36
PIERRE & MARBRE STEEN & MARMER & ACTUALITE / ACTUEEL La pierre naturelle promue! Natuursteen gelauwerd ACTUALITE / ACTUEEL Stone Expo 2012 s’offre un relooking Stone Expo 2012 krijgt facelift FUNERAIRE / FUNERAIRE SECTOR PATRIMOINE FUNERAIRE FUNERAIR ERFGOED PÉRIODIQUE TRIMESTRIEL ÉDITÉ PAR LA FÉDÉRATION BELGE DES ENTREPRENEURS DE LA PIERRE NATURELLE DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT UITGEGEVEN DOOR DE BELGISCHE FEDERATIE VAN AANNEMERS VAN NATUURSTEENBEWERKING MARS/ MAART 2011 -1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 Sabine PiedBoeuf - Rue du Lombard 34-42 • BE-1000 Bruxelles P00 8512 BUREAU DE DÉPOT : NSC 4099 LIÈGE X BELTRAMI FOURNISSEUR À COURTRAI POUR LE NOORDBRUG ET POUR LE IJZERKAAI BELTRAMI LEVERDE DE OMGEVINGSAANLEG IN KORTRIJK, NOORDBRUG EN IJZERKAAI

P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

PIERRE & MARBRESTEEN & MARMER&

ACTUALITE / ACTUEELLa pierre naturelle promue!Natuursteen gelauwerd

ACTUALITE / ACTUEELStone Expo 2012 s’offre un relookingStone Expo 2012 krijgt facelift

fUnErAIrE / fUnErAIrE SECTOrPATRIMOINE FUNERAIREFUNERAIR ERFGOED

périodique trimestriel édité par la fédération belge des entrepreneurs de la pierre naturelledriemaandelijks tijdschrift uitgegeven door de belgische federatie van aannemers van natuursteenbewerking

Mars/Maart 2011 -1

BELGIQUE-BELGIEPP

LIEGE XBC.31230

Sabine PiedBoeuf - Rue du Lombard 34-42 • BE-1000 BruxellesP00 8512

bureau de dépot : nsc 4099 liège x

BELTRAMI fouRnIssEuR à CouRTRAI pouR LE nooRdBRug ET pouR LE IjzERkAAIBELTRAMI LEvERdE dE oMgEvIngsAAnLEg In koRTRIjk, nooRdBRug En IjzERkAAI

Page 2: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

bouwbedrijf - maart 2011www.confederatiebouw.be

10

Doe ook meeZe zijn reeds ingeschreven. En u?Abc Chassis, Arkana, Avicon Building Project Partners, Bedrijf Splendid, Cobelba, Concept’ Eco Energy,

Dauvister Energie Renouvelable, Depret, Dumobil, Etib, Immofer, Lofting Group, Pellikaan Bouwbedrijf, Picard

Construct, Jean Convents, Sibomat, Sunswitch, Thermilux, Vandewalle bouwgroep, Wansart Construction, Wust.

zondag 15 mei 2011

www.openwervendag.be

Page 3: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

2011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 3

EdITOrIAL / editoriaal

Un des articles du numéro de notre revue que vous avez dans les mains a pour titre : « Deux pathologies spécifiques à la pierre naturelle. »Force est de constater que le climat actuel de notre (ex)pays nous inciterait plutôt à nous inquiéter des pathologies de notre monde politique.Mais bien qu’il faille aussi constater que si l’éventail des sujets actuellement débattus peut se résumer à savoir dans quelle langue nos politiciens vont désormais s’enguirlander, il n’est jamais fait mention, dans ces discussions, du problème des importations de certains produits étrangers, notamment asiatiques. Car en effet, il ne se passe pas de semaine qu’un article ou l’autre, trop discrètement sans doute, dans la presse écrite, orale ou visuelle, ne mentionne un problème de qualité, parfois carrément inquiétant, dans les domaines alimentaire, vestimentaire, artistique, récréatif ou autre.Ce serait évidemment fatuité de notre part d’imaginer que la modestie de la diffusion de notre revue pourrait alerter le monde politique des vraiment graves problèmes. Mais si personne ne dit jamais rien …

C.B.

Elders in dit blad leest u een artikel onder de titel « Natuursteen: twee specifieke pathologieën”.Gezien het huidige klimaat in ons (ex)land zouden we ons eigenlijk nog meer zorgen moeten maken over de pathologieën in onze politieke wereld.Wij stellen ook vast dat de besprekingen die momenteel aan de gang zijn in wezen gaan over de vraag in welke taal onze politici voortaan elkaar de huid vol zullen schelden, maar ook dat er in die discussies nooit sprake is van het probleem van de import van sommige buitenlandse producten, meer bepaald Aziatische. Er gaat nochtans geen week voorbij zonder dat de geschreven, gesproken of visuele pers geen bericht geeft (misschien niet nadrukkelijk genoeg) over een of ander, soms ronduit onrustwekkend, kwaliteitsprobleem in de sector voeding, kleding, kunst, ontspanning, enz. Het zou natuurlijk nogal verwaand zijn te denken dat wij met dit blad en haar beperkte verspreiding de politieke wereld bewust zullen maken van de ernst van deze problemen.Maar als er nooit iemand iets zegt…

C.B.

SOMMAIrE / InHOUd

ArCHITECTUrE / ArCHITECTUUrBELTRAMI fournisseur à Courtrai pour le Noordbrug et pour le IjzerkaaiBELTRAMI leverde de omgevingsaanleg in Kortrijk. Noordbrug en Ijzerkaai

ACTUALITE / ACTUEELStone Expo 2012 s’offre un relookingStone Expo 2012 krijgt facelift

fUnErAIrE / fUnErAIrE SECTOrPatrimoine funéraireFunerair erfgoed

bIbLIOTHEqUE / b IbL IOTHEEkAspects du Travail de la Pierre en France et en Belgique de l’Antiquité à nos jours.Aspecten van de Natuursteenbewerking in Frankrijk en België van de Oudheid tot nu.

bIbLIOgrApHIE / b IbL IOgrAfIELes Livres d’Expéditions d’un Marbrier de Beaumont-Rance

(1769-1784).De expeditieboeken van een marmerbewerker uit Beaumont-Rance (1769-1784).

TECHnIqUE / TECHnIEkDeux pathologies spécifiques à la pierre naturelle Natuursteen : twee specifieke pathologieën

TrIbUnE / TrIbUnEN’oubliez pas de déclarer vos chantiers !Vergeet niet uw werf te melden !

TrIbUnE / TrIbUnEPlafonds fiscaux 2011 Fiscale plafonds voor 2011

ACTUALITE / ACTUEELWorldSkills London 2011 !WorldSkills London 2011 !

bIbLIOTHEqUE / b IbL IOTHEEkNotre sélectionOnze keuze

ACTUALITE / ACTUEELFebenat présente ses deux nouveaux membresFebenat stelt twee nieuwe leden voor

ACTUALITE / ACTUEELFormation spécifique à la réception technique des pierres bleuesSpecifieke opleiding over de technische keuring van blauwe steen

TrIbUnE / TrIbUnEBelgian senior consultants Belgian senior consultants

ACTUALITE / ACTUEELLa pierre naturelle promue!Natuursteen gelauwerd

ACTUALITE / ACTUEELLe succès de BATIBOUWSucces van BATIBOUW

04

06

08

11

12

29

16

18

20

24

28

30

32

26

22

Publication trimestrielle éditée par la Fédération Belge des Entrepreneurs de la Pierre Naturelle et Febenat / Driemaandelijks tijdschrift uitgegeven door de Belgishe Federatie van Aannemers van Natuur-steenbewerking en Febenat :Rue du Lombardstraat 34-42 .B-1000 Bruxelles/BrusselT +32(0)2 545 57 58 . F +32(0)2 513 24 [email protected]@[email protected]@febenat.be

En collaboration avec/ In samenwerking met Pierres et Marbres de Wallonie asbl / vzwRue des Pieds d’Alouette 11 .5100 NaninneT +32(81) 227 664 . F +32(81) 745 762

Editeur responsable / Verantwoordelijke uitgever : S. Piedboeuf, Rue du Lombardstraat 34-42, B-1000 Bruxelles/BrusselComité de rédaction / RedactiecomitéC.Bonhomme - N.Carpentier - R.De Battice - D.De Haen - G. Legein - S.Piedboeuf - Fr. TourneurCoordination / CoördinatieS. PiedboeufMise en page / Lay outADPRESSImpression / DrukADPRESS Tél +32(0)4 230 33 20Rue du Charbonnage, 7aB-4100 Seraingwww.adpress.be

Lid I MembreConfederatie BouwConfédération Construction

nOS AnnOnCEUrS / Onze adverteerders

Page 4: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

4 pierre & marbre - steen & marmer - 2011 / 1

Collaboration en Flandres Occidentale pour la réalisation de projets de construction et d’aménagements à Courtrai.

Le Ministre flamand de la Mobilité et de travaux publics Madame Hilde Crevits a inauguré officiellement, le samedi 16 octobre dernier, le ‘pont du Nord’ qui enjambe la Lys à Courtrai. Lors de cette inauguration, étaient aussi présents : le Ministre de la Justice Stefaan De Clerck, le Bourgmestre de Courtrai Lieven Lybeer, l’administrateur délégué des voies navigables Monsieur Leo Clinckers et le parlementaire flamand Carl Decaluwé. La construction de ce pont à haubans est une des parties importantes des travaux d’aménagement de la Lys. Le pont du Nord étant terminé, les travaux de démolition de pont de Buda peuvent maintenant débuter. Une fois ce pont totalement détruit, les limites de hauteur ne seront plus en vigueur et les bateaux ayant un gabarit de 1.350 tonnes pourront à nouveau naviguer via le centre de Courtrai. Ce nouveau pont a coûté 5 millions d’euros.

Deux spécialistes de la construction de Harelbeke ont travaillé de concert dans le cadre de projets d’aménagements pour le K de Courtrai, le Noordbrug et le Reepkaai. Beltrami et Stadsbader, deux sociétés de renom dans le secteur de la construction, ont étroitement collaboré pour la réalisation de différents projets de pavage à Courtrai. Beltrami en tant que spécialiste de la pierre naturelle et Stadsbader en tant que professionnel de la pose de ce matériau. Pour l’aménagement des abords extérieurs autour de K à Courtrai, à savoir le Veemarkt, la Wijngaardstraat et la St Janspoort, le choix s’est porté sur différentes pierres naturelles asiatiques.

Le projet de recouvrement aux abords du Reepkaai a été réalisé en Pepperino Dark, un granit chinois, également fourni par la Société Beltrami. Le projet le plus spectaculaire est sans aucun doute le Noordbrug, véritable œuvre d’art architectural élaboré par le bureau d’étude et d’architecture Greisch.

Pour ce faire, Beltrami a livré / - 2 500 m² de basalte chinois pour le pont et ses environs. Cette pierre, l’Oriental Basalt, robuste et polyvalente, a été utilisée en différents formats pour la réalisation de pavés, de marches et de bancs. La plus grande superficie de ce basalte se situe au niveau du parking, sous la forme de pavés de 9 x 9 cm.Le placement de cette pierre a été confié à un expert en la matière : la société Stadsbader. La difficulté de ce projet ne doit pas être sous-estimée, en effet, la pose des pavés sur une pente a été un véritable exploit.

West-Vlaams teamwork voor omgevingsaanleg Kortrijk

Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits heeft op zaterdag 16 oktober 2010 de nieuwe Noordbrug over de Leie in Kortrijk officieel geopend. Dat gebeurde samen met o.m. justitieminister Stefaan De Clerck, burgemeester Lieven Lybeer van Kortrijk, gedelegeerd bestuurder Leo Clinckers van Waterwegen & Zeekanaal en Vlaams parlementslid Carl Decaluwé. De bouw van deze tuikabelbrug is een belangrijk onderdeel van de Leiewerken. Nu de Noordbrug open is, kan de afbraak van de Budabrug beginnen. Eenmaal die brug is afgebroken, valt de hoogtebeperking weg en kunnen schepen van 1.350 ton door het centrum van Kortrijk varen. De nieuwe Noordbrug heeft 5 miljoen EUR gekost.

Twee bouwspecialisten uit Harelbeke sloegen de handen in elkaar om de buitenaanleg rond K in Kortrijk, Noordbrug en IJzerkaai, tot in de puntjes te verzorgen. Beltrami en Stadsbader, beide gerenommeerde ondernemingen uit de bouwsector, werken intens samen tijdens de aanleg van diverse bestratingsprojecten in Kortrijk. Beltrami als natuursteenspecialist en Stadsbader als verantwoordelijke voor de professionele plaatsing.Voor de buitenaanleg rond K in Kortrijk, nl. de Veemarkt, Wijngaardstraat en St.- Janspoort werd geopteerd voor verschillende Oosterse natuurstenen.

Ook het bestratingsproject rond de IJzerkaai werd uitgevoerd in natuursteen van Beltrami, nl. Pepperino Dark, een Chinese graniet. Het meest spectaculaire project is zonder twijfel de Noordbrug, een heus architecturaal kunstwerk van de hand van studie –en architectenbureau Greisch. Beltrami leverde +/- 2 500 m² Chinese basalt voor de brug- en omgevingsaanleg. Deze slijtvaste en veelzijdige natuursteen, Oriental basalt, werd in verschillende afmetingen en toepassingen verwerkt. Van kasseien tot traptreden en zitbanken. De grootste hoeveelheid basalt bevindt zich op de parking, onder de vorm van kasseien in formaat 9 cm bij 9 cm. De plaatsing van deze natuursteen werd toevertrouwd aan expert ter zake, Stadsbader. Een niet te onderschatten project, het plaatsen van de kasseien op een hellend vlak was een waar huzarenstuk.

BELTRAMI fouRnIssEuR à CouRTRAI pouR LE nooRdBRug ET pouR LE IjzERkAAIBELTRAMI LEvERdE dE oMgEvIngsAAnLEg In koRTRIjk. nooRdBRug En IjzERkAAI

ArCHITECTUrE / ArCHITECTUUr

Page 5: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

2011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 5

Ce projet prestigieux constitue une belle référence pour ces deux fournisseurs qui, de ce fait, renforcent leur position sur ce type de marché.

Oriental Basalt:Un basalte à fond de couleur gris foncé, légèrement nuancé sans fossile apparent.Caractéristiques:Masse volumique apparente (CSTC-rapport): 2.612 kg/m³ Résistance à la compression (CSTC-rapport): 79,3 N/mm² Résistance à la flexion (CSTC-rapport): 31,9 N/mm² Usure (Amsler- CSTC-rapport): 1,04 mm/1000mUsure (Capon- CSTC-rapport): 16,42 mm Porosité (CSTC-rapport): 5,9 vol%

Pepperino Dark (autres noms: Kobra, Dark Grey, New Jasberg Palladio Light, Shangai Grey)Une diorite compacte grise mi-foncée avec parfois des concentrations minéraux gris foncé à noir. La pierre a une granulométrie fine, sans pores visibles.Caractéristiques:Masse volumique apparente (CSTC-rapport): 2805 kg/m³Résistance à la compression (CSTC-rapport): 273,7 N/mm² Résistance à la flexion (CSTC-rapport): 26,6 N/mm² Usure (Amsler- CSTC-rapport): 0,70 mm/1000mUsure (Capon- CSTC-rapport): 18,99 mmPorosité (CSTC-rapport): 0,50 vol% Résistance à la glissance (BS 7976-2:2002 Pendule): sec: 70humide (appuyé sur un surface égale): 58

Dit prestigieuze project vormt een mooie referentie voor beide leveranciers die zo hun positie op de projectmarkt weten te verstevigen.

Oriental Basalt:Een basalt met een donkergrijze achtergrond met lichte kleurnuances, zonder duidelijk waarneembare fossielen.Kenmerken:Schijnbare volumieke massa (WTCB-proefrapport): 2.612 kg/m³ Druksterkte (WTCB-proefrapport): 79,3 N/mm² Buigtreksterkte (WTCB-proefrapport): 31,9 N/mm² Slijtsterkte (Amsler-WTCB-proefrapport): 1,04 mm/1000mSlijtsterkte (Capon-WTCB-proefrapport): 16,42 mm Porositeit (WTCB-proefrapport): 5,9 vol%

Pepperino Dark: (Andere benamingen: Kobra, Dark Grey, New Jasberg Palladio Light, Shangai Grey)Een compacte dioriet met een middelgrijze basiskleur en zwarte mineraalconcentraties. De steen heeft een fijne granulometrie zonder zichtbare poriën.Kenmerken:Schijnbare volumieke massa (WTCB-proefrapport): 2805 kg/m³Druksterkte (WTCB-proefrapport): 273,7 N/mm² Buigtreksterkte (WTCB-proefrapport): 26,6 N/mm² Slijtsterkte (Amsler-WTCB-proefrapport): 0,70 mm/1000mSlijtsterkte (Capon-WTCB-proefrapport): 18,99 mmPorositeit (WTCB-proefrapport): 0,50 vol% Slipweerstand (BS 7976-2:2002 Pendulum):droog: 70nat (getest op een gevlamd oppervlak): 58

Page 6: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

6 pierre & marbre - steen & marmer - 2011 / 1

L’année prochaine se tiendra la quatrième édition de la biennale Stone Expo. Du 21 au 23 janvier 2012, entrepreneurs, architectes, détaillants et tailleurs de pierre se retrouveront à Flanders expo pour découvrir un aperçu de l’offre du secteur. L’organisateur Artexis Exhibitions a développé un nouveau concept qui fera du salon Stone Expo la référence absolue du secteur : une plateforme permettant aux professionnels de la pierre de découvrir, de comparer et de toucher les différentes sortes de pierres naturelles, de céramiques, de quartz composites et de machines spécialisées.

Flashback sur la dernière édition

En 2010, Artexis, spécialisé dans l’organisation de salons, a repris les rênes de Stone Expo, ouvrant par là même de nouvelles perspectives. En effet, le salon a non seulement connu une augmentation de sa superficie, mais également du nombre de ses visiteurs étrangers. L’année dernière, les Hollandais sont venus en masse, ainsi que les professionnels du secteur français, italien et allemand. Une évolution qui a bien évidemment séduit les exposants présents dont le degré de satisfaction quant au nombre de visiteurs et à la qualité des contacts noués a atteint une moyenne de 8 sur 10. Une base solide sur laquelle les organisateurs comptent bien s’appuyer dans le futur pour faire mieux encore.

le stone expo nouveau est arrivé

Stone Expo souhaite proposer un aperçu complet et équilibré du secteur de la pierre naturelle, de la céramique et du quartz composite. C’est pourquoi, à partir de 2012 et en se basant sur une signalétique spécifique, le salon sera segmenté, proposant une zone par marché. Il y aura donc un espace où l’on pourra découvrir tous les types de pierres naturelles, une partie entièrement dédiée aux carrelages en céramique et une zone pour les machines, les outils et les accessoires spécialisés.

Volgend jaar is de tweejaarlijkse vakbeurs Stone Expo aan zijn vierde editie toe. Van 21 tot 23 januari 2012 kunnen aannemers, architecten, detailhandelaars en natuursteenbewerkers opnieuw in Flanders expo terecht voor een overzicht van wat de sector te bieden heeft. Organisator Artexis Exhibitions werkte een nieuw concept uit dat van Stone Expo het ultieme beursplatform voor de sector maakt. Een plaats waar vakmensen allerlei soorten natuursteen, keramiek, kwartscomposiet - en de machines om deze te bewerken – kunnen ontdekken, bekijken en zelfs aanraken.

Flashback naar de vorige editie

Stone Expo werd in 2010 voor het eerst georganiseerd door beurzenspecialist Artexis. Deze impuls creëerde nieuwe perspectieven voor Stone Expo: de vakbeurs groeide in oppervlakte en kreeg ook meer buitenlandse bezoekers over de vloer. Vooral Nederlanders vonden de weg naar Flanders expo, maar het vakevenement trok ook de aandacht van professionelen uit Frankrijk, Italië en Duitsland. Een evolutie die de meeste exposanten absoluut kon bekoren. In een peiling naar hun tevredenheid over het aantal bezoekers en de kwaliteit van de gelegde contacten gaven ze een gemiddelde score van 8 op 10. Een solide basis waarop de organisatoren nu willen verder bouwen.

le nouveau stone expo est arrivé

Stone Expo wil een volledig en vooral evenwichtig overzicht bieden van de sector van natuursteen, keramiek en kwartscomposiet. Daarom wordt de beursvloer vanaf 2012 gesegmenteerd. Elk aspect van de markt krijgt zijn eigen zone, met aangepaste signalisatie die bezoekers doorheen de beurs moet leiden. Zo is er een zone waar je alle soorten natuursteen ontdekt, een gedeelte dat volledig gewijd is aan keramische tegels en een aparte zone voor gespecialiseerde machines, gereedschappen en toebehoren.

ACTUALITE / ACTUEEL

sTonE Expo 2012 s’offRE un RELookIngLE sEuL sALon pRofEssIonnEL du BEnELux ConsACRé à LA pIERRE nATuRELLE, à LA CéRAMIquE ET Au quARTz CoMposITE , quI offRE unE pLATEfoRME IdéALE pouR LE sECTEuR

sTonE Expo 2012 kRIjgT fACELIfTEnIgE vAkBEuRs In dE BEnELux ovER nATuuRsTEEn, kERAMIEk En kwARTsCoMposIET woRdT hET uLTIEME pLATfoRM vooR dE sECToR

Page 7: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

2011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 7

En outre, le « Trend & Sample Bank », banc d’ échantillons grandeur nature situé au centre du salon, permettra aux visiteurs de toucher et de comparer les dernières nouveautés en matière de pierres naturelles et de céramiques. Les exposants proposant des stèles pourront également présenter leurs modèles dans la « Serenity Zone ». Enfin, dans le « Walloon Village », vous retrouverez le berceau de la pierre naturelle belge.

un nouveau look pour un nouveau concept

Pour compléter la cure de jouvence qu’a suivie Stone Expo, le salon professionnel s’offre un nouveau look avec un logo moderne et représentatif :

La plateforme du marché du BeneluxEn 2010, Stone Expo a attiré encore davantage de visiteurs internationaux et il ne fait aucun doute que cette tendance se répètera l’année prochaine. En 2012, Stone Expo sera le seul et unique salon professionnel pour ce secteur dans le Benelux. Stone Expo est donc la référence absolue pour les belges et les hollandais qui souhaitent découvrir de leurs propres yeux les dernières nouveautés en matière de pierres naturelles, de céramiques, de quartz composites et d’accessoires spécialisés.

inForMation pratiQue

Date: du samedi 21 au lundi 23 janvier 2012Lieu: Flanders expo, hall 1 Maaltekouter 1, 9051 GandOrganisation: Artexis Exhibitions Maaltekouter 1, B-9051 Gent [email protected] d’entrée: L’accès au salon est gratuit pour les visiteurs après pré-enregistrement sur www.stone-expo.be. Stone Expo ne s’adresse qu’aux professionnels du secteur.Catalogue : Disponible gratuitement à l’entrée. Website: www.stone-expo.beE-mail: [email protected]

Op een centrale plaats komt er een ‘Trend & Sample Bank’, waar je als bezoeker stalen van de nieuwste natuursteen- en keramiektrends kan bekijken, betasten en vergelijken. Voor exposanten die ook grafzerken aanbieden komt er een aparte ‘Serenity Zone’, waar ze enkele demonstratiestukken presenteren. In de ‘Walloon Village’ vind je de bakermat van de Belgische natuursteen verzameld in een ‘beursdorp’.

Frisse look voor nieuw concept

De verjongingskuur die Stone Expo onderging is niet compleet zonder een hippe outfit. Daarom kreeg de vakbeurs een nieuw, modern logo dat helemaal voor zichzelf spreekt:

Het platform voor de Benelux-marktIn 2010 was het al duidelijk dat Stone Expo steeds meer buitenlandse bezoekers aantrekt. Die trend wordt volgend jaar wellicht voortgezet. In 2012 is Stone Expo de enige vakbeurs in de Benelux voor deze sector. Voor Belgen en Nederlanders die de nieuwste producten in natuursteen-, keramiek, kwartscomposiet en toebehoren met eigen ogen willen zien is het dus het ultieme beursplatform.

praktische inFo

Datum: 21 t.e.m. 23 januari 2012Plaats: Flanders expo, hal 1 Maaltekouter 1, 9051 GentOrganisatie: Artexis Exhibitions Maaltekouter 1 B-9051 Gent [email protected]: De toegang is gratis na voorregistratie op www.stone-expo.be. Stone Expo richt zich enkel tot professionelen uit de sector.Website: www.stone-expo.beE-mail: [email protected]

L’extraction de la roche ornementale demande un savoir-faire qui ne s’improvise pas. Conjuguant respect de la tradition et audace technologique, les Carrières de la Pierre Bleue Belge extraient, scient et façonnent la pierre bleue de Belgique sur leurs deux sites d’exploitation renommés, les Carrières Gauthier & Wincqz fondées en 1668 et la Carrière du Clypot fondée en 1898.

Les Carrières de la Pierre Bleue Belge S.A., votre partenaire.

1, CHEMIN DES CARRIÈRES - B-7063 SOIGNIES+32(0)67346800 - [email protected]

www.pierrebleuebelge.be

LA PIERRE BLEUE BELGE

authentique durable

surprenante

ann 75x261 FR.indd 1 4/7/08 1:48:48 PM

Page 8: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

8 pierre & marbre - steen & marmer - 2011 / 1

Largement diffusée ces 10 et 11 février, lors du Salon des mandataires (Wex, Marche en Famenne), la fiche suivante a pour but de rappeler de façon synthétique tant aux gestionnaires locaux qu’aux entrepreneurs actifs dans les cimetières wallons les grands principes qui formant charpente au Décret du 09 mars 2009, tout en rappelant l’existence des procédures et des partenaires régionaux désormais actifs pour l’encadrement de cette matière particulière.

La philosophie de ce Décret est neuve puisqu’elle implique la responsabilisation de tous les intervenants dans les cimetières, qu’ils soient communaux, professionnels, historiens ou particuliers. Il est plus que jamais temps de mettre les sites en conformité légale et que chacun des intervenants le fasse avec son savoir-faire. En effet, les nouvelles obligations structurelles (parcelle des étoiles) ou le rappel des anciennes qui ne furent jamais installées (zones d’inhumation des urnes, ossuaires, etc.) offrent un réel créneau pour les praticiens, tant architectes qu’entrepreneurs de la pierre. Une connaissance de ces notions mais aussi leur respect pourraient donc garantir à ces champs professionnels un véritable rôle dans la gestion dynamique des sites funéraires wallons, tant en termes de conseils que de réalisations intéressantes.

UNE FICHE DU PATRIMOINE FUNéRAIRE, POUR RéSUMER L’ENSEMBLEAu premier février 2010 est entré en vigueur le décret du 09 mars 2009 portant sur la matière des Funérailles et sépultures en Région wallonne. La matière, développée en collaboration transversale entre les DGO4, DGO5 et DGO1, s’inscrit dans une volonté de rétablir ou d’actualiser la gestion des sites funéraires, fortement délaissée depuis plusieurs décennies. Alliant les principes de gestion contemporaine et de préservation des caractéristiques historiques/patrimoniales propres à chaque site, cette gestion dynamique permet aux communes de retrouver une véritable capacité d’action sur leurs cimetières, tout en rétablissant des attitudes de gestion spatiale et économique.

1. Matières Quatre axes peuvent être relevés dans lesquels se répartissent les nouveautés à mettre en place par les gestionnaires communaux : 1. axe gestionnaireUniformisation des durées concessionnaires à 30 ans maximum, renouvelableRétablissement des cartographies des sites et des registresAffichage des anciennes concessions à perpétuité pour lesquelles aucune trace de renouvellement n’a été conservéeObligation de posséder, par cimetières, un ossuaire défini tel un « monument communal mémoriel fermé »Obligation, pour toute extension, réaffectation de cimetière ou création de nouveaux sites, d’élaborer une réflexion urbanistique et d’usage encadrée par le Gouverneur provincial et guidée par les instances régionales 2. axe cinéraire- Rappel de l’obligation de disposer, dans chaque cimetière, de trois

structures cinéraires :

De nota hieronder werd overvloedig verspreid tijdens het Salon des Mandataires (Wex, Marche en Famenne) van 10 tot 11 februari 2010 om de plaatselijke beheerders en aannemers die actief zijn op Waalse kerkhoven, op synthetische wijze, te appelleren aan de principes die de basis vormen van het Decreet van 09 maart 2009. Zo worden de bestaande procedures en de regionale partners die verantwoordelijk zijn voor de omkadering van deze specifieke materie nog eens op een rijtje gezet. De filosofie van dit Decreet is nieuw vanwege het verantwoordelijkheidsgevoel dat het insluit voor iedereen die met het kerkhof te maken heeft, zowel gemeenteverantwoordelijken, vakmensen, historici, als particulieren. Het is hoog tijd dat de sites in overeenstemming worden gebracht met de wetgeving en dat elke betrokkene daartoe zijn kennis gebruikt. De nieuwe structurele verplichtingen (perceel voor foetussen) of de herinnering aan oude niet nageleefde verplichtingen (zone voor het begraven van as, knekelhuizen, enz.) scheppen immers veel mogelijkheden voor mensen uit de praktijk, architecten en aannemers van natuursteenbewerking. De kennis van deze grondbeginselen en het respect hiervoor moeten er dus voor zorgen dat deze beroepen een rol kunnen spelen in het dynamisch beheer van de Waalse begraafplaatsen, zowel op gebied van adviesverlening als voor interessante realisaties.

EEN NOTA VAN HET FUNERAIR ERFgOED OM ALLES SAMEN TE VATTENOp 1 februari 2010 is het decreet van 09 maart 2009 op de Begraafplaatsen en lijkbezorging van het Waalse Gewest van kracht geworden. De bepalingen werden vastgelegd in transversale samenwerking tussen de DGO4, DGO5 en DGO1 en zijn gericht op een betere of nieuwere aanpak van het beheer van de begraafplaatsen dat sinds meerdere decennia fel werd verwaarloosd. Door het behoud van de historische/patrimoniale kenmerken eigen aan elke site op te nemen in de principes van het hedendaags beheer, biedt deze dynamische aanpak aan de gemeentes reële kansen om acties te ondernemen voor hun kerkhoven. Ook worden hierdoor de bestuursgewoonten wat betreft ruimte en economie hersteld.

1. inhoudDe nieuwigheden die de gemeentebeheerders op gang moeten brengen kunnen opgesplitst worden in vier hoofdbrokken:

1. BeheerGelijkstelling van de concessie duurtijden op 30 jaar maximum, met mogelijkheid tot hernieuwingHerstel van de cartografie van de sites en registersBekendmaking van oude altijddurende concessies waarvan elk spoor van hernieuwing ontbreektVerplichte aanwezigheid op elke begraafplaats van een omschreven knekelhuis zoals « een gesloten gemeentelijk herdenkingsmonument » Verplichting om bij elke uitbreiding, herbestemming van het kerkhof of creatie van nieuwe sites, een stedenbouwkundige beschouwing en gebruikstoelichting op te maken onder leiding van de provinciegouverneur en gestuurd door de gewestelijke instellingen.

fUnErAIrE / fUnErAIrE SECTOr

pATRIMoInE funERAIREfunERAIR ERfgoEd

1

Page 9: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

- columbarium- aire de dispersion- aire d’inhumation des urnes (pleine terre et caveaux)- Mise en valeur qualitative des structures cinéraires communales3. axe identitaire- Obligation de marquer les ossuaires et les aires de dispersion d’une stèle

mémorielle- Possibilité de répondre favorablement aux demandes de communautés

spécifiques (musulmans)- Obligation de créer au moins une parcelle des étoiles (fœtus) sur le

territoire de la commune (parcelle de dispersion spécifique et zone d’inhumation en pleine terre ou en caveau).

4. axe patrimonial- Obligation de disposer d’une autorisation du SPW pour l’élimination de

toute sépulture antérieure à 1945- Obligation de dresser une liste des sépultures d’importance historique

locale pour chaque cimetière de la commune

2. procédures et partenaires régionaux Liste des sépultures d’importance historique localesLes sépultures d’intérêt historique ou patrimonial doivent être inventoriées dans chaque site pour le premier février 2015. La liste sera adressée à la Cellule de gestion du Patrimoine funéraire (Dir. de l’Urbanisme et de l’Architecture) de la DGO4.Il est important de développer les synergies entre les pouvoirs communaux et les historiens ou les cercles d’histoires locaux.Demande d’autorisation pour l’élimination de sépultures antérieures à 1945Lors de la reprise communale de toute sépulture antérieure à 1945, les gestionnaires locaux doivent obtenir une autorisation du SPW (Cellule de gestion du Patrimoine funéraire) afin de déterminer de l’avenir de la tombe. La fiche type, disponible en annexe du Décret, est accessible sur le site des Pouvoirs locaux, onglet « funérailles et sépultures » (http://pouvoirslocaux.wallonie.be).Procédure d’avant-projet pour la création, l’extension et la réaffectation des sitesPour tous dossiers de ce type, Le projet doit être adressé en quatre exemplaires au Gouverneur provincial qui redistribue cette demande d’avis aux instances régionales concernées.Endéans les 90 jours, le Gouverneur provincial rassemble les avis et les transmet à la commune, laquelle modifie son projet en conséquence et peut dès lors l’adresser au Fonctionnaire délégué pour l’obtention des permis. Procédure pour tous travaux dans les sites classésTous les travaux en sites classés doivent être soumis au Fonctionnaire délégué.

2. begraafplaats- Rappel van de verplichting om in elke begraafplaats drie structuren voor de

bestemming van de as te voorzien: - columbarium- verstrooiingsweide- ruimte voor het begraven van urnen (volle grond en grafkelders)- Goede benadrukking van de gemeentelijke bestemmingsmogelijkheden

voor de as3. Identificatie - Verplichting om knekelhuizen en verstrooiingsplaatsen aan te geven met

een gedenksteen - Mogelijkheid om goed gevolg te geven aan verzoeken van specifieke

gemeenschappen (muzelmannen)- Verplichting om op het grondgebied van de gemeente minstens een perceel voor

doodgeboren kinderen (foetussen) te voorzien (specifiek verstrooiingsperceel en zone voor begraving in volle grond of in een grafkelder)

4. erfgoed- Verplicht bezit van een vergunning van het SPW ( Waalse erfgoeddienst) voor

het verwijderen van elk grafmonument daterend van de periode vóór 1945.- Verplichting om voor elk gemeentekerkhof een lijst op te maken van de

grafmonumenten van lokaal historische waarde.

2. procedures en regionale partnersLijst van de grafmonumenten van lokaal historische waarde Grafmonumenten van lokaal historische waarde moeten tegen 1 februari 2015 geïnventariseerd zijn. De lijst dient overgemaakt aan : Cellule de gestion du Patrimoine funéraire (Dir. de l’Urbanisme et de l’Architecture) de la DGO4 .Het is belangrijk een synergie tussen de gemeentelijke overheid en de plaatselijke historici of verenigingen voor lokale geschiedenis (Heemkundige Kringen) tot stand te brengen.Vergunningsaanvraag voor het verwijderen van grafmonumenten daterend uit de periode vóór 1945Voor het verwijderen van een grafmonument gebouwd vóór 1945 hebben de plaatselijke beheerders toestemming nodig van het SPW (Cellule de gestion du Patrimoine funéraire) om te bepalen wat ermee zal gebeuren. Het typeformulier en het Decreet zelf zijn beschikbaar op de website van de lokale besturen : « funérailles et sépultures » (http://pouvoirslocaux.wallonie.be).Procedure voorontwerp voor de oprichting, uitbreiding en herbestemming van de sitesVoor elk soortgelijk dossier, dient een voorontwerp, in vier exemplaren, ingediend bij de provinciegouverneur die deze adviesaanvraag verdeelt onder de betrokken regionale instellingen. De provinciegouverneur verzamelt de adviezen binnen de 90 dagen en maakt ze daarna over aan de gemeente die haar ontwerp, indien nodig, zal aanpassen.

2011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 9

De aanleg van knekelhuizen is een duidelijk teken dat de beheersdynamiek op gang gebracht door het SPW de lokale beheerders echt heeft aangesproken. Enkele beelden zullen deze woorden kracht bijzetten; 1. Realisatie van een knekelhuis door herbestemming van een grafkelder die opnieuw eigendom van de gemeente was geworden. De verbouwing gebeurde met materialen gerecupereerd uit het puin van grafmonumenten.2. Realisatie van een knekelhuis door herbestemming van een verlaten grafkelder en verbouwd met gerecupereerde materialen.3. Realisatie van een knekelhuis door herbestemming van de grafkelder van een ingestorte grafkapel en verbouwd met oude materialen uit het kapelletje.4. grafkapel verbouwd tot gemeentelijk knekelhuis5. Realisatie van een knekelhuis door herbestemming van een monument dat opnieuw eigendom van de gemeente was geworden. De ingang vooraan is bedekt met grind.

La pratique des ossuaires est un excellent indice que le mouvement de gestion dynamique mis en place par le SPW a un réel impact sur les gestionnaires locaux. Quelques exemples illustreront ce propos.1. Ossuaire réalisé par la réaffectation d’un caveau revenu en propriété communale et aménagé par récupération de matériaux sur des sépultures en ruine.2. Ossuaire réalisé par réaffectation d’un caveau abandonné et aménagé par récupération de matériaux.3. Ossuaire réalisé par la réaffectation du caveau d’une chapelle funéraire effondrée et aménagé avec les matériaux de l’édicule. 4. Chapelle funéraire réaffectée en ossuaire communal.5. Ossuaire réalisé par la réaffectation d’un monument revenu en propriété communale. L’accès par l’avant est désormais camouflé par du gravier.

2 3

Page 10: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

10 pierre & marbre - steen & marmer - 2011 / 1

en het daarna kan opzenden naar de ambtenaar die verantwoordelijk is voor de vergunningen. Uivoering van werken op beschermde sitesDe verantwoordelijke ambtenaar dient geraadpleegd over alle werkzaamheden op beschermde sites.

3. hulpmiddelenA. Cellule de gestion du Patrimoine funéraireDe cel voor het beheer van het grafpatrimonium, opgericht op 1 januari 2002, is afhankelijk van het bestuur voor urbanisme en architectuur van de DGO4 en vormt een transversale samenwerking met het Departement van het erfgoed (DGO4), DGO5 (departement wetgeving voor lokale besturen en toekomstgerichtheid) en de DGO1 (Departement gesubsidieerde infrastructuren). Men is er vertrouwd met de materie door het onderzoek dat het gedaan heeft naar de toestand van de sites, het beheer van deze sites en het erfgoed. De cel omkadert, geeft advies en begeleidt de plaatselijke verantwoordelijken.Contactadressen: [email protected] [email protected]. DGO4-DGO5Bij het afronden van het eerste Waalse decreet in verband met begraafplaatsen en lijkbezorging werd een tweespan DGO4 en DGO5 gevormd tussen de Cel voor het beheer van het grafpatrimonium en de juridische tak van de lokale overheden om de toepassing van de besluitvorming te begeleiden en het conform maken van de kerkhoven op te volgen. Gemeentebeheerders die geconfronteerd worden met de juridische kant van het beheer van hun kerkhoven kunnen er terecht met al hun vragen.Contactadres: [email protected]. Institut du Patrimoine wallon, Centre des Métiers du Patrimoine, (Amay) Het IPW (Instituut voor het Waals Patrimonium) organiseert sinds meerdere jaren stages over het beheer van de kerkhoven en het grafpatrimonium die kunnen gevolgd worden door plaatselijke historici en personen die met het grafwezen te maken hebben (uitvoering, administratie, professionelen, enz.). Het zijn zeer bevorderlijke opleidingen voor een dynamisch kerkhofbeheer en aanpassing aan de wetgeving. Contactadressen : [email protected] [email protected]

4. Financiële hulpmiddelenBinnen het SPW bestaan er verschillende manieren van steunverlening in dit domein.1. Petit Patrimoine populaire walllonBij deze dienst voor het klein volkserfgoed, een trouwe traditionele partner, kan men een dossier indienen voor het verkrijgen van subsidies voor het behoud van niet beschermde getuigen van het erfgoed, alsook voor elke medewerking aan specifieke acties om het erfgoed te beschermen (inventarissen, enz.). Contact : [email protected]. Ontwerpnormen Sinds 2008 hebben de DGO5 en DGO1, evenals de DGO4 ontwerpoproepen uitgeschreven om de gemeenteoverheden te steunen, zowel bij het conform maken van kerkhoven) als voor het herwaarderen van specifieke erfgoedpanden.Contactadressen DGO4 : Cellule de gestion du Patrimoine funé[email protected]@spw.wallonie.bePetit Patrimoine populaire [email protected]@spw.wallonie.beContacts DGO1 : [email protected] [email protected]

3. outilsA. Cellule de gestion du Patrimoine funéraireCréée au premier janvier 2002, la Cellule de gestion du patrimoine funéraire attachée à la Direction de l’Urbanisme et de l’Architecture de la DGO4 travaille en collaboration transversale avec le Département du Patrimoine (DGO4), la DGO5 (Département de la législation des pouvoirs locaux et de la prospective) et la DGO1 (Département des infrastructures subsidiées). Outil de terrain, forgé à l’expertise des sites et des situations gestionnaires et patrimoniales, la Cellule encadre, conseille et guide les gestionnaires communaux dans la gestion de leurs sites funéraires. Contacts : [email protected] [email protected]. le binôme DgO4-DgO5Avec la formation du premier décret wallon sur la matière des funérailles et sépultures a été mis en place un binôme DGO4 et DGO5 composé de la Cellule de gestion du Patrimoine funéraire et du pôle juridique des pouvoirs locaux. Encadrant l’application du texte décrétal et analysant la mise en conformité des sites funéraires, ce binôme est à même de répondre aux demandes des gestionnaires communaux confrontés aux situations juridiques liées à la gestion des sites funéraires.Contacts : [email protected]. L’Institut du Patrimoine wallon, Centre des Métiers du Patrimoine, (Amay)Depuis plusieurs années, l’IPW organise des stages à la gestion des cimetières et du patrimoine funéraire. Ouvertes tant aux historiens locaux qu’à l’ensemble des intervenants dans la matière funéraire (opératifs, administratifs, professionnels, etc.), ces formations constituent un outil de premier ordre pour diffuser la gestion dynamique des cimetières et leur mise en conformité légale. Contacts : [email protected] [email protected]

4. MoyensDiverses possibilités d’aide financière existent pour la matière au sein du SPW. 1. Le Petit Patrimoine populaire wallonPartenaire traditionnel récurrent, le Petit Patrimoine populaire wallon octroie, sur analyse des dossiers de candidature, des aides à la restauration et à la préservation de témoins patrimoniaux non classés mais aussi des aides à la diffusion des actions spécifiques pour le patrimoine (inventaires, etc.). Contacts : [email protected]. Appels à projetsDepuis 2008, tant les DGO5 et DGO1 que la DGO4 ont lancé des appels à projets ponctuels visant à aider les pouvoirs communaux tantôt à la mise en conformité des sites funéraires (Appels à projets pour l’embellissement et la mise en conformité des cimetières, DGO5/DGO1), tantôt à la mise en valeur de pans patrimoniaux spécifiques (Nos mémoires vives, Appel à projet pour la valorisation du patrimoine mémoriel et funéraire des conflits, DGO4).Contacts DGO4 : Cellule de gestion du Patrimoine funéraire :[email protected]@spw.wallonie.bePetit Patrimoine populaire wallon :[email protected]@spw.wallonie.beContacts DGO1 : [email protected] [email protected]

4 5

Page 11: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

2011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 1 1

AspECTs du TRAvAIL dE LA pIERRE En fRAnCE ET En BELgIquE dE L’AnTIquITé à nos jouRs.Colloque international du 6 et 7 novembre 2009. Documents du Musée de la Pierre de Maffle (Ath).

un livre sur la pierre et les carrières.A l’occasion des vingt ans du Musée de la Pierre de Maffle, un colloque a réuni des chercheurs spécialisés venus de France et de Belgique. Le musée vient de publier les textes des communications dans un volume de près de 350 pages abondamment illustrées. Jean Germain de l’Université de Louvain-la-Neuve s’est intéressé au vocabulaire de la pierre et de la taille de la pierre en Wallonie. On découvre ainsi tous les mots utilisés par les tailleurs de pierre de l’adjot à la viglemme en passant par la boucharde. Ces mots se retrouvent au pays d’Ath mais aussi à Soignies, à Lessines ou à Spontin.Le géologue Eric Groessens s’est penché avec ses collègues sur la pierre d’Avesnes, une pierre blanche crayeuse qu’on a surtout extrait dans le nord de la France, en Artois et à Lezennes près de Lille. L’article fait le tour de la question. Il montre l’utilisation de ce matériau dans la sculpture et envisage même les problèmes de restauration des œuvres.Annie et Philippe Blanc ont étudié des carrières de marbre du centre la France, utilisées de l’antiquité à l’époque contemporaine. Ainsi, le marbre blanc de Châtelperron a été mis en œuvre au théâtre des Champs Elysées à Paris.Le géologue breton, Louis Chauris présente un schiste de Loire Atlantique, la pierre bleue de Nozay. Il détaille les techniques d’extraction et les usages de ce matériau.L’archéologue Jacques Gaillard a dirigé, avec succès, une tentative d’archéologie expérimentale qui consiste à tourner des colonnes en pierre avec un tour à bras horizontal. Il raconte cette expérience utile pour les chercheurs qui étudient les bâtiments médiévaux.Gérard Bavay fait dialoguer les maîtres de carrière et les maçons dans les constructions de la région de Soignies en pierre bleue (petit granit) aux 16e et 17e siècles. Il analyse en profondeur le cas de Sainte-Waudru à Mons.Francis Tourneur présente une synthèse illustrée avec bibliographie sur les carrières de Namur du Moyen Age au 20e siècle.René Pothet travaille sur les carrières de la région de Chauvigny. Il étudie les plans inclinés d’une carrière de cette région à Tercé.Jacky Legge s’est consacré à l’étude des apports des architectes du 20e siècle au patrimoine du Cimetière du Sud à Tournai. L’étude permet aussi de faire connaissance avec de nombreux architectes de Tournai et du Hainaut occidental au 20e siècle.Jean-Louis Van Belle dresse un bilan précis du travail mené par le Centre International d’études Glyptographiques sur les marques de tailleurs de pierre et analyse l’apport de ces marques aux études historiques et archéologiques.Jean-Pierre Ducastelle montre l’évolution des techniques de travail de la pierre en Belgique depuis le 18e siècle avec l’introduction des machines qui ont transformé le métier, de l’extraction à la taille. Les exemples sont pris au pays d’Ath, à Soignies ou au pays de Liège. Dans le bassin tournaisien , l’étude montre la passage de la chaux au ciment et du ciment naturel au ciment artificiel.L’ouvrage se termine avec le récit de l’ouverture dans le bassin de Soignies d’une nouvelle carrière au lieu-dit Le Tellier des Prés. Emilie Abraham de l’entreprise familiale des Carrières de la Pierre Bleue Belge raconte cette expérience novatrice. Ce volume peut être acquis au prix de 30 €. Auprès de l’Office de Tourisme d’Ath (12, rue de Pintamont, 7800 Ath). Les frais d’expédition postaux s’élèvent à 6 €. Les versements sont à effectuer sur le compte 068-2034292-35 des Amis du Musée de la Pierre, chaussée de Mons, 419, 7810 Maffle. Téléphone : 068-269236. Courriel : [email protected].

AspECTEn vAn dE nATuuRsTEEnBEwERkIng In fRAnkRIjk En BELgIë vAn dE oudhEId ToT nu.Internationaal colloquium van 6 en 7 november 2009. Documenten van het Steenmuseum van Maffle (Ath).

een boek over stenen en groevenTer gelegenheid van het twintigjarig bestaan van het Steenmuseum van Maffle, vond er een colloquium plaats voor gespecialiseerde onderzoekers uit Frankrijk en België. Het museum publiceerde zopas de colloquiumteksten in een rijk geïllustreerde bundel van 350 pagina’s. Jean Germain van de Universiteit van Louvain-la-Neuve verdiepte zich in de woordenschat van de steen en de bewerking van de steen in Wallonië. Zo ontdekt men het woordgebruik van de steenhouwers. Woorden zoals adiot, viglemme en boucharde zijn

zowel in Ath, als in Soignies, Lessines of Spontin terug te vinden. Geoloog Eric Groessens en zijn collega’s onderzochten de steen van Avesnes, een krijtachtige witte steen die vooral werd ontgonnen in het noorden van Frankrijk, in Artois en in Lezennes bij Rijsel. In het artikel wordt een volledig overzicht gegeven, zoals het gebruik van dit materiaal in de beeldhouwkunst tot zelfs de problemen bij het restaureren van de werken.Annie en Philippe Blanc maakten een studie over de marmergroeven van het centrum van Frankrijk, die sinds de Oudheid tot op heden in gebruik zijn. Zo werd het wit marmer van Châtelperron aangewend voor het théatre des Champs Elysées in Parijs. De Bretoense geoloog, Louis Charis, presenteert een leisteen uit het departement Loire Atlantique, de blauwe steen van Nozay. Hij beschrijft de ontginningstechnieken en de toepassingen van dit materiaal.De archeoloog Jacques Gaillard leidde een succesvol archeologisch experiment dat erin bestond stenen kolommen met een horizontale draaiarm te draaien. Hij vertelt over deze nuttige ervaring voor onderzoekers die zich toespitsen op middeleeuwse gebouwen.Gérard Bavay laat groefmeesters en metselaars aan het woord over de bouwwerken in blauwe hardsteen (Petit granit) van de streek van Soignies in de 16de en 17e eeuw. De Collegiale Sainte-Waudru in Mons komt uitvoerig aan bod. Francis Tourneur brengt een synthese met beelden en een bibliografie over de groeven van Namen van bij de Middeleeuwen tot de 20ste eeuw.René Pothet heeft het over de groeven uit de streek van Chauvigny. Hij onderzoekt het hellend vlak van een groeve uit deze streek in Tercé. Jacky Legge deed onderzoek naar de bijdrage van architecten uit de 20ste eeuw aan het erfgoed van het zuiderkerkhof van Doornik. Hierdoor kan men tal van architecten uit Doornik en westelijk Henegouwen uit de 20ste eeuw leren kennen.Jean-Louis Van Belle geeft een nauwkeurig overzicht van het werk dat door het internationaal centrum voor Glyptografisch onderzoek werd verricht over de merktekens van de steenhouwers. Hij ontleedt het belang van deze merktekens voor historische en archeologische studies. Jean-Pierre Ducastelle schetst de evolutie in de technieken van de natuursteenbewerking in België sinds de 18de eeuw, meer bepaald de intrede van de machines die het beroep grondig hebben veranderd, van bij de winning tot de bewerking. De voorbeelden werden genomen in het land van Ath, Soignies en het land van Luik. In het bekken van Doornik toont de studie de overstap van kalk naar cement en van natuurlijk cement naar kunstmatig cement. Het werk wordt afgesloten met een relaas over de opening van een nieuwe groeve in het bekken van Soignies, in het gehucht Le Tellier des Prés. Emilie Abraham van het familiebedrijf Les Carrières de la Pierre Bleue Belge vertelt over deze innovatieve ervaring.

De documentenbundel kan afgehaald worden bij de Dienst voor Toerisme te Ath ( 12, rue de Pintamont, 7800 Ath). De kostprijs bedraagt 30 Euro. Een verzending met de post kost 6 €. Stortingen moeten gebeuren op rekening 068-2034292-35 van Les Amis du Musée de la Pierre, chaussée de Mons, 419, 7810 Maffle. Tel. : 068-269236. E-mail : [email protected].

bIbLIOTHEqUE / b IbL IOTHEEk

Page 12: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

12 pierre & marbre - steen & marmer - 2011 / 1

Jean-Louis Van Belle1 a assuré l’édition à la Commission Royale d’Histoire, de ces deux livres d’expéditions de marbres d’un marchand de Beaumont-Rance (1769-1784). Cet historien, spécialiste de l’industrie de la pierre sous l’Ancien Régime et animateur du Centre International de Recherches Glyptographiques est le mieux placé pour réaliser ce travail précis et très utile.

Les deux manuscrits, connus de quelques chercheurs locaux mais peu exploités, sont conservés chez un particulier. Leur publication les met à la disposition de tous. Ils répertorient les expéditions de marbres de l’entreprise de Pierre-Joseph Thomas, associé à son beau-frère, Jean-Joseph Boutée, d’août 1769 au 2 novembre 1777 et du 13 novembre 1777 au 30 novembre 1784.

Pierre-Joseph Thomas (1719-1792) appartient à une famille de marbriers installés dans la région de Rance -Beaumont depuis la deuxième moitié du 17e siècle, au moment où le marbre rouge local a été mis en œuvre au château de Versailles. Les affaires de cette famille ont prospéré et son activité s’est poursuivie avec les enfants de Pierre-Joseph. Ce marbrier important voisine avec de nombreux concurrents installés à Rance mais aussi à Sivry, Solre-Saint-Géry, Beaumont, Froidchapelle et Grandrieu. L’industrie marbrière est installée également en France de l’autre côté de la frontière. Dans la région de Beaumont, une vingtaine de maîtres occupent plusieurs centaines d’ouvriers.

Le travail du marbre commence avec l’extraction à ciel ouvert où les rocteurs dégagent les blocs qui seront découpés traditionnellement dans les scieries actionnées par la force humaine. A la fin du 18e siècle, les scieries mises en mouvement par la force hydraulique vont se multiplier, surtout dans les entreprises importantes comme celle de Pierre-Joseph Thomas. Les tailleurs de pierre et sculpteurs mettent en œuvre les ouvrages commandés selon des dessins fournis par les commanditaires ou réalisés par des « dessineurs » spécialisés. Le travail sera achevé par des polisseuses, ce métier étant principalement féminin.

Les livres de compte apportent des renseignements sur le prix du marbre dominé par le coût de la main-d’œuvre (près de 80 % du prix de revient). Ils permettent aussi d’étudier les problèmes délicats du transport, liés au poids spécifique (presque 3000 kg au m3) et à la fragilité du matériau. Le transport par eau reste le moins cher malgré le développement du réseau des chaussées. L’analyse porte aussi sur la répartition annuelle des déplacements, de moins de 20 en janvier à plus de 40 en septembre ou novembre. Les ventes en France ont bénéficié de la suppression des droits de douane dans les Pays-Bas du sud, y compris pour l’entrée du plâtre de Montmartre utilisé pour sécuriser le transport. Mais il y aura une augmentation des droits d’entrée en France à partir de 1778.

Nos marbriers vendent beaucoup de plaques et de tranches (plus de 70%) mais les cheminées constituent le produit façonné le plus répandu (plus du cinquième des 900 attestations). On est surpris de constater que les mentions d’origine du matériau sont peu favorables au « rouge » de Rance alors que dominent Clermont et Cerfontaine. Les ventes du produit sont stimulées par la prospérité du 18e siècle. Elles sont importantes dans les villes et principalement à Paris. Les villes belges passent aussi des commandes. Bruges, Bruxelles, Mons, Braine ou Tournai figurent parmi

LEs LIvREs d’ExpédITIons d’un MARBRIER dE BEAuMonT-RAnCE (1769-1784).

dE ExpEdITIEBoEkEn vAn EEn MARMERBEwERkER uIT BEAuMonT-RAnCE (1769-1784).Deze publicatie van twee expeditieboeken van marmer van een handelaar uit Beaumont-Rance (1769-1784) door de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis kwam tot stand door toedoen van Jean-Louis Van Belle 1 . Als specialist in de natuursteenindustrie van het Ancien Regime en bezieler van het Internationaal Centrum voor Glyptografisch Onderzoek, is deze historicus het best geplaatst om dit nauwgezette en zeer nuttige werk tot een goed einde te brengen.

De twee handschriften waar plaatselijke onderzoekers wel weet van hadden, maar waar tot hiertoe weinig mee gebeurde, worden bewaard door een particulier. Sinds hun publicatie kan iedereen er kennis van nemen. Ze bevatten heel veel informatie over het vervoer van de marmers van het bedrijf van Pierre-Joseph Thomas, in samenwerking met zijn schoonbroer Jean-Joseph Boutée, van augustus 1769 tot 2 november 1777 en van 13 november 1777 tot 30 november 1784.

Pierre-Joseph Thomas (1719-1792) behoort tot een familie van marmerbewerkers gevestigd in de streek van Rance-Beaumont sinds de tweede helft van de 17de eeuw, in de tijd dat het rood marmer werd verwerkt in het kasteel van Versailles. De zaak van deze familie boerde goed en de activiteiten werden verder gezet door de kinderen van Pierre-Joseph. Deze belangrijke marmerbewerker heeft tal van concurrenten in de buurt, zowel in Rance als in Sivry, Solre-Saint-Géry, Beaumont, Froidchapelle en Grandrieu. Ook in Frankrijk, langs de andere kant van de grens, leeft de marmerindustrie. In de streek van Beaumont stellen een twintigtal meester – marmerbewerkers verschillende honderden arbeiders tewerk.

Het marmerwerk begint bij de ontginning in open lucht waar de blokken worden uitgegraven om daarna in de zagerij op traditionele wijze te worden gesneden door menselijke krachten.Op het einde van de 18de eeuw zal men steeds meer met hydraulische energie gaan werken, vooral in de belangrijke handels zoals die van Pierre-Joseph Thomas. De steenhouwers en beeldhouwers voeren de bestelde werken uit volgens de tekeningen afgeleverd door de opdrachtgevers of gemaakt door gespecialiseerde « tekenaars ». De afwerking wordt uitgevoerd door polijsters, een beroep dat meestal door vrouwen wordt beoefend.

De rekeningen en boeken bevatten informatie over de prijs van het marmer grotendeels bepaald door de kost van de handenarbeid (bijna 80% van de kostprijs). Ze geven ook een inzicht in de delicate vervoerproblemen eigen aan het gewicht (bijna 3000 kg per m³) en aan de broosheid van het materiaal. Het vervoer over het water is nog het minst dure ondanks de verbetering van de verkeerswegen. De analyse gaat ook over de jaarlijkse verdeling van de verplaatsingen, van min 20 in januari tot meer dan 40 in september of november. De verkoop in Frankrijk loopt beter door de afschaffing van de douanerechten in de zuidelijke Nederlanden, net als voor de invoer van het gips van Montmartre gebruikt om het vervoer te beschermen. Vanaf 1778 worden de invoerrechten in Frankrijk echter verhoogd. Onze marmerbewerkers verkopen veel bladen en platen (meer dan 70%), maar de schouwen prijken bovenaan de lijst van de meest verspreide bewerkte producten (meer dan een vijfde van de 900 attesten).

bIbLIOgrApHIE / b IbL IOgrAfIE

Page 13: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

2011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 13

les principaux clients. En France, dominent les départements actuels de l’Aisne, de l’Oise ou du Nord.

Cette édition est un exemple du genre. L’introduction situe bien le contexte historique des documents et ceux-ci sont mis à la disposition des chercheurs, dûment répertoriés et indexés. L’ouvrage constitue un apport particulièrement précieux à l’étude du commerce du marbre à la fin de l’Ancien Régime.

(1)Jean-Louis VAN BELLE, Deux livres d’expéditions de marbres d’un marchand de Beaumont-Rance en Hainaut (1769-1784), Bruxelles, Académie Royale de Belgique, 2010, 276 p. (Commission Royale d’Histoire, collection grand in 8°, C 17).

Tot onze verwondering stellen wij vast dat er in de gegevens over de oorsprong van het materieel weinig “rood” marmer van Rance voorkomt, en dat Clermont en Cerfontaine er fel uitstijgen. De productenverkoop wordt gestimuleerd door de welvaart van de 18de eeuw. De verkoop is belangrijk in de steden, voornamelijk in Parijs. Ook Belgische steden bestellen marmer. Brugge, Brussel, Mons, Braine of Doornik bevinden zich bij de belangrijkste klanten.

In Frankrijk zijn het meer de huidige departementen Aisne, Oise of departementen uit het noorden. Deze uitgave is enig in haar soort. De inleiding geeft duidelijk de historische context weer van de documenten die netjes gerangschikt ter beschikking worden gesteld van onderzoekers. Het werk levert een kostbare bijdrage aan de studie van de marmerhandel op het einde van het Ancien Régime.

Emperador Light

SHOWROOM + STOCK TEGELS/DALLESVenetiëlaan 228530 Harelbeke, België/BelgiqueT +32 (0)56 23 70 00 | F +32 (0)56 23 70 02

STOCK PLATEN/TRANCHESPolitieke Gevangenenstraat 408530 Harelbeke, België/BelgiqueT +32 (0)56 23 72 70 | F +32 (0)56 23 72 71

e-mail: [email protected]

tegels & platenmarmer - kalksteen - blauwe hardsteen - leisteen - graniet - composiet traffi cstone

tranches & dallesmarbre - pierre calcaire - pierre bleue -schiste - granit - traffi cstone composite

Page 14: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

14 pierre & marbre - steen & marmer - 2011 / 1

www.pierrebleue.be www.blauwesteen.be

Blauwe Steen uit Henegouwen®,

een leven lang

ww

w.s

izec

omm

unic

atio

n.co

m

La Pierre Bleue du Hainaut®,

pour la vie

A noTER dAns voTRE AgEndALa prochaine assemblée générale de la Fédération belge des Entrepreneurs de la Pierre Naturelle aura lieu le samedi 7 mai 2011.

Après notre réunion, Monsieur Philippe Stone, Administrateur délégué de l’entreprise Merbes-Sprimont SA nous propose une visite de la Carrière de Golzinne.

Ne manquez sous aucun prétexte cette fabuleuse visite de carrière souterraine.

noTEER REEds In uw AgEndADe volgende algemene vergadering van de Belgische Federatie van Aannemers van Natuursteenbewerking heeft plaats op zaterdag 7 mei 2011

Na de vergadering stelt de Heer Philippe Stone, afgevaardigde bestuurder van de onderneming Merbes-Sprimont NV ons voor om een bezoek te brengen aan de Steengroeve van Golzinne.

Mis de gelegenheid niet om deze ondergrondse steengroeve te bezoeken.

Page 15: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

Referentiebenaming (NBN EN 12440) "Marbre" noir de Golzinne

Commerciële benaming Noir de Mazy Type natuursteen Sedimentair gesteente - kalksteen Andere benamingen Calcaire noir de Mazy-Golzinne, Noir fin, Noir belge Vindplaats Denée, regio van Mazy, provincie Namen, België Variëteiten Geen Groeve Groeve van Golzinne Geologische ouderdom Paleozoïcum, Devoon, Midden-Frasniaan Referentieproefstuk LMA 4214 Referentieslijpplaatje LM 2456 Proefrapporten MIC 421, LMA 4214

Macroscopische beschrijving

Compacte kalksteen met zeer uniforme, homogene zwarte kleur en een zeer fijnkorrelige matrix zonder aders of stylolieten. Er zijn geen fossielfragmenten te herkennen. Macroscopisch zijn er ook geen poriën waar te nemen. Het is een zeer compacte en fijnkorrelige steen, waardoor het een schelpachtige breuk vertoont.

PTV 844-classificatie : carbonaatrijk sedimentair gesteente - micritische kalksteen (2.2.1.1)."Marbre" noir de Mazy-Golzinne Afwerking: gepolijst

Met deze foto willen we enkel het uitzicht van deze steensoort illustreren zonder rekening te houden de mogelijke kleur– en textuurvariaties die eigen zijn aan natuurlijke materialen.

Dénomination de référence (NBN EN 12440) "Marbre" noir de Golzinne

Dénomination commerciale Noir de Mazy

Type de pierre Roche sédimentaire calcaire Autres appellations Calcaire noir de Mazy-Golzinne, Noir fin, Noir belge Lieu d'extraction Denée, région de Mazy, province de Namur, Belgique Variétés Néant Carrière Carrière de Golzinne Age géologique Paléozoïque, Dévonien, Frasnien moyen Echantillons de référence LMA 4214 Lames minces de référence LM 2456 Rapports d'essais MIC 421, LMA 4214

Description macroscopique

Calcaire dépourvu de pores, à texture particulièrement fine, de teinte noire très uniforme et homogène. La matrice microgrenue ne comporte ni veines, ni stylolithes, ni fragments de fossiles. Sa très grande compacité et son grain extrêmement fin lui confèrent une cassure conchoïdale.

Classification PTV 844 : roche sédimentaire carbonatée, type calcaire micritique (2.2.1.1)."Marbre" noir de Mazy-Golzinne Finition polie

Cette photo a pour but de montrer à titre indicatif l’aspect de la pierre, sans vouloir tenir compte des variations possibles de teinte et de texture liées aux matériaux naturels.

2011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 15

Page 16: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

16 pierre & marbre - steen & marmer - 2011 / 1

TECHnIqUE / TECHnIEk

dEux pAThoLogIEs spéCIfIquEs à LA pIERRE nATuRELLELa pierre naturelle présente des caractéristiques très variables selon sa nature qu’il est crucial de bien connaître et maîtriser afin de s’assurer que le matériau choisi se comporte correctement pour l’application envisagée. Cette nécessité s’impose d’autant plus si elle concerne des types de pierre au comportement encore peu connu sous nos climats. Deux problèmes spécifiques à certaines natures de pierre utilisée en sol extérieur feront prochainement chacun l’objet d’une Info fiche. Celles-ci illustreront tout l’intérêt de bien connaître le matériau avant sa mise en œuvre, surtout lorsqu’il s’agit d’un sol extérieur.

1 Fissuration de calcaires recristallisésParmi les fiches de la Note d’information technique interactive n° 228 figure celle d’une pierre bleue vietnamienne dénommée ‘Calcaire de Than-Hoa’*. D’autres pierres naturelles sont vendues sous l’appellation ‘pierre vietnamienne’. Celles-ci présentent d’importantes variations de couleur en raison de leurs origines géologique et géographique très variables.Outre ces variations d’aspect, certains types de pierre calcaire peuvent également s’altérer de manière considérable lorsqu’ils sont utilisés comme revêtement extérieur. Les dégâts se présentent sous la forme de fissures et ébréchures apparaissant quelques mois après la mise en œuvre. Notons que ces phénomènes n’ont pas été observés avec la pierre dénommée ‘Than-Hoa’*.Des analyses microscopiques ont permis d’attribuer la cause de ces dégâts à une fragilisation excessive du matériau due à une recristallisation. En effet, ces analyses mettent en évidence une transformation de la roche d’une bonne partie des dalles et pavés, la rendant ainsi plus sensible aux sollicitations liées à la gélivité, aux dilatations thermiques ou aux chocs mécaniques.Ce phénomène appelé ‘métamorphisme’ transforme, dans ce cas-ci, une roche sédimentaire calcaire en roche partiellement métamorphique de type ‘marbre’ au sein du gisement, ce qui se traduit par une variation de couleur. Les pavés et les dalles deviennent alors plus clairs et parfois plus rosés. Cette transformation a pour conséquence de changer certaines des performances mécaniques originelles de la pierre. Notons également que le tambourinage de la pierre accentue encore davantage la fragilisation de ce matériau en affaiblissant la cohérence entre les cristaux de calcite et de dolomite (cf. figures 1 et 2).

2 clivage de pavés en grès incorrecteMent éQuarrisUn second cas de dégradation concerne les pavés qui se clivent dans l’épaisseur et ce, non seulement en surface (cf. figure 3), mais dans toute la masse.Les origines de ce délitage ou clivage sont multiples : le gel, un choc thermique ou la nature pétrographique. Des essais de laboratoire ont écartés les deux premières causes. Par contre, l’analyse pétrographique a pu expliquer les dégradations observées. Il s’agit, dans ce cas, de la présence de minéraux type micas relativement allongés, orientés et concentrés en fines lamines qui, dès lors, se clivent facilement. Ces pavés sont des grès contenant des micas comme nos grès durs d’âge famennien bien connus (même si ceux-ci ne se concentrent pas ou peu en fines lamines).Le délitement s’effectue au niveau des proéminences constatées sur certaines des faces latérales des pavés (forme non trapézoïdale et non conforme par rapport aux critères de la norme NBN EN 1342) qui, en cas de chocs mécaniques répétés (particulièrement en voirie non piétonne, sur sable stabilisé et non en plein bain de mortier, …), se fissurent et se cassent dans les lamines présentes à ce niveau.

*(n.d.l.r.) la sélection n’est pas la même partout. Les membres Febenat informent leurs clients

de manière précise grâce à ses fiches techniques ceci afin d’assurer le meilleur choix du marché*(n.v.d.r.: de selectie is niet overal dezelfde. Febenat-leden informeren de klant uitgebreid

met hun technische fiches en garanderen de beste marktkeuze)

nATuuRsTEEn : TwEE spECIfIEkE pAThoLogIEënNatuursteen vertoont zeer variabele eigenschappen naargelang van zijn oorsprong. Het is dan ook belangrijk om de karakteristieken van het gekozen gesteente goed te kennen en te beheersen om zich ervan te verzekeren dat hij geschikt is voor de gewenste toepassing. Deze noodzaak dringt zich des te meer op bij natuursteentypes waarvan het gedrag in ons klimaat nog vrijwel onbekend is. Het WTCB zal binnenkort twee Infofiches publiceren over specifieke problemen die men ondervindt met bepaalde natuursteentypes die gebruikt worden voor buitenbetegelingen. In deze fiches komt het belang van een voorafgaandelijke materiaalkennis duidelijk naar voren.

1 scheurvorming in hergekristalliseerde kalksteenDe interactieve Technische Voorlichting nr. 228 bevat een fiche over de Vietnamese blauwe steen ‘Kalksteen van Than Hoa’*. De natuursteensoorten die op de markt verkocht worden als ‘Vietnamese steen’ kunnen echter belangrijke kleurverschillen vertonen die variëren volgens de uiteenlopende geologische en geografische afkomst.Naast deze variaties in het uitzicht kunnen bepaalde kalkstenen ook aanzienlijke veranderingen ondergaan, indien ze gebruikt worden als buitenbetegeling. De schade bestaat voornamelijk uit scheurvorming en afschilfering en treedt enkele maanden na de plaatsing op. Deze schade werd niet waargenomen op de kalksteen van Than Hoa*.Aan de hand van microscopische analyses konden we de oorzaak van deze schade toeschrijven aan een buitensporige verzwakking van het materiaal door herkristallisatie. De analyses wezen op een transformatie die het gesteente (een groot deel van de tegels en straatstenen uit natuursteen) gevoeliger maakt voor belastingen door vorst, thermische uitzettingen of mechanische schokken.Dit fenomeen, ook ‘metamorfose’ genoemd, vormt een sedimentaire kalksteen in de afzetting om tot een deels gemetamorfoseerd gesteente van het marmertype. Dit verschijnsel gaat gepaard met een kleurvariatie waarbij het gesteente lichter en soms iets rozer kleurt. Deze transformatie wijzigt tevens bepaalde oorspronkelijke mechanische prestaties van het gesteente. Indien men kiest voor een kunstmatige veroudering (getrommelde afwerking) van de tegels en straatstenen, zal de verzwakking ervan nog geaccentueerd worden doordat bij deze handeling de hechting tussen de calciet- en dolomietkristallen afneemt (zie afbeeldingen 2 en 3).

2 spliJten van straatstenen uit FoutieF gekantrechte ZandsteenEen tweede schadegeval betreft straatstenen die in de dikte splijten en dit niet enkel aan het oppervlak (zie afbeelding 3), maar ook in de massa.Deze splijting kan meerdere oorzaken hebben : vorst, een thermische schok of de petrografische aard van het gesteente. Aan de hand van laboratoriumproeven konden we de eerste twee oorzaken uitsluiten. De petrografische analyse kon ten slotte uitsluitsel geven over de oorsprong van de schade. Deze bleek te wijten te zijn aan de aanwezigheid van relatief lange, georiënteerde micamineralen die geconcentreerd zijn volgens een fijn laagjespatroon dat relatief eenvoudig kan splijten. De voornoemde straatstenen bestaan met andere woorden uit een zandsteen met mica’s die lijkt op onze bekende harde Fameniaanzandsteen (hoewel de mica’s in dit gesteende niet of weinig geconcentreerd zijn volgens een fijn laagjespatroon).Het splijten treedt op ter hoogte van de uitstulpingen die we konden waarnemen aan de zijkant van enkele straatstenen (niet-trapeziumvormig en niet-conform met de criteria uit de norm NBN EN 1342). Onder herhaalde mechanische schokken (hoofdzakelijk bij wegen die bereden worden i.p.v. bewandeld, op een gestabiliseerd zandbed i.p.v. op een volmortelbed, ...) zullen de straatstenen ter hoogte van de uitstulpingen breken en scheuren volgens hun gelaagdheid.

d. nicaise

Dr. sc., chef du laboratoire ‘Minéralogie et Microstructure’, CSTC Dr. wet., laboratoriumhoofd, laboratorium ‘Mineralogie en microstructuur’, WTCB

1

Page 17: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

1. Pavé fragilisé par métamorphisme et tambourinage./ Straatsteen verzwakt door metamorfose en kunstmatige veroudering.2. Bordures calcaires fragilisées et cassées./ Verzwakte en gebroken boordstenen uit kalksteen.3. Pavé exotique fendu./ gespleten exotische straatsteen.

2011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 1 7

3 conclusionBien qu’il soit difficile d’appréhender avec certitude le comportement de matériaux inconnus sous nos latitudes, et plus particulièrement de ceux soumis à de fortes sollicitations, une réelle méconnaissance des produits mis sur le marché est néanmoins impensable.Pourtant une connaissance des caractéristiques minimales de la pierre mise en œuvre permettrait d’éviter beaucoup de dégradations.Afin de maîtriser ces caractéristiques très variables, la solution serait de disposer d’une fiche technique complète (à l’instar des fiches développées dans la NIT 228) et conforme aux normes en vigueur pour chaque nouvelle pierre naturelle mise sur le marché.

Le marquage CE, pourtant obligatoire mais trop souvent absent, pourrait également partiellement palier à cette méconnaissance.

3 besluitHet is niet evident om het exacte gedrag te begrijpen van materialen die in onze streken vrijwel ongekend zijn, temeer indien deze zwaar belast worden. Dit neemt niet weg dat men zich hieromtrent dient te informeren. Een basiskennis van de minimale karakteristieken van het gebruikte gesteente zou immers een groot aantal problemen kunnen vermijden.

Om op elk moment op de hoogte te blijven van deze erg variabele karakteristieken, zou men voor elke nieuwe natuursteen die op de markt verschijnt idealiter moeten beschikken over een uitvoerige technische fiche die de geldende normen volgt (zoals de fiches uit de TV nr. 228).

Ook de verplichte CE-markering die nog al te vaak ontbreekt, zou een oplossing kunnen vormen voor het huidige gebrek aan informatie.

2 3

Page 18: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

18 pierre & marbre - steen & marmer - 2011 / 1

La déclaration de chantier est une simple formalité mais elle peut avoir de graves conséquences quand on oublie de la faire. Vous trouverez, ci-après, un aperçu des différentes déclarations qui sont actuellement en vigueur dans le secteur de la construction.

Les trois premières déclarations peuvent être introduites d’un simple ‘clic’ de souris, c’est-à-dire via la déclaration unique de chantier (voir www.confederationconstruction.be).

1. la déclaration des travaux 30bis

Quels travaux nécessitent une déclaration ?La déclaration est obligatoire pour les travaux immobiliers (nouveau champs d’application des travaux à déclarer à partir du 01/06/2009). Les travaux dont le montant total est inférieur à 25 000,00 euros hors TVA et pour lesquels il n’est pas fait appel à un sous-traitant ne doivent pas être communiqués.

Qui doit effectuer la déclaration ?La déclaration doit être l’oeuvre de l’entrepreneur à qui le maître d’ouvrage a fait appel. Le sous-traitant, qui fait appel à son tour à un sous-traitant, doit déclarer cette intervention à l’entrepreneur générale.

Quand la déclaration doit-elle être effectuée ?La déclaration doit se faire avant le début des travaux.Destination de la déclaration :La déclaration des travaux 30bis est adressée à l’Office National de la Sécurité Sociale.

2. la déclaration en Matière de sécurité et d’hygiène

Quels travaux nécessitent une déclaration ?La déclaration est obligatoire pour les travaux dont le délai d’exécution égale ou dépasse 30 jours de travail. La déclaration est aussi obligatoire pour les travaux particuliers, malsains et/ou incommodants, même si le délai d’exécution est inférieur à 30 jours de travail, sauf s’il s’agit de petits travaux d’entretien ou de réparation.

Qui doit effectuer la déclaration ?La déclaration doit être l’oeuvre de l’entrepreneur (personne morale ou physique, commettant ou cocontractant du commettant) qui exécute les travaux visés.

Quand la déclaration doit-elle être effectuée ?La déclaration doit se faire au plus tard 15 jours avant qu’il ne commence ses travaux. En cas de force majeure, en raison de circonstances imprévues ou si le délai de 15 jours ne sait pas être respecté, le CNAC doit en être averti par téléphone le jour même et une déclaration de confirmation doit lui parvenir dans les 48 heures.Destination de la déclaration :La déclaration en matière de sécurité et d’hygiène est destinée au Comité national d’Action pour la Sécurité et l’Hygiène dans la Construction (CNAC).

3. la déclaration des chantiers teMporaires ou Mobiles

Quels travaux nécessitent une déclaration ?La déclaration des chantiers temporaires ou mobiles est obligatoire pour tous les travaux: - qui nécessitent une durée d’exécution de plus de 30 jours et où plus de 20 travailleurs sont simultanément au travail (cfr. article 26 § 2)- dont le volume de travail estimé est supérieur à 500 hommes-jour.Les travaux spécifiques «dangereux» (cfr. article 26 § 1) qui nécessitent plus de 5 jours de travail doivent aussi être mentionnés.

De werfmelding is een kleine formaliteit, doch die ernstige gevolgen kan hebben wanneer men ze verzuimt te doen. Hieronder brengen we de verschillende werfmeldingen die momenteel van kracht zijn in de bouwsector, in herinnering.

De eerste drie meldingen kunnen gebeuren met één klik op de muis, met name via de unieke werfmelding.(zie hiervoor www.confederatiebouw.be).

1. de melding van de werken 30bis

Voor welke werken moet de melding gebeuren ?De melding is verplicht voor alle werken in onroerende staat (nieuw toepassingsgebied m.b.t het melden van de werken vanaf 01/06/2009). De werken waarvan het totaalbedrag, exclusief BTW, lager is dan 25 000,00 euro en waarbij bovendien geen beroep gedaan wordt op een onderaannemer, moeten niet gemeld worden.

Wie moet de melding doen ?De melding moet gebeuren door de aannemer op wie de opdrachtgever een beroep gedaan heeft. De onderaannemer, die op zijn beurt beroep doet op een subonderaannemer, moet dit ook melden aan de hoofdaannemer.

Wanneer moet de melding gedaan worden ?De melding moet gebeuren vóór de aanvang der werken.Bestemming van de melding : De melding van de werken 30bis is bestemd voor de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid.

2. de melding inZake veiligheid en hygiëne

Voor welke werken moet de melding gebeuren ?De melding is verplicht voor de werken waarvan de uitvoeringstermijn 30 werkdagen of meer bedraagt. De melding is eveneens verplicht voor bijzondere, ongezonde en/of hinderlijke werken, zelfs indien de uitvoeringstermijn minder dan 30 werkdagen bedraagt, tenzij het om kleine onderhouds- of herstelwerken gaat.

Wie moet de melding doen ?De melding moet gebeuren door de aannemer (natuurlijke of rechtspersoon, bouwheer of medecontractant van de bouwheer) die de bedoelde werken uitvoert.

Wanneer moet de melding gedaan worden ?De melding aan het NAVB dient door de aannemer voldaan uiterlijk 15 dagen vóór hij zijn werken aanvangt.In geval van overmacht, door onvoorziene omstandigheden of indien de termijn van 15 dagen niet haalbaar is, moet dit telefonisch de dag zelf aan het NAVB worden meegedeeld en binnen 48 uur door een melding te worden bevestigd.Bestemming van de melding : De melding inzake veiligheid en hygiëne is bestemd voor het Nationaal Actiecomité voor Veiligheid en hygiëne in het Bouwbedrijf (NAVB).

3. de melding van tiJdeliJke oF mobiele werkplaatsen

Voor welke werken moet de melding gebeuren ?De melding van tijdelijke of mobiele bouwplaatsen is verplicht voor alle werken: - die langer dan 30 werkdagen duren en waar meer dan 20 werknemers tegelijkertijd aan het werk zijn (cfr. artikel 26 § 2) - waarvan het vermoedelijke werkvolume groter is dan 500 mandagen. Specifieke ‘gevaarlijke’ werken (cfr artikel 26 § 1) die meer dan 5 werkdagen in beslag nemen, moeten eveneens vermeld worden.

n’ouBLIEz pAs dE dECLARER vos ChAnTIERs !vERgEET nIET uw wERf TE MELdEn !

TrIbUnE / TrIbUnE

Page 19: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

2011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 19

Qui doit effectuer la déclaration ?La déclaration doit être l’œuvre du maître d’œuvre chargé de l’exécution. S’ils sont plusieurs à être actifs, cette responsabilité incombera au maître d’œuvre qui exécute en premier des activités sur le chantier.

Quand la déclaration doit-elle être effectuée ?La déclaration doit être effectuée au moins 15 jours calendrier avant le début des travaux. En cas de travaux urgents ou de planification à court terme, la déclaration doit être effectuée au plus tard le jour du commencement des travaux.Destination de la déclaration : La déclaration des chantiers temporaires ou mobiles est destinée au Service Public Fédéral, Emploi, Travail et Concertation sociale - Administration de la sécurité du travail (AST).

4. la déclaration des travaux de retrait d’aMiante

Quels travaux nécessitent une déclaration ?La déclaration est obligatoire pour : tous les travaux de démolition et retrait d’amiante ou de matériaux contenant de l’amianteles travaux de remplacement, d’entretien ou de réparation limités de tuyaux et conduites dont l’isolation contient de l’amiante et effectués au moyen de sacs manchons

Qui doit effectuer la déclaration ?La déclaration doit être remplie par l’entrepreneur qui exécute les travaux de retrait d’amiante.

Quand la déclaration doit-elle être effectuée ?La déclaration des travaux de retrait d’amiante doit être effectuée au plus tard 14 jours avant le début des travaux et dès que des changements importants dans la méthode de travail se produisent à l’égard de la déclaration initiale.Destination de la déclaration : La déclaration de travaux de retrait d’amiante est destinée au Service Public Fédéral Emploi, Travail et Concertation sociale / Direction générale Contrôle du bien-être au travail - Division Contrôle de base.

5. la déclaration des travaux dans un environneMent hyperbare

Quels travaux nécessitent une déclaration ?La déclaration est obligatoire pour toute mission dans un environnement hyperbare dans lequel les travailleurs sont soumis à une pression qui dépasse de 100 hectopascal au moins la pression atmosphérique locale.

Qui doit effectuer la déclaration ?La déclaration doit être l’œuvre de l’entrepreneur qui exécute les travaux en question.

Quand la déclaration doit-elle être effectuée ?La déclaration des travaux dans un environnement hyperbare doit être effectuée au moins 14 jours calendrier avant le commencement des travaux prévus.Destination de la déclaration : La déclaration des travaux en environnement hyperbare est adressée au Service Public Fédéral Emploi, Travail et Concertation sociale / Inspection médicale - Administration de la médecine du travail (HMT).

6. la déclaration des travaux de sablage

Quels travaux nécessitent une déclaration ?La déclaration est obligatoire pour tous les travaux de décapage effectués par lustrage et dessablage, au cours desquels sont utilisés des grains de sable ou autres qui contiennent au moins 1% de dioxyde de silicium pur.

Qui doit effectuer la déclaration ?La déclaration doit être l’œuvre de l’entrepreneur qui exécute les travaux de sablage.

Quand la déclaration doit-elle être effectuée ?La déclaration des travaux de sablage doit être effectuée au moins 10 jours avant le début des travaux.Destination de la déclaration : La déclaration de travaux de sablage est adressée au Service Public Fédéral Emploi, Travail et Concertation sociale / Inspection médicale - Administration de la médecine du travail (HMT).

Wie moet de melding doen ?De melding moet gebeuren door de bouwdirectie belast met het toezicht. Indien er meerdere actief zijn, valt het ten laste van de bouwdirectie die als eerste activiteiten op de bouwplaats uitvoert.

Wanneer moet de melding gedaan worden ?De melding moet ten minste 15 kalenderdagen vóór het begin der werken gebeuren. In geval van dringende werken of korte termijnplanning dient de melding ten laatste de dag van het begin van de werken te gebeuren.Bestemming van de melding : De melding van tijdelijke of mobiele bouwplaatsen is bestemd voor de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg - Administratie van de Arbeidsveiligheid.

4. de melding van asbestverwiJderingswerken

Voor welke werken moet de melding gebeuren ?De melding is verplicht voor: alle werkzaamheden van asbestverwijdering of verwijdering van asbesthoudende materialen. de werken van vervanging, van onderhoud of van beperkte herstelling van buizen en leidingen waarvan de isolatie asbest bevat en die verricht worden met gebruik van asbebags.

Wie moet de melding doen ?De melding moet ingevuld worden door de aannemer die de asbestverwijderingswerken uitvoert.

Wanneer moet de melding gedaan worden ?De melding van de asbest- verwijderingswerken moet gedaan worden ten laatste veertien dagen voor de aanvang van de werkzaamheden en telkens wanneer zich ten opzichte van de oorspronkelijke melding belangrijke veranderingen in de werkwijze voordoen.Bestemming van de melding : De melding van asbest-verwijderingswerken is bestemd voor de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg / Algemene Directie Toezicht op het werk - Afdeling Basistoezicht.

5. de melding van werken in een hyperbare omgeving

Voor welke werken moet de melding gebeuren ?De melding is verplicht voor elke opdracht in een hyperbare omgeving waarin de werknemers worden onderworpen aan een druk van meer dan ten minste 100 hectopascal boven de plaatstelijke atmosferische druk.

Wie moet de melding doen ?De melding moet gebeuren door de aannemer die de betreffende werken uitvoert.

Wanneer moet de melding gedaan worden ?De melding van de werken in een hyperbare omgeving moet gebeuren ten laatste veertien kalenderdagen voor de geplande aanvang der werken.Bestemming van de melding : De melding van werken in een hyperbare omgeving is bestemd voor de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg / Medische Inspectie - Administratie van de Arbeidsgeneeskunde (AHG).

6. de melding van Zandstraalwerken

Voor welke werken moet de melding gebeuren ?De melding is verplicht voor alle werkzaamheden van afbijten door stralen en ontzanden waarbij zand of andere korrels gebruikt worden die meer dan 1 procent vrij siliciumdioxide bevatten.

Wie moet de melding doen ?De melding moet gebeuren door de aannemer die de zandstraalwerken uitvoert.

Wanneer moet de melding gedaan worden ?De melding van de zandstraalwerken moet ten laatste 10 dagen voor de aanvang van de werken gebeuren.Bestemming van de melding : De melding van zandstraalwerken is bestemd voor de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg / Medische Inspectie - Administratie van de Arbeidsgeneeskunde (AHG).

Page 20: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

TrIbUnE / TrIbUnE

Les assurances vie et les crédits hypothécaires offrent des perspectives intéressantes d’un point de vue fiscal. Voici un condensé des principaux plafonds fiscaux en vigueur pour l’année de revenus 2011 (exercice d’imposition 2012).

EPARgNE à LONg TERMELa prime maximale de l’épargne à long terme (assurances Pension et Décès) est calculée en fonction des revenus professionnels nets imposables. Pour l’année de revenus 2011 (exercice d’imposition 2012), elle s’élève à € 159,30 + 6 % des revenus professionnels nets imposables, montant plafonné à € 2 120. La marge fiscale disponible doit toutefois être évaluée à la lumière des avantages fiscaux éventuels liés au remboursement d’un crédit hypothécaire.

epargne pensionDans le cadre de l’épargne pension (Diamant Pension chez Fédérale Assurance), la prime annuelle maximale pour l’année de revenus 2011 s’élève à € 880.

pension coMpléMentaire libre pour indépendants (pcli)Pour la PCLI (Diamant Pension – PCLI), la prime maximale s’élève à 8,17 % des revenus professionnels nets imposables revalorisés d’il y a 3 ans (revenus 2008 donc), avec un montant maximal de € 2 852,88 (plafond 2011), ce qui représente € 713,22 par trimestre. Les primes sont déductibles au titre de charges professionnelles, de sorte que les avantages fiscaux sont calculés au taux d’imposition marginal. Le revenu sur base duquel les cotisations sociales sont calculées est diminué du montant de la prime PCLI, ce qui vous permet de payer moins de cotisations sociales.

engageMent individuel de pension pour travailleurs salariés (eip)La cotisation patronale pour un engagement individuel de pension en faveur de travailleurs salariés (VIP-Plan chez Fédérale Assurance) est plafonnée à € 2 160 pour l’année de revenus 2011. Dans les limites de la règle des 80 %, les cotisations payées par le travailleur lui-même ne sont soumises à aucune limitation.

crédit hypothécaire : déduction pour habitation propre et uniQueDepuis le 1er janvier 2011, la déduction fiscale accordée pour un crédit hypothécaire s’élève à € 2 830, moyennant toutefois certaines conditions. La déduction est majorée de € 70 pour les familles ayant au moins 3 enfants à charge. La déduction fiscale pour habitation propre et unique est forfaitaire et indépendante du montant des revenus ou de l’emprunt. En fait, le montant forfaitaire de € 2 830 se compose de deux parties : un montant de base de € 2 120 et un montant complémentaire de € 710 applicable pendant les 10 premières années du crédit (ou jusqu’à l’année où l’assujetti devient propriétaire d’une deuxième résidence). Le montant déductible global comprend tant les intérêts et les amortissements en capital que les primes d’assurance vie.

Pour 2011, une famille avec trois enfants à charge peut donc déduire jusqu’à € 5 800. L’économie d’impôt pouvant aller jusqu’à 50 %, elle pourra de la sorte récupérer jusqu’à € 2 900 par an des dépenses liées au crédit.

Rédaction : Fédérale Assurance

Levensverzekeringen en hypothecaire kredieten bieden fiscaal interessante perspectieven. U vindt hieronder een overzicht van de belangrijkste fiscale plafonds voor het inkomstenjaar 2011 (aanslagjaar 2012).

langetermiJnsparenVoor de fiscale marge van het langetermijnsparen (Pensioen- en Overlijdensverzekeringen) wordt de maximumpremie berekend in functie van het netto belastbaar beroepsinkomen. Voor het inkomstenjaar 2011 (aanslagjaar 2012) bedraagt de maximumbijdrage € 159,30 + 6 % van het netto belastbaar beroepsinkomen, met een absolute bovengrens van € 2 120. De beschikbare fiscale marge moet evenwel worden geëvalueerd samen met de eventuele fiscale voordelen die verbonden zijn aan de terugbetaling van een hypothecair krediet.

pensioensparenDe fiscale marge van het pensioensparen (Diamant Pensioen bij Federale Verzekering) bedraagt voor het inkomstenjaar 2011 maximum € 880.

Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ)Voor het VAPZ (Diamant Pensioen – VAPZ) bedraagt de maximumpremie 8,17 % van het geherwaardeerde netto belastbaar beroepsinkomen van 3 jaar geleden (dus 2008) met een absoluut maximum van € 2 852,88 (plafond 2011). Dat is m.a.w. € 713,22 per trimester. De premies zijn aftrekbaar als beroepskost, zodat het fiscaal voordeel wordt berekend aan de marginale aanslagvoet. Door de fiscale aftrekbaarheid van de VAPZ-premies vermindert het inkomen waarop de sociale zekerheidsbijdragen worden berekend. Gevolg: u betaalt minder belastingen en minder sociale bijdragen.

individuele pensioentoeZegging voor werknemers (ipt)De werkgeversbijdrage voor een individuele pensioentoezegging ten voordele van werknemers (VIP-Plan bij Federale Verzekering) bedraagt € 2 160 voor het inkomstenjaar 2011. Binnen de grenzen van de 80 %-regel zijn er geen beperkingen voor de bijdragen die worden betaald door de werknemer zelf.

hypothecair krediet: aFtrek voor enige en eigen woningDe fiscale aftrek voor een hypothecair krediet bedraagt € 2 830 vanaf 1 januari 2011, voor zover aan bepaalde voorwaarden is voldaan. De aftrek wordt verhoogd met € 70 voor gezinnen met minstens 3 kinderen ten laste. De fiscale aftrek voor de enige en eigen woning is forfaitair en dus niet afhankelijk van het inkomen of het bedrag van de lening. Het forfaitaire bedrag van € 2 830 bestaat in feite uit twee delen: een basisbedrag van € 2 120 en een bijkomend bedrag van € 710 dat van toepassing is gedurende de eerste 10 jaar van de lening (of tot het jaar waarin u eigenaar wordt van een tweede woning). Het globaal aftrekbare bedrag omvat zowel de intresten, de kapitaalaflossingen als de levensverzekeringspremies.

Voor 2011 kan een gezin met drie kinderen ten laste bijgevolg een totaalbedrag van € 5 800 fiscaal inbrengen. Aangezien de belastingbesparing kan oplopen tot 50 % van dat bedrag, kan tot € 2 900 van de uitgaven voor de lening fiscaal worden gerecupereerd.

Redactie: Federale Verzekering

pLAfonds fIsCAux 2011fIsCALE pLAfonds vooR 2011

20 pierre & marbre - steen & marmer - 2011 / 1

Page 21: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

2011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 2 1

ParticipezElles sont déjà inscrites. Et vous?Abc Chassis, Arkana, Avicon Building Project Partners, Bedrijf Splendid, Cobelba, Concept’ Eco Energy,

Dauvister Energie Renouvelable, Depret, Dumobil, Etib, Immofer, Lofting Group, Pellikaan Bouwbedrijf, Picard

Construct, Jean Convents, Sibomat, Sunswitch, Thermilux, Vandewalle bouwgroep, Wansart Construction, Wust.

dimanche 15 mai 2011

www.journeechantiersouverts.be

Page 22: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

ACTUALITE / ACTUEEL

unE sCènE MondIALE pouR dE jEunEs pRofEssIonnELs TALEnTuEux EuroSkills Lisbonne, 12 décembre 2010, 20h17. « gold Medal : Belgium ! » Parmi 3.000 spectateurs enthousiastes, la délégation des candidats et des supporters de skillsbelgium explose de joie. Un des 24 jeunes de l’équipe au Championnat d’Europe des métiers monte sur le podium. Emotion, fierté, passion, travail, excellence, formation. Tous ces mots et bien d’autres caractérisent l’instant.Au final, la Belgique remportera 21 médailles.

WorldSkills London, le Mondial des métiers à Londres, octobre 2011.Un nouveau challenge à préparer et à vivre avec tous les jeunes, tous les acteurs de la formation professionnelle et toutes les entreprises.

C’est la première étape, donner envie à des centaines d’étudiants, demandeurs d’emploi, travailleurs de moins de 23 ans de participer aux sélections pour montrer leur passion du métier, l’excellence de leur travail, l’envie de continuer à apprendre. Il s’agira de sélectionner les meilleurs candidats dans une quinzaine de professions - pratiquement toutes en pénurie chez nous - et assurer la formation d’une quarantaine de jeunes. Ce sont les experts de l’enseignement, des entreprises, des centres de compétence et de formation qui mettront leurs qualités au service de ce projet de société : transmettre leurs savoirs et leurs savoirs faire.

C’est avec une équipe compétitive que le team belge partira à Londres, du 1er au 10 octobre prochain. Plus de 1.000 jeunes professionnels issus de 55 pays s’affronteront dans 50 métiers, mais surtout ils vivront une aventure professionnelle et humaine inoubliable, une ouverture sur le monde et une expérience technique supplémentaire.

Les quinze métiers dans lesquels l’équipe belge concourra sont : maçonnerie, charpente, peinture, carrelage, menuiserie (Construction), contrôle industriel, soudage, fraisage CNC, gestion IT, technologie automobile (Fabrication & Technologie), infographie, web design, imprimerie (Arts graphiques), cuisine (Service aux personnes), art floral (Art & Fashion).

Flash back ! EuroSkills Lisboa 2010, le Championnat d’Europe des métiers manuels et techniques a rassemblé 25 pays, 463 compétiteurs, 50 métiers, 62.000 visiteurs. L’équipe belge a réussi une moisson extraordinaire avec 2 médailles d’or (une individuelle et une en équipe), 7 médailles d’argent (5 et 2), 3 médailles de bronze individuelles et 9 médaillons d’excellence (1) (7 et 2).

Mais qu’y-a-il derrière ces chiffres ? Un projet qui répond à un besoin de société. Le mouvement WorldSkills International dont skillsbelgium est le membre belge, poursuit deux objectifs majeurs : montrer ce que les métiers manuels, techniques et technologiques apportent au développement socio-économique des pays, et mettre en valeur les personnes qui les pratiquent.

EEn wERELdpodIuM vooR jongE TALEnTvoLLE vAkLuIEuroSkills Lisbonne, 12 december 2010, 20u17. « gold Medal : Belgium ! » 3000 enthousiaste toeschouwers wonen de slotceremonie bij. De kandidaten en supporters van Skillsbelgium schreeuwen het uit van blijdschap. Een van de 24 jongeren van de ploeg van het Europees Kampioenschap voor het vakmanschap bestijgt het podium.Emotie, fierheid, passie, werk, uitnemendheid, opleiding. Al deze woorden horen er bij.België zal uiteindelijk 21 medailles behalen.

WorldSkills London, Wereldkampioenschappen voor het vakmanschap in Londen, oktober 2011.Een nieuwe uitdaging om zich op voor te bereiden en om te beleven samen met de jongeren en alle verantwoordelijken van de beroepsopleiding en bedrijven.

Om te beginnen moeten honderden studenten, werkzoekers, en werknemers jonger dan 23 jaar aangepord worden om aan de selecties deel te nemen en hun liefde voor het vak, hun uitstekend werk en hun zin om nog bij te leren aan te tonen. Het komt er op aan de beste kandidaten te kiezen in een vijftiental beroepen - die bijna allemaal met personeelstekort kampen - en een veertigtal jongeren klaar te stomen voor het kampioenschap.Experts uit het onderwijs, de bedrijven, bekwaamheids- en opleidingscentra zullen zich inzetten voor dit maatschappijproject dat er in bestaat kennis en savoir-faire over te dragen aan de jongeren.

De ploeg zal er volledig klaar voor zijn als het Belgische team naar Londen zal trekken voor de kampioenschappen van 1 tot 10 oktober 2011. Meer dan 1000 jonge vakmensen afkomstig van 55 landen zullen het daar tegen elkaar opnemen in 50 vakgebieden. Meer nog, ze zullen er een onvergetelijk menselijk avontuur beleven, een beter zicht op de wereld krijgen en technische ervaring opdoen.

De Belgische ploeg dingt mee in vijftien disciplines: metselwerk, gebintenconstructie, schilderwerk, tegelwerk, schrijnwerk (Bouw), industriële controle, laswerk, cnc frezen, beheer van IT- netwerken, automobieltechnologie (Fabricatie & Technologie), computergrafiek, webdesign, drukwerk (Kunst & Grafieken), keuken (bediening), bloemschikken (Art & Fashion).

Flash back ! EuroSkills Lisboa 2010, het Europees kampioenschap voor technische en handvaardigheidsberoepen lokte 25 landen, 463 deelnemers, 50 beroepen en 62.000 bezoekers. De Belgische ploeg oogstte er maar liefst 2 gouden medailles (een individuele en een in ploegverband), 7 zilveren medailles (5 en 2), 3 individuele bronzen medailles en 9 medailles voor uitmuntendheid (1) (7 en 2).

Maar wat schuilt er achter deze cijfers? Een project dat beantwoordt aan een maatschappij behoefte. De WorldSkills International beweging waar skillsbelgium deel van uitmaakt voor België, heeft twee doelstellingen: aantonen dat de technische, technologische en handvaardigheidsberoepen

woRLdskILLs London 2011 !

22 pierre & marbre - steen & marmer - 2011 / 1

Page 23: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

En effet, que serait le monde sans les métiers techniques ? Qui assemblerait l’éolienne conçue par des ingénieurs sans grutier, soudeur ou électromécanicien ? Qui publierait les articles des journalistes sans imprimeur et infographiste ? Qui construirait l’œuvre de l’architecte sans maçon, charpentier, carreleur, menuisier ou peintre ? Qui déclarerait son amour au restaurant sans un bon cuisinier ?

Aujourd’hui, les grands secteurs de l’activité économique manquent de bras, mais surtout de bras qualifiés. Les jeunes qui s’engagent dans le projet WorldSkills ont évidemment des compétences techniques, mais en plus, ils démontrent leur soif d’apprendre, ils rêvent leur vie. De ce fait, ils deviennent des exemples, des ambassadeurs de leurs métiers. Ils invitent non seulement d’autres jeunes à embrasser avec passion et fierté ces filières ; mais surtout, ils montrent à tous les esprits chagrins, que les préjugés sur les métiers techniques, - métiers souvent difficiles, ne nous voilons pas la face -, sont à bannir car ils offrent de réelles opportunités d’emplois et de développement personnel.

Les sélections pour Londres sont en marche. Vous êtes un jeune né après le 31 décembre 1988, vous êtes le parent, le professeur, le formateur, le patron d’un jeune talent, alors une seule chose à faire : s’inscrire aux sélections via le site Internet www.skillsbelgium.be. Elles se dérouleront entre le 21 mars et le 3 avril 2011. Attention, dans certains métiers, des présélections auront lieu avant ces dates. Vous trouverez toutes les modalités pratiques sur le site Internet de skillsbelgium.

(1). Le médaillon d’excellence est une distinction remise à un concurrent qui obtient une cotation égale ou supérieure à la moyenne des résultats internationaux.(1). De medaille voor uitmuntendheid wordt uitgereikt aan een concurrent die een quotering heeft behaald die gelijk of hoger is dan het gemiddelde van de internationale

resultaten.

bijdragen tot de socio-economische ontwikkeling van de landen, en het imago van de personen die ze uitoefenen opkrikken. We kunnen ons toch geen wereld voorstellen zonder technische beroepen. ... Wie zou zonder kraanbestuurder, lasser of elektrotechnicus de windturbines in elkaar steken die worden uitgedacht door de ingenieurs? Wie zou de schrijfsels van journalisten publiceren zonder de drukker of infografist? Wie zou de creatie van een architect realiseren zonder metser, timmerman, tegelwerker, schrijnwerker of schilder? Wie zou er op restaurant nog zo lekker kunnen eten zonder een goede kok? Grote economische activiteitssectoren hebben nu een tekort aan arbeidskrachten, vooral geschoolde arbeidskrachten. Jongeren die in het WorldSkills- project stappen zijn natuurlijk technisch begaafd, maar het bewijst ook dat ze erg leergierig zijn en hun dromen willen verwezenlijken. Daardoor worden ze echte voorbeelden, ambassadeurs in hun vak. Ze inspireren niet alleen andere jongeren om ook voor een vak te kiezen en hun passie te delen, maar bovendien tonen ze aan al die doemdenkers dat de vooroordelen over deze technische beroepen- weliswaar moeilijke beroepen - uit den boze zijn. Ze bieden wel degelijk arbeidsmogelijkheden en kansen op persoonlijke ontwikkeling.

De selecties voor Londen zijn aan de gang. Bent u een jong en geïnteresseerd, bent u geboren na 31 december 1988, bent u familie, leraar, opleider of werkgever van een jong talent, wacht dan niet om in te schrijven via de website: www.skillsbelgium.be De selecties vinden plaats tussen 21 maart en 3 april 3011. Opgelet, de preselecties zullen in sommige vakgebieden nog eerder doorgaan. Alle praktische informatie vindt u op de website van skillsbelgium.

DE ENIGE BENELUX VAKBEURS VOOR NATUURSTEEN, KERAMIEK EN KWARTSCOMPOSIETLE SEUL SALON PROFESSIONNEL DU BENELUX POUR LA PIERRE NATURELLE, LA CÉRAMIQUE ET LE QUARTZ COMPOSITE

21 + 22 + 23 JAN 2012FLANDERS EXPO GENT/GAND

WWW.STONE-EXPO.BE

CONTACTEER ONS VOOR DEELNAME OF INFORMATIECONTACTEZ-NOUS POUR INFO OU PARTICIPATION

[email protected]

AD_Stone.indd 3 14/02/11 17:012011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 23

Page 24: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

24 pierre & marbre - steen & marmer - 2011 / 1

bIbLIOTHEqUE / b IbL IOTHEEk

dario del buFFalo

Marmorari Magistri Romani, 2010

Roma (« L’Erma » di Bretschneider), 264 pages, ISBN 978-88-8265-582-2www.lerma.it

Roma (« L’Erma » di Bretschneider), 264 pagina’s. ISBN 978-88-8265-582-2www.lerma.it

Dario DEL BUFFALO, architecte issu d’une grande famille romaine, disciple de Raniero Gnoli (dont les travaux font toujours autorité, comme le classique « Marmora Romana » publié en 1972), est bien connu des amateurs par ses publications déjà nombreuses sur le monde fascinant des « Marmi colorati » et des « Pietre dure », dont certaines ont été traduites en français. Ce nouvel ouvrage, remarquablement illustré, est conforme à cette réputation de haute qualité de livre (ce qui explique sans doute son prix fort élevé…). Il est consacré au fameux mouvement dit des « Cosmati », qui tire son nom de la famille romaine des Cosmas. De la fin de la Rome impériale au début de la Rome chrétienne, leurs œuvres assurent la transmission des savoir-faire inestimables entre les marbriers antiques et les marbriers médiévaux. Par la pratique bien établie des « spoglie » (qui consiste à dépouiller de façon très systématique les ruines antiques pour en réutiliser les matériaux, une sorte de dé-construction à la mode « développement durable » avant l’heure !), ils sont parvenus à mettre en œuvre des centaines de réalisations pour les édifices du culte, dont beaucoup ont heureusement survécu dans les innombrables églises de Rome. Les matériaux phares sont ceux que l’Antiquité avait déjà privilégiés, principalement le porphyre rouge d’Egypte, le porphyre vert de Sparte et le marbre jaune de Chemtou en Numidie – créant une gamme chromatique très caractéristique, déclinée sur fonds de marbres blancs plus ou moins veinés. Les sols surtout sont nombreux, mais le mobilier est non négligeable, chaires de vérité, ambons et clôtures, voire candélabres torsadés ou ciboriums monumentaux. Parfois, l’objet se fait architecture comme dans les cloîtres aux colonnettes ornées de minuscules segments de marbres. Les superbes photographies de détails permettent d’apprécier l’extrême qualité technique de ces réalisations, la découpe impeccable de ces matériaux durs et difficiles, et leur mise en œuvre d’une grande précision. Les exemples décrits ne sont pas seulement romains mais s’étendent à toute l’Italie voire au bassin méditerranéen jusqu’aux rives du Bosphore. Bref, un ouvrage à la fois superbe par ses images et fondamental par l’étendue de sa documentation, bel exemple de la tradition du livre d’art en Italie !

De architect Dario DEL BUFFALO behoorde tot een grote Romaanse familie en was leerling van Raniero Gnoli (waarvan de werken grote faam blijven genieten, zoals de « Marmora Romana ») gepubliceerd in 1992). Hij is bij liefhebbers goed gekend door zijn talrijke publicaties over de fascinerende wereld van de « Marmi colorati » en de « Pietre dure ». Sommige van die publicaties werden overigens naar het Frans vertaald. Dit nieuwe boek bevat opmerkelijke illustraties en is van zeer hoge kwaliteit (ongetwijfeld de reden waarom het zo duur is…). Het gaat over de beruchte beweging van de zogenaamde « Cosmati », een naam die afkomstig is van de Romaanse familie Cosmas. Vanaf het einde van het Romeinse Keizerrijk tot het begin van het Christelijke Rome, staat hun werk garant voor de overdracht van de onschatbare vakkennis tussen de marmerbewerkers van de klassieke Oudheid en die uit de Middeleeuwen. Door het toepassen van de bestaande “spoglie” praktijk (waardoor antieke ruïnes op systematische wijze verwijderd worden om de materialen te hergebruiken, een soort deconstructie, een voortijdige “ duurzame ontwikkeling!), zijn zij er in geslaagd honderden realisaties te verwezenlijken voor godsdienstige gebouwen. Gelukkig zijn er daarvan een groot aantal overgebleven in de talloze kerken van Rome. De belangrijkste materialen zijn materialen die in de Oudheid ook al de voorkeur wegdroegen, voornamelijk het rode porfier van Egypte, het groene porfier van Sparta en het gele marmer van Chemtou in Numidië. Dit zorgt voor een zeer karakteristieke gamma van kleurschakeringen op een ondergrond van licht geaderd wit marmer. Vooral de vloeren zijn talrijk, maar er is ook heel wat meubilair, preekstoelen, kansels en afsluitingen, tot zelfs gestrengelde kroonluchters of imposante altaarcibories. Soms is de architectuur geslaagd, zoals in de kruisgangen met de zuiltjes versierd met zeer kleine marmersegmenten.De prachtige detailfoto’s tonen de bijzondere hoge technische kwaliteit van de realisaties, het onberispelijke snijwerk van deze harde en moeilijke materialen en hun uiterst nauwkeurige verwerking. De beschreven voorbeelden komen niet alleen uit Rome, maar uit heel Italië, zelfs het bekken van het Middellandse Zeegebied tot aan de oevers van de Bosporus. Kortom, het werk is schitterend omwille van de beelden en zeer relevant door de uitgebreide documentatie, een mooi voorbeeld van het traditionele Italiaanse kunstboek.Het recent verschenen boek in de welbekende serie van de « Albums du

noTRE séLECTIon/ onzE kEuzE

Page 25: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

2011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 25

carrelages et dallages du xiie au xixe siècle

Bruno TOgNI, avec Christel gUILLOT, Jean-Jacques ROMAN & Patrick ANDRé, 2010Bruno TOgNI met Christel gUILLOT, Jean-Jacques ROMAN & Patrick ANDRé, 2010

Paris (Editions du Patrimoine, Centre des Monuments nationaux), 303 pages.ISBN 978-2-7577-0053-2

Paris (Editions du Patrimoine, Centre des Monuments nationaux), 303 pagina’s, ISBN 978-2-7577-0053-2

Tout autre est l’ouvrage sorti récemment dans la série bien connue des « Albums du Centre de Recherches sur les Monuments historiques ». Résolument technique et très sobrement présenté en noir et blanc à l’exception d’un bref cahier de planches en couleurs (qui permet de se rendre compte combien le noir et blanc appauvrit la perception de ces ensembles, conçus pour la plupart comme largement polychromes), il recense de façon détaillée de nombreux exemples de sols intérieurs à travers la France, comme l’avait fait en 2007 l’album sur les cheminées, auquel nous avons fait échos en nos colonnes. Comme souvent dans ce genre d’approches, plusieurs gammes de matériaux sont mélangées, pierres diverses et marbres blancs ou colorés bien sûr, mais aussi terres cuites et céramiques, vernissées ou non, décorées ou non. Chaque dossier présente une vue générale du monument, la localisation exacte des sols répertoriés, les relevés très détaillés de ceux-ci, accompagnés de photos d’ensemble ou de détails. Une documentation graphique très complète donc, flanquée d’une notice courte mais exhaustive, et d’une fiche signalétique standardisée (état de conservation, datation, matière, bibliographie, etc.). L’ensemble est complété par une longue introduction technique abordant les différents matériaux, leur façonnage et leur mise en œuvre, et par une substantielle bibliographie. Il est structuré selon l’organisation du dallage – motifs décoratifs et décors, organisation non compartimentée / compartimentée, organisation générale en bande – ce qui permet des comparaisons à travers la chronologie particulièrement large des réalisations. Le thème avait été auparavant traité de façon plus globale dans l’ouvrage La splendeur des sols français par Marc PILLET en 2002 aux éditions Massin (Paris), qui incluait aussi les sols en bois – mais ici sous forme de « beau livre », solidement documenté certes mais manquant de précisions techniques. Le présent album comble cette lacune et devient l’outil indispensable de tout amateur de « sols durs » ! Soulignons pour terminer que quelques-unes des plus belles réalisations anciennes ont été exécutées en matériaux de chez nous – notamment du marbre noir belge dans la chapelle du château d’Anet au XVIe siècle, des marbres rouges et colorés dans le dallage du Val-de-Grâce au XVIIe siècle et du petit granit dans les grands sols du Panthéon au début du XIXe siècle. Belles preuves que nos matériaux ornent les plus prestigieux joyaux du patrimoine français, voire universel !

Francis Tourneur

Centre de Recherches sur les Monuments historiques » heeft weinig weg van het vorige. Het is uitgesproken technisch en zeer sober voorgesteld in zwart/wit, met uitzondering van een katern met kleurenprenten (waaraan te merken is dat het zwart wit een verzwakt beeld geeft van deze ensembles die grotendeels rijkelijk van kleur zijn). Het omschrijft tot in de puntjes tal van voorbeelden van binnenvloeren doorheen gans Frankrijk, zoals het album van 2007 over de schouwen dat in dit blad werd aangekondigd. Zoals het vaak voorkomt bij dat soort aanpak worden verschillende materiaalsoorten door elkaar gehaald, diverse stenen en marmers, witte of gekleurde natuurlijk, maar ook gebakken aarde en ceramiek, al dan niet gevernist, of versierd. Elk dossier geeft een algemene kijk op het monument, met de juiste ligging van de betrokken vloeren, en zeer gedetailleerde gegevens gepaard gaand met overzichtsfoto’s of detailfoto’s. Het is dus een zeer volledige grafische documentatie, vergezeld van een korte maar voldoende duidelijke uiteenzetting en een gestandaardiseerde beschrijving (staat van bewaring, datering, materiaal, bibliografie, enz.) Het geheel wordt afgewerkt met een rijke literatuurverwijzing en een uitgebreide technische inleiding waarin de verschillende materialen, hun bewerking en verwerking worden besproken. Het is gestructureerd volgens het verband van de betegeling – siermotieven en versieringen, gecompartimenteerde of niet gecompartimenteerde verbanden, algemeen verband in stroken – waardoor vergelijkingen kunnen worden gemaakt in deze uitgebreide chronologisch geordende realisaties. Het thema werd vroeger meer algemeen behandeld in La splendeur des sols français door Marc PILLET in 2002 – Editions Massin (Paris) waarin ook houten vloeren werden opgenomen. Het was een “mooi boek” en goed onderbouwd, maar met onvoldoende technische gegevens. Het huidige album vult deze leemte op en is onmisbaar geworden voor elke liefhebber van “harde vloeren”! Tot slot voegen we er nog aan toe dat enkele van de mooiste oude realisaties uitgevoerd werden in materialen van bij ons. We citeren het rode Belgische marmer in de kapel van het kasteel van Anet in de 16de eeuw, de rode en gekleurde marmers in de betegeling van de Val-de-Grâce in de 17de eeuw en de blauwe hardsteen voor de vloeren van het Panthéon in het begin van de 19de eeuw. Het zijn mooie bewijzen dat onze materialen de meest prestigieuze juwelen van het Franse, zelfs universele, Erfgoed sieren. Francis Tourneur

Page 26: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

26 pierre & marbre - steen & marmer - 2011 / 1

fEBEnAT sTELT TwEE nIEuwE LEdEn vooR.Op de vooravond van hun 10-jarig bestaan heeft de Federatie van Belgische Natuursteengroothandelaars de eer en het genoegen om u twee nieuwe leden voor te stellen. Stone Consulting uit Oostkamp en Nijst Natuursteen uit Munsterbilzen.

lidmaatschapLid worden van Febenat staat gelijk aan het vervullen van bepaalde plichten. Sinds de oprichting in 2001 – waarover meer in de volgende editie – stond Febenat voor professionalisering van de sector, een coördinerende rol bij de normering en opmaken van regels bij het beoordelen van natuursteen. De deontologische code van Febenat is de leidraad.

stone consultingStone Consulting werd in 2000 opgericht door Julien Vanhollebeke. Deze handelsmaatschappij is uitgegroeid tot een bedrijf dat een keten heeft gevormd van ontginning over verwerking tot handel. Hun laatste wapenfeit is Stone Senses, een exclusieve collectie

natuurstenen. Stone Consulting zal bij Febenat vertegenwoordigd worden door Dhr. Julien Vanhollebeke en Dhr. Johan Creytens. Julien Vanhollebeke: “De keuze van STONE CONSULTING om Febenat te vervoegen werd gemaakt om deel uit te maken van een groepering die natuursteen hoog in zijn vaandel draagt. Als commercieel natuursteen bedrijf is het onze taak om handel te maken in natuursteen, maar naast het commerciële dienen wij ook op de hoogte gehouden te worden van technische en labo testen op de diverse soorten stenen en enkel met de hulp van FEBENAT is dit haalbaar. Deze testen zijn voor ieder lid van belang omdat wij dan samen de voordelen van natuursteen voor de consument kunnen verdedigen, zonder hier de commerciële toer op te gaan. Door het onderschrijven van de deontologie gaan wij akkoord met de doelstellingen die oprichters van Febenat hebben gemaakt.”

niJst natuursteenNijst Natuursteen is dan weer een voorbeeld van hoe een bedrijf groeit uit liefde voor natuursteen. Hoewel het ontstond uit een bedrijf in asfaltwerken en daarna betonklinkers richtte Johan Nijst nu zijn pijlen voluit op natuursteen. Nijst Natuursteen, vertegenwoordigd door Johan Nijst en Kurt Geeraerts, richt zich vooral op groothandelaars en ondernemers die zorgen voor de aanleg van onze natuursteen bij de eindgebruiker. Met een grote voorraadruimte van 2,5 hectare vindt u er voor elk project het geschikte materiaal, direct leverbaar uit stock. In maart wordt gestart met de bouw van een nieuwe steenzagerij (2.200 m²). Projuctburo PB te Wuustwezel voorziet de hal

van de meest moderne machines met o.a. zaagmachines van Terzago, blokzagen van Bidese en CNC machines van OMAG. Verwacht wordt dat deze operationeel zullen zijn tegen de zomer van 2011. Johan Nijst: “Wij willen de meest complete natuursteenleverancier zijn, zowel voor binnen- als voor buitenmaterialen. Er wordt ook een binnentoonzaal van 1.000 m² gebouwd, waarin we een tegellijn uit eigen productie gaan onderbrengen. Wij werken vaak samen met architecten en dankzij FEBENAT kunnen we de keuze voor onze klant samen met de architect nog beter uitwerken.”

Ing. Geert LegeinDirecteur Febenat

fEBEnAT pRésEnTE sEs dEux nouvEAux MEMBREs.A l’avant-veille de ses 10 ans d’existence, la Fédération belge des importateurs de pierres naturelles a l’honneur de vous présenter deux nouveaux membres: Stone Consulting de Oostkamp et Nijst Natuursteen de Munsterbilzen.

aFFiliationDevenir membre de Febenat équivaut à remplir certaines obligations. Depuis sa fondation en 2001 – dont vous aurez plus de détails dans la prochaine édition – Febenat se bat pour une professionnalisation du secteur, joue un rôle de coordination pour la normalisation et établit des règles pour l’appréciation de la pierre naturelle. Le code de déontologie est le fil conducteur de Febenat.

stone consultingL’entreprise Stone Consulting a été fondée en 2000 par Julien Vanhollebeke. Cette entreprise commerciale est devenue une structure qui maitrise toute la chaine allant de l’extraction, à la transformation jusqu’à la commercialisation. Le dernier cheval de bataille est Stone Sense, une collection exclusive de pierres naturelles. Stone Consulting sera représenté au sein de Febenat par Monsieur Julien Vanhollebeke et par Monsieur Johan Creytens. Julien Vanhollebeke : « Stone Consulting a choisi d’adhérer à Febenat car cette association a pour devise la promotion de la pierre naturelle. En tant qu’entreprise commerciale dans le secteur notre tâche est de faire le commerce de la pierre naturelle mais à côté de cela de rester au courant des tests techniques et de labo qui ont lieu sur différentes sortes de pierres et cela n’est faisable que via FEBENAT. Ces tests sont pour tous les membres très importants car de la sorte nous pouvons ensemble défendre les avantages de la pierre naturelle vis-à-vis du consommateur et ceci sans voir le côté commercial. Par l’approbation de la déontologie nous adhérons aux objectifs des fondateurs de Febenat ».

nijst natuursteenNijst Natuursteen est à nouveau un exemple de comment grandit une entreprise par l’amour pour la pierre naturelle. Quand bien même les activités premières de l’entreprise étaient les travaux d’asphaltage et la pose de pavés de béton, Johan Nijst oriente de plus en plus les activités vers la pierre naturelle. Nijst Natuursteen, représentée par Johan Nijst et Kurt Geeraerts, se concentre principalement sur le commerce en gros et les entrepreneurs qui s’occupent de la pose de pierre naturelle chez le consommateur final. Grâce à un hall de stockage de 2,5 hectares Nijst Natuursteen dispose pour chaque projet du matériel adapté, de stock et directement livrable. En mars, l’entreprise débute la construction d’un nouvel atelier de sciage (2,200 m²). Projuctburo PB de Wuustwezel a prévu d’équiper les locaux des machines les plus modernes entre autre avec des machines de sciage de Terzago, des machines pour scier les blocs de Bidese et des machines CNC de OMAG. Cet atelier devrait être opérationnel pour l’été 2011.Johan Nijst: « Nous désirons être le fournisseur de pierre naturelle le plus complet possible pour les matériaux tant intérieurs qu’extérieurs. Nous disposons aussi d’une salle d’exposition couverte de 1.000 m² dans laquelle une propre gamme de carreaux est présentée. Nous travaillons très souvent avec les architectes et grâce à Febenat nous pouvons avec les architectes développer encore mieux le choix de pierres pour nos clients ».

Ing. Geert LegeinDirecteur Febenat

ACTUALITE / ACTUEEL

Page 27: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

2011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 27

NIJST NATUURSTEEN BVBATaunusweg 12, B - 3740 MunsterbilzenTel.: 0032 (0)89/41 62 79Fax : 0032 (0)89/41 71 14E-mail : [email protected] www.nijst-natuursteen.be

NIJST NATUURSTEENGevormd door de natuur, vorm gegeven door de mens.

breed assortiment

onmiddellijk leverbaar

eigen import

maatwerk

onze showtuin is 24/24 uur open

Nijst natuursteen: de juiste fundering.

Crée par la nature, formé par l’homme.

vaste assortiment

livraison immédiate

importation directe

pierres sur mesure

jardin d’exposition ouvert 24/24

Pierre Naturelle Nijst : la bonne fondation.

004-11-ADV NIJST FEBENAT-2-2011.indd 1 4/02/11 17:15

EEn fEdERATIE ToT uw dIEnsT

unE fédéRATIon à voTRE sERvICEGratuitement, la fédération offre à ces affiliés un outil utile : l’Ombudsman. Un entrepreneur en pierre naturelle qui a un litige d’ordre technique avec l’un de ses clients, peut demander à la Fédération de déléguer un ombudsman sur le chantier pour apprécier et donner un avis technique sur le problème rencontré.La Fédération met à disposition gratuitement un logiciel de calcul de prix de vente du petit granit.La Fédération c’est aussi service juridique global. Il intervient en cas de contestation de factures. Il récupère, à la demande, les créances retardataires. Il répond aussi à toutes les questions relatives : à l’accès à la profession, au droit social , à la fiscalité, au droit des entreprises, à la sous-traitance, à la réglementation des marchés publics, à l’agréation, à l’enregistrement, à la sécurité pour les ouvriers…. Pour tous ces services une seule adresse :

Fédération Belge des Entrepreneurs de la Pierre Naturelle asblRue du Lombard 34-42 1000 Bruxelles

Tel : +32 2 545 57 58 - Fax : +32 513 24 16Email :[email protected]

De Federatie biedt kosteloos aan haar leden een nuttige dienst : de ombudsman. Een aannemer van natuursteenwerken heeft een technisch geschil met een klant. Hij kan bij de Federatie terecht voor een ombudsman die de werf evalueert en een technisch advies uitbrengt over het betrokken probleem.De Federatie biedt gratis ook een programma voor de berekening van de kostprijs van courante blauwe steen.De Federatie biedt een globale juridische dienstverlening aan. De juridische dienst komt tussenbeide in geval van achterstallige betalingen. Zij verstrekt tevens een antwoord op vragen in verband met : de vestigingsreglementering, het sociaal recht, de fiscaliteit, het ondernemingsrecht, de onderaanneming, de reglementering in verband met overheidsopdrachten, de erkenning, de registratie, de veiligheid van de arbeiders …..

Belgische Federatie van Aannemers van Natuursteenbewerking vzwLombardstraat 34-42 1000 Brussel

Tel : +32 2 545 57 58 - Fax : +32 513 24 16Email : [email protected]

ACTUALITE / ACTUEEL

Page 28: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

28 pierre & marbre - steen & marmer - 2011 / 1

spECIfIEkE opLEIdIng ovER dE TEChnIsChE kEuRIng vAn BLAuwE sTEEnZoals vermeld in het programmapakket van het academisch jaar, organiseert het Institut du Patrimoine Wallon een tweedaagse opleiding over de technische keuring van blauwe steen in het centrum La Paix-Dieu te Amay. Het thema is zo belangrijk dat wij er wat dieper op ingaan! De steen is immers een natuurlijk materiaal dat men anders moet bekijken dan bewerkte producten. Wij hebben geen vat op de omstandigheden van zijn vorming; zijn kwaliteiten, maar ook zijn gebreken, heeft hij van de natuur! Het is aan de mens om er het beste van te maken door zijn eigenschappen aan te prijzen en zijn gebreken zo veel mogelijk te minimaliseren. Ondanks alle aandacht die aan het materiaal gegeven wordt tijdens de lange weg die hij aflegt tussen zijn winning en eindafwerking, voorbij het zagen en bewerken, kunnen bepaalde tekortkomingen nog altijd onopgemerkt blijven tijdens de keuringen – daarom is het nodig dat de natuursteenelementen door een onpartijdig iemand onderzocht worden zodat ze niet verkeerd worden toegepast in architectuurprojecten. Die “voorafgaande technische keuring” is onontbeerlijk, maar het is zeker geen simpele taak. Om de vaklui hierbij te helpen heeft het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf de keuringsregels trachten te omschrijven in verschillende technische voorlichtingen (TV’s) door het verschil vast te leggen tussen technische gebreken (die schadelijk zijn voor de duurzaamheid van het materiaal) en de kenmerken van het uitzicht, gewone esthetische scheuren die enkel het uitzicht beïnvloeden. Hieruit ontstonden de “handelscategorieën” die de productie opsplitsen in “uitzonderlijke bouw”, “gewone bouw” en “technische keuze”. Hoewel deze documenten met zorg werden opgemaakt, ligt het gebruik ervan niet voor de hand en opleidingen in deze materie zijn dus welkom. Die van 22 en 23 juni aangeboden door La Paix Dieu is de meest complete in haar soort. Bij de inleiding komt men alles te weten over de veelsoortigheid van blauwe steen, een kwaliteitvol materiaal met een grote traditie in onze streken. Hierdoor leert men een onderscheid te maken tussen « Petit granit », Maaskalksteen » en andere « « Doornikse steen ». Daarna volgt een uiteenzetting over de karakteristieken en kwaliteiten van deze steensoorten, met een voorstelling van proefmethodes en ontledingen plus een laboratoriumbezoek.Verder wordt uitleg gegeven over alles wat met de administratieve procedures te maken heeft, zowel wat betreft de Europese normen als de nationale of regionale referentiedocumenten ( Algemene bestekken, technische goedkeuringen, enz.). Het hele gebeuren, van bij de juiste beschrijving tot de uitvoering, voorbij de ondertekening van de opdracht en diverse controles, zal uit de doeken worden gedaan. En om af te sluiten worden de cursisten rondgeleid in steengroeven, werkplaatsen en werven zodat ze deze theorie naar de praktijk kunnen vertalen. Het is een goedgevuld tweedaags programma, maar zeker niet overdreven om alle facetten van deze problematiek te belichten.

Besluit: voelt u zich aangesproken door dit thema, aarzel dan niet u in te schrijven! Voor meer info: www.institutdupatrimoine.be !

foRMATIon spéCIfIquE à LA RéCEpTIon TEChnIquE dEs pIERREs BLEuEsComme déjà annoncé dans le programme global de l’année académique, l’Institut du Patrimoine wallon organise en son centre de la Paix-Dieu à Amay deux jours de formation sur la réception technique des pierres bleues. Le sujet est important et mérite que l’on insiste !En effet, la pierre est évidemment un matériau naturel que l’on ne peut considérer de la même façon que les produits manufacturés. On ne peut agir sur les conditions de sa formation, ses qualités lui sont données par la Nature, mais aussi ses défauts ! L’homme qui reçoit ce présent doit en tirer le meilleur parti, en magnifiant les qualités et en minimisant autant que faire se peut les défauts. Malgré toute l’attention accordée au matériau au fil de son long cheminement entre l’extraction et le produit fini, à travers les étapes du débitage et du façonnage, il se peut que certaines imperfections échappent aux examens – c’est pourquoi il est fondamental qu’un œil impartial et aguerri passe en revue les éléments pierreux avant qu’ils ne soient figés par la mise en œuvre dans les objets architecturaux. Cette démarche de « réception technique préalable » est indispensable mais n’est pas certainement pas facile à exécuter. Pour aider les professionnels, le Centre scientifique et technique de la Construction a tenté de codifier, au travers de nombreuses Notes d’Information technique (NIT), le protocole de réception, en faisant la part entre les défauts techniques (qui entraînent le rebut parce qu’ils mettent en péril la durabilité même de la pièce) et les particularités d’aspect, simples accrocs esthétiques qui n’affectent que l’aspect. De là sont issues les « catégories commerciales », qui répartissent la production en « bâtiment exceptionnel », « bâtiment courant » et « choix technique ».Malgré tout le soin apporté à la rédaction de ces documents, leur utilisation n’est pas aisée et les formations sur le sujet sont toujours bienvenues ! Celle que propose la Paix-Dieu les 22 et 23 juin 2011 est la plus complète possible dans son approche.Une introduction permet de recadrer la diversité des pierres bleues, matériaux de taille hautement traditionnels en nos régions, et faire la distinction entre « petit granit », « calcaires de Meuse » et autres « pierres de Tournai ».Ensuite seront expliquées les caractéristiques et les performances de ces pierres, avec présentation des méthodes d’essais et d’analyses, avec une visite de laboratoire. Tout le contexte administratif strict de ces procédures sera passé en revue, tant au niveau des normes européennes que des documents de référence nationaux ou régionaux (cahiers généraux des charges, agréments techniques, etc.). Toute la démarche, depuis la prescription correcte jusqu’à l’exécution en passant par les stades de passation de marché et de contrôles divers, sera explicitée. Enfin, des visites de carrières, d’ateliers et de chantiers permettront d’appliquer concrètement ces préceptes théoriques. Il n’en faudra pas trop de deux journées au programme bien rempli pour aborder toutes les facettes de cette problématique !

Seule conclusion : inscrivez-vous rapidement si vous vous sentez tant soit peu concerné par cette thématique ! Tous renseignements pratiques sur le site www.institutdupatrimoine.be !

ACTUALITE / ACTUEEL

1/2.

© S

erg

e B

riso

n

1 2

Page 29: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

TrIbUnE / TrIbUnE

BELGIAN SENIOR CONSULTANTS est une association sans but lucratif organisée au niveau régional, national et international, qui est composé de responsables, dirigeants d’entreprises, des services publics, titulaires de professions libérales et indépendants, ayant cessé leurs activités professionnelles, mais qui veulent rester actifs et se mettre au service de la société, y compris les entreprises et les indépendants.

Si vous voulez vous réorganiser, donner une nouvelle impulsion à vos affaires, ouvrir un nouveau pointe de vente, évoluer vers un autre type de société, vous associer ou prendre une franchise, analyser et améliorer votre situation financière, préparer un business plan, ou simplement recevoir un conseil dans divers domaines tels que fiscalité et finances, extension ou rénovation de vos locaux, contacter et fidéliser la clientèle…., dans tous ces cas vous pouvez faire appel à un des seniors consultants.

Tous les collaborateurs travaillent à titre bénévole et n’ont pour but que d’aider là où le conseil rétribué n’est pas accessible. Leur intervention peut prendre plusieurs formes : l’analyse, le conseil, l’accompagnement ou la médiation.

Déontologie de la BSC: Assistance et non accaparement de l’emploi : BSC ne prend jamais la place d’un actif.

Non concurrence au monde professionnel : BSC réserve ses interventions à ceux dont la situation rend impossible l’accès aux sociétés de consultance classiques.

Partenariat clairement établi : chaque mission du BSC a fait au préalable l’objet d’une demande d’intervention signée par les parties.Liberté des partenaires : chaque partie a le droit de mettre fin à la collaboration quand elle le désire, sans préavis ni indemnité.

Dans quel domaine? Qu’il soit juriste ou logisticien, homme de marketing, responsable des ressources humaines ou financier, enseignant ou ingénieur, indépendant ou responsable, le spécialiste recherché est généralement disponible dans l’une des antennes locales de l’association.

Fonctionnement : Une pré-mission exploratoire gratuite est réalisée dès le contact pris.La collaboration entre les parties se concrétise par la signature d’une demande d’intervention.

La prise en charge par le demandeur est composée d’une participation aux frais de fonctionnement de BSC et le remboursement des frais réels engagés par le consultant. Plus d’info sur: www.belgian-senior-consultants.org

De “BELGIAN SENIOR CONSULTANTS is een vereniging zonder winstgevend oogmerk georganiseerd op gewestelijk, nationaal en internationaal niveau en die bestaat uit managers, zaakvoerders, ambtenaren, titularissen van vrije en onafhankelijke beroepen, die hun beroepsactiviteiten hebben stopgezet maar die actief wensen te blijven en hun ervaring ten dienste willen stellen van handelaars en zelfstandigen.

Indien u uw bedrijf wenst te reorganiseren, bijvoorbeeld een nieuw verkoopspunt wil openen, uw zaak wenst om te vormen naar een vennootschap of een andere vorm, een franchising wenst aan te gaan, uw financiële kosten wenst te analyseren en te verbeteren, een businessplan op te stellen, of om het even welke advies aanvragen op juridisch, financieel, marketing of commercieel vlak, dan kunt u beroep doen op de ervaring en de kennis van deze senior consultants.

Alle medewerkers zijn vrijwilligers en hebben als doel hun hulp aan te bieden daar waar bezoldigd advies niet mogelijk is. Deze bijstand kan verschillende vormen aannemen: door analyse, advies, begeleiding en bemiddeling.

Hierbij hanteert de BSC een vaste deontologie: Bijstand, geen toeëigening van werkplaatsen: BSC neemt nooit de plaats in van een actieve medewerker.

Geen concurrentie met de professionele wereld: BSC behoudt zijn tussenkomsten aan wie door zijn situatie geen toegang heeft tot klassieke consultingbedrijven.

Klaar gedefinieerd partnerschap: elke BSC opdracht wordt voorafgegaan door een interventie aanvraag die door beide partijen getekend is. Vrijheid van de partners: elke partij heeft het recht de samenwerking te beëindigen wanneer zij wil, zonder vooropzeg, noch schadevergoeding.

Op welk gebied? De specialist die gezocht wordt, is meestal beschikbaar in de plaatselijke afdeling van de BSC, of hij nu jurist is of logistieker, marketing man, personeelsverantwoordelijke of financier, onderwijzer of ingenieur, onafhankelijke of verantwoordelijke.

Werking : Een voorafgaande verkennende gratis opdracht wordt uitgevoerd, zodra er contact genomen wordt. De samenwerking onder de partijen wordt vastgelegd door het ondertekenen van een consultaanvraag.

De kosten voor de aanvrager zijn beperkt tot een bijdrage aan de werkingskosten van BSC en de terugbetaling van de werkelijke kosten die door de consultant gemaakt zijn. Er wordt geen honorarium aangerekend.

Aarzel niet beroep te doen op deze belangrijke bron van informatie, kennis en ervaring. Meer info vindt u op : www.belgian-senior-consultants.org

BELgIAn sEnIoR ConsuLTAnTs : L’ExpERIEnCE pRofEssIonnELLE MIsE Au sERvICE dE Tous!kEnT u dE BELgIAn sEnIoR ConsuLTAnTs (B.s.C.) ?

2011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 29

Page 30: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

30 pierre & marbre - steen & marmer - 2011 / 1

1. introductionLe 13 février dernier a eu lieu la remise des insignes de Cadets et Lauréats du travail par l’Institut des Elites du Travail Albert Ier à des entrepreneurs du secteur de la Construction qui ont prouvé leur engagement pour le secteur durant plusieurs années.

2. distinctionsUn titre, une distinction honorifique parmi d’autres diront certains. Non !Pas du tout ! Une vraie reconnaissance des mérites de chacun, des talents que chaque promu met à disposition de son entreprise et de son secteur professionnel et dont bénéficient les clients. Un titre dont on peut être fier et se prévaloir professionnellement, qui réchauffe le cœur et donne du tonus, un engagement à aller toujours de l’avant.

Quelles sont les différentes distinctions ?

Le titre et l’étoile de Cadet du Travail est attribué à des jeunes de moins de trente ans actifs depuis au moins trois ans dans le secteur, qui déjà en début de carrière développent les qualités nécessaires pour l’attribution du titre de Lauréat du Travail. Ce titre est un encouragement afin de poursuivre et de réussir dans le secteur.

Les candidats qui ont travaillé au moins dix ans dans le secteur et qui démontrent une haute qualification professionnelle dans l’exercice quotidien d’une tâche, d’une fonction ou d’une profession se voient octroyer le titre de Lauréat du Travail insigne de bronze.

Après une période de cinq ans, les personnes, à qui a été octroyé l’insigne de bronze, peuvent se porter candidat pour l’insigne d’argent. L’insigne est donc attribué à ceux qui ont acquis une qualification professionnelle élargie et qui s’adaptent ou contribuent à l’évolution de la technique et/ou des méthodes de gestion. La personne en question doit aussi contribuer à l’amélioration du bien être sur le lieu de travail.

L’insigne d’or est uniquement décerné aux personnes détentrices de l’insigne d’argent. Cet insigne est essentiellement octroyé aux personnes qui en plus de leurs qualifications professionnelles ont développé des activités dans le domaine social. Il faut entendre par là, l’aide à la formation des jeunes, siéger dans une organisation professionnelle ou syndicale, etc…

A côté de cela, l’insigne d’or est aussi octroyé aux personnes qui ont participé à au moins trois promotions dans le même secteur et qui ont collaboré bénévolement en participant aux réunions du Comité National Organisateur ou au comité technique qui s’occupe de la sélection des candidats pour les insignes du travail. Ils portent le titre de promoteur du secteur.

La procédure pour l’attribution du titre de Doyen d’Honneur du Travail est totalement différente. Les candidats sont proposés par les organisations qui sont représentées au sein du Comité National Organisateur du secteur en question. La candidature de la personne présentée doit être approuvée à l’unanimité par le Comité National Organisateur. Ensuite, la décision doit être

1. inleidingOp 13 februari j.l. werden door het Koninklijk Instituut voor de eliten van de arbeid Albert I verschillende eretekens overhandigd aan mensen uit de bouw die het nodige engagement aan de dag leggen.

2. eretekensSommigen denken ten onrechte dat het hier om een titel of een onderscheiding gaat waarvan er al dertien in een dozijn bestaan. Niets is minder waar. Deze eretekens zijn een erkenning van ieders verdienste. Een gamma aan begrippen, 16 in het totaal, van knowhow over kennisoverdracht tot sociaal engagement, vormen de pilaren om al dan niet iemand te lauweren

Dit zijn de verschillende eretekens:

De titel en de ster van Cadet van de Arbeid worden verleend aan jongeren onder de dertig jaar oud met minstens drie jaar werkervaring in de sector, die reeds in de beginfase van hun beroepsloopbaan de nodige kwaliteiten ontwikkelen, welke zijn vereist voor de toekenning van de titel van Laureaat van de Arbeid. De titel is een aanmoediging om de ingeslagen weg te blijven volgen.

De kandidaten die minstens tien jaar in de sector tewerkgesteld zijn en een hoge beroepskwalificatie kunnen aantonen in de dagelijkse uitoefening van hun taak, functie of beroep verwerven ter erkenning het bronzen erekenteken van Laureaat van de Arbeid.

Personen die in bezit zijn van het bronzen erekenteken, kunnen zich kandidaat stellen voor het zilveren erekenteken. Deze titel wordt toegekend op basis van de geleverde inspanningen om een verruimde beroepsbekwaamheid te verwerven en zich aan te passen aan de evolutie van de techniek en/of de gebruikte werkmethodes. Ook moet de persoon hebben bijgedragen aan de verbetering van het welzijn op het werk.

Het gouden erekenteken wordt uitsluitend toegekend aan houders van het zilveren erekenteken die naast hun vakbekwaamheid kunnen bewijzen dat ze zich op de arbeidsvloer tevens inzetten op sociaal vlak. Hieronder verstaan we activiteiten zoals het opleiden van jonge collega’s, zetelen in een vakbond, bestuurslid zijn van een personeelskring, enzovoorts.

Daarnaast wordt het gouden erekenteken ook toegekend aan personen die bij minstens drie promoties in eenzelfde sector hun vrijwillige medewerking hebben verleend door te zetelen in het Nationaal Organiserend Comité of in het Technisch Comité dat belast is met de selectie van de kandidaten voor het bekomen van het erekenteken van de arbeid. Zij worden ook wel de promotoren van de sector genoemd.

De procedure voor de benoeming van de Eredekens van de Arbeid verschilt helemaal. De kandidaten worden alleen voorgedragen door organisaties die vertegenwoordigd zijn in het Nationaal Organiserend Comité van de betrokken sector. De kandidatuur van de voorgedragen kandidaat moet unaniem goedgekeurd worden binnen het Nationaal Organiserend Comité

ACTUALITE / ACTUEEL

LA pIERRE nATuRELLE pRoMuE !nATuuRsTEEn gELAuwERd

Pho

to D

ann

/Fo

to D

ann

Page 31: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

2011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 3 1

entérinée par le Commissaire général du gouvernement. La dignité de Doyen d’Honneur du travail est attribuée sur base des qualités professionnelle du candidat et sa capacité à promouvoir les traditions, les valeurs et le prestige moral et social de sa profession. Le titulaire de cet insigne reçoit une mission de représentation pour une durée de cinq ans. Le nombre de Doyens d’Honneur du travail est déterminé par secteur. Les Doyens d’Honneur qui terminent leur mandat et qui ont rempli leur mission peuvent être admis à l’Eméritat.Les Doyens d’Honneur et les Doyens d’Honneur émérite du Travail sont réunis au sein du Collège des Doyens d’Honneur de Belgique qui travaille en collaboration avec l’Institut. Leur conseil d’Administration est chargé d’organiser des activités chaque année et d’entretenir les contact entre les Doyens au moyen d’une lettre circulaire.

3. reMise des insignesLors de cette remise des insignes, pas moins de trois collaborateurs de ce trimestriel furent décorés. Monsieur Robert De Battice a reçu le titre de Lauréat du travail médaille d’Or, Monsieur Geert Legein a reçu le titre de Lauréat du travail insigne d’argent et Madame Sabine Piedboeuf le titre de Lauréat du travail médaille d’Or (promoteur). D’autres entrepreneurs de notre Fédération ont également été promus, il s’agit de Monsieur Marc Brams et de Monsieur Patrick Dascotte qui ont reçu. la médaille d’Or . L’avenir est aussi assuré, Monsieur Anthony Cognaux de l’entreprise du même nom a été promu cadet du travail. Monsieur Robert Brams, un nom bien connu dans le secteur, a été admis à l’éméritat.

en deze beslissing dient ook aanvaard te worden door de Commissaris-generaal der Regering. De waardigheid van Eredeken van de Arbeid wordt toegekend op basis van de professionele waarde van de kandidaat en zijn vermogen om de tradities en de waarden van zijn beroep of functie uit te dragen. Bovendien dient hij in staat te zijn het moreel en sociaal prestige van zijn vakgebied of functie te verpersoonlijken. De titularis krijgt een representatieve opdracht met in principe een looptijd van vijf jaar. Het aantal benoemingen tot Eredeken van de Arbeid is strikt vastgelegd per sector. De Eredekens die hun mandaat beëindigd hebben en hun taak hebben vervuld, kunnen worden toegelaten tot het emeritaat.

De Eredekens en de Emeriti-Eredekens worden verenigd in het Koninklijk College der Eredekens van de Arbeid van België, dat nauw samenwerkt met het Instituut. Hun Raad van Bestuur is belast met het jaarlijks inrichten van activiteiten en met het onderhouden van de onderlinge communicatie door middel van een nieuwsbrief.

3. uitreikingTijdens deze uitreiking werden maar liefst drie van de medewerkers van dit tijdschrift gelauwerd. Dhr. Geert Legein ontving het zilveren ereteken, Dhr. Robert De Battice, De Heer Marc Brams en Patrick Dascotte het gouden ereteken en Sabine Piedboeuf het gouden ereteken der promotoren. De toekomst is ook al verzekerd. Anthony Cognaux van het gelijknamig natuursteenbedrijf werd gelauwerd als cadet. Robert Brams, een naam die bij ons allemaal toch een belletje doet rinkelen, behoort nu tot de Emeriti.

Pho

to D

ann

/Fo

to D

ann

Pho

to D

ann

/Fo

to D

ann

Page 32: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

32 pierre & marbre - steen & marmer - 2011 / 1

LE suCCès dE BATIBouw ConfIRME LA BonnE sAnTé du sECTEuR dE LA ConsTRuCTIon En BELgIquELe salon BATIBOUW 2011 a fermé ses portes sur un sentiment unanime de succès et de confiance pour ses quelque 1.000 exposants. Le nombre de visiteurs professionnels est en nette progression. La grève de vendredi dernier a, en revanche, eu un impact sur le nombre de visiteurs particuliers. Malgré cela, l’objectif de l’organisation d’attirer chaque année plus de 300.000 visiteurs a été largement atteint. Au total, le salon a été visité par quelque 319.000 visiteurs ( 76.000 visiteurs professionnels).Les trois thèmes du salon – la construction énergétiquement neutre, la rénovation énergétiquement efficace, et l’éclairage et la domotique – ont bénéficié d’un écho considérable. L’accent sur l’écologie et l’économie d’énergie est une tendance indéniable. Notre façon de construire doit devenir beaucoup plus éco-responsable à court terme. C’est pourquoi, BATIBOUW a suscité diverses occasions de dialogue sur ces thèmes entre hommes politiques et représentants du secteur de la construction. Philippe Lhomme, administrateur délégué de l’organisateur FISA, y voit la confirmation du statut de BATIBOUW comme « plateforme de référence pour l’ensemble du secteur, tant pour les professionnels que pour le grand public. »Les efforts pour réduire la consommation d’énergie d’un bâtiment ne concernent plus uniquement les nouvelles constructions. Le concept de rénovation éco-énergétique s’est également imposé. Geert Maes, l’organisateur du salon, ne s’en étonne pas : « les avantages des économies d’énergie tant sur le plan écologique qu’économique se ressentent assez rapidement ». Cette édition de BATIBOUW a proposé un aperçu détaillé de ce qu’offre le marché en termes de (post-)isolation, énergies renouvelables et chauffage.BATIBOUW reste le forum où les exposants présentent leurs produits les plus inventifs. Cela fut certainement le cas dans le palais 9, qui était pendant 11 jours « the place to be » pour tout ce qui touche à l’éclairage et à la domotique. Au niveau de l’éclairage, l’utilisation créative des leds a été particulièrement appréciée. La domotique a prouvé qu’elle était un marché à fort potentiel de croissance, le confort d’utilisation en étant l’attrait principal.Les organisateurs du salon remercient les exposants et visiteurs de leur confiance et ont hâte d’accueillir à nouveau tout le monde l’an prochain du 1er au 11 mars 2012.

suCCEs vAn BATIBouw BEvEsTIgT hERnIEuwd vERTRouwEn BouwsECToROp zondagavond 6 maart sloot BATIBOUW 2011 de deuren. De bijna 1000 exposanten gewaagden unaniem van een kwaliteitsvolle en succesvolle beurs. De bouwsector heeft de wind opnieuw in de zeilen en dit vertaalt zich in een sterk vertrouwen. Het aantal professionele bezoekers steeg dit jaar substantieel. De staking van afgelopen vrijdag had daarentegen een impact op het aantal particuliere bezoekers. Desondanks werd het objectief van de organisatie om elk jaar meer dan 300.000 bezoekers aan te trekken ruimschoots gehaald. In totaal werd de beurs bezocht door bijna 319.000 bezoekers (waarvan 76.000 professionelen). De drie centrale thema’s van de beurs – ‘energieneutraal bouwen’, ‘energie-efficiënt renoveren’ en ‘verlichting en domotica’ – vonden opvallend veel weerklank. De focus op ecologie en energiebesparing was onmiskenbaar een trend. Onze manier van bouwen moet immers op korte tijd heel wat energiebewuster worden. BATIBOUW bracht daarom een constructieve dialoog op gang tussen politici en vertegenwoordigers van de bouwsector. Philippe Lhomme, gedelegeerd bestuurder van organisator FISA, ziet hierin een bevestiging van de status van BATIBOUW als “hét referentieplatform voor de hele sector: zowel voor professionelen als voor het grote publiek”. Maar niet alleen op het vlak van nieuwbouw kunnen inspanningen worden gedaan om de energieconsumptie van een gebouw te laten dalen. Het is een duidelijke tendens dat de consument veel aandacht besteedt aan energie-efficiënte renovatie. Beursorganisator Geert Maes toonde zich hierover niet verbaasd: “de voordelen van energiebesparing laten zich zowel op ecologisch als op economisch vlak immers snel voelen,” aldus Maes. Op deze editie van BATIBOUW werd een uitgebreid overzicht geboden van wat de markt op het gebied van (na-)isolatie, hernieuwbare energie en verwarming in aanbieding heeft. BATIBOUW blijft per slot van rekening hét forum waarbij exposanten hun meest inventieve producten voorstellen. Dit was zeker het geval in Paleis 9, gedurende 11 dagen de ‘place to be’ voor alles wat met verlichting en domotica te maken heeft. Op het vlak van verlichting werd vooral het creatieve gebruik van leds gewaardeerd. Domotica bewees dan weer een markt met groot groeipotentieel te zijn. Het gebruiksgemak vormde daarbij de grootste aantrekkingskracht.De beursorganisatoren zijn hun exposanten en bezoekers bijzonder dankbaar voor het vertrouwen en kijken er nu al naar uit om iedereen volgend jaar opnieuw te verwelkomen, van 1 tot en met 11 maart 2012.

ACTUALITE / ACTUEEL

Page 33: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

2011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 33

oCw-hAndLEIdIng nATuuRsTEEnBEsTRATIngEnIn België bestaan slechts weinig publicaties over het ontwerp en de uitvoering van natuursteenbestratingen. De spelers in de sector hebben al eerder de wens geuit over een dergelijke handleiding te kunnen beschikken.Om daar werk van te maken, is eind 2010 een redactiegroep gevormd met vertegenwoordigers van wegbeherende overheden, aannemers, ontwerpers, producenten en/of handelaars van natuursteenproducten, aggregaten en voegvulling, certificatie-instellingen (SECO en COPRO), de vereniging Pierres et Marbres de Wallonie, het WTCB en het OCW.In de nieuwe OCW-handleiding zullen onder meer de volgende onderwerpen worden behandeld:

geologische aspecten; ontwerp van natuursteenbestratingen; kenmerken en kwaliteit van bestratings- en lijnvormige elementen van natuursteen; uitvoering, onderhoud en reparatie van natuursteenbestratingen.

Op de eerste vergadering van de redactiegroep, die eind november 2010 heeft plaatsgevonden, is afgesproken om eerst de hoofdstukken over het materiaal natuursteen en het ontwerp van natuursteenbestratingen uit te werken en pas nadien de redactie van de andere hoofdstukken aan te vatten.Vakmensen die met hun kennis en ervaring een steentje aan dit nieuwe naslagwerk wensen bij te dragen, kunnen steeds contact met ons opnemen!

CodE dE BonnE pRATIquE CRR RELATIf Aux pAvAgEs En pIERRE nATuRELLEIl y a quelque temps déjà que la rédaction d’un code de bonne pratique relatif à la conception et la réalisation de pavages en pierre naturelle faisait partie de nos projets. Les publications traitant de cette thématique sont relativement peu nombreuses en Belgique et tous les acteurs du secteur ont, par le passé, déjà fait part de leur souhait de voir exister un tel code de bonne pratique.Un groupe de travail, chargé de la rédaction de cet ouvrage, a été mis sur pied fin 2010. Celui-ci réunit des représentants des administrations publiques, d’entreprises, de bureaux d’études, de producteurs et/ou négociants de produits en pierre naturelle et de granulats, de producteurs de matériaux de jointoiement, d’organismes de certification (Seco et Copro), de Pierres et Marbres de Wallonie, du C.S.T.C. et du C.R.R. L’objectif est de rédiger un code de bonne pratique abordant l’ensemble des sujets suivants :

notions géologiques, conception des revêtements en pierres naturelles, caractéristiques et qualité des pavés-dalles-bordures en pierre naturelle, exécution des revêtements en pierre naturelle, travaux de réparation et d’entretien.

Lors de la première réunion (fin novembre 2010), les membres du groupe de travail ont identifié deux chapitres prioritaires : un premier, traitant du matériau pierre naturelle, et un second abordant la thématique de la conception des revêtements en pierre naturelle. Lorsque ces deux premiers chapitres seront suffisamment développés, les textes relatifs aux autres sujets pourront être rédigés.Si par vos compétences, votre expérience et votre expertise dans ce domaine, vous pensez pouvoir apporter votre pierre à l’édifice que devrait constituer ce futur ouvrage de référence, n’hésitez pas à prendre contact avec nous !

ing. olivier de Myttenaere

Chercheur - Conseiller technologiqueCentre de Recherches routières Onderzoeker – Technologisch adviseurOpzoekingscentrum voor de Wegenbouw

www.stonesenses.eu

[email protected]

Page 34: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

34 pierre & marbre - steen & marmer - 2011 / 1

BouwfoRuMkon REkEnEn op EEn gRoTE BELAngsTELLIngZoals U ongetwijfeld via de pers hebt vernomen vond het belangrijkste evenement van de bouwsector, het BOUWFORUM, dit jaar terug plaats op donderdag 24 februari 2011, de openingsdag van BATIBOUW, in het Tentoonstellingspark, Auditorium 2000, op de Heizel te Brussel.

De deelnemers werden ontvangen door de heer Robert de Mûelenaere, gedelegeerd bestuurder van de Confederatie Bouw.

Het Bouwforum stond in het teken van de relatie tussen de zorg voor het milieu en de bouwsector.

Volgende thema’s kwamen aan bod:

Klaar voor de groene (r)evolutie? Met Kristof Mertens (IDEA Consult), Joost Callens (Durabrik), Claude Macors (La Maison Idéale) en Jean Muls (Imtech). De nieuwe uitdagingen voor de bouw op weg naar 2020 met de vertegenwoordigers van de Gewestconfederatie en het Fonds voor Vakopleiding (FVB), Steven Beckers (Art & Build), Johan Van Der Biest (Wienerberger) en Claude Van Rooten (OCW). De bouw, stuwende kracht van de groene economie door Thomas Leysen (Voorzitter van het VBO).

De besluiten van dit evenement werden naar voor gebracht door Jacques De Meester, voorzitter van de Confederatie.

Na het wandelbuffet, konden de deelnemers gratis een bezoek brengen aan de beurs Batibouw.

LE foRuM ConsTRuCTIon ET BATIBouw fuREnT dE nouvEAu un gRAnd suCCEsComme vous le savez déjà, l’événement par excellence de la construction, le FORUM CONSTRUCTION, a eu lieu cette année le jeudi 24 février 2011, à l’occasion de l’ouverture de BATIBOUW à l’Auditorium 2000, Heysel à Bruxelles.

Les participants étaient reçus par Mr. Robert de Mûelenaere, administrateur délégué de la Confédération Construction.

Le FORUM de la construction avait pour thème le rôle de la construction dans la protection de l’environnement.

Les sujets traités étaient les suivants :

Prêts pour la (r)évolution verte ? avec Kristof Mertens (IDEA Consult), Joost Callens (Durabrik), Claude Macors (La Maison Idéale) et Jean Muls (Imtech). De nouveaux défis pour la construction à l’échéance 2020 avec les représentants des Confédérations régionales et du Fonds de Formation (FFC), Steven Beckers (Art & Build), Johan Van Der Biest (Wienerberger) et Claude Van Rooten (CRR). La construction, acteur-clé de l’économie verte par Thomas Leysen (président de la FEB).

Les conclusions étaient proposées par Jacques De Meester, président de la Confédération Construction.

Après le buffet dinatoire, les participants ont pu visiter gratuitement le salon Batibouw.

ACTUALITE / ACTUEEL

Page 35: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet

2011 / 1 - pierre & marbre - steen & marmer 35

fonds dE séCuRITé d’ExIsTEnCEles cotisations restent inchangées

La Commission paritaire de la Construction a déterminé les montants de la cotisation forfaitaire que les entreprises de construction doivent verser par ouvrier et par trimestre au Fonds de sécurité d’existence.

Les montants à payer restent identiques du premier trimestre au troisième trimestre 2011 et s’élèvent à 630 € pour les employeurs ayant l’indice ONSS 024, à 619 € pour les employeurs avec les indices 054 et 044, et à 539 € pour les employeurs ayant l’indice ONSS 026.

Les réductions habituelles (300 € pendant les deux premières années pour les ouvriers de moins de 25 ans nouvellement engagés et 100 € pour les ouvriers de 58 ans et plus encore en service) restent également d’application.

ApTITudE pRofEssIonnELLE dEs ConduCTEuRsextension de l’exonération

Les conducteurs des véhicules nécessitant un permis de conduire C ne doivent plus se baser sur la MMA du véhicule pour savoir s’ils sont dispensés ou non de l’exigence d’aptitude professionnelle.

Auparavant cette dispense ne valait en effet que pour la conduite d’un véhicule de moins de 7,5 tonnes. Le gouvernement fédéral vient de supprimer cette condition par un AR du 25 janvier 2011 (MB, 7 février 2011).

D’autres conditions subsistent néanmoins: le véhicule doit être utilisé pour le transport de matériel, d’équipement ou de machines destinées au conducteur dans l’exercice de son métier si le transport n’est pas l’activité principale du conducteur.

BAnquE CARREfouR dEs EnTREpRIsEsdes données correctes sont priMordiales!

Une inscription correcte des activités de l’entreprise dans la Banque Carrefour des Entreprises (BCE) est primordiale. Les entreprises qui exercent d’autres activités que celles pour lesquelles elles sont inscrites dans la BCE risquent d’ailleurs une amende pouvant aller jusqu’à 10.000 €.

L’information qui se trouve dans la BCE sert en outre de base au renouvellement quinquennal de l’agréation des entrepreneurs.

La Commission d’agréation vérifie en effet que les activités de la catégorie ou sous-catégorie demandée sont correctement renseignées dans la BCE pour l’entreprise en question.

Pour rappel, l’entrepreneur peut toujours s’adresser à Formalis, le guichet d’entreprises de la Confédération Construction, en vue de rectifier ses données dans la BCE.Info: www.formalis.be

fonds vooR BEsTAAnszEkERhEIdBijdragen blijven ongewijzigd

Het Paritair Comité voor het Bouwbedrijf heeft de forfaitaire bijdrage vastgelegd die de bouwondernemingen per arbeider en per kwartaal verschuldigd zijn aan het Fonds voor Bestaanszekerheid.

De bedragen van het eerste kwartaal blijven ongewijzigd in het tweede en derde kwartaal en bedragen 630 € voor werkgevers met RSZ-kengetal 024, 619 € voor werkgevers met kengetallen 054 en 044 en 539 € voor werkgevers met kengetal 026.

De bestaande verminderingen (300 € gedurende de eerste twee jaar voor nieuw aangeworven arbeiders jonger dan 25 jaar en 100 € voor in dienst zijnde arbeiders van 58 jaar en ouder) blijven van toepassing.

vAkBEkwAAMhEId ChAuffEuRsuitbreiding vriJstelling

Bestuurders van voertuigen waarvoor een rijbewijs C nodig is, hoeven niet langer naar het gewicht te kijken om te weten of ze vrijgesteld worden van vakbekwaamheidsvereisten.

Vroeger gold die vrijstelling enkel onder de 7,5 ton. De federale regering heeft deze gewichtsbepaling opgeheven met een KB van 25 januari 2011 (Staatsblad, 7 februari 2011).

Voorwaarden die wel nog altijd gelden: het gaat om voertuigen die worden gebruikt voor het vervoer van materiaal of machines die de bestuurder voor zijn werk nodig heeft en op voorwaarde dat dit vervoer niet de voornaamste activiteit van de bestuurder is.

kRuIspunTBAnk vAn ondERnEMIngEncorrecte gegevens essentieel

Een correcte inschrijving van de ondernemingsactiviteiten in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) is van groot belang. Ondernemingen die andere activiteiten uitoefenen dan deze waarvoor ze ingeschreven zijn in de KBO, riskeren een geldboete tot 10.000 €.

Maar ook voor de aanvraag of de vijfjaarlijkse hernieuwing van de erkenning van aannemers is de KBO-informatie essentieel. De erkenningscommissie ziet er immers nauwkeurig op toe dat de KBO de overeenstemmende activiteiten vermeldt voor de gevraagde categorie of ondercategorie. Voor het aanpassen van de KBO-gegevens kan de aannemer steeds terecht bij Formalis, het ondernemingsloket van de Confederatie Bouw.

Meer weten? www.formalis.be

Page 36: P00 8512 PIERRE & MARBRE - 1.pdf · 2013. 4. 3. · Mars/Maart 2011-1 BELGIQUE-BELGIE PP LIEGE X BC.31230 ... TrIbUnE / TrIbUnE N’oubliez pas de déclarer vos chantiers ! Vergeet