G ereg1sue:er aau d l e H .f'. J:<:.. a.~ u N uusDJaa .

,Die Cod , JVat die h art ·z.;mr K.on ings lei soos 1Ntlerbek e, sal on ;; verlos.''

0

E ERSTE JAA11.GANG.

Vie

WOEN SDAG, 18 lVfAART 1942.

VoorwaardeUike Staking 1 <eG9rD Nasfforuaffe

D ie ,·olge nclc , ·erk lnri ng in ,·e rb~ n d meL cl io opLredo teen d ie S as ionale P crs , is f.i a lordag op Btelle nbosch nam c·n: d ie DagbcsLil u r ,·an die Kaapland ~c 13ehee r ra acl aangeko ndig:

.\ let die u itb rcck 1·an die ,stryd onde r die ;,2;e­lcdore 1'3 11 di e Al' ribnerdom hel clke Afr ikaner , en me t reg , va n die ?\a~ i ona lo Pe rs ,·c n •·ag d a L hy a ~ ' n ,·ol kspers en nie a s · n panyd igo P a n,,·­po liLieko per.~ s011 op! roe nie . Ons heL vct·" ·ag d a! die .'\asionalc Pers d ie ma gligsLr en ook die rnoes ges k!ktc fakt or sou woes om d ie ge ,·oelens Lc l<al111ce r e n die brcu k L heeL 1 n plaa~ d:nn­Y<Hl ]1cL rlil gcblyk da L dil juis die ~\ a,ional<'

Pors "·a~ "':l.L clcur sy orgnn c die ~tr.vc1 aangc­bla,, het en dil' Yordcoldheid 3angc11·akkcr hot, •lit 1cn ~P.Ile \'an die hll dat, O. B.-lede ~owct

a~ i>:nl:-·-men~e d ie cicnaar~ v:tn die Pcon; is. 0. B.-lerle hel incliwidnccl sowel as kollcklicl

dcur hY Bchccrntacl wen die hchandcling wat die 0. !3. onl n tng bet, geprotcslcocr. \-erauL­woordclikc :unpsdraers nul die Pcrs is gcsprcck dou r ,·oora:JnsL.umdc ~ ' frikanetTroue en -mannr Pn clie direk~io is \':111 aiiPnl·ci' ,·crsock om indien hullc dan nie gewillig i~ om die hcoiC' stt·:-·rl te slaak nic UJ ,-erhewo bo die geskil 1·an die O.B. en die 1 LX. P. lc slaan nie, clan slt'gs 'n stryd • op bC'ginsclgrondC' to ,·ocr en nio af le daal tot ciie klein!ikc pcrsoonlike 1-\uidC'n;lcm-mcotmiP~

nic. Ook dit hl'l l'l'Ugtcloos geblyk. Die tlircbie hcL nog stcctb vrye tcueh aan inr!i1Yiduck redak­teur~ g6ge0 . Ook i~ 'n bt•sliste boikoL dour rlie Pors sed en :-;cpletnbcr Lccn die 0. B. gchamlhan I mel clio 1\ e>iering 1·an 1·erklaring~ en Jatl'r ook va n bctaa!dc at!l·crtcnsios.

In anLIYoord op be&ll'are teen l1icrdio gedrags­lyn is sowcl in bcsluurskringc van die Pl·rs as in die koeranlc self '·erklaar dat die aandccl­h ouers en die imokcnaars him·dio bcleid van l'e r 11·ocs1 ing van die ,·oll<secnhcid ldaarblyldik gocd keu r omcl::u, nic mand as gc,·olg van hicrdic be>lcid die hl:ld bedank hcL n ic. \Tolgcus bc~l u it

,•a n die laasgchouo vcrga dc r ing 1·:w die 11ehocr­raad is in tekona:trs d us len slcrks l o aanhc1•eco l

om d ou r bcdan k ing · h u l p •·o res ann to t oke n leon d aa rd ic be lcid . AI wa L d ie 0. 13 . ve r lan g, is om d i.:!· Pot'S t,() ,·c rh c f lo L ' n ,·o l ks per~. Die d oel is n ic om die P crs to hcheo r of d iL to ,·c r­niotig nic , maa r 1·a n h omsolf 1•i r die ,·olk lc rr cl . On , di L 10 bo\\·c rks t cllig, moes d ie a a ndag va n aandcelhoucrs, in tckc naars e n die volk in die a lg me •n bep:1al " ·ord by di hcs\\·a re van di 0 . 11 . n moos h ul lo wn kkc rgcsk ud word clou t' sto rk , doc! bo11·u~tc opl redo. Die opL•·cde soos d iL gc\'o lg h ct n:l llH.'llH tlie 0.13. heL dadclik 'n ,·crbcteri ng in LOon in die d :<gbl:ldpcrs t~wceg­

g(.;ob ring t'll 'n vc r. agting \·an ,~e1 1.\·nigc nant.,·~

ging>. 'n \'enlero go,·olg ' 'an die optrccle \\'a~

' n opJo>kudding ondet die 1·olk wal cis d:n as daat· da11 'n ~tryd Jl lOCs ll'ecs, dit lemni1o,;te O]'

lwgin"eil-cnkillc gC\'IJor mOl'L word C'n nil' klein­like pcrsoou liklicdc of verdagmakt•r.1· nic.

\ 'ir hierdi!=' \\aarde,·ollc- vruglc van <lie slryd bl.'· dit• 0. 13.- Bcheerrand sy gctroul' offisiere l'll

!edt 11·at claarin mt't'!!,l'IYCl'k hot innig dankba~tr. !)it \\'as vir hicnlie mcnse ontt'PnSPglik 'n op­oflering om sondc1 kocranle en lyd~krifLe kla:lr lc kom. Dannlenr is egtcr die erns \'llll die saak OJHler die aandag v :111 die aandcclhout•rs smnl as van rlico wye ~\Jrik:lnn~,· pnh1ick gchring t'll

die weg gebuan Yir ,·erdorc opt rede .

Waar ons tans staan aan die voQraa nd van 'n vergader ing van aan<l eelhouers van die Nasiona l!> Pers wil ons hie r aa nko nd ig dat die Oagbestuur van die Beheerraad van Kaapta nd dus besluit het om 0 . B . ~off isiere en b randwagtc te gel as om vanaf va ndag af tot die verga dering van aandeclhouers op 26 deser p la asv ind , nic verder teen doe Pers op t e t ree n :e .

Die hele veran t woordelif{heid on) ' n bet er t oe· s tand t e skep , r us t a ns op d ie a anclce thouers van d ie Pers . I nllien h Lrlle op 2 6 deser h u l Direllsie kan beweeg 0111 die boikot teen d ie 0 . B. t e s taa!1 en die s try<f, indien hulle dan wil st r y , op 'n tnee r ve rhewe peil te voer, cla n 'NO.rd !l it onnoct ig van ons l1ant ?m die opt rede teen die Pers voort te s it.

Heren~gde Party le~ers

. H1

Vedoor 1wee d~ce Noorde

Prov.

Mnr. J . C. Buys, L.U.K , onderleier van die Herenig de Pat,Uy in di·e Vry ­staat, het as sodanig bedank en o.a. die volgende verklaring g·edoen : , E k weier beslis om mee te doen aan 'n geveg teen Nasionaalgesinde Afri lmners soos dem dr. Malan gestel in sy onlangse toespraa k op P iketberg en die jongste besluit van die Hoofbestuur. Om die r ede voel ek my noodgedwonge om te beda nk as \Onderleier en as lid van die Fedaale Raad .en di~ Hoofbestuur van die PaTty . V oontaan sal ek gewon e lid van die Par ty bly."

Mnr . W. K. A. Rnauer, L .U.K ., Ieier va n die Herenig de Panty in die Transvaa lse P 110vinsia le Raad, het die Party bedank, volg-ens 'n Sapa-berig uit Pret or ia. JH[y ver tleenwoordig Wak kers't'room in die P rovinsiale Raad.

1wee

,Hy het .a-root din~e

oan on s gedoen en ons {!ebede

gelwor." -!Pres . K rmger .

Oproepe en Maatstawwe

No. 19.

1wee

'l'o oor cleel na ' n oproop in D ie Burg er 1·an 12 ~\fa~ rt van die d iroksie 1'311 d ie Kasionale P c·rs na n aandoel houers om d ie aan ·t aande ver­gader ing by t.c woon, en di e om endbrief \'3n d ie Os~ewn brandwag wn t saam meL d ie oproep goplna s word , lyk cli l o f di L d ie Ossewa bra ndwag kwa lik geneom 1\'0rd omda t hy va n sy kan L ' n beroop op die aandcolhouors doen om in bela ng va n volkseenheid aa n to dring op ' ':ys igi ng ,·an die bclcid \·an d ie d iroks ie.

Die s n okki ng ,·an di e O.B . e om cndbrief word we.e·r piecl in die s loLparng raaf 11·a t a s Yolg lui: ,. Die 0 sowab randwag ·ock geen bchoer

ADV. FAGAN WAS NIE IN BLOEMFONTEIN

In die ve1·slag in Die Bur ger van clr. Malan se toespr aak op Stelien­bosch voo1·ve1·J ecle wee].: h ct die vol­gende verskyn in verband met adv. H . A. Fagan, L .V., se houding teen­oor die Party : , Dr. Malan het aan­vanklik 'n boodskap voorgelees van adv. I-L A. Fagan. L .V. vir Stellen­bosch, wat in verband met sy pr ak ­tyk na Bloemfontein moes gaan en ongelulddg nie teenwoordig kon wees nie."

Die indru l<:: wat deUl' dr. l\Ialan g eskep was, is dat a dv . Fagan die vergadering nie k on bywoon nie omclat hy in Bloemfon tein moes -\vees. Dit is egter nie die geval nie_ Aclv. F agan het aa n ck Ma lan in 'n shiftelike boodskap gese dat hy op die dag van die ve1·gadering weer· ter ug sal wees in die Kaap, mam• nie bereid is om die ver o·a derino· by t . "' "" e woon me. I nderdaad was adv. Faga~ r eeds die dag voor die ver­\g·aden ng t erug in die Kaap.

oor die Xasionale Pers nio, leg . reg,·erdige on eer liko behandoling as ' n ropublike in sc ,·olks­boll·cging wn. t, s n.a m me L al cl io a nde r vol kso ro-ani-

• Q

sastcs sy gowig in d ie sLryd 1·ir clio vrywor cl ing va n volk en ,·aderlancl wens in i.e werp. 'n Bestuit deur die aa ndee thouers om di e venyn ige perss t ryd wat die voH1 verwoes, te s taa k, is a t wa t ver lang word en sal weereens voH{seenheid bewerks tell ig."

D ie O.B . se omsond br icf is goclatoer 10 ::11aarL. Onde r daLum '1 ::IIaar L word die volr,onde

omsond brio f 1·an aclv. 1<'. C. l£rasmus aan"' aan­d eolhouer s wat partygesind is , gerig :

, .Daar is non voldoende aand u id inas dao die O.D. pog ings in die wor k stel om die :a,nstaand o algcmonc jaa rvergadoring van aandoelhouers va n cl io :\as iona lo P ers Beper k in Kaaps tad op 26 ) Ja:H t in hul r ig Ling i.e p1·oboe-r s (u ur . Dis ' n

(V orvolg op b ls . 2.)

TWEE DIE O.B., WOENSDAG, 18 MAART 1942.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1 KEl NUS IS MAG HELPMERAAR reik u die helpende hand om vir uself 'n suksesvolle

toekoms te verseker.

Omdat die H elpmekaar die enigste

SUIWER OPVOEDKUNDIGE

Korrespondensie Kollege in S.A. is , bied ons u aan :-

DIE Ia!E§IIE KURSUSSE IIEIEN DllE BllLIKSTE fOOIE

Die Helpmekaar kan ook vir U doen wat ons reeds vir duisende ander Afrikaners gedoen het.

Neem u eerste stap op die leer van suk ses en

POS DIE KOEP(())N V ANDAG ! Die Bc~Lnrendc Oirckt.eur,

J le i pmekau r Korrospoodeu~ io K ol logc.

Poshn s 35121 Voortrckke rge bou,

.JOl iA\':'1/ESTIUIW .

o wu r Ill .\' as&ebliof beso nderhed <' omtre n t u kor responde ns ic Kurs ussc.

l•: k ~te l hc la ng iro

Naam :

Ad res :

O . B. ( Datum)

J3e sLure ndc· D irPIO Ptlr : Dr . If. G. Lutt ig , .\ I.A .( :' .. \ .). D.Lit t. e t Phii.(Le iden).

.\l ('do-DirC>ktC>ure: .) . II. ( : re ijbe (1·oors. ) , f.; , :\ . ,.,111 \' umrn , 1' . . Joube n . P . . ) . v. ;/, ,

l!aUing h. A. C. , .. \\' . 8!roh.

11

Poshus 35 L2.

Voortrekkergebou 310, Hoekstraat 18.

JOHANNESD:HJUG. f'oou 22-3512.

I I I I

I ~ L._. ~~~-~~~------~~~~~~~~l i

EGTE BOI(MIS van

BOSSIEVELD, RAROO.

Die m is is fyn gemaal teen 27 I- per ton van twaalf sakke, op u Stasie

gel ewer. KlVIB of KBA

D ie mis is absoluu't suiwer, van gl'oot uitgesoekte mi.shope.

'1' 1·: \ ' RimJ•:Xll KlD GEWAAR!30RG.

Monsters op Aanvraag.

B. ./. ROODE. Posbus 15, 1\LIPPLAAT.

f""

DAGBREEI\ vir die AFIUKANERS STABILI§

Die N uwe Huiwer Af ri lmanse l\haLskappy bied sy d icnsi o aan in verband m e L

Cl Koop en verkoop van a/ u eiendomme G G eldbelegging - Besigheidsadvies G Advertensi es en Drukwerk 0 V ersek ering ( L ewens, Brand,

Motor, Ongevalle, ens.)

§TABILIS-AGENTSKAPPE EN BELJEGGINGS-MAATSKAPPY

Ons is Agente v ir: H E LPM E KAA R KO LLE GE

JOHANNESBURG. Ook vir Bou-m aais kappye 0 11 Jio verna:un~<lc A s,uransiemaalskapp~·p !

Ons onderneem Afs laers"'e rk \':\11

\-a s LC Eiendomrn(' eu aile L osse C oede re, soos J lu is raarl. e ns . !

Foon 30764--Kamer 901 /2- Groote l<erk· gebou, Adderleystraat, KAAPSTAD.

Party se Aksiefront Tree In Werking

0 .'8.-.Lid sc Kandidatum· Geveto

D ie bcuoeming 1·an di e H er('11 igde P arLy­kand idaa l 1·i r d ie P ro 1·insia le tussl' lii'Cr kiesing in die kiesafdeli ng Xamakwaland. n111r . D . .J . Scholtz, is . ,·olgens aankoml ig ing in Dre Burger ,·an 9 .\laa r L, op buitenge ll'onr 11',1'. e d our dr.

:\tala n gc,·elo. D ie aankonrligin g lui daL , me t

d ie oog op on.o., Panybelang e n kra p:te n$ die bui­tcngewone magLc wa t di e kong res o p 1[ A ugnstus

aan rn y ve rleen h ot, .-e r klaar ek h ienn co die benocming \ ' :lll ' n partykandidaat \'ir d ie aan ­staande P r o1·in ·ial c Haads ,·erkics iHg ,·i r die kies­afdeling :\amak walund as n ietig tc II'('CS, en be­paal c k l'crd<;r· da L 'n nuwe bc noeming d C'u r die

ta kke \'an die Party sal p laas1·ind o p 2:3 :'>Jaari. " :'>lnr. ~eholtz ll'a S die e nig,te ll e re .. igrl e l'arLy­

ka ndidaaL i11 Jic kiesa fcleling. Di~ is ' n I'Ordere deur\'Oe ring ,.:111 die K aap­

SI:u(se P a r l yd ikLatu tJt· sc be leid om ann die k ies­

ro fde lings voo r lc s kryf ll'ic hulle moei. be noem en wie nic. In Hi \'e rs dal is die ka nJidaaL wa t dcur die kicst•r : a angewys \nls . h<'II'N•g om icrug:

te staan (en gunstc n1n mn r. P. K. lc Hou>: waL 1·a n Ond lshoorn af inge,·o<'r is, terwy l die

Panyd iklaLuu r in \ 'r.dlllrg mnr . . ) . A . va n \Vyk :1an die l;icser·s opgedring he t o nd: ur k.~ clio ui t­d rukl ike IJosluiL \'an d ie afdcli ngsbesLu ur clat Indio gce n ingc,·oerde kand idaa( wi l he ni c.

D it i, <'<'n ,·an d ie g roots te euwPh; van die

pany;,wl~el dat, die k ieser:; n ie m c('r dour hul lid i11 rl ic• ll'etp,ewende l iggame I'C' rl eenwoordig word 11ie, maa r da L d ie geko ·c lid voiSLrek afhank lik is n1n die partykoukus , en dns nie die be.~ lu i te ,.a., sy kiesers 11 ie, maar die bes lui to

\':111 die koukus in die Pa l'! e me n L of Provin~ ial e Raad moe(, u iL1·oe r . OiL i hi c rdi e punt waL \'an

die demokras ie ' n karikawu r ge111aak h(·L. Nou kom d1e llercnig de Patry e 11 gaan nog ' n s tap

n : r de r. D ie bietjie reg wat d ie kic~c rs nog: gehad heL om te n min ;, tc aa n te "·ys wic hulk moet 1·cn ee n woord ig , 11·o rd hu lle o n u tcc m e n begun~ti~de pcrsone 1·a n buit<' :1 f word a an

h ull e opged ring. Sodoende word d ie kiesafde­

lings n iks a nders as baa n tj ies vir boeties n ie.

"\s hierdie mensc ll'e rkl ik n:t · , di kta.Luur s lrewc, i-, daar nik~ op hu l bc l<•id tP sf> nie,

maar dan moe t bull e eerlik \\' CC's tn niP a nde r ,·e n1·.n II'HL opcnlik bc:ly dai !wile n il' meet· aan vcrkicsi n g:-; glo n ic.

D ie feit ri a l dr . . \!alan sy I'P rldarin~ b tf'l' he rrocp he! , .as gevolg ,·an ,·c•rd <• r'l' gu ns t igc oms talHl ig hedp ' ' , \'Nande r n iks a:ut d ir ,·er­

keenl c hcg inscl wa( in h ie rrl il' hPIPi cl opgesluit lC ru e .

T WEE OPROEPE E.\' TJFEE MAATSTAWIVE

( \ 'ervolg V<l ll bb. J .)

,·oo rL~e tting , ·:111 hul verwocdc knmpanjp teen

ons Party e n 011s Pe r,; . l•;k wil <krh:l lwe ·" dringcnd e ' 'ersoek LOL u r ig:

( l ) om . ind iC'n on igsins moontl ik . in be la11g ,·an ons s:1a k , s<:k er die dag na Kaapst ad te kom 1·ir die \'c rgade ring - hoe , J;;tars pet ro l 11011 ook a l is . <'!l

(:2) om in e lkc go,·al , of u konr of nic , hy­gaa nde p roks ic LC ondenokcn Pn a :t n my of ' ,,

a nd c r be iroub:ue part yma n sonde r l' (•rsuirll lerug te sLuur . . .

Dis ool; ,·e rdc r van be la ng da t d it> dag Lwec direkLeure g ckics moei 11·ord u it d iP ,·olgoncl c:

bc noC>mdcs . n l. d r . J . S. du 'J'o ii, adv . II'. C . l:;ra~mu~ . \Vyna nd H . Lou w. Dit word beskei­del ik aan die hand gedoen dat I N B ELANG

VAN O NS PARTY d ie laas t e twee gekies word.' ' Onde raa n ve r~kyn adv. J<'. C . J•; ra snl lls se ha nd­Lekcn i n~ .

:\ou is rlit blyk haar 'n g roo t mis<ht:ld a s d ie Ossc wabrandwa g ' n be roe p doc n op aile aau­dee!houor s om op Le tree in belang van volks­eenheid, man r d iL is h ec lterna l geoo rl o f a s ad1·. F. C. Eras mus ' 11 wee k te ,·ore reed s ' 11 be roe p doc n op .. betroubare Partymanne" om in die vergadoring op t e t ree 11in bela ng van ons Party ."

..

DIE O.B., vVOENSDAG, 18 lVIAART 1942. DRIE

])] I·~ O.H. , \\'0 1~:\ ' D:\.G, 18 :\JA A TIT 19·12.

DIE OORSAAK § 0.'\DER dat dil ~o bcdoel was, hot. dr. :'.lalnn

in s.'· Htellenbossc wespraak die o01·sank ,.all die s t r n l Lus,cn die Panyleiding e n die Osscwa­bran(h;·ag blootgcle. Die Panylciding h cl die oo rsa:1k ,·an die s tt·yd nog a i Lyd Loegeskryf aan clio I cier~ ''an die 0. 13. wnL clio I'a rLy da n sou wou o ndcrmyn be l. , 'o heL dr. K arl DrcmCJ· nog an n die begin va n die m aand op Graaff-JlcinoL in die ,·or ba nd gcse : , Die ondcn nyning kon die pa nylcicrs nic wclaat nic." ).La.w. hullc h ot oorlorr leon die 0. 13 . ,·crklaar nic oor die Els­burg~ toc · pntak nic- clit wa maar n et, 'n voorwcndsel - maat· omdaL char ondermyning a tm die gang wa~. :Jlaar as diL die gc,·al was, waarom hot, dr. :'.!alan dan nie m et. bowyso van ondermnHJndo hcdrvwirrhcid Leon clio pany \"001"

die dag. gclwm nio . in ;Ia as \·an die oorsaak by

die .l ~lsbu rgsc toes praak te gaan sock waL op sy crgst c tog m at\!" ncl ,·crtolk kon word a s ' n vorhrC'k ing ,·an ' n form ole ooreonkoms?- h oc­we i die J~onhoidskomiLcc sclfs hierd io vcnolking ccnpn rig ns onjuis vcrwcrp hot. Kon dr. J\l alan nic cen of a ndcr bocdigdc ve rklaring oor clio ondormyn~ndc bcdrywighcid opgediep h eL nic ? ~cc, hy kon n ic, w:"t n L diL was nic die oorsaak

,·an d ie s[ n·d nio. D ie waro oorsaak h cL dr. )lahul ,·oor~·crloclc week op SLellen bosch Jaat dcur~komcr. Die e int like rede was dat die o ssewabrandwag ' n organisasie geword het wa t hom aangcpas het by d :e nuwo ontwil<l<e lingc, en gevolglik groter gcesd r if by d ie vol l< gewck net as d ie vcrouderd e party-;nstell ing . Die teen sLCilin~ tusscn dio grocikragLige nuwc bc,1·cging en die vcromlcrdo party-organisasic is slwrp go­token dour die. onwang 1·an die gchorc waL clkccn gel rck hct. \\'aar tlic 05SC\I abrandwag spccl-.-<pccl dort igdu isend mcnsc op 'n Ycrgadc­ring go t rek hot, kon die partylcicrs nio drio· dui~cnd trek nic. DiL is die oorsaak \"an die sl ryd. Jloc11·C'l dr. ). !alan dit ni c. o duidclik stel nic, is dit di e logiosc gcvolgtrekking van die I'Olgcndc paragraaf ui f;. y toesp raak: .

, Die reorganisasic van ons P arLy betok en 111

die' ccrsle plaas s uc ll c r a ks ic . 'rev ore was die pnnymasji nerio ' n loggc, Jangsamc l iggaam. Die wercld verander en jy kan nie mecr ossewa­m etodes toepas nie . Nuwe s trydmetodes moet

ingevoer word . . .• . Tevore is d ~e P~~ty·

m asj inerie d iltwets beskou as ' n elet~stemaSJten.

D1t behoo·r t vir ons mee~ as d it te wees. Ook aan d ie sosiale sy sa l ba ie m~:er aandag bestee word . Die Party se taa k sal in d ie toekoms ook woes om die A frikanerdom ecn groot familic te maak. Dan oo!{ sal daar meer nadruk gc;e word op demonstras :es . Die Eeufecsjaar het netoon wat d ie wnarde van hierd:e !:ant van ons ~edl·ywighede is. DIT IS OOK WAT ONS

PARTY NOU BEOOG." J l ic rdic sl ukkio ni ~ dr. :.\I ala n so Loe. praak

kon net. sowcl ui L clio stig~ingsLoespraak ntn die Os~owahrn nd wngl C'icr gcnecm gewccs be L, so kom dil oorccn meL die wese on strewc 1·an d ie O~sowahranclwa g. Die Party moot omgeskep word tot wat d ie Ossewabrand wag is. Ilicrdio uit­een~cLling sou ni c ,·an so grooo bewkcnis gcwecs hc t uic wns clit, nic clal bim·clic reorganisasie ,·an die P any reeds begin het lanl< voordat d ie s tryd t ussen die twee o rganisasies ontbrand het n ie. Oit beteken d us d a t d ie Partyleiding in die r ig· ting gewerk het om d ie O.B . deu r d ie Party te taat verva ng nog voordat die Eenheidslwmit ee in Bloemfontein gest ig was, en dus la nk voordat die volk geweet het van enige moeilikheid tussen die tweo organisasies.

Die Partyleid ing het begin beset dat d:e volll nie meer aan 'n .,e:eksiemasjicn" g lo n ie, m aar liewer •n beweging wil he wa t van die ., Afrikanerdom een g~oot f amille wil maak" - soos d ie O.B. juis beoog het. Die Partyleiding hct besef dat die volt< nie m eer die ,ossewametodes" wou tocpas n ie, maar .,meer nadruk wou le op demonstr nsies" -wa t die Ossewabrandwag j uis beoog het. D ie ParLylciding hot. too bescf cia [, die volk

in so ' n f!C\":11 l iowcr die Osscwabrandwag sou kies- en, volgcns die getalle op vergaderin gs,

MEER LIG OP MALAN~ VERKLARING

Van der Vvalt het Geweier A lies in Dokument te Onderteken

Opgestelde

Ons is nou in besi~ Yau Yerclerc iuligt.ing omt rcnv clio ont staan on die inhoud van die \'an

dor Wnl fr.vcrklaring \\'Ut. dour dr. ).Talan aan die worc ld bckond gcrnaak is . D ie dokurncut is opgcslol on g oLik in d ie prokurcur so k,1ntoor . Ott is in get tll te vo·fm aan Van uer Walt voor­gelc om te t cl<en. Hy wou dit egter nie tcke n soos d: t gctik was nie en hct verandflr ings ge-maak.

Die vomaam LO vcrandc-ring is gomank in paragranf 7. 'oos dit gctlk was, hct dit, gclui: , Jht ach ·okaat. J crling verklaar h cL dat. h y diL (d.\1'.1>. bc,,·cl gcgcc h ot. om Leibbrnndt. to ,·cr­

ra:li) docn op be\·cl vnn d r. Yan Rcnsbnrg.'' Van der Walt het d ie woorda uitgekrap. Hy hct gewe;er om so 'n verklaring teen dr . Van Rensburg tc cloen.

Die bedoeling va n hicrd ie: politici "·as nn1nur­lik om 'n a:mklag Leon clr. \~an l1ensburg t o kry. \"an d ,. \ Va lL h et, gcwe ic r om hnllo in hicl'dic g<.>mono spc l Lc o ncl c.r sLcun, man.r cliL hot h ulle> glad nie vcrhindc r nic om op 'n onbohoorlikc wyso gob ruik ic rnaak van die dokumcnt . ' n .Jicns n:\ jou af is d r. )! alan dan so blind gc­slnan dour sy haat. teen dr. Van R onsburg daL hy nic kan insion nic chL sckere polit.ici misbruik mank van h om en ntn sy naam om hul eic aglcr­baksc cloc l lc horoik?

Die treur igstc gevolg van h ierd :e gebeur t cnis is da t d ie polisie daardetrf in kenn is ges t cl is dat Van rle r Walt op die Ge J anuaric 19a2 op Alberton was by die kantoor van die Kommissa­r is van ErJ e wat d ie verldaring g<J t el{en het . Dit ilct :::exer die jag op Van der Walt deur d ie polis ic moe il iker gemaalc

GIUKWALAND-OOS-KOIHMANDO VIEU VUYHEKD§DAG

Op 27 J<'cbrnnric h ct die K ommnndo Grikwa-1:1nd-Oos iu die vorsto uithoek van Knapland , die 'l'ranskci, vir d ie oorsle- maal 1\lajuba-dag govicr. Jlondcrdo mylo ver h e" die B randwng;tc gorcis om to kom fccs\·io r.

Gcnl. R ud man, wat s pcsiaal oorgokom hct van P ioLtnnariizburg af, bet lJO m y! \ Cr gcrcis dcnr hnas on rybarc nat bc rgstrokc-.

' n Cehoor '"<Ul by die 300 hoi, geluisler na 'n bocicncl c rode dcur hom gelcwer.

Die plaasl ikc Jcraa1·, ds. K. de 811·ardL, hot die tlieus op plcgtigc wy e gelei by cliC' hout­sLnpcl.

Die oplog; 1·nn souns en doglors daarua, meL die hraudonclo fakkols agLor die draers van clio Vryhcitlsvl:.11n, was ' n onboskryfl ike Loucel.

.i\" ndaL die h oog[,cpnnt b m·eik was, waar m cnigc Br~ ndwag m eL betraandc gosig in die vuu r gcslaar h ot., h cL genl. TI udrnan op aan­rlocnliko wysc die Golofto voorgclccs c11 clko B randwag hoL diL aall\·aar.

·n Aansienliko bcdrag is ingovorder vir m<'do~ .\ fr i kancr~ in die K onscnnas ickampc .

r<'C'ds g<'kics hot- en n ic die pnrLy n ic. Dit is daarcm dat die Partyleiding gcweier het om die palcmentcrc front in d ie Eenheidskomitc<J te vorm - hulle wou nie meer net 'n e le!<sie­masj icn wecs nic. M.a.w. !mile wou d ie fu n l1sie van die O.B . oorgenecm h et. Daarvoor was nod ig cl<tL cli<l' 0 .13. Of ann d ie parLy ondcrworp Of cloodgC'maak moes word. Vandaar dr . • \lahu1 ~o ci~ daL d ie 0 .13. die parLy o aksiofront m ocs word, en vandnaJ· sy oorlog,·erldariug nada.t dnarclie cis misluk h et.

Die oorsaak van d ie stryd was dus d ie groter riefdc wat d ie vot k vir d ie Ossewabrar.dwag ge · openbaar het omdat laasgcnoemde m1we stn/d · mctodes ingcvocr en demonstrasics gcho:~ het soos in die Eeufl!esjaar - die d inge ,wa t ons

Pat·ty ook nou beoog!"

Demokratiese Onjuisthede

I t! die sHyd van die Hcrenigdo ParLy lcid ing [C'on die Ossowabranclwag word blykbaar 'n bc­lcid ge,·olg om solf Yoorwondsols ,·ir die SHyd

tc ,·cn·aardig by gcbrek aan gonoegsamc retlc~.

Die hole slryd bents op ,·aaghedc waL ontbloot is va n allc grond . ).laar as jy st.ryd vocr mo<'l clnar darem rcdes ,·oor aangegee word, a] skcp 'n mens dan maar ~elf claardic rcdes, so rcdc n('cr die politic-i . D uidclik kom hicnlic bcleid weer Lcvoor~k~·n in clr. )[alan so onlangso (oc­sprnak op "tcllcnbosch . Jfy moes a:1n die Yolk rckcnslmp gee waarom hy clio O.B. 1\·il ,·crnictig en waL d1c docl van die sirkelkonfcrcnsies is. J fy crkcn clat die konferensics 'n taak moe~ \'Cnnl , van minder aangcnamc aard." Die redo cln:nvoor is og Ler dat ,die O.D. aan grocp­Joicrs van clio P arty wat ook in die 0. B. was, 'n bevel gC'gco hcL om na die konfcrcnsic tc ga:1 1t en u; t te dwarsboom, dit me t hand en tanu te beveg," aldus die , ,·olkslcicr".

Die juislo woordc van die bC\·cl w~arn::t dr. .\falan Ycrwys, was egter clat 0.13.-lcrlc bcvC'cl word om op die sirkelkonferensies ,absoluuL Lc \ICier om hul samowerking tc vcrlC{)n a an enige voorstcl die gevolg waarvan tot nadeel van d .e Ossewab.·andwag sal wees."

,\ s dr. :Jlalnn hicrdie woordc vorlolk as ' n

bc ,·cl om die konfcrensies te clwarsboom, is cliL slcgs 'n crkcnni ng ,·an sy kant. dat die konfc­rcnsics gcen ander doe! het nie as om die Osse· wabranclv1ag te bena deel.

Tn die- lsmaclitiese t ocstand waarin hy hom· self gcslorL bet dour alma! tot v yando te ver­klanr, sock dr. ::\Jalan gon l. H ertzog sc hand aglcr die opbrokkclin g van sy party. Kragto sou an n clio work gesit wccs om di e JTerenigde t>a rLy op Lc brcek e n daarom vocr h y ' n st.ryd. Dr . :.\l:tl:tn clocn dan die onjuisLc bewcring dat gcnl. ffcnzog ,as eer to m iddol daartoo di? ~\ f rikancrpnrty gestig het." Die hooflcior van die party bchoor& tog immers tc wcot daL die Afrikancrpany cleur genl. Conroy go~~:.; is en !la t gent . Her tzog n ie eens teenwoordig was by d ie stigting n ie . IIy bet selfs hy ,·oorbaat tc kenno g;cgco daL hy goon aandccl in die party gnan nccm nic .

'n Y ordorc onjuis!.e- bewcring word dou r d r. )l nln n gedoen wnar hy clit hot oor die par Ly­poliLici. Try vc;-ldaar dat dr. Yn n Ronsbnrg ook maar con is, maar dat waar · clio andc r go­kics is, .,dr. Va n Rensburg homself aangestel het."

As clio GrooLraacl Yan d ie 0 . sowab rundwag wnarin aclv. Swar t; en ds . C. R. KoLz6 • iLting gchad he[,, met meerderhcid van Lemmo bcsluiL om d r. V an R cnsburg as .AclministraLcur va n clio Y ryslauL tc v ra of h y ni c Kommantlant­gcnoraa l van die bcweging wil word nic, dan is dit. in die oc van cl r. :\Iulan ,self aangestol", maar as hy (dr. ) [alan) 'n ,nasionalo komitoc" in die lowe roep wat hy saamstel on waarvnn hll die oppcrmagtigo Ieier is, dan is dit. 'n komitco

dcu r die volk self aangewys !'' " 'J'cn~loLio hna l dr. )[alan die bcskuldiging by da t D ie K crkbodO' ,aam·anklik ook gcboikot i~." Die "'<He foit is dat Die Kcrkbodc uitgc­sluit. was dour clio Dehoerraad nog voordat dnat oor die voors t ol gestem was . D ie ,·oorslollcr van die proLos hot self uitdrnklik vorklaa r dat Die K orkbod c n io ingesluit word nic.

AI hi01·dic onju isLhede· vcrkonclig die Joior van 'n polilickc parLy ten e indc. die slcr wcndc pro· clnk v::JJl die J3ri tsc Jibcralismc so lowe te- vcr­lcng. V olgcns die maat.sLaw\YC van dio dcrno­kra~io i.; so ' n mctodc gcbillik en ''olgcns die cisc. ,.,Ul die demokrasie nooclsaaklik .

WORD 11\'TEKENAAR OP 0 1VS BLAD

VIER

DIE SUfWERSTE EN BESTE.

B ESTEL DIT O N MID DELL!K V AN

JURGENS SCHOEMAN

POSBUS 142, OUDTSHOORN.

en

ON OH1STEUN ' N 100-P ERS ENT

AFRIKAANSE FlRMA

\VY N E:

Fonkelwyn Lewenswyn V e rmo uth Hanekraa i

(Cockta il) L ikeu r wyn Jeropiko ( Rooi )

( Wit) Soet Muskadel .. P ort Worcester H o ck Ponta k Spesiale Sjerrie Sjerr ie

BRAND E W YNE: 5choemannello Brandewyn

Ekstra S pes.) F .C .

JENEWER

LIKEURS :

Ker s ie -Brandewyn Anys-B randewyn Gernmer-

Brandewyn Lemoen­

Brandewyn Peperment-L ik eur Van der Hum

5/ -3/6 2/ 6

3/ 6 21-1/ 2 1/ 2 1/ -1/ 1 1/ -1/ ­l Od. 9d.

ste

5/ 6 5/ -

6/ -

5/­S/-

5/-

5/ ­S/ -5/ -

·- ·:;.,, ER· l ii( EU RS:

5/-3/ 6 2/6

3/ -1/t,l 1/-1/­lld. lld. !Od. l Od. 9d. Sd.

5 / ·

4/ 9 4/ 3

5/-

4/ 3

4/ 3 4/ 3 4/ 3

L~r.toen-Jenewer 6/- 5/-Suurlemoen-] enewer 6/ - 5/ ·

5/ (9 5/ 6 5/ -5/ -4/ a 4/ G 4/ ­S/ §

28 8

25/ · 23/ -

ZS/-23/ -

23/-

23/-23/ -23/ -

II o~d vcrkoop In 12-bottel-k lss le• ot 5-,;ellln gva atJiell >f kl'Oter. U klss te van 12 groot b ottcls ka n enlge gct&J \Vyn, Bru.ndf'wyn, Jcucwcr , L Hteur . Ver m out h eo Ea ne· k.ranl be,·at. Voeg ~ /- by v ir k lssle en bouels, en lO j· vtr vantJte (lndlen n1e andere ooreengekom met bestuur> wat ver$~oed sn.l word by teru~sendtng . T erme : K. ~ . B . . p lurt treing clc1 nn By lyne ol K .B .A. , plus t r eiokommltisla V.O.S .. OudtAhoorn.

SCH 0 E.MANNIEJLlO =DRANK VIR KW ALITEIT EN 'rEVREDEN­

HEID DIE GOEDKOOPSTE - ·----· ----

- ------------ --------- -

1\fj AR KAGJENTSK A p Vroee lVlor~ fVIark

KAAPSTAD 0

Betaling ges /,·,ied omniddelli l~,

·~eddihs, m aandelihs o f soos

veu-lllng. Beate Heer~ende P t·y ae ,

!111NNAAR & VAN SCllOOit li: is naar : GustDv :letief.

T clefoon 2-0212.

DIE O.B., \VOENSDAG, 18 MAAR'r 19+2.

Oorsig van W ereldgebeurten-isse l [ong-K ong, :'l luleia, Pcuang, :::lingapocr, S u­

matra , .J<wa, Hangoen, ens., ens. Die plcknamo is \':lndag geluicui»se ,·an die merkwaanligc mi ll­Lore clan en d io lcwenskrag va n die J apanso volk, en bcwyse ,·ir tlic scnielc lcwenstn oed \'<Ill

die sogcnoemde dcmokra Liese swte. I n die gent! \'an d ie ,dikLa lorskappc" blyk di L da t volkcru u it, n iks en :trmocdc 'n sLaaL opgebon hcL wat h u l idea al is en waarvan hullc ' n wcrklikc­burgo r gcwonl hct. Die \"rye D cmok rasicc claa r­cn leon heL hu llc volkcrc tcnspytc \'~n mo0i woordc de facto tot s lawe \ ' tl ll in tcrnasiona lo kapila lismc ~cmaak. Daar ,·eg die \'Oikere \'ir ' n idea,ol , h ic r ' 'ir die behoud en hcer~kappy

\' !lll ' n ,·c-rdoemde scn iclc slelscl.

Onsckcrhcid word daagliks grorcr. Die Yc r­cnigdc .'\:1sic, d.w.s . die Y ... A. , B rittanjo, .! Tolland. ens., hesef nou wei dat J apan nog meL sy \'CrowcriHgsloglc sal \'Oongaan, maar hullc is onruslig oo r waL in E uropa in die nabyc lO"· koms gaan gebeu r. D ieselfdc gcvoel nm senu­wceagligheid wat voor die J apansc oorlogs,·o r­khriLg gchC'ers h et, heers w c r in die kornbuiso van die dcrnok rnLiese slate. Dcstyds hot die wclbokcndc Arn crikaansc Lydskrif , Life" (.Julie 19111 ) d ie vcrdcdig ingswcrke van Singapocr bc­sprock en gcsc: ,As ooi t d ie gcvegLe hic rdic lwssl rckc hereik, sal a llcs oor wces. Die skoLC in d ie strat.o vnn Ringapocr sal die cloodsgcroggcl , ·an die Britse H.yk wees." \ ·andag is die toc­koms Yan die Gcall iecrdcs nog m indc r roosklcu­rig. Heeds word daan·an gepraaL daL Binna 1·ir die lhilte \'Crlorc gegaan hct en die moom­likhoid ,·an 'n Duitse aa rw al in d ie .'\abye Oosll' met die doe! om met die Japanse magtc in kon­tak 10 korn. hcl reed. n nagmcrrie gewonl.

\T oorsieo in 'n aooclsaaklike behocfte ....

LE NINGS vrr d ie gcsahr icerde man vc r­k rygbaa r ' 'i r en ige regmatige doc! teen

niters hi ll il' e tonne.

LE E!<' OP ' N KO~TAX'l'l3 .:.\SIS EN ilLY

U E IE llA..AS .

Duisende maa k gcbruik van SASBANK

fo.si liteite om bu lle van d ie ekonomiese juk te bevry.

§AS BANK 1s ' o kiucl va ll d ie Vo lk eo dien die Volk .

Uaadpleeg Sasb ank.

PAA RL :

Porci-Boedclgebou,

H.oo fs t.ra :.t t 327, Posbu 5 266.

KAAPSTA O:

Pa rlcmenlstroa t 32, Poshus 2387

WO~C £STE R :

Leadergcbou, H oogst.raa t 4, Posbus 57.

131ou met bypasscndc K ocvc r to

2/ 6 posvry.

Llcs lcl by :

O.:B.-H oofkantoor, Kaapland . J( amer Sl6 ,

GROOTE I<ERK GE BOU - KA APS'fAO .

ONDERSTEUN ONS ADVEUTEEROERS

D ie maande \\"Ul H it! or steeds \'1 r sy g root ,·erra~sing~ gehruik heL, slaan ,·oor d ie dcur: .\l aan en Apri l. Ons kan ,·c rwag daL Hitler ~y uilc1·slc pogings a! aan\\·cnd om H ritwnjc 'n gcvocligc ~lag, ja die bcslisscnd() s lag , toe lo dicn. Die D uiLsc S"tryd magLc was scdcrt die begin nm die oor·log good uiLgcrus. D it, is ' n bekcndc fuit . Vandag, nadaL Franso, Dolgiesc, l lol landsc e n P oolsc fabTieke "ir H iUer en sy Europcsc bondgcnote work, sal d ie u iLrust ing sckerlik ,·a n ongcloofliko pc·r fek. ic woes. 'l'ot dus\·c r It t - a fgesieu van d ie ::\'ovcmber-op t og in Xoorti-A frika - d ie l3riLse en Gcallieerde 111~\~tc nog nercns 001' bcn cdigendc bcwapening beskik nie; en die oppcrmag wa maa r va n korlc duur.

Ook die Hritsc vlooL kan n ic a an d ie huidige cisc \·oldoen nic. Tenspytc \·an d ie Ame rikaanse Yloot-oorblyf;,eb na P earl Harbou r hcL die vloot­po~isi<· nio baie ,·erander n ic. Die Gcall iccrdo.. vloolmagto is orals ,·c r p r oi en bcsig om leweos­bclangrike nagtc tc besk rm en · d ie fa it maak nit die f-ipil sc vlooteenhcde ' n u iLe rs gevaa rlikc hl'drt>iging. l3 rillanjc hcL die wa re Loestand cors begin be~ryp toe Duitsc s lagskcpc clcur d i< k:lnaal gcLrck h t. D ie Bri tto \ 'OCI of bchoo rL lc voc l dai hulle die baasskap voor h ul cie p oor te ,·erloor hct.

Die A mc·rikaansc v loot moet va ndag g roteu­decls gcbrnik word om die Amerikaansc water., le he,·ci lig. Japanse en Duitsc du ikbol.e hct eli< sec-oorlog lot in die Y.S.A . sc kns-waLers gedr:. en die Gealliccrdc handclskepc onder die ncu> Yan l:nclc Sam swaar vcrlic. e wegedicn. Vi1 die \' .S.A. is hicrdic kceps,·erlicse gc,·oelig maar \'i r l3rillanje uiters ge,·aa.r lik, wan t va n hicnlic twcc bondgenote _kan Churchill d ie oor­log nic sender ko~, wapen en ,·erstcrkings ,·au buite YOortsit nic. D ie \ · .s.A . mot sy gcweld ig" bronno son die sl ryd teen die 'pilmoonclhccle vir 'n oubcperkte tyd kan u itrek as hy ,·crdcdigcod oplrec, maar die beleid sal nooit ' n oorwino ing vir die 13ri lsc saak kan bohaal nie.

llrilsc en Amcrikaanse invloed is uiL di e Vern~

Oosto vcrdry f. .Australic vra. hulp teen ' n moonllike Japansc irl\'al, maar ,d ie hu lp moot 0cn dag voor en n ic cen dag nii. die ra mp kom nic'', aldus 'n Austndie-c woonh·oerder etlike woke gcledc. Die moontl ikhcicl besta a n eg tcr da.t Brillanjc bier ook die gcwonc l3 rii.sc belcid sa l , ·olg. .-\s dit me(, Australic slog gaan , bring joitself in sckerheid. ll rittanje bet reeds J\'oo r­wcl', Jl<'lgic, F rankryk, Griekcbnd in die sleek f;<' lanl; 'n paar dac gelede was die Hollander~

op Ja ,·a die uitgckosc ,·olk om d ie spit vir Hrittanjc af to byL. Sonder ,·erdcrc ondcrsteu­ni ng, w:tl ,-innig moet kom ,sal 'ji na d ie oorlog teen Japa n n io kan voorLsic nic, en di e Birma· pnd is reeds gesluiL.

.Dio V .S. A., 'n bnd sondcr bevrcd igondc bc­wnpcning, S jina, 'n land sondcr gcwe rc en d ie \T ryo ftcgcrings in I)onden, stale sonder volkoro of gcbicd is vandag die polcnsicle bondgenotu va n lhitlnnjc, 'n land wat sederL d ie u iLb rc()]• vnn hi01·die oorlog na clke nederl aag of s ukses­' 'ollc Lc rugtog ,stcrker as ooir. t e \'Ore'' geword hot.

Die nigstc Sta:lt wat toe dusYcr blyk baar die Dui:scr meL sukses be,·eg het, is R usland, maar ook h icr word die k rcot na wapeus weer gchoor. Hussie~e ,oorwinnings'' n·as in gecn wysc so belangrik as wa~ die l3ritse pcrs wil u itmaak nio. Die Ouitse troepe het nog Len ing rad om•

sin ge! en Moskou is n ie meer as 80 myl van die Dui tse d iv isies venvyder n ie. ' n K lein sukscs na.n die H.nssicse front word ' n rcuse-oorwiuuiog in clio 13rilse pcrs. Seclcrt d ie u itbrcek van d ie oor log hcL die Britto nog nooi t icts v.ao ' n Hrit.sc oorwinn ing gchoor n ic, net van wcgb:u d­lopo ry . Vandag is die R usso d ie rcdders van d ie J3rilsc moraa l.

So lyk die Gcallieercle front . 1\ie con Yan die honclgcnolc, afgesien ''an die V.S. A., \'Crkeer in die posisie om self sy eic noodwcndighcde te prodnseer nic: Amerika. moot help en d ie hu lp­,·erlening moot spoedig woes, a ndcrs is d it to baL. . \ mcrika skyn egter die louse ,Amcric.'\ Virst" in die claad om to sit.

DIE O.B., WOENSDAG, 18 MAART 1942.

Nasionale Blaaie Pas Hul Boikot Ook Genl. Hertzog Toe

Op

Vo/k Mag Opr©ep tot Eenheid Nie Hoor

Die 1\ a!--io na lc Pcr8 wat, YOlgens erkenning ;-an hul cie koc1·anle nie die .eiendom va n een of ande r party is nie, maa r ,·an di e ,·olk as o-eheel ht>~ ~Y boikot , ·an aile ander me nings hchal":<' die ,.;ln die Hom nigdo P a r tyleid ing ook nitgPbrci to~ genl. H e rtzog. Di t is Leen hic rdie boikot ,·an mcde- ,·olksgonotc wat die Ossew:1.­brandwag onlant.(S op daadwcrklike wysC' moe~

prote.,leer. E ers is alios wa t van die Ossewa­hr:.llldwag afkomstig was, ,·ersn ipper of self>~

hceltemal gc we ic r. Sou kom gcnl. H ertzog moL · n cenheitboproep tot die gau ·o Afrikanc n·olk, e n d ie :\a<,ionalt' koeranto wcier om daard ie oproep te plaas. D iegene van hulle wat darem nog in 'n paar woo rde molding gornaak hct daan ·an. hct claarna verwys a. ' n brokkie nuus wat hullc ni t Die \ 'aderland oorge neem het ondanks die fcit da t die op roep in y gchcel aan hnlle sci f oorhandig is.

Die \ 'ader land bcr ig as ,·olg in die ,-erband :

Op ' n n aag aan d ie sckrcta r is va n genl. H e r t:-:og of di e belangrike ,·erlda r ing nm ' n figuur soos gen l. l lerlzog nio aan all e .Af r ikaan­~e kocranle oo rhandig is n ie, hoi. dr. J. Steyn mC'egedeel da l hy die ope brief Yan genl. H ert-7.0g besorg het- aan die Prclo ri ase kantoo r va:' die S asiona lo koeranLC, Lesamo met 'n b~;goloi­

-d ende b rief. Die brie f was ger ig aan die redak­tcnrs ntn D ie Burge r, DiC' Yolksblad, Die Transntl<:r en Die Ooste rl ig en hot as \·olg gclui:

, H ooggeagt<' here,-ll ierrncc wo rd . dour d ie plaaslike ,·enecnwoordiger, LOt u beskikking ge­~tel ' n Ope Hricf van gen l. J lc rtzog aan d ie Af ri­naervolk. Daar dit wee reens. ake bchandcl wa t <lie c rns t igC' aandag ntn die helo .A frikanerdom in al , ,. skakt•ringC' vorg, word die ,·c rsoek aan u geri.g 0111 dii on ,·c randcrd en orl\'erkor t lc publ i~ct'r 'n I'C.> rsock waaraa.n u sekcr gC'redc­lik sal ,·oldocn - hoogaglcud d ie uwe, J an 'lc•yu, sekrt'L:nis vir gcnl. l !crtr.og. "

Dr. Stc·yn hcL hie ro p gena, of dit dan net ' n Legniose beswa:n is en nic besware ,·a n ' n andc r aard nie, wnarop hom t.c kenne gegce is daL die bcswnar blooL lcgnics is. D r . , 'i,cyn het daar­op geanLwoo rd dat- hy in so ' n ge,·al d ie mocihk­heid oOl! vc rhelp dour dadcl ik nog ' n kopie ,·an genl. I tcrL:-:og se s tuk na hull c to bring. llicrop is hom gcan t-woord da~ die .Prcloriase kanwor liewc r nog ~·ns , mci. .Johannesbu rg'· in ve rbi n­di ng SOll t-ree . 'n Rukkie la ter is hom oor die telefoon meegedeel dat hulle ,jammer is, maar dit n ie sa l kan gebrui k n ie."

Gt n l. ll c rtzog se be roep word , in sy cie woor­dc. ,deur my gerig a a n geheel d ie Afrikaner­dom, maar hoofsaaldik wt- diegcne wat-, e weas ek, \'OC'l en oortuig is ,·an die nood. :.1aklikheid dat sonde r ,·crsuim ·n poging wo rd aangewo-nd t oL ,·crsamoling ,·an nile nasionaalges inde Afri­kancrkraglc, e ns." ln Die 'l'n1ns,·nler sc berig, wa:1ru it- ' n mons die ind r uk moot- kry tlat die o proop net- aan DiC' V:Ldo rlancl vir publikasic gcgcc is, ontbreck die woorclc ,aan gehccl die Afr ikane rdorn ." In d ie p ick daa rvan word stip­pelt j ies ged ruk!

Ook Die Bu rgcr h et in sy kort bcr iggie n:t die o procp ,·crwys as ' n ope brie f wat- , '' andag in

Dit' \' adcda nd ,·ersky n." So word die volk mislci en ,-o lksman ne gcboi­

ko[. d1•ur me n&e w:u met- \· room gesiglc mosie~

aannCt' lll teen sogen:-~ arndc boi ko t-.

DIE GOEIE HOOP (KOt>P .) HAN DELSHUI S, BPK.

Hoofweg, Voortrellkerweg, j . v

Bell11111e. 1

R

Durbanville.

\ Foon 60. Foon 078'14 . 1..

T\ IW l l) l~t\ IJGltR\V Artlfl - T,A .AGST I~

Pl'l,YSK 1\l A\'H- IG:."J J)A'.\llo:. ' I(J,ERA TIC.

DH: BI<:S'l' l•~ Dm GOEDI\OOPR'l' l ~.

VIR ENIG lETS SMAAKVOL EN DEFTIG IN

DAMES-ROKKE besoek

VYF

VOLI(SKAS

IS U EIE

BANK!

1F ondse oorskFry £ 1,500,000.

H o ofkantoor :

Volkskas-gebon, Sentraalstraat,

PRETORIA

Volkska~ (Kooperatief) Bpk. (Op,;erl~; kragteos dJe Ko-operatlewe Well

Voortrekl<erst rnnl, MIDDELB UllG, Tv!.

H•refordstrnot, GROBLERSDAL, Tvl.

Ei~naar : D . D . D E KOCK

Aaente vir Pontiac e n G.M . V r aemo tors

Moet nie dat u motor vi r u moeddoos maak nie - Laat ons dit vir u

splinternuut maak.

V.M . K_ AA.NBEVEEL.

BUiance Prlvaai Hotel.

JJ:HE AFRIKANER SE TUIS'l'E

alle modeu-m~ geriewe

Rillike Terme

Eienares: Mev. P. J. RETIEF,

Foon 2-3833

Ons Ontmoet alle Treine.

Kloof straat, Kaapstad.

::laam nil'! die bricfic waarin bostaande nien­dclikc \'NSOt'k namcus genl. 11crlzog von ·a t was, is cen kopit• van die Ope Brief aan diC' P retoria~"

vcrlt'en"·oord ig<'r ,·an die genoemde koeranlo ver:>Lrek. Dr. ~tcyn hcl dit persoonlik ga:w Jorhandig. II.'· het- gena. of cliL moomlik sou \\ t't'S Olll gt•nJ. f (ert:<.Og se berOCp Leiegrafics t(' ~Luur :tan die koerame in tli<. andcr provinsies. Die PrC'toriase ,·ertccnwoordiger het geantwoord tat hv C'ers ,met .J ohannesbutg'' in verbinding

;;ou t1:CC'. l)aarua i~ dr. SLCyn wcg. 'n R ukkie JaLN is oor die t clc•foon aau hom gesc dat die .<luk ongc•lukkig nit• gctclegrafeer kon word nio omda l daa r nC'L con abkri r was en da L die in die hus gt>doPn moos word vir Die 1'rans,·alcr.

NUWE ';:~:;~~: S HK. Ill f -~ill 1

----~----------------------------~ G. A. FICHARDT, llPK.

M.-\S,JI!Io'J.:RIE, YSTEI~WAUE

l:;N PROUUKTE lL-\:\'DELAAUS I NS is dwarsileur die Un'ie,

SO\rel as buite sy grense, bckcnd vir gocie drukwerk teen konkurerende pryse.

ES'l'E is om ons te raadpleeg in verband met u benodig­bede. Prysnoterings word gratis verskaf. Enige soort drukwerk van visitekaarte

tot gcleerde Dissertasies word onderneem.

JJOD KOERS N d..

Dru.kkers, Uitgewers en Boekbinders.

Die Laan, Stellenbosch.

~= : =:=:: =:::::-=-:

105 Takke AV!D)O\iJ) 40.ooo D 1Q) Lede

Reoerwe­fo nds

£90.000 Hoofkantoor:

St. John straat 6 5 , BLOEMFO NT EIN BEGRAFNISSE. KISTE. KRANSE. GRAFSTENE

VLAE Be sit ' n O.B. Vlag? u Die Kaaplandse Hoofkwartier bied aan:

Kommando Vlag £ 1-15-0

Moto rv lag 2-6

Fiet svlag 1-3 Kontant mot Destclling.

0.8.-Hoofkantoor, Kaapland. Kamer 9 16, Groote Ker ltgebou,

KAAPSTAD.

i Jtoon 700 BLOEMFONTEIN °~~1~~: t

----l ~-----A-------------------

BlEILE U GlEILD waar dit van

3~% tote 5% rente kan verdien.

Raaclpleeg dadelik u Ell~: VOLK~BAr.K

§lPOO ~~0 N[))~ KA§ ~lEPIEROC

Posbus 8289. Johannesburg. Takke oor die hele Unie. ]

SES

Aan die Penkoppe Hoc Celli r ·enlien Wonl

Die rnooi p lan om g;cld t c ,.,~ rmcc rtlc r Jeu r nriddel van ccrl ike a rbcid hc t mc1· . . ) . 8 . du ' roi t , C: enc ralc in Knaplnnd , op die J eugl ro ui ,·an P:rrow oul :r nl!:~ bcocfe n . :-;_v h c t aan ,·c r­~ kcie Pcnkoppc ccn pcn nic g eg ee op ,·oorwaa rd e dat h ull c d:I:Hmcc gaan wocker en ne>g me<'> inbriug. 'n D ec! ,·a n die geld gaan dan \'i 1· d ie 1\oodhulpfonds. lloc gocll hicrclic m -lode s laag, b l~·k uiL die onderstnandc paar b ,·iefic., wal ons ui t ' n groot :w rn al kies :

Ru t h s k ryf as 1·olg: GcagLc Tan nic D u 'J'oit , l~k hct m y pcnnic gcuecrn e n on kocrant c van .\larnmic gC' koop e n weer aan die ' r inkcl vc!'­kuop vir 'n ~jicl ing l'll ' n pc nnic . Du~ surur ck weer m,,. pcnu ic en nog ·n sj ieling aan u.· ·

P aul F ahrcnfort s lu·yf: .. L ic"'e Gencra le , ­E k ~Luur aa n u my wockc rgeld. J.o:k hcL ' u wicl 1·ir ' n trippen~ hy ·u scun gekoop en d it weer \·crkoop 1·i r sos pen nics . Toe koop ek ' n \\·a a 1-

lemocn 1·ir die scs pen nies C' ll k ry toe ·u klomp scuns om saam meL m y tc kom eer meL d ie l'erstandhoud ing da t e lke seun n pe un ie ~aam .. hring . .Daa r was twaalf seun., e n nou ~t uur ck ann u d ie sj icling.' '

Die adjuda.n Lc. rnej. A . S. Fahrcu fo r t . waL ' u

L ri ppen~ ontv:wg her, bet. so gewocker da ~ sy 10/ :l kon i.erugsLUur. l::>y h et, di e- s t,roop "·a t. vir ' n lweldmnk bcs tcm was in ' n kafce geuecrn en diL in di e yskas gE,siL "·a;tr di t. y sblokkies go­wo rd bel 11·a t. s_,. vir 'n s j icling vcrkoop bet . Sy ko rt. toe ses pennies om pasteii.jies le kan ba le cu k en dil 1·:1n haarself. :\ud aL s~· die pas t C'ic ,·t•r·kaop en ha :r r scs pennies afgctrek hC't . hN sy 3 s jicl iug s oor gchad. Daarmec- het. ·'·" 'n twecdc maal pa s teie g eh•1k en 7/ 6 !!Cmaak . f.:.y koo], t oc wa;Hie rnoenkon f.n en 1·e rkoop eli t. 1·ir 10/ :3.

llic rd ic metodc va n geldrnaak kan gent' or::d (le u r t>cnkoppc gcprobee r word .

DIE O.B.-NOODHULPFONDS

Die I'Oigcnde ve rd e-rc bydr aes i n Kaapland toL ons fonds vi r hnlpve rl cning aan afhanldikes nn1

gein tc rncNd cs is aan Die o.n. bckcnd g emaak. J : rkt'nn ing va n h ydracs i n a ndcr provi ns ies sal

later bC'kc ud gemaa k word.

!.; ~. d . l~ccds crkC'n . . . . . . . . UottC!I tot ~hollnnd- Komm a ndo ..

1 ,239 ll 0 11

7~

0 S tellcnbos('h \ ' roue- Komnra ndo. Ly.;

:)7!) . . . . . . . . . . . .

\"clddrift .\l a nnc-Kornmando Vcldtlrift \' ro ttc-Komm nndo .. \ ' roue- Komm:1mlo, l~ppi ngt u in dorp .

Lys 189 .. ...... . . .. . . Lys 5:3:2 - A/ \ ' e ldko rnc t sbp, 1\'aap-

s l:ld . . . . . . . . . . . . . . . . Lys 530 en :;:31, Vcldkskp . K.' s tad S ' bosc·h i\lnnnc- Komm ., Lys 1179 ..

VTyhcid sdag Koll. , lipington .\ln r . De \Vaal, Nigrini . . .. ... . l~ollcktc dour .\len•. 'l'rnlcr. , ' nyman

011 Van Vnurc n . . . . . . . . . . Lys 2J6, Upington ... ..... .. . . Groblcrshoop Kom mau do en - .\ la ry

dale V / komctskap . . . . . . . . Lys 178 . H a:'.cnjach t ... . . . .\1 annc-K omm . , L~·s 121, 13arrydalc Vrouc-}~omm . , .Lys 125. Ba rryda lc Lys llil en 152, Calvinia . . . .. . .. K oll . Vryhcidsdag, Somcrsct.-Oos.

Jlanne- en Vrouc-Komm. - -EllioL i\lannc- en V roue-Komm . . . \ Villoll'lnorc ~fannc -en V roue-Kom. Vr•yhcidsdag Koll. , Springbok . . Vriend , Bcaufort-\Ves . .... . . . S u the rla nd K ommando, Lys 395 V ryhoidsdag Koll ., Dordrech t .. Lys 34,1 en 3t15, Prins Alber t .. Vrouc-Komma ndo's, Swellendam Vryheidsdag K ol l., Port Elizabeth V ryheidsdag Koll. , , 'teynburg Lys 289, Pcrde E iland ..... . H oofkommandautska.p, Ceres

11 12 6 6 0 0 6 :~ 0

2 li 9

3 3 0 :3 0 6

L39 16 () :3-1 l8 ll

J 0

:3 0 0 2 6

7 6 3 13 :2 6 2 9 6 7 7 0

26 JO 0

7 16 3 8 1l 0 !) l .'i 5 10 0

JO 0 0 !) 1 h 1 15 0

30 ] 6 5 13 6

12 2 6 11 11 0 5 1 ·1

31 10 0

Vry hcidsdag; l(ollck to, J3eaufort-We;; Ly~ 130, Vrouc-Kom .. Bcaufor t-\Vcs L~·s :'\o. :31:3. Ob~ezT;\to ry

\' r iende, Koc kenaap . . . . . . . . .\l nr . . ) . J . n lll Zyl. I,.Y .. Cere-.. :-;tl'<' trl>c•rg .\l aunc- en \' roue-

Komma nd o'" en 1· riende l'n iondal!' Kommando . l, _,·s -11:3 Sut he rland \ ' rouc-Kommando .·\:111vulling Lys :379. 1-lt cllcnbo ch .\lnr. P . J . d e \ 'os . Worc:cs tor .\ln r. ll. 1<' . Bosman, K raaifomcin \ ' ri cnd , Oudtshoorn . . . . \' ryhc idstl ag; l\'oll cktc J l / komdtslmp

K n,,·sna . . .. \ ' ryhc icbdag K oll. . .\!anne- en V roue-

1\.omm:tnd o's, Pon.c rvil lc .\lev . .\ 1. .\ lulle r , R obert son .. 1 I. Jlull e r. R obe rtson ..... . .\ l on tn ~u 1\.ommando' s . . . . P. ,J . du Pk ssis, Hobcrtson .. ~l:q:!t crs nl'k Kom mando , \' ryh cids-

dag Kollektc . . . . . . Slagtcr~ncl' .Jeu g front ..... . .Lys 55 . .\ lalmesbun· .... . . 13okl·cld V roue-K ommando's

Lys 1:3-1 . . . . . . . . . . l,_,·s 16i). Clanwi ll iam ..... . l..:<t a p~ lad :->t lttlen t e- Komma ndo Oranjc• \ ' rouc- Konrma ndo , l.,ys 2 17 L_,·s :_l(j:l, ll ohc; d son . . . . . . !, _,.~ 19:3, \ ' rou e- Komm nn do , li'ra ~c r-

h1 1rg . . . . · · · · · · J,~· , 10:2, .\ lanne-1\.om mando. Fraser-

burg . . . . . . Lys 1:2:2. \ 'cldrJ ,·ift ........ .. (! ('O rg~ Kornrnando 's . . . .. ... . .

1\:r kama -, l' l l 1\.eimoc~-i{ommando's

!\annie Dood~ . Kaap~tad

11 :3 3 7 R 6 .) 0 0 :2 0 0 .) 0 0

:2:3 17 0 .) ] i 0 !) l 0 0 1' 0

10 0 0 1 0 0 0 10 0

10 7 6 0 2 0 0 2 0 :l 0 0 0 2 6

15 6 6 0 10 0

15 0 0

2 17 0 16 I 0

1 :) 11

:l 2 G 2 2 6

12 0

4 2 0 0 12 0

1:3 2 0 10 0 0

[;') 0

'l'otaal £1 !) 10 11' ~ -~

DIT DS BY 0 J'iS W AT

A LLES COEDKOPER IS

Ons het '11 Afdeling wat Spesraal aandag gee aan Posbestell ings. Koop by ONS per

Pos en Bespaar Geld.

.\1:1ns,- l)nrncs- en 1\ i n der-l." ilrustcr~ P ll I{ rui dcn ie r~.

~ d""\:) ~'ii' fr'i0. TI:J) (Koop.) Bpk. , ~~!~~a Maitlandstr .,

BLOEMFON"fEIN

DIE VOORTREKKERWINKEL Eleuanrs: .J . C. F'ick en 1\:nhn.

Voorslcn u '\·an aile

KRUIDENIERSWARE l ' A itO\\'.

HERHOLD'l' SE BOOMKWEI{ERYE Posbus 660, J OHANNESBURG.

Dni~endt• l..:i;1nto vanaf Kaap toL nan Zambes i hct maks irnttm sukscs behaa l meL ons gcakkli­m;ttisecn lc Vrugtebome en keurigc Rose. Bes te! nou 1·ir Junie, Ju li e, Augustus planting en 11·ccs se l; c r 1·an 'l'cncd cnhcid ! Gclllustrccrdc Plant.-

gids g ra Lis .

KAAPSE VROEGPLAT UIESAAD Strooikleur , 15/· per lb., k.m.b •

E . C. STl~YN,

Bus 37. S Q}IERSET-WES.

GEMAALDE KRAAJLMIS VIR eerlike bedieu ing, bestel hamergemeulde

kraalmis . gelewer op Bona Fide boere se ~k1sies t een 25/- per 11 sak ton , 10 ton en m ee r 24/ - K.M.B., van J. A. SCROEMAN, P /S G rootfontein, SOJ\IERSET-008.

Uitgegee deur Voorslag (Edms.) Beperk, K amer 916, Groote Kerkgebou, Adderleystr., K aapstad, -en gedruk deur Pro Ecc:lesia-

Drukl:.ery, Die Laan, Stellenboscb.

DJE O.B., WOE_ SDAG, 18 l\IAART 1942:

Ceklassifiseerde Advertensies

TENTOONSTELLING \·an

S KILO ERYE· E N BEELDE dcur ' n Jong K unstena a r

PETRUS VAN EMMENIS word g chou op

STELLEN.BOSCH in clio

CARNEGIESAAL v anaf 21-28 Maart 19142 .

Opc1ring : Saterdag, 21 Maart om 10.30 v.m.

deur~ MEV. D R . M E IRI NG NAUD:t.

TAFELAARTAPPELS

.('IOEIE 'fafclaartappels £1 ls. p er sak van 153 lUI pond. Saadaartappels , eier- en okkerneut­grootte. lJp-io-datc £1 l s . per 153 po.1d . I\.on­tanL met bcstcll ing.

J . A . BAR);ARD. H us-cn-\ ·rrde. P .K . Balrno ral , Kn~·sna.

BENODKG

.JOl':l\, Sterk . gesondc en ,·ourui Ls trcwcnde 0. B.-lid (ongci.roud ) om met a lgcmcne bocrder~· behulpsw<m t c woes . _\l e ld sa laris of ,·co , ·cr­lang. Vry irn ·oni ng. \Vat ,·cc aanhou kr~· voo rk eur. () etuig ·krif ntn K ommandan t I'Or-lang. Docn aansock by:

D. C. ODBKDAAL , Oriedcel, P.K. Y errckyke rs kop,

Oor HARRTS~IlTJ-1. 0. V.S.

BENODIG

l•' l, l :'\1\ 1~ .\ ll·:l:'lE as kok . Salaris £2 ](b. per· nraand en ny in"·oning. Ook ·n flink c nll•i:-.it• ,·i r b inn(·wcrk . ~a l ari s £'2 P'-'r 1naand en ' f.\' inwoni ng.

ll ig; applikas ic, aan :­_-\ .B.); ..

p/ a P osbus 21), 8' 1' 1 •~ I , I , 1~:\ BOSC' II .

BENODIG

() ,'\ .\ Jl i) I) J•~ I , I. I K b('nodip; ' n danH', n H· .i on~~N d:111 I!) jaa r . as h ul p in 'n I'Crplt•!'gi n rigting. 'n ~ l l•cli l·~c' "cn ifikaat 1·an g;e~ondlwid !llOt't applikasi0 ,·prp;<•,cl. Applika~ies aa n:

Dll·: .\1. \ ' I' HOS !·~. J\ tt<'klandpark \ 'NplcPg­in rigl i ng. .\ tl('!dand pn 1'1-. ,J Ol f. \ .'\ :'\ 1-::-; Bl ' nc; .

BENODIG

0:'\~ II J)I)Io: I.L I K BI';);Q DIG . !map. \\'Crkltt s­t ige. g<'sondC' _\ frik ancn logt( 1'. l khnlp~:llllll in hui~~('si n v~~n \'yf. Gecn g ro\\"W(' wc l'l\. llegin­sabri,; 10/- per maand . \' ry inwoning.

.J0l'1l8RT . 13us / , ET lLSR I\' IE IL

BENODIG

P LAAS-Hii:S'l'UURDER Yir n P ht<1s (na hy 1\aa ps tnd) rnct doeglike kenu is van gra a n-, wingc rd-, en suiwel boenlor~· · Slag m eL II'Orkvolk 1·crc is . .-\:r n va ogsa la ris £12--£1..) pe r maand . mel g ocic hnis en a lles waL op d ie plaas procl u­sccr word vry . Groot ,·oo rnils ig Lc Yir ccrlike voo mits t.rcwcndc ma n. .\ leld g ct.roud of onge­t roud. (h1dicn g;ctroud, hoc g;root is f:unil ic . )

:\ pplik :hie~ u 1 gc tuigskri ftc a nn: -Kamer 915, Groote Kerkgebou , AdcJerleystraat,

Kaaps tad.

GEVRA

0:'\ I) l·:n \\'Y~ I•: R.l·:k.-Ondc rll· \·scrc~ om vir ' n dop;wn.iic . wat. non nc~ begin , 'onderwys LC [!;N'

volgcn~ Goc wc rm cnt ·-s telscl. ~loet l id wces 1·au di(' .'\cd. Gc re f. K c rk. Sala r i ~ £6 pe r kwartaal met. 1·r.vc iu wo niug . O.B.-ges indhcid en 1·orig c ondr rvi nding ' n aanbcveling . f.i kr~·f aan: P. A . S'l' J,; I~);l<A.\ I P, Kransfontc in, VOSH U IW .

'fENDERS

JENDERS wo rd ingewag vir d ie bou va n d ie n uwe Ned . Ger. K erk . Wolseley (alreeds dour

Departemcnt Yan Arbeid gocdgekeur). Pla nne en Bestck ke ,·crk rygbaar ,·an die Argitek, J . A:>i'l'HO;o;IE 8 :\IITH, 7d e Vloer, Groote J<erk­gcbou, K AAPSTAD. Tenders moet die Argi lctc bcreik op l\IAA~DAG, 30 ).IAART 1942.