Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
TEMA 6: ATLAS DOS CONTINENTES
I. ÁFRICA: INTRODUCIÓN
1) UN CONTINENTE CÁLIDO:
- 30 millóns de Km2 (3º continente: 21% das terras).- Na zona cálida: poucas terras fértiles: agricultura de
subsistencia.- Ricos recursos: bosques e madeira, pesca, agricultura (cacao,
cacahuete), produtos enerxéticos (petróleo, gas) e minerais (diamantes, ouro, metais).
- Continente pouco poboado pero aumentado moito. Nivel de vida baixo.
II. ÁFRICA: MEDIO FÍSICO
2) CLIMAS:
- Ecuatorial: na rexión do golfo de Guinea.- Tropical húmido: ao norte e ao sur do ecuador.- Tropical seco: nas zonas máis afastadas do ecuador.- Desértico: ao norte (Sahara) e ao sur (Kalahari).- Mediterráneo: nas costas norte e sur.- Montaña: na África oriental.
3) VEXETACIÓNS:
- Ecuatorial: bosque ecuatorial (selva), exuberante, verde e de altas árbores.
- Tropical húmido: bosque tropical, menos denso.- Tropical seco: sabana e estepa.- Deserto: vexetación escasa, agás nos oasis.- Mediterránea: matogueiras e árbores de folla dura para a
seca.- Montaña: graduada.
4) PRINCIPAIS ACCIDENTES XEOGRÁFICOS:
A) Costas:- Océanos e mares: Atlántico, Mediterráneo, Vermello, Índico.- Cabos: Verde, Boa Esperanza, Guardafuí.
- Golfos: Sirte, Gabés, Guinea, Adén.- Penínsulas: Somalia.- Illas: Madeira, Canarias, Cabo Verde, Madagascar, Comores, Seycheles.- Canles e estreitos: Suez, Xibraltar, Mozambique.B) Relevo:
1
- Montañas: Atlas, Ahaggar, Tibesti, M. de Camerún, Macizo Etiópico, M. de Kenia, M. de Tanzania (Kilimanxaro -5.895 m-), Montes Drakensberg.
- Depresións: Congo.- Desertos: Sahara, Namibia, Kalahari.
C) Hidrografía:- Ríos: a) Vertente mediterránea: Nilo
b) Vertente atlántica: Senegal, Níxer, Congo, Oranxe. c) Vertente índica: Zambeze, Limpopo. - Lagos: Vitoria, Tanganica, Alberte, Malaui, Chad.
III. ÁFRICA: SOCIEDADE E ECONOMÍA
5) RAZAS, LINGUAS, RELIXIÓNS E CULTURAS:
- Razas: branca -árabe-, ao norte do Sahara, e negra, ao sur do Sahara.
- Linguas: árabe (norte de África), sudanés e bantú (África negra) e suahili (África oriental).
- Relixións: islamismo (África branca e algún país negro), cristianismo (Etiopía) e animistas (África negra).
- Culturas: árabe (África branca), negra (África negra) e europea (S. De África).
6) ECONOMÍA:
- Baseada na agricultura. Cultivo sobre cinsas (na zona ecuatorial); agricultura de plantación (monocultivo de cacao, cana de azucre, café, caucho), para a exportación; cultivos de secaño (oliveira, trigo, vide, algodón) e cultivos de regadío (froitas, verduras); explotación forestal.
- Gandaría nómade : na sabana e bordes do deserto e gandería extensiva no sur.
- Recursos naturais: combustibles (petróleo, gas natural, carbón), minerais (titanio, uranio, cobre, platino, ouro e diamantes).
IV. ÁFRICA: XEOGRAFÍA POLÍTICA
7) ÁFRICA SETENTRIONAL.8) ÁFRICA OCCIDENTAL.9) ÁFRICA CENTRAL.10) ÁFRICA ORIENTAL.11) ÁFRICA MERIDIONAL.
2
ÁFRICA OCCIDENTAL:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Mauritania Nuakchott
Ouguiya República Islámica
Malí Bamako Franco CFA República Presidencialista
Níxer Niamey Franco CFA República Presidencialista
Senegal Dacar Franco CFA República Presidencialista
Gambia Banjul Dalasi República Presidencialista
Guinea Bissau
Bissau Franco CFA República Presidencialista
Guinea Conacry Franco Guineano
República Presidencialista
Serra Leoa Freetown Leone República Presidencialista
Liberia Monrovia Dólar Liberiano
República Presidencialista
Costa de Marfil
Yamusukro
Franco CFA República Presidencialista
Burkina Faso
Uagadugu
Franco CFA República Presidencialista
Ghana Accra Cedi República Presidencialista
ÁFRICA SETENTRIONAL:
PAÍS CAPITAL
MOEDA FORMA DE GOBERNO
Marrocos
Rabat Dirham Monarquía Constitucional
Alxeria Alxer Dinar República Presidencialista
Tunicia Tunes Dinar Tunesino
República Presidencialista
Libia Trípoli Dinar República Parlamentaria
Exipto O Cairo Libra Exipcia República Presidencialista
3
Togo Lomé Franco CFA República Presidencialista
Benin Porto Novo
Franco CFA República Presidencialista
Nixeria Abuja Naira República Federal Presidencialista
Cabo Verde Praia Escudo Cabo Verde
República
ÁFRICA CENTRAL:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Chad Ndjamena
Franco CFA República Presidencialista
Camerún Iaundé Franco CFA República Presidencialista
R. Centroafricana
Bangui Franco CFA República Presidencialista
Gabón Libreville Franco CFA República Presidencialista
Congo Brazaville
Franco CFA República Presidencialista
R. D. do Congo
Kinshasa Franco Congoleño
República DemocráticaSemipresidencialista
Uganda Kampala Chelín Uganda
República Presidencialista
Ruanda Kigali Franco Ruandés
República Presidencialista
Burundi Bujumbura
Franco Burundi
República Presidencialista
Angola Luanda Kwanza República Presidencialista
Zambia Lusaka Kwancha Zambiano
República Presidencialista
Malawi Lilongwe Kwacha República Presidencialista
Guinea Ecuatorial
Malabo Franco CFA República Presidencialista
San Tomé e P. Sao Tomé
Dobra República Presidencialista
4
ÁFRICA ORIENTAL:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Sudán Khartum Libra Sudanesa
República Presidencialista
Sudán do Sur
Juba Libra Sursudanesa
República Presidencialista
Eritrea Asmara Nakfa República Unipartidista
Etiopía Addis Abeba
Birr República Federal
Djibuti Djibuti Franco Djibutí República Presidencialista
Kenya Nairobi Chelín Kenya República Presidencialista
Tanzania Dodoma Chelín Tanzano
República Presidencialista
Somalia Mogadiscio
Chelín Somalia
República Federal Parlamentaria
Seycheles Vitoria Rupia Seycheles
República Presidencialista
ÁFRICA MERIDIONAL:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Namibia Windhoek Dólar Namibio
República Presidencialista
Botswana Gaborone Pula República Parlamentaria
Cimbabue Harare Dólar, Libra, Euro
República Presidencialista
Mozambique
Maputo Metical República Presidencialista
R. de Sudáfrica
Pretoria Rand Surafricano
República Federal Parlamentaria
Lesoto Maseru Loti Monarquía Parlamentaria
Suazilandia Mbabane Lilangeni Monarquía Absoluta
Comores Moroni Franco Comores
República Presidencialista
Madagascar
Antananarivo
Franco Malgaxe
República Presidencialista
5
Mauricio Port Luis Rupia República Parlamentaria
V. ASIA: INTRODUCIÓN
12) UN CONTINENTE EXTENSO E VARIADO:
- 44 millóns de km2 (o máis extenso).- Gran variedade de climas e medios físicos. Vales moi fértiles
para a agricultura.- Nivel de vida alto: en Xapón e Israel. En vías de
desenvolvemento: China e India.
VI. ASIA: MEDIO FÍSICO
13) CLIMAS:
- Ecuatorial: en zonas próximas ao ecuador (no sur do continente).
- Tropical húmido: no sueste asiático. Ventos monzóns: no verán de mar a terra (chuvias) e no inverno de terra a mar (seca).
- Tropical seco: en Asia central e occidental.- Desértico: en Asia central e occidental.- Continental: en Asia central e no norte.- Mediterráneo: na fachada occidental.- Chinés: na fachada oriental.- Polar: no extremo norte.- Montaña: no Himalaia e no Tíbet.
14) VEXETACIÓNS:
- Bosque tropical e ecuatorial: no sueste.- Pradería, estepa, deserto: Asia central.- Taiga e tundra: no norte.- Montaña: na cordilleira do Himalaia.
15) PRINCIPAIS ACCIDENTES XEOGRÁFICOS:
A) As costas:- Océanos e Mares: O. Glacial Ártico, O. Índico, O. Pacífico, M.
de Kara, M de Siberia, M. de Bering, M. de Okhotsk, M. do Xapón, M. Amarelo, M. da China Oriental, Mar da China Meridional, M. de Xava, M. Arábigo, M. Vermello, M. Mediterráneo, M. Negro, M. Caspio, M. Aral.
- Cabos: Lopatka, Punta de Ca Mau, Comorín.- Golfos: Tonkín, Siam, Bengala, Omán, Pérsico, Adén.- Penínsulas: Kamchatka, Corea, Indochina, Malaca, Indostán,
Arábiga.
6
- Illas: Nova Siberia, Kuriles, Xapón, Formosa, Filipinas, Molucas, Nova Guinea, Timor, Borneo, Xava, Sumatra, Ceilán.
- Canles e estreitos: Bering, Corea, Luzón, Malaca, Ormuz.B) O relevo:- Montañas: Urais, Cáucaso, Zagros, Hindu Kush, Kuen Lun,
Himalaia (Everest -8.850 m-). - Mesetas: Irán, Pamir, Tíbet, Mongolia, Deccán.- Depresións: Caspio.- Chairas: Siberiana.- Desertos: Arabia, Gobi.C) Hidrografía:- Ríos: a) Ártico: Obi, Ienisei, Lena. b) Mar de Ohotsk: Amur.
c) Pacífico: Huang He (R. Amarelo), Iangtse Kiang (R. Azul), Sikiang (R. Negro), Mekong. d) Índico: Brahmaputra, Ganxes.
e) Mar Arábigo: Indo. f) Golfo Pérsico: Tigris, Éufrates.
g) Mar de Aral: Amú Daria, Sir Daria. - Lagos: Negro, Caspio, Aral.
VII. ASIA: SOCIEDADE E ECONOMÍA
16) RAZAS, LINGUAS, RELIXIÓNS E CULTURAS:
- Razas: branca (Asia occidental e India), amarela (Asia monzónica e central), negra (India e Indonesia), outros grupos (mongois, iacutos, tunguses).
- Linguas: chinés, xaponés, árabe, hindí, inglés.- Relixións: budismo e hinduísmo (India), confucianismo (China),
islamismo (Oriente Medio e Asia Central), xintoísmo (Xapón), grupos cristiáns.
- Culturas: chinesa, india, xaponesa, thai, tibetana, persa, árabe...
17) ECONOMÍA:
- Agricultura intensiva : arroz, te, caucho, cánabo (na Asia monzónica) e agricultura extensiva (no noroeste).
- Gandaría: ovellas, cabalos, iacs, camelos (no centro) e renos (no norte).
- Riscos naturais: inundacións (tifóns e monzóns).- Madeira: na taiga e bosques tropicais.- Minerais: petróleo (Oriente Medio), carbón (China) e gas
natural, ferro, uranio e cobre (Asia central e norte).
VIII. ASIA: XEOGRAFÍA POLÍTICA
7
18) PRÓXIMO E MEDIO ORIENTE.19) ASIA MERIDIONAL.20) MUNDO CHINO.21) EXTREMO ORIENTE.22) SUESTE ASIÁTICO.
PRÓXIMO E MEDIO ORIENTE
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Líbano Beirut Libra Libanesa
República Parlamentaria
Israel Tel Aviv Shequel República Parlamentaria
Xordania Ammán Dinar Xordano
Monarquía Constitucional
Siria Damasco Libra Siria República Semipresindencial
Iraq Bagdad Dinar Iraquí República Parlamentaria
Arabia Saudita Ryad Riyal Saudita Monarquía AbsolutaKuwait Kuwait Dinar Kuwaití Monarquía
ConstitucionalBarhein Manama Dinar
BarheníMonarquía Constitucional
Qatar Doha Riyal Qatarí Monarquía AbsolutaEmiratos Árabes Unidos
Abu Dabí Dirham Monarquía Constitucional
Iemen Sanaa Riyal Iemení República Presidencialista
Omán Mascate Rial Omaní Monarquía AbsolutaIrán Teherán Rial Iraní República IslámicaKazaquistán Astana Tenge República
PresidencialistaTurkmenistán Ashjabad Manat República
PresidencialistaUzbequistán Tashkent Som República
PresidencialistaAfganistán Kabul Afganí República IslámicaTaxiquistán Dushanbé Somoni República
PresidencialistaKirguiscistán Bishkek Som República
Presidencialista
8
ASIA MERIDIONAL:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Paquistán Islamabad Rupia Paquistaní
República Parlamentaria
India Nova Delhi Rupia Hindú República Parlamentaria
Nepal Katmandú Rupia Nepalí República Parlamentaria
Bután Thimbú Ngultrum Monarquía Parlamentaria
Bangladesh
Dhaka Taka República Parlamentaria
Maldivas Malé Rupia Maldivas
República Presidencialista
Sri Lanka Colombo Rupia Sri Lanka
República Presidencialista
MUNDO CHINO:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Mongolia Ulán Bator Tughrik República Parlamentaria
China Pequín Yuan República Socialista
EXTREMO ORIENTE:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
R.D.P. Corea (do Norte)
Pyongyang
Won Norcoreano
República Socialista
República de Corea (do
Seúl Won Surcorean
República Presidencialista
9
Sur) oXapón Toquio Ien Monarquía
ConstitucionalTaiwan Taipei Dólar
TaiwanRepública Parlamentaria
SUESTE ASIÁTICO:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Myanmar Yangón Kyat República Presidencialista
Laos Vientián Kip República Socialista
Tailandia Bangkok Baht Monarquía Constitucional
Camboxa Phnom Penh Riel Monarquía Parlamentaria
Vietnam Hanoi Dong República Socialista
Malaisia Kuala Lumpur
Ringgit República Presidencialista
Singapura Singapura Dólar Singapura
República Parlamentaria
Brunei Bandar Seri Begawan
Dólar Brunei Sultanato Absolutista
Filipinas Manila Peso Filipinas
República Presidencialista
Indonesia Xakarta Rupia Indonesia
República Presidencialista
Timor Oriental
Dili Dólar USA República Parlamentaria
10
IX. AMÉRICA: INTRODUCIÓN
23) UN NOVO MUNDO:
- América procede da unión de tres masas de terra diferentes: América do Norte (dende Alasca ata Tehuantepec), Centroamérica (dende Tehuantepec ata o istmo de Panamá) e América do Sur (dende o istmo de Panamá ata o Cabo de Fornos).
- Continente grande (42 millóns de Km2 -o 2º-) e alongado: diferenzas xeográficas entre as diferentes rexións.
- Colonizado polos europeos, explotaron as súas riquezas e impuxeron a súa forma de vida, moitas veces sen respectar o dereitos dos pobos indíxenas.
X. AMÉRICA: MEDIO FÍSICO:
24) CLIMAS:
a) América do Norte:- Frío: N. de Canadá e Alasca.- Frío de montaña: nas M. Rochosas- Continental: N. de EE.UU. e Canadá.- Oceánico: costa pacífica de Canadá.- Mediterráneo: SO da costa pacífica de EE.UU.- Chinés: SE da costa atlántica de EE.UU.- Tropical: N. de México e medio O. de EE.UU.- Desértico: N. de México e medio O. de EE.UU.b) América Central:- Tropical.c) América do Sur:- Ecuatorial: no Amazonas.- Tropical: ao N. e S. do Amazonas.- Desértico: na zona sur.- Mediterráneo: na costa pacífica.- Chinés: na desembocadura do Paraná.- Oceánico: no S. da costa pacífica.- Frío de montaña: no cordal dos Andes.
25) VEXETACIÓNS:
a) América do Norte:
11
- Taiga: na zona fría.- Pradería: na zona continental.- Bosque de sequoias : na zona oceánica.- Mediterránea: na zona mediterránea.- Estepa: no deserto. b) América Central:- Caoba, cedro, palma.c) América do Sur:- Selva: no Amazonas.- Sabana, bosque aberto, estepa: na zona tropical.- Montaña: nos Andes.
26) PRINCIPAIS ACCIDENTES XEOGRÁFICOS:
A) América do Norte: Costas:
- Océanos e mares: O. G. Ártico, O. Pacífico, O. Atlántico, M. de Bering, M. de Beaufort, M. de Labrador.
- Golfos: Baía de Hudson, G. de S. Lourenzo, G. de México, G. de California.
- Penínsulas: Alasca, Labrador, Nova Escocia, Florida, California.- Illas: Grenlandia, Terranova.- Estreitos: Bering, Davis.
Relevo:- Montañas: M. de Alasca Mckinley -6194 m-), M. Rochosas, M.
de Serra Madre, M. Apalaches.- Chairas: Grandes Chairas.- Desertos: Colorado.
Hidrografía:- Ríos: A) Vertente Ártica: Mackenzie, Iucón. B) Vertente Atlántica: S. Lourenzo, Hudson, Mississippi (Missouri, Arkansas, Ohio), Grande. C) Vertente Pacífica: Colorado, Columbia.- Lagos: Oso, Escravo, Winnipeg, Michigan, Superior, Hurón,
Erie, Ontario.B) América Central:
Costas:- Océanos e mares: O. Pacífico, O. Atlántico, M. Caribe.- Cabos: Grazas a Deus.- Golfos: Honduras.- Penínsulas: Iucatán.- Illas: Antillas.- Istmos: Panamá.
Relevo:- Zona de volcáns.
Hidrografía:- Ríos: pouco importantes.- Lagos: Nicaragua.
12
C) América do Sur: Costas:
- Océanos e mares: O. Atlántico, O. Pacífico, O. G. Antártico.- Cabos: S. Roque, Fornos.- Golfos: Baía Branca, S. Matías, S. Xurxo, Baía Grande, Estuario
da Prata.- Illas: Malvinas, Galápagos.
Relevo:- Montañas: Andes (Aconcagua -6960 m-), M. das Guaianas.- Mesetas: Brasil, Mato Groso, Patagonia.- Chairas: Amazonas, Orinoco, Pampa.- Desertos: Atacama.
Hidrografía:- Ríos: Vertente Atlántica: Orinoco, Amazonas, Prata (Paraná,
Paraguai, Uruguai).- Lagos: Maracaibo, Titicaca.
XI. AMÉRICA: SOCIEDADE E ECONOMÍA:
27) RAZAS, LINGUAS, RELIXIÓNS E CULTURAS:
a) América Anglosaxona:- Razas: branca (descendentes de europeos), negra
(descendentes de escravos africanos), iberoamericanos (inmigrantes), indios (orixinaria), esquimós (Alasca).
- Linguas: inglés, español (zonas de EE.UU.), francés (zona de Canadá).
- Relixións: protestante, católica.- Culturas: anglosaxona, afroamericana, iberoamericana.
b) Iberoamérica: - Razas: branca, india, mestiza, negra e mulata. - Linguas: castelá, portugués, inglés, francés, indíxenas (quechua, aimará, guaraní e mapuche). - Relixións: catolicismo, protestantismo, animistas. - Culturas: iberoamericana, indíxenas.
28) ECONOMÍA:
a) América Anglosaxona:- Agricultura: trigo, millo, soia, algodón, tabaco, vide, oliveira. - Gandaría: vacún (manteiga, queixo, peles).- Pesca.- Madeira.- Minerais: petróleo, gas natural, cobre, uranio, carbón,
chumbo, cinc, níquel.- Industria e comercio: automóbiles, avións, electrodomésticos,
maquinaria, ordenadores.
13
- Comunicacións: excelentes estradas, ferrocarrís e liñas aéreas.
b) Iberoamérica:- Agricultura: cultivos tropicais (cacao, cana de azucre, café),
trigo, cultivos de horta. - Gandaría: vacún, ovellas, llamas.- Madeira: na selva do Amazonas (problemas de deforestación).- Minerais: petróleo(México, Venezuela e Colombia), prata e
cobre.
XII. AMÉRICA: XEOGRAFÍA POLÍTICA
29) AMÉRICA ANGLOSAXONA.30) MÉXICO.31) REPÚBLICAS CENTROAMERICANAS.32) AS ANTILLAS.33) OS PAÍSES ANDINOS.34) OS PAÍSES DO PRATA.35) BRASIL.36) OUTROS PAÍSES.
AMÉRICA ANGLOSAXONA:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Canadá
Ottawa Dólar Canadense
Monarquía Constitucional
EE.UU.
Washington D. C.
Dólar USA
República Federal Presidencialista
MÉXICO:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
México
Cidade de México
Peso Mexicano
República Federal Presidencialista
REPÚBLICAS CENTROAMERICANAS:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Belice Belmopán Dólar Belice
Monarquía Constitucional
14
Guatemala Guatemala Quetzal República Presidencialista
O Salvador San Salvador Dólar USA República Presidencialista
Honduras Tegucigalpa Lempira República Presidencialista
Nicaragua Managua Córdoba República Presidencialista
Costa Rica San Xosé Colón República Presidencialista
Panamá Panamá Balboa República Presidencialista
AS ANTILLAS:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Bahamas Nassau Dólar Bahamas
Monarquía Constitucional
Cuba A Habana Peso Cubano República Socialista
Xamaica Kingston Dólar Xamaicano
Monarquía Constitucional
Haití Porto Príncipe
Gourde República Presidencialista
R. Dominicana Sto. Domingo
Peso Dominicano
República Presidencialista
Porto Rico San Xoán Dólar USA Estado Asociado
San Cristovo e Neves
Basseterre Dólar C. O. Monarquía Constitucional
Antiga e Barbuda
Saint John´s Dólar C. O. Monarquía Constitucional
Dominica Roseau Dólar C. O. República Parlamentaria
Santa Lucía Castries Dólar C. O. Monarquía Constitucional
San Vicente e Granadinas
Kingstown Dólar C. O. Monarquía Constitucional
Barbados Bridgetown Dólar Barbados
Monarquía Constitucional
Granada Saint George´s
Dólar C. O. Monarquía Constitucional
Trindade e Tobago
Porto España
Dólar Trindade
República Parlamentaria
15
PAÍSES ANDINOS:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Venezuela Caracas Bolívar Forte República Presidencialista
Colombia Bogotá Peso Colombiano
República Presidencialista
Ecuador Quito Sucre República Presidencialista
Perú Lima Novo Sol República Presidencialista
Bolivia A Paz Boliviano República Presidencialista
Chile Santiago Peso República Presidencialista
PAÍSES DO PRATA
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Arxentina Bos aires Peso República Presidencialista
Uruguai Montevideo Peso Uruguaio
República Presidencialista
Paraguai Asunción Peso Guaraní República Presidencialista
BRASIL:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Brasil Brasilia Real República Presidencialista
OUTROS PAÍSES:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Guaiana Georgetown
Dólar Guaiana República Presidencialista
Suriname Paramaribo Dólar Suriname
República Presidencialista
16
XIII. OCEANÍA: INTRODUCIÓN
37) O NOVÍSIMO CONTINENTE:
- Oceanía: conxunto de illas, agrupadas en catro partes: Australasia (illas do sur), Melanesia (illas de negros), Micronesia (illas pequenas) e Polinesia (moitas illas).
- Continente máis pequeno: case 9 millóns de km2 no que destaca a gran illa de Australia.
- Os europeos chegaron alí no s. XVIII, tiña unha poboación escasa e unhas formas de vida pouco desenvolvidas.
XIV. OCEANÍA: MEDIO FÍSICO
38) CLIMAS:
a) Australia:- Tropical: no norte e noroeste.- Desértico e subárido: na zona central.- Mediterráneo: no leste, sur e suroeste.- Oceánico: no sueste.
b) Resto de Oceanía:- Ecuatorial: illas próximas ao ecuador.- Tropical: illas próximas aos trópicos.
39) VEXETACIÓN:
a) Australia:- Selva, Sabana: na zona tropical.- Deserto, plantas espiñentas: na zona árida.- Mediterránea: na zona leste, sur e suroeste.- Bosque de eucaliptos: no sueste.
b) Resto de Oceanía:- Selva: na zona ecuatorial.- Bosque tropical: nas zonas tropicais.- Pradarías: en Nova Celandia.
17
40) PRINCIPAIS ACCIDENTES XEOGRÁFICOS:
a) Australia Costas:
- Océanos e mares: O. Índico, O. Pacífico, M. de Timor, M. de Arafura, M. do Coral, M. de Tasmania.
- Cabos: Londonderry, York, Howe, Leeuwin, Noroeste.- Golfos e baías: Xosé Bonaparte, Carpentaria, Spencer, Gran
Baía Australiana.- Penínsulas: York, Eire.- Illas: Tasmania.- Estreitos: Torres, Bass.
Relevo:- Montañas: M. Kimberley, M. Hamersley, M. Macdonnell, Gran
Cordilleira Divisoria.- Mesetas: Barkly.- Chairas: Gran Conca Artesiana.- Desertos: Gran Deserto de Area, Deserto Gibson, Gran
Deserto Vitoria. Hidrografía:
- Ríos: Vitoria, Flinders, Murray-Darling.- Lagos: Eire, Gairdner.
b) Resto de Oceanía Costas:
- Cabos: Norte, Suroeste (Nova Celandia).- Golfos: Papúa (Nova Guinea).- Illas: Nova Guinea; Norte, Sur (Nova Celandia).
Relevo:- Montañas: M. Bismark (Nova Guinea), Alpes do Sur (Nova
Celandia). Hidrografía:
- Ríos: Waikato, Wairau (Nova Celandia).
XV. OCEANÍA: SOCIEDADE E ECONOMÍA
41) RAZAS, LINGUAS, RELIXIÓNS E CULTURAS:
- Razas: branca, indíxenas.- Linguas: inglés, dialectos indíxenas.- Relixións: protestante, islamismo, indíxenas.- Culturas: europea, aborixe, papúa, polinesias.
42) ECONOMÍA:
a) Australia e Nova Celandia
18
- Agricultura: trigo, cana de azucre, viñedos, froiteiras, cultivos tropicais.
- Gandaría: extensiva (ovina: carne e la).- Madeira: eucaliptos (celulosa -papel-).b) Resto das illas:- Agricultura: plantacións (cana de azucre, copra).- Madeira.- Turismo: Hawai, Tahití...
XVI. OCEANÍA: XEOGRAFÍA POLÍTICA
43) AUSTRALASIA.44) MELANESIA.45) MICRONESIA.46) POLINESIA.
AUSTRALASIA:
PAÍS CAPITAL
MOEDA FORMA DE GOBERNO
Australia
Camberra
Dólar Australiano
Monarquía Constitucional Federal
Nova Celandia
Wellington
Dólar Neocelandés
Monarquía Parlamentaria
MELANESIA:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Papúa-Nova Guinea
Port Moresby
Kina Monarquía Constitucional
Salomón Honiara Dólar Salomón
Monarquía Constitucional
Vanuatu Port Vila Vatu República Parlamentaria
Fixi Suva Dólar Fixi República Parlamentaria
Illa de Nova Caledonia (pertencente a Francia)
MICRONESIA:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
19
Palau Koror Dólar USA República Presidencialista
Estados F. de Micronesia
Palikir Dólar USA República Federal
Marshall Majuro Dólar USA República Democrática
Nauru Yaren Dólar Australiano
República Parlamentaria
Kiribati Bairiki Dólar Australiano
República Parlamentaria
Illas Marianas (pertencentes aos EE.UU.)
POLINESIA:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Tuvalu Vaiaku DólarTuvalu
Monarquía Constitucional
Samoa Apia Tala República Parlamentaria
Tonga Nuku´alofa
Pa´anga Monarquía Constitucional
Illas Hawai (pertencentes aos EE.UU.)
Illas Marquesas (pertencentes a Francia)
Illa de Tahití (pertencente a Francia)
Illa de Pascua (pertencente a Chile)
20
XVII. EUROPA: INTRODUCIÓN
47) É EUROPA UN CONTINENTE?:
- Europa: gran península de Asia (10,5 millóns de Km2).- Fronteira: Urais, Cáucaso.- Relevo: pequenas unidades independentes.- Continente: ten culturas antigas e moi distintas.- É pequeno e sempre estivo unido.
XVIII. EUROPA: MEDIO FÍSICO
48) CLIMAS:
- Polar: ao N. de Escandinavia.- Oceánico: dende Noruega ata o NO da P. Ibérica.- Continental húmido: centro e leste de Europa.- Mediterráneo: países ribeiregos do M. Mediterráneo. - Montaña: nas cordilleiras alpinas.
49) VEXETACIÓNS:
- Tundra: ao N. de Escandinavia.- Taiga: Escandinavia e N. de Rusia.- Bosque caducifolio e landa: na zona oceánica.- Bosque de folla perenne: polo S. de Europa.- Alta montaña: nas montañas alpinas (diferenzas entre as
ladeiras de solleiro e as de avesío).
50) PRINCIPAIS ACCIDENTES XEOGRÁFICOS:
A) Costas:
21
- Océanos e Mares: O. Glacial Ártico, O. Atlántico, M. de Barents, M. de Noruega, M. do Norte, M. Báltico, M. Cantábrico, M. Mediterráneo, M. Tirreno, M. Adriático, M. Xónico M. Exeo, M. Negro, M. de Azov, M. Caspio.
- Cabos: Norte, Fisterra, Roca, S. Vicente, Espartivento, Matapán.
- Golfos: Botnia, Finlandia, Biscaia, León, Xénova, Venecia, Tarento.
- Penínsulas: Escandinava, Xutlandia, Bretaña, Ibérica, Itálica, Balcánica, Peloponeso, Anatolia.
- Illas: Islandia, Irlanda, Inglaterra, Baleares, Córsega, Sardeña, Sicilia, Malta, Creta, Chipre.
- Canles e estreitos: Skagerrak, Mancha, S. Xurxo, Xibraltar, Mesina, Dardanelos, Bósforo.
B) Relevo: - Montañas: Escandinavas, Pireneos, Alpes, Apeninos, Balcáns, Cárpatos, Cáucaso, Urais.
- Chairas: Gran Chaira Europea.C) Hidrografía:
- Ríos: A) Vertente Ártica: Pechora, Dvina Setentrional B) Vertente Atlántica: Vístula, Oder, Elba, Rhin, Sena, Loira, Garona, Douro, Texo, Guadalquivir, Támesis. C) Vertente Mediterránea: Ebro, Ródano, Po. D) Mar Negro: Danubio, Dniéster, Dniéper, Don. E) Mar Caspio: Volga, Ural.- Lagos: Onega, Ladoga, Peipus, Väner, Vätern, Xenebra,
Constanza, Lemán.
XIX. EUROPA: SOCIEDADE E ECONOMÍA
51) RAZAS, LINGUAS, RELIXIÓNS E CULTURAS:
- Razas: branca e numerosos subgrupos raciais.- Linguas: nórdicas (islandés, sueco, noruegués, danés...),
xermánicas (alemán, holandés, inglés, flamengo...), eslavas (ruso, polaco, checo...), románicas (portugués, castelán, italiano, francés, romanés...), outras (grego, húngaro, vasco...).
- Relixións: cristiá, (católica, protestante, ortodoxa, anglicana), musulmá, xudía.
- Culturas: europeas (eslava, latina, anglosaxona...).
52) ECONOMÍA:
22
A) Tradicional: - Trigo, centeo, aveas, liño, legumes: na Europa Atlántica. - Trigo, vide, oliveira -triloxía mediterránea-: na Europa Mediterránea. - Gandaría transhumante de ovellas: na Europa Mediterránea.B) Actual: a) Agricultura: - De secaño (vide) e de regadío (hortas): na Europa Atlántica. - De secaño (trigo, vide, oliveira) e de regadío (hortas e froiteiras - cítricos-): na Europa Mediterránea. b) Gandaría: - Vacún (leite e derivados): no norte. - Vacún (carne): no centro. c) Pesca: - Na zona do Atlántico norte. d) Minería: - Carbón e ferro (Alemaña e Gran Bretaña) e petróleo (Noruega e Gran Bretaña).
XX: EUROPA: XEOGRAFÍA POLÍTICA
53) EUROPA MEDITERRÁNEA.54) EUROPA OCCIDENTAL.55) EUROPA CENTRAL.56) EUROPA ORIENTAL.57) EUROPA NÓRDICA.58) RUSIA E OUTRAS ANTIGAS REPÚBLICAS SOVIÉTICAS.
EUROPA MEDITERRÁNEA:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Portugal Lisboa Euro República Parlamentaria
España Madrid Euro Monarquía Parlamentaria
Andorra Andorra a Vella
Euro Principado Parlamentario
Mónaco Mónaco Euro Principado Constitucional
23
Italia Roma Euro República Parlamentaria
San Marino
San Marino Euro República Parlamentaria
Vaticano Cidade do Vaticano
Euro Estado Relixioso
Albania Tirana Lek República Parlamentaria
Malta A Valletta Euro República Parlamentaria
Grecia Atenas Euro República Parlamentaria
Turquía Ancara Lira Turca
República Parlamentaria
Chipre Nicosia Euro República Presidencialista
EUROPA OCCIDENTAL:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Irlanda Dublín Euro República Parlamentaria
Reino Unido Londres Libra E. Monarquía Parlamentaria
Francia París Euro República Presidencialista
Bélxica Bruxelas Euro Monarquía Constitucional
Países Baixos
Amsterdam Euro Monarquía Constitucional
Luxemburgo Luxemburgo
Euro Ducado Constitucional
EUROPA CENTRAL:
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Alemaña Berlín Euro República Federal Parlamentaria
24
Suíza Berna Franco Suízo
República Federal Parlamentaria
Austria Viena Euro República Federal Parlamentaria
Liechtenstein
Vaduz Franco Suízo
Principado Constitucional
EUROPA ORIENTAL:
PAÍS CAPITAL
MOEDA FORMA DE GOBERNO
República Checa
Praga Coroa Checa
República Parlamentaria
Polonia Varsovia Zloty República Parlamentaria
Bielorrusia Minsk Rublo Bielorruso
República Presidencialista
Eslovaquia Bratislava
Euro República Parlamentaria
Ucraína Kiev Grivna República Semipresidencialista
Hungría Budapest
Forint República Parlamentaria
Romanía Bucarest
Leu República Presidencialista
Moldavia Chisinau Leu República Parlamentaria
Eslovenia Liubliana
Euro República Parlamentaria
Croacia Zagreb Kuna República Parlamentaria
Bosnia-Hercegovina
Saraxevo
Marco Bosnio
República Federal Parlamentaria
Serbia Belgrado
Novo Dinar República Parlamentaria
Montenegro Podgorica
Euro República Parlamentaria
Kosovo Pristina Euro República Parlamentaria
Macedonia Skopje Dinar Macedonio
República Parlamentaria
Bulgaria Sofía Lev República Parlamentaria
EUROPA NÓRDICA:
25
PAÍS CAPITAL MOEDA FORMA DE GOBERNO
Islandia Reikiavick Coroa Islandesa
República Parlamentaria
Noruega Oslo Coroa Norueguesa
Monarquía Constitucional
Suecia Estocolmo Coroa Sueca
Monarquía Parlamentaria
Finlandia Helsinqui Euro República Parlamentaria
Dinamarca Copenhague
Coroa Danesa
Monarquía Constitucional
Estonia Tallinn Euro República Parlamentaria
Letonia Riga Lati República Parlamentaria
Lituania Vilnius Litas República Parlamentaria
RUSIA E OUTRAS ANTIGAS REPÚBLICAS SOVIÉTICAS:
PAÍS CAPITAL
MOEDA FORMA DE GOBERNO
Federación de Rusia
Moscova Rublo República Federal Semiparlamentaria
Xeorxia Tiflis Lari Xeorxiano
República Presidencialista
Armenia Ereván Dram República Presidencialista
Azerbaixán
Bakú Manat Azerí República Presidencialista
26
XXI. ANTÁRTIDA: INTRODUCIÓN
59) ANTÁRTIDA, O CONTINENTE CONXELADO
- Antártida: no hemisferio sur, 14 millóns de km2.- No invernos as augas ao seu redor conxélanse e dobra o seu
tamaño.
XXII. ANTÁRTIDA: MEDIO FÍSICO
60) CLIMA
- Ten o clima máis frío do mundo. Condicións de vida difíciles.- Xistras xeadas (blizzards -vento branco-) de máis de 300
km/h.- Só sobreviven os pingüíns, focas e elefantes mariños nas
rochas das costas.
61) VEXETACIÓN
- Só hai algúns liques, algas e mofos.
62) ACCIDENTES XEOGRÁFICOS
A) Costas:- Océanos e mares: O. Glacial Antártico, M. de Ross, M. de
Weddell.- Cabos: Noruega, Borley, Poinsett, Gray.
27
- Penínsulas: Antártica.- Illas: Órcadas dos Sur, Baleas.
B) Relevo:
- Antártida: continente de maior altitude media: 2.000 m.- Todo o relevo está cuberto de inlandsis (capa de xeo duns
1.700 m. de media). O xeo cobre o 90% do continente.- Atravesada pola Cordilleira Transantártica.- Pico máis alto: monte Vinson (5.140 m.).- Volcáns activos: M. Erebus.
C) Hidrografía: - Na Antártida non hai ríos pero o seu xeo representa o 80% da
auga doce do noso planeta.
XXIII. ANTÁRTIDA: SOCIEDADE E ECONOMÍA
63) POBOACIÓN
- Na Antártida só habitan pequenos grupos de científicos repartidos en bases instaladas por diversos países. España ten dúas, a Xoán Carlos I e a Gabriel de Castilla.
64) ECONOMÍA
- A Antártida é un continente con abundantes recursos naturais no seu subsolo (petróleo, minerais) o que espertou o interese de moitos países por posuír e explotar este continente.
- Para impedir o deterioro deste espazo, en 1991 asinouse o Tratado de Washington que prohibiu a explotación da Antártida durante 50 anos.
XXIV. ANTÁRTIDA: XEOGRAFÍA POLÍTICA
65) ANTÁRTIDA
- Grazas aos tratados internacionais mantense a Antártida a salvo de reclamacións territoriais. En 1991 asinouse en Madrid un protocolo de protección do medio ambiente que designa a este territorio como unha reserva natural consagrada á paz e á ciencia.
28