
como llora el viento
sobre la nevada
Es imposible
callarla,
Llora por cosas
lejanas.
Arena del Sur caliente
que pide camelias blancas.
Llora flecha sin blanco,
la tarde sin mañana,
y el primer pájaro muerto
sobre la rama
¡Oh guitarra!
Corazón malherido
por cinco espadas.
De gitaar De klaagzang van de gitaar
vangt aan.
De bekers van de ochtend
breken.
De klaagzang van de gitaar
vangt aan.
Hem smoren
is zinloos.
Hem smoren
is onmogelijk.
Hij huilt eentonig-
zo huilt ook water.
zo huilt ook wind
over de sneeuwvlakte.
Hem smoren
is onmogelijk.
Hij huilt om
verre dingen.
Heet zand uit het zuiden
snakt naar witte camelia's.
Hij huilt pijl zonder doel,
avond zonder ochtend
en de eerste vogel dood
op de tak.
O gitaar!
Hart door vijf zwaarden
zwaar gewond.
28
Memento
Cuando yo me muera
enterradme con mi guitarra
bajo la arena.
Cuando yo me muera,
entre los naranjos
y la hierbabuena.
Cuando yo me muera,
enterradme, si queréis,
en una veleta.
¡Cuando yo me muera!
Memento Wanneer ik sterf
begraaf me dan met mijn gitaar
onder het zand.
Wanneer ik sterf
tussen sinaasappelbomen
en munt,
Wanneer ik sterf
begraaf me dan, alstublieft,
op een windwijzer.
Wanneer ik sterf!
Baile La Carmen está bailando
por las calles de Sevilla.
Tiene blancos los cabellos
y brillantes las pupilas.
¡Niñas,
corred las cortinas!
En su cabeza se enrosca
una serpiente amarilla,
y va soñando en el baile
con galanes de otros días.
Dans Carmen is aan het dansen
door de straten van Sevilla.
Met haren wit
en fonkelende ogen.
Meisjes,
doe de gordijnen dicht!
Op haar hoofd kronkelt
een gele slang,
en ze droomt dat ze danst
met vroegere vrijers.
Paso Virgen con miriñaque,
virgen de la Soledad,
abierta como un inmenso
tulipán.
En tu barco de luces
vas por la alta marea
de la ciudad,
entre saetas turbias
y estrellas de cristal.
Virgen con miriñaque
tú vas
por el río de la calle,
!hasta el mar!
Processiebeeld Maagd met hoepelrok,
Maagd van Eenzaamheid,
open als een onmetelijke
tulp.
Op je lichtende schip
vaar je door het hoogwater
van de stad,
tussen wazige saeta's
en kristalsterren.
Maagd met hoepelrok
jij vaart
door de straatrivier
tot in de zee!
Saeta Cristo moreno
pasa
de lirio de Judea
a clavel de España.
¡Miradlo, por dónde viene!
De España.
Cielo limpio y oscuro,
tierra tostada,
y cauces donde corre
muy lenta el agua.
Cristo moreno,
con las guedejas quemadas,
los pómulos salientes
y las pupilas blancas.
¡Miradlo, por dónde va!
Saeta De donkere Christus
verandert
van lelie van Judea
in anjer van Spanje.
Kijk, daar komt hij!
Uit Spanje.
Heldere en donkere hemel,
verschroeide aarde
en beddingen waarin
zo traag het water stroomt.
De donkere Christus,
met verbrande lokken,
hoge jukbeenderen
en witte pupillen.
Kijk daar gaat hij!
29
Memento
Cuando yo me muera
enterradme con mi guitarra
bajo la arena.
Cuando yo me muera,
entre los naranjos
y la hierbabuena.
Cuando yo me muera,
enterradme, si queréis,
en una veleta.
¡Cuando yo me muera!
Memento Wanneer ik sterf
begraaf me dan met mijn gitaar
onder het zand.
Wanneer ik sterf
tussen sinaasappelbomen
en munt,
Wanneer ik sterf
begraaf me dan, alstublieft,
op een windwijzer.
Wanneer ik sterf!
Baile La Carmen está bailando
por las calles de Sevilla.
Tiene blancos los cabellos
y brillantes las pupilas.
¡Niñas,
corred las cortinas!
En su cabeza se enrosca
una serpiente amarilla,
y va soñando en el baile
con galanes de otros días.
Dans Carmen is aan het dansen
door de straten van Sevilla.
Met haren wit
en fonkelende ogen.
Meisjes,
doe de gordijnen dicht!
Op haar hoofd kronkelt
een gele slang,
en ze droomt dat ze danst
met vroegere vrijers.
Paso Virgen con miriñaque,
virgen de la Soledad,
abierta como un inmenso
tulipán.
En tu barco de luces
vas por la alta marea
de la ciudad,
entre saetas turbias
y estrellas de cristal.
Virgen con miriñaque
tú vas
por el río de la calle,
!hasta el mar!
Processiebeeld Maagd met hoepelrok,
Maagd van Eenzaamheid,
open als een onmetelijke
tulp.
Op je lichtende schip
vaar je door het hoogwater
van de stad,
tussen wazige saeta's
en kristalsterren.
Maagd met hoepelrok
jij vaart
door de straatrivier
tot in de zee!
Saeta Cristo moreno
pasa
de lirio de Judea
a clavel de España.
¡Miradlo, por dónde viene!
De España.
Cielo limpio y oscuro,
tierra tostada,
y cauces donde corre
muy lenta el agua.
Cristo moreno,
con las guedejas quemadas,
los pómulos salientes
y las pupilas blancas.
¡Miradlo, por dónde va!
Saeta De donkere Christus
verandert
van lelie van Judea
in anjer van Spanje.
Kijk, daar komt hij!
Uit Spanje.
Heldere en donkere hemel,
verschroeide aarde
en beddingen waarin
zo traag het water stroomt.
De donkere Christus,
met verbrande lokken,
hoge jukbeenderen
en witte pupillen.
Kijk daar gaat hij!
30
Het Liefdesliederenkoor zoekt tenoren (en andere nieuwe leden)
Dit zijn onze tenoren. We zijn trots op ze. Maar ze hebben een
nadeel: het zijn er te weinig! Het Liefdesliederenkoor is daarom hard
op zoek naar nieuwe tenoren. En ook naar andere nieuwe leden: alten,
sopranen en bassen. Koorervaring is niet per se noodzakelijk, wel
moet je een goede stem hebben en noten kunnen lezen.
Dus: heb je zin in zingen in een ambitieus maar toch gezellig koor?
Of ken je iemand die dat misschien zou willen? Kom langs, proef de
sfeer en zing mee. Je bent van harte welkom!
Meer weten? Kijk op www.liefdesliederenkoor.nl voor alle informatie.
¡Niñas,
corred las cortinas!
Las calles están desiertas
y en los fondos se adivinan,
corazones andaluces
buscando viejas espinas.
¡Niñas,
corred las cortinas!
Meisjes,
doe de gordijnen dicht!
De straten liggen verlaten,
en in de verte verloren
zoeken Andalusische harten
oude doornen.
Meisjes,
doe de gordijnen dicht!
Crótalo Crótalo.
Crótalo.
Crótalo.
Escarabajo sonoro.
En la araña
de la mano
rizas el aire
cálido,
y te ahogas en tu trino
de palo.
Crótalo.
Crótalo.
Crótalo.
Escarabajo sonoro.
Castagnet Castagnet.
Castagnet.
Castagnet.
Klinkende kever.
In het web
van de hand
golf je de warme
lucht,
en je verdrinkt in je triller
van hardhout.
Castagnet.
Castagnet.
Castagnet.
Klinkende kever.
31
Het Liefdesliederenkoor zoekt tenoren (en andere nieuwe leden)
Dit zijn onze tenoren. We zijn trots op ze. Maar ze hebben een
nadeel: het zijn er te weinig! Het Liefdesliederenkoor is daarom hard
op zoek naar nieuwe tenoren. En ook naar andere nieuwe leden: alten,
sopranen en bassen. Koorervaring is niet per se noodzakelijk, wel
moet je een goede stem hebben en noten kunnen lezen.
Dus: heb je zin in zingen in een ambitieus maar toch gezellig koor?
Of ken je iemand die dat misschien zou willen? Kom langs, proef de
sfeer en zing mee. Je bent van harte welkom!
Meer weten? Kijk op www.liefdesliederenkoor.nl voor alle informatie.
¡Niñas,
corred las cortinas!
Las calles están desiertas
y en los fondos se adivinan,
corazones andaluces
buscando viejas espinas.
¡Niñas,
corred las cortinas!
Meisjes,
doe de gordijnen dicht!
De straten liggen verlaten,
en in de verte verloren
zoeken Andalusische harten
oude doornen.
Meisjes,
doe de gordijnen dicht!
Crótalo Crótalo.
Crótalo.
Crótalo.
Escarabajo sonoro.
En la araña
de la mano
rizas el aire
cálido,
y te ahogas en tu trino
de palo.
Crótalo.
Crótalo.
Crótalo.
Escarabajo sonoro.
Castagnet Castagnet.
Castagnet.
Castagnet.
Klinkende kever.
In het web
van de hand
golf je de warme
lucht,
en je verdrinkt in je triller
van hardhout.
Castagnet.
Castagnet.
Castagnet.
Klinkende kever.
32
Primeur: wat wordt ons volgende concert?
Het Liefdesliederenkoor heeft opnieuw een ambitieus plan. Dat mogen
we nu alvast verklappen. Dus speciaal voor u, bezoekers van ons
Romancero-concert, een primeur: begin 2016 zingen we de Mis in
C-klein van Wolfgang Amadeus Mozart! Met extra groot koor,
kamerorkest en solisten. Net als bij Ein deutsches Requiem van Brahms
willen we daar een memorabel, fantastisch concert van maken.
Wordt u ook Vriend of donateur? Voor zo'n concert zijn Vrienden en donateurs meer dan welkom.
Bent u enthousiast over onze concerten en wilt u het Liefdesliederen-
koor steunen? We nodigen u graag uit om Vriend of donateur van het
Liefdesliederenkoor te worden. Dat kan al voor 25 euro per jaar.
Voor aanmelden of meer informatie: www.liefdesliederenkoor.nl.
Wij maken uw leven aangenamer
Scootmobielen - Rollators -
Sta-op-stoelen - ADL Hulpmiddelen
Toilet&Douche - Bedden&toebehoren
Matrassen/dekbedovertrekken
Telefonie - Wellness - Rolstoelen
Service, Kwaliteit,
Ophaaldienst,
Bezorgen, Monteren.
Utrechtseweg 84, Oosterbeek
026-333 76 37
www.keijzer-comfortwinkel.nl
info@keijzer-comfortwinkel
Voor alle leeftijden!
Met dank aan…onze Vrienden en donateurs
Graag bedanken we de Vrienden van
het koor voor hun bijdragen. Zij zijn
onze trouwste fans.
Ook bedanken we de Praktijk voor
Fysiotherapie Van der Toolen in
Bennekom, die ons als donateur
steunt.
33
Primeur: wat wordt ons volgende concert?
Het Liefdesliederenkoor heeft opnieuw een ambitieus plan. Dat mogen
we nu alvast verklappen. Dus speciaal voor u, bezoekers van ons
Romancero-concert, een primeur: begin 2016 zingen we de Mis in
C-klein van Wolfgang Amadeus Mozart! Met extra groot koor,
kamerorkest en solisten. Net als bij Ein deutsches Requiem van Brahms
willen we daar een memorabel, fantastisch concert van maken.
Wordt u ook Vriend of donateur? Voor zo'n concert zijn Vrienden en donateurs meer dan welkom.
Bent u enthousiast over onze concerten en wilt u het Liefdesliederen-
koor steunen? We nodigen u graag uit om Vriend of donateur van het
Liefdesliederenkoor te worden. Dat kan al voor 25 euro per jaar.
Voor aanmelden of meer informatie: www.liefdesliederenkoor.nl.
Wij maken uw leven aangenamer
Scootmobielen - Rollators -
Sta-op-stoelen - ADL Hulpmiddelen
Toilet&Douche - Bedden&toebehoren
Matrassen/dekbedovertrekken
Telefonie - Wellness - Rolstoelen
Service, Kwaliteit,
Ophaaldienst,
Bezorgen, Monteren.
Utrechtseweg 84, Oosterbeek
026-333 76 37
www.keijzer-comfortwinkel.nl
info@keijzer-comfortwinkel
Voor alle leeftijden!
Met dank aan…onze Vrienden en donateurs
Graag bedanken we de Vrienden van
het koor voor hun bijdragen. Zij zijn
onze trouwste fans.
Ook bedanken we de Praktijk voor
Fysiotherapie Van der Toolen in
Bennekom, die ons als donateur
steunt.
34
Voor een heerlijkepannenkoek of één van
de vele anderegerechten heten wiju van harte welkom!
Pannenkoekrestaurant en Bed & Breakfast
De Oude Herbergh
Utrechtseweg 245, Oosterbeek T 026 - 333 32 74www.oudeherbergh-oosterbeek.nl, [email protected]
10%
KORTING
OP KOFFIE
EN THEE
KORTINGSBON
Met deze bon ontvangt u 10% korting op koffi e en thee.
ColofonConcept, tekst, opmaak:
Eveline Bets tekst & publiciteit - www.tekstvanbets.nl
Coverontwerp: Jo Lucassen
Drukklare pdf: Saskia Zwerver, Zwerver Grafische vormgeving
Drukwerk: Drukzo.nl
© Liefdesliederenkoor Oosterbeek - november 2014
ColofonConcept, tekst, opmaak:
Eveline Bets tekst & publiciteit - www.tekstvanbets.nl
Coverontwerp: Jo Lucassen
Drukklare pdf: Saskia Zwerver, Zwerver Grafische vormgeving
Drukwerk: Drukzo.nl
© Liefdesliederenkoor Oosterbeek - november 2014
Voor een heerlijkepannenkoek of één van
de vele anderegerechten heten wiju van harte welkom!
Pannenkoekrestaurant en Bed & Breakfast
De Oude Herbergh
Utrechtseweg 245, Oosterbeek T 026 - 333 32 74www.oudeherbergh-oosterbeek.nl, [email protected]
10%
KORTING
OP KOFFIE
EN THEE
KORTINGSBON
Met deze bon ontvangt u 10% korting op koffi e en thee.
ColofonConcept, tekst, opmaak:
Eveline Bets tekst & publiciteit - www.tekstvanbets.nl
Coverontwerp: Jo Lucassen
Drukklare pdf: Saskia Zwerver, Zwerver Grafische vormgeving
Drukwerk: Drukzo.nl
© Liefdesliederenkoor Oosterbeek - november 2014
ColofonConcept, tekst, opmaak:
Eveline Bets tekst & publiciteit - www.tekstvanbets.nl
Coverontwerp: Jo Lucassen
Drukklare pdf: Saskia Zwerver, Zwerver Grafische vormgeving
Drukwerk: Drukzo.nl
© Liefdesliederenkoor Oosterbeek - november 2014
